1
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
PHẠM MINH TÚ
NGHIÊN CỨU CÁC QUÁ TRÌNH ĐIỆN TỪ CỦA CUỘN KHÁNG
BÙ NGANG DÙNG TRONG LƯỚI ĐIỆN CAO ÁP
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KỸ THUẬT ĐIỆN
Hà Nội – 2022
2
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
PHẠM MINH TÚ
NGHIÊN CỨU CÁC QUÁ TRÌNH ĐIỆN TỪ CỦA CUỘN KHÁNG
BÙ NGANG DÙNG TRONG LƯỚI ĐIỆN CAO ÁP
Ngành: Kỹ thuật điện
Mã số: 9520201
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KỸ THUẬT ĐIỆN
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
1. TS. Bùi Đức Hùng
2. TS. Trần Văn Thịnh
Hà Nội - 2022
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Tất cả các ấn
phẩm được công bố chung với các cán bộ hướng dẫn khoa học và các đồng nghiệp
đã được sự đồng ý của tác giả trước khi đưa vào luận án. Các kết quả trình bày trong
luận án này là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất cứ công trình nào
khác.
Hà Nội, ngày … tháng … năm 2022
Người cam đoan
Phạm Minh Tú
TẬP THỂ HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
TS. Bùi Đức Hùng
TS. Trần Văn Thịnh
ii
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình nghiên cứu thực hiện luận án, tác giả đã nhận được nhiều góp
ý về chuyên môn và sự giúp đỡ tận tình của tập thể cán bộ hướng dẫn khoa học, sự
giúp đỡ của các thầy, cô giáo và đồng nghiệp trong nhóm Máy điện và Bộ môn Thiết
bị điện - Điện tử, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội, cùng sự hỗ trợ tận tình của tập
thể cán bộ Tổng công ty Thiết bị điện Đông Anh, luận án đến nay đã hoàn thành.
Để hoàn thành luận án này, tác giả vô cùng biết ơn và bày tỏ lời cảm ơn sâu
sắc nhất đến hai thầy giáo hướng dẫn khoa học trực tiếp là TS. Bùi Đức Hùng và TS.
Trần Văn Thịnh đã luôn dành nhiều thời gian, công sức, quan tâm, động viên và tận
tình hướng dẫn tác giả trong suốt thời gian thực hiện luận án.
Tác giả trân trọng cảm ơn ban lãnh đạo Tổng công ty Thiết bị điện Đông Anh
đã cung cấp thông số cuộn kháng bù ngang ba pha 91 MVAr - 500kV hãng ABB khi
sửa chữa bảo dưỡng tại nhà máy. Tác giả cũng trân trọng cảm ơn Trung tâm DASI
trường Đại học Bách khoa Hà Nội và bộ môn Kỹ Thuật Điện, trường Đại học Quy
Nhơn đã tạo điều kiện thuận lợi cho phép tác giả sử dng phần mềm bản quyền Ansys
Maxwell để thực hiện nghiên cứu cuộn kháng bù ngang.
Tác giả xin trân trọng cảm ơn Ban Lãnh đạo trường Đại học Bách Khoa Hà
Nội, Phòng Đào tạo, trường Điện - Điện tử, cùng các thầy, cô giáo và đồng nghiệp
trong Bộ môn Thiết bị Điện - Điện tử đã tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất về thời gian
và cơ sở vật chất cho nghiên cứu sinh trong suốt quá trình thực hiện luận án.
Cuối cùng, tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn tới các bậc sinh thành, vợ và con gái
yêu thương đã luôn luôn động viên, hỗ trợ mọi mặt trong những lúc khó khăn nhất để
tác giả yên tâm dành trọn thời gian cho nghiên cứu, góp phần không nhỏ vào thành
công của luận án.
Tác giả luận án
Phạm Minh Tú
iii
MỤC LỤC
MỤC LỤC ........................................................................................................ iii
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT ...................................... vi
DANH MỤC HÌNH VẼ ................................................................................... ix
DANH MỤC BẢNG BIỂU ........................................................................... xiii
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ....................................................................................... 1
2. Mc đích của luận án ................................................................................ 2
3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài .................................................. 2
4. Đối tượng nghiên cứu................................................................................ 3
5. Phạm vi nghiên cứu ................................................................................... 3
6. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................... 3
7. Các đóng góp mới của luận án .................................................................. 4
8. Cấu trúc nội dung của luận án ................................................................... 4
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VỀ CKBN ................................ 6
1.1 Giới thiệu chung ...................................................................................... 6
1.2 Vai trò của cuộn kháng trong hệ thống điện ........................................... 6
1.3 Cuộn kháng bù ngang .............................................................................. 7
1.3.1 Định nghĩa ........................................................................................ 7
1.3.2 Phân loại CKBN ............................................................................... 8
1.3.3 Thông số kỹ thuật của CKBN ........................................................ 10
1.4 Những nghiên cứu ở trong và ngoài nước về CKBN............................ 10
1.4.1 Những nghiên cứu trong nước ....................................................... 10
1.4.2 Những nghiên cứu ngoài nước ....................................................... 11
1.5 Những vấn đề còn tồn tại và đề xuất hướng nghiên cứu ...................... 17
1.6 Kết luận chương .................................................................................... 18
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH MẠCH TỪ CKBN ...... 19
2.1 Giới thiệu chung .................................................................................... 19
2.2 Trường điện từ và hệ phương trình Maxwell ........................................ 19
2.3 Vật liệu làm mạch từ ............................................................................. 20
2.3.1 Đặc điểm của thép kỹ thuật điện .................................................... 20
2.3.2 Đặc tính tuyến tính ......................................................................... 23
2.3.3 Vai trò của khe hở trên tr của CKBN ........................................... 24
