Đề tài: PHÂN TÍCH MỘT SỐ KHÓ KHĂN CỦA HỌC SINH TRONG HOẠT ĐỘNG CHIẾM LĨNH TRI THỨC CHƯƠNG TRÌNH TIN HỌC 11 VÀ ĐỀ XUẤT MỘT SỐ BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC

ƯỜ

NG Đ I H C PH M VĂN Đ NG Ạ

Ạ Ọ

Ồ

KHOA CÔNG NGH THÔNG TIN

Ệ

KHÓA LU N Ậ

T T NGHI P Đ I H C Ệ

Ạ Ọ

Ố

Đ tài: ề

PHÂN TÍCH M T S KHÓ KHĂN C A

Ộ Ố

Ủ

Ế H C SINH TRONG HO T Đ NG CHI M

Ạ Ộ

Ọ

LĨNH

NG TRÌNH TIN H C 11 VÀ

TRI TH C CH Ứ

ƯƠ

Ọ

Đ XU T M T S BI N PHÁP KH C PH C

Ộ Ố Ệ

Ụ

Ấ

Ắ

Ề

Sinh viên th c hi n: NGUY N TH HOÀNG

ự

Ễ

ệ

Ị

ƯƠ

L P DST08

Ớ

Gi ng viên h

ng d n: Th.S NGUY N Đ C NHU N

ả

ướ

Ễ Ứ

Ậ

ẫ

Qu ng Ngãi, 6-2012

ả

G N Ơ Ư H P G N À O H

Ị

H T N Ễ Y U G N

8 0 T S D

C Ụ H P C Ắ H K P Á H P N Ệ I B Ố S T Ộ M T Ấ U X Ề Đ À V 1 1 C Ọ H N I T H N Ì R T G N Ơ Ư H C

C Ứ H T I R T H N Ĩ L M Ế I H C G N Ộ Đ T Ạ O H G N O R T H N I S C Ọ H A Ủ C N Ă H K Ó H K Ố S T Ộ M H C Í T N Â H P

2 1 0 2 – 6

ƯỜ

NG Đ I H C PH M VĂN Đ NG Ạ

Ạ Ọ

Ồ

KHOA CÔNG NGH THÔNG TIN

Ệ

KHÓA LU N Ậ

T T NGHI P Đ I H C Ệ

Ạ Ọ

Ố

Đ tài:ề

PHÂN TÍCH M T S KHÓ KHĂN C A

Ộ Ố

Ủ

Ế H C SINH TRONG HO T Đ NG CHI M

Ạ Ộ

Ọ

LĨNH

NG TRÌNH TIN H C 11 VÀ

TRI TH C CH Ứ

ƯƠ

Ọ

Đ XU T M T S BI N PHÁP KH C PH C

Ộ Ố Ệ

Ụ

Ấ

Ắ

Ề

Sinh viên th c hi n: NGUY N TH HOÀNG

ự

Ễ

ệ

Ị

ƯƠ

L P DST08

Ớ

Gi ng viên h

ng d n: Th.S NGUY N Đ C NHU N

ả

ướ

Ễ Ứ

Ậ

ẫ

Cán b ph n bi n:

Th.S VÕ TH NG C HU

ệ

ả

ộ

Ọ

Ị

Ệ

Qu ng Ngãi, 6-2012

ả

UBND T NH QU NG NGÃI

Ả

Ỉ

Ộ

Ủ

C NG HÒA XÃ H I CH NGHĨA VI T Ệ Ộ NAM

TR

NG ĐH PH M VĂN Đ NG

ƯỜ

Ồ

Ạ

Đ c l p – T do – H nh phúc

ộ ậ

ự

ạ

Qu ng Ngãi, ngày 01 tháng 06 năm 2012 ả

NHI M V KHÓA LU N T T NGHI P

Ậ Ố

Ụ

Ệ

Sinh viên th c hi n: Nguy n Th Hoàng Ph ng ự ệ ễ ị ươ

L p: DST08. Ngành: S ph m Tin h c ọ ư ạ ớ

1. Tên đ tài: Phân tích m t s khó khăn c a h c sinh trong ho t đ ng chi m lĩnh ủ ọ ạ ộ ộ ố ề ế

ng trình Tin h c 11 và đ xu t m t s bi n pháp kh c ph c. tri th c ch ứ ươ ộ ố ệ ề ấ ụ ắ ọ

2. Các s li u ban đ u: ố ệ ầ

Phi u đi u tra h ng thú c a h c sinh đ i v i ch ủ ọ ố ớ ứ ế ề ươ ậ ng trình Tin h c 11 (Bài t p ọ

nghiên c u tâm lý giáo d c th c t p s ph m t ự ậ ư ạ ứ ụ ố t nghi p 2012) ệ

3. N i dung các ph n thuy t minh: ế ầ ộ

Ph n I. M đ u ở ầ ầ

ươ

ng 1. C s lý lu n ơ ở

ậ

ng 2. Phân tích m t s khó khăn c a h c sinh trong ho t đ ng chi m lĩnh

ươ

ạ ộ

ộ ố

ủ

ế

ọ

ng trình Tin h c 11

tri th c ch ứ

ươ

ọ

ươ

ng 3. Đ xu t m t s bi n pháp kh c ph c khó khăn c a h c sinh trong ắ

ộ ố ệ

ụ

ủ

ề

ấ

ọ

ho t đ ng chi m lĩnh tri th c ch

ng trình Tin h c 11

ạ ộ

ứ

ế

ươ

ọ

ng 4. Th c nghi m s ph m

ươ

ư ạ

ự

ệ

Ph n II. N i dung nghiên c u: ứ ầ ộ

Ph n III. K t lu n ậ ế ầ

Tài li u tham kh o ệ ả

Ph l cụ ụ

4. Các b n v và đ th : ồ ị ả ẽ

5. Gi ng viên h ả ướ ng d n: Th.S. Nguy n Đ c Nhu n ậ ứ ễ ẫ

6. Th i gian th c hi n: ự ệ ờ

Ngày giao nhi m v : tháng 2/2012 ụ ệ

Ngày hoàn thành nhi m v : 31/05/2012 ụ ệ

B môn Ph ng pháp Gi ng viên h ng d n ộ ươ ả ướ ẫ

(Ký và ghi rõ h , tên) (Ký và ghi rõ h , tên) ọ ọ

NH N XÉT C A GI NG VIÊN H

NG D N

Ủ

Ả

Ậ

ƯỚ

Ẫ

………………………………………………………………………………………...

Qu ng Ngãi, ngày … tháng 06 năm 2012

ả

Gi ng viên h

ng d n

ả

ướ

ẫ

(Ký, ghi rõ h và tên)

ọ

NH N XÉT C A GI NG VIÊN DUY T

Ủ

Ả

Ậ

Ệ

………………………………………………………………………………………...

Qu ng Ngãi, ngày … tháng 06 năm 2012

ả

Gi ng viên duy t ệ

ả

(Ký, ghi rõ h và tên)

ọ

iii

L I Ờ NÓI Đ UẦ

Trên toàn th gi i nói chung, đ c bi Vi t Nam nói riêng, giáo d c và ế ớ ặ t ệ ở ệ ụ

đào t o luôn đ c xem là qu c sách hàng đ u, là s nghi p c a toàn Đ ng, toàn ạ ượ ệ ủ ự ầ ả ố

dân, toàn xã h i; đ u t cho giáo d c là m t trong nh ng h ng chính c a đ u t ầ ư ộ ụ ữ ộ ướ ủ ầ ư

phát tri n, t o đi u ki n cho giáo d c đi tr ụ ể ề ệ ạ ướ ể c và ph c v đ c l c s phát tri n ụ ụ ắ ự ự

kinh t - xã h i. ế ộ Trong b i c nh toàn c u hóa và h i nh p qu c t ầ ố ả ố ế ậ ộ ữ sâu r ng, gi a ộ

m t th gi i đ y bi n đ ng, nhi u c h i và nhi u thách th c, m i ng i Vi ế ớ ầ ơ ộ ứ ế ề ề ộ ộ ỗ ườ ệ t

Nam và c dân t c Vi ả ộ ệ t Nam đang đ i m t v i nh ng yêu c u gay g t v kinh t ữ ắ ề ặ ớ ầ ố ế ,

giáo d c và đào t o chính văn hóa, khoa h c, công ngh , qu c phòng, an ninh... thì ệ ọ ố ụ ạ

ấ là chìa khóa then ch t đ th c hi n s nghi p công nghi p hóa, hi n đ i hóa đ t ố ể ự ệ ự ệ ệ ệ ạ

i toàn di n v đ o đ c, tri th c, s c kh e và th m mĩ, n ướ c; phát tri n con ng ể ườ ề ạ ứ ứ ứ ệ ẩ ỏ

có ph m ch t t ấ ố ẩ t, năng l c v ng vàng cũng nh các kĩ năng h t s c c n thi ư ế ứ ầ ự ữ ế t

nh m thích ng t t v i t c đ phát tri n không ng ng c a xa l thông tin, v i nhu ứ ằ ố ớ ố ộ ừ ủ ể ộ ớ

c. c u h i nh p qu c t ầ c a đ t n ố ế ủ ấ ướ ậ ộ

ở ủ Giáo d c nh th nào đ đ t hi u qu cao nh t luôn là đi u trăn tr c a ư ế ể ạ ụ ệ ề ả ấ

toàn xã h i, nh t là đ i v i nh ng ng i làm công tác giáo d c. Tr ố ớ ữ ấ ộ ườ ụ ướ ỏ ấ c đòi h i c p

bách đó c a th c ti n, đ i m i ph ự ủ ễ ổ ớ ươ ế ứ ầ ng pháp giáo d c là yêu c u h t s c c n ụ ầ

thi t. Đ đ i m i giáo d c đ t ch t l ng, m i nhà giáo c n ph i đ u t tìm ra ế ụ ạ ể ổ ấ ượ ớ ả ầ ư ầ ỗ

ứ nh ng khó khăn, thách th c trong gi ng d y đ kh c ph c cũng nh tìm và ng ứ ữ ụ ư ể ả ạ ắ

ng pháp giáo d c t t nh t vào t ch c d y h c m t cách tích d ng nh ng ph ụ ữ ươ ụ ố ấ ổ ứ ạ ọ ộ

c c. ự

Đ ng tr c yêu c u chung c a giáo d c nh đã nói ứ ướ ủ ụ ư ầ ở ấ trên, đ ng th i xu t ồ ờ

phát t t môn Tin h c – m t môn h c ngày càng đóng vai trò l n lao ừ nhu c u d y t ầ ạ ố ọ ộ ọ ớ

trong vi c trang b nh ng ki n th c, kĩ năng nh m h tr con ng ị ữ ỗ ợ ứ ệ ế ằ ườ ặ i trên m i m t ọ

ộ c a đ i s ng xã h i, trong lao đ ng, h c t p, s n xu t… - đ tài “Phân tích m t ọ ậ ủ ờ ố ề ả ấ ộ ộ

s khó khăn c a h c sinh trong ho t đ ng chi m lĩnh tri th c ch ố ủ ọ ạ ộ ứ ế ươ ọ ng trình Tin h c

11 và đ xu t m t s bi n pháp kh c ph c” ộ ố ệ ụ đ ề ắ ấ ượ c ch n th c hi n. V i mong ệ ự ớ ọ

mu n tìm ra đ c nh ng khó khăn trên toàn b các ph ng di n khác nhau xung ố ượ ữ ộ ươ ệ

quanh ho t đ ng h c t p c a h c sinh đ i v i tri th c ch ng trình Tin h c 11 – ọ ậ ủ ọ ạ ộ ố ớ ứ ươ ọ

ch b c trung h c ph thông, đ tài đã ti n hành ươ ng trình Tin h c khó nh t ọ ấ ở ậ ề ế ọ ổ

nghiên c u lý thuy t v tâm lý h c sinh, v ph ng pháp, ph ế ề ứ ề ọ ươ ươ ọ ng ti n d y h c, ệ ạ

ng trình Tin h c 11 cũng nh đi u tra, kh o sát th c t v ch ề ươ ư ề ự ế ề ộ v các s tác đ ng ự ả ọ

khách quan, nguyên nhân ch quan d n đ n nh ng khó khăn c a h c sinh trong ủ ữ ủ ế ẫ ọ

ho t đ ng chi m lĩnh tri th c ch ng trình Tin h c 11, t ạ ộ ứ ế ươ ọ ừ ấ đó có c s đ đ xu t ơ ở ể ề

m t s bi n pháp kh c ph c hi u qu , ti n hành th c nghi m ki m ch ng thành ả ế ộ ố ệ ụ ự ứ ệ ệ ể ắ

công ph ng pháp d y h c v i đ xu t trong đ tài là th t s có ý nghĩa. ươ ạ ọ ớ ề ấ ậ ự ề

Đ tài đ i và thành công là nh r t nhi u ề ượ c hoàn thành m t cách thu n l ộ ậ ợ ờ ấ ề ở

s h ự ướ ng d n, đóng góp ý ki n c a quý th y cô cũng nh b n bè, s h tr t ầ ự ỗ ợ ừ ư ạ ủ ế ẫ

c g i l i c m n chân phía h c sinh đ ọ ượ c kh o sát. Qua đ tài này, em xin đ ề ả ượ ử ờ ả ơ

thành nh t đ n toàn b quý th y cô gi ng viên khoa Công ngh thông tin – Tr ả ấ ế ệ ầ ộ ườ ng

t tình Đ i h c Ph m Văn Đ ng đã t o đi u ki n cho em th c hi n đ tài, nhi ề ạ ọ ự ệ ệ ề ạ ạ ồ ệ

truy n đ t nh ng ki n th c quý báu cho em trong su t quá trình h c t p, nghiên ọ ậ ữ ứ ề ế ạ ố

c u và th c hi n đ tài. Em xin g i l ề ứ ử ờ ả ơ ứ i c m n sâu s c đ n th y Nguy n Đ c ế ự ệ ễ ắ ầ

ng Đ i h c S ph m, Đ i h c Hu - ng Nhu n – gi ng viên tr ả ậ ườ ạ ọ ạ ọ ư ế ạ ườ ế i đã tr c ti p ự

đ nh h ị ướ ng, ch b o, h ỉ ả ướ ng d n, giúp đ và góp ý t n tình cho em trong su t quá ậ ẫ ỡ ố

trình nghiên c u, th c hi n và hoàn thành khóa lu n t t nghi p. Nhân d p này, em ậ ố ứ ự ệ ệ ị

cũng xin chân thành c m n quý th y cô giáo viên Tin h c và h c sinh các tr ả ơ ầ ọ ọ ườ ng

ế THPT Bình S n, THPT S 1 Đ c Ph , THPT Lê Trung Đình đã đóng góp ý ki n, ứ ơ ố ổ

ế h tr em trong quá trình thu th p s li u v ho t đ ng h c t p và gi ng d y, ti n ỗ ợ ề ạ ộ ậ ố ệ ọ ậ ả ạ

hành th c nghi m và nh n xét góp ý cho đ tài. ậ ự ệ ề

Tuy đã n l c h t s c đ hoàn thi n đ tài, nh ng đ tài đ ỗ ự ế ứ ể ư ề ề ệ ượ ệ c th c hi n ự

trong th i gian ng n, kinh nghi m gi ng d y c a b n thân em ch a có nhi u nên ạ ủ ả ư ệ ề ả ắ ờ

ậ v n không th nào tránh kh i nh ng thi u sót nh t đ nh. Đ tài r t mong nh n ế ẫ ấ ị ữ ể ề ấ ỏ

đ quý th y cô cũng nh b n bè đ ngày ượ ự c s đóng góp ý ki n không ng ng t ế ừ ừ ư ạ ể ầ

càng hoàn thi n h n, tr thành m t tài li u th t s h u ích cho giáo viên trong quá ệ ậ ự ữ ệ ơ ở ộ

trình d y h c Tin h c 11. ọ ạ ọ

Em xin chân thành c m n. ả ơ

Qu ng Ngãi, tháng 06 năm 2012 ả

TÓM T T KHÓA LU N T T NGHI P

Ậ Ố

Ắ

Ệ

Đ i m i ph ng pháp d y h c, nâng cao ch t l ớ ổ ươ ấ ượ ạ ọ ế ng đào t o là yêu c u h t ầ ạ

t c a ngành giáo d c n c ta hi n nay. Trên c s đó, đ tài khóa s c c n thi ứ ầ ế ủ ụ ướ ơ ở ệ ề

lu n t ậ ố t nghi p này đ ệ ượ ủ c th c hi n nh m m c đích ch ra nh ng khó khăn c a ụ ự ữ ệ ằ ỉ

h c sinh trong ho t đ ng chi m lĩnh tri th c ch ọ ạ ộ ứ ế ươ ng trình Tin h c 11, làm ti n đ ọ ề ề

đ xu t m t s ph ề ộ ố ấ ươ ộ ng pháp d y và h c giúp h c sinh chi m lĩnh tri th c m t ứ ế ạ ọ ọ

cách hi u qu . K t h p nhi u ph ng pháp nghiên c u khác nhau, đ tài đã tìm ế ợ ệ ề ả ươ ứ ề

ạ hi u v đ c đi m tâm sinh lý c a h c sinh, c s lý lu n và th c ti n vi c d y ủ ọ ề ặ ơ ở ự ể ệ ễ ể ậ

ng trình Tin h c 11; xác h c Tin h c, nghiên c u m t cách sát sao n i dung ch ộ ọ ứ ọ ộ ươ ọ

c m t s khó khăn t ng quan nh t v khách quan và ch quan đ nh và phân tích đ ị ượ ấ ề ộ ố ủ ổ

nh h ả ưở ấ ng đ n ho t đ ng chi m lĩnh tri th c c a h c sinh; trên c s đó đ xu t ứ ủ ọ ạ ộ ơ ở ế ề ế

ọ nhi u bi n pháp kh c ph c khó khăn khác nhau, xây d ng kênh thông tin giúp h c ụ ự ề ệ ắ

sinh tăng c h c, thi t k k ho ch bài h c theo h ườ ng kh năng t ả ự ọ ế ế ế ạ ọ ướ ụ ng áp d ng

các bi n pháp đ xu t và ti n hành th c nghi m s ph m thành công đ th y rõ ể ấ ự ư ế ệ ệ ề ạ ấ

đ c tính kh thi, ý nghĩa c a đ tài. ượ ủ ề ả

THESIS SUMMARY

Innovating the teaching methods, improving the quality of training are

extremely necessary of our education nowaday. On that basis, this graduation thesis

has been done aim to show the difficulties of pupils in gaining eleventh Infomatics

curriculum knowledge, plays the premise role in proposing some teaching and

learning methods effectually. By the combination of different research methods, the

thesis learnt about pupil’s psychophysiological, the basic argument and Infomatics

teaching practice, closely learnt about eleventh Infomatics curriculum content;

determined and analysed a lot of most overall objective and subjective difficulties

which influencing the pulil’s gaining knowledge; on that basis proposed various

methods to overcome the difficulties, built the information channel to improve pupil’s

ability of seft-studying, designed lessons plan following applied the proposed

methods and carried out experimental teaching successfully to obvious show the

practicability and significance of this graduation thesis.

M C L C Ụ Ụ

NHI M V NGHIÊN C U…………………………………………………………i Ứ Ụ Ệ

NH N XÉT C A GI NG VIÊN H NG D N…………………………………iii Ủ Ậ Ả ƯỚ Ẫ

NH N XÉT C A GI NG VIÊN DUY T………………………………………...iv Ủ Ậ Ả Ệ

L I NÓI Đ U………………………………………………………………………v Ờ Ầ

TÓM T T KHÓA LU N…………………………………………………………vii Ắ Ậ

M C L C………………………………………………………………………...viii Ụ Ụ

DANH M C HÌNH V …………………………………………………………...xii Ụ Ẽ

DANH M C B NG BI U……………………………………………………….xiii Ụ Ả Ể

DANH M C CÁC T VI T T T……………………………………………….xiv Ừ Ế Ụ Ắ

PH N M Đ U Ở Ầ ......................................................Error: Reference source not found Ầ

1.4.2.2. Ph m vi không gian và khách th

ạ

xvii ....................................................................... ể

1.5. PH

NG PHÁP NGHIÊN C U

xvii ..............................................................................

ƯƠ

Ứ

1.5.1. Ph

ng pháp nghiên c u lý thuy t

xvii ......................................................................

ươ

ứ

ế

1.5.2. Ph

ng pháp nghiên c u th c ti n

xvii ......................................................................

ươ

ự ễ

ứ

1.5.4. Ph

ng pháp nghiên c u th c nghi m s ph m

xviii .............................................

ươ

ư ạ

ứ

ự

ệ

xviii ......................................................................................

1.6. NHI M V NGHIÊN C U Ụ

Ứ

Ệ

xviii ................................................................................................... 1.7. C U TRÚC Đ TÀI

Ấ

Ề

1.2.2.2. Khái ni m v ho t đ ng d y [11]

xxv ......................................................................

ề ạ ộ

ệ

ạ

l TT ................................................................................................................................................

Ch

l ......................................................................................................................................

ngươ

l Bài ................................................................................................................................................

3.1.3.1. 1. Bài 1: Khái ni m l p trình và ngôn ng l p trình

73 ........................................

ệ ậ

ữ ậ

3.1.3.1. 2. Bài 2: Các thành ph n c a ngôn ng l p trình

74 ..............................................

ầ ủ

ữ ậ

3.1.3.2. Ch

ng II: CH

NG TRÌNH Đ N GI N

74 .......................................................

ươ

ƯƠ

Ơ

Ả

vii

3.1.3.2.2. Bài 4. M t s ki u d li u chu n

75 .....................................................................

ộ ố ể ữ ệ

ẩ

GV có th b sung thêm ph n khái ni m v d li u tr ầ

ề ữ ệ

ể ổ

ệ

ướ

c khi vào n i dung chính, ộ

gi

i thích cho HS ki u d li u chu n có th hi u là các ki u d li u đã đ

c đ nh

ả

ể ữ ệ

ể ể

ẩ

ượ ị

nghĩa s n trong NNLT, sau này ta có thêm các ki u d li u có c u trúc do ng

ữ ệ

ể

ấ

ẵ

ườ i

75 dùng đ nh nghĩa. .....................................................................................................................

ị

GV l u ý v tr

75 .........................

ề ườ

ư

ng h p m r ng ki u d li u trong Free Pascal. ể ữ ệ

ở ộ

ợ

75 .............................................................................................

3.1.3.2.3. Bài 5. Khai báo bi nế

GV c n h

ng d n HS liên h ki n th c cũ

ng trình) và

ầ

ướ

ệ ế

ứ

ẫ

ở

bài 3 (C u trúc ch ấ

ươ

bài 4 (M t s ki u d li u chu n) đ đi vào bài 5.

75 .......................................................

ộ ố ể ữ ệ

ể

ẩ

3.1.3.2.5. Bài 7. Các th t c vào/ra chu n

76 .........................................................................

ủ ụ

ẩ

3.1.3.3. Ch

ng III: C U TRÚC R NHÁNH VÀ L P

77 ................................................

ươ

Ấ

Ặ

Ẽ

GV c n nh c HS t

ban đ u v m c tiêu d y t

duy l p trình, rèn luy n kĩ năng

ầ

ắ

ừ

ầ ề ụ

ạ ư

ệ

ậ

ng III tr v

l p trình cho các em ch không ph i h c NNLT. T n i dung ch ậ

ả ọ

ừ ộ

ứ

ươ

ở ề

sau s d ng NNLT Pascal g n gũi, t

ử ụ

ầ

ườ

ng minh, d hi u đ các em có th nhanh ể

ễ ể

ể

c n i dung, nh ng các em có th s d ng nhi u ngôn ng khác

chóng n m b t đ ắ

ắ ượ ộ

ể ử ụ

ư

ữ

ề

đ bi u di n t

t

ể ể

ễ ư ưở

77 ng thu t toán. .................................................................................... ậ

77 .....................................................................................

3.1.3.3.1. Bài 9. C u trúc r nhánh ấ

ẽ

3.1.3.3.2. Bài 10. C u trúc l p

78 .............................................................................................

ấ

ặ

3.1.3.4.2. Bài t p và th c hành 3

82 .........................................................................................

ự

ậ

3.1.3.4.3. Bài t p và th c hành 4

82 .........................................................................................

ự

ậ

GV ph i h

ng d n các em đánh giá v thu t toán b ng cách tính s phép toán

ả ướ

ố

ề

ậ

ằ

ẫ

ng trình, t

đó t

các em s đ a ra các b d li u n

c b n s d ng trong ch ơ ả ử ụ

ươ

ừ

ự

ộ ữ ệ

ẽ ư

khác nhau đ đánh giá th i gian ch y c a ch

ng trình.

82 ............................................

ạ ủ

ờ

ể

ươ

3.1.3.4.4. Bài 12. Ki u xâu

82 ....................................................................................................

ể

3.1.3.5. Ch

ng V. T P VÀ THAO TÁC V I T P

83 .......................................................

ươ

Ớ Ệ

Ệ

đ u ch

Ở ầ

ươ

ữ ữ ệ ng này, GV c n ph i minh h a tr c quan cho HS v l u tr d li u ự

ề ư

ọ

ả

ầ

ở ộ

b nh trong và b nh ngoài, s liên h gi a chúng đ HS hi u đ ự

ệ ữ

ể ượ

ớ

ộ

ớ

ể

ầ c nhu c u

c đ u hình dung vi c thao tác v i t p thông

c n s d ng ki u d li u t p, b ể ầ ử ụ

ữ ệ ệ

ướ ầ

ớ ệ

ệ

83 qua bi n t p. ..........................................................................................................................

ế ệ

viii

3.1.3.5.1. Bài 15. Thao tác v i t p

84 .......................................................................................

ớ ệ

Minh h a là cách hi u qu nh t đ có th giúp HS hi u v nh ng đi u khó hình

ể ề ữ

ấ ể

ọ

ể

ề

ệ

ả

dung, GV có th khai thác hình 15 (trang 84) đ gi

i thích cho HS hi u rõ h n v

ể ả

ể

ơ ề

ể

84 t p.ệ ...........................................................................................................................................

Đây là m t bài khó d y, do đó đ HS bi

t mình c n h c nh ng gì trong ti

ộ

ể

ạ

ế

ữ

ọ

ầ

ế ọ t h c,

84 GV có th đ a ra s đ sau: ...............................................................................................

ơ ồ

ể ư

84 ...................................................................................................................................................

Sau khi gi

i thi u s đ trên cho HS, GV l n l

t đi theo trình t

trình bày v các

ớ

ệ ơ ồ

ầ ượ

ự

ề

th t c s d ng trong t p v i các n i dung: cú pháp, ý nghĩa, ví d minh h a. GV

ủ ụ ử ụ

ệ ớ

ụ

ộ

ọ

nên đ a ra m t ví d t ng quát là m t ch

ụ ổ

ư

ộ

ươ

ng trình c th đ HS n m đ ụ ể ể

ắ

ượ c

trình t

c n thi

t, cách s d ng c a các th t c.

84 ..........................................................

ự ầ

ế

ử ụ

ủ ụ

ủ

3.1.3.5.2. Bài 16. Ví d làm vi c v i t p

84 ...........................................................................

ệ ớ ệ

ụ

GV c n đ nh h

ng cho HS trình t

i bài toán, quan tr ng là h

ng cho HS

ầ

ị

ướ

gi ự ả

ọ

ướ

c nh ng y u t

c n thi

t dùng đ x lý trong ch

ng trình nh

xác đ nh đ ị

ượ

ế ố ầ

ữ

ế

ể ử

ươ

ư

bi n, t p, bi u th c x lý. Sau khi đã xác đ nh thu t toán và các y u t

ứ ử

ế ố

ế

ệ

ể

ậ

ị

ớ thì m i

ti n hành gi

i bài toán, tránh tr

ế

ả

ườ

ậ ng h p HS đ c không hi u đ nh ng r p

ư

ợ

ọ

ể

ề

khuôn sao chép ngay ch

ng trình, ho c t o thói quen b qua các b

ươ

ặ ạ

ỏ

ướ

ọ c quan tr ng

trong ph

ng pháp gi

i m t bài toán Tin h c.

84 ...............................................................

ươ

ả ộ

ọ

Hai ví d đ a ra có th gây khó hi u cho HS, GV nên ch n m t s ví d khác

ộ ố

ụ ư

ụ

ọ

ể

đ

c phát bi u ng n g n, tr ng tâm, g n gũi v i t

duy các em.

85 .............................

ượ

ắ ọ

ớ ư

ọ

ể

ầ

3.1.3.6. Ch

ng VI. CH

NG TRÌNH CON VÀ L P TRÌNH CÓ C U TRÚC

85 .....

ươ

ƯƠ

Ậ

Ấ

Đ có th rèn luy n thêm v t

ề ư

ể

ệ

ề duy l p trình cho các em, GV nên linh đ ng đi u

ộ

ậ

ch nh gi

d y, s phân b ch

ng trình gi a ti

ỉ

ờ ạ

ổ ươ

ự

ữ ế

ặ ế t bài t p và th c hành, ho c k t

ự

ậ

ộ h p d y bài t p trên phòng máy. Đ ho t đ ng k t h p này hi u qu c n có m t ể ạ ộ

ế ợ

ả ầ

ợ

ệ

ạ

ậ

t, qu n lý nghiêm ng t, tránh đ HS không chú ý vào

s bi n pháp quan sát l p t ố ệ

ớ ố

ể

ả

ặ

bài gi ng mà làm vi c riêng trên máy tính, ch ng h n có th yêu c u HS t

t màn

ể

ệ

ẳ

ạ

ầ

ả

ắ

85 ........................................................................................................

hình, quan sát lên b ng.ả

3.1.3.6.1. Bài 17. Ch

85 .............................................................

ươ

ng trình con và phân lo i ạ

3.1.3.6.2. Bài 18: Ví d v cách vi

ng trình con

85 ............................

ụ ề

ế

t và s d ng ch ử ụ

ươ

3.1.7.2. H ng d n thao tác th c hành và đánh giá k t qu

ướ

ự

ế

ẫ

99 ........................................ ả

4.6. K t lu n ch

114 ng 4 ......................................................................................................

ế

ậ

ươ

PH N III. K T LU N

115 .......................................................................................................

Ậ

Ầ

Ế

1. M t s k t qu đ t đ

ộ ố ế

115 c ............................................................................................ ả ạ ượ

116 2. H n ch c a đ tài .........................................................................................................

ế ủ ề

ạ

119 PH L C .............................................................................................................................. Ụ Ụ

PH L C 1. K HO CH BÀI H C

119 .............................................................................

Ụ Ụ

Ọ

Ạ

Ế

BÀI 12. KI U XÂU (TI T 2)

125 .............................................................................................

Ể

Ế

125 ............................................................................................................................................. A.

I. M C ĐÍCH – YÊU C U

125 ................................................................................................

Ụ

Ầ

II. PH

NG PHÁP GI NG D Y

125 ...................................................................................

ƯƠ

Ả

Ạ

B. TI N TRÌNH LÊN L P (35 phút)

126 ..............................................................................

Ớ

Ế

129 C. C NG C (3 phút) ........................................................................................................

Ố

Ủ

PH L C 2. BÀI KI M TRA SAU TH C NGHI M

131 .................................................

Ụ Ụ

Ự

Ệ

Ể

133 PH L C 3. PHI U H C T P .......................................................................................

Ọ Ậ

Ụ Ụ

Ế

‘Nguyen Van Anh’ và ‘Nguyen Van Anh’:…………………………………..……

133 ......

PH L C 4. PHI U PH NG V N THU TH P KHÓ KHĂN C A H C SINH

. 134

Ụ Ụ

Ọ

Ỏ

Ủ

Ấ

Ậ

Ế

DANH M C HÌNH V Ụ

Ẽ

Hình 1.1. Vai trò c a ng i d y và ng i h c trong d y và h c tích c c ủ ườ ạ ườ ọ ự ..............16 ạ ọ

Hình 1.2. Mô hình d y h c th đ ng ụ ộ ...........................................................................17 ạ ọ

Hình 1.3. Mô hình d y h c tích c c ự .............................................................................17 ạ ọ

Hình 3.1. S đ kh i câu l nh for-do ti n ố ơ ồ ế ..................................................................64 ệ

.....................................................................65 Hình 3.2. S đ kh i câu l nh for-do lùi ố ơ ồ ệ

Hình 3.3. S đ trình t thao tác v i t p ơ ồ ự ớ ệ .....................................................................70

Hình 3.4. S đ t duy bài Ki u xâu (ti t 1 và 2) ......................................................74 ơ ồ ư ể ế

Hình 3.5. M u trình bày ki n th c đ nh h ng cho h c sinh chu n b nhà bài ứ ế ẫ ị ướ ẩ ọ ị ở

Ki u xâu .........................................................................................................................75 ể

Hình 3.6. Yêu c u bài t p v nhà cho h c sinh bài Ki u xâu ....................................76 ậ ề ể ầ ọ

Hình 3.7. M t slide đ c thi t k b ng Microsoft Office Power Point 2007 ...........80 ộ ượ ế ế ằ

Hình 3.8. M t m u bài t p tr c nghi m thi t k b ng ViOLET 1.7 đ c ng c bài ệ ắ ậ ẫ ộ ế ế ằ ể ủ ố

.........................................................................................................................................81

duy thi t k b ng Edraw Max 6.0 ...............................81 Hình 3.9. M t m u s đ t ộ ẫ ơ ồ ư ế ế ằ

Hình 3.10. Giao di n n i dung chính di n đàn http://tinhoc11.co.cc.......................83 ệ ộ ễ

Hình 3.11. M u bài t p v nhà bài ki u xâu (tr c tuy n) ậ ề ế .........................................84 ự ể ẫ

Hình 4.1. Bi u đ th hi n thông tin hai nhóm ĐC và TN ........................................91 ồ ể ệ ể

....................................94 Hình 4.2. Bi u đ th hi n bi u hi n h c t p c a h c sinh ể ệ ọ ậ ủ ọ ồ ể ệ ể

ng pháp Hình 4.3. Bi u đ th hi n m c đ h ng thú c a h c sinh đ i v i ph ứ ộ ứ ồ ể ệ ủ ọ ố ớ ể ươ

...........................................................................................................95 d y c a giáo viên ạ ủ

Hình 4.4. Th ng kê s li u đi m ki m tra sau th c nghi m ể ố ệ ệ .....................................96 ự ể ố

DANH M C B NG BI U Ụ Ả

Ể

B ng 1.1. Tính ch t h c th đ ng và h c tích c c…………………………. ấ ọ ụ ộ ự ả ọ

……...16

B ng 1.2. Ch ng trình và th i l ng phân ả ươ ờ ượ

b ………………………………........26 ố

ng trình Tin h c 11……………... B ng 1.3. Chu n ki n th c, kĩ năng ch ế ứ ả ẩ ươ ọ

……...28

1.4. N i dung đi u ch nh ch ng trình Tin h c 11 năm h c 2011- B ng ả ề ộ ỉ ươ ọ ọ

2012........36

2.1. S kê tra ban B ng ả ố li u ệ th ng ố đi u ề

đ u……………………………………….41 ầ

B ng 3.1. N i dung và các bi n pháp áp d ng trong k ho ch bài h c bài Ki u xâu ụ ệ ế ể ạ ả ộ ọ

……………………………………………………………………………………...87

B ng 4.1. S li u th ng kê gi a hai nhóm tr ố ố ệ ữ ả ướ ự c th c

nghi m……………………..91 ệ

B ng 4.2. Thi ả ế ế ự t k th c

nghi m…………………………………………………....92 ệ

B ng 4.3. Bi u hi n h c t p c a h c sinh gi a hai nhóm ĐC và TN………... ệ ọ ậ ủ ọ ữ ể ả

…....93

B ng 4.4. S li u th ng kê bi u hi n ho t đ ng h c t p c a h c sinh trong TN.. ọ ậ ủ ọ ạ ộ ố ệ ệ ể ả ố

…94

ng pháp B ng 4.5. S li u th ng kê m c đ h ng thú c a h c sinh đ i v i ph ứ ộ ứ ủ ọ ố ớ ố ệ ả ố ươ

sau d y ạ h c ọ ự th c

nghi m……………………………………………………………..…95 ệ

B ng 4.6. S li u th ng kê k t qu bài ki m tra sau th c nghi m…...………….… ể ố ệ ự ệ ế ả ả ố

xii

B ng 4.7. Các tham s th ng kê k t qu …………...……………………………… ả ố ố ế ả

xiii

DANH M C CÁC T VI T T T

Ừ Ế

Ụ

Ắ

GV: giáo viên

HS: h c sinh ọ

GD: giáo d cụ

ĐT: đào t oạ

SGK: sách giáo khoa

SGV: sách giáo viên

THPT: trung h c ph thông ọ ổ

PPDH: ph ươ ng pháp d y h c ọ ạ

PTDH: ph ươ ng ti n d y h c ọ ệ ạ

NNLT: ngôn ng l p trình ữ ậ

TN: th c nghi m ự ệ

ĐC: đ i ch ng ố ứ

xiv

PH N I. M Đ U

Ở Ầ

Ầ

1. LÝ DO CH N Đ TÀI Ọ Ề

i đang n n văn minh th ba. S hình L ch s phát tri n xã h i loài ng ể ử ộ ị ườ ở ề ứ ự

thành và phát tri n c a m i n n văn minh g n li n v i m t công c lao đ ng. ỗ ề ủ ụ ể ề ắ ớ ộ ộ

, con ng Cùng v i vi c sáng t o ra công c lao đ ng m i – máy tính đi n t ụ ệ ử ệ ạ ớ ộ ớ ườ i

đang t p trung trí tu t ng b c xây d ng ngành khoa h c t ệ ừ ậ ướ ọ ươ ứ ứ ng ng đ đáp ng ể ự

nh ng yêu c u khai thác tài nguyên thông tin. Trong b i c nh đó, tin h c đ c hình ố ả ọ ượ ữ ầ

thành và phát tri n thành m t ngành khoa h c v i các n i dung, m c tiêu, ph ọ ớ ụ ể ộ ộ ươ ng

ự pháp nghiên c u riêng, ngày càng có nhi u ng d ng trong h u h t các lĩnh v c ề ứ ứ ụ ế ầ

ho t đ ng c a loài ng i. Hi n nay, khi công ngh thông tin phát tri n v ạ ộ ủ ườ ệ ệ ể ượ ậ t b c

trên toàn th gi ế ớ ọ i, đ ph n nào n m b t k p t c đ phát tri n y, b môn Tin h c ắ ị ố ộ ể ấ ể ắ ầ ộ

đã đ c đ a vào ch ượ ư ươ ng trình THPT thành môn h c b t bu c và có t m quan ọ ắ ầ ộ

ọ tr ng l n trong ng d ng vào các ngành h c, b c h c cao h n nh các môn h c ụ ư ứ ậ ớ ọ ọ ơ ọ

khác.

i nói chung và Vi t Nam nói riêng, giáo Ở ầ h u h t các qu c gia trên th gi ố ế ớ ế ệ

c xem là qu c sách hàng đ u. Giáo d c đào t o đóng vai trò d c đào t o luôn đ ạ ụ ượ ụ ạ ầ ố

là nhân t chìa khóa, thúc đ y n n kinh t ố ề ẩ ế xã h i phát tri n m t cách m nh m và ộ ể ẽ ạ ộ

ấ b n v ng. Trong giai đo n hi n nay, nhi u thành t u khoa h c và công ngh xu t ề ề ữ ự ệ ệ ạ ọ

hi n m t cách h t s c b t ng và đ i m i m t cách c c kì nhanh chóng, theo đó, ớ ế ứ ấ ự ệ ộ ờ ổ ộ

h th ng giáo d c cũng đ t ra nh ng yêu c u v đ i m i. Tr ệ ố ề ổ ụ ữ ầ ặ ớ ướ ự c đòi h i c a th c ỏ ủ

ti n, đ i m i PPDH là h t s c c n thi ế ứ ầ ễ ổ ớ ế ề t. Lu t Giáo d c ban hành năm 2005, đi u ụ ậ

28.2 có ghi: “Ph ng pháp giáo d c ph thông ph i phát huy tính tích c c, t giác, ươ ự ự ụ ả ổ

ọ ch đ ng, sáng t o c a HS; phù h p v i đ c đi m c a t ng l p h c, môn h c; ớ ặ ủ ừ ủ ộ ủ ể ạ ớ ợ ọ

ng ph ng pháp t b i d ồ ưỡ ươ ự ọ ự h c, rèn luy n kĩ năng v n d ng ki n th c vào th c ậ ứ ụ ệ ế

i ni m vui, h ng thú h c t p cho HS". ti n; tác đ ng đ n tình c m, đem l ế ễ ả ộ ạ ọ ậ ứ ề Đ u tầ ư

cho giáo d c, tìm ra nh ng khó khăn, thách th c đ kh c ph c cũng nh tìm và ụ ữ ứ ư ụ ể ắ

ng d ng nh ng ph ng pháp giáo d c t t nh t là m i quan tâm c a t ứ ụ ữ ươ ụ ố ủ ấ ả ữ t c nh ng ấ ố

ng i làm công tác giáo d c. ườ ụ

Ch ươ ố ớ ng trình Tin h c THPT có nh ng đ c thù riêng đ i v i t ng kh i l p, ặ ố ớ ừ ữ ọ

trong đó ch c xem là n i dung tri th c HS khó ươ ng trình Tin h c 11 có th đ ọ ể ượ ứ ộ

nhu c u tìm ra ph chi m lĩnh nh t. Xu t phát t ấ ế ấ ừ ầ ươ ọ ậ ng pháp gi ng d y và h c t p ả ạ

hi u qu nh t cho GV và HS nói chung, cũng nh nhu c u d y và h c t t môn Tin ọ ố ư ệ ầ ạ ả ấ

ạ ộ h c 11 nói riêng, đ tài “Phân tích m t s khó khăn c a h c sinh trong ho t đ ng ọ ủ ọ ộ ố ề

ứ ươ ắ ng trình Tin h c 11 và đ xu t m t s bi n pháp kh c ộ ố ệ ề ấ ọ

ượ ự ọ ụ c l a ch n th c hi n. V i s nghiên c u lý thuy t tâm lý giáo d c, ớ ự ự ứ ệ ế chi m lĩnh tri th c ch ế ph c”ụ đ

ch ng trình Tin h c ph thông cũng nh tìm hi u th c t d y và h c c th ươ ự ế ạ ọ ụ ể ở ư ể ọ ổ

tr ng THPT, th c hi n th c nghi m s ph m v i nh ng bi n pháp đ xu t, đ ườ ự ự ư ữ ệ ệ ệ ề ạ ấ ớ ề

tài mong mu n tìm ra nh ng v n đ khó khăn c a HS khi h c t p môn Tin h c 11 ọ ậ ữ ủ ề ấ ố ọ

ế nh m h n ch , kh c ph c, đ ng th i tìm ra PPDH thích h p nh m giúp HS ti p ụ ế ằ ằ ắ ạ ồ ờ ợ

thu t ng ngành giáo d c. ố t bài h c, nâng cao hi u qu h c t p và ch t l ệ ả ọ ậ ấ ượ ọ ụ

2. L CH S V N Đ NGHIÊN C U Ử Ấ Ứ Ề Ị

Làm th nào đ có th truy n th ki n th c nói chung và ki n th c môn ụ ế ứ ứ ề ế ể ế ể

Tin h c 11 nói riêng m t cách hi u qu nh t cho HS, đ t đ c nh ng m c tiêu ạ ượ ệ ả ấ ọ ộ ữ ụ

ng lai là v n đ đ c các nhà đ t ra c a xã h i v đào t o ngu n nhân l c cho t ặ ộ ề ủ ự ạ ồ ươ ề ượ ấ

nghiên c u tâm lý giáo d c h t s c quan tâm; nhi u nghiên c u đã đ ụ ế ứ ứ ứ ề ượ ệ c th c hi n ự

ỉ ạ nh m tìm ra nh ng mô hình d y h c chung, xây d ng công ngh d y h c, ch đ o ệ ạ ữ ự ạ ằ ọ ọ

v đ i m i PPDH, đ ng th i cũng có nhi u lu n văn th c sĩ, khóa lu n c a sinh ề ổ ậ ủ ề ậ ạ ờ ồ ớ

ch c d y h c. viên bàn v công tác t ề ổ ứ ạ ọ

ớ Tuy nhiên, các đ tài h u h t đ u t p trung nghiên c u v vi c đ i m i ế ề ậ ề ệ ứ ề ầ ổ

ph ươ ễ ng pháp gi ng d y nói chung, tích c c hóa ho t đ ng c a HS, nh ng di n ự ạ ộ ữ ủ ạ ả

đàn đ ượ ệ c xây d ng nh m h tr trao đ i v ki n th c chung, ch a đi sâu vào vi c ổ ề ế ỗ ợ ứ ư ự ằ

phân tích ho c phân tích ch a h t nh ng khó khăn th ư ế ữ ặ ườ ệ ng g p c a HS trong vi c ặ ủ

chi m lĩnh tri th c nói chung và tri th c c ng trình Tin h c 11 nói riêng. Do đó, ứ ươ ứ ế ọ

ứ đ tài “Phân tích m t s khó khăn c a h c sinh trong ho t đ ng chi m lĩnh tri th c ề ủ ọ ạ ộ ộ ố ế

ch ng trình Tin h c 11 và đ xu t m t s bi n pháp kh c ph c” xu t phát t ươ ộ ố ệ ụ ề ấ ắ ấ ọ ừ

nhu c u nâng cao năng l c d y – h c Tin h c THPT nói chung và Tin h c 11 nói ự ạ ầ ọ ọ ọ

riêng, đ c bi t trên đ a bàn t nh Qu ng Ngãi đ c th c hi n là h t s c c n thi ặ ệ ả ị ỉ ượ ế ứ ầ ự ệ ế t,

kh thi, ng d ng cao trong th c t gi ng d y môn Tin h c 11. ự ế ả ứ ụ ạ ả ọ

2.1. M C ĐÍCH – M C TIÊU NGHIÊN C U Ứ Ụ Ụ

1.3.1. M c đích ụ

xvi

ạ Đ tài nghiên c u nh m m c đích ch ra nh ng khó khăn c a HS trong ho t ỉ ứ ụ ữ ủ ề ằ

ng trình Tin h c 11, đ xu t m t s ph ng pháp đ ng chi m lĩnh tri th c ch ộ ứ ế ươ ộ ố ề ấ ọ ươ

d y và h c giúp HS chi m lĩnh tri th c m t cách hi u qu . ả ạ ứ ế ệ ọ ộ

1.3.2. M c tiêu c th ụ ể ụ

- Bi

t đ c đi m tâm sinh lý c a HS l a tu i THPT nói chung và l p 11 nói ế ặ ủ ứ ể ớ ổ

riêng.

- Bi

c m c đ h ng thú xu t phát t t đ ế ượ ứ ộ ứ ấ ừ ả ọ b n thân HS khi h c môn Tin h c ọ

11.

- Bi

t nh ng đi u ki n nh h ế ệ ả ữ ề ưở ọ ậ ng, nh ng khó khăn trong quá trình h c t p ữ

Tin h c c a HS l p 11. ọ ủ ớ

- Bi

t đ ế ượ c m c đ n m b t và nghiên c u ch ắ ứ ộ ắ ứ ươ ng trình Tin h c 11 c a HS. ọ ủ

- Đ xu t đ

ấ ượ ề ắ c nh ng bi n pháp hay có th áp d ng hi u qu nh m kh c ể ữ ụ ệ ệ ằ ả

ph c nh ng khó khăn HS g p ph i khi chi m lĩnh tri th c ch ụ ứ ữ ế ả ặ ươ ọ ng trình Tin h c

11.

2.2. Đ I T NG, PH M VI NGHIÊN C U Ố ƯỢ Ứ Ạ

1.4.1. Đ i t ng nghiên c u ố ượ ứ

M t s khó khăn c a HS trong ho t đ ng chi m lĩnh tri th c ch ng trình ạ ộ ộ ố ứ ủ ế ươ

Tin h c 11 và m t s bi n pháp đ xu t nh m kh c ph c khó khăn. ộ ố ệ ề ấ ụ ằ ắ ọ

1.4.2. Ph m vi nghiên c u ứ ạ

1.4.2.1. Ph m vi n i dung ộ ạ

- Tâm sinh lý HS THPT và m i quan h v i ho t đ ng chi m lĩnh tri th c.

ạ ộ ệ ớ ứ ế ố

- C s lý lu n và th c ti n quá trình d y h c, các PPDH truy n th ng và

ơ ở ự ễ ề ạ ậ ọ ố

tích c c.ự

- SGK Tin h c 11, SGV Tin H c 11, sách bài t p Tin h c 11

ậ ọ ọ ọ ứ ; chu n ki n th c, ế ẩ

ng trình Tin h c 11; h k năng ch ỹ ươ ọ ướ ng d n đi u ch nh n i dung d y h c môn ộ ề ẫ ạ ọ ỉ

Tin h c năm h c 2011-2012. ọ ọ

xvii

- Quy trình t

ch c d y h c Tin h c THPT, cách t ch c d y h c v i s h ổ ứ ạ ọ ọ ổ ứ ạ ọ ớ ự ỗ

tr c a các ph ợ ủ ươ ng pháp, kĩ thu t d y h c tích c c và ng d ng công ngh thông ự ậ ạ ứ ụ ệ ọ

tin vào d y h c. ạ ọ

1.4.2.2. Ph m vi không gian và khách th ạ ể

ng THPT Bình S n và tr ng THPT S 1 Đ c Ph , t nh - Kh i l p 11 tr ố ớ ườ ơ ườ ổ ỉ ứ ố

Qu ng Ngãi, năm h c 2011-2012. ả ọ

- GV Tin h c tr

ọ ườ ng THPT Bình S n, THPT S 1 Đ c Ph , THPT Lê Trung ố ứ ổ ơ

Đình, THPT Tr n Qu c Tu n, t nh Qu ng Ngãi, năm h c 2011-2012. ả ấ ầ ố ọ ỉ

1.5. PH NG PHÁP NGHIÊN C U ƯƠ Ứ

1.5.1. Ph ng pháp nghiên c u lý thuy t ươ ứ ế

- Ph

ng pháp chuyên gia: tham kh o ý ki n c a các chuyên gia thu c các ươ ủ ế ả ộ

b c ph lĩnh v c tâm lý h c, giáo d c h c, ph ọ ụ ọ ự ươ ng pháp gi ng d y b môn Tin ạ ả ộ ở ậ ổ

thông có liên quan tr c ti p đ n n i dung nghiên c u c a đ tài. ế ộ ứ ủ ề ự ế

- Ph

ng pháp phân tích, t ng h p, h th ng hoá, khái quát hoá các tài li u đã ươ ệ ố ệ ợ ổ

đ c đ làm sáng t ọ ể ỏ ơ ở ứ c s lý lu n cũng nh tham kh o cách ti p c n nghiên c u ư ế ậ ậ ả

v n đ khoa h c. ấ ề ọ

- V n d ng các k năng ti n hành s u t p, phân lo i và h th ng hoá các tài ư ậ ậ ụ ệ ố ế ạ ỹ

li u đã đ ệ ượ ấ c công b và m t s tài li u trên m ng Internet có liên quan đ n v n ộ ố ế ệ ạ ố

đ c n nghiên c u. ề ầ ứ

1.5.2. Ph ng pháp nghiên c u th c ti n ươ ự ễ ứ

ng pháp đi u tra b ng b ng h i, ph ng v n sâu, quan sát,

- S d ng ph ử ụ

ươ ề ấ ả ằ ỏ ỏ

nghiên c u s n ph m ho t đ ng đ thu th p s li u th c ti n t GV và HS. ậ ố ệ ự ễ ừ ứ ả ạ ộ ể ẩ

t k và t

- S d ng ph ử ụ

ươ ng pháp phân tích, t ng h p ki n th c, thi ổ ứ ế ợ ế ế ổ ứ ch c

d y h c m t s bài trong ch ộ ố ạ ọ ươ ng trình Tin h c 11 theo ph ọ ươ ố ng pháp truy n th ng ề

và PPDH tích c c các l p khác nhau và các l p có m c h c t ự ở ớ ở ứ ọ ươ ớ ố ồ ng đ i đ ng

đ u nhau. ề

1.5.3. Ph ng pháp nghiên c u th ng kê ươ ứ ố

xviii

ng pháp này đ trình bày k t qu s li u thu th p đ

- S d ng ph ử ụ

ươ ả ố ệ ế ể ậ ượ ừ c t

th c ti n và s li u th c nghi m s ph m, ki m đ nh gi ố ệ ự ư ự ệ ể ễ ạ ị ả thuy t th ng kê v s ố ề ự ế

khác bi t trong k t qu h c t p gi a l p ĐC và TN. ệ ả ọ ậ ữ ớ ế

- Th c hi n th ng kê b ng ph n m m Microsoft Office Excel. ầ ự ề ệ ằ ố

1.5.4. Ph ng pháp nghiên c u th c nghi m s ph m ươ ư ạ ứ ự ệ

- Ti n hành d y h c d a trên các bài so n c th . ạ ụ ể

ọ ự ế ạ

- Ki m tra, đánh giá, trao đ i ý ki n v i GV v bài h c có s d ng các

ử ụ ể ế ề ổ ớ ọ

ph ng pháp đã đ xu t. ươ ề ấ

1.6. NHI M V NGHIÊN C U Ụ Ứ Ệ

- Nghiên c u c s lý lu n và th c ti n vi c d y h c Tin h c THPT; ệ ạ ọ ứ ơ ở ự ễ ậ ọ

- Nghiên c u n i dung ch ứ ộ ươ ng trình, chu n ki n th c k năng Tin h c 11, ứ ế ẩ ọ ỹ

ng d n đi u ch nh n i dung môn Tin h c 11 năm h c 2011-2012; h ướ ề ẫ ộ ọ ọ ỉ

- Xác đ nh và phân tích nh ng khó khăn xu t phát t

đi u ki n khách quan, ữ ấ ị ừ ề ệ

ch quan, m t s khó khăn trong h th ng ki n th c Tin h c 11; ệ ố ộ ố ủ ứ ế ọ

- Đ xu t bi n pháp kh c ph c khó khăn;

ề ấ ụ ệ ắ

ỏ - Xây d ng di n đàn, bài t p tr c tuy n, đ a vào h th ng bài t p, câu h i ệ ố ự ư ự ế ễ ậ ậ

tr c nghi m đ trao đ i, h tr HS t nghiên c u; ỗ ợ ể ệ ắ ổ h c, t ự ọ ự ứ

- Đ xu t k ho ch bài h c gi

i quy t nh ng khó khăn theo h ấ ế ề ạ ọ ả ữ ế ướ ụ ng áp d ng

các bi n pháp đ xu t nh m giúp nâng cao hi u qu gi ng d y và h c t p. ề ấ ả ả ọ ậ ệ ệ ạ ằ

1.7. C U TRÚC Đ TÀI Ấ Ề

ầ ế C u trúc đ tài bao g m ph n m đ u, ph n n i dung nghiên c u, ph n k t ở ầ ứ ề ầ ầ ấ ồ ộ

lu n, tài li u tham kh o và ph l c. Trong đó: ả ụ ụ ệ ậ

Ph n m đ u: ở ầ Nêu nh ng v n đ chung v đ tài. ấ ề ề ầ ữ ề

Ch ng 1: Trình bày nh ng v n đ c s lý lu n v tâm lý h c sinh ươ ề ơ ở ữ ề ậ ấ ọ

THPT, v ho t đ ng d y – h c, ph ng pháp, ph ạ ộ ề ạ ọ ươ ươ ng ti n d y h c và nh ng tài ọ ữ ệ ạ

li u chính liên quan đ n n i dung ch ng trình Tin h c 11. Ch ng này cũng nêu ệ ế ộ ươ ọ ươ

xix

ng đ i m i ph ng pháp d y h c theo h lên đ nh h ị ướ ổ ớ ươ ạ ọ ướ ụ ng tích c c, ng d ng ự ứ

công ngh thông tin vào d y h c. ệ ạ ọ

Ch ng 2: ươ ế Trình bày nh ng khó khăn c a h c sinh trong ho t đ ng chi m ủ ọ ạ ộ ữ

lĩnh tri th c ch ng trình Tin h c 11 thông qua nghiên c u lý thuy t và kh o sát ứ ươ ứ ế ả ọ

th c ti n d y h c ng THPT, theo h ng phân tích nh ng khó khăn khách tr ọ ở ườ ự ễ ạ ướ ữ

quan, ch quan và khó khăn xu t phát t n i dung ch ủ ấ ừ ộ ươ ộ ng trình Tin h c 11. N i ọ

dung ch ng này s làm c s đ xây d ng nh ng đ xu t kh c ph c khó khăn ươ ơ ở ể ụ ữ ự ề ẽ ắ ấ

trong đ tài.ề

Ch ng 3: Trình bày nh ng bi n pháp đ xu t nh m kh c ph c khó khăn ươ ụ ữ ề ệ ắ ằ ấ

đã đ c xác đ nh và phân tích ng 2 theo h ng tác đ ng tích c c đ n tâm lý ượ ị ch ở ươ ướ ự ế ộ

h c sinh, đi u ch nh và s a đ i nh ng đi m khó trong h th ng ch ọ ử ổ ệ ố ữ ể ề ỉ ươ ậ ng trình, v n

ng pháp d y h c tích c c, ng d ng công ngh thông tin làm ph d ng ph ụ ươ ự ứ ụ ệ ạ ọ ươ ng

ti n trong d y h c, h ng d n h c sinh hình thành ph ệ ạ ọ ướ ẫ ọ ươ ệ ng pháp h c t p hi u ọ ậ

qu . T nh ng đ xu t này, trong đ tài ti n hành xây d ng k ho ch bài h c c ả ừ ữ ọ ụ ự ề ề ế ế ạ ấ

ệ th áp d ng các bi n pháp đ xu t nh m ki m nghi m tính ý nghĩa c a các bi n ụ ủ ể ệ ề ể ệ ấ ằ

c tri n khai th c nghi m s ph m tr ng THPT. pháp đ a ra, đ ư ượ ư ạ ở ườ ự ể ệ

Ch ng 4. Trình bày quá trình th c nghi m s ph m, th ng kê s li u và ươ ố ệ ự ư ệ ạ ố

nh ng k t qu đ t đ c, k t lu n v tính hi u qu c a nh ng bi n pháp đ ả ạ ượ ữ ế ả ủ ữ ế ề ệ ệ ậ ượ ề c đ

xu t trong đ tài. ề ấ

c, h n ch và h ng phát Ph n k t lu n: ế ậ Nêu nh ng k t qu đã đ t đ ạ ượ ầ ữ ế ả ế ạ ướ

tri n c a đ tài. ể ủ ề

PH N II. N I DUNG NGHIÊN C U

Ộ

Ứ

Ầ

CH

NG 1

ƯƠ

C S LÝ LU N

Ơ Ở

Ậ

Ch ng này trình bày c s lý thuy t chung v tâm lý h c sinh THPT, v ươ ơ ở ề ế ọ ề

ng pháp, ph ho t đ ng d y – h c, ph ạ ạ ộ ọ ươ ươ ề ề ộ ng ti n d y h c, m t s v n đ v n i ộ ố ấ ệ ạ ọ

dung ch ng trình Tin h c 11. Ch ng này cũng nêu b t lên v đ nh h ươ ọ ươ ề ị ậ ướ ổ ng đ i

ng pháp d y h c theo h ng tích c c, ng d ng công ngh thông tin vào m i ph ớ ươ ạ ọ ướ ự ứ ụ ệ

d y h c. ạ ọ

1.1. Tìm hi u đ c đi m tâm lý h c sinh THPT ể ặ ọ ể

1.1.1. Đ c đi m c th ơ ể[11] ể ặ

Đây là l a tu i đ t đ c s tr ng thành v m t c th , nh ng s phát ổ ạ ượ ự ưở ứ ề ặ ơ ể ư ự

tri n th l c c a các em còn kém so v i ng i l n. ể ự ủ ể ớ ườ ớ

- S phát tri n c a h x ng đ c hoàn thi n. C b p đ c ti p t c phát ể ủ ệ ươ ự ượ ơ ắ ệ ượ ế ụ

tri n. Chi u cao và tr ng l ng đã phát tri n ch m l i, đ t đ c s tăng tr ể ề ọ ượ ể ậ ạ ạ ượ ự ưở ng

đ y đ . ầ ủ

- S phát tri n c a h th n kinh có nh ng thay đ i quan tr ng do c u trúc ệ ầ ữ ủ ự ể ấ ổ ọ

bên trong c a não ph c t p và các ch c năng c a não phát tri n. S l ng dây ứ ạ ố ượ ủ ứ ủ ể

th n kinh liên h p, liên k t các ph n khác nhau c a v não tăng lên. ầ ủ ỏ ế ầ ợ

- H tu n hoàn đi vào ho t đ ng bình th ng. S m t cân đ i gi a tim và ạ ộ ệ ầ ườ ự ấ ữ ố

m ch đã ch m d t. ứ ạ ấ

- Đa s các em đã qua th i kì phát d c; ho t đ ng c a các tuy n n i ti t tr ạ ộ ộ ế ở ụ ủ ế ố ờ

nên bình th ng. ườ

Đây là l a tu i các em có c th phát tri n cân đ i, hài hòa và đ p nh t. ơ ể ứ ẹ ể ấ ổ ố

1.1.2. Đi u ki n xã h i c a s phát tri n ộ ủ ự ệ ề ể [11]

- Ho t đ ng c a HS ngày càng phong phú và ph c t p, nên vai trò và

ứ ạ ủ ạ ộ

ng mà h ng thú xã h i c a HS không nh ng m r ng v ph m vi, s l ứ ộ ủ ở ộ ố ượ ữ ề ạ

còn bi n đ i v ch t l ng. Nhi m v ch y u ế ổ ề ấ ượ ụ ủ ế ở ứ l a tu i này là ch n ngh . ề ệ ọ ổ

xxi

-

gia đình, các em đã có nhi u quy n l i và trách nhi m c a ng i l n, cha Ở ề ợ ề ủ ệ ườ ớ

m b t đ u trao đ i v i các em v m t s v n đ trong gia đình, đ c cha m tin ề ộ ố ấ ẹ ắ ầ ổ ớ ề ượ ẹ

ng và tôn tr ng. Các em cũng đã quan tâm đ n nhi u ho t đ ng trong gia đình, t ưở ạ ộ ề ế ọ

bi t chăm sóc và giáo d c các em nh c a mình. nông thôn, nhi u em đã tr thành ế ỏ ủ ụ Ở ề ở

lao đ ng chính trong gia đình. ộ

-

nhà tr Ở ườ ổ ng, ho t đ ng h c t p c a các em ph c t p h n nhi u so tu i ọ ậ ủ ạ ộ ứ ạ ề ơ

thi u niên, đòi h i các em ph i tích c c và n l c nhi u. Các em đ n tr ỗ ự ự ề ế ế ả ỏ ườ ẫ ng v n

ch u s lãnh đ o c a ng i l n và ph thu c vào cha m v v t ch t. ạ ủ ị ự ườ ớ ẹ ề ậ ụ ấ ộ

ơ - Ngoài xã h i, s giao ti p c a các em lúc này r t r ng và tính xã h i cao h n ế ủ ộ ự ấ ộ ộ

nhi u so v i thi u niên, các em đ ế ề ớ ượ ế ố c ti p xúc v i nhi u t ng l p xã h i, nhi u m i ề ầ ề ớ ớ ộ

quan h xã h i h n. Các em có d p hòa nh p vào cu c s ng muôn màu muôn ộ ố ộ ơ ệ ậ ị ẻ ủ v c a

i và tr ng trách n ng n h n. đ i s ng xã h i h n. Xã h i giao cho các em quy n l ộ ờ ố ộ ơ ề ợ ề ơ ặ ọ

- V trí c a thanh niên có tính ch t không xác đ nh. Đây là m t t

t y u khách ộ ấ ế ủ ấ ị ị

quan, đòi h i ng ỏ ườ ớ i l n ph i khuy n khích hành đ ng có ý th c trách nhi m c a các ộ ứ ủ ệ ế ả

em và khuy n ế khích s giáo d c l n nhau trong l a tu i thanh niên. ụ ẫ ự ứ ổ

1.1.3. M t s đ c đi m nhân cách ch y u c a h c sinh THPT ủ ế ủ ọ ộ ố ặ ể

1.1.3.1. S phát tri n trí tu c a h c sinh THPT ệ ủ ọ ự ể

[11]

1.1.3.1.1. Đ c đi m ho t đ ng h c t p c a h c sinh THPT ọ ậ ủ ọ ạ ộ ể ặ

ậ ủ - Ho t đ ng h c t p đi sâu vào nh ng tri th c c b n, nh ng quy lu t c a ứ ơ ả ạ ộ ọ ậ ữ ữ

nh ng b môn khoa h c. Ph ữ ộ ọ ươ ổ ng pháp gi ng d y c a GV cũng có nhi u thay đ i. ạ ủ ề ả

ộ Chính vì v y, ho t đ ng h c t p đòi h i thanh niên ph i có tính năng đ ng, đ c ỏ ạ ộ ọ ậ ả ậ ộ

duy lí lu n. l p và sáng t o ậ ạ ở ứ ộ m c đ cao h n, đòi h i các em ph i phát tri n t ỏ ể ư ả ơ ậ

ể - Thái đ và ý th c c a HS đ i v i h c t p ngày càng phát tri n. Các em hi u ố ớ ọ ậ ứ ủ ể ộ

đ c r ng v n tri th c, k năng, k x o là đi u ki n c n thi t đ các em b ượ ằ ỹ ả ứ ệ ề ầ ố ỹ ế ể ướ c

vào cu c s ng t ng lai. Nhu c u tri th c c a các em tăng lên m t cách rõ r t. ộ ố ươ ứ ủ ệ ầ ộ

- Thái đ c a HS đ i v i môn h c có l a ch n h n.

các em đã hình thành ố ớ ộ ủ ơ Ở ự ọ ọ

h ng thú h c t p g n li n v i khuynh h ắ ứ ề ớ ọ ậ ướ ng ngh nghi p. ề ệ

xxii

- Đ ng c h c t p có ý nghĩa quan tr ng nh t đ i v i HS là đ ng c có ý

ấ ố ớ ơ ọ ậ ộ ơ ộ ọ

nghĩa th c ti n, sau đó t ự ễ ớ ộ i đ ng c nh n th c. ơ ậ ứ

- Tuy nhiên,

ở không ít HS, các em ch tích c c h c đ i v i môn h c quan ự ố ớ ọ ọ ỉ

ặ tr ng, có ý nghĩa đ i v i ngh đã ch n và sao nhãng đ i v i môn h c khác ho c ố ớ ố ớ ề ọ ọ ọ

ạ ch h c trung bình. Ho c cũng m t s HS cho r ng, mình không th vào h c đ i ộ ố ỉ ọ ể ằ ặ ọ

c nên ch c n h c đ t yêu c u là đ . Vì v y GV c n ph i làm cho HS đó h c đ ọ ượ ọ ạ ỉ ầ ủ ầ ậ ả ầ

hi u đ ể ượ ụ c ý nghĩa và ch c năng c a giáo d c ph thông đ i v i m i giáo d c ụ ố ớ ứ ủ ổ ỗ

chuyên ngành, đ i v i s phát tri n nhân cách toàn di n. ố ớ ự ệ ể

[11]

1.1.3.1.2. Đ c đi m s phát tri n trí tu c a h c sinh THPT ể ệ ủ ọ ự ể ặ

HS trung h c ph thông nói chung và HS l p 11 nói riêng, tính ch đ nh Ở ủ ị ổ ọ ớ

đ t c các quá trình nh n th c. t ượ c phát tri n m nh ể ạ ở ấ ả ứ ậ

- Tri giác: có đ nh y c m cao, tri giác có m c đích đ t t ạ ớ ụ ả ạ ộ i m c đ r t cao, ứ ộ ấ

quan sát tr nên có h th ng và toàn di n h n, ch u s chi ph i c a h th ng tín ệ ố ủ ệ ố ệ ố ị ự ở ơ

hi u th hai nhi u h n và không tách r i kh i t ỏ ư ứ ệ ề ơ ờ ể ề duy ngôn ng . HS có th đi u ữ

khi n đ c ho t đ ng c a mình theo k ho ch chung và chú ý đ n m i khâu. Tuy ể ượ ạ ộ ủ ế ế ạ ọ

nhiên tri giác c a HS trung h c c n có s h ng d n c a GV. GV c n h ọ ầ ự ướ ủ ẫ ủ ầ ướ ẫ ng d n

ế các em quan sát vào m t nhi m v nh t đ nh và yêu c u các em không nên k t ấ ị ụ ệ ầ ộ

lu n v i vàng khi ch a tích lũy đ y đ các s ki n c n quan sát. ự ệ ầ ầ ủ ư ậ ộ

- Trí nh : ghi nh có ch đ nh gi ủ ị ớ ớ ữ ệ vai trò ch đ o trong ho t đ ng trí tu , ạ ộ ủ ạ

m t khác vai trò c a ghi nh logic tr u t ng, ghi nh ý nghĩa ngày m t tăng rõ ừ ượ ủ ặ ớ ớ ộ

t các em đã t o đ c tâm th phân hóa trong ghi nh . Các em đã bi r t; đ c bi ặ ệ ệ ạ ượ ế ớ ế t

ớ tài li u nào c n nh chính xác, tài li u nào ch c n hi u mà không c n nh … ỉ ầ ệ ệ ể ầ ầ ớ

Nh ng có m t s em còn ghi nh đ i khái, chung chung, đánh giá th p c a vi c ôn ấ ủ ộ ố ớ ạ ư ệ

t p. ậ

ọ - Chú ý: chú ý c a HS giai đo n này có nhi u s thay đ i. Thái đ l a ch n ề ự ộ ự ủ ạ ổ

c a HS đ i v i các môn h c quy t đ nh tính l a ch n c a chú ý. Do có h ng thú ủ ọ ủ ố ớ ế ị ự ứ ọ

n đ nh đ i v i môn h c nên chú ý sau ch đ nh c a các em tr thành th ổ ố ớ ủ ị ủ ọ ị ở ườ ng

xuyên h n. Năng l c di chuy n và phân ph i chú ý cũng đ ể ự ơ ố ượ c phát tri n và hoàn ể

thi n m t cách rõ r t. Các em có kh năng v a nghe gi ng, v a chép bài, v a theo ừ ừ ừ ệ ệ ả ả ộ

xxiii

dõi câu tr l i c a b n. Tuy nhiên, các em không ph i bao gi cũng đánh giá đúng ả ờ ủ ạ ả ờ

ý nghĩa quan tr ng c a tài li u nên các em hay chú ý không ch đ nh khi GV đ ủ ị ủ ệ ọ ề

i ý nghĩa th c ti n và s ng d ng tri th c nh t đ nh vào cu c s ng. c p t ậ ớ ự ễ ộ ố ấ ị ự ứ ụ ứ

- T duy: Do c u trúc não ph c t p và ch c năng c a não phát tri n, do s ứ ạ ư ứ ủ ể ấ ự

phát tri n c a các quá trình nh n th c và do nh h ng c a ho t đ ng h c t p mà ể ủ ứ ả ậ ưở ạ ộ ọ ậ ủ

duy c a HS trung h c ph thông có thay đ i quan tr ng v ch t. Ho t đ ng t t ư ề ấ ạ ộ ủ ọ ổ ọ ổ ư

duy lí lu n, t duy duy c a các em tích c c, đ c l p h n. Các em có kh năng t ộ ậ ủ ự ả ơ ư ậ ư

tr u t ừ ượ ể ng m t cách đ c l p, sáng t o. Các em thích khái quát hóa, thích tìm hi u ộ ậ ạ ộ

nh ng quy lu t và nh ng nguyên t c chung c a các hi n t ệ ượ ữ ủ ữ ắ ậ ủ ng hàng ngày, c a

ấ nh ng tri th c ph i ti p thu. T duy c a các em ch t ch h n, có căn c và nh t ả ế ẽ ơ ứ ữ ứ ủ ư ặ

quán h n; tính phê phán c a t duy cũng phát tri n. ủ ư ơ ể

ệ Nh ng đ c đi m này t o đi u ki n cho HS trung h c ph thông th c hi n ữ ự ệ ề ể ạ ặ ọ ổ

các thao tác t duy lôgíc, phân tích n i dung c b n c a khái ni m tr u t ng và ư ơ ả ủ ừ ượ ệ ộ

c m i quan h nhân qu trong t nhiên và xã h i… Tuy nhiên, hi n nay n m đ ắ ượ ệ ả ố ự ệ ộ

duy nh trên ch a nhi u. s HS trung h c ph thông đ t m c đ t ổ ố ứ ộ ư ạ ọ ư ư ề

Thi u sót c b n trong t duy c a các em là thi u tính đ c l p. Vi c giúp ơ ả ế ư ộ ậ ủ ế ệ

các em phát tri n kh năng nh n th c là m t nhi m v quan tr ng c a GV. GV ủ ụ ứ ệ ể ậ ả ọ ộ

ng d n các em tích c c suy nghĩ trong khi phân tích ho c tranh lu n đ HS c n h ầ ướ ự ể ậ ặ ẫ

t ự rút ra k t lu n. ế ậ

[11]

1.1.3.2. S phát tri n t ý th c c a h c sinh THPT ể ự ự ứ ủ ọ

S phát tri n t ể ự ự ý th c là m t đ c đi m n i b t trong s phát tri n nhân ổ ậ ộ ặ ứ ự ể ể

cách c a thanh niên m i l n, nó có ý nghĩa quan tr ng đ i v i s phát tri n tâm lý ố ớ ự ớ ớ ủ ể ọ

l a tu i thanh niên. S phát tri n t ở ứ ể ự ự ổ ể ý th c c a HS THPT có m t s đ c đi m ộ ố ặ ứ ủ

- Nhu c u t ý th c là m t quá ầ ự ý th c phát tri n m nh m . ể ẽ S hình thành t ứ ự ạ ự ứ ộ

tu i thanh niên, quá trình trình lâu dài và tr i qua nhi u m c đ khác nhau, nh ng ề ứ ộ ư ở ổ ả

phát tri n t ý th c di n ra m nh m ể ự ẽ và có nh ng nét đ c thù riêng. ữ ứ ễ ặ ạ

ủ ả - Thanh niên có nhu c u tìm hi u và đánh giá nh ng đ c đi m tâm lý c a b n ữ ể ể ặ ầ

thân theo quan đi m và m c đích s ng c a mình. Đ c đi m quan tr ng trong s t ủ ự ự ụ ể ể ặ ọ ố

xxiv

ý th c c a thanh niên là s t ý th c xu t phát t ứ ủ ự ự ứ ấ ừ ạ yêu c u c a cu c s ng và ho t ầ ủ ộ ố

đ ng.ộ

- N i dung c a t ý th c l a tu i thanh niên cũng khá ph c t p. Các em ủ ự ộ ứ ở ứ ứ ạ ổ

không ch nh n th c đ c cái tôi c a mình trong hi n t i mà còn nh n th c đ ứ ượ ậ ỉ ệ ạ ủ ứ ượ c ậ

ý th c cũng đ v trí c a mình trong t ị ủ ươ ng lai. Ph m vi c a t ạ ủ ự ứ ượ c m r ng. ở ộ

- Thanh niên không ch có nhu c u đánh giá mà còn có kh năng đánh giá sâu ả ầ ỉ

t h n v nh ng ph m ch t, m t m nh, y u c a nh ng ng i khác s c h n và t ơ ắ ố ơ ế ủ ữ ữ ề ấ ạ ẩ ặ ườ

và các em cũng có khuynh h ng đ c l p h n trong vi c đánh giá b n thân. Chúng ướ ộ ậ ệ ả ơ

ta không nên ch gi u ý ki n t đánh giá c a h , c n ph i khéo léo, t ế ễ ế ự ủ ọ ầ ả ế nh giúp ị

thanh niên hi u đúng v nhân cách c a mình. ề ủ ể

- Trên c s t ý th c phát tri n m nh, nhu c u t giáo d c c a thanh niên ơ ở ự ầ ự ứ ể ạ ụ ủ

cũng đ c phát tri n. T giáo d c các em không ch h ượ ụ ở ự ể ỉ ướ ụ ng vào vi c kh c ph c ệ ắ

m t s thi u sót trong hành vi hay phát huy nh ng nét t t nào đó mà còn h ng vào ộ ố ữ ế ố ướ

ầ vi c hình thành nhân cách nói chung phù h p v i quan đi m c a các em. GV c n ủ ể ệ ớ ợ

ng d n các em t ch c t p th HS giúp đ l n nhau, ki m tra h ướ ẫ ự giáo d c, c n t ụ ầ ổ ứ ậ ỡ ẫ ể ể

l n nhau. ẫ

1.1.3.3. Đ ng đ i và xu h ườ ờ ướ ng ngh nghi p ề ệ [11]

- Khác v i tu i thi u niên, thanh niên HS có nét tâm lí đ c bi t là s băn khoăn ế ặ ổ ớ ệ ự

ng h ng cu c đ i c a mình. suy nghĩ đ đ nh đo t ph ể ị ạ ươ ướ ộ ờ ủ

- M t v n đ quan tr ng c a thanh niên là vi c ch n v trí xã h i trong t ộ ấ ủ ề ệ ọ ọ ộ ị ươ ng

lai cho b n thân mà tr c h t là vi c ch n ngh . Nhi u em đã bi ả ướ ề ề ệ ế ọ ế ặ t so sánh đ c

ệ đi m riêng v th ch t, tâm lí, kh năng c a b n thân v i yêu c u c a ngh nghi p. ề ể ấ ầ ủ ủ ả ể ề ả ớ

Tuy nhiên, thanh niên còn đ nh h ng ch a đúng vào h c ng đ i ị ướ tr ọ ở ườ ư ạ h c. ọ

- Xu h ng ngh nghi p có tác d ng quan tr ng trong vi c đi u ch nh, thúc ướ ụ ệ ề ệ ề ọ ỉ

đ y ẩ các ho t đ ng c a các em. ạ ộ ủ

ng lai chi ph i đ i v i h ng thú môn h c. - Ngh nghi p t ề ệ ươ ố ố ớ ứ ọ

- Nh n th c yêu c u v ngh nghi p càng c th đ y đ , sâu s c bao nhiêu ụ ể ầ ứ ủ ề ệ ề ắ ậ ầ

thì

ng lai càng t t b y nhiêu. Do đó công tác s chu n b đ i v i ngh nghi p t ự ị ố ớ ệ ươ ề ẩ ố ấ

xxv

giáo d c h ụ ướ ng nghi p đ i v i HS trung h c ph thông r t quan tr ng. ọ ệ ố ớ ấ ổ ọ

- Càng v cu i trung h c ph thông, xu h ng ngh nghi p càng phát tri n rõ ề ố ọ ổ ướ ệ ề ể

ràng c th và n đ nh. Vi c ch n ngh c a các em có nhi u đ ng c thúc đ y các ụ ể ổ ị ề ủ ề ệ ẩ ọ ộ ơ

ng có xu h em khi ch n ngh th ọ ề ườ ướ ề ng đi vào lĩnh v c tri th c lao đ ng m i nhi u ứ ự ớ ộ

ng thích ch n ngh : vi tính, tin ườ i chú ý. Ch ng h n thanh niên bây gi ạ ẳ ờ ề ọ ạ h c, ngo i ọ

th ng ... ươ

Hi n nay, đ i v i thanh niên HS vi c ch n ngh nghi p t ng lai cho mình ố ớ ệ ươ ề ệ ệ ọ

ng nghi p r t ph c t p. Trong vi c giáo d c các em, GV c n chú ý h ấ ứ ạ ụ ệ ầ ướ ệ cho các em

m t cách đ y đ và đúng đ n. ầ ủ ắ ộ

1.2. M t s khái ni m v d y – h c ọ ộ ố ề ạ ệ

1.2.1. Khái ni m tri th c ệ ứ [13]

Tri th c là toàn b hi u bi t c a con ng i v m t lĩnh v c nào đó hay ộ ể ứ ế ủ ườ ề ộ ự

trong toàn b , t ng th các s v t, s vi c. Trong đ tài, tri th c ch ng trình Tin ự ậ ự ệ ộ ổ ứ ề ể ươ

t c a con ng i v Tin h c đ h c 11 là nh ng bi u bi ữ ọ ể ế ủ ườ ề ọ ượ ụ c ch n h c theo m c ọ ọ

đích s ph m, là đ i t ng c a ho t đ ng h c t p mà GV b ng m t ph ng pháp ư ạ ố ượ ạ ộ ọ ậ ủ ằ ộ ươ

nào đó h ng d n HS lĩnh h i đ c. ướ ộ ượ ẫ

1.2.2. Khái ni m ho t đ ng d y và h c ọ ạ ộ ệ ạ

1.2.2.1. Khái ni m v ho t đ ng h c ề ạ ộ ệ ọ [11]

Ho t đ ng h c là ho t đ ng đ c thù c a con ng ạ ộ ạ ộ ủ ặ ọ i đ ườ ượ ở c đi u khi n b i ể ề

m c đích t ụ ự ứ giác là lĩnh h i nh ng tri th c, k năng, k x o m i, nh ng hình th c ỹ ả ứ ữ ữ ộ ớ ỹ

hành vi và nh ng d ng ho t đ ng nh t đ nh. ạ ộ ấ ị ữ ạ

1.2.2.2. Khái ni m v ho t đ ng d y ề ạ ộ ệ ạ [11]

Ho t đ ng d y là ho t đ ng c a ng i l n t ạ ộ ạ ộ ủ ạ ườ ớ ổ ứ ạ ộ ch c và đi u khi n ho t đ ng ề ể

c a tr nh m giúp chúng lĩnh h i n n văn hóa - xã h i, t o ra s phát tri n tâm lí, ủ ộ ạ ộ ề ự ẻ ể ằ

hình thành nhân cách c a chúng. ủ

c ti n hành do hai ch th khác nhau Nh v y, hai ho t đ ng d y và h c đ ạ ộ ư ậ ọ ượ ế ủ ể ạ

(th y và trò), th c hi n hai ch c năng (t ứ ự ệ ầ ổ ứ ạ ộ ch c và lĩnh h i) khác nhau. Ho t đ ng ộ

d y di n ra đ t ễ ạ ể ổ ứ ầ ch c và đi u khi n ho t đ ng h c và ho t đ ng h c ch có đ y ạ ộ ạ ộ ể ề ọ ọ ỉ

xxvi

i s t ch c và h ng d n, đi u khi n c a đ ý nghĩa khi đ ủ ượ c di n ra d ễ ướ ự ổ ứ ướ ể ủ ho tạ ề ẫ

đ ng d y. Ho t đ ng d y và ho t đ ng h c h p l ạ ộ ạ ộ ạ ộ ợ ạ ạ ọ ọ i thành ho t đ ng d y - h c ạ ộ ạ

trong đó ng i th y có ch c năng t ch c và đi u khi n ho t đ ng h c, ng ườ ứ ầ ổ ứ ạ ộ ể ề ọ ườ ọ i h c

có ch c năng hành đ ng tích c c đ lĩnh h i kinh nghi m mà xã h i đã tĩch lũy ứ ự ệ ể ộ ộ ộ

c, bi n kinh nghi m xã h i đ ượ ộ thành kinh nghi m cá nhân, t o ra s phát tri n tâm lí ự ệ ệ ế ể ạ

c a chính mình. ủ

1.3. C s lý lu n v ph ậ ề ươ ơ ở ng pháp d y h c ạ ọ

1.3.1. Khái ni m ph ng pháp d y h c ệ ươ ạ ọ [5]

Ph ng pháp th ng đ c hi u là con đ ươ ườ ượ ể ườ ữ ng, là cách th c đ đ t nh ng ể ạ ứ

m c tiêu nh t đ nh. ấ ị ụ

ạ PPDH là cách th c ho t đ ng và giao l u c a th y gây nên nh ng ho t ạ ộ ữ ư ủ ứ ầ

t c a trò nh m đ t đ đ ng và giao l u c n thi ộ ư ầ ế ủ ạ ượ ằ c m c tiêu d y h c. Hay nói cách ọ ụ ạ

khác, PPDH là cách th c t ch c ho t đ ng d y và h c nh m đ t đ ứ ổ ứ ạ ộ ạ ượ ạ ằ ọ c m c tiêu ụ

d y h c. ạ ọ

Khái ni m PPDH trên mang các đ c đi m sau: ệ ể ặ

ộ - Ho t đ ng c a th y và c a trò không ph i là hai ho t đ ng song song đ c ạ ộ ạ ộ ủ ủ ả ầ

ề l p v i nhau. Ho t đ ng c a th y gây nên ho t đ ng c a trò, là m t tác đ ng đi u ậ ạ ộ ạ ộ ủ ủ ầ ớ ộ ộ

khi n. Tuy nhiên tác đ ng không ch g m ho t đ ng c a th y mà còn c s giao ạ ộ ả ự ỉ ồ ủ ể ầ ộ

l u gi a th y và trò. ư ữ ầ

- PPDH không ph i là b n thân ho t đ ng và giao l u c a GV ạ ộ ư ủ ả ả ở ệ bình di n

xem xét riêng l ẻ ụ ể ư , c th . PPDH là hình nh khái quát nh ng ho t đ ng và giao l u ạ ộ ữ ả

nào đó c a ng i th y. Hình nh này th ng đ ủ ườ ả ầ ườ ượ ữ c hình thành do ph n ánh nh ng ả

ho t đ ng, giao l u d n t ạ ộ ẫ ớ ư ả i thành công c a GV trong quá trình d y h c và ph n ủ ạ ọ

ánh nh ng thành t u c a khoa h c ho c c a nh ng khoa h c khác thông qua khoa ặ ủ ự ủ ữ ữ ọ ọ

h c giáo d c. ọ ụ

- PPDH là ph ng ti n đ đ t m c tiêu d y h c, chúng phân bi t v i PTDH ươ ể ạ ụ ệ ạ ọ ệ ớ

ch chúng là ph ng ti n t t ng, còn PTDH là ph ở ỗ ươ ệ ư ưở ươ ng ti n v t ch t. ệ ậ ấ

ng đ i m i v ph ng pháp d y h c 1.3.2. Nhu c u và đ nh h ầ ị ướ ổ ớ ề ươ ạ ọ [1]

xxvii

Lu t Giáo d c 2005 n t Nam đã quy ụ ậ ướ c C ng hòa xã h i ch nghĩa Vi ộ ủ ộ ệ

đ nh: ị

“Ph ng pháp giáo d c ph i phát huy tính tích c c, t giác, ch đ ng, t ươ ụ ự ả ự ủ ộ ư

duy sáng t o c a ng i h c; b i d ng cho ng i h c năng l c t h c, kh năng ạ ủ ườ ọ ồ ưỡ ườ ọ ự ự ọ ả

th c hành, lòng say mê h c t p và ý chí v n lên” (Ch ng I, đi u 5). ọ ậ ự ươ ươ ề

“Ph ng pháp giáo d c ph thông ph i phát huy tính tích c c, t giác, ươ ự ự ụ ổ ả

ch đ ng, sáng t o c a HS; phù h p v i đ c đi m c a t ng l p h c, môn ạ ủ ủ ừ ớ ặ ủ ộ ọ ớ ợ ể

h c; b i d ng ph ng pháp t ồ ưỡ ọ ươ ự ọ ứ h c, rèn luy n kĩ năng v n d ng ki n th c ậ ụ ệ ế

vào th c ti n; tác đ ng đ n tình c m, đem l ự ễ ộ ế ả ạ ọ ậ i ni m vui, h ng thú h c t p ứ ề

cho HS” (Ch ng II, m c 2, đi u 28). ươ ụ ề

S phát tri n xã h i và đ i m i đ t b ộ ớ ấ ướ ự ổ ể ả c đang đòi h i c p bách ph i ỏ ấ

nâng cao ch t l ng giáo d c và đào t o. Nh ng quy đ nh này ph n ánh nhu ấ ượ ữ ụ ả ạ ị

ng pháp giáo d c đ phù h p v i xu th phát tri n đó. S c u đ i m i ph ầ ổ ớ ươ ợ ớ ụ ể ế ể ở

ng pháp giáo d c hi n t i có nh ng nh dĩ c n thi ầ ế t ph i đ i m i vì ph ả ổ ớ ươ ệ ạ ữ ụ ượ c

đi m ph bi n: ổ ế ể

- GV thuy t trình tràn lan. ế

- Tri th c đ tìm tòi, phát ứ ượ c truy n th d ề ụ ướ ạ i d ng có s n, ít y u t ẵ ế ố

hi n.ệ

- Vai trò c a ng i h c ch a đ ủ ườ ọ ư ượ c chú tr ng, ng ọ ườ ọ ụ ộ i h c khá th đ ng.

Ho t đ ng d y h c nghiên v truy n th theo h ạ ọ ạ ộ ụ ề ề ướ ạ ng th y – trò, thi u ho t ế ầ

đ ng t giác, tích c c và sáng t o c a ng i h c. ộ ự ạ ủ ự ườ ọ

- Không ki m soát đ ể ượ c vi c h c. ệ ọ

i trên, nâng cao ch t l Nh m kh c ph c nh ng h n ch còn t n t ữ ồ ạ ụ ế ạ ắ ằ ấ ượ ạ ng d y

và h c, đ i m i giáo d c, tr ng tâm là đ i m i ph c c ụ ổ ọ ớ ọ ớ ổ ươ ng pháp d y và h c đ ạ ọ ượ ả

xã h i quan tâm th c hi n. Ch có đ i ự ổ m i PPDH thì m i có th t o ra đ ể ạ ệ ộ ớ ớ ỉ ượ ự c s

đ i m i th t s trong n n giáo d c, m i có th đào t o ra đ ổ ậ ự ụ ể ề ạ ớ ớ ượ ộ ộ c đ i ngũ lao đ ng

có đ năng l c, trí tu đáp ng đ ứ ủ ự ệ ượ c yêu c u phát tri n m t n n kinh t ể ộ ề ầ ế ứ tri th c

c a th k XXI. ể ỉ ủ

xxviii

PPDH c n h ng vào vi c t ch c cho ng ầ ướ ệ ổ ứ ườ ọ ọ ậ ạ ộ i h c h c t p trong ho t đ ng

và b ng ho t đ ng t giác, tích c c, ch đ ng, sáng t o. Đ nh h ng này có th ạ ộ ằ ự ủ ộ ự ạ ị ướ ể

g i t ọ ắ ạ ộ t là h c t p trong ho t đ ng và b ng ho t đ ng, hay g n h n là ho t đ ng ạ ộ ạ ộ ọ ậ ằ ơ ọ

hóa ng i h c. Nh ng đ c tr ng cho PPDH hi n đ i này: ườ ọ ữ ư ệ ạ ặ

- Xác l p v trí ch th c a ng i h c, đ m b o tính t giác, tích c c, ch ủ ể ủ ậ ị ườ ọ ả ả ự ự ủ

c th c hi n đ c l p ho c trong giao đ ng và sáng t o c a ho t đ ng h c t p đ ộ ạ ủ ạ ộ ọ ậ ượ ộ ậ ự ệ ặ

l u.ư

- Tri th c đ c cài đ t trong nh ng tình hu ng có d ng ý s ph m. ứ ượ ư ạ ụ ữ ặ ố

- D y vi c h c, d y t ệ ọ ạ ự ọ h c thông qua toàn b quá trình d y h c. ộ ạ ạ ọ

- T t o và khai thác nh ng PTDH đ ti p n i và gia tăng s c m nh c a con ể ế ự ạ ữ ủ ứ ạ ố

ng i.ườ

- T o ni m l c quan h c t p d a trên lao đ ng và thành qu c a b n thân ọ ậ ả ủ ự ề ả ạ ạ ộ

ng i h c. ườ ọ

- Xác đ nh vai trò m i c a ng i th y v i t cách là ng i thi t k , y thác, ớ ủ ị ườ ớ ư ầ ườ ế ế ủ

đi u khi n và th th c hóa. ể ứ ề ể

C t lõi c a đ i m i PPDH là h ng ng ủ ổ ố ớ ướ i h c t ườ ọ ớ ọ ậ i m t ho t đ ng h c t p ạ ộ ộ

ch đ ng, sáng t o, bi t cách t ủ ộ ạ ế ự ổ tìm ki m đ chi m lĩnh tri th c. Tuy nhiên đ i ứ ể ế ế

m i PPDH không có nghĩa là b đi t ớ ỏ ấ ả t c các PPDH truy n th ng mà b n thân ề ả ố

ng i d y ph i bi t k t h p m t cách có hi u qu các PPDH, bi t k t h p các ườ ạ ả ế ế ợ ệ ả ộ ế ế ợ

ph ươ ở ng pháp hi n có và các PPDH hi n đ i theo quan đi m d y h c tích c c, b i ạ ự ệ ể ệ ạ ọ

m i PPDH đ u có nh ng u đi m riêng c a nó, không nên quá coi trong hay xem ư ữ ủ ề ể ỗ

ng pháp nào. nh m t ph ẹ ộ ươ

1.3.3. Ph ươ ng pháp d y h c tích c c ạ ọ ự [1]

Đ i m i ph ng pháp d y và h c theo h ớ ổ ươ ạ ọ ướ ng tích c c (d y và h c tích ạ ự ọ

c c) chính là phát huy đ ự ượ ạ c tính tích c c nh n th c c a HS. Nói cách khác là “d y ứ ủ ự ậ

i h c làm trung tâm”. h c l y ho t đ ng c a ng ạ ộ ọ ấ ủ ườ ọ

Trong d y và h c tích c c, d i s thi t k , t ch c, đ nh h ự ạ ọ ướ ự ế ế ổ ứ ị ướ ng c a GV, ủ

ng c tham gia vào quá trình ho t đ ng h c t p t i h c đ ườ ọ ượ ọ ậ ừ ạ ộ ấ khâu phát hi n v n ệ

xxix

i pháp cho v n đ đ t ra, th c hi n các gi đ , tìm gi ề ả ề ặ ự ệ ấ ả ậ i pháp và rút ra k t lu n. ế

Quá trình đó giúp ng ườ ọ i h c lĩnh h i n i dung h c t p đ ng th i phát tri n năng ọ ậ ộ ộ ể ồ ờ

l c sáng t o. ự ạ

Đ i m i ph ng pháp d y và h c theo h ổ ớ ươ ạ ọ ướ ạ ng tích c c có nghĩa là ho t ự

đ ng h c ph i đ ọ ộ ả ượ ạ c th c hi n trên c s k t h p gi a ho t đ ng cá nhân và ho t ơ ở ế ợ ạ ộ ữ ự ệ

ng tác gi a th y – trò, trò – trò trong môi đ ng h p tác, trong m i quan h t ộ ệ ươ ố ợ ữ ầ

tr ng h c t p thân thi n, an toàn. ườ ọ ậ ệ

Trong d y h c tích c c, HS là ch th ho t đ ng, GV đóng vai trò ng ủ ể ạ ộ ự ạ ọ ườ ổ i t

ch c h ứ ướ ặ ng d n, đòi h i GV ph i có ki n th c sâu, r ng, có kĩ năng s ph m, đ c ứ ư ạ ế ả ẫ ỏ ộ

bi t ph i có tình c m ngh nghi p thì vi c đ i m i PPDH theo h ệ ệ ệ ề ả ả ổ ớ ướ ự ng tích c c

m i đ t hi u qu . ả ớ ạ ệ

Ho t đ ng c a GV và HS trong d y h c tích c c đ c th hi n s đ ạ ộ ủ ự ạ ọ ượ ể ệ ở ơ ồ

xxx

Ng i d y Ng ườ ạ i h c ườ ọ

Nghiên c u, tìm tòi ứ Đ nh h ị ướ ng/H ng d n ướ ẫ

T ch c ổ ứ Th c hi n ệ ự

Tr ng tài, c v n, k t ố ấ ế ọ T ki m tra, t đi u ự ể ự ề

lu n, ki m tra ể ậ ch nhỉ

Hình 1.1. Vai trò c a ng i d y và ng ủ ườ ạ ườ ọ i h c trong d y và h c tích c c ự ạ ọ

M c đích c a d y h c tích c c so v i d y h c th đ ng: ự ủ ạ ớ ạ ụ ộ ụ ọ ọ

- H c có hi u qu h n – bài h c ph i sinh đ ng h n. ả ơ ệ ả ọ ọ ộ ơ

t h n. - Quan h c a GV v i HS, HS v i HS ph i t ớ ệ ủ ả ố ơ ớ

- Ho t đ ng h c t p ph i phong phú h n, HS đ c ho t đ ng nhi u h n. ạ ộ ọ ậ ả ơ ượ ề ơ ạ ộ

- GV ph i có nhi u c h i giúp đ HS h n. ề ơ ộ ả ỡ ơ

- Quan tâm nhi u h n t i s phát tri n cá nhân, tính sáng t o c a ng i h c. ề ơ ớ ự ạ ủ ể ườ ọ

H c th đ ng và h c tích c c đ c phân bi t d a vào cách th c h ụ ộ ự ượ ọ ọ ệ ự ứ ướ ẫ ng d n

c a GV và m c đ tích c c h c t p c a HS trong quá trình d y h c. ủ ự ọ ậ ủ ứ ộ ạ ọ

B ng 1.1. Tính ch t h c th đ ng và h c tích c c ự ấ ọ ụ ộ ả ọ

H c th đ ng ụ ộ ọ H c tích c c ự ọ

- H ng d n c a - H ng d n c a GV mang tính đ nh ủ GV mang tính áp ướ ẫ ướ ủ ẫ ị

đ tặ ngướ h

- HS t - HS ít tích c cự ự ự l c và tích c c h n ự ơ

xxxi

Hình 1.2. Mô hình d y h c th đ ng ụ ộ ạ ọ

Hình 1.3. Mô hình d y h c tích c c ự ạ ọ

Theo mô hình trên, d y h c th đ ng là s truy n th m t chi u th y – trò ụ ộ ụ ộ ự ề ề ầ ạ ọ

mang tính thông báo đ ng lo t. GV là ch th c a ho t đ ng, PTDH là b ng, ủ ể ủ ạ ộ ả ạ ồ

ụ ộ ph n, cách d y ph bi n là đ c – chép. HS lĩnh h i ki n th c m t cách th đ ng ổ ế ứ ế ấ ạ ộ ộ ọ

m t chi u. PPDH này kèm theo v i cách đánh giá v i yêu c u ghi nh , tái hi n l ệ ạ i, ề ầ ộ ớ ớ ớ

nh c l ắ ạ i ki n th c nh n đ ứ ế ậ c t ượ ừ ộ GV. Đi u đó d n đ n HS h c v t, h c thu c ẹ ề ế ẫ ọ ọ

lòng, h c đ i phó, h c đ thi,… GV gi vai trò đ c quy n trong đánh giá, do đó ể ọ ọ ố ữ ề ộ

HS ít có c h i phát tri n, th hi n năng l c sáng t o c a mình. ể ệ ạ ủ ơ ộ ự ể

D y h c tích c c là s t ự ươ ự ạ ọ ớ ng tác đa chi u gi a HS và GV, gi a HS v i ữ ữ ề

nhau trong môi tr ng h c t p an toàn. HS là ch th c a ho t đ ng, đ ườ ủ ể ủ ạ ộ ọ ậ ượ ạ c t o

đi u ki n đ ch đ ng khám phá, tìm ki m ki n th c, thông qua nh ng tình ủ ộ ữ ứ ể ề ế ệ ế

hu ng, nh ng nhi m v th c ti n c th , đa d ng, sinh đ ng. Thay cho h c thiên ụ ự ễ ụ ể ữ ệ ạ ố ọ ộ

i h c đ c tr i nghi m, khám phá ki n th c thông qua hành v lý thuy t, ng ề ế ườ ọ ượ ứ ệ ế ả

c kh c sâu và b n v ng. GV đ nh h ng, t đ ng, h c qua làm, ki n th c s đ ộ ứ ẽ ượ ế ọ ữ ề ắ ị ướ ổ

xxxii

ế ch c và là tr ng tài trong các ho t đ ng th o lu n, đ ng th i đ a ra nh ng k t ờ ư ạ ộ ứ ữ ậ ả ọ ồ

lu n và đánh giá trên c s t ng tác ơ ở ự ậ đánh giá l n nhau c a HS. M i quan h t ủ ệ ươ ẫ ố

i h c, ng c phép này là đ ng l c cho s ch đ ng, tích c c c a ng ự ủ ộ ự ủ ự ộ ườ ọ i h c đ ườ ọ ượ

sáng t o, phát hi n cái m i, đ ệ ạ ớ ượ ệ c th hi n chính ki n và chia s kinh nghi m ể ệ ế ẻ

ậ trong m i quan h h p tác thân thi n. C GV và HS đ ng th i có c h i nhìn nh n ả ệ ợ ơ ộ ệ ố ồ ờ

i chính mình đ đi u ch nh cách d y, cách h c cho phù h p, thúc đ y hi u qu l ạ ể ề ệ ạ ẩ ợ ọ ỉ ả

t h n. h c t p ngày m t t ọ ậ ộ ố ơ

1.3.4. M t s ph ng pháp, kĩ thu t d y h c tích c c ộ ố ươ ậ ạ ọ ự [1]

1.3.4.1. M t s kĩ thu t d y h c tích c c ự ậ ạ ọ ộ ố

1.3.4.1. 2. Kĩ thu t khăn ph bàn ậ ủ

Kĩ thu t khăn ph bàn là kĩ thu t t ủ ậ ổ ứ ợ ch c ho t đ ng h c t p mang tính h p ọ ậ ạ ộ ậ

tác k t h p gi a ho t đ ng cá nhân và nhóm. ạ ộ ế ợ ữ

Cách ti n hành: ế

- Chia HS thành các nhóm và phát cho m i nhóm m t t gi y A0. ộ ờ ấ ỗ

- Trên gi y A0 chia thành các ph n, g m ph n chính gi a và các ph n chung ồ ữ ầ ầ ầ ấ

quanh. Ph n xung quanh đ c chia theo s thành viên c a nhóm (ví d nhóm 4 ầ ượ ụ ủ ố

ng i), m i nhóm ng i vào v trí t ng ng v i t ng ph n xung quanh. ườ ồ ỗ ị ươ ứ ớ ừ ầ

- M i cá nhân làm vi c đ c l p trong kho ng vài phút, t p trung suy nghĩ tr ệ ộ ậ ậ ả ỗ ả

i câu h i/nhi m v theo cách nghĩ cách hi u c a m i cá nhân và vi l ờ ể ủ ụ ệ ỏ ỗ ế ầ t vào ph n

gi y c a mình trên t A0. ủ ấ ờ

- Trên c s c a m i cá nhân, HS th o lu n nhóm, th ng nh t ý ki n và vi ả ơ ở ủ ế ậ ấ ỗ ố ế t

vào ph n chính gi a c a t gi y A0 “khăn ph bàn”. ữ ủ ờ ấ ủ ầ

ch c trong Đây là m t kĩ thu t d y h c đ n gi n, d th c hi n, có th t ơ ễ ự ậ ạ ể ổ ứ ệ ả ộ ọ

t ấ ả ậ t c các bài h c, môn h c, c p h c gi ng nh h c theo nhóm. Tuy nhiên kĩ thu t ư ọ ấ ọ ọ ố ọ

khăn ph bàn kh c ph c đ c nh ng h n ch c a h c theo nhóm. Trong h c theo ụ ượ ủ ắ ế ủ ọ ữ ạ ọ

nhóm, n u t ch c không t t, đôi khi ch có các thành viên tích c c làm vi c, các ế ổ ứ ố ự ệ ỉ

thành viên th đ ng hay i, trông ch , “ngh ng i” nh ng ụ ộ l ỷ ạ ư ườ ờ ơ ỉ i ngoài cu c, do đó ộ

d n đ n m t nhi u th i gian, hi u qu h c t p không cao. Kĩ thu t khăn ph bàn ẫ ả ọ ậ ủ ề ệ ế ậ ấ ờ

xxxiii

ả ọ k t h p c ho t đ ng c a cá nhân và ho t đ ng c a nhóm, nh v y hi u qu h c ế ợ ả ạ ộ ạ ộ ờ ậ ủ ủ ệ

c đ m b o. t p đ ậ ượ ả ả

1.3.4.1. 2. S đ t duy ơ ồ ư

S đ t ch c t duy, là con đ ng d nh t đ ơ ồ ư duy là m t công c t ộ ụ ổ ứ ư ườ ấ ể ễ

chuy n t ể ả ộ i thông tin vào b não r i đ a thông tin ra ngoài b não, đ ng th i là m t ồ ư ộ ộ ồ ờ

ph ươ ế ng ti n ghi chép đ y sáng t o và hi u qu theo đúng nghĩa c a nó: “s p x p” ủ ệ ệ ả ắ ạ ầ

ý nghĩ.

S đ t ơ ồ ư ắ duy là m t hình th c trình bày, ghi chép có th s d ng màu s c, ể ử ụ ứ ộ

hình nh đ m r ng và đào sâu các ý t ng. Nh s k n i gi a các nhánh, các ý ể ở ộ ả ưở ờ ự ế ố ữ

ng đ c liên k t v i nhau khi n s đ t c các ý t ưở ượ ơ ồ ư ế ớ ế duy có th bao quát đ ể ượ

t ưở ng trên m t ph m vi sâu r ng. Tính h p d n c a âm thanh, hình nh, …gây ra ấ ẫ ủ ả ạ ộ ộ

nh ng kích thích r t m nh lên h th ng rìa c a não, giúp cho vi c ghi nh đ ệ ố ớ ượ c ữ ủ ệ ấ ạ

lâu b n và t o ra nh ng đi u ki n thu n l ữ ậ ợ ể ỏ ế i đ v não phân tích, x lý, rút ra k t ử ệ ề ề ạ

lu n ho c xây d ng mô hình v đ i t ng c n nghiên c u. ề ố ượ ự ậ ặ ứ ầ

1.3.4.1. 3. Kĩ thu t “KWL” ậ

“KWL” – trong đó K (Know – nh ng đi u mu n bi t), W (Want to know – ữ ề ố ế

nh ng đi u mu n bi ề ữ ố ế t), L (Learned – nh ng đi u đã h c đ ữ ọ ượ ề c) – là s đ liên h ơ ồ ệ

các ki n th c đã bi t liên quan đ n bài h c, các ki n th c mu n bi ứ ế ế ứ ế ế ố ọ ế ế t và các ki n

th c h c đ c sau bài h c. Cách ti n hành s d ng kĩ thu t “KWL”: ứ ọ ượ ử ụ ế ậ ọ

Sau khi gi ớ i thi u bài h c, m c tiêu c n đ t đ ụ ạ ượ ủ c c a bài h c, GV phát ọ ệ ầ ọ

phi u h c t p “KWL”. Kĩ thu t này có th th c hi n cho cá nhân ho c cho nhóm ể ự ọ ậ ệ ế ậ ặ

HS. HS đi n các thông tin: ề

Tên bài h c: …………………………………. ọ

Tên HS: ………………………………L p:……Tr ng:……………………….. ớ ườ

K W L

(Nh ng đi u đã bi t) t) ữ ề ế (Nh ng đi u mu n bi ề ữ ố ế (Nh ng đi u đã h c đ ề ọ ượ c ữ

sau bài h c)ọ

xxxiv

t vào c t K nh ng gì đã bi - Yêu c u HS vi ầ ế ữ ộ ế ọ t liên quan đ n n i dung bài h c ế ộ

ho c ch đ . ủ ề ặ

- Sau đó vi t vào c t W nh ng gì các em mu n bi ế ữ ộ ố ế ề ộ ặ t v n i dung bài h c ho c ọ

ch đ . ủ ề

ữ - Sau khi k t thúc bài h c ho c ch đ , HS đi n vào c t L c a phi u nh ng ủ ề ủ ề ế ế ặ ọ ộ

gì đã h c đ c qua bài ọ ượ c. Lúc này HS xác nh n v nh ng đi u các em đã h c đ ề ữ ọ ượ ề ậ

t. h c đ i chi u v i nh ng đi u mu n bi ọ ố ế ớ ữ ề ố ế

S đ này có th s d ng trong các ch đ /bài h c, môn h c và ể ử ụ ủ ề ơ ồ ọ ọ ở ấ các c p

c tác v i các m c đ và n i dung khác nhau. S d ng s đ này s phát huy đ ớ ứ ộ ử ụ ơ ồ ẽ ộ ượ

d ng là giúp cho HS xác đ nh nhi m v , đ ng c , ý th c, t ụ ụ ộ ứ ệ ơ ị ự giác h c t p, bi ọ ậ ế t

đánh giá, nhìn l đi u ch nh cách h c. ạ i quá trình h c t p c a mình và t ọ ậ ủ ự ề ọ ỉ

1.3.4.2. M t s ph ộ ố ươ ng pháp d y h c tích c c ự ạ ọ

1.3.4.2. 1. Ph ng pháp d y h c đ t và gi i quy t v n đ ươ ạ ọ ặ ả ế ấ ề

Đ c tr ng c a ph ư ủ ặ ươ ng pháp này là s lĩnh h i tri th c thông qua vi c t ộ ệ ổ ứ ự

ch c cho HS ho t đ ng đ t và gi i quy t các v n đ . Sau khi gi ạ ộ ứ ặ ả ế ề ấ ả ề i quy t v n đ , ế ấ

HS s thu nh n đ c ki n th c m i, kĩ năng m i, ho c thái đ tích c c. ậ ượ ẽ ự ứ ế ặ ớ ớ ộ

Quy trình c a PPDH đ t và gi ủ ặ ả i quy t v n đ : ề ế ấ

- Đ t v n đ , xây d ng bài toán nh n th c: ặ ấ ự ứ ề ậ

ấ ạ ố ề o T o tình hu ng có v n đ

ề ả ể ấ o Phát tri n và nh n d ng v n đ n y sinh ậ ạ

ề ầ ả i quy t ế o Phát bi u v n đ c n gi ể ấ

- Gi i quy t v n đ đ t ra: ả ế ấ ề ặ

ả thuy t ế o Đ xu t các gi ề ấ

ậ ế ạ ả i quy t v n đ ế ấ ề o L p k ho ch gi

ệ ế ạ ự o Th c hi n k ho ch

xxxv

- K t lu n: ế ậ

ậ ế ế ả ả o Th o lu n k t qu và đánh giá k t qu ả

thuy t đã nêu ỏ ả ẳ ị ế o Kh ng đ nh hay bác b gi

ể ế o Phát bi u k t lu n ậ

ề ấ ấ o Đ xu t v n đ m i ề ớ

Ph ươ ự ng pháp này t o đi u ki n cho HS phát huy tính ch đ ng, tích c c, ủ ộ ệ ề ạ

sáng t o, phát tri n năng l c nh n th c, năng l c gi ự ứ ự ể ậ ạ ả i quy t v n đ . Ki n th c, kĩ ề ế ấ ứ ế

năng đ c hình thành HS m t cách sâu s c, v ng ch c; nh ng quan tr ng h n là ượ ở ữ ư ắ ắ ọ ơ ộ

HS bi t cách ch đ ng chi m lĩnh ki n th c và đánh giá đ ế ủ ộ ứ ế ế ượ ả ọ ậ c k t qu h c t p ế

i khác, thông qua đó các năng l c c b n đã đ c hình c a b n thân và c a ng ủ ả ủ ườ ự ơ ả ượ

thành, trong đó có năng l c v n d ng tri th c đ gi ự ậ ụ ứ ể ả ộ i quy t v n đ th c ti n m t ề ự ễ ế ấ

cách linh ho t.ạ

1.3.4.2. 2. Ph ng pháp d y h c h p tác ươ ạ ọ ợ

D y h c h p tác còn đ c g i v i nhi u tên khác nh d y h c theo nhóm, ọ ợ ạ ượ ọ ớ ư ạ ề ọ

th o lu n nhóm, h c t p h p tác, … Trong d y h c h p tác, GV t ch c cho HS ọ ậ ạ ả ậ ợ ọ ợ ổ ứ

ho t đ ng trong nh ng nhóm nh đ HS cùng th c hi n m t nhi m v nh t đ nh ạ ộ ỏ ể ấ ị ự ụ ữ ệ ệ ộ

trong m t th i gian nh t đ nh. Trong nhóm, d i s ch đ o c a nhóm tr ng, HS ấ ị ộ ờ ướ ự ỉ ạ ủ ưở

k t h p gi a làm vi c cá nhân, làm vi c theo c p, chia s kinh nghi m và h p tác ế ợ ữ ẻ ệ ệ ệ ặ ợ

cùng nhau đ gi i quy t nhi m v đ c giao. Trong h c t p h p tác, HS h c cách ể ả ụ ượ ế ệ ọ ậ ọ ợ

chia s , giúp đ và tôn tr ng l n nhau, tăng c ẻ ẫ ọ ỡ ườ ệ ng s tham gia và nâng cao hi u ự

qu h c t p. ả ọ ậ

Quy trình th c hi n d y h c h p tác: ệ ạ ọ ợ ự

- Ch n n i dung nhi m v phù h p ụ ệ ọ ộ ợ

- Thi t k k ho ch bài h c áp d ng d y h c h p tác ế ế ế ạ ọ ợ ụ ạ ọ

ị o Xác đ nh PPDH ch y u ủ ế

t b , d ng c ị ế ị ụ ụ o Chu n b thi ẩ

ạ ộ ủ o Ho t đ ng c a GV và HS

xxxvi

ế ế t k nhi m v c ng c , đánh giá ụ ủ ệ ố o Thi

- T ch c d y h c h p tác ổ ứ ạ ọ ợ

ạ ộ ọ ậ ủ ị o Phân công nhóm h c t p và b trí v trí ho t đ ng c a nhóm ố

ệ ỗ o Giao nhi m v cho m i nhóm HS ụ

ướ ủ ẫ o H ng d n ho t đ ng c a nhóm HS ạ ộ

ể ề ướ ng d n h tr các nhóm ỗ ợ ẫ o GV theo dõi, đi u khi n, h

ổ ứ ế ả o T ch c HS báo cáo k t qu và đánh giá

i ki n th c c b n ố ạ ứ ơ ả ế o GV ch t l

D y h c h p tác giúp tăng c ạ ợ ọ ườ ạ ng s tham gia tích c c c a HS trong ho t ự ủ ự

c ch đ ng tham gia, đ c bày t ý ki n quan đi m, đ đ ng h c t p. HS đ ọ ậ ộ ượ ủ ộ ượ ỏ ể ế ượ c

tôn tr ng. D y h c h p tác còn có tác d ng phát ti n năng l c lãnh đ o, t ự ụ ể ạ ạ ợ ọ ọ ổ ứ ch c,

năng l c h p tác c a HS, tăng c đánh giá trong ủ ự ợ ườ ng đánh giá đ ng đ ng và t ồ ẳ ự

nhóm. V n d ng PPDH h p tác m t cách h p lý s mang l ụ ẽ ậ ợ ợ ộ ạ ả ấ ớ i hi u qu r t l n ệ

trong vi c nâng cao ch t l ấ ượ ệ ng h c t p c a HS. ọ ậ ủ

Ngoài các ph ươ ề ng pháp, kĩ thu t d y h c tích c c nói trên, còn r t nhi u ậ ạ ự ấ ọ

c áp d ng ngày càng sâu r ng trong th c t PPDH hi u qu đã và đang đ ả ệ ượ ự ế ả gi ng ụ ộ

ng pháp trên nh th nào là h p lý nh t ph thu c vào d y. V n d ng các ph ụ ạ ậ ươ ư ế ụ ấ ộ ợ

t k ti kinh nghi m, s thi ệ ự ế ế ế ạ ề t d y c a GV. GV có th linh ho t k t h p nhi u ể ạ ế ợ ủ

ph ng pháp, kĩ thu t v i nhau nh m t o ra hi u qu t ươ ậ ớ ả ố ệ ằ ạ ả t nh t, tuy nhiên c n ph i ầ ấ

xác đ nh m t ph ng pháp ch y u đ tránh l m d ng quá nhi u, gây phân tán t ộ ị ươ ủ ế ụ ể ề ạ ư

ng HS trong gi h c. t ưở ở ờ ọ

1.4. Ph ươ ng ti n d y h c trong môn Tin h c ọ ệ ạ ọ

ng ti n d y h c 1.4.1. Khái ni m và t m quan tr ng c a ph ầ ủ ọ ệ ươ ệ ạ ọ [12]

PTDH là các công c lao đ ng mà th y giáo th ụ ầ ộ ườ ạ ng s d ng trong ho t ử ụ

t b k thu t t đ ng d y h c c a mình. M t cách khái quát PTDH là m i thi ộ ọ ủ ạ ộ ọ ế ị ỹ ậ ừ ơ đ n

gi n đ n ph c t p đ ứ ạ ế ả ượ ả ủ c dùng trong quá trình d y h c đ nâng cao hi u qu c a ọ ể ệ ạ

s truy n đ t và ti p thu ki n th c, k năng, k x o. ự ề ạ ỹ ả ứ ế ế ỹ

xxxvii

i cho vi c t ch c ho t đ ng h c t p. Chúng PTDH t o đi u ki n thu n l ề ậ ợ ệ ạ ệ ổ ứ ạ ộ ọ ậ

có th ti p n i, m r ng giác quan c a con ng i, hình thánh nh ng môi tr ng có ể ế ố ở ộ ủ ườ ữ ườ

ng, quá trình nguy hi m ho c v t quá d ng ý s ph m, mô ph ng nh ng hi n t ụ ư ạ ệ ượ ữ ỏ ặ ượ ể

nh ng s h n ch v th i gian, không gian và chi phí… ế ề ờ ự ạ ữ

1.4.2. Nh ng ph ng ti n d y h c thông d ng ữ ươ ệ ạ ọ ụ [12]

 V t th t: máy tính, ti vi, radio, …

- Ph ng ti n nghe nhìn: ươ ệ

 Mô hình, ví d mô hình nh ng thi

ậ ậ

 Hình nh, s đ , đ th . ơ ồ ồ ị

t b ngo i vi c a máy tính đi n t ụ ữ ế ị . ệ ử ủ ạ

 Máy ghi âm, máy chi u phim, video, …

ả

ế

 SGK, SBT, s tay, phi u h c t p, …

- Tài li u in n: ệ ấ

ế ọ ậ ổ

 Máy vi tính, đĩa m m, h multimedia, ... ề

- Công ngh thông tin và truy n thông: ề ệ

ệ

ng ti n d y h c 1.4.3. Các ch c năng c a ph ứ ủ ươ ệ ạ ọ [12]

 Giúp HS hình thành bi u t

- Ch c năng ki n t o tri th c: ế ạ ứ ứ

ng v đ i t ng c n nghiên c u. ể ượ ề ố ượ ứ ầ

 Làm m u cho HS v cách di n t

 Minh h a khái ni m đã bi t. ệ ọ ế

khái ni m m t cách chính xác d ễ ả ề ẫ ệ ộ ướ i

d ng l ạ ờ i văn ho c ký hi u. ặ ệ

 H tr rèn luy n k năng s d ng m t công c . ụ

- Ch c năng rèn luy n k năng: ệ ỹ ứ

 Giúp HS rèn luy n k năng th c hi n m t ho t đ ng nào đó. ự

ệ ỹ ỗ ợ ử ụ ộ

ệ ỹ ạ ộ ệ ộ

- Ch c năng kích thích h ng thú h c t p: ọ ậ ứ ứ

xxxviii

 Kích thích h ng thú h c t p nh hình th c thông tin nh âm thanh, ờ

ọ ậ ứ ư ứ

màu s c, hình nh đ ng, mô ph ng nh ng hi n t ng trong t nhiên, xã h i và con ệ ượ ữ ắ ả ộ ỏ ự ộ

ng i, ng d ng c a khoa h c công ngh , … ườ ứ ụ ủ ệ ọ

 SGV, ph n m m, băng ti ng, băng hình, … phát ra nh ng l nh yêu

ch c, đi u khi n quá trình h c t p: - Ch c năng t ứ ổ ứ ọ ậ ề ể

ữ ề ế ệ ầ

c u HS th c hi n công vi c, … ệ ầ ự ệ

 Ví d : trình bày văn b n và hình nh b ng Power Point,…

- Ch c năng h p lý hóa công vi c c a th y và trò: ệ ủ ứ ầ ợ

ụ ả ả ằ

1.4.4. ng d ng công ngh thông tin làm ph Ứ ụ ệ ươ ng ti n trong d y h c ạ ọ ệ

ng d ng công ngh thông tin đ Ứ ụ ệ ượ ổ c kì v ng s mang đ n m t s thay đ i ộ ự ẽ ế ọ

kh p n i trên th gi i đánh giá l n trong lĩnh v c gi ng d y. Các nhà giáo d c ớ ụ ở ự ạ ả ế ớ ắ ơ

ộ r t cao ti m năng c a công ngh thông tin trong vi c d y h c m t cách linh đ ng ấ ệ ạ ủ ệ ề ọ ộ

h n, thú v h n và l y HS làm trung tâm. T i Vi ơ ị ơ ạ ấ ệ t Nam, ng d ng công ngh ụ ứ ệ

thông tin vào gi ng d y ngày nay đã đ c coi là m t công c hi u qu có th h ạ ả ượ ụ ệ ể ỗ ả ộ

tr đ i m i phong cách gi ng d y, h c t p và qu n lí giáo d c, góp ph n nâng cao ọ ậ ợ ổ ụ ầ ả ạ ả ớ

ng giáo d c (B GD & ĐT, Ch th 55, 2008). Nh ng y u t hi u qu và ch t l ả ấ ượ ệ ế ố ụ ữ ộ ỉ ị

ạ quan tr ng tác đ ng đ n s v n d ng công ngh thông tin vào lĩnh v c gi ng d y ế ự ậ ụ ự ệ ả ọ ộ

tin, cũng nh thái đ đ i v i công ngh bao g m s ti p c n, k năng và s t ậ ự ế ự ự ồ ỹ ộ ố ớ ư ệ

thông tin và nh n th c v vi c giáo d c HS. ứ ề ệ ụ ậ

M t trong nhi u ạ ề d án h tr GV ng d ng công ngh thông tin vào d y ỗ ợ ự ứ ụ ệ ộ

h c tích c c hi n nay là d án Vi ệ ọ ự ự ệ t - B VVOB v i r t nhi u tài li u h ớ ấ ề ệ ỉ ướ ẫ ng d n,

các l p t p hu n sâu r ng trên ph m vi c n ộ ớ ậ ả ướ ạ ấ ề ậ c. Tài li u d án VVOB đ c p ự ệ

đ n m t s ph n m m hi u qu theo 7 module: ế ộ ố ầ ề ệ ả

- Câu chuy n hình nh: PhotoStory

ệ ả

- Bài vi

t chia s : Shared Writting ế ẻ

- Mô ph ng: Simalations, Yenka

ỏ

- Th c hành & Luy n t p: Hotpot, Violet

ệ ậ ự

- Webquest

xxxix

- Trình chi u: Microsoft Office Power Point, Open Office

ế

1.5. Ch ng trình Tin h c 11 ươ ọ

[5]

ng trình Tin h c 11 1.5.1. V trí ch ị ươ ọ

Môn Tin h c ng ph thông trang b cho HS nh ng hi u bi tr ọ ở ườ ổ ị ữ ể ế ơ ả t c b n

ng pháp gi v công ngh thông tin và vai trò c a nó trong xã h i hi n đ i, ph ề ủ ệ ệ ạ ộ ươ ả i

ụ ụ ọ quy t v n đ theo quy trình công ngh và kĩ năng s d ng máy tính ph c v h c ế ấ ử ụ ề ệ

ng ph thông, Tin h c còn h t p và cu c s ng.Trong h th ng các môn h c ậ ộ ố ệ ố tr ọ ở ườ ổ ọ ỗ

ọ tr cho ho t đ ng h c t p c a HS, góp ph n làm tăng hi u qu giáo d c. Tin h c ọ ậ ủ ạ ộ ụ ệ ầ ả ợ

ng thu n l i cho h c t p su t đ i và h c t xa, làm cho vi c trang t o ra môi tr ạ ườ ậ ợ ố ờ ọ ậ ọ ừ ệ

b ki n th c, kĩ năng và hình thành nhân cách HS không ch th c hi n trong khuôn ị ế ỉ ự ứ ệ

kh c a nhà tr ng và các t ổ ủ ườ ổ ứ ch c đoàn th , chính tr mà có th th c hi n ị ể ự ệ ở ọ m i ể

ng h c t p này th ng xuyên n i, m i lúc. Các ki n th c và kĩ năng trong môi tr ứ ơ ế ọ ườ ọ ậ ườ

đ c c p nh t giúp cho HS có kh năng đáp ng đ ượ ậ ứ ả ậ ượ ấ c nh ng đòi h i m i nh t ữ ỏ ớ

c a xã h i. ủ ộ

Tin h c, đ c bi t là ch ng trình Tin h c 11 ặ ọ ệ ươ ọ k th a v trí h t s c quan ế ừ ế ứ ị

tr ng đó trong nhà tr ng THPT, đ ng th i có ý nghĩa r t to l n đ i v i s phát ọ ườ ố ớ ự ấ ồ ờ ớ

tri n trí tu , t duy thu t toán cho ng ệ ư ể ậ ườ ấ i lao đ ng, góp ph n hình thành h c v n ầ ộ ọ

ph thông cho HS. ổ

[8]

ng trình Tin h c 11 1.5.2. M c tiêu ch ụ ươ ọ

Ch ng trình, chu n ki n th c và n i dung môn Tin h c 11 đ ươ ứ ế ẩ ộ ọ ượ ự c xây d ng d a ự

trên yêu c u, m c ầ ụ tiêu môn Tin h c ọ ở ấ ủ c p Trung h c ph thông. M c tiêu chung c a ụ ọ ổ

Tin h c 11: ọ

- V ki n th c: t rang b cho HS s khái ni m c b n v l p trình và NNLT ề ế ứ ơ ả ề ậ ệ ố ị

b c cao. ậ

i i đ - V kĩ năng: g ả ượ ề c m t s bài toán đ n gi n trên máy tính b ng cách ả ộ ố ằ ơ

v n d ng đ ậ ụ ượ c các ki n th c v thu t toán, c u trúc d li u, NNLT c th , s ấ ụ ể ử ứ ề ữ ệ ế ậ

ng trình con có s n. d ng các ch ụ ươ ẵ

- V thái đ ề ệ ộ: ham thích môn h c, có tính k lu t cao và tinh th n làm vi c ỷ ậ ầ ọ

theo nhóm.

[8]

1.5.3. C u trúc n i dung ch ng trình Tin h c 11 ộ ấ ươ ọ

1.5.3. 1. N i dung chính ộ

- Các khái ni m c b n c a l p trình. ơ ả ủ ậ ệ

- NNLT b c cao. ậ

- Kĩ năng s d ng NNLT c th (trong SGK dùng Pascal) đ l p trình gi ụ ể ử ụ ể ậ ả i

ọ m t s bài toán đ xây d ng thu t toán ho c đã có thu t toán trong SGK tin h c ộ ố ự ể ậ ậ ặ

10.

1.5.3. 2. C u trúc ch ấ ươ ng m c ụ

SGK Tin h c 11 đ c chia thành 6 ch ng: ọ ượ ươ

Ch ng I: M t s khái ni m v l p trình và ngôn ng l p trình đ c trình ươ ộ ố ữ ậ ề ậ ệ ượ

bày trong 2 bài.

Ch ng II: Ch c trình bày trong 6 bài và 1 bài t p và ươ ươ ng trình đ n gi n đ ơ ả ượ ậ

th c hành. ự

Ch c trình bày trong 2 bài và m t bài ươ ng III: C u trúc r nhánh và l p đ ẽ ặ ấ ượ ộ

t p và th c hành. ự ậ

Ch c trình bày trong 3 bài và m t bài ươ ng IV: Ki u d li u có c u trúc đ ữ ệ ể ấ ượ ộ

t p và th c hành. ự ậ

Ch ng V: T p và thao tác v i t p đ c trình bãy trong 3 bài. ươ ớ ệ ượ ệ

Ch ng VI: Ch ng trình con và l p trình có c u trúc đ c trình bày trong ươ ươ ậ ấ ượ

3 bài và 3 bài bài t p và th c hành. ự ậ

1.5.3. 3. Ch ng trình và phân b th i l ng ươ ố ờ ượ

B ng 1.2. Ch ng trình và th i l ng phân b ả ươ ờ ượ ố

Ch 3(2, 0, 1) ươ ữ ậ ng 1. M t s khái ni m v l p trình và ngôn ng l p ề ậ ộ ố ệ

trình.

§1. Khái ni m l p trình và ngôn ng l p trình ữ ậ ệ ậ

§2. Các thành ph n c a ngôn ng l p trình ầ ủ ữ ậ

xli

Ch ng II. Ch ng trình đ n gi n 7(4, 2, 1) ươ ươ ơ ả

§3. C u trúc ch ng trình ấ ươ

§4. M t s ki u d li u chu n ộ ố ể ữ ệ ẩ

§5. Khai báo bi nế

§6. Phép toán, bi u th c, câu lênh gán ứ ể

§7. Các th t c chu n vào/ra đ n gi n ả ẩ ủ ụ ơ

ng trình §8. So n th o, d ch, th c hi n và hi u ch nh ch ự ệ ệ ạ ả ị ỉ ươ

Ch 7(4, 2, 1) nươ g III. C u trúc r nhánh và l p ẽ ấ ặ

§9. C u trúc r nhánh ẽ ấ

§10. C u trúc l p ấ ặ

15(7, 6, 2) Chương IV. Ki u d li u có c u trúc ể ữ ệ ấ

§11. Ki u m ng ể ả

§12. Ki u xâu ể

§13. Ki u b n ghi ể ả

Ch ng V. T p và thao tác v i t p 3(2, 0, 1) ươ ớ ệ ệ

§14. Ki u d li u t p ể ữ ệ ệ

§15. Thao tác v i t p ớ ệ

§16. Ví d làm vi c v i t p ệ ớ ệ ụ

Ch ng VI. Ch ng trình con và l p trình có c u trúc 13(6, 6, 1) ươ ươ ậ ấ

§17. Ch ươ ng trình con và phân lo i ạ

ng trình con §18. Ví d v cách vi ụ ề ế t và s d ng ch ử ụ ươ

§19. Th vi n ch ư ệ ươ ng trình con chu n ẩ

48(25,16,17) T ngổ

2 Ôn t pậ

Ki m tra 2,5 ể

xlii

52,5 T ngổ

[10]

ng trình Tin h c 11 1.5.4. V chu n ki n th c, kĩ năng ch ế ứ ề ẩ ươ ọ

SGK đ c biên so n d a trên chu n ch ượ ạ ự ẩ ươ ế ng trình ban hành kèm theo Quy t

ng B đ nh s 16/2006/QĐ-BGDĐT ngày 05 tháng 05 năm 2006 c a B tr ị ộ ưở ủ ố ộ

GD&ĐT.

Đ có th t ể ổ ứ ch c gi ng d y hi u qu ch ạ ả ươ ệ ể ả ầ ng trình Tin h c 11, GV c n ọ

ng trình Tin h c 11, t ph i tìm hi u kĩ chu n ki n th c kĩ năng ch ẩ ứ ể ế ả ươ ọ ừ đó m i có ớ

c yêu c u ki n th c, kĩ năng c a t ng bài gi ng và đ a ra ph th n m đ ể ắ ượ ủ ừ ứ ư ế ả ầ ươ ng

pháp gi ng d y phù h p v i t ng bài. ợ ớ ừ ả ạ

ng trình Tin h c 11: Chu n ki n th c, kĩ năng ch ứ ế ẩ ươ ọ

ng trình Tin h c 11 B ng 1.3. Chu n ki n th c, kĩ năng ch ế ứ ả ẩ ươ ọ

Ghi chú Ch đủ ề M c đ c n đ t ạ ứ ộ ầ

M t s khái Ki n th c ộ ố ứ ế

ni m c s ơ ở ệ - Bi t có 3 l p ngôn ng l p trình và ế ữ ậ ớ - Ki n th c này đã có ứ ế

trong ngôn ngữ các m c c a ngôn ng l p trình: ữ ậ ủ ứ ở ớ l p 10, c n nh c l ầ ắ ạ i

l p trình ậ ngôn ng máy, h p ng và ngôn ng ợ ữ ữ ữ ể ả và b sung đ đ m ổ

1. Phân lo iạ b o tính h th ng. ả ệ ố b c cao. ậ

ngôn ng l pữ ậ

trình

2. Ch ng trình Ki n th c ươ ứ ế

d chị - Bi t vai trò c a ch ng trình d ch. - Bi t m t trong ế ủ ươ ị ế ộ

nh ng nhi m v quan ệ ữ ụ - Bi t khái ni m biên d ch và thông ế ệ ị

tr ng c a ch ủ ọ ươ ng d ch. ị

ệ trình d ch là phát hi n ị

l ỗ ủ i cú pháp c a

ch ng trình ngu n. ươ ồ

xliii

Ki n th c 3.Các thành ph nầ ứ ế

ữ ậ c a ngôn ng l p ủ - Bi i thích s ế ủ t các thành ph n c b n c a ầ ơ ả - C n gi ầ ả ự

trình. ngôn ng l p trình: b ng ch cái, cú khác nhau gi a cú ữ ậ ữ ả ữ

pháp và ng nghĩa. pháp và ng nghĩa. ữ ữ

Ki n th c 4.Các thành ph nầ ứ ế

ơ ở ủ ascal c s c a P - Bi ế ơ ở ủ t các thành ph n c s c a ầ ạ ằ - Nên minh ho b ng

Turbo Pascal: b ng ch cái, tên, tên m t đo n ch ữ ả ạ ộ ươ ng

chu n, tên riêng (t khoá), h ng và ẩ ừ ằ trình đ n gi n. ơ ả

bi n. ế

K năng ỹ

- Phân bi t đ ệ ượ ế c tên, h ng và bi n. ằ

Bi t đ t tên đúng. ế ặ

Ch ng trình Ki n th c ươ ứ ế

TP đ n gi n ơ ả ng trình là s mô t - L y m t ch - Hi u ch ể ươ ự ả ủ c a ấ ộ ươ ng

1. C u trúc ấ ữ ậ thu t toán b ng m t ngôn ng l p ằ ậ ộ trình Turbo Pascal đ nơ

ch ng trình ươ trình. gi n đ minh ho . ạ ể ả

- Bi t c u trúc c a m t ch ng trình ế ấ ủ ộ ươ

Turbo Pascal: c u trúc chung và các ấ

thành ph n. ầ

Kĩ năng

- Nh n bi ậ t đ ế ượ ộ c các ph n c a m t ầ ủ

ch ươ ng trình đ n gi n. ơ ả

2. M t s ki u d Ki n th c ộ ố ể ữ ứ ế

li u chu n ệ ẩ - Bi ế ẵ t m t s ki u d li u đ nh s n ộ ố ể ữ ệ ị ụ ơ - Cho các ví d đ n

trong Turbo Pascal: nguyên, th c, kí gi n đ HS luy n t p. ự ệ ậ ể ả

, logic và mi n con. t ự ề

Kĩ năng

xliv

- Xác đ nh đ ị ượ c ki u c n khai báo ầ ể

c a d li u đ n gi n. ủ ữ ệ ả ơ

Ki n th c 3. Khai báo bi nế ứ ế

- Hi u đ c cách khai báo bi n. ể ượ ế ụ ơ - Cho các ví d đ n

gi n đ HS luy n t p. ệ ậ ể ả Kĩ năng

- Khai báo đúng,

t khai báo sai. - Nh n bi ậ ế

Ki n th c - Phân bi t đ c s 4. Phép toán, bi uể ứ ế ệ ượ ự

th c, l nh gán khác nhau gi a phép ứ ệ ữ - Bi ế ể t các khái ni m: phép toán, bi u ệ

"gán" (:= ) và phép so ể th c s h c, hàm s h c chu n, bi u ứ ố ọ ố ọ ẩ

sánh b ng (=). ằ th c quan h . ệ ứ

- L y ví d là các ụ ấ - Hi u l nh gán. ể ệ

ộ bi u th c quen thu c ứ ể Kĩ năng đ HS luy n t p. ể ệ ậ

- Vi c l nh gán. t đ ế ượ ệ

- Vi c các bi u th c s h c và t đ ế ượ ứ ố ọ ể

logic v i các phép toán ớ

5. T ch c vào/ra Ki n th c ổ ứ ứ ế

đ n gi n ơ ả - Bi t các l nh vào/ra đ n gi n đ ế ệ ả ơ ể

nh p thông tin t ậ ừ ư bàn phím và đ a

thông tin ra màn hình.

Kĩ năng

- Vi t đ ế ượ ơ c m t s l nh vào/ra đ n ộ ố ệ

gi n. ả

Ki n th c ệ 6. D ch, th c hi n ự ị ứ ế

và hi u ch nh ệ ỉ - Bi t các b c: so n th o, d ch, - Xét m t ch ế ướ ả ạ ị ộ ươ ng

ch ng trình ươ th c hi n và hi u ch nh ch ự ệ ệ ỉ ươ ng ư trình đ n gi n nh ng ả ơ

xlv

hoàn ch nh và có th trình. ỉ ể

ch y đ ạ ượ ế c, cho ra k t - Bi ế t m t s ộ ố công c c a môi ụ ủ

qu .ả tr ng Turbo Pascal. ườ

Kĩ năng

- B c đ u s d ng đ c ch ử ụ ướ ầ ượ ươ ng

i. trình d ch đ phát hi n l ể ệ ỗ ị

- B c đ u ch nh s a đ c ch ướ ử ầ ỉ ượ ươ ng

trình d a vào thông báo l ự ỗ ủ i c a

ch ươ ủ ng trình d ch và tính h p lí c a ợ ị

c. k t qu thu đ ả ế ượ

R nhánh và Ki n th c ẽ ứ ế

l pặ - Hi u nhu c u c a c u trúc r nhánh - Nên s d ng các ầ ủ ấ ẽ ể ử ụ

1. T ch c r ổ ứ ẽ thu t toán đã có trong bi u di n thu t toán ễ ể ậ ậ ở ớ l p

nhánh 10 ế - Hi u câu l nh r nhánh (d ng thi u ẽ ể ệ ạ

và d ng đ ). - C n xây d ng các ủ ạ ự ầ

bài th c hành và t ự ổ - Hi u câu l nh ghép. ể ệ

ch c th c hi n t ự ứ ệ ạ i Kĩ năng ạ phòng máy đ HS đ t ể

- S d ng c u trúc r nhánh trong mô ử ụ ẽ ấ đ c nh ng k năng ượ ữ ỹ

t ả ơ thu t toán c a m t s bài toán đ n ộ ố ủ ậ theo yêu c u ầ

gi n. ả

- Vi t đ c các l nh r nhánh ế ượ ệ ẽ

ụ khuy t, r nhánh đ y đ và áp d ng ế ẽ ủ ầ

đ th hi n đ ể ể ệ ượ ộ c thu t toán c a m t ủ ậ

s bài toán đ n gi n. ố ả ơ

Ki n th c 2. T ch c l p ổ ứ ặ ứ ế

- C n t ng k t l i có ặ - Hi u nhu c u c a c u trúc l p ủ ể ấ ầ ầ ổ ế ạ

trong bi u di n thu t toán ễ ể ậ ề 3 lo i c u trúc đi u ấ ạ

xlvi

khi n là: tu n t , r ề - Hi u c u trúc l p ki m tra đi u ặ ể ể ấ ầ ự ẽ ể

ki n tr ệ ướ ớ ố ầ c, c u trúc l p v i s l n ặ ấ nhánh và l p. ặ

c. đ nh tr ị ướ - B c đ u hình thành ướ ầ

- Bi khái ni m v l p trình ế ắ ừ t cách v n d ng đúng đ n t ng ụ ậ ề ậ ệ

lo i c u trúc l p vào tính hu ng c có c u trúc. ạ ấ ặ ố ụ ấ

th . ể - C n xây d ng các ự ầ

bài th c hành và t Kĩ năng ự ổ

đ tạ

ch c th c hi n t ự ứ ệ ạ i - Mô t c thu t toán c a m t s đ ả ượ ộ ố ủ ậ

c nh ng k năng

ượ

ữ

ỹ

phòng máy đ HSể ệ bài toán đ n gi n có s d ng l nh ử ụ ả ơ

theo yêu c u ầ

l p. ặ

- Vi t đúng các l nh l p ki m tra ế ệ ể ặ

đi u ki n tr ệ ề ướ ớ ố ầ c, l nh l p v i s l n ệ ặ

c đ nh tr ị ướ

- Vi c thu t toán c a m t s t đ ế ượ ộ ố ủ ậ

bài toán đ n gi n. ơ ả

Ki n th c ể ữ ệ Ki u d li u ứ ế

có c u trúc ấ - Hi u khái ni m m ng m t chi u và - Bi t đ ể ệ ề ả ộ ế ượ ằ ớ c r ng v i

ả 1. Ki u m ng ể hai chi u. ề ấ ki u d li u có c u ữ ệ ể

và bi n có ch ế ỉ trúc, ng i ta có th ườ ể ế - Hi u cách khai báo và truy c p đ n ể ậ số thi t k m t ki u d ế ế ộ ể ữ các ph n t c a m ng. ầ ử ủ ả

ạ li u m i ph c t p ứ ệ ớ Kĩ năng nh ng ki u đã h n t ơ ừ ữ ể

- Cài đ t đ c thu t toán c a m t s ặ ượ ộ ố ủ ậ cho.

ữ ệ bài toán đ n gi n v i ki u d li u ể ả ơ ớ ộ - Có th s d ng m t ể ử ụ m ng m t chi u. ộ ề ả l p 10. s thu t toán ậ ố ở ớ

- Th c hi n đ c khai báo m ng, ự ệ ượ ả - C n xây d ng các ự ầ truy c p, tính toán các ph n t ầ ử ủ c a ậ bài th c hành và t ự ổ m ng. ả ch c th c hi n t ự ứ ệ ạ i

xlvii

ạ phòng máy đ HS đ t ể

đ c nh ng k năng ượ ữ ỹ

theo yêu c u. ầ

Ki n th c ể ữ ệ 2. Ki u d li u ứ ế

xâu - Bi (có th - Cho HS bi ế t xâu là m t dãy ký t ộ ự ể ế t ki u d ể ữ

coi xâu là m ng m t chi u). li u xâu v i m t s ề ả ộ ộ ố ệ ớ

hàm và th t c giúp ủ ụ - Bi ế ậ t cách khai báo xâu, truy c p

thu n ti n khi x lý ử ệ ậ ph n t c a xâu. ầ ử ủ

d li u văn b n. ữ ệ ả Kĩ năng

c m t s th t c, hàm - S d ng đ ử ụ ượ ộ ố ủ ụ

thông d ng v xâu. ụ ề

- Cài đ t đ ng trình ặ ượ c m t s ch ộ ố ươ

đ n gi n có s d ng xâu. ơ ử ụ ả

n ghi Ki n th c ằ - Nh n m nh r ng ấ ạ 3. Ki u bể ả ứ ế

khác v i ki u m ng, ể ả ớ - Bi t khái ni m ki u B n ghi. ế ệ ể ả

trong ki u b n ghi, ể ả - Bi ế ậ t cách khai báo b n ghi, truy c p ả các tr ng có th ườ ể tr ườ ng c a b n ghi. ủ ả ể ữ ệ thu c các ki u d li u ộ

khác nhau.

Ki n th c ệ T p và x lý t p ử ệ ứ ế

- Bi 1. Phân lo i vàạ ế ề ể ữ ệ ệ t khái ni m v ki u d li u t p. ệ

khai báo t p ệ - Bi ế ệ t khái ni m t p đ nh ki u và t p ệ ệ ể ị

văn b n. ả

- Bi t các l nh khai báo t p đ nh ế ệ ệ ị

ki u và t p văn b n. ệ ể ả

Kĩ năng

- Khai báo đúng t p văn b n. ệ ả

xlviii

2. X lý t p Ki n th c ử ệ ứ ế

- Bi t các b - Ch d ng l ế ướ ớ ệ c làm vi c v i t p: ệ ừ ỉ ạ ở i

gán tên cho bi n t p, m t p, đ c/ghi ế ệ ở ệ ọ ả nh ng ví d đ n gi n. ụ ơ ữ

t p, đóng t p. ệ ệ

- Bi ế ẩ t m t s hàm và th t c chu n ộ ố ủ ụ

làm vi c v i t p. ệ ớ ệ

Kĩ năng

c m t s hàm và th - S d ng đ ử ụ ượ ộ ố ủ

t c chu n làm vi c v i t p ụ ệ ớ ệ ẩ

Ch ng trình Ki n th c ươ ứ ế

con - Bi t vai trò c a ch ng trình con ế ủ ươ - Thông qua các ví dụ

1. Ch ng trình ươ trong l p trình. ậ c th . ụ ể

con và phân lo iạ - Bi t s phân lo i ch ng trình con: ế ự ạ ươ

th t c và hàm. ủ ụ

2. Th t c Ki n th c ủ ụ ứ ế

- Bi t c u trúc m t th t c, danh ế ấ ủ ụ ộ

sách vào/ra hình th c. ứ

- Bi t m i liên quan gi a ch ế ữ ố ươ ng

trình và th t c. ủ ụ

- Bi ế ọ t g i m t th t c ộ ủ ụ

Kĩ năng

t đ - Nh n bi ậ ế ượ ầ c các thành ph n

trong đ u c a th t c. ầ ủ ủ ụ

i g i m t th t c. - S d ng đ ử ụ c l ượ ờ ọ ủ ụ ộ

- Vi c th t c đ n gi n t đ ế ượ ủ ụ ơ ả

3. Hàm Ki n th c ứ ế

xlix

- Bi t c u trúc c a m t hàm, danh - Bi t đ ế ấ ủ ộ ế ượ ự ố c s gi ng

nhau và khác nhau sách vào/ra hình th c. ứ

gi a hàm và th t c. ủ ụ ữ - Bi t m i liên quan gi a ch ế ữ ố ươ ng

trình và hàm.

- Bi ế ọ t g i m t hàm. ộ

Kĩ năng

t đ - Nh n bi ậ ế ượ ầ c các thành ph n

trong đ u c a hàm. ầ ủ

- Vi t đ ế ượ c hàm đ n gi n. ơ ả

4. Khai thác Ki n th c ứ ế

ch ng trình con ươ - Bi ế ẩ t cách s d ng th vi n chu n: ư ệ ử ụ

s n có c a ngôn ẵ ủ các hàm và th t c chu n s n có. ẩ ẵ ủ ụ

ng l p trình ữ ậ - Hi u m t s câu l nh đã dùng ể ệ ố ộ

tr ướ c đây th c ch t là th t c và ấ ủ ụ ự

hàm chu n. ẩ

Kĩ năng

- Bi ế t khai báo và s d ng hàm CRT ử ụ

Đ ho và âm Ki n th c ồ ạ ứ ế

thanh i ạ - Hi u khái ni m màn hình đ ho và ệ ể ồ - Ch d ng l ỉ ừ ạ ở ứ m c

ộ ố ế 1. M t s y u , gi đi u ki n làm vi c trong ch đ đ ệ ế ộ ồ ề ệ đ mô t ộ ả ớ i thi u. ệ

t đ ho . ố ồ ạ ho . ạ ộ - Có th cho ch y m t ể ạ

- Bi t m t s hàm và th t c v hình ch ng trình đ ho ế ủ ụ ẽ ộ ố ươ ồ ạ

ng, hình tròn, sinh đ ng đ gây đ n gi n: đi m, đ ơ ể ả ườ ể ộ

elip, hình ch nh t. ữ ậ h ng thú. ứ

2. M t s y u t Ki n th c i ộ ố ế ố ứ ế - Ch d ng l ỉ ừ ạ ở ứ m c

âm thanh. , gi đ mô t ộ ả ớ i thi u. ệ - Bi ế ẩ t m t s hàm và th t c chu n ộ ố ủ ụ

c a ngôn ng hi n dùng đ mô ủ ữ ể ệ ộ - Có th cho ch y m t ể ạ

ch ng trình âm thanh ể ệ ph ng âm thanh và kh năng th hi n ả ỏ ươ

hay đ gây h ng thú. ộ b n nh c đ n gi n b ng m t ả ả ằ ạ ơ ứ ể

ch ng trình Turbo Pascal. ươ

[3]

1.5.5. V đi u ch nh n i dung d y h c môn Tin h c năm h c 2011 – 2012 ạ ọ ề ề ộ ọ ọ ỉ

M c đích c a vi c đ ớ ệ i u ch nh n i dung d y h c là đ d y h c phù h p v i ọ ể ạ ủ ụ ề ạ ộ ọ ợ ỉ

chu n ki n th c, kĩ năng c a ch ứ ủ ế ẩ ươ ờ ng trình giáo d c ph thông, phù h p v i th i ụ ổ ợ ớ

ng d y h c và đi u ki n th c t các nhà tr l ượ ự ế ề ệ ạ ọ ườ ấ ng, góp ph n nâng cao ch t ầ

ng d y h c và giáo d c. l ượ ụ ạ ọ

N i dung đi u ch nh ch ề ộ ỉ ươ ể ệ ng trình Tin h c 11 năm h c 2011-2012 th hi n ọ ọ

b ng sau: ở ả

1.4. N i dung đi u ch nh ch ng trình Tin h c 11 năm h c 2011-2012 B ng ả ề ộ ỉ ươ ọ ọ

ề N i dung đi u ộ TT Ch Bài H ng d n th c hi n ngươ ướ ự ệ ẫ

1 Ch ng II. § 7. Các th t c readln, writeln ch nhỉ M c 2 : Đ a d ư ụ ươ ữ ủ ụ

Ch Các li u ra màn hình ch nên gi ngươ thủ ệ ỉ ớ i thi u s l ệ ơ ượ c

(trang 31) trình đ nơ ẩ t c chu n ụ v th t c không có tham ề ủ ụ

gi nả s . ố vào/ra đ nơ

2 Bài 10 (trang 42) gi nả §10. C uấ - Ch a nh t thi ư ấ ế t ph i yêu ả

trúc l pặ c u HS vi ầ ế t m t ch ộ ươ ng

trình hoàn ch nh nh trong ỉ ư

ể SGK, nh ng HS ph i hi u ư ả

ạ ho t đ ng cua hai d ng ạ ộ ̉

c u trúc l p, bi ấ ặ ế ự ọ t l a ch n

ừ c u trúc phù h p cho t ng ấ ợ

tình hu ng l p c th , vi ặ ụ ể ố ế t

đ c câu l nh l p mô t ượ ệ ặ ả

thu t toán t ng ng. ậ ươ ứ

- Có th s d ng c s đ ể ử ụ ả ơ ồ

kh i và ngôn ng li t kê ữ ệ ố

̣ đ giúp HS d hi u thuât ể ễ ể

ầ toan, tuy nhiên ch yêu c u ỉ ́

HS th c hi n đ ự ệ ượ ộ c m t

trong hai cách mô t ả ậ thu t

3 Ch toán. Đ t p trung vào n i dung ngươ §11. Ki uể ộ Ki u m ng m t ả ể ể ậ ộ

m ng và chi u (trang 53) IV. Ki uể ả ề ọ chính, ch c n minh h a ỉ ầ

bi n có d li u có ữ ệ ế ớ khai báo ki u m ng v i ể ả

ki u ch s là s nguyên c u trúc ấ ch s ỉ ố ỉ ố ể ố

1, d ươ ng và b t đ u t ắ ầ ừ

ể ki u c a m ng là ki u ả ủ ể

nguyên, tránh sa vào các chi

ti t kĩ thu t c a m t ngôn ế ậ ủ ộ

ng l p trình c ữ ậ ụ ể th ,

không c n trình bày kĩ v ầ ề

c c a m ng. ướ ủ ả

kích th Không d yạ Ví d 3 (trang ụ 4 58)

Không d yạ ể M c 2. Ki u ụ

ề m ng 2 chi u ả

(trang 59)

Không trình bày sâu v thề ủ §12. Ki uể M c 2: Các thao ụ

xâu t c và hàm, ch c n bi ụ ỉ ầ ế t ý tác x lý xâu ử

nghĩa, ho t đ ng c a các ộ ủ ạ (trang 69)

thao tác (mà th t c, hàm ủ ụ

th c thi) qua ví d c th ụ ụ ể ự

ầ và có th tra c u khi c n ứ ể

tế

thi Không d yạ §13. Ki uể Toàn b n i dung ộ ộ

bài (trang 74). b n ghi ả

lii

5 Ch ngVI. §17. M c 1. Khái Không d y 2 l ươ ụ ạ ợ ́ ố i ich cu i

Ch Ch ni m ch ng trình con ngươ ngươ ệ ươ ng c a ch ủ ươ

trình con và trình con và trình con (trang

l p trình có ậ phân lo iạ

Ch gi i thi u tham s hình 6 93) ạ M c 2. Phân lo i ụ ỉ ớ ệ ố c u trúc ấ

và c u trúc th c và tham s th c s ấ ự ứ ố ự

ch ng trình con mà không đi sâu vào cách ươ

(trang 94) truy n tham s b ng tham ố ằ ề

tr và tham bi n. ế ị

7 Bài th cự Toàn b ộ ộ n i Không d y ạ

hành 7 dung bài (trang

105)

8 §19. Thư Toàn b ộ ộ n i Không d yạ

vi n và ệ dung bài (trang

ch ngươ 110)

trình con

9 chu nẩ Bài th cự Toàn b ộ ộ n i Không d yạ

hành 8 dung bài (trang

115)

1.6. K t lu n ch ng 1 ế ậ ươ

Ch ng 1 t p trung nghiên c u c s lý lu n v tâm lý HS l a tu i THPT, ươ ứ ơ ở ứ ề ậ ậ ổ

ng tích c c, v n d ng ph đ nh h ị ướ ng d y h c hi n đ i theo h ệ ạ ạ ọ ướ ụ ự ậ ươ ng ti n công ệ

i thi u v v trí, m c tiêu c a ch ngh thông tin vào d y h c, bên c nh đó gi ạ ệ ạ ọ ớ ề ị ủ ụ ệ ươ ng

trình Tin h c 11, c u trúc n i dung, chu n ki n th c kĩ năng, ... ứ ế ẩ ấ ộ ọ

liii

ể Nh ng nghiên c u này làm c s khoa h c cho vi c xác đ nh nh ng đi m ơ ở ữ ữ ứ ệ ọ ị

khó c a HS trong ho t đ ng chi m lĩnh tri th c ch ạ ộ ủ ứ ế ươ ng trình Tin h c 11 cũng nh ọ ư

đ xu t bi n pháp kh c ph c. ề ấ ụ ệ ắ

CH

NG 2

ƯƠ

PHÂN TÍCH M T S KHÓ KHĂN C A H C SINH

Ộ Ố

Ọ

Ủ

TRONG HO T Đ NG CHI M LĨNH TRI TH C CH

Ạ Ộ

Ứ

Ế

ƯƠ NG

TRÌNH TIN H C 11Ọ

Ch ươ ạ ng này trình bày ch y u v nh ng khó khăn c a h c sinh trong ho t ủ ọ ủ ế ữ ề

đ ng chi m lĩnh tri th c ch ộ ứ ế ươ ệ ng trình Tin h c 11 v nh ng khó khăn v đi u ki n ề ữ ề ề ọ

ọ h c t p khách quan, khó khăn ch quan do tâm lý và h ng thú c a h c sinh khi h c ọ ậ ủ ọ ứ ủ

n i dung ch ng trình Tin h c 11. t p và khó khăn xu t phát t ậ ấ ừ ộ ươ ọ

ứ 2.1. Th ng kê k t qu đi u tra th c ti n v khó khăn khách quan và h ng ự ễ ả ề ố ề ế

thú c a h c sinh khi h c môn Tin h c 11 ủ ọ ọ ọ

Trong quá trình th c t p s ph m t ự ậ ư ạ i tr ạ ườ ả ng THPT Bình S n, t nh Qu ng ơ ỉ

Ngãi, d a trên nhi m v th c t p c a tr ng Đ i h c Ph m Văn Đ ng, tôi đã ụ ự ậ ủ ự ệ ườ ạ ọ ạ ồ

ầ ti n hành th c hi n bài t p nghiên c u giáo d c v i đ tài khoa h c “B c đ u ụ ớ ề ướ ự ứ ế ệ ậ ọ

ấ tìm hi u đ c đi m h ng thú h c t p môn Tin h c c a h c sinh l p 11 và đ xu t ọ ủ ọ ọ ậ ứ ể ề ể ặ ớ

ph ươ ự ng pháp hình thành h ng thú h c t p cho các em”. Trong đ tài này, tôi th c ọ ậ ứ ề

hi n đi u tra b ng hình th c ph ng v n b ng b ng h i, v i n i dung nh m tìm ớ ộ ứ ệ ề ả ấ ằ ằ ằ ỏ ỏ

hi u nh ng v n đ tác đ ng đ n ho t đ ng h c t p c a HS cũng nh tâm lý ch ạ ộ ọ ậ ủ ư ữ ể ế ề ấ ộ ủ

quan c a các em đ i v i môn Tin h c 11. S li u th ng kê đ bài t p nghiên ố ớ ố ệ ủ ố ọ c t ượ ừ ậ

c s d ng nh m t ph n s li u trong đ tài này. c u giáo d c trên đ ứ ụ ượ ử ụ ầ ố ệ ư ộ ề

- Đ i t ng ph ng v n: HS l p 11B2, 11B4, 11B8, 11B14 – tr ng THPT ố ượ ấ ỏ ớ ườ

Bình S n.ơ

ở ậ - N i dung đi u tra: g m 16 câu h i (10 câu h i đóng và 06 câu h i m ), t p ề ồ ộ ỏ ỏ ỏ

ọ trung tìm hi u v nh n th c c a các em đ i v i t m quan tr ng c a môn Tin h c, ố ớ ầ ứ ủ ủ ể ề ậ ọ

m c đ yêu thích c a các em đ i v i môn h c, nh ng đi u ki n, ph ố ớ ứ ộ ủ ữ ệ ề ọ ươ ọ ng pháp h c

ng và nhà, nh n th c c a các em đ i v i ch ng trình Tin h c 11, t p tr ậ ở ườ ở ứ ủ ố ớ ậ ươ ọ

ph ươ ng pháp gi ng d y c a giáo viên,… ạ ủ ả

- M u phi u đi u tra: Ph l c 4 ề ụ ụ ế ẫ

- S phi u ph ng v n phát ra: 160 ế ấ ỏ ố

- S phi u h p l thu vào: 124 ế ợ ệ ố

- K t qu đi u tra (các câu h i đóng) đ c th ng kê theo b ng d i đây: ả ề ế ỏ ượ ả ố ướ

B ng 2.1. S li u th ng kê đi u tra ban đ u ố ệ ề ầ ả ố

Số Ph ng án A Ph ng án B Ph ng án C Ph ng án D Ph ng án E ươ ươ ươ ươ ươ TT

câu 1 2 3 4 7 8 9 10 11 12 SL 38 34 12 18 5 12 38 11 7 2 % SL 31 27 10 15 4 10 31 9 6 2 69 80 66 77 53 34 86 28 69 8 % SL 56 65 53 62 43 27 69 23 56 6 13 6 37 25 31 75 0 70 29 91 % 10 5 30 20 25 60 0 56 23 73 SL 4 4 9 4 35 3 0 15 19 23 % 3 3 7 3 28 2 0 12 15 19 SL 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 % 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Nh m m r ng ph m vi nghiên c u ra các tr ng THPT trên đ a bàn t nh ở ộ ứ ạ ằ ườ ị ỉ

Qu ng Ngãi, kh o sát m t cách chính xác h n v nh ng khó khăn c a h c sinh khi ề ữ ủ ọ ả ả ộ ơ

ng phân tích khó khăn khách quan và ch h c ch ọ ươ ng trình Tin h c 11 xét theo h ọ ướ ủ

quan v tâm lý h c sinh, trong đ tài này ti p t c tri n khai đi u tra b ng ph ế ụ ề ề ể ề ằ ọ ươ ng

pháp ph ng v n sâu đ i v i HS t i 10 l p t 11A1 đ n 11A10 - Tr ng THPT S ố ớ ấ ỏ ạ ớ ừ ế ườ ố

1 Đ c Ph v i n i dung câu h i t ng t nh trên. ổ ớ ộ ỏ ươ ứ ự ư

2.2. Nh ng khó khăn v đi u ki n h c t p khách quan ệ ọ ậ ề ề ữ

ng h c t p 2.2.1. V môi tr ề ườ ọ ậ

Môi tr ng h c t p môn Tin h c c a HS - xét theo khía c nh môi tr ng t ườ ọ ủ ọ ậ ạ ườ ự

nhiên - bao g m m t môi tr ồ ộ ườ ng v t ch t nh ch ng i, ánh sáng, âm thanh, máy ồ ư ỗ ậ ấ

tính, … ph c v cho HS trong h c t p trên l p và nhà. ụ ụ ọ ậ ớ ở

T i tr ng h c, môi tr c chú tr ng xây d ng sao cho có ạ ườ ọ ườ ng h c t p đ ọ ậ ượ ự ọ

c nh ng u th v c th t n d ng đ ể ậ ụ ượ ế ề ườ ữ ư ố ng đ ánh sáng, âm thanh hay cách b trí ộ

v trí h c t p c a HS. Tuy nhiên, nhi u tr ị ọ ậ ủ ề ườ ng h c do ph thu c vào đ a th xây ộ ụ ế ọ ị

ng b i ti ng n t xe c , côn trùng (ve), … gây d ng xung quanh nên b nh h ự ị ả ưở ở ế ồ ừ ộ

nh h ng không ít cho HS trong quá trình h c t p các môn nói chung và môn Tin ả ưở ọ ậ

ng máy móc b trí dày h c nói riêng. Bên c nh đó, di n tích phòng máy nh , s l ọ ỏ ố ượ ệ ạ ố

đ c, ít thông thoáng khi n cho nhi u HS c m th y ng t ng t, gi m h ng thú khi ặ ứ ế ề ả ấ ạ ả ộ

i trí b ng các trò ch i đi n t khi h c trong phòng máy. h c th c hành, ch thích gi ọ ự ỉ ả ệ ử ằ ơ ọ

i không ít các tr ng THPT. Đây là m t th c tr ng t n t ự ồ ạ ở ạ ộ ườ

Đ i v i môi tr ng h c t p t i nhà, máy tính là m t thi t b c n thi ố ớ ườ ọ ậ ạ ộ ế ị ầ ế ỗ t h

tr hi u qu nh t cho HS. Theo kh o sát, có kho ng 50-75% HS không có máy tính ợ ệ ả ả ả ấ

ở ắ ủ nhà. Do đó, đ có th rèn luy n các thao tác th c hành, ki m tra s đúng đ n c a ự ự ể ể ệ ể

ng s d ng máy tính t các bài toán l p trình, HS th ậ ườ ử ụ ạ i các đi m d ch v Internet. ị ụ ể

Đây không ph i là môi tr ả ườ ng h p lý cho vi c h c t p c a HS b i s n ào, âm ọ ậ ủ ở ự ồ ệ ợ

thanh tiêu c c t l i nói c a nh ng ng i s d ng d ch v , ho c s phân tán t ự ừ ờ ủ ữ ườ ử ụ ặ ự ụ ị ư

ng do tác đ ng t i trí khác, … t ưở ộ ừ trò ch i đi n t ơ ệ ử , các d ch v gi ị ụ ả

Môi tr ng h c t p môn Tin h c c a HS - xét theo khía c nh môi tr ng xã ườ ọ ủ ọ ậ ạ ườ

h i – bao g m các y u t ồ ộ ế ố ọ tâm lý và t ng hòa các m i quan h trong ho t đ ng h c ạ ộ ệ ổ ố

ng h t s c ph c t p. “C trú t ph i ch n ch t p c a HS. Đây là m t môi tr ậ ủ ộ ườ ứ ạ ế ứ ư ắ ả ọ ỗ

xóm làng l ng thi n – Giao du t ph i g n v i ng i hi n” (Tuân T ), nhi u HS ươ ệ ắ ả ầ ớ ườ ử ề ề

ng không t môi tr ng xã h i xung quanh mình, d n đ n có ch u s nh h ị ự ả ưở t t ố ừ ườ ế ẫ ộ

nhi u xu h ề ướ ố ớ ng tâm lý ch a hoàn toàn đúng đ n ho c th m chí sai l ch đ i v i ắ ư ệ ặ ậ

ng trình Tin h c 11 nói ho t đ ng chi m lĩnh tri th c nói chung và tri th c ch ứ ạ ộ ứ ế ươ ọ

riêng, đ c bi t trong th i đ i công ngh thông tin phát tri n v t b c, ch a th ặ ệ ờ ạ ệ ể ượ ậ ư ể

ki m soát h t ch t l c truy n t ấ ượ ể ế ng các n i dung đ ộ ượ ề ả ễ ả i trên Internet, d nh

ng đ n tâm lý và ch t l h ưở ấ ượ ế ng h c t p c a HS. V khía c nh tâm lý HS s ề ọ ậ ủ ạ ẽ

đ c đ c p c th h n ph n sau. ượ ề ậ ụ ể ơ ở ầ

Nhìn chung, môi tr ng hi n t ườ ệ ạ ủ i c a HS ch a đ m b o đ ư ả ả ượ ạ c cho ho t

i trong ho t đ ng chi m lĩnh tri đ ng h c t p, là m t trong nh ng khó khăn nan gi ộ ọ ậ ữ ộ ả ạ ộ ế

ng trình Tin h c 11 c a HS hi n nay. th c ch ứ ươ ủ ệ ọ

2.2.2. V c s v t ch t c a nhà tr ng ề ơ ở ậ ấ ủ ườ

ọ Trên đ a bàn t nh Qu ng Ngãi, c s v t ch t ph c v cho d y h c Tin h c ơ ở ậ ụ ụ ấ ạ ả ọ ị ỉ

, phòng th c hành, máy chi u, máy tính, … c a các v phòng h c giáo án đi n t ề ệ ử ọ ự ủ ế

tr ng THPT đ u đ c đ u t trang b , đ a vào s d ng nh ng nhi u m c đ ườ ề ượ ầ ư ử ụ ị ư ư ở ứ ộ ề

khác nhau và đa ph n v n ch a đáp ng đ ư ứ ầ ẫ ượ c nhu c u d y h c Tin h c. S l ọ ố ượ ng ầ ạ ọ

phòng, s l ng máy còn ít; ch t l ng trang thi t b hi n t i t i các phòng máy ố ượ ấ ượ ế ị ệ ạ ạ

i th i, không ho t đ ng đ h u h t đã l ế ầ ỗ ạ ộ ờ ượ ế ấ c ho c hay h h ng, gây ra h n ch r t ư ỏ ặ ạ

t trong các gi th c hành. l n cho HS trong quá trình s d ng, đ c bi ớ ử ụ ặ ệ ờ ự

HS t i các tr ng có c s v t ch t ph c v d y h c Tin h c 11 t ạ ườ ụ ụ ạ ơ ở ậ ấ ọ ọ ố ơ t h n,

ch t l ng có nhi u đi u ki n ti p túc v i máy tính, rèn luy n thao ấ ượ ng h n th ơ ườ ề ề ệ ế ệ ớ

tác l p trình h n so v i HS các tr ậ ơ ớ ườ ầ ng không đ đi u ki n đ đáp ng nhu c u ệ ủ ề ứ ể

i này khi n cho có s khác bi h c t p. T n t ọ ậ ồ ạ ự ế ệ ọ t trong m c đ h c t p môn Tin h c ứ ộ ọ ậ

i các đi m tr ng khác nhau. c a HS t ủ ạ ể ườ

2.2.3. V ph ề ươ ng ti n h c t p c a h c sinh ệ ọ ậ ủ ọ

Ph ng ti n h c t p c b n c a HS đ i v i môn Tin h c 11 là SGK và ươ ố ớ ọ ậ ơ ả ủ ệ ọ

máy tính. Nh đã nói ư ở trên, theo kh o sát, có kho ng 50-75% HS không có máy ả ả

tính nhà. Các tr ng THPT v i s l xa tr ng, ph i ở ườ ớ ố ượ ng l n HS ớ ở ườ ả ở ọ ầ tr g n

ng thì HS h u h t không có máy tính; ng i, các tr ng THPT khu v c tr ự ườ ế ầ c l ượ ạ ườ

ng, s ng v i gia đình thì t l có máy tính v i đa s HS n m trên đ a bàn g n tr ớ ầ ằ ố ị ườ ỉ ệ ố ớ

ph c v h c t p cao h n r t nhi u. ụ ụ ọ ậ ơ ấ ề

Đ i v i ch ố ớ ươ ng trình Tin h c 11, vi c d y t ọ ạ ư ệ ộ duy l p trình thông qua m t ậ

ngôn ng c th là đi u c n thi t, tr c quan nh t cho HS đ có th hình dung ra ữ ụ ể ề ầ ế ự ể ể ấ

nh ng v n đ c b n v m t bài toán l p trình. Ngoài nh ng gi ề ơ ả ề ộ ữ ữ ậ ấ ờ ọ ế h c lý thuy t,

gi i bài t p trên l p, gi th c hành cũng r t quan tr ng, giúp HS t kh ng đ nh l ả ậ ớ ờ ự ấ ọ ự ẳ ị ạ i

ki n th c, rèn luy n các thao tác, ti p xúc c th v i ch ụ ể ớ ứ ế ệ ế ươ ng trình, v i nh ng l ớ ữ ỗ i

ề có th phát sinh,... Tuy nhiên, vi c không có đi u ki n s d ng máy tính nhi u ệ ử ụ ể ệ ề

khi n HS không đ c rèn luy n các thao tác trên, không ki m ch ng đ c các bài ế ượ ứ ệ ể ượ

đó phát sinh t t p đã làm, t ậ ừ t ư ưở ầ ng làm bài s sài, không mu n làm bài, d n d n ầ ơ ố

m t đi kĩ năng gi i quy t các bài t p Tin h c, càng gây khó khăn h n cho quá trình ấ ả ế ậ ọ ơ

h c t p môn Tin h c c a mình. ọ ậ ọ ủ

2.3. Tâm lý h c sinh và m c đ h ng thú khi ti p c n môn Tin h c ọ ứ ộ ứ ế ậ ọ

Thông qua kh o sát v m c đ tâm lý, h ng thú c a HS đ i v i môn Tin ề ứ ố ớ ứ ủ ả ộ

h c 11, có th th y nh ng k t qu nh sau: ọ ả ư ể ấ ữ ế

ế - Thái đ xúc c m v i môn Tin h c là m t d u hi u ban đ u không th thi u ộ ấ ệ ể ầ ả ớ ộ ọ

c kh o sát th hi n quan đ ượ ủ ứ c c a h ng thú h c t p môn Tin h c. ọ ậ ọ H u h t HS đ ế ầ ượ ể ệ ả

đi m thích h c môn Tin (63%), trong đó t l ộ ỉ ệ HS “r t thích” h c môn Tin là m t ấ ọ ể ọ

con s đáng k (10%). ể ố Tuy nhiên, thái đ xúc c m ph i đ ộ ả ượ ế ợ ẽ ớ c k t h p ch t ch v i ả ặ

thái đ nh n th c c a cá nhân đ i v i môn Tin h c thì m i có th có h ng thú. ộ ậ ứ ủ ố ớ ứ ể ọ ớ Ở ứ l a

tu i này, các em đã b c đ u có xu h ng ch n l a ngh nghi p. Nh n th c v ổ ướ ầ ướ ọ ự ứ ề ề ệ ậ

ngh nghi p đ nh h ng c a mình cũng nh h ng đ n thái đ xúc c m đ i v i môn ệ ị ề ướ ủ ả ưở ố ớ ế ả ộ

Tin c a các em. Kho ng ả 53% HS có thái đ yêu thích môn Tin nh ng kèm v i quan ủ ư ộ ớ

ọ đi m ch mu n t p trung h c các môn h c Đ i h c, xem môn Tin là m t môn h c ọ ố ậ ạ ọ ể ọ ộ ỉ

ph , không c n thi t ph i đ u t th i gian. Y u t ụ ầ ế ả ầ ư ờ ế ố ẽ ế này tác đ ng m nh m đ n ạ ộ

h ng thú h c t p môn Tin h c, làm gi m đáng k h ng thú c a các em trong và ứ ọ ậ ể ứ ủ ả ọ

ngoài gi ờ lên l p. Bên c nh đó, tuy t l ạ ỉ ệ ớ HS thích h c Tin h c nhi u, nh ng t l ọ ỉ ệ ư ề ọ

HS có thái đ bình th ng ho c không thích môn Tin h c cũng không ít (37%). ộ ườ ặ ọ

Nhìn chung, bi u hi n m t thái đ xúc c m c a h ng thú h c t p, đa s ệ ở ặ ủ ứ ọ ậ ể ả ộ ố

ư HS có thái đ xúc c m đúng đ n đ i v i môn Tin h c, yêu thích môn h c, nh ng ố ớ ắ ả ộ ọ ọ

còn ở ứ ạ m c h n ch r t nhi u khi so sánh v i xúc c m đ i v i các môn h c khác. ớ ố ớ ế ấ ề ả ọ

- V m t nh n th c, m t s l ộ ố ượ ề ặ ứ ậ ắ ng không ít HS có nh n th c ch a sâu s c, ậ ứ ư

xem v trí c a môn Tin h c trong cu c s ng cũng nh h tr trong ch ng trình ư ỗ ợ ộ ố ủ ọ ị ươ

i và sau này là không cao, ho c ch a nh n th c đ h c hi n t ọ ệ ạ ứ ượ ầ ọ c t m quan tr ng ư ặ ậ

và ý nghĩa c a môn Tin h c. ủ ọ

ng trình Tin h c 11, trên 75% HS th hi n quan Đ i v i nh n th c v ch ậ ứ ề ươ ố ớ ể ệ ọ

ng trình khó (15% HS trong s đó đánh giá ch ng trình r t khó). đi m r ng ch ằ ể ươ ố ươ ấ

Trong đó, h n 70% HS cho bi t không bi t vi t ch ng trình, không tìm ra đ ơ ế ế ế ươ ượ c

thu t toán, cách gi i bài t p, không l p trình đ c. ậ ả ậ ậ ượ H ng thú h c t p Tin h c giúp ọ ậ ứ ọ

HS chi m lĩnh tri th c m t cách hi u qu , tuy nhiên s chi m lĩnh tri th c thành ả ứ ứ ự ế ế ệ ộ

công là y u t ế ố tác đ ng ng ộ ượ c khi n HS tăng thêm h ng thú h c t p. Cũng theo ứ ọ ậ ế

đánh giá t ng trình Tin h c 11 khá khó, do đó vi c không ừ phía GV b môn, ch ộ ươ ệ ọ

hi u bài, không gi i quy t đ ể ả ế ượ c bài t p hay các v n đ đ t ra d khi n HS có tâm ề ặ ế ễ ấ ậ

lý ng i h c, m t d n h ng thú khi h c t p môn Tin h c. ấ ầ ứ ạ ọ ọ ậ ọ

Các quan đi m cho th y HS đa ph n đ u n m b t đ ắ ượ ộ ế c n i dung lý thuy t, ề ể ấ ắ ầ

tuy nhiên không v n d ng đ i quy t bài toán, v n đ đ t ra. S liên h ụ ậ c đ gi ượ ể ả ề ặ ự ế ấ ệ

duy khái quát c a các em v gi a lý thuy t và v n d ng trong bài toán c th , t ụ ụ ể ư ữ ế ậ ủ ề

ng trình, cách t ch c d li u, s p x p trình t m t ch ộ ươ ổ ứ ữ ệ ế ắ ự ự ầ th c hi n ch a có, c n ư ệ

ph i có ph ng pháp d y và h c h p lý giúp HS t hình thành kĩ năng gi ả ươ ọ ợ ạ ự ả ế i quy t

v n đ m t cách hi u qu . ả ấ ề ộ ệ

Theo bi u hi n v m t nh n th c, nhìn chung HS có nh n th c đúng v v ề ặ ề ị ứ ứ ể ệ ậ ậ

trí, vai trò c a môn Tin h c nh ng h ng thú h c t p c a các em ch a cao, m i ch ọ ậ ủ ủ ư ứ ư ọ ớ ỉ

ả là h ng thú gián ti p; HS còn g p nhi u khó khăn trong quá trình h c t p c n ph i ọ ậ ầ ứ ế ề ặ

kh c ph c. ụ ắ

- V m t hành đ ng: t ề ặ ộ ọ ậ heo s li u th ng kê v th i gian dành cho h c t p ề ờ ố ệ ố

môn Tin h c 11 trong tu n c a HS, t l ỉ ệ ủ ầ ọ ứ HS không nghiên c u ho c nghiên c u ứ ặ

ch ng trình r t ít là cao (67%), trong khi đó, t l HS dành th i gian v a đ đ ươ ỉ ệ ấ ừ ủ ể ờ

gi i quy t nh ng yêu c u c n thi ả ữ ế ầ ầ ế ủ ậ t c a GV (ch ng h n h c bài cũ, làm bài t p, ẳ ạ ọ

th c hành l i bài t p trên máy tính) ch có 23%, 9% HS còn l ự ạ ậ ỉ ạ i dành nhi u h n 5 ề ơ

gi m i tu n đ h c Tin h c. S li u này ph n nh khá rõ nét m c r t th p trong ờ ỗ ứ ấ ố ệ ả ả ể ọ ấ ầ ọ

h ng thú c a HS đ i v i môn Tin h c trong quá trình h c t p. ứ ố ớ ọ ậ ủ ọ

Ph n l n HS có nghiên c u ch ng trình Tin h c 11, tuy nhiên còn ầ ớ ứ ươ ọ ở ứ m c

th p, ch đ c SGK: 56%, đ c sách và làm bài t p: 26%, có tìm ki m thêm thông tin ỉ ọ ế ậ ấ ọ

trên m ng: 15%. K t h p s li u trên v i s li u thu đ c b ng ph ng pháp ớ ố ệ ế ợ ố ệ ạ ượ ằ ươ

th c nghi m t nhiên và nghiên c u s n ph m ho t đ ng, có th th y h ng thú ự ệ ự ứ ả ạ ộ ể ấ ứ ẩ

h c t p môn Tin h c c a HS ch ọ ậ ọ ủ ỉ ở ứ ề m c phát tri n th 1 – 2. H u h t các em đ u ứ ể ế ầ

ch th c hi n h c bài, làm bài theo yêu c u c a GV, th ng có xu h ầ ủ ỉ ự ệ ọ ườ ướ ng h ng thú ứ

gián ti p v i môn Tin h c ọ . H ng thú này còn mang tính ch t tình hu ng, không ứ ế ấ ớ ố

b n v ng, đôi khi ch a đ ề ữ ư ượ c nh n th c m t cách rõ ràng, đ y đ . ầ ủ ứ ậ ộ

Trong các gi h c, ph n l n HS th đ ng khi ti p nh n tri th c, trên 90% ờ ọ ầ ớ ụ ộ ứ ế ậ

ấ HS ch th nh tho ng m i phát bi u ho c không thích phát bi u, nhi u HS có d u ể ể ề ặ ả ớ ỉ ỉ

ấ hi u m t m i, chán n n, m t t p trung. Các bi u hi n trên m t l n n a cho th y ộ ầ ấ ậ ữ ệ ệ ể ệ ả ỏ

m c đ h ng thú c a HS l p 11 đ i v i môn Tin h c là r t th p. ứ ộ ứ ố ớ ủ ấ ấ ớ ọ

Qua phân tích ba m t bi u hi n h ng thú h c t p c a HS đ i v i môn Tin ọ ậ ủ ố ớ ứ ể ệ ặ

c đ u nh n th y: tuy h u h t HS đ u nh n th c đ h c 11, có th b ọ ể ướ ứ ế ề ậ ấ ầ ậ ầ ượ ầ c t m

quan tr ng c a môn Tin h c, nh ng v trí môn Tin h c so v i các môn h c khác ủ ư ọ ọ ớ ọ ọ ị

trong nhà tr ng v n ch a đ c đánh giá cao, m c đ h ng thú h c t p môn Tin ườ ư ượ ẫ ứ ộ ứ ọ ậ

ng h ng thú gián ti p. Tâm lý này khi n cho h c c a các em còn th p, có xu h ọ ủ ấ ướ ứ ế ế

quá trình chi m lĩnh tri th c c a các em g p khó khăn nhi u h n. ề ơ ứ ủ ế ặ

2.4. Nh ng khó khăn c a h c sinh trong quá trình h c ch ủ ọ ữ ọ ươ ọ ng trình Tin h c

2.4.1. Khó khăn khi ti p c n sách giáo khoa ế ậ

SGK là ph ươ ng ti n h c t p không th thi u đ i v i b t c HS nào. SGK ế ố ớ ấ ứ ọ ậ ể ệ

trang b cho HS nh ng ki n th c c b n nh t v ch ế ứ ơ ả ấ ề ữ ị ươ ữ ng trình h c t p, nh ng ọ ậ

ki n th c v khái ni m, h ng d n nh ng kĩ năng, … SGK Tin h c 11 cũng đóng ứ ề ế ệ ướ ữ ẫ ọ

vai trò h t s c quan tr ng đó trong ho t đ ng chi m lĩnh tri th c c a HS. Tuy ứ ủ ạ ộ ế ứ ế ọ

nhiên, SGK nói chung và SGK Tin h c 11 nói riêng v n t n t ẫ ồ ạ ọ ể i khá nhi u đi m ề

ki n th c khi n HS khó ti p thu trong quá trình h c t p. ọ ậ ứ ế ế ế

Song song v i quá trình đi u tra h c sinh v nh ng đi u ki n khách quan ữ ề ề ề ệ ớ ọ

nh h ả ưở ố ớ ng đ n h c t p c a các em cũng nh tâm lý, h ng thú c a các em đ i v i ư ọ ậ ủ ứ ủ ế

ả môn Tin h c 11, tôi ti n hành ph ng v n sâu các th y cô đã có kinh nghi m gi ng ế ệ ầ ấ ọ ỏ

ng THPT Bình S n, THPT S 1 Đ c Ph , THPT d y b môn Tin h c thu c tr ạ ộ ộ ọ ườ ứ ổ ơ ố

Lê Trung Đình – t nh Qu ng Ngãi v phân tích ch ả ề ỉ ươ ữ ng trình Tin h c 11, nh ng ọ

đi m khó, đi m ch a rõ, nh ng đi m h c sinh khó chi m lĩnh trong h th ng bài ọ ệ ố ữ ư ể ể ế ể

h c trong SGK. Bên c nh đó, b ng vi c k t h p, đ i chi u các tài li u có liên ệ ọ ế ợ ệ ế ằ ạ ố

ng trình, quan đ n ch ế ươ ng trình Tin h c 11 bao g m SGK, SGV, phân ph i ch ồ ọ ố ươ

ng trình Tin h c 11, h chu n ki n th c - kĩ năng ch ứ ế ẩ ươ ọ ướ ộ ng d n đi u ch nh n i ề ẫ ỉ

dung d y h c môn Tin h c năm h c 2011-2012, tôi ti n hành nghiên c u, phân tích, ứ ế ạ ọ ọ ọ

tìm ra nh ng đi m ch a phù h p trong toàn b h th ng sách giáo khoa nh sau: ộ ệ ố ữ ư ư ể ợ

2.4.1.1. Phân tích ch ươ ng 1: M T S KHÁI NI M V L P TRÌNH VÀ Ệ Ộ Ố Ề Ậ

NGÔN NG L P TRÌNH Ữ Ậ

2.4.1.1.1. Bài 1. Khái ni m l p trình và ngôn ng l p trình ệ ậ ữ ậ

N i dung bài h c ch a đ ư ượ ộ ọ c phân m c h p lý v i tiêu đ bài h c mà ch ớ ụ ợ ề ọ ỉ

phân m c đ i v i ch ố ớ ụ ươ ắ ng trình d ch. Cách phân b n i dung khi n HS khó n m ố ộ ế ị

c đ c p trong b t đâu là tr ng tâm, n i dung c n chú ý. Khái ni m NNLT đã đ ầ ắ ệ ộ ọ ượ ề ậ

ch ng trình Tin h c 10, do đó trong n i dung bài h c không nh c đ n n i dung ươ ế ắ ọ ộ ộ ọ

này.

2.4.1.1.2. Bài 2. Các thành ph n c a ngôn ng l p trình ầ ủ ữ ậ

Cách đ nh nghĩa khái ni m Tên dành riêng, Tên chu n, Tên do ng ệ ẩ ị ườ ậ i l p

trình đ t (là tên dùng v i ý nghĩa riêng xác đ nh, ý nghĩa nh t đ nh nào đó, ý nghĩa ấ ị ặ ớ ị

riêng) (M c 2a, trang 11) ch a th c s đ c phân bi ự ự ượ ụ ư ệ t, gây ra s m h cho HS. ự ơ ồ

Ph n gi ầ ớ ụ ụ ể i thi u v bi n (M c 2b, trang 12) khó hi u, ch a có ví d c th , ề ế ư ụ ệ ể

HS khó phân bi c bi n và h ng. t đ ệ ượ ế ằ

2.4.1.2. Phân tích ch ng 2: CH NG TRÌNH Đ N GI N ươ ƯƠ Ơ Ả

Trong ch ng này chú tr ng v c u trúc ch ng trình; các ki n th c c ươ ề ấ ọ ươ ứ ơ ế

b n v ki u d li u, phép toán, bi u th c, câu l nh gán, t ả ề ể ữ ệ ứ ể ệ ổ ứ ả ch c vào/ra đ n gi n; ơ

ng trình trong môi tr ng Pascal. Tuy nhiên, trong cách th c hi n ch ự ệ ươ ườ §3. C u trúc ấ

ch ng trình gi i thi u nhi u v các thành ph n trong môi tr ng C++ (và các bài ươ ớ ệ ề ề ầ ườ

sau c a ch ủ ươ ậ ng không h đ c p đ n), vi c đ a vào n i dung nh ng không v n ề ề ậ ệ ư ư ế ộ

t. d ng khi n HS c m th y không c n thi ụ ế ầ ấ ả ế

2.4.1.2.1. Bài 3. C u trúc ch ng trình ấ ươ

ng trình (M c 1, trang 18) đ c mô t C u trúc c a m t ch ủ ấ ộ ươ ụ ượ ả ắ khá ng n

g n:ọ

[] ầ

ầ

Sau đó, các thành ph n c a ch ng trình đ c gi ầ ủ ươ ượ ớ i thi u (M c 2, trang 1. ụ ệ

Ngo i tr th t gi a ph n khai báo và ph n thân ch ng trình, HS không bi t th ạ ừ ứ ự ữ ầ ầ ươ ế ứ

các thành ph n trong ph n khai báo đ t ự ầ ầ ượ ớ c trình bày nh th nào (áp d ng v i ư ế ụ

NNLT Pascal).

c trình bày nh các thành Cách khai báo bi n (M c 2a, trang 19) ch a đ ụ ư ế ượ ư

ư ph n khác, ch m i trình bày ý nghĩa mà ch a có cú pháp và ví d c th , HS ch a ụ ụ ể ỉ ớ ư ầ

c v khai báo bi n. n m đ ắ ượ ề ế

t sau t HS ch a bi ư ế ừ khóa k t thúc ch ế ươ ộ ng trình v n có th so n th o n i ể ạ ẫ ả

dung, nh ng n i dung đó không có giá tr trong th c hi n ch ng trình. ự ư ệ ộ ị ươ

2.4.1.2.2. Bài 4. M t s ki u d li u chu n ộ ố ể ữ ệ ẩ

ng trình l p 10, HS m i ch bi ch Ở ươ ỉ ế ế ư t đ n khái ni m ki u d li u, ch a ữ ệ ể ệ ớ ớ

bi t th nào là ki u d li u chu n, nh ng trong n i dung bài h c này cũng không ế ữ ệ ư ế ể ẩ ọ ộ

đ c p đ n. ề ậ ế

Kích th c c a các ki u d li u chu n đã đ ướ ủ ữ ệ ể ẩ ượ c m r ng h n trong Free ơ ở ộ

Pascal, không ph i c đ nh v i ph m vi m t s ki u d li u đã nêu trong SGK ộ ố ể ả ố ị ữ ệ ạ ớ

(trang 21, 22).

2.4.1.2.3. Bài 5. Khai báo bi nế

Ch a phân m c rõ ràng cho n i dung trong bài. ư ụ ộ

2.4.1.2.4. Bài 6. Phép toán, bi u th c, câu l nh gán ứ ể ệ

ộ Phân chia b c c n i dung trong bài ch a h p lý. Bi u th c quan h là m t ố ụ ộ ư ợ ứ ệ ể

c trình bày trong m c riêng và d ng đ c bi ạ ặ ệ ủ t c a bi u th c logic nh ng l ứ ư ể i đ ạ ượ ụ

tr ướ c bi u th c logic. ứ ể

Trong ph n câu l nh gán (M c 6, trang 28) , ch a nêu m t vài tr ụ ệ ầ ư ộ ườ ợ ng h p

gán không đúng đ l u ý cho HS. ể ư

2.4.1.2.4. Bài 7. Các th t c chu n vào/ra đ n gi n ủ ụ ơ ả ẩ

HS ch a có khái ni m th t c, th t c chu n. ủ ụ ủ ụ ư ệ ẩ

Ch a trình bày v th t c Readln và Writeln không ch a tham s - đây là hai ề ủ ụ ứ ư ố

t ch ng trình sau này. th t c r t hay s d ng trong khi vi ử ụ ủ ụ ấ ế ươ

Trong ph nầ chú ý (trang 31), HS ch a bi ư ế ộ ộ ả t đ r ng dùng đ ghi k t qu ra ể ế

theo th t kí t ứ ự t ự ừ ầ ph i sang trái (n u k t qu c n ghi ít h n đ r ng thì ph n ả ầ ộ ộ ế ế ả ơ

đ u là các d u cách). ầ ấ

Ch a có nhi u ví d và bài tâp đ rèn luy n k năng cho HS. ệ ỹ ụ ư ề ể

2.4.1.3. Phân tích ch ươ ng 3: C U TRÚC R NHÁNH VÀ L P Ẽ Ấ Ặ

T ch ng này, t duy l p trình đ ừ ươ ư ậ ượ ụ ể c d y thông qua m t NNLT c th là ộ ạ

Pascal, do đó c GV và HS d nh m l n là h c v NNLT Pascal, quá chú tr ng v ọ ề ễ ầ ẫ ả ọ ề

ngôn ng c th mà b qua nh ng n i dung chung c n thi t. ữ ụ ể ữ ầ ỏ ộ ế

2.4.1.3.1. Bài 9. C u trúc r nhánh ấ ẽ

Trong ph n câu l nh r nhánh (M c 2, trang 39, 40), n i dung câu l nh r ụ ệ ẽ ệ ầ ộ ẽ

c đ t v trí h p lý: trình bày cú pháp c hai nhánh d ng thi u và đ ch a đ ế ủ ư ạ ượ ặ ở ị ả ợ

ạ d ng, sau đó đ a ra s đ kh i c hai d ng r i m i trình bày v ý nghĩa, cách ho t ạ ạ ố ả ơ ồ ư ề ồ ớ

đ ng c a hai d ng câu l nh và đ a ra ví d . ụ ộ ủ ư ệ ạ

Ch a l u ý HS tr c câu l nh else thì không có d u ch m ph y (;), ch a đ ư ư ướ ư ề ệ ấ ấ ả

i th ng m c ph i khi s d ng câu l nh r nhánh. c p đ n m t s l ậ ộ ố ỗ ế ườ ử ụ ệ ẽ ả ắ

Hai ví d đ a ra đ minh h a cho c u trúc r nhánh ụ ư ẽ ể ấ ọ ở ứ ộ ơ ồ m c đ h i khó, l ng

ghép c câu l nh ghép vào ngay ví d đ u tiên và câu l nh v i nhi u đi u ki n ụ ầ ệ ở ề ệ ệ ề ả ớ

ví d th hai – đây là nh ng ví d không đ n gi n – khi n HS khó hình dung ra t ụ ứ ụ ữ ế ả ơ ừ

c đ u v c u trúc r nhánh. b ướ ầ ề ấ ẽ

2.4.1.3.2. Bài 10. C u trúc l p ấ ặ

Các ví d dùng đ d n d t v n đ (M c 1, trang 42) v n là nh ng bài toán ắ ấ ể ẫ ụ ữ ụ ề ố

không d , khá ph c t p, nh v y khi d y các l p y u thì HS s không hi u bài ạ ứ ạ ư ậ ẽ ễ ế ể ớ

ngay t d n d t v n đ . Ngoài ra, các ví d khác trong bài này cũng t ừ ẫ ắ ấ ụ ề ươ ng đ i khó, ố

n m ằ ở ứ ộ m c đ cao h n so v i chu n ki n th c k năng yêu c u. ẩ ứ ỹ ế ầ ơ ớ

ph n l p c và câu l nh for-do (M c 2, trang 43), Ở ầ ặ v i s l n bi ớ ố ầ t tr ế ướ ụ ệ

ch a có s đ kh i và ch a nêu rõ nguyên t c ho t đ ng c a hai d ng l p ti n và ạ ộ ơ ồ ư ư ủ ế ắ ạ ặ ố

lùi. Bên c nh đó, trong ví d c a ph n này (trang 44), cách trình bày hai ch ầ ụ ủ ạ ươ ng

trình Tong_1a và Tong_1b liên ti p khi n cho HS d nh m l n sau t ế ễ ầ ế ẫ ừ ủ khóa end c a

ch ng trình th nh t v n có th th c hi n ch y ch ng trình th hai. ươ ứ ấ ẫ ể ự ệ ạ ươ ứ

c và câu l nh while-do (M c 3, Trong ph nầ l p v i s l n ch a bi ớ ố ầ ư ặ t tr ế ướ ụ ệ

trang 45) ch a nêu ý nghĩa và nguyên t c ho t đ ng c a câu l nh. ạ ộ ủ ư ệ ắ

2.4.1.3.3. Bài t p và th c hành 2 ự ậ

N i dung ti ộ ế ặ t bài t p và th c hành ch a phù h p v i m c đích, yêu c u đ t ư ụ ự ầ ậ ớ ợ

ra. Ph n n i dung ch m i giúp HS làm quen v i các thao tác hi u ch nh ch ỉ ớ ệ ầ ộ ớ ỉ ươ ng

trình ch ch a xây d ng ch ng trình có s d ng c u trúc r nhánh. ứ ư ự ươ ử ụ ẽ ấ

2.4.1.4. Phân tích ch ng 4: KI U D LI U CÓ C U TRÚC ươ Ể Ữ Ệ Ấ

HS ch a có khái ni m ki u d li u có c u trúc, ch a bi t ki u d li u có ữ ệ ư ư ệ ể ấ ế ữ ệ ể

c u trúc khác nh th nào so v i ki u d li u chu n. ấ ể ữ ệ ư ế ẩ ớ

2.4.1.4.1. Bài 11. Ki u m ng ể ả

Trong ph n ví d d n d t vào ki u m ng m t chi u (M c 1, trang 53), tuy ả ụ ẫ ụ ề ể ắ ầ ộ

là m t ví d g n gũi th c t ụ ầ ự ế ộ , HS có th d hi u v n đ , nh ng quá trình trình bày ề ể ễ ể ư ấ

ch ng trình cách x lý bài toán có s thi u th ng nh t trong tên bi n. ế ế Ở ươ ự ử ấ ố

Nhietdo_Tuan, bi n nhi ế t đ đ ệ ộ ượ ư c khai báo các tên t1, t2, t3, t4, t5, t6, t7, tb, nh ng

ch ng trình Nhietdo_Nngay, bi n nhi ở ươ ế t đ đ ệ ộ ượ ế c khai báo nhietdo. S thi u ự

th ng nh t này khi n HS khó hình dung ra m i liên h gi a hai ch ng trình h n. ệ ữ ế ấ ố ố ươ ơ

ự Trong ph n khai báo bi n m ng m t chi u (M c 1a, trang 55), khai báo tr c ụ ề ế ả ầ ộ

ự ế ti p là cách khai báo rút g n so v i khai báo gián ti p, tuy nhiên khai báo tr c ti p ế ế ọ ớ

đ c trình bày tr c, HS phát sinh t ượ ướ t ư ưở ầ ng cách khai báo gián ti p là không c n ế

thi t.ế

Đ i v i ph n khai báo này, nhi u HS hay nh m l n gi a ki u ch s và ố ớ ỉ ố ữ ể ề ẫ ầ ầ

ki u ph n t ng xem hai ki u d li u này mang cùng m t ý nghĩa ầ ử ủ c a m ng, th ả ể ườ ữ ệ ể ộ

t h n, GV nên khó hình dung ra v bi n ki u m ng. M t s l p có năng l c t ể ộ ố ớ ề ế ự ố ơ ả

th ng m r ng v ki u ch s là ki u đo n con c a m t ki u d li u đ m đ ườ ể ữ ệ ề ể ở ộ ỉ ố ủ ế ể ạ ộ ượ c

có th t , ph bi n là ki u kí t . Khi s d ng ki u ch s là ki u kí t , HS hay ứ ự ổ ế ể ự ử ụ ỉ ố ể ể ự

khai báo nh m [A..Z] (các kí t không n m trong c p d u nháy đ n). ầ ự ặ ấ ằ ơ

Ví d v khai báo m ng m t chi u h p l ả ụ ề ợ ệ ề ộ ư (M c 1a, trang 55) đ a ra ch a ụ ư

đ y đ , ch m i dùng cú pháp: ầ ủ ỉ ớ

Type

ArrayReal = array[-100..200] of real;

ArrayReal = array[-n+1..n+1] of boolean;

ArrayInt = array[-100..0] of integer;

ộ đ đ nh nghĩa các m ng ArrayReal, ArrayReal, ArrayInt, ch a khai báo bi n thu c ể ị ư ế ả

các m ng này. M t khác, các ví d ki u m ng đ c đ nh nghĩa này ít khi đ ụ ể ả ả ặ ượ ị ượ ử c s

d ng trong các bài toán, ch a g n gũi v i HS và ch a phù h p v i h ụ ư ầ ớ ướ ư ợ ớ ề ng d n đi u ẫ

ch nh ch ỉ ươ ể ng trình Tin h c 11 năm h c 2011-2012 (ch c n minh h a khai báo ki u ỉ ầ ọ ọ ọ

m ng v i ki u ch s là s nguyên d ng và b t đ u t ỉ ố ể ả ố ớ ươ ắ ầ ừ ể 1, ki u c a m ng là ki u ể ủ ả

nguyên).

Trong ph n m t s ví d (M c 1b, trang 56), ví d 1 ch đ a ra yêu c u tìm ộ ố ỉ ư ụ ụ ụ ầ ầ

ph n t l n nh t c a dãy s nguyên, trong khi Input thu h p ph m vi thành dãy N ầ ử ớ ấ ủ ẹ ạ ố

ng (N ≤ 250) và các ph n t A t quá s nguyên d ố ươ ầ ử i c a dãy s nguyên không v ố ủ ượ

500. Tuy nhiên, trong ch ng trình x lý yêu c u bài toán hoàn toàn không ki m tra ươ ử ể ầ

i có v

đi u ki n A t quá 500 hay không. Nh v y, gi a yêu c u bài toán đ t ra, ề ệ ượ ư ậ ữ ầ ặ

xác đ nh đ u vào và quá trình x lý bài toán (vi t ch ng trình c th ) có s không ử ầ ị ế ươ ụ ể ự

th ng nh t. ấ ố

ph n này, các ch Ở ầ ươ ề ng trình đã b t đ u ph c t p h n r t nhi u. Đi u ứ ạ ơ ấ ắ ầ ề

quan tr ng nh t là giúp cho HS hình dung ra đ c trình t th c hi n c n thi t khi ấ ọ ượ ự ự ệ ầ ế

x lý m t bài toán Tin h c: đ c đ , xác đ nh d li u vào ra, xác đ nh thu t toán, ử ữ ệ ề ậ ộ ọ ọ ị ị

xác đ nh các bi n c n l u tr và vi t ch ế ầ ư ữ ị ế ươ ng trình. N u GV b qua ho c không đi ỏ ế ặ

sâu vào trình t th c hi n t lúc này thì s gây ra khó khăn cho HS trong quá trình ự ự ệ ừ ẽ

gi i quy t các bài toán sau này, b i các em v n khó t mình hình dung ra đ ả ế ẫ ở ự ượ ầ c c n

làm gì đ có h ng đi đúng khi x lý bài toán. ể ướ ử

Ph n ví d 2 (M c 1b, trang 57) ti p t c l p l ế ụ ặ ạ ự ữ i s thi u th ng nh t gi a ố ụ ụ ế ấ ầ

yêu c u đ a ra, xác đ nh Input và ch ư ầ ị ươ ờ ng trình x lý yêu c u bài toán. Đ ng th i, ầ ử ồ

“thu t toán tráo đ i” ổ ở ậ ổ ể đây th c ch t là thu t toán s p x p n i b t ph bi n ổ ọ ự ế ấ ắ ậ

(bubble sort). Các HS có tìm hi u bài tr c, n u tìm thông tin v thu t toán tráo ể ướ ế ề ậ

ể đ i s d nh m l n v i thu t toán tráo đ i (interchange sort), gây ra s khó hi u ổ ẽ ễ ự ậ ẫ ầ ớ ổ

khi đ c ch ọ ươ ề ả ng trình. Đây cũng là m t ví d khá khó đ HS có th hi u v m ng ể ể ụ ể ộ

m t chi u. ề ộ

2.4.1.4.2. Bài t p và th c hành 3 ự ậ

Đ i v i bài t p 1a (trang 63), HS ch a bi t v th t c randomize và hàm ố ớ ư ậ ế ề ủ ụ

chu n random(n). Gi i thích trong ph n chú ý (trang 64) ch a đ đ HS hi u v ẩ ả ư ủ ể ể ầ ề

ủ ụ cách s d ng hàm và th t c trên. Nhi u HS nh m l n n u không s d ng th t c ử ụ ử ụ ủ ụ ế ề ẫ ầ

randomize thì không s d ng đ c hàm random(n), th c t ử ụ ượ ự ế ẫ thì hàm random(n) v n

c n u không có th t c randomize, nh ng nó không sinh s có th s d ng đ ể ử ụ ượ ủ ụ ư ế ố

ng u nhiên khác nhau trong các l n g i hàm mà l y giá tr ng u nhiên đ u tiên nó ẫ ầ ấ ầ ẫ ọ ị

kh i t o. Bên c nh đó, câu l nh gán A[i]:= random(300) – random(300) HS th ở ạ ệ ạ ườ ng

ọ hi u nh gán cho A[i] giá tr b ng 0 (do HS ch a hi u trong hai l n g i ị ằ ư ư ể ể ầ

random(300) s cho hai giá tr ng u nhiên khác nhau). ị ẫ ẽ

Ph n 1b (trang 64) yêu c u ầ “Hãy đ a các câu l nh sau đây vào nh ng v trí ư ữ ệ ầ ị

t nh m s a đ i ch ng trình trong câu a, đ có đ c ch ng trình đ a ra c n thi ầ ế ử ổ ằ ươ ể ượ ươ ư

các s d ng và s các s âm trong m ng” ố ươ ả ố ố ụ ộ . Yêu c u này khi n cho HS th đ ng ế ầ

trong suy nghĩ khi ch nh s a bài toán, ch a phù h p v i m c đích, yêu c u ti t h c. ử ụ ư ầ ớ ợ ỉ ế ọ

duy l p trình cho HS. N i dung c a bài n ng v NNLT h n v rèn luy n t ề ơ ề ệ ư ủ ặ ộ ậ

2.4.1.4.3. Bài t p và th c hành 4 ự ậ

Bài 1 (trang 65) yêu c u HS có nh n xét v th i gian ch y c a ch ề ờ ủ ầ ậ ạ ươ ng

trình, nh ng HS ch a bi t đánh giá th i gian ch y c a ch ng trình nh th nào, ư ư ế ạ ủ ờ ươ ư ế

d hi u nh m thành vi c th c hành ch y ch ễ ể ự ệ ạ ầ ươ ờ ng trình trên máy tính và tính th i

gian ch y, đ n cu i bài t p 2 HS m i bi t cách đánh giá th i gian th c hi n thông ế ạ ậ ố ớ ế ự ệ ờ

qua s phép toán x lý trong ch ng trình. ử ố ươ

2.4.1.4.4. Bài 12. Ki u xâu ể

Cách trình bày n i dung chung v ki u xâu và ki u xâu đ c bi u di n c ề ể ể ộ ượ ễ ụ ể

th trong NNLT Pascal có th khi n HS hi u sai r ng ph n ki n th c chung v ứ ể ể ế ể ế ằ ầ ề

ki u xâu là không quan tr ng và d dàng b qua. ể ễ ọ ỏ

tr ng. Ch a có l u ý v cách bi u di n xâu r ng và xâu có m t kí t ễ ư ư ề ể ỗ ộ ự ắ

Trong ph n các phép so sánh xâu (M c 2b, trang 69), ch a đ a ra ví d cho ụ ư ư ụ ầ

quy t c so sánh th nh t (quy t c quan tr ng nh t). Ví d so sánh hai xâu ‘May ứ ụ ắ ấ ắ ấ ọ

tinh’ và ‘May tinh cua toi’ đ c trình bày bên d i hai quy t c đ u tiên, ngo i tr ượ ướ ắ ầ ạ ừ

hi u nh ví d cho quy t c th hai, n u đ ư ụ ứ ể ế ắ ượ ấ c hi u là ví d cho quy t c th nh t ụ ứ ể ắ

c b n ch t c a vi c so sánh hai xâu là so sánh mã s khi n HS không hi u đ ẽ ế ể ượ ấ ủ ệ ả

ASCII c a t ng c p kí t ng ng trong hai xâu. t ủ ừ ặ ự ươ ứ

Trong các thao tác x lý xâu (trang 70, 71), HS v n ch a bi t phân bi t hàm ử ư ẫ ế ệ

và th t c, d nh m l n gi a hai đ i t ủ ụ ố ượ ữ ễ ẫ ầ ữ ng này và khó hi u s khác nhau gi a ể ự

chúng khi th c hi n trong ch ng trình. Các thao tác x lý này ch m i đ c gi ự ệ ươ ỉ ớ ượ ử ớ i

thi u cú pháp, ý nghĩa và ví d , ch a có nh ng l u ý khi s d ng, đ c bi t trong ử ụ ư ụ ư ữ ệ ặ ệ

các tr ng h p đ c bi t nh s l ng kí t c n xóa n nhi u h n đ dài hi n có ườ ặ ợ ệ ư ố ượ ự ầ ề ệ ơ ộ

c a xâu st trong th t c Delete (st, vt, n), hay vt l n h n đ dài c a xâu s2 trong ủ ủ ụ ủ ơ ộ ớ

th t c insert (s1, s2, vt), … ủ ụ

Trong ph n m t s ví d (M c 3, trang 71), nh ng ví d đa s ch giúp HS ộ ố ố ỉ ụ ữ ụ ụ ầ

làm quen v i vi c duy t qua các ph n t trong xâu, truy c p t ng ph n t c a xâu, ầ ử ệ ệ ớ ậ ừ ầ ử ủ

ch a có ví d nào th c s đ c tr ng cho vi c s d ng các thao tác, các hàm và th ự ự ặ ệ ử ụ ư ụ ư ủ

t c x lý xâu, ch a giúp HS hi u h n v các phép toán, hàm, th t c x lý xâu. ụ ử ể ơ ề ủ ụ ử ư

ví d 1 (trang 71), khi th c hi n ch ng trình không có l nh thông báo ý Ở ụ ự ệ ươ ệ

nghĩa khi đ a ra xâu dài h n, gây khó hi u cho HS. ơ ư ể

2.4.1.5. Phân tích ch ng 5: T P VÀ THAO TÁC V I T P ươ Ớ Ệ Ệ

Đây là m t trong nh ng n i dung khó nh t c a ch ng trình Tin h c 11. D ấ ủ ữ ộ ộ ươ ọ ữ

t khác v i nh ng ki u d li u đã h c. li u ki u t p có nh ng đ c đi m riêng bi ữ ể ệ ệ ể ặ ệ ể ữ ệ ữ ọ ớ

2.4.1.5.1. Bài 15. Thao tác v i t p ớ ệ

ế HS khó hình dung ra s liên h gi a bi n t p và tên t p, ý nghĩa c a bi n ệ ữ ế ệ ự ủ ệ

ng trình. t p trong th c hi n ch ự ệ ệ ươ

Ch a nêu v th t c readln(), writeln(), ch a phân ề ủ ụ ế ệ ế ệ ư ư

bi t gi a read/readln và write/writeln. ệ ữ

2.4.1.5.2. Bài 16. Ví d v làm vi c v i t p ệ ớ ệ ụ ề

Hai ví d đ c đ a ra khá khó, n u không có s h tr gi ụ ượ ư ự ỗ ợ ả ế i thích c a GV, ủ

HS khó có th t t duy đ gi i quy t bài toán. ể ự ư ể ả ế

2.4.1.6. Phân tích ch ng 6: CH NG TRÌNH CON VÀ L P TRÌNH CÓ ươ ƯƠ Ậ

C U TRÚC Ấ

S phân b s ti t trong ch ng thiên v th c hành nhi u, trong khi s ti ố ố ế ự ươ ề ự ố ế t ề

bài t p quá ít, khi n cho vi c rèn luy n t duy l p trình c a HS ch a đ c chú ệ ư ế ệ ậ ư ủ ậ ượ

tr ng đ u t . ầ ư ọ

2.4.1.6.1. Bài 17. Ch ươ ng trình con và phân lo i ạ

Trong ph n phân lo i và c u trúc c a ch ạ ủ ấ ầ ươ ng trình con (M c 2, trang 94), ụ

ch a trình bày các ví d v tr ng h p nên s d ng hàm, tr ụ ề ườ ư ử ụ ợ ườ ử ụ ng h p nên s d ng ợ

th t c. ủ ụ

ng trình con (M c 2b, trang 94) và th c hi n ch Ph n c u trúc ch ấ ầ ươ ự ụ ệ ươ ng

ế trình con ( M c 2c, trang 95) trình bày v tham s hình th c, tham s th c s , bi n ề ố ự ự ụ ứ ố

i không có m t ch ng trình ví d c th nào đ c c b , bi n toàn c c nh ng l ụ ộ ư ụ ế ạ ộ ươ ụ ụ ể ể

t các đ i t ng trên, bi t ý nghĩa các đ i t HS có th phân bi ể ệ ố ượ ế ố ượ ậ ng, có th nh n ể

bi t m i liên h gi a tham s hình th c và tham s th c s v i ch ng trình con ế ố ự ự ớ ệ ữ ứ ố ố ươ

và l i g i ch ng trình con. ờ ọ ươ

2.4.1.6.2. Bài 18. Ví d v cách vi ng trình con ụ ề ế t và s d ng ch ử ụ ươ

S phân chia b c c trong bài ch a h p lý, ph n cách vi ư ợ ố ụ ự ầ ế t và s d ng th ử ụ ủ

c phân thành các m c nh , nh ng ph n cách vi t và s t c (M c 1, trang 96) đ ụ ụ ượ ư ở ụ ỏ ầ ế ử

i không có. d ng hàm (M c 2, trang 101) l ụ ụ ạ

Các khái ni m tham tr , tham bi n ch a đ c trình bày chính xác, HS khó ư ệ ế ị ượ

hình dung, gây ra nh m l n khi s d ng và tìm hi u ch ng trình. ử ụ ể ẫ ầ ươ

2.4.1.6.3. Bài t p và th c hành 6 ự ậ

t khi N i dung bài t p khó, ch a phù h p v i trình đ c a đa s HS, đ c bi ợ ộ ủ ư ặ ậ ộ ớ ố ệ

d ng nhi u câu l nh, th t c m i nh gotoxy(1,12), delay(500), s ử ủ ụ ụ ư ệ ề ớ

i càng làm HS th y khó h n. stop:=keypressed, … khi n cho bài t p v n đã khó l ế ậ ố ạ ấ ơ

2.4.2. Khó khăn xu t phát t ng pháp h c t p c a h c sinh ấ ph ừ ươ ọ ậ ủ ọ

2.4.2.1. Đ i v i ph ố ớ ươ ng pháp h c t p trên l p ọ ậ ớ

M c dù ngành giáo d c n ụ ướ ặ ề c ta đã và đang n l c h t s c đ c i cách n n ỗ ự ế ứ ể ả

ng d y h c tích c c, ch đ ng, sáng t o, ho t đ ng hóa ng giáo d c theo h ụ ướ ạ ộ ủ ộ ự ạ ạ ọ ườ i

h c, nh ng PPDH truy n th ng (th y truy n th - trò ti p thu) đã t n t ầ ọ ồ ạ ụ ư ế ề ề ố ờ i lâu đ i,

là m t n n móng r t khó xóa b , gây nh h ng l n đ n th h HS hi n t ộ ề ả ấ ỏ ưở ế ệ ệ ạ i. ế ớ

Ph ng pháp h c t p ch y u c a các em v n là r p khuôn theo nh ng l i GV ươ ủ ế ủ ọ ậ ữ ẫ ậ ờ

i v n đ c l nói, hi n nhiên ti p nh n ki n th c mà không h đ t suy nghĩ ng ứ ề ặ ể ế ế ậ ượ ạ ấ ề

ớ đ tìm hi u nhi u h n, ch a có ý th c tham gia vào ho t đ ng và giao l u trên l p ể ạ ộ ư ứ ư ể ề ơ

h c đ chi m lĩnh tri th c. Theo kh o sát, h u h t các em có th bi ọ ể ầ ế ể ế ề ế ứ t v ki n th c ứ ế ả

đ ượ ỏ c h i nh ng không thích phát bi u xây d ng bài, ch thích chép l ể ư ự ỉ ạ ế i nh ng ki n ữ

th c đ ứ ượ c ghi trên b ng ho c đ ả ặ ượ c GV nh n m nh. ấ ạ

Trong các gi bài t p, các em có thói quen ch đ i GV gi i s n bài trên ờ ờ ợ ậ ả ẵ

c giao v nhà ch m t vài HS th c hi n, sau b ng và chép vào v . Các bài t p đ ả ậ ở ượ ỉ ộ ự ề ệ

đó các em sao chép bài c a nhau tr c gi ủ ướ ờ ọ ế h c đ đ i phó. Cách h c này khi n ể ố ọ

cho t duy l p trình c a các em ngày càng y u h n, l thu c vào ng i khác, th ư ủ ế ậ ơ ệ ộ ườ ụ

đ ng trong ho t đ ng h c t p c a chính mình, gây ra khó khăn cho b n thân. Bên ộ ọ ậ ủ ạ ộ ả

tâm lý xem môn Tin là m t môn ph , m t b ph n HS các c nh đó, xu t phát t ạ ấ ừ ộ ộ ụ ậ ộ

ti t h c không t p trung vào bài gi ng c a GV, thi u ý th c t h c, t đ c bài ế ọ ứ ự ọ ủ ế ả ậ ự ọ

tr nhà, th m chí làm bài t p ho c tìm hi u ch c ướ ở ể ậ ặ ậ ươ ộ ng trình các môn khác m t

cách t nhiên. ự

Các gi th c hành t ờ ự ạ ư i phòng máy c a HS đa ph n khó ki m soát và ch a ầ ủ ể

th t s ch t l ng. Các em xem th c hành là gi ậ ự ấ ượ ự ờ ọ ậ h c có đi u ki n truy c p ề ệ

internet, ch i game,… Nhi u em sao chép l i bài c a b n sau khi b n đã gõ xong, ề ơ ạ ủ ạ ạ

ho c dùng nhi u cách đ máy móc không ho t đ ng đ ạ ộ ề ể ặ ượ ệ c, không ph i th c hi n ả ự

yêu c u th c hành. ự ầ

Nhi u ki n th c ch a n m b t k p trong gi h c, các em th ng không ắ ị ứ ư ề ế ắ ờ ọ ườ

dám trao đ i v i GV, v a khi n cho ph n ki n th c ch a rõ không đ c gi i đáp ổ ớ ừ ứ ư ế ế ầ ượ ả

h ng ki n th c đ i v i ch ng trình h c. v a d phát sinh tâm lý b qua, t o ra l ừ ễ ạ ỏ ỗ ổ ứ ố ớ ế ươ ọ

2.4.2.2. Đ i v i ph ng pháp h c t p t i nhà ố ớ ươ ọ ậ ạ

M t thói quen khá ph bi n các em là d a d m vào SGK, sách gi i bài ổ ế ở ộ ự ẫ ả

ng t các t p, hay các bài gi ậ ả ủ i c a th y cô trên l p. B t c khi nào g p bài toán t ấ ứ ặ ầ ớ ươ ự

em cũng sao chép l i, không ch đ ng t ạ ủ ộ ư ọ ậ duy, khi n cho m i ho t đ ng h c t p ọ ạ ộ ế

tr nên th đ ng, l ụ ộ ở ệ ớ thu c, các em tr nên b i r i khi ti p c n các d ng toán m i ế ậ ố ố ạ ộ ở

không có trong sách.

Khi nghiên c u bài tr c, các em th ứ ướ ườ ệ ng b qua nh ng n i dung khái ni m ộ ữ ỏ

t ch c b n, ch chú tâm vào ph n vi ơ ả ầ ỉ ế ươ ế ng trình c th . Đi u này khi n cho ki n ề ụ ể ế

th c các em không ch c, không th y đ ứ ấ ắ ượ ự ậ c s liên h gi a lý thuy t và cách v n ệ ữ ế

t ch d ng lý thuy t, thu t toán vào trong vi ậ ụ ế ế ươ ặ ng trình c th nh th nào, khi g p ụ ể ư ế

các bài toán m i dù có ý t ng nh ng không bi t cách gi i quy t. ớ ưở ư ế ả ế

2.4.3. Khó khăn khi ti p c n ph ế ậ ươ ng pháp d y h c c a giáo viên ạ ọ ủ

Vai trò c a ng ủ ườ ế ứ i GV trong ho t đ ng chi m lĩnh tri th c c a HS là h t s c ứ ủ ạ ộ ế

quan tr ng. Các em không th t mình lĩnh h i các ki n th c mà ph i có s t ể ự ọ ự ổ ứ ế ả ộ

ng d n và ki m soát c a GV trong các ho t đ ng. Ph ch c, đi u khi n, h ề ứ ể ướ ạ ộ ủ ể ẫ ươ ng

pháp ti n hành c a GV nh th nào trong các ho t đ ng trên nh h ư ế ạ ộ ủ ế ả ưở ấ ớ ng r t l n

ng pháp hay, lôi cu n s t o cho các đ n kh năng ti p c n tri th c c a HS. Ph ế ế ậ ứ ủ ả ươ ố ẽ ạ

em s h ng thú đ i v i môn h c; ng i, ph ố ớ ự ứ ọ c l ượ ạ ươ ế ng pháp ch a h p lý s khi n ư ợ ẽ

ọ các em có tâm lý chán n n, không thích h c, gây ra khó khăn trong ho t đ ng h c ọ ạ ộ ả

t p.ậ

Đ i v i đ c thù môn Tin h c 11, c n trang b cho các em m t t ố ớ ặ ộ ư ầ ọ ị ậ duy l p

trình t t. M t bài toán Tin h c đ a ra có th giúp các em phát huy t duy theo ố ư ể ộ ọ ư

ng, sau đó GV ph i là ng i ch n l a, đ nh h ng cho các em h nhi u h ề ướ ả ườ ọ ự ị ướ ướ ng

ư x lý hi u qu nh t. Tuy nhiên, nhi u GV ng i khó, ng i ki n th c mình ch a ử ứ ệ ế ề ạ ạ ả ấ

ng t duy c a các em đ a ra làm mình m t th i gian ki m tra ch c ho c ng i h ặ ạ ướ ắ ư ư ủ ể ấ ờ

i và gi l ạ ả ế i thích cho m t b ph n HS khác, do đó nhi u GV quá r p khuôn ki n ộ ộ ề ậ ậ

th c trong SGK, sách GV, h ng các em theo các bài gi i s n. S r p khuôn này ứ ướ ả ẵ ự ậ

khi n m t b ph n không nh các em có năng l c khá t t có c m giác s h ộ ộ ự ế ậ ỏ ố ự ướ ng ả

t. d n c a GV là không c n thi ẫ ủ ầ ế

M t b ph n GV không mu n thay đ i ph ộ ộ ậ ố ổ ươ ậ ng pháp gi ng d y, ít c p nh t ả ạ ậ

ố ki n th c m i trong quá trình gi ng d y – đây là m t đi u h n ch khá l n đ i ứ ế ề ế ả ạ ạ ớ ộ ớ

v i đ c thù môn Tin h c. Ng ớ ặ ọ c l ượ ạ i, m t b ph n GV khác l ậ ộ ộ ạ ư ộ i đ a quá nhi u n i ề

ế dung ki n th c m r ng vào trong bài h c, khi n cho HS không th ti p thu h t ọ ể ế ở ộ ứ ế ế

ki n th c, b quá t i, gây ra chán n n môn h c. ứ ế ị ả ả ọ

HS quá ph thu c vào PPDH c a GV đ tìm ra h ng thú h c t p, th ọ ậ ứ ụ ủ ể ộ ườ ng

chú ý đ n s minh h a tr c quan t ế ự ự ọ ừ ứ slide mà ít t p trung vào n i dung ki n th c, ế ậ ộ

ho c ph thu c vào đi m s c a GV đ t o h ng thú h c t p. ể ạ ứ ọ ậ ố ủ ụ ể ặ ộ

2.4.4. M t s khó khăn khác ộ ố

Ch ng trình Tin h c 11 là ch ươ ọ ươ ỏ ng trình khó nh t trong ba kh i l p, đòi h i ố ớ ấ

ng ườ ọ i h c ph i n m b t m t cách có h th ng, bi ộ ệ ố ả ắ ắ ế ậ ụ ứ t v n d ng linh ho t ki n th c ế ạ

lý thuy t vào trong gi ế ả i quy t v n đ . Trong khi đó t ề ế ấ ư duy c a HS v n ch a quen ẫ ư ủ

v i s khái quát, h th ng hóa ki n th c, ch a đ nh hình đ ớ ự ệ ố ư ị ứ ế ượ ầ c nh ng thao tác c n ữ

thi ế t ph i làm. ả

Ph ng pháp ki m tra đánh giá ch t l ươ ấ ượ ể ư ng HS theo quy ch hi n hành ch a ế ệ

ớ th t s kích thích các em ham thích h c môn Tin h c, mà ch c g ng đ i phó v i ỉ ố ắ ậ ự ố ọ ọ

các bài ki m tra đ nh kì. Các em con có th b áp l c b i đi m s t GV, tâm lý ự ở ể ị ố ừ ể ể ị

không tho i mái, gi m h ng thú đ i v i môn h c. ứ ố ớ ả ả ọ

M t s gi th c hành, ki m tra ch a hoàn toàn đánh giá đúng ch t l ộ ố ờ ự ấ ượ ng ư ể

t d n đ n nhi u HS th HS, do GV ch a quan sát l p t ư ớ ố ẫ ề ế ườ ủ ng xuyên chép bài c a

b n, hình thành cho mình m t thói quen x u. ạ ấ ộ

2.5. K t lu n ch ng 2 ế ậ ươ

Trên c s nghiên c u lý thuy t v tâm lý h c sinh THPT cũng nh các ế ề ơ ở ư ứ ọ

ph ng pháp t ch c d y h c và th c ti n t i tr ng THPT, trong ch ng 2 đã ươ ổ ứ ạ ễ ạ ườ ự ọ ươ

ứ ti n hành phân tích nh ng khó khăn c a HS trong ho t đ ng chi m lĩnh tri th c ạ ộ ủ ữ ế ế

ch ng trình Tin h c 11 t nhi u nguyên nhân khác nhau: do đi u ki n khách quan ươ ọ ừ ề ệ ề

ng, ph ng ti n h c t p c a HS, v m c đ h ng thú v c s v t ch t nhà tr ề ơ ở ậ ấ ườ ươ ề ứ ộ ứ ọ ậ ủ ệ

ng pháp h c t p c a HS, ph ng pháp h c t p đ i v i môn Tin h c, v ph ọ ậ ố ớ ề ọ ươ ọ ậ ủ ươ

t quan tr ng là khó khăn t gi ng d y c a GV, đ c bi ủ ả ạ ặ ệ ọ ừ ể nh ng đi m khó, đi m ữ ể

ch a rõ c a ch ng trình SGK,… ủ ư ươ

N i dung phân tích trong ch ộ ươ ng 2, k t h p v i c s lý thuy t đã đ ớ ơ ở ế ợ ế ượ c

trình bày ch ở ươ ộ ố ệ ng 1 là c s đ tôi ti n hành nghiên c u, đ xu t m t s bi n ơ ở ể ứ ề ế ấ

pháp kh c ph c khó khăn cho HS m t cách c th nh t. ụ ể ấ ụ ắ ộ

CH

NG 3

ƯƠ

Ủ Đ XU T M T S BI N PHÁP KH C PH C KHÓ KHĂN C A

Ộ Ố Ệ

Ụ

Ắ

Ấ

Ề

Ứ H C SINH TRONG HO T Đ NG CHI M LĨNH TRI TH C

Ạ Ộ

Ọ

Ế

CH

NG TRÌNH TIN H C 11

ƯƠ

Ọ

Ch ng này trình bày nh ng bi n pháp đ xu t nh m kh c ph c khó khăn ươ ụ ữ ề ệ ấ ắ ằ

theo h ướ ữ ng tác đ ng tích c c đ n tâm lý h c sinh, đi u ch nh và s a đ i nh ng ọ ự ử ề ế ộ ổ ỉ

đi m khó trong h th ng ch ệ ố ể ươ ng trình, v n d ng ph ậ ụ ươ ự ng pháp d y h c tích c c, ạ ọ

ng ti n trong d y h c, h ứ ng d ng công ngh thông tin làm ph ệ ụ ươ ệ ạ ọ ướ ọ ng d n h c ẫ

sinh hình thành ph ng pháp h c t p hi u qu . T nh ng đ xu t này, trong đ ươ ả ừ ọ ậ ữ ề ệ ấ ề

ấ tài ti n hành xây d ng k ho ch bài h c c th áp d ng các bi n pháp đ xu t ọ ụ ể ự ụ ế ế ề ệ ạ

trong đ tài.ề

3.1. M t s bi n pháp đ xu t ộ ố ệ ề ấ

3.1.1. Giúp h c sinh hi u s c n thi t h c t p môn Tin h c 11 ể ự ầ ọ ế ọ ậ ọ

ạ ộ Đi u quan tr ng nh t đ kh c ph c khó khăn c a HS trong ho t đ ng ụ ấ ể ủ ề ắ ọ

chi m lĩnh tri th c ch ng trình Tin h c 11 là ph i giúp HS hi u đ ứ ế ươ ể ả ọ ượ ự ầ c s c n

thi t khi h c t p môn Tin h c 11. GV c n gi i thích đ c cho HS s c n thi ế ọ ậ ầ ọ ả ượ ự ầ ế t

này.

So v i môn Toán – m t trong nh ng môn h c giúp rèn luy n t duy nh t mà ệ ư ữ ớ ộ ọ ấ

HS chú tr ng h c, môn Tin h c v a th a h ng đ c nh ng nét tích c c v rèn ọ ừ ừ ưở ọ ọ ượ ự ề ữ

luy n t duy cho các em, v a có th m nh riêng c a mình. Đ i v i nh ng bài toán ệ ư ế ạ ố ớ ủ ừ ữ

c n tính toán nhi u, con s l n, có r t nhi u b d li u vào khác nhau, th i gian ầ ộ ữ ệ ố ớ ề ề ấ ờ

ổ các em th c hi n bài toán khá lâu, thay vào đó các em có th tìm ra thu t toán t ng ự ệ ể ậ

quát, cài đ t ch ng trình và th c hi n nh p các b d li u vào khi ch y ch ặ ươ ộ ữ ệ ự ệ ạ ậ ươ ng

trình đ bi t k t qu m t cách nhanh chóng và d dàng. ể ế ế ả ộ ễ

i thích cho HS v m c tiêu rèn luy n và phát tri n t GV c n gi ầ ả ề ụ ể ư ệ ậ duy l p

trình cho các em trong ch ng trình Tin h c 11. T duy nhanh nh n, logic và bi ươ ư ẹ ọ ế t

ch n l a m t h ọ ự ộ ướ ẽ ạ ng đi đúng, nhanh nh t trong khi x lý bài toán l p trình s t o ử ấ ậ

cho các em thói quen t t khi x lý các công vi c trong th c t ố . ự ế ử ệ

3.1.2. Hình thành h ng thú h c t p cho h c sinh ọ ậ ứ ọ

Thành t xúc c m cũng nh nh n th c là các y u t đ u tiên c n thi ố ế ố ầ ứ ư ậ ầ ả ế ể t đ

hình thành h ng thú h c t p đ i v i môn Tin h c, do đó đ i v i nh ng HS ch a có ố ớ ố ớ ọ ậ ư ứ ữ ọ

thái đ xúc c m đúng đ n, ch a nh n th c rõ ràng, sâu s c, c n ph i đ nh h ả ị ứ ư ầ ậ ắ ắ ả ộ ướ ng

cho các em t m quan tr ng c a Tin h c trong cu c s ng, giúp các em th y đ ọ ộ ố ủ ấ ầ ọ ượ c

vai trò c a Tin h c liên h tr c ti p v i b n thân mình đ các em có góc nhìn đúng ớ ả ệ ự ế ủ ể ọ

đ n v môn Tin h c. ắ ề ọ

H ng thú h c môn Tin c a ủ HS l p 11 n y sinh và phát tri n d ứ ể ả ọ ớ ướ ả i nh

ng qua l i c a t ch quan và nh ng y u t khách quan h ưở ạ ủ ổ ợ h p nh ng y u t ữ ế ố ế ố ủ ữ

nh t đ nh. Do đó, mu n hình thành và phát tri n h ng thú h c môn Tin cho ể ứ ấ ị ố ọ HS, c nầ

ph i chú ý c nh ng y u t bên trong, cũng nh nh ng y u t bên ngoài, đ c bi ả ữ ế ố ả ư ữ ế ố ặ ệ t

là c n chú ý đ n vai trò ch đ o c a ng i GV. ủ ạ ủ ế ầ ườ

Khi gi ng d y, GV c n ph i n m rõ tình hình HS các l p v i nhau và các ả ắ ầ ạ ả ớ ớ

HS trong l p đ có nh ng PPDH phù h p, d dàng đi u ch nh, đ ng th i c n s ợ ờ ầ ử ữ ề ể ễ ớ ồ ỉ

ng pháp d ng PTDH m t cách ch đ ng, sáng t o nh ng h p lý, k t h p v i ph ụ ế ợ ủ ộ ư ạ ộ ớ ợ ươ

truy n đ t ki n th c qua l ế ứ ề ạ ờ i nói m t cách lôi cu n, h p d n, t o h ng thú cho HS ấ ạ ứ ẫ ố ộ

khi quan sát và l ng nghe. ắ

3.1.3. Làm rõ nh ng đi m khó trong ch ng trình sách giáo khoa ữ ể ươ

Đây là v n đ h t s c quan tr ng trong vi c kh c ph c khó khăn cho HS ề ế ứ ụ ệ ắ ấ ọ

trong ho t đ ng chi m lĩnh tri th c ch ng trình Tin h c 11, b i SGK là ph ạ ộ ứ ế ươ ọ ở ươ ng

ti n h c t p căn b n mà b t c HS nào cũng s d ng đ ph c v cho quá trình ụ ụ ấ ứ ọ ậ ử ụ ể ệ ả

h c t p. Làm rõ nh ng đi m khó trong SGK giúp HS t ể ọ ậ ữ ự mình có th lĩnh h i đ ể ộ ượ c

tri th c m t cách hi u qu h n. ả ơ ứ ệ ộ

3.1.3.1. Ch ng I: M T S KHÁI NI M V L P TRÌNH VÀ NGÔN NG ươ Ộ Ố Ề Ậ Ệ Ữ

L P TRÌNH Ậ

3.1.3.1. 1. Bài 1: Khái ni m l p trình và ngôn ng l p trình

ệ ậ ữ ậ

Đ n i dung bài h c đ c rõ ràng, c ó th phân chia bài thành ba m c: ể ộ ọ ượ ụ ể

1. Ngôn ng l p trình ữ ậ

2. L p trình ậ

3. Ch ng trình d ch ươ ị

a. Thông d chị

b. Biên d chị

Trong đó, ph n ầ NNLT có đ c p s l ề ậ ơ ượ ậ c v NNLT b c th p, NNLT b c ề ậ ấ

cao. GV c n đ t ra nh ng câu h i nh m khai thác đ c nh ng ki n th c đã h c ữ ằ ầ ặ ỏ ượ ọ ở ữ ứ ế

t và hi u thêm các khái ni m: l p 10, giúp HS phân bi ớ ệ ệ ể

- Có nh ng lo i NNLT nào? ạ ữ

- Phân bi n i dung nào? ệ t NNLT b c cao v i các NNLT khác ớ ậ ở ộ

3.1.3.1. 2. Bài 2: Các thành ph n c a ngôn ng l p trình

ầ ủ ữ ậ

GV c n so sánh, nh n m nh cho HS đi m khác gi a ba lo i tên, nêu ví d ữ ể ạ ạ ấ ầ ụ

nhi u và cho HS th c hi n phân lo i tên ngay đ ghi nh . ớ ự ể ệ ề ạ

t bi n và h ng. GV cho ví d v bi n, phân bi ụ ề ế ệ ế ằ

GV nên cho nhi u ph n ví d v tên đ kh c sâu cho HS. ể ắ ụ ề ề ả

ng II:

3.1.3.2. Ch

CH

NG TRÌNH Đ N GI N

ươ

ƯƠ

Ơ

Ả

GV có th đ nh h ng ban đ u cho HS v các ví d trong NNLT Pascal, và ể ị ướ ụ ề ầ

gi i thi u thêm v C++ cu i bài. GV l u ý các em có th s d ng b t c ngôn ớ ề ệ ở ố ể ử ụ ấ ứ ư

ng nào khác n u các em có th tìm hi u, không gò bó trong NNLT Pascal, tuy ể ữ ể ế

nhiên đ d hi u, các em nên t p trung s d ng NNLT Pascal theo ch ng trình ể ễ ể ử ụ ậ ươ

SGK.

3.1.3.2.1. Bài 3. C u trúc ch ng trình ấ ươ

m cỞ ụ c u trúc chung, GV c n nh n m nh hai ph n: ph n khai báo và ấ ầ ạ ầ ầ ấ

ph n thân, trong đó ph n khai báo có th có ho c không. ể ặ ầ ầ ấ Đ ng th i, GV c n nh n ầ ồ ờ

m nh nguyên t c chung đ xác đ nh th t ứ ự ể ạ ắ ị ầ khai báo và đ nh nghĩa các thành ph n, ị

có th gi i thi u c th h n c u trúc ch ng trình trong Pascal mà các em s s ể ớ ệ ụ ể ơ ấ ươ ẽ ử

d ng:ụ

[Program …]

[Uses …]

[Const …]

[Type …]

[Var …]

[Khai báo ch ng trình con] ươ

[Các câu l nh]ệ

đ d n d t vào ph n các thành ph n c a ch ể ẫ ầ ủ ắ ầ ươ ng trình (m c 2), l u ý các em đây là ư ụ

các thành ph n trong Pascal, trong NNLT khác thì có th t th ứ t ự ứ ự ầ ầ các thành ph n

ng trình v n gi khác v i các t ớ ừ khóa khác, nh ng c u trúc ch ư ấ ươ ẫ : ữ

[] ầ

ầ

Khi gi i thi u các thành ph n c a ch ng trình, GV c n trình bày theo các ớ ầ ủ ệ ươ ầ

ý: cú pháp, ý nghĩa, ví d .ụ Trong đó, GV nên nêu ví d v khai báo bi n. ụ ề ế

3.1.3.2.2. Bài 4. M t s ki u d li u chu n ộ ố ể ữ ệ ẩ

c khi vào n i dung GV có th b sung thêm ph n khái ni m v d li u tr ầ ề ữ ệ ể ổ ệ ướ ộ

chính, gi i thích cho HS ki u d li u chu n có th hi u là các ki u d li u đã ả ể ể ữ ệ ữ ệ ể ể ẩ

đ c đ nh nghĩa s n trong NNLT, sau này ta có thêm các ki u d li u có c u trúc ượ ữ ệ ể ấ ẵ ị

do ng ườ i dùng đ nh nghĩa. ị

GV l u ý v tr ề ườ ư ng h p m r ng ki u d li u trong Free Pascal. ể ữ ệ ở ộ ợ

3.1.3.2.3. Bài 5. Khai báo bi nế

GV c n h ng d n HS liên h ki n th c cũ ng trình) ầ ướ ệ ế ứ ẫ ở bài 3 (C u trúc ch ấ ươ

và bài 4 (M t s ki u d li u chu n) đ đi vào bài 5. ộ ố ể ữ ệ ể ẩ

Bài 5 có th đ c phân chia thành các m c: ể ượ ụ

1. Cách khai báo bi nế

2. Ví dụ

3. M t s l u ý ộ ố ư

Trong m c 3 (m t s l u ý), GV c n nh n m nh nh ng tr ộ ố ư ụ ữ ấ ạ ầ ườ ng h p có th ợ ể

khai báo bi n sai đ HS tránh đ ể ế ượ c khi th c hi n khai báo. ệ ự

GV nên nêu m t s bài toán (các bài toán có các ch ng sau trong ch ộ ố ở ươ ươ ng

ng trình và cách khai báo. trình) và yêu c u HS xác đ nh các bi n dùng trong ch ị ế ầ ươ

3.1.3.2.4. Bài 6. Phép toán, bi u th c, câu l nh gán ứ ệ ể

Bài 6 có th đ nh sau: c ể ượ phân m c và trình bày theo th t ứ ự ư ụ

1. Phép toán

2. Bi u th c ứ ể

a. Bi u th c s h c ứ ố ọ ể

b. Bi u th c logic ứ ể

c. Bi u th c quan h ứ ể ệ

3. Hàm s h c chu n ố ọ ẩ

4. Câu l nh gán ệ

ng v i b ng các kí hi u phép toán ph n Phép toán (M c 1, trang 24), Ứ ớ ả ệ ở ụ ầ

nên đ a thêm nhi u ví d v các phép toán, bi u th c trong các ph n sau đ HS ụ ề ứ ư ề ể ể ầ

hình dung ra rõ h n, đ c bi t là các phép toán m i div, mod, not, and, or. ặ ơ ệ ớ

Trong ph n câu l nh gán, GV nên nêu cho HS các tr ng h p gán không ệ ầ ườ ợ

ả đúng ch ng h n nh trong phép gán v ph i ch a có giá tr , ki u d li u v ph i ữ ệ ư ư ể ế ế ả ẳ ạ ị

không t /). ươ ng thích v i v trái (nh t là khi có s d ng toán t ấ ớ ế ử ụ ử

3.1.3.2.5. Bài 7. Các th t c vào/ra chu n ủ ụ ẩ

GV nêu s l c tác d ng khi s d ng hàm và th t c cho HS. ơ ượ ử ụ ủ ụ ụ

Trình bày cho HS v th t c ề ủ ụ Readln và Writeln không ch a tham s . ố ứ

i thích cho HS quy cách ghi giá tr ra ngoài màn hình theo đ GV c n gi ầ ả ị ộ

ph i sang trái). r ng (t ộ ừ ả

GV nên l y nhi u ví d đ rèn luy n k năng cho HS trong ph n này. Trong ệ ỹ ụ ể ề ầ ấ

th t c Write/Writeln nên đ a các ví d và bài t p đ in các bi u th c thu c các ủ ụ ứ ư ụ ể ể ậ ộ

lo i khác nhau nh : bi u th c h ng, bi u th c bi n, bi u th c h ng,... ứ ằ ứ ằ ứ ư ể ể ể ế ạ

3.1.3.3. Ch ng III: C U TRÚC R NHÁNH VÀ L P ươ Ấ Ặ Ẽ

GV c n nh c HS t duy l p trình, rèn luy n kĩ ầ ắ ừ ban đ u v m c tiêu d y t ề ụ ạ ư ầ ệ ậ

năng l p trình cho các em ch không ph i h c NNLT. T n i dung ch ng III tr ả ọ ừ ộ ứ ậ ươ ở

ng minh, d hi u đ các em có th v sau s d ng NNLT Pascal g n gũi, t ề ử ụ ầ ườ ễ ể ể ể

nhanh chóng n m b t đ c n i dung, nh ng các em có th s d ng nhi u ngôn ắ ượ ắ ể ử ụ ư ề ộ

ng khác đ bi u di n t t ể ể ễ ư ưở ữ ng thu t toán. ậ

3.1.3.3.1. Bài 9. C u trúc r nhánh ấ ẽ

Nên trình bày l i SGK l n l t theo h ạ ầ ượ ướ ố ng: cú pháp câu l nh, (s đ kh i), ệ ơ ồ

ủ ch c năng, nguyên t c ho t đ ng, ví d ng v i t ng d ng câu l nh d ng đ và ụ ứ ạ ộ ớ ừ ứ ệ ạ ạ ắ

khuy t riêng bi ế ệ t, không trình bày h t t ng ph n c a c hai d ng câu l nh r ầ ế ừ ủ ệ ạ ả ẽ

nhánh cùng lúc. Có th trình bày v câu l nh d ng đ tr ủ ướ ệ ề ể ạ ế c câu l nh d ng thi u, ệ ạ

xem d ng thi u là m t tr ng h p đ c bi t c a d ng đ ộ ườ ế ạ ặ ợ ệ ủ ạ ế ủ đ HS hình dung ra thi u ể

ph n gì trong câu l nh. ệ ầ

GV c n l u ý HS trong câu l nh tr ầ ư ệ c t ướ ừ ấ khóa else không có d u ch m ấ

ph y cu i (;). ả ở ố

GV c n đ c p đ n i th i l p trình : ề ậ ộ ố l ế m t s ầ ỗ ườ ng g p c a ng ặ ủ ườ ậ

ng h p - Không t o câu l nh ghép trong tr ệ ạ ườ ệ ợ có nhi u h n m t câu l nh ơ ề ộ

đ ượ c th c hi n khi th a mãn ho c không th a mãn đi u ki n ặ ệ . Trình d ch không ị ự ề ệ ỏ ỏ

phát hi n đ c l i này, do đó ch ệ ượ ỗ ươ ng trình d b th c hi n sai. ễ ị ự ệ

ng t o ra ti m n d n t i l - Khi có nhi u câu l nh if đi li n nhau th ệ ề ề ườ ề ẩ ẫ ớ ỗ i ạ

t khi có nhi u if h n else, ng ng này là hi n t ng else (đ c bi ặ ệ ề ơ ườ i ta g i hi n t ọ ệ ượ ệ ượ

ẻ l ng l o). ỏ

Các ví d đ a ra trong ph n m t s ví d (M c 4, trang 41) là khó, GV có ộ ố ụ ư ụ ụ ầ

th t ể ự ặ ẳ đ t ra m t s ví d đ n gi n h n đ HS hi u v câu l nh r nhánh, ch ng ể ộ ố ụ ơ ệ ể ề ẽ ả ơ

i ph ng trình b c nh t, ki m tra m t s là ch n hay l h n ví d gi ạ ụ ả ươ ộ ố ể ẵ ấ ậ ẻ ớ , sau đó m i

đ n m t ch ế ộ ươ ề ng trình ph c t p h n có s l ng ghép câu l nh ghép ho c nhi u ứ ạ ự ồ ệ ặ ơ

đi u ki n trong cùng m t câu l nh r nhánh. ề ệ ẽ ệ ộ

3.1.3.3.2. Bài 10. C u trúc l p ấ ặ

GV có th l y m t ví d g n gũi v ho t đ ng l p đ d n d t t ạ ộ ụ ầ ể ẫ ể ấ ắ ừ ề ặ ộ ầ nhu c u

th c t vào bài, ch ng h n: ự ế ạ ẳ

Thay vì yêu c u l n l t: ầ ầ ượ

HS bàn 1: n p bài t p 1 ộ ậ HS bàn 6: n p bài t p 2 ộ ậ

HS bàn 2: n p bài t p 1 ộ ậ HS bàn 5: n p bài t p 2 ộ ậ

HS bàn 3: n p bài t p 1 ộ ậ HS bàn 4: n p bài t p 2 ộ ậ

ta th y yêu c u công vi c l p l i trong câu nói, ta có th nói m t cách ng n g n là: ệ ặ ạ ấ ầ ể ắ ọ ộ

t HS t bàn 6 ng c lên bàn 4 n p bài l n l ầ ượ ừ bàn 1 đ n bàn 3 n p bài t p 1, HS t ộ ế ậ ừ ượ ộ

ng t nh ví d d n d t t th c t trên, trong bài toán Tin h c cũng có t p 2. T ậ ươ ự ụ ẫ ắ ừ ự ế ư ọ

r t nhi u tr ấ ề ườ ặ ẽ ệ ng h p c n s d ng c u trúc l p, và s d ng c u trúc l p s hi u ầ ử ụ ử ụ ấ ặ ấ ợ

qu h n nhi u so v i bình th ng, ch ng h n bài toán: “Tính t ng S = 1 + 2 + 3 + ả ơ ề ớ ườ ạ ẳ ổ

… + 50”.

Khi trình bày v c u trúc l p v i s l n bi c, GV có th v s đ ớ ố ầ ề ấ ặ t tr ế ướ ể ẽ ơ ồ

kh i và gi ố ả i thích cho các em nguyên t c ho t đ ng c a câu l nh. ắ ạ ộ ủ ệ

Hình 3.1. S đ kh i câu l nh for-do ti n ế ố ơ ồ ệ

Hình 3.2. S đ kh i câu l nh for-do lùi ố ơ ồ ệ

c và câu l nh for-do (trang 44), GV Ví d c a ph n l p v i s l n bi ầ ặ ớ ố ầ ụ ủ t tr ế ướ ệ

ng trình Tong_1a và Tong_1b riêng ra, ho c l u ý HS hai ch c n tách hai ch ầ ươ ặ ư ươ ng

trình đ c vi t riêng, vì sau d u ch m sau t khóa end c a ch ng trình Tong_1a, ượ ế ấ ấ ừ ủ ươ

m i dòng l nh đ u không có ý nghĩa. ề ệ ọ

Trong ph n l p v i s l n ch a bi c và câu l nh while-do (M c 3, ớ ố ầ ầ ặ ư t tr ế ướ ụ ệ

ể trang 45), GV c n nêu ý nghĩa và nguyên t c ho t đ ng c a câu l nh. GV có th so ắ ạ ộ ủ ệ ầ

sánh s đ kh i c a hai d ng l p v i s l n bi ớ ố ầ ố ủ ơ ồ ặ ạ t tr ế ướ ư c và l p v i s l n ch a ớ ố ầ ặ

bi c, giúp HS th y đ c đ i v i l p v i s l n bi t tr ế ướ ấ ượ ố ớ ặ ớ ố ầ t tr ế ướ c, câu l nh trong ệ

vòng l p đ c th c hi n v i s l n bi c, còn trong l p v i s l n không ặ ượ ớ ố ầ ự ệ t tr ế ướ ớ ố ầ ặ

bi c, câu l nh đ c th c hi n đ n khi nào còn đúng. GV cũng l u ý HS t tr ế ướ ệ ượ ự ư ệ ế

ph n câu l nh trong s đ kh i ph i có m t câu l nh làm thay đ i giá tr giá tr ơ ồ ệ ệ ả ầ ố ộ ổ ị ị

bi u th c ki m tra đi u ki n, n u không vòng l p s r i vào tr ng thái l p vô ẽ ơ ứ ề ể ế ể ệ ặ ạ ặ

h n. Còn trong vòng l p v i s l n bi ạ ớ ố ầ ặ t tr ế ướ ề c, bi n ch y dùng đ ki m tra đi u ể ể ế ạ

ki n vòng l p t ặ ự ộ ặ đ ng tăng ho c gi m khi th c hi n xong câu l nh trong vòng l p. ệ ự ệ ệ ặ ả

GV nh c HS các câu l nh c n đ c đ t trong c p d u t khóa begin và end ầ ượ ặ ấ ừ ệ ặ ắ

nh là m t câu l nh ghép n u có nhi u l nh đ ề ệ ư ệ ế ộ ượ ề c th c hi n sau khi ki m tra đi u ự ể ệ

ki n vòng l p. ệ ặ

SGK có m c đ khó cao h n so v i chu n ki n th c kĩ năng Các ví d trong ụ ứ ộ ứ ế ẩ ơ ớ

yêu c uầ , do đó th GV có th linh đ ng tùy thu c vào năng l c HS ự ế ể ộ ộ các l p ớ mà đ aư

. d đ n khó ra các ví d phù h p ụ ợ , t ừ ễ ế

3.1.3.3.3. Bài t p và th c hành 2 ự ậ

GV có th linh đ ng d y và h ể ạ ộ ướ ợ ng d n HS m t s bài t p khác phù h p ộ ố ẫ ậ

duy v xây d ng ch ng trình có s d ng c u trúc r nhánh. h n, kích thích HS t ơ ư ự ề ươ ử ụ ẽ ấ

3.1.3.4. Ch ng 4: KI U D LI U CÓ C U TRÚC ươ Ể Ữ Ệ Ấ

đ u ch Ở ầ ươ ữ ệ ng này, GV c n ph i liên h ki n th c cũ v ki u d li u ệ ế ề ể ứ ầ ả

chu n đ HS nh l ể ớ ạ ẩ i ngoài nh ng ki u d li u cho ch ể ữ ệ ữ ươ ẵ ng trình đ nh nghĩa s n, ị

ng i l p trình có th t đ nh nghĩa ra các ki u d li u khác g i là ki u d li u có ườ ậ ể ự ị ể ữ ệ ể ữ ệ ọ

c u trúc, tuân theo m t c u trúc nh t đ nh theo NNLT. ấ ộ ấ ấ ị

3.1.3.4.1. Bài 11. Ki u m ng ể ả

GV nên s a ch ng trình Nhietdo_Nngay (trang 54) v i bi n m ng đ ử ươ ế ả ớ ượ c

khai báo:

var t: Kmang1;

ng trình Nhietdo_Tuan(trang đ có s liên h v i khai báo bi n ki u real ể ệ ớ ự ể ế ch ở ươ

53).

GV nên trình bày v cú pháp khai báo bi n m ng gián ti p, gi i thích v các ế ế ề ả ả ề

thành ph n trong cú pháp cũng nh ý nghĩa c a khai báo, sau đó trình bày v cách ư ủ ề ầ

khai báo tr c ti p nh là cách khai báo rút g n c a khai báo gián ti p. Khi h ọ ủ ư ự ế ế ướ ng

d n HS h c v cách khai báo bi n m ng, GV ph i nh n m nh v ki u ch s và ẫ ọ ề ề ể ỉ ố ế ả ạ ấ ả

ki u ph n t trong cú pháp, cho ví d g n gũi, c th và đ y đ c hai cách khai ầ ử ể ụ ể ụ ầ ủ ả ầ

1), sau báo (nên t p trung cho ví d ki u ch s là ki u đo n s nguyên b t đ u t ỉ ố ắ ầ ừ ạ ố ụ ể ể ậ

đó v n d ng ph n tham chi u đ n ph n t c a m ng đ phân bi ậ ụ ầ ử ủ ể ế ế ả ầ ệ ơ ề ể t rõ h n v ki u

ch s và ki u ph n t ầ ử ỉ ố ể . N u GV m r ng ki u đo n con thành ki u đo n kí t ạ ở ộ ể ế ể ạ ự ,

đ c n ph i l u ý HS kí t ầ ả ư ự ượ ặ c đ t trong c p d u nháy đ n (‘’). ấ ặ ơ

Bi n m ng có nhi u ph n t , do đó GV c n h ầ ử ề ế ả ầ ướ ấ ng d n HS cách truy xu t ẫ

đ n t ng ph n t ế ừ ầ ử ủ ế c a m ng, đ ng th i so sánh đi m gi ng và khác nhau v i bi n ể ả ờ ồ ố ớ

đ n.ơ

Trong quá trình h ng d n HS x lý yêu c u bài toán, GV ph i đ nh h ướ ả ị ử ầ ẫ ướ ng

cho HS cách th c đ gi i m t bài toán Tin h c. M t h ng đi hi u qu theo trình ứ ể ả ộ ướ ộ ọ ệ ả

có th h ng d n cho HS, đ c bi t ph i quan tâm đ n ph n t ch c d li u: t ự ể ướ ặ ẫ ệ ầ ổ ứ ữ ệ ế ả

- Đ c kĩ đ , xác đ nh nh ng t ữ ề ọ ị ừ ọ ầ ủ tr ng tâm c n hi u đ hi u đúng yêu c u c a ể ể ể ầ

đ .ề

- Xác đ nh yêu c u. ầ ị

- Xác đ nh d li u vào, d li u ra c a bài toán. ữ ệ ữ ệ ủ ị

- Tìm gi i thu t h p lý, có th có nhi u gi i thu t khác cùng gi ả ậ ợ ể ề ả ậ ả i m t bài ộ

toán.

- T d li u vào/ra, gi i thu t đ xác đ nh các bi n c n thi t đ l u tr d ừ ữ ệ ả ế ầ ậ ể ị ế ể ư ữ ữ

li u.ệ

- T thu t toán tri n khai thành ch ng trình. ừ ể ậ ươ

i ch ng trình v i các b test. - Ki m tra l ể ạ ươ ớ ộ

Do có s thi u th ng nh t gi a ữ gi a yêu c u bài toán đ t ra, d li u vào và ữ ệ ự ữ ế ấ ầ ặ ố

ch ng trình c th , do đó GV có th h ng d n HS xác đ nh l i các y u t d ươ ụ ể ể ướ ẫ ị ạ ế ố ữ

li u vào ra ho c thêm ph n ki m tra đi u ki n d li u vào trong ch ng trình đ ữ ệ ệ ể ề ệ ặ ầ ươ ể

th ng nh t. ấ ố

Đ i v i ví d 2 (trang 57), m c dù các em đã t ng g p ố ớ ặ ở ớ ư l p 10, nh ng ụ ừ ặ

tr c khi d y bài này, GV nên nh c các em xem l ướ ắ ạ ạ i sách l p 10, h ớ ướ ng d n ý ẫ

ng thu t toán cho HS. GV c n gi t ưở ầ ậ ả ổ i thích cho HS đây là thu t toán s p x p n i ế ậ ắ

i thi u cho HS t b t (bubble sort), gi ọ ớ ệ t ư ưở ế ng thu t toán m t cách d hi u và ti n ễ ể ậ ộ

hành minh h a cho HS hi u v thu t toán tr c khi xây d ng ch ng trình. Tuy ể ề ậ ọ ướ ự ươ

nhiên, đây là m t ví d khó, GV có th thay b ng m t ví d đ n gi n h n đ giúp ụ ơ ụ ể ể ằ ả ộ ộ ơ

HS hi u v n đ . ề ể ấ

M t ví d đ xu t giúp cho HS có th phân bi ụ ề ấ ộ ể ệ ầ t ch s và giá tr c a ph n ị ủ ỉ ố

m t cách d dàng : nh p vào m t m ng các s nguyên, in ra các ph n t có ch t ử ộ ễ ầ ử ả ậ ố ộ ỉ

và giá tr ch n. s l ố ẻ ị ẵ

3.1.3.4.2. Bài t p và th c hành 3 ự ậ

GV có th d y bài này theo h ng yêu c u HS tìm hi u v ch ng trình ể ạ ướ ể ề ầ ươ

ng v i các thành ph n trong c u trúc m t ch ng trình, gi ứ ấ ầ ớ ộ ươ ả ầ i thích các thành ph n,

ch y th và cho bi ử ạ ế ế t k t qu . ả

Trong bài t p 1a (trang 63), GV c n gi ầ ậ ả ề ủ ụ i thích kĩ cho HS v th t c

randomize và hàm random(n). M c tiêu GV c n đ t đ c là giúp HS hi u đ ạ ượ ụ ầ ể ượ c

A[i]:= random(300) – random(300), hai l n g i hàm r ng trong câu l nh gán ằ ệ ầ ọ

ế random(300) ta có hai k t qu ng u nhiên khác nhau (có th trùng nhau), do đó k t ể ế ẫ ả

qu c a A[i] s ng u nhiên n m trong đo n -299 đ n 299 ch không ph i luôn ả ủ ứ ẽ ế ằ ạ ả ẫ

b ng 0. A[i] s luôn b ng 0 trong tr ằ ẽ ằ ườ ng h p ta không g i th t c randomize ọ ủ ụ ợ ở

tr c, lúc này ch ng trình ch sinh s ng u nhiên m t l n, sau đó các hàm random ướ ươ ộ ầ ẫ ố ỉ

ng d n HS vi s l y k t qu đ u tiên này làm các k t qu sau. GV có th h ẽ ấ ả ầ ể ướ ế ế ả ẫ ế t

ch ng trình b ng cách nh p d li u vào t bàn phím. ươ ậ ữ ệ ằ ừ

Đ i v i câu 1b, GV có th đ a ra l i yêu c u: “Hãy s a ch ng trình 1a ố ớ ể ư ạ ử ầ ươ

thành ch ng trình đ a ra s các s d ng và s các s âm trong m ng”. Lúc này, ươ ố ươ ư ố ả ố ố

tùy vào b ph n HS v i năng l c khác nhau, các em có th t mình t duy đ gi ể ự ự ậ ộ ớ ư ể ả i

i bài toán. quy t ho c d a vào g i ý trong SGK đ gi ợ ặ ự ể ả ế

3.1.3.4.3. Bài t p và th c hành 4 ự ậ

GV ph i h ả ướ ng d n các em đánh giá v thu t toán b ng cách tính s phép ậ ề ằ ẫ ố

toán c b n s d ng trong ch ng trình, t đó t ơ ả ử ụ ươ ừ ự ộ ữ ệ các em s đ a ra các b d li u ẽ ư

n khác nhau đ đánh giá th i gian ch y c a ch ng trình. ạ ủ ể ờ ươ

3.1.3.4.4. Bài 12. Ki u xâu ể

N i dung chung v ki u xâu là h t s c quan tr ng, do đó GV ph i d y kĩ ề ể ế ứ ộ ọ ả ạ

cho HS và đ nh h ng HS v m t ki u d li u có c u trúc, gi i quy t đ c bài ị ướ ề ộ ữ ệ ể ấ ả ế ượ

toán c n l u tr d li u d ng kí t ầ ư ữ ữ ệ ạ ự mà các ki u d li u tr ể ữ ệ ướ ứ c đó ch a đáp ng ư

đ i dùng đ nh nghĩa và các y u t ượ c. Ki u d li u này do ng ữ ệ ể ườ ế ố ị ủ , quy cách c a

ki u d li u đ ể ữ ệ ượ c xác đ nh nh các ki u d li u có c u trúc khác. ể ữ ệ ư ấ ị

Khi đ nh nghĩa v m t xâu , cho các ví d v xâu, GV nên cho ví d phân ề ộ ị ụ ề ụ

bi t xâu r ng và xâu có m t kí t ệ ỗ ộ ự ắ tr ng, nh c HS xâu đ ắ ượ ặ c đ t trong c p d u nháy ặ ấ

đ n (‘’). ơ

Trong ph n phép so sánh xâu, GV nên đ a ra nhi u ví d , ho c cho HS t ư ụ ề ặ ầ ự

đ a ra các ví d khác nhau, th o lu n nêu ra k t qu đ HS hi u rõ v cách so ư ả ể ụ ế ể ề ả ậ

sánh xâu.

Ph n các hà m và th t c thao tác v i xâu, GV có th gi i thi u s l c cho ầ ủ ụ ể ớ ớ ệ ơ ượ

HS khi nào dùng hàm, khi nào dùng th t c (tránh đi sâu gi i thích). Khi trình bày ủ ụ ả

i theo m t b c c h p lý và rõ ràng h n: nêu v các hàm và th t c, nên trình bày l ủ ụ ề ạ ộ ố ụ ợ ơ

ư cú pháp c a các th t c ho c hàm, sau đó nêu ý nghĩa c a chúng, cu i cùng là đ a ủ ụ ủ ủ ặ ố

ra ví d c th . Ngoài ra, GV c n đ a ra cho HS m t s ví d các tr ầ ư ụ ụ ể ộ ố ụ ườ ng h p đáng ợ

l u ý đ HS suy nghĩ, t o s tích c c trong ho t đ ng h c t p: ư ạ ự ạ ộ ọ ậ ự ể

- N u s l ng ký t ố ượ ế ự ầ c n xóa nhi u h n s ký t ề ơ ố ự ủ ụ xâu đang có, th t c

trong st t Delete(st, vt, n) s th c hi n xóa s ký t ẽ ự ệ ố ự ừ ị v trí vt đ n h t xâu. ế ế

- N u v trí c n chèn v ế ầ ị ượ ẽ ự t quá đ dài xâu thì l nh Insert (s1, s2, vt) s th c ệ ộ

hi n chèn xâu s1 vào s2 v trí cu i xâu. ệ ở ị ố

ế GV nên đi u ch nh các d ng ví d khác SGK nh m giúp HS v n d ng ki n ậ ụ ụ ề ạ ằ ỉ

th c m i h c v xâu, đ c bi ớ ọ ứ ề ặ ệ ữ t là các hàm, th t c x lý xâu đ HS m t l n n a ủ ụ ử ộ ầ ể

kh ng đ nh ki n th c đ c h c. ứ ượ ọ ế ẳ ị

ặ M t đi m quan tr ng GV c n nh c HS là trong xâu, khi s d ng vòng l p ử ụ ể ầ ắ ộ ọ

ế for-do mà có s bi n đ ng đ dài xâu thì nên c n th n vì có th không đ a ra k t ự ế ư ể ẩ ậ ộ ộ

qu theo ý mu n, t ả ố ố ụ t nh t nên s d ng c u trúc l p while-do, đi u này áp d ng ặ ử ụ ề ấ ấ

c h c trong các ti t sau. cho ph n bài t p mà HS s đ ậ ẽ ượ ọ ầ ế

ng V. T P VÀ THAO TÁC V I T P 3.1.3.5. Ch ươ Ớ Ệ Ệ

đ u ch ng này, Ở ầ ươ GV c n ph i minh h a tr c quan cho HS v l u tr d ự ề ư ữ ữ ầ ả ọ

li u c nhu ệ ở ộ b nh trong và b nh ngoài, s liên h gi a chúng đ HS hi u đ ự ệ ữ ể ể ớ ộ ớ ượ

c đ u hình dung vi c thao tác v i t p thông c u c n s d ng ki u d li u t p, b ầ ầ ử ụ ể ữ ệ ệ ướ ầ ớ ệ ệ

qua bi n t p. ế ệ

3.1.3.5.1. Bài 15. Thao tác v i t p ớ ệ

Minh h a là cách hi u qu nh t đ có th giúp HS hi u v nh ng đi u khó ề ữ ấ ể ể ể ệ ề ả ọ

hình dung, GV có th khai thác hình 15 (trang 84) đ gi ể ả ể ơ i thích cho HS hi u rõ h n ể

v t p. ề ệ

Đây là m t bài khó d y, do đó đ HS bi t mình c n h c nh ng gì trong ti ể ạ ộ ế ữ ầ ọ ế t

h c, GV có th đ a ra s đ sau: ể ư ọ ơ ồ

Hình 3.3. S đ trình t ơ ồ ự thao tác v i t p ớ ệ

Sau khi gi i thi u s đ trên cho HS, GV l n l t đi theo trình t trình bày ớ ệ ơ ồ ầ ượ ự

v các th t c s d ng trong t p v i các n i dung: cú pháp, ý nghĩa, ví d minh ề ủ ụ ử ụ ụ ệ ớ ộ

h a. GV nên đ a ra m t ví d t ng quát là m t ch ọ ụ ổ ư ộ ộ ươ ắ ng trình c th đ HS n m ụ ể ể

đ c trình t c n thi t, cách s d ng c a các th t c. ượ ự ầ ế ử ụ ủ ụ ủ

Trong ph n đ c/ghi t p văn b n, GV nên gi ệ ả ầ ọ ớ ề ủ ụ i thi u cho HS v th t c ệ

readln(), writeln(), phân bi t gi a read/readln và ệ ế ế ệ ệ ữ

write/writeln. Đ ng th i, ờ ở ồ ủ ụ ph n này GV có th g i HS so sánh v i th t c ể ợ ầ ớ

read/readln, write/writeln trong các ch ng trình đã h c tr c đó. ươ ọ ướ

3.1.3.5.2. Bài 16. Ví d làm vi c v i t p ệ ớ ệ ụ

GV c n đ nh h ng cho HS trình t i bài toán, quan tr ng là h ng cho ầ ị ướ gi ự ả ọ ướ

HS xác đ nh đ c nh ng y u t c n thi t dùng đ x lý trong ch ng trình nh ị ượ ế ố ầ ữ ế ể ử ươ ư

bi n, t p, bi u th c x lý. Sau khi đã xác đ nh thu t toán và các y u t ứ ử ế ố ệ ể ế ậ ị ớ thì m i

ti n hành gi i bài toán, tránh tr ế ả ườ ng h p HS đ c không hi u đ nh ng r p khuôn ể ư ề ậ ợ ọ

sao chép ngay ch ng trình, ho c t o thói quen b qua các b ươ ặ ạ ỏ ướ c quan tr ng trong ọ

ph ng pháp gi i m t bài toán Tin h c. ươ ả ộ ọ

Hai ví d đ a ra có th gây khó hi u cho HS, GV nên ch n m t s ví d ể ộ ố ụ ư ể ọ ụ

khác đ c phát bi u ng n g n, tr ng tâm, g n gũi v i t duy các em. ượ ớ ư ể ầ ắ ọ ọ

ng VI. 3.1.3.6. Ch

CH

ươ

ƯƠ

Ấ NG TRÌNH CON VÀ L P TRÌNH CÓ C U

Ậ

TRÚC

Đ có th rèn luy n thêm v t duy l p trình cho các em, ề ư ể ệ ể ậ GV nên linh đ ngộ

đi u ch nh gi d y, s phân b ch ng trình gi a ti ề ỉ ờ ạ ổ ươ ự ữ ế ặ t bài t p và th c hành, ho c ự ậ

k t h p d y bài t p trên phòng máy. Đ ho t đ ng k t h p này hi u qu c n có ể ế ợ ế ợ ạ ộ ả ầ ệ ạ ậ

m t s bi n pháp quan sát l p t t, qu n lý nghiêm ng t, tránh đ HS không chú ý ộ ố ệ ớ ố ể ặ ả

vào bài gi ng mà làm vi c riêng trên máy tính, ch ng h n có th yêu c u HS t ệ ể ẳ ạ ầ ả ắ t

màn hình, quan sát lên b ng.ả

3.1.3.6.1. Bài 17. Ch ươ ng trình con và phân lo i ạ

ế Đ c th hóa các khái ni m v tham s hình th c, tham s th c s , bi n ố ự ự ể ụ ể ứ ệ ề ố

ng trình con, GV nên đ a ra m t ch c c b , bi n toàn c c trong c u trúc ch ụ ụ ộ ế ấ ươ ư ộ ươ ng

trình đ n gi n t ng quát, dùng ch ng trình đó đ minh h a và hình thành t ả ổ ơ ươ ể ọ ấ ả t c

các khái ni m trong bài c n gi ệ ầ ớ ố i thi u cho HS, ho c s d ng m t ví d xuyên su t ặ ử ụ ụ ệ ộ

toàn bài h c. Đi u này làm cho HS d dàng t ng b c ti p thu ki n th c m t cách ừ ề ễ ọ ướ ứ ế ế ộ

tr c quan nh t. ự ấ

Đ nêu b t lên l ng trình con m t cách ng n g n, ể ậ ợ i ích c a ch ủ ươ ọ GV c nầ ắ ộ

i ích. đ a ra cho HS nh ng ví d đ n gi n, tránh dài dòng đi sâu vào các l ả ư ụ ơ ữ ợ

M c 2, khi gi i thi u v hàm và th t c thì nên nói m t ít v tr ng h p s ụ ớ ủ ụ ề ườ ề ệ ộ ợ ử

đó bi d ng chúng, có th cho ụ ể HS rút ra s so sánh gi a hàm và th t c đ t ữ ủ ụ ể ừ ự ế t

đ c các tr ng h p nên s d ng chúng. ượ ườ ử ụ ợ

ng trình con 3.1.3.6.2. Bài 18: Ví d v cách vi ụ ề ế t và s d ng ch ử ụ ươ

Nên phân m c h p lý , đ ng nh t gi a hai ph n cách vi ụ ợ ữ ầ ấ ồ ế t và s d ng th ử ụ ủ

t và s d ng hàm(trang 101) g m c u trúc, ví d trong t c (trang 96) và cách vi ụ ế ử ụ ụ ấ ồ

m i ph n. ầ ỗ

GV c n đ nh nghĩa cho HS v tham tr và tham bi n, nh n m nh và l u ý ị ư ề ế ấ ạ ầ ị

HS c n th n khi s d ng ch ử ụ ẩ ậ ươ ầ ng trình con có tham tr và tham bi n đ tránh nh m ế ể ị

l n.ẫ

GV nên yêu c u HS chuy n các ch ng trình đã vi các ch ng trình ể ầ ươ t ế ở ươ

tr c v d ng ch ng trình con. ướ ề ạ ươ

3.1.4. H ng d n h c sinh hình thành ph ẫ ọ ướ ươ ng pháp h c t p phù h p ọ ậ ợ

3.1.4.1. Ph ươ ng pháp h c t p trên l p ọ ậ ớ

3.1.4.1.1. H ng d n h c sinh s d ng sách giáo khoa ẫ ọ ử ụ ướ

Nh đã nói, SGK là công c h c t p không th thi u, h tr đ c l c cho HS ư ỗ ợ ắ ự ụ ọ ậ ể ế

ng trình 11 nói chung, và dù cho công trong ho t đ ng chi m lĩnh tri th c ch ế ạ ộ ứ ươ

ngh thông tin có phát tri n v t b c nh th nào, SGK Tin h c nói riêng v n là ệ ể ượ ậ ư ế ẫ ọ

tài li u có ch n l c m t cách h th ng, căn b n, g n gũi v i HS nh t đ c xây ệ ố ọ ọ ấ ượ ệ ả ầ ộ ớ

d ng theo m c tiêu giáo d c, giúp HS h c t p hi u qu nh t. Ph n l n SGK đ ự ầ ớ ọ ậ ụ ụ ệ ả ấ ượ c

HS nghiên c u trên l p đ thác ki n th c trong quá trình gi ng d y c a GV. Vì ứ ứ ủ ể ế ả ạ ớ

v y s d ng SGK nh th nào đ hi u qu , h tr đ ậ ử ụ ả ỗ ợ ượ ư ế ể ệ ả c cho HS là đi u c n ph i ề ầ

c n thi l u ý. GV có th h ư ể ướ ng d n HS chu n b nh ng y u t ẩ ị ữ ế ố ầ ẫ ế ọ t và ti n hành đ c ế

SGK theo trình t : ự

- B c đ u tiên tr c khi t ch c cho HS t nghiên c u SGK, GV ph i xác ướ ầ ướ ổ ứ ự ứ ả

i quy t v n đ gì, đ nh rõ m c đích đ c sách, đ c nh ng gì, đ c nh th nào, gi ị ư ế ụ ữ ọ ọ ọ ả ế ấ ề

tìm hi u v n đ gì, ... Đ HS xác đ nh đ c nh ng v n đ này, GV c n đ t ra ể ề ể ấ ị ượ ữ ề ấ ầ ặ

ộ m t h th ng câu h i h p lý đ HS t p trung khai thác n i dung, giúp HS có m t ộ ệ ố ỏ ợ ể ậ ộ

ph ng pháp rõ ràng đ HS có th t p trung suy nghĩ c a mình vào v n đ GV nêu ươ ể ậ ủ ể ề ấ

ng pháp đ c SGK HS có th áp d ng: ra. M t ph ộ ươ ụ ể ọ

ự ậ ằ ạ ướ ọ t qua bài đ c o T o s t p trung cho chính mình b ng cách xem l

tr ướ c khi th t s ng i đ c t ng ch : ữ ậ ự ồ ọ ừ

 Xem t a đ bài đ c, các tiêu đ l n nh , nh ng ch đánh d u, in ề ớ ữ ự ề ấ ọ ỏ ỗ

nghiêng ho c in đ m. ặ ậ

 Xem qua nh ng hình v hay minh h a. ữ ẽ ọ

 Xem qua toàn b bài đ c b ng cách đ c đo n đ u và đo n cu i, ố ầ ạ ằ ạ ộ ọ ọ

t nhanh qua nh ng câu đ u c a t ng đo n trong bài. l ướ ầ ủ ừ ữ ạ

 G p sách l ấ

i và t ạ ự ủ xác đ nh: ý chính c a bài là gì và m c đích c a ủ ụ ị

tác gi ả là gì đ có đ ể ượ c m t ý t ộ ưở ng khái quát v n i dung bài đ c, t ề ộ ọ ừ ễ ậ đó d t p

trung h n và bài đ c s tr nên d nh h n. ọ ẽ ở ễ ớ ơ ơ

o Không đ c thành ti ng vì ki u đ c này s ch m h n.

ẽ ậ ế ể ọ ơ ọ

o Đ c theo ý, theo nhóm ý đ

ọ ượ c phân b trong bài. ố

t nh t là t p trung ngay t ề ầ ọ ộ ố ậ ấ ừ ầ l n o Không nên đ c m t câu nhi u l n, t

đ u tiên. ầ

t trong bài ổ ố ộ ọ ớ ộ ứ ằ ế o Thay đ i t c đ đ c nh m thích ng v i đ khó và cách vi

đ c. ọ

- Trong khi HS đ c SGK, GV ph i quan sát, theo dõi vi c đ c c a HS. Sau ọ ủ ệ ả ọ

khi HS đ c xong, GV ti n hành đàm tho i theo nh ng câu h i đ ra, trong m t s ạ ỏ ề ộ ố ữ ế ọ

tr ườ ng h p, có th có c các câu h i ph nh m giúp HS hi u sâu ki n th c h n. ụ ằ ứ ơ ể ể ế ả ợ ỏ

- V n d ng các PPDH tích c c vào bài d y k t h p v i ph ự ế ợ ụ ạ ậ ớ ươ ọ ng pháp đ c

SGK s t o ra h ng thú cho ng ẽ ạ ứ ườ ọ i h c, đ ng th i rèn luy n, c ng c cho các em ệ ủ ờ ồ ố

kĩ năng s d ng SGK hi u qu . Khi HS đã bi ử ụ ệ ả ế ể ậ t cách đ c sách, GV có th v n ọ

ng trình hóa vào trong ti t h c: d ng PPDH ch ụ ươ ế ọ

o GV nghiên c u n i dung trình bày trong SGK, so n các câu h i theo

ứ ạ ỏ ộ

ch ng trình đ ng th ng ho c phân nhánh. Nh ng câu h i này đ c chép lên ươ ườ ữ ặ ẳ ỏ ượ

i l p. b ng ph ho c trên b ng t ả ụ ặ ả ạ ớ

o GV h

ng d n HS đ c l n l ướ ọ ầ ượ ừ ạ t t ng đo n, sau khi đ c xong m i đo n ạ ẫ ọ ỗ

i câu h i trên b ng, n u tr l thì ng ng l ừ i tr l ạ ả ờ i đ ả ờ ượ ế ả ỏ ạ c thì sang đo n sau. Ho t ạ

đ ng h c t p này đòi h i HS ph i h t s c t ộ ả ế ứ ự ọ ậ ỏ ự giác và GV có bi n pháp tích c c ệ

theo dõi ho t đ ng c a HS. GV có th yêu c u HS tr l i câu h i ra gi y, GV đi ạ ộ ả ờ ủ ể ầ ấ ỏ

i t ng HS đ quan sát, tìm hi u và h ng d n khi c n thi t. t ớ ừ ể ể ướ ẫ ầ ế

o Cu i cùng ố

i v n đ HS GV đ a ra m t s câu h i nh m h th ng hóa l ỏ ệ ố ộ ố ư ằ ạ ấ ề

đã h c, qua đó ki m tra đ c m c đ thông hi u c a HS, gi i thích cho HS v ể ọ ượ ứ ủ ể ộ ả ề

v n đ tìm hi u. ấ ề ể

3.1.4.1.2. H ng d n h c sinh ghi chép ẫ ọ ướ

Trong xu h ng d y h c tích c c, vi c ghi chép c a ướ ủ HS có th đ ể ượ ự ệ ạ ọ ả c gi m

nh , tuy nhiên v n là h t s c c n thi t, ph thu c vào cách ghi chép c a các em ế ứ ầ ẹ ẫ ế ụ ủ ộ

trong gi h c nh th nào. Vi c ghi chép trên l p này giúp các em t p trung chú ờ ọ ư ế ệ ở ậ ớ

ý vào bài gi ng c a GV, đ ng th i bi ủ ả ồ ờ ế ề t phân tích so sánh, t ng h p các v n đ , ổ ấ ợ

bi t ch n nh ng v n đ ch y u. Ghi chép đ ế ề ủ ế ữ ấ ọ ượ ớ c th c hiên v i m c đich đ nh , ự ụ ể ớ

ậ đ hi u, đ làm ti n đ cho vi c nghiên c u các v n đ sau. HS không nên r p ể ể ứ ể ề ề ệ ề ấ

khuôn, máy móc ghi l ạ ừ ắ i t ng câu t ng ch c a GV mà ph i ch n l c, cân nh c ọ ọ ữ ủ ừ ả

duy c a các em phát tri n, ki n th c c a các trên c s hi u v n đ . Nh đó, t ấ ơ ở ể ề ờ ư ứ ủ ủ ể ế

em đ c kh c sâu h n. ượ ắ ơ

Ghi chép và v hình là công vi c t l c c a HS, GV không nên và không ệ ự ự ủ ẽ

đ c làm thay. GV c n h ng d n các em t ghi chép, tránh vi c đ c t ng câu ượ ầ ướ ẫ ự ọ ừ ệ

ch cho các em. ữ

Đ giúp HS có th t ghi chép tài li u mà GV trình bày, có th làm nh sau: ể ể ự ư ệ ể

ầ - Khi HS ch a quen v i vi c ch n l c thông tin, trình bày ghi chép, GV c n ọ ọ ư ệ ớ

nói cho các em bi ế t khi nào thì ghi, ghi nh ng gì và ghi nh th nào. ữ ư ế

ghi, GV h - Khi HS đã quen v i vi c trình bày thì đ các em t ệ ể ớ ự ướ ẫ ng d n

b ng cách thay đ i nh p đi u, gi ng nói cũng nh t c đ nói và th i gian ngh . ỉ ằ ư ố ộ ệ ổ ọ ờ ị

Trong quá trình gi ng d y, GV có th h ng d n HS cách trình bày m t s ể ướ ạ ả ộ ố ẫ

bài h c trong v m t cách có h th ng, ch ng h n theo s đ t duy. Cách này ơ ồ ư ở ộ ệ ố ẳ ạ ọ

đ c áp d ng khi d y nh ng bài có tính h th ng, có liên h v i nhau. ượ ệ ố ệ ớ ụ ữ ạ

Ví d khi d y bài Ki u xâu (ti t 1 và 2), GV có th đ nh h ng HS trình bày ụ ể ạ ế ể ị ướ

ghi chép theo s đ : ơ ồ

Hình 3.4. S đ t duy bài Ki u xâu (ti t 1 và 2) ơ ồ ư ể ế

Vi c trình bày theo s đ t duy s giúp các em t ơ ồ ư ệ ẽ ự ứ mình h th ng ki n th c ệ ố ế

m t cách logic và nhanh chóng, hi u qu nh t. ệ ấ ả ộ

3.1.4.2. Ph ng pháp h c t p t i nhà ươ ọ ậ ạ

T h c ự ọ ở nhà c a HS có m t ý nghĩa l n lao v m t giáo d c và giáo ớ ề ặ ủ ụ ộ

c quan tâm t t, vi c h c d ưỡ ng. N u đ ế ượ ch c t ổ ứ ố ệ ọ ở nhà c a HS s rèn luy n cho ẽ ủ ệ

HS thói quen làm vi c t l c, giáo d c cho HS nh ng tình c m, tinh th n trách ệ ự ự ụ ữ ả ầ

nhi m, giúp các em n m v ng tri th c, k năng và k x o. Ng ỹ ả ữ ứ ệ ắ ỹ c l ượ ạ ệ i, n u vi c ế

nhà c a HS không đ c quan tâm t ch c t t s làm cho HS tr nên h c t p ọ ậ ở ủ ượ ổ ứ ố ẽ ở

l ườ i bi ng. ế

Vi c h c t p trên ọ ậ ở ệ nhà c a HS ph n l n ph thu c vào vi c d y h c ụ ầ ớ ọ ở ủ ệ ạ ộ

ng d n c a GV, m t ph n nh l p, vi c ra bài t p, giao nhi m v và vào s h ớ ự ướ ụ ệ ệ ậ ẫ ủ ầ ộ ỏ

xu t phát t h ng thú h c t p tr c ti p c a các em đ i v i môn h c. Vì v y, GV ấ ừ ứ ự ế ủ ố ớ ọ ậ ậ ọ

ph i căn c vào tình hình n m ki n th c c a HS, năng l c h c t p c a HS trong ứ ủ ự ọ ậ ủ ứ ế ả ắ

l p và d a vào tình hình c th v th i gian mà giao cho các em nh ng vi c có tính ớ ụ ể ề ờ ự ữ ệ

ch t b sung, nghiên c u n m b t v ng ch c tài li u đã h c. ứ ắ ắ ữ ấ ổ ệ ắ ọ

GV có th h ng d n các em t h th ng l đ nh hình ể ướ ẫ ự ệ ố ạ i ki n th c cũ và t ứ ế ự ị

ki n th c m i đ chu n b cho ti t h c b ng cách s d ng kĩ thu t KWL. Ví d ớ ể ứ ế ẩ ị ế ọ ằ ử ụ ậ ụ

tr c khi d y bài Ki u xâu, GV yêu c u HS v nhà t ướ ể ề ầ ạ ự chu n b tr ẩ ị ướ ứ c ki n th c ế

theo m u sau: ẫ

Hình 3.5. M u trình bày ki n th c đ nh h ng cho HS chu n b nhà bài Kiêu xâu ứ ị ế ẫ ướ ẩ ị ở

Trong đó: HS đi n vào c t K là nh ng ki n th c các em đã bi t liên quan ứ ữ ề ế ộ ế

đ n bài h c, c t W là nh ng ki n th c các em mu n bi ế ữ ứ ế ộ ọ ố ế ộ t khi h c bài này, và c t L ọ

c hoàn t t sau khi các em h c xong ti s đ ẽ ượ ấ ọ ế ọ ộ t h c. Trong quá trình th c hi n n i ự ệ

dung trên các em v n có th tham kh o ý ki n g i ý c a GV đ có th đ nh h ể ị ủ ể ế ể ả ẫ ợ ướ ng

đúng v bài h c. Thông qua n i dung HS đã chu n b tr c nhà nh trên, GV còn ị ướ ở ề ẩ ọ ộ ư

có th bi t m c đ các em xác đ nh tr ng tâm bài h c, nhu c u h c t p c a các em ể ế ọ ậ ủ ứ ộ ầ ọ ọ ị

thiên v h ề ướ ng nào, nh ng v n đ các em th c m c đ đ ng th i v a có th ắ ờ ừ ể ồ ữ ề ấ ắ ể

h ướ ừ ạ ng các em ch đ ng suy nghĩ, phát sinh nhu c u chi m lĩnh tri th c, v a t o ủ ộ ứ ế ầ

đi u ki n cho các em t đánh giá m c đ n m b t ki n th c c a mình. ệ ề ự ứ ộ ắ ứ ủ ế ắ

Trong khi chu n b gi ng d y ẩ ị ả ỹ ề ệ ạ m t bài nào đó, GV c n suy nghĩ k v vi c ầ ộ

giao cho HS các bài làm nhà. Vi c giao bài làm nhà m t cách có h th ng, ở ệ ở ệ ố ộ

th ườ ng xuyên không ch giúp các em n m v ng nh ng tri th c đã h c cũng nh rèn ữ ư ữ ứ ắ ọ ỉ

luy n k năng, k x o c n thi ỹ ả ệ ầ ỹ ế ề ế t mà còn t o cho các em m t thói quen n n p ạ ộ

trong công vi c, chu n b nh ng c s ki n th c c n thi ị ữ ơ ở ế ứ ầ ệ ẩ ế ắ ể ế ụ t, v ng ch c đ ti p t c ữ

ệ ti p thu các ki n th c m i. Vì th , bên c nh nh ng bài làm nh m ph c h i, luy n ạ ụ ồ ứ ữ ế ế ế ằ ớ

ữ t p và sáng t o trên c s nh ng ki n th c đã h c, cũng c n giao cho HS nh ng ậ ơ ở ữ ứ ế ầ ạ ọ

bài làm có mang nh ng y u t chu n b cho vi c ti p thu tri th c m i, ho c cũng ế ố ữ ứ ệ ế ặ ẩ ớ ị

có th th c hi n tinh th n này ngay trong các bài có tính h th ng ki n th c và ể ự ệ ố ứ ệ ế ầ

luy n t p. ệ ậ

Ví d sau khi d y xong ti t 1 và 2 bài Ki u xâu, GV có th đ t yêu c u bài ụ ạ ế ể ể ặ ầ

t p v nhà cho HS: ậ ề

Hình 3.6. Yêu c u bài t p v nhà cho HS bài Ki u xâu ậ ề ể ầ

Thông qua bài t p trên, HS đã có s h th ng l duy ự ệ ố ậ ạ i ki n th c đã h c, t ứ ọ ư ế

i câu h i “Dùng hàm, v n d ng bài h c vào gi ậ ụ ọ ả i yêu c u bài t p thông qua tr l ậ ả ờ ầ ỏ

th t c nào?”. Bài t p m c đ trên HS có th t x lý ho c d a vào ph n ví d ủ ụ ậ ở ứ ộ ể ự ử ặ ự ầ ụ

ầ trong SGK, t o cho HS thói quen nghiên c u sách, tài li u đ th c hi n yêu c u ể ự ứ ệ ệ ạ

giác, xem bài tr c khi lên l p. Bài t p v nhà này còn mang c a GV m t cách t ủ ộ ự ướ ề ậ ớ

t 3 GV h tính t o m t ti n đ cho ti ộ ề ề ạ ế ướ ơ ng d n HS th c hi n các bài t p nhanh h n ự ệ ẫ ậ

(thay vì đ n gi h c m i b t đ u d y cho các em ph n ví d ) ho c có th m ế ờ ọ ớ ắ ầ ể ở ụ ầ ặ ạ

r ng d ng bài t p lên cao h n. ậ ộ ạ ơ

Đ đ m b o ho t đ ng h c t p t i nhà c a các em đ t k t qu t t, GV ọ ậ ạ ạ ộ ể ả ả ạ ế ả ố ủ

thích h p. Bên c nh đó, GV c n có nh ng bi n pháp ki m tra, đ ng viên, khích l ầ ữ ể ệ ộ ệ ạ ợ

c n l ng nghe ph n h i c a các em v ki n th c các em ch a rõ, c n bi ầ ắ ề ế ồ ủ ư ứ ầ ả ế t ho c có ặ

ng d n k p th i nh ng n i dung các em quan tâm. M t s bi n pháp mà GV s h ự ướ ộ ố ệ ữ ẫ ờ ộ ị

ấ có th th c hi n: ki m tra bài làm c a HS, ki m tra ghi chép c a HS (không nh t ể ự ủ ủ ể ể ệ

thi t c các n i dung GV trình bày b ng l i nói ho c ghi b ng, ế t ph i đ y đ t ả ầ ủ ấ ả ằ ộ ờ ả ặ

nh ng ph i đ m b o các đ m c, các ý chính c n n m), k p th i đ ng viên, ề ụ ả ả ờ ộ ư ắ ầ ả ị

ể ằ khuy n khích nh ng HS có nhi u c g ng trong ho t đ ng h c t p (có th b ng ạ ộ ọ ậ ố ắ ữ ế ề

cách tuyên d ng, cho đi m s ). M t bi n pháp h t s c c n thi ươ ế ứ ầ ể ệ ộ ố ế ả t và hi u qu là ệ

nhà vào trong bài ki m tra đ a m t ph n n i dung r t g n v i các bài t p đã làm ấ ầ ư ậ ầ ộ ộ ớ ở ể

th ng xuyên. N u đ ch c th ườ c t ế ượ ổ ứ ườ ọ ậ ủ ng xuyên, khoa h c, ho t đ ng h c t p c a ạ ộ ọ

HS s r t hi u qu , t o cho các em m t thói quen tích c c trong h c t p môn Tin ọ ậ ả ạ ẽ ấ ự ệ ộ

h c 11. ọ

ộ Đi u quan tr ng không kém là GV c n chú ý đ n nh ng HS y u kém, đ ng ầ ữ ề ế ế ọ

viên các em th ng xuyên và giúp đ ườ ỡ ở ứ ộ m c đ nhi u h n đ các em theo k p các ể ề ơ ị

b n khác. ạ

Ngoài ra, GV có th t o cho mình và HS m t kênh liên l c thông qua ể ạ ạ ộ

ph ươ ng ti n công ngh thông tin, ch ng h n di n đàn hay th đi n t ẳ ư ệ ử ệ ệ ễ ạ ế nh m ti p ằ

nh n nhanh nh t th c m c c a HS. GV c n th ủ ầ ậ ấ ắ ắ ườ ự ng xuyên nâng cao năng l c

chuyên môn c a b n thân, k t h p gi a ph ủ ả ế ợ ữ ươ ng pháp gi ng d y truy n th ng và ạ ề ả ố

hi n đ i, gây h ng thú cho HS đ i v i bài h c. ệ ạ ố ớ ứ ọ

3.1.5. V n d ng m t s ph ộ ố ươ ậ ụ ả ng pháp, kĩ thu t d y h c tích c c trong gi ng ậ ạ ọ ự

d yạ

Các ph ng pháp, kĩ thu t d y h c tích c c đã đ ươ ậ ạ ự ọ ượ ứ c nghiên c u và ng ứ

d ng trong d y h c m t cách m nh m trong th i gian g n đây nh m nâng cao ẽ ụ ạ ầ ằ ạ ọ ộ ờ

ử ụ hi u qu gi ng d y. Tùy vào đ c đi m bài h c, GV có th l a ch n, s d ng ả ả ể ự ệ ể ặ ạ ọ ọ

riêng l ho c k t h p các kĩ thu t, ph ẻ ế ợ ậ ặ ươ ng pháp v i nhau đ t ớ ể ổ ọ ch c d y h c, ạ ứ

đ m b o đ c tr ng quan tr ng c a d y h c tích c c là l y HS làm trung tâm, GV ả ủ ạ ư ự ấ ả ặ ọ ọ

là ng ch c, đi u khi n, giám sát ho t đ ng h c t p. i h ườ ướ ng d n, t ẫ ổ ứ ạ ộ ọ ậ ề ể

Ví d trong ti t 1 bài Ki u xâu, GV có th s d ng PPDH đ t và gi ụ ế ể ử ụ ể ặ ả ế i quy t

h c, GV yêu c u HS nh c l i m t s ki u d li u đã v n đ . Trong đó, đ u gi ấ ề ầ ờ ọ ắ ạ ầ ộ ố ể ữ ệ

h c (g m 4 ki u d li u chu n và ki u m ng), yêu c u HS s d ng đ l u tr giá ọ ể ữ ệ ử ụ ể ư ữ ể ẩ ả ầ ồ

ể ư tr h tên m t HS, nêu cách nh p và xu t d li u ra màn hình, n u s d ng đ l u ế ử ụ ấ ữ ệ ị ọ ậ ộ

ấ tr h tên c a HS c l p thì nh th nào. T yêu c u này, HS s phát hi n ra v n ư ế ữ ọ ả ớ ủ ừ ẽ ệ ầ

đ là các ki u d li u đã h c có th th đáp ng đ ề ể ữ ệ ể ể ứ ọ ượ ệ c yêu c u nh ng không hi u ư ầ

qu , vì đ l u tr m i tên HS ta s d ng m t m ng kí t ữ ỗ ử ụ ể ư ả ả ộ ự ấ , th c hi n nh p, xu t ự ệ ậ

c a h tên, khi n ch ng trình dài dòng, lãng phí b nh . GV đ t gi t ng kí t ừ ự ủ ọ ế ươ ặ ộ ớ ả

thuy t có m t ki u d li u m i kh c ph c đ ữ ệ ụ ượ ế ể ắ ộ ớ ể c nh ng h n ch trên, đó là ki u ế ữ ạ

ể xâu – m t ki u d li u có c u trúc. Liên h v i bài Ki u m ng – cũng là m t ki u ể ữ ệ ệ ớ ể ả ấ ộ ộ

thuy t v các y u t d li u có c u trúc, GV giúp HS xây d ng gi ữ ệ ự ấ ả ế ề ế ố có th xác ể

c trong ki u xâu trong NNLT, sau đó yêu c u các em tìm hi u n i dung đ nh đ ị ượ ể ể ầ ộ

kh ng đ nh gi thuy t là đúng. Trong quá trình HS nghiên c u bài bài h c đ t ọ ể ự ẳ ị ả ứ ế

i quy t v n đ , GV đ t ra m t h th ng câu h i g i m đ h ng HS h c đ gi ọ ể ả ộ ệ ố ở ể ướ ế ấ ỏ ợ ề ặ

đi đúng cách, giúp đ các em gi ỡ ả i đáp nh ng th c m c n u có. ắ ắ ế ữ

Ho c GV có th s d ng PPDH h p tác trong ti t 2 bài Ki u xâu. GV phân ể ử ụ ặ ợ ế ể

nhóm cho các em tìm hi u v các hàm, th t c x lý xâu, sau đó l n l t các nhóm ủ ụ ử ầ ượ ể ề

i cho các b n trong l p cùng hi u v n i dung nhóm lên báo cáo k t qu , gi ng gi ế ả ả ả ề ộ ể ạ ớ

mình tìm hi u. Các nhóm có th đ t câu h i cho nhau nh m làm rõ ki n th c, t ể ặ ứ ự ể ế ằ ỏ

ữ đánh giá k t qu c a nhóm mình và nhóm b n, tăng tinh th n thi đua h c t p gi a ọ ậ ả ủ ế ạ ầ

các nhóm. K t h p v i làm vi c h p tác, GV h ng các em trình bày k t qu theo ệ ợ ế ợ ớ ướ ế ả

m t s đ t duy v các thao tác x lý xâu. ộ ơ ồ ư ử ề

Đi m quan tr ng nh t khi th c hi n áp d ng các PPDH tích c c vào ti ệ ự ụ ự ể ấ ọ ế t

c ho t đ ng h c t p cho HS, GV đóng vai trò h c c th là GV ph i t ọ ụ ể ch c đ ả ổ ứ ượ ạ ộ ọ ậ

ng ng d n, đi u hành, ki m soát, h tr ho t đ ng c a HS, tăng c i h ườ ướ ạ ộ ỗ ợ ủ ề ể ẫ ườ ng

tính tích c c, ch đ ng, sáng t o c a HS trong ho t đ ng h c t p. Đi u này đòi ạ ủ ạ ộ ọ ậ ủ ộ ự ề

h i GV ph i luôn t ỏ ả ự trang b cho mình m t ki n th c v ng ch c, kĩ năng t ế ứ ữ ắ ộ ị ổ ứ ch c,

qu n lý ho t đ ng l p h c hi u qu , k năng d n d t, g i m v n đ và kích ạ ộ ả ỹ ở ấ ệ ề ẫ ắ ả ớ ọ ợ

thích h ng thú h c t p c a HS. ọ ậ ủ ứ

3.1.6. ng d ng công ngh thông tin làm ph Ứ ụ ệ ươ ng ti n d y h c ệ ạ ọ

S d ng công ngh thông tin trong d y h c v a là yêu c u nh m phát huy ạ ọ ừ ử ụ ệ ầ ằ

th m nh c a chính b n thân môn Tin h c trong nhà tr ng, v a là đòi h i đ t ra ế ạ ủ ả ọ ườ ỏ ặ ừ

nh m nâng cao ch t l ấ ượ ằ ể ng d y h c trong th i đ i công ngh thông tin phát tri n ờ ạ ệ ạ ọ

t b c nh hi n nay. Ngoài nh ng PTDH thông th v ượ ậ ư ệ ữ ườ ấ ng nh b ng, ph n, có r t ư ả ấ

nhi u ph ề ươ ệ ng ti n công ngh thông tin khác v i nh ng ch c năng hi n đ i, ti n ớ ữ ứ ệ ệ ệ ạ

d ng giúp GV và HS t ụ ổ ả ơ ch c các ho t đ ng d y h c sinh đ ng, hi u qu h n, ọ ạ ộ ứ ệ ạ ộ

kích thích cao h ng thú h c t p c a HS. ọ ậ ủ ứ

V i đ c đi m d y h c l p trình, do đó, đi u quan tr ng tr ớ ặ ọ ậ ể ề ạ ọ ướ ả c h t là ph i ế

bi ế ậ t v n d ng m t cách khéo léo, h p lý, không quá v n d ng các ph ợ ụ ụ ậ ộ ươ ệ ng ti n

ề công ngh thông tin mà quên đi r ng GV có th d y tr c ti p trên ph n m m. ể ạ ự ệ ế ằ ầ

ạ B ng cách s d ng ph n m m Turbo Pascal (ho c Free Pascal) trong quá trình d y ử ụ ề ặ ằ ầ

lý thuy t, GV có th ngay l p t c giúp HS kh ng đ nh l i ki n th c, đ ậ ứ ế ể ẳ ị ạ ứ ế ượ ế c ti p

xúc v i thao tác so n th o và ch y ch ạ ạ ả ớ ươ ế ng trình khi v a m i h c xong lý thuy t, ớ ọ ừ

ọ t o ni m tin cho HS, đ ng th i cũng t o s t p trung cho HS trong ho t đ ng h c ạ ự ậ ạ ạ ộ ề ồ ờ

t p.ậ

Tuy nhiên, trong m t s tr ng h p nh t đ nh, các công c khác v n h tr ộ ố ườ ấ ị ỗ ợ ụ ẫ ợ

khá l n cho GV trong gi ng d y môn Tin h c 11. M t s công c ph bi n h tr ụ ổ ế ộ ố ỗ ợ ạ ả ớ ọ

t cho GV trong t t ố ổ ứ ạ ch c d y h c hi n nay: ọ ệ

- Microsoft Office Power Point: đây là công c đi n hình nh t đ ụ ể ấ ượ ể c tri n

khai s d ng t ử ụ ừ cách đây r t lâu đ thi ấ ể ế ế t k bài gi ng đi n t ả ệ ử . Đ i v i ch ố ớ ươ ng

trình Tin h c 11, Microsoft Office Power Point có th đ c v n d ng hi u qu ể ượ ọ ụ ệ ậ ả

trong nhi u tr ng h p, ch ng h n nh minh h a các b c c a thu t toán. GV có ề ườ ư ạ ẳ ợ ọ ướ ủ ậ

th thi ể ế ế ộ ộ ữ ệ t k m t b d li u vào, v i b d li u vào này, ng v i t ng b ớ ộ ữ ệ ớ ừ ứ ướ ậ c thu t

toán, GV t o hi u ng v màu s c, chuy n đ ng c a kh i hình trong thu t toán ệ ứ ủ ề ể ắ ậ ạ ộ ố

c trình t đ HS quan sát, hi u đ ể ể ượ ự ự ễ th c hi n thu t toán. Ví d m t slide bi u di n ụ ộ ể ệ ậ

ho t đ ng thu t toán tìm c chung l n nh t c a hai s nguyên d ng M và N ạ ộ ậ ướ ấ ủ ố ớ ươ

(trang 47):

Hình 3.7. M t slide đ c thi t k b ng Microsoft Office Power Point 2007 ộ ượ ế ế ằ

ấ - ViOLET: đây là m t trong nh ng công c h tr d y h c hi u qu nh t ụ ỗ ợ ạ ữ ệ ả ộ ọ

hi n nay. Đ i v i ch ệ ố ớ ươ ề ng trình Tin h c 11, GV có th s s ng ph n m m ể ử ụ ầ ọ

ng t nh Microsoft Office Power Point ho c t o các ViOLET đ t o trình di n t ể ạ ễ ươ ự ư ặ ạ

bài t p l a ch n, tr c nghi m, kéo th , … cho HS c ng c ki n th c ho c trong ậ ự ố ế ứ ủ ệ ả ặ ắ ọ

tr ườ ng h p ki m tra bài. ể ợ

Hình 3.8. M t m u bài t p tr c nghi m thi t k b ng ViOLET 1.7 đ c ng c bài ệ ắ ẫ ậ ộ ế ế ằ ể ủ ố

- iMindMap (ho c Edraw Max): đây là công c t o s đ t ơ ồ ư ụ ạ ặ ế ứ duy h t s c

sinh đ ng, giúp HS t hình thành cho mình ph ộ ự ươ ệ ố ng pháp ghi nh tài li u, h th ng ệ ớ

ki n th c m t cách logic trong quá trình h c t p. GV có th s d ng công c này ể ử ụ ọ ậ ụ ứ ế ộ

ng h p các đ i t đ t o các s đ trong tr ể ạ ơ ồ ườ ố ượ ợ ố ng có m i liên h v i nhau, mu n ệ ớ ố

g i cho HS s h th ng, m i quan h gi a các đ i t ợ ự ệ ố ệ ữ ố ượ ố ộ ng. Ví d đ i v i bài M t ụ ố ớ

s ki u d li u chu n, GV có th t ố ể ữ ệ ể ổ ứ ạ ch c d y h c m t cách hi u qu v i s đ : ả ớ ơ ồ ệ ẩ ọ ộ

duy thi t k b ng Edraw Max 6.0 Hình 3.9. M t m u s đ t ộ ẫ ơ ồ ư ế ế ằ

t k bài d y, v n d ng công Tùy theo m i bài h c c th , GV linh ho t thi ọ ụ ể ạ ỗ ế ế ậ ụ ạ

ngh vào nh m t o ra m t ti t h c sinh đ ng, t p trung s chú ý c a HS vào bài ộ ế ọ ự ủ ệ ậ ằ ạ ộ

h c, kích thích s h ng thú đ i v i môn h c c a các em. ọ ọ ủ ố ớ ự ứ

t k bài d y, ngày nay, Internet tr Bên c nh nh ng ph n m m h tr thi ầ ỗ ợ ữ ề ạ ế ế ạ ở

nên h t s c ph bi n cũng h tr th t s đ c l c cho GV trong quá trình t ỗ ợ ậ ự ắ ự ổ ế ế ứ ổ ứ ch c

ọ d y h c. Ngu n tài nguyên d i dào trên Internet đóng góp m t ph n quan tr ng ạ ầ ồ ọ ộ ồ

trong vi c t h c c a HS, giúp GV c ng c , c p nh t ki n th c nhanh chóng theo ệ ự ọ ủ ố ậ ứ ủ ế ậ

k p t c đ c a th i đ i. Bên c nh đó, thông qua Internet và các d ch v ng d ng, ị ố ộ ủ ờ ạ ụ ứ ụ ạ ị

GV và HS có m t kênh thông tin h u ích ngoài gi ữ ộ ờ ỏ lên l p, HS có th trao đ i, h i ể ớ ổ

đáp các th c m c, th o lu n các v n đ c a các em v bài h c, bài t p, ph ề ủ ề ấ ậ ậ ắ ả ắ ọ ươ ng

ể pháp h c t p, … GV cũng đ ng th i có th cho HS th c hi n các bài t p, bài ki m ể ọ ậ ự ệ ậ ồ ờ

tra tr c tuy n trong m t th i gian quy đ nh, t o cho các em m t t duy tho i mái, ộ ư ự ế ạ ộ ờ ị ả

linh ho t, ch đ ng, không b áp l c khi th c hi n bài t p, bài ki m tra. ủ ộ ự ự ể ệ ậ ạ ị

M t vài ph ng pháp s d ng Internet trong h tr d y h c tích c c: ộ ươ ỗ ợ ạ ử ụ ự ọ

- Thi t k di n đàn đ n gi n nh m h tr HS t ế ế ễ ỗ ợ ả ằ ơ ự ọ ắ h c, giúp GV n m b t ắ

đ c nh ng n i dung HS còn ch a hi u đ k p th i gi i đáp, h ng d n. Khi s ượ ể ị ữ ư ể ộ ờ ả ướ ẫ ử

ệ d ng di n đàn đ h tr quá trình d y h c s có nh ng u đi m: HS có đi u ki n ụ ể ỗ ợ ữ ư ọ ẽ ể ề ễ ạ

ng trình h c, t trao đ i v i GV nh ng v n đ trong ch ữ ổ ớ ề ấ ươ ọ ừ đó v n đ c a các em ề ủ ấ

đ c gi i quy t còn GV có th th y đ c nh ng v n đ mà HS c m th y khó ượ ả ể ấ ế ượ ữ ề ấ ả ấ

khăn trong bài h c và rút ra đ c kinh nghi m đ i v i nh ng bài h c sau; HS có ọ ượ ố ớ ữ ệ ọ

th t trao đ i v i nhau v nh ng bài t p hay nh ng n i dung trong bài h c đ ể ự ổ ớ ữ ữ ề ậ ộ ọ ể

cùng nhau gi i quy t v n đ , thông qua đó GV có th bao quát đ c toàn b HS ả ế ấ ề ể ượ ộ

khi các em h c môn này; HS có th tìm đ c ngu n tài li u tham kh o phong phú, ể ọ ượ ệ ả ồ

ậ trao đ i tài li u v i nhau, giúp đ nhau trong h c t p; thông qua h th ng bài t p, ệ ố ọ ậ ệ ổ ớ ỡ

các em s có th t ẽ ể ự nâng cao ki n th c cho b n thân. ứ ế ả

Trên c s này, tôi ti n hành xây d ng di n đàn ơ ở ự ễ ế http://tinhoc11.co.cc v iớ

các ph n chính: ầ

o Lý thuy t: g m nh ng n i dung lý thuy t xoay quanh ch ộ

ng trình ữ ế ế ồ ươ

Tin h c 11 HS có th tham kh o, s d ng h tr quá trình t ả ỗ ợ ử ụ ể ọ h c t ự ọ ạ ạ i nhà bên c nh

SGK Tin h c 11. ọ

o Bài t p: g m nh ng bài t p m u, h

ng d n cách gi ữ ậ ẫ ậ ồ ướ ẫ ả ậ i các bài t p

trong SGK, sách bài t p, bài t p ngoài, … ậ ậ

o Thu t toán: g m nh ng thu t toán ph bi n mà HS có th g p trong

ổ ế ể ặ ữ ậ ậ ồ

quá trình h c, ho c các thu t toán n i ti ng đ các em tham kh o thêm. ổ ế ể ả ậ ặ ọ

o Tài li u h tr : đăng t

i nh ng tài li u s u t m t ỗ ợ ệ ả ệ ư ầ ữ ừ ệ các ngu n tài li u ồ

ch t l ng, giúp các em t ấ ượ h c, t ự ọ ự nghiên c u các v n đ v l p trình. ấ ề ề ậ ứ

ữ ả ắ ắ ậ ả ỏ ộ ồ ậ o Th o lu n – Th c m c – H i đáp: g m nh ng n i dung th o lu n

v ph n lý thuy t, ph n bài t p và th c hành, nh ng th c m c, nh ng câu h i mà ề ự ữ ữ ế ậ ắ ắ ầ ầ ỏ

ậ HS mu n h i, khi đó GV ho c các thành viên trong di n đàn có th cùng th o lu n, ể ễ ả ặ ỏ ố

tr l i đáp đ ả ờ i nh ng th c m c đ gi ắ ắ ể ả ữ ượ ơ ề ế c ki n th c, hi u rõ, hi u sâu h n v ki n ứ ể ể ế

th c trong ch ng trình. ứ ươ

Hình 3.10. Giao di n n i dung chính di n đàn http://tinhoc11.co.cc ệ ộ ễ

- T ch c các bài t p v nhà, bài ki m tra tr c tuy n trong m t th i gian quy ổ ứ ự ế ể ề ậ ộ ờ

đ nh cho HS th c hi n b ng Google Docs. Có r t nhi u công c khác nhau t o ra ị ự ụ ệ ề ạ ấ ằ

s t ự ươ ử ụ ng tác gi a GV và HS qua các bài t p, bài ki m tra, tuy nhiên s d ng ậ ữ ể

ệ Google Docs là r t h p lý b i s nhanh chóng, ti n d ng và không kém ph n hi u ấ ợ ở ự ụ ệ ầ

qu mà nó mang l i. GV c n chu n b câu h i s n, sau đó có th t o ra bài t p, bài ả ạ ỏ ẵ ể ạ ậ ẩ ầ ị

tr l i, bài t p m t l a ch n, bài t p nhi u l a ch n, ki m tra v i d ng câu h i t ớ ạ ỏ ự ả ờ ể ề ự ộ ự ậ ậ ọ ọ

… V i cách th c này, GV nên áp d ng trong tr ng h p giao bài t p v nhà cho ụ ứ ớ ườ ề ậ ợ

HS, đòi h i HS m t s t giác th c hi n bài t p trong th i gian nh t đ nh, rèn ộ ự ự ỏ ấ ị ự ệ ậ ờ

luy n cho các em cách t ệ ự ự ậ khai thác tài li u ph c v ho t đ ng h c t p, s t p ạ ộ ọ ậ ụ ụ ệ

trung cao đ khi h c t p (vì có th các em th c hi n bài t p trong môi tr ng t ọ ậ ự ể ệ ậ ộ ườ ạ i

ọ các đi m d ch v n ào), t o ni m h ng thú cho các em đ i v i cách th c h c ố ớ ụ ồ ứ ứ ề ể ạ ị

m i.ớ

i ki n th c lý thuy t cho các Ví d đ i v i bài Ki u xâu, nh m c ng c l ể ụ ố ớ ố ạ ủ ằ ứ ế ế

em tr c ti ướ ế t bài t p, ta thi ậ ế ế ứ t k bài t p g m 10 câu h i v i n i dung và cách th c ỏ ớ ộ ậ ồ

nh trong hình bên d i. Sau khi đi n t t c các thông tin, HS b m vào nút Submit ư ướ ề ấ ả ấ

ứ đ g i bài làm đ n GV. GV có th nhanh chóng h th ng s n m b t ki n th c ể ử ệ ố ự ắ ế ế ể ắ

c a các em đ n m c nào, em nào th c hi n đúng hay sai ủ ứ ự ế ệ ở ể ờ đi m nào đ k p th i ể ị

đi u ch nh, gi ng gi i cho các em hi u. ề ả ỉ ả ể

Hình 3.11. M u bài t p v nhà bài ki u xâu (tr c tuy n) ự ế ể ề ậ ẫ

3.1.7. M t vài bi n pháp khác ộ ệ

3.1.7.1. Thi t k phi u h c t p ế ế ế ọ ậ

Phi u h c t p đ ọ ậ ế ượ ử ụ ố c s d ng nh m m c đích c ng c bài cho HS vào cu i ủ ụ ằ ố

gi ờ ộ . GV chu n b s n m t s phi u h c t p v i các câu h i liên quan đ n n i ọ ậ ộ ố ị ẵ ế ế ẩ ớ ỏ

dung bài v a h c, có th yêu c u t ng bàn hoàn thành n i dung phi u h c t p và ừ ọ ầ ừ ọ ậ ể ế ộ

i cho GV, ho c d a vào phi u h c t p nhanh chóng phát bi u tr l i v câu n p l ộ ạ ặ ự ọ ậ ả ờ ề ế ể

ỏ h i. HS s sôi n i, tích c c tham gia vào ho t đ ng c ng c bài thay cho m t m i ỏ ạ ộ ự ủ ệ ẽ ổ ố

vào phút cu i gi ho c n ào vì s p gi ố ờ ặ ồ ắ ả ộ i lao. Ho t đ ng c ng c bài giúp HS m t ạ ộ ủ ố

l n n a ghi nh v ki n th c đã chi m lĩnh đ ầ ữ ớ ề ế ứ ế ượ ấ c r t hi u qu . ả ệ

Ví d v m t m u phi u h c t p s d ng cho bài Ki u xâu (ti t 1): ph ọ ậ ử ụ ụ ề ộ ể ế ẫ ế ụ

l c 3.ụ

3.1.7.2. H ng d n thao tác th c hành và đánh giá k t qu ướ ự ế ẫ ả

M c dù m c đích c a ch ng trình Tin h c 11 là rèn luy n t duy ụ ủ ặ ươ ệ ư ọ l p trình ậ

cho HS ch không ph i NNLT, nh ng rèn luy n NNLT và các thao tác th c hành ứ ư ự ệ ả

ơ ả cũng là m t ph n h t s c quan tr ng trong vi c hoàn thi n nh ng kĩ năng c b n ế ứ ữ ệ ệ ầ ộ ọ

cho HS.

100

Khi đ a ra bài th c hành cho HS, GV không th ch đ a ra yêu c u sau đó ỉ ư ư ự ể ầ

HS t làm bài ho c gõ m t cách máy móc các ch ự ặ ộ ươ ữ ng trình có s n. Đ i v i nh ng ố ớ ẵ

bài khó, bài m i, GV ph i dành m t kho ng th i gian đ cùng v i HS xây d ng ý ả ự ể ả ớ ớ ộ ờ

ng c a thu t toán. t ưở ủ ậ

ng d n HS tìm hi u th Ví dụ bài Bài t p và th c hành 5, bài 1: GV c n h ự ầ ướ ậ ể ẫ ế

nào là xâu palindrome, b ng cách nào có th xác đ nh m t xâu palindrome, ch ể ằ ộ ị ươ ng

trình trong SGK th c hi n nh th nào, vì sao c n vi i ch ư ế ự ệ ầ t l ế ạ ươ ả ế ng trình c i ti n

mà không dùng bi n xâu p. T đó, GV h ng d n HS xây d ng l i ch ng trình. ừ ế ướ ự ẫ ạ ươ

GV nên thi t k phi u th c hành v i m t ph n n i dung g i m cho HS ế ế ự ế ầ ộ ở ợ ộ ớ

bi t trình t th c hi n ch ng trình nh th nào, yêu c u HS đi n thông tin vào ế ự ự ệ ươ ư ế ề ầ

ph n còn thi u, các k t qu v i các b d li u khác nhau, cu i gi ộ ữ ệ ả ớ ế ế ầ ố ờ ự thu phi u th c ế

hành đ có th bi t m c đ th c hành c a HS đ n đâu. Ph ng pháp này cũng ể ế ể ộ ự ủ ứ ế ươ

giúp HS đ t mình vào thái đ nghiêm túc trong gi th c hành h n. ặ ộ ờ ự ơ

3.1.7.3. Thay đ i cách đánh giá ổ

ệ Đánh giá HS và c th hóa b ng đi m s là m t trong nh ng công vi c ể ụ ể ữ ằ ố ộ

không th thi u c a GV. Theo xu h ng d y h c tích c c, đánh giá c a GV cũng ế ủ ể ướ ự ủ ạ ọ

ụ c n có s thay đ i đ phù h p, đ ng b v i s thay đ i PPDH, đ i m i giáo d c, ầ ộ ớ ự ổ ể ự ợ ớ ổ ồ ổ

n u không thì s m mu n cũng tr v quy cách d y cũ. ế ở ề ạ ộ ớ

Đánh giá trong d y và h c tích c c là đánh giá quá trình h c t p c a HS ọ ậ ủ ự ạ ọ

thông qua các ho t đ ng h c t p do GV t ch c, v i m c đích chính là nâng cao ạ ộ ọ ậ ổ ứ ụ ớ

ch t l ng h c t p và năng l c c a HS. Căn c vào k t qu đánh giá, HS bi ấ ượ ự ủ ọ ậ ứ ế ả ế t

đ c m c đ đ t đ c c a mình so v i m c tiêu/nhi m v đ c giao, trên c s ượ ứ ộ ạ ượ ủ ụ ượ ụ ệ ớ ơ ở

này đi u ch nh cách h c đ nâng cao k t qu h c t p, đ ng th i GV đi u ch nh ế ả ọ ậ ề ể ề ọ ồ ờ ỉ ỉ

cách d y cho phù h p. ạ ợ

Đánh giá trong d y và h c tích c c ph i k t h p các hình th c khác nhau, ả ế ợ ự ứ ạ ọ

đánh giá t i nhi u th i đi m khác nhau và đ c k t h p gi a đánh giá c a GV và ạ ề ể ờ ượ ế ợ ữ ủ

HS. Hình th c đánh giá đa d ng, đ ứ ạ ượ c di n ra liên t c trong quá trình h c t p nh : ư ọ ậ ụ ễ

- Quan sát t doự

- Quan sát có h th ng ệ ố

101

- Ki m tra vi ể t ế

- Ki m tra mi ng ể ệ

- Test – tr c nghi m khách quan ệ ắ

HS cũng c n t đánh giá. ầ ự hình thành và phát tri n kĩ năng đánh giá và t ể ự

Thông qua vi c đ a ra nh ng ý ki n nh n xét đánh giá th ệ ư ữ ế ậ ườ ạ ng xuyên cho các ho t

đ ng h c t p khác nhau, cu i m i gi ộ ọ ậ ố ỗ ờ lên l p ho c tu n h c, v n d ng các kĩ ọ ụ ặ ầ ậ ớ

thu t đánh giá đa d ng, GV có th giúp HS t đánh giá đ c m t cách khách quan ể ậ ạ ự ượ ộ

m c đ đ t đ c m c tiêu c a cá nhân/nhóm đ k p th i đi u ch nh. ứ ộ ạ ượ ể ị ụ ủ ề ờ ỉ

ng pháp kích thích HS t p trung h c t p, tham gia tích c c vào M t ph ộ ươ ọ ậ ự ậ

ho t đ ng h c t p mà GV đang áp d ng r t nhi u trong th c t là ch m đi m cho ạ ộ ọ ậ ự ế ụ ề ấ ể ấ

s tham gia c a HS, c a nhóm trong ho t đ ng, n u nhóm nào đ t yêu c u, tham ự ạ ộ ủ ủ ế ạ ầ

gia tích c c thì đ ự ượ ể c tích lũy thêm 01 đi m c ng vào đi m c a cá nhân ho c đi m ủ ể ể ặ ộ

ng pháp này khi n HS ph i luôn đ t mình vào ho t đ ng, vì nhu c a nhóm. Ph ủ ươ ạ ộ ế ả ặ

ộ c u đ t k t qu h c t p cao c a các em là m t nhu c u chính đáng và luôn có m t ầ ả ọ ậ ạ ế ủ ầ ộ

v trí r t quan tr ng trong ho t đ ng h c t p. ị ạ ộ ọ ậ ấ ọ

3.2. Thi ế ế ế ạ t k k ho ch bài h c ọ

3.2.1. Yêu c u chung ầ

i GV Giáo án hay k ho ch bài h c đ u là công vi c chu n b c a ng ề ị ủ ế ệ ẩ ạ ọ ườ

tr c khi lên l p. So n giáo án là thu t ng đ c s d ng tr ướ ữ ượ ử ụ ậ ạ ớ ướ ớ c khi đ i m i ổ

PPDH, c u trúc c a giáo án tuân th ch t ch theo 5 b ủ ặ ủ ẽ ấ ướ c lên l p c a GV. ớ ủ

Thi t k k ho ch bài h c là thu t ng đ ế ế ế ữ ượ ử ụ ổ c s d ng khi th c hi n đ i ự ệ ậ ạ ọ

m i PPDH, là b n thi ả ớ ế ế ệ t k nh ng ho t đ ng h c t p mà HS c n ph i th c hi n ạ ộ ọ ậ ữ ự ầ ả

c m c tiêu bài h c d i s đi u khi n, h ch c c a GV. đ đ t đ ể ạ ượ ọ ướ ự ề ụ ể ướ ng d n, t ẫ ổ ứ ủ

Trên c s xác đ nh đ c nh ng khó khăn c a HS và đ xu t bi n pháp t ơ ở ị ượ ữ ủ ề ệ ấ ổ

ứ ch c d y h c m t cách hi u qu , GV có th xây d ng k ho ch bài h c đáp ng ứ ạ ự ệ ể ế ả ạ ọ ộ ọ

nh ng yêu c u: ữ ầ

- Bám sát n i dung SGK, chu n ki n th c kĩ năng ch ứ ế ẩ ộ ươ ợ ng trình Tin h c 11, phù h p ọ

ng d n đi u ch nh n i dung d y h c môn Tin h c 11 năm h c 2011-2012. v i h ớ ướ ạ ọ ề ẫ ộ ọ ọ ỉ

102

- Yêu c u HS chu n b tr c s l ẩ ị ướ ơ ượ ề ế c v ki n th c bài h c. ứ ầ ọ

- Làm rõ ki n th c giáo khoa d a trên nh ng bi n pháp đã đ xu t trên. ề ấ ở ứ ự ữ ệ ế

- B sung thêm ví d ụ ở ổ ph n d n d t v n đ ho c thay nh ng ví d khó ặ ắ ấ ụ ữ ề ẫ ầ

trong SGK b ng nh ng ví d đ n gi n h n (đ c bi ụ ơ ữ ặ ả ằ ơ ệ ớ t v i nh ng l p h c y u môn ớ ọ ế ữ

Tin h c) mà v n đ m b o yêu c u c a bài. ầ ủ ẫ ả ả ọ

- K t h p PPDH truy n th ng và hi n đ i cho phù h p v i t ng bài h c. ợ ớ ừ ề ố ệ ạ ế ợ ọ

ng ti n h tr - V n d ng các ph ụ ậ ươ ỗ ợ ạ ụ ạ d y h c h p lý, mô ph ng ví d , d y ệ ợ ỏ ọ

ng trình, ... h c thông qua ch ọ ươ

- Đ a ra h th ng câu h i h p lý đ HS tích c c suy nghĩ, phát huy s ch ể ệ ố ỏ ợ ự ủ ự ư

t h c. đ ng c a HS trong ti ộ ủ ế ọ

- Yêu c u HS th c hi n nhi m v v nhà m t cách tích c c. ụ ề ự ự ệ ệ ầ ộ

3.2.2. M t s k ho ch d y h c đ xu t ạ ọ ề ấ ộ ố ế ạ

Nh m ti n hành th c nghi m thu n l ự ậ ợ ế ệ ằ ạ i trong th i gian th c t p s ph m ự ậ ư ờ

ng đ t ố t nghi p, tôi ch n bài Ki u xâu đ xây d ng k ho ch bài h c theo h ể ự ệ ế ể ạ ọ ọ ướ ề

xu t c a đ tài, phù h p v i ti n đ d y h c ng THPT. ợ ớ ế ấ ủ ề ộ ạ tr ọ ở ườ

Theo phân ph i ch ng trình và đ nh h ng d y h c t ng THPT Bình ố ươ ị ướ i tr ọ ạ ườ ạ

S n, bài Ki u xâu đ c chia thành 03 ti t, trong đó: ể ơ ượ ế

- Ti t 01: t đ u bài đ n h t các phép so sánh xâu ế ừ ầ ế ế

- Ti t 02: ti p theo đ n h t ví d 2 ế ế ế ụ ế

- Ti i ế t 03: ph n còn l ầ ạ

Trên c s xác đ nh nh ng khó khăn trong bài Ki u xâu ng 2, cùng ơ ở ữ ể ị ch ở ươ

ứ v i nh ng khó khăn v các m t khác tác đ ng đ n ho t đ ng chi m lĩnh tri th c ớ ạ ộ ữ ế ế ề ặ ộ

c a h c sinh, n i dung và các bi n pháp kh c ph c khó khăn áp d ng trong 02 ti ủ ọ ụ ụ ệ ắ ộ ế t

c đ xu t nh sau: đ u bài Ki u xâu đ ầ ể ượ ề ấ ư

B ng 3.1. N i dung và các bi n pháp áp d ng trong k ho ch bài h c bài Ki u xâu ụ ế ạ ể ệ ả ộ ọ

103

N i dung Ph ng pháp Ph ng ti n ộ ươ ươ ệ

Chu n b bài tr Yêu c u HS th c hi n s S đ KWL ẩ ị c ướ ự ệ ầ ơ ơ ồ

ở nhà v n i dung ề ộ đ KWL ồ K ho ch bài h c đ xu t ti t 02 bài Ki u xâu: Ph l c 1. ọ ề ấ ế ế ạ ụ ụ ế ể t 01 và ti bài Ki u xâu ể

Ph ng pháp đ t và gi S đ t ứ Ki n th c ế ươ ặ ả i ơ ồ ư duy v các ề

có th đ chung về quy t v n đ (đ t v n đ ề ế ấ ặ ấ ề y u t ế ố ể ượ c

ki u xâu và nêu gi thuy t), s đ t ể ả ơ ồ ư ế xác đ nh c a ki u xâu ủ ể ị

duy, phân tích cho HS

Khai báo, Gi i quy t v n đ đã đ t ra S đ t ả ế ấ ề ặ ơ ồ ư duy v các ề

các thao trong ph ng pháp đ t và có th đ ươ ặ y u t ế ố ể ượ c

gi i quy t v n đ , trình bày tác x lýử ả ế ấ ề xác đ nh c a ki u xâu ủ ể ị

xâu (phép theo s đ t duy, nh c HS Tiế ơ ồ ư ắ

t 1 ghép xâu phân bi t xâu r ng và xâu có ệ ỗ

và so sánh m t kí t tr ng ộ ự ắ

xâu)

C ng c Yêu c u HS hoàn thành ủ ố ầ Phi u h c t p, s đ ọ ậ ơ ồ ế

phi u h c t p, sau đó cùng KWL cu i giố ờ ọ ậ ế

nêu ý ki n v đáp án, v ế ề ề

nhà t đi n m t ph n vào ự ề ầ ộ

c t L c a s đ KWL ủ ơ ồ ộ

U Â X U Ể I K

Các thao PPDH theo nhóm, s đ t S đ t ơ ồ ư ơ ồ ư duy v các ề

duy v các thao tác x lý tác x lýử ử ề thao tác x lý xâu ử

. 2 1 i à B

xâu xâu (có th s d ng s đ ể ử ụ ơ ồ

duy t tr c), trong t ư ti ở ế ướ

ắ lúc h th ng cho HS nh c ệ ố

đ n m t s đi m khó l u ý ế ộ ố ể ư

khi dùng th t c Delete và ủ ụ

Insert

Kĩ thu t đ t h th ng câu Ví d 1 và ụ ệ ậ ặ ố Ph n m m Turbo ề ầ

2 Pascal h i, d y h c thông qua ọ ỏ ạ Tiế ph n m m, h ề ầ ướ ng d n HS ẫ t 2 c gi t ư duy v các b ề ướ ả i

thu tậ

C ng c Yêu c u c l p tr i các ủ ố ả ớ ầ l ả ờ ệ Bài t p tr c nghi m ắ ậ

câu h i tr c nghi m cu i giố ờ ỏ ắ ệ b ng ViOLET ằ

104

3.3. K t lu n ch ng 3 ế ậ ươ

D a vào vi c xác đ nh nh ng khó khăn c a HS trong ho t đ ng chi m lĩnh ạ ộ ự ữ ủ ệ ế ị

ng trình Tin h c 11 và nghiên c u các bi n pháp t tri th c ch ứ ươ ứ ệ ọ ổ ọ ch c d y h c ạ ứ

hi u qu , nâng cao ch t l ng h c t p c a HS, ch ấ ượ ệ ả ọ ậ ủ ươ ng 3 đã đ xu t đ ề ấ ượ ề c nhi u

bi n pháp nh m kh c ph c nh ng khó khăn đã xác đ nh. Ch ữ ụ ệ ắ ằ ị ươ ế ng 3 đ c p đ n ề ậ

m t s bi n pháp nh hình thành h ng thú h c t p cho HS, làm rõ nh ng đi m khó ộ ố ệ ọ ậ ữ ư ứ ể

trong SGK, h ng d n HS hình thành ph ướ ẫ ươ ụ ng pháp h c t p phù h p, ng d ng ợ ứ ọ ậ

công ngh thông tin và m t s ph ng pháp, kĩ thu t d y h c tích c c đ t ộ ố ươ ệ ự ể ổ ứ ch c ậ ạ ọ

ho t đ ng d y h c nh m h n ch t ọ ạ ộ ế ố ạ ằ ạ ệ i đa nh ng khó khăn c a HS, nâng cao hi u ủ ữ

qu , ch t l ng gi d y và năng l c t h c c a HS; t đó xây d ng k ho ch bài ấ ượ ả ờ ạ ự ự ọ ủ ừ ự ế ạ

h c phù h p. ọ ợ

T nh ng n i dung đ c đ xu t đã nêu, các ho t đ ng d y h c đ ừ ữ ộ ượ ề ạ ộ ọ ượ ạ ấ ế c ti n

hành thi t k và th c nghi m trong ch ng 4. ế ế ự ệ ươ

105

CH

NG 4

ƯƠ

TH C NGHI M S PH M Ệ

Ư Ạ

Ự

Ch ng này trình bày quá trình th c nghi m s ph m, th ng kê s li u và ươ ố ệ ự ư ệ ạ ố

nh ng k t qu đ t đ c, k t lu n v tính hi u qu c a nh ng bi n pháp đ ả ạ ượ ữ ế ả ủ ữ ệ ệ ế ề ậ ượ ề c đ

xu t trong đ tài. ề ấ

4.1. M c đích th c nghi m s ph m ư ạ ự ụ ệ

Th c nghi m s ph m đ c ti n hành t ự ư ệ ạ ượ ế ổ ể ch c nh m m c đích ki m ứ ụ ằ

thuy t khoa h c c a đ tài, xác nh n tính hi u qu c a các bi n pháp nghi m gi ệ ả ọ ủ ề ế ả ủ ệ ệ ậ

ch c d y h c ch ng trình Tin h c 11 theo h ng đ xu t trong đ tài. t ổ ứ ạ ọ ươ ọ ướ ề ấ ề

4.2. Đ i t ố ượ ng th c nghi m s ph m ệ ư ạ ự

Đ i t ng đ c ch n th c nghi m là GV và HS l p 11B4 và 11B8 tr ố ượ ượ ự ệ ọ ớ ườ ng

THPT Bình S n, t nh Qu ng Ngãi và ti n trình d y h c bài 02 ti ế ạ ả ơ ọ ỉ ế ầ ể t đ u bài Ki u

xâu.

4.3. N i dung th c nghi m s ph m ư ạ ự ộ ệ

Ti n trình th c nghi m s ph m n m trong th i gian th c t p s ph m t ằ ự ậ ư ạ ư ạ ự ế ệ ờ ố t

nghi p, do đó n i dung th c nghi m s ph m đ c GV h ư ạ ự ệ ệ ộ ượ ướ ự ng d n th c t p tr c ự ậ ẫ

ti p góp ý, phê duy t tr ệ ướ ế c khi ti n hành. ế

S ti nhóm TN và 02 ti nhóm ĐC) ố ế t gi ng d y: 04 (02 ti ạ ả t ế ở t ế ở

Bài d y: Ki u xâu (ti t 1 và ti t 2) ể ạ ế ế

ạ Đ i v i l p th c nghi m, tôi ti n hành d y theo k ho ch bài h c đã so n ố ớ ớ ự ế ệ ế ạ ạ ọ

trong đ xu t c a đ tài. Đ i v i l p đ i ch ng, tôi s d ng giáo án thông ố ớ ớ ấ ủ ử ụ ứ ề ề ố

th ng, không s d ng b t c đ xu t nào trong ph n n i dung c a đ tài đ t ườ ấ ứ ề ủ ề ử ụ ể ổ ầ ấ ộ

ch c d y h c. ứ ạ ọ

Sau khi gi ng d y các ti t th c nghi m, tôi ti n hành l y s li u đánh giá ả ạ ế ấ ố ệ ự ệ ế

k t qu th c nghi m thông qua bài ki m tra tr c nghi m 15 phút, đ ng th i l y ý ế ả ự ờ ấ ệ ệ ể ắ ồ

ki n ph n h i c a ng i h c v PPDH m i. ồ ủ ế ả ườ ọ ề ớ

4.4. Ph ng pháp th c nghi m s ph m ươ ư ạ ự ệ

106

4.4.1. Ch n m u th c nghi m ẫ ự ọ ệ

S HS đ c ch n làm m u thu c tr ng THPT Bình S n: ố ượ ẫ ọ ộ ườ ơ

- Nhóm đ i ch ng: 47 HS l p 11B4 ứ ố ớ

- Nhóm th c nghi m: 48 HS l p 11B8 ệ ự ớ

Trong quá trình th c t gi ng d y và đánh giá c a GV h ự ế ả ủ ạ ướ ậ ng d n, tôi nh n ẫ

th y hai l p đ c ch n th c nghi m và đ i ch ng có đi u ki n t ấ ớ ượ ệ ổ ứ ạ ọ ch c d y h c ứ ự ệ ề ọ ố

đ ng nh t và ch t l ấ ồ ấ ượ ng h c t p môn Tin h c khá đ ng đ u nhau. ọ ọ ậ ề ồ

Th ng kê s li u gi a hai nhóm l p th c nghi m (TN) và đ i ch ng (ĐC) ố ệ ữ ứ ự ệ ố ố ớ

i tính; x p lo i h c l c môn Tin h c theo v các m t: t ng s HS trong nhóm; gi ố ề ặ ổ ớ ạ ọ ự ế ọ

xu t s c (XS), gi i (G), khá (Kh), trung bình (TB), y u (Y), kém (K) theo bài t l ỉ ệ ấ ắ ỏ ế

ki m tra g n nh t, HS có hoàn c nh khó khăn (KK), HS cá bi t (CB): ể ả ấ ầ ệ

c th c nghi m B ng 4.1. S li u th ng kê gi a hai nhóm tr ố ố ệ ữ ả ướ ự ệ

Gi i tính ớ H c l c ọ ự T nổ Nhóm KK CB g số XS Kh TB G Y K Nam Nữ

TN 48 19 29 4 31 5 8 0 0 2 0

ĐC 47 20 27 3 29 6 9 0 0 1 1

Hình 4.1. Bi u đ th hi n thông tin hai nhóm ĐC và TN ồ ể ệ ể

107

D a vào b ng s li u và s đ tôi nh n th y t ng s HS trong hai nhóm, ấ ổ ố ệ ơ ồ ự ậ ả ố

gi i tính, h c l c là t ng đ ng nhau, t l khác nhau không đáng k . Trên c s ớ ọ ự ươ ươ ỉ ệ ơ ở ể

này tôi ch n hai l p trên làm m u th c nghi m. ự ệ ẫ ọ ớ

4.4.2. Thi t k th c nghi m ế ế ự ệ

B ng 4.2. Thi t k th c nghi m ả ế ế ự ệ

Ki m tra Ph ng pháp tác đ ng Ki m tra sau L pớ ể ươ ộ ể

tr cướ

TN Không K ho ch d y h c theo đ xu t c a đ Có ấ ủ ề ề ế ạ ạ ọ

tài

ĐC Không Giáo án d y h c thông th ng Không ạ ọ ườ

Gi các l p TN và ĐC đ u đ c quan sát và ghi chép v ti n trình h c ờ ọ ở ề ớ ượ ề ế

- Ti n trình lên l p c a GV và ho t đ ng c a HS trong gi

d y h c theo các n i dung sau: ạ ộ ọ

h c. ớ ủ ạ ộ ủ ế ờ ọ

ộ ọ - Không khí l p h c, tính tích c c c a HS (th hi n thông qua thái đ h c ự ủ ể ệ ớ ọ

ng, tinh t p, tr ng thái tâm lý c a các em, s bi u hi n trên nét m t HS, s l ậ ự ể ố ượ ủ ệ ặ ạ

th n hăng say phát bi u ý ki n c a HS trong m i gi h c). ế ủ ể ầ ỗ ờ ọ

- M c đ hi u bài c a HS (thông qua ch t l ủ

- Sau gi

ng tr l i các câu h i). ứ ộ ể ấ ượ ả ờ ỏ

d y, l ng nghe ý ki n c a GV h ng d n th c t p đ rút kinh ờ ạ ủ ế ắ ướ ự ậ ể ẫ

nghi m và l y ý ki n ph n h i c a HS v gi d y. ồ ủ ề ờ ạ ế ệ ả ấ

4.5. K t qu th c nghi m s ph m ư ạ ả ự ế ệ

4.5.1. Tiêu chí đánh giá[12]

Ch t l ng ki n th c HS ti p thu đ ấ ượ ứ ế ế ượ ọ c và hi u qu c a ti n trình d y h c ả ủ ế ệ ạ

đ c đánh giá qua đi m trung bình bài ki m tra. M c đích c a bài ki m tra này là ượ ủ ụ ể ể ể

đ đánh giá m c đ ti p thu và n m v ng ki n th c c a HS. ể ứ ộ ế ứ ủ ữ ế ắ

V tính tích c c, ch đ ng c a HS đ ủ ộ ự ủ ề ượ ư c đánh giá trên nh ng căn c nh : ữ ứ

ng HS tham gia tranh lu n, phát bi u xây d ng bài, s không khí l p h c, s l ớ ố ượ ọ ự ể ậ ố

108

l ượ ng HS hoàn thành nhi m v h c t p, ý th c chu n b bài tr ụ ọ ậ ứ ệ ẩ ị ướ ế ớ c khi đ n l p,

h ng thú c a các em đ i v i ph ứ ố ớ ủ ươ ng pháp d y c a GV, ... ạ ủ

4.5.2. Đánh giá k t qu th c nghi m s ph m ư ạ ả ự ệ ế

4.5.2.1. V bi u hi n h c t p c a h c sinh ệ ọ ậ ủ ọ ề ể

Thông qua quan sát l p h c trong quá trình t ớ ọ ổ ậ ch c d y h c có th nh n ọ ứ ể ạ

th y có s khác bi ự ấ ệ ọ t rõ r t trong không khí l p h c gi a hai l p ĐC và TN. H c ọ ữ ệ ớ ớ

sinh l p TN tham gia vào ho t đ ng h c t p m t cách ch đ ng, t ở ớ ạ ộ ọ ậ ủ ộ ộ ự ứ giác, h ng

thú cao, không khí h c t p tho i mái, vui v , trong khi không khí h c t p t ọ ậ ạ ớ i l p ọ ậ ẻ ả

ĐC tr m l ng và r t th đ ng. ụ ộ ầ ắ ấ

B ng 4.3. Bi u hi n h c t p c a HS gi a hai nhóm ĐC và TN ệ ọ ậ ủ ữ ể ả

ĐC TN

HS phát bi u bài nh ng r t r t rè, HS hăng hái tr l i câu h i c a GV, phân ấ ụ ư ể ả ờ ỏ ủ

t câu tr tích câu tr l s sai ho c có em bi ặ ợ ế ả ờ l i ả ờ ủ ạ ữ i c a b n và b sung nh ng ổ

đi m còn thi u sót. v n không mu n phát bi u. ố ẫ ể ể ế

HS thích thú tham gia vào ho t đ ng: suy ọ ậ HS tham gia vào ho t đ ng h c t p ạ ộ ạ ộ

ch y u m c l ng nghe và ghi nghĩ, trao đ i, th o lu n, làm vi c nhóm. ủ ế ở ứ ắ ệ ả ậ ổ

chép.

HS t Nhi u ề HS thi u t p trung ho c làm ế ậ ặ ự ạ giác tham gia tích c c vào các ho t ự

vi c riêng trong gi h c. ệ ờ ọ đ ng, t p trung chú ý vào ho t đ ng, kiên ộ ạ ộ ậ

trì hoàn thành nhi m v đ c giao. ụ ượ ệ

Ch m t s T t c HS cùng trao đ i, có s phân công ầ ỉ ộ ố HS th c hi n yêu c u ự ệ ấ ả ự ổ

c a GV. ủ c th cho m i thành viên tham gia th c s ụ ể ự ự ọ

vào các ho t đ ng, ý ki n cá nhân đ c tôn ạ ộ ế ượ

tr ng và đi đ n ý ki n th ng nh t. ế ế ấ ọ ố

K t qu h c t p ch a cao H c trong không khí tho i mái, HS t khai ả ọ ậ ư ế , thi uế ả ọ ự

tính ch đ ng, ph thu c vào GV. ủ ộ ụ ộ ề thác sâu ki n th c, không ph thu c nhi u ứ ụ ế ộ

vào GV trong chi m lĩnh tri th c. ế ứ

109

Các câu tr l l p TN đ a ra đ c các em tr l i r t nhanh nh vào kh i ả ờ ở ớ ư ượ ả ờ ấ ờ ả

năng suy lu n logic c a mình, đ ng th i nh vào vi c đã có chu n b tr c v ị ướ ủ ệ ẩ ậ ồ ờ ờ ề

nh ng đi u các em đã bi t (theo phi u đi n thông tin KWL) mà các em ữ ề ế t, mu n bi ố ế ề ế

ch đ ng h n trong ho t đ ng h c t p. ạ ộ ọ ậ ủ ộ ơ

S li u c th hóa bi u hi n ho t đ ng c a HS đ ố ệ ụ ể ạ ộ ủ ệ ể ượ ả c xác đ nh trong b ng ị

ự B ng 4.4. S li u th ng kê bi u hi n ho t đ ng h c t p c a HS trong th c ọ ậ ố ệ ủ ệ ể ạ ả ố ộ

nghi mệ

Chu n b bài ẩ ị Phát bi u xây ể Tr l i bài cũ ả ờ Làm bài v nhàề d ng bài m iớ ự Nhóm

TSCH XP TH TSCH T XP TH T

63 48 39 492 48 42 28 TN 5

29 30 14 187 39 18 28 ĐC 5

Trong đó:

TSCH: t ng s câu h i trong 02 ti t d y ổ ỏ ố m i l p ế ạ ở ỗ ớ

XP: S l t HS xung phong tr l ố ượ ả ờ i câu h i ỏ

TH: S l ố ượ ng HS th c hi n yêu c u ầ ự ệ

T: S l ố ượ ng HS th c hi n t ự ệ ố t yêu c u ầ

110

Hình 4.2. Bi u đ th hi n bi u hi n h c t p c a HS ệ ọ ậ ủ ể ồ ể ệ ể

4.5.2.2. V m c đ h ng thú đ i v i ph ề ứ ộ ứ ố ớ ươ ng pháp d y c a giáo viên ạ ủ

ng pháp Thông qua vi c l y ý ki n ph n h i c a h c sinh đ i v i ph ả ố ớ ồ ủ ệ ấ ế ọ ươ

gi ng d y c a giáo viên sau gi d y có th nh n th y ph ạ ủ ả ờ ạ ể ấ ậ ươ ng pháp d y h c theo ạ ọ

h ướ ủ ng đ xu t c a đ tài tác đ ng m t cách m nh m đ n tâm lý, h ng thú c a ấ ủ ề ẽ ế ứ ề ạ ộ ộ

các em trong ti t h c. ế ọ

ự B ng 4.5. S li u th ng kê m c đ h ng thú c a HS đ i v i PPDH sau th c ứ ộ ứ ố ớ ố ệ ủ ả ố

nghi mệ

M c đ h ng thú ứ ộ ứ

Nhóm T ng s HS Bình Không ố ổ R t thích Thích ấ th thích ngườ

TN 48 24 23 0 1

ĐC 47 5 10 21 11

Hình 4.3. Bi u đ th hi n m c đ h ng thú c a HS đ i v i PPDH c a GV ồ ể ệ ứ ộ ứ ố ớ ủ ủ ể

4.5.2.2. Thông qua ki m tra, đánh giá ể

 Mô t d li u thu đ ả ữ ệ ượ c sau th c nghi m ự ệ

111

S li u th ng kê hi u qu h c t p c a h c sinh thông qua bài ki m tra sau ả ọ ậ ủ ọ ố ệ ệ ể ố

th c nghi m đ c mô t nh sau: ự ệ ượ ả ư

B ng 4.6. S li u th ng kê k t qu bài ki m tra sau th c nghi m ố ệ ự ệ ể ế ả ả ố

Đi m s X ố i ể T ngổ Nhóm s HSố 5 7 8 6 9 10

TN 48 2 9 18 2 8 9

ĐC 47 4 14 15 3 8 3

Hình 4.4. Th ng kê s li u đi m ki m tra sau th c nghi m ể ố ệ ự ệ ể ố

nhóm TN và Đ so sánh và đánh giá m c đ ti p thu ki n th c c a HS ứ ộ ế ứ ủ ể ế ở

nhóm ĐC ta c n tính: ầ

- Giá tr trung bình c ng: ộ ị

X =

Xn i n

(cid:229)

Trong đó:

112

o ni là s HS đ t đi m

ể ạ ố

iX là đi m sể

ố

o n là s HS th c hi n bài ki m tra

ự ể ệ ố

- Ph ng sai: ươ

)

Xn ( i

- (cid:229)

- Đ l ch chu n: ộ ệ ẩ

)

Xn ( i

- (cid:229) = -

cho ta bi t m c đ phân tán quanh giá tr càng bé ẩ d Đ l ch chu n ộ ệ ế ứ ộ ị X , d

s li u càng ít phân tán. D a vào ph ch ng t ứ ỏ ố ệ ự ươ ng pháp tính nh trên, ta có k t qu : ả ư ế

B ng 4.7. Các tham s th ng kê k t qu ố ố ế ả ả

Đ l ch chu n ộ ệ ẩ (d ) Nhóm Đi m trung bình ể ( X )

TN 8,146 1,288

ĐC 7,617 1,278

T các tham s đ c tr ng và đ th thu đ trên, tôi rút ra đ ố ặ ồ ị ừ ư c ượ ở ượ ể c: Đi m

ố trung bình c a các bài ki m tra c a HS l p th c nghi m cao h n so v i HS l p đ i ớ ủ ự ủ ể ệ ớ ơ ớ

ch ng.ứ

[12]

 Ki m đ nh gi

thuy t th ng kê ể ị ả ế ố

Ki m đ nh gi ể ị ả ể thuy t th ng kê nh m ki m đ nh s khác nhau gi a đi m ự ữ ể ế ằ ố ị

trung bình c a HS hai nhóm th c nghi m và đ i ch ng là có ý nghĩa hay không. ủ ở ự ứ ệ ố

Đ i l ng ki m đ nh t đ c tính theo công th c: ạ ượ ể ị ượ ứ

. n DC + n

n TN n TN

- (1)

113

(

d ).1

n TN

2 DC

2 TN +

d ).1 n TN

- - (2) v i ớ -

Sau khi tính đ c t ta so sánh t v i giá tr t i h n đ ượ ị ớ ạ ớ ượ ả c tra trong b ng

n TN

t ‡

và b c t do Student ng v i m c ý nghĩa ớ ứ ứ ậ ự

- N u ế

TNX và

DCX

t <

thì s khác nhau gi a là có ý nghĩa. ự ữ

- N u ế

TNX và

DCX

• Các gi

thì s khác nhau gi a là không có ý nghĩa. ự ữ

- Gi

0: S khác nhau gi a giá tr trung bình c a đi m s c a nhóm

thuy t th ng kê: ả ế ố

ả thuy t H ế ố ủ ự ữ ủ ể ị

- Đ i thuy t H

đ i ch ng và nhóm th c nghi m là không có ý nghĩa. ố ứ ự ệ

ế ố ể 1: Đi m s trung bình c a nhóm th c nghi m l n h n đi m ủ ự ệ ể ố ớ ơ

trung bình c a nhóm đ i ch ng là có ý nghĩa. ố ứ ủ

S d ng công th c (1) và (2) v i các s li u: ố ệ ử ụ ứ ớ

TNn

=TNX

=DCX

8,146 7,617 48

DCn

1,288 1,278 47

Tôi thu đ 1,256; =t 2,009 ượ ế c k t qu ả

Giá tr t ị ớ ạ at i h n phân ph i 2 chi u đ ố ề ượ ứ c tra trong b ng Student v i m c ý ả ớ

t >

96,1=at

n TN

- nghĩa a =0,05 và b c t do 93 , có nghĩa là . ậ ự

t ‡

Nh v y, qua quá trình tính toán k t qu th c nghi m ta th y th a mãn ế ả ự ư ậ ệ ấ ỏ

0 b bác b , t c là s khác nhau gi a

TNX và

05,0=a

là có ý nghĩa v i m c ý nghĩa ớ

đi u ki n nghĩa là gi ề ệ ả thuy t H ế ỏ ứ ự ữ ị

DCX

ứ

Qua phân tích, so sánh d li u thu đ c sau th c nghi m, tôi kh ng đ nh s ữ ệ ượ ự ệ ẳ ị ự

khác nhau gi a đi m s trung bình c a hai l p TN và ĐC không ph i ng u nhiên ữ ủ ể ả ẫ ố ớ

ề mà là có ý nghĩa, tác đ ng nh vào nh ng bi n pháp đã đ xu t trong đ tài. Đi u ữ ệ ề ề ấ ộ ờ

này có nghĩa là d y h c theo h ng đ xu t trong đ tài “Phân tích m t s khó ạ ọ ướ ộ ố ề ề ấ

ng trình Tin h c 11 và khăn c a h c sinh trong ho t đ ng chi m lĩnh tri th c ch ạ ộ ủ ọ ứ ế ươ ọ

114

đ xu t m t s bi n pháp kh c ph c” mang l ề ộ ố ệ ụ ắ ấ ạ i hi u qu cao h n so v i ti n trình ơ ớ ế ệ ả

ng. d y h c thông th ạ ọ ườ

4.6. K t lu n ch ng 4 ế ậ ươ

Ch ng 4 trình bày v quy trình thi ươ ề ế ế ự ự t k th c nghi m, ti n hành th c ệ ế

nghi m gi ng d y t ả i tr ạ ạ ườ ệ ệ ng THPT, thu th p và phân tích s li u sau th c nghi m ố ệ ự ậ

đ ki m ch ng tính hi u qu c a các ph ể ể ả ủ ứ ệ ươ ậ ng pháp đ ra. Các k t qu thu nh n ề ế ả

đ c trong quá trình th c nghi m s ph m và các k t qu x lý s li u th ng kê ượ ố ệ ả ử ự ư ệ ế ạ ố

thuy t khoa h c đã đ ra là đúng và có ý đã cho tôi có c s đ kh ng đ nh gi ơ ở ể ẳ ị ả ế ề ọ

thi t k và t nghĩa. Trong quá trình th c nghi m s ph m, vi c t ự ư ạ ệ ổ ệ ế ế ổ ứ ộ ọ ch c đ ng h c

d y ki n th c m i môn Tin h c đ t đ t p c a HS trong gi ậ ủ ờ ạ ạ ượ ứ ế ớ ọ c m t s k t qu ộ ố ế ả

- Gi

h c di n ra sôi n i, HS thích thú và nhi ờ ọ ễ ổ ệ ả t tình phát bi u ý ki n, th o ể ế

lu n xây d ng bài, tham gia vào ho t đ ng h c t p, b c đ u có thói quen t ạ ộ ọ ậ ự ậ ướ ầ ự ặ đ t

v n đ , t ấ ề ự liên h ki n th c v i th c ti n. Nh v y vi c t ự ứ ớ ệ ế ư ậ ệ ổ ứ ọ ch c ho t đ ng h c ạ ộ ễ

- Thông qua k t qu các bài ki m tra, b ả

c tính ch đ ng sáng t o c a HS trong h c t p. t p đã phát huy đ ậ ượ ạ ủ ọ ậ ủ ộ

ế ể ướ c đ u có th kh ng đ nh: vi c t ẳ ệ ổ ể ầ ị

ng đ tài có th góp ph n nâng cao ch c ho t đ ng h c t p c a HS theo đ nh h ọ ậ ủ ạ ộ ứ ị ướ ề ể ầ

- Đ i v i GV, khi thi

ch t l ng, hi u qu gi ng d y. ấ ượ ả ả ệ ạ

t k k ho ch bài h c v i s phân tích kĩ l ng, tìm ra ố ớ ế ế ế ọ ớ ự ạ ưỡ

đ ượ ạ c nh ng đi m khó khăn đ i v i HS khi ti p c n ki n th c có th gi ng d y ố ớ ể ả ữ ứ ể ế ế ậ

hi u qu h n và rút ra đ t h c sau. ả ơ ệ ượ c nhi u kinh nghi m cho nh ng ti ệ ữ ề ế ọ

115

PH N Ầ III. K T LU N

Ậ

Ế

1. M t s k t qu đ t đ ộ ố ế c ả ạ ượ

Căn c vào m c đích, nhi m v nghiên c u đ ra khi th c hi n đ tài “Phân ứ ề ụ ự ứ ụ ệ ề ệ

tích m t s khó khăn c a h c sinh trong ho t đ ng chi m lĩnh tri th c ch ạ ộ ộ ố ứ ủ ế ọ ươ ng

trình Tin h c 11 và đ xu t m t s bi n pháp kh c ph c”, qua m t th i gian ộ ố ệ ụ ề ắ ấ ọ ộ ờ

nghiên c u, đ tài đã thu đ ề ứ ượ c nh ng k t qu sau: ế ữ ả

ọ - Nghiên c u sâu và trình bày c s lý lu n và th c ti n vi c d y h c Tin h c ự ễ ệ ạ ơ ở ứ ậ ọ

THPT làm c s cho đ tài; ơ ở ề

- Nghiên c u m t cách sát sao đ c đi m, n i dung ch ng trình Tin h c 11 ứ ể ặ ộ ộ ươ ọ

theo n i dung SGK ban hành, chu n ki n th c kĩ năng ch ng trình Tin h c 11 và ứ ế ẩ ộ ươ ọ

ng h ng d n đi u ch nh n i dung môn Tin h c 11 năm h c 2011-2012; h ướ ướ ề ẫ ọ ọ ộ ỉ

- Xác đ nh và phân tích đ ị ượ ệ c m t s khó khăn t ng quan nh t v đi u ki n ấ ề ề ộ ố ổ

khách quan nh h ng đ n ho t đ ng h c t p c a HS, khó khăn ch quan v tâm ả ưở ọ ậ ủ ạ ộ ủ ề ế

lý HS, khó khăn trong h th ng ki n th c Tin h c 11, ph ệ ố ứ ế ọ ươ ạ ủ ng pháp gi ng d y c a ả

GV, …;

- Trên c s phân tích nh ng khó khăn c a HS trong ho t đ ng chi m lĩnh tri ạ ộ ơ ở ủ ữ ế

th c ch ứ ươ ng trình Tin h c 11, đ xu t nhi u bi n pháp kh c ph c khó khăn: ề ụ ề ệ ấ ắ ọ

ng d n các em có ph h ướ ẫ ươ ự ng pháp h c t p hi u qu , s d ng PPDH tích c c, ả ử ụ ọ ậ ệ

ứ ế ng d ng công ngh thông tin trong d y h c, b sung ki n th c, h tr HS ti p ỗ ợ ụ ứ ệ ế ạ ọ ổ

c n ki n th c qua nhi u kênh khác nhau, …; ề ậ ứ ế

ỏ - Xây d ng di n đàn, bài t p tr c tuy n, đ a vào h th ng bài t p, câu h i ệ ố ự ự ư ễ ế ậ ậ

tr c nghi m đ trao đ i, h tr HS t h c và th c hi n bài t p v nhà, tăng c ỗ ợ ệ ể ắ ổ ự ọ ự ệ ề ậ ườ ng

kh năng t nghiên c u c a HS; ả h c, t ự ọ ự ứ ủ

- Đ xu t k ho ch bài h c, ho t đ ng d y h c gi ạ ộ ấ ế ề ạ ạ ọ ọ ả i quy t nh ng khó khăn ữ ế

theo h ướ ả ả ng áp d ng các bi n pháp đ xu t nh m giúp nâng cao hi u qu gi ng ụ ệ ề ệ ấ ằ

d y và h c t p. ạ ọ ậ

- Ti n hành th c nghi m s ph m thành công đ th y rõ đ c tính kh thi ể ấ ự ư ế ệ ạ ượ ả

c a đ tài. ủ ề

116

B ng s k t h p nhi u ph ự ế ợ ề ằ ươ ệ ng pháp nghiên c u, qua th i gian th c hi n, ứ ự ờ

c m c đích đ tài đã hoàn thành đ ề ượ c m c tiêu đ ra, đáp ng đ ề ụ ứ ượ ụ ữ ch ra nh ng ỉ

ng trình Tin h c 11, đ khó khăn c a HS trong ho t đ ng chi m lĩnh tri th c ch ạ ộ ủ ứ ế ươ ọ ề

xu t m t s ph ộ ố ấ ươ ệ ng pháp d y và h c giúp HS chi m lĩnh tri th c m t cách hi u ứ ế ạ ọ ộ

qu . Qua đ tài, b n thân thôi cũng đ ng th i hi u sâu, hi u rõ h n v HS, v các ề ể ể ề ề ả ả ồ ờ ơ

ho t đ ng d y h c ph thông; thu th p đ ạ ộ ậ ượ ạ ọ ổ ả c nhi u kinh nghi m gi ng d y, qu n ệ ề ả ạ

lý l p, t ớ ổ ứ ch c ho t đ ng h c t p cho HS m t cách khoa h c, hi u qu ; chu n b ộ ạ ộ ọ ậ ệ ả ẩ ọ ị

cho b n thân nh ng ki n th c quý báu làm hành trang trong công tác gi ng d y sau ứ ữ ế ả ạ ả

này, góp ph n vào vi c n l c nâng cao ch t l ỗ ự ấ ượ ệ ầ ấ ng d y h c nói chung và ch t ạ ọ

ng d y h c Tin h c 11 b c THPT nói riêng c a n n giáo d c Vi t Nam. l ượ ủ ề ụ ậ ạ ọ ọ ệ

2. H n ch c a đ tài ế ủ ề ạ

M c dù đã n l c h t s c trong quá trình th c hi n đ tài, tuy nhiên bên ế ứ ỗ ự ự ệ ề ặ

- M i ch đ xu t đ

c nh nh ng k t qu đ t đ ạ ả ạ ượ ữ ế c, đ tài v n còn m t s h n ch nh t đ nh nh : ộ ố ạ ế ấ ị ư ề ẫ

c m t s bi p pháp kh c ph c khó khăn c a HS, t ỉ ề ấ ượ ớ ộ ố ệ ụ ủ ắ ổ

ư ch c d y h c hi u qu , ví d đ a ra áp d ng cho m i bi n pháp ch a nhi u, ch a ụ ứ ạ ụ ư ư ệ ệ ề ả ọ ỗ

t k toàn b k ho ch bài h c theo đ nh h có đi u ki n đ thi ệ ề ể ế ế ộ ế ạ ọ ị ướ ng c a đ tài. ủ ề

ố - Ch a có đi u ki n đ th c nghi m h t các d ng bài h c trên nhi u đ i ể ự ư ệ ế ề ề ệ ạ ọ

t ượ ng HS, trên ph m vi r ng h n. ạ ộ ơ

- Trình đ chuyên môn và kinh nghi m gi ng d y còn h n ch nên vi c phân ệ ế ệ ả ạ ạ ộ

tích ch ng trình còn thi u sót. ươ ế

ề ờ - Xây d ng kênh thông tin gi a GV và HS qua di n đàn do đi u ki n v th i ự ữ ễ ề ệ

gian nên m i ch xây d ng đ ự ớ ỉ ượ c m t s ch c năng c b n, c u trúc và n i dung ơ ả ộ ố ứ ấ ộ

còn s sài; ch a xây d ng nhi u bài t p v nhà tr c tuy n cho HS. ậ ề ư ự ự ế ề ơ

ề Nh ng h n ch trên xu t phát b i kinh nghi m gi ng d y ch a có nhi u, ữ ư ế ệ ấ ả ạ ạ ở

đ ng th i đ tài đ ồ ờ ề ượ c th c hi n trong th i gian g p rút, trong quá trình th c t p s ấ ự ậ ư ự ệ ờ

t nghi p nên ch a th đáp ng m t cách hoàn thi n nh t nh ng d đ nh ph m t ạ ố ự ị ư ứ ữ ệ ể ệ ấ ộ

ban đ u. Tuy nhiên, nh ng h n ch trên đây là hoàn toàn có th kh c ph c đ ụ ượ c ữ ế ể ạ ắ ầ

n u có đi u ki n phát tri n. ệ ế ề ể

3. H ng phát tri n c a đ tài ể ủ ề ướ

117

V n đ d y và h c nói chung, d y và h c đ i v i ch ng trình Tin h c 11 ọ ố ớ ề ạ ạ ấ ọ ươ ọ

nói riêng, sao cho hi u qu đang là v n đ đ c c n c quan tâm, đ c bi t là các ề ượ ả ướ ệ ấ ả ặ ệ

GV b môn Tin h c. Ch ọ ộ ươ ạ ng trình Tin h c 11 giúp các em có th phát tri n m nh ể ể ọ

m t duy l p trình, v n d ng t ẽ ư ụ ậ ậ ư ờ duy đó m t cách logic, khoa h c vào trong đ i ọ ộ

s ng đ x lý nh ng bài toán th c ti n hi u qu nh t. Tuy nhiên, đây là ch ễ ố ể ử ữ ự ệ ấ ả ươ ng

trình khó nh t trong ch ng trình Tin h c THPT, đòi h i ng i t ấ ươ ọ ỏ ườ ổ ứ ạ ch c gi ng d y ả

ph i hi u rõ nh ng khó khăn c a HS trong ho t đ ng h c t p, có nh ng bi n pháp ạ ộ ọ ậ ữ ủ ữ ể ệ ả

kh c ph c và t ụ ắ ổ ứ ạ ấ ch c d y h c h p lý, nâng cao năng l c h c t p c a HS và ch t ự ọ ậ ủ ọ ợ

ng gi ng d y trong nhà tr l ượ ả ạ ườ ng. Trên c s nh ng thành qu đ t đ ữ ả ạ ượ ơ ở ữ c, nh ng

h n ch , thi u sót nh t đ nh c a đ tài, tôi hy v ng đ tài s đ ạ ủ ề ấ ị ẽ ượ ề ế ế ọ c phát tri n thêm ể

- Thi

v m t s m t nh : ư ề ộ ố ặ

t k , xây d ng hoàn thi n h th ng k ho ch bài h c, bài gi ng, bài ế ế ệ ố ự ế ệ ạ ả ọ

gi ng đi n t , h th ng ví d , bài t p. ệ ử ệ ố ụ ậ ả

- Đ xu t thêm nh ng bi n pháp m i nh m t ch c d y h c hi u qu ữ ệ ề ằ ấ ớ ổ ứ ệ ạ ọ ả

- Hoàn thi n kênh thông tin gi a HS và GV thông qua Internet, h tr

ch ng trình Tin h c 11. ươ ọ

HS ỗ ợ ữ ệ

- Ti n hành th c nghi m s ph m trên t

trong h c t p, th c hi n bài t p v nhà, trao đ i ki n th c v i nhau và v i GV. ứ ớ ọ ậ ự ế ệ ề ậ ớ ổ

t c bài gi ng, ư ự ệ ế ạ ấ ả ả ở ề ph m vi nhi u ạ

tr ng THPT khác nhau đ đánh giá m t cách chính xác h n tính hi u qu c a đ ườ ả ủ ề ể ệ ộ ơ

tài.

V i vi c xác đ nh rõ nh ng u đi m, h n ch , đ nh h ế ị ữ ư ệ ể ạ ớ ị ướ ng c a đ tài nh ủ ề ư

ẽ ỗ ự ế ứ trên và s đóng góp ý ki n c a quý th y cô, b n bè, b n thân tôi s n l c h t s c ế ủ ự ầ ạ ả

đ ngày càng hoàn thi n đ tài, t o cho mình m t tài li u h u ích v n d ng trong ể ụ ữ ệ ệ ề ậ ạ ộ

công tác gi ng d y sau này. ả ạ

118

TÀI LI U THAM KH O

Ả

Ệ

t – B , [1] D án Vi ự ệ ỉ D y và h c tích c c – M t s ph ộ ố ự ạ ọ ươ ậ ng pháp và kĩ thu t

ạ ọ , NXB Đ i h c S ph m, 2010 d y h c ạ ọ ư ạ

t – B , [2] D án Vi ự ệ ỉ Nghiên c u khoa h c s ph m ng d ng ọ ư ạ ứ ạ ọ ụ , NXB Đ i h c ứ

S ph m; ư ạ

[3] H Sĩ Đàm (ch biên), , NXB Giáo d c Vi t Nam, 2010; ủ ồ Tin h c 11ọ ụ ệ

[4] H Sĩ Đàm (ch biên), Sách giáo viên Tin h c 11 , NXB Giáo d c Vi ủ ồ ọ ụ ệ t

Nam, 2010;

[5] H Sĩ Đàm (ch biên), Sách bài t p Tin h c 11 , NXB Giáo d c Vi t Nam, ủ ồ ậ ọ ụ ệ

2010;

[6] H ng d n th c hi n đi u ch nh n i dung d y h c, ban hành kèm theo ướ ự ề ệ ạ ẫ ộ ọ ỉ

công văn s 5842/BGDĐT V/v: H ng d n đi u ch nh n i dung d y h c GDPT ướ ề ẫ ạ ố ọ ộ ỉ

c a B giáo d c và đào t o ụ ủ ạ , tháng 9 năm 2011; ộ

[7] K y u h i th o khoa h c ỷ ế ọ Nâng cao năng l c h c t p c a h c sinh, sinh ự ọ ậ ủ ọ ả ộ

viên, Tr ườ ng Đ i h c Ph m Văn Đ ng ạ ạ ọ ồ , 2010;

Ph ng pháp d y h c chuyên ngành môn Tin h c [8] Lê Kh c Thành, ắ ươ ọ , NXB ạ ọ

Đ i h c S ph m, 2009; ạ ọ ư ạ

[9] Nguy n Bá Kim (ch biên), Giáo trình Ph ng pháp d y h c đ i c ủ ễ ươ ạ ọ ạ ươ ng

môn Tin h cọ , NXB Đ i h c S ph m, 2009; ạ ọ ư ạ

[10] Quách T t Kiên (ch biên), ủ ấ H ng d n th c hi n chu n ki n th c, kĩ ệ ướ ứ ự ế ẩ ẫ

năng môn Tin h c Trung h c ph thông, NXB Giáo d c Vi t Nam, 2009; ọ ọ ổ ụ ệ

Tâm lý h c l a tu i và tâm lý h c s ph m, ĐH An [11] Th.s. Đ Văn Thông, ỗ ọ ư ạ ọ ứ ổ

Giang, 2001.

119

PH L C Ụ Ụ

K HO CH BÀI H C PH L C 1. Ụ Ụ Ọ Ạ Ế

Ngày so n: 17/02/2012 ạ Ngày lên l p : 23/02/2012 ớ

Ti L p lên l p ế t lên l p: 04 ớ ớ : 11B8 ớ

PPCT: Ti t 32ế

BÀI 12. KI U XÂU (TI T 1) Ể Ế

Nh ng ki n th c m i c n hình thành Nh ng ki n th c h c sinh (HS) đã ứ ọ ữ ế ớ ầ ứ ữ ế

bi ế t có liên quan đ n bài h c ọ ế cho h c sinh ọ

- Khái ni m v xâu và nh ng y u t d ả - Các ki u d li u chu n và ki u m ng ữ ệ ể ể ẩ ế ố ữ ữ ề ệ

(ki u d li u có c u trúc) li u ki u xâu có th xác đ nh trong ể ữ ệ ấ ể ệ ể ị

NNLT ủ - Các thành ph n có th xác đ nh c a ể ầ ị

m t ki u d li u có c u trúc ki u m ng - Cách th c xác đ nh các y u t ể ữ ệ ể ả ấ ộ ế ố ữ ệ d li u ứ ị

ki u xâu trong Pascal: khai báo, thao tác ể - NNLT Pascal

x lý trên xâu ử

I. M c tiêu ụ

1. Ki n th c c n truy n đ t ề ạ ứ ầ ế

- Xâu là m t dãy kí t

ộ ự

- Cách khai báo xâu, truy c p ph n t

c a xâu ầ ử ủ ậ

- Các thao tác x lý xâu

ử

2. Kĩ năng rèn luy nệ

c cách khai báo ki u xâu

- N m đ ắ

ượ ể

- Bi

ế t nh p, xu t giá tr c a m t bi n ki u xâu ị ủ ể ế ậ ấ ộ

- Bi

t ghép xâu, so sánh hai xâu ế

-

Phát tri n năng l c nh n th c, năng l c gi ự ự ứ ể ậ ả i quy t v n đ ế ấ ề

- Rèn luy n kĩ năng làm vi c nhóm, kĩ năng trình bày v n đ

ệ ệ ấ ề

120

3. Thái độ

- H ng thú v i môn h c ọ

ứ ớ

- Hình thành đ

c s tích c c, ch đ ng, t ượ ự ủ ộ ự ư duy h th ng trong h c t p ọ ậ ệ ố

II. Chu n bẩ ị

1. Đ dùng d y h c ạ ọ ồ

- GV: SGK, b ng, ph n, các m u v đ n gi n ấ

ẽ ơ ẫ ả ả

- HS: SGK, v , bút, gi y A2 ở

ấ

2. Ph ươ ng pháp d y h c ạ ọ

-

Ph ng pháp đ t và gi ươ ặ ả i quy t v n đ ế ấ ề

-

Ph ng pháp d y h c h p tác ươ ọ ợ ạ

-

S đ t duy ơ ồ ư

III. Ti n trình lên l p ớ ế

Ph ngươ Thờ ủ Ho t đ ng c a ạ ộ ti n/ệ i N i dung ộ Ho t đ ng c a th y ầ ạ ộ ủ trò thi t bế ị gian d y h c ạ ọ

121

5 1. Phát

phút ệ ấ hi n v n

đề ự V tr c ẽ - Nh c l ắ ạ ế i ki n - Yêu c u HS nh c l ắ ạ ầ ữ i nh ng - T o tình ạ quan: th c.ứ ấ ki u d li u chu n và có c u ữ ệ ể ẩ hu ng có ố

trúc đã đ c h c. ượ ọ v n đ . ề ấ

- Suy nghĩ và ể - Yêu c u HS dùng nh ng ki u ữ ầ nêu cách l uư ? d li u đã h c đ l u tr ọ ữ ệ ể ư ữ ọ h ế tr : dùng bi n ữ tên: Le Thanh An Le Thanh m ng các kí t . ả ự An

- Tr l i. ả ờ - Yêu c u HS cho bi t cách ầ ế - Phát tri nể ồ nh p h tên trên vào bi n r i ế ậ ọ và nh nậ xu t ra màn hình. ấ - Tr l ả ờ i: ấ d ng v n ạ ặ - H i HS v n đ khó khăn g p ề ấ ỏ ch ng trình dài ươ đ ề ả n y ph i khi vi t ch ng trình? ả ế ươ ậ dòng, ph i nh p ả sinh.

ị ừ xu t giá tr t ng ấ

kí t . ự

ể - G i HS suy nghĩ v m t ki u ề ộ ợ

d li u m i kh c ph c đ ữ ệ ụ ắ ớ ượ c

khó khăn trên.

- Gi i thi u d li u ki u xâu, ớ ữ ệ ệ ể

- Phát bi uể yêu c u HS tìm hi u v ki u d ề ể ữ ể ầ

v n đ ấ ề li u này. ệ

c n gi ầ ả i

quy t.ế

122

2. Gi iả

ế ấ quy t v n

đ đ t ra ề ặ

ứ - Ki u d li u xâu đáp ng ữ ệ ể ấ - Đ xu t ề 2 đ ượ ỗ c nhu c u x lý m t chu i ử ầ ộ gi ả thuy t ế phút kí t nhanh chóng so v i dùng ự ớ

m ng kí t ; các y u t c a d ả ự ế ố ủ ữ

li u ki u xâu (tên ki u, cách ệ ể ể

khai báo bi n, s l ố ượ ế ầ ng ph n

t ử ế , các phép toán, tham chi u)

cũng đ c xác đ nh t ng t ượ ị ươ ự

nh d li u ki u m ng trong ể ư ữ ệ ả

NNLT. - L p kậ ế - Xác đ nhị B ngả

ho ch gi ạ ả i phân nhóm, xác đ nhị ỗ - Chia l p thành 6 nhóm, m i ớ

ấ quy t v n ế công nhi m v , phân ụ ệ nhóm g m 2 bàn li n k (quay ề ề ồ 5 đề công nhi m v ệ ụ nhi mệ l ạ i th o lu n v i nhau). Trong ớ ậ ả phút cho t ng cá ừ v nhóm. ụ đó N1, N2, N3 tìm hi u chung ể

nhân. v d li u ki u xâu, N4, N5, N6 ề ữ ệ ể

tìm hi u v d li u ki u xâu ề ữ ệ ể ể

trong NNLT Pascal, v i các ớ

nhi m v tìm hi u c th : ể ụ ể ụ ệ

+ N1: Xâu kí t ự ủ là gì, đ dài c a ộ

xâu đ ượ c tính nh th nào. Cho ư ế

ví d minh h a. ụ ọ

+ N2: NNLT cho phép xác đ nhị

nh ng y u t ế ố ữ ữ ệ nào c a d li u ủ

ki u xâu, trình bày theo s đ t ơ ồ ư ể

duy.

ế + N3: Cách tham chi u đ n ế

ph n t ầ ử ủ ớ c a xâu, so sánh v i

123

tham chi u đ n ph n t ế ế ầ ử ủ c a

m ng. Cho ví d minh h a. ụ ả ọ

+ N4: Khai báo bi n xâu, cho ví ế

d minh h a. ụ ọ

+ N5: Phép ghép xâu, cho ví dụ

minh h a.ọ

+ N6: Phép so sánh xâu, cho ví

d minh h a. ụ ọ

ự - H ng d n các nhóm th c ướ ẫ - L ng nghe và ắ

hi n nhi m v và cách trình bày ụ ệ ệ xác đ nh cách ị

k t qu . ả ế th c th c hi n. ự ứ ệ - Th cự

- Quan sát, theo dõi HS, giúp đỡ - T ng nhóm ừ hi n k ệ ế

các nhóm x lý thông tin, trình ử ộ tìm hi u n i ể ho ch gi ạ ả i

bày s n ph m. ẩ ả ứ dung ki n th c ế ấ quy t v n ế

thu c nhi m v ệ ộ ụ đề

Gi y A2, c a mình. ủ ấ

bút vi t,ế - Xây d ng báo ự

keo dán cáo c a nhóm. ủ 28 - T ch c cho các nhóm báo cáo ổ ứ

- Các nhóm dán phút k t qu và ph n h i. Đ nh ế ả ả ồ ị

báo cáo lên ng HS trình bày theo s đ h ướ ơ ồ

b ng theo s đ ả ơ ồ duy đ th y m i quan h t ư ể ấ ố ệ

duy, sau đó t ư gi a ki n th c các nhóm tìm ứ ữ ế

Vẽ trình bày. hi u:ể

khung sơ - Các nhóm theo đ ồ ư t dõi và tham gia duy. ph n h i v ả ồ ề

B n trình ả ph n trình bày ầ

bày báo c a nhóm b n. ủ ạ

cáo c aủ

124

các nhóm

5 3. h th ng l S đ t K tế - Yêu c u HS t ầ ự ệ ố ạ i - Đánh giá k tế ơ ồ ư

phút bài h c, đ i ch ng v i gi qu thu đ duy bài ấ lu n v n ậ ứ ọ ớ ố ả ả ượ c

đề ế thuy t ban đ u và rút ra k t ế ầ c a các nhóm, ủ h c HS ọ

đã trình lu n.ậ ớ đ i ch ng v i ứ ố

gi bày. ả ế thuy t,

kh ng đ nh gi ẳ ị ả

thuy t.ế

- Phát bi u k t lu n, rút ra ế ể ậ

ế nh ng v n đ m i v ki n ề ữ ề ấ ớ

th c, kĩ năng, thái đ HS đ ứ ộ ượ c

h c.ọ

IV. C ng c - d n dò ố ặ ủ

-

Phát phi u h c t p cho HS, yêu c u các em tr l i nhanh các câu h i. ế ọ ậ ả ờ ầ ỏ

- Yêu c u HS v nhà t

đi n vào s đ KWL v nh ng n i dung các em đã ề ầ ự ề ơ ồ ữ ề ộ

c trong bài h c. h c đ ọ ượ ọ

- Nh c nh HS chu n b bài cho ti

t h c ti p theo. ắ ẩ ở ị ế ọ ế

V. Rút kinh nghi mệ

125

Ngày so n: 25/02/2012 ạ Ngày lên l p : 29/02/2012 ớ

L p lên l p Ti ớ : 11B8 ớ ế t lên l p: 04 ớ

PPCT: Ti t 33ế

BÀI 12. KI U XÂU (TI T 2)

Ể

Ế

Nh ng ki n th c m i c n hình thành Nh ng ki n th c h c sinh (HS) đã ứ ọ ữ ế ớ ầ ữ ứ ế

bi ế t có liên quan đ n bài h c ọ ế cho h c sinh ọ

- Khái ni m v xâu và nh ng y u t d ế ố ữ ữ ệ ề ủ ụ - Các thao tác x lý trên xâu: th t c ử

li u ki u xâu có th xác đ nh trong xóa, chèn xâu, hàm cho đ dài xâu, sao ệ ể ể ị ộ

NNLT ộ chép xâu, tính đ dài xâu, cho v trí m t ộ ị

xâu trong xâu khác, in hoa xâu - Cách th c xác đ nh các y u t ế ố ữ ệ d li u ứ ị

ki u xâu trong Pascal: khai báo, thao tác ể

x lý trên xâu (phép ghép xâu, phép so ử

sánh)

I. M C ĐÍCH – YÊU C U Ụ Ầ

1. Ki n th c c n truy n đ t ề ạ ứ ầ ế

M t s th t c, hàm thông d ng v xâu. ộ ố ủ ụ ụ ề

2. Kĩ năng rèn luy nệ

- Nh n bi t và b c đ u s d ng đ c các hàm, th t c nói trên ậ ế ướ ầ ử ụ ượ ủ ụ

- Cài đ t đ c m t s ch ng trình đ n gi n có s d ng xâu ặ ượ ộ ố ươ ử ụ ả ơ

- Kĩ năng làm vi c nhóm ệ

- Kĩ năng trình bày v n đấ ề

II. PH NG PHÁP GI NG D Y ƯƠ Ả Ạ

K t h p s d ng các ph ng pháp: thuy t trình, v n đáp, ế ợ ử ụ ươ ế ấ d y h c h p tác, ọ ợ ạ

duy, g i m v n đ , trình chi u... s đ t ơ ồ ư ở ấ ề ế ợ

III. KI N TH C TR NG TÂM Ọ Ứ Ế

126

Ý nghĩa c a các hàm chu n: length(s), copy(s,vt,n), pos(s1,s2), upcase(ch) và ủ ẩ

các th t c chu n: delete(st,vt,n), insert(s1,s2,vt). ủ ụ ẩ

IV. Đ DÙNG D Y H C Ồ Ọ Ạ

B ng, ph n, ấ SGK, projector,... ả

V. KI M TRA BÀI CŨ Ể

1. Ổ ị n đ nh l p ớ

n đ nh tr t t , yêu c u l p tr ng báo cáo sĩ s l p. Ổ ị ậ ự ầ ớ ưở ố ớ

2. Ki m tra bài cũ (5 phút) ể

- Xâu là gì, NNLT có nh ng cách th c, quy t c đ xác đ nh nh ng thành ứ ữ ữ ể ắ ị

ph n nào c a xâu? Cho VD v m t xâu và cho bi t đ dài c a xâu. ề ộ ủ ầ ế ộ ủ

- Khai báo hai bi n st và st2 ki u xâu. So sánh 2 xâu st1 và st2: st1:=‘Thu do ế ể

’ + ‘Ha Noi’; st2:= ‘Thu do Beijing’

B. TI N TRÌNH LÊN L P (35 phút) Ớ Ế

N I DUNG HO T Đ NG C A GV-HS TG Ộ Ạ Ộ Ủ

2. Các thao tác x lý xâu (tt) Tìm hi u các thao tác x 20 ử Ho t đ ng 1. ạ ộ ể ử

lý xâu phút Đ x lý xâu, có th d ng các th ể ụ ể ử ủ

t c và hàm: ụ

c. Th t c delete(st, vt, n): xóa n - GV trình chi u l i s đ t ủ ụ ế ạ ơ ồ ư ọ duy đã h c

kí t c a bi n xâu st b t đ u t v t 1 và yêu c u ự ủ ắ ầ ừ ị ế ti ở ế ầ HS ti p t c hoàn ế ụ

trí vt. thi n.ệ

d. Th t c insert(s1, s2, vt): chèn - GV nêu cho HS cú pháp c a m t hàm, ủ ụ ủ ộ

xâu s1 vào xâu s2, b t đ u v trí ắ ầ ở ị ầ th t c b t kì g m có nh ng thành ph n ủ ụ ấ ữ ồ

vt. nào.

e. Hàm copy(S, vt, N): t o xâu ạ - GV chia l pớ thành 6 nhóm, m i nhóm ỗ

g m N kí t ồ ừ ắ ầ liên ti p b t đ u ế g m 2 bàn li n k . M i nhóm đ ồ ề ề ỗ ượ c

phân công tìm hi u v 01 hàm ho c th t ừ ị v trí vt c a xâu S. ủ ể ề ặ ủ

t c v i các n i dung: ụ ớ ộ

f. Hàm length(s) cho giá tr là đ

ị ộ

127

N I DUNG HO T Đ NG C A GV-HS TG Ộ Ạ Ộ Ủ

dài xâu s + Cú pháp c a hàm, th t c ủ ụ ủ

ấ g. Hàm pos(s1, s2) cho v trí xu t ị + Ý nghĩa c a hàm, th t c ủ ụ ủ

hi n đ u tiên c a xâu s1 trong ủ ệ ầ + Cho các ví d minh h a ọ ụ

xâu s2. ầ - HS phân chia nhóm, xác đ nh yêu c u, ị

h. Hàm upcase(ch) cho ch cái in

ữ ả nhi m v c a nhóm và cá nhân, th o ụ ủ ệ

hoa ng v i ch cái trong ch. ữ ứ ớ lu n v i nhau đ gi ể ả ậ ớ ầ ủ i quy t yêu c u c a ế

GV.

- GV quan sát, ki m soát l p h c, h ể ọ ớ ướ ng

d n các em nh ng đi m ch a rõ. ẫ ư ữ ể

- L n l t t ng nhóm báo cáo k t qu ầ ượ ừ ế ả

ắ tìm hi u c a nhóm, các nhóm khác l ng ể ủ

nghe, đ t câu h i cho nhóm trình bày. ặ ỏ

- Sau m i nhóm trình bày, GV nhanh ỗ

chóng gi ng gi ả i l ả ạ ộ i ki n th c, nêu m t ứ ế

s l u ý trong t ng tr ố ư ừ ườ ng h p n u có: ợ ế

Th t c delete(st,vt,n) làm thay đ i ổ ủ ụ

xâu st và insert(s1,s2,vt) làm thay đ i xâu ổ

s2.

Hàm length(s), pos(s1,s2) cho k t quế ả

là s nguyên không âm. ố

Hàm copy(s,vt,n) cho k t qu là m t ộ ế ả

xâu.

Hàm upcase(c) cho k t qu là m t kí ế ả ộ

, chú ý c ph i là m t ph n t c a xâu. t ự ầ ử ủ ả ộ

Tham s c a các hàm và th t c ủ ụ ố ủ

chu n ph i h p lý, ch ng h n không th ả ợ ẩ ẳ ạ ể

128

N I DUNG HO T Đ NG C A GV-HS TG Ộ Ạ Ộ Ủ

dùng insert(s1,s2,10) khi length(s2)<10

Trong ch ng trình, khi vi ươ ế t m t xâu ộ

kí t t xâu gi a hai d u nháy ự , ph i vi ả ế ữ ấ

bàn phím giá tr đ n nh ng khi nh p t ơ ậ ừ ư ị

c a xâu. c a xâu ta ch c n gõ các kí t ỉ ầ ủ ự ủ

Ho t đ ng 2. Tìm hi u m t s ví d 17 3. M t s ví d ộ ố ụ ạ ộ ộ ố ể ụ

phút Ví d 1 (VD1): Vi t ch ng trình ụ ế ươ ữ ệ - GV cho th o lu n: khi nh p d li u ả ậ ậ

nh p vào h tên c a hai ng i và bi n a là ‘Chi Pheo’ và bi n b là ‘Thi ủ ậ ọ ườ ế ế

No’ cho c hai ch ng trình: đ a ra màn hình h tên dài h n. ư ơ ọ ả ươ

Var a,b: string; + T 1, 2 nghiên c u VD1 và tr l i câu ả ờ ứ ổ

ng trình h i: sau khi th c hi n xong ch ự ỏ ệ ươ Begin

ở ẽ ệ VD1 thì giá tr c a bi n nào s hi n ị ủ ế Write(‘ Nhap ho ten nguoi thu lên màn hình? nhat:’); Readln(a);

+ T 3, 4 nghiên c u VD2 và tr l i câu ả ờ ứ ổ Write(‘ Nhap ho ten nguoi thu h i: Sau khi th c hi n xong ch ự ỏ ệ ươ ng hai:’); Readln(b); trình, giá tr c a x là bao nhiêu, màn hình ị ủ

If length(a)>length(b) then hi n lên ‘Trung nhau’ hay ‘Khac nhau’? ệ

Write (a) else Write (b); - HS h p tác th o lu n v i nhau và tr ậ ả ớ ợ ả

Readln i câu h i. l ờ ỏ

End. - GV phân tích ch ng trình: ươ

Ví d 2 (VD2): Ch ng trình d ụ ươ ướ i + VD1:

đây nh p hai xâu t bàn phím và ậ ừ t các b GV yêu c u HS cho bi ầ ế ướ c ki m tra kí t đ u tiên c a xâu th ể ự ầ ủ ứ th c hi n trong ch ng trình. ự ệ ươ nh t có trùng v i kí t cu i cùng ấ ớ ự ố

HS: khai báo bi n xâu, nh p xâu, x ế ậ ử c a xâu th hai không. ứ ủ

lý yêu c u bài toán. ầ Var x:byte; a,b: string;

GV h ng d n HS th y đ c cách ướ ấ ẫ ượ Begin

129

N I DUNG HO T Đ NG C A GV-HS TG Ộ Ạ Ộ Ủ

Write(‘Nhap xau thu nhat:’); khai báo và nh p giá tr cho m t bi n xâu ế ậ ộ ị

d ng hàm ki u đ n gi n và cách s ả ể ơ ử ụ Readln(a);

length(s). L u ý HS phân bi t đ dài t ư ệ ộ ố i Write(‘Nhap xau thu hai:’); đa đ c phép c a xâu là 255 và đ dài ượ ủ ộ

Readln(b); th c s c a xâu. ự ự ủ

x:=length(b); GV ch y ch ng trình, cho HS quan ạ ươ

sát k t qu , nh n xét k t qu HS đã tr ế ế ả ả ậ ả if a[1]=b[x] then write(‘Trung

i.ờ l nhau’)

+ VD2: else write(‘Khac nhau’);

Readln i cách tham GV yêu c u HS nh c l ầ ắ ạ

c a xâu. chi u đ n ph n t ế ầ ử ủ ế End.

HS: kí t th i trong xâu đ c xác ự ứ ượ

đ nh b i tên_bi n_xâu[i] ị ế ở

GV yêu c u HS xác đ nh giá tr v trí ầ ị ị ị

kí t cu i trong xâu s. ự ố

HS: v trí kí t ị ự ố ẽ cu i trong xâu s s có

GV nh c các b ắ

v trí chính b ng giá tr hàm length(s) ị ằ ị

ướ ệ c th c hi n ự

ch ng trình: khai báo bi n xâu, nh p giá ươ ế ậ

tr xâu, x lý yêu c u. ử ầ ị

GV ch y ch ng trình cho HS quan ạ ươ

i c a HS sát k t qu , nh n xét câu tr l ậ ả ờ ủ ế ả

tr c đó. ướ

C. C NG C (3 phút) Ố Ủ

- GV c ng c cho HS ủ ố các hàm chu nẩ : length(s), copy(s,vt,n), pos(s1,s2),

ậ upcase(ch) và các th t c chu n: delete(st,vt,n), insert(s1,s2,vt) thông qua bài t p ủ ụ ẩ

tr c nghi m thi t k b ng công c ViOLET. ệ ắ ế ế ằ ụ

130

- GV yêu c u HS v nhà hoàn thành s đ KWL và n p l i cho GV. ơ ồ ộ ạ ề ầ

D. D N DÒ Ặ

ng d n HS v nhà làm bài t p tr c tuy n t

- GV yêu c u ầ và h

ướ ự ề ế ậ ẫ ạ i

https://docs.google.com/spreadsheet/viewform?

formkey=dFlkRHhaUWhnWnRPeC04ejJQd29qclE6MQ#gid=0 (link đ c đăng trên ượ

di n đàn) ễ

- GV h i các ch ng trình đã h c, thay giá tr các ướ ng d n HS v nhà ch y l ề ạ ạ ẫ ươ ọ ị

bi n khác đ th y s khác nhau và nghiên c u tr c các ví d ti p theo. ể ấ ự ứ ế ướ ụ ế

E. B SUNG Ổ

131

BÀI KI M TRA SAU TH C NGHI M

PH L C 2. Ụ Ụ

Ự

Ệ

Ể

KI M TRA 15 PHÚT Ể

H tên:.......................................... ọ ..................................L p:.................................. ớ

Tr ng:..................................................................................................................... ườ

Câu 1. Th t c delete(st,vt,n) có ch c năng: ủ ụ ứ

A. Xóa vt kí t trong xâu st C. Xóa n kí t trong xâu st ự ự

v trí n v trí vt b t đ u t ắ ầ ừ ị b t đ u t ắ ầ ừ ị

B. Xóa n kí t trong xâu vt t D. Xóa xâu st g m n kí t sau ự ừ ồ ự

v trí st ị v trí vt ị

Câu 2. Th t c insert(‘hoa’,‘vuon Ba Dinh’,5) cho k t qu : ả ủ ụ ế

A. ‘vuon hoa Ba Dinh’ C. ‘vuonhoaBaDinh’

D. vuonhoa Ba Dinh

B. ‘vuonhoa Ba Dinh’

Câu 3. V i xâu st:=‘tin hoc’, câu l nh For i:=1 to 3 do Upcase(st[i]) cho k t qu ớ ế ệ ả

xâu:

A. ‘tin HOC’ C. ‘TIN HOC’

B. ‘TIN hoc’ D. Không đáp án nào đúng

Câu 4. Cho m t giá tr S b t kì, nêu k t qu sau khi ch y ch ng trình. ộ ế ấ ả ạ ị ươ

Ch ng trình cho k t qu nh th nào n u S đ c nh p là ‘Co 11 chu so ươ ư ế ế ế ả ượ ậ

trong xau’?

Program bai10; For i:=1 to length(S) do

Uses crt; If (s[i]>='0') and (s[i]<='9') then

Var S:string; dem:=dem+1;

i, dem:integer; Write('Co ',dem,' chu so trong

Begin xau vua nhap');

Clrscr; Readln;

Write('Nhap xau: '); Readln(S); End.

dem:=0;

132

Giá tr ị S nh p vào:...................................K t qu :................................................... ế ả ậ

K t qu khi S là ‘ Co 11 chu so trong xau’:...................................................... ế ả

133

PH L C 3. PHI U H C T P Ọ Ậ Ụ Ụ Ế

PHI U H C T P

Ọ Ậ

Ế

L p:…………………………………H tên HS: …………………………………… ớ ọ

Câu 1. Trong ch ng trình sau, câu l nh {1} hay {2} là sai? Vì sao? ươ ệ

Var st:string[1]; c:char; Tr l iả ờ :

Begin Câu l nh sai: …….. ệ

c:=st[1]; { 1 } Vì: ….....................................…………..

c:=st; { 2 } ………………………………………….

…………………………………………. End.

Câu 2. Ch ng trình sau cho k t qu xu t ra màn hình nh th nào? ươ ả ấ ư ế ế

Var hocsinh, ngaysinh: string;

Begin

hocsinh:=‘Nguyen Khanh Vy’;

ngaysinh:=‘02/10/1995’;

Write(‘Thong tin: ’, hocsinh + ‘ ’+ ngaysinh);

Readln

End.

Tr l iả ờ : .........................................................................................................................

Câu 3. So sánh và cho bi t xâu nào sau đây l n h n? ế ớ ơ

‘THPT Binh Son’ và ‘Binh Son’:……………………………………………..……

‘Le Hoai Nam và ‘Le Hoai Ninh’: …………………………………………………

‘Day nui Hoang Lien Son’ và ‘hoang lien son’:……………………………………

‘thi hoc ky I’ và ‘thi hoc ky II’:…………………………………………….………

‘Nguyen Van Anh’ và ‘Nguyen Van Anh’:…………………………………..……

134

PH L C Ọ Ụ Ụ 4. PHI U PH NG V N THU TH P KHÓ KHĂN C A H C Ỏ Ủ Ậ Ấ Ế

SINH

PHI U PH NG V N Ỏ Ấ Ế

Đ góp ph n nâng cao ch t l ng d y và h c môn Tin h c THPT nói chung ấ ượ ể ầ ạ ọ ọ

và ch ng trình Tin h c 11 nói riêng, xin anh (ch ) hãy tr l i nh ng câu h i d ươ ả ờ ọ ị ỏ ướ i ư

đây b ng cách đánh d u X vào ô vuông t ằ ấ ươ ng ng v i câu tr l ớ ả ờ ứ ế i phù h p ý ki n ợ

i ng n g n, đ ý vào ch tr ng d i câu h i. c a anh (ch ) ho c tr l ị ủ ả ờ ặ ỗ ố ủ ắ ọ ướ ỏ

Xin chân thành c m n! ả ơ

-------------------------------------

* Thông tin cá nhân:

H và tên: …………………………………………………………. ọ

L p: ............ Tr ng: ớ ườ

…………………………………………………………

I. Nh ng v n đ chung ấ ề ữ

1. Theo anh (ch ), môn Tin h c THPT có t m quan tr ng nh th nào trong ư ế ọ ọ ầ ị

ng d ng vào ch ng trình h c các b c h c cao h n? ứ ụ ươ ọ ở ậ ọ ơ

A. R t quan tr ng C. Bình th ấ ọ B. Quan tr ngọ ngườ D. Không quan tr ng ọ

2. Theo anh (ch ), Tin h c đ c ng d ng trong cu c s ng h ng ngày ọ ượ ứ ộ ố ụ ằ ị ở ứ m c

đ nh th nào? ộ ư ế

A. R t c n thi C. Không c n thi D. Hoàn toàn ấ ầ ế t, B. C n thi ầ ế ứ t, ng ầ ế t

không ứ ầ ng d ng trong h u ụ ề d ng trong nhi u ụ l m, có th thay th ắ ể ế c nầ

thi h t các lĩnh v c ự ế lĩnh v cự b ng nhi u cách khác ằ ề t ế

3. Anh (ch ) có thích h c môn Tin h c hay không? ọ ọ ị

C. Bình th D. Không thích A. R t thích ấ ố ậ B. Thích nh ng ch mu n t p ư ỉ ngườ

ạ trung h c các môn thi Đ i ọ

h cọ

135

II. V ch ng trình Tin h c 11 ề ươ ọ

4. Theo anh (ch ), m c đ khó c a ch ng trình Tin h c 11 là ứ ộ ủ ị ươ ọ

B. Khó A. R t khó ấ C. V a ph i ả ừ D. Dễ

5. Anh (ch ) g p khó khăn nh t ị ặ ấ ở ữ nh ng n i dung nào? ộ

………………………………………………………………………………………

II. V ph ề ươ ng ti n d y h c ệ ạ ọ

6. Trang thi t b ph c v d y h c môn Tin ng (phòng giáo án đi n t ế ị ụ ụ ạ ọ tr ở ườ ệ ử ,

máy chi u, máy tính, phòng th c hành,…) mà anh (ch ) đ c h c g m: ị ượ ọ ồ ự ế

………………………………………………………………………………………

7. Theo anh (ch ), s l ng trang thi t b ph c v d y h c môn Tin (phòng ị ố ượ ế ị ụ ụ ạ ọ

giáo án đi n t , máy chi u, máy tính, phòng th c hành,…) hi n t i: ệ ử ệ ạ ự ế

B. Đáp ng đ A. Luôn đáp ngứ ứ ượ c ứ C. Ch a th đáp ng ể ư ả D. C n ph i ầ

nhu c u h c t p đ t ố ọ t nhu c u h c ầ ọ ậ ầ ượ ọ c nhu c u h c ầ b sung nhi u ề ổ

t pậ t pậ

8. Tài li u h c t p môn Tin h c 11 c a anh (ch ) g m: ệ ọ ậ ị ồ ủ ọ

A. Sách giáo khoa, sách B. Ch có sách giáo C. Ch có D. Không có ỉ ỉ

bài t p và tài li u tham sách giáo ệ ậ khoa và sách bài t pậ

kh o khác khoa ả

9. Anh (ch ) có máy tính hay không? ị

A. Có B. Không

III. V ph ề ươ ng pháp d y và h c ọ ạ

136

10. Anh (ch ) dành bao nhiêu th i gian đ nghiên c u ch ng trình Tin h c 11 ứ ờ ể ị ươ ọ

trong tu n?ầ

A. H n 5 gi ơ ờ B. 2-5 giờ C. Ít h n 2 gi ơ ờ D. Không nghiên c uứ

11. Anh (ch ) nghiên c u ch ng trình Tin h c 11 nh th nào? ứ ị ươ ư ế ọ

A. Không C. Đ c SGK, làm D. Đ c SGK, làm bài t p và B. Đ c SGK ọ ọ ậ ọ

tìm ki m thông tin qua internet nghiên c uứ bài t pậ ế

12. Anh (ch ) có hay phát bi u xây d ng bài không? ự ể ị

A. R t hay phát C. Th nh tho ng D. Không thích ấ B. Phát bi u nhi u ề ể ả ỉ

phát bi uể bi uể

13. Anh (ch ) có đ ng ý v i ph ớ ồ ị ươ ng pháp gi ng d y c a giáo viên không? ạ ủ ả

A. Hoàn toàn C. Phân vân D. Không E. Hoàn toàn B. Đ ng ý ồ

không đ ng ý đ ng ý ồ ồ đ ng ý ồ

ể ọ 14. Anh (ch ) thích giáo viên d y áp d ng hình th c nào sau đây (có th ch n ụ ứ ạ ị

ng án): nhi u ph ề ươ

A. B. Trình C. Đ t v n đ Th oả ấ ặ ề D. Đ c chép ọ E. Hình th cứ

lu n nhóm chi u slide cho HS t gi khác: ………….. ậ ế ự ả i

quy tế

15. Anh (ch ) có b áp l c b i đi m s c a giáo viên không? ự ở ể ố ủ ị ị

A. Có th B. Th nh tho ng C. Không có D. Hoàn toàn ngườ ả ỉ

không xuyên

16. Anh (ch ) có đ xu t gì cho nh ng ti t h c Tin h c sôi n i và hi u qu ữ ề ấ ị ế ọ ọ ổ ệ ả

h n?ơ

………………………………………………………………………………………

-----------------------

………………………………………………………………………………………

137