HỆ SINH SẢN NỮ VÀ NAM
Tinh hoàn Hai tinh hoàn có chức năng sản xuất tinh trùng và sản xuất ra
hoocmon sinh dục nam Testosteron. Hai chức năng này được thực hiện bởi các
nhóm tế bào hoàn toàn riêng biệt trong mỗi tinh hoàn. Tinh hoàn có hình bầu dục,
gắn trên tinh hoàn là mào tinh hoàn có một chuỗi các ống cực nhỏ , chúng tập
trung tinh trùng từ tinh hoàn, các ống này liên kết với nhau tạo thành ống dẫn tinh.
Tinh trùng là tên đặt cho tế bào sinh sản phái nam, nhiệm vụ của nó là xâm
nhập vào trứng của phái nữ khi thụ tinh. Mỗi tinh trùng dài khoảng 0,05mm và có
hình dạng giống con nòng nọc, nó có 3 phần chính gồm đầu, thân và đuôi. Trên
cực đầu có chứa các chất enzym đặc biệt làm cho tinh trùng có khả năng xâm nhập
vào trứng, phần giữa có các ty nạp thể chứa năng lượng giúp tinh trùng bơi tới
noãn. Đuôi tinh trùng có tác dụng đẩy cho tinh trùng lao về phía trước với tốc độ
3-3,5 mm/p.
Sản xuất tinh trùng Tinh trùng chỉ được sản xuất khi nhiệt độ của tinh hoàn
thấp hơn nhiệt độ cơ thể khoảng 3 độ. Sản lượng tinh trùng từ 10 đến 30 tỷ / tháng.
Sau khi hình thành, tinh trùng được chứa trong mào tinh hoàn. Thời gian cần cho
một tinh trùng trưởng thành là 72 h ( có tài liệu nói là 72 ngày). Mào tinh hoàn có
thể hết sạch tinh do giao hợp nhiều lần trong ngày, nó chỉ đầy trở lại sau 2 ngày.
Nếu không có sự xuất tinh thì tinh trùng phân hủy và được tái hấp thụ. Tinh hoàn
sản xuất tinh trong suốt cuộc đời người kể từ tuổi dậy thì, mỗi ngày sinh ra 300
triệu tinh trùng.
Xuất tinh Khi đạt cực khoái, tinh trùng được phóng qua liệu đạo ra khỏi dương
vật. Nếu tinh trùng phóng vào âm đạo nữ, nó sẽ bơi thật nhanh qua để vào tử cung,
nơi mà chúng đến là vòi trứng , nếu gặp trứng thì sự thụ tinh sẽ xảy ra.
Tuyến tiền liệt Là một cấu trúc có hình quả óc chó, nó tạo ra một chất dịch hòa
lẫn với tinh dịch giúp cho sự di chuyển của tinh trùng thuận lợi.
Hệ sinh sản nữ Có nhiệm vụ tiếp nhận dương vật, tiếp nhận tinh trùng , là nơi
gặp nhau của trứng và tinh trùng, tạo trứng, nuôi dưỡng trứng đã thụ tinh trở thành
em bé. Hệ sinh dục nữ cũng có bộ phận sinh dục ngoài và trong.
Bộ phận sinh dục ngoài Gồm các mép và âm vật gọi chung là âm hộ.
Nổi bật nhất là hai cặp môi lớn và môi nhỏ. Môi lớn ở ngoài, môi nhỏ ở trong.
Phần trên hai môi lớn gặp nhau ở mô mỡ che phủ xương mu tạo thành “ đồi vệ
nữ”. Trong hai mép lớn là hai mép nhỏ nối liền ở phía trên thành một cái mũ che
phủ âm vật là bộ phận nhạy cảm nhất của hệ thống sinh dục, môi nhỏ còn bảo vệ
lỗ mở của liệu đạo. Khu vực giữa hai môi nhỏ còn che phủ một khoảng trống gọi
là tiền đình.
Trước lần hoạt động tình dục đầu tiên, khoảng trống được màng trinh che phủ,
màng trinh thay đổi về hình dạng, kích thước và độ dai. Các mảng da của màng
trinh sau giao hợp gọi là mào lá sim.
Âm vật và các tuyến Âm vật có cấu trúc tương tự như dương vật của nam giới,
nó là bộ phận kích thích tình dục vô cùng nhạy cảm, khi bị kích thích mô máu
cương lên sẽ dẫn tới cực khoái. Các mép của âm hộ cũng nở to ra trong lúc làm
tình và tuyến tiền đình lớn trở lên tích cực hoạt động. Có hai cặp tuyến kết hợp với
âm hộ. Cặp đầu nằm ngay bên dưới âm vật và tiết ra chất dịch nhầy tính kiềm làm
giảm acid của âm đạo. Cặp thứ hai – tuyến batholi lớn hơn nằm dưới đáy tiền đình
tiết ra chất dịch khi được khơi dậy tình dục, làm trơn để dương vật dễ chui vào âm
đạo. Các tuyến này nhỏ hơn hạt đậu và không nhô lên, chúng dễ bị nhiễm trùng
nên cần phải thường xuyên vệ sinh sạch sẽ.
Âm đạo là đường dẫn từ âm hộ đến tử cung có chiều dài từ 7-9 cm, Âm đạo
đóng vai trò quan trọng trong giao hợp và sinh đẻ, nó được bao bọc bằng mô cơ và
sợi và được lót bằng một lớp tế bào gọi là biểu mô vảy. Thành ống được xếp gấp
lên nhau tạo sự co dãn khi giao hợp và sinh đẻ.
Niệu đạo nằm trên thành trước của âm đạo . Trong những năm sinh sản, các
chất tiết của âm đạo hơi có tính axít có tác dụng ngăn chặn sự phát triển của vi
trùng có hại trong âm đạo. Những năm trước tuổi dậy thì và sau khi mãn kinh thì
dịch âm đạo có tính kiềm nhẹ. Trong môi trường kiềm vi trùng có thể hoạt động
mạnh thỉnh thoảng làm cho âm đạo bị đau rát. Các thành âm đạo được bôi trơn tốt
bằng các chất tiết từống cổ tử cung và các tuyến Batholin.
Chất tiết từ âm đạo ra là điều bình thường ở mọi phụ nữ, số lượng tăng lên
trong thời gian rụng trứng và kích thích tình dục. Khi kích thích tình dục, các bộ
phận như môi nhỏ, bị dồn máu và lượng chất tiết âm đạo tăng lên. Trong khi cực
khoái các cơ của khung chậu và cơ xung quanh âm đạo co lại một cách tự động.
Nếu trong khi giao hợp bị căng thẳng thần kinhcác cơ âm đạo bị co thắt làm cho
âm đạo hẹp hơn , làm cho giao hợp đau đớn, điều này dễ khắc phục.
Màng trinh thường mỏng, có các lỗ thủngvà dễ rách do tập thể dục hoặc đi xe
đạp, cưỡi ngựa, sự thủ dâm hoặc dải băng vệ sinh cũng có thể làm rách màng
trinh. Tuy không giao hợp, màng trinh không rách nhưng nếu tinh trùng lọt được
vào âm đạo cũng có thể mang thai.
Tử cung ( dạ con) gồm thân tử cung và cổ tử cung. Cổ tử cung hình trụ dài khoảng
2,5 cm, có một ống nhỏ chạy qua nó và mở vào khoang trong tử cung phía trên và
phía dưới âm đạo, phần dưới nhô vào trong âm đạo. Khi chưa có con lỗ mở này
tròn và nhỏ, sau khi sinh đẻ nó là một khe hình chữ thập. Rất hiếm khi mang thai
ngay sau khi sinh mà ít nhất phải sau 36 ngày. Các thay đổi về chức năng của tử
cung được điều phối bởi các hoocmon từ tuyến yên và buồng trứng và mô tử cung.
