BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
VIỆN KHOA HỌC ĐỊA CHẤT VÀ KHOÁNG SẢN
NGUYỄN ĐỨC PHONG
NGHIÊN CỨU ĐỊA TẦNG PHÂN TẬP
TRẦM TÍCH CAMBRI TRUNG - ORDOVIC HẠ
VÙNG ĐỒNG VĂN, ĐÔNG BẮC VIỆT NAM
LUẬN ÁN TIẾN SĨ ĐỊA CHẤT
HÀ NỘI, 2018
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
VIỆN KHOA HỌC ĐỊA CHẤT VÀ KHOÁNG SẢN
NGUYỄN ĐỨC PHONG
NGHIÊN CỨU ĐỊA TẦNG PHÂN TẬP
TRẦM TÍCH CAMBRI TRUNG - ORDOVIC HẠ
VÙNG ĐỒNG VĂN, ĐÔNG BẮC VIỆT NAM
Chuyên ngành: Địa chất học
Mã số: 9440201
LUẬN ÁN TIẾN SĨ ĐỊA CHẤT
Ngưi hưng dn khoa hc: 1. GS. TS Trn Nghi
2. PGS. TS Trần Tân Văn
HÀ NI, 2018
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây công trình nghiên cứu của
riêng tôi. Các số liệu, kết quả nghiên cứu kết luận nêu
trong luận án trung thực chưa từng được ai công bố
trong bất cứ công trình nào khác.
Tác giả
Nguyễn Đức Phong
LỜI CẢM ƠN
Luận án được hoàn thành ới sự hướng dẫn giúp đỡ tận tình của các
thầy: GS.TS.NGND. Trần Nghi PGS.TS. Trần Tân Văn, NCS xin y tỏ lòng
biết ơn sâu sắc tới những thầy hướng dẫn. NCS ng chân thành cảm ơn: GS.TS.
Rudy Swennen đã tạo điều kiện cho NCS khảo sát tại Việt Nam nghiên cứu gia
công phân tích lát mỏng thạch học microfacies địa hóa đá carbonat tại Trường
Đại học Leuven, Vương Quốc Bỉ; PGS.TS. Toshifumi Komatsu đã tạo điều kiện cho
NCS khảo sát nghiên cứu trầm tích cổ sinh tại Đại học Kumamoto, Nhật Bản;
GS.TS. Jerzy Dzik (Viện Cổ sinh Ba Lan) đã hướng dẫn NCS khảo sát và nghiên cứu
hai nhóm Conodonta và Trilobita tại Việt Nam. Trong quá trình hoàn thành luận án,
NCS cũng nhận được những ý kiến đóng góp quý báu, sự quan tâm giúp đỡ của các
thầy các nhà khoa học: PGS. TS. Nguyễn Văn Vượng, PGS.TS. Phạm Đức
Lương, TS. Lương Hồng Hược, TS. Đỗ Văn Nhuận, TS. Nguyễn Bá Minh, TS. Vũ
Quang Lân, TS. Trịnh Hải Sơn TS. Trịnh Xuân Hòa. Trong quá trình thực hiện
luận án, NCS luôn nhận được sự quan m của lãnh đạo cán bộ các quan:
Phòng Cổ sinh Địa tầng, Phòng Khoa học, Đào tạo Hợp tác quốc tế, Văn
phòng, Ban lãnh đạo Viện Khoa học Địa chất Khoáng sản, Bộ n Trầm tích
Địa chất Biển, Khoa Địa chất, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên các bạn
đồng nghiệp. NCS xin y tỏ lòng cảm ơn chân thành đối với sự giúp đỡ tận tình
của các thầy, các nhà khoa học và lãnh đạo các cơ quan nêu trên.
i
MỤC LỤC
Danh mc các ch viết tt .......................................................................................... iv
Các ký hiu thch hc ................................................................................................. v
Danh mc các hình v ................................................................................................ vi
M ĐẦU ..................................................................................................................... 1
Chương 1: LCH S NGHIÊN CỨU VÀ ĐẶC ĐIỂM ĐỊA CHT KHU VC ...... 7
1.1. V trí địa lý ................................................................................................ 7
1.2. Đặc đim đa lý t nhiên ........................................................................... 8
1.2.1. Đặc điểm địa hình .......................................................................... 8
1.2.2. Đặc điểm thủy văn ......................................................................... 8
1.2.3. Đặc điểm khí hu ........................................................................... 8
1.3. Lch s nghiên cu địa tng ...................................................................... 8
1.3.1. Giai đoạn trướcm 1954 ............................................................. 9
1.3.2. Giai đoạn sau năm 1954 đến nay ................................................. 11
1.4. Đặc đim đa cht khu vc ...................................................................... 15
1.4.1. Các mt ct đa cht trm tích Cambri trung - Ordovic h ......... 15
1.4.2. Sinh địa tng ................................................................................ 35
1.4.3. Cấu trúc địa cht .......................................................................... 39
Chương 2: CƠ SỞ KHOA HỌC VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CU ................. 46
2.1. Cơ s khoa hc ........................................................................................ 46
2.1.1. Thch học đá trầm tích ................................................................ 46
2.1.2. Tướng đá ...................................................................................... 53
2.1.3. C địa lý ...................................................................................... 60
2.1.4. Địa tng phân tp ......................................................................... 67
2.2. Phương pháp nghiên cứu ......................................................................... 76
2.2.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu địa tng .................................... 76
2.2.2. Nhóm phương pháp nghiên cu thành phn vt cht .................. 77
2.2.3. Phương pháp phân tích tướng ...................................................... 78
2.2.4. Phương pháp đa tng phân tp ................................................... 80
2.3. Nhóm các k thut s dng ..................................................................... 80
2.3.1. X lý tài liu ................................................................................ 80
2.3.2. Kho sát mt cắt địa cht trm tích ............................................. 80
2.3.3. Thu thp và phân tích các loi mu ............................................. 81
Chương 3: ĐẶC ĐIỂM TƯỚNG TRM TÍCH CAMBRI TRUNG - ORDOVIC
H VÙNG ĐỒNG VĂN ......................................................................... 82
3.1. Đặc đim thch hc ................................................................................ 82