169
HÚT BUỒNG TỬ CUNG DO RONG KINH RONG HUYẾT
I. ĐẠI CƢƠNG
Là một thủ thuật đưa ống hút vào buồng tử cung, dưới áp lực âm hút tổ chức
từ buồng tử cung ra.
II. CHỈ ĐỊNH
- Rong huyết kéo dài đã loại trừ có thai
- Mãn kinh ra máu
- Rong huyết trong u xơ tử cung.
- Rong huyết không rõ nguyên nhân.
III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Thiếu máu nặng, thể trạng người bệnh chưa cho phép tiến hành thủ thuật.
IV. CHUẨN BỊ
1. Ngƣời bệnh
- Tư vấn:
+ Tình trạng bệnh lý phải chỉ định hút buồng tử cung.
+ Quá trình thực hiện thủ thuật: các bước thực hiện thủ thuật, tai biến có thể
gặp trong khi làm thủ thuật và sau thủ thuật. Theo dõi sau hút buồng tử cung.
- Chuẩn bị: khám toàn trạng( mạch, nhiệt độ, huyết áp).
- Người bệnh nằm theo tư thế phụ khoa.
- Giảm đau bằng tiền mê tĩnh mạch: tiêm thuốc tiền mê.
2. Dụng cụ và vật tƣ tiêu hao
- Bơm hút chân không bằng tay loại 1 van.
- Thuốc: Misopristol, Ecgometrin, Oxytoxin.
- Thuốc giảm đau: tiêm tĩnh mạch hoặc thuốc gây tê ở cổ tử cung .
- Khăn vải trải vô khuẩn: trải ở mông, trên bụng và 2 đùi
- Găng tay vô khuẩn: 2 đôi.
- Áo, mũ, khẩu trang vô khuẩn.
- Bộ dụng cụ:
+ Kẹp sát trùng: 2
+ Van âm đạo: 1
+ Kẹp cổ tử cung: 1
+ Thước đo tử cung.
+ ng hút: cỡ số 4,5
+ Dụng dịch sát khuẩn, bông hoặc gạc sát khuẩn.
3. Ngƣời thực hiện
- Rửa tay theo quy định
170
- Mặc áo, đeo khẩu trang, đi găng tay
V. CÁC BƢỚC TIẾN HÀNH
- Sát khuẩn vùng âm hộ và hai bên đùi.
- Trải khăn vải vô khuẩn.
- Sát khuẩn vùng âm hộ, âm đạo.
- Đặt van âm đạo: sát khuẩn lại âm đạo, sát khuẩn cổ tử cung.
- Kẹp cổ tử cung và đobuồng tử cung.
- Hút buồng tử cung bằng bơm hút hoặc máy hút.
- Đo lại buồng tử cung.
- Lau và sát khuẩn lại âm đạo, cổ tử cung bằng 1 kẹp sát khuẩn mới.
- Tháo dụng cụ.
- Lấy bệnh phẩm hút ra gửi xét nghiệm giải phẫu bệnh
- Trao đổi với người bệnh về kết quả thủ thuật.
- Ghi chép hồ sơ.
- Chỉ định điều trị thích hợp: kháng sinh, thuốc co tử cung
VI. THEO DÕI NGƢỜI BỆNH SAU HÚT 3 GIỜ
- Toàn trạng: mạch, nhiệt độ, huyết áp.
- Theo dõi ra máu âm đạo.
VII. TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ
- Chảy máu: loại trừ tổn thương tử cung, dùng thuốc co tử cung Oxytocin,
Ecgotamin, Misoprostol và kháng sinh.
- Thủng tử cung: mổ cấp cứu
- Nếu người bệnh nguyện vọng còn có con, hút sạch buồng tử cung, khâu lại
chỗ thủng. Sau hút nên dùng thuốc tạo vòng kinh nhân tạo
171
NONG BUỒNG TỬ CUNG ĐẶT DỤNG CỤ CHỐNG DÍNH
I. ĐẠI CƢƠNG
Dính buồng tử cung là tổn thương hết lớp niêm mạc làm buồng tử cung bị
dính vào nhau. Nong buồng tử cung là thủ thuật đưa ống nong hoạc ống hút vào
buồng tử cung tách dính 2 mặt và đặt dụng cụ tử cung tránh thai nằm giữa trong
buồng tử cung để 2 mặt không dính lại.
II. CHỈ ĐỊNH
- Dính buồng tử cung sau hút thai.
- Dính buồng tử cung sau tháo dụng cụ tử cung
III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH
- Thiếu máu nặng. Bệnh tiểu đường, bệnh tim, bệnh máu
- Thể trạng người bệnh chưa cho phép tiến hành thủ thuật.
IV. CHUẨN BỊ
1. Ngƣời bệnh
- Tư vấn:
+ Tình trạng bệnh: lý do phải chỉ định nong buồng tử cung.
+ Quá trình thực hiện thủ thuật: các bước thực hiện thủ thuật, tai biến có thể
gặp trong khi làm thủ thuật và sau thủ thuật.
+ Theo dõi sau nong buồng tử cung đặt dụng cụ tử cung chống dính.
- Chuẩn bị: khám toàn trạng( mạch, nhiệt độ, huyết áp), các xét nghiệm
- Người bệnh nằm theo tư thế phụ khoa.
- Nếu sử dụng tiền mê tĩnh mạch: tiêm thuốc tiền mê.
2. Dụng cụ và vật tƣ tiêu hao
- Vật tư tiêu hao:
+ Dụng dịch sát khuẩn, bông hoặc gạc sát khuẩn.
+ Thuốc gây tê cạnh cổ tử cung
- Bộ dụng cụ:
+ Kẹp sát trùng: 2
+ Van âm đạo: 1
+ Kẹp cổ tử cung: 1
+ Thước đo tử cung.
+ ng hút: cỡ số 4,5
V. CÁC BƢỚC TIẾN HÀNH
- Bác sĩ làm thủ thuật và một nữ hộ sinh/ điều dưỡng giữ van
+ Rửa tay theo quy định
+ Mặc áo, đeo khẩu trang, đi găng tay vô khuẩn
+ Sát khuẩn vùng âm hộ và hai bên đùi
172
+ Trải khăn vải vô khuẩn.
+ Sát khuẩn vùng âm hộ, âm đạo.
+ Đặt van âm đạo: sát khuẩn lại âm đạo, sát khuẩn cổ tử cung.
+ Kẹp cổ tử cung vị trí 12 giờ và gây tê cạnh cổ tử cung.
+ Dùng thước đo thăm dò tư thế tử cung, chiều cao buồng tử cung.
+ Nong buồng tử cung bằng ống hút từ ống số 4 đến 5, 6 hoặc ống nong Hegar.
+ Đo lại chiều cao buồng tử cung.
+ Đặt dụng cụ tử cung.
+ Lau và sát khuẩn lại âm đạo, cổ tử cung bằng 1 kẹp sát khuẩn mới.
+ Tháo dụng cụ.
+ Trao đổi với người bệnh về kết quả thủ thuật.
+ Ghi chép hồ sơ.
+ Chỉ định điều trị thích hợp: kháng sinh, thuốc giảm co tử cung
VI. THEO DÕI
- Toàn trạng: mạch, nhiệt độ, huyết áp.
- Theo dõi co hồi tử cung và ra máu âm đạo.
VII. TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ
- Chảy máu: kiểm tra dụng cụ tử cung đúng vị trí không, nếu không có bất
thường tiếp tục dùng kháng sinh, thuốc giảm co bóp tử cung. Nếu ra máu nhiều và
kéo dài thì lấy dụng cụ tử cung ra.
- Thủng tử cung: mổ cấp cứu
- Dụng cụ tử cung tụt vào ổ bụng: mổ nội soi lấy vòng.
- Nhiễm trùng sau đặt dụng cụ tử cung: kháng sinh và lấy dụng cụ tử cung ra.