B GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PH H CHÍ MINH
--------------------------
Hunh Cát Dung
HÀNH VI VƯỢT K
CA VẬN ĐỘNG VIÊN KHUYT TT
THÀNH PH H CHÍ MINH
Chuyên ngành: Tâm lý hc
Mã s: 62 31 04 01
TÓM TT LUN ÁN TIẾN SĨ TÂM LÝ HỌC
Thành ph H Chí Minh Năm 2023
Công trình được hoàn thành tại Trường Đại học Sư phạm Thành phố
Hồ Chí Minh
Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. Đoàn Văn Điều
PGS.TS. Nguyễn Thị Tứ
Phản biện 1: PGS.TS. Đỗ Hạnh Nga
Phản biện 2: PGS.TS. Đinh Phương Duy
Phản biện 3: TS. Huỳnh Mai Trang
Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Trường
họp tại:
vào …………giờ……….ngày……….tháng………năm……….
Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện:
- Thư viện Quốc gia Việt Nam
- Thư viện Đại học Sư phạm TP.HCM
- Thư viện Khoa học Tổng hợp TP.HCM
1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Nhiu nghiên cu ca c tác gi Capella (2004), Murphy
(2008), Allan Smith (2017), McLoughlin Fecske (2017),
Blauwet và Willick (2012) đã chứng minh vô s li ích thiết thc mà
th thao mang li cho vận động viên khuyết tt c v mt th cht ln
tinh thần như: tăng cường sc khe, t tin hòa nhp xã hi, thoát khi
cảm giác cô đơn, cuộc sống có ý nghĩa hơn. Bên cạnh đó, tại điều 14,
Lut th dc th thao ng ghi rõ: nhm tạo điều kiện cho người khuyết
tt nâng cao sc khe, hòa nhp cộng đồng, nhà nước khuyến khích t
chc, nhân h tr người khuyết tt tham gia th dc th thao, bo
đảm cơ s vt cht và chế độ, chính sách cho vận động viên khuyết tt
tp luyện thi đấu các gii quc gia quc tế. Tuy nhiên, s liu
thống kê năm 2018 cho thấy: Tính đến ngày 31/5/2018, tng s người
khuyết tật trên địa bàn thành ph HCM 56.644 người, trong đó
51.497 người đã xác định mức độ khuyết tt (gồm 8.272 người khuyết
tật đặc bit nng, 34.788 người khuyết tt nặng 13.584 người
khuyết tt nhẹ) (Nam Đàn, 2018) nhưng chỉ n 350 VĐVKT,
trong đó có 106 VĐVKT được tham gia gii th thao toàn quc dành
cho người khuyết tật (theo danh sách đội tuyn TPHCM). Nghch cnh
th đánh bại con người nhưng chính nghịch cnh li to cho con
người hội vươn lên và hiểu bản thân mình hơn, có thái độ sng tích
cực hơn đng thời thay đổi thái độ ca xã hội đối vi họ. Để vượt qua
những khó khăn, nghịch cnh trong cuc sống, con người cn kh
năng vượt khó. vy, không phải ai cũng nhn thức được rng:
“Điều xy ra không quan trng, mà quan trng là cách phn ng vi
nó” (I Ching - Paul, 1997, trang 79).
2
Bên cạnh đó, Hip hi Paralympic Vit Nam yêu cu ph biến
phát trin 15 môn th thao cơ bản cho người khuyết tt như: Điền
kinh, Bơi, Cử t, C vua, Cu lông, Bóng bàn, Qun vợt xe lăn, Judo
khiếm th, Bn cung, Boccia, Bóng chuyn ngồi, Khiêu thể thao,
Yoga, Bóng đá 5 người Taekwondo nhm nâng cao sc khe, to
điều kiện để người khuyết tt t tin, ngh lc, bản nh tham gia
bình đng vào các hoạt động hi. Tuy nhiên, hin nay ti thành ph
H Chí Minh, các môn Judo khiếm th, Taekwondo, Bắn cung chưa
phát trin mạnh, cơ sở vt cht còn nghèo nàn, s ng tham gia vn
còn ít, đặc bit, các môn Yoga, Khiêu vũ, Bóng chuyền, Bóng đá vn
chưa phát triển, chưa có người tham gia.
Do đó, nghiên cứu hành vi vượt khó ca vận động viên khuyết
tt để có th h tr h ợt qua khó khăn, tham gia th thao và duy t
s tham gia của mình, đạt nhng thành tu nhất định là cùng thiết
thực và nhân văn, tuy nhiên cho đến hin ti, hiếm có nghiên cu nào
tht s tìm hiu v hành vi vượt khó của VĐVKT trong thể thao. Phn
ln các nghiên cu là những tường thut v tri nghim tham gia th
thao ca vận đng viên khuyết tt, kết qu nêu bt những khó khăn và
li ích th thao đã mang li cho họ, chưa chỉ ra h đã vượt qua
những khó khăn đó như thế nào. Do đó, khi nghiên cứu hành vi vượt
khó ca vn động viên khuyết tật, người nghiên cu cn phi sáng t
các vấn đề như: Những khó khăn chủ yếu trong tham gia th thao ca
vận động viên khuyết tt gì? Biu hiện hành vi vượt khó ca vn
động viên khuyết tt ra sao? Yếu t nào ảnh hưởng đến hành vi vượt
khó ca h?
T lun thc tin cho thy nghiên cứu hành vi vượt khó
ca vận động viên khuyết tt rt cn thiết mang ý nghĩa nhân văn
cao. vậy, người nghiên cu chọn đề tài “Hành vi vưt khó ca vn
3
động viên khuyết tt thành ph H Chí Minh” để làm đề tài nghiên
cứu trong chương trình đào to nghiên cu sinh.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên sở nghiên cu lun thc trạng hành vi vượt khó
ca vận động viên khuyết tt thành ph H Chí Minh, tác gi đề xut
mt s bin pháp nhm h tr thúc đẩy hành vi vượt khó cho vn
động viên khuyết tt.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách th nghiên cu
Khách th nghiên cu thc trng
- 162 vận động viên khuyết tt Tp.HCM
- 5 hun luyn viên ca vận động viên khuyết tt Tp.HCM
Khách th tác động
- 30 vận động viên khuyết tt Tp.HCM.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Các biu hin của hành vi vượt qua khó khăn trong tp luyn
thi đấu th thao ca vận động viên khuyết tt thành ph H Chí Minh
và các yếu t ảnh hưởng đến hành vi vượt qua khó khăn ca h.
4. Giả thuyết khoa học
Hành vi vượt khó của VĐVKT thể hin nhn thức, thái độ
hành động vượt khó trong tp luyện thi đu th thao, ba mt biu
hin này có mối tương quan với nhau.
Trong các yếu t ảnh hưởng đến hành vi vượt khó ca
VĐVKT xét theo các đặc đim nhân khu - xã hi, chyếu t loại
thương tật” có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê.
Các yếu t chính nh hưởng đến hành vi vượt khó ca vn
động viên khuyết tt là nhn thc v nhng rào cản cũng như lợi ích
khi tham gia th thao và thái độ đối vi th thao của VĐVKT.