9 f MẬT ĨHÂN PHẬN THẬT<br />
CỎA n à n g m o n a<br />
TRƯỚC KHI NHỮNG BÍ MẬT VỀ NÀNG MONA<br />
LISA ĐƯỢC HÉ MỞ, ĐẢ CÓ NHIỀU GIẢ THIẾT VỀ<br />
THÂN PHẬN THẬT CỦA NÀNG, THẬM CHÍ CÓ<br />
NGƯỜI CHO RẰNG NÀNG LÀ NGƯỜI TÌNH BÍ<br />
MẬT CỦA DANH HỌA LEONARDO DA VINCI.<br />
<br />
Hiện bức chân dung nàng Mona Lisa dang được<br />
trưng bày tai bảo tàng Louvre tại Paris, Pháp.<br />
<br />
N<br />
<br />
ụ cười của nàng đã khiến hàng triệu người trên<br />
th ế giới bị mê hoặc nhưng không ai hiểu được bí<br />
<br />
mật đằng sau nụ cười đó như thế nào. Nàng là ai, nàng<br />
từng sống như th ế nào vẫn là một câu hỏi lớn. Tuy<br />
nhiên từ sau năm 2005 tới nay, với sự hỗ trợ những công<br />
nghệ kỹ thuật cao, bí mật về thân phận của nàng Mona<br />
Lisa dần dần được hé mở.<br />
Liên quan tới thân phận thật của nàng Mona Lisa,<br />
vài trăm năm trước đã có nhiều cách giải thích khác<br />
nhau, có người nói rằng nàng là mẹ của danh họa Leonardo<br />
da Vinci, có người lại nói nàng là người tình bí mật của<br />
ông, hay Mona Lisa là gái làng chơi ở thành Florence.<br />
Tuy nhiên, giả thiết Mona Lisa là bức chân dung tự họa<br />
của Leonardo da Vinci được nhiều người đồng tình nhất.<br />
V ào th ế kỷ 16, n h à sử h ọ c nghệ th u ậ t nổi tiếngV asari nói rằ n g n à n g M ona L isa là vỢ c ủ a m ột<br />
thương gia giàu có ở F lo re n ce nhưng quan điểm của<br />
ông không được nhiều người quan tâm. Tới năm 2005,<br />
chuyên gia nghiên cứu bản thảo trường đại học Heidelberg (Đức) cho biết đã tìm thấy chứng cứ quan trọng<br />
trong đống sách cổ ở thư viện, một cuốn sách cổ năm<br />
1503. Chủ sở hữu cuốn sách này là một người bạn thân<br />
của Leonardo da Vinci - Vespucci.<br />
Trên cuốn sách có dòng chữ mà Vespucci viết vội:<br />
“L eon ardo d a Vinci đ ã sán g tạo ra ba bức h ọ a nổi tiếng,<br />
<br />
trong đó có m ột bức h ọ a là chân dung G h erard in i”. Điều<br />
này trùng với tuyên bố của Vasari th ế kỷ 16. Ông từng<br />
nói “vợ của Francesco del Giocondo” là Gherardini, tên<br />
đầy đủ là Lisa Gherardini del Giocondo, trong đó del<br />
Giocondo là họ chồng bà.<br />
Sau hai năm, thư viện Đại học H eidelberg cho rang<br />
phát hiện của tiến sỹ Giuseppe Pallanti đã khiến những<br />
giả thiết về thân phận của nàng Mona Lisa bị loại bỏ cũng<br />
như mở ra những bí ẩn về nàng trong suốt mấy trăm năm.<br />
M ona L isa sinh n g ày 15 th á n g 6 n ăm 1479 tro n g<br />
m ộ t g ia đình từ n g định cư lâ u đời ở th à n h phô'<br />
F lo re n c e , là con cả trong sô' 7 anh chị em. Khi đó, cả<br />
châu Âu đang bước vào giai đoạn đầu của thời kỳ Phục<br />
Hưng, là một trong những thành phố lớn nhất, Florence<br />
được coi là biểu tượng của thành công và giàu có. Tuy<br />
nhiên, cuộc sống của những người dân ở đây lại không<br />
đẹp như những gì mà thơ ca ca ngợi vì sự phân biệt<br />
giàu nghèo quá lớn. Lisa xuất thân trong một gia đình<br />
quý tộc nhưng theo thời gian, gia đình nàng cũng mất<br />
dần sức ảnh hưởng của mình.<br />
Ngày 5 tháng 3 năm 1495, Lisa đi lấy chồng khi<br />
nàng tròn 16 tuổi. Chồng nàng là một thương gia tơ lụa<br />
có tiếng trong thành và Lisa là vợ thứ 3 của ông. Của<br />
hồi môn của Lisa là 170 đồng vàng Florin và một nông<br />
trang ở vùng ngoại ô. Cuộc hôn nhân này đã khiến địa<br />
vị xã hội của Lisa được nâng cao vì chồng nàng là một<br />
<br />
86<br />
<br />
người cực kỳ giàu có, không những th ế Francesco del<br />
Giocondo cũng được lợi từ vợ của mình vì Gherardini là<br />
một dòng họ cao quý. Họ đã có với nhau 5 người con.<br />
Ngày 5 tháng 3 năm 1503, Lisa và chồng chuyển tới<br />
một căn hộ ở gần Via della Stufa, nơi ông cụ thân sinh<br />
của Leonardo - ông Piero da Vinci đang sinh sống. Ông<br />
Piero da Vinci và vợ chồng Lisa nhanh chóng trở thành<br />
hàng xóm thân thiết của nhau.<br />
Cũng giông như nhiều gia đình giàu có ở Florence,<br />
mỗi khi gia đình có sự kiện trọng đại, vợ chồng Lisa và<br />
các con lại mời các họa sỹ tới vẽ chân dung kỷ niệm.<br />
Năm 1503 là một năm quan trọng đối với gia đình del<br />
Giocondo khi họ chuyển tới ngôi nhà mới của mình, hơn<br />
nữa Lisa lại mới mang thai đứa con thứ ba. Ông del<br />
Giocondo đã mời 4 nghệ sỹ tới nhà để trang trí cho ngôi<br />
nhà mới, Leonardo da Vinci, con trai của người hàng<br />
xóm mới cũng được mời tởi để vẽ chân dung Lisa.<br />
Những năm 1503, L eo n ard o d a Vinci rơi v ào<br />
tình cả n h khốn đốn, ông không có nguồn th u nhập<br />
n ào v à lời m ời tới vẽ ch â n dung cho m ột quý bà<br />
kh iến ông cảm th ấ y r ấ t p h ấn khởi v à có lẽ đó là<br />
động lự c đ ể có được m ột tá c ph ẩm tu y ệ t vời. Tay<br />
phải của Lisa đặt lên tay trái để toát lên vẻ hiền thục<br />
và thủy chung của nàng. Bộ đồ mà Lisa mặc rất thời<br />
trang, có người cho rằng thần thái của Lisa trên bức<br />
tranh còn thật hơn ở ngoài đời.<br />
<br />
$7<br />
<br />
Bản thảo chân dung nàng Mona Lisa<br />
<br />
Leonardo da Vinci đã mất 10 năm để hoàn thành<br />
bức chân dung nàng Mona Lisa. Nhưng cuối cùng ông đã<br />
không giao lại bức họa này cho Lisa. Một số học giả ban<br />
đầu nhận định có lẽ vì không được trả tiền thù lao nên<br />
Leonardo mới làm thế. Nhưng sau khi nghiên cứu kỹ<br />
lưỡng người ta mới phát hiện rằng nguyên nhân không<br />
đơn giản như vậy.<br />
<br />
88<br />
<br />