HỘI NGHỊ KHOA HỌC ĐIỀU DƯỠNG QUỐC TẾ LẦN THỨ IV - BỆNH VIỆN TRUNG ƯƠNG THÁI NGUYÊN
370
KỸ NĂNG HỒI SỨC CẤP CỨU CƠ BẢN
CỦA ĐIỀU DƯỠNG BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 1
Trần Nguyễn Ái Nương1, Nguyễn Thị Cẩm Lệ2, Trần Thị Vạn Hòa2
TÓM TẮT43
Mục tiêu xác định tỉ lệ điều dưỡng (ĐD) đạt
kỹ năng thực hành hồi sức tim phổi (CPR) dựa
trên mô hình và các mối liên quan giữa đặc điểm
của đối tượng nghiên cứu với tỉ lệ đạt năng lực
CPR của ĐD năm 2023 tại bệnh viện Nhi đồng 1.
Đối tượng gồm 479 điều dưỡng tham gia kỳ thi
tay nghề năm 2023. Phương pháp nghiên cứu mô
tả hồi cứu, cỡ mẫu lấy trọn 479 điều dưỡng. Kết
quả cho thấy Điều dưỡng đạt kỹ năng CPR chiếm
tỉ lệ 95.4% và không đạt là 4.6%. Trong đó, thực
hành loại xuất sắc là 4.2%, loại tốt là 47.8% và
khá đạt 30.1%. Có mối liên quan giữa năng lực
thực hành CPR với giới tính ĐD: nữ có tỉ lệ đạt
cao hơn ĐD nam (p = 0.01); ĐD có thâm niên
công tác càng cao thì tỉ lệ đạt càng cao (p <
0.001). ĐD công tác tại khối hồi sức cấp có tỉ lệ
đạt năng lực CPR cao hơn các chuyên khoa cn
lại (p < 0.001). Kết luận: 95.4% ĐD đạt kỹ năng
thực hành CPR và yếu về thâm niên công tác,
giới tính có mối liên quan tới năng lực thực hành
hồi sức tim phổi của ĐD.
Từ khóa: hồi sức tim phổi, điều dưỡng, trẻ
em.
1Khoa Hồi sức Nhiễm
2Phòng Điều dưỡng
Chịu trách nhiệm chính: Trần Nguyễn Ái Nương
SĐT: 0769943990
Email: nuongtran0206@gmail.com
Ngày nhận bài: 08/6/2024
Ngày phản biện khoa học: 18/6/2024
Ngày duyệt bài: 25/7/2024
SUMMARY
RELATIONSHIP BETWEEN
PROCALCITONIN AND
LACTADEHYDROGENASE IN
SEVERE INFECTION IN PEDIATRIC
PATIENTS
The study aimed to assess the proficiency of
nurses in performing CPR and to identify the
relationships between various demographic and
professional characteristics and CPR proficiency
rates among nurses at Children's Hospital 1 in
2023. The study subjects included 479 nurses
who participated in the 2023 proficiency
examination. The research methods were
descriptive retrospective study. The results show
that 95.4% of nurses were proficient in CPR,
while 4.6% were not. Performance Ratings:
Proficient was 4.2% achieved an excellent rating,
47.8% was a good rating, and 30.1% was a fair
rating. Gender Differences: Female nurses had a
higher proficiency rate than male nurses (p =
0.01). Seniority: There was a positive correlation
between the length of nurses' seniority and their
proficiency rates (p < 0.001). Other
departmental: Nurses working in intensive care
units had higher CPR proficiency rates compared
to those in other departments (p < 0.001).
Discussion: The findings suggest that while the
overall proficiency in CPR among nurses at
Children's Hospital 1 was high. Conclusion:
95.4% of nurses were proficient in CPR, work
experience and gender are related to the ability of
nurses to practice CPR.
Keywords: Cardiopulmonary resuscitation,
nurses, children
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 543 - THÁNG 10 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2024
371
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Kỹ năng hồi sức tim phổi (CPR) là một
kỹ thuật cứu sống quan trọng có tác động
đáng kể đến tiên lượng của người bệnh (NB)
trong các tình huống khẩn cấp. Sự thành thạo
về CPR của điều dưỡng (ĐD) đảm bảo NB
được cấp cứu ngay lập tức và đạt hiệu quả,
giảm nguy cơ tổn thương não và cải thiện cơ
hội sống sót [11]. Một phân tích gộp trên
28.479 trẻ em lấy từ những nghiên cứu 2016
đến 2020. Tỷ lệ sống sót đến khi xuất viện là
46% và tỷ lệ sống sót thấp nhất được quan
sát thấy ở châu Á và ở các nước thu nhập
thấp và trung bình [9]. Nghiên cứu tại bệnh
viện Nhi trung ương cho thấy kết quả cấp
cứu ban đầu thành công chiếm 64,3%, thất
bại chiếm 35,7% [6].
Tại bệnh viện Nhi đồng 1 hằng năm
NVYT được huấn luyện thường quy về cấp
cứu hồi sức cơ bản với các kỹ năng cấp cứu
ngưng tim ngưng thở, xử trí dị vật đường
thở. Năm 2022 kết quả tự đánh giá năng lực
hành nghề của một nhóm Điều dưỡng nhi tại
bệnh viện Nhi đồng 1 đã trải qua lớp định
hướng nhi khoa, năng lực sơ cấp cứu của
Điều dưỡng tự đánh giá ở mức làm được là
82,5% [3]. Tuy nhiên đến thời điểm hiện tại
chưa có nhiều nghiên cứu liên quan đến kỹ
năng thực hành hồi sức tim phổi cho nhi của
điều dưỡng tại bệnh viện Nhi đồng 1. Đây là
lý do chúng tôi tiến hành nghiên cứu “Kỹ
năng hồi sức cấp cứu cơ bản của điều dưỡng
tại bệnh viện Nhi đồng 1”. Nghiên cứu này
được thực hiện với mục tiêu xác định tỉ lệ
điều dưỡng (ĐD) đạt kỹ năng thực hành hồi
sức tim phổi (CPR) dựa trên mô hình và các
mối liên quan giữa đặc điểm của đối tượng
nghiên cứu với tỉ lệ đạt năng lực CPR của
ĐD.
II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. Đối tượng nghiên cứu
- 479 ĐD được ký hợp đồng làm việc
chính thức, làm việc tại bệnh viện Nhi đồng
1.
Tiêu chí chọn vào:
• Tất cả ĐD hạng III, hạng IV trong độ
tuổi đánh giá năng lực theo quy định của
bệnh viện Nhi đồng 1.
• Đồng ý tham gia nghiên cứu
Tiêu chí loại ra:
• ĐD < 6 tháng làm việc
• ĐD > 50 tuổi
• ĐD hậu sản
• ĐD mang thai ≥ 7 tháng
Địa điểm và thời gian nghiên cứu
Địa điểm: Bệnh viện Nhi đồng 1, từ
tháng 10/2023 đến tháng 11/2024.
2.2. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu mô tả hồi cứu,
thiết kế nghiên cứu cắt ngang.
Cỡ mẫu: Vì là nghiên cứu hồi cứu nên
chọn mẫu toàn bộ đáp ứng tiêu chí chọn vào
tiêu chí loại ra. Lấy trọn 479 điều dưỡng.
Chỉ tiêu nghiên cứu
Thông tin chung: Tuổi, giới tính, trình độ
chuyên môn, khoa lâm sàng công tác, thâm
niên của điều dưỡng.
Phân nhóm kết quả năng lực; Đánh giá
điểm thực hành theo mức độ năng lực; Mối
liên quan giữa các đặc điểm nhân khẩu học
với tỉ lệ đạt năng lực CPR của điều dưỡng.
Phương php thu thp và xử lý số liệu
- Số liệu hồi cứu từ kết quả đánh giá
năng lực hồi sức tim phổi điều dưỡng năm
2023. Thu thập số liệu bằng bảng kiểm thi
thực hành với hình thức đánh giá thi OSCE:
ĐD được đọc tình huống cho trước và tiến
hành cấp cứu ngưng tim ngưng thở cho trẻ <
1 tuổi trên mô hình. Đánh giá kỹ năng hồi
HỘI NGHỊ KHOA HỌC ĐIỀU DƯỠNG QUỐC TẾ LẦN THỨ IV - BỆNH VIỆN TRUNG ƯƠNG THÁI NGUYÊN
372
sức tim phổi dựa trên bảng kiểm thực hành
“Cấp cứu ngưng tim ngưng thở cho trẻ nhủ
nhi < 1 tuổi”. 1 giám khảo đánh giá toàn bộ
kỹ năng cấp cứu ngưng tim ngưng thở.
- Thông tin hành chánh và thông tin đào
tạo của nhân viên tra cứu từ dữ liệu bệnh
viện.
Công cụ:
- Phần thông tin cá nhân của ĐD: Tuổi,
giới tính, trình độ chuyên môn, khoa lâm
sàng công tác, thâm niên.
- Bảng kiểm thực hành “Cấp cứu ngưng
tim ngưng thở cho trẻ nhủ nhi < 1 tuổi”. Bộ
công cụ thu thập là bảng kiểm kết hợp kỹ
thuật ép tim và kỹ thuật bóp bóng qua mặt nạ
thuộc quy trình kỹ thuật Điều dưỡng nhi
khoa của bệnh viện Nhi đồng 1 năm 2018.
Bô công cụ đã được thông qua hội đồng khoa
học công nghệ của bệnh viện. Trong đó,
bảng kiểm được chia thành 13 bước với tổng
điểm là 10 điểm. Điều dưỡng đạt năng lực
thực hành CPR khi thực hiện đạt ≥ 70% trên
tổng số điểm.
Phân tích đơn biến xem yếu tố nào trong
nhóm nhân khẩu học ảnh hưởng tới kết quả
đạt năng lực CPR của ĐD với p < 0,05 là
giới hạn chấp nhận.
Sử dụng phần mềm SPSS 25.0 để nhập
và xử lý số liệu.
Đạo đức nghiên cứu
Đây là nghiên cứu hồi cứu mô tả không
có các hoạt động can thiệp trên đối tượng
tham gia nghiên cứu. Kết quả nghiên cứu
không ảnh hưởng đến kết quả học tập hay
công việc trong hiện tại và các hoạt động của
đối tượng ở tương lai. Các đối tượng tham
gia nghiên cứu được bảo đảm bí mật về
thông tin cá nhân và các vấn đề phát hiện
được trong lúc thu thập cũng như trong phân
tích số liệu. Số liệu thu thập chỉ sử dụng cho
nghiên cứu không sử dụng vào mục đích
khác. Nghiên cứu được thông qua Hội đồng
đạo đức và chấp thuận tiến hành nghiên cứu
của Bệnh viện Nhi đồng 1.
III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
3.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu
Bảng 1. Đặc điểm cá nhân của Điều dưỡng (n=479)
Biến số
Điều dưỡng (n,%)
Gii tính (N,%)
Nam
Nữ
44 (9.2)
435 (90.8)
Tuổi (Trung vị, KTC 95%)
36 (22-49)
Trình độ chuyên môn (N, %)
Đại học
Cao đẳng
Trung cấp
248 (51.8)
190 (39.7)
41 (8.6)
Thâm niên
< 5 năm
5 - 10 năm
> 10 năm
73 (15.2)
114 (23.8)
292 (61)
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 543 - THÁNG 10 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2024
373
Khối chuyên ngành (N, %)
Hồi sức cấp cứu
Nội
Ngoại
Khác (Chuyên khoa lẻ, phòng khám)
107 (22.3)
210 (43.8)
120 (25.1)
42 (8.8)
Nhn xét: Điều dưỡng đa phần là giới nữ, trình độ cử nhân trên 50%, thâm niên công tác
trên 10 chiếm 61% và 50% ĐD công tác tại các khoa thuộc khối nội gần
3.2. Kết quả đánh giá Điều dưỡng đạt kỹ năng thực hành hồi sức tim phổi
Bảng 2. Tỉ lệ điều dưỡng đạt năng lực thực hành kỹ thut hồi sức tim phổi
Mức độ kỹ năng thực hành
Điều dưỡng (n=479, %)
Không đạt
22 (4.6)
Đạt
Khá
Tốt
Xuất sắc
64 (13.4)
144 (30.1)
229 (47.8)
20 (4.2)
Nhn xét: Điều dưỡng đạt năng lực hồi sức tim phổi là 95.4%. Điều dưỡng có năng lực
thực hành ở mức tốt trở lên chiếm trên 50%.
Bảng 3. Tỉ lệ điều dưỡng đạt các mức năng lực theo bảng kiểm thực hành hồi sức tim
phổi
Kỹ thuật
n= 479
Không đạt (%)
Tạm (%)
Dụng
cụ
Bóng
Nói đúng
2.6
0.0
Chọn đúng
7.0
0.0
Mặt nạ
Nói đúng
7.0
0.0
Chọn đúng
13.7
0.2
Lưu lượng oxy
6.8
0.0
Kiểm tra bóng
6.5
0.0
Van an toàn
17.6
0.0
Kỹ
thuật
Ấn tim
NB nằm trên mặt phẳng
33.8
0.0
Kêu gọi
9.8
0.0
Bắt mạch
7.2
0.0
Số lần ấn tim
0.2
1.3
Nói đúng vị trí
1.3
0.0
Ấn đúng vị trí
6.1
5.2
Cách ấn tím
1.5
0.4
Nói độ sâu ấn tim
4.1
0.0
TH đúng độ sâu
13.9
0.2
Thông đường thở
Ngửa đầu nâng cằm
14.4
14.2
Quan sát lồng ngực
9.6
8.3
Bóp bóng
Bóp bóng 2 cái
1.5
1.7
HỘI NGHỊ KHOA HỌC ĐIỀU DƯỠNG QUỐC TẾ LẦN THỨ IV - BỆNH VIỆN TRUNG ƯƠNG THÁI NGUYÊN
374
Úp mặt nạ CE
13.1
4.8
Nói ngửa đầu
16.6
0.2
TH ngửa đầu
3.3
0.0
Nói lồng ngực nhô
3.5
0.0
TH bóp bóng hiệu quả
2.8
0.0
Tỉ lệ ấn tim - bóp bóng
5.9
0.0
Tần số ấn tim-bóp bóng
11.3
0.2
Đánh giá lại
19.0
7.6
Chấn thương cột sống cổ
Thủ thuật ấn hàm
32.0
22.4
Nguyên nhân bóp bóng
không hiệu quả
Bóp bóp yếu
14.8
0.0
Mask không kín
11.5
0.0
Tư thế đầu
14.4
0.0
Tắc đàm
14.6
0.2
Nhn xét: Trong kỹ thuật CPR của ĐD,
các bước có tỉ lệ thực hành ở mức “không
đạt” cao nhất ở các bước “Đặt người bệnh
nằm trên mặt phẳng cứng”, thực hiện “thủ
thuật ấn hàm” với tỉ lệ sai > 30%. Các lỗi sai
thường gặp với tỉ lệ không đạt trên 10%:
“Chọn kích cỡ mặt nạ phù hợp”, “Kiểm tra
van an toàn”, “Độ sâu của lực ấn tim”, “tư
thế ngửa đầu nâng cằm”, “Úp mặt nạ kín mũi
miệng”, “Ngửa đầu khi bóp bóng”, “Đánh
giá lại người bệnh sau 2 phút ấn tim-bóp
bóng”, nêu các nguyên nhân bóp bóng lồng
ngực không di động.
3.3. Các yếu tố có liên quan vi năng
lực thực hành hồi sức tim phổi của điều
dưỡng
Bảng 4. Mối liên quan giữa đặc điểm nhân khẩu học vi năng lực hồi sức tim phổi
Đặc điểm
Đạt
Không đạt
OR; Cl 95%
Giá trị p
n
%
n
%
0.24
0.09 - 0.65
0.01 (*)
Giới tính
(n, %)
Nam
38
86.4
6
13.6
Nữ
419
96.3
16
3.7
Trình độ chuyên
môn (n, %)
Trung cấp - Cao đẳng
221
95.7
10
4.3
0.89
0.38-2.1
0.79
Đại học
236
95.2
12
4.8
Thâm niên (TB,
ĐLC)
< 5 năm
60
82.2
13
17.8
F= 9.22
<0.001
(**)
5 - 10 năm
112
98.2
2
1.8
>10 năm
285
97.6
7
2.4
Khối chuyên
ngành
Hồi sức cấp cứu
104
97.2
3
2.8
F=15.45
<0.001
(**)
Nội
201
95.7
9
4.3
Ngoại
116
96.7
4
3.3
Khác
36
85.7
6
14.3
Test: Chi-square (*); Anova (**)
Nhn xét: Có sự khác biết có ý nghĩa
thống kê về kết quả thực hành hồi sức tim
phổi của điều dưỡng với các yếu tố như thâm
niên: ĐD có thâm niên càng cao thì tỉ lệ đạt
năng lực càng cao (p < 0.001). ĐD làm việc
tại các khoa lâm sàng thuộc khối hồi sức có