vietnam medical journal n01 - MARCH - 2020
148
soát huyết áp ở nhóm hạ huyết áp tư thế đứng
chỉ có 39,3% thấp hơn nhiều so với nhóm không
hạ huyết áp tư thế là 58,7%. Qua phân tích đơn
biến, khả năng kiểm soát huyết áp của nhóm hạ
huyết áp tư thế chỉ bằng 0,456 lần so với nhóm
không bị hạ huyết áp tư thế đứng với p=0,007.
Như vậy hạ huyết áp tư thế đứng là một rào cản
đối với việc kiểm soát tốt huyết áp ở NCT.
Nghiên cứu của chúng tôi cũng phù hợp với
nhận định của Shen SS và cộng sựkhi nghiên
cứu mối liên quan giữa việc không kiểm soát
huyết áp và hạ huyết áp tư thế đứng với việc
đứng thăng bằng của bệnh nhân cao tuổi có THA
nhận thấy, tỷ lệ không kiểm soát của nhóm hạ
huyết áp tư thế là 63,9% cao hơn đáng kể so với
nhóm không hạ huyết áp tư thế là 27,9% với
p<0,001[7].
Valbusa trong nghiên cứu về NCT của mình
cũng cho rằng hạ huyết áp tư thế xảy ra thường
xuyên hơn ở nhóm bệnh nhân có huyết áp không
được kiểm soát [8]. Tác giả cho rằng, bệnh nhân
không kiểm soát được huyết áp thường có tình
trạng lợi tiểu về đêm do huyết áp cao dẫn đến
giảm thể tích tuần hoàn và làm trầm trọng hơn
tình trạng hạ huyết áp tư thế đứng.
Đối với NCT có THA, hạ huyết áp tư thế
thường khiến người bệnh tự dừng uống thuốc hạ
huyết áp để hạn chế cơn hạ huyết áp tư thế,
giảm chóng mặt và té ngã. Mặt khác các thầy
thuốc cũng được khuyến cáo dùng thuốc nên
điều chỉnh phù hợp với mức huyết áp thấp và
đây có lẽ là các lý do khiến cho kiểm soát huyết
áp ở bệnh nhân có hạ huyết áp tư thế đứng khó
khăn hơn.
V. KẾT LUẬN
Nghiên cứu 390 bệnh nhân cao tuổi có THA
điều trị tại phòng khám Khoa Điều trị cán bộ cao
cấp bệnh viện Quân y 175, chúng tôi rút ra một
số kết luận:
- Tỷ lệ hạ huyết áp tư thế đứng là 14,4%.
- NCT có THA nếu bị hạ huyết áp tư thế đứng
thì khả năng kiểm soát huyết áp thấp hơn những
bệnh nhân không bị hạ huyết áp tư thế đứng (OR
= 0,456; 95% CI = 0,26 – 8,81) với p=0,007.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Phạm Thắng và cs (2003), “Tìm hiểu tỷ lệ hạ
huyết áp tư thế ở người già sống tại cộng đồng”,
Tạp chí nội khoa, 3, tr 6-11.
2. Nguyễn Văn Trí (2014). Điều trị tăng huyết áp ở
người cao tuổi. Chuyên đề tim mạch học. Hội tim
mạch học Tp Hồ Chí Minh.
3. Vũ Mai Hương (2003), Tìm hiểu tỷ lệ hạ huyết
áp tư thế đứng một số yếu tố nguy cơ ở người cao
tuổi tại một thị xã và tại Viện Lão khoa, Luận án
tốt nghiệp chuyên khoa 2, Đại học Y Hà nội.
4. Barochiner J et al, (2012). “Orthstatic
hypotension in Treated hypertension patients”
Rom.J. Intern.Med, 50 (3), pp. 203 – 209.
5. Beckett NS, Ruth Peters et al (2008), “Treatment
of Hypertension in Patients 80 Years of Age or Older”,
N Engl J Med, 358, pp: 1887-1898 (HYVET).
6. Fedorowski A, Wahlstrand B et al (2014),
“Systolic and diastolic component of orthostatic
hypotension and cardiovascular events in
hypertensive patients: the Captopril Prevention
Project “, J Hypertens, 32(1), pp:5-81.
7. Shen SS, He T, et al, (2015), “Uncontrolled
hypertension and orthostatic hypotension in relation
to standing balance in elderly hypertensive patients”,
Journal List Clin Interv Agingv, 10, pp. 897-906.
8. Valbusa F et al (2012). “Orthstatic hypotension
in very old subject living in nursing home: the
PARTAGE study”. Hypertens, 30, pp. 53 -60.
HIỆU QUẢ GẠN TÁCH TIỂU CẦU Ở MỘT SỐ BỆNH MÁU
TẠI VIỆN HUYẾT HỌC - TRUYỀN MÁU TRUNG ƯƠNG
Dương Doãn Thin1, Nguyn H Thanh1, Bạch Quốc Khánh1,
Lê Xuân Hải1, Nguyn Triu Vân1, Nguyn Anh Trí1
TÓM TẮT38
Mục tiêu nghiên cứu: Đánh giá hiệu quả gạn
tách tiểu cầu ở một số bệnh máu tại Viện Huyết học -
Truyền máu trung ương. Phương pháp nghiên cứu:
gồm 147 bệnh nhân có số lượng tiểu cầu tăng cao
1Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương
Chịu trách nhiệm chính: Dương Doãn Thiện
Email: drthienhn@gmail.com
Ngày nhận bài: 23.01.2020
Ngày phản biện khoa học: 24.2.2020
Ngày duyệt bài: 28.2.2020
≥1000 G/L (16 bệnh nhân lơ xê mi kinh dòng hạt và
131 bệnh nhân tăng tiểu cầu tiên phát). Nghiên cứu
mô tả cắt ngang kết hợp theo dõi dọc hiệu suất gạn
tách tiểu cầu ngay sau gạn, sau gạn 12 giờ và 24 giờ.
Kết quả nghiên cứu: Hiệu suất gạn tách tiểu cầu ở
thời điểm ngay sau gạn tách là 47,9%; sau gạn tách
12 giờ là 45,5% và sau 24 giờ là 44,3%. Hiệu suất
gạn tiểu cầu của nhóm có số lượng tiểu cầu <1500 G/l
không khác biệt so với nhóm ≥1500 G/l (p>0,05). Sau
gạn tách tiểu cầu 24 giờ các triệu chứng ứ trệ tiểu cầu
giảm rõ rệt: đau lách giảm từ 7,5% xuống 3,4%; đau
đầu giảm từ 50,3% xuống 4,8%; sưng chi giảm từ
7,5% xuống 0,7%; đau chi giảm từ 9,5% xuống 0,7%
và tê bì chi giảm từ 45,6% xuống 5,4%, (p<0,001).
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 488 - THÁNG 3 - SỐ 1 - 2020
149
Từ khóa:
tiểu cầu, tăng tiểu cầu tiên phát, gạn
tách tiểu cầu.
SUMMARY
EFFICIENCY OF THROMBOCYTAPHERESIS
IN SOME BLOOD DISEASES AT NATIONAL
INSTITUTE OF HEMATOLOGY AND
BLOOD TRANSFUSION
Objectives of the study: To evaluate the
effectiveness of thrombocytapheresis in some blood
diseases at National Institute of Hematology and
Blood Transfusion. Methods: 147 patients had
platelet count ≥1000 G/L (Chronic Myelogenous
Leukemia: 16 patients and Essential
Thrombocytopenia: 131 patients). The study described
cross-sectional combination with vertical monitoring of
efficiency of thrombocytapheresis after
thrombocytapheresis, after 12 hours and 24 hours.
Research results: efficiency of thrombocytapheresis
at the time immediately after thrombocytapheresis
was 47.9%; after 12 hours was 45.5% and after 24
hours was 44.3%. Efficiency of thrombocytapheresis
of the group with the platelet count <1500 G/l is not
different from the group ≥1500 G/l (p>0.05). After
thrombocytapheresis 24 hours, the symptoms of
thrombocytstasis decreased significantly: splenic pain
decreased from 7.5% to 3.4%; headache decreased
from 50.3% to 4.8%; swelling of the limb decreased
from 7.5% to 0.7%; pain of the limb decreased from
9.5% to 0.7% and numbness of the limb decreased
from 45.6% to 5.4%, (p <0.001).
Keywords:
platelets, Essential Thrombocytopenia,
thrombocytapheresis
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Gạn tách tiểu cầu (TC) sẽ làm giảm nhanh và
nhiều số lượng tiểu cầu (SLTC) tức thời, do đó
phương pháp này được chỉ định trong trường
hợp BN có SLTC rất cao, đang có nguy cơ biến
chứng. Gạn tách tiểu cầu được thực hiện trong
điều trị các bệnh máu có SLTC tăng cao như lơ
xê mi kinh dòng hạt (LXKDH) hoặc tăng tiểu cầu
tiên phát (TTCTP) [1], [2], [3]. Điều trị gạn tiểu
cầu trên những BN TTCTP là phương pháp điều
trị an toàn, có hiệu quả nhanh chóng, làm giảm
đáng kể SLTC và giúp cải thiện các triệu chứng
lâm sàng [4], [5].
Bensinger (1970) thấy rằng sau gạn tiểu cầu
triệu chứng dị cảm đầu chi giảm từ 23% xuống
còn 10% và đau đầu giảm từ 25% xuống còn
8% [3]. Trong nghiên cứu của Colman triệu
chứng tê bì, dị cảm đầu chi giảm từ 28,4%
xuống còn 12%. Goldfinger (1979) thấy rằng sau
gạn tiểu cầu các triệu chứng lâm sàng của bệnh
nhân TTCTP giảm 52,8% (theo [2]). Sau khi gạn
tiểu cầu, SLTC giảm thì các triệu chứng lâm sàng
do ứ trệ tuần hoàn vi mạch cũng được cải thiện
đáng kể [6], [7], [8].
Nghiên cứu được tiến hành nhằm: Đánh giá
hiệu quả gạn tách tiểu cầu ở một số bệnh máu
tại Viện Huyết học - Truyền máu trung ương.
II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. Đối tượng nghiên cứu. Gồm 147 BN
mắc bệnh máu ác tính có SLTC tăng cao ≥1000
G/L (16 BN LXMKDH và 131 BN TTCTP).
*Tiêu chuẩn lựa chọn BN có chỉ định gạn tách
TC điều trị:
- Bệnh nhân được chẩn đoán LXMKDH hoặc
TTCTP.
- Có SLTC tăng ≥1000 G/L.
- Có tắc mạch hoặc nguy cơ tắc mạch.
*Tiêu chuẩn loại trừ
- Những bệnh nhân không có nguy cơ tắc
mạch, SLTC chưa cao.
- Những bệnh nhân có kèm theo một số bệnh
nội khoa như tim mạch, tâm thần kinh, viêm
phổi, nhiễm trùng nặng…
2.2. Phương pháp nghiên cứu
- Thiết kế nghiên cứu: nghiên cứu mô tả cắt
ngang kết hợp tiến cứu.
- Cỡ mẫu: toàn bộ gồm tất cả bệnh nhân đến
khám và điều trị có SLTC cao ≥1000 G/L, trong
thời gian từ 10/2014 đến 9/2016.
- Quy trình gạn tách TC: Gạn tách TC điều trị
bằng máy tách tế bào tự động OPTIA Spectra
và bộ kít tương ứng theo quy trình chuẩn sách
hướng dẫn quy trình kỹ thuật Huyết học –
Truyền máu của Bộ Y tế và Quy trình gạn tách
thực hiện tại Viện HH – TMTW.
- Các chỉ số đánh giá:
+ Hiệu suất gạn tách TC: ngay sau gạn tách,
sau gạn 12 giờ và 24 giờ.
Hiệu suất gạn tách (%) = SLTC trước gạn -
SLTC sau gạn/ SLTC trước gạn x 100
+ Một số yếu tố liên quan đến hiệu suất gạn
tách TC: thể bệnh và mức độ tăng TC trước gạn.
+ Biến đổi các triệu chứng lâm sàng trước và
sau gạn tách TC 24 giờ.
- Các số liệu được xử lý theo phương pháp
thống kê thường dùng trong y sinh học trên máy
tính theo chương trình SPSS 22.0 for Windows.
III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
Bảng 1. Hiệu suất gạn tách tiểu cầu.
Thời điểm
n
SLTC (G/l)
(
X
SD)
Hiệu suất (%)
(
X
SD)
p
Trước gạn (1)
147
1589,1 497,6
vietnam medical journal n01 - MARCH - 2020
150
Ngay sau gạn (2)
147
812,5 261,2
47,9 10,8
p1-2<0,001
Sau gạn 12 giờ (3)
147
850,8 279,0
45,5 11,6
p1-3<0,001
Sau gạn 24 giờ (4)
147
872,2 298,6
44,3 12,4
p1-4<0,001
Ngay sau gạn tách, hiệu suất gạn tách tiểu cầu ở thời điểm ngay sau gạn tách là 47,9 10,8%;
sau gạn tách 12 giờ là 45,5 11,6% và sau 24 giờ là 44,3 12,4%.
Bảng 2. Liên quan thể bệnh và hiệu suất gạn tách tiểu cầu.
Thời điểm
Hiệu suất gạn tách tiểu cầu (
X
SD)
LXMKDH (n= 16)
TTCTP (n= 131)
Ngay sau gạn
47,4 13,2
47,9 10,5
Sau gạn 12 giờ
39,2 16,5
46,2 10,7
Sau gạn 24 giờ
40,5 14,5
44,8 12,1
Sau gạn tách tiểu cầu 12 giờ, hiệu suất gạn tách tiểu cầu ở nhóm TTCTP (46,2 10,7%) cao hơn
so với nhóm LXMKDH (39,2 16,5%), sự khác biệt có ý nghĩa thống kê với p<0,05. Nhưng sau gạn
tách tiểu cầu 24 giờ, sự khác biệt ở hai nhóm không có ý nghĩa thống kê (p>0,05).
Bảng 3. Liên quan mức độ tăng tiểu cầu và hiệu suất gạn tách tiểu cầu.
Thời điểm
Hiệu suất gạn tách tiểu cầu (X SD)
p
SLTC <1500 G/l (n= 82)
SLTC ≥1500 G/l (n= 65)
Ngay sau gạn
45,6 10,9
50,7 10,1
>0,05
Sau gạn 12 giờ
43,4 11,3
48,1 11,5
>0,05
Sau gạn 24 giờ
42,8 11,8
46,3 12,8
>0,05
Ở các thời điểm ngay sau gạn tách, sau gạn 12 giờ, 24 giờ, hiệu suất gạn tiểu cầu của nhóm có
SLTC <1500 G/l không khác biệt so với nhóm có SLTC ≥1500 G/l (p>0,05).
Bảng 4. Biến đổi các triệu chứng lâm sàng trước và sau 24 giờ gạn tách.
Triệu chứng
Trước (n= 147)
Sau (n= 147)
p
Đau lách
11 (7,5%)
5 (3,4%)
<0,001
Mất thị lực
1 (0,7%)
1 (0,7%)
-
Liệt
5 (3,4%)
5 (3,4%)
-
Đau đầu
74 (50,3%)
7 (4,8%)
<0,001
Tím chi
6 (4,1%)
1 (0,7%)
-
Sưng chi
11 (7,5%)
1 (0,7%)
<0,001
Đau chi
14 (9,5%)
1 (0,7%)
<0,001
Tê bì chi
67 (45,6%)
8 (5,4%)
-
Sau gạn tách tiểu cầu 24 giờ các triệu chứng ứ trệ tiểu cầu giảm rõ rệt. Triệu chứng đau lách giảm
từ 7,5% xuống còn 3,4%; đau đầu giảm từ 50,3% xuống 4,8%; sưng chi giảm từ 7,5% xuống 0,7%;
đau chi giảm từ 9,5% xuống 0,7% và tê bì chi giảm từ 45,6% xuống 5,4%, sự khác biệt có ý nghĩa
thống kê với p<0,001. Sau gạn tách tiểu cầu 24 giờ, các trường hợp đã bị mất thị lực và liệt biến đổi
không có ý nghĩa thống kê (p>0,05).
IV. BÀN LUẬN
4.1. Hiệu suất gạn tách tiểu cầu
Qua nghiên cứu thấy hiệu suất gạn tách tiểu
cầu ở thời điểm ngay sau gạn là 47,9 10,8%;
sau gạn 12 giờ là 45,5 11,6% và sau 24 giờ là
44,3 12,4%. Sau gạn tách 12 giờ, hiệu suất
gạn tách ở nhóm TTCTP (46,2 10,7%) cao hơn
so với nhóm LXMKDH (39,2 16,5%), (p<0,05).
Nhưng sau gạn tách tiểu cầu 24 giờ, sự khác biệt
ở hai nhóm không có ý nghĩa thống kê (p>0,05).
Ở các thời điểm ngay sau gạn tách, sau gạn 12
giờ, 24 giờ, hiệu suất gạn tiểu cầu của nhóm có
SLTC <1500 G/l không khác biệt so với nhóm có
SLTC ≥1500 G/l (p>0,05), (bảng 3.15 và 3.16).
Kết quả này cũng tương tự kết quả nghiên
cứu của các tác giả trong và ngoài nước. Sleeper
(1985) nghiên cứu trên 20 BN được gạn tiểu cầu
thấy rằng SLTC trung bình giảm 53% so với
trước gạn [7]. Nghiên cứu của Bensinger thấy
SLTC trung bình trước gạn là 1185 G/l sau khi
gạn 24 giờ giảm xuống còn 575 G/l (giảm
48,5%)[3]. Chow M. P. và cs. (1990) [5] gạn
tách tiểu cầu cho 16 trường hợp tăng sinh tủy
mạn ác tính có tăng tiểu cầu thấy tỷ lệ giảm
SLTC trung bình là 41%.
Năm 2004, Thakral và cộng sự [8] đã mô tả
một trường hợp tăng sinh tủy mạn tính đang
điều trị bằng hydroxyurea thì có các biểu hiện
tím tái bàn tay trái, chóng mặt, đau đầu và mệt
mỏi do tăng tiểu cầu (SLTC: 1.553G/l) BN đã
được chỉ định gạn tiểu cầu. Kết quả sau 2 lần
gạn tiểu cầu thì SLTC giảm được 67% (SLTC còn
513 G/l), đồng thời các triệu chứng của tăng tiểu
cầu được cải thiện đáng kể.
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 488 - THÁNG 3 - SỐ 1 - 2020
151
Ở Việt Nam, Nguyễn Thị Lan thấy SLTC trung
bình trước gạn là 1892,2 G/l sau khi gạn 24 giờ
giảm xuống còn 1313,8 G/l (giảm 69,4%) (theo
[2]). Phạm Liên Hương (2014) gạn tách tiểu cầu
bằng máy Cobe Spectra cho 12 BN TTCTP thấy
hiệu suất giảm tiểu cầu trung bình 46,3% (SLTC
trung bình trước gạn là 2019,3 ± 752,1 G/l, sau
gạn là 1070,8 ± 364,3 G/l) [2].
Nguyễn Thị Lệ Ninh (2015) [2] điều trị 55 BN
TTCTP bằng phương pháp gạn tiểu cầu thấy ở
các thời điểm ngay sau gạn, sau gạn 12 giờ và
24 giờ SLTC đều giảm. Mức giảm tiểu cầu nhiều
nhất là thời điểm ngay sau gạn tiểu cầu (giảm từ
1614,6 G/l xuống 846,6 G/l; giảm 52,4%;
p<0,05). Hiệu suất giảm tiểu cầu ở thời điểm
ngay sau gạn tiểu cầu, sau gạn tiểu cầu 12 giờ
và 24 giờ lần lượt là: 47,6%, 0,4%. Tác giả kết
hợp điều trị hydroxyurea thấy sau 2 tuần điều trị
100% BN hết các triệu chứng lâm sàng do ứ trệ
tuần hoàn vi mạch. Sau điều trị các chỉ số tế bào
máu ngoại vi trở về bình thường: SLTC trước
điều trị là 1.614,6 G/l, sau điều trị là 537,5G/l.
SLBC trước điều trị là 14,1 G/l, sau điều trị là 6,7
G/l. Hiệu suất làm giảm SLTC sau điều trị 3
ngày, 7 ngày, 10 ngày, 14 ngày của nhóm BN có
SLTC ≤ 1000 G/l và ở nhóm có SLTC > 1000 G/l
là không khác biệt.
4.2. Hiệu quả gạn tách tiểu cầu
Beverly W. và cs. (1993) đánh giá hiệu quả
của gạn tiểu cầu kết hợp với hóa trị liệu bằng
hydroxyurea và Busulfan ở bệnh tăng sinh tủy
mạn ác tính có triệu chứng của tăng tiểu cầu tại
Mỹ thấy rằng gạn tiểu cầu là phương pháp điều
trị ban đầu có hiệu quả nhanh chóng, làm giảm
nhanh SLTC và cải thiện triệu chứng lâm sàng
trong khi chờ tác dụng của hóa chất [4].
Kết quả nghiên cứu cho thấy sau gạn tách TC
24 giờ các triệu chứng ứ trệ tiểu cầu giảm rõ rệt:
đau lách giảm từ 7,5% xuống còn 3,4%; đau
đầu giảm từ 50,3% xuống 4,8%; sưng chi giảm
từ 7,5% xuống 0,7%; đau chi giảm từ 9,5%
xuống 0,7% và tê bì chi giảm từ 45,6% xuống
5,4% (p<0,001). Các trường hợp mất thị lực và
liệt biến đổi không có ý nghĩa thống kê
(p>0,05), (bảng 4).
Năm 2014, Singh [6] cũng mô tả một trường
hợp BN nữ 17 tuổi vào viện vì xuất huyết mũi
trầm trọng, xét nghiệm SLTC 2.987 G/l. BN đã
được chỉ định gạn tiểu cầu cấp cứu và gạn thêm
6 lần nữa vào các ngày khác nhau cho đến khi
SLTC giảm xuống dưới 600 G/l. Sau đó điều trị
duy trì bằng Anaglelide, BN đã được xuất viện
sau 2 tuần điều trị.
Nguyễn Thị Lệ Ninh (2015) [2] điều trị TTCTP
bằng phương pháp gạn tiểu cầu kết hợp điều trị
hydroxyurea cho 55 BN thấy sau gạn tiểu cầu 24
giờ cải thiện rất nhanh một số triệu chứng liên
quan đến ứ trệ tuần hoàn: tê bì, dị cảm đầu chi
giảm từ 20% xuống còn 10,9%; đau đầu từ
10,9% giảm xuống còn 3,6%; ù tai từ 10,9%
giảm xuống còn 3,6%. SLTC trung bình ở nhóm
BN có các triệu chứng lâm sàng do ứ trệ tuần
hoàn vi mạch trước gạn tiểu cầu là 1934,6 ±
803,9 G/l, sau gạn là 1070,1 ± 361,1 G/l (giảm
44,6%; p<0,05. Triệu chứng lâm sàng cải thiện
rõ rệt nhất là ở thời điểm sau gạn tiểu cầu 24 giờ
và sau điều trị 7 ngày. Gạn tiểu cầu kết hợp với
điều trị giảm SLTC bằng hydroxyurea là phương
pháp điều trị có hiệu quả trong việc cải thiện các
triệu chứng lâm sàng, góp phần cải thiện chất
lượng cuộc sống cho BN TTCTP.
V. KẾT LUẬN
Qua nghiên cứu 147 bệnh nhân mắc bệnh
máu ác tính có SLTC tăng cao ≥1000G/L (16 BN
LXMKDH và 131 BN TTCTP) được gạn tách TC
điều trị thấy:
- Hiệu suất gạn tách tiểu cầu ở thời điểm
ngay sau gạn tách là 47,9%; sau gạn tách 12 giờ
là 45,5% và sau 24 giờ là 44,3%. Hiệu suất gạn
tiểu cầu của nhóm có số lượng tiểu cầu <1500
G/l không khác biệt so với nhóm ≥1500G/l
(p>0,05).
- Sau gạn tách tiểu cầu 24 giờ các triệu chứng
ứ trệ tiểu cầu giảm rõ rệt: đau lách giảm từ
7,5% xuống 3,4%; đau đầu giảm từ 50,3%
xuống 4,8%; sưng chi giảm từ 7,5% xuống
0,7%; đau chi giảm từ 9,5% xuống 0,7% và tê
bì chi giảm từ 45,6% xuống 5,4%, (p<0,001).
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Phạm Liên Hương (2014), Nghiên cứu các thay
đổi tế bào và đông máu huyết tương sau điều trị
gạn tách tế bào bằng máy Cobe Spectra ở khoa
huyết học bệnh viện Bạch Mai, Luận văn Thạc sĩ Y
học, Trường Đại học Y Hà Nội.
2. Nguyễn Thị Lệ Ninh (2015), Nghiên cứu điều trị
tăng tiểu cầu tiên phát bằng phương pháp gạn tiểu
cầu kết hợp điều trị Hydroxyurea tại Viện Huyết
học - Truyền máu Trung ương 2014 -2015, Luận
văn Thạc sĩ Y học, Trường Đại học Y Hà Nội.
3. Bensinger T. A, Logeu G. L., Rundles R. W.
(1970), "Hemorrhagic thrombocytosis with
melphalan", Blood, tr. 61 - 69.
4. Beverly W. Baron, Rosemarie Mick và Joseph
M. Baron (1993), "Combined plateletpheresis
and cytotoxic chemotherapy for symptomatic
thrombocytosis in myeloproliferative disorders",
Cancer, 72(4), tr. 1209-1218.
5. Chow M. P., Yung C. H., Chen S. Y. et al. (1990),
“Clinical application of therapeutic hemapheresis”,
Zhonghua Yi Xue Za Zhi (Taipei), 45(2).
6. Singh A., Chaudhary R., Nityanand S. (2014),
"Successful management of acute bleeding in
essential thrombocythemia using automated cell