BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ NỘI VỤ
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
HOÀNG NHẤT THỐNG
QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC
VỀ MÔI TRƢỜNG BIỂN Ở VIỆT NAM
LUẬN ÁN TIẾN SĨ QUẢN LÝ CÔNG
HÀ NỘI - 2024
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ NỘI VỤ
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
HOÀNG NHẤT THỐNG
QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC
VỀ MÔI TRƢỜNG BIỂN Ở VIỆT NAM
Ngành
: Quản lý công
Mã số
: 9 34.04.03
LUẬN ÁN TIẾN SĨ QUẢN LÝ CÔNG
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC : 1. PGS.TS. Nguyễn Chu Hồi
2. PGS.TS. Trần Thị Cúc
HÀ NỘI - 2024
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng mình với các thông
tin, dữ liệu, số liệu đƣợc trình bày tại Luận án bảo đảm sự trung thực, có nguồn gốc
rõ ràng và đƣợc trích dẫn đúng quy định.
Các kết quả nghiên cứu của Luận án chƣa đƣợc công bố trong bất kỳ công
trình khoa học nào.
Hà Nội, ngày tháng năm 2024
Tác giả luận án
Hoàng Nhất Thống
LỜI CẢM ƠN
Để thực hiện Luận án này, Nghiên cứu sinh (NCS) đã nhận đƣợc sự quan
tâm chỉ bảo, hƣớng dẫn tận tình về thực hiện nội, phƣơng pháp nghiên cứu khoa học
và sự động viên, khích lệ của PGS.TS Nguyễn Chu Hồi và PGS.TS Trần Thị Cúc;
sự tạo điều kiện, giúp đỡ trong suốt quá trình học tập và thực hiện đề tài Luận án
của Ban Giám đốc, Ban Quản lý đào tạo Sau đại học, Khoa Quản lý xã hội, quý
thầy, cô trong Học viện Hành chính Quốc gia; sự hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi
trong quá trình học tập, điều tra, thu thập thông tin từ các đơn vị trực thuộc Cục
Biển và Hải đảo Việt Nam, Vụ Pháp chế - Bộ Tài nguyên và Môi trƣờng, Sở Tài
nguyên và Môi trƣờng các địa phƣơng có biển; sự đóng góp ý kiến quý báu cho đề
tài Luận án của các nhà quản lý, nhà khoa học. Trong suốt quá trình học tập và
nghiên cứu, NCS cũng nhận đƣợc sự động viên, khích lệ, giúp đỡ, tạo điều kiện
thuận lợi của gia đình, ngƣời thân, bạn bè và đồng nghiệp.
Thông qua Luận án này, NCS trân trọng bày tỏ lòng cảm ơn đến PGS. TS
Nguyễn Chu Hồi, PGS. TS Trần Thị Cúc, quý thầy cô của Học viện Hành chính
Quốc gia, lãnh đạo và công chức Vụ Pháp chế, Cục Biển và Hải đảo Việt Nam, Sở
Tài nguyên và Môi trƣờng các địa phƣơng có biển cũng nhƣ các nhà quản lý, nhà
khoa học, gia đình, ngƣời thân, bạn bè và đồng nghiệp đã có những giúp đỡ quý báu
để NCS hoàn thành Luận án.
Dù đã rất cố gắng, nhƣng chắc chắn kết quả nghiên cứu của Luận án vẫn còn
những thiếu sót cả về nội dung và hình thức, NCS rất mong tiếp tục nhận đƣợc ý
kiến đóng góp của các thầy, cô và đồng nghiệp để hoàn thiện, nâng cao chất lƣợng
đề tài Luận án này.
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .......................................................................................................................... 1
Chƣơng 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC
VỀ MÔI TRƢỜNG BIỂN TRÊN THẾ GIỚI VÀ Ở VIỆT NAM ......................... 10
1.1. Tình hình nghiên cứu quản lý môi trƣờng biển trên thế giới và ở Việt Nam ........ 10
1.1.1. Các nghiên cứu quản lý môi trường biển trên thế giới ....................................... 10
1.1.2. Các nghiên cứu quản lý môi trường biển trong nước ......................................... 14
1.2. Một số nhận xét về những công trình đã nghiên cứu .................................................. 20
1.2.1. Các vấn đề đã làm được....................................................................................... 20
1.2.2. Các vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu làm sáng tỏ ................................................. 22
1.2.3. Những vấn đề cần phải giải quyết trong Luận án ............................................... 24
KẾT LUẬN CHƢƠNG 1 ........................................................................................ 25
Chƣơng 2 CƠ SỞ KHOA HỌC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ MÔI TRƢỜNG
BIỂN Ở VIỆT NAM .................................................................................................... 26
2.1. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ MÔI TRƢỜNG
BIỂN ............................................................................................................................... 26
2.1.1. Các khái niệm liên quan .................................................................................. 26
2.1.2. Sự cần thiết quản lý nhà nước về môi trường biển ......................................... 30
2.1.3. Nguyên tắc quản lý nhà nước về môi trường biển .......................................... 31
2.1.4. Đặc điểm của quản lý nhà nước về môi trường biển ...................................... 33
2.1.5. Nội dung của quản lý nhà nước về môi trường biển ........................................... 36
2.1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước về môi trường biển ...................... 37
2.2. Quản lý môi trƣờng biển của một số nƣớc khu vực biển Đông Á và kinh
nghiệm có giá trị tham khảo cho Việt Nam ............................................................ 39
2.2.1. Quản lý nhà nước về môi trường biển của một số nước khu vực biển Đông Á . 39
2.2.2. Các bài học có giá trị tham khảo cho Việt Nam ................................................. 55
KẾT LUẬN CHƢƠNG 2 .............................................................................................. 57
Chƣơng 3 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ MÔI TRƢỜNG BIỂN
Ở VIỆT NAM ................................................................................................................ 58
3.1. Tổng quan về môi trƣờng biển Việt Nam ............................................................... 58
3.1.1. Môi trường biển Việt Nam ................................................................................... 58
3.1.2. Thực trạng ô nhiễm môi trường biển và suy giảm đa dạng sinh học biển Việt
Nam ................................................................................................................................. 60