B GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
VIN HÀN LÂM KHOA HC
VÀ CÔNG NGH VIT NAM
HC VIN KHOA HC VÀ CÔNG NGH
-------------------------------
HUNH TH LŨY
NGHIÊN CU TO, NHÂN PHÔI VÔ TÍNH
VÀ R BẤT ĐỊNH CÂY NGŨ GIA BÌ CHÂN CHIM
(Schefflera octophylla Lour. Harms)
THÀNH PH H CHÍ MINH - 2022
B GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
VIN HÀN LÂM KHOA HC
VÀ CÔNG NGH VIT NAM
HC VIN KHOA HC VÀ CÔNG NGH
------------------------------
NGHIÊN CU TO, NHÂN PHÔI VÔ TÍNH
VÀ R BẤT ĐỊNH CÂY NGŨ GIA BÌ CHÂN CHIM
(Schefflera octophylla Lour. Harms)
Chuyên ngành: Sinh lý hc thc vt
Mã s: 9 42 01 12
LUN ÁN TIẾN SĨ SINH HỌC
NGƯỜI HƯỚNG DN KHOA HC:
1. TS. Nguyn Hu H
2. PGS.TS. Bùi Văn Lệ
THÀNH PH H CHÍ MINH 2022
HUNH TH LŨY
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận án: “Nghiên cứu to, nhân phôi vô tính r bt
định cây Ngũ gia chân chim (Schefflera octophylla Lour. Harms)” công trình
nghiên cu của tôi, dưới s hướng dn khoa hc ca TS. Nguyn Hu H PGS.TS.
Bùi Văn Lệ. Ni dung nghiên cu các kết qu trong đề tài này hoàn toàn trung
thc. Toàn b s liu kết qu nghiên cứu chưa từng được s dụng đ công b trong
các công trình nghiên cứu để nhn hc v, các thông tin trích dn trong lun án này
đều được trích dn ngun gc rõ ràng. Tôi xin hoàn toàn chu trách nhim v s cam
đoan này.
Tp. H Chí Minh, ngày 18 tháng 05 năm 2022
Tác gi
Hunh Th y
ii
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin trân trng gi li cảm ơn sâu sắc nhất đến PGS.TS. Bùi Văn Lệ đặc
bit TS. Nguyn Hu H, những người Thầy đã tận tâm hướng dẫn, giúp đỡ, truyn
đạt nhng kiến thức quý báu để tôi hoàn thành lun án này.
Tôi xin gi li tri ân sâu sắc đến Vin Hàn lâm Khoa hc Công ngh Vit
Nam, Phòng Đào to, Hc vin Khoa hc và Công ngh, Vin Sinh hc nhiệt đới đã
tạo điều kin thun li cho tôi hc tp và thc hin nghiên cứu đề tài.
Tôi xin gi li cảm ơn chân thành đến S Giáo dục Đào tạo Phú Yên,
Trường THPT chuyênơng Văn Chánh Phú Yên, đã to điều kin cho tôi hc tp,
nghiên cu.
Xin bày t lòng biết ơn sâu sắc đến các anh ch em ca phòng Công ngh gen
Vin Sinh hc nhiệt đới, đã rất tn tình to mọi điều kin v sở vt chất cũng
như thời gian quý báu để tôi thc hin nghiên cứu đề tài.
S quan tâm động viên ca các Thy Cô, anh ch em ca Vin Sinh hc
nhit đới là động lc ln cho tôi thc hiện đề tài nghiên cu. Chân thành cảm ơn!
Tp. H Chí Minh, ngày 18 tháng 05 năm 2022
Tác gi
Hunh Th Lũy
iii
MC LC
LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ ii
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT ........................................... vii
DANH MỤC CÁC BẢNG ........................................................................................ ix
DANH MỤC CÁC HÌNH, ĐỒ THỊ ......................................................................... xi
TÓM TẮT ................................................................................................................. xv
SUMMARY ........................................................................................................... xvii
MỞ ĐẦU ..................................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài .......................................................................................... 1
2. Mục tiêu của đề tài .................................................................................................. 2
2.1. Mục tiêu tổng quát .......................................................................................................... 2
2.2. Mục tiêu cụ thể ............................................................................................................... 2
3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ................................................................ 3
3.1. Ý nghĩa khoa học ............................................................................................................ 3
3.2. Ý nghĩa thực tiễn ............................................................................................................. 3
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................................................................... 3
4.1. Đối tượng nghiên cứu ..................................................................................................... 3
4.2. Phạm vi nghiên cứu ........................................................................................................ 3
5. Tính mới của đề tài .................................................................................................. 4
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU ..................................................................... 5
1.1. Giới thiệu về Ngũ gia bì chân chim (Schefflera octophylla Lour. Harms) .......... 5
1.1.1. Nguồn gốc và phân bố ................................................................................................. 5
1.1.2. Đặc điểm sinh học – sinh thái ...................................................................................... 6
1.1.3. Thành phần hóa học và công dụng .............................................................................. 7
1.1.3.1. Thành phần hóa học .................................................................................................. 7
1.1.3.2. Công dụng ............................................................................................................... 10
1.2. Tình hình nghiên cứu về phôi vô tính, rễ bất định ở một số loài thuộc các chi
quan trọng ở họ Ngũ gia bì (Araliaceae) ................................................................... 11
1.2.1. Chi Panax .................................................................................................................. 11
1.2.1.1. Phôi vô tính ............................................................................................................. 11
1.2.1.2. Rễ bất định .............................................................................................................. 14
1.2.2. Chi Acanthopanax ...................................................................................................... 15
1.2.2.1. Phôi vô tính ............................................................................................................. 15
1.2.2.2. Rễ bất định .............................................................................................................. 16
1.2.3. Chi Polyscias ............................................................................................................. 17
1.2.4. Chi Schefflera ............................................................................................................ 18
1.2.4.1. Schefflera octophylla (Lour.) Harms ...................................................................... 18