TRƢỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TP.HCM
KHOA LUẬT QUỐC TẾ
-----------***------------
LÝ TRỌNG ĐẠI
MSSV: 1253801012032
GIẢI QUYẾT XUNG ĐỘT PHÁP LUẬT TRONG
LĨNH VỰC HỢP ĐỒNG – NHÌN TỪ GÓC ĐỘ SO
SÁNH PHÁP LUẬT VIỆT NAM VỚI PHÁP
LUẬT LIÊN MINH CHÂU ÂU
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP CỬ NHÂN LUẬT
Niên khóa: 2012 – 2016
Người hướng dẫn:
ThS. Nguyễn Lê Hoài
TP.HCM – Năm 2016
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan danh dự đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi
bằng sự nỗ lực và kinh nghiệm của bản thân dưới sự hướng dẫn của Thạc sỹ
Nguyễn Lê Hoài. Các nội dung nghiên cứu trong đề tài là hoàn toàn trung thực và
chưa được công bố dưới bất kỳ hình thức nào trước đây.
Trong đề tài có sử dụng một số phân tích, nhận xét, đánh giá cũng như
số liệu của một số tác giả, cơ quan tổ chức khác đều được trích dẫn rõ ràng và chú
thích nguồn gốc với độ chính xác cao nhất trong phạm vi hiểu biết của tôi.
Nếu phát hiện có bất kì sự gian lận nào tôi xin hoàn toàn chịu trách
nhiệm về nội dung đề tài của mình.
Tác giả khóa luận
Lý Trọng Đại
MỤC LỤC
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Mục lục
PHẦN MỞ ĐẦU ......................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài .................................................................................... 1
2. Tình hình nghiên cứu đề tài ............................................................................... 2
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ..................................................................... 7
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ...................................................................... 7
5. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................... 8
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn ........................................................................... 9
7. Kết cấu đề tài ...................................................................................................... 10
CHƢƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ XUNG ĐỘT PHÁP LUẬT TRONG
LĨNH VỰC HỢP ĐỒNG ............................................................................................ 11
1.1. Hợp đồng dân sự có yếu tố nước ngoài ............................................................ 11
1.2. Khái quát về xung đột pháp luật trong lĩnh vực hợp đồng ............................... 15
1.2.1. Khái niệm xung đột pháp luật trong lĩnh vực hợp đồng ............................. 15
1.2.2. Nguyên nhân phát sinh xung đột pháp luật trong lĩnh vực hợp đồng ......... 17
1.2.3. Phương pháp giải quyết xung đột pháp luật trong lĩnh vực hợp đồng ........ 19
1.2.4. Nguồn luật điều chỉnh xung đột pháp luật trong lĩnh vực hợp đồng .......... 21
1.2.5. Một số nguyên tắc giải quyết xung đột pháp luật trong lĩnh vực hợp
đồng ............................................................................................................. 23
KẾT LUẬN CHƢƠNG 1 ............................................................................................ 27
CHƢƠNG 2: GIẢI QUYẾT XUNG ĐỘT PHÁP LUẬT TRONG LĨNH VỰC
HỢP ĐỒNG THEO PHÁP LUẬT LIÊN MINH CHÂU ÂU .................................. 28
2.1. Khái quát về Quy tắc số 593/2008 của Hội đồng châu Âu ngày 17 tháng 6
năm 2008 về luật áp dụng cho nghĩa vụ theo hợp đồng (sau đây gọi tắt là Quy tắc
Rome I) ......................................................................................................................... 28
2.1.1. Phạm vi áp dụng của Quy tắc Rome I ........................................................ 28
2.1.2. Hiệu lực của Quy tắc Rome I...................................................................... 29
2.2. Giải quyết xung đột pháp luật trong lĩnh vực hợp đồng ................................... 31
KẾT LUẬN CHƢƠNG 2 ............................................................................................ 44
CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG GIẢI QUYẾT XUNG ĐỘT PHÁP LUẬT
TRONG LĨNH VỰC HỢP ĐỒNG THEO PHÁP LUẬT VIỆT NAM VÀ ĐỊNH
HƢỚNG HOÀN THIỆN ........................................................................................... 45
3.1. Thực trạng quy định của pháp luật Việt Nam về giải quyết xung đột pháp
luật trong lĩnh vực hợp đồng ........................................................................................ 45
3.2. Những điểm mới của Bộ luật Dân sự 2015 so với Bộ luật Dân sự 2005 ......... 55
3.3. Định hướng hoàn thiện pháp luật Việt Nam về giải quyết xung đột pháp luật
trong lĩnh vực hợp đồng ................................................................................................ 61
KẾT LUẬN CHƢƠNG 3 ............................................................................................ 70
KẾT LUẬN .................................................................................................................. 71
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài.
Hiện nay, nước ta đã có quan hệ ngoại giao với hơn 170 quốc gia và
vùng lãnh thổ, có quan hệ tín dụng tài chính với hơn 200 tổ chức quốc tế và diễn
đàn quốc tế. Trong bối cảnh đó, các quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài ngày càng
gia tăng, nhất là các quan hệ hợp đồng có yếu tố nước ngoài. Tình hình đó tất yếu sẽ
kéo theo những hậu quả làm phát sinh các vụ tranh chấp có liên quan đến hợp đồng
đòi hỏi pháp luật phải kịp thời giải quyết. Khác với việc giải quyết các quan hệ hợp
đồng thông thường, việc giải quyết hợp đồng có yếu tố nước ngoài thường liên quan
đến nguyên tắc chọn luật áp dụng vì nó xảy ra hiện tượng xung đột pháp luật, do
một quan hệ hợp đồng có yếu tố nước ngoài sẽ chịu sự điều chỉnh của ít nhất hai
hay nhiều hệ thống pháp luật khác nhau. Tuy nhiên, hệ thống pháp luật của các
quốc gia trên thế giới là không hoàn toàn giống nhau xuất phát từ những đặc điểm
kinh tế, chính trị, văn hóa – xã hội khác nhau.
Dựa trên học thuyết của chủ nghĩa Mác-Lênin về mối quan hệ biện
chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng, trước sự phát triển không ngừng
của nền kinh tế đòi hỏi pháp luật cũng phải thay đổi theo để bắt kịp sự phát triển
mạnh mẽ đó. Bộ luật Dân sự 2005 – cơ sở pháp lý quan trọng nhất trong việc giải
quyết các vấn đề liên quan đến hợp đồng có yếu tố nước ngoài đã trải qua gần 10
năm áp dụng trên thực tiễn. Mặc dù có nhiều điểm tiến bộ đáng kể so với Bộ luật
Dân sự trước đó về việc điều chỉnh các quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài, tuy
nhiên trong quá trình áp dụng trên thực tiễn, Bộ luật Dân sự 2005 đã bắt đầu bộc lộ
những bất cập gây khó khăn cho việc áp dụng cũng như có nhiều quy định đã trở
nên lỗi thời không còn phù hợp với thực tiễn. Trước tình hình này, tại kỳ họp thứ 8
khóa XIII năm 2014, Quốc hội đã cho ý kiến về dự thảo sửa đổi Bộ luật Dân sự
2005. Kết quả là sự ra đời của Bộ luật Dân sự 2015 sau khi được Quốc hội thông
qua vào ngày 24 tháng 11 năm 2015 và chính thức có hiệu lực vào ngày 1 tháng 1
năm 2017. Phân tích những quy định của Bộ luật Dân sự 2015 có thể thấy Bộ luật
Dân sự 2015 đã khắc phục được rất nhiều bất cập của Bộ luật Dân sự 2005 liên