M c L c ụ ụ
Ở
ƯƠ
Ụ
Ụ
Ệ
Trang 1
Ấ
NG 1 KHÁI QUÁT KH I KI N VÀ TH LÝ V ÁN HÀNH CHÍNH TRONG Ự
ở ệ ụ
ự ấ …………………….. Trang 1 ự ấ ………Trang 1
CH LĨNH V C Đ T ĐAI………………………………………………………… 1.1 Kh i ki n v án hành chính trong lĩnh v c đ t đai 1.1.1.1 Khái ni m kh i ki n v án hành chính trong lĩnh v c đ t đai ở ệ ụ 1.1.1.1 Khái ni m v án hành chính
................................................................. Trang 1
ệ ệ
ụ
1.1.1.2Khái ni m kh i ki n v án hành chính
trong lĩnh v c đ t đai
Trang
ở ệ ụ
ệ
ự ấ
CH NG 1 ƯƠ
Ở Ụ Ụ Ệ
KHÁI QUÁT KH I KI N VÀ TH LÝ V ÁN HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH V C Đ T ĐAI Ự Ấ
ự ấ
ệ ở ở ệ ụ ệ Kh i ki n v án hành chính trong lĩnh v c đ t đai. ụ
ệ
ộ ả ớ ư
1.1 1.1.1.1 Khái ni m kh i ki n v án hành chính trong lĩnh v c đ t ự ấ đai. 1.1.1.1 Khái ni m v án hành chính : cách là ch th qu n lý và đi u hành xã h i, c quan nhà n ề
ơ ẩ ự ướ ơ ệ V i t ườ ụ ủ ể ề
ứ i có th m quy n trong c quan nhà n ề
ế ị ệ ể
ả
ủ ế ộ ườ H n n a trong m t s ch c xã h i. Không ph i lúc nào ng ả ộ ủ ể ổ ộ ữ ơ
ơ ớ ự ợ ế ị
t h i đ n quy n, l ệ ạ ế ậ
ơ ổ
ề ế ự ả ẫ ề ủ ẩ ớ
ộ ủ ể c. Do đó pháp lu t đã quy đ nh hai con đ ườ
i ích h p pháp cu i Tòa án đ bên cá nhân, t ợ ị ở ể ả ệ ạ ệ ế ơ ế
c và ng ể c cho là y u th h n có th b o v quy n và l ớ ự ề ủ ơ ợ ướ
ướ c, ạ ộ c th c hi n các ho t đ ng ng c a mình thông qua nhi u hình th c khác nhau trong đó ch y u là ban ủ hành các quy t đ nh hành chính và th c hi n hành vi đ tác đ ng đ n các ế ự i dân cũng cá nhân , c quan, t ứ ộ ố đ ng ý v i s tác đ ng c a ch th qu n lý đó. ồ ủ ng h p vì lý do nào đó mà quy t đ nh hành chính, hành vi hành chính tr ườ ợ i c ban hành và th c hi n trái pháp lu t , gây thi đ ệ ự ượ ả ích cá nhân, c quan, t ch c trong xã h i. Đi u này d n đ n s ph n ề ứ kháng c a các ch th này v i các ch th có th m quy n qu n lý nhà ủ ể ế ng đó là thông qua khi u n ậ ướ ch c n i hành chính và thông qua kh i ki n t ổ ứ ạ ả đ ượ ườ i mình khi không đ ng ý v i s tác đ ng c a c quan nhà n ồ có th m quy n trong c quan nhà n c. ề ơ
Tr ợ ợ ộ ướ ệ ẩ ướ
ở
ằ ế ỉ ượ ổ ứ ị ự
ề ừ ờ ủ
ơ ậ ượ ế
ở ộ ơ i ích h p pháp c a mình. ợ
ủ c ngày 01/7/1996, vi c b o v các quy n và l i ích h p pháp c a ệ ả ề ch c b tác đ ng b i các quy t đ nh hành chính, hành ế ị ộ ng khi u n i hành chính c th c hi n b ng con đ ệ ạ ườ ở ngày 01/7/1996, cùng v i s ra đ i c a Tòa hành chính, quy n kh i ớ ự c ghi nh n, m r ng h n c ch pháp lý cá ch c b o v quy n và l ợ ệ ề
t thì : “ v là vi c, s vi c không hay, r c r i c n gi cá nhân, c quan t ơ vi hành chính ch đ thì t ki n v án hành chính đ ụ ệ nhân, c quan, t ổ ứ ả ơ Th c t ự ế ệ ụ
ệ ự ệ ượ ử ướ
ủ ề ế có nhi u khái ni m v v án hành chính. Trong t đi n Ti ng ừ ể ề ụ i quy t, án là ả ắ ố ầ ế ề ặ c Tòa án”. Nh v y, v m t ư ậ ề ợ i ề ơ ở ấ
ệ i c n đ ề ợ ầ ệ ử ủ ằ ụ ụ ể
ơ
Vi c xét x tr tranh ch p quy n l ấ thu t ng , “v án” là vi c phát sinh trên c s tranh ch p v quy n l ữ thu c nhi m v xét x c a Tào án. ệ ụ ổ ứ ẩ ch c, c quan nhà n ề ệ ả ở
ậ ộ ấ Có quan đi m cho r ng : “ V án hành chính là v vi c tranh ch p ụ ệ c, cán b , công hành chính phát sinh do cá nhân, t ướ ộ ch c kh i ki n yêu c u Tòa án có th m quy n b o v l i ích h p pháp ợ ệ ợ ứ c a mình b xâm h i b i quy t đ nh hành chính, hành vi hành chính, ế ị ủ quy t đ nh k lu t bu c thôi vi c.” ệ ầ ạ ở ộ ị ỷ ậ ế ị
T đi n Lu t h c cũng đ a ra đ nh nghĩa t ừ ể ư ậ ươ ự ụ ị
ng t i Tòa hành chính do cá nhân, c quan, t ư ậ ọ hành chính là v án phát sinh t ụ nh v y: “ v án ổ ơ ạ
L p Hành chính 1-k35
Trang 2
ớ
ệ ề ệ ầ ả ở ợ ủ i ích h p pháp c a ợ
ch c kh i ki n ra Tòa án yêu c u b o v quy n, l ứ mình”.
ị ầ ệ ủ ư
ợ ơ ổ ứ ở ợ
ị ở ế ị
ả ầ ụ
ở ơ ở ệ ủ ỉ ụ ư ủ ể ệ
ị ậ
ơ ệ ở ộ ố ề ệ Tuy nhiên các khái ni m, đ nh nghĩa trên là ch a đ y đ và đúng v i ớ ệ ủ t ng hành chính. B i n u ch có hành vi kh i ki n c a b n ch t c a t ỉ ấ ủ ố ụ ả ở ế ủ ch c khi cho r ng quy n và l cá nhân, c quan, t i ích h p pháp c a ề ằ mình đang b xâm ph m b i các quy t đ nh hành chính, hành vi hành ạ ự ụ chính thì ch a đ đ phát sinh v án hành chính mà c n ph i có s th lý đ n kh i ki n c a Tòa án. Toàn án ch th lý đ n kh i ki n đó khi nó ơ đáp ng m t s đi u ki n nh t đ nh theo quy đ nh c a pháp lu t. ấ ị ệ ủ
ơ ở ứ ứ ấ ụ ủ Th nh t, có vi c kh i ki n c a cá nhân, c quan, t V án hành chính phát sinh trên c s Tòa án gi ả
ủ ể
ấ ế ứ ữ ư
ạ ể ệ ự ộ ệ ế ư
ầ ụ ụ
ở ệ ề ệ ể ơ ứ ổ
ở ệ ụ
ề ề ả ở
ề ả
ch c. ổ ứ i quy t tranh ch p ấ ế ổ c v i cá nhân, c quan, t hành chính gi a các ch th qu n lý nhà n ớ ơ ướ ả i quy t tranh ch p hành ng th c gi ch c. Th nh ng, cũng là m t ph ả ứ ươ chính nh ng khi th c hi n vi c khi u n i hành chính không th làm phát ế sinh v án hành chính. Do đó đi u ki n đ u tiên đ làm phát sinh v án ệ ế ch c. N u hành chính , đó là vi c kh i ki n c a cá nhân, c quan, t ủ không có hành vi kh i ki n, s không có v án hành chính. ẽ ủ ể ệ ở ộ ố ề ư ơ ề ủ ể ả ệ ế ằ ư c gi ả ư ấ ệ ệ ượ ệ ề
c Tòa án th lý gi i quy t. ệ ượ ụ ế
Tuy nhiên không ph i ch th nào cũng đ u có quy n kh i ki n v án ệ ụ ổ hành chính mà mu n kh i ki n v án hành chính, cá nhân, c quan, t ố ụ ch c y ph i đáp ng m t s đi u ki n nh : đi u ki n v ch th kh i ở ứ ki n, đi u ki n v v vi c ch a đ ặ i quy t b ng b n án ho c ề ụ ệ quy t đ nh đã có hi u l c c a Tòa án. ệ ự ủ ở ệ ủ ề ầ ơ
ả ch c là đi u ki n c n, đ ổ ứ ả ượ ở
ơ ơ ứ
ệ ế ả ở
ề ng h p kh i ki n đ u đ ườ ệ ủ ơ ế ị ụ
ệ ẽ ệ
ở ề ệ ệ ộ ề
ề ề ầ
ị
i đ n ki n khi vi c kh i ki n r i vào m t trong nh ng tr ủ ậ ữ ủ ộ ườ ệ
ế ị Th hai, đ n kh i ki n đ ơ ứ ể Hành vi kh i ki n c a cá nhân, c quan, t ệ ở c Tòa án th lý. Kh i ở v án hành chính phát sinh, đ n kh i ki n ph i đ ụ ệ ụ ả ấ t ch c, tuy nhiên, không ph i t ki n là quy n c a cá nhân, c quan, t ủ ổ ệ i quy t. Khi có đ n c Tòa án gi ơ c các tr ượ ề ợ ả ch c. Tòa án s xem xét các đi kh i ki n c a cá nhân, c quan, t ề ệ ki n ổ ứ ẽ ở đ quy t đ nh có th lý hay không th lý đ n kh i ki n. C th , tòa án ụ ể ở ơ ụ ể s xem xét v đi u ki n kh i ki n. C th , Tòa án s xem xét v đi u ề ề ụ ể ề ề ẽ ki n kh i ki n v án, v vi c n p ti n t m ng án phí, đi u ki n v ề ề ạ ứ ệ ệ ụ ệ ở ệ i quy t c a Tòa án. N u th a mãn đ y đ các đi u ki n th m quy n gi ế ủ ỏ ế ả ẩ ẽ ả trên thì Tòa áb s th lý v án theo quy đ nh c a pháp lu t. Tòa án s tr ụ ẽ ụ l ợ ng h p ệ ở ạ ơ pháplu t quy đ nh ph i tr l ả ả ạ ơ ị ệ
ơ ở ổ ứ ệ ơ i đ n ki n. ệ ủ ậ ể
Có th nói, hành vi kh i ki n c a cá nhân, c quan, t ủ ệ ầ ủ ể ề
ệ ở ụ ụ ụ
ủ ệ
ụ ệ ụ ẽ ạ ứ ổ ơ
ở ề ự ị ầ ế ị ệ ệ
ạ ự ế ề ề ọ
ề ch c ch là đi u ỉ ki n c n, còn vi c th lý c a Tòa án là đi u ki n đ đ phát sinh v án ệ hành chính . Kh i ki n v án hành chính là c s đ Tòa án th lý v án, ơ ở ể không có kh i ki n thì s không có vi c th lý v án c a Tòa án. Kh i ở ệ ụ ụ ố ớ đ nh đo t thu c v cá nhân, t ki n là quy n t ch c, c quan đ i v i ộ ề vi c yêu c u Tòa án phán quy t v quy t đ nh hành chính, hah2 vi hành ế ề i ích chính mà theo h là trái pháp lu t, xâm h i tr c ti p đ n quy n, l ợ ậ ệ ữ h p pháp c a mình. Kh i ki n là m t s ki n là phát sinh quan h gi a ợ ộ ự ệ ủ ệ ở
L p Hành chính 1-k35
Trang 3
ớ
ớ ở ệ ườ ứ ề ẩ
ụ ệ ề
ủ ệ ở
ủ i kh i ki n v i Tòa án hành chính có th m quy n. Ch c năng c a ợ i i kh i ki n. Do đó, kh i ki n v án hành chính là ụ ụ ủ ể ề
ứ
ng Tòa án hành chính là xét x các v án hành chính đ bào v quy n và l ử ể ích h p pháp c a ng ở ợ ệ ụ ề ố v iớ ho t đ ng th lý c a Tòa án. K t ti n đ đ i th i đi m Tòa án th ể ừ ờ lý đ n kh i ki n v án hành chính chính th c phát sinh. ở ể ườ ạ ộ ệ ụ Đ c đi m c a v án hành chính. ủ ụ ơ ặ
ấ ấ ế ụ ự
ứ ợ ố ượ ủ
ố ượ ả ấ
ấ
i b ki n trong v án hành chính luôn là c quan nhà n ướ c ụ
ề
là cá nhân, c quan, t ơ hà n th m quy ntrong c quan hành chính n ơ ổ ứ ị c.ướ ộ ch c b tác đ ng ẩ ở ơ
ng tranh ch p tr c ti p trtong v án hành chính là - Th nh t, đ i t tính h p pháp c a quy t đ nh hành chính, hành vi hành chính. Quy n tài ề ế ị ự ế ủ ng tranh ch p tr c ti p c a s n và quy n nhân thân không ph i là đ i t ề ả tranh ch p hành chính. • Th hai, ng ườ ị ệ ứ i có ho c ng ườ ặ • Th ứ ba, ng ườ ế ị i kh i ki n luôn ệ b i quy t đ nh hành chính, hành vi hành chính. ở
ệ ệ ở ụ ự ấ trong lĩnh v c đ t
ệ
ở ề ề ả
ậ
ư ướ ơ
ế
ợ ệ ườ
ể ượ t ng.
Kh i ki n v án hành chính là vi c cá nhân, c quan, t ở ổ ứ
1.1.1.2 Khái ni m kh i ki n v án hành chính đai. • Khái ni m kh i ki n v án hành chính: ở ệ ụ ầ ủ V b n ch t, kh i ki n là vi c m t ho c nhi u ch th (mang đ y đ ấ ủ ể ệ ặ ộ ệ ) cách ch th theo quy đ nh c a pháp lu t ậ TTHC, Đi u 48 lu t TTHC t ị ủ ể ề ủ ư c c quan tài phán nh Tòa án,…và đ a m t v vi c tranh ch p ra tr ấ ộ ụ ệ ư i quy t theo đúng quy đ nh c a pháp lu t. Tùy yêu c u c quan này gi ủ ả ị ơ ậ ầ ng h p mà kh i ki n có th đ t ng tr ộ cách là m t c xem xét v i t ở ớ ư ừ hành vi pháp lý ho c m t giai đo n t ạ ố ụ ộ ặ ệ
ợ ợ ề ủ
ặ ữ ỏ ự ủ ơ
ơ
c ho c ng ặ ủ ụ ậ ị
ầ ch c yêu c u ơ ệ ụ ạ ở Tòa án b o v quy n và l i ích h p pháp c a mình kh i s xâm h i b i ả ệ nh ng quy t đ nh hành chính ho c hành vi hành chính c a c quan hành ế ị i có th m quy n trong c quan hành chính chính nhà n ẩ ướ nhà n ướ ề ề ườ c theo th t c do pháp lu t quy đ nh. ệ ậ ọ ắ ủ ữ ở
ư
ộ ệ ể ồ ộ
ạ ệ ủ ở ề ệ ợ ở
ữ ệ
ượ ệ ở
ữ
t hóa: th t c t ủ c khu bi ủ ụ ủ ụ ố ụ ệ
ự ấ
ượ ở ệ ụ ụ ở
ở t c a “kh i V thu t ng “kh i ki n hành chính”, đây là cách g i t ki n v án hành chính” nh ng nh n m nh vào góc đ hành vi pháp lý ụ ấ ệ ườ c a ch th kh i ki n đ ng th i đ i di n cho m t bi n pháp đ ng i ệ ủ ể ờ ạ ủ đó b o v quy n, l i ích h p pháp c a mình. Kh i ki n hành chính ả ợ ệ ủ c h t cũng là kh i ki n, do đó nó mang đ y đ nh ng đ c đi m c a tr ể ặ ầ ở ướ ế t b i lĩnh v c ho t đ ng kh i ki n nói chung, tuy nhiên do đ ự ạ ộ ệ ở kh i ki n là nh ng tranh ch p hành chính nên th t c gi ạ i quy t lo i ệ ở ả ế ấ t ng hành chính. c chuyên bi kh i ki n này cũng đ ệ ở • Khái ni m kh i ki n v án hành chính trong lĩnh v c đ t đai: ệ ộ ệ ể ự ấ ủ ụ ệ ầ ặ
ể ặ ỉ
Kh i ki n trong v án hành chính trong lĩnh v c đ t đai là m t m ng ả ủ trong kh i ki n v án hành chính. Nó mang đ y đ các đ c đi m c a kh i ki n v án hành chính, nh ng các đ c đi m này ch xoay quanh đ n ế ư kh i ki n trong v n đ đ t đai. ở ệ ụ ệ ề ấ ở ở ấ
L p Hành chính 1-k35
Trang 4
ớ
ố ượ ự ấ ng kh i ki n v án hành chính trong lĩnh v c đ t ụ ở ệ
ng kh i ki n v án hành chính: ở ệ ụ
1.1.1.2 Đ i t đai: 1.1.1.1.2.1 Đ i t
ụ ố ượ
Đ i t ố ượ ệ ở ừ ế ị ộ ạ
ự ướ ế ị ố ạ
ị
ử ề
ể
ộ ồ ữ
ổ
ế ị ch c. ổ ứ V danh sách c tri b u c ầ ử ạ ố uy t đ nh k lu t bu c thôi vi c công ch c gi ch c v t ứ ứ ệ ố và quy t đ nh gi ế ị ả ậ ề ử ộ ng tr xu ng ở ươ ụ ệ ạ ng và t ế ị ng đ ử ế
ng kh i ki n v án hành chính là các quy t đ nh hành chính, ậ thu c ph m vi bí m t hành vi hành chính, tr các quy t đ nh hành chính nhà n c trong các lĩnh v c qu c phòng, an ninh, ngo i giao theo danh m c do Chính ph quy đ nh và các quy t đ nh hành chính, hành vi hành ủ ụ ầ ử chính mang tính n i b c a c quan, t ộ ộ ủ ơ đ i bi u Qu c h i, danh sách c tri b u c đ i bi u H i đ ng nhân dân ộ ể ạ ụ ừ các c p. Qấ ỷ ậ ế ị ế T ng C c tr i quy t ươ ưở ụ khi u n i v quy t đ nh x lý v vi c c nh tranh. ( Đi u 28 Lu t TTHC ạ ề năm 2010)
: “Quy t đ nh hành chính là văn b n do Quy t đ nh hành chính ế ị
ứ ườ ướ
ổ ơ ề
ng c th ” cơ ả i có th m ẩ ch c khác ho c ng ặ ơ ề ộ ấ ch c đó ban hành, quy t đ nh v m t v n ế ị ộ ầ c áp d ng m t l n ụ ượ ụ ể (kho n 1, Đi u 3 TTHC ề ả ạ ộ ộ ố ố ượ
ộ
ế ụ
ặ ứ ướ ế ị c, c quan, t quan hành chính nhà n ổ quy n trong các c quan, t ứ đ c th trong ho t đ ng qu n lý hành chính đ ả ề ụ ể đ i v i m t ho c m t s đ i t ặ ộ ố ớ năm 2010). • Quy t đ nh hành chính thu c đ i t ế ị i quy t v án hành chính là văn b n đ ả ế ị
ổ ướ
i có th m quy n trong các c quan, t ẩ ề
ụ
ặ ủ ộ ố ố ượ
ườ ệ
ạ ị
ủ ặ ổ ổ
ệ
i có th m quy n c a c quan, t ườ ơ ấ ệ ụ ệ ụ ể ử
ệ ầ ủ ồ
ế ị ứ ơ ứ ặ
ơ ệ ụ ể ề ữ ế
ng kh i ki n đ yêu c u Toà án ở ệ ầ ể ố ượ ứ i hình th c c th hi n d gi ượ ướ ể ệ ả i hình th c khác nh thông báo, k t lu n, công quy t đ nh ho c d ư ế ậ ch c khác ho c c, c quan, t ặ văn do c quan hành chính nhà n ơ ứ ơ ch c đó ban hành có ch a ứ ng ổ ứ ơ ườ ố c áp d ng m t l n đ i đ ng n i dung c a quy t đ nh hành chính đ ộ ộ ầ ượ ế ị ự ng c th v m t v n đ c th trong v i m t ho c m t s đ i t ộ ề ụ ể ớ ụ ể ề ộ ấ i ho t đ ng qu n lý hành chính mà ng ợ i kh i ki n cho r ng quy n, l ả ạ ộ ề ằ ở ích h p pháp c a mình b xâm ph m (tr nh ng văn b n thông báo c a ủ ủ ợ ả ừ ữ ứ ch c ch c ho c ng c quan, t ơ ẩ ứ ơ ề ồ ơ ch c b sung, cung c p h s , trong vi c yêu c u cá nhân, c quan, t ổ ứ ổ ầ tài li u có liên quan đ n vi c gi i quy t, x lý v vi c c th theo ế ế ả yêu c u c a cá nhân, c quan, t ch c đó), bao g m: ơ ổ ứ • Quy t đ nh hành chính đ ổ c, c quan, t c c quan hành chính nhà n ượ ơ ướ ch c đó ban ch c khác ho c ng i có th m quy n trong c quan, t ẩ ườ ổ ạ ộ i quy t, x lý nh ng vi c c th trong ho t đ ng hành trong khi gi ử ả qu n lý hành chính; • Quy t đ nh hành chính đ ả ế ị ượ ạ
ỷ ỏ ộ ế ặ ế ộ
ế ị ế ị ệ ở
ậ
quy t đ nh hành chính mang tính n i b ổ
c ban hành sau khi có khi u n i và có n i ộ ế dung s a đ i, b sung, thay th , hu b m t ph n ho c toàn b quy t ầ ổ ử ổ đ nh hành chính. ị Quy t đ nh hành chính không th kh i ki n bao g m quy t đ nh hành ồ ể ướ (theo danh m c do Chính ph quy c chính thu c ộ ph m vi bí m t nhà n ủ ụ ch c, đ nh) và ứ ộ ộ c a c quan, t ủ ơ ị ạ nghĩa là nh ng quy t đ nh, hành vi qu n lý, ch đ o, đi u hành ho t ạ ế ị ữ ế ị ỉ ạ ề ả
L p Hành chính 1-k35
Trang 5
ớ
ch c đó ơ ạ ứ ụ ổ ứ
). Lu t TTHC 2010 ệ ậ
đ ng th c hi n ch c năng, nhi m v trong ph m vi c quan, t ệ ự ộ (Đi u 28 ề Hành vi hành chính: Hành vi hành chính thu c đ i t ộ ố ượ
ả
ặ ủ ứ ườ ướ ế ụ c, c quan, t ổ
ơ ề
ị ủ ệ ậ
c, c quan, t ơ ổ ứ
ẩ ề ủ ơ ườ
ệ ệ
ủ ậ ề ẩ ụ ờ ạ
ệ ệ
ậ ụ ủ ề t nh sau: ư ệ
ụ ụ ể
ơ ườ ơ ướ
ỷ ặ ứ ơ ự c, c quan, t ỷ ề i trong c quan hành chính nhà n ệ
ả ủ
ồ ơ ủ
ậ ườ
ề ử ụ ộ ị ạ ề i UBND xã, ph ấ ộ ạ ể
ề ử ụ ị ổ ầ ư
ủ
ồ ơ ị i h s cho ông A và không nêu lý do c a vi c tr ả ạ ồ ơ ợ ườ ệ
ủ
ệ ng kh i ki n ở i quy t v án hành chính là hành vi c a c quan đ yêu c u Toà án gi ủ ơ ầ ể i có th m ch c khác ho c c a ng ẩ hành chính nhà n ơ ệ ch c đó th c hi n ho c không th c hi n nhi m quy n trong c quan, t ệ ự ặ ự ổ ứ v , công v theo quy đ nh c a pháp lu t. Vi c xác đ nh hành vi hành ệ ị ụ ụ ch c khác, chính khi nào là c a c quan hành chính nhà n ướ c, khi nào là c a ng ướ i có th m quy n trong c quan hành chính nhà n ơ ủ ụ ch c khác và khi nào là không th c hi n nhi m v , công v c quan, t ự ổ ứ ơ ph i căn c vào quy đ nh c a pháp lu t v th m quy n, th i h n th c ự ả ị ứ hi n đ i v i nhi m v , công v đó và phân bi ố ớ ụ ệ • Tr ụ ng h p theo quy đ nh c a pháp lu t, vi c th c hi n nhi m v , ệ ệ ự ợ ị ườ ch c ổ ứ c, c quan, t công v c th là c a c quan hành chính nhà n ướ ủ ơ ổ khác, nh ng do ng ư ệ ch c khác đó th c hi n theo s phân công ho c u quy n, u nhi m ự c, thì hành vi đó là hành vi hành chính c a c quan hành chính nhà n ướ ủ ơ c quan, t ườ i ch c khác mà không ph i là hành vi hành chính c a ng ổ ứ ơ đã th c hi n hành vi hành chính đó. ệ ự i Đi u 126 c a Lu t Đ t đai thì h s chuy n ể Ví d :ụ Theo quy đ nh t ấ ễ ng, th tr n. Ông Nguy n đ i quy n s d ng đ t n p t ị ấ ổ i UBND xã X Văn A đã n p h s xin chuy n đ i quy n s d ng đ t t ấ ạ theo đúng quy đ nh, nh ng bà Tr n Th C là cán b nh n h s c a ồ ơ ủ ậ ộ ả UBND xã X đã tr l ệ i h s cho ông A là hành ng h p này, vi c tr l l i h s đó. Trong tr ả ạ ồ ơ ạ ồ ơ ủ vi hành chính c a UBND xã X mà không ph i là hành vi hành chính c a ả bà Tr n Th C. • Tr ị ợ ự ệ ệ ệ ậ ị
ụ ụ ể ườ ẩ ơ
ướ ụ
ng h p theo quy đ nh c a pháp lu t, vi c th c hi n nhi m v , ụ ủ i có th m quy n trong c quan hành chính ụ ệ ụ ẩ ỷ ề ỷ
ệ
ủ ị ậ
ch c vi c c ầ ườ công v c th là c a ng ề ủ nhà n ch c khác thì vi c th c hi n nhi m v , công v c, c quan, t ệ ệ ự ổ ứ ơ c th đó là hành vi hành chính c a ng i có th m quy n, không ph ụ ể ề ườ ủ thu c vào vi c h tr c ti p th c hi n hay phân công, u quy n, u ệ ự ọ ự ệ ộ ế i khác th c hi n. nhi m cho ng ự ườ ệ Ví d :ụ Theo quy đ nh c a pháp lu t thì Ch t ch UBND xã H là ng ủ ạ ệ ưỡ ề ổ ế ị ị ứ ử ế ẩ
ự
ố ớ ế ổ ứ
ư ch c vi c c ệ ưỡ ử ế ị ự ế ườ ợ
ủ ị ng h p này, vi c c ố ệ ưỡ ớ ủ
ủ ả
ườ i ng ch thi hành quy t đ nh x ph t vi có th m quy n t ph m hành chính trong lĩnh v c đ t đai đ i v i ông D, nh ng đã y ủ ạ ấ ế ng ch . nhi m cho Phó Ch t ch UBND xã H tr c ti p t ệ ng ch thi hành quy t đ nh x ph t vi Trong tr ạ ph m hành chính đ i v i ông D là hành vi hành chính c a Ch t ch ủ ị ạ UBND xã H mà không ph i là hành vi hành chính c a Phó Ch t ch ủ ị UBND xã H. • Tr ợ ủ ệ ậ
ị ườ công v c th là c a c quan hành chính nhà n ủ ơ ng h p theo quy đ nh c a pháp lu t, vi c th c hi n nhi m v , ụ ự ệ ệ ổ ứ ch c c, c quan, t ướ ụ ụ ể ơ
L p Hành chính 1-k35
Trang 6
ớ
ơ ư ủ
ệ ứ ậ ự ờ ạ ế c, c quan, t ơ ướ
ụ
ổ ơ ướ
ứ c phân công, u ượ ệ ụ ụ c, c quan, t ụ
ơ ệ
ị ố ạ ủ ổ ứ ị
ủ
ở ế ầ ư ỉ
ấ ứ ượ
ị ộ ộ ậ ớ
ư ợ ệ
ấ ệ ệ i hành chính t nh. Doanh nghi p N đã n p đ y đ h s ệ ờ ạ ấ ợ
ậ ệ ứ
ộ ủ ở ế ầ ư ỉ ạ
khác, nh ng h t th i h n theo quy đ nh c a pháp lu t mà c quan hành ị ụ ch c khác không th c hi n nhi m v , chính nhà n ổ công v thì hành vi không th c hi n nhi m v , công v đó là hành vi ệ ệ ự ch c khác, hành chính c a c quan hành chính nhà n ủ ơ ỷ không ph thu c vào vi c nhi m v , công v đó đ ệ ộ ụ ụ ệ quy n, u nhi m cho ng i c th nào trong c quan hành chính nhà ườ ụ ể ề ơ ệ ỷ ch c khác đó th c hi n. c, c quan, t n ự ướ i Đi u 7 c a Ngh đ nh s 88/2006/NĐ-CP Ví d :ụ Theo quy đ nh t ị ề ngày 29-8-2006 c a Chính ph v đăng ký kinh doanh thì Phòng đăng ký ủ ề ấ t nh A có th m quy n c p kinh doanh thu c S K ho ch và Đ u t ề ẩ ạ c thành Gi y ch ng nh n đăng ký kinh doanh cho các doanh nghi p đ ệ ủ ồ ơ l p trong đ a gi ầ ỉ ậ , nh ng quá th i h n mà pháp lu t quy đ nh, đăng ký kinh doanh h p l ị ậ Phòng đăng ký kinh doanh không c p Gi y ch ng nh n đăng ký kinh ậ ứ ấ ấ doanh cho doanh nghi p N. Trong tr ng h p này, vi c không c p Gi y ườ ch ng nh n đăng ký kinh doanh cho doanh nghi p N là hành vi hành chính c a Phòng đăng ký kinh doanh thu c S K ho ch và Đ u t t nh A. • Tr ợ ự ệ ệ ệ ậ ị
ề ẩ
ụ ụ ể ướ ườ ứ ế ị
ơ ờ ạ ơ ẩ
ư ề ự ụ ụ ệ ơ
ổ ườ ứ ệ ệ
ổ ự ẩ ệ ọ ụ ề ộ
ườ ề
ạ
ụ ng h p theo quy đ nh c a pháp lu t, vi c th c hi n nhi m v , ủ ườ i có th m quy n trong c quan hành chính công v c th là c a ng ủ ch c khác, nh ng h t th i h n theo quy đ nh nhà n c, c quan, t ơ i có th m quy n trong c quan hành chính nhà c a pháp lu t mà ng ậ ủ ch c khác không th c hi n nhi m v , công v thì n c, c quan, t ệ ướ hành vi không th c hi n nhi m v , công v đó là hành vi hành chính ụ ụ i có th m quy n, không ph thu c vào vi c h đã phân công, c a ng ủ u quy n, u nhi m cho ng i khác th c hi n. ệ ự ỷ ỷ Ví d :ụ Theo quy đ nh t ậ ư theo quy đ nh, Tr ủ ủ ấ ờ ị
ườ ệ ề ị ngày nh n đ gi y t ể ừ ậ ả ấ ổ ạ ị ấ ộ ủ ấ ờ ộ ề ị
theo quy đ nh đ ngh Tr ị ưở ệ ờ ạ ể ừ
ấ ổ ạ ư ưở ậ
i Đi u 30 c a Lu t C trú thì trong th i h n 3 ờ ạ ng Công ệ ưở ng, th tr n ph i c p s t m trú cho h gia đình ho c cá nhân ặ ng Công an ngày ng Công an xã N không c p s t m trú cho bà ng h p này, vi c không c p s t m trú cho bà X là hành vi ấ ổ ạ
mà Tr ợ ưở ả ạ ề ế ị ử ế ế
ủ ạ
ộ ưở ụ ệ ủ ử
ng V c a Lu t C nh tranh ậ ạ ủ ụ
ngày làm vi c, k t an xã, ph ườ đ ngh . Bà X đã n p đ gi y t ị ề xã N c p s t m trú, nh ng quá th i h n 3 ngày làm vi c, k t ấ ổ ạ nh n đ gi y t ủ ấ ờ X. Trong tr ệ ườ ng Công an xã N. hành chính c a Tr ủ ụ ệ i quy t khi u n i v quy t đ nh x lý v vi c Quy t đ nh gi ế ị ộ : là quy t đ nh c a H i đ ng c nh tranh, c a B tr ng B c nh tranh ộ ồ ế ị ạ i quy t khi u n i quy t đ nh x lý v vi c c nh ng khi gi Công Th ạ ế ế ị ạ ế ả ươ năm 2004, i m c 7 Ch tranh theo quy đ nh t ươ ạ ị bao g m:ồ
ộ ồ ế ế ạ
+ Quy t đ nh gi ế ị ủ ế ị ử ử
i quy t khi u n i c a H i đ ng c nh tranh đ i v i ố ớ ụ ệ quy t đ nh c a H i đ ng x lý v vi c c nh tranh khi x lý v vi c c nh tranh liên quan đ n hành vi h n ch c nh tranh. ạ ạ ủ ụ ệ ạ ả ộ ồ ế ạ ế ạ
L p Hành chính 1-k35
Trang 7
ớ
+ Quy t đ nh gi ng B Công Th ế ị ộ
i quy t khi u n i c a B tr ộ ưở ả ả ủ ươ ng ế ế ử ng c quan qu n lý c nh tranh khi x lý ủ ưở ạ ủ ơ ạ
đ i v i quy t đ nh c a Th tr ế ị ố ớ v vi c c nh tranh liên quan đ n hành vi c nh tranh không lành m nh. ụ ệ ạ ế ạ
ế ị ể ệ
ổ ứ ể ề ố ớ ộ ạ ướ ụ ả
i hình ệ : là văn b n th hi n d ả ộ ỷ ậ ch c đ áp d ng hình th c quy t đ nh c a ng i đ ng đ u c quan, t ườ ứ ầ ủ ế ị th c k lu t bu c thôi vi c đ i v i công ch c thu c quy n qu n lý c a ủ ệ ộ ứ mình (kho n 3, Đi u 3 Lu t TTHC năm 2010) ậ Quy t đ nh k lu t bu c thôi vi c ứ ơ ứ ỷ ậ ả ề
ố ượ ự ấ ng kh i ki n v án hành chính trong lĩnh v c đ t ụ ở ệ
1.1.2.2. Đ i t đai:
ệ ụ ố ượ
ự ề ấ ả ấ
ệ ườ ấ ấ
ở ế ị ợ ể ồ ấ ườ ụ ả ụ ấ ồ
ư ng, h tr , gi ỗ ợ ậ ứ ề ồ
ị ạ ấ
ề ử ế ổ ổ
Đ i t ng kh i ki n v án hành chính trong lĩnh v c đ t đai là các khi u ki n quy t đ nh hành chính, hành vi hành chính v qu n lý đ t đai ế ấ ng h p giao đ t, cho thuê đ t, thu h i đ t, tr ng d ng đ t, trong tr i phóng cho phép chuy n m c đích s d ng đ t; b i th ử ụ ử m t b ng, tái đ nh c ; c p ho c thu h i gi y ch ng nh n quy n s ấ ặ ư ấ ặ ằ ệ d ng đ t; gia h n th i h n s d ng đ t (kho n 17, Đi u 11 Pháp l nh ờ ạ ử ụ ụ ả ấ th t c gi i quy t các v án hành chính 1996 – s a đ i, b sung ụ ả ủ ụ 1998,2006).
ả ụ ướ
ẩ ế ữ ủ ả ệ ề t kêệ
ề ậ
ả ụ ề ế ẩ ề
ợ
ố ậ ụ
ự ị
c đây quy đ nh Pháp l nh Th t c gi i quy t các v án hành chính tr ị ế ủ ụ ngươ ph th m quy n gi i quy t các v án hành chính c a TAND theo ụ ế ả ẩ ườ ng i quy t nh ng tr , t c là tòa án ch có th m quy n gi pháp li ỉ ứ năm 2010 quy đ nhị c quy đ nh trong pháp l nh. Nay Lu t TTHC h p đ ị ệ ượ ợ ạ ừ. ng pháp lo i tr i quy t các v án hành chính theo ph th m quy n gi ươ ả ề ẩ ế t c khi u ki n v quy t i quy t t Theo đó, tòa án có th m quy n gi ệ ế ế ấ ả ng h p thu c bí m t nhà tr đ nh hành chính, hành vi hành chính; tr ộ ừ ườ ị n c trong lĩnh v c qu c phòng, an ninh, ngo i giao (theo danh m c do ạ ướ Chính ph quy đ nh) và các quy t đ nh, hành vi hành chính mang tính ế ị ủ ch t n i b c quan. ấ ộ ộ ơ Nh v y, t ư ậ ừ ngày Pháp l nh Th t c gi ệ i quy t các v ế
ngày 1-7-2011, ử ả ệ ự ủ ụ ế ổ ổ
ế ị
ả ấ ộ
ồ ế ị ấ ế nêu trên thì cá nhân, c quan, t i quy t tranh ch p đ t đai) và không thu c tr ở ổ ứ ơ
ề
ệ ụ ở ở ệ ề
ụ án hành chính 1996, s a đ i b sung 1998, 2006 h t hi u l c thi hành, n u không đ ng ý v i các quy t đ nh hành chính, hành vi hành chính (bao ớ ế ng g m c quy t đ nh gi ườ ả ồ h p lo i tr ệ ch c có quy n kh i ki n ợ ề ạ ừ i TAND có th m quy n. t ẩ ạ a.1.1.3 Ch th kh i ki n và đi u ki n kh i ki n v án hành chính ệ ủ ể trong lĩnh v c đ t đai : ự ấ
ở ệ ụ
t ng c a cá nhân, t ấ
ệ ụ ự ầ ề ề ủ ủ ứ ợ
ứ ạ ở
ở trong lĩnh v c đ t đai nói riêng đ u là hành vi t ố ụ ch c yêu c u Tòa án b o v quy n và l ợ ả căn c cho r ng quy n và l ề ằ khi u ki n thu c th m quy n gi ẩ ộ Kh i ki n v án hành chính nói chung và kh i ki n v án hành chính ổ i ích h p pháp c a mình khi có i ích h p pháp đó đang b xâm ph m b i các ị ợ ủ i quy t c a Tòa án theo quy đ nh c a ệ ợ ề ế ủ ệ ế ả ị
L p Hành chính 1-k35
Trang 8
ớ
t ng hành chính. Theo Lu t t ậ ố ụ
ở ơ ệ ượ ổ ậ ố ụ ị
ở ằ ề
ợ ạ ụ ế ạ ệ ự
ề ệ ự ề ệ ợ ủ ụ
ự ấ
bao gôm: ả ế ấ ̀
c. ướ
c. ướ
vào Vi t Nam.
Ch th kh i ki n trong lĩnh v c đ t đai là Ng - - - - - - - Ng ườ ị
c ngoài. n ư ở ướ c ngoài, đ u t ệ ầ ư ủ i có năng l c ch th theo quy đ nh c a ủ ể ự ậ
t ng hành t ng hành chính đã đ pháp lu t t c ban hành quy đ nh rõ ph m vi kh i ki n cho các cá nhân, c quan, t ứ ch c đ c quy n kh i ki n v án hành chính khi cho r ng quy t đ nh hành ế ị ượ i ích h p pháp c a mình. chính, hành vi đã tr c ti p xâm h i quy n và l ủ Tuy nhiên vi c th c hi n quy n kh i ki n ph i theo th t c do pháp lu t ậ ả ở ệ quy đ nh : ị ủ ể ở ệ i kh i ki n trong VAHC liên quan đ n qu n lý đ t đai ở ệ ườ Các t ch c trong n ổ ứ H gia đình, cá nhân trong n ộ C ng đ ng dân c . ộ ư ồ C s tôn giáo. ơ ở c ngoài. T ch c n ổ ứ ướ Ng t Nam đ nh c i Vi ị ườ ệ T ch c, cá nhân n ướ ổ ứ ệ là ng i kh i ki n ườ ở (Đi u 48 Lu t TTHC năm 2010). pháp lu t TTHC ề ậ Ngoài ra chúng ta cũng c n xác đ nh khác trong t ầ ố ụ ị
chính nh : ư Ng i đ i di n ườ ạ
theo pháp lu tậ và người đ i di n th ệ : trong tố t ngụ hành chính bao g mồ người đ iạ diện ề eo y quy n. ủ ệ ạ
ậ ề
Theo Đi u 54 Lu t TTHC năm 2010 thì i đ i di n theo pháp lu t trong t
“2. Ng ộ ố ụ ng h p ng ợ t ng hành chính có th là ể ế i đó b h n ch ị ạ ườ
ề ườ ạ ữ ệ i sau đây, tr tr ủ ị
ư
ậ ệ m t trong nh ng ng ừ ườ ườ quy n đ i di n theo quy đ nh c a pháp lu t: ậ ẹ ố ớ i giám h đ i v i ng
i đ ườ ượ ch c do đ c b nhi m ho c b u theo ổ ứ c giám h ; ộ ượ ổ ặ ầ ệ
ạ a) Cha, m đ i v i con ch a thành niên; b) Ng ộ ố ớ ườ i đ ng đ u c quan, t ầ ơ ườ ứ quy đ nh c a pháp lu t; ậ ủ c) Ng ị
h p tác;
ậ
ố ớ ộ h p tác đ i v i t ố ớ ổ ợ ổ ợ i khác theo quy đ nh c a pháp lu t. ủ ị i đ i di n theo y quy n trong t ủ ề
d) Ch h gia đình đ i v i h gia đình; ủ ộ ng t đ) T tr ổ ưở e) Nh ng ng ườ ữ t ng hành chính ph i là ệ ườ ạ ả ự ượ đ 18 tu i tr lên, không b m t năng l c hành vi dân s , đ c ị ấ ổ ở ề ng s y quy n i đ i di n theo pháp lu t c a đ ườ ạ ự ố ụ ự ậ ủ ự ủ ươ ệ
3. Ng i t ng ườ ừ ủ ng s ho c ng đ ặ ươ b ng văn b n. ả ằ i đ i di n theo pháp lu t, ng ườ ạ ậ ệ ệ
i đ i di n theo y quy n trong 4. Ng ủ t ng hành chính ch m d t vi c đ i di n theo quy đ nh c a B lu t dân ủ ườ ạ ệ ề ộ ậ ứ ệ ạ ấ ị
t ố ụ s .ự
5. Ng ự
i đ i di n theo pháp lu t trong t ố ụ ậ t ng hành chính c a đ ủ ệ ụ ố ụ ệ t ng hành chính th c hi n ạ ng s mà mình là đ i ươ ự
ườ ạ các quy n, nghĩa v t ề di n.ệ
L p Hành chính 1-k35
Trang 9
ớ
Ng ệ ề ệ ố ụ
t ng hành chính th c hi n toàn ườ i ề
ự ọ
ủ i cho ng ượ ộ ụ ọ ố ậ ự i y quy n. Ng ườ ủ i th ba. ứ i đ i di n: ệ ườ ạ i đ ườ ượ ạ ề c đ i di n ệ ợ i ích h p ợ ủ
ng s khác mà quy n và l c đ i di n; ệ i đ i di n trong t ườ ạ ệ ợ ố ụ ủ
i ích h p pháp c a ng i đ i di n theo y quy n trong t ủ ườ ạ t ng hành chính c a ng b các quy n, nghĩa v t ụ ố ụ ề ộ c y quy n không đ đ c y quy n l ượ ủ ườ ề ạ ề ượ ủ c làm ng i sau đây không đ 6. Nh ng ng ườ ữ a) N u h là đ ng s trong cùng m t v án v i ng ớ ế ươ mà quy n và l i ích h p pháp c a h đ i l p v i quy n và l ớ ợ ề ợ i đ pháp c a ng ườ ượ ạ ủ b) N u h đang là ng ọ ế ề ợ i ích h p pháp c a đ ợ i đ ườ ượ ủ t ng hành chính cho m t ộ ng s đó đ i l p ố ậ ự ộ c đ i di n trong cùng m t ươ ệ ạ ợ
đ ự ươ v i quy n và l ề ớ v án.ụ
ộ ứ ể
t ng hành chính, tr tr ừ ườ i đ i di n cho c quan c a h ho c v i t 7. Cán b , công ch c trong các ngành Toà án, Ki m sát, Thanh tra, Thi ượ c ng h p h tham gia ọ ặ ớ ư ủ ạ ố ụ ườ ạ ợ ọ ơ
hành án, công ch c, sĩ quan, h sĩ quan trong ngành Công an không đ làm ng t ố ụ cách là ng ứ i đ i di n trong t ườ ạ ệ cách là ng t ng v i t ớ ư ệ ườ ạ ệ ậ ” i đ i di n theo pháp lu t.
c đ ổ ượ ượ
ậ ư ủ
ụ ở ậ ặ ấ ơ ấ ổ ứ ạ ộ c thành l p và ho t đ ng cách pháp nh n ho c có đ các d u ấ ợ ch c, tr s , con d u…) và phù h p
ậ ề ẩ ườ ị ệ trong VAHC căn c vào quy đ nh c a pháp lu t v th m ủ ứ ị
i quy t.
ề ẩ ậ ợ
ề ề ộ ự ả ẩ ị
ệ ơ ứ ả
Đ i v i t ứ thì các t ch c ch c đ ố ớ ổ ứ trên nhi u lĩnh v c khác nhau, có t ự ề ch c (có c c u t hi u c a m t t ộ ổ ứ ệ ủ v i quy đ nh c a pháp lu t. ậ ủ ớ ị Ng i b ki n quy n gi ề ế ả ặ ng h p có nhi u lu t cùng quy đ nh th m quy n ra QĐHC ho c Tr ị ườ ề th c hi n HVHC v m t lĩnh v c qu n lý thì vi c xác đ nh th m quy n ệ ự c a ng i b ki n khi nào là cá nhân, khi nào là c quan ph i căn c vào ườ ị ệ ủ lu t chuyên ngành ậ Đ i v i ng ố ớ ế ả ấ
i b ki n trong v án liên quan đ n qu n lý đ t đai thì ả ụ ậ ầ ấ
. ườ ị ệ chúng ta c n ph i căn c vào Lu t Đ t đai c th là: ứ • B Tài nguyên và Môi tr ng ch u trách nhi m tr c Chính ph trong ụ ể ệ ướ ườ ủ
ị c v đ t đai; ệ
ề ấ ấ
ộ vi c qu n lý nhà n ướ ề ấ ả ệ ự ề c v đ t đai t ề ấ ướ
• UBND các c p th c hi n quy n đ i di n ch s h u v đ t đai và ạ ủ ở ữ ệ ng theo th m quy n quy i đ a ph ạ ị
ươ ề ẩ
cho th y vi c xác đ nh đúng đ i t qu n lý nhà n ả đ nhị Th c t . ự ế
ng kh i ki n v án hành i dân. ở ệ ố ớ ố ượ ề ễ ệ ậ ấ ườ
ụ ị chính trong lĩnh v c lu t đ t đai không h d dàng đ i v i ng V n đ này m t m t do ho t đ ng qu n lý hành chính. ấ ự ặ ạ ộ ề ấ ả ộ
ạ ế ị ư ệ ở
ủ ị ệ
Ch ng h n nh , có hai quy t đ nh hành chính b kh i ki n và hai ẳ quy t đ nh hành chính này đ u do Ch t ch UBND c p huy n ký (m t ộ ế ị ồ ấ quy t đ nh v x ph t vi ph m hành chính và m t quy t đ nh thu h i đ t ế ị ị ấ ế ị ề ử ạ ề ạ ộ
L p Hành chính 1-k35
Trang 10
ớ
ứ ủ ậ ề ẩ
ườ ị ệ ề ề ụ
ử ế ị ệ , còn ng ụ ế
ườ ị ệ ộ ủ ị ề ệ ồ ấ ủ ề ấ
ả i c a h gia đình). Căn c vào quy đ nh c a pháp lu t v th m quy n gi ị ủ ộ ế i b ki n trong v án hành chính v khi u quy t các v vi c này thì ng ụ ệ ế ki n quy t đ nh x ph t vi ph m hành chính là cá nhân Ch t ch UBND ạ ạ ệ ệ i b ki n trong v án hành chính v khi u ki n c p huy n ấ quy t đ nh thu h i đ t c a h gia đình là UBND c p huy n (Đi u 44 ế ị Lu t Đ t đai). ấ ậ
ệ ề lĩnh v c đ t đai ự ấ
1.1.4 Đi u ki n kh i ki n v án hành chính trong ở ệ ụ 1.1.4.1 Quy n kh i ki n v án hành chính ở ệ ụ
ề
ề ứ ơ
Căn c theo Đi u 103 Lu t TTHC, thì cá nhân, c quan, t ổ ế ề ậ ố ớ ở
+ Không đ ng ý v i QĐHC, HVHC c a c quan qu n lý Nhà n ch c có ứ quy n kh i ki n VAHC đ i v i QĐHC, HVHC liên quan đ n qu n lý ả ệ đ t đai trong tr ườ ấ ồ ng h p: ợ ớ ủ ơ ướ c ả
v đ t đai ề ấ
+ Đã khi u n i v i ng ườ ế ề ẩ ả
ạ ậ ề ủ ế
ạ ả ế
+ Đã đ ế h t th i h n gi ờ ạ ế n i mà khi u n i không đ ế ạ ượ ư i quy t khi u n i nh ng i có th m quy n gi ế ạ ớ ế i quy t khi u n i theo quy đ nh c a pháp lu t v khi u ả ế ị c gi ạ ượ c gi ư ả i quy t. i quy t nh ng không đ ng ý v i vi c gi ồ ế i quy t khi u ế ệ ế ả ớ
n iạ . 1.1.4.2 Th i hi u kh i ki n ờ ệ
ả ề ủ
ở ệ ể ạ ố ớ ệ y t ậ TTHC thì ậ ngày nh n ể ừ
ồ
ể
- Theo quy đ nh t i đi m a kho n 2 Đi u 104 c a L ị th i hi u kh i ki n đ i v i QĐHC, HVHC, là 01 năm, k t ở ệ ờ c QĐHC, HVHC . c ho c bi t đ đ ế ượ ặ ượ ấ ở ệ ờ ắ ầ ả ề ở ạ ệ ở ấ
- Th i hi u kh i ki n bao g m v n đ sau: ệ + Th i đi m b t đ u tính th i hi u kh i ki n VAHC ệ + S ki n b t kh kháng ho c tr ng i khách quan + Th i hi u kh i ki n đ i v i QĐHC, HVHC liên quan đ n qu n lý ờ ặ ố ớ ờ ự ệ ờ ế ệ ệ ả ở
đ t đai ấ
Th i đi m b t đ u tính th i hi u kh i ki n v án hành ờ
ắ ầ ụ ở ệ ệ ể
ng h p “k t ngày nh n đ ợ ợ ậ ườ ể ừ
ể
ngày bi a. Tr ề ng h p cá nhân, c quan, t ờ chính Phân bi t tr ệ t đ ế ượ ườ ượ ư ị ứ ự
ng đ ậ
ch c không ph i là đ i t ở ch c b tác đ ng tr c ti p b i ộ c nh n quy t đ nh thì th i đi m ể ế ị ngày h nh n đ ậ ượ ọ ả ứ ườ ơ
ng h p cá nhân, c quan, t ự ở ọ
là h không nh n đ ậ ậ ọ
ệ ệ ở
c”, tr ng h p “k t ườ ể ừ c” (đi m a kho n 2, Đi u 104) nh sau: ả ổ ơ ợ QĐHC, HVHC và h là đ i t ượ ố ượ ọ b t đ u tính th i hi u kh i ki n là k t ờ ắ ầ ể ừ ệ ở ệ b. Tr ổ ợ ế ộ c nh n quy t đ nh và th c t ự ế ế ị ờ ắ ầ ờ ể c quy t đ nh đó. ế ị ế ờ c QĐHC. ị ng b ố ượ ố ượ tác đ ng tr c ti p b i QĐHC, HVHC và h không ph i là đ i t ng ả c quy t đ nh đó đ ượ ế ị ượ ọ ế t ngày h bi thì th i đi m b t đ u tính th i hi u kh i ki n là k t ể ừ đ ượ
L p Hành chính 1-k35
Trang 11
ớ
ườ
ườ ủ ơ ẩ ướ ổ ề ơ
ợ ặ ụ ng h p hành vi c a c quan hành chính Nhà n i có th m quy n trong c quan, t ụ ơ ứ ờ ủ ậ
ệ ệ
c. Tr ổ c, c quan, t ch c đó th c ch c khác ho c ng ự ứ hi n nhi m v , công v theo quy đ nh c a pháp lu t, thì th i đi m b t ắ ể ị ệ ệ đ u tính th i hi u kh i ki n nh sau: ầ ự ổ ệ ế ơ
ư c th c hi n “n u cá nhân, c quan, t ượ ệ ở ờ ngày HVHC đó đ ể ừ ứ ch c đã ch ng ki n vi c th c hi n HVHC đó” ệ ự ế
ngày đ ề ờ ể ượ
c thông báo v th i đi m HVHC đó đã đ ơ ượ ự ổ ứ ứ ệ ế
c th c ự ch c không ch ng ki n vi c th c hi n ệ ề ờ c c quan có th m quy n thông báo v th i ề ẩ
ượ ệ ”
ể - c HVHC đó “ n u cá nhân, c quan, t ế ơ
- K t ứ - K t ể ừ n u cá nhân, c quan, t hi n “ ế ệ HVHC đó nh ng h đã đ ọ ư đi m HVHC đó đã đ K t ể ừ ứ
ượ ơ c th c hi n ự t đ ế ượ ự ngày bi ệ ế
ẩ ề ể
c HVHC đó qua các thông tin khác nh đ ổ ứ ch c c c quan ượ ơ c th c hi n, ệ ự ư ượ c
không ch ng ki n vi c th c hi n HVHC đó và cũng không đ ệ có th m quy n thông báo v th i đi m HVHC đó đã đ ượ ề ờ nh ng h đã bi ọ i khác k l ng
c, c quan, t ướ ứ
t đ ế ượ ể ạ ”. i ủ ơ i có th m quy n trong c quan, t ứ ề
ơ ủ ể ệ
ờ
ngày h t th i h n theo quy đ nh c a pháp lu t mà c quan, t ị ủ
i có th m quy n trong c quan, t ề
ư ườ ch c khác d. Hành vi c a c quan hành chính Nhà n ơ ổ ch c đó không th c ho c c a ng ự ẩ ườ ặ ủ ổ ắ hi n nhi m v , công v theo quy đ nh c a pháp lu t thì th i đi m b t ờ ậ ị ụ ụ ệ đ u tính th i hi u kh i ki n: ầ - K t ể ừ ứ ệ ổ ậ ơ ch c ho c ng ự ch c đó không th c ổ ứ hi n nhi m v công v theo quy đ nh c a pháp lu t ậ ở ệ ờ ạ ẩ ụ ệ ế ườ ụ ơ ủ ặ ệ ị
S ki n b t kh kháng ho c tr ng i khách quan
ự ệ ặ
ấ ờ ở
ệ - Thiên tai, đ ch h a, nhu c u chi n đ u, ph c v chi n đ u ho c do l ở ạ ả Không tính vào th i hi u kh i ki n bao g m: ồ ệ ụ ụ ế ế ầ ặ ấ ấ ọ ị ỗ i
ướ
c. i đ i di n trong tr ệ ng h p ng ợ
c a c quan Nhà n ủ ơ - Ch a có ng ườ ạ ư ư ấ ề ị ạ ườ ự ở ế ự ặ
ư
liên ệ i có quy n kh i ki n ườ ch a thành niên, m t năng l c hành vi dân s ho c b h n ch năng l c hành vi dân s . ự ự Ch a có ng ệ ườ ạ ể ế ụ ạ ở ờ i đ i di n khác thay th ho c vì lý do chính đáng khác ặ ế i đ i di n ch t ế ) c (ng ệ ườ ạ ế
Th i hi u kh i ki n đ i v i khi u ki n QĐHC, HVHC ố ớ
ệ
1/6/2006 đ n 1-7-2011 ế ngày 01-7-2011 ậ
mà không th ti p t c đ i di n đ ệ ượ ệ ệ quan đ n đ t đai t ừ ấ ế hi u l c k t ệ ự ể ừ ề ả ấ
- B lu t TTHC có ộ ậ lý khi u ki n QĐHC, HVHC v qu n lý đ t đai đ i v i tr ế Vi c kh i ki n đ
vì v y Tòa án ch th ỉ ụ ợ ng h p: ể ừ c th c hi n trong th i h n 1 năm, k t ố ớ ườ ờ ạ ệ ệ ượ ệ
ngày BLTTHC có hi u l c pháp lu t (01-7-2011 đ n 30-6-2012 - Ng ở ế ạ ế ệ ở ệ ự ự ự ậ ệ
ệ ấ ỉ ệ ủ ị ế
c gi ế i quy t nh ng h không đ ng ý v i vi c gi c gi i kh i ki n đã th c hi n vi c khi u n i đ n Ch t ch UBND c p ấ ủ ị ế ườ ậ ngày 01-6-2006 đ n ngày Lu t ừ ệ i ả ả i huy n, Ch t ch UBND c p t nh t TTHC có hi u l c (ngày 01-7-2011) mà khi u n i không đ quy t ho c đã đ ế ệ ự ượ ượ ệ ạ ồ ư ế ả ặ ọ ớ
L p Hành chính 1-k35
Trang 12
ớ
ở ọ ệ
ạ ệ ế ặ i Tòa án nhân dân ả ạ i
ả ế ư i Tòa án nhân dân, nh ng Tòa án đã tr l ạ ỉ ệ
ở - Đ i v i tr
ể ừ
ế ệ ụ ế ụ i quy t VAHC nh trên, ư ệ i kh i ki n ườ ở ụ
ả ệ ế ế
ả ấ ứ ệ ệ i kh i ki n cung c p ch ng c , tài li u thì ph i yêu c u ng ứ quy t khi u n i và h ch a kh i ki n VAHC t ế ạ ho c đã kh i ki n VAHC t ư ở i quy t VAHC. đ n kh i ki n ho c đình ch vi c gi ệ ặ ơ ng h p Tòa án đã đình ch vi c gi ế ả ỉ ệ ợ ố ớ ườ trong kho ng th i gian 1 năm k t ngày 01-7-2011, ng ả ờ có đ n kh i ki n đ n Tòa án thì Tòa án ti p t c th lý v án. ơ ở L u ý:ư - Khi th lý gi ở
ệ ứ ứ ụ ệ ấ ầ ọ
ế ạ ế ệ ủ ị ấ
ừ
ệ ngày 01-6-2006 đ n ngày BLTTHC có hi u l c. ệ ự i khi u n i không cung c p đ ng h p ng ợ ườ ườ ế
ệ ấ ở
i quy t khi u n i (n u có).
ấ ẩ ứ ề ệ ế ế
ệ ợ ơ ệ ự ư ệ ạ
ượ ề ậ ạ ơ ở ị
i quy t các khi u ki n nêu trên ngoài vi c yêu i c u ng ườ ườ ầ ự kh i ki n cung c p tài li u, ch ng c ch ng minh cho vi c h đã th c ứ ệ ở hi n vi c khi u n i đ n Ch t ch UBND c p huy n, Ch t ch UBND ủ ị ệ ệ c p t nh t ế ấ ỉ ứ c tài li u, ch ng c Tr ứ ệ ượ ạ ế ch ng minh thì Tòa án yêu c u c quan có th m quy n gi i quy t khi u ế ả ề ầ ơ ứ i kh i ki n đã n i cung c p cho mình tài li u, ch ng c v vi c ng ệ ạ ườ ứ th c hi n vi c khi u n i và h s gi ạ ệ ế ạ ồ ơ ả ế ự ế i quy t khi u n i thông báo là Tr ng h p c quan có th m quy n gi ề ườ ạ ế ả ẩ ng ụ i kh i ki n ch a th c hi n vi c khi u n i thì Tòa án không th lý ườ ế ệ ở i quy t gi ế ả Sau khi nh n đ ứ c đ n kh i ki n (theo quy đ nh t ụ ụ ứ
ề ạ ứ ườ ộ
ấ ệ ệ ượ ễ ộ
ặ ẩ ụ
ề ạ ứ ụ t vi c th lý. i kh i ki n bi u tậ i Đi u 105 L ệ i ườ TTHC) và các ch ng c kèm theo thì Tòa án th lý v án vào ngày ng ườ i ng h p ng kh i ki n xu t trình biên lai n p ti n t m ng án phí; tr ở ợ ề kh i ki n đ c mi n n p ti n t m ng án phí ho c không ph i n p ti n ả ộ ở t m ng án phí thì ngày th lý v án là ngày Th m phán thông báo cho ạ ứ ng ườ ụ ệ ế ệ ở
1.1.5
Th t c kh i ki n v án hành chính trong lĩnh v c đ t đai. ự ấ
Theo quy đ nh t ủ ụ ị ở ệ ụ i đi u ạ
ố ớ ế ị ế ạ
ư
ủ ả ị
ề ấ th t c gi ự ủ ụ ệ ạ , trình t ề ấ ự
ề kho n ả 2 Đi uề 138 Lu t ậ Đ tấ đai năm 2003 c s a đ i b sung, v vi c khi u n i, đ i v i quy t đ nh hành chính, đ ề ệ ượ ử ổ ổ ự i nệ theo hành vi hành chính v qu n lý đ y đai nh sau: v đ t đai th c h ề ả ấ ế quy đ nh c a pháp lu t v khi u n i i quy t khi u ế ậ ề ế n i hành chính, hành vi hành chính v đ t đai th c hi n theo quy đ nh ị ạ c a Lu t t ủ
ậ ố ụ ậ
th ng nh t qu n lý nhà n Vì v y th t c kh i ki n v án hành chính trong lĩnh v c đ t đai đ ế ượ c ố ụ theo th t c T t ng ệ ụ ả ự ấ ủ ụ c v đ t đai ề ấ ướ
t ng hành chính. ở ủ ụ ti n hành ấ ố hành chính.
B lu t t i đi u 106 t ng hành chính năm 2010 quy ộ ậ ố ụ
ạ ở ề ệ
1.
Ng ệ ở ở
ươ ề ế ằ
Theo quy đ nh t ị đinh v th t c kh i ki n. ề ủ ụ ế i kh i ki n g i đ n kh i ki n và các tài li u kèm theo đ n ệ ệ ử ơ ườ Tòa án có th m quy n gi ng th c sau i quy t các v án b ng các ph ứ ụ ả ẩ đây: a) b) N p tr c ti p t G i qua b u đi n. i tòa án; ự ế ạ ệ ư ộ ử
L p Hành chính 1-k35
Trang 13
ớ
i ị ị ơ ở ệ ạ kho n ả 1 Đi u ề 105 quy đ nh đ n kh i ki n
ả
i kh i ki n, ngu i b ki n; ị ế ụ ệ c yêu c u gi ỉ ủ i quy t v án hành chính; ở
ộ ế ị Mà theo nh quy đ nh t ư ph i có các n i dung sau đây: ả ộ a) b) c) d) ệ ờ ị ệ ế ị ế ị
ỷ ậ ử ử ạ ề ạ ề ế ế ặ
ế ế
ả
i quy t khi u n i n u có; ạ ế i quy t n u có: ế ế ồ ẩ i có th m ạ ế ề ệ ườ ế ờ
ả
ng s n p đ n t ngày đ ơ ạ ươ ừ
c tính t ặ i tòa án ho c ự ộ ơ ử (kho n ả 2 Đi u ề 106 lu t ậ TTHC năm 2010). ngày có d u b u đi n n i g i
Nh n đ n kh i ki n và xem xét đ n kh i ki n. ( Đi u 107 Ngày, tháng, năm làm đ n ;ơ Tòa án đ ầ ươ Tên, đ a ch c a ng ườ N i dung quy t đ nh hành chính,quy t đ nh k lu t bu c thôi ế ị ộ ụ ệ ạ i quy t khi u n i v quy t đ nh x lý v vi c c nh vi c, quy t đ nh gi ế ả tranh n i dung gi ắ t i quy t khi u n i v danh sách c tri, ho c tóm t ế ả ộ di n bi n c a hành vi hành chính; ế ủ ễ đ) N i dung gi ả ộ e) Các yêu c u tòa án gi ầ g) Cam đoan v vi c không đ ng th i khi u n i đ n ng quy n gi i quy t n i. ế ạ ề Ngày kh i ki n đ ượ ệ ở ấ ư ệ ơ Lu tậ ệ ề ệ ơ ơ ậ
ở TTHC năm 2010).
1.
ở ậ ụ ươ
ả ấ ặ ư ự ộ ậ ng s n p tr c ti p t ế ạ ấ ơ ổ
ơ ng s . ự i tòa ệ án ho c g i qua b u đi n và ph i ghi vào s nh n đ n, c p gi y xác ử nh n đã nh n đ n cho đ ậ Khi tòa án nh n đ n kh i ki n do đ ơ ệ ươ
ngày nh n đ ậ ờ ạ
ệ ộ ượ ơ ể ừ ẩ Trong th i h n 05 ngày làm vi c, k t ệ
ngày đ ệ ượ ờ ạ
ở ể ự ể ừ ệ Trong th i h n 05 ngày làm vi c k t ơ
ủ ụ
i quy t; ộ ẩ ế ề ế ả
Ti n hành th t c th lý v án thu c th m quy n gi ụ Chuy n đ n kh i ki n cho tòa án có th m quy n và báo cho ề c phân công, th m phán ph i xem xét đ n kh i ki n, và tài li u kèm theo đ th c hi n ệ ệ ả m t trong các th t c sau đây: ụ ệ ẩ
ng i kh i ki n, n u v án thu c th m quy n c a tòa án khác; ộ
ủ ụ ơ ở ế ụ ở ế ộ ộ
ậ c đ n ơ 2. ở kh i ki n, chánh án tòa án phân công m t th m phán xem xét đ n kh i ở ki nệ 3. ẩ ộ a) b) ườ c) các tr . ề ủ i kh i ki n, n u thu c m t trong ở ệ ủa lu t này ậ ườ ị
ệ
ư ụ ẽ ụ ượ ệ
ả
ố ớ ặ ụ ể ạ ợ
ng h p đ c bi c quy đ nh trong b lu ữ ữ
i lĩnh v c đ t đai. ự ấ
2003 đ ể ẩ ệ ở i đ n kh i ki n cho ng Tr l ệ ườ ả ạ ơ ạ Đi u 109 c ng h p quy đ nh t i ề ợ ả Trên đây là th t c kh i ki n các v án hành chính nói chung, khi đ m ụ ở ủ ụ b o đ c các đi u ki n nêu trên thi tòa án s th lý và đ a v án hành ả ề ự chính ra gi i quy t. Còn đ i v i th t c v án hành chính trong lĩnh v c ủ ụ ụ ế đ t đai, là m t tr t và c th , nên bên c nh nh ng quy ệ ộ ườ ấ đ nh chung đ ộ ật TTHC, thì nó còn có nh ng quy ượ ị đ nh c th riêng li ụ ể ị Ví d nh theo ụ ớ Đi uề 136 c a ủ Lu t ậ Đ t đai ị ên quan t kho n 2ả ượ ửa c s ấ
ự ấ
ư có quy đ nh: đổi b sung ổ ấ ề ề ử ụ ươ ộ ấ
ị ề ử ụ ặ i các kho n 1, 2 và 5 Đi u 50 c a Lu t này đ ứ ng s không có gi y ch ng quy ạ ư c gi ượ ủ ề ạ ả ậ ả
Tranh ch p v quy n s d ng đ t mà đ ấ nh n quy n s d ng đ t ho c không có m t trong các lo i gi y t ấ ờ ậ đ nh t i quy t nh ế ị sau:
L p Hành chính 1-k35
Trang 14
ớ
ị ỷ ợ ậ ệ ủ ị
ả ế ầ a) Tr ố
ng s ặ ầ i quy t thì có quy n khi u n i đ n Ch ề ả
ế ố ự ế ươ
ủ ươ ạ ế ng gi ả ố ự
ng là quy t đ nh gi ỷ ế ị ươ ế ị ỉ ủ ị ế ị ế ố
b) Tr ố ự
ủ ị ế ầ ế ị ườ ươ ồ
ng s ặ i quy t thì có quy n khi u n i đ n B ề ủ ả ườ ưở ộ
ế ng; quy t đ nh c a B tr ộ ưở i quy t cu i cùng. ng là quy t đ nh gi ng h p Ch t ch U ban nhân dân huy n, qu n, th xã, thành ườ ph thu c t nh gi ự i quy t l n đ u mà m t bên ho c các bên đ ộ ỉ ộ không đ ng ý v i quy t đ nh gi ủ ớ ồ ế i quy t; t ch U ban nhân dân t nh, thành ph tr c thu c trung ộ ị quy t đ nh c a Ch t ch U ban nhân dân t nh, thành ph tr c thu c ộ ỷ ỉ i quy t cu i cùng; trung ả ộ ng h p Ch t ch U ban nhân dân t nh, thành ph tr c thu c ỉ ỷ ợ ự i quy t l n đ u mà m t bên ho c các bên đ trung ng gi ộ ầ ả ươ ộ không đ ng ý v i quy t đ nh gi ạ ế ế ớ ng B Tài ng B Tài nguyên và Môi tr tr ộ nguyên và Môi tr ườ ế ị ế ế ị ả ố
ươ ự ệ ở
Vì v y, khi đ ậ i đ t đai ra c quy đ nh t
i đ t đai n a. ố t Tòa án, ngoài các n iộ dung đ ớ ấ lu t ậ TTHC, thì còn ph i có các lo i gi y t ng s mu n kh i ki n m t v án hành chính liên quan ộ ụ ạ Đi u ề 106 bộ ượ li ữ ị ấ ờ ên quan t i ớ ấ ả ạ
c đ úng đ n thì th m phán đ ắ ụ ượ
ả ứ
ọ ể ể ệ Đ đ m b o vi c th lý v án đ ệ ụ ế ụ ữ
ặ ệ
ặ ề
ẩ ề ế ị ả ặ ằ ệ i phóng m t b ng ch ng h n ờ
ở ệ ệ
i kh i ki n đã có quy t đ nh gi ườ ợ
ế ệ
ư ế ị ị ế i quy t khi u n i thì h m i có quy n kh i ki n, ng ọ ớ ườ ớ ồ
ủ ị ủ ố ỉ
ụ ả ả
ươ ượ ị
c kh n tr ẩ ượ khi nh n đ ậ ứ ệ
ờ và các tài li u ch ng c liên quan t ứ ừ
ề ệ
ệ ế ị ế ị ở ở
ự ấ ụ ụ
c ượ ẩ ả ể ả i quy t v án ph i xem xét nghiên c u k n i dung kh i ở phân công gi ỹ ộ ả ơ t là nh ng đi m quan tr ng th hi n trong n i dung đ n ki n, đ c bi ộ ệ ệ i tranh ch p ấ kh i ki n nh : n i dung quy t đ nh hành chính liên quan t ơ ư ộ ế ị ở ạ , ngoài đ t đai, ho c quy t đ nh đ n bù gi ẳ ả ấ ệ ra th m phán còn ph i xem xét k các đi u ki n khác nh , th i hi u ỹ i kh i ki n có còn hay không, ng ả ở ườ ng h p pháp lu t quy đ nh quy t ư Trong tr quy t khi u n i hay ch a? ế ậ ạ ế đ nh gi ở i kh i ở ạ ế ả ị ề ờ ử i lĩnh v c đ t đai không đ ng th i g i ki n v án hành chính liên quan t ự ấ ụ ệ đ n khi u n i t ẩ i ch t ch y ban nhân dân t nh thành ph có th m ạ ớ ế ơ i quy t. quy n gi ề ế ả i quy t, đúng ng gi Ngoài ra, đ đ m b o cho v án đ ế ể ả c đ n kh i ki n tòa th i h n pháp lu t quy đ nh. Ngay t ơ ệ ở ừ ậ ờ ạ ệ án ph i s p x p th i gian làm vi c, nghiên c u các lo i đ n kh i ki n, ở ạ ơ ả ắ ế i v án. T đó quy t đ nh kh i t ế ị ớ ụ ứ ở ố ể ưa ra quy t đ nh đúng đ n v vi c th lý hay không đ m b o có th đ ả ụ ắ ả th lý đ n kh i ki n hay quy t đ nh kh i ki n. ơ ệ ệ ụ Th lý v án hành chính trong lĩnh v c đ t đai. 1.2. 1.2.1 Khái ni m th lý v án hành chính trong lĩnh v c đ t đai. ự ấ ụ ụ ệ
ể ế th lý v án hành chính
ạ ộ ầ ể ế
ữ ế ị ậ ụ ế ạ
ướ ụ
” là nh ng hành vi Các ho t đ ng đ đi đ n “ ụ t ng đ u tiên mà Toà án ph i ti n hành đ đi đ n quy t đ nh có hay ể ữ quy n và ộ ề ụ ủ ch c năng, nhi m v c a m t trong nh ng ệ ừ ụ ụ ủ ứ ề
ụ t ả ế ố ụ không có các giai đo n ti p theo c a v án hành chính. Vì v y, có th ủ c h t là nói, th lý v án hành chính tr ế nghĩa v c a Toà án . Đi u này xu t phát t ấ Toà án trong xét x hành chính. ử
L p Hành chính 1-k35
Trang 15
ớ
ụ ử
ợ ệ i ích h p pháp c a các cá nhân, t ủ
ơ ả ổ ứ ạ
ế ướ ư ệ ả ệ ủ ề ế ị ỷ ậ ụ
ơ ị ở ự ế ẽ ụ ứ
ế ệ ụ ả ạ ơ
ơ ở ệ i đ n ki n… n u nh ứ
ậ ự ổ ứ ị ệ ủ ủ
ỉ ệ ụ ớ ư
ơ ả ề ệ ể ừ ố
ụ ẽ
ữ ự ệ
ệ ườ ủ
ở ầ ữ ể
ố ụ ả
ệ ậ
ệ ố ớ ụ i tham gia t ộ ế ể ặ ế ụ ấ ớ ệ ả
ệ
ằ Toà hành chính là c quan chuyên xét x các v án hành chính nh m ơ ch c, c quan b o v các quy n và l ợ ả ệ khi có các quy t đ nh hành chính, hành vi hành chính xâm ph m; b o v c trong qu n lý hành chính. Có nghĩa là, Toà pháp ch và k lu t nhà n ch c ổ ứ án s th lý v án n u nh vi c kh i ki n c a cá nhân, c quan, t do pháp lu t quy đ nh. Đ ng th i, ờ có căn c pháp lu t và theo trình t ậ ồ ậ ư Toà án cũng có quy n không th lý v án và tr l ụ ề ậ ch c không có căn c pháp lu t, vi c kh i ki n c a cá nhân, c quan, t do pháp lu t quy đ nh. Th lý v án hành chính không tuân th trình t ụ ụ cách không ch là quy n mà còn là nghĩa v ; vi c hi n h u Toà án v i t ữ ệ ch i nghĩa v c a là c quan b o v pháp lu t nên Toà án không th t ụ ủ ậ i mình. Nói cách khác, Toà án s ph i th lý mà không có quy n tr l ả ạ ề ả ệ ế như vi c kh i ki n đ n ki n hay th c hi n nh ng bi n pháp khác n u ệ ệ ơ ở i kh i ki n theo đúng quy đ nh c a pháp lu t. Vì th , m t trong c a ng ị ế ậ ủ ộ ệ nh ng yêu c u đ i v i Toà án khi ti n hành ki m tra nh ng đi u ki n ề ế ữ i ích t đ th lý v án hành chính ph i luôn luôn xu t phát t c n thi l ả ấ ừ ợ ầ ế ể ụ , khách t ng, ph i đ m b o tr t t c a nh ng ng , vô t ậ ự ả ả ữ ư ườ ủ quan. H n n a, m t khi Toà án đã th lý v án thì cũng có nghĩa là v án ụ ữ ơ ụ ụ ố ớ i quy t. Do v y, nó luôn đ t ra trách nhi m r t l n đ i v i c gi s đ ả ẽ ượ Toà án đã th lý đ Toà án gi i quy t v án hành chính có hi u qu và ả ụ đúng pháp lu t.ậ ụ ườ ế ị ơ ể ậ ệ ệ
ụ ở ủ
t ng hành chính. Tr ở i,ạ th lý v án hành chính là vi c Toà án ch p nh n đ n kh i c a Vi n Ki m Sát ụ (Giáo trình Lu tậ ng Đ i h c lu t Hà N i, Nxb Công an Nhân ộ i kh i ki n hay quy t đ nh kh i t ậ ể ị ạ ọ ổ ụ ậ ườ
Tóm l ấ ki n c a ng ở ố ủ ủ ệ theo đúng quy đ nh c a pháp lu t đ vào s th lý v án t ố ụ dân- Hà N i 2001) . ộ
T khái ni m th lý v án hành chính, chúng ta có th suy ra khái ừ ụ
ụ niệm th lý v án hành chính trong lĩnh v c đ t đai ể nh sau. ư ự ấ ệ ụ ụ
ụ
ơ ệ ủ ấ ệ liên quan t ườ ớ
ế ị ề ướ ẩ
ặ
ủ
ấ Th lý v án hành chính trong lĩnh v c đ t đai là vi c tòa án ch p ệ ự ụ i kh i ki n, i các quy t đ nh nh n đ n kh i ki n c a ng ở ậ ở c có th m quy n mà hành chính, hành vi hành chính c a c quan nhà n ủ ơ h không có đ ng ý v i các quy t đ nh, ho c hành vi hành chính đó,hay ế ị ọ quy t đ nh ậ ện ki m sát theo đúng quy đ nh c a pháp lu t ị ể ế ị ổ thụ lý v án hành chính trong lĩnh v c đât đai. đ vào s ể ồ ớ c a vi kh i t ở ố ủ ụ ự
ở ệ ữ ở ố ụ
và th lý v án hành chính nói chung, và trong ệ ụ ự ố
th lý v án hành chính trong lĩnh v c đât đai nói riêng có m i quan h ch t ch b i nh ng lý do sau: Gi a kh i ki n, kh i t ụ ặ ụ ẽ ở ữ
ở ệ
thì s không có vi c th lý v Th nh t ứ ụ ụ ơ ở ể ệ ở ố ụ ẽ ở
ệ ậ
ấ : Kh i ki n, kh i t ở ố ụ th lý v án; không có kh i ki n, kh i t ệ án c a Toà án. Theo tinh th n ủ quy n t ề ề ự v án hành chính là c s đ Toà án ụ thì, kh i ki n là ở ệ ch c, c quan đ i v i vi c ố ớ ầ Lu t TTHC năm 2010 ổ “đ nh đo t” thu c v cá nhân, t ộ ứ ạ ơ ị
L p Hành chính 1-k35
Trang 16
ớ
ầ
i Ý ợ ọ ề ế ề ậ
ủ ế ế ộ ự ệ
ở ệ ườ ệ ữ ộ
ủ ề
ụ ề
ể ả ị ệ ằ ủ ợ ở
ủ ở ố ủ ơ
ể ạ ộ ể ể ở ầ
yêu c u Toà án phán quy t v quy t đ nh hành chính, hành vi hành chính ế ị chí h pợ mà theo h là trái pháp lu t, xâm h i tr c ti p đ n quy n, l ạ ự pháp c a mình. Kh i ki n chính vì v y là m t s ki n pháp lý làm phát ậ ệ ở i kh i ki n v i Toà hành chính thu c Toà án nhân sinh quan h gi a ng ớ dân có th m quy n. Ch c năng c a Toà án nói chung và c a Toà hành ứ ủ ẩ chính nói riêng là xét x các v án hành chính đ b o v quy n và l ợ i ử ệ i kh i ki n. Có th kh ng đ nh r ng, kh i ki n Ých h p pháp c a ng ẳ ệ ở ườ ở ố v án hành chính là ti n đ đ i v i ho t đ ng th lý c a Toà án. Kh i t ụ ề ố ớ ề ụ c a c quan v án hành chính là quy n c a Vi n Ki m Sát. Vi c kh i t ệ ệ ề ủ ụ ả i t ng đ m đ u cho c quá trình Toà án gi này cũng chính là hành vi t ả ố ụ quy t v án hành chính . ế ụ
ở ệ ở ố ụ ượ
ộ ạ : Vi c kh i ki n, kh i t ụ ủ
ụ v án hành chính có đ ụ ạ ộ ả
ữ ở ố ơ ệ
ứ ậ ị ộ ặ ị
ệ ả ả ạ ơ l ệ ậ ợ ườ ữ
i đ n ki n khi vi c kh i ki n, kh i t ệ ng h p pháp lu t quy đ nh ph i tr l ng h p Toà án tr ả ạ ơ ủ ữ ế ậ ạ ị
Th hai ấ c ch p ứ ệ i ph thu c vào ho t đ ng th lý c a Toà án. Toà án nh n hay không l ậ ch th lý v án hành chính khi nó tho mãn nh ng căn c lu t đ nh. Toà ỉ ụ án s tr r i vào m t trong l ẽ ả ạ ơ ở i đ n ki n. M t khác, nh ng tr ệ ợ ườ ữ i đ n ki n s làm cho vi c thông qua nh ng tr ệ ẽ kh i ki n tuân th nh ng quy đ nh c a pháp lu t, h n ch tình tr ng ạ ệ ủ kh i ki n tràn lan. ệ ở ở
trong th t c t V trí ị v án hành chính ụ ủ ụ ố
, vai trò c a th lý ủ t ng hành chính liên quan đ n lĩnh v c đ t đai. ụ ự ấ ụ ế
Trong ho t đ ng t t ng hành chính, kh i ki n và th lý v án đ ệ ố ụ
ầ ụ ạ ở ố ụ
ạ ộ ạ ộ
ậ ủ ủ ụ ụ ệ
ử ụ ộ ấ ạ ộ ụ ụ
ề ẽ ụ ệ
ậ ụ ơ ữ ụ ế
ặ
ủ ể ừ ụ ệ ị ụ
ậ ủ ụ
c quá trình t ượ
ượ c ụ t ng. Trong giai đo n này, Toà coi là giai đo n đ u tiên c a quá trình t án xem xét n i dung, th t c v án đ quy t đ nh có đ a v án ra Toà án ư ụ ế ị ể xem xét hay không. Vì v y, vi c xét x v án hành chính có đúng pháp lu t hay không đúng pháp lu t ph thu c r t nhi u vào ho t đ ng th lý. ậ ố N u không có vi c th lý v án hành chính thì s không có quá trình t ế t ng hành chính ti p theo. H n n a, th lý v án hành chính có ý nghĩa ụ i quy t pháp lý quan tr ng, vì nó đ t trách nhi m c a Toà án là ph i gi ế ọ ả ả ể v án trong th i h n pháp lu t quy đ nh k t ngày th lý v án. Đ ờ ạ ụ ụ t ng hành c v trí, vai trò c a th lý v án trong th t c t hi u rõ đ ủ ụ ố ụ ụ ị ượ ể chính c n thi ế i quy t t ng hành chính khi gi t n m đ ả ố ụ ế ắ ầ m t v án hành chính. ộ ụ
t ng gi ố ụ ế ả ả ả
ụ ắ ầ ụ
Ho t đ ng t ạ ộ nhi u giai đo n khác nhau, t ạ ừ ề có tính ch t b t bu c trong vi c gi Đây là trình t ấ ắ ự i quy t các v án hành chính ph i tr i qua khi b t đ u cho đ n khi k t thúc v án. ế ế i quy t v án. ế ụ ả ệ ộ
Giai đo n đ u tiên là giai đo n kh i ki n, kh i t ở ố ệ ở
v án hành chính là quy n c a ng ế ạ ư ạ ở ố ụ ệ
ụ ụ ệ ể
và th lý v ụ ầ án. N u nh kh i ki n, kh i t ủ ề ở kh i ki n và c a Vi n Ki m Sát thì th lý v án hành chính đ ượ ủ quy n và nghĩa v c a Toà án. Vi c ch p nh n đ n c a ng ụ ườ i c xem là ở i kh i ườ ệ ụ ủ ở ề ủ ệ ậ ấ ơ
L p Hành chính 1-k35
Trang 17
ớ
ệ ệ ụ ổ ụ
ứ
ả ệ ủ
ỉ ế ụ ầ ế ề ầ
ậ ng h ấ ả
i quy t v vi c và h n ch ế ụ ệ ề ẩ ộ
ạ ủ ệ ả
i ế ợ ích h p pháp c a đ ủ ươ ề
ữ ơ ở ể ả ệ ụ ợ ỉ ụ
ị ướ ế ế ạ ị
ủ c a Vi n Ki m Sát và vào s th lý v án c a ki n, quy t đ nh kh i t ể ở ố ủ ế ị Toà án có m t ý nghĩa h t s c quan tr ng, không ch chính th c làm phát ọ ế ứ ộ i quy t v án hành chính, mà sinh trách nhi m c a Toà án trong vi c gi ệ ạ t v tình tr ng còn giúp cho Toà án có nh ng nh n đ nh ban đ u c n thi ị ữ ế tranh ch p hành chính, ph ng gi ạ ươ ướ tình tr ng th lý nh ng v vi c không thu c th m quy n xét x hành ử ụ ệ ụ ế i quy t chính c a mình, là c s đ Toà án nhân dân ti n hành vi c gi ự ớ v án hành chính, b o v quy n và l ng s . V i ụ ý nghĩa đó, th lý v án hành chính không ch có v trí, vai trò trong giai c khi ti n hành các đo n này mà còn có vai trò, v trí không th thi u tr giai đo n khác c a vi c gi ể i quy t m t v án hành chính. ộ ụ ủ ế ệ ạ ả
ạ ẩ ạ
ụ
ng h p Toà án tr l ụ ạ
ế ể ế ẩ
ữ ứ
ướ ả
ị ể
ế ị ỉ ệ ạ
ử là giai đo n ti p theo sau khi có quy t đ nh Giai đo n chu n b xét x ế ị ế ị ả ạ ơ i đ n th lý v án hành chính c a Toà án. Trong tr ợ ủ ụ ườ i giai đo n này. Do đó, vi c th lý v án hành ki n thì s không t n t ệ ụ ệ ẽ ồ ạ t đ Toà án có th m quy n ti n hành thu th p ậ chính là c s c n thi ề ơ ở ầ ệ t liên quan đ n v án b ng nh ng bi n ch ng c , xác minh các tình ti ằ ụ ế ế ứ c đ u nh n đ nh b n ch t c a quy t đ nh, hành vi pháp khác nhau, b ế ị ấ ủ ầ ậ ế hành chính b ki n đ t đó có th ra mét trong các quy t đ nh: Quy t ế ị ể ừ ị ệ i quy t v án, đ nh đ a v án ra xét x , quy t đ nh t m đình ch vi c gi ế ụ ả ử ị i quy t v án. đình ch vi c gi ế ụ ư ụ ỉ ệ ả
Giai đo n xét x s th m v án hành chính ạ ụ
ẩ ế ụ ề ử ơ ẩ ư ụ
ế ữ ứ t, tài li u, ch ng c do các đ ứ
ở ạ ụ ụ ươ ơ ở ẽ
ế ị ủ
ế ị ệ ộ
ườ ườ ế ệ
ng thi ế
ề ữ ề
ử i quy t nh ng v án đã đ ệ ữ ỉ ử ụ ượ c th lý. M ụ ữ ế ả
c th lý thì cũng có nghĩa v án hành chính đã phát sinh và v ụ ụ ệ
ụ c gi ệ ự ế ằ ế ị ả ả
là giai đo n ti p t c sau ạ khi có quy t đ nh đ a v án ra xét x c a Toà án có th m quy n. Trong ử ủ ế ị ng s cung giai đo n này, nh ng tình ti ạ ự ệ ọ giai đo n kh i ki n và th lý v án… s là c s quan tr ng c p t ệ ấ ừ trong vi c ra phán quy t v tính h p pháp c a quy t đ nh hành chính, ế ề ợ ệ hành vi hành chính, quy t đ nh k lu t bu c thôi vi c và quy t đ nh vi c ệ ế ị ỷ ậ t h i (n u có) cho ng b i th ụ i khi u ki n. M t khác, vi c th ặ ế ệ ạ ồ ạ ụ ể lý đ n khi u ki n hành chính còn làm phát sinh nh ng quy n h n c th ệ ơ c a Toà án trong xét x hành chính. Toà án ch s d ng nh ng quy n h n ạ ủ ột khi đ nơ đó trong quá trình gi ụ ki n đã đ ượ án đó ph i đ i quy t b ng b n án hay quy t đ nh có hi u l c pháp ả ượ lu t c a Toà án. ậ ủ
ạ ẩ
ố ử ạ ế ị ụ ả
ọ
i Ých h p pháp c a cá nhân, t ch c, c ứ ẩ ậ ả ẩ ụ ề ệ ệ ủ ầ ợ ợ ổ
Ngoài ra, trong giai đo n xét x phúc th m v án hành chính, giai đo n ạ ệ giám đ c th m, tái th m, giai đo n thi hành b n án, quy t đ nh có hi u l c pháp lu t, vi c th lý v án hành chính cũng có ý nghĩa quan tr ng, ụ ự góp ph n b o v quy n và l ơ quan…
ầ ế ị ườ ữ ằ
ả ậ ư ả
ng h p nh ng b n án hay quy t đ nh c a Toà án c p s th m ch a có hi u l c pháp lu t, nh ng b n án hay ủ ị quy t đ nh này b Vi n Ki m Sát cùng c p ho c trên m t c p kháng ngh Cũng c n bàn thêm r ng, tr ấ ơ ẩ ị ệ ợ ệ ự ấ ư ộ ấ ế ị ể ặ
L p Hành chính 1-k35
Trang 18
ớ
ị ặ ủ ủ ề
ả ệ ủ ụ ụ ế
ị ệ ẫ c p phúc th m (Tuy nhiên, ẩ
ẩ ạ ộ
ề ho c b kháng cáo c a nh ng ch th có quy n theo quy đ nh c a Đi u ủ ể ữ i quy t các v án hành chính và vi c kháng cáo 55 Pháp l nh th t c gi đó trong th i h n pháp lu t quy đ nh,… thì Toà án cũng v n ph i ti n ả ế ị ậ ờ ạ c p phúc hành th lý v án hành chính ở ấ ở ấ ụ th m, vi c th lý này không tách riêng thành m t giai đo n đ c l p nh ư ộ ậ ụ khi xét x s th m v án hành chính). ụ ệ ử ơ ẩ ụ
ị ụ ủ ỉ
ng đ i. Th c t Vi c phân đ nh các giai đo n t ố ự ế ễ
t ng c a v án hành chính ch mang ạ ố ụ ụ áp d ng các giai đo n này di n ra liên t c, ụ ạ i quy t v án hành chính. ệ tính ch t t ấ ươ t o nên s liên hoàn trong khi gi ự ạ ế ụ ả
Nh v y, đ đ m b o cho vi c ra đ ả ệ ư ậ
ượ khách quan, b o v đ
ủ ặ ế ị c quy n và l ề ạ ộ ư ủ
ướ ế
ệ ượ ệ ở ơ ở i quy t v án hành chính. M t khác, th ủ ế ặ
ả ự ế c cũng nh c a ng ọ ế ụ ớ ữ ụ ẫ
ộ ộ ậ ơ
c b n án ho c quy t đ nh c a ủ ể ả i Toà án phù h p v i th c t ợ ích ả ớ ợ ụ i kh i ki n, ho t đ ng th lý h p pháp c a nhà n ườ ợ v án hành chính chi m vai trò quan tr ng, làm c s pháp lý cho các giai ụ ụ đo n ti p theo c a quá trình gi ả ạ ấ lý v án hành chính còn góp ph n gi m b t nh ng mâu thu n, tranh ch p ả ầ kéo dài trong n i b nhân dân, t o ni m tin cho các c quan pháp lu t nói ề ạ chung và Toà án nói riêng.
Đi m quan tr ng nh t c a th lý v án hành chính trong lĩnh v c đ ể ụ
ơ ậ
ấ ủ ề ấ ị ế ụ ượ ệ
i quy t v án sau khi nh n đ ộ ả l ất ự ơ c đ n ượ c m t trong các quy t đ nh: ế ị ườ i i đ n ki n cho ng ệ ả ạ ơ ờ ụ
ụ ọ đai là c quan có th m quy n gi ả ẩ ki n trong th i gian nh t đ nh ph i ra đ Quy t đ nh th lý v án ho c quy t đ nh tr ế ị ặ ụ ứ ấ ịnh. kh i ki n khi có nh ng căn c nh t đ ế ị ệ ữ ở
ở ệ
ờ ụ ạ ậ ủ ố ụ
ờ
ể khi Toà án nh n đ ừ ườ ở
ượ ượ ể ệ ế ị
c tính t ữ ư
ế ị ụ ứ ạ
ẫ ở ủ ề ụ ợ
ộ ạ
ụ
ụ ườ ệ ủ ụ i ậ ậ ế ợ ích h p pháp c a các cá nhân, t ủ ả ổ ứ ễ ẫ
ạ Khi đã th a nh n kh i ki n và th lý v án hành chính là giai đo n ụ ừ cũng có th i t ng hành chính thì giai đo n này bao gi đ u tiên c a t ờ ầ ạ đi m b t đ u và th i đi m k t thúc. Th i đi m b t đ u c a giai đo n ể ắ ầ ủ ắ ầ ờ ế ể i kh i ki n và c đ n ki n c a ng c tính t này đ ệ ủ ậ ượ ơ khi Toà án có m t trong các quy t đ nh th i đi m k t thúc đ ộ ừ ế ờ k trên. Tuy nhiên, còn có nh ng Toà án ch a nh n th c h t v trí, t m ầ ậ ể quan tr ng c a th lý v án hành chính d n đ n tình tr ng th lý ch m, ậ ế ọ ệ m t vài tháng m i xem ng h p nh n đ n kh i ki n kéo dài, nhi u tr ớ ơ xét đ th lý. Vi c th lý ch m, kéo dài đã vi ph m các quy đ nh c a ủ ị ể ụ ụ ế ng đ n i quy t các v án hành chính, nh h pháp l nh th t c gi ưở ệ ả ch c d d n đ n b c xúc quy n và l ứ ế ề mà vi ph m hình s ạ ợ ự.
ự ấ ụ ụ
1.2.2
ẩ ẩ
Th m quy n th lí v án hành chính trong lĩnh v c đ t đai : Th m quy n chung Tòa án ch th lý các khi u ki n Quy t đ nh hành chính, ế ị ế ệ
hành vi hành chính v qu n lý đ t đai trong các lĩnh v c sau đây: ấ ự ả ề ề ỉ ụ ề
L p Hành chính 1-k35
Trang 19
ớ
ấ 1. Ban hành các văn b n quy ph m pháp lu t v qu n lý, s d ng đ t ậ ề ử ụ ả
ả ch c th c hi n các văn b n đó; đai và t ạ ả
i hành ệ i hành chính, l p và qu n lý h s đ a gi ớ ồ ơ ị ậ ả ớ
chính, l p b n đ hành chính; ổ ứ 2. Xác đ nh đ a gi ị ả ự ị ồ
ồ ị b n đ hi n tr ng s d ng đ t và b n đ quy ho ch s d ng đ t; ấ ả ấ ậ ạ ả ử ụ ạ ấ
ạ ử ụ ạ ạ ấ
3. Kh o sát, đo đ c, đánh giá, phân h ng đ t; l p b n đ đ a chính, ạ ả ồ 4. Qu n lý quy ho ch, k ho ch s d ng đ t; ử ụ ế 5. Qu n lý vi c giao đ t, cho thuê đ t, thu h i đ t, chuy n m c đích ấ ấ ồ ấ ụ ể ệ ậ ả ồ ệ ả ả
s d ng đ t; ử ụ ấ
ề ử ụ ồ ơ ị ả
ậ
ng quy n s d ng đ t trong th tr ấ 6. Đăng ký quy n s d ng đ t, l p và qu n lý h s đ a chính, c p ấ ậ gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t; ấ ấ 7. Th ng kê, ki m kê đ t đai; ể 8. Qu n lý tài chính v đ t đai; 9. Qu n lý và phát tri n th tr ị ườ ề ử ụ ấ ề ấ ể ề ử ụ ị ườ ng ứ ố ả ả ấ
b t đ ng s n; ấ ộ ả
10. Qu n lý, giám sát vi c th c hi n quy n và nghĩa v c a ng ụ ủ ự ệ ệ ề ườ ử i s
ả d ng đ t; ụ ấ
ủ ậ ề ể ệ ấ ị
11. Thanh tra, ki m tra vi c ch p hành các quy đ nh c a pháp lu t v ậ ề ấ đ t đai và x lý vi ph m pháp lu t v đ t đai; ạ ấ ử
i quy t khi u n i, t cáo các ả ế ề ấ ế ế ả ạ ố
12. Gi ạ i quy t tranh ch p v đ t đai; gi ấ ấ ệ
vi ph m trong vi c qu n lý và s d ng đ t đai; ả ạ ộ 13. Qu n lý các ho t đ ng d ch v công khai v đ t đai ị ử ụ ụ ề ấ ả
ấ ề
ố ự
ớ ố ơ ế ủ ụ ấ ỉ ẩ
ộ ộ ế ị ủ
ộ ườ ấ ố ự
Th m quy n theo c p tòa án: ẩ Đôi v i Tòa án nhân dân c p t nh, thành ph tr c thu c trung ́ ớ - i quy t theo th t c s th m đ i v i các Quy t đ nh hành ng gi ả ươ chính, hành vi hành chính liên quan đ n qu n lý đ t đai c a B Tài ế ả nguyên và Môi tr ng, UBND c p t nh, thành ph tr c thu c trung ỉ ấ ươ
ị ấ ệ ́ ớ ộ ỉ ố
ủ ụ ơ ẩ ế ị
ủ ệ ả
ấ ng, th tr n ị ấ ủ ố
ườ ng h p v a có đ n khi u n i đ n ng ạ ế ế
ợ ừ ơ ườ ế ừ ế ị ẩ ẩ ả
ng. ả Đôi v i Tòa án c p huy n, qu n, th xã, thành ph thu c t nh gi i ậ quy t theo th t c s th m đ i v i các Quy t đ nh hành chính, hành vi ố ớ ế ậ hành chính liên quan đ n qu n lý đ t đai c a UBND c p huy n, qu n, ấ ế th xã, thành ph thu c t nh và c a UBND xã, ph ị ộ ỉ ườ Th m quy n trong tr i ơ ề i quy t, v a có đ n kh i ki n đ i v i quy t đ nh ở ệ ố ớ ề ấ ả ế i kh i ki n làm văn b n l a ch n c ả ự ệ ả ầ ọ ở
có th m quy n gi hành chính, hành vi hành chính liên quan đ n qu n lý đ t đai ườ ặ ơ ả ấ
ở ọ
i kh i ki n l a ch n c quan gi i kh i ki n không làm đ ượ ở ề ấ ả ự ọ ệ ề ệ ườ ả ơ
ơ Tòa án ph i yêu c u ng 1. i quy t (ho c Tòa án ho c c quan qu n lý v đ t đai c p trên); quan gi ế ặ ả c văn b n l a ch n thì Tòa ng h p ng tr ườ ợ ườ án ph i l p biên b n v vi c ng ả i ệ ự ả ậ quy t.ế
2. Tr ng h p QĐHC, HVHC ch liên quan đ n m t ng i: ườ ế ợ ộ ỉ ườ
L p Hành chính 1-k35
Trang 20
ớ
ả ự ế ụ
ế ẩ
ả ế ề ầ
ế ạ
ọ ẩ ấ ự ườ
ể ứ ủ ơ ả
ệ
c gi ế ặ ề ế ế
ở ơ ườ ế ế ạ ạ ượ ồ ủ ờ ạ i quy t ho c đã đ ượ ệ
ụ ụ
i ng h p QĐHC, HVHC có liên quan đ n nhi u ng ợ ế ề ườ ườ
ồ i quy t v án, đ ng i quy t: Tòa án th lý gi + L a ch n Tòa án gi ụ ả ọ i có th m quy n c a c quan hành chính c p th i thông báo cho ng ấ ủ ơ ườ ờ t và yêu c u chuy n toàn b h s gi trên gi ộ ồ ơ ả i i quy t khi u n i bi ể ế ạ quy t khi u n i cho Tòa án (n u có) ế ế ế + L a ch n ng i có th m quy n c a c quan hành chính c p trên ề i quy t: Tòa án căn c vào đi m g kho n 1 Đi u 109 c a BLTTHC gi ả ế ả i i đ n kh i ki n và các tài li u kèm theo. N u h t th i h n gi l tr ả ạ ơ ở ệ ả c gi i quy t khi u n i mà khi u n i không đ ế ế ả ạ i khi u n i không đ ng ý và có đ n kh i ki n v án quy t nh ng ng ụ ư ế ủ ụ hành chính thì Tòa án xem xét đ ti n hành th lý v án theo th t c ể ế chung. 3. Tr + Ch có m t ng ộ
ơ ỉ ờ ẩ ộ ơ
ả ấ ở ạ ế ế ạ
i quy t đ ề i Tòa án có th m quy n, i có th m quy n thu c c quan ề ạ i i quy t khi u n i, nh ng ng ườ ự c th c ẩ i khác còn l ế ượ ạ ẩ ữ ề ả ạ ở
ườ
ạ i có th m quy n gi i v a kh i ki n VAHC t ườ ừ ẩ ế ệ + Tr ẩ
ờ ữ ế
ở ạ ế ề ự ề ự ế
ạ i có th m quy n gi i v a kh i ki n VAHC t ườ ừ ệ đ ng th i có đ n khi u n i đ n ng ườ ế ồ hành chính c p trên gi ế không kh i ki n, không khi u n i th m quy n gi ệ ế ng h p hi n nh trong tr ợ hai. ư ng h p có nhi u ng i Tòa án có ề ợ ườ ệ ả th m quy n, đ ng th i có đ n khi u n i đ n ng i ề ơ ồ ề ườ i này đ u l a ch n m t trong hai c quan quy t khi u n i và nh ng ng ộ ọ ơ ườ ạ ế ệ c th c hi n i quy t đ có th m quy n gi ế ượ ả ề ẩ nh trong tr ườ ư + Tr ẩ ờ ơ
i quy t thì th m quy n gi ẩ ả ng h p 2. ợ ng h p có nhi u ng ợ ườ ồ ề ế
i l a ch n ng i Tòa án có i v a kh i ki n VAHC t ườ ừ ả i ề ẩ ế i l a ch n Tòa ọ ườ ự ề i có th m quy n ở ạ ế ặ ộ i quy t và m t ho c m t s ng ườ ự ế ơ ả ộ ố ườ ẩ
ặ t nh sau: ư ề ợ i kh i ki n và ng ệ
c quan nào thì c ệ ề th m quy n, đ ng th i có đ n khi u n i đ n ng ườ quy t đ n khi u n i, trong đó có m t ho c m t s ng ộ ố án gi ọ ế i quy t phân bi gi ả - Tr ế ớ
i quy t (TA thông báo v i ng i có th m quy n gi i, nghĩa v c a ng ườ ớ ở ườ ụ ủ i khi u n i ạ ở ơ ế ẩ ườ ườ i ơ ế i quy t ề ả
ng h p quy n l ụ ủ ườ ệ ợ
ạ ộ ế ệ ng h p quy n l ợ ườ khi u n i đ c l p v i nhau thì ng ạ ộ ậ quan đó gi ế ả khi u n i). ạ ế - Tr ớ i, nghĩa v c a ng ề ợ i quy t và thông báo...và yêu c u chuy n h s ế i kh i ki n không đ c ộ ồ ơ ở ầ ể ả
ườ l p v i nhau thì TA gi ậ i quy t khi u n i. gi ả ế ế ạ
1.2.3 Đi u ki n th ề
ụ lý v án hành chính trong lĩnh v c đ t đai : ự ấ ụ ệ
Gi ng nh đã nói ư ụ
ố ộ ụ ả
ng. trên, th lý v án hành chính trong lĩnh v c đ t đai ụ ở ự ấ ề là m t m ng trong th lý v án hành chính, do đó nó có đ y đ các đi u ụ ủ ầ ụ Tòa án quy t đ nh th lý ki n th lý v án hành chính thông th ế ị ườ ụ ụ ệ
L p Hành chính 1-k35
Trang 21
ớ
ả ệ ả ề ề ệ ả ồ
ở - Ch th kh i ki n VAHC ph i có năng l c hành vi t t ng hành ệ VAHC khi có đ các đi u ki n sau (bao g m c vi c b o đ m đi u ki n ủ kh i ki n kh i t ở ố ệ ở ủ ể VAHC): ệ ố ụ ự ả
chính.
ậ ề ứ
ị
Căn c theo Đi u 48 Lu t TTHC năm 2010. 1. Năng lực pháp lu tậ tố t ngụ hành chính là khả năng có các quy n,ề M iọ cá nhân, nghĩa vụ trong tố tụng hành chính do pháp lu tậ quy đ nh. cơ quan, tổ chức có năng l cự pháp lu tậ tố t ngụ hành chính nh nư hau trong việc yêu c u Tầ ợi ích hợp pháp của mình. oà án b o ả v qệ uy n và l
ề 2. Năng l cự hành vi tố tụng hành chính là khả năng tự mình th cự nh chính hoặc yủ quy n cề ho người đ iạ
hi nệ quyền, nghĩa vụ t diện tham gia t ố t ng hà ụ chính. ố t ng hành ụ
3. Trường h pợ đương sự là người từ đủ 18 tu iổ trở lên có đ yầ đủ ười m tấ năng lực hành vi
khác. năng lực hành vi tố tụng hành chính, tr ngừ dân s ự ho c ặ pháp lu t ậ có quy đ nhị
4. Tr ngườ h pợ đ
ngươ sự là người chưa thành niên, người m t nấ ăng ngươ sự trong tố
lực hành vi dân sự thực hi nệ quyền, nghĩa vụ c aủ đ t ngụ hành chính thông qua người đ iạ di nệ theo pháp lu t.ậ
5. Trường h pợ đương sự là cơ quan, tổ chức thực hi nệ quy n,ề nghĩa
vụ tố t ngụ hành chính thông qua người đ i dạ i n theo p ệ háp luật.
c th c hi n th ở ệ ệ ự ự
ệ ộ - Vi c th c hi n kh i ki n, kh i t ứ
ệ ở
ứ ệ ề ở
ầ
ạ và th lý gi ụ ệ ế ả ở ộ
eo đúng hình đ ệ ở ố ượ ộ th c, n i dung do pháp lu t quy đ nh. Tuy các yêu c u v k t c u n i ầ ề ế ấ ị ậ VAHC không dung và hình th c th hi n c a vi c kh i ki n, kh i t ủ ở ố ệ ể ệ ph i là đi u ki n quy t đ nh đ i v i v c phát sinh quy n kh i ki n hay ệ ề ố ớ ệ ả ế ị VAHC, nh ng các yêu c u này l i có ý nghĩa th c ti n pháp lí kh i t ư ễ ự ở ố quan tr ng trong vi c kh i ki n, kh i t i quy t m t cách ở ố ệ ọ nhanh chóng, hi u qu đúng pháp lu t. ậ
Vi c kh i ki n kh i t VAHC vi ph m các yêu c u v hình th c ệ ệ ả ở ố ở ầ ạ ệ ề
ậ ừ
ệ ể ệ ệ ế ạ
i quy t v án, b o v quy n l ễ ế ụ ả ả
ợ ứ ủ ệ ề ứ ả
ả ở ộ
ượ ả
i kh i ki n, ng i b ki n; i quy t v án hành chính; ở c yêu c u gi ỉ ủ ế ụ ệ ị
ỷ ậ ộ
ứ , n iộ dung v a là hành vi trái pháp lu t v a là vi c làm thi u trách nhi m c a ủ ừ ệ ầ ch th kh i ki n, kh i t VAHC trong vi c bi u đ t chính th c và đ y ở ố ở ủ ể c Tòa án. T đây Tòa án không có đ thông tin đ yêu c u c a mình tr ủ ừ ướ ầ ủ i th c ti n và căn c pháp lí đ th lý gi ề ợ ể ụ ứ ự ích h p pháp c a cá nhân, t ậ ổ ứ Căn c theo kho n 1 Đi u 105 Lu t ch c. ủ TTHC năm 2010. 1. Đ n kh i ki n ph i có các n i dung chính sau đây: ệ ơ a) Ngày, tháng, năm làm đ n;ơ b) Toà án đ ầ c) Tên, đ a ch c a ng ườ ị ệ ườ ệ d) N i dung quy t đ nh hành chính, quy t đ nh k lu t bu c thôi vi c, ế ị ế ị ộ quy t đ nh gi i quy t khi u n i v quy t đ nh x lý v vi c c nh tranh, ế ế ị ụ ệ ạ ạ ề ế ị ử ế ả
L p Hành chính 1-k35
Trang 22
ớ
i quy t khi u n i v danh sách c tri ho c tóm t ặ ắ ả ế ế ử ạ ề ễ t di n
ạ ế
ị i quy t khi u n i (n u có); ế
ế ườ ạ ế ẩ i có th m ế i quy t; ờ
ạ
ỉ ặ ế ở
ệ
ả ầ
i ích h p pháp c a ng ủ ề ệ ợ
ợ ự ự ơ
ở ặ ữ ỉ
ở i kh i ể ườ i đ i di n theo pháp lu t c a c quan, ậ ủ ơ ở ng h p kh i ố ơ ườ ợ i ch a thành niên, ườ ư ể ả i đ i di n ệ i m t năng l c hành vi dân s thì đ n kh i ki n do ng ệ ườ ạ ấ i này ký tên ho c đi m ch . Kèm theo đ n ơ ể ở i kh i ườ ứ ủ ệ ầ
n i dung gi ộ bi n c a hành vi hành chính; ế ủ đ) N i dung quy t đ nh gi ế ế ị ả ộ e) Các yêu c u đ ngh Toà án gi ả ề ầ g) Cam đoan v vi c không đ ng th i khi u n i đ n ng ề ệ ồ i quy t khi u n i. quy n gi ế ề ả 2. Ng i kh i ki n là cá nhân ph i ký tên ho c đi m ch ; ng ệ ườ ả ki n là c quan, t ch c thì ng ườ ạ ệ ổ ứ ơ t ch c đó ph i ký tên và đóng d u vào ph n cu i đ n; tr ấ ổ ứ ki n đ b o v quy n, l ệ ng ườ theo pháp lu t c a nh ng ng ườ ậ ủ kh i ki n ph i có các tài li u ch ng minh cho yêu c u c a ng ệ ả ki n là có căn c và h p pháp. ứ ợ
ề ế ấ ứ
ế ậ
ắ
ụ ệ
ở ệ Do đó các yêu c u v k t c u n i dung, hình th c th hi n c a vi c ệ ộ ầ ể ệ ủ VAHC là căn c th lý VAHC không th b qua. Tuy ứ ụ ở ể ỏ t pháp lu t ho c thi u th n ậ ặ ế ể c. Chính vì th , Tòa án không nên tùy ti n ệ ế ở ố ự th c ở ủ ể c a các ề ở ố ủ ẫ ả ệ ầ
kh i ki n, kh i t ở ố ệ nhiên vi c vi ph m trên là do không hi u bi ạ ệ tr ng và có th kh c ph c đ ọ ụ ượ ể ch i th lý VAHC mà c n h t ng d n ch th kh i ki n, kh i t ừ ố ầ ướ hi n đúng các yêu c u này đ đ m b o quy n kh i ki n kh i t ở ể ả ệ ậ ch c cá nhân theo quy đ nh c a pháp lu t. c quan t ơ ổ ứ ủ ị
ộ ả ề
ẩ ế
ệ ề ẩ
ẩ ả
ả ẩ ườ ế
i là căn c ề
ế ệ ệ t đ h n ch tình tr ng t ế ư ờ ầ ạ
ế ủ i quy t c a ở ố i quy t khi u n i ti p theo hay Tòa án khác ả ạ Đi u 29, Đi u ề ề ị ế ủ i quy t c a i quy t khi u n i ti p theo hay tòa án khác ứ ở ạ ề i m t th i đi m có nhi u ể ế ể ạ i quy t cùng m t v vi c. ế
không thu c th m quy n gi - V vi c kh i ki n kh i t ẩ ở ụ ệ i có th m quy n gi ng ạ ế ế ườ theo s phân đ nh th m quy n do pháp lu t quy đ nh t i ề ự ậ ị Không thu c th m quy n gi 30 Lu t TTHC năm 2010. ề ậ ộ ng i có th m quy n gi ế ạ ề VAHC nh ng l không ph i là đi u ki n kh i ki n kh i t ở ố ả th lý VAHC c n thi ộ ạ ụ c quan gi ả ơ Trong quá trình gi ộ ụ ệ ế ủ ụ ơ ẩ ế ả
ự ế
ụ ộ ề ẩ
ủ ụ
i quy t VAHC theo th t c s th m n u Tòa án , lao ả i quy t v án này là thu c th m quy n c a mình thì ế ụ t ng quy i quy t v án đó, đ ng th i thông báo cho các ủ i v án theo th t c chung do pháp lu t t ậ ố ụ ả ế ạ ụ ệ ố ờ ồ
phát hi n đây không ph i là VAHC mà là v án khác (dân s , kinh t ệ đ ng) và vi c gi ộ ệ ả i quy t l Tòa án gi ả đ nh đ i v i vi c gi ớ ị đ ươ ế ụ ng s và VKSND cùng c p bi ế ấ
+ Tr ướ ng h p tr ợ ử
ệ ệ ự ườ ơ ẩ t. ế ị ả
c khi có quy t đ nh đ a v án ra xét x theo th ụ ư ế ụ c phân công gi ề ủ ẩ
ả ổ ụ ượ ậ ứ ề
ề ẩ ờ ồ
ng s và VKSND cùng c p bi ủ t c s th m mà phát hi n vi c gi i quy t v án này là thu c th m ẩ ộ ụ i quy t VAHC quy n c a Tòa án khác thì Th m phán đ ế ể c n căn c vào kho n 1 Đi u 32 c a Lu t TTHC xóa s th lý, chuy n ủ ả ầ h s v án cho Tòa án có th m quy n , đ ng th i thông báo cho các ồ ơ ụ t. đ ự ươ ế ấ
L p Hành chính 1-k35
Trang 23
ớ
ng h p sau khi đã có quy t đ nh đ a v án ra xét x theo th ợ ụ
ộ ệ ư ế ụ
ạ
ậ ủ ử ậ
ủ + Tr ử ế ị ườ i quy t v án này thu c th m quy n t c s th m mà phát hi n vi c gi ề ẩ ả ệ ụ ơ ẩ ộ ồ i phiên tòa H i đ ng c a Tòa án khác thì Tòa án ph i m phiên tòa và t ở ủ xét x v n d ng kho n 3 Đi u 139 c a Lu t TTHC ra quy t đ nh đình ế ị ch vi c xét x , chuy n h s v án cho Tòa án có th m quy n. ề ả ề ồ ơ ụ
ở ệ ả ể ở ố ợ ộ
tr l VAHC không thu c tr i ạ Đi u 109 Lu t TTHC năm 2010.
ẩ ả ng h p Tòa án ph i ườ ậ ng h p sau đây: ườ ệ ở ợ
ề ệ
t ng hành chính; ề ữ ở ự ố ụ
ệ ệ
ệ ụ ế ở
ụ ỉ ệ ử Vi c kh i ki n, kh i t ệ i đ n kh i ki n theo quy đ nh t ở ả ạ ơ ị ệ 1. Toà án tr l i đ n kh i ki n trong nh ng tr ả ạ ơ a) Ng i kh i ki n không có quy n kh i ki n; ệ ở ườ i kh i ki n không có đ năng l c hành vi t b) Ng ủ ệ ở ườ c) Th i hi u kh i ki n đã h t mà không có lý do chính đáng; ờ d) Ch a có đ đi u ki n kh i ki n v án hành chính; ư đ) S vi c đã đ ự ệ ở ủ ề ượ ế ằ ế ị ủ ả ặ
ệ i quy t b ng b n án ho c quy t đ nh c a Toà c gi ả ậ
ả án đã có hi u l c pháp lu t; ệ ự ẩ
ở ả i
quy t khi u n i trong tr ng h p quy đ nh t ị ạ ề ự ệ ườ ế ề ộ i kh i ki n l a ch n gi ả ệ ự ườ i quy t v vi c theo th t c gi i Đi u 31 c a Lu t này; ủ i quy t c a Toà án; ế ủ ế ụ ệ ạ
ệ ề
ủ ụ ậ i kho n 1 Đi u 105 ạ i kh i ki n s a đ i, b sung theo quy ổ ọ ợ ủ ộ ườ ị ệ ử ả ổ ở
e) S vi c không thu c th m quy n gi g) Ng ế h) Đ n kh i ki n không có đ n i dung quy đ nh t ượ ậ
c thông báo quy đ nh t ạ ả ị
i kho n 1 Đi u 111 c a ủ ề ề ạ ứ i kh i ki n không xu t trình biên lai n p ti n t m ng ườ ộ
ợ
ơ ở c ng c a Lu t này mà không đ ậ ủ i Đi u 108 c a Lu t này; đ nh t ề ủ ạ ị i) H t th i h n đ ờ ạ ế ượ Lu t này mà ng ở ậ án phí cho Toà án, tr tr ừ ườ ở ườ ệ
ấ ệ ng h p có lý do chính đáng. i đ n kh i ki n và các tài li u kèm theo cho ng ả ạ ơ ả ở
ả c g i ngay cho Vi n ki m sát cùng c p. i kh i 2. Khi tr l ở ệ ả i đ n kh i ki n. Văn b n ki n, Toà án ph i có văn b n ghi rõ lý do tr l ệ ả ạ ơ ệ tr l ấ ể ệ ả ạ ơ i đ n kh i ki n đ ở ệ ượ ử
ở ố ườ
ng h p đ
ả ụ ộ ễ , Pháp l nhệ án phí, l ệ
ườ ừ ườ ậ ố
ụ ả ấ
ụ ệ ố ệ ữ ộ ộ ộ
i kh i ki n ph i đ ệ ả ượ
ậ Kho n 1 Đi u 111 Lu t TTHC ộ ố ứ ụ ị ính s th m c a ng ườ ầ
ư ơ ẩ c khi Tòa án th lí VAHC là c n thi ụ ạ ế ể ề ệ ế ệ ệ ạ ở ở
Th t c th lý v án hành chính trong lĩnh v c đ t đai : ề ạ i kh i ki n đã hoàn thành nghĩa v n p ti n t m - Cu i cùng, ng ệ c mi n theo quy đ nh ng án phí hành chính s th m ơ ẩ , tr tr ị ợ ượ ứ phí c a pháp lu t( ề ủ ng v Qu c h i s 10/2009/PL-UBTVQH10 Tòa án c a y ban Th ủ Ủ ngày 27/02/2009). Tuy không ph i là căn c th lí chi ph i nh ng v n đ ề thu c n i dung v vi c nh ng vi c xác đ nh trách nhi m n p ti n t m ề ạ ệ ự c th c ng án phí hành ch ở ủ ứ t đ đ cao trách nhi m hi n tr ệ ướ ệ c a ch th kh i ki n, h n ch vi c kh i ki n tràn lan hay l m d ng ụ ủ ể ủ quy n kh i ki n VAHC. ệ ở ề ủ ụ 1.2.4 ự ấ ụ ụ
ề ụ ậ
Theo Đi u 111 Lu t TTHC thì th t c th lý v án hành chính cũng ủ ụ ự ủ ụ th t c ư ụ ụ ự ấ ụ
nh th lý v án hành chình trong lĩnh v đ t đai theo trình t sau:
L p Hành chính 1-k35
Trang 24
ớ
ở ơ ẩ ậ ệ ệ ế
ở ơ ụ
i quy t thì thông báo cho ng ế
ườ ườ ệ ượ
i kh i ki n bi ấ i kh i ki n bi ở ườ i kh i ki n đ ệ ở ề ạ ứ ụ ụ
ặ ệ ngày nh n đ ờ ạ ề ạ ứ ườ ệ ộ
ả ộ ườ ở
ở
ườ ễ ệ ộ
ế ề ệ ượ ề ạ ứ ườ ng h p ng ợ ả ộ
i kh i ki n bi t vi c th ệ ặ ẩ ườ ế ệ ở
Sau khi nh n đ n kh i ki n và các tài li u kèm theo, n u Th m phán c phân công xem xét đ n kh i ki n xét th y v án hành chính thu c ộ đ ệ ượ ế ể ọ t đ h th m quy n gi ả ề ẩ ộ ng h p ng n p ti n t m ng án phí; tr c mi n n p ộ ễ ợ ề ạ ứ ti n t m ng án phí ho c không ph i n p ti n t m ng án phí thì thông ả ộ ề ạ ứ t v vi c th lý v án. Trong th i h n 10 báo cho ng ở ngày làm vi c, k t c thông báo n p ti n t m ng án ậ ể ừ i kh i ki n ph i n p ti n t m ng án phí. phí, ng ệ Toà án th lý v án vào ngày ng ộ i kh i ki n xu t trình biên lai n p ụ ấ ệ ụ c mi n n p ti n i kh i ki n đ ti n t m ng án phí. Tr ề ượ ở ườ ề ạ ứ t m ng án phí ho c không ph i n p ti n t m ng án phí thì ngày th lý ụ ề ạ ứ ạ ứ ụ v án là ngày Th m phán thông báo cho ng ụ lý.
ị ậ ể ừ
i kh i ki n ph i xu t trình biên l ờ ạ ệ ả ờ
ấ ư ậ ể
ng h p sau m t kho ng th i gian dài, k t ả ể ừ ộ ộ
ệ
ề ạ ứ ế ưở ở ờ ế ệ ả
Lu t TTHC không quy đ nh trong th i h n bao lâu, k t ngày kh i ở ạ ộ ki n n p ti n t m ng phí, ng i n p ườ ộ ệ ề ạ ứ ti n t m ng án phí đ Tòa án th lý VAHC. Nh v y, có th x y ra ề ạ ứ ể ả ụ ề ạ ứ ngày n p ti n t m ng tr ợ ườ i kh i ki n m i xu t trình biên lai n p ti n t m ng án phí, án phí, ng ộ ớ ườ d n đ n vi c th i gian x lý v vi c kéo dài, nh h ng đ n vi c xác ệ ử ẫ minh, thu th p tài li u, ch ng c c a v án. ứ ậ ờ ấ ụ ệ ứ ủ ụ ệ
1.2.5 Nh ng tr
i đ n kh i ki n : ữ ườ ng h p tr l ợ ả ạ ơ ở ệ
ố ụ ẩ
ả ậ ị
ẫ
t ng do Tòa án có th m quy n ề ng đã quy đ nh v các tr ườ ả i ch i gi ố ố Bao ch i. ở ủ ứ ế ổ
Th lý v án hành chính là hành vi t ụ ụ Đi u ề 109 Lu t TTHC th c hi n, t ạ kho n 1 i ề ệ ự i đ n kh i ki n, có nghĩa là Tòa án v n có th t h p tr l ể ừ ệ ả ạ ơ ợ quy t khi u ki n c a cá nhân, t ch c n u có căn c đ t ứ ể ừ ệ ế ế g m :ồ
ng h p sau đây: ở ệ ữ ườ ợ
ề ệ
t ng hành chính; ố ụ ở ự
ệ ệ
ệ ụ ế ở
i đ n kh i ki n trong nh ng tr “1. Toà án tr l ả ạ ơ i kh i ki n không có quy n kh i ki n; a) Ng ệ ở ườ b) Ng i kh i ki n không có đ năng l c hành vi t ủ ệ ở ườ c) Th i hi u kh i ki n đã h t mà không có lý do chính đáng; ờ d) Ch a có đ đi u ki n kh i ki n v án hành chính; ư đ) S vi c đã đ ự ệ ở ủ ề ượ ế ằ ế ị ủ ặ ả
ệ c gi i quy t b ng b n án ho c quy t đ nh c a Toà ả ậ
án đã có hi u l c pháp lu t; ệ ự ẩ ả
ở ả i
quy t khi u n i trong tr ng h p quy đ nh t e) S vi c không thu c th m quy n gi g) Ng ế ề ộ i kh i ki n l a ch n gi ệ ự ả ườ ự ệ ườ ế ọ ợ ạ i quy t c a Toà án; ế ủ ế ụ ệ ạ i quy t v vi c theo th t c gi i Đi u 31 c a Lu t này; ủ ủ ụ ậ ề ị
L p Hành chính 1-k35
Trang 25
ớ
ệ ề
ủ ộ ườ i kho n 1 Đi u 105 ạ i kh i ki n s a đ i, b sung theo quy ổ ị ệ ử ả ổ ở
h) Đ n kh i ki n không có đ n i dung quy đ nh t ượ ậ
c thông báo quy đ nh t ạ ị ả
ườ ủ i kho n 1 Đi u 111 c a ề ề ạ ứ i kh i ki n không xu t trình biên lai n p ti n t m ng ộ
ệ ấ ng h p có lý do chính đáng .” ơ ở c ng c a Lu t này mà không đ ậ ủ i Đi u 108 c a Lu t này; đ nh t ề ủ ạ ị i) H t th i h n đ ượ ờ ạ ế Lu t này mà ng ở ậ án phí cho Toà án, tr tr ừ ườ ợ
ỉ ệ ở ệ ụ i kh i ki n không có quy n kh i ki n: ể ọ
ở ế ọ ử ơ ế ẩ
ệ ậ ở ơ
ế ẽ ườ ệ ệ ở ở
l ụ ề ở ở
ể ệ ị
ể ệ
ủ ế ợ
ề i kh i ki n không có đ năng l c hành vi t t ng hành - Ng ườ ề ở ệ ch c ch có th kh i ki n v án hành chính khi h có Cá nhân, t ở ứ ổ quy n kh i ki n. N u h g i đ n kh i ki n đ n Tòa án mà th m phán ệ ở ệ ề ứ c phân công xem xét, nh n th y đ n kh i ki n thi u tính căn c đ ấ ượ i kh i ki n không có quy n kh i ki n) thì s ra quy t đ nh pháp lý(ng ế ị ề ủ i đ n kh i ki n. Ví d : A kh i ki n v hành vi hành chính c a tr ệ ả ạ ơ ệ ề (ki m tra hàng hóa c a du khách du l ch là Vi công ch c h i quan t ki u ủ ứ ả tên B không đúng quy trình ki m tra), A kh i ki n v hành vi hành chính ở không liên quan tr c ti p đ n quy n, l ủ ề i ích h p pháp c a mình. ố ụ ự ế ệ ợ ự ườ ở
Lu t TTHC có quy đ nh n - Ng chính. ậ ị
ề
ăng lực pháp lu tậ tố t ngụ hành chính là khả năng có các quy n,ề nghĩa vụ trong tố tụng hành chính do pháp lu tậ quy M iọ cá nhân, cơ quan, tổ chức có năng l cự pháp lu tậ tố t ngụ hành đ nh. ị ợi ích hợp oà án b o ả v qệ uy n và l chính nh nư hau trong việc yêu c u Tầ pháp của mình. Bao g m năng l c hành vi và năng l c ch th : ủ ể ự ự
ồ + Năng l c hành vi: ự nh chính hoặc yủ quy n cề ụ là khả năng tự mình th cự hi nệ quyền, nghĩa vụ ố t ngụ ho người đ i diạ ện tham gia t
ố t ng hà t hành chính.
+ Năng l c ch th : ự
ủ ể đương sự là người từ đủ 18 tu iổ trở lên có đ yầ ười m tấ năng lực hành vi
đủ năng lực hành vi tố tụng hành chính, tr ngừ dân s ự ho c ặ pháp lu t ậ có quy đ nhị
t ng hành chính ố ụ ế
khác. thì N u ch th không có đ năng l c ự hành vi t t ng hành chính do pháp lu t quy ố ụ ủ ể ề ủ ụ ậ
không có quy n và nghĩa v trong t đ nh. ị
ậ ề ả ậ ị
Do đó Lu t TTHC có quy đ nh thêm kho n 4 Đi u 48 Lu t TTHC: ngươ sự là người chưa thành niên, người m t nấ ăng lực ngườ h pợ đ ngươ sự trong tố t ngụ
“Tr hành vi dân sự thực hi nệ quyền, nghĩa vụ c aủ đ hành chính thông qua người đ iạ di nệ theo pháp lu tậ ”
ờ ệ
ở ệ ệ - Th i hi u kh i ki n đã h t mà không có lý do chính đáng ế ể ệ ọ ở ộ
ứ ờ ờ ụ ụ ệ ế
ở
i đ n kh i ki n cho ng i kh i ki n. Th i hi u kh i ki n là m t căn c quan tr ng đ Tòa án quy t đ nh có th lý v án hay không , n u th i hi u này đã h t mà ế ế ị ể ụ i kh i ki n không có lý do chính đáng thì Tòa án không th th lý ng ệ ườ V án hành chính mà s tr l ệ ở ụ ẽ ả ạ ơ ườ ệ ở
L p Hành chính 1-k35
Trang 26
ớ
ụ ở ệ
-Không đ đi u ki n kh i ki n V án hành chính Đây là tr ch c kh i ki n đã không th c hi n th ở ệ ệ ổ ứ ủ ề ườ
ở ậ ề ệ ng h p cá nhân, t ạ
ở ầ i Đi u 105 Lu t TTHC ng h p pháp lu t yêu c u ng ậ
ẩ ợ ế ụ ả ề
ủ ự mà đã kh i ki n v án ệ i kh i ki n ph i có ệ ườ ặ i quy t khi u n i l n đ u c a c quan có th m quy n mà ầ ủ ơ ả ệ ạ
ư c gi i quy t b ng b n án ho c quy t đ nh đã có ặ ả ế ị ế ị ế ằ
ở ở ệ ế ệ ụ
ớ ạ ề ệ ườ ẩ
ộ ả ặ ả ầ ế ị
ả ệ ự
ể ượ ệ ạ ế ị ở
ở ệ i kh i ki n không th kh i ki n l ệ ở ọ ử ơ
ở ệ ườ ậ ố
ẩ ề
ậ ủ ườ ặ ế
ộ ầ i quy t theo quy đ ịnh c a pháp lu t. ẩ
ườ ợ t c t quy đ nh t t ng ị ụ ố ụ hành chính ho c tr ườ quy t đ nh gi ế ị ế ạ ầ i ch a có quy t đ nh đó. i kh i ki n l ng ở ườ - S vi c đã đ ả ượ ự ệ hi u l c pháp lu t ệ ự ậ i kh i ki n đã ti n hành kh i ki n v án Đi u này có nghĩa là ng ề ộ i Tòa án có th m quy n v i cùng m t quan h , cùng m t hành chính t ộ ế v n đ cùng m t yêu c u mà đã có b n án ho c quy t đ nh gi i quy t ề ấ v vi c đó và b n án hay quy t đ nh đó đã có hi u l c pháp lu t thì ụ ệ ậ ữ c n a. ng i V án hành chính đ ụ ườ ứ N u h g i đ n kh i ki n đ n Tòa án có th m quy n thì Tòa án căn c ẩ ế ế ề ệ đ tr l ề 109 Lu t TTHC vào đi m ể đ, Kho n 1, Đi u i đ n kh i ki n. ể ả ạ ơ ở ả i kh i ki n mu n kh i ki n V án hành chính khác ng h p ng Còn tr ụ ệ ở ợ v i v n đ khác ho c v i yêu c u khác thì Tòa án có th m quy n s ẽ ề ớ ớ ấ xem xét đ gi ể ả ự ệ ợ ề ủ ứ ấ
ự ệ ề ệ ế ị ế ề ề
ứ ữ
- Tr ẩ ậ ộ
ẩ ố ớ ấ ự ệ ẩ ộ ẩ ọ ề ộ
ườ
ườ
c l ượ ạ ệ ở ườ ụ
ệ ớ
ụ ả
i đ n kh i ki n cùng tài li u, ch ng c kèm theo cho ng ứ ệ ở
). ả ậ
hi tr l
Ngoài ra, theo kho n 2 Đi u 109 Lu t TTHC 2010 thì k ở ườ ệ
i đ n ả ạ ơ i kh i ki n, Toà án ph i có ả ệ i đ n kh i ki n ở ở ả ệ ở
i toàn b ệ ở
ườ ệ ở
l ả ạ ử : “ Tr . Lu t TTHC cũng quy đ nh ả
ế ị ế
ế ị
ờ ạ i quy t khi u n i, ng ế ế ệ ề ả
ở ị ớ ườ ế ạ ề
ngày nh n đ S vi c không thu c th m quy n c a Tòa án ng h p này chia làm hai lo i: Th nh t, s vi c không thu c ộ ạ ỷ th m quy n theo th m quy n chung nh khi u ki n v quy t đ nh k ư lu t bu c thôi h c đ i v i sinh viên....Th hai là nh ng s vi c không thu c th m quy n theo c p lãnh th , t c là s vi c thu c th m quy n ề ự ệ ổ ứ ế i g i đ n kh i ki n đ n c a Tòa án c p huy n mà ng i kh i ki n l ệ ạ ử ơ ệ ở ệ ấ ủ ở Tòa án c p t nh và ng ng h p trên thì i. Khi g p m t trong hai tr ấ ỉ ợ ộ ặ ng h p đã i đ n kh i ki n tránh tình trang th lý sai. Tr Tòa án tr l ợ ả ạ ơ th lý V án hành chính sau đó m i phát hi n sai sót thì Tòa án s đình ẽ ụ ụ i quy t v án hành chính, xóa tên v án đó trong s th lý và ch vi c gi ổ ụ ỉ ệ ế ụ ở i kh i tr l ứ ườ ệ ả ạ ơ 20, Lu t TTHC 2010 Đi u 1ề ki n( ệ đi m đ kho n 1 ể ậ ề ả kh i ki n và các tài li u kèm theo cho ng ệ ệ i đ n kh i ki n. Văn b n tr l văn b n ghi rõ lý do tr l ả ạ ơ ả ả ạ ơ c g i ngay cho Vi n ki m sát cùng c p đ ấ ể ệ ượ ử ộ Cùng v i vi c tr i đ n kh i ki n, Tòa án cũng tr l ệ ả ạ ơ ớ i kh i ki n đã g i kèm theo nh ng tài li u, ch ng c ứ (n u có) mà ng ệ ế ừ ữ ngườ (kho n 2 Đi u 109 Lu t TTHC) ậ ị ề ậ i quy t khi u n i c a Chánh án Toà h p không đ ng ý v i quy t đ nh gi ạ ủ ế ả ớ ồ ợ c quy t đ nh ngày nh n đ án thì trong th i h n 10 ngày làm vi c, k t ậ ượ ể ừ ệ i kh i ki n có quy n khi u n i, Vi n ki m gi ể ạ ế ế sát cùng c p có quy n ki n ngh v i Chánh án Toà án c p trên tr c ti p. ấ ế c khi u n i, ki n Trong th i h n 07 ngày làm vi c, k t ể ừ ấ ờ ạ ệ ự ạ ượ ệ ế ậ
L p Hành chính 1-k35
Trang 27
ớ
ị ự ế ế
ngh , Chánh án Toà án c p trên tr c ti p ph i gi ả ấ Chánh án Toà án c p trên tr c ti p là quy t đ nh gi ” ả ế ị ự ế ủ i quy t. Quy t đ nh c a i quy t cu i cùng ả ế ị ố ế ấ
ệ ề ề ạ ứ
ệ ề ụ
ả ệ ệ ề m c 1.2.3. Đi u ki n th lý v án hành chính ỏ
ề
ệ ể ụ ế ị ở ụ ụ ụ ứ ủ
ị ụ ụ ươ ộ ố ế
ng 2. ấ
ề ệ ở ụ ụ
ạ ộ Đi u ki n v nghĩa v n p ti n t m ng án phí ề ụ ộ Nh đã phân tích ư ụ Vi c kh i ki n v án hành chính ph i th a mãn các đi u ki n trên thì ở ệ c Tòa án th lý. Các đi u ki n này giúp Tòa án xem xét tính h p m i đ ợ ệ ớ ượ ụ pháp và tính có căn c c a vi c kh i ki n đ quy t đ nh có th lý v án ệ ở hay không. Ch Th c tr ng và m t s ki n ngh và th lý v án hành chính ạ ự trong v n đ đ t đai. ề ấ Th c tr ng v kh i ki n và th lý v án hành chính trong ạ ự 2.1 lĩnh v c đ t đai ự ấ ả
ế ệ ủ ổ ứ ể ch c. Vi c ng ườ
ấ ừ ộ ượ ấ ạ ố ề
ấ ữ ơ
ệ ướ ớ ồ
i t a, tái đ nh c , b i th ị
ế ị ả ỏ
c gi i ích h p pháp c a công dân, t ượ ườ ợ còn xâm h i đ n quy n, l ướ ợ ạ ế ủ ề
t c p đ u xu t phát t ấ c v i công dân, t ư ồ ỏ c các c quan Hành chính Nhà n ơ ng h p ạ ử ề ộ ị
ủ ấ ầ ơ
ữ ề ề ẩ
ự ấ ướ ả ặ
ế ạ
ấ ề i chính sách đ t đai c a n ủ ướ ấ ấ ngu n g c sâu xa t ố ừ ạ ả
ạ ớ
i quy t khác nhau, s không th ng nh t v đ ườ ự ế ả ố
ề ạ ộ ắ ự ồ ề ng l ế ấ ề ườ ả ố ư ế ị ng l ụ i gi ệ ự ấ ệ
ứ ạ ấ ấ ứ ự ề
ờ ủ ế ự ử ề
ể ử ấ
ữ ả ơ
ấ ế ủ i dân cũng không bi ế ầ ậ
ấ ạ ơ ồ ọ
ọ Ho t đ ng qu n lý nhà trong lĩnh v c đ t đai luôn là “đi m nóng” c a m i ủ ự ấ i dân khi u n i hành vi khi u n i, t ạ cáo c a công dân, t ế m t nguyên nhân chính đó là: Vi c gi kéo dài, v ả i ệ quy t các tranh ch p đ t đai trong n i b nhân dân; gi a c quan Hành chính ộ ộ ế ch c khi th c hi n các chính sách thu h i, đ n bù, nhà n ề ự ổ ứ gi ng không th a đáng, thu thu v đ t đai,… ế ề ấ ườ ả ỏ i quy t k p th i, th a đáng, không đ ờ ổ nhi u tr ợ ề ch c. Bên c nh đó là thái đ làm vi c quan liêu, c a quy n, hách d ch, xa d i ờ ệ ứ ướ c dân chúng, gây b t bình trong qu n chúng nhân dân c a các c quan nhà n có th m quy n hay các cá nhân có th m quy n. Chính nh ng đi u này càng ẩ làm cho ho t đ ng qu n lý nhà n ề c trong lĩnh v c đ t đai càng g p nhi u khó khăn, tr c tr . ở ấ S dĩ lĩnh v c qu n lý đ t đai t o ra nhi u tranh ch p, khi u ki n là do xu t ả ở ệ phát t ề c ta tr i qua nhi u th i kỳ, nhi u giai đo n khác nhau đi kèm v i nó chính là các quy đ nh, h ng ướ ờ ả i d n, đ i gi ố ẫ quy t khi u ki n trong lĩnh v c đ t đai đã đ a đ n h qu là các v án hành ế chính trong lĩnh v c này luôn ph c t p, m t r t nhi u th i gian, công s c và ự ho t đ ng x án hành chính trong lĩnh v c Hành chính ch y u là v lĩnh v c ạ ộ đ t đai. Khi các tranh ch p đ t đai không còn có th x lý, không còn thu c ộ ấ i quy t c a các c quan xét x hành chính n a thì các v án th n quy n gi ụ ử ề ẩ ầ t ph i trông c y vào ai? D n d n, hành chính này ng ả ườ dân chúng m t ni m tin vào các c quan xét x và tình tr ng t n đ ng án c ứ ử ề kéo dài mãi.
ệ ự
ủ ế ị ớ
ng v Qu c h i ngày 18/9/2012 cho th y th c tr ng nhi u b t c p trong ố ộ i quy t khi u n i, ạ ế ế i y ban ạ Ủ ấ ậ
Báo cáo giám sát vi c th c hi n chính sách pháp lu t v gi ệ ậ ề ả cáo c a công dân v i các quy t đ nh hành chính v đ t đai t t ố ề ấ th ề ườ ạ ự c ta hi n nay. khi u ki n hành chính v v n đ đ t đai ệ ế ấ n ở ướ ụ ệ ề ấ ề ấ
L p Hành chính 1-k35
Trang 28
ớ
ơ ế ệ ướ ủ ử
ầ ợ ủ c các c p đã ti p nh n và x lý trên 1,2 tri u đ n th ấ
ơ ư ố ụ cáo trong đó s liên quan đ n đ t đai chi m g n 70%. S v cáo ế ế ế ế ế ố ụ ố ấ ố ỉ
ế
cáo đ i v i các quy t đ nh hành ế ế ị
ế ế ị
ị ế ồ ấ
ế ụ
ạ ế ị ể ề ấ
ế ậ
ế cáo đông ng ứ c có h n 3.800 đoàn khi u n i, t ơ ế
ạ ế ườ ố ụ
ố ầ ạ ặ ừ
ấ
ỉ ả ế ụ cáo ho c v a khi u n i, v a t ừ ố ế ừ ế ế năm 2004 đ n năm 2011, Tòa án nhân dân các c p đã ụ
ư
ế ế ử ớ ế
ụ ầ
ở ộ ầ ệ ầ ụ ụ ế
ấ ử ế ụ ả ụ ệ ầ ụ ộ
ụ ế ầ ạ i kh i ki n đúng và đúng m t ph n t ệ ở ử ố
ấ ả
ể ấ ệ ế
ộ c đ a ra xét x . ử cáo c a công dân là có c s , vi c ra ơ ở ề ư ậ ế ị
ạ
ề t l ế ượ
ụ ệ ế ố
ng không nh là ki n các quy t đ nh hành chính c a chính quy n liên quan ệ ỏ
ề ủ , Qu c h i khóa XIII v công tác c a ng án hành ươ Trong s các v ki n hành chính, chi m m t ộ ế ủ ế ị ệ c coi là nóng b ng nh t, nhi u khi u ki n ấ ề ế ề ỏ
ự ượ ỉ ế i quy t khi u ế ả
ử ứ ự
ượ
không ch công tác x án hành chính mà qua gi ề cáo trong lĩnh v c này cũng ch ng minh, chính quy n c s có nhi u ắ c kh c ế ị ấ ắ ư ả
i dân ph i ki n ra tòa hành chính. ng đ n th khi u n i v n là ế ề ơ ở i đó không đ ỗ ệ ư ạ ẫ ệ ơ
ả
ế ể ề ẫ
ủ ề ậ ị
i dân còn thi u ki n th c pháp lý c n thi ế ế ế ầ
ấ ậ t trong v n đ gi ề ả ấ ấ ế
ứ ệ ụ ị ở ề ủ ậ
ơ ế ấ ậ ề ậ ặ ở
Theo s li u t ng h p c a Thanh tra Chính ph , năm 2003 - 2010, các c quan ố ệ ổ hành chính nhà n ậ khi u n i, t ế ạ ố khi u n i đúng chi m x p x 20%, có đúng có sai chi m 28%, s v t ấ ạ đúng chi m 16,2%, có đúng có sai chi m 29,6%. ế Trong qu n lý đ t đai, n i dung khi u n i, t ạ ố ố ớ ộ ả ấ 3 n i dung, g m khi u n i các quy t đ nh hành chính ch y u t p trung ồ ạ ộ ở ủ ế ậ ạ chính v thu h i đ t, b i th ng, h tr , tái đ nh c chi m 70%; khi u n i ỗ ợ ườ ề ư ồ các quy t đ nh hành chính v giao đ t, cho thuê, cho phép chuy n m c đích ề ế ị ấ ồ s d ng đ t chi m 20%; khi u n i các quy t đ nh hành chính v c p, thu h i ế ấ ử ụ Gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t chi m 10%. Năm 2005 - tháng 6/2009, ấ ề ử ụ ấ c n i. Năm 2010 có trên ạ ố ả ướ ạ i 3.200 đoàn, năm 2011 có g n 4.200 đoàn. Trên 70% s v là khi u n i, còn l là t cáo. Cũng theo báo cáo, t i quy t 2.857 v chi m 71,5%, trong đó: đình ch th lý s th m 3.994 v , gi ơ ẩ ụ i quy t; đ a ra xét vi c gi i quy t v án: 1.130 v chi m 39,6% các v gi ụ ả ế ụ ụ ả ệ i quy t, v i k t qu xét x : không ch p ấ x 1.727 v chi m 60,4% các v gi ả ử ế ấ ế 80,5% các v đ a ra xét x , ch p nh n yêu c u kh i ki n 1.389 v chi m ử ụ ư ở ậ nh n m t ph n yêu c u kh i ki n: 149 v chi m 8,6% các v các v đ a ra ụ ư ậ xét x , ch p nh n toàn b yêu c u kh i ki n: 189 v chi m 10,9% các v ở ậ l đ a ra xét x . Cũng qua th ng kê, t ệ ỷ ệ ư Tòa án nhân dân các c p kho ng 19,5% các v đ ụ ượ ư Nh v y, có th th y vi c khi u n i, t ạ ố ệ ủ quy t đ nh hành chính v đ t đai c a các c p chính quy n còn nhi u sai sót. ủ ề ấ ấ i kỳ h p th t Năm 2012, báo cáo t ố ộ ứ ư ọ ngành, Chánh án TANDTC Tr ng Hòa Bình cũng cho bi chính năm qua tăng đ n 106%. l ượ đ n đ t đai. Đây là lĩnh v c đ ế ấ nh t. Và th c t ự ế ấ n i t ạ ố i trong vi c ban hành quy t đ nh hành chính, nh ng l l ỗ ệ ph c k p th i, vì th cùng b t đ c dĩ ng ườ ế ụ ị ờ Tuy nhiên, s v kh i ki n ra Tòa so v i l ớ ượ ố ụ ở kho ng cách khá xa. ể Có nhi u nguyên nhân d n đ n tình tr ng trên, trong đó không th không k ạ ệ đ n là các quy đ nh c a pháp lu t hi n hành còn nhi u b t c p, ngoài ra vi c ệ ế i quy t các ng ườ ế cáo, kh i ki n v án hành chính liên quan đ n v n đ đ t đai. khi u n i, t ề ấ ạ ố ế 2.1.1. Th c tr ng v quy đ nh c a pháp lu t. ạ ự M c dù Lu t TTHC m i đã kh c ph c nhi u b t c p trong c ch kh i ki n, ệ ụ ớ ệ tuy nhiên theo Đ i bi u Qu c h i Ph m Văn Hà, Chánh án TAND t nh Ngh ạ ắ ố ộ ể ạ ỉ
L p Hành chính 1-k35
Trang 29
ớ
ớ ớ ấ ậ ậ ể
ề ể ữ
ở ằ ề
ơ ả ế ế ư ệ ố ớ pháp l ạ
ơ ở ậ ệ
ầ ế ự ụ ệ ế ị
ừ ề ề ả ệ ạ
ở ạ ấ ậ ề ấ ế
ồ ẫ ả ế ạ ố
t ng hành chính v trình t , th t c khi u n i và kh i ki n v án hành ạ ề ề ủ ế ế ệ ụ
ự ẩ ị
ế ề ạ ụ ể ế ủ ụ ệ ệ ề ờ
ế ế ị
ừ ớ ự ậ ấ ệ ờ ố ớ ư ậ ấ ng d n thi hành Lu t đ t ướ ẫ
ả ị ấ ỉ ạ
ả ệ ụ ự ị i quy đ nh ch có 4 nhóm quy t đ nh hành chính, hành vi hành chính trong ế ế ấ ạ ị
ế ạ
cáo. Nay Lu t Khi u n i và Lu t t i Đi u 138 Lu t ậ ề ạ ậ i quy t theo Lu t ế ư cáo đã có hi u l c nh ng ệ ự ế
ơ ở ề ở
ấ ấ
ế ị ề ủ ậ ở
ế ậ
ề ộ ậ t v quy n này t ề ộ ư ộ ậ ớ ế ề ự ấ ạ ị
ệ An (2012) thì “ Lu t TTHC m i có nhi u đi m vênh so v i Lu t Đ t đai hi n ề hành”. M t trong nh ng đi m vênh đó theo nhi u chuyên gia là vi c trong khi c ơ ộ quan hành pháp cho r ng công dân có quy n kh i ki n đ i v i quy t đ nh ệ ế ị i quy t khi u n i l n hai, thì c quan t hành chính gi i không công ạ ầ nh n và không th lý đ n kh i ki n. Vi c này gây khó khăn cho nhân dân ệ trong vi c th c hi n quy n khi u n i quy t đ nh hành chính l n hai. ạ Bên c nh đó, các văn b n quy ph m pháp lu t v đ t đai v a quy đ nh v ị ạ n i dung qu n lý đ t đai, v a quy đ nh v khi u n i và kh i ki n v án hành ệ ụ ị ộ cáo và chính d n đ n ch ng chéo v i quy đ nh c a pháp lu t v khi u n i, t ậ ề ị t ở ủ ụ ố ụ , th t c, th m quy n chính. C th , Đi u 138 Lu t đ t đai quy đ nh trình t ề ở i quy t khi u n i, th i hi u khi u n i, th i hi u kh i ki n và quy n kh i gi ở ạ ki n v án hành chính đ i v i quy t đ nh hành chính, hành vi hành chính trong lĩnh v c qu n lý đ t đai nh ng các Ngh đ nh h ị đai l ế ị i quy t theo quy đ nh t qu n lý đ t đai b khi u n i thì gi ả ị ả đ t đai, còn các khi u n i khác v qu n lý đ t đai thì gi ả ấ ề ả ấ khi u n i, t ạ ậ ố ế ậ ạ ố quy đ nh c a pháp lu t đ t đai thì “v n còn nguyên”. ủ ẫ ậ ấ ị ng d n c th v ng ch a có h i có quy n kh i ki n. (C s pháp lý ư ệ ẫ ụ ể ề ườ ướ ơ Đi u 5 – Lu t T t ng hành chính còn r t chung chung, mang tính ch t m ậ ố ụ ề h .)ồ pháp lu t Hành chính hi n hành không có quy t đ nh v y quy n kh i ki n ệ ệ ụ – Đây là m t thi u sót l n c a Lu t hành chính so v i các b lu t khác,ví d ớ ủ ề i Đi u nh : B lu t dân s năm 2005 có quy đ nh r t chi ti 161
ệ ụ ụ ở ệ
ơ ề ủ ổ ứ
ự ễ ị ế ị
ơ ẩ ế ơ ế ị
ằ ề ứ ế ị ậ
ủ ị
ườ ế ả
ả
i khi u n i, ng
ạ ế ề ợ
ế ị ế ị
ế ị ả
ng nên sau khi gi ườ
i dân thi u tin t ế ơ ữ ả ị ậ
2.1.2 Th c ti n áp d ng vi c kh i ki n và th lý trong xã h i. ộ Theo quy đ nh c a pháp lu t thì công dân, c quan, t ế ch c có quy n khi u ậ n i quy t đ nh hành chính, hành vi hành chính đ n c quan hành chính, ng ườ i ạ có th m quy n trong c quan hành chính có quy t đ nh, hành vi hành chính ạ n u có căn c cho r ng quy t đ nh, hành vi đó là trái pháp lu t, xâm ph m ế i ích h p pháp c a mình. Ng i có quy t đ nh hành chính b khi u quy n l ế ợ ế ị ườ ề ợ i quy t khi u n i l n đ u. Ng ạ ầ i gi i quy t khi u n i l n i gi n i là ng ạ ầ ả ế ườ ế ế ầ ạ đ u ph i ra quy t đ nh gi i quy t khi u n i b ng văn b n và g i quy t đ nh ạ ằ ế ế ị ế ế ị ử ả ả ầ i b khi u n i, ng i ích liên i có quy n, l này cho ng ế ườ ị ế ạ ợ ườ ườ i quy t khi u n i nh v y là ch a phù h p, b i vi c giao quan... C ch gi ư ậ ạ ế ơ ế ả ệ ở ư ạ ố ớ i ra quy t đ nh hành chính b khi u n i gi cho ng i quy t khi u n i đ i v i ế ả ạ ế ườ quy t đ nh đó là ch a đ m b o tính khách quan trong vi c gi i quy t; làm ư ả ế ệ ả i quy t v n ti p t c khi u n i lên ng ạ ế ụ ưở ế ế ẫ ạ ầ i quy t khi u n i l n i gi c p trên. H n n a, pháp lu t cũng quy đ nh ng ế ườ ế ấ ả ạ i b khi u n i i khi u n i, ng đ u ph i g p g , đ i tho i tr c ti p v i ng ế ườ ị ế ườ ầ ạ ự ế ả ặ ỡ ố ạ ớ
L p Hành chính 1-k35
Trang 30
ớ
ng gi ộ ả i
ạ ế ế ế ế
t và ạ i quy t khi u n i quy t đ nh hành ạ ế i khi u n i và h ườ ế ự ễ
ợ ự
ả ế ệ
ế ạ i quy t khi u n i i quy t khi u n i l n hai, pháp lu t hi n hành quy ạ
ạ ế ị ề ng h p gi ợ ườ ả
ế ế ả ạ ầ ủ ệ ượ . c ậ ạ ầ ế i khi u n i không đ ng ý v i quy t đ nh gi ế ả ớ ồ ủ i quy t khi u n i l n đ u thì có quy n khi u n i lên Th ế ị
i quy t khi u n i ph i g p g , đ i tho i tr c ti p v i ng ả ạ ỡ ố
ớ ạ
ả ế ư ế ị ế ế ườ ạ ườ ả ặ ạ ạ
ị
i đó. Pháp lu t không quy đ nh b t ắ ậ ườ i ạ ự ế ế ậ ạ i khi có sai ph m. i quy t khi u n i c a c quan hành chính nhà n ả ế ế ướ ạ ủ ơ
ạ ủ
ư c ch a ơ ế ẳ ế
ệ , th t c gi ủ ụ ự ả ậ ụ
i khi u n i h u nh ít có đi u ki n ti p c n các ư ườ ế ị ề
ế ị
ạ ư ầ ả
ữ
ứ ệ ạ
ồ ế ạ ả
ế ạ ủ ụ ệ ự ễ ị ợ ế ẫ
ế ị ế ạ ả
ề ẫ
ế ả ẫ
ệ ị
ướ ơ
i quy t mà v n tái khi u, ti p khi u v ế ủ ơ ư ế i quy t khi u c trong vi c gi ế ả ệ ố ớ ơ ử ng c quan hành chính nhà n ệ ị
ướ ể ậ ứ
ế c i quy t khi u n i c a ng ế ươ ướ ở ộ ố ị
ạ ủ m t s đ a ph ế ả ư ạ ạ
i quy t khi u n i k p th i cho ng c quan hành chính, cán b , công ch c nhà n c đ ch m tr ễ i dân. Do v y, th tr ng c quan ơ ủ ưở ậ ườ ng ch a th c s quan tâm t ệ i vi c ớ ự ự i quy t khi u n i hành chính, còn thi u trách ế ế ờ ả ạ ị ỉ ạ ế ế ậ
ư
ế ị ế ế
ệ ườ ệ ả ả ệ ự ệ ắ
ề ủ ế ộ ề
ậ ạ ệ ị
ế ạ ủ ấ ụ ể ế ị ế ả
giác c a các c quan hành chính. Các bi n pháp c đ làm rõ n i dung khi u n i, yêu c u c a ng ướ ầ ủ ạ ế ể quy t khi u n i. V i th t c này, vi c gi ế ị ủ ụ ả ệ ớ chính, hành vi hành chính b kéo dài và trong th c ti n là không c n thi ầ ị ng h p cũng không th c hi n đ nhi u tr ườ ề Đ i v i tr ố ớ ườ đ nh n u ng ế ị i gi c a ng ầ ế ườ ủ ng c quan qu n lý c p trên c a ng tr ấ ơ ưở i gi bu c ng ế ế ườ ộ i khi u n i nên khi u n i đ làm rõ n i dung khi u n i, yêu c u c a ng ộ ầ ủ ạ ể ế i quy t khi u n i ch a th u tình, đ t lý, th m chí có nhi u quy t đ nh gi ề ấ bi u hi n thiên v , bao che, dung túng cho c p d ấ ướ ể Trình t đ m b o tính khách quan, dân ch , công khai, minh b ch; ch a t o ra c ch ư ạ ả , c quan hành tranh lu n bình đ ng trong quá trình gi i quy t. Trong th c t ả ự ế ơ ộ i quy t m t chính th lý, th m tra, xác minh, k t lu n và ra quy t đ nh gi ẩ ế ế ả ậ ng, ng cách đ n ph ươ ế ế ậ ạ ầ ơ ệ thông tin, tài li u liên quan đ n v vi c; vai trò c a lu t s trong quá trình ậ ư ủ ệ ế ụ ệ c th hi n đ y đ . Các quy đ nh i quy t khi u n i hành chính ch a đ gi ả ầ ủ ể ệ ư ượ ế i quy t khi u n i l n đ u v i t rõ th t c gi hi n hành cũng ch a phân bi ớ ạ ầ ế ế ủ ụ ệ ệ l n hai, gi a khi u n i đòi hu b quy t đ nh hành chính, ch m d t hành vi ế ị ỷ ỏ ấ ầ ộ ố hành chính v i th t c gi t h i. M t s ng thi i quy t khi u n i đòi b i th ườ ạ ế ế ả ớ ư quy đ nh v th i hi u khi u n i, th i h n gi i quy t khi u n i cũng ch a ế ề ờ ạ ờ ạ ế phù h p v i th c ti n... Đây chính là nguyên nhân quan tr ng d n đ n tình ớ ọ i quy t khi u n i c a c p có th m tr ng nhi u v vi c đã có quy t đ nh gi ẩ ạ ủ ấ ề ụ ệ ế ủ ơ i dân v n không tin vào tính khách quan, công b ng c a c quy n, song ng ằ ườ quan hành chính đã gi t c p lên trên. ế ượ ấ ế Pháp lu t hi n hành ch a xác đ nh rõ trách nhi m c a các c quan hành chính, ậ ệ c a Th tr ủ ưở ủ n i, ch a quy đ nh rõ các bi n pháp ch tài x lý đ i v i c quan hành chính, ạ ế ư th tr ộ ơ ủ ưở ho c không gi ả ặ hành chính nhà n lãnh đ o, ch đ o công tác gi ỉ ạ nhi m trong vi c ch đ o ti p nh n và gi ế ệ ng ị ử . i dân nh ng không b x lý i quy t khi u n i hành chính đã Vi c b o đ m thi hành các quy t đ nh gi ạ ả có hi u l c pháp lu t g p nhi u khó khăn, v ng m c. Vì trách nhi m thi ướ ậ ặ hành các quy t đ nh này ch y u thu c v các c quan hành chính nhà n ướ c, ế ị ơ i ch a quy đ nh c th trách nhi m, các bi n pháp ch tài đ i các pháp lu t l ố ệ ư ẩ i quy t khi u n i c a c p có th m c quan không ch p hành quy t đ nh gi ơ quy n. Do đó, hi u qu vi c thi hành các quy t đ nh hành chính ph thu c ộ ụ ề ng ch hành vào s t ế ế ế ị ệ ả ệ ơ ấ ệ ủ ự ự ưỡ
L p Hành chính 1-k35
Trang 31
ớ
c trong tr ơ ụ
ể ậ ủ ướ
ợ ạ ệ ị ng h p các c quan này không ch u ườ ng, ỉ ạ ủ ế ự
i quy t khi u ki n hành chính c a Toà án đ ế ượ
ặ ẽ ủ ụ ấ ư ệ ữ
ị ườ
, nên không đ c Toà án th lý gi ệ ề ệ ự ạ ề ấ ờ c th c hi n theo ệ ự ủ i quy t kéo , th t c ph c t p, th i gian gi ứ ạ ế ả ờ i dân có tâm lý ng i ra toà. H n n a, nhi u v vi c khi u ki n ệ ế ề ụ ệ ơ ữ ả i ụ ượ ủ
ng th m phán b trí cho Toà hành chính còn h n ch c v s l ế ả ề ố ượ ng ẩ ố
ự ễ ng chuyên môn, nghi p v nên ch a đáp ng yêu c u th c ti n ạ ứ ư ầ
. ớ
i dân m t l n n a mang tính quy t đ nh, khi ế ị
ệ ụ ng l n các v án hành chính ụ ộ ầ ữ ề ấ ậ ủ ả ườ ế ề
i quy t s l ế ố ượ t v pháp lu t c a ng ụ ệ ụ ạ ợ ệ ủ ơ
ế ợ
ề ẽ ả ợ ờ ế ệ ả
i quy t v i nhau dù các th a thu n này ướ c ủ i quy t c a Tòa án ế ủ ậ ọ ẽ ự ỏ ỏ
chính không th áp d ng đ ượ ch p hành. Th m chí, nhi u v vi c khi u n i đã có ch đ o c a Th t ề ụ ệ nh ng các c p chính quy n v n ch a th c hi n nghiêm. ư ẫ ề ấ Vi c th lý, gi ế ả ụ nh ng quy đ nh ch t ch , trình t dài... nên ng nh ng không đ các đi u ki n v gi y t ư quy tế L c l ự ượ và ch t l ấ ượ vi c gi ả ệ hi u bi ế ề ể mà v i h vi c th lý gi ớ ọ ệ ng i, s vi c ki n t ng, s các quy t đ nh không đúng c a c quan nhà n ế ị có th m quy n s xâm ph m đ n quy n và l i ích h p pháp c a mình nên ề ẩ đ i v i h , ph i “cùng đ ọ ớ ố ớ ọ còn không h s t ả nhi u khi sai trái v i pháp lu t. i quy t hành chính v đ t đai còn nhi u tâm lý lo ợ ạ ườ th a thu n gi ớ ng” h m i nh đ n vi c gi ậ ế ớ ậ ề
ặ ặ ụ
ấ ệ ề
ị ả ạ ế ườ
ơ ơ ẩ
ệ ườ ụ ề i kh i ki n đa ph n đ ầ ượ ế
ế ầ ả ướ ưở ộ ị ấ i dân y u th , "th p ế quy n l c công, ữ ề ự c có uy th , v ế ị ướ i, k c … quan tòa. ể ả ườ i n m gi ố ượ c ho c đ i di n cho c quan nhà n ặ ạ ng nh t đ nh ườ ấ ị ườ i ng ườ ấ ệ ng b tác đ ng c a i quy t thì th ủ ế i có th m quy n trong c quan hành chính đang b kh i ở c xem là nh ng ng ữ ng b ki n là ng ườ ắ ị ệ ơ ệ trong m t m i ng ắ ọ
ủ ệ ẩ
ệ
i tình tr ng Th m phán n nang, ng i ạ ể ề c tái b nhi m khi n nhi u ổ ộ khâu th lý v án hành chính, ho c bu c ề ặ ớ ạ ẩ
ụ ể
ụ ơ ẩ ệ ộ
ả ư ớ ơ ế ư ệ ế ấ ủ ờ
ế ặ ườ c “an toàn”. D ng ắ ư cũng có ông phó bí th là i có quy t đ nh hành chính ho c hành vi hành chính b ặ ị
M t khác, quan h tranh t ng hành chính có đ c thù là tranh t ng gi a ng ữ ụ dân v i chính quy n nên c quan Tòa án (nh t là tòa án c p huy n) th ớ ơ i quy t và khi th lý, gi ng i th lý, gi ả ụ các c quan, ng ườ ki n. Ng ở ệ c bé h ng". Trong khi đ i t ọ ổ là m t c quan nhà n ộ ơ th và có t m nh h Xét v m t ch quan, hi n v n t n t ạ ẫ ồ ạ va ch m v i chính quy n, tâm lý lo s không đ ượ ợ ề Tòa án, Th m phán “ng i” ngay t ụ ạ ph i th lý thì “ki u gì cũng ph i x bác đ n” đ đ ể ượ ộ nh v i c ch nh hi n nay, b nhi m th m phán có m t quy trình b t bu c là ph i xin ý ki n c p y, mà c p y thì bao gi Ch t ch UBND- ng ườ ki n - không ít th m phán “khó x ” là vì l đó. ừ ả ử ổ ấ ủ ế ị ử ả ủ ị ệ ẽ ẩ
ộ ố ế ằ ậ
ự ễ ấ ị ở ệ ệ ụ ụ ệ
2.2 M t s ki n ngh nh m hoàn thi n pháp lu t và th c ti n áp pháp ề ấ lu t trong vi c kh i ki n và th lý v án hành chính trong v n đ đ t ậ đai.
L p Hành chính 1-k35
Trang 32
ớ
ơ ạ ế ế i quy t khi u n i hành chính c a các c quan hành chính nhà ủ
c và c a Toà hành chính trên đây cho th y, chúng ta c n ph i có gi ả ầ ả gi ủ
ắ ấ ạ i pháp ạ i quy t khi u n i hành chính, kh c ph c các h n
i quy t khi u n i hành chính hi n nay, ế ụ ệ ế ả ệ ơ ế ả ng m c trong công tác gi ắ
ế ế ạ ộ
ạ ệ ạ ử ủ ch c và ho t đ ng, m r ng ph m vi xét x c a ở ộ ề
ệ ạ ự ế i cho ng ả ệ ở i dân th c hi n quy n kh i ệ i quy t khi u n i hành ế ả ạ
ờ ớ . i
ữ ế
i quy t khi u n i, khi u ki n hành chính hi n nay, ế ấ ậ ạ i quy t khi u n i hành chính, nh ng h n ệ ệ ạ ế
ế ả ế ế i quy t khi u n i hành chính ạ ế ệ ơ ế ả ủ ưở ệ
ng: ch n ch nh và nâng cao trách nhi m c a Th tr ả ng các c quan i quy t các khi u n i hành chính, nh t là ạ ế ủ ế ướ ế
ệ ỷ ố ự ủ
ế ị ươ ườ ẩ
ệ ế
i có liên quan đ ả ữ ế ạ
ả
ạ ự ủ ả ạ i b khi u n i và nh ng ng ườ ạ ườ ị i quy t khi u n i. Hoàn thi n c ch ạ ế ậ ư ượ c ệ ơ ế ệ i quy t khi u n i có hi u ạ ế ế ị ế ả
T th c t ừ ự ế ả n ướ nh m hoàn thi n c ch gi ằ ch , v ế ướ đ ng th i ki n toàn v t ề ổ ứ ệ ờ ồ Toà hành chính, t o đi u ki n thu n l ườ ậ ợ ề ki n hành chính, qua đó nâng cao hi u qu vi c gi ệ chính trong th i gian t Trên c s th c ti n công tác gi ơ ở ự ễ ch b t c p v c ch gi ạ ề ơ ế ả chúng tôi đ xu t vi c hoàn thi n c ch gi ấ ệ ề theo h ơ ỉ ấ ướ c trong vi c gi hành chính nhà n ấ trách nhi m c a Ch t ch U ban nhân dân các t nh, thành ph tr c thu c ộ ủ ị ệ ỉ i có th m quy n ban hành quy t đ nh hành chính ho c có trung ng và ng ặ ề ướ ng hành vi hành chính b khi u n i; ti p t c đ i m i, hoàn thi n theo h ớ ế ụ ổ ị khách quan, công khai, minh b ch, dân ch , b o đ m s tham gia c a lu t s ủ i khi u n i, ng và đ ng ế ể ườ đ i tho i, tranh lu n trong quá trình gi ế ậ ạ ố và các b o đ m cho vi c thi hành các quy t đ nh gi ả ả l c pháp lu t... C th nh sau: ự ệ ụ ể ư ậ
a/ Th m quy n gi i quy t khi u n i hành chính ề ẩ ả ế ế ạ
ướ ng ầ ả ẩ ế
ị ề ệ ế ề ủ
ủ ưở
ả ệ ế
ầ ế ủ ứ ẩ
ạ ế ớ ơ
ướ ng c quan hành chính, ng ẩ ơ
ơ ế ị
ề ợ ạ
ủ ạ
i quy t khi u n i mà là giai đo n t ệ ộ ấ ế ị ế ả ả ạ
ườ
ủ ơ ớ ộ
ế ị ồ ấ ị ế ị ạ ạ
i quy t đ nh c a mình, ng c quan hành chính c p trên. C n ph i hoàn thi n th m quy n gi i quy t khi u n i hành chính theo h ạ ệ ả phân đ nh rành m ch trách nhi m, th m quy n c a ng ế i ban hành quy t ạ ườ ẩ đ nh hành chính, hành vi hành chính và th tr ấ ng c quan hành chính c p ơ ị trên trong vi c gi i quy t khi u n i hành chính. Căn c vào k t qu nghiên ả ạ ế c u, Thanh tra Chính ph đã th y r ng, c n đ i m i th m quy n gi ế i quy t ả ấ ằ ứ ề ổ ch c có quy n ng sau: công dân, c quan, t khi u n i hành chính theo h ề ổ ứ i có th m quy n trong c quan yêu c u th tr ề ườ ủ ưở ầ ế i quy t đ nh hành chính, hành vi hành chính do h ban hành n u đó xem xét l ọ ạ ợ cho r ng quy t đ nh, hành vi đó là trái pháp lu t, xâm ph m quy n l i ích h p ậ ế ị ằ i quy t đ nh hành chính, hành vi hành chính pháp c a mình. Vi c xem xét l ạ i xem xét l không ph i là m t c p gi ạ ự ế ng. N u công dân quy t đ nh hành chính theo th t c hành chính thông th ế ủ ụ không đ ng ý v i vi c xem xét c a c quan hành chính ho c quá m t th i ờ ệ ặ h n nh t đ nh mà c quan hành chính không xem xét l ơ thì công dân có quy n khi u n i lên th tr ế ề ủ ưở ủ ấ ạ ơ
ế ụ ượ ừ
ườ
i gi C ch gi ơ ế ả còi trong gi không ph i là ng ả i quy t này s kh c ph c đ ắ ẽ i quy t khi u n i hành chính (ng ế ạ ả i quy t khi u n i hành chính), đ m b o đ ế ả ổ c tình tr ng v a đá bóng, v a th i ừ ạ i ra quy t đ nh hành chính ế ị c tính ả ả ượ ế ườ ế ạ
L p Hành chính 1-k35
Trang 33
ớ
i quy t đ nh hành ả ế
ớ ự ệ ệ ế i quy t ạ ủ ụ ế ị ả
ơ ủ ọ ượ ạ ế c th c hi n theo th t c đ n gi n h n so v i th t c gi ủ ụ ơ ệ
ế ị
i quy t khi u n i c a th tr ế ế
ộ ệ ạ ủ ự ủ ưở ủ ụ ả ế
ủ ả ự ố ế ạ
ự
ạ
ậ ư t, th tr ế ườ v n gi ữ ư ấ ng h p không đ ng ý v i quy t đ nh gi ế ả ạ ớ
ế ế ị . ườ ế ụ
ơ ế ơ
i Toà án ng trách nhi m c a th tr ệ ng s tham gia c a các t ự ị
ủ ưở ổ ứ ạ ự ồ ế
ng các c quan ủ ch c chính tr - xã ủ i quy t khi u n i hành chính, t o s đ ng thu n trong i cho vi c thi hành các quy t đ nh ậ ế ị ạ ậ ợ ệ ả
ả
i quy t khi u n i (vi c xem xét l nhanh, g n trong vi c gi ệ ạ chính đ ả ơ ng các c quan hành chính khi khi u n i), nâng cao trách nhi m c a th tr ủ ưở ế c t ban hành các quy t đ nh hành chính và b m đ m quy n đ s a ch a các ề ượ ự ử ả ả ữ quy t đ nh, hành vi hành chính sai sót c a c quan hành chính nhà n ướ c. ủ ơ ế ị Vi c gi ượ c ng c quan hành chính c p trên đ ơ ấ ả ệ ạ ượ c i quy t khi u n i đ , th t c đ m b o vi c gi th c hi n theo m t trình t ả ệ ự khách quan, dân ch , công khai, minh b ch và có s đ i tho i, tranh lu n gi a ữ ậ ạ ch c chính tr - xã h i các bên có s tham gia c a lu t s và đ i di n các t ộ ạ ủ ệ ị ổ ứ ng h p c n thi i quy t. Tr trong quá trình gi ng c quan hành ơ ợ ầ ế ả ủ ưở i quy t nh ng v vi c khi u n i ph c chính thành l p H i đ ng t ứ ế ụ ệ ả ộ ồ ậ t p. Tr i quy t khi u n i thì công ợ ế ồ ạ dân ti p t c kh i ki n v án t ạ ệ ụ ở C ch này cũng giúp tăng c ườ c, tăng c hành chính nhà n ườ ướ h i trong công tác gi ế ả ộ quá trình gi i quy t khi u n i và thu n l gi ế b/ Th t c gi ủ ụ ạ ế i quy t khi u n i khi u n i ạ . ạ ạ ế ế i quy t khi u n i hành chính ả ế ế ế
ề ể
ả i quy t, đ nâng cao hi u qu công ủ ụ ả ế i quy t ế ả ổ ả ớ
ệ ổ ế ả
ệ i quy t khi u n i hành chính c n ph i đ i m i th t c gi ả ủ ế ạ ổ
ủ ụ ề ậ ợ ế ế ạ ạ ự ế
Ngoài vi c đ i m i v th m quy n gi ớ ề ẩ ả tác gi ầ ạ ế nh m đ m b o tính khách quan, công khai, minh b ch, dân ch trong quá trình ạ ằ i quy t khi u n i hành chính; đ i m i, hoàn thi n th t c khi u n i, gi gi ả i ệ ế ớ ả quy t khi u n i t o thu n l ụ i cho công dân th c hi n quy n khi u n i. C ệ ạ ạ ế th là:ể
ơ ủ ụ ứ ế ạ
i cho ng - Đ n gi n hoá th t c khi u n i, m r ng các hình th c khi u n i đ t o ạ ể ạ ả đi u ki n thu n l ệ ở ộ ạ i khi u n i; ế ế ườ ậ ợ ề
ị
i tham gia đ i tho i (ng ố ộ ố ữ ế ế
i đ i di n...); trình t i quy t khi u n i thông qua - Quy đ nh b t bu c đ i tho i trong quá trình gi ả ắ ạ ườ ị vi c xác đ nh rõ nh ng ng i b i khi u n i, ng ạ ạ ị ạ , th t c đ i tho i. khi u n i, lu t s , ng ế ườ ủ ụ ố ạ ườ ườ ạ ệ ế ậ ư ự ệ ạ
ả ạ ế ủ ở ộ ậ ư
ạ ậ ề ế ườ i quy t khi u n i hành chính ệ
ợ
ả i khi u n i, ạ ế ng h p không có lu t s đ i di n thì ng ệ ườ ộ ệ ủ ạ ế
ậ ộ ị
ư ộ ế
ề ợ ủ ệ
t là ộ i c a ng ụ ứ ặ
- M r ng vai trò c a lu t s trong quá trình gi thông qua vi c ghi nh n lu t s có quy n đ i di n cho ng ệ ậ ư i có i b khi u n i. Trong tr ng ậ ư ạ ạ ườ ế ườ ị ặ i quy t khi u n i có trách nhi m m i đ i di n c a m t ho c th m quy n gi ờ ạ ệ ế ề ẩ ch c chính tr - xã h i, xã h i ngh nghi p nh : H i Lu t gia, M t m t s t ặ ộ ố ổ ứ ệ ề ộ tr n T qu c, H i Nông dân, H i Ph n , H i C u chi n binh... tham gia ố ậ ụ ữ ộ ự ộ ổ i quy t đ b o v quy n l gi ế ể ả ả ng ườ Xác đ nh rõ nghĩa v ch ng minh thu c v các bên, đ c bi ệ ứ ể i b khi u n i. Trong đó, các bên có nghĩa v cung c p ch ng c đ ế ạ i khi u n i. ế ộ ề ụ ườ ị ị ạ ứ ấ
L p Hành chính 1-k35
Trang 34
ớ
ộ ế ơ
ng h p c n thi ợ ầ ệ ề t c quan có th m quy n ẩ ế i quy t ể ả ụ ệ ậ ề
ch ng minh n i dung v vi c; tr gi ế ạ khi u n i. ườ ứ i quy t có quy n thu th p thông tin, tài li u có liên quan đ gi ả ế
ữ ẩ
ế i quy t khi u n i. H i đ ng t ố ớ ể ứ ạ ư ấ ả ộ ồ ườ ả ộ ồ ề ạ
ế ư
i quy t khi u n i i có th m quy n gi ạ ế v n có ế ư ấ ạ i quy t n i dung khi u n i. ế ả ế i quy t khi u n i quy t i có th m quy n gi ế ả ứ ụ ệ ườ ế ộ ế ộ ồ ệ ầ ề ạ ẩ
Đ i v i nh ng v vi c ph c t p, ng ụ ệ có th thành l p H i đ ng t v n gi ậ trách nhi m nghiên c u v vi c và tham m u gi Thành ph n H i đ ng do ng đ nh. ị
ạ ả ế i quy t khi u n i theo h ế
ướ c các h n ch , b t c p đang đ t ra trong công tác gi ặ ạ ắ ế ẽ ế
ả ủ ự
i khi u n i; xác đ nh rõ h n đ a v pháp lý c a ng ị ơ ạ
ệ ế i b khi u n i và ng ế ế ị ế
ượ c ạ i quy t khi u n i hành chính. ậ ư ể ả ườ ờ ế ủ i quy t khi u n i; đ ng th i phát huy đ ồ ế ả
i quy t khi u n i có hi u l c pháp ạ ệ ự ế ạ ả
ậ ượ ế ế ả
i quy t khi u n i có hi u l c pháp lu t đ ầ ả
ệ ự ả ả ị
ệ ạ ẽ ề ế ầ ả ạ
ủ ế ợ ị
ợ c. Vì v y, th i gian t ớ ầ ự ự ệ ậ ờ
ng: ng trên s kh c ph c Vi c hoàn thi n th t c gi ụ ủ ụ ệ ệ ạ i quy t khi u n i đ ả ế ấ ậ ượ ề ợ i hành chính hi n nay; b o đ m s tham gia c a lu t s đ b o v quy n l ả ệ c a ng ạ i khi u n i, ị ế ủ ườ i gi ng ườ ạ ả ườ ị ch c xã h i trong công tác gi vai trò c a các t ộ ổ ứ ủ c/ B o đ m thi hành các quy t đ nh gi ế ế ị ả ả lu tậ ấ c ch p Đ các quy t đ nh gi ế ị ạ ể hành nghiêm ch nh thì c n ph i có c ch b o đ m thi hành các quy t đ nh ế ị ỉ ơ ế ả này trên th c t . Vi c xác đ nh rõ c ch b o đ m thi hành các quy t đ nh ế ị ơ ế ả ự ế ả i i quy t khi u n i s góp ph n kh c ph c tình tr ng nhi u quy t đ nh gi gi ế ị ụ ắ ế quy t khi u n i đúng quy đ nh c a pháp lu t, h p lý, h p tình, song quá trình ậ ạ ế th c hi n b kéo dài ho c không th c hi n đ i c n xác ị ệ ượ ặ đ nh rõ c ch này theo h ơ ế ị ướ
c trong vi c thi ị ệ
ng các c quan nhà n - Quy đ nh trách nhi m c a th tr ơ ủ ưở hành quy t đ nh gi ệ ự ạ ế ướ ệ ậ i quy t khi u n i có hi u l c pháp lu t; ả ế ị ủ ế
i b khi u n i trong vi c thi ị ườ ị ế ệ ạ
- Quy đ nh rõ nghĩa v c a ng hành quy t đ nh gi i khi u n i, ng ế ụ ủ ạ ậ i quy t khi u n i có hi u l c pháp lu t; ệ ự ế ườ ế ế ị ả ạ
, th t c thi hành quy t đ nh gi i quy t khi u n i có ị ề ự ế ị ủ ụ ả ế ế ạ
- Quy đ nh v trình t ậ hi u l c pháp lu t; ệ ự
ị ơ ả ơ
ng c quan qu n lý nhà n ướ ế ủ ưở ệ ạ i quy t khi u n i c cùng ế ế ị ể ả
Quy đ nh c quan thanh tra giúp th tr c p theo dõi, ki m tra, đôn đ c vi c thi hành quy t đ nh gi ố ấ ậ có hi u l c pháp lu t; ệ ự
ị ệ ệ ả
ệ ệ ậ
ế i quy t khi u ế ả ng ti n thông tin ở ế ặ ả
- Quy đ nh các bi n pháp b o đ m vi c thi hành quy t đ nh gi ế ị ả n i, trong đó t p trung quy đ nh vi c công khai trên các ph ươ ị ạ đ i chúng, quy đ nh ch tài đ i v i hành vi không th c hi n ho c gây c n tr ố ớ ạ ệ ậ i quy t khi u n i có hi u l c pháp lu t... vi c thi hành quy t đ nh gi ế ệ ự ệ ự ị ế ị ế ả ạ
L p Hành chính 1-k35
Trang 35
ớ
ụ ứ ệ
- Nghiên c u giao c quan thi hành án dân s nhi m v thi hành các quy t ế đ nh gi ị ậ i quy t khi u n i hành chính có hi u l c pháp lu t. ự ệ ự ơ ế ế ạ ả
ch c và ho t đ ng, m r ng ph m vi xét x c a Toà hành ệ ổ ứ ử ủ ở ộ ạ
d/ Hoàn thi n t chính thu c Toà án nhân dân ạ ộ ộ
ộ ạ ệ ế ế ả ả
ạ
ế ạ ộ ng, hi u qu gi ệ ơ ế ả ổ ứ
ề ế ủ ụ ệ ế ạ
ế i quy t khi u n i hành chính, m t m t ặ i quy t khi u n i hành chính, m t khác ặ ở ộ ch c và ho t đ ng c a Toà hành chính, m r ng c h t c n ph i m r ng th m quy n các Toà hành chính trong vi c gi ề ế ụ ệ ằ
ở ộ ướ ấ ạ ế i Toà án có kh năng đ m nh n vi c xét x t ả ể ế ớ ử ấ ả ả
ậ ế ắ
ả ọ i Toà án. Đ ng th i, đ i m i th t c gi ừ ệ ạ ủ ủ ụ ả i quy t t ế ạ ả ổ
ờ ả ướ ế ệ ọ
ơ i cho ng i dân, c quan, t ơ ổ ứ ch c ườ
Đ nâng cao ch t l ể ấ ượ ph i đ i m i, hoàn thi n c ch gi ả ổ ớ ph i c ng c , ki n toàn t ả ủ ệ ố th m quy n xét x c a Tòa án đ i v i các v vi c khi u n i hành chính. ố ớ ử ủ ẩ ả i Tr ệ ẩ ả ướ ế ầ ở ộ c m r ng quy t các v vi c khi u n i liên quan đ n đ t đai nh m t ng b th m quy n đ ti n t t c các ề ẩ khi u ki n hành chính, b o đ m nguyên t c m i khi u n i c a công dân đ u ề ế ệ ế i quy t c xem xét, gi đ ớ ồ ả ượ ng đ n gi n, nhanh g n, công khai, minh các khi u ki n hành chính theo h b ch, khách quan, dân ch , t o thu n l ạ ậ ợ th c hi n quy n kh i ki n c a mình. ở ự ủ ạ ệ ủ ề ệ