BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM
TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH
----------------------------------
-----
LÊ KIẾN LÂM TUYỀN
HẠN CHẾ RỦI RO TÍN DỤNG
TẠI NGÂN HÀNG TMCP AN BÌNH (ABBANK)
CHI NHÁNH TPHCM
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
MÃ SỐ: 7340201
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC
TS. LÊ ĐÌNH HẠC
TP HỒ CHÍ MINH, NĂM 2018
TÓM TẮT KHÓA LUẬN
Ngân hàng thƣơng mại chiếm một vai trò quan trọng trong nền kinh tế, xã hội và
đời sống mỗi ngƣời. Đây là nơi ngƣời dân an tâm gửi tiền khi có tiền nhàn rỗi, vay
vốn khi cần tiền để sản xuất kinh doanh, phục vụ đời sống,.. Do đó các Ngân hàng
thƣơng mại luôn nằm trong sự quản lý chặt chẽ của pháp luật và nhà nƣớc để đảm
bảo sự hoạt động của Ngân hàng an toàn. Vì đây là ngành kinh doanh dựa trên tiền
bạc và là nơi nắm giữ tiền của ngƣời dân nên việc kiểm soát các rủi ro trong hoạt
động càng đƣợc quan tâm nhiều hơn.
Thông qua quá trình thực tập và nghiên cứu tại Ngân hàng thƣơng mại cổ phần
AN Bình, tác giả thực hiện đề tài khóa luận: “Hạn chế rủi ro tín dụng tại Ngân hàng
TMCP An Bình chi nhánh TP Hồ Chí Minh”. Với mục tiêu là đề ra các biện pháp
hạn chế rủi ro tại Ngân hàng sau khi phân tích thực trạng rủi ro tín dụng tại Ngân
hàng, tác giả sử dụng phƣơng pháp định tính, thống kê và phân tích để thấy đƣợc
những mặt còn hạn chế trong công tác quản lý rủi ro tín dụng của Ngân hàng.
Qua quá trình phân tích có thể thấy hoạt động tín dụng của Ngân hàng trong thời
gian vừa qua có sự tăng trƣởng ổn định nhƣng cũng còn nhiều mặt hạn chế. Từ
những hạn chế và nguyên nhân đó, tác giả sẽ đề ra những biện pháp giảm thiểu rủi
ro tín dụng trong quá trình hoạt động của Ngân hàng, góp phần làm hoạt động kinh
doanh của Ngân hàng an toàn và tốt hơn.
ABSTRACT
Commercial banks play an important role in the economy, society and deepening
of each person's life the life of each person. It is not only a place for people to
deposit money, save money, borrow capital when needed to produce business, but
also provide financial support to customers when they need to buy houses, buy cars
to service and improve the quality of life, help them to have financial resources for
study abroad or invest. Especially in the modern industrialization era, when the
economy is expanded and developed, the speed of human life is faster, the services
and products of the bank need to be changed and replaced to meet all the needs of
client. With the advancement of technology and science technology, banks are
gradually developing, bringing the most convenience to customers. Customers do
not need to go to a bank or a bank branch when they want to make transactions such
as money transfer, bill payment anymore, but just through the application on the
phone can be to do so easily. It is also because the banking products and services
are more and more convenient, so the risks associated with it are also increasing.
Commercial banks are always in the strict control of the law and the state to ensure
the operation of the Bank safe and effective. As this is a money-based business and
a place to hold people's money, the more operational risk management is concerned.
Bank risk can come from a number of factors such as unusual changes in policies,
natural disasters, storms and floods, due to the unstable economy; loose legal
environment, lack of synchronization; political and social changes at domestic and
foreign; the fluctuation of the economy, ... Or the risk may come from within the
bank itself such as loose credit policy, the staff do not comply with regulations, the
department is not effective, ethics bad employee, internal control is not tight; ... or
may also be from the customer that the bank is serving such as poor business
ability, ability to organize business production of the leadership is limited;
customers use the wrong capital’s purpose; clients are not willing to repay,... Risk
can come from many sides and cannot be avoided. In the Bank's activities, credit
activities are considered as an important area, bringing the main profit, affecting the
existence and development of the Bank. This is also the most risky activity for the
Bank. The impact of the credit risk will cause bad consequences for the Bank,
particularly the business results of the Bank is reduced, bringing the Bank into
bankruptcy. And even higher it will affect the whole banking system and the whole
economy.
In recent years, the state has restructured the bank system and accelerated the
handling of bad debts, contributing to the country's economic development in the
new period. However, there are still unresolved issues in the implementation
process. Credit information is lacking of credibility and transparency, the handling
of security assets in the bank still face many difficulties, existing loans, debt is
difficult to recover. These issues will lead to risks to the Bank if not handled well.
The assessment, appraisal and good management of loans, disbursements will limit
the credit risks that the bank will face, and will inevitably reduce bad loans for the
Bank. Therefore, how to manage credit risk effectively is a problem that
commercial banks, managers and researchers are very interested in, especially in the
financial and financial situation in global fluctuations as today.
Throughout the internship and research process at An Binh Commercial Joint
Stock Bank, the author has conducted a thesis entitled "Credit risk mitigation at An
Binh Commercial Joint Stock Bank - Ho Chi Minh City Branch". The objective
of this thesis is to set risk mitigation measures in the Bank after analyzing the
current situation of credit risk at the Bank. By collecting data from bank documents,
the author uses qualitative, statistical and analytical methods to see the limited
aspects of the Bank's credit risk management.
The lecture is divided into three chapters. Chapter one is an overview of credit
risk at banks. This chapter at first will discuss the concept of credit activity at
commercial banks, and also write about the classification as well as the
characteristics of credit operations. Next, the author will present concepts,
classification and criteria for credit risk assessment. In addition, the causes of credit
risk as well as the consequences of the risk will also be discussed in this chapter. In
addition, chapter one will also include lessons learned in mitigating risks of banks
around the world so that banks in Vietnam can learn. Chapter one will provide a
theoretical basis for the author to analyze the bank's current situation in the next
chapter.
In chapter two, the author will analyze the current credit risk situation in
ABBANK. Firstly, the author will present an overview of the formation process as
well as the information about An Binh Commercial Joint Stock Bank and Ho Chi
Minh City Branch such as vision, mission, core values of the bank and business
performance of the branch. In addition, the products and services that banks are
providing now as well as the credit granting process will also be covered in this
chapter. Next, the author will analyze the current credit situation of the branch to
see the performance of the branch in the past. then the author analyzes the credit
risk at the branch through the criteria mentioned in chapter one, including overdue
debt, bad debt and credit risk reserve. It will conclude that the results the branch has
achieved, the causes that exist and the reasons for that limitation. This would be the
basis for suggesting banking measures to limit credit risk in the next chapter.
Chapter three is also the final chapter of the thesis. Chapter three will work out
solutions to mitigate credit risks and also make recommendations to the State Bank
of Vietnam and ABBANK itself to create a more efficient working environment.
First in this chapter are the bank's future directions, the proposed measures must be
consistent with the objectives of the bank, contributing to improve the bank's
operational efficiency and credit quality. In the next section, based on the causes
and limitations of the bank in chapter two, the author will propose measures to
reduce the risk of the bank. Finally, the author will present recommendations to the
State Bank and the bank itself to improve and improve the quality of factors
affecting the operation of the bank
Through the process of analysis, it can be seen that the Bank's credit activities in
recent years have had stable growth but also many limitations. Credit growth of
banks has increased, with the proportion of individual customers increasing rapidly.
This is a good trend when personal credit is needed more and more because each
individual is increasingly demanding in the use of capitals and this is also the trend
of banks in the world. In terms of borrowing terms, short-term loans account for the
majority of total loans, suggesting that the bank has a fast turnover that can meet the
working capital needs of businesses and individuals. Outstanding debt is also
accompanied by increased risks. After analysis, it can be see that the bank's overdue
debt increased, especially two indicators of doubtful loan and potential loss loan.
These two indicators increase that show the ability to control the bank loans are still
limited. In addition, the bad debt ratio of the branch decreased slightly from the
previous year, which is a positive sign for the bank, suggesting that the measures to
reduce the bad debt of the bank are effective but not significant. Bad debt declined
slightly in part due to both overdue debt and doubtful debt, while these two also
accounted for a high proportion of bad debt. Therefore, firstly to reduce bad debt
proportion, the bank needs to control the loans, encourage customers to pay debts to
reduce the two indicators of overdue debt. After analyzing, it can be seen that the
bank has some results such as bad debt ratio decrease ; The structure of outstanding
loans is no longer dominated by corporate customers; the number of individual
customers also increases each year; provisioning ratio decreased, ... Along with the
remaining limitations such as the slow growth rate of credit debt; indicators of
doubtful loan and potential loss loan rise;… The reason of these restrictions can be
mentioned as: Internal guidelines are not clearly guided; The staff has not been
effective; The information source is lacking and authenticity is not high;…
From these limitations and causes, the author will propose measures to minimize
credit risks in the course of operation of the Bank as specific guidance documents,
internal regulations in the Bank; Constantly improving the quality of our staff;
Improve the quality of credit information ..., supply with some recommendations to
the State Bank and banks to build a healthy, safe, effective and prestigious banking
system for the people.
LỜI CAM ĐOAN
Khóa luận này là công trình nghiên cứu riêng của tác giả, kết quả nghiên cứu là
trung thực, trong đó không có các nội dung đã đƣợc công bố trƣớc đây hoặc các nội
dung do ngƣời khác thực hiện ngoại trừ các trích dẫn đƣợc dẫn nguồn đầy đủ trong
khóa luận
MỤC LỤC
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI CÁC NGÂN HÀNG
THƢƠNG MẠI ........................................................................................................... 1
1.1. Tổng quan về hoạt động tín dụng tại các NHTM ............................................... 1
1.1.1. Khái niệm của tín dụng Ngân hàng ............................................................. 1
1.1.2. Phân loại tín dụng Ngân hàng ...................................................................... 1
1.1.2.1. Phân loại theo mục đích sử dụng tín dụng ........................................... 1
1.1.2.2. Phân loại theo thời hạn cấp tín dụng .................................................... 2
1.1.2.3. Phân loại theo xuất xứ/ nguồn gốc của khoản tín dụng ....................... 2
1.1.2.4. Phân loại theo tính chất đảm bảo/ mức độ tín nhiệm của ngƣời vay ... 3
1.1.2.5. Phân loại tín dụng theo hình thức cấp tín dụng ................................... 3
1.1.3. Đặc điểm tín dụng Ngân hàng ..................................................................... 5
1.2. Rủi ro tín dụng trong hoạt động của NHTM ...................................................... 8
1.2.1. Khái niệm về rủi ro tín dụng ........................................................................ 8
1.2.2. Phân loại rủi ro tín dụng .............................................................................. 8
1.2.3. Các tiêu chí đánh giá rủi ro tín dụng .......................................................... 10
1.2.3.1. Nợ quá hạn ......................................................................................... 10
1.2.3.2. Nợ xấu ................................................................................................ 12
1.2.3.3. Dự phòng rủi ro tín dụng.................................................................... 13
1.2.4. Nguyên nhân dẫn đến rủi ro tín dụng ........................................................ 13
1.2.4.1. Nguyên nhân từ phía Ngân hàng ....................................................... 13
1.2.4.2. Nguyên nhân từ phía khách hàng ....................................................... 15
1.2.4.3. Nguyên nhân khác .............................................................................. 16
1.2.5. Hậu quả của rủi ro rín dụng ....................................................................... 17
1.3. Kinh nghiệm một số nƣớc về hạn chế rủi ro tín dụng ...................................... 18
1.3.1. Kinh nghiệm của Mỹ ................................................................................. 18
1.3.2. Kinh nghiệm Ngân hàng ANZ Australia ................................................... 19
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP AN
BÌNH CHI NHÁNH TP HỒ CHÍ MINH .................................................................. 22
2.1. Tổng quan về Ngân hàng TMCP An bình và chi nhánh TP Hof Chí Minh ..... 22
2.1.1. Tổng quan về Ngân hàng TMCP An bình ................................................. 22
2.1.2. Tổng quan về Ngân hàng An Bình chi nhánh Tp Hồ Chí Minh ................ 24
2.2. Thực trạng hoạt động tín dụng tại Ngân hàng TMCP An Bình chi nhánh TP
Hồ Chí Minh ............................................................................................................. 29
2.2.1. Các sản phẩm tín dụng ............................................................................... 29
2.2.1.1. Đối với cá nhân .................................................................................. 29
2.2.1.2. Đối với khách hàng Doanh Nghiệp .................................................... 34
2.2.2. Quy trình cấp tín dụng ............................................................................... 39
2.2.3. Kết quả hoạt động tín dụng ........................................................................ 40
2.3. Thực trạng rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP An Bình chi nhánh TP Hồ
Chí Minh ................................................................................................................... 42
2.3.1. Phân loại nợ ............................................................................................... 42
2.3.2. Nợ quá hạn ................................................................................................. 43
2.3.3. Nợ xấu ........................................................................................................ 45
2.3.4. Dự phòng rủi ro tín dụng ........................................................................... 46
2.4. Đánh giá rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP An Bình chi nhánh TP Hồ Chí
Minh .......................................................................................................................... 47
2.4.1. Những kết quả đạt đƣợc ............................................................................. 47
2.4.2. Những hạn chế còn tồn tại ......................................................................... 48
2.4.3. Nguyên nhân hạn chế ................................................................................. 48
CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP NHẰM HẠN CHẾ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN
HÀNG TMCP AN BÌNH CHI NHÁNH TP HỒ CHÍ MINH .................................. 51
3.1. Định hƣớng phát triển hoạt động kinh doanh trong thời gian tới của Ngân hàng
TMCP An Bình ......................................................................................................... 51
3.2. Giải pháp hạn chế rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP An Bình chi nhánh Tp
Hồ Chí Minh ............................................................................................................. 52
3.2.1. Hƣớng dẫn cụ thể các văn bản, qui định nội bộ trong Ngân hàng ............. 52
3.2.2. Không ngừng nâng cao chất lƣợng đội ngũ nhân viên .............................. 52
3.2.3. Nâng cao chất lƣợng thông tin tín dụng..................................................... 53
3.2.4. Tăng cƣờng kiểm soát khoản vay sau khi cấp tín dụng ............................. 54
3.2.5. Nâng cao chất lƣợng thẩm định dự án ....................................................... 54
3.3. Kiến nghị .......................................................................................................... 55
3.3.1. Đối với Ngân hàng nhà nƣớc ..................................................................... 55
3.3.2. Đối với Ngân hàng TMCP An Bình .......................................................... 55
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................... 59
DANH MỤC VIẾT TẮT
ABBank : Ngân hàng TMCP An Bình
NHTM : Ngân hàng thƣơng mại
TMCP : Thƣơng mại cổ phần
NHNN : Ngân hàng Nhà Nƣớc
RRTD : Rủi to tín dụng
UBND : Ủy ban nhân dân
TP.HCM : Thành phố Hồ Chí Minh
TS : Tài sản
TSĐB : Tài sản đảm bảo
GCN
: Giấy chứng nhận
HMTD
: Hạn mức tín dụng
HĐ : Hội đồng
UB : Ủy ban
TCTD : Tổ chức tín dụng
L/C : Tín dụng chứng từ
KHDN : Khách hàng doanh nghiệp
KHCN : Khách hàng cá nhân
SMEs : Doanh nghiệp vừa và nhỏ
CBNV : Cán bộ nhân viên
CBTD : Cán bộ tín dụng
NHTMCP : Ngân hàng thƣơng mại cổ phần
DANH MỤC HÌNH ẢNH
Hình 1. 1 Phân loại rủi ro tín dụng .............................................................................. 8
Hình 2. 1 Sơ đồ quy trình cấp tín dụng ................................................................... 39
DANH MỤC BẢNG
Bảng 2. 1 Tình hình huy động vốn của ABBank chi nhánh Tp Hồ Chí Minh ......... 24
Bảng 2. 2 So sánh tăng trƣởng huy động vốn ........................................................... 25
Bảng 2. 3 Kết quả hoạt động cho vay của ABBank chi nhánh Tp Hồ Chí Minh ..... 26
Bảng 2. 4 Kết quả hoạt động kinh doanh của ABBank ............................................ 27
Bảng 2. 5 So sánh kết quả hoạt động kinh doanh ..................................................... 28
Bảng 2. 6 Dƣ nợ theo đối tƣợng khách hàng ............................................................ 40
Bảng 2. 7 So sánh dƣ nợ theo đối tƣợng khách hàng ................................................ 41
Bảng 2. 8 Dƣ nợ theo thời hạn cấp tín dụng ............................................................. 41
Bảng 2. 9 Nợ quá hạn của ABBank chi nhánh TP.HCM .......................................... 43
Bảng 2. 10 So sánh nợ quá hạn ................................................................................. 44
Bảng 2. 11 Tỷ lệ nợ xấu của ABBank chi nhánh Tp Hồ Chí Minh .......................... 45
Bảng 2. 12 Cơ cấu nợ xấu ......................................................................................... 45
Bảng 2. 13 Dự phòng rủi ro tín dụng của ABBank chi nhánh Tp Hồ Chí Minh ...... 46
Bảng 2. 14 So sánh dự phòng rủi ro tín dụng ........................................................... 46
Bảng 2. 15 Sự thay đổi dự phòng rủi ro tín dụng ...................................................... 46
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Giới thiệu đề tài
Ngân hàng thƣơng mại là một thành phần quan trọng, gắn liền với sự phát triển
của nền kinh tế. Với sự thay đổi và phát triển không ngừng, các hoạt động dịch vụ
của Ngân hàng càng đi sâu vào nền kinh tế và đời sống con ngƣời. Trong các hoạt
động của Ngân hàng thì hoạt động tín dụng đƣợc xem là lĩnh vực quan trọng, mang
nguồn lợi nhuận chủ yếu, ảnh hƣởng đến sự tồn tại và phát triển của Ngân hàng.
Đồng thời đây cũng là hoạt động mang lại nhiều rủi ro nhất cho Ngân hàng. Tác
động của rủi ro tín dụng sẽ gây hậu quả xấu cho Ngân hàng, cụ thể là kết quả kinh
doanh của Ngân hàng bị giảm sút, đƣa Ngân hàng đến tình trạng phá sản.
Trong thời gian vừa qua, nhà nƣớc thực hiện tái cơ cấu hệ thống tổ chức tín dụng
và đẩy mạnh việc xử lý nợ xấu, góp phần phát triển kinh tế đất nƣớc trong giai đoạn
mới. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện vẫn có những vấn đề chƣa đƣợc giải
quyết. Thông tin tín dụng thiếu sự tin cậy và minh bạch, việc xử lý tài sản bảo đảm
tại Ngân hàng vẫn còn gặp nhiều khó khăn, tồn đọng các khoản cho vay, công nợ
khó thu hồi. Những vấn đề này sẽ dẫn đến những rủi ro cho Ngân hàng nếu không
đƣợc xử lý tốt. Do đó, việc tìm ra các biện pháp hạn chế rủi ro tín dụng là mối quan
tâm hàng đầu của các nhà quản lý và nhà nghiên cứu.
Qua việc học tập, tìm hiểu khi thực tập tại Ngân hàng TMCP An Bình, tác giả đã
chọn đề tài “Hạn chế rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP An Bình chi nhánh
TP Hồ Chí Minh” làm đề tài nghiên cứu.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Phân tích thực trạng về tình hình tín dụng và rủi ro tín dụng tại Ngân hàng An
Bình chi nhánh TPHCM, tìm hiểu các nguyên nhân dẫn đến rủi ro tín dụng và các
điểm còn hạn chế của Ngân hàng. Từ đó đƣa ra một số giải pháp nhằm hạn chế rủi
ro tín dụng tại Ngân hàng An Bình.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Đối tƣợng nghiên cứu của khóa luận là những lý luận cơ bản về rủi ro tín dụng
Phạm vi nghiên cứu: khảo sát hoạt động của Ngân hàng An Bình trong ba năm
2015, 2016, 2017.
4. Phƣơng pháp nghiên cứu
Khóa luận sử dụng phƣơng pháp định tính, phƣơng pháp thống kê, phƣơng pháp
phân tích tổng hợp.
Thu thập số liệu: các báo cáo, tài liệu của Ngân hàng TMCP An Bình, thông tin trên
báo chí và internet.
5. Tóm tắt nội dung
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI CÁC NGÂN HÀNG
THƢƠNG MẠI
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP AN
BÌNH CHI NHÁNH TP HỒ CHÍ MINH
CHƢƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HẠN CHẾ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI
NGÂN HÀNG TMCP AN BÌNH CHI NHÁNH TP HỒ CHÍ MINH
1
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI CÁC NGÂN HÀNG
THƢƠNG MẠI
Chƣơng 1 sẽ trình bày tổng quan về hoạt động tín dụng và rủi ro tín dụng trong
Ngân hàng, những nguyên nhân thƣờng gặp khi rủi ro tín dụng xảy ra và các bài học
kinh nghiệm từ các nƣớc khác.
1.1. Tổng quan về hoạt động tín dụng tại các NHTM
1.1.1. Khái niệm của tín dụng Ngân hàng
Tín dụng Ngân hàng là một hình thức tín dụng vô cùng quan trọng, nó là một
quan hệ tín dụng chủ yếu, cung cấp phần lớn nhu cầu tín dụng cho các doanh
nghiệp, các thể nhân khác trong nền kinh tế. Với công nghệ Ngân hàng hiện nay, tín
dụng Ngân hàng càng trở thành một hình thức tín dụng không thể thiếu ở cả trong
nƣớc và quốc tế. Tín dụng Ngân hàng là quan hệ tín dụng giữa một bên là Ngân
hàng còn bên kia là các tác nhân và thể nhân khác trong nền kinh tế.
Tín dụng Ngân hàng là một giao dịch giữa hai chủ thể, trong đó bên cấp tín dụng
(Ngân hàng/ Tổ chức tín dụng khác) chuyển giao một tài sản cho bên nhận tín dụng
(doanh nghiệp, cá nhân hoặc các chủ thể khác) sử dụng theo nguyên tắc có hoàn trả
cả gốc và lãi.
1.1.2. Phân loại tín dụng Ngân hàng
1.1.2.1. Phân loại theo mục đích sử dụng tín dụng
Căn cứ vào mục đích sử dụng có thể phân loại tín dụng Ngân hàng chia thành 3
nhóm:
- Tín dụng cho sản xuất kinh doanh
Gồm tất cả các khoản tín dụng tài trợ cho lĩnh vực sản xuất kinh doanh (SXKD).
Chủ thể vay có thể là các doanh nghiệp, tổ chức kinh tế, các hộ kinh tế cá thể… với
nhiều mục đích đa dạng, chẳng hạn vay bổ sung vốn lƣu động theo thời vụ, vay đầu
tƣ cải tạo, xây dựng nhà xƣởng, mua máy móc thiết bị…
- Tín dụng tiêu dùng
Loại hình tín dụng này đáp ứng cho các nhu cầu mua sắm nhà cửa, xe cộ, chi
tiêu, sinh hoạt cá nhân/ hộ gia đình…
2
- Tín dụng đối với các tổ chức tài chính khác
Những khoản tín dụng này thƣờng đƣợc các Tổ chức tín dụng (TCTD)/ Ngân
hàng lớn tài trợ cho các tổ chức tín dụng nhỏ, nhằm đáp ứng một phần nhu cầu vốn
của các tổ chức này. Khác với những khoản tín dụng cho SXKD hoặc tiêu dùng
thƣờng đƣợc cung cấp trực tiếp cho ngƣời có nhu cầu – “bán lẻ”, những tín dụng
đối với tổ chức tài chính khác đƣợc xem là những khoản tín dụng cung cấp dƣới
dạng “bán sỉ/buôn”
1.1.2.2. Phân loại theo thời hạn cấp tín dụng
Có 3 loại tín dụng phân theo thời hạn:
- Tín dụng ngắn hạn
Gồm những khoản tín dụng có thời lƣợng trong vòng 12 tháng trở xuống. Mục
đích chủ yếu của các khoản tín dụng này thƣờng là tài trợ vốn lƣu động thiếu hụt
theo thời vụ cho các doanh nghiệp, những khoản vay tiêu dùng có thời hạn ngắn.
Khách hàng vay đa dạng thuộc nhiều tầng lớp khác nhau trong nền kinh tế, trong xã
hội.
- Tín dụng trung hạn
Gồm những khoản tín dụng có thời hạn sử dụng tín dụng trên 12 tháng cho đến
60 tháng (5 năm). Mục đích của những khoản tín dụng này thƣờng là tài trợ cho tài
sản cố định, ví dụ mua sắm cải tạo sửa chữa nhà ở, mua máy móc dây chuyền công
nghệ trong các doanh nghiệp, bổ sung vốn lƣu động thƣờng xuyên
- Tín dụng dài hạn
Mục đích tài trợ tƣơng tự nhƣ tín dụng trung hạn, tuy nhiên thời gian sử dụng tín
dụng trên 5 năm trở lên. Những dự án đầu tƣ quy mô lớn của doanh nghiệp, các
khoản vay mua nhà của cá nhân… thuộc dạng này.
1.1.2.3. Phân loại theo xuất xứ/ nguồn gốc của khoản tín dụng
- Tín dụng trực tiếp
Gồm những khoản tín dụng đƣợc hình thành trực tiếp trong quan hệ giữa Ngân
hàng và ngƣời vay (Ngân hàng trực tiếp tìm hiểu phân tích về ngƣời vay trƣớc khi
chấp nhận cấp tín dụng, hai bên sẽ thỏa thuận và ký kết hợp đồng tín dụng).
3
- Tín dụng gián tiếp
Gồm những khoản tín dụng đƣợc Ngân hàng thực hiện trên cơ sở mua lại các
khoản nợ chƣa đến hạn thanh toán trên các phiếu bán hàng, thƣơng phiếu… từ
ngƣời sở hữu chúng. Các hình thức chiết khấu, bao thanh toán, tài trợ bán trả góp
đều thuộc dạng này.
1.1.2.4. Phân loại theo tính chất đảm bảo/ mức độ tín nhiệm của ngƣời
vay
Theo tiêu chí này, tín dụng Ngân hàng đƣợc phân thành 2 loại cho vay có đảm
bảo và cho vay không đảm bảo:
- Tín dụng có đảm bảo
Là loại tín dụng dựa trên cơ sở của các biện pháp đảm bảo đƣợc pháp luật quy
định trong bộ luật dân sự, chẳng hạn nhƣ thế chấp, cầm cố, bảo lãnh, tín chấp…
Hầu hết các khách hàng vay mới, ít quan hệ đều phải áp dụng đảm bảo mới đƣợc
Ngân hàng cấp tín dụng. Quy định này nhằm hình thành nguồn trả nợ bổ sung trong
trƣờng hợp nguồn trả nợ đầu tiên không thực hiện đƣợc.
- Tín dụng không có đảm bảo
Là loại tín dụng chỉ dựa trên uy tín của chính ngƣời nhận tín dụng, hiệu quả kinh
tế và khả năng trả nợ từ dòng tiền của phƣơng án/ dự án vay, không cần phải có các
biện pháp đảm bảo tiền vay đi kèm. Các NHTM có quyền chủ động và tự chịu trách
nhiệm trong việc lựa chọn khách hàng để cấp tín dụng không có đảm bảo. Thông
thƣờng chỉ có những khách hàng vay có uy tín cao, quan hệ lâu dài, thƣờng xuyên
với Ngân hàng, phƣơng án vay có hiệu quả kinh tế, dòng tiền trả nợ rõ ràng, chắc
chắn, ngoài ra còn phải cam kết thực hiện bảo đảm bằng tài sản khi TCTD yêu cầu
thì mới đƣợc Ngân hàng chấp nhận cấp tín dụng không có đảm bảo.
1.1.2.5. Phân loại tín dụng theo hình thức cấp tín dụng
Thông thƣờng các Ngân hàng cấp tín dụng theo các hình thức sau đây:
- Cho vay
4
Là hình thức cấp tín dụng, trong đó bên cho vay giao hoặc cam kết giao cho
khách hàng một khoản tiền để sử dụng vào mục đích xác định trong một thời gian
nhất định theo thỏa thuận với nguyên tắc có hoàn trả cả gốc và lãi.
- Chiết khấu
Chiết khấu là việc mua có kỳ hạn hoặc mua có bảo lƣu quyền truy đòi các công
cụ chuyển nhƣợng, giấy tờ có giá khác của ngƣời thụ hƣởng trƣớc khi đến hạn
thanh toán.
- Bảo lãnh Ngân hàng
Bảo lãnh Ngân hàng là hình thức cấp tín dụng, theo đó Ngân hàng cam kết với
bên nhận bảo lãnh về việc sẽ thực hiện nghĩa vụ tài chính thay cho khách hàng khi
khách hàng không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ nghĩa vụ đã cam kết;
khách hàng phải nhận nợ và hoàn trả cho Ngân hàng theo thỏa thuận.
- Bao thanh toán
Bao thanh toán là hình thức cấp tín dụng cho bên bán hàng hoặc bên mua hàng
thông qua việc mua lại có bảo lƣu quyền truy đòi các khoản phải thu hoặc các
khoản phải trả phát sinh từ việc mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ theo hợp đồng
mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ.
- Cho thuê tài chính
Cho thuê tài chính là hình thức cấp tín dụng trung dài hạn trên cơ sở hợp đồng cho
thuê tài chính và phải có một trong các điều kiện sau đây:
Khi kết thúc thời hạn cho thuê theo hợp đồng, bên thuê đƣợc nhận chuyển
quyền sở hữu tài sản cho thuê theo hợp đồng hoặc tiếp tục thuê theo thỏa
thuận của 2 bên.
Khi kết thúc thời hạn cho thuê theo hợp đồng, bên thuê đƣợc quyền ƣu
tiên mua tài sản cho thuê theo giá danh nghĩa thấp hơn giá trị thực tế của
tài sản cho thuê tại thời điểm mua lại.
Thời hạn cho thuê một tài sản ít nhất bằng 60% thời gian cần thiết để khấu
hao tài sản cho thuê đó.
5
Tổng số tiền cho thuê một tài sản quy định tại hợp đồng cho thuê tài chính
ít nhất phải bằng giá trị tài sản của tài sản đó tại thời điểm ký hợp đồng.
1.1.3. Đặc điểm tín dụng Ngân hàng
- Tài sản giao dịch trong tín dụng Ngân hàng đa dạng, có thể dưới dạng tiền tệ, tài
sản thực hoặc chữ ký
Do hệ thống Ngân hàng không chỉ có chức năng trung gian tín dụng mà còn có
chức năng trung gian thanh toán cho nền kinh tế, nên giá trị tiền tệ mà tín dụng
Ngân hàng thực hiện chủ yếu dƣới dạng bút tệ (tiền ghi trên sở tài khoản) mà không
nhất thiết là tiền mặt. Hành vi giải ngân tiền vay của Ngân hàng có thể đƣợc thực
hiện bằng cách chuyển khoản vào tài khoản của chính khách hàng vay hoặc đối tác
của họ. Đây là điểm khác biệt với các tổ chức cấp tín dụng phi Ngân hàng, theo đó
tín dụng mà các tổ chức này chuyển giao cho khách hàng luôn dƣới dạng tiền mặt.
Cấp tín dụng bằng tài sản thực là một trong những loại hình tín dụng đang có xu
hƣớng phổ biến trong nền kinh tế. Đối với các TCTD, cấp tín dụng bằng tài sản
thực là việc TCTD cho khách hàng thuê tài sản thông qua giao dịch cho thuê tài
chính. Hiện nay theo quy định trong Luật các TCTD Việt Nam, cho thuê tài chính là
sản phẩm riêng có của các công ty cho thuê tài chính (một loại hình TCTD phi
Ngân hàng), Ngân hàng không trực tiếp cung cấp loại hình sản phẩm này.
Cùng với sự lớn mạnh về quy mô hoạt động, uy tín của các Ngân hàng trong nền
kinh tế cũng gia tăng, từ đó xuất hiện một loại hình tín dụng Ngân hàng độc đáo với
tên gọi là tín dụng chữ ký. Thực chất của loại hình tín dụng này là những cam kết
thanh toán có điều kiện mà Ngân hàng cung cấp cho khách hàng của mình. Trong
giao dịch đó, Ngân hàng không chuyển giao tiền hoặc tài sản thực cho khách hàng,
nhƣng thực hiện dƣới các hình thức cụ thể nhƣ bảo lãnh Ngân hàng, tín dụng chứng
từ với công cụ thƣ tín dụng, hối phiếu chấp nhận của Ngân hàng…
- Rủi ro trong tín dụng Ngân hàng có tính tất yếu, không thể loại trừ hoàn toàn
Không chỉ tín dụng Ngân hàng, tất cả các giao dịch tín dụng nói chung đều dựa
trên cơ sở của lòng tin. Rủi ro tín dụng (RRTD) sẽ xảy ra khi một trong hai yếu tố:
6
khả năng trả nợ và/ hoặc thiện chí trả nợ không đƣợc hình thành đầy đủ. Trong hai
yếu tố đó thiện chí trả nợ là một yếu tố vô hình (không thể cân đong đo đếm đƣợc
chúng), do vậy rủi ro tín dụng là một yếu tố xuất phát từ bản chất của quan hệ tín
dụng, Ngân hàng không thể triệt tiêu, loại bỏ hoàn toàn đƣợc RRTD. Mặt khác
trong quá trình khách hàng sử dụng tín dụng, có nhiều biến cố khách quan ngoài
tầm kiểm soát của cả Ngân hàng lẫn khách hàng, làm cho khả năng trả nợ thay đổi,
vì vậy độ rủi ro tiềm ẩn trong quan hệ tín dụng là khá cao, các Ngân hàng chỉ có thể
kiểm soát, giảm thiểu, hạn chế nó mà thôi. Một loạt các biện pháp đảm bảo an toàn
trong hoạt động tín dụng nhƣ: xây dựng chính sách tín dụng nhằm định hƣớng cho
công tác quản trị RRTD, thiết lập quy trình cấp tín dụng gồm nhiều bƣớc, nhiều giai
đoạn nhằm kiểm soát chặt chẽ quy trình cấp tín dụng, áp dụng các biện pháp bảo
đảm thu hồi nợ thông qua thế chấp, cầm cố tài sản, bảo lãnh của bên thứ ba, xây
dựng chính sách lãi suất thích hợp đảm bảo bù đắp rủi ro, quy định vốn đối ứng từ
phía khách hàng, quy định các điều khoản ràng buộc chặt chẽ trong hợp đồng tín
dụng...
- Sự hoàn trả đầy đủ cả gốc và lãi là bản chất của tín dụng nới chung và tín dụng
Ngân hàng nói riêng.
Sự khác biệt giữa tín dụng và những giao dịch khác chính là ở sự hoàn trả. Tuy
nhiên trong tín dụng Ngân hàng thì sự hoàn trả cực kỳ quan trọng (do bản chất hoạt
động Ngân hàng là kinh doanh chênh lệch lãi xuất). Để đảm bảo hoàn trả đầy đủ cả
gốc và lãi, trong nghiệp vụ tín dụng phải cân nhắc 2 yếu tố căn bản là:
Xác định thời hạn và kỳ hạn tín dụng phải hợp lý: Thời hạn tín dụng đƣợc
xác định căn cứ vào các yếu tố sau:
+ Thời gian luân chuyển của đối tƣợng cấp tín dụng là cơ sở khách quan
cho việc xác định thời hạn tín dụng.
+ Khả năng tài chính/ thu nhập của khách hàng cũng là một yếu tố chi phối
việc xác định thời hạn và kỳ hạn tín dụng.
7
Trong nghiệp vụ tín dụng, bên cạnh thời hạn cấp tín dụng, các Ngân hàng còn
phải quan tâm đến kỳ hạn trả gốc và lãi. Hiện tại có các phƣơng pháp hoàn trả nợ
sau đây:
+ Trả góp: khoản nợ sẽ đƣợc hoàn trả thành nhiều kỳ hạn, mỗi kỳ hạn một
phần nợ (gồm gốc và lãi) sẽ đƣợc trả, cho đến khi thời hạn vay chấm dứt,
toàn bộ nợ sẽ đƣợc trả hết. Thông thƣờng trả góp xuất hiện trong phƣơng
thức cho vay từng lần, cho vay trung dài hạn và cho vay tiêu dùng cá
nhân
+ Phi trả góp: khoản nợ gốc sẽ đƣợc hoàn trả một lần, không chia nhỏ nhƣ
trong trả góp. Còn lãi có thể đƣợc trả theo nhiều định kỳ hoặc trả một lần
khi kết thúc thời hạn vay. Phƣơng pháp hoàn trả này thƣờng áp dụng
trong cho vay từng lần, cho vay tiêu dùng cá nhân.
+ Trả tuần hoàn nhiều lần, không có kỳ hạn xác định: đây là phƣơng pháp
hoàn trả thƣờng đƣợc sử dụng tuần hoàn theo diễn biến chi thu của khách
hàng.
Chính sách lãi suất tín dụng cần phải đảm bảo một cách hài hòa giữa mục
tiêu lợi nhuận của Ngân hàng và đƣợc nền kinh tế chấp nhận:
Về nguyên tắc, lãi suất tín dụng phải bù đắp đƣợc các chi phí Ngân hàng bỏ ra
trong quá trình hoạt động và tạo lợi nhuận cho Ngân hàng. Tuy nhiên tín dụng
không chỉ nhằm tạo ra lợi nhuận cho bản thân Ngân hàng, mà còn là đòn bẩy phát
triển kinh tế, do vậy lãi suất tín dụng phải thấp hơn tỷ suất lợi nhuận bình quân của
nền kinh tế. Nếu các yếu tố trên không đƣợc thỏa mãn, hệ thống Ngân hàng và/
hoặc các khách hàng của họ sẽ gặp khó khăn, từ đó ảnh hƣởng đến nền kinh tế nói
chung.
- Sự hoàn trả trong tín dụng Ngân hàng là vô điều kiện
Các chứng từ đƣợc hình thành trong quan hệ tín dụng Ngân hàng nhƣ hợp đồng
tín dụng, giấy nhận nợ, khế ƣớc nợ,… đều thể hiện trên đó nội dung cam kết hoàn
trả vô điều kiện cho Ngân hàng khi khoản nợ đến hạn. Đây chính là những ràng
8
buộc pháp lý mà khách hàng phải tuân thủ trong quá trình sử dụng tín dụng của
Ngân hàng. (Bùi Diệu Anh, 2016)
1.2. Rủi ro tín dụng trong hoạt động của NHTM
1.2.1. Khái niệm về rủi ro tín dụng
Rủi to tín dụng là rủi ro do một khách hàng hay một nhóm khách hàng vay vốn
không trả đƣợc nợ cho Ngân hàng. Trong kinh doanh Ngân hàng rủi ro tín dụng là
loại rủi ro lớn nhất, thƣờng xuyên xảy ra và gây hậu quả nặng nề có thể dẫn đến phá
sản.
Căn cứ theo khoản 01 điều 02 của Quyết định số 493/2005/QĐ – NHNN ngày
22/04/2005 của Thống đốc NHNN quy định về phân loại nợ, trích lập và sử dụng
dựng phòng để xử lý rủi ro thì: “Rủi ro tín dụng trong hoạt động Ngân hàng của
TCTD là khả năng xảy ra tổn thất trong hoạt động Ngân hàng của TCTD do khách
hàng không thực hiện hoặc không có khả năng thực hiện nghĩa vụ của mình theo
cam kết.”
Ngày nay, nhu cầu về vốn để mở rộng SXKD, cải tiến trang thiết bị kỹ thuật,
nâng cao công nghệ và các nhu cầu phục vụ SXKD luôn tăng lên. Để đáp ứng nhu
cầu này, các NHTM cũng phải luôn mở rộng quy mô hoạt động tín dụng, điều đó có
nghĩa là RRTD cũng phát sinh nhiều hơn.
Rủi ro tín dụng là loại rủi ro phức tạp nhất, việc quản lý và phòng ngừa nó rất
khó khăn, nó có thể xảy ra ở bất cứ đâu, bất cứ lúc nào... Rủi ro tín dụng nếu không
đƣợc phát hiện và xử lý kịp thời sẽ nảy sinh các rủi ro khác.
1.2.2. Phân loại rủi ro tín dụng
Hình 1. 1 Phân loại rủi ro tín dụng
Rủi ro tín dụng
Rủi ro danh mục Rủi ro giao dịch
Rủi ro Rủi ro Rủi ro ro Rủi ro Rủi tập trung nội tại nghiệp lựa chọn đảm
9
- Rủi ro giao dịch là loại rủi ro tín dụng phát sinh trong quá trình giao dịch tín
dụng giữa Ngân hàng và khách hàng. Rủi ro giao dịch mang nặng tính chủ
quan của bên cho vay trong quá trình tác nghiệp gồm:
Rủi ro lựa chọn là loại rủi ro phát sinh trong quá trình đánh giá, phân tích
khách hàng thiếu bao quát, nhiều sơ hở, lựa chọn phƣơng án vay vốn và
thu nợ thiếu cân nhắc dẫn đến rủi ro.
Rủi ro đảm bảo là rủi ro về các vấn đề liên quan đến đảm bảo tài sản nhƣ
điều khoản đảm bảo tín dụng thiếu chặt chẽ, rõ ràng; Danh mục TSĐB
thiếu tính cụ thể; Hình thức đảm bảo và phƣơng pháp xử lý tài sản còn bất
cập; Tỷ lệ đảm bảo tài sản thiếu dứt khoát, rõ ràng.
Rủi ro nghiệp vụ là rủi ro liên quan đến công tác quản lý khoản vay và
hoạt động cho vay, bao gồm cả việc sử dụng hệ thống xếp hạng rủi ro và
kỹ thuật xử lý các khoản vay có vấn đề.
- Rủi ro danh mục là loại hình rủi ro tín dụng phát sinh trong quản lý danh
mục cho vay của Ngân hàng. Rủi ro danh mục vừa mang tính chủ quan lại
vừa chịu tác động của các nhân tố khách quan. Rủi ro danh mục bao gồm
rủi ro nội tại và rủi ro tập trung:
Rủi ro nội tại xuất phát từ các yếu tố, các đặc điểm riêng có, mang tính
riêng biệt bên trong của mỗi chủ thể đi vay hoặc ngành, lĩnh vực kinh tế.
Nó xuất phát từ đặc điểm hoạt động hoặc đặc điểm sử dụng vốn của khách
hàng vay vốn.
Rủi ro tập trung phát sinh trong trƣờng hợp Ngân hàng tập trung vốn cho
vay quá nhiều đối với một số khách hàng, cho vay quá nhiều doanh nghiệp
hoạt động trong cùng một ngành, lĩnh vực kinh tế, hoặc trong cùng một
vùng địa lý nhất định; hoặc cùng một loại hình cho vay có rủi ro cao.
(Nguyễn Đăng Dờn, 2012)
10
1.2.3. Các tiêu chí đánh giá rủi ro tín dụng
1.2.3.1. Nợ quá hạn
Nợ quá hạn là chỉ tiêu cơ bản phản ánh RRTD. Nợ quá hạn sẽ phát sinh khi đến
thời hạn trả nợ theo cam kết, ngƣời vay không có khả năng trả đƣợc nợ một phần
hay toàn bộ khoản vay cho ngƣời cho vay. Tùy theo thời gian quá hạn, khoản nợ
này sẽ đƣợc xác định là nợ đủ tiêu chuẩn, nợ cần chú ý, nợ dƣới tiêu chuẩn, nợ nghi
ngờ, hoặc là nợ có khả năng mất vốn... Nếu Ngân hàng có chỉ tiêu nợ quá hạn và số
khách hàng có nợ quá hạn lớn thì Ngân hàng đó đang có mức rủi ro cao và ngƣợc
lại.
Theo thông tƣ số 02/2013/TT-NHNN của NHNN thì nợ đƣợc phân loại thành 5
nhóm:
1) Nhóm 1: Nợ đủ tiêu chuẩn bao gồm:
- Nợ trong hạn và đƣợc đánh giá là có khả năng thu hồi đầy đủ cả nợ gốc và
lãi đúng hạn;
- Nợ quá hạn dƣới 10 ngày và đƣợc đánh giá là có khả năng thu hồi đầy đủ
nợ gốc và lãi bị quá hạn và thu hồi đầy đủ nợ gốc và lãi còn lại đúng thời
hạn;
- Tỷ lệ trích lập dự phòng cụ thể là 0%
2) Nhóm 2: Nợ cần chú ýbao gồm:
- Nợ quá hạn từ 10 ngày đến 90 ngày;
- Nợ điều chỉnh kỳ hạn trả nợ lần đầu;
- Tỷ lệ trích lập dự phòng cụ thể là 5%
3) Nhóm 3: Nợ dƣới tiêu chuẩn bao gồm:
- Nợ quá hạn từ 91 ngày đến 180 ngày;
- Nợ gia hạn nợ lần đầu;
- Nợ đƣợc miễn hoặc giảm lãi do khách hàng không đủ khả năng trả lãi đầy
đủ theo hợp đồng tín dụng;
- Nợ thuộc một trong các trƣờng hợp sau đây:
11
Nợ của khách hàng hoặc bên bảo đảm là tổ chức, cá nhân thuộc đối tƣợng
mà tổ chức tín dụng, chi nhánh Ngân hàng nƣớc ngoài không đƣợc cấp tín
dụng theo quy định của pháp luật;
Nợ đƣợc bảo đảm bằng cổ phiếu của chính tổ chức tín dụng hoặc công ty
con của tổ chức tín dụng hoặc tiền vay đƣợc sử dụng để góp vốn vào một
tổ chức tín dụng khác trên cơ sở tổ chức tín dụng cho vay nhận tài sản bảo
đảm bằng cổ phiếu của chính tổ chức tín dụng nhận vốn góp;
Nợ không có bảo đảm hoặc đƣợc cấp với điều kiện ƣu đãi hoặc giá trị
vƣợt quá 5% vốn tự có của tổ chức tín dụng, chi nhánh Ngân hàng nƣớc
ngoài khi cấp cho khách hàng thuộc đối tƣợng bị hạn chế cấp tín dụng
theo quy định của pháp luật;
Nợ cấp cho các công ty con, công ty liên kết của tổ chức tín dụng hoặc
doanh nghiệp mà tổ chức tín dụng nắm quyền kiểm soát có giá trị vƣợt các
tỷ lệ giới hạn theo quy định của pháp luật;
Nợ có giá trị vƣợt quá các giới hạn cấp tín dụng, trừ trƣờng hợp đƣợc phép
vƣợt giới hạn, theo quy định của pháp luật;
Nợ vi phạm các quy định của pháp luật về cấp tín dụng, quản lý ngoại hối
và các tỷ lệ bảo đảm an toàn đối với tổ chức tín dụng, chi nhánh Ngân
hàng nƣớc ngoài;
Nợ vi phạm các quy định nội bộ về cấp tín dụng, quản lý tiền vay, chính
sách dự phòng rủi ro của tổ chức tín dụng, chi nhánh Ngân hàng nƣớc
ngoài.
- Nợ đang thu hồi theo kết luận thanh tra;
- Tỷ lệ trích lập dự phòng cụ thể là 20%
4) Nhóm 4: Nợ nghi ngờ bao gồm:
- Nợ quá hạn từ 181 ngày đến 360 ngày;
- Nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu quá hạn dƣới 90 ngày theo thời hạn trả
nợ đƣợc cơ cấu lại lần đầu;
- Nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần thứ hai;
12
- Nợ phải thu hồi theo kết luận thanh tra nhƣng đã quá thời hạn thu hồi đến
60 ngày mà vẫn chƣa thu hồi đƣợc;
- Tỷ lệ trích lập dự phòng cụ thể là 50%
5) Nhóm 5: Nợ có khả năng mất vốn bao gồm:
- Nợ quá hạn trên 360 ngày;
- Nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu quá hạn từ 90 ngày trở lên theo thời
hạn trả nợ đƣợc cơ cấu lại lần đầu;
- Nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần thứ hai quá hạn theo thời hạn trả nợ đƣợc
cơ cấu lại lần thứ hai;
- Nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần thứ ba trở lên, kể cả chƣa bị quá hạn hoặc
đã quá hạn;
- Nợ phải thu hồi theo kết luận thanh tra nhƣng đã quá thời hạn thu hồi trên
- Nợ của khách hàng là tổ chức tín dụng đƣợc Ngân hàng Nhà nƣớc công bố
60 ngày mà vẫn chƣa thu hồi đƣợc;
đặt vào tình trạng kiểm soát đặc biệt, chi nhánh Ngân hàng nƣớc ngoài bị
- Tỷ lệ trích lập dự phòng cụ thể là 100%
phong tỏa vốn và tài sản;
1.2.3.2. Nợ xấu
Nợ xấu là các khoản tiền cho khách hàng vay, mà khó hoặc không thể thu hồi
đƣợc do DN đó làm ăn thua lỗ hoặc phá sản, nợ phải trả tăng, DN mất khả năng
thanh toán... Nợ xấu sẽ phản ánh một cách rõ nét chất lƣợng tín dụng của Ngân
hàng thông qua việc đánh giá cả thời hạn quá hạn của khoản vay và tiêu chí đánh
giá rủi ro của khoản vay.
Nợ xấu đƣợc phản ánh rõ nhất qua các chỉ số:
Tỷ lệ nợ xấu = Nợ xấu/Tổng dƣ nợ
Tỷ lệ nợ xấu trên vốn chủ sở hữu = Nợ xấu/Vốn chủ sở hữu
Tỷ lệ nợ xấu trên quỹ dự phòng tổn thất = Nợ xấu/Quỹ dự phòng tổn thất.
13
Nhƣ đã trình bày ở trên, nợ quá hạn đƣợc phân làm 5 nhóm tùy thuộc vào thời
gian quá hạn của nợ, trong đó, nợ nhóm 3 đến nợ nhóm 5 đƣợc xem là nợ xấu, gồm:
Nợ dƣới tiêu chuẩn, nợ nghi ngờ mất vốn và nợ có khả năng mất vốn.
1.2.3.3. Dự phòng rủi ro tín dụng
Dự phòng rủi ro đánh giá khả năng chi trả của Ngân hàng khi rủi ro xảy ra. Mục
đích của việc sử dụng dự phòng rủi ro của một Ngân hàng là nhằm bù đắp tổn thất
đối với những khoản nợ của Ngân hàng xảy ra trong trƣờng hợp khách hàng không
có khả năng chi trả do giải thể, phá sản, chết, mất tích, hoặc khi khoản nợ đƣợc xếp
vào nhóm 5.
Dự phòng tín dụng đƣợc tính trên số dƣ nợ gốc của khách hàng bao gồm: (i) Dự
phòng cụ thể - để bảo hiểm rủi ro cụ thể cho từng khoản vay; (ii) Dự phòng chung -
bảo hiểm các rủi ro chung không xác định trong danh mục tín dụng và toàn bộ dự
phòng đƣợc tính vào chi phí hoạt động của doanh nghiệp.
Việc sử dụng dự phòng đƣợc sử dụng theo nguyên tắc là sử dụng dự phòng cụ
thể đối với từng khoản nợ trƣớc, phát mại tài sản đảm bảo để thu hồi nợ, và cuối
cùng nếu phát mãi tài sản không đủ thu hồi nợ thì mới sử dụng dự phòng chung.
Mỗi Ngân hàng cần có cách tính dự phòng phù hợp vừa đủ để bù đắp rủi ro vừa
tránh để chi phí tăng cao ảnh hƣởng đến thu nhập ròng. Chỉ số thể hiện dự phòng
RRTD:
Tỷ lệ dự phòng RRTD = Dự phòng RRTD đƣợc trích lập/ Tổng dƣ nợ cho kỳ báo
cáo.
Hệ số khả năng bù đắp cho các khoản vay bị mất = Dự phòng RRTD đƣợc trích
lập/ Dƣ nợ bị xóa.
Hệ số bù đắp rủi ro tín dụng = Dự phòng RRTD đƣợc trích lập/ Nợ quá hạn khó
đòi.
1.2.4. Nguyên nhân dẫn đến rủi ro tín dụng
1.2.4.1. Nguyên nhân từ phía Ngân hàng
Thực tế kinh doanh của Ngân hàng trong thời gian qua cho thấy rủi ro tín dụng
xảy ra là do những nguyên nhân sau:
14
- Chất lƣợng thông tin tín dụng chƣa tốt: Chất lƣợng của thông tin có tác
động trực tiếp đến những quyết định của Ngân hàng. Nếu lƣợng thông tin
không đủ, tính xác thực không cao cũng nhƣ không nắm hết những thông
tin về khách hàng sẽ khiến Ngân hàng đƣa ra những quyết định sai lầm nhƣ
cấp tín dụng cho khách hàng có khả năng hoàn trả kém, từ đó dẫn đến tỷ lệ
rủi ro tín dụng tăng cao.
- Công tác kiểm tra nội bộ Ngân hàng chƣa hiệu quả: Trong Ngân hàng, kiểm
tra nội bộ lúc nào cũng nhanh hơn thanh tra của Ngân hàng trung ƣơng.
Việc kiểm tra thƣờng xuyên sẽ phát hiện kịp thời các vấn đề, rủi ro phát
sinh, đề ra đƣợc các biện pháp nhanh chóng. Ngƣợc lại, Ngân hàng sẽ khó
nhận biết đƣợc sai sót của cán bộ nhân viên tín dụng, khiến Ngân hàng có
thể chịu những tổn thất lớn.
- Do cán bộ Ngân hàng chƣa chấp hành đúng quy trình cho vay nhƣ: không
đánh giá đầy đủ, chính xác khách hàng trƣớc khi cho vay, cho vay khống,
thiếu tài sản đảm bảo, cho vay vƣợt tỷ lệ an toàn. Đồng thời cán bộ Ngân
hàng không kiểm tra, giám sát chặt chẽ về tình hình sử dụng vốn vay của
khách hàng.
- Do trình độ nghiệp vụ của cán bộ tín dụng còn hạn chế nên việc đánh giá
các dự án, hồ sơ xin vay chƣa tốt, xảy ra tình trạng dự án thiếu tính khả thi
mà vẫn cho vay.
- Thiếu sự giám sát và quản lý sau khi cấp tín dụng: Ngân hàng không chỉ
nên tập trung vào quá trình trƣớc khi cấp tín dụng cho khách hàng mà phải
lƣu ý đến quá trình kiểm tra, kiểm soát món tín dụng sau khi cho vay. Việc
theo dõi hoạt động của khách hàng nhằm đảm bảo sự tuân thủ của khách
hàng đối với các khoản đã đề ra trong hợp đồng, phát hiện những vấn đề và
kịp thời đề ra phƣơng án xử lý.
- Cán độ thiếu đạo đức: Vấn đề đạo đức đối với mỗi cán bộ nhân viên rất
quan trọng, đặc biệt là trong Ngân hàng, vì những nhân viên này là những
ngƣời trực tiếp thực hiện các nhu cầu về tiền bạc cho khách hàng nhƣ giải
15
ngân, thu nợ, cầm cố,.... Cán bộ Ngân hàng nếu thiếu tinh thần trách nhiệm,
vi phạm đạo đức kinh doanh thì có thể sẽ thông đồng với khách hàng lập hồ
sơ giả, nâng giá tài sản đảm bảo, giả giấy tờ của khách hàng để rút tiền,…
Do đó có thể thấy, nếu Ngân hàng có một đội ngũ nhân viên trung thực,
trách nhiệm, không tham lam thì vấn đề về rủi ro tín dụng sẽ hạn chế tốt
hơn
- Sự hợp tác của các Ngân hàng thiếu sự liên kết: các NHTM vẫn luôn cạnh
tranh với nhau để thu hút khách hàng, tuy nhiên điều này không có nghĩa là
các Ngân hàng không hợp tác với nhau để phát triển tốt hơn. Khi hợp tác
với nhau, các Ngân hàng có thể trao đổi thông tin của khách hàng, nâng cao
đƣợc chất lƣợng thông tin. Sự cạnh tranh không lành mạnh giữa các Ngân
hàng có thể dẫn đến việc quá trình thẩm định khách hàng trở nên sơ sài, qua
loa. Nhiều Ngân hàng khi quá chú tâm vào lợi nhuận sẽ chấp nhận rủi ro,
cấp những khoản vay có lợi nhuận cao nhƣng lại không an toàn.
- Quy trình cấp tín dụng chƣa chặt chẽ, còn sơ hở trong quá trình xét duyệt
hồ sơ, thủ tục. Khi quy trình có sự thay đổi, CBNV đôi khi không đƣợc
hƣớng dẫn cụ thể, rõ ràng, dẫn đến những sai lầm trong quá trình thực hiện,
gây ra rủi ro tín dụng.
- Chính sách tín dụng của Ngân hàng lỏng lẽo. Các Ngân hàng chỉ quan tâm
đến lợi nhuận, cạnh tranh với các NHTM khác nên đã nới lỏng chính sách
tín dụng, cho vay những khách hàng không đủ điều kiện hay có lịch sử tín
dụng không tốt. Việc cho vay không có sự chọn lọc nhƣ vậy sẽ làm tăng tỷ
lệ bị vỡ nợ của Ngân hàng, mức độ rủi ro tăng cao, dễ dàng gây ra tổn thất
cho chính Ngân hàng.
1.2.4.2. Nguyên nhân từ phía khách hàng
- Do trình độ kinh doanh yếu kếm, khả năng tổ chức điều hành SXKD của
lãnh đạo còn hạn chế: Đối với các khách hàng là doanh nghiệp, khả năng
kinh doanh của ban lãnh đạo là một vấn đề quyết định sự sống còn của
doanh nghiệp. Nếu ban lãnh đạo thiếu kinh nghiệm quản lý điều hành trong
16
lĩnh vực kinh doanh đang tham gia thì sẽ là một rủi ro tiềm ẩn khá lớn dẫn
đến việc kinh doanh thua lỗ, mất khả năng trả nợ cho Ngân hàng. Đây là rủi
ro tín dụng mà Ngân hàng khó lƣờng trƣớc và không thể tránh khỏi.
- Khách hàng sử dụng vốn sai mục đích: Khi giải ngân cho khách hàng, Ngân
hàng rất quan tâm đến việc mục đích sử dụng vốn của khách hàng. Khách
hàng thƣờng phải có phƣơng án sử dụng và hoàn trả cụ thể thì mới đƣợc
Ngân hàng cho vay. Cán bộ tín dụng sẽ xem xét dựa trên thông tin mà hách
hàng cung cấp mới quyết định sẽ cho khách hàng vay bao nhiêu, trong thời
hạn bao lâu. Tuy nhiên, Ngân hàng cũng không thể nào hoàn toàn kiểm soát
đƣợc hoạt động của khách hàng. Có những khách hàng có ý sử dụng sai
mục đích nên không đảm bảo đƣợc việc trả nợ, gây tổn thất và mất uy tín
cho Ngân hàng.
- Đối với khách hàng là doanh nghiệp, việc SXKD thiếu sự linh hoạt, không
cải tiến quy trình công nghệ, không trang bị máy móc hiện đại, không thay
đổi mẫu mã hoặc nghiên cứu nâng cao chất lƣợng sản phẩm...dẫn tới sản
phẩm thiếu sự cạnh tranh, bị ứ đọng trên thị trƣờng khiến cho doanh nghiệp
không có khả năng thu hồi vốn trả nợ cho Ngân hàng.
- Khách hàng thiếu thiện chí trong việc trả nợ: Đây là vấn đề liên quan đến
đạo đức của khách hàng, nên cán bộ thẩm định sẽ khó phát hiện. Khi khách
hàng đã có ý định lừa đảo thì các thông tin cá nhân sẽ đƣợc che đậy, ngụy
tạo để dễ chiếm đƣợc lòng tin của Ngân hàng. Cán bộ thẩm định cần có sự
nhạy bén, đồng thời quy trình tín dụng chặt chẽ, sự tuân thủ nghiêm ngặt
của các CBNV để nhận biết đƣợc những khách hàng có ý đồ không tốt này.
1.2.4.3. Nguyên nhân khác
- Do sự thay đổi bất thƣờng của các chính sách, do thiên tai bão lũ, do nền
kinh tế không ổn định.... khiến cho cả Ngân hàng và khách hàng không thể
ứng phó kịp.
17
- Do môi trƣờng pháp lý lỏng lẻo, thiếu đồng bộ, còn nhiều sơ hở dẫn tới
không kiểm soát đƣợc các hiện tƣợng lừa đảo trong việc sử dụng vốn của
khách hàng.
- Do sự biến động về chính trị - xã hội trong và ngoài nƣớc gây khó khăn cho
doanh nghiệp dẫn tới rủi ro cho Ngân hàng.
- Ngân hàng không theo kịp đà phát triển của xã hội, nhất là sự bất cập trong
trình độ chuyên môn cũng nhƣ công nghệ Ngân hàng.
- Do sự biến động của kinh tế nhƣ suy thoái kinh tế, biến động tỷ giá, lạm
phát gia tăng ảnh hƣởng tới doanh nghiệp cũng nhƣ Ngân hàng.
- Sự bất bình đẳng trong đối sử của Nhà nƣớc dành cho các NHTM khác
nhau.
- Chính sách Nhà nƣớc chậm thay đổi hoặc chƣa phù hợp với tình hình phát
triển đất nƣớc.
1.2.5. Hậu quả của rủi ro rín dụng
- Đối với Ngân hàng:
Ngân hàng thƣờng đƣợc gọi là ngành kinh doanh rủi ro, vì Ngân hàng hoạt động
dựa trên kinh doanh tiền tệ. Không chỉ gánh chịu những rủi ro trang quá trình kinh
doanh mà Ngân hàng còn chịu rủi ro từ bên ngoài. Rủi ro tín dụng sẽ làm ảnh
hƣởng đến hoạt động của Ngân hàng mà trƣớc tiên là làm giảm thu nhập của Ngân
hàng. Nếu rủi ro xảy ra ở mức độ nhỏ thì Ngân hàng có thể bù đắp bằng khoản dự
phòng rủi ro (ghi vào chi phí) và bằng vốn tự có, tuy nhiên nó sẽ ảnh hƣởng trực
tiếp tới khả năng mở rộng kinh doanh của Ngân hàng. Nghiêm trọng hơn, nếu rủi ro
xảy ra ở mức độ lớn, nguồn vốn của Ngân hàng không đủ bù đắp, vốn khả dụng bị
thiếu, Ngân hàng mất khả năng thanh toán, phải đi vay từ nhiều nguồn khác nhau,
uy tín của Ngân hàng trên thị trƣờng tài chính sẽ bị giảm đi nghiêm trọng. Hơn nữa
tỷ lệ nợ quá hạn trên tổng dƣ nợ cao cũng là một chỉ tiêu quan trọng để đánh giá
không tốt về tình hình hoạt động của Ngân hàng, điều này sẽ ảnh hƣởng đến tâm lý
đối tác của Ngân hàng, dẫn đến việc huy động vốn trở nên khó khăn hơn và gặp
nhiều trở ngại trong việc cạnh tranh với các Ngân hàng khác.
18
- Đối với hệ thống Ngân hàng
Các Ngân hàng thƣơng mại không chỉ hoạt động độc lập mà còn có mối liên hệ
mật thiết với hệ thống Ngân hàng, các tổ chức kinh tế, xã hội cũng nhƣ là các cá
nhân trong nền kinh tế. Do đó khi một Ngân hàng mất khả năng thanh toán, thậm
chí dẫn đến phá sản, việc này sẽ tác động trực tiếp đến hệ thống Ngân hàng và các
bộ phận kinh tế khác. Với tâm lý sợ mất tiền, ngƣời dân và các tổ chức đang có tiền
gửi tại Ngân hàng kéo đến ồ ạt đến rút tiền, việc này sẽ đẩy những Ngân hàng khác
cũng rơi vào tình trạng tƣơng tự. Để tránh trƣờng hợp này xảy ra, Ngân hàng nhà
nƣớc và Chính phủ phải có sự can thiệp kịp thời để ổn định tâm lý của ngƣời dân.
- Đối với nền kinh tế:
Trong nền kinh tế thị trƣờng, hoạt động kinh doanh của Ngân hàng liên quan đến
các thành phần kinh tế từ cá nhân, hộ gia đình, các tổ chức kinh tế cho tới các tổ
chức tín dụng khác. Hoạt động kinh doanh của Ngân hàng không thể có kết quả tốt
khi hoạt động kinh doanh của nền kinh tế chƣa tốt hay nói cách khác hoạt động kinh
doanh của Ngân hàng sẽ có nhiều rủi ro khi hoạt động kinh tế có nhiều rủi ro. Rủi ro
xảy ra dẫn tới tình trạng mất ổn định trên thị trƣờng tiền tệ, gây khó khăn cho các
doanh nghiệp SXKD, làm ảnh hƣởng tiêu cực đối với nền kinh tế và đời sống xã
hội. Do đó, phòng ngừa và hạn chế rủi ro tín dụng không những là vấn đề sống còn
với Ngân hàng mà còn là yêu cầu cấp thiết của nền kinh tế góp phần vào sự ổn định
và phát triển của toàn xã hội.
1.3. Kinh nghiệm một số nƣớc về hạn chế rủi ro tín dụng
1.3.1. Kinh nghiệm của Mỹ
Thực tế hoạt động tín dụng của các Ngân hàng thƣơng mại ở Mỹ cho thấy, để
việc kiểm soát rủi ro tín dụng hiệu quả cần:
- Thứ nhất, cần duy trì mối quan hệ lâu dài với khách hàng và phục vụ nhu cầu
về tài chính của họ. Kết quả là Ngân hàng hiểu nhiều hơn về tình hình tài chính
của khách hàng, đồng thời khách hàng sẽ có đƣợc một nguồn hỗ trợ lâu dài với
dịch vụ tín dụng.
19
- Thứ hai, chú trọng việc thẩm định khoản vay hơn là việc kiểm soát khoản
vay. Quá trình thẩm định sơ sài, cắt giảm hoặc làm tắt các bƣớc đều sẽ dẫn đến
các khoản nợ xấu. Bộ phận thẩm định cần đánh giá đúng tình trạng của từng
khách hàng hơn là dựa vào các phƣơng pháp và công thức tự động
- Thứ ba, cần yêu cầu khách hàng chứng tỏ đƣợc kinh nghiệm của mình trong
quá trình kinh doanh, cung cấp thế chấp cả tài sản cá nhân và tài sản doanh
nghiệp cho dù là TSĐB có cần thiết hay không để tạo ra động lực trả nợ cho
khách hàng đối với khoản vay.
- Thứ tư, quyết định cho vay nên đƣợc tập trung cho một cán bộ hoặc một
nhóm để bảo đảm tính thống nhất và kiểm soát.
- Thứ năm, luôn theo dõi các khoản vay để sớm phát hiện những dấu hiệu của
khoản vay xấu trong tƣơng lai. Cách tốt nhất để xác định các dấu hiệu là luôn giữ
mối liên hệ với khách hàng, không đợi cho đến khi khoản vay trở nên quá hạn.
- Thứ sáu, việc tìm các các phƣơng pháp thu hồi nợ quan trọng hơn việc tất
toán các khoản nợ. Việc tất toán khoản nợ xấu chỉ nên xem xét khi đó là cách
cuối cùng để thu hồi khoản vay, vì thu hồi nợ của một doanh nghiệp vẫn đang
hoạt động có thể hiệu quả hơn là phải tất toán tài sản.
1.3.2. Kinh nghiệm Ngân hàng ANZ Australia
- Đo lường rủi ro định lượng: Do đã xây dựng đƣợc hệ thống dữ liệu tích hợp,
tập trung nên ANZ có thể áp dụng mô hình đo lƣờng tín dụng nội bộ và mô hình
RAROC.
- Tổ chức quản trị rủi ro tập trung: ANZ đo lƣờng rủi ro theo mô hình tổ chức
quản trị rủi ro tập trung, cụ thể:
Thứ nhất, mọi quyết định về chiến lƣợc quản trị rủi ro của ANZ tập trung
ở Hội đồng quản trị.
Thứ hai, để đảm bảo quyết định tín dụng đƣợc chặt chẽ và rõ ràng, cấu
trúc của hoạt động quản trị rủi ro ở ANZ chia làm 3 bộ phận: Bộ phận
20
kinh doanh và quan hệ khách hàng, Bộ phận Quản trị rủi ro, Bộ phận quản
trị nợ
Thứ ba, đối với các khoản vay lớn thì quyết định cuối cùng đƣợc đƣa ra
bởi Ủy ban quản trị rủi ro và hội đồng quản trị rủi ro.
- Kiểm soát RRTD kép: ANZ hoạt động trong một thị trƣờng tài chính phát
triển qua nhiều thập kỷ, do đó toàn bộ hoạt động tín dụng của Ngân hàng đều
đƣợc giám sát chặt chẽ qua các cổ đông và thị trƣờng. Điều này góp phần làm
tăng tính minh bạch và công khai về thông tin của ANZ.
21
Kết luận chƣơng 1
Chƣơng 1 trình bày lý thuyết về hoạt động tín dụng cũng nhƣ là rủi tro tín dụng
trong Ngân hàng. Bên cạnh đó cũng nêu ra những bài học kinh nghiệm của các
nƣớc trên thế giới trong việc hạn chế rủi ro tín dụng. Thông qua việc trình bày các
khái niệm, phân loại cũng nhƣ đặc điểm, nguyên nhân dẫn đến rủi ro, tác động của
rủi ro đến Ngân hàng, bài viết sẽ cung cấp cơ sở lý luận để phân tích trong chƣơng
tiếp theo.
22
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP
AN BÌNH CHI NHÁNH TP HỒ CHÍ MINH
Chƣơng 2 sẽ trình bày những tổng quan về Ngân hàng TMCP An Bình cũng nhƣ
chi nhánh Tp Hồ Chí Minh. Sau đó phân tích thực trạng hoạt động tín dụng của chi
nhánh trong những năm qua, từ đó thấy đƣợc những kết quả đạt đƣợc, các hạn chế
còn tồn tại trong Ngân hàng.
2.1. Tổng quan về Ngân hàng TMCP An bình và chi nhánh TP Hồ Chí Minh
2.1.1. Tổng quan về Ngân hàng TMCP An bình
- Quá trình hình thành và phát triển
Ngân hàng TMCP An Bình (ABBANK) đƣợc thành lập vào năm 1993 theo giấy
phép số 535/GP-UB do UBND TP.HCM cấp ngày 13/5/1993. Đến nay sau hơn 25
năm phát triển, Ngân hàng ABBANK đƣợc đánh giá là một trong những Ngân hàng
có sự phát triển bền vững và ổn định. Với vốn điều lệ khi thành lập là 1 tỷ đồng,
hiện nay vốn điều lệ của ABBank đạt 5319 tỷ đồng, mạng lƣới mở rộng tăng từ 146
điểm giao dịch lên 165 điểm giao dịch với 35 chi nhánh, 130 phòng giao dịch và 1
quỹ tiết kiệm tại 34 tỉnh thành trên cả nƣớc.
Với sự hỗ trợ và liên kết từ các cổ đông chiến lƣợc trong nƣớc là Tập đoàn Điện
lực Việt Nam (EVN), Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu tổng hợp Hà Nội
(Geleximco) và cổ đông nƣớc ngoài là Maybank – Ngân hàng lớn nhất Malaysia,
Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC), ABBank đang tiến gần hơn với mục tiêu trở thành
Ngân hàng bán lẻ hàng đầu Việt Nam.
- Mục tiêu chiến lược của Abbank
Tầm nhìn: Trở thành Ngân hàng Thƣơng mại Cổ phần hàng đầu tại Việt Nam,
tập trung vào lĩnh vực bán lẻ
Sứ mệnh: Cung cấp các giải pháp tài chính thân thiện, hiệu quả và phù hợp với
nhu cầu khách hàng
Tôn chỉ hoạt động:
+ Phục vụ khách hàng với sản phẩm, dịch vụ an toàn, hiệu quả và linh
hoạt;
23
+ Tăng trƣởng lợi ích cho cổ đông;
+ Hƣớng đến sự phát triển toàn diện, bền vững của Ngân hàng;
+ Đầu tƣ vào yếu tố con ngƣời làm nền tảng cho sự phát triển lâu dài
- Giá trị cốt lõi:
Hƣớng đến kết quả Nỗ lực, cống hiến hết sức mình cho mục tiêu đề ra
Đƣa ra giải pháp trong mọi tình huống với thời gian nhanh nhất, chi phí
thấp nhất và hiệu quả cao nhất
Trách nhiệm Hiểu rõ và duy trì tinh thần trách nhiệm không chỉ ở bản
thân và cho cả ngƣời khác để đạt đƣợc các kết quả nhất quán với định
hƣớng của tổ chức
Sáng tạo có giá trị gia tăng Luôn làm mới các giải pháp từ việc kết hợp
giữa giá trị hiện có và ý tƣởng mới Tiếp cận vấn đề theo hƣớng độc đáo
Tạo ra sự khác biệt để gia tăng lợi ích cho cổ đông, khách hàng của
ABBANK
Thân thiện - Đồng cảm Luôn giao tiếp chân thành Chủ động, cởi mở với
ngƣời khác Tin tƣởng và tôn trọng ngƣời trong và ngoài ABBANK
Tinh thần phục vụ Xác định và biến khách hàng mục tiêu thành khách
hàng thân thiết Luôn hƣớng tới sự hợp tác lâu dài thông qua việc chia sẻ
và cung cấp giải pháp có lợi cho đôi bên Luôn phục vụ khách hàng với
tinh thần phục vụ cao nhất
Với tầm nhìn là trở thành Ngân hàng Thƣơng mại Cổ phần hàng đầu tại Việt
Nam, tập trung vào lĩnh vực bán lẻ, ABBank cung cấp các giải pháp tài chính thân
thiện, hiệu quả và phù hợp với nhu cầu khách hàng. Bên cạnh đó, Ngân hàng An
bình còn hƣớng tới sự khác biệt về định hƣớng kinh doanh chắc chắn, xây dựng các
biện pháp và phòng tuyến kiểm soát rủi ro hiệu quả cùng với ý thức đổi mới nâng
cao cả về chất lƣợng, dịch vụ, đầu tƣ hạ tầng cơ sở hiện đại nhằm phục vụ khách
hàng tốt nhất, đảm bảo lợi ích và quyền lợi cổ đông, khách hàng, xã hội và cán bộ
nhân viên của ABBank.
- Các sản phẩm và dịch vụ cung cấp chính
24
Các hoạt động củ yếu của Ngân hàng hiện nay là:
Huy động vốn ngắn, trung, dài hạn dƣới các hình thức tiền gửi, chứng chỉ
tiền gửi.
Cho vay ngắn, trung và dài hạn nhằm mục đích phát triển kinh tế.
Bảo lãnh, thanh toán quốc tế.
Chiết khấu thƣơng phiếu, trái phiếu và các giấy tờ có giá.
Góp vốn, liên doanh.
Cung cấp các dịch vụ thanh toán, dịch vụ ngân quỹ và các dịch vụ Ngân
hàng khác.
2.1.2. Tổng quan về Ngân hàng An Bình chi nhánh Tp Hồ Chí Minh
- Quá trình hình thành
Chi nhánh TP.HCM là chi nhánh cấp 1 hoạt động tại thành phố Hồ Chí Minh ra
đời theo quyết định số 1061/NHTP2002 vào ngày 7/2/2000 của Giám đốc Ngân
hàng nhà nƣớc. Với lợi thế ở khu trung tâm, chi nhánh TP.HCM thu hút đƣợc
những khách hàng tiềm năng đến với Ngân hàng, góp phần mang lại lợi nhuận cho
Ngân hàng ABBank
- Kết quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP An Bình chi nhánh
Tp Hồ Chí Minh
Hoạt động huy động vốn
Bảng 2. 1 Tình hình huy động vốn của ABBank chi nhánh Tp Hồ Chí Minh
Đơn vị: triệu đồng
Năm 2015 Năm 2016 Năm 2017
Tỉ Tỉ Tỉ Chỉ tiêu Giá trị trọng Giá trị trọng Giá trị trọng
(%) (%) (%)
6.224.516 74,05% 6.737.576 69,63% 7.560.855 66,54% Tiền gửi của khách
hàng
2.181.479 25,95% 2.938.526 30,37% 3.801.728 33,46% Vốn khác
25
8.405.996 100% 9.676.103 100% 11.362.583 100% Tổng nguồn vốn
Nguồn: Bảng cân đối kế toán của ABBank chi nhánh Tp Hồ Chí Minh
năm 2015 – 2017
Bảng 2. 2 So sánh tăng trưởng huy động vốn
So sánh năm 2016 - 2015 So sánh năm 2017 - 2016
Chỉ tiêu Tuyệt đối Tƣơng đối Tuyệt đối Tƣơng đối
(triệu đồng) (%) (triệu đồng) (%)
Tiền gửi của 513.060 8,24% 823.278 12,22% khách hàng
757.047 34,70% 863.202 29,38% Vốn khác
1.270.107 15,11% 1.686.480 17,43% Tổng nguồn vốn
Nhìn chung, nguồn vốn của chi nhánh tăng, tốc độ tăng trƣởng tăng từ 15,11%
năm 2016 đến 17,43% năm 2017. Qua bảng số liệu 2.1 và 2.2 có thể thấy vốn huy
động của Ngân hàng tăng qua các năm. Năm 2015 nguồn vốn của chi nhánh là là
8.405.996 triệu đồng; sang năm 2016 đạt 9.676.103 triệu, tăng 15,11% so với năm
2015; con số này đạt 11.362.583 triệu vào năm 2017 với tốc độ tăng 17,43% so với
năm 2016. Trong đó, nguồn vốn huy động từ tiền gửi khách hàng vẫn là nguồn chủ
yếu, chiếm tỷ trọng cao qua các năm. Năm 2015 nguồn vốn huy động từ khách hàng
là 6.224.516 triệu, năm 2016 chỉ tăng thêm 513.060 triệu ứng với tốc độ tăng trƣởng
là 8,24%; sang năm 2017, vốn huy động từ khách hàng tăng nhanh hơn với tốc độ
12,22%, đạt 7.560.855 triệu. Mặc dù tốc độ tăng của loại vốn huy động này năm
2017 nhanh hơn năm 2016 nhƣng tỷ trọng lại có xu hƣớng giảm, cho thấy bên cạnh
việc nhận tiền gửi của khách hàng, Ngân hàng đang có những nguồn huy động
khác, góp phần làm giảm rủi ro trong kinh doanh. Bên cạnh đó, nguồn vốn huy
động khác nhƣ phát hành giấy tờ có giá, vốn tài trợ, ủy thác,… lại có sự tăng trƣởng
vƣợt bật. Tuy nhiên trong nguồn vốn khác này cũng bao gồm các khoản nợ phải trả
26
nên sự tăng trƣởng này chỉ là nhất thời mà không ổn định. Qua đó thấy đƣợc trong
những năm vừa qua, chi nhánh đã phát huy khá tốt vai trò huy động tiền gửi của
mình, tạo điều kiện cho việc mở rộng hoạt động tín dụng.
Hoạt động cho vay
Hoạt động cho vay là hoạt động chủ yếu và quan trọng nhất của mỗi Ngân hàng,
nhƣng đồng thời đây cũng là hoạt động mang lại nhiều rủi ro mà Ngân hàng cần
phải kiểm soát chặt chẽ để hạn chế những tổn thất ở mức tối thiểu nhất.
Bảng 2. 3 Kết quả hoạt động cho vay của ABBank chi nhánh Tp Hồ Chí Minh
giai đoạn 2015 – 2017
Đơn vị: Triệu đồng
Năm So sánh năm So sánh năm 2017 -
2016 - 2015 2016
Tuyệt Tuyệt đối đối Tƣơng Tƣơng (triệu Chỉ tiêu 2015 2016 2017 (triệu đối (%) đối (%) đồng) đồng)
Cho vay 4.018.990 5.173.502 6.227.324 1.154.512 28,73% 1.053.822 20,37% khách hàng
Dự phòng -50.027 -76.250 -85.161 -26.222 52,42% -8.910 11,69% rủi ro
Tổng doanh 3.968.963 5.097.252 6.142.163 1.128.289 28,43% 1.044.911 20,50% số cho vay
Nguồn: Bảng cân đối kế toán của ABBank chi nhánh Tp Hồ Chí Minh
giai đoạn 2015 – 2017
Kết quả hoạt động cho vay của ABBank chi nhánh Tp Hồ Chí Minh đƣợc thống
kê qua bản 2.3. Trong những năm qua, doanh số cho vay tăng liên tục. Năm 2015,
dƣ nợ là 3.968.963 triệu; con số này đạt 5.097.252 triệu vào năm 2016, tăng 26.83%
27
tƣơng đƣơng tăng 1.078.261 triệu đồng so với năm 2015; sang năm 2017, doanh số
cho vay của chi nhánh đạt 6.142.163 triệu với tốc độ tăng trƣởng là 20,50%.
Ngân hàng chủ yếu cho vay các ngành nghề nhƣ buôn bán, xây dựng, vận
tải,…Mặc dù hoạt động cho vay của Ngân hàng không có quy mô lớn nhƣ của các
Ngân hàng khác nhƣng phần nào đáp ứng đƣợc nhu cầu vốn cho nền kinh tế. Năm
2016, ABBank thành lập khối khách hàng doanh nghiệp vừa và nhỏ để hỗ trợ, mang
lại nhiều sản phẩm cho vay phong phú, đa dạng đối với nhóm khách hàng tiềm năng
này.
Hiệu quả kinh doanh
Bảng 2. 4 Kết quả hoạt động kinh doanh của ABBank
Đơn vị: Triệu đồng
Năm Năm Năm Chỉ tiêu 2015 2016 2017
Tỉ trọng Tỉ trọng Tỉ trọng Giá trị Giá trị Giá trị (%) (%) (%)
583.388 100% 650.435 100% 786.725 100% TỔNG THU
NHẬP
531.733 91,15% 577.213 88,74% 700.992 89,10% Thu từ lãi
29.346 5,03% 43.857 6,74% 51.852 6,59% Thu ngoài lãi
3,82% 29.365 4,51% 33.881 4,31% Thu nhập khác 22.309
569.392 100,00% 612.942 100,00% 706.265 100,00% TỔNG CHI
316.018 55,50% 344.256 56,16% 419.608 59,41% Chi trả lãi
167.158 29,36% 185.580 30,28% 224.438 31,78% Chi ngoài lãi
86.216 15,14% 83.106 13,56% 62.220 8,81% Chi dự phòng
13.996 37.493 80.460 LỢI NHUẬN
TRƢỚC
THUẾ
Nguồn: Báo cáo kết quả kinh doanh của chi nhánh Tp Hồ Chí Minh
28
Bảng 2. 5 So sánh kết quả hoạt động kinh doanh
So sánh năm 2016 - 2015 So sánh năm 2017 - 2016
11,49% 20,95% TỔNG THU NHẬP
8,55% 21,44% Thu từ lãi
49,45% 18,23% Thu ngoài lãi
31,63% 15,38% Thu nhập khác
7,65% 15,23% TỔNG CHI
8,94% 21,89% Chi trả lãi
11,02% 20,94% Chi ngoài lãi
-3,61% -25,13% Chi dự phòng
LỢI NHUẬN 167,89% 114,60% TRƢỚC THUẾ
Từ bảng 2.4 và 2.5, có thể thấy về thu nhập, thu nhập của Ngân hàng tăng khá
nhanh, với thu nhập chủ yếu của Ngân hàng là thu nhập từ lãi, chiếm tỷ trọng cao
nhất trong tổng thu nhập. Năm 2015, thu nhập từ lãi là 531.733 triệu tƣơng ứng với
91,15%; sang năm 2016, thu nhập này chiếm 88,74% tổng thu nhập ứng với
577.213 triệu đồng; con số này năm 2017 là 700.992 triệu tổng thu nhập, chiếm
89,10%. Điều này cho thấy nguồn thu của chi nhánh đến từ hoạt động cho vay, và
việc này khá rủi ro do khi mà các khoản cho vay luôn tiềm ẩn những rủi ro nhất
định không thể tránh khỏi. Bên cạnh đó, thu nhập ngoài lãi và thu nhập khác tăng
nhƣng tốc độ tăng năm 2017 giảm gần nhƣ một nửa so với tốc độ tăng năm 2016.
Ngân hàng nên chú trọng nhiều hơn các sản phẩm, dịch vụ khác ngoài cho vay khi
29
mà kiếm lời từ các dịch vụ mới là hƣớng mà các Ngân hàng hiện đại nên hƣớng tới
và cũng để dàn trải rủi ro của hoạt động. Chi phí của Ngân hàng cũng có xu hƣớng
tăng nhƣng với tốc độ chậm hơn thu nhập. Các khoản chi phí chủ yếu đến từ việc
trả lãi cho khách hàng. Năm 2015, chi phí trả lãi chiếm 55,5% tổng chi phí và tăng
lên vào các năm 2016 và 2017, đạt 419.608 triệu tƣơng ứng với 59,41% năm 2017.
Ngoài ra, chi phí ngoài lãi cũng tăng từ 29,36 % năm 2015 lên 31,78 % tổng chi phí
năm 2017. Chỉ có chi phí dự phòng giảm với tốc độ khá nhanh so với năm 2016,
cho thấy khả năng thu hồi các khoản vay của chi nhánh đã có sự tiến bộ, việc sử
dụng chi phí dự phòng để bù đắp các khoản vay đã đƣợc hạn chế, góp phần làm
tăng lợi nhuận của chi nhánh. Lợi nhuận trƣớc thuế của chi nhánh năm 2017 là
80.460 triệu đồng, tăng 114,60% so với năm 2016, nhƣng tốc độ tăng lại giảm nếu
so sánh với năm 2015. Thông qua kết quả kinh doanh đạt đƣợc cho thấy HĐQT,
Ban điều hành cũng nhƣ toàn bộ cán bộ, nhân viên đã nỗ lực trong năm vừa qua
mang lại một kết quả ổn định và tạo nền tảng để phát triển bền vững trong tƣơng lai.
2.2. Thực trạng hoạt động tín dụng tại Ngân hàng TMCP An Bình chi nhánh
TP Hồ Chí Minh
2.2.1. Các sản phẩm tín dụng
2.2.1.1. Đối với cá nhân
1) Cho vay mua nhà dự án: Giúp khách hàng thanh toán tiền mua bán nhà ở
phát sinh từ Hợp đồng mua bán giữa Khách hàng và Chủ đầu tƣ.
Đối tượng khách hàng: Khách hàng là cá nhân ngƣời Việt Nam; Có độ
tuổi từ 18 tuổi và khi kết thúc khoản vay không quá 65 tuổi; Có hộ
khẩu/tạm trú dài hạn cùng địa bàn nơi có địa điểm kinh doanh của
ABBANK hoặc các địa bàn lân cận nơi ABBANK cho vay.
Đặc tính:
+ Tài sản đảm bảo: Chính căn hộ dự định mua.
+ Thời gian vay: Tối đa 240 tháng
+ Mức cho vay: Tối đa 90% tổng nhu cầu vốn của khách hàng
+ Phƣơng thức trả nợ: Trả lãi hàng tháng, trả nợ gốc hàng tháng/hàng quý
30
2) Cho vay thấu chi: dành cho khách hàng vay để tiêu dùng
Đối tượng khách hàng: Khách hàng là cá nhân ngƣời Việt Nam; Có độ
tuổi từ 18 tuổi và khi kết thúc khoản vay không quá 60 tuổi; Có hộ
khẩu/tạm trú dài hạn cùng địa bàn nơi có địa điểm kinh doanh của
ABBANK.
Đặc tính
+ Hình thức cấp thấu chi: Thấu chi có TSBĐ hoặc TSBĐ.
+ Hạn mức cấp thấu chi: Đối với thấu chi có TSBĐ tối đa 1 tỷ đồng; Thấu
chi không có TSBĐthì khách hàng đƣợc vay tối đa 200 triệu đồng.
+ Thời gian cho vay: tối đa 12 tháng.
+ Phƣơng thức trả nợ: Lãi trả hàng tháng hoặc cuối kỳ; Gốc thu ngay khi
tài khoản có số dƣ hoặc vào ngày kết thúc thời hạn của hạn mức thấu chi.
3) Cho vay mua nhà đất đã có giấy chứng nhận: Giúp khách hàng Thanh
toán tiền mua/nhận chuyển nhƣợng BĐS cho chính khách hàng vay hoặc
cho ngƣời thân của khách hàng vay; đắp số tiền khách hàng đã vay mƣợn
của ngƣời (bên) thứ 03 để thanh toán tiền mua/nhận chuyển nhƣợng BĐS.
Đối tượng khách hàng: Khách hàng là cá nhân ngƣời Việt Nam; Có độ
tuổi từ 18 tuổi và khi kết thúc khoản vay không quá 65 tuổi; Có hộ
khẩu/tạm trú dài hạn cùng địa bàn nơi có địa điểm kinh doanh của
ABBANK hoặc các địa bàn lân cận nơi ABBANK cho vay.
Đặc tính:
+ Tài sản đảm bảo: Bất động sản đã có GCN thuộc sở hữu hợp pháp của
khách hàng hoặc bên thứ 3 hoặc chính BĐS dự định mua.
+ Mức cho vay: Tối đa 90% tổng nhu cầu vốn của khách hàng
+ Thời gian vay: Tối đa 240 tháng, và đƣợc ân hạn tối đa 12 tháng.
+ Phƣơng thức trả nợ: Gốc trả đều hàng tháng/hàng quý; lãi trả hàng tháng
theo dƣ nợ giảm dần, hoặc số tiền trả nợ bao gồm tổng gốc + lãi hàng
tháng trả bằng nhau, lãi tính trên dƣ nợ giảm dần
31
4) Cho vay mua xe ô tô mới: Dành cho khách hàng có nhu cầu Mua xe Ô tô
mới phục vụ cho việc đi lại hoặc kinh doanh của KH; hoàn lại/bù đắp số
tiền KH đã vay mƣợn của bên thứ 03 để thanh toán cho bên bán xe.
Đối tượng khách hàng: Là cá nhân ngƣời Việt Nam/chủ Hộ kinh doanh cá
thể/chủ Cơ sở SXKD/chủ Doanh nghiệp tƣ nhân.
Đặc tính:
+ Tài sản đảm bảo: Chính xe Ô tô KH dự định mua; Bất động sản thuộc sở
hữu khách hàng hoặc của bên thứ 3 đƣợc ABBANK chấp thuận; Sổ tiết
kiệm do ABBANK phát hành.
+ Thời gian cho vay: Tối đa 84 tháng đối với TSBĐ là chính xe mua mới;
Tối đa 120 tháng đối với TSBĐ là Bất động sản, sổ tiết kiệm do
ABBANK phát hành.
+ Mức cho vay: Tối đa 90% nhu cầu vốn của khách hàng.
+ Phƣơng thức trả nợ: Trả lãi hàng tháng; Trả nợ gốc: hàng tháng hoặc
hàng quý.
5) Cho vay bổ sung vốn lưu động sản xuất kinh doanh, dịch vụ: Giúp khách
hàng có đủ nguồn vốn để bổ sung nguồn vốn thiếu hụt trong quá trình hoạt
động sản xuất kinh doanh
Đối tượng khách hàng: Là cá nhân ngƣời Việt Nam/chủ Hộ kinh doanh cá
thể/chủ Cơ sở SXKD/chủ Doanh nghiệp tƣ nhân
Đặc tính:
+ Tài sản bảo đảm: Bất động sản thuộc sở hữu khách hàng hoặc của bên
thứ 3 đƣợc ABBANK chấp thuận; Phƣơng tiện vận chuyển thuộc sở hữu
của khách hàng; Sổ tiết kiệm do ABBANK phát hành.
+ Thời gian cho vay: Tối đa 12 tháng cho vay theo hạn mức tín dụng hoặc
cho vay từng lần.
+ Mức cho vay: Tối đa 90% nhu cầu vay vốn của khách hàng
+ Phƣơng thức trả nợ: Trả lãi hàng tháng; Trả nợ gốc cuối kỳ
32
6) Cho vay tiêu dùng tín chấp: Dành cho khách hàng có nhu cầu vay để phục
vụ tiêu dùng không có TSĐB
Đối tượng khách hàng: Khách hàng là cá nhân ngƣời Việt Nam; Có thu
nhập ổn định từ lƣơng; Thuộc đối tƣợng cán bộ, công nhân viên chức công
tác tại các cơ quan/ tổ chức/ doanh nghiệp Nhà Nƣớc hoặc ngoài quốc
doanh thỏa điều kiện của ABBANK từng thời kỳ; Có độ tuổi từ 22 tuổi trở
lên và kết thúc khoản vay không quá 60 tuổi đối với nam và 55 tuổi đối
với nữ; Có hộ khẩu thƣờng trú/ tạm trú dài hạn tại địa bàn nơi có địa điểm
kinh doanh của ABBANK hoặc các địa bàn lân cận nơi ABBANK cho
vay đƣợc ABBANK chấp nhận.
Đặc tính:
+ Tài sản đảm bảo: Không có TSĐB.
+ Mức cho vay: Tối đa lên đến 200 triệu đồng.
+ Thời gian vay: Tối đa 60 tháng;
+ Phƣơng thức trả nợ: Gốc trả đều hàng tháng;Lãi trả hàng tháng (Lãi tính
trên dƣ nợ thực tế giảm dần).
7) Cho vay tiêu dùng có thế chấp: Giúp khách hàng có ngay nguồn tài chính
đáp ứng các nhu cầu tiêu dùng nhƣ mua sắm vật dụng gia đình, du lịch,
cƣới hỏi…cải thiện đời sống và thanh toán học phí, sinh hoạt phí cho du
học sinh.
Đối tượng khách hàng: Là cá nhân ngƣời Việt Nam hiện đang sinh sống
hoạt động và cƣ trú hợp pháp trên lãnh thổ Việt Nam
Đặc tính:
+ Tài sản đảm bảo: Xe ô tô thuộc sở hữu của khách hàng; Bất động sản
thuộc sở hữu khách hàng hoặc của bên thứ 3 đƣợc ABBANK chấp thuận.
+ Thời gian cho vay: Tối đa 120 tháng.
+ Mức cho vay: Tối đa 90% nhu cầu vốn của khách hàng
+ Phƣơng thức trả nợ: Trả lãi hàng tháng; Trả nợ gốc hàng tháng hoặc
hàng quý.
33
8) Cho vay sản xuất kinh doanh trả góp: Giúp khách hàng có đủ nguồn vốn
để tăng tính chủ động và linh hoạt trong quá trình sản xuất kinh doanh hoặc
mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh
Đối tượng khách hàng: Là cá nhân ngƣời Việt Nam/chủ Hộ kinh doanh cá
thể/chủ Cơ sở SXKD/chủ Doanh nghiệp tƣ nhân
Đặc tính:
+ Tài sản đảm bảo: Bất động sản thuộc sở hữu khách hàng hoặc của bên
thứ 3 đƣợc ABBANK chấp thuận; Phƣơng tiện vận chuyển thuộc sở hữu
của khách hàng; Sổ tiết kiệm do ABBANK phát hành.
+ Thời gian cho vay: Đối với mục đích mua sắm công cụ, dụng cụ, hàng
hóa, nguyên vật liệu tối đa 60 tháng; Đối với mục đích đầu tƣ máy móc,
thiết bị, dây chuyền sản xuất kinh doanh, phƣơng tiện vận chuyển tối đa
84 tháng; Đối với mục đích đầu tƣ mới, xây dựng hoặc sửa chữa địa
điểm sản xuất kinh doanh tối đa 120 tháng.
+ Mức cho vay: Tối đa 90% nhu cầu vay vốn của khách hàng
+ Phƣơng thức trả nợ: Trả lãi hàng tháng; Trả nợ gốc hàng tháng hoặc
hàng quý; Ân hạn trả nợ gốc 06 tháng
9) Cho vay du học, chứng minh tài chính du học/du lịch, thăm nhân
thân/khám chữa bệnh: Sản phẩm đáp ứng nhanh chóng nhu cầu của khách
hàng để chứng minh khả năng tài chính trong quá trình xin visa du học, du
lịch nƣớc ngoài, thăm thân nhân, khám bệnh, chữa bệnh ở nƣớc ngoài.
Đối tượng khách hàng: Khách hàng là cá nhân ngƣời Việt Nam, có quan
hệ thân nhân với du học sinh, có nhu cầu cho thân nhân đi du học tại nƣớc
ngoài hoặc có nhu cầu đi du lịch, thăm thân nhân, khám chữa bệnh ở nƣớc
ngoài; Có hộ khẩu/tạm trú cùng địa bàn nơi có địa điểm kinh doanh của
ABBANK hoặc các địa bàn lân cận nơi ABBANK cho vay
Đặc tính sản phẩm sản phẩm
+ Thời gian chứng minh: Tối đa 12 tháng
+ Mức cho vay: Tối đa 100% nhu cầu Chứng minh tài chính
34
+ Phƣơng thức trả nợ: Gốc và lãi trả cuối kỳ
10) Cho vay xây dựng/sửa chữa nhà: Sản phẩm mang đến sự hài lòng cho
khách hàng khi vay vốn tại ABBANK để xây dựng/sửa chữa căn nhà nhƣ
mong muốn
Đối tượng khách hàng: Khách hàng là cá nhân ngƣời Việt Nam; Có hộ
khẩu/tạm trú cùng địa bàn nơi có địa điểm kinh doanh của ABBANK hoặc
các địa bàn lân cận nơi ABBANK cho vay; Tuổi từ 18 trở lên và kết thúc
khoản vay không quá 65 tuổi.
Đặc tính sản phẩm
+ Tài sản đảm bảo: Bất động sản đã có Giấy chứng nhận thuộc sở hữu hợp
pháp của khách hàng hoặc bên thứ 3
+ Thời gian cho vay: Tối đa 180 tháng; Thời gian ân hạn tối đa 12 tháng
+ Mức cho vay: Tối đa 90% tổng nhu cầu vốn của khách hàng.
+ Phƣơng thức trả nợ: Gốc trả đều hàng tháng/hàng quý; lãi trả hàng tháng
theo dƣ nợ giảm dần, hoặc; số tiền bao gồm tổng gốc + lãi hàng tháng trả
bằng nhau, lãi tính trên dƣ nợ giảm dần
2.2.1.2. Đối với khách hàng Doanh Nghiệp
1) Tài trợ VND theo lãi suất ngoại tệ: Đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn lƣu động
để phục vụ sản xuất kinh doanh
Đối tượng khách hàng: Khách hàng Doanh nghiệp sản xuất kinh doanh có
nhu cầu nhận nợ bằng VND với lãi suất ƣu đãi tƣơng đƣơng lãi suất cho
vay ngoại tệ.
Đặc điểm:
+ Thời hạn vay: ngắn hạn.
+ Phƣơng thức cho vay giải ngân bằng VND với các hình thức tài sản đảm
bảo đa dạng tùy theo tình hình kinh doanh của Doanh nghiệp
2) Cho vay mua xe ô tô doanh nghiệp: Là sản phẩm cho vay mua xe ô tô trả
góp tài trợ cho các doanh nghiệp có nhu cầu mua xe phục vụ hoạt động đi
lại của chính doanh nghiệp
35
Đối tượng khách hàng: Các doanh nghiệp đƣợc thành lập và hoạt động
kinh doanh hợp pháp trên lãnh thổ Việt Nam có nhu cầu mua xe phục vụ
cho mục đích đi lại, sản xuất kinh doanh.
Đặc điểm:
+ Thời hạn vay: linh hoạt, đáp ứng khả năng trả nợ của khách hàng tối đa
lên đến 60 tháng.
+ Phƣơng thức cho vay: cho vay từng lần.
+ Phƣơng thức trả nợ: vốn gốc và lãi vay trả hàng tháng
+ Tài sản đảm bảo: Tài sản đảm bảo là chính chiếc xe dự định mua hoặc
bất động sản
3) Tài trợ vốn lưu động: Đáp ứng nhu cầu vốn lƣu động của doanh nghiệp để
mua vật tƣ, hàng hóa, nguyên nhiên vật liệu, thanh toán lƣơng, thuế và các
chi phí ngắn hạn khác.
Đối tượng khách hàng: Các doanh nghiệp đƣợc thành lập và hoạt động
kinh doanh hợp pháp tại Việt Nam
Đặc điểm:
+ Thời hạn vay: căn cứ vào chu kỳ sản xuất kinh doanh, thời hạn vay tối đa
là 12 tháng.
+ Phƣơng thức cho vay: vay theo món, vay theo hạn mức.
+ Tài sản đảm bảo: Quyền sử dụng đất, nhà xƣởng, máy móc thiết bị,
nguyên vật liệu, các giấy tờ có giá, chứng chỉ tiền gửi…
4) Cho vay cầm cố hàng hóa: Là sản phẩm tín dụng hỗ trợ vốn cho các doanh
nghiệp có nhu cầu mua trong nƣớc hoặc nhập khẩu hàng hóa, đảm bảo bằng
cầm cố chính lô đƣợc tài trợ vốn
Đối tượng khách hàng: Các doanh nghiệp đƣợc thành lập và hoạt động
kinh doanh hợp pháp tại Việt Nam
Đặc điểm:
+ Hàng hóa chấp nhận cầm cố: Hạt nhựa chính phẩm, Sắt thép, Gỗ nguyên
liệu, Gạo, Cà phê…
36
+ Loại tiền cho vay : VND, USD
+ Phƣơng thức cho vay : Vay từng lần (vay món), vay theo hạn mức tín
dụng (HMTD)
5) Tài trợ nhập khẩu: Đáp ứng nhu cầu vốn lƣu động để thanh toán nhập
khẩu nguyên vật liệu, vật tƣ, hàng hóa,..
Đối tượng khách hàng: Các doanh nghiệp đƣợc thành lập và hoạt động
kinh doanh hợp pháp tại Việt Nam
Đặc điểm:
+ Mức vay: mức vay dựa trên nhu cầu vốn của doanh nghiệp, khả năng trả
nợ, giá trị tài sản bảo đảm.
+ Loại tiền vay: VND và USD.
+ Phƣơng thức cho vay: vay theo hạn mức tín dụng.
+ Tài sản đảm bảo: Hàng hóa, nguyên vật liệu nhập khẩu, bất động sản,
động sản và các giấy tờ có giá.
6) Tài trợ xuất khẩu bằng VND theo lãi suất USD: USD là hình thức tài trợ
vốn cho các doanh nghiệp xuất khẩu nhằm đáp ứng nhu cầu bổ sung vốn
lƣu động để thu mua, sản xuất, gia công hàng xuất khẩu với nguồn trả nợ
chính là nguồn thu từ thƣơng vụ xuất khẩu đƣợc tài trợ, đồng thời có kèm
theo lựa chọn cho Khách hàng nhận tiền vay bằng VND với lãi suất vay
USD
Đối tượng khách hàng: Khách hàng là doanh nghiệp xuất khẩu đã đƣợc
ABBANK phê duyệt hạn mức tài trợ xuất khẩu và có nhu cầu nhận nợ
bằng VND với mức lãi suất USD
Đặc điểm:
+ Thời gian vay: Tối thiểu 1 tháng – tối đa 12 tháng.
+ Nguyên tắc thực hiện: Khách hàng bán USD kỳ hạn cho ABBANK theo
tỷ giá giao ngay tại thời điểm giải ngân
37
7) Cho vay bổ sung vốn kinh doanh trả góp: Là sản phẩm tín dụng đáp ứng
nhu cầu bổ sung vốn lƣu động phục vụ sản xuất kinh doanh cho những
doanh nghiệp có quy mô nhỏ
Đối tượng khách hàng: Các doanh nghiệp hoạt động hợp pháp tại Việt
Nam, quy mô nhỏ, hạn chế về quản lý tài chính có nhu cầu bay bổ sung
vốn kinh doanh và muốn đƣợc trả góp định kỳ; vốn đăng ký kinh doanh ≤
1.000.000.000 đồng.
Đặc điểm:
+ Thời hạn vay: tối đa 36 tháng.
+ Phƣơng thức vay: vay theo món.
+ Phƣơng thức trả nợ: trả lãi hàng tháng, trả vốn không quá 3 tháng/kỳ.
+ Mức cho vay: theo nhu cầu thực tế, khả năng trả nợ và uy tín của khách
hàng, không quá 3 tỷ.
8) Bảo lãnh dịch vụ bất động sản: Giúp Chủ đầu tƣ hoàn thiện thủ tục xin cấp
phép bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tƣơng lai theo quy định của
Nhà nƣớc.
Đối tượng khách hàng: Doanh nghiệp kinh doanh bất động sản (sau đây
gọi là Chủ đầu tƣ) có nhu cầu đƣợc ABBANK phát hành bảo lãnh trong
bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tƣơng lai để đảm bảo việc thực
hiện nghĩa vụ của mình với Bên nhận bảo lãnh
Đặc điểm:
+ Phƣơng thức bảo lãnh: phát hành bảo lãnh trong hạn mức đƣợc cấp
+ Trị giá bảo lãnh: tối đa không vƣợt quá 70% giá trị hợp đồng mua bán,
cho thuê mua nhà ở (trƣờng hợp Chủ đầu tƣ là doanh nghiệp có vốn đầu
tƣ nƣớc ngoài thì trị giá bảo lãnh không quá 50% giá trị hợp đồng mua
bán, cho thuê mua nhà ở).
+ Tỷ lệ ký quỹ và Tài sản bảo đảm: theo quy định của ABBANK đƣợc ban
hành trong từng thời kỳ
+ Phí bảo lãnh: Theo quy định của ABBANK từng thời kỳ.
38
+ Hình thức phát hành bảo lãnh: Thƣ bảo lãnh.
9) Bảo lãnh trong nước: Là hình thức cấp tín dụng mà ABBANK cam kết sẽ
thực hiện các nghĩa vụ tài chính thay cho khách hàng trong trƣờng hợp KH
không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ đã cam kết với bên
nhận bảo lãnh
Đối tượng khách hàng: Tổ chức kinh tế đƣợc thành lập và hoạt động kinh
doanh tại Việt Nam; TCTD đƣợc thành lập và hoạt động kinh doanh tại
Việt Nam; Tổ chức là ngƣời không cƣ trú.
Đặc điểm:
+ Tỷ lệ ký quỹ và Tài sản bảo đảm: theo quy định của ABBANK đƣợc ban
hành trong từng thời kỳ
+ Các loại Bảo lãnh:
o Bảo lãnh vay vốn: Ngân hàng cam kết sẽ trả nợ thay cho bên đƣợc bảo
lãnh trong trƣờng hợp bên đƣợc bảo lãnh không thực hiện hoặc thực
hiện không đầy đủ, đúng hạn nghĩa vụ trả nợ vay.
o Bảo lãnh dự thầu: Ngân hàng bảo đảm nghĩa vụ tham gia dự thầu của
khách hàng – bên đƣợc bảo lãnh. Bảo lãnh thực hiện hợp đồng: bảo
đảm việc thực hiện đúng và đầy đủ các nghĩa vụ của khách hàng – bên
đƣợc bảo lãnh theo hợp đồng đã ký kết với bên nhận bảo lãnh.
o Bảo lãnh thanh toán: là cam kết của Ngân hàng với bên nhận bảo lãnh
về việc sẽ thực hiện nghĩa vụ thanh toán thay cho khách hàng – bên
đƣợc bảo lãnh trong trƣờng hợp khách hàng không thực hiện hoặc thực
hiện không đầy đủ nghĩa vụ thanh toán của mình khi đến hạn.
o Bảo lãnh hoàn trả tiền ứng trƣớc (hay bảo lãnh thanh toán tiền ứng
trƣớc, bảo lãnh hoàn thanh toán): Ngân hàng cam kết hoàn trả tiền ứng
trƣớc của Khách hàng theo Hợp đồng đã ký kết với bên nhận bảo lãnh.
o Bảo lãnh đảm bảo chất lƣợng sản phẩm (hay bảo lãnh bảo hành, bảo
trì): Ngân hàng bảo đảm việc khách hàng thực hiện đúng các thỏa thuận
39
về chất lƣợng của sản phẩm theo hợp đồng đã ký kết với bên nhận bảo
lãnh.
o Bảo lãnh nộp thuế : Ngân hàng bảo đảm việc khách hàng thực hiện
đúng hạn về việc nộp thuế xuất nhập khẩu/thuế giá trị gia tăng theo quy
định của pháp luật về quản lý thuế.
o Và các loại bảo lãnh khác mà Pháp luật không cấm.
+ Các hình thức phát hành bảo lãnh: Phát hành thƣ bảo lãnh; Hợp đồng bảo
lãnh.
2.2.2. Quy trình cấp tín dụng
Hình 2. 1 Sơ đồ quy trình cấp tín dụng
40
Bƣớc 2: Chuyên viên QHKH sẽ hƣớng dẫn khách hàng lập hồ sơ.
Bƣớc 1: Khách hàng có nhu cầu vay vốn tới ABBank và nhận đƣợc sự phỏng vấn, tƣ vấn trực tiếp từ bộ phận QHKH, bộ phận QHKD sẽ thu thập thông tin cơ bản về nghề nghiệp, thu nhập, tài sản đảm bảo,…
Bƣớc 3: Chuyên viên QHKH sẽ làm tờ trình thẩm định khách hàng, báo cáo lên cấp trên có thẩm quyền phê duyệt. Bƣớc 4: Cấp có thẩm quyền sẽ phê duyệt có cho vay hay không, sau đó báo với chuyên viên QHKH để thông báo với khách hàng.
Bƣớc 6: Nhân viên QLTD lập và công chứng hợp đồng tín dụng, hợp đồng thế chấp theo quy chế.
Bƣớc 5: Nếu phê duyệt cho vay: Nhân viên quản lý tín dụng (QLTD) thực hiện các bƣớc nhƣ chuẩn bị công chứng, đăng ký giao dịch đảm bảo. Nếu không phê duyệt cho vay, Ngân hàng sẽ gửi thông báo từ chối tới khách hàng.
Bƣớc 8: Bộ phận QLTD thu nợ, gia hạn, điều chỉnh kỳ hạn, thu nợ trƣớc hạn.
Bƣớc 7: Bộ phận QLTD trình hồ sơ lên trung tâm Hỗ trợ tín dụng, trung tâm sẽ kiểm tra hồ sơ một lần nữa, sau đó bộ phận QLTD của chi nhánh sẽ giải ngân và theo dõi nợ.
2.2.3. Kết quả hoạt động tín dụng
- Dư nợ theo đối tượng khách hàng
Bảng 2. 6 Dư nợ theo đối tượng khách hàng
41
2015 2016 2017 Chỉ Tỷ tiêu Dƣ nợ Dƣ nợ Tỷ trọng Dƣ nợ Tỷ trọng trọng
34,04% 1.944.060 37,58% 2.595.694 41,68% KHCN 1.368.035
65,96% 3.229.441 62,42% 3.631.629 58,32% KHDN 2.650.954
100% 5.173.501 100% 6.227.323 100% TỔNG 4.018.990
Nguồn: Báo cáo tài chính của ABBank chi nhánh Tp Hồ Chí Minh
Bảng 2. 7 So sánh dư nợ theo đối tượng khách hàng
So sánh năm 2015 - 2016 So sánh năm 2016 - 2017
Chỉ tiêu Tuyệt đối Tƣơng đối Tuyệt đối Tƣơng đối
(triệu đồng) (%) (triệu đồng) (%)
576.024 42,11% 651.634 33,52% KHCN
578.486 21,82% 402.187 12,45% TCKT
1.154.511 28,73% 1.053.822 20,37% TỔNG
Bảng 2.6 và 2.7 cho thấy dƣ nợ tín dụng của chi nhánh tăng trƣởng rõ rệt qua các
năm. Trong khi tỷ trọng dƣ nợ của khách hàng cá nhân tăng thì tỷ trọng dƣ nợ cho
vay của khách hàng doanh nghiệp lại có xu hƣớng giảm. Năm 2016, tỷ trọng dƣ nợ
của khách hàng cá nhân chiếm 37,58% trên tổng dƣ nợ của chi nhánh và con số này
sang năm 2017 là 41,68%; ngƣợc lại, tỷ trọng dƣ nợ cho vay của khách hàng doanh
nghiệp lại giảm từ 62,42% năm 2016 xuống còn 58,32% năm 2017. Bên cạnh đó,
tốc độ tăng trƣởng năm 2017 thấp hơn so với năm 2016. Đây là do trong năm vừa
qua, NHNN hạn chế tín dụng phi sản xuất, đặc biệt là cho vay lĩnh vực chứng
khoán, bất động sản, trong khi đó, khách hàng tại chi nhánh thƣờng vay với tài sản
đảm bảo là bất động sản. Tuy tốc độ tăng có phần chậm lại nhƣng dƣ nợ của chi
nhánh vẫn có sự tăng trƣởng ổn định.
- Dư nợ theo thời hạn cấp tín dụng
Bảng 2. 8 Dư nợ theo thời hạn cấp tín dụng
42
Đơn vị: triệu đồng
2015 2016 2017 Chỉ tiêu Dƣ nợ Tỷ trọng Dƣ nợ Tỷ trọng Dƣ nợ Tỷ trọng
1.920.994 47,80% 2.303.552 44,53% 2.900.057 46,57% Ngắn hạn
958.765 23,85% 1.194.743 23,09% 1.074.728 17,26% Trung hạn
1.139.230 28,35% 1.675.205 32,38% 2.252.550 36,17% Dài hạn
4.018.990 100% 5.173.501 100% 6.227.336 100% Tổng
Nguồn: Báo cáo tài chính của ABBank chi nhánh Tp Hồ Chí Minh
Dƣ nợ cho vay theo thời hạn cấp tín dụng đƣợc thể hiện trong bảng 2.7 và 2.8.
Các khoản tín dụng chủ yếu của chi nhánh là cho vay ngắn hạn, tỷ trọng của tín
dụng ngắn hạn tuy giảm nhẹ vào năm 2016 và 2017 nhƣng vẫn chiếm tỷ trọng cao
nhất trong tổng dƣ nợ: năm 2015 dƣ nợ ngắn hạn là 1.920.994 triệu, chiếm 47,80%
tổng dƣ nợ; sang năm 2016, con số này là 2.303.552 triệu tƣơng đƣơng với 44,53%;
năm 2017, dƣ nợ ngắn hạn đạt 2.900.057 triệu, ứng với 46,57%. Điều đó cho thấy
nguồn vốn của Ngân hàng đƣợc lƣu chuyển nhanh hơn, rủi ro vỡ nợ đƣợc kiểm soát
tốt hơn. Bên cạnh đó, cho vay trung hạn cũng có xu hƣớng giảm, nhƣng tín dụng
dài hạn lại tăng chiếm 36,17% vào năm 2017. Ngân hàng cần theo dõi những khoản
vay dài hạn này thƣờng xuyên để đảm bảo tính an toàn của khoản vay.
2.3. Thực trạng rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP An Bình chi nhánh TP
Hồ Chí Minh
2.3.1. Phân loại nợ
Ngân hàng phân loại nợ và đánh giá rủi ro tín dụng theo thông tƣ số 02/2013/TT-
NHNN ngày 21/01/2013 của NHNN quy định về phân loại tài sản có, mức trích
phƣơng pháp trích lập dự phòng rủi ro và việc sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro
trong hoạt động của tổ chức tín dụng, chi nhánh Ngân hàng nƣớc ngoài và thông tƣ
số 09/2014/TT-NHNN ngày 18/03/2014 của NHNN để sửa đổi, bổ sung một số
điều của Thông tƣ số 02/2013/TT-NHNN. Hiện Ngân hàng đang phân lọai nợ theo
5 nhóm:
- Nhóm 1: Nợ đủ tiêu chuẩn
43
- Nhóm 2: Nợ cần chú ý
- Nhóm 3: Nợ dƣới tiêu chuẩn
- Nhóm 4: Nợ nghi ngờ
- Nhóm 5: Nợ có khả năng mất vốn
2.3.2. Nợ quá hạn
Bảng 2. 9 Nợ quá hạn của ABBank chi nhánh TP.HCM
Đơn vị: Triệu đồng
2015 2016 2017
Chỉ tiêu Tỷ Tỷ Tỷ Doanh số Doanh số Doanh số trọng trọng trọng
3.945.041 98,16% 5.074.170 98,08% 6.104.646 98,03% Nợ đủ tiêu
chuẩn
38.582 0,96% 48.114 0,93% 62.896 1,01% Nợ cần chú ý
4.421 0,11% 9.830 0,19% 7.473 0,12% Nợ dƣới tiêu
chuẩn
4.421 0,11% 10.864 0,21% 14.323 0,23% Nợ nghi ngờ
26.566 0,66% 30.524 0,59% 37.987 0,61% Nợ có khả năng
mất vốn
4.018.990 100 % 5.173.502 100% 6.227.324 100 % Tổng dƣ nợ
Nguồn: Báo cáo tài chính của ABBank chi nhánh Tp Hồ Chí Minh
44
Bảng 2. 10 So sánh nợ quá hạn
So sánh năm 2016 - 2015 So sánh năm 2017 - 2016
Chỉ tiêu Tuyệt đối Tƣơng đối Tuyệt đối Tƣơng đối
(triệu đồng) (%) (triệu đồng) (%)
1.129.130 28,62% 1.030.475 20,31% Nợ đủ tiêu chuẩn
9.531 24,70% 14.782 30,72% Nợ cần chú ý
5.409 122,35% -2.357 -23,98% Nợ dƣới tiêu chuẩn
6.443 145,75% 3.458 31,83% Nợ nghi ngờ
14,90% 7.463 24,45% Nợ có khả năng mất vốn 3.958
1.154.512 28,73% 1.053.822 20,37% Tổng dƣ nợ
Nợ đủ tiêu chuẩn và nợ cần chú ý có tốc độ tăng năm 2017 chậm hơn năm 2016.
Hai nhóm nợ này chiếm tỷ trọng chủ yếu và khá ổn định, thể hiện các biện
phaspquarn lý khoản vay mà Ngân hàng áp dụng trong thời gian qua có hiệu quả
phần nào. Bên cạnh đó, chỉ tiêu nợ dƣới tiêu chuẩn giảm từ 9.830 triệu, chiếm
0,19% tổng dƣ nợ năm 2016 xuống còn 7.473 triệu tƣơng ứng với 0,12% vào năm
2017, cho thấy chất lƣợng tín dụng thể hiện qua nợ dƣới tiêu chuẩn của ABBank
đƣợc cải thiện rõ rệt so với năm 2016, đây là một dấu hiệu tích cực thể hiện trong
những năm qua chi nhánh hoạt động hiệu quả và khá an toàn. Tuy nhiên, các chỉ
tiêu nợ nghi ngờ và nợ có khả năng mất vốn không những không giảm mà lại tăng
khá nhanh vào năm 2017. Nợ nghi ngờ tăng từ 10.864 triệu năm 2016 đến 14.323
triệu đồng vào năm 2017; đồng thời con số nợ có khả năng mất vốn đạt 37.987 triệu
năm 2017, tăng 24,45% so với năm 2016. Nếu nhìn vào con số tuyệt đối và tốc độ
tăng trƣởng của 2 nhóm nợ này có thể thấy sự tăng trƣởng khá nhanh nhƣng tỷ
trọng lại tăng không đáng kể. Mặc dù các khoản nợ có rủi ro tăng nhƣng mức độ rủi
ro vẫn đang trong tầm kiểm soát của Ngân hàng. Việc duy trì tỷ lệ nợ dƣới tiêu
chuẩn, nợ nghi ngờ và nợ có khả năng mất vốn không quá cao đã là một thành công
đối với Ngân hàng. Tuy nhiên, với tốc độ tăng trƣởng dƣ nợ năm 2017 thấp hơn
năm 2016, tỷ lệ nợ quá hạn lại không thể hiện xu hƣớng giảm, phản ánh khả năng
45
thu hồi vốn trong hoạt động cấp tín dụng của Ngân hàng chƣa tốt, ABBank cần
kiểm soát các khoản vay chặt chẽ hơn để hạn chế rủi ro ở mức thấp nhất
2.3.3. Nợ xấu
Bảng 2. 11 Tỷ lệ nợ xấu của ABBank chi nhánh Tp Hồ Chí Minh
Đơn vị: Triệu đồng
Chỉ tiêu 2015 2016 2017
35.407 51.218 59.782 Nợ xấu
4.018.990 5.173.502 6.227.324 Tổng dƣ nợ
0,88% 0,99% 0,96% Tỷ lệ nợ xấu
Nguồn: Báo cáo tài chính của ABBank chi nhánh Tp Hồ Chí Minh
Bảng 2. 12 Cơ cấu nợ xấu
2015 2016 2017
12,49% 19,19% 12,50% Nợ dƣới tiêu chuẩn
12,49% 21,21% 23,96% Nợ nghi ngờ
75,03% 59,60% 63,54% Nợ có khả năng mất vốn
100% 100% 100% Nợ xấu
Thông quá bảng số liệu 2.11 và 2.12 có thể thấy năm 2015, tỷ lệ nợ xấu của chi
nhánh là 0,88% tƣơng ứng với 35.407 triệu, trong đó nợ có khả năng mất vốn chiếm
đến 75,03%; năm 2016, con số này là 51.218 triệu đồng ứng với tỷ lệ 0,99%, với nợ
có khả năng mất vốn chiếm 59,60%. Tỷ lệ nợ xấu năm 2016 tăng nhanh, cao hơn
năm 2015 là 0,11%, mặc dù tỷ trọng nợ có khả năng mất vốn giảm, điều này cho
thấy các biện pháp hạn chế khả năng mất vốn của Ngân hàng có tác dụng nhƣng
chƣa thục sự hiệu quả. Sang năm 2017, tỷ lệ nợ xấu của chi nhánh là 0,96%, giảm
nhẹ so với năm 2016 nhƣng cơ cấu lại có sự tăng đối với nợ nghi ngờ và nợ có khả
năng mất vốn. Đây là 2 nhóm nợ dễ dẫn đến tình trạng không thu hồi đƣợc vốn, gây
ra rủi ro vỡ nợ cho Ngân hàng. Do đó, Ngân hàng cần phải cải thiện quá trình thẩm
định, đánh giá khách hàng, xét duyệt tín dụng chặt chẽ hơn để đạt đƣợc mục tiêu
nâng cao chất lƣợng tín dụng, tăng trƣởng một cách an toàn, ổn định và hiệu quả.
46
2.3.4. Dự phòng rủi ro tín dụng
Bảng 2. 13 Dự phòng rủi ro tín dụng của ABBank chi nhánh Tp Hồ Chí Minh
Đơn vị: triệu đồng
2015 2016 2017
Tỷ trọng Tỷ trọng Chỉ tiêu Tỷ trọng trên Giá Giá Giá trị trên tổng trên tổng tổng dƣ nợ trị trị dƣ nợ dƣ nợ
40.411 0,78% 42.628 0,68% Dự phòng cụ thể 21.141 0,53%
35.838 0,69% 42.531 0,68% Dự phòng chung 28.885 0,72%
Dự phòng rủi ro 50.026 1,24% 76.249 1,47% 85.160 1,37% tín dụng
Nguồn: Báo cáo tài chính của ABBank chi nhánh Tp Hồ Chí Minh
Bảng 2. 14 So sánh dự phòng rủi ro tín dụng
So sánh năm 2016 - 2015 So sánh năm 2017 - 2016
Chỉ tiêu Tuyệt đối Tƣơng đối Tuyệt đối Tƣơng đối
(triệu đồng) (%) (triệu đồng) (%)
91,15% 2.218 5,49% Dự phòng cụ thể 19.269
24,07% 6.693 18,68% Dự phòng chung 6.953
Dự phòng rủi ro 26.222 52,42% 8.911 11,69% tín dụng
Bảng 2. 15 Sự thay đổi dự phòng rủi ro tín dụng
Dự phòng cụ thể Dự phòng chung Chỉ tiêu 2015 2016 2017 2015 2016 2017
39.617 21.142 40.411 21.959 28.885 35.839 Số đầu kì
5.343 28.384 5.251 6.927 6.953 6.693 Trích lập dự phòng trong kì
Sử dụng dự phòng
-23.819 -9.114 -2.903 0 0 0 trong kì
21.142 40.411 42.603 28.885 35.839 42.532 Số cuối kỳ
47
Nhƣ bảng 2.13, 2.14 và 2.15 thể hiện, dự phòng rủi ro tín dụng tăng trong những
năm qua, cả dự phòng cụ thể và dự phòng chung. Dự phòng cụ thể năm 2015 là
21.141 triệu, chiếm 0,53% tổng dƣ nợ; sang năm 2016, con số dự phòng tăng nhanh
đột biến, cao hơn năm 2015 91,15%, đạt 40.411 triệu; năm 2017, dự phòng cụ thể
tăng có phần ổn định hơn, đạt 42.628 triệu đồng. Về dự phòng chung, con số cũng
tăng với tốc độ ổn định hơn dự phòng cụ thể, đạt 42.531 triệu vào năm 2017. Tổng
dự phòng rủi ro năm 2016 cao bất thƣờng là do tỷ lệ nợ xấu của chi nhánh năm
2016 tăng nhanh, mà nguyên nhân có thể là do quá trình giải ngân, giám sát khoản
vay, thu hồi vốn chƣa tốt. Qua bảng số liệu có thể thấy, năm 2015, Ngân hàng sử
dụng dự phòng cụ thể cao hơn rất nhiều so với số tiền trích lập dự phòng trong kì,
cho thấy hoạt động tín dụng năm 2015 không hiệu quả. Do đó sang năm 2016, Ngân
hàng đã trích lập dự phòng với tỷ lệ cao hơn để đảm bảo an tòan cho Ngân hàng.
Nhìn chung, Ngân hàng vẫn có khả năng xử lý các khoản nợ của mình. Tuy nhiên
số tiền trích lập dự phòng cao sẽ ảnh hƣởng đến lợi nhuận của Ngân hàng vì các
khoản dự phòng sẽ bị trừ ra khỏi thu nhập hoạt động thuần của Ngân hàng khi tính
lợi nhuận trƣớc thuế hay lợi nhuận ròng. Do đó, Ngân hàng cần trích lập dự phòng
một cách hợp lý để đảm bảo việc tăng trƣởng hoạt động tín dụng và an toàn cho
Ngân hàng.
2.4. Đánh giá rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP An Bình chi nhánh TP Hồ
Chí Minh
2.4.1. Những kết quả đạt đƣợc
- Dƣ nợ cho vay của chi nhánh năm sau cao hơn năm trƣớc, quy mô đƣợc mở
rộng. Cơ cấu của dƣ nợ không còn chiếm đa số bởi các khách hàng doanh
nghiệp, số lƣợng các khách hàng cá nhân cũng tăng lên qua mỗi năm. Tín
dụng ngắn hạn vẫn chiếm tỷ trọng chủ yếu, đáp ứng nhu cầu vốn lƣu động
của doanh nghiệp và cá nhân.
- Quy trình cấp tín dụng có sự kiểm soát chặt chẽ, thực hiện việc kiểm tra các
khoản vay thƣờng xuyên, đảm bảo an toàn cho Ngân hàng.
48
- Tỷ lệ nợ xấu năm 2017 đã giảm từ 0,99% xuống còn 0,96%, nằm trong mức
quy định của Ngân hàng Nhà nƣớc về tỷ lệ nợ xấu là không vƣợt quá 3%.
Ngân hàng đã thu hồi đƣợc 11.400 triệu nợ xấu, góp phần làm giảm tỷ lệ nợ
xấu trong năm. Tuy tỷ lệ nợ xấu chỉ giảm nhẹ nhƣng cho thấy các biện pháp
hạn chế nợ xấu của ABBank đang dần có hiệu quả.
- Số tiền dự phòng đƣợc sử dụng trong kỳ giảm, cho thấy Ngân hàng đang
kiểm soát tốt các khoản vay, tránh tình trạng không thu hồi đƣợc vốn.
2.4.2. Những hạn chế còn tồn tại
- Tốc độ tăng trƣởng dƣ nợ tín dụng năm 2017 giảm so với năm 2016, cho
thấy trong năm vừa qua, hoạt động tín dụng của Ngân hàng chƣa thực sự
hiệu quả.
- Khả năng kiểm soát các khoản vay của Ngân hàng vẫn còn nhiều hạn chế.
Mặc dù tỷ lệ nợ xấu giảm nhƣng chỉ tiêu nợ có khả năng mất vốn vẫn chiếm
tỷ trọng cao nhất trong nợ xấu, làm tăng rủi ro vỡ nợ của Ngân hàng.
- Tỷ lệ nợ quá hạn có xu hƣớng tăng, đặc biệt là các chỉ tiêu nợ nghi ngờ và
nợ có khả năng mất vốn, đây là 2 nhóm nợ có thể đến khả năng mất vốn cao
nhất.
2.4.3. Nguyên nhân hạn chế
- Các văn bản hƣớng dẫn nội bộ đƣợc ban hành không rõ ràng, chung chung,
thiếu tính cụ thể, chƣa đề cập hết các đối tƣợng, các trƣờng hợp, dẫn đến
việc gây nhầm lẫn cho đội ngũ nhân viên.
- Đội ngũ cán bộ làm việc vẫn chƣa thực sự hiệu quả. Mặc dù quy trình cho
vay nghiêm ngặt, trải qua nhiều khâu kiểm tra nhƣng chỉ tiêu nợ nghi ngờ
và nợ có khả năng mất vốn lại tăng trong năm 2017. Cán bộ của chi nhánh
nhiệt tình, hăng hái học hỏi nhƣng vẫn còn thiếu kinh nghiệm nên vẫn chƣa
lƣờng trƣớc hết đƣợc các rủi ro xảy ra.
- Nguồn thông tin để Ngân hàng đánh giá khách hàng, quyết định có cho
khách hàng vay không vẫn còn thiếu và tính xác thực không cao. Đặc biết
đối các khách hàng mới thì với lƣợng thông tin ít ỏi sẽ khiến quá trình thẩm
49
định khó khăn, làm tăng mức độ rủi ro của các khoản tín dụng đƣợc cung
cấp.
- Hoạt động quản lý các khoản vay sau khi cấp tín dụng vẫn còn nhiều hạn
chế, tỷ lệ nợ có khả năng mất vốn cao, làm giảm hiệu quả kinh doanh của
Ngân hàng.
- Quá trình thẩm định còn sơ sài, Ngân hàng chƣa có những văn bản thống
nhất về danh mục cần phải thẩm định khách hàng, dẫn đến tình trạng thẩm
định chƣa hiệu quả, chƣa thẩm định hết khả năng trả nợ của khách hàng.
50
Kết luận chƣơng 2
Thông qua phân tích thực trạng ở chƣơng 2, có thể thấy tình hình hoạt động cũng
nhƣ rủi ro tín dụng của Ngân hàng hiện nay. Mặc dù tỷ lệ nợ xấu giảm nhƣng chỉ
tiêu nợ có khả năng mất vốn, chỉ tiêu cấu thành nợ xấu lại tăng cao, cho thấy công
tác hạn chế rủi ro của Ngân hàng vẫn chƣa hiệu quả. Cùng với những kết quả mà
Ngân hàng đạt đƣợc, cũng nhƣ những hạn chế và nguyên nhân dẫn đến hạn chế, sẽ
là cơ sở để đề ra biện pháp trong chƣơng tiếp theo.
51
CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP NHẰM HẠN CHẾ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI
NGÂN HÀNG TMCP AN BÌNH CHI NHÁNH TP HỒ CHÍ MINH
Chƣơng 3 sẽ trình bày về định hƣớng của Ngân hàng trong tƣơng lai cũng nhƣ là
các biện pháp và kiến nghị để hạn chế rủi tín dụng trong quá trình hoạt động của chi
nhánh Ngân hàng.
3.1. Định hƣớng phát triển hoạt động kinh doanh trong thời gian tới của Ngân
hàng TMCP An Bình
- Chú trọng phát triển mảng kinh doanh khách hàng Cá nhân và Khách hàng
Doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs). Khối KHDN và Khối nguồn vốn - Đầu
tƣ tiếp tục phát huy thế mạnh của mình trong hoạt động kinh doanh và đẩy
mạnh việc phối hợp với hai khối KHCN và SMEs nhằm xây dựng các
chƣơng trình, sản phẩm nhằm khai thác hệ sinh thái, hệ khách hàng, đối tác
của các khách hàng
- Thực hiện mục tiêu Top 5 ROE: Nâng cao hiệu quả hoạt động, tối đa hóa
lợi nhuận và kiểm soát chi phí nhằm nâng chỉ tiêu ROE theo hƣớng tiếp
cận gần với Top 5 nhóm các NHTMCP tƣ doanh
- Chú trọng phát triển công nghệ ngân hàng số (Digital Banking):
ABBANK sẽ đẩy mạnh đầu tƣ phát triển và ứng dụng công nghệ hiện đại,
tạo nền tảng căn bản cho sự đột phá về phát triển sản phẩm đa
dạng và gia tăng sản phẩm hàm lƣợng công nghệ cao trong việc
cạnh tranh phân khúc KHCN và SME nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng
cao, tạo sự tiện lợi đối đa cho khách hàng
- Gia tăng tỉ trọng thu dịch vụ trong cơ cấu thu nhập: Giảm dần sự lệ thuộc
vào thu nhập từ lãi đặc biệt là lệ thuộc vào thu nhập từ kinh doanh của
hoạt động nguồn vốn nhƣ tỉ giá, trái phiếu,..
52
3.2. Giải pháp hạn chế rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP An Bình chi
nhánh Tp Hồ Chí Minh
3.2.1. Hƣớng dẫn cụ thể các văn bản, qui định nội bộ trong Ngân hàng
Để đáp ứng nhu cầu của khách hàng, phù hợp với sự phát triển kinh tế, xã hội,
trong nội bộ Ngân hàng thƣờng ban hành những văn bản mới quy định về nghiệp vụ
hay quy trình. Khi những quyết định này đƣợc ban hành, Ngân hàng nên mở các lớp
hay các buổi hội thảo để hƣớng dẫn cụ thể, giải đáp mọi thắc mắc của CBNV để
mỗi ngƣời hiểu rõ nội dung, điều kiện, đối tƣợng áp dụng, tránh những sai sót
không đáng có trong quá trình thực hiện.
3.2.2. Không ngừng nâng cao chất lƣợng đội ngũ nhân viên
Con ngƣời là một yếu tố không thể thiếu trong sự thành công của một doanh
nghiệp, mà ở đây, cụ thể là sự thành công của Ngân hàng. Có một đội ngũ CBNV
tận tâm với nghề, chuyên nghiệp, chu đáo và đạo đức tốt thì Ngân hàng đã thành
công một phần trong việc thu hút khách hàng. Do đó, Ngân hàng cần nâng cao chất
lƣợng của đội ngũ CBNV:
- Thƣờng xuyên mở các lớp đào tạo để nâng cao trình độ nghiệp vụ của mỗi
CBNV, đƣa ra các ví dụ, bài tập thực hành sát với thực tế để mang lại hiệu
quả cao nhất. Ngoài ra, việc tuyển dụng nhân viên mới mới phải đảm bảo
đúng quy trình cũng nhƣ các yêu cầu cần thiết cho công việc nhƣ đúng
chuyên ngành, có phẩm chất đạo đức, có khả năng ngoại ngữ, tin học...
- Bên cạnh đó, để khuyến khích, động viên tinh thần, tạo động lực cho các
nhân viên, Ngân hàng cần có chính sách khen thƣởng đối với CBNV giỏi,
trình độ nghiệp vụ tốt, có tinh thần trách nhiệm trong công việc cao. Đi đôi
với việc khen thƣởng, Ngân hàng cũng phải có những hình thức phê bình,
kỷ luật đối với những CBNV có sự sa sút về phẩm chất đạo đức, trình độ
chuyên môn kém, gây ảnh hƣởng xấu đến công việc.
- Ngoài ra, Ngân hàng cũng nên phát triển các kỹ năng cá nhân của các
CBNV, đây cũng là một yếu tố tạo nên năng lực của nhân viên, giúp nhân
viên hoàn thành tốt công việc. Các kỹ năng cá nhân gồm các khía cạnh nhƣ:
53
khả năng quản lý tổ chức, thái độ trong công việc, duy trì các mối quan
hệ,... Đồng thời, Ngân hàng cũng phải đặt yêu cầu cao về vấn đề đạo đức,
xử lý nghiêm khắc các hành vi vi phạm đạo đức, làm tổn hại tới lợi ích của
Ngân hàng.
3.2.3. Nâng cao chất lƣợng thông tin tín dụng
Thông tin tín dụng là một yếu tố quan trọng trong việc hạn chế rủi ro, đây là cơ
sở để Ngân hàng ra quyết định cấp tín dụng. Nắm trong tay đầy đủ và chính xác
thông tin của khách hàng sẽ giúp Ngân hàng đánh giá tình hình tài chính, khả năng
trả nợ của khách hàng tốt hơn, đảm bảo chất lƣợng các khoản cho vay, đồng thời sẽ
giúp Ngân hàng hạn chế rủi ro tín dụng. Để nâng cao đƣợc chất lƣợng thông tin tín
dụng, Ngân hàng có thể thực hiện các việc:
- Thu thập thông tin khách hàng: đối với khách hàng doanh nghiệp, Ngân
hàng thƣờng khai thác thông tin về khả năng tài chính thông qua tờ khai
thuế thu nhập doanh nghiệp, BCTC trong những năm gần đây. Tuy nhiên
các BCTC này thƣờng do doanh nghiệp lập không qua cơ quan kiểm toán
nên có thể không đủ và chính xác. Còn đối với khách hàng cá nhân, Ngân
hàng đánh giá khả năng trả nợ của khách hàng thông qua tài sản đảm bảo và
nguồn thu nhập của khách hàng. Nguồn thu nhập đƣợc xác minh qua tài
khoản Ngân hàng, từ xác nhận của công ty, thuế nhà, thuế xe có công
chứng. Nhƣng đôi khi những giấy tờ này không phản ánh đƣợc tình hình
hiện tại của khách hàng. Do vậy đối với CBTD, bên cạnh việc thu thập
thông tin từ khách hàng thì cần thu thập thêm thông tin từ các nguồn thứ
cấp khác nhƣ:
Từ những Ngân hàng mà khách hàng có quan hệ. Các Ngân hàng nên hợp
tác với nhau trong việc chia sẻ thông tin để mang lại lợi ích cho cả đôi
bên.
Các mối quan hệ của khách hàng nhƣ đối tác, đồng nghiệp,…
Từ trung tâm phòng ngừa rủi ro của NHNN (CIC)
54
- Thu thập thông tin bên ngoài: không chỉ thu thập thông tin do khách hàng
cung cấp, CBTD cũng phải khai thác thông tin bên ngoài liên quan đến việc
kinh doanh của khách hàng: giá cả sản phẩm, TSĐB, tình hình cung cầu,...
- Phân tích xử lý thông tin: Sau khi thu thập thông tin, CBTD cần tập trung
phân tích, đánh giá khách hàng dựa trên lƣợng thông tin đã có, đây sẽ là cơ
sở để Ngân hàng ra quyết định với nhu cầu của khách hàng, nhằm hạn chế
rủi ro xảy ra.
- Ngoài ra, Ngân hàng cũng cần quan tâm đến một loại thông tin khác, đó là
đạo đức, uy tín, mối quan hệ xã hội của khách hàng. Những thông tin này
phần lớn đƣợc đánh giá dựa cảm giá chủ quan của CBTD, do vậy CBTD
cần phải có trình độ chuyên môn cao, nhạy bén, khả năng quan sát, phán
đoán, phân tích tốt thì mới đƣa ra những thông tin chính xác.
3.2.4. Tăng cƣờng kiểm soát khoản vay sau khi cấp tín dụng
Sau khi cấp tín dụng cho khách hàng, Ngân hàng cần thƣờng xuyên kiểm tra về
khoản vay đã cấp, đặc biệt là các khoản vay trong dài hạn. Để kiểm soát chặt chẽ
mục đích sử dụng vốn của khách hàng, thay vì giải ngân bằng tiền mặt thì Ngân
hàng có thể giải ngân thông qua tài khoản của khách hàng; yêu cầu khách hàng cập
nhật tình hình tài chính thƣờng xuyên để nắm rõ nguồn thu nhập, khả năng trả nợ
của khách hàng.
3.2.5. Nâng cao chất lƣợng thẩm định dự án
Thẩm định là một trong những khâu quan trọng trong việc giúp Ngân hàng ra
quyết định có cấp tín dụng cho khách hàng một cách chính xác, từ đó nâng cao
đƣợc chất lƣợng và hạn chế đƣợc rủi ro cho Ngân hàng. Trong công tác thẩm định,
Ngân hàng có thể vận dụng nguyên tắc 6C hay nguyên tắc Campari để đánh giá
khách hàng. Để nâng cao chất lƣợng thẩm định dự án, cần phải:
- Nâng cao trình độ của cán bộ thẩm định, nhất là trong việc thẩm định tƣ
cách và đạo đức của khách hàng, vì đây là yếu tố quan trọng liên quan đến
thiện chí hoàn trả của khách hàng và khó phát hiện đƣợc trong quá trình
thẩm định.
55
- Quan tâm, cập nhật đến tình hình, giá cả, biến động thị trƣờng trong tƣơng
lai mà sản phẩm kinh doanh của khách hàng đang tham gia, cũng nhƣ là giá
trị của tài sản đảm bảo, đặc biệt khi tài sản đảm bảo là bất động sản.
- Thƣờng xuyên cập nhật thông tin về kỹ thuật, kinh tế, các dự báo trong
tƣơng lai của ngành để phục vụ trong việc thẩm định.
3.3. Kiến nghị
3.3.1. Đối với Ngân hàng nhà nƣớc
Nâng cao hiệu quả hoạt động của trung tâm thông tin tín dụng. Ngân hàng nhà
nƣớc cần nâng cao hệ thống thông tin tín dụng để tạo thuận lợi trong hoạt động của
các NHTM:
- Thực hiện việc kết nối thông tin, dữ liệu của khách hàng giữa các NHTM
để bổ sung, đồng thời làm tăng sự đầy đủ và tính chính xác của trung tâm
dữ liệu.
- Không chỉ tập trung dữ liệu, thông tin về khách hàng, dự án mà Ngân hàng
đã cấp tín dụng, Trung tâm thông tin tín dụng cũng nên tổng hợp, đƣa ra
những phân tích, đánh giá, cung cấp thông tin hữu ích cho hệ thống Ngân
hàng để sử dụng trong thẩm định tín dụng.
- Thiết lập quan hệ với các tổ chức, dịch vụ cung cấp thông tin uy tín để khai
thác, mua tin khi cần thiết, đáp ứng yêu cầu thông tin từ các Ngân hàng.
- Tăng cƣờng công tác thanh tra, giám sát. Nâng cao chất lƣợng thanh tra
thông qua việc áp dụng công nghệ hiện đại, nắm bắt các nghiệp vụ kinh
doanh, dịch vụ Ngân hàng hiện đại, giám sát liên tục các NHTM.
- Bên cạnh đó, NHNN cần nghiên cứu và định hƣớng các hoạt động phòng
ngừa, hạn chế rủi ro tín dụng; học hỏi các kinh nghiệm của các nƣớc khác,
giúp các NHTM tăng trƣởng hiệu quả và an toàn, nâng cao khả năng cạnh
tranh với các TCTD nƣớc ngoài.
3.3.2. Đối với Ngân hàng TMCP An Bình
- Đầu tƣ hệ thống hiện đại hoá công nghệ Ngân hàng.Với sự phát triển mạnh
mẽ của công nghệ, đầu tƣ vào công nghệ sẽ giúp Ngân hàng quản lý hệ
56
thống tốt hơn, quản lý tài sản an toàn, mọi công việc trở nên minh bạch, rõ
ràng. Đồng thời, với những công nghệ hiện đại, việc theo dõi thông tin
khách hàng sẽ hiệu quả và dễ dàng hơn, dữ liệu đƣợc lƣu chuyển nội bộ
nhánh chóng giúp các CBNV cập nhật thông tin một cách nhanh nhất.
- Tăng cƣờng công tác kiểm soát, đánh giá các quy trình nghiệp vụ, để kịp
thời đề xuất, kiến nghị, hoàn thiện quy trình, đảm bảo an toàn cho các
khoản tín dụng và mang lại hiệu quả cao hơn. Công tác kiểm tra, đánh giá
này nên mang tính thƣờng xuyên, không chỉ là bộ phận kiểm soát mà cả
những lãnh đạo phòng ban, phòng giao dịch để sớm phát hiện và xử lý.
- Phân tán rủi ro để hạn chế rủi ro tín dụng: Rủi ro tín dụng thƣờng xảy ra và
không thể nào tránh khỏi. Mức độ rủi ro ảnh hƣởng đến lợi nhuận, hiệu quả
kinh doanh, chất lƣợng tín dụng, uy tín của Ngân hàng thế nào còn phụ
thuộc vào khả năng ngăn ngừa và biện pháp khắc phục của chính Ngân
hàng. Do đó, phân rán rủi ro là một biện pháp mang tính tích cực và chủ
động của Ngân hàng trong việc hạn chế rủi ro. Để hạn chế rủi ro, Ngân
hàng nên chủ động trong việc phân tán rủi ro thông qua các việc làm cụ thể
nhƣ:
Đa dạng hóa danh mục sản phẩm: Ngân hàng không nên chỉ tập trung phát
triển một loại sản phẩm, mà phải nghiên cứu thị trƣờng, xu hƣớng tiêu
dùng của ngƣời dân để tạo ra những sản phẩm mới đáp ứng nhu cầu của
ngƣời sử dụng. Điều này sẽ góp phần thu hút những khách hàng mới cho
Ngân hàng, cũng giúp Ngân hàng nâng cao tính cạnh tranh, thị phần của
mình, đồng thời cũng dàn trải và hạn chế rủi ro.
Đa dạng hóa khách hàng: Để phân tán rủi ro, cũng nhƣ là lợi nhuận, Ngân
hàng nên cấp tín dụng cho những thành phần kinh tế khác nhau. Không
chỉ giữ chân các khách hàng cũ, mà phải thu hút thêm những khách hàng
tiềm năng trong tƣơng lai.
Đa dạng hóa phƣơng thức cho vay: Ngân hàng cho khách hàng vay theo
nhiều phƣơng thức khách nhau, phù hợp với nhu cầu của mỗi khách hàng
57
nhƣ cho vay theo hạn mức, cho vay thấu chi, cấp tín dụng từng lần, cho
vay đồng tài trợ, …
Cho vay đồng tài trợ: Đối với những dự án cho vay lớn, nếu Ngân hàng
thực hiện một mình thì sẽ gánh chịu rủi ro rất cao. Vì vậy, các Ngân hàng
sẽ hợp tác, liên kết với nhau, cùng tài trợ cho dự án đó. Mỗi Ngân hàng
đều có những thế mạnh riêng biệt, khi thực hiện đồng tài trợ, các Ngân
hàng sẽ tận dụng đƣợc điểm mạnh của mình bổ sung cho nhau, hạn chế
các nhƣợc điểm, đồng thời, học hỏi, hỗ trợ lẫn nhau để giảm thiểu đƣợc
rủi ro và những tổn thất.
58
Kết luận chƣơng 3
Từ những nguyên nhân và hạn chế của Ngân hàng, một số giải pháp đƣợc đề ra ở
chƣơng 3 để giúp Ngân hàng hạn chế các rủi ro tốt hơn. Đồng thời, chƣơng này
cũng đề ra một số kiến nghị với NHNN để tạo ra một hệ thống Ngân hàng hoàn
thiện hơn, phát triển bền vững và ổn định trong tƣơng lai. Các biện pháp và kiến
nghị đề ra có thể xuất phát trong nội bộ Ngân hàng nhƣ hƣớng dẫn cụ thể các quy
định nội bộ, nâng cao chất lƣợng đội ngũ nhân viên, cải thiện chất lƣợng thẩm định
hay củng cố các yếu tố bên ngoài để tạo ra môi trƣờng hoạt động lành mạnh, hiệu
quả, an toàn.
59
TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Báo cáo tài chính của Ngân hàng TMCP An Bình chi nhánh Tp Hồ Chí Minh
năm 2015, 2016, 2017
- Báo cáo thƣờng niên của Ngân hàng TMCP An Bình năm 2016, 2017
- Thông tƣ số 02/2013/TT-NHNN của NHNN quy định về phân loại tài sản có,
mức trích, phƣơng pháp trích lập dự phòng rủi ro và việc sử dụng dự phòng để
xử lý rủi ro trong hoạt động của tổ chức tín dụng, chi nhánh Ngân hàng nƣớc
ngoài.
- Nguyễn Đăng Dờn và nhóm tác giả (2012), Quản trị Ngân hàng thương mại
hiện đại, nhà xuất bản Phƣơng Đông
- Bùi Diệu Anh (2016), Tín dụng Ngân hàng, Tài liệu học tập trƣờng Đại học
Ngân hàng TPHCM
- Nguyễn Hồng Luận (2010), Nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân
hàng TMCP Nam Việt, Khóa luận tốt nghiệp, Trƣờng Đại học Ngân hàng
TPHCM
- Nguyễn Nhƣ Dƣơng (2018), Bài học kinh nghiệm về quản trị rủi ro tín dụng từ
ngân hàng ANZ, truy cập tại: http://tapchitaichinh.vn/thi-truong-tai-chinh/vang-
tien-te/bai-hoc-kinh-nghiem-ve-quan-tri-rủi-ro-tin-dung-tu-ngan-hang-anz-
131575.html
- Phan Thị Linh (2012), Kinh nghiệm quản lý rủi ro tín dụng trên thế giới, truy
cập tại: http://tapchitaichinh.vn/nghien-cuu--trao-doi/trao-doi-binh-luan/kinh-
nghiem-quan-ly-rủi-ro-tin-dung-tren-the-gioi-19013.html
- Phạm Thái Hà (2017), Nghiên cứu chỉ tiêu đánh giá rủi ro tín dụng của các
ngân hàng thương mại, truy cập tại: http://tapchitaichinh.vn/kinh-te-vi-
mo/nghien-cuu-chi-tieu-danh-gia-rủi-ro-tin-dung-cua-cac-ngan-hang-thuong-
mai-122116.html
- Rủi ro tín dụng, tài kiệu học tập của Trƣờng đại học Kinh tê Quốc dân, truy cập
tại:
60
http://eldata2.neu.topica.vn/TXNHTM04/Giao%20trinh/03_NEU_TXNHTM04
_Bai2_v1.0015103227.pdf
- Nguyễn Thị Minh Hà (2014), Tác động của rủi ro tín dụng, Trƣờng Đại học
Duy Tân, truy cập tại:
http://kqtkd.duytan.edu.vn/Home/ArticleDetail/vn/88/1430/tac-dong-cua-
r%E1%BB%A7i-ro-tin-dung
- Website của Ngân hàng TMCP An Bình, truy cập tại: https://www.abbank.vn/
- Website của Tạp chí tài chính, truy cập tại: http://tapchitaichinh.vn/
