1
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Chuyên ngành: Chăn nuôi
Mã ngành: 62 62 01 05
TÊN NCS: NGUYỄN THỊ THU HỒNG
NGHIÊN CỨU SỬ DỤNG CÂY MAI DƢƠNG
(Mimosa pigra L.) TRONG CHĂN NUÔI DÊ
THỊT
2
Cần Thơ, 2017
CÔNG TRÌNH ĐƢỢC HOÀN THÀNH TẠI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
Người hướng dẫn chính: PGS.TS. Dương Nguyên Khang
Luận án được bảo vệ trước hội đồng chấm luận án tiến sĩ cấp
trường
Họp tại: (Hội trường A Khoa/Viện, Trường Đại học Cần Thơ).
Vào lúc ….. giờ ….. ngày ….. tháng ….. năm …..
Phản biện 1:
Phản biện 2:
Phản biện 3:
Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện:
Trung tâm Học liệu, Trường Đại học Cần Thơ.
Thư viện Quốc gia Việt Nam.
3
CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ
1. Nguyễn Thị Thu Hồng, Chu Mạnh Thắng và Dương Nguyên
Khang (2016). Ảnh hưởng của Mai Dương (Mimosa pigra) đến
tiêu hóa và sinh khí mê tan của dê giai đoạn sinh trưởng được
ăn khẩu phần cơ bản cỏ Lông tây. Tạp chí
Khoa học Công nghệ
Chăn nuôi.
Số 59, tháng 1/2016 trang 82 – 91.
ISSN 1859 0802
2. Nguyễn Thị Thu Hồng, Chu Mạnh Thắng và Dương Nguyên
Khang (2016). Ảnh hưởng của cây Mai Dương (Mimosa pigra)
đến tiêu hóa và sinh khí mê tan của dê giai đoạn sinh trưởng
được ăn khẩu phần cơ bản rau Muống. Tạp chí
Khoa học Công
nghệ Chăn nuôi.
Số 59, tháng 1/2016 trang 92-101.
ISSN 1859
0802
3. Nguyễn Thị Thu Hồng và Dương Nguyên Khang (2017). Ảnh
hưởng của Mai dương (Mimosa pigra L.) trong khẩu phần lên
mức ăn vào và khả năng sinh trưởng của dê thịt. Tạp chí Khoa
học Trường Đại học Cần Thơ. 48b: 58-65.
ISSN 1859 – 2333
4
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của luận án
Biến đổi khí hậu ảnh hưởng nghiêm trọng đến cân bằng
sinh thái, sức khỏe con người và phát triển bền vững, đặc biệt ở
các nước đã và đang phát triển (Najeh Dali, 2008). Nguyên
nhân làm biến đổi khí hậu là do hoạt động sản xuất thải ra
lượng lớn mê tan, trong đó chăn nuôi và trồng trọt đã góp phần
đáng kể cho tiến trình này (Watson, 2008). Lượng mê tan thải
ra từ chăn nuôi chiếm khoảng 16% tổng khí thải mê tan toàn
cầu và khoảng 74% khí thải mê tan từ chăn nuôi gia súc nhai
lại. Do đó nghiên cứu giảm thải mê tan từ chăn nuôi gia súc
nhai lại đạt được hai mục đích là giảm khí nhà kính và nâng
cao hiệu quả sử dụng thức ăn (Martin et al., 2008).
Chăn nuôi dê đóng vai trò quan trọng trong việc tạo việc
làm, thu nhập, bảo quản nguồn vốn và cải thiện dinh dưỡng hộ
gia đình. Khối lượng nhỏ, nhu cầu thức ăn ít nên không đòi hỏi
diện tích chuồng trại và đồng cỏ lớn so trâu bò vì vậy phụ nữ
và trẻ em dễ dàng chăm sóc (Zeleke, 2007). Ở vùng nhiệt đới,
tốc độ tăng trưởng của dê chậm do nhiều nguyên nhân trong đó
thiếu dinh dưỡng, quản lý kém, thời tiết và chậm sinh sản đã
được ghi nhận (Gbangboche và ctv., 2006). Do đó cải tiến năng
suất vật nuôi là cách hiệu quả nhất nhằm tăng sản xuất thực
phẩm đáp ứng nhu cầu của con người mà không tăng sử dụng
đất và khí thải nhà kính. Để phát triển đàn dê có hiệu quả trong
điều kiện nguồn thức ăn tự nhiên ít do đất đai bị giới hạn thì
việc tận dụng hiệu quả nguồn thức ăn xanh sẵn có để giảm giá
5
thành sản xuất, tăng lợi nhuận cho người chăn nuôi là điều cần
thiết.
Cây Mai dương còn gọi là Ngưu Ma Vương, Trinh nữ
nhọn, Mắc cỡ Mỹ, tên khoa học là Mimosa pigra L, thuộc họ
Mimosaceae, có nguồn gốc từ Trung Mỹ. Mai dương được xem
là một trong những loài cỏ dại nguy hiểm ở vùng đất ngập nước
nhiệt đới do tăng trưởng phát triển vượt trội của chúng. Ngoài
những nghiên cứu tìm giải pháp phòng ngừa gây hại của cây
Mai dương, đã có những nghiên cứu tận dụng cây này để chống
xói mòn, làm phân xanh, thuốc chữa bệnh, làm cây thức ăn cho
gia súc. Khi thu cắt tận dụng sinh khối làm thức ăn cho dê cần
tiến hành liên tục với khoảng thời gian ngắn (30 đến 45
ngày/đợt) để giảm khả năng tái sinh và dần dần kiểm soát được
sự phát triển của loài cây này. Thực hiện biện pháp này đạt
được 2 mục đích là cung cấp nguồn thức ăn cho gia súc, đặc
biệt là loài dê, và kiểm soát sự phát tán của cây Mai dương
trong tự nhiên.
Có nhiều nghiên cứu sử dụng cây Mai dương trong khẩu
phần của dê thịt, tuy nhiên các tác giả chưa nghiên cứu ảnh
hưởng của cây này trong chăn nuôi dê trên giảm thải mê tan sẽ
như thế nào? Vì vậy việc nghiên cứu sử dụng cây Mai dương
vào khẩu phần dê thịt để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng, sinh
trưởng phát triển, giảm thải mê tan cần được nghiên cứu. Vì
những lý do nêu trên, đề tài “Nghiên cứu sử dụng cây Mai
dương (Mimosa pigra L.) trong chăn nuôi dê thịt” được thực
hiện.
