TR
NG Đ I H C NÔNG LÂM TP. HCM
ƯỜ
KHOA MÔI TR
NG VÀ TÀI NGUYÊN
Ạ Ọ ƯỜ
KĨ NĂNG SINH T N Ồ TRONG SA M CẠ
Ử
GVHD: TS. H VĂN C Ồ
N I DUNG
Ộ
1.
GI
I THI U
Ớ
Ệ
2.
CÁC M I NGUY HI M TRONG SA M C Ể
Ố
Ạ
3.
CÁC KĨ NĂNG SINH T N TRONG SA M C
Ồ
Ạ
4.
K T LU N
Ậ
Ế
TÀI LI U THAM KH O
5.
Ả
Ệ
1. GI
I THI U
Ớ
Ệ
ü Sa m c chi m 20% b m t trái đ t. Đó là m t vùng ề ặ
ấ
ạ
ộ
khô khan c n c i.
ế ằ ỗ
ế
ạ
ộ
t đ trong sa m c bi n đ ng r t l n, có n i lên ơ ấ ớ i l nh đ n sa m c Mexico, có n i l
ơ ạ ạ
ế
ạ
ü Nhi ệ ộ đ n 58°C nh ế – 45°C sa m c Gobi thu c Châu Á.
ư ở ạ
ộ
ạ ộ
ế ư ả
ự ạ
ng sa m c nên chúng khá ng ho t đ ng v ề ạ ộ ớ ọ ườ ẩ
ØCác lo i đ ng v t trong sa m c ạ ậ Tuy hi m hoi nh ng cũng không ph i là ít. Chúng thích nghi v i môi tr đã t ườ tinh quái và c n tr ng.Chúng th đêm đ tránh cái nóng gay g t ban ngày. Các loài đ ng v t trong sa m c ch y u là : ộ
•
ắ ủ ế ể ậ ạ
ạ ấ
ẩ
Cáo sa m c - loài v t r t ậ ấ nhanh nh n và c n th n ậ trên vùng đ t khô c n này.
ạ ẹ ấ
ằ
Các loài thú : Báo núi, dê núi, cáo sa m c, sóc đ t, chu t túi,d i... ộ ơ
•
Các loài côn trùng: Nh n, r t, đa túc (có h hàng v i r t), b c p ọ ạ ớ ế
• Các loài chim: S sa m c, k n k n, chim t
ế ệ ọ
c ề ề ướ
• Các loài bò sát: Rùa sa m c, các lo i th n l n,
ẻ ng r ng, gà lôi sa m c… ạ ạ ồ x ươ
ạ
ạ ở ạ ạ
ạ ắ ầ ư ả ầ ằ ằ ế ể
các lo i r n . Các lo i bò sát sa m c chi m thành ph n đông đ o và h u nh là có th ăn đ cượ
Ữ
Ố
Ể
2. NH NG M I NGUY HI M TRONG SA M CẠ
Ø Sát th n i sa m c: tia n ng, gió
ủ ơ
ắ
ạ
và cát.
• Tia n ng c a m t tr i dù tr c ti p hay ph n chi u đ u ủ có th gây m i m t, và t n th ỏ
ắ ế ề
ả ng th giác. ị ự ế ươ ặ ờ ắ ể ổ
ạ
ạ
ỏ ượ ả ệ ữ ế ạ
• Gió và cát sa m c có th làm b ng rát, da và môi s ẽ ể c b o v . M t các b n có b n t n n u không đ ắ ị ứ ẻ ế th b rát và viêm k t m c do nh ng h t b i li ti bay ạ ụ ể ị vào.
ệ
ườ ự ạ ơ
• Bão cát là chuy n th m c. Nh ng c n gió c c m nh th i b n tung nh ng ữ ạ h t cát lên gây đau rát khi ch m vào nh ng n i da không ạ ạ đ ượ
ng xuyên x y ra trong sa ả ổ ắ ữ ữ ơ
c che ch . ở
Ồ
3. CÁC KĨ NĂNG SINH T N TRONG SA M CẠ
ự
a. L a ch n trang ọ ph c trong sa m c ạ ụ Qu n áoầ
ặ
ầ
ứ
ặ ề
ặ
ầ
ặ
ầ
• Trong sa m c nên m c áo ạ qu n sáng màu ( tránh tia b c x nhi t), ko m c đ ồ ệ ạ quá dày mà m c nhi u qu n áo m ng ho c qu n ỏ áo nhi u l p. ề ớ
•
Qu n áo ph i che kín toàn ả
ầ
b c th (t
vùng c tr
ộ ơ ể ừ
ổ ở
xu ng ) tránh cho cát l
t
ố
ọ
vào trong c th mình
ơ ể
Gi y dép
ầ
ổ ế
ấ
ả ả ạ
ể ứ ả
• Nên dùng gi y cao c , n u ầ không có thì hãy qu n thêm m nh v i làm xà c p đ ngăn cát vào gi y và gi m s c nóng t a ra t ỏ
• Dùng v d y đ gi m s c
ầ cát ừ
ớ ầ ứ ể ả
• Tr
nóng
ầ ướ ở ạ
ể ắ ế ở
i, c khi mang gi y tr l luôn luôn ki m tra xem có côn trùng hay r n r t gì trong không.
Nón, Mũ
• Mũ c i và trùm khăn lên ki u m y bác th hay mũ ợ ấ c. Đi u quan tr ng
ề
ọ t. ể i r p đ u đ ườ ả ậ ề ượ c đ u càng kín càng t đây là nó b o v đ ả ệ ượ ầ ố trùm c a ng ủ ở ố
ồ
ướ ướ ướ
c đ o, gi ng n
b. N c trong sa m c ạ N c là nhu c u s m t c a s sinh t n. Hãy l y t i ấ ố ầ ố ộ ủ ự c mà các b n có th . Trong sa m c t n t đa n i nh ng ạ ữ ể c hay th m chí là sông su i. ậ ướ ố ả
ạ ồ ạ ố ế
Kĩ năng tìm ki m n
ế
c ướ
• M t s cây c báo hi u có s xu t hi n c a n ệ
c ệ ủ ướ ự ấ ộ ố ỏ
ọ
ướ ộ ễ
ề 2-3 mét) có ngu n n c. trong vùng nó m c. Cây c m n, cây chà là, cây bông ỏ ặ i đ sâu và cây li u đ u cho ta th y là quanh nó (d ấ t ồ ướ ừ
ạ ư ạ
ữ ả ướ ấ ớ ướ
• Nh ng lòng sông, r ch tuy đã c n khô nh ng c phía d kh năng có n công đào xu ng kho ng 1-2 mét, có l ả ố không ph i th t v ng. ả
i r t l n. Hãy b ỏ b n s ẽ ẽ ạ
•
ấ ọ
ự ữ
Đi theo d u chân thú hoang cũng d ễ
tìm đ
c đ n khu v c có n
ự
ế
c ướ
ấ ượ
•
Khu v c có nhi u d u chân thú. Đi theo nh ng ấ c. d u chân đó, s có n ướ ề ẽ ấ
B n g p 1 con rùa trong sa m c. Ch c ch n 100% ắ ạ ặ ạ ắ
cách đó không xa có n c.ướ
• X ng r ng s ng không ph thu c vào n
c nh ng ư ồ
ướ c. ố b n thân cây x ươ ươ ả ng r ng l ồ ộ ụ i r t m ng n ọ ạ ấ ướ
ng pháp ch ng c t. Đây là ướ ằ ươ ư ấ
c b ng ph ố ứ ế
ấ ồ
• T t o ra n ự ạ ươ ư ướ
ng án cu i cùng, không đ n m c khó khăn ph nh ng cũng có th t o cho mình 1 ngu n cung c p n ể ạ bùn đ t, thân cây c , lá xanh… c nho nh t ỏ ừ ấ ỏ
Kĩ năng b o qu n và s d ng n ả
ử ụ
ả
c ướ
• Chúng ta c n ít nh t là 4 -5 lít n
c m i ngày.
ầ
ấ
ướ
ỗ
• N c u ng ph i ch a trong nh ng bình, can...
ứ
ữ
ả
ướ ố ệ
ả ả
ả
riêng bi ầ toàn, không b r ch y và ph i đ n i thoáng mát
t, đ không nh m l n. Ph i b o đ m an ẫ . ả ể ơ
ỉ ả
ể ị
• Đi tìm n
c ngay tr
c khi n
c d tr c a các
ướ
ướ
ướ ự ữ ủ
b n c n ki
t.
ạ ạ
ệ
• Các b n nên u ng t ng ng m m t và u ng nhi u
ụ
ừ
ề
ạ
ố
ộ
ố
l n trong ngày.
ầ
ẩ
ỗ
ạ c, ch trú n là y u t ẩ
ỗ
r t ế ố ấ i, nó giúp cho chúng ta ữ
ố t con ng ườ ọ ữ ự ử ữ ơ
i tr i và đau rát nh kim châm...
c. Ch trú n trong sa m c Trong sa m c, sau n ạ ướ quan tr ng đ có th t n t ể ồ ạ ể tránh nh ng cái nóng nh thiêu đ t, nh ng lu ng gió ồ ư h ng h c l a làm khô ki i, nh ng c n bão ệ ừ cát t ư
• N u b tai n n máy bay hay xe b h ng máy gi a sa
ố ờ
ị ỏ
i trong thùng xe, hay d ế ị ạ ạ ư ạ
ữ i thân t và
m c thì nên l u l ướ xe, thân cánh máy bay, đây là n i trú n r t t ơ ẩ ấ ố c các toán c u h tìm th y d đ ấ ứ ộ ễ ượ
i cũng giúp cho các b n tránh ủ ườ ạ
• Ph cát lên ng ượ ứ
•
đ c s c nóng và làm gi m s m t n c qua da. ự ấ ướ ả
ạ ộ ỗ ạ
ộ ỗ c n, ạ có s n). Che ph lên 2 l p cách ủ
ằ ả
ư ế ạ
nh ng vùng sa m c cát, các b n đào m t l Ở ữ dài (hay tìm m t l ớ ẵ nhau b ng v i b t, v i dù... hay các v t li u khác ậ ệ ả ạ i cho k và n u nh cây, ván, g ... Dàn các mép l ỹ ỗ có th thì nên ph thêm m t l p cát. ủ ộ ớ ể
d. Cách di chuy n trong sa m c ạ ể
• Ch đi l ỉ
ạ i vào sáng s m hay chi u t ớ ữ
ề ố ơ ả
i. Vào nh ng lúc nóng trong ngày, ph i tìm n i trú n. Tránh đ ổ ẩ . nhi u m hôi ề ồ
• C g ng tìm cho đ i qua l
c m t con đ ườ
ượ ộ i, m t n i có n ộ ơ ạ ng có ng th c ho c m t khu v c ự ộ ườ ặ ướ
• S d ng con đ
ố ắ ng ườ có dân c .ư
ng nào ít t n s c nh t. Không đi ườ ố ứ ấ
ặ ị ụ
ỏ
ử ụ t băng ngang qua các đ n cát, cát lún ho c đ a hình t ắ ng mòn, các ch m i lõm. Nên đi theo d u v t đ l ấ ế ừơ ỗ c a đ n cát hay vùng th p gi a nh ng đ n cát. ữ ấ ủ ụ ữ ụ
• Đi b trong sa m c, c n chú ý đ n nh ng vùng cát
ữ
ế
ầ
ạ
ộ
trôi và cát lún.
ế
ự
ắ
ẩ
ắ
ừ
ừ
ỉ
• Khi thi u th c ph m, c n săn b n đánh b t, cũng ầ ch nên làm vào ban đêm, v a có nhi u thú, v a ít ề hao t n s c l c và đ nhi u m hôi. ề
ổ ứ ự
ổ
ồ
• Không di chuy n trong bão cát. N u không có gì che
ể
ch n, hãy che m t l
i, đ a l ng v h
ng gió...
ặ ạ
ắ
ư ư
ế ề ướ
4. K T LU N
Ậ
Ế
• Hi n nay đa ph n chúng ta đ u có cu c
ề
ệ
ộ
ứ
ữ
ế
ả
s ng khá đ y đ , thanh bình nên chúng ta ít ố khi trang b cho b n thân nh ng ki n th c v dã ngo i. ề
ầ ầ ủ ị ạ
ả
ng s ng quen thu c hàng ố
ộ ặ ớ
• Và chúng th c s quá mong manh khi ph i r i xa môi tr ố ờ ngày. Chúng s ra sao khi đ i m t v i nh ng bi n c b t ng ? ờ
ự ự ườ ẽ ế ố ấ
ữ
• Vì v y, qua bài thuy t trình này, tôi hy v ng ọ ế các b n s b sung cho mình nh ng ki n
ậ ạ ẽ ổ
ữ
ế
th c v kĩ năng dã ngo i, nh ng ki n th c
ứ ề
ứ
ữ
ế
ạ
s giúp đ chúng ta r t nhi u trong th gi
i
ế ớ
ề
ẽ
ấ
ỡ
th cự
5. TÀI LI U THAM KH O
Ả
Ệ
• http://doanthanhnien.hce.edu.vn/index.php/KY-NANG-SINH-VIEN/KY-NANG-XA-HOI/Lam-sao-song-sot-tren-sa-mac.html
• http://genk.vn/cafe-cong-nghe/ky-nang-sinh-ton-phan-2-gianh-lay-su-song-noi-dam-lay-va-sa-mac-2012112110000147.chn
