Ộ
Ụ
Ạ
B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O
ƯỜ
Ạ Ọ Ư Ạ
Ồ
TR
NG Đ I H C S PH M TP. H CHÍ MINH
Ỹ
Ể
Ậ Ế K NĂNG VI T TI U LU N
Ả
Ệ
HI U QU CHO SINH VIÊN
ố ồ
Thành ph H Chí Minh 2019
ể ậ 1. Ti u lu n là gì?
ứ ể ể ể ế ệ ậ ộ ớ M t bài ti u lu n dùng đ trình bày quan đi m, ý ki n, 1 nghiên c u, phát hi n m i
ườ ế ề ủ ề ủ ể ắ ậ ộ ủ c a ng i vi ả ọ t v 1 ch đ nào đó 1 cách ng n g n. Đ dài c a bài ti u lu n kho ng
520 trang.
ộ ể ứ ể ẫ ậ ọ ộ ở ủ M t ti u lu n khoa h c không th trình bày m t cách ng u h ng theo s thích c a
ườ ế ề ỡ ữ ữ ẩ ẩ ả ả ị ng i vi t mà ph i theo nh ng tiêu chu n quy đ nh chu n v c ch , kho ng cách
ữ ề ữ ể ề ờ ả ơ ẫ gi a các dòng, canh l , ki u ch , tiêu đ , trình bày l i c m n, ghi chú, trích d n, tài
ệ ả li u tham kh o…
ầ ề ộ ể ậ 2. Yêu c u v n i dung bài ti u lu n
ứ ể ậ ậ ộ ọ ộ ọ ọ Ti u lu n là m t bài t p nghiên c u khoa h c sau khi h c xong m t môn h c nào đó.
ủ ể ầ ậ ả ộ ọ ả ế N i dung c a ti u lu n ph i có liên quan đ n môn h c, góp ph n gi ở ộ i đáp, m r ng
ứ ề ộ ấ ế ề ặ ọ ộ ọ ho c nâng cao ki n th c v m t v n đ khoa h c thu c môn h c.
ườ ế ầ ả ư ề ấ ữ ứ ủ ế ề Ng i vi t c n ph i đ a ra nh ng nghiên c u, ý ki n riêng c a mình v v n đ khoa
ề ậ ớ ừ ể ậ ở ứ ộ ỉ ổ ợ ọ ượ h c đ c đ c p t i trong ti u lu n. Không nên d ng m c đ ch t ng h p các tài
ệ ẵ ế li u và ý ki n có s n.
ướ ế ể ả 3. [5 b c] vi t ti u lu n ệ ậ hi u qu
ị ượ ủ ự ể ệ ậ ả ầ Sau khi xác đ nh đ ệ ầ c các yêu c u c a ti u lu n, c n ph i phân chia vi c th c hi n
ứ ự ự ể ệ ệ ả ậ ơ ơ ị ỏ ơ ti u lu n thành các công vi c nh h n và đ n gi n h n, đ nh rõ th t th c hi n các
ệ ầ ờ ế ừ ệ ả ị công vi c đó, th i gian c n thi ứ t cho t ng công vi c. T c là ph i xác đ nh các b ướ c
ự ệ ể ậ th c hi n ti u lu n.
ầ ướ ể ự ệ ậ ồ ướ Ph n này trình bày các b ộ ể c chính đ th c hi n m t ti u lu n (*), bao g m các b c:
(cid:0) ề ị Xác đ nh đ tài
(cid:0) ậ ợ T p h p thông tin
(cid:0) ề ươ ậ L p đ c ng
(cid:0) ả ế ừ ụ ứ ộ Gi i quy t t ng m c trong n i dung nghiên c u
(cid:0) ệ ể ậ Hoàn thi n ti u lu n
ể ả ấ ọ ớ ướ ề (*) T t nhiên, tùy theo môn h c và đ tài mà có th ph i có thêm b t các b c.
ướ ề B ị c 1: Xác đ nh đ tài
ướ ự ứ ế ề ể ầ ọ Tr ề c tiên c n tìm ki m và l a ch n đ tài nghiên c u. Đ tài có th do ng ườ ướ ng i h
ả ự ư ế ẫ d n nêu ra nh ng cũng có khi sinh viên ph i t tìm ki m.
ướ ậ ợ B c 2: T p h p thông tin
ị ượ ề ứ ủ ả ậ ể ầ ợ Sau khi đã xác đ nh đ ậ c đ tài nghiên c u c a ti u lu n, c n ph i t p h p các thông
ứ ế ề ụ ư tin liên quan đ n đ tài nghiên c u, ví d nh :
(cid:0) ỷ ế ư ệ ạ ồ ọ Các ngu n tài li u nh sách, báo, t p chí, k y u khoa h c… đ ượ ư c l u
ư ệ ữ ặ tr trong các th vi n ho c trên Internet.
(cid:0) ế ả ự ị ự ệ ệ Các k t qu có đ ượ ừ c t ự ậ các thí nghi m, th c nghi m, th c đ a, th c t p,
ề đi u tra,…v.v
(cid:0) ộ ả ệ ậ ả ủ ụ ế ợ ệ K t qu c a vi c t p h p thông tin là m t b n danh m c các tài li u
ệ ả ượ ắ ứ ự ả ặ tham kh o, trong đó các tài li u đ c s p th t theo tên tác gi ho c tên tài
li u…ệ
ướ ề ươ B ậ c 3: L p đ c ng
ề ươ ề ươ ủ ể ậ ề ươ Đ c ng là khung c a ti u lu n. Đ c ng là các nét chính v ph ng cách gi ả i
ế ấ ứ ượ ầ ượ ộ ề quy t v n đ nghiên c u đ c nêu ra. Ở ướ b c này, c n nêu ra đ ể c n i dung ti u
ậ ẽ ồ ầ ươ ụ ố ộ lu n s g m bao nhiêu ph n, ch ủ ế ủ ng, m c; cách b trí ra sao, n i dung ch y u c a
ự ế ụ ể ấ ỗ ổ ỉ ữ m i m c là gì. T t nhiên đây ch là nh ng d ki n, sau này có th còn thay đ i.
ạ ể ầ ậ ộ Tóm l ồ i, n i dung ti u lu n g m các ph n chính sau:
(cid:0) ứ ề ầ ầ ầ ộ Ph n m đ u ở ầ : Trong ph n này c n nêu rõ n i dung đ tài nghiên c u, lý
ụ ứ ươ ứ do và m c đích nghiên c u, ph ng pháp nghiên c u,…
(cid:0) ầ Ph n thân :
ể ề ầ ầ ậ ồ ỏ ươ ộ Ph n thân bài ti u lu n bao g m nhi u ph n nh (ch ng) I, II, III…. Đây là n i dung
ủ ế ủ ể ậ ọ ộ ch y u c a ti u lu n, thu c chuyên môn ngành h c.
ể ượ ầ ế ề ầ ử ữ ố Ph n thân bài có th đ c vi ổ t nhi u l n, s a ch a, b sung trong su t quá trình
ứ ủ ể ệ ủ ế ứ ứ ầ ộ nghiên c u. Đây là ph n ch y u th hi n công s c và trình đ nghiên c u c a ng ườ i
ư ầ ự ệ ể ề ể ấ ậ ậ ỹ th c hi n ti u lu n cũng nh c n nhi u k năng nh t trong cách làm bài ti u lu n.
(cid:0) ầ ế Ph n k t lu n ậ :
ầ ầ ắ ả ế ấ ứ ề ả Trong ph n này c n tóm t t quá trình gi ế i quy t v n đ các k t qu nghiên c u. Nêu
ượ ứ ự ủ ễ ả ọ ố lên đ ế c ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a k t qu nghiên c u. Cu i cùng, Nêu ra
ề ư ữ ấ ả ế ượ ướ ể ủ ề nh ng v n đ ch a gi i quy t đ c và h ng phát tri n c a đ tài.
ướ ả ế ộ ứ B c 4: Gi i quy t n i dung nghiên c u
ướ ứ ế ề ấ ế ể ậ ườ Đây là b c chi m nhi u công s c nh t trong quá trình vi t ti u lu n. Ng ự i th c
ậ ầ ả ế ệ ể hi n ti u lu n c n ph i ti n hành:
(cid:0) Nghiên c uứ
(cid:0) Làm thí nghi mệ
(cid:0) ự ệ Th c nghi m
(cid:0) ề Đi u tra
(cid:0) ữ ệ ứ ệ ấ ỏ ổ ợ Ph ng v n, tra c u tài li u, t ng h p và phân tích d li u, suy nghĩ và
ữ ừ ụ ể ậ ậ ư đ a ra nh ng nh n xét, đánh giá, … cho t ng m c trong ti u lu n. Sau đó
ế ứ ủ ữ ế ể ậ ả vi t nh ng k t qu nghiên c u c a mình vào ti u lu n.
ướ ế ế ướ ạ ả ấ ả ữ ữ ế ả Tr c h t nên vi ả i d ng b n th o t t d t c nh ng thông tin, nh ng k t qu có
ưở ư ề ắ ắ ộ đ ữ c;ượ nh ng ý t ộ ng đã có cho đ tài cho dù còn l n x n, ch a ch c ch n. Trong các
ướ ẽ ử ữ ế ế ắ ọ ỉ ạ b c ti p theo s s a ch a, sàng l c, s p x p, hoàn ch nh l i.
ướ ệ ấ ể ậ B c 5: Hoàn thi n c u trúc bài ti u lu n
(cid:0) ố ụ ề ể ậ ộ ợ ớ ỉ Đi u ch nh n i dung và b c c ti u lu n cho phù h p v i quá trình và
ế ầ ả ồ ờ ượ ế ớ ế k t qu nghiên c u; ứ đ ng th i khi n các ph n đ ộ c liên k t v i nhau m t
ạ ượ ữ ư ữ ầ ắ ậ ỏ ạ cách m ch l c, rõ ràng. L ắ c b nh ng ph n, nh ng ý ch a th t ch c ch n
ặ ho c quá lan man.
(cid:0) ữ ỗ ử ả ứ ậ ượ S a ch a l i chính t , câu văn và ý t ể sao cho ti u lu n đ c trình bày
ễ ể ộ m t cách chính xác, d hi u và trong sáng.
(cid:0) ử ộ ứ ể ả ả ậ ỉ Ch nh s a n i dung và hình th c các b ng, bi u, hình nh…. Nh p Danh
ụ ệ ả m c tài li u tham kh o.
(cid:0) ủ ư ề ể ầ ậ ả ạ ỉ ị ề Đi u ch nh đ nh d ng các ph n c a văn b n ti u lu n nh các tiêu đ ,
ế ạ ầ ầ ế ể chú thích, tham chi u, …. T o các ph n c n thi ậ ả t cho văn b n ti u lu n
ư ụ ụ nh : Trang bìa, M c l c, Header/Footer,…
ộ ể ấ ậ ỉ 4. C u trúc m t bài ti u lu n hoàn ch nh nh tấ
ở ầ ầ 4.1. Ph n m đ u
ề ọ a) Lý do ch n đ tài
(cid:0) ề ố ượ ủ ấ ậ ọ ấ ầ Lý do lí lu n: khái quát tính ch t, t m quan tr ng c a v n đ (đ i t ng)
ứ ề nghiên c u trong đ tài;
(cid:0) M t s khái ni m liên quan đ n đ tài
ộ ố ệ ế ề
(cid:0) ự ễ ấ ậ ữ ự ế ễ ớ Lý do th c ti n: khái quát nh ng y u kém, b t c p trong th c ti n so v i
ầ ị v trí, yêu c u nêu trên.
ề ầ ả ọ ộ ọ Lý do ch n đ tài tuy không ph i là ph n n i dung quá quan tr ng trong cách làm bài
ể ệ ự ể ư ể ậ ầ ế ướ ủ ti u lu n nh ng cũng góp ph n th hi n s hi u bi ị t và đ nh h ề ng c a đ tài mà
ọ ạ ự b n l a ch n.
ụ ứ b) M c đích nghiên c u
ơ ở ể ề ứ ụ ứ ụ ệ ườ ể ệ M c đích nghiên c u là c s đ đ ra nhi m v nghiên c u, th ấ ng th hi n 2 v n
ề ơ ả đ c b n sau:
(cid:0) Mô t
ả ự ạ và phân tích th c tr ng;
(cid:0) ệ ề ấ Đ xu t bi n pháp.
ể ố ượ c) Khách th , đ i t ứ ng nghiên c u
ầ ậ ể ả ố ượ ộ ề ề Là tiêu đi m mà đ tài c n t p trung gi ế i quy t. Đ i t ứ ủ ng nghiên c u c a m t đ tài
ự ể ệ ả ạ có th là th c tr ng, bi n pháp, gi i pháp, v.v.
ạ ứ d) Ph m vi nghiên c u
ự ệ ớ ạ ụ ể ố ượ ứ ủ ề ị Là s xác đ nh (khu bi t, gi i h n, c th hoá) đ i t ng nghiên c u c a đ tài. S ự
ứ ạ ị ườ ể ệ ở ặ ộ xác đ nh ph m vi nghiên c u th ng th hi n ờ các m t: không gian – n i dung; th i
gian.
ệ ứ ụ e) Nhi m v nghiên c u
(cid:0) ệ ố ữ ề ậ ớ ề ấ H th ng hoá nh ng v n đ lí lu n liên quan t i đ tài;
(cid:0) Mô t
ả ự ạ th c tr ng;
(cid:0) ự ạ Phân tích, đánh giá th c tr ng;
(cid:0) ề ệ ế ấ ị Đ xu t bi n pháp, khuy n ngh .
ươ f) Ph ứ ng pháp nghiên c u
ươ ứ ụ ự ệ ệ ọ Ph ứ ng pháp nghiên c u là công c nghiên c u khoa h c trong th c hi n nhi m v đ ụ ề
ả ủ ế ổ ươ ả ủ ự ứ tài. T ng k t qu c a các ph ệ ổ ọ ng pháp nghiên c u khoa h c ph i đ th c hi n t ng
ụ ề ệ nhi m v đ tài.
ươ ứ ỗ M i ph ng pháp nghiên c u nên phân tích thành:
(cid:0) M c đích c a ph
ủ ụ ươ ủ ề ự ụ ệ ằ ệ ng pháp: nh m th c hi n nhi m v gì c a đ tài
(cid:0) ố ượ ươ ượ ự ứ ở ể Đ i t ủ ng c a ph ng pháp: đ c ch a đ ng ứ khách th nghiên c u
ứ ầ ươ ủ ơ ở c a c s nghiên c u (c n phân bi ệ ố ượ t đ i t ủ ng c a ph ứ ng pháp nghiên c u
ớ ố ượ v i đ i t ủ ề ng c a đ tài)
(cid:0) ộ ươ ậ ử ụ ươ ư N i dung ph ng pháp (kĩ thu t s d ng ph ng pháp): nên đ a vào ph ụ
ườ ử ụ ươ ề ấ ỏ ụ l c (th ng s d ng cho ph ng pháp đi u tra, ph ng v n)
ể ầ ậ 4.2. Ph n thân ti u lu n
(cid:0) ề ầ ự ứ ạ ấ Th c tr ng v n đ c n nghiên c u:
ả ề ầ ự ấ ạ * Mô t , phân tích th c tr ng v n đ c n trình bày
ủ ấ ứ ề ệ ố ộ * Đánh giá m i liên h , tác đ ng c a v n đ nghiên c u
(cid:0) ề ả ứ ề ấ ấ Đ xu t các gi i pháp cho v n đ nghiên c u
ế ế ầ ậ ị 4.3. Ph n k t lu n, ki n ngh
(cid:0) ắ ấ ề Tóm t ứ t v n đ nghiên c u
(cid:0) Đánh giá quá trình nghiên c uứ
(cid:0) ị ướ ế ế Ki n ngh h ứ ng nghiên c u ti p theo.
ệ ả *Tài li u tham kh o
ả ẫ ệ Trích d n tài li u tham kh o là gì?
ệ ẫ ộ ươ ượ ử ụ ể ả Trích d n tài li u tham kh o (referencing) là m t ph ng pháp đ c s d ng đ xác
ạ ậ ơ ưở ủ ệ ẩ ạ ị đ nh n i mà b n thu th p thông tin và ý t ộ ng cho các tác ph m c a b n. Hi p h i
ộ ị ấ ỳ Tâm lý Hoa K (The American Psychological Association – APA) cung c p m t đ nh
ể ả ệ ệ ẫ ả ẩ ả ượ ầ ạ d ng chu n đ đ m b o vi c trích d n tài li u tham kh o đ ủ c chính xác, đ y đ và
ườ ọ ỏ ố ả ẫ ệ ữ h u ích cho ng i đ c. APA đòi h i 2 thành t : trích d n văn b n và li t kê danh sách
ệ ả tài li u tham kh o.
ữ ắ ướ ệ ẫ ượ ừ Nh ng quy t c và h ng d n phong cách APA trong tài li u này đ c rút ra t ể quy n
ướ ẫ ệ sách “Publication Manual of the American Psychological Association” (H ng d n vi c
ủ ệ ẩ ộ ố ỳ công b tác ph m c a Hi p h i Tâm lý Hoa K ).
*Ph l cụ ụ
ơ ồ ả ố ệ ử ụ ể ầ ả ậ ạ Trong bài ti u lu n các b n có s d ng các hình nh, s đ , b ng s li u thì c n li ệ t
ạ ộ ở ụ ụ ầ kê l i các n i dung đó ph n ph l c.
