ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
NGUYỄN THỊ HỒNG CHƯƠNG
NGHIÊN CỨU CHIẾT TÁCH, XÁC ĐỊNH CẤU TRÚC
VÀ HOẠT TÍNH SINH HỌC CỦA MỘT SỐ HỢP CHẤT
HÓA HỌC TỪ LOÀI ARALIA ARMATA (ARALIACEAE)
Ở VIỆT NAM
LUẬN ÁN TIẾN SĨ
HÓA HỮU CƠ
Đà Nẵng - Năm 2023
ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
NGUYỄN THỊ HỒNG CHƯƠNG
NGHIÊN CỨU CHIẾT TÁCH, XÁC ĐỊNH CẤU TRÚC
VÀ HOẠT TÍNH SINH HỌC CỦA MỘT SỐ HỢP CHẤT
HÓA HỌC TỪ LOÀI ARALIA ARMATA (ARALIACEAE)
Ở VIỆT NAM
Ngành: Hóa hữu cơ
Mã s
ố:
9 44 01 14 (62 44 01 14)
LUẬN ÁN TIẾN SĨ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
1. PGS.TS. Giang Thị Kim Liên
2. TS. Phạm Hải Yến
Đà Nẵng - Năm 2023
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận án này công trình nghiên cứu của riêng tôi dưới shướng
dẫn khoa học của PGS.TS. Giang Thị Kim Liên TS. Phạm Hải Yến. Các sliệu,
hình ảnh, kết quả trong luận án trung thực chưa được công bố trong bất kỳ
công trình nào khác.
Tác giả
Nguyễn Thị Hồng Chương
ii
LỜI CẢM ƠN
Luận án này được hoàn thành tại Khoa a - Trường Đại học phạm - Đại
học Đà Nẵng. Trong quá trình nghiên cứu, tác giả đã nhận được rất nhiều sự giúp
đỡ quý báu của thầy cô, nhà khoa học, đồng nghiệp, bạn bè và gia đình.
Tôi xin bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc và sự kính trọng nhất tới PGS.TS. Giang Thị
Kim Liên TS. Phạm Hải Yến - những người Thầy đã tận tâm hướng dẫn khoa
học, động viên, khích lệ tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho tôi trong suốt thời
gian thực hiện luận án.
Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu Trường Đại học phạm - Đại học
Đà Nẵng, Ban Chủ nhiệm Khoa a cùng tập thể cán bộ của Khoa đã quan tâm
giúp đỡ đã tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt quá trình học tập
nghiên cứu.
Tôi xin chân thành cảm ơn tập thể cán bộ phòng nghiên cứu Cấu trúc - Viện
Hóa sinh biển - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam về sự ủng hộ to
lớn, những lời khuyên bổ ích những góp ý quý báu trong việc thực hiện hoàn
thiện luận án. Chân thành cám ơn Viện Công nghệ Sinh học - Viện Hàn lâm Khoa
học Công nghệ Việt Nam cùng tập thể cán bộ Viện Khoa học Dược phẩm -
Trường Đại học Yonsei - Hàn Quốc đã giúp đỡ tôi hoàn thành việc thử hoạt tính
gây độc tế bào ung thư.
Tôi xin chân thành cảm ơn Trường Đại học Duy Tân đã tạo điều kiện để tôi
yên tâm hoàn thành luận án trong thời gian làm việc. Đặc biệt, cám ơn TS. Nguyễn
Huy ng, thuộc Viện Nghiên cứu Phát triển Công nghệ cao, trường Đại học
Duy Tân đã nhiệt tình hỗ trợ tôi trong quá trình thực nghiệm.
Cuối cùng, i xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành sâu sắc nhất tới toàn thể
gia đình, bạn bè và những người thân đã luôn luôn quan tâm, khích lệ, động viên tôi
trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.
Tôi xin trân trọng cảm ơn!
Đà Nẵng, ngày 20 tháng 07 năm 2023.
Tác giả
Nguyễn Thị Hồng Chương
iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................ii
TRANG THÔNG TIN LUẬN ÁN TIẾN SĨ ........................................................ vi
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT .........................................viii
DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................... xi
DANH MỤC CÁC HÌNH .................................................................................... xii
DANH MỤC CÁC PHỤ LỤC ............................................................................ xiv
MỞ ĐẦU ................................................................................................................ 1
1. Đặt vấn đề ......................................................................................................... 1
2. Mục tiêu nghiên cứu .......................................................................................... 2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ...................................................................... 2
4. Nội dung nghiên cứu ......................................................................................... 2
5. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................... 2
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của nghiên cứu ................................................... 3
7. Những đóng góp mới của luận án ...................................................................... 3
8. Cấu trúc của luận án .......................................................................................... 4
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU ............................................................... 5
1.1. Tổng quan về chi Aralia ................................................................................ 5
1.1.1. Sơ lược về thực vật và s pn b .......................................................................... 5
1.1.2. Công dụng làm thuốc trong dân gian ...................................................................... 6
1.1.3. Tnh phn hóa học ca chi Aralia ........................................................................ 7
1.1.4. Hoạt nh sinh hc ca các loài thuộc chi Aralia................................................... 12
1.2. Giới thiệu về loài Aralia armata.................................................................. 16
1.2.1. Tình nh nghiên cứu v thành phn a hc loài Aralia armata ........................ 18
1.2.2. Tình nh nghiên cứu v hoạt nh sinh học của loài Aralia armata .................... 22
CHƯƠNG 2. NGUYÊN LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .............. 24
2.1. Nguyên liệu ................................................................................................. 24
2.2. Hóa chất, dụng cụ và thiết bị thí nghiệm ................................................... 25
2.3. Nội dung nghiên cứu ................................................................................... 25
2.4. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................... 26
2.4.1. Pơng pháp chiết mẫu thực vật ........................................................................... 26
2.4.2. Pơng pháp pn lập các hp chất ..................................................................... 26
2.4.3. Pơng pháp xác định cu trúc a học ca các hợp chất.................................... 26
2.4.4. Pơng pháp xác định đng phân quang hc của đường đơn .............................. 28
2.4.5. Pơng pháp thhoạt tính gây độc tế bào ............................................................ 28
2.4.6. Pơng pháp đánh giá hot tính diệt nhuyễn thể .................................................. 29
2.4.7. Pơng pháp thđộc tính cp trên chut ............................................................. 29