BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
---------------------------------
PHẠM HƯƠNG QUỲNH
ẢNH HƯỞNG CỦA TÁC NHÂN GÂY CĂNG THẲNG
ĐẾN HÀNH VI ĐỔI MỚI TRONG CÔNG VIỆC
THÔNG QUA PHẢN ỨNG CĂNG THẲNG
Ở GIÁO VIÊN PHỔ THÔNG
LUẬN ÁN TIẾN SĨ
NGÀNH QUẢN TRỊ NHÂN LỰC
HÀ NỘI – 2021
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
---------------------------------
PHẠM HƯƠNG QUỲNH
ẢNH HƯỞNG CỦA TÁC NHÂN GÂY CĂNG THẲNG
ĐẾN HÀNH VI ĐỔI MỚI TRONG CÔNG VIỆC
THÔNG QUA PHẢN ỨNG CĂNG THẲNG
Ở GIÁO VIÊN PHỔ THÔNG
Chuyên ngành: KINH TẾ LAO ĐỘNG
Mã số: 9340404 9340404
LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Vũ Hoàng Ngân
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Vũ Hoàng Ngân
HÀ NỘI – 2021
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi cam kết bằng danh dự cá nhân rằng nghiên cứu này do tôi tự thực hiện và
không vi phạm quy định liêm chính học thuật trong nghiên cứu khoa học của Trường
Đại học Kinh tế Quốc dân
Hà Nội, ngày … tháng … năm 2021
Nghiên cứu sinh
ii
LỜI CẢM ƠN
Luận án này sẽ không thể hoàn thành nếu không có sự giúp đỡ và hỗ trợ nhiệt
tình của thầy cô, gia đình, bạn bè cùng đồng nghiệp.
Trước tiên, tác giả xin được gửi tình cảm biết ơn chân thành, sự kính trọng đến
cô giáo hướng dẫn là PGS.TS. Vũ Hoàng Ngân và các đồng nghiệp trong Bộ môn
Kinh tế Nguồn nhân lực – Khoa Kinh tế và Quản lý Nguồn nhân lực, Trường Đại học
Kinh tế Quốc dân. Để có thể hoàn thành luận án, tác giả đã nhận được rất nhiều sự
khích lệ, động viên, những góp ý quý báu cũng như được tạo mọi điều kiện tốt nhất
về thời gian nghiên cứu từ cô và các đồng nghiệp trong Bộ môn.
Thứ hai, tác giả xin gửi lời tri ân tới các thầy, cô đã tham gia giảng dạy, hướng
dẫn về học thuật trong suốt thời gian học tập tại trường Đại học Kinh tế Quốc dân.
Thầy, cô luôn nhiệt tình tư vấn, chỉ bảo hướng đi khi tác giả gặp khó khăn, trăn trở
về luận án, để sau 3 năm thực hiện, tác giả đã trưởng thành và vững vàng hơn rất
nhiều trên con đường nghiên cứu khoa học.
Tác giả cũng xin trân trọng cám ơn ban lãnh đạo và các chuyên viên chuyên
trách của Viện Đào tạo sau Đại học, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã hỗ trợ và
tạo điều kiện đầy đủ để tác giả có thể hoàn thành quá trình học tập, nghiên cứu theo
đúng yêu cầu quy định. Đồng thời, luận án không thể hoàn thiện nếu không có sự
giúp đỡ về thông tin và cơ hội khảo sát tại các trường thuộc hệ thống giáo dục phổ
thông công lập ở Việt Nam đến từ PGS.TS Vũ Thành Hưng – Chủ nhiệm đề tài
KH&CN cấp Quốc gia về “Nghiên cứu định mức lao động kinh tế, kỹ thuật của giáo
viên phổ thông theo định hướng đổi mới giáo dục phổ thông và đổi mới cơ chế quản
lí nhân sự trong các cơ sở giáo dục phổ thông”.
Cuối cùng, xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc nhất đến những người thân yêu trong
gia đình đã luôn ủng hộ, động viên và là điểm tựa tinh thần vững chắc cho tác giả
trong suốt chặng đường nghiên cứu khoa học.
Trân trọng cảm ơn!
Hà Nội, ngày … tháng … năm 2021
Nghiên cứu sinh
iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................... ii
MỤC LỤC ................................................................................................................ iii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT .................................................................................. vi
DANH MỤC BẢNG – HÌNH VẼ .......................................................................... vii
PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU ....................................................... 11
1.1 Tổng quan nghiên cứu về tác nhân gây căng thẳng ở GVPT ................... 11
1.2 Tổng quan nghiên cứu về phản ứng căng thẳng ở GVPT ......................... 17
1.3 Tổng quan nghiên cứu về nhân tố ảnh hưởng đến hành vi đổi mới trong
công việc ở GVPT ................................................................................................ 20
1.4 Tổng quan nghiên cứu về mối quan hệ giữa tác nhân gây căng thẳng và
hành vi đổi mới trong công việc ở GVPT .......................................................... 31
1.5 Tổng quan nghiên cứu về mối quan hệ giữa phản ứng căng thẳng và hành
vi đổi mới trong công việc ở GVPT ................................................................... 35
1.6 Khoảng trống nghiên cứu ............................................................................. 36
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU ................. 39
2.1 Một số khái niệm nền tảng của luận án ...................................................... 39
2.1.1 Tác nhân gây căng thẳng .......................................................................... 39
2.1.2 Phản ứng căng thẳng ................................................................................ 45
2.1.3 Hành vi đổi mới trong công việc.............................................................. 49
2.2 Các trường phái lý thuyết nghiên cứu về căng thẳng ................................ 55
2.2.1 Lý thuyết về “Hội chứng thích nghi chung” của Hans Selye .................. 55
2.2.2 Lý thuyết về “Giao dịch căng thẳng” của Lazarus & Folkman ............... 58
2.2.3 Lý thuyết về “Căng thẳng toàn diện” của Nelson và Simmons ............... 59
2.2.4 Lý thuyết về “Tính thách thức – Cản trở” trong tác nhân gây căng thẳng
của Cavanaugh và cộng sự ................................................................................ 62
2.2.5 Hướng tiếp cận lý thuyết làm cơ sở cho nghiên cứu................................ 65