LU N VĂN T T NGHI P

Đ  tàiề :

Hoàn thi n công tác lao đ ng ­ ti n l

ề ươ ở

ng

công ty D ch v  Hàng không sân bay N i Bài.

1

M C L C

Ờ L I NÓI Đ U Ầ ................................................................................................................3

ƯƠ Ề Ổ Ứ Ơ Ở Ậ CH NG I: C  S  LÝ LU N V  T  CH C TI N L Ề ƯƠ ................................4 NG

ề ề ươ ữ ệ I. Khái ni m v  ti n l ng và nh ng nguyên t c c  b n c a t ắ ơ ả ủ ổ ứ ề ươ ......4 ch c ti n l ng

II. Các ch  đ  ti n l ế ộ ề ươ ...............................................................................................8 ng

ứ III. Các hình th c tr  l ả ươ ............................................................................................15 ng

ươ ứ ị IV. Các ph ng pháp đ nh m c lao đ ng ộ .......................................................................25

ƯƠ Ự Ộ Ạ Ề CH NG II: PHÂN TÍCH TH C TR NG CÔNG TÁC LAO Đ NG TI N L ƯƠ   NG

Ủ C A CÔNG TY NASCO ................................................................................................29

ề I. Khái quát chung v  Công ty NASCO ..........................................................................29

ề ươ ự ạ ả ộ ủ II. Th c tr ng công tác qu n lý lao đ ng ­ ti n l ng c a Công ty NASCO ................42

ƯƠ Ộ Ố Ế Ằ Ệ Ị CH Ệ NG III: M T S  KI N NGH  VÀ BI N PHÁP NH M HOÀN THI N CÔNG

Ề ƯƠ Ở Ộ TÁC LAO Đ NG ­ TI N L NG CÔNG TY NASCO ..........................................58

ề ươ ề ậ ộ ủ I. Nh n xét, đánh giá v  công tác lao đ ng ­ ti n l ng c a Công ty NASCO .............58

ề ươ ế ệ ằ ộ ị ạ II. Các ki n ngh  nh m hoàn thi n công tác lao đ ng ­ ti n l ng t i Công ty NASCO..61

ộ ố ệ ề ươ ệ ằ ộ ạ III.   M t  s   bi n pháp  nh m  hoàn thi n  công  tác  lao  đ ng  ­  ti n l ng t i Công ty

NASCO............................................................................................................................ 63

Ế K T LU N Ậ ..................................................................................................................... 67

Ệ TÀI LI U THAM KH O Ả ................................................................................................68

2

L I NÓI Đ U

ề ươ ả ộ ữ ộ ọ Công tác qu n lý lao đ ng ­ ti n l ng gi m t vai trò quan tr ng trong b t k ấ ỳ

ế ộ ố ệ ẽ ế ượ ệ m t doanh nghi p nào. N u làm t t công tác này, doanh nghi p s  ti ệ t ki m đ c chi phí

ề ươ ạ ượ ộ ơ ị ả ẩ ặ ti n l ng và do đó h  đ c giá thành cho m t đ n v  s n ph m. M t khác, nó còn làm

ở ộ ệ ả ấ ệ   cho NSLĐ tăng lên giúp cho doanh nghi p m  r ng s n xu t kinh doanh, nâng cao hi u

ị ườ ả ả ạ qu , tăng kh  năng c nh tranh trên th  tr ng.

ụ ệ ộ ị ộ Công ty D ch v  Hàng không sân bay N i Bài (NASCO) là m t doanh nghi p Nhà

ướ ạ ộ ậ ộ ệ n ổ c h ch toán đ c l p thu c T ng công ty Hàng không Vi t Nam nên công tác lao đông

ề ươ ệ ả ủ ả ị ướ ự ệ ả ­ ti n l ng ngoài vi c đ m b o đúng các quy đ nh c a Nhà n c còn ph i th c hi n sao

ớ ặ ấ ủ ứ ượ ể ậ ợ ề cho phù h p v i đ c đi m, tính ch t c a ngành. Nh n th c đ c đi u đó, công ty đã luôn

ử ổ ị ờ ề ữ ả ổ ộ ị có nh ng văn b n quy đ nh b  sung, s a đ i k p th i v  công tác lao đ ng ­ ti n l ề ươ   ng

ạ ộ ủ ệ ằ ợ ớ nh m hoàn thi n công tác này luôn phù h p v i tình hình ho t đ ng kinh doanh c a công

ty.

ứ ạ ờ ổ ứ ự ậ Qua th i gian th c t p và nghiên c u t i Văn phòng hành chính ­ t ộ    ch c thu c

ế ợ ụ ữ ứ ế ộ ớ ị ậ   công ty D ch v  Hàng không sân bay N i Bài, k t h p v i nh ng ki n th c đã thu th p

ượ ọ ậ ạ ườ đ c trong quá trình h c t p t i tr ả   ộ ng ĐH Bách Khoa Hà N i, em đã hoàn thành b n

ậ ố ề ươ ộ ệ ở ị Lu n văn t t nghi p: ệ “Hoàn thi n công tác lao đ ng ­ ti n l ng công ty D ch v ụ

ộ . Hàng không sân bay N i Bài (NASCO)”

ậ ượ ươ Lu n văn đ c chia làm 3 ch ng:

3

ươ ộ ế ủ ề ơ ở Ch ng m t: C  s  lý thuy t c a đ  tài.

ươ ề ươ ự ộ ạ ủ Ch ng hai: Th c   tr ng  công  tác   lao  đ ng  ­  ti n  l ng   c a  công   ty

ụ ộ ị D ch v  Hàng không sân bay N i Bài.

ươ ộ ố ệ ộ ệ ằ Ch ng ba: M t s  bi n pháp nh m hoàn thi n công tác lao đ ng ­

ề ươ ủ ụ ị ti n l ộ   ng c a công ty D ch v  Hàng không sân bay N i

Bài.

ậ ượ ự ỡ ậ ủ ầ Trong quá trình làm lu n văn, em đã đ c s  giúp đ  t n tình c a các th y cô giáo

ậ ượ ả ơ ầ ọ trong Khoa. Vì v y, em xin đ c trân tr ng c m  n th y cô giáo trong Khoa cùng Ban lãnh

ấ ả ủ ộ ộ ị ạ đ o và t ụ   t c  các cán b  CNV c a Công ty D ch v  Hàng không sân bay N i Bài (NASCO)

ậ ỡ đã giúp đ  em hoàn thành Lu n văn này.

4

ƯƠ

CH

NG I

:

Ơ Ở

Ề Ổ

Ề ƯƠ

C  S  LÝ LU N V  T  CH C TI N L

NG

Ề Ệ Ề ƯƠ Ổ Ữ Ắ I. KHÁI NI M V  TI N L Ứ   NG VÀ NH NG NGUYÊN T C T  CH C

Ề ƯƠ TI N L NG

ề ề ươ ệ 1. Khái ni m v  ti n l ng

ị ườ ự ủ ứ ộ ề Trong n n kinh t ế ị ườ  th  tr ạ ộ ng và s  ho t đ ng c a th  tr ng lao đ ng, s c lao

ề ươ ậ ộ ộ đ ng là hàng hoá, do v y ti n l ả ủ ứ ng là giá c  c a s c lao đ ng.

ề ươ ệ ả ế ề ươ ộ ướ Ti n l ng ph n ánh quan h  kinh t , xã h i khác nhau. Ti n l ng, tr ế c h t là

ườ ử ụ ứ ả ộ ộ ườ ố ề s  ti n mà ng i s  d ng lao đ ng (mua s c lao đ ng) tr  cho ng ộ i lao đ ng (ng ườ   i

ứ ệ ộ ế ủ ề ươ ấ ặ ặ bán s c lao đ ng). Đó là quan h  kinh t c a ti n l ng. M t khác do tính ch t đ c bi ệ   t

ề ươ ứ ạ ộ ề ấ ỉ ủ ủ c a c a lo i hàng hoá s c lao đ ng mà ti n l ầ ng không ch  là thu n tuý là v n đ  kinh

ộ ấ ờ ố ộ ấ ậ ự ề ế ọ ế t mà còn là m t v n đ  xã h i r t quan tr ng liên quan đ n đ i s ng và tr t t ộ    xã h i.

ộ ệ Đó là quan h  xã h i v.v...

ố ớ ạ ộ ủ ấ ạ ộ Trong quá trình ho t đ ng, nh t là ho t đ ng kinh doanh, đ i v i các ch  doanh

ề ươ ệ ấ ả ấ ầ ộ nghi p, ti n l ậ   ng là m t ph n chi phí c u thành chi phí s n xu t, kinh doanh. Vì v y,

ề ươ ượ ố ớ ẽ ả ặ ườ ộ ti n l ng luôn đ c tính toán và qu n lý ch t ch . Đ i v i ng i lao đ ng, ti n l ề ươ   ng

ậ ừ ố ớ ạ ủ ế ủ ầ ậ ộ ố ọ là thu nh p t quá trình lao đ ng c a h , ph n thu nh p ch  y u đ i v i đ i đa s  lao

ả ộ ưở ủ ọ ứ ố ự ế ế ấ ấ ộ đ ng trong xã h i có  nh h ề   ng tr c ti p đ n m c s ng c a h . Ph n đ u nâng cao ti n

ủ ấ ụ ả ọ ườ ự ụ ạ ộ ộ ươ l ng là m c đích c a t t th y m i ng i lao đ ng. M c đích này t o đ ng l c đ ể

ườ ủ ể ả ộ ộ ộ ng i lao đ ng phát tri n trình đ  và kh  năng lao đ ng c a mình.

ộ ề ề ệ ế ề ầ ủ Trong đi u ki n c a m t n n kinh t hàng hoá nhi u thành ph n nh ư ở ướ  n c ta

ề ươ ệ ượ ụ ể ể ệ ầ ạ hi n nay, ph m trù ti n l ng đ ự   ừ c th  hi n c  th  trong t ng thành ph n và khu v c

kinh t .ế

ầ ế ướ ự ự ự ệ Trong thành ph n kinh t nhà n c và khu v c hành chính s  nghi p (khu v c lao

ượ ướ ả ươ ề ươ ố ề ệ ố ộ đ ng đ c nhà n c tr  l ng), ti n l ng là s  ti n mà các doanh nghi p qu c doanh,

ổ ứ ủ ướ ủ ế ả ộ ơ các c  quan, t ch c c a nhà n ơ c tr  cho lao đ ng theo c  ch  và chính sách c a nhà

ướ ượ ể ệ ệ ố ươ ươ ướ ị n c và đ c th  hi n trong h  th ng thang l ả ng, b ng l ng do Nhà n c quy đ nh.

ự ế ề ươ ố ị ự Trong khu v c kinh t ngoài qu c doanh, ti n l ố ấ   ộ ng ch u s  tác đ ng, chi ph i r t

ị ườ ị ườ ề ươ ự ẫ ủ ớ l n c a th  tr ng và th  tr ộ ng lao đ ng. Ti n l ằ   ng trong khu v c này dù v n n m

5

ữ ữ ủ ủ ư ậ ổ trong khuôn kh  pháp lu t và theo nh ng chính sách c a chính ph , nh ng là nh ng giao

ặ ả ụ ể ữ ự ế ủ ữ ữ ợ ộ ộ ị d ch tr c ti p gi a ch  và th , nh ng “m c c ” c  th  gi a m t bên làm thuê và m t bên

ự ế ữ ế ợ ồ ộ ộ ươ ứ ả là đi thuê. Nh ng h p đ ng lao đ ng này có tác đ ng tr c ti p đ n ph ng th c tr  công.

ề ươ ứ ạ ộ ượ ặ Đ ng trên ph m vi toàn xã h i, ti n l ng đ c xem xét và đ t trong quan h  v ệ ề

ệ ề ệ ả ấ ậ ậ ố ổ phân ph i thu nh p, quan h  s n xu t và tiêu dùng, quan h  v  trao đ i...và do v y các

ề ề ươ ủ ậ ọ ọ chính sách v  ti n l ố   ng, thu nh p luôn luôn là các chính sách tr ng tâm c a m i qu c

gia.

ắ ơ ả ủ ổ ứ ề ươ ữ 2. Nh ng nguyên t c c  b n c a t ch c ti n l ng

ầ ủ ổ ứ ề ươ 2.1. Yêu c u c a t ch c ti n l ng

ờ ố ừ ậ ấ ả ả ả ấ ộ  Đ m b o tái s n xu t lao đ ng và không ng ng nâng cao đ i s ng v t ch t và

ườ ộ ự ầ ằ ả ả ộ ầ tinh th n cho ng i lao đ ng. ệ   ọ  Đây là m t yêu c u quan tr ng nh m đ m b o th c hi n

ủ ề ươ ứ ờ ố ầ ặ ộ đúng ch c năng và vai trò c a ti n l ng trong đ i s ng xã h i. Yêu c u này cũng đ t ra

ỏ ầ ữ ế ề ươ ự nh ng đòi h i c n thi t khi xây d ng các chính sách ti n l ng.

ụ ừ ế ấ ả ộ  Ph i có tác d ng khuy n khích năng su t lao đ ng không ng ng nâng cao. Ti nề

ơ ở ể ấ ạ ẩ ộ ọ ộ ươ l ọ   ng là m t đòn b y quan tr ng đ  nâng cao năng su t lao đ ng, t o c  s  quan tr ng

ệ ậ ả ổ ề ươ ứ ả ạ ầ nâng cao hi u qu  kinh doanh. Do v y, t ch c ti n l ng ph i đ t yêu c u làm tăng

ố ớ ệ ể ầ ặ ấ ặ ộ năng su t lao đ ng. M t khác đây cũng là yêu c u đ t ra đ i v i vi c phát tri n, nâng cao

ủ ộ ườ ộ ỹ trình đ  và k  năng c a ng i lao đ ng.

ề ươ ả ả ả ơ   Đ m b o tính đ n gi n, rõ ràng, d  hi u. ễ ể   Ti n l ố   ng luôn là m i quan tâm

ọ ườ ế ộ ề ươ ộ ễ ể ả ơ ầ ủ hàng đ u c a m i ng ộ i lao đ ng. M t ch  đ  ti n l ng đ n gi n, rõ ràng, d  hi u có

ế ớ ộ ệ ủ ọ ồ ự ệ ơ ộ ộ ờ tác đ ng tr c ti p t i đ ng c  và thái đ  làm vi c c a h , đ ng th i làm tăng hi u qu ả

ề ề ươ ạ ộ ả ả ấ ủ c a ho t đ ng qu n lý, nh t là qu n lý v  ti n l ng.

ắ ơ ả ủ ổ ứ ề ươ ữ 2.2. Nh ng nguyên t c c  b n c a t ch c ti n l ng

ơ ả ắ ổ ề ươ ứ ấ ể ơ ở ọ Nguyên t c c  b n trong t ch c ti n l ng   là c  s  quan tr ng nh t đ  xây

ượ ế ả ươ ộ ơ ề ươ ả ậ ự d ng đ c m t c  ch  tr  l ng, qu n lý ti n l ợ   ng và chính sách thu nh p thích h p

ế ộ ế ấ ị Ở ướ ế ộ ề ươ ự ể trong m t th  ch  kinh t nh t đ nh. n c ta, khi xây d ng các ch  đ  ti n l ng và

ả ươ ắ ả ổ ứ t ch c tr  l ng ph i theo các nguyên t c sau đây:

ả ươ ư ộ  Nguyên t c 1ắ : Tr  l ng ngang nhau cho lao đ ng nh  nhau.

ả ươ ư ấ ừ ắ Tr  l ộ ng ngang nhau cho lao đ ng nh  nhau xu t phát t ố    nguyên t c phân ph i

ắ ộ ướ ự ể ộ theo lao đ ng. Nguyên t c này dùng th ệ   c đo lao đ ng đ  đánh giá, so sánh và th c hi n

ườ ề ổ ộ ớ ư tr ả ươ  l ữ ng. Nh ng ng i lao đ ng khác nhau v  tu i tác, gi ộ i tính, trình đ ...nh ng có

6

ứ ứ ư ứ ộ ộ ượ m c hao phí s c lao đ ng (đóng góp s c lao đ ng) nh  nhau thì đ c tr ả ươ  l ng nh ư

nhau.

ắ ấ ả ượ ự ả ả ộ ọ Đây là m t nguyên t c r t quan tr ng vì nó đ m b o đ ả   ằ c s  công b ng, đ m b o

ả ươ ẳ ố ớ ấ ớ ứ ề ế ẽ ườ ự s  bình đ ng trong tr  l ng. Đi u này s  có s c khuy n khích r t l n đ i v i ng i lao

đ ng.ộ

ả ươ ắ ừ ấ ộ Nguyên t c tr  l ư ng ngang nhau cho lao đ ng nh  nhau nh t quán trong t ng ch ủ

ể ế ạ ộ ừ ư ừ ự ệ th  kinh t , trong t ng doanh nghi p cũng nh  trong t ng khu v c ho t đ ng. Nguyên

ượ ể ệ ươ ươ ứ ắ t c này đ c th  hi n trong các thang l ả ng, b ng l ng và các hình th c tr ả ươ  l ng,

ươ ả ươ ề ề ươ ơ ế trong c  ch  và ph ứ ng th c tr  l ng, trong chính sách v  ti n l ng.

ắ ấ ụ ệ ắ ộ ọ Tuy nhiên, dù là m t nguyên t c r t quan tr ng thì vi c áp d ng nguyên t c này và

ộ ề ở ộ ụ ệ ạ ế ộ ấ ụ ề ph m vi m  r ng vi c áp d ng trong m t n n kinh t ph  thu c r t nhi u vào trình đ ộ

ề ổ ứ ế ướ ờ ỳ ừ ể phát tri n v  t ả  ch c và qu n lý kinh t ộ ủ ừ  ­ xã h i c a t ng n c trong t ng th i k  khác

nhau.

ữ ư ộ Tr ả ươ  l ố ớ   ng ngang nhau cho nh ng lao đ ng nh  nhau bao hàm ý nghĩa đ i v i

ữ ệ ầ ế ự ứ ả ệ nh ng công vi c khác nhau thì c n thi t ph i có s  đánh giá đúng m c và phân bi t công

ả ươ ằ b ng, chính xác trong tính toán tr  l ng.

ệ ấ ấ ằ ộ ộ Ở ướ  n c ta hi n nay, chúng ta đang ph n đ u cho m t xã h i công b ng, văn minh

ề ươ ế ằ ộ ự ự ệ và ti n b ; trong đó có công b ng ti n l ng. Trong khu v c hành chính s  nghi p, các

ế ộ ề ươ ượ ấ ả ố ươ ủ ừ ch  đ  ti n l ng đ c th ng nh t trong các thang b ng l ừ   ng c a t ng ngành, t ng

ạ ộ ừ ự ổ ạ ộ ứ ướ ho t đ ng và t ng lĩnh v c. Trong các t ch c ho t đ ng kinh doanh Nhà n c h ướ   ng

ệ ổ ứ ả ươ ự ề ươ ệ các doanh nghi p th c hi n t ch c tr  l ng theo chính sách ti n l ữ   ng  và có nh ng

ế ầ ự ế ỏ ợ ớ ộ ề đi u ti t c n thi ế ể ả ươ t đ  tr  l ng phù h p v i lao đ ng th c t b  ra trong quá trình làm

ơ ế ữ ệ ợ vi c thông qua nh ng c  ch  thích h p.

ề ươ ấ ả ả ộ ơ   Nguyên t c 2ắ : Đ m b o năng su t lao đ ng tăng nhanh h n ti n l ng bình

quân.

ề ươ ừ ậ ấ ộ ộ Năng su t lao đ ng không ng ng tăng lên, đó là m t quy lu t, ti n l ủ   ng c a

ườ ủ ề ộ ộ ố ng ừ i lao đ ng cũng tăng lên không ng ng do tác đ ng c a nhi u nhân t khách quan.

ề ươ ẽ ớ ặ ấ ộ Tăng ti n l ng và tăng năng su t lao đ ng có liên quan ch t ch  v i nhau.

ế ố ề ươ ế ề ươ Xét các y u t ự , các nguyên nhân tr c ti p làm tăng ti n l ng và ti n l ng bình

ề ươ ấ ộ ổ ứ ả ộ quân ta th y ti n l ng tăng là do trình đ  t ệ    ch c và qu n lý lao đ ng ngày càng hi u

ố ớ ả ơ ế ố ắ ề ệ ấ ộ ớ qu  h n... đ i v i tăng năng su t lao đ ng, ngoài các y u t g n li n v i vi c nâng cao

7

ộ ổ ứ ả ấ ộ ệ ỹ k  năng làm vi c và trình đ  t ư  ch c qu n lý lao đ ng nh  trên thì tăng năng su t lao

ư ổ ệ ả ấ ắ ạ ớ ộ đ ng do các nguyên t c khác t o ra nh  đ i m i công ngh  s n xu t, nâng cao trình đ ộ

ử ụ ị ỹ ệ ả ậ ộ ồ trang b  k  thu t trong lao đ ng, khai thác và s  d ng hi u qu  các ngu n tài nguyên

ả ấ ộ ơ ề   thiên nhiên... Rõ ràng là năng su t lao đ ng  có kh  năng khách quan tăng nhanh h n ti n

ươ l ng bình quân.

ấ ặ ố ộ ộ ề   ệ ữ ố M t khác, khi xem xét  m i quan h  gi a t c đ  tăng năng su t lao đ ng và ti n

ự ế ữ ậ ấ ố ỹ ươ l ng th c t ố   , gi a tích lu  và tiêu dùng trong thu nh p qu c dân ta th y chúng có m i

ệ ớ ố ự ả ấ ư ệ ả ủ ự ấ ộ ể liên h  v i t c đ  phát tri n c a khu v c s n xu t t li u s n xu t (khu v c I) và khu

ấ ậ ở ộ ự ậ ả ấ ẩ ỏ ự ả v c s n xu t v t ph m tiêu dùng (khu v c II). Quy lu t tái s n xu t m  r ng đòi h i khu

ậ ổ ự ự ả ẩ ả ộ ơ ộ ớ   ự v c I ph i tăng nhanh h n khu v c II. Do v y t ng s n ph m xã h i (khu v c I c ng v i

ơ ố ủ ổ ự ự ủ ả ẩ ố ộ ộ khu v c II) có t c đ  tăng cao h n t c đ  tăng c a t ng s n ph m c a riêng khu v c II.

ầ ả ẩ ộ ổ ườ ơ ở ủ ấ ộ Do đó t ng s n ph m xã h i tính theo đ u ng i (c  s  c a năng su t lao đ ng bình

ơ ố ộ ẩ ầ ườ ủ ể ả quân) tăng nhanh h n t c đ  phát tri n s n ph m bình quân tính theo đ u ng i c a khu

ề ươ ự ế ấ ằ ả ơ ở ủ ự v c II (c  s  c a ti n l ộ ả   ng th c t ). Ta cũng th y thêm r ng, không ph i toàn b  s n

ủ ự ẩ ượ ề ươ ể ầ ộ ph m c a khu v c II đ c dùng cho tiêu dùng đ  nâng cao ti n l ng mà m t ph n trong

ượ ề ươ ể ề ằ ố ỹ ỉ ả đó đ c dùng đ  tích lu . Đi u này cũng ch  ra r ng, mu n tăng  ti n l ng thì ph i tăng

ộ ớ ố ộ ấ ộ ơ năng su t lao đ ng xã h i v i t c đ  cao h n.

ấ ằ ề ươ ừ ệ ế ẫ Trong t ng doanh nghi p thì th y r ng, tăng ti n l ả   ng d n đ n tăng chi phí s n

ừ ả ấ ấ ộ ộ ơ ị ả   xu t  kinh doanh; tăng năng su t lao đ ng làm gi m chi phí lao đ ng cho t ng đ n v  s n

ỉ ự ự ệ ệ ả ẩ ộ ph m. M t doanh nghi p ch  th c s  kinh doanh có hi u qu  khi chi phí nói chung cũng

ộ ơ ị ả ư ứ ứ ẩ ả ả ấ   nh  chi phí cho m t đ n v  s n ph m gi m đi, t c m c gi m chi phí do tăng năng su t

ả ớ ề ươ ơ ộ ứ lao đ ng ph i l n h n m c tăng chi phí do tăng ti n l ng bình quân.

ầ ế ể ủ ệ ắ Rõ ràng nguyên t c này là c n thi ả t đ  nâng cao hi u qu  kinh doanh c a doanh

ờ ố ủ ệ ườ ể ề ộ ế nghi p, nâng cao đ i s ng c a ng i lao đ ng và phát tri n n n kinh t .

ề ề ươ ệ ợ ả ả ố ữ ữ  Nguyên t c 3ắ : Đ m b o m i quan h  h p lý v  ti n l ng gi a nh ng ng ườ   i

ề ề ộ ế ố lao đ ng làm các ngh  khác nhau trong n n kinh t qu c dân.

ề ề ươ ệ ợ ả ả ố ữ ữ ườ ộ Đ m b o m i quan h  h p lý v  ti n l ng gi a nh ng ng ệ   i lao đ ng làm vi c

ả ự ả ươ ề ả ằ ẳ ằ trong các ngh  khác nhau nh m đ m b o s  công b ng, bình đ ng trong tr  l ng cho

ườ ự ự ầ ắ ộ ế ơ ở ự ng i lao đ ng. Th c s  nguyên t c này là c n thi ữ t và d a trên nh ng c  s  sau:

ủ ề ộ ườ ộ ở ỗ a) Trình đ  lành ngh  bình quân c a ng i lao đ ng m i ngành.

8

ề ỹ ệ ở ể ậ ấ ặ ứ ạ Do đ c đi m và tính ch t ph c t p v  k  thu t và công ngh các ngành ngh ề

ủ ề ề ộ ườ khác nhau là khác nhau. Đi u này làm cho trình đ  lành ngh  bình quân c a ng i lao

ữ ự ầ ế ộ đ ng gi a các ngành khác nhau cũng khác nhau. S  khác nhau này c n thi t ph i đ ả ượ   c

ệ ả ươ ư ậ ế ườ ự ộ phân bi t trong tr  l ứ ng. Có nh  v y m c khuy n khích ng ọ   i lao đ ng tích c c h c

ệ ề ệ ấ ộ ộ ỹ ậ t p, lao đ ng, rèn luy n, nâng cao trình đ  lành ngh  và k  năng làm vi c, nh t là trong

ứ ề ế ề ỏ các ngành ngh  đòi h i ki n th c và tay ngh  cao.

ề ộ ệ b) Đi u ki n lao đ ng.

ề ệ ả ộ ưở ứ ứ ế ộ Đi u ki n lao đ ng khác nhau có  nh h ng đ n m c hao phí s c lao đ ng trong

ữ ệ ườ ệ ề ệ ạ ọ ộ quá trình làm vi c. Nh ng ng ố   ặ i làm vi c trong đi u ki n n ng nh c, đ c h i, hao t n

ề ứ ự ả ượ ả ươ ữ ơ ớ ườ ệ ề nhi u s c l c ph i đ c tr  l ng cao h n so v i nh ng ng ệ   i làm vi c trong đi u ki n

ườ ự ệ ề ươ ả ườ bình th ng. S  phân bi t này làm cho ti n l ng bình quân tr  cho ng ộ i lao đ ng làm

ệ ở ữ ữ ề ệ ấ ơ ộ vi c nh ng n i, nh ng ngành có đi u ki n lao đ ng khác nhau là r t khác nhau. Đ ể

ạ ệ ề ộ ườ làm tăng tính linh ho t trong tr ả ươ  l ng phân bi ệ t theo  đi u ki n lao  đ ng, ng i ta

ườ ề ề ể ả ử ụ ụ ấ ệ ạ ộ ộ ở th ng s  d ng các lo i ph  c p v  đi u ki n lao đ ng  đ  tr  cho lao đ ng ữ    nh ng

ệ ấ ệ ề ệ công vi c có đi u ki n làm vi c r t khác nhau.

ế ủ ề ỗ ế ố c) Ý nghĩa kinh t c a m i ngành trong n n kinh t qu c dân.

ề ế ờ ỳ ừ ừ ề ấ ồ N n kinh t bao g m r t nhi u ngành khác nhau. Trong t ng th i k , t ng giai

ủ ự ỗ ướ ủ ể ạ ộ ố ượ ể ọ đo n c a s  phát tri n c a m i n c, m t s  ngành đ c xem là tr ng đi m vì có tác

ế ự ấ ớ ộ ề ủ ể ế ầ ụ d ng r t l n đ n s  phát tri n chung c a toàn b  n n kinh t ả   . Các ngành này c n ph i

ượ ư ể đ c  u tiên phát tri n.

ề ươ ể ế ườ ộ Trong đó, dùng ti n l ng đ  thu hút và khuy n khích ng i lao đ ng  trong các

ế ề ẩ ọ ộ ế ngành có ý nghĩa kinh t ệ  quan tr ng, đó là m t bi n pháp đòn b y v  kinh t ả   ầ  và c n ph i

ượ ệ ố ự ự ệ ườ ể ấ ạ đ c th c hi n t ệ ự t. Th c hi n s  phân bi t này th ề   ng r t đa d ng, có th  trong ti n

ả ươ ụ ấ ể ế ạ ươ l ng (qua thang b ng l ng) cũng có th  dùng các lo i ph  c p khuy n khích.

ự ả ự ấ ổ d) S  phân b  theo khu v c s n xu t.

ể ượ ộ ố ở ề ị ữ ự M t ngành có th  đ c phân b nh ng khu v c khác nhau v  đ a lý, kéo theo

ề ờ ố ữ ữ ự ấ ầ ậ ậ nh ng khác nhau v  đ i s ng v t ch t, tinh th n, văn hoá, t p quán. Nh ng s  khác nhau

ả ưở ứ ố ủ ườ ưở ươ đó gây  nh h ng và làm cho m c s ng c a ng ộ i lao đ ng h ng l ng khác nhau. Đ ể

ệ ở ế ộ ữ thu hút, khuy n khích lao đ ng làm vi c ề   ẻ  nh ng vùng xa xôi, h o lánh, vùng có đi u

ệ ế ề ươ ộ ữ ợ ki n kinh t ả , xã h i khó khăn, ph i có chính sách ti n l ạ   ớ ng thích h p v i nh ng lo i

ụ ấ ư ể ử ụ ư ậ ả ớ ợ ộ ộ ph  c p,  u đãi tho  đáng. Có nh  v y thì m i có th  s  d ng h p lý lao đ ng xã h i và

9

ồ ự ệ ả ở ọ ủ ề khai thác có hi u qu  các ngu n l c, tài nguyên thiên nhiên ấ    m i vùng, mi n c a đ t

n c.ướ

Ế Ộ Ề ƯƠ II. CÁC CH  Đ  TI N L NG

ế ộ ề ươ 1. Ch  đ  ti n l ậ ấ ng c p b c

ế ộ ề ươ ủ ệ 1.1. Khái ni m và ý nghiã c a ch  đ  ti n l ấ ậ ng c p b c

a) Khái ni m:ệ

ế ộ ề ươ ủ ữ ậ ấ ộ ị ướ Ch  đ  ti n l ng c p b c là toàn b  nh ng quy đ nh c a Nhà n c và các xí

ể ả ươ ậ ụ ụ ệ ệ ườ ộ nghi p, doanh nghi p áp d ng, v n d ng đ  tr  l ng cho ng i lao đ ng.

ấ ượ ứ ộ ố ề ệ ộ Căn c  vào ch t l ệ   ọ ng và đi u ki n lao đ ng khi h  hoàn thành m t s  công vi c

ế ộ ề ươ ấ ị ụ ữ ữ ậ ấ ườ nh t đ nh. Ch  đ  ti n l ng c p b c áp d ng cho nh ng công nhân, nh ng ng i lao

ả ươ ự ể ệ ố ượ ủ ế ả ộ ọ ế ộ đ ng tr c ti p, và tr  l ng theo k t qu  lao đ ng c a h , th  hi n qua s  l ng và

ấ ượ ộ ch t l ng lao đ ng.

ế ộ ề ươ ự ụ ệ ấ ầ ậ ấ ế ằ Vi c xây d ng và áp d ng ch  đ  ti n l ng c p b c là r t c n thi t nh m quán

ệ ả ươ ườ ộ tri ắ t các nguyên t c trong tr  l ng cho ng i lao đ ng.

ể ả ươ ứ ắ ằ ả ả ặ ộ Đ  tr  l ng m t cách đúng đ n và công b ng thì ph i căn c  vào c  hai m t: s ố

ấ ượ ấ ỳ ộ ủ ề ắ ặ ộ ớ ượ l ng và ch t l ng c a lao đ ng. Hai m t này g n li n v i nhau trong b t k  m t quá

ố ượ ể ệ ứ ờ ộ ộ ộ trình lao đ ng nào. S  l ng lao đ ng th  hi n qua m c hao phí th i gian lao đ ng dùng

ụ ố ờ ấ ẩ ả ờ ộ ị ả ể ả đ  s n xu t ra s n ph m trong m t kho ng th i gian theo l ch nào đó: ví d  s  gi lao

ị ố ượ ầ ố ộ ơ ộ đ ng trong ngày; s  ngày lao đ ng trong tu n hay trong tháng...Đ n v  s  l ộ   ng lao đ ng

ố ờ ộ chính là s  th i gian lao đ ng.

ấ ượ ề ủ ộ ộ ườ ượ ử ụ Ch t l ng lao đ ng là trình đ  hành ngh  c a ng ộ i lao đ ng đ c s  d ng vào

ấ ượ ộ ể ệ ở ộ ụ ạ ộ quá trình lao đ ng. Ch t l ng lao đ ng th  hi n trình đ  giáo d c và đào t o, kinh

ấ ượ ệ ỹ ệ ấ ả ộ ộ nghi m, k  năng. Ch t l ng lao đ ng càng cao thì năng su t lao đ ng và hi u qu  làm

ệ vi c cũng càng cao.

ề ươ ắ ố ệ ả ầ ạ ộ ị Rõ ràng mu n xác đ nh đúng đ n ti n l ng cho m t lo i công vi c, c n ph i xác

ấ ượ ố ệ ệ ồ ộ ị đ nh s  và ch t l ờ   ể ự ng lao đ ng nào đó đã hao phí đ  th c hi n công vi c đó. Đ ng th i

ệ ụ ể ủ ề ệ ộ ị xác đ nh đi u ki n lao đ ng c a công vi c c  th  đó.

ế ộ ề ươ ụ ủ ệ ậ b) Ý nghĩa c a vi c áp d ng ch  đ  ti n l ấ ng c p b c:

ế ộ ề ươ ự ệ ấ ậ Th c hi n ch  đ  ti n l ữ ng c p b c có nh ng ý nghĩa sau đây:

ế ộ ề ươ ậ ạ ề ươ ề ả ấ ỉ ữ ­ Ch  đ  ti n l ng c p b c t o kh  năng đi u ch nh ti n l ng gi a các ngành,

ề ộ ả ươ ệ ấ ả ợ ớ các ngh  m t cách h p lý, gi m b t tính ch t bình quân trong công vi c tr  l ng.

10

ế ộ ề ươ ử ụ ụ ệ ậ ấ ố ­ Ch  đ  ti n l ng c p b c có tác d ng làm cho vi c b  trí và s  d ng công

ề ủ ọ ạ ơ ở ể ề ứ ẻ ả ớ ợ ộ nhân thích h p v i kh  năng v  s c kho  và trình đ  lành ngh  c a h , t o c  s  đ  xây

ế ể ế ạ ạ ấ ạ ộ ộ ọ ự d ng k  ho ch lao đ ng, nh t là k  ho ch tuy n ch n, đào t o nâng cao trình đ  lành

ề ườ ộ ngh  cho ng i lao đ ng.

ế ộ ề ươ ụ ế ấ ậ ườ ­ Ch  đ  ti n l ng c p b c có tác d ng khuy n khích và thu hút ng ộ   i lao đ ng

ữ ề ệ ệ ặ ọ ộ ộ   ề vào làm vi c trong nh ng ngành ngh  có đi u ki n lao đ ng n ng nh c, khó khăn, đ c

h i...ạ

ế ộ ề ươ ố ị ả ấ ậ ạ ề ệ ỳ Ch  đ  ti n l ng c p b c không ph i là c  đ nh, trái l i tu  theo đi u ki n v ề

ế ế ộ ề ươ ờ ỳ ấ ị ừ ộ ị kinh t , chính tr  và xã h i trong t ng th i k  nh t đ nh mà ch  đ  ti n l ng này đ ượ   c

ử ổ ể ợ ố ủ ụ ả ế c i ti n hay s a đ i thích h p đ  phát huy t t vai trò, tác d ng c a nó.

ế ộ ề ươ ộ ấ ậ ủ 1.2. N i dung c a ch  đ  ti n l ng c p b c.

ươ a) Thang l ng:

 Khái ni mệ :

ươ ệ ỷ ệ ề ề ươ ả ị ữ ữ Thang l ng là b n xác đ nh quan h  t v  ti n l l ng gi a nh ng công nhân

ề ề ặ ộ ộ ộ ị ề ố trong cùng m t ngh  ho c m t nhóm ngh  gi ng nhau, theo trình đ  lành ngh  (xác đ nh

ủ ọ ữ ề ẽ ậ ươ ươ ứ theo b c) c a h . Nh ng ngành ngh  khác nhau s  có thang l ng t ng  ng khác nhau.

ộ ươ ộ ố ậ ươ ồ ệ ố ớ ợ M t thang l ng bao g m m t s  b c l ng và h  s  phù h p v i các b c l ậ ươ   ng

ệ ố ủ ố ậ ươ ố đó. S  b c và các h  s  c a thang l ng khác nhau không gi ng nhau.

ậ ươ ệ ề ề ủ ộ ­ B c l ậ ng là b c phân bi t v  trình đ  lành ngh  c a công nhân và đ ượ ế ừ  c x p t

ế ể ậ ấ ậ ấ th p đ n cao (b c cao nh t có th  là b c 3,6,7...).

ệ ố ươ ủ ộ ỉ ở ộ ậ ộ ­ H  s  l ng ch  rõ lao đ ng c a công nhân m t b c nào đó (lao đ ng có trình

ề ượ ả ươ ậ ậ ộ ơ ộ đ  lành ngh  cao), đ c tr  l ng cao h n công nhân b c 1 (b c có trình đ  lành ngh ề

ề ầ ả ấ ấ ọ ộ ơ th p nh t ­ hay còn g i là lao đ ng gi n đ n) trong ngh  bao nhiêu l n.

ộ ố ủ ươ ệ ố ủ ậ ấ ộ ươ ­ B i s  c a thang l ng là h  s  c a b c cao nh t trong m t thang l ng. Đó là

ệ ố ươ ữ ộ ớ ệ ố ươ ủ ậ ấ ủ ấ ậ ự ấ s  g p b i gi a h  s  l ng c a b c cao nh t so v i h  s  l ấ   ng c a b c th p nh t

ứ ươ ặ ớ ố ho c so v i m c l ng t ể i thi u.

ủ ệ ố ươ ự ậ ươ ữ ượ ở ệ ố S  tăng lên c a h  s  l ng gi a các b c l ng đ c xem xét ệ    h  s  tăng tuy t

ươ ố ệ ố ố đ i và h  s  tăng t ng đ i.

ệ ố ủ ệ ố ươ ệ ố ệ ố ủ ệ ố ươ ­ H  s  tăng tuy t đ i c a h  s  l ng là hi u s  c a hai h  s  l ế   ng liên ti p

tdn = Hn ­ Hn­1.

ề k  nhau: h

ệ ố ệ ố Trong đó: htdn : H  s  tăng tuy t đ i.

11

ệ ố ươ Hn   : H  s  l ậ ng b c n.

ệ ố ươ ở ậ Hn­1: H  s  l ng b c n ­ 1.

ươ ố ủ ệ ố ươ ỷ ố ữ ệ ố ệ ố  ­ H  s  tăng t ng đ i c a h  s  l ng là t s  gi a h  s  tăng tuy t đ i v i h ệ ố ớ ệ

tdn

H

h = tgdn H

1n

ướ ố ươ s  l ủ ậ ứ ng c a b c đ ng tr c:

ệ ố ươ ố Trong đó:  Htgdn: H  s  tăng t ng đ i.

ệ ố ệ ố htdn    : H  s  tăng tuy t đ i.

ệ ố ươ ướ Hn­1  : H  s  l ủ ậ ứ ng c a b c đ ng tr c.

ự ươ ệ ố ươ ố ủ ệ ố ươ Trong khi xây d ng thang l ng, các h  s  tăng t ng đ i c a h  s  l ng có th ể

ệ ố ươ ỹ ế ệ ố ố ổ ươ ố ề ặ ổ là h  s  tăng t ng đ i lu  ti n (tăng đ i), h  s  tăng t ng đ i đ u đ n (không đ i) và

ươ ầ ả ố ỹ ệ ố h  s  tăng t ng đ i lu  thoái (gi m d n).

ươ ươ ố ươ + Thang l ệ ố ng có h  s  tăng t ỹ ế ng đ i lu  ti n là thang l ng trong đó h  s ệ ố

ươ ố ủ ệ ố ậ ơ ươ ậ ứ ố ủ ướ tăng t ng đ i c a các b c sau cao h n h  s  tăng t ng đ i c a các b c đ ng tr c đó.

ươ ươ ố ề ươ ệ ố + Thang l ệ ố ng có h  s  tăng t ặ ng đ i đ u đ n là thang l ng mà h  s  tăng

ố ủ ư ậ ươ t ng đ i c a các b c khác nhau là nh  nhau.

ươ ươ ố ỹ ươ ệ ố + Thang l ệ ố ng có h  s  tăng t ng đ i lu  thoái là thang l ng có các h  s  tăng

ố ở ệ ố ậ ươ ậ ứ ố ủ ướ ươ t ng đ i ỏ ơ  các b c sau nh  h n h  s  tăng t ng đ i c a các b c đ ng tr c đó.

ự ế ươ ươ ư ố Trong th c t ạ , các lo i thang l ệ ố ng có h  s  tăng t ng đ i nh  trên mang tính

ắ ả ướ ệ ố ứ ả ả nguyên t c, ph n ánh xu h ng ch  ít khi đ m b o tính tuy t đ i.

ự ự ộ  Trình t xây d ng m t thang l ươ : ng

ề ủ ự ứ ­ Xây d ng ch c danh ngh  c a các nhóm công nhân.

ề ủ ứ ứ Ch c danh ngh  c a các nhóm công nhân là ch c danh cho công nhân trong cùng

ứ ứ ề ệ ề ấ ặ ộ ộ ể   ự m t ngh  hay m t nhóm ngh . Vi c xây d ng ch c danh căn c  vào tính ch t, đ c đi m

ệ ủ ọ ủ ữ ệ ộ ộ và n i dung c a quá trình lao đ ng. Nh ng công nhân làm vi c mà công vi c c a h  có

ư ể ấ ặ ộ ượ ế ộ tính ch t, đ c đi m và n i dung nh  nhau thì đ ộ   ề c x p vào m t ngh  ­ mang cùng m t

ứ ữ ự ư ạ ẳ ơ ườ ch c danh, ch ng h n nh  công nhân c  khí, công nhân xây d ng...nh ng ng i trong

ề ẽ ộ ộ ươ cùng m t ngh  s  có chung m t thang l ng.

ị ươ ự ệ ờ ệ ố ủ Xác đ nh h  s  c a thang l ầ   ng th c hi n qua phân tích th i gian và các yêu c u

ệ ể ầ ế ể ộ ể ạ ớ ậ ấ ề ề v  phát tri n ngh  nghi p c n thi t đ  m t công nhân có th  đ t t i b c cao nh t trong

12

ế ố ề ọ ậ ể ư ờ ờ ngh . Các y u t có th  đ a vào phân tích là: Th i gian h c t p văn hoá, th i gian đào

ồ ưỡ ệ ệ ờ ỹ ỹ ạ t o, b i d ng, th i gian tích lu  kinh nghi m và k  năng làm vi c...

ộ ố ủ ị ươ ế ố ự Khi xác đ nh b i s  c a thang l ng, ngoài phân tích các y u t ế  tr c ti p trong

ữ ề ệ ề ầ ngành, c n phân tích quan h  trong nhóm ngh  và nh ng ngh  khác đ  đ t đ ể ạ ượ ươ   ng c t

ữ ề ợ quan h p lý gi a các ngh  khác nhau.

ố ậ ủ ị ươ ­ Xác đ nh s  b c c a thang l ng.

ố ậ ủ ộ ị ươ ộ ố ủ ứ ộ ươ Xác đ nh s  b c c a m t thang l ng căn c  vào b i s  c a m t thang l ng, tính

ủ ả ứ ạ ộ ơ ị ỹ ậ ấ ấ ộ ộ ch t ph c t p c a s n xu t và trình đ  trang b  k  thu t cho lao đ ng (trình đ  c  khí

ự ộ ộ ự ừ ể ậ ộ hoá, t đ ng hoá) và trình đ  t ề  phát tri n trình đ  lành ngh , nâng b c...T  đó mà xác

ố ậ ầ ế ứ ạ ề ỹ ữ ề ậ ấ ị đ nh s  b c c n thi t. Nh ng ngh  có tính ch t ph c t p v  k  thu t cao thì th ườ   ng

ượ ế ế ươ ậ Ở ướ ữ đ c thi t k  theo thang l ề ng có nhi u b c. n ề c ta, nh ng ngh  trong trong nhóm

ề ơ ườ ế ấ ề ậ ậ ngh  c  khí th ng có k t c u nhi u b c (7 b c).

ệ ố ươ ị ủ ậ ­ Xác đ nh h  s  l ng c a các b c.

ự ươ ố ậ ươ ấ ộ ố ủ D a vào b i s  c a thang l ng, s  b c trong thang l ng và tính ch t trong h ệ

ươ ệ ố ươ ố ị ươ ậ ươ ừ ứ ố s  tăng t ng đ i mà xác đ nh h  s  l ng t ng  ng cho t ng b c l ng. B i s ộ ố

ệ ố ươ ổ ủ ậ ậ ộ ươ l ng không đ i, tuy nhiên h  s  l ng c a các b c khác nhau, ngoài b c m t và b i s ộ ố

ươ ể ạ ấ ộ ỳ ươ ượ ủ c a thang l ng, có th  cao th p khác nhau tu  thu c vào lo i thang l ng đ c thi ế   t

ệ ố ươ ỹ ế ề ặ ố ế k , theo h  s  tăng t ng đ i lu  ti n, đ u đ n hay suy thoái.

ứ ề ươ b) M c ti n l ng:

ề ươ ứ ộ ơ ể ả ố ề ị ờ ộ M c ti n l ng là s  ti n dùng đ  tr  công lao đ ng trong m t đ n v  th i gian

ờ ậ ươ (gi ợ , ngày hay tháng) phù h p các b c trong thang l ng.

ả ươ ờ ơ ị ể ộ ỳ Th i gian dùng làm đ n v  tính khi tr  l ề   ng có th  khác nhau tu  thu c vào đi u

ụ ể ộ ổ ể ệ ấ ả ộ ứ ả ở ỗ ki n c  th  và trình đ  phát tri n s n xu t, trình đ  t ch c và qu n lý m i ngành,

ự ố ế ỗ vùng, khu v c hay m i qu c gia khác nhau. Ở ộ ố ướ  m t s  n ề c có n n kinh t ể    phát tri n,

ườ ể ả ươ ờ ờ ổ ế ơ ị ng i ta có th  tr l ng theo gi (gi công). Ở ệ  Vi t Nam, đ n v  tính ph  bi n là

tháng.

ươ ệ ố ủ ứ ươ ứ ượ ậ ị ộ Trong m t thang l ng, m c tuy t đ i c a m c l ng đ c quy đ nh cho b c 1

ứ ố ể ậ ạ ượ ấ ươ ự ậ hay m c t i thi u, các b c còn l i thì đ c tính d a vào su t l ng b c 1 và h  s ệ ố

i = S1 x ki.

ươ ứ ớ ậ ứ ươ l ng t ng  ng v i b c đó, theo công th c sau:   S

ấ ươ ứ ươ Trong đó: Si: su t l ng (m c l ậ ng) b c i.

ấ ươ ứ ươ ứ ươ ậ ố S1: su t l ng (m c l ng) b c 1 hay m c l ng t ể i thi u.

13

ệ ố ươ ki: H  s  l ậ ng b c i.

ứ ươ ứ ươ ậ ở ậ ứ ươ ề ấ ấ M c l ng b c 1 là m c l ng b c th p nh t trong ngh . M c l ng này ở

ề ứ ứ ạ ề ỹ ụ ề ậ ộ ộ ừ t ng ngh  khác nhau cũng khác nhau, ph  thu c v  m c đ  ph c t p v  k  thu t và

ả ươ ứ ề ệ ộ ộ ề ế ụ đi u ki n lao đ ng, và ph  thu c vào hình th c tr  l ng. Trong n n kinh t , m c l ứ ươ   ng

ặ ằ ứ ươ ủ ề ộ ơ ớ ố ể ậ b c 1 c a m t ngh  nào đó luôn luôn l n h n ho c b ng m c l ng t i  thi u.

ứ ươ ố ứ ươ ể ả ườ ữ ộ M c l ng t i thi u là m c l ng tr  cho ng ệ   i lao đ ng làm nh ng công vi c

ệ ả ấ ộ ườ ắ ứ ả ộ ơ ề ơ đ n gi n nh t trong đi u ki n lao đ ng bình th ng, bù đ p s c lao đ ng gi n đ n và

ấ ứ ở ộ ữ ệ ầ ả ộ ỹ ộ m t ph n tích lu  tái s n xu t s c lao đ ng m  r ng. Đó là nh ng công vi c thông

ườ ộ ườ ẻ ộ ườ ề ạ th ng mà m t ng ứ i lao đ ng có s c kho  bình th ng, không đào t o v  trình đ ộ

ể ượ ề ươ ố ượ ướ chuyên môn...cũng có th  làm đ c. Ti n l ng t ể i thi u đ c Nhà n ị c quy đ nh theo

ơ ở ề ờ ỳ ể ề ộ ế ấ ướ ừ t ng th i k  trên c  s  v  trình đ  phát tri n v  kinh t ộ ủ  ­ xã h i c a đ t n c và yêu

ấ ứ ề ươ ủ ả ộ ộ ứ ươ ố ầ c u c a tái s n xu t s c lao đ ng xã h i. Ti n l ng (m c l ng) t ể i thi u th ườ   ng

ượ ặ ở ệ ề ị đ c xác đ nh qua phân tích các chi phí v  ăn, m c, ề ọ   ạ , ti n nghi sinh ho t, chi phí v  h c

ứ ể ẻ ả ế ậ t p, b o hi m s c kho , y t ...

ẩ ấ ậ ỹ ậ c) Tiêu chu n c p b c k  thu t:

ứ ạ ủ ề ứ ậ ả ẩ ấ ậ ộ ỹ ị Tiêu chu n c p b c k  thu t là văn b n quy đ nh v  m c đ  ph c t p c a công

ề ủ ệ ề ầ ở ộ ậ ả ộ vi c và yêu c u v  trình đ  lành ngh  c a cônh nhân ự ể    m t b c nào đó ph i có s  hi u

ế ề ặ ấ ị ế ế ả ượ ấ ị ữ ệ bi ứ t nh t đ nh v  m t ki n th c lý thuy t và ph i làm đ c nh ng công vi c nh t đ nh

ự ẩ ấ ậ ậ ấ ậ ả ỹ trong th c hành. Trong b n tiêu chu n c p b c k  thu t thì c p b c công nhân có liên

ẽ ớ ặ quan ch t ch  v i nhau.

ấ ẩ ấ ậ ậ ọ ỹ ổ ứ ộ Tiêu chu n c p b c k  thu t có ý nghĩa r t quan tr ng trong t ch c lao đ ng và

ả ươ ơ ở ậ ẩ ỹ ườ ể ượ ộ ố tr  l ng. Trên c  s  tiêu chu n k  thu t, mà ng i lao đ ng có th  đ c b  trí làm

ệ ệ ả ầ ợ ộ ể ự   ớ vi c theo đáng yêu c u công vi c, phù h p v i kh  năng lao đ ng. Qua đó mà có th  th c

ả ươ ệ ấ ượ ườ ệ ộ ọ hi n tr  l ng theo đúng ch t l ủ ng c a ng ộ   i lao đ ng khi h  làm vi c trong cùng m t

ữ ề ề ngh  hay gi a các ngh  khác nhau.

ẩ ấ ậ ỹ ậ ạ Có hai lo i tiêu chu n c p b c k  thu t:

ấ ủ ề ậ ẩ ấ ậ ố ỹ ­ Tiêu chu n c p b c k  thu t chung, th ng nh t c a các ngh  chung. ó là các

ề ề ế ỹ ề ậ ế ẳ ạ ngh  có trong nhi u ngành kinh t k  thu t trong n n kinh t . Ch ng h n, công nhân c ơ

ệ ở ư ằ ả ẩ ọ khí, dù h  làm vi c các ngành khác nhau, nh ng cùng n m trong b n tiêu chu n k ỹ

ậ ủ ơ thu t c a công nhân c  khí nói chung.

14

ẩ ấ ậ ậ ẩ ậ ấ ỹ ỹ ậ   ­ Tiêu chu n c p b c k  thu t theo ngành. Đó là tiêu chu n c p b c k  thu t

ụ ụ ề ể ặ ộ riêng, áp d ng trong m t ngành, ngh  mang tính đ c thù mà không th  áp d ng cho ngành

ụ ể khác. Ví d : công nhân tàu bi n...

ậ ượ ả ẩ ỹ ướ ả ậ ấ ố Các văn b n tiêu chu n k  thu t đ c Nhà n c qu n lý t p trung th ng nh t trên

ộ ề ạ ph m vi toàn b  n n kinh t ế .

ế ộ ề ươ ứ ụ 2. Ch  đ  ti n l ng ch c v

ụ ệ ề ệ 2.1. Khái ni m và đi u ki n áp d ng

ế ộ ề ươ ủ ụ ứ ữ ộ ị ướ Ch  đ  ti n l ng ch c v  là toàn b  nh ng quy đ nh c a Nhà n c mà các t ổ

ứ ướ ổ ứ ế ụ ệ ộ ả ch c qu n lý nhà n c, các t ch c kinh t , xã h i và các doanh nghi p áp d ng đ  tr ể ả

ườ ả ộ ươ l ng cho ng i lao đ ng qu n lý.

ữ ớ ườ ự ế ả ộ ộ Khác v i công nhân, nh ng ng i lao đ ng tr c ti p, lao đ ng qu n lý tuy không

ế ạ ự ư ẩ ạ ế ạ ấ ậ ọ ả tr c ti p t o ra s n ph m nh ng l i đóng vai trò r t quan tr ng l p k  ho ch, t ổ ứ    ch c,

ạ ộ ề ể ề ả ấ ỉ đi u hành, ki m soát và đi u ch nh các ho t đ ng s n xu t kinh doanh.

ạ ộ ể ả ấ ở ộ   ạ S n xu t càng phát tri n, quy mô và ph m vi ho t đ ng kinh doanh càng m  r ng

ứ ạ ủ ệ ả ọ ộ thì vai trò quan tr ng c a lao đ ng qu n lý ngày càng tăng và càng ph c t p. Hi u qu ả

ả ả ộ ưở ấ ớ ề ườ ợ ủ c a lao đ ng qu n lý có  nh h ng r t l n, trong nhi u tr ế   ng h p mang tính quy t

ạ ộ ủ ế ệ ả ổ ứ ị ị đ nh đ n hi u qu  ho t đ ng c a các t ộ  ch c xã h i, chính tr ...

ự ế ệ ằ ế ớ ộ ộ ộ ả Khác v i lao đ ng tr c ti p, lao đ ng qu n lý, lao đ ng gián ti p làm vi c b ng trí

ề ề ạ ấ ả ơ ộ ơ ỏ ộ   óc nhi u h n, c p đ  qu n lý càng cao thì càng đòi h i sáng t o nhi u h n. Lao đ ng

ả ế ố ả ệ ậ ả ộ ọ ế ợ qu n lý k t h p c  y u t ỉ ự    khoa h c và ngh  thu t. Lao đ ng qu n lý không ch  th c

ệ ề ấ ả ế ấ ề ệ ườ hi n các v n đ  chuyên môn mà còn gi i quy t r t nhi u các quan h  con ng i trong

ự ệ ể ể ệ ặ ươ quá trình làm vi c. Đ c đi m này làm cho vi c tính toán đ  xây d ng thang l ả   ng, b ng

ứ ạ ấ ộ ươ l ả ng cho lao đ ng qu n lý r t ph c t p.

ố ớ ạ ộ ữ ầ ả ả ộ ỉ Trong ho t đ ng qu n lý, nh ng yêu c u đ i v i lao đ ng qu n lý không ch  khác

ạ ấ ự ữ ự ế ả ấ ộ ộ ớ   ớ v i lao đ ng tr c ti p mà còn có s  khác nhau r t rõ gi a các lo i c p đ  qu n lý v i

nhau.

ế ộ ề ươ ự ứ ụ 2.2. Xây d ng ch  đ  ti n l ng ch c v

ề ươ ế ộ ề ươ ụ ả ứ ờ ườ Ti n l ng trong ch  đ  ti n l ng ch c v  tr  theo th i gian, th ả ng tr  theo

ự ả ươ ứ ụ ệ ệ ả ạ tháng và d a vào các b ng l ng ch c v . Vi c phân bi t tình tr ng trong b ng l ươ   ng

ủ ế ự ứ ụ ế ố ẩ ạ ẳ ch c v , ch  y u d a vào các tiêu chu n và các y u t khác nhau. Ch ng h n:

ị ẩ ­ Tiêu chu n chính tr .

15

ộ ­ Trình đ  văn hoá.

ệ ụ ươ ứ ứ ụ ượ ả ệ ộ ớ ­ Trình đ  chuyên môn nghi p v  t ng  ng v i ch c v  đ c đ m nhi m.

­ Trách nhi m.ệ

ế ộ ề ươ ự ệ ứ ụ ượ ự ệ ự Vi c xây d ng ch  đ  ti n l ng ch c v  đ c th c hi n theo trình t sau:

ự ủ ườ ả ộ ứ 1/ Xây d ng ch c danh c a ng i lao đ ng qu n lý.

ườ ứ ả Thông th ng trong qu n lý có 3 nhóm ch c danh sau:

ứ ạ ả ­ Ch c danh lãnh đ o qu n lý.

ứ ậ ỹ ­ Ch c danh chuyên môn, k  thu t.

ụ ụ ị ự ứ ụ ­ Ch c danh th c hành, ph c v , d ch v .

ự ứ ạ ủ ứ ừ ộ 2/ Đánh giá s  ph c t p c a lao đ ng trong t ng ch c danh.

ứ ạ ườ ượ ự ệ ệ ự Đánh giá s  ph c t p th ng đ ộ   ơ ở ủ c th c hi n trên c  s  c a vi c phân tích n i

ứ ộ ứ ạ ủ ừ ệ ộ ị ươ dung công vi c và xác đ nh m c đ  ph c t p c a t ng n i dung đó qua ph ng pháp cho

đi m.ể

ệ ủ ừ ẽ ả ộ ị ộ Trong t ng n i dung công vi c c a lao đ ng qu n lý khi phân tích s  xác đ nh các

ế ố ấ ượ ầ ả ộ ế ố ệ ế ố ủ y u t c a lao đ ng qu n lý c n có. Đó là y u t ch t l ng và y u t trách nhi m.

ế ố ấ ượ ủ ệ ề ặ ạ ồ ộ ­ Y u t ch t l ng c a ngh  ho c công vi c bao g m: trình đ  đã đào t o theo

ố ớ ệ ề ệ ầ ườ ả ệ yêu c u ngh  nghi p hay công vi c, trách nhi m an toàn đ i v i ng i và tài s n...

ế ố ế ố ệ ấ ượ ề ệ Trong hai y u t trên, theo kinh nghi m, y u t ch t l ế   ng ngh  nghi p chi m

ố ể ế ố ả ổ ệ ả kho ng 70% t ng s  đi m (tính bình quân), còn y u t ế  trách nhi m chi m kho ng 30%.

ộ ả ộ ố ố ậ ị ươ ạ ươ 3/ Xác đ nh b i s  và s  b c trong m t b ng l ng hay ng ch l ng.

ươ ề ể ạ ươ ạ ứ ứ ỗ ớ ỗ ộ ả M t b ng l ng có th  có nhi u ng ch l ng, m i ng ch  ng v i m i ch c danh

ậ ươ ề ạ và trong ng ch có nhi u b c l ng.

ộ ố ủ ả ạ ươ ườ ượ ị ươ ự ươ B i s  c a b ng ng ch l ng th ng đ c xác đ nh t ng t ư  nh  ph ng pháp

ượ ệ ủ ụ ự ẩ ấ ậ ấ ậ ỹ đ ậ c áp d ng khi xây d ng tiêu chu n c p b c k  thu t, c p b c công vi c c a công

nhân.

ố ậ ươ ạ ươ ươ ượ ứ ị S  b c l ng trong ng ch l ả ng, b ng l ng đ ự c xác đ nh d a vào m c đ ộ

ứ ạ ủ ố ứ ề ượ ộ ụ ph c t p c a lao đ ng và s  ch c danh ngh  đ c áp d ng.

ứ ươ ứ ươ ậ ộ ả ươ ị 4/ Xác đ nh m c l ng b c m t và các m c l ng khác trong b ng l ng.

ứ ươ ị ộ ằ ứ ươ ấ ậ ố ể ề Xác đ nh m c l ng b c m t b ng cách l y m c l ng t i thi u trong n n kinh

ứ ươ ứ ươ ậ ớ ộ ố ệ ố ủ ể ế t ớ ệ ố ủ  nhân v i h  s  c a m c l ng b c m t so v i m c l ng t ứ   i thi u. H  s  c a m c

ứ ươ ậ ộ ớ ố ượ ế ố ị ươ l ng b c m t so v i m c l ng t ể i thi u đ ứ c xác đ nh căn c  vào các y u t nh ư

16

ứ ạ ủ ứ ộ ả ộ ạ ậ ề ệ ế ộ m c đ  ph c t p c a lao đ ng qu n lý t i b c đó, đi u ki n lao đ ng liên quan đ n hao

ế ố ệ ộ phí lao đ ng, y u t trách nhi m...

ứ ươ ủ ậ ấ ượ ấ ằ ị Các m c l ng c a các c p b c khác nhau đ ứ   c xác đ nh b ng cách l y m c

ớ ệ ố ủ ậ ươ ậ ộ ươ ứ ươ l ng b c m t nhân v i h  s  c a b c l ng t ng  ng.

ự ế ư ệ ả ộ Trong th c t ộ   , vì lao đ ng qu n lý trong doanh nghi p nói riêng cũng nh  lao đ ng

ả ổ ứ ấ ộ ị ị ượ ệ qu n lý trong các t ch c chính tr  xã h i nói chung r t khó xác đ nh, l ng hoá hi u qu ả

ứ ộ ạ ộ ự ủ ệ ả ậ ươ hay m c đ  đóng góp c a các ho t đ ng này. Do v y, vi c xây d ng b ng l ng, y u t ế ố

ả ươ ể ấ ượ ộ ệ ố ả ươ ộ n i dung trong b ng l ứ ạ ng r t ph c t p. Đ  có đ c m t h  th ng b ng l ng ch c v ứ ụ

ộ ắ ộ ố ợ m t cách h p lý, quán tri ệ ượ t đ ụ   c các nguyên t c phân ph i theo lao đ ng và có tác d ng

ủ ự ế ề ả ầ ầ ả ộ khuy n khích lao đ ng qu n lý, c n ph i có s  tham gia c a nhi u chuyên gia và c n áp

ề ươ ụ d ng nhi u ph ng pháp khác nhau.

Ả ƯƠ Ứ III. CÁC HÌNH TH C TR  L NG

ả ươ ứ ẩ 1. Hình th c tr  l ả ng theo s n ph m

ệ ủ ả ươ ẩ ề 1.1. Ý nghĩa và đi u ki n c a tr  l ả ng theo s n ph m

ả ươ ả ươ ứ ẩ ả ườ ộ Tr  l ng theo s n ph m là hình th c tr  l ng cho ng ự ế   ự i lao đ ng d a tr c ti p

ố ượ ấ ượ ụ ẩ ả ọ ị vào s  l ng và ch t l ng s n ph m (hay d ch v ) mà h  đã hoàn thành. Đây là hình

ả ươ ứ ượ ụ ệ ấ ộ th c tr  l ng đ ệ   c áp d ng r 0ng rãi trong các doanh nghi p, nh t là các doanh nghi p

ế ạ ả ấ ẩ ả s n xu t ch  t o s n ph m.

ả ươ ể ả ẩ ứ Hình th c tr  l ữ ư ng theo s n ph m có nh ng  u đi m và ý nghĩa sau:

ả ươ ắ ề ươ ườ ­ Quán tri ệ ố t t t nguyên t c tr  l ộ ng theo lao đ ng, vì ti n l ng mà ng i lao

ậ ượ ố ượ ụ ấ ượ ả ẩ ộ đ ng nh n đ ộ c ph  thu c vào s  l ng và ch t l ề   ng s n ph m đã hoàn thành. Đi u

ủ ụ ẽ ấ ộ ườ ộ này s  có tác d ng làm tăng năng su t lao đ ng c a ng i lao đ ng.

ả ươ ụ ự ế ế ả ẩ ườ ­ Tr  l ng theo s n ph m có tác d ng tr c ti p khuy n khích ng ộ i lao đ ng ra

ọ ậ ệ ệ ề ộ ỹ ỹ ứ s c h c t p nâng cao trình đ  lành ngh , tích lu  kinh nghi m, rèn luy n k  năng, phát

ể ệ ấ ả ạ ộ huy sáng t o... đ  nâng cao kh  năng làm vi c và năng su t lao đ ng.

ả ươ ệ ả ẩ ­ Tr  l ệ   ớ ng theo s n ph m còn có ý nghĩa to l n trong vi c nâng cao và hoàn thi n

ả ự ủ ệ ủ ủ ộ ườ ộ công tác qu n lý, nâng cao tính t ch , ch  đ ng trong làm vi c c a ng i lao đ ng.

ả ươ ứ ể ự ự ụ ủ ẩ ả Đ  hình th c tr  l ng theo s n ph m th c s  phát huy tác d ng c a nó các doanh

ệ ầ ả ả ả ượ ề ệ nghi p c n ph i đ m b o đ c các đi u ki n sau đây:

17

ự ả ượ ứ ứ ề ọ ộ ị ­ Ph i xây d ng đ ệ   c các đ nh m c lao đ ng có căn c  khoa h c. Đây là đi u ki n

ơ ở ể ề ươ ọ ơ ự ạ ấ r t quan tr ng làm c  s  đ  tính toán đ n giá ti n l ế ng, xây d ng k  ho ch qu  l ỹ ươ   ng

ả ề ươ ử ụ ệ ợ ủ ệ và s  d ng h p lý, có hi u qu  ti n l ng c a doanh nghi p.

ả ổ ứ ụ ố ơ ổ ứ ụ ơ ụ ụ ệ ả ­ Đ m b o t ch c và ph c v  t ệ   t n i làm vi c. T  ch c ph c v  n i làm vi c

ườ ể ộ ượ ứ ấ ộ ờ ả ả đ m b o cho ng i lao đ ng có th  hoàn thành v t m c năng su t lao đ ng nh  vào

ụ ụ ổ ứ ớ ổ ụ ụ ỹ ậ ả ấ gi m b t t n th t do ph c v  t ch c và ph c v  k  thu t.

ố ể ể ệ ệ ẩ ả ­ Làm t ằ   t công tác ki m tra, nghi m thu s n ph m. Ki m tra, nghi m thu nh m

ả ẩ ượ ấ ượ ấ ả ả ả đ m b o s n ph m đ c s n xu t ra theo đúng ch t l ệ   ị ng, đã quy đ nh, tránh hi n

ố ượ ạ ề ươ ầ ơ ượ ả ượ t ng ch y theo s  l ng đ n thu n. Qua đó, ti n l ng đ ớ ế   c tính và tr  đúng v i k t

qu  th c t ả ự ế .

ụ ố ủ ứ ệ ườ ấ ộ ­ Giáo d c t t ý th c và trách nhi m c a ng ấ   ể ọ ừ i lao đ ng đ  h  v a ph n đ u

ấ ượ ả ả ấ ộ ờ ế ẩ ả ồ ệ nâng cao năng su t lao đ ng, đ m b o ch t l ng s n ph m, đ ng th i ti t ki m v t t ậ ư   ,

ử ụ ệ ấ ả ế ị ệ ệ nguyên li u và s  d ng hi u qu  nh t máy móc thi ị t b  và các trang b  làm vi c khác.

ế ộ ả ươ ẩ 1.2. Các ch  đ  tr  l ả ng theo s n ph m

ế ộ ả ươ ự ế ẩ ả a) Ch  đ  tr  l ng theo s n ph m tr c ti p cá nhân:

ế ộ ả ươ ự ế ẩ ả ượ ụ Ch  đ  tr  l ng theo s n ph m tr c ti p cá nhân đ ố ớ   ộ c áp d ng r ng rãi đ i v i

ườ ự ủ ọ ế ả ề ệ ấ ộ ng ấ ộ   i tr c ti p s n xu t trong đi u ki n quá trình lao đ ng c a h  mang tính ch t đ c

ụ ể ể ị ứ ể ệ ẩ ả ố ộ ậ ươ l p t ng đ i, có th  đ nh m c, ki m tra và nghi m thu s n ph m m t cách c  th  và

riêng bi t.ệ

ề ươ ơ ­ Tính đ n giá ti n l ng:

ề ươ ơ ứ ề ươ ể ả ườ ộ ọ Đ n giá ti n l ng là m c ti n l ng dùng đ  tr  cho ng i lao đ ng khi h  hoàn

ộ ơ ề ươ ị ả ệ ẩ ơ ượ ư thành m t đ n v  s n ph m hay công vi c. Đ n giá ti n l ng đ c tính nh  sau:

G = Lo.T

L 0 Q

ĐG = ặ          ho c:        Đ

ề ươ ơ ộ ả ả ẩ Trong đó:  ĐG: Đ n giá ti n l ng tr  cho m t s n ph m.

ươ ậ ủ ấ ỳ Lo : L ng c p b c c a công nhân trong k  (tháng, ngày).

ứ ả ượ ủ Q : là m c s n l ỳ ng c a công nhân trong k .

ộ ơ ị ả ứ ẩ ờ T: là m c th i gian hoàn thành m t đ n v  s n ph m.

ề ươ ộ ỳ ưở ươ ế ộ ả ươ Ti n l ng trong k  mà m t công nhân h ng l ng theo ch  đ  tr  l ả   ng  s n

1 = ĐG.Q1

ự ế ẩ ượ ph m tr c ti p cá nhân đ ư c tính nh  sau:  L

ề ươ ự ế ượ Trong đó: L1: ti n l ng th c t mà công nhân đ ậ c nh n.

18

ố ượ ự ế ả Q1: s  l ẩ ng s n ph m th c t hoàn thành.

ế ộ ề ươ ữ ự ư ế ẩ ả ượ Ch  đ  ti n l ng s n ph m tr c ti p cá nhân có0 nh ng  u nh ể c đi m nh ư

sau:

Ư ể *  u đi m:

ễ ượ ề ươ ự ế ­ D  dàng tính đ c ti n l ỳ ng tr c ti p trong k .

ự ệ ể ế ấ ộ ­ Khuy n khích công nhân tích c c làm vi c đ  nâng cao năng su t lao đ ng tăng

ề ươ ự ế ộ ti n l ng m t cách tr c ti p.

ượ * Nh ể c đi m:

ố ượ ế ễ ỉ ấ ượ ế ­ D  làm công nhân ch  quan tâm đ n s  l ng mà ít chú ý đ n ch t l ả   ng s n

ph m.ẩ

ệ ố ẽ ứ ế ế ế ệ ộ ­ N u không có thái đ  và ý th c làm vi c t t s  ít quan tâm đ n ti t ki m v t t ậ ư   ,

ử ụ ệ ệ ả nguyên li u hay s  d ng hi u qu  máy móc, thi ế ị t b .

ế ộ ả ươ ậ ả b) Ch  đ  tr  l ể ẩ ng s n ph m t p th :

ể ả ươ ế ộ ụ ườ ổ ả ấ Ch  đ  này áp d ng đ  tr  l ộ ng cho m t nhóm ng ộ i lao đ ng (t s n xu t...)

ố ượ ộ ọ ế ộ ả ươ ả ẩ ả ẩ khi h  hoàn thành m t kh i l ấ ị ng s n ph m nh t đ nh. Ch  đ  tr  l ậ   ng s n ph m t p

ụ ữ ể ề ệ ỏ ườ ệ th  áp d ng cho nh ng công vi c đòi h i nhi u ng ự i cùng tham gia th c hi n, mà công

ệ ủ ế ỗ vi c c a m i cá nhân có liên quan đ n nhau.

 Tính đ n giá ti n l ơ ề ươ : ng

CB

=

ề ươ ơ ượ ư Đ n giá ti n l ng đ c tính nh  sau:

Đ G

ế ổ ề ả ẩ ỳ + N u t hoàn thành nhi u s n ph m trong k  ta có:

∑ L Q O

= ∑ L

x T

0

CB

Đ G

ế ổ ộ ả ẩ ỳ + N u t hoàn thành m t s n ph m trong k  thì ta có:

n

ề ươ ơ ả ả Trong đó:  ĐG: Đ n giá ti n l ẩ ng s n ph m tr  cho t ổ .

L

:

CB

i

(cid:0) 1

(cid:0) ề ươ ổ ấ T ng ti n l ng c p b c c a c  t ậ ủ ả ổ .

ố ổ n  : S  công nhân trong t .

ứ ả ượ Qo : M c s n l ng c a c  t ủ ả ổ .

ứ ờ To : M c th i gian c a c  t ủ ả ổ .

ề ươ  Tính ti n l ng th c t ự ế:

1 =ĐGxQ1

ề ươ Ti n l ng th c t ự ế ượ  đ ư c tính nh  sau:    L

19

ề ươ ự ế ổ ậ ượ Trong đó: L1 : ti n l ng th c t t nh n đ c.

ả ượ ự ế ổ Q1: s n l ng th c t t đã hoàn thành.

ố ề ươ ổ Phân ph i ti n l ng cho các cá nhân trong t :

ệ ươ ừ ổ ấ ọ Vi c chia l ng cho t ng cá nhân trong t r t quan tr ng trong ch  đ  tr  l ế ộ ả ươ   ng

ể ẩ ậ ươ ươ ườ ượ ụ ả s n ph m t p th . Có hai ph ng pháp chia l ng th ng đ c áp d ng, đó là ph ươ   ng

ỉ ươ ệ ố ề pháp dùng h  s  đi u ch nh và ph ng pháp dùng gi ờ ệ ố , h  s .

ươ ệ ố ề ỉ + Ph ng pháp dùng h  s  đi u ch nh:

1

ươ ượ ự ệ ự ư Ph ng pháp này đ c th c hi n theo trình t nh  sau:

L L

0

ệ ố ề ỉ ị  Xác đ nh h  s  đi u ch nh (Hđc):   Hđc =

ệ ố ề ỉ Trong đó:  Hđc: h  s  đi u ch nh.

ề ươ ự ế ả ổ ậ ượ L1  : ti n l ng th c t c  t nh n đ c.

ề ươ ấ Lo  : ti n l ng c p b c c a t ậ ủ ổ .

ề ươ ừ  Tính ti n l ng cho t ng công nhân :

1 = LCB x Hđc

ề ươ ủ ừ ượ ứ Ti n l ng c a t ng công nhân đ c tính theo công th c:  L

ươ ự ế ậ ượ Trong đó: L1    : l ng th c t công nhân i nh n đ c.

ươ ậ ủ ấ LCB: l ng c p b c c a công nhân i.

ươ ờ ệ ố ươ ượ ự ệ + Ph ng pháp dùng gi , h  s . Ph ng pháp này đ c th c hi n theo trình t ự

ư nh  sau:

ổ ố ờ ự ế ủ ừ ở ừ ậ  Quy đ i s  gi ệ  làm vi c th c t c a t ng công nhân t ng b c khác nhau ra s ố

qđ = Ti x Hi

ờ ệ ủ ứ gi ậ  làm vi c c a công nhân b c I theo công th c sau:   T

ố ờ ủ ệ ậ ổ Trong đó: Tqđ: s  gi ậ  làm vi c quy đ i ra b c I c a công nhân b c i.

ố ờ ệ ủ Ti  : là s  gi làm vi c c a công nhân i.

ệ ố ươ ậ ươ Hi  : là h  s  l ng b c i trong thang l ng.

ề ươ ộ ờ ệ ủ ậ  Tính ti n l ng cho m t gi làm vi c c a công nhân b c I.

ố ề ươ ấ ổ ự ế ậ ượ ố ờ ổ L y t ng s  ti n l ng th c t nh n đ c chia cho t ng s  gi ậ   ổ  đã quy đ i ra b c

1

I

ủ ả ổ ượ ề ươ ự ế ừ ở ậ I c a c  t ta đ c ti n l ng th c t ơ ủ  cho t ng gi g c a công nhân b c I.

L

I L I L qd

(cid:0) ề ươ ộ ờ ủ ứ ậ Ti n l ng cho m t gi c a công nhân b c I tính theo công th c:

20

ề ươ ờ ủ ậ ươ ự ế Trong đó:   LI :  Ti n l ộ ng m t gi c a công nhân b c I tính theo l ng th c t .

1 :  Ti n l

ề ươ LI ng th c t ự ế ủ ả ổ          c a c  t .

qđ :  T ng s  gi

ố ờ ậ ổ ổ TI b c sau khi quy đ i.

ề ươ  Tính ti n l ừ ng cho t ng ng ườ . i

1=LI xTi

ề ươ ườ ứ Ti n l ủ ừ ng c a t ng ng i tính theo công th c sau: L

ươ ự ế ủ ậ ượ Trong đó:   L1    :   L ng th c t c a công nhân i nh n đ c.

qđ : S  gi

ố ờ ậ ổ ủ Ti b c I sau khi quy đ i c a công nhân i .

ươ ươ ư ệ ả ả Hai ph ng pháp chia l ng nh  trên đ m b o tính chính xác trong vi c tr  l ả ươ   ng

ườ ệ ộ ươ ứ ạ ậ ố cho ng i lao đ ng. Tuy nhiên vi c tính toán t ng đ i ph c t p. Do v y trong th c t ự ế   ,

ươ ơ ở ả ề ấ ổ ươ ngoài hai ph ng pháp trên, nhi u c  s  s n xu t, các t ụ  áp d ng ph ng pháp chia

ả ạ ẳ ơ ơ ươ ạ ầ ươ l ng đ n gi n h n, ch ng h n chia l ố ớ   ng theo phân lo i, bình b u: A,B,C...đ i v i

ườ ộ ng i lao đ ng.

ượ ế ộ ả ươ ủ ể ậ ả Ư   u, nh c đi m c a ch  đ  tr  l ể ẩ ng s n ph m t p th :

Ư ể ả ươ ứ ụ ể ậ ẩ ả *  u đi m: Tr  l ệ   ng s n ph m t p th  có tác d ng nâng cao ý th c trách nhi m,

ả ữ ố ợ ệ ệ ầ ợ tinh th n h p tác và ph i h p có hi u qu  gi a các công nhân làm vi c trong t ổ ể ả ổ   đ  c  t

ệ ệ ế ổ ộ ả ơ làm vi c có hi u qu  h n, khuy n khích các t ệ  lao đ ng làm vi c theo mô hình t ổ ứ    ch c

ộ ổ ự ả lao đ ng theo t qu n. t

ượ ế ộ ả ươ ể ẩ ậ ế ể ả ạ * Nh c đi m: Ch  đ  tr l ế   ng s n ph m  p th  cũng có h n ch , khuy n

ề ươ ấ ộ ụ ế ả ộ khích tăng năng su t lao đ ng cá nhân, vì ti n l ệ   ng ph  thu c vào k t qu  làm vi c

ủ ả ổ ứ ệ ủ ả ự ế ụ ế ả ọ ộ chung c a c  t ch  không tr c ti p ph  thu c vào k t qu  làm vi c c a b n thân h ...

ế ộ ả ươ ế ả c) Ch  đ  tr  l ẩ ng theo s n ph m gián ti p:

ế ộ ả ươ ế ả ượ ể ả ươ ụ Ch  đ  tr  l ẩ ng theo s n ph m gián ti p đ c áp d ng đ  tr  l ữ   ng cho nh ng

ườ ụ ụ ụ ụ ạ ộ ụ ợ ủ ệ ộ ng i lao đ ng làm các công vi c ph c v  hay ph  tr , ph c v  cho ho t đ ng c a công

nhân chính.

 Tính đ n giá ti n l ơ ề ươ : ng

§ G

L Q.M

(cid:0) ề ươ ơ ượ ứ Đ n giá ti n l ng đ c tính theo công th c sau:

ề ươ ơ ụ ủ Trong đó:  Đg: Đ n giá ti n l ụ ợ ng c a công nhân ph , ph  tr .

ươ ậ ủ ụ ấ L  : l ụ ợ ng c p b c c a công nhân ph , ph  tr .

ụ ụ ủ ụ ứ ụ ợ M : M c ph c v  c a công nhân ph , ph  tr .

ứ ả ượ ủ Q  : M c s n l ng c a công nhân chính.

21

ề ươ  Tính ti n l ng th c t ự ế:

ề ươ ự ế ủ ụ ợ ượ ụ ứ Ti n l ng th c t c a công nhân ph , ph  tr  đ c tính theo công th c sau:

L1 = ĐG x Q1.

ề ươ ự ế ủ Trong đó: L1   : ti n l ng th c t ụ  c a công nhân ph .

ề ươ ơ ĐG: đ n giá ti n l ụ ụ ng ph c v .

ự ế ủ ứ Q1  : M c hoàn thành th c t c a công nhân chính.

ề ươ ự ế ủ ể ượ ụ ụ ụ Ti n l ng th c t c a công nhân ph  ­ ph c v  còn có th  đ ự c tính d a vào

ự ế ủ ứ ư ấ ộ m c năng su t lao đ ng th c t c a công nhân chính nh  sau:

.

1L

nI.

L M

L M

Q I 0Q

(cid:0) (cid:0) ĐGx ĐG x

ư ả ở ứ Trong đó: L1, L, ĐG, M: nh  gi i thích các công th c trên.

ỉ ố ủ ộ ấ       In: Ch  s  hoàn thành năng su t lao đ ng c a công nhân chính.

Ư ượ ế ộ ả ươ ủ ể ế ả u nh c đi m c a ch  đ  tr  l ẩ ng s n ph m gián ti p:

ế ộ ả ươ Ư ể ụ ợ ụ ế ­  u đi m: Ch  đ  tr  l ng này khuy n khích công nhân ph  ­ ph  tr  ph c v ụ ụ

ạ ộ ủ ấ ầ ộ ố ơ t ủ   t h n cho ho t đ ng c a công nhân chính, góp ph n nâng cao năng su t lao đ ng c a

công nhân chính.

ượ ề ươ ể ụ ợ ụ ủ ụ ế ộ ­ Nh c đi m: Ti n l ng c a công nhân ph  ­ ph  tr  ph  thu c vào k t qu ả

ự ế ủ ề ế ả ạ ộ ị ệ làm vi c th c t c a công nhân chính, mà k t qu  này nhi u khi l ủ   i ch u tác đ ng c a

ế ố ệ ủ ể ạ ậ các y u t ụ ế ự ố ắ  khác. Do v y có th  làm h n ch  s  c  g ng làm vi c c a công nhân ph .

ế ộ ả ươ ả d) Ch  đ  tr  l ẩ ng s n ph m khoán:

ế ộ ả ươ ệ ượ ữ ả ẩ Ch  đ  tr  l ụ ng s n ph m khoán áp d ng cho nh ng công vi c đ c giao khoán

ế ộ ượ ổ ế ự ệ ệ cho công nhân. Ch  đ  này đ c th c hi n khá ph  bi n trong ngành nông nghi p, xây

ộ ố ơ ả ệ ặ ự d ng c  b n, ho c trong m t s  ngành khác khi công nhân làm các công vi c mang tính

ứ ệ ể ấ ờ ổ ộ ị ị ộ ị ộ đ t xu t, công vi c không th  xác đ nh m t đ nh m c lao đ ng  n đ nh trong th i gian

ượ dài đ c...

1 = ĐGK x Q1

ề ươ ượ Ti n l ng khoán đ ư c tính nh  sau: L

ề ươ ự ế ậ ượ Trong đó: L1  :  Ti n l ng th c t công nhân nh n đ c.

ộ ả ệ ẩ ơ ĐGK: Đ n giá khoán cho m t s n ph m hay công vi c.

ố ượ ả ẩ ượ Q1  : S  l ng s n ph m đ c hoàn thành.

22

ế ộ ả ươ ữ ề ấ ộ ọ ị M t trong nh ng v n đ  quan tr ng trong ch  đ  tr  l ơ   ng này là xác đ nh đ n

ề ươ ượ ự ơ giá khoán, đ n giá ti n l ng khoán đ c tính toán d a vào phân tích nói chung và các

ệ ệ khâu công vi c trong các công vi c giao khoán cho công nhân.

Ư ể ượ ế ộ ả ươ ủ ể u đi m và nh c đi m c a ch  đ  tr  l ng khoán:

Ư ể ả ươ ệ ụ ẩ ả ườ ­  u đi m: Vi c tr  l ng theo s n ph m khoán có tác d ng làm cho ng i lao

ự ả ế ể ố ư ế ộ ộ đ ng phát huy sáng ki n và tích c c c i ti n lao đ ng đ  t ệ   i  u hoá quá trình làm vi c,

ệ ả ộ ờ gi m th i gian lao đ ng, hoàn thành nhanh công vi c giao khoán.

ượ ứ ạ ề ể ệ ơ ị ­ Nh c đi m: vi c xác đ nh đ n giá giao khoán ph c t p, nhi u khi khó chính

ả ả ể ệ ầ ẩ xác, vi c tr  s n ph m khoán có th  làm cho công nhân bi quan hay không chú ý đ y đ ủ

ộ ố ệ ộ ệ ậ ế đ n m t s  vi c b  ph n trong quá trình hoàn thành công vi c giao khoán.

ế ộ ả ươ ẩ ả ưở e) Ch  đ  tr  l ng s n ph m có th ng:

ế ộ ả ươ ả ưở ả ươ Ch  đ  tr  l ẩ ng s n ph m có th ự ế ợ ng là s  k t h p tr  l ẩ   ả ng theo s n ph m

ở ề ầ ưở ế ộ (theo các ch  đ  đã trình bày ph n trên) và ti n th ng.

ế ộ ả ươ ẩ ả ưở ầ ồ Ch  đ  tr  l ng theo s n ph m có th ng g m hai ph n:

ố ị ố ượ ơ ự ế ả ầ ­ Ph n tr ả ươ  l ng theo đ n giá c  đ nh và s  l ẩ ng s n ph m th c t đã hoàn

thành.

ề ầ ưở ượ ự ộ ượ ­ Ph n ti n th ng đ c tính d a vào trình đ  hoàn thành và hoàn thành v ứ   t m c

ưở ả ề ố ượ ấ ượ ẩ ả ỉ các ch  tiêu th ng c  v  s  l ng và ch t l ng s n ph m.

th= L+

L(m.h) 100

ề ươ ẩ ả ưở ứ Ti n l ng s n ph m có th ng tính theo công th c sau:   L

ề ươ ả ẩ ưở Trong đó: Lth: ti n l ng s n ph m có th ng.

ề ươ ớ ơ ố ị ả ẩ ả L  : ti n l ng tr  theo s n ph m v i đ n giá c  đ nh.

ề ầ ưở ề ươ ả m  : t ỷ ệ  l ph n trăm ti n th ng (tính theo ti n l ả   ng tr  theo s n

ớ ơ ố ị ẩ ph m v i đ n giá c  đ nh).

ỷ ệ ầ ượ ứ ả ượ ượ h:   T   l ph n   trăm   hoàn   thành   v t   m c   s n   l ng   đ c   tính

ưở th ng.

Ư ượ ế ộ ả ươ ủ ể ả ưở u nh c đi m c a ch  đ  tr  l ẩ ng s n ph m có th ng:

ế ộ ả ươ Ư ể ả ưở ế ­  u đi m: Ch  đ  tr  l ẩ ng s n ph m có th ng khuy n khích công nhân tích

ệ ượ ứ ả ượ ự c c làm vi c hoàn thành v t m c s n l ng...

ượ ệ ể ỉ ị ưở ­ Nh c đi m: Vi c phân tích tính toán xác đ nh các ch  tiêu tính th ng không

ề ươ ể ỹ ề ươ ộ chính xác có th  làm tăng chi phí ti n l ng, b i chi qu  ti n l ng.

23

ế ộ ả ươ ỹ ế ẩ ả f) Ch  đ  tr  l ng theo s n ph m lu  ti n:

ế ộ ả ươ ỹ ế ả ườ ượ ụ ở ữ Ch  đ  tr  l ẩ ng theo s n ph m lu  ti n th ng đ c áp d ng nh ng “khâu

ả ả ấ ưở ự ế ế ả ộ ế y u” trong s n xu t. Đó là khâu có  nh h ấ   ng tr c ti p đ n toàn b  quá trình s n xu t.

ế ộ ả ươ ạ ơ Trong ch  đ  tr  l ng này dùng hai lo i đ n giá:

ể ả ố ị ự ế ữ ả ẩ ơ ­ Đ n giá c  đ nh: dùng đ  tr  cho nh ng s n ph m th c t đã hoàn thành.

ỹ ế ể ơ ươ ữ ẩ ả ượ ứ ể ­ Đ n giá lu  ti n: dùng đ  tính l ng cho nh ng s n ph m v ở t m c kh i đi m.

ỹ ế ố ị ớ ỷ ệ ơ ơ ề ươ ơ Đ n giá lu  ti n là đ n giá c  đ nh nhân v i t l tăng đ n giá. Ti n l ng theo

lt = ĐGQ1 + ĐG x k (Q1­Q0)

ỹ ế ượ ẩ ứ ả s n ph m lu  ti n đ c tính theo công th c sau:  L

ề ươ ổ ỹ ế ẩ ả ả Trong đó: Llt   : t ng ti n l ng tr  theo s n ph m lu  ti n.

ố ị ẩ ả ơ ĐG: đ n giá c  đ nh tính theo s n ph m.

ả ựợ ự ế ả Q1  : s n l ẩ ng s n ph m th c t hoàn thành.

ả ượ ứ ể ạ ở Q0  : S n l ng đ t m c kh i đi m.

ể ượ ơ ỹ ế k    : t ỷ ệ  l tăng thêm đ  có đ c đ n giá lu  ti n.

ế ộ ả ươ ỹ ế ẩ ả ơ ợ ượ Trong ch  đ  tr  l ng s n ph m lu  ti n, t ỷ ệ  l tăng đ n giá h p lý đ c xác

ế ố ị ỷ ệ ự ấ ầ ượ ả ị đ nh d a vào ph n tăng chi phí s n xu t giám ti p c  đ nh. T  l này đ ị c xác đ nh nh ư

c

sau:

k

.100 (%)

.td cd d

L

(cid:0)

ỷ ệ ơ ợ Trong đó: k: T  l tăng đ n giá h p lý.

ỷ ọ ố ị ế ấ ả ả   dcd: T  tr ng chi phí s n xu t, gián ti p c  đ nh trong giá thành s n

ph m.ẩ

ỷ ệ ủ ố ề ế ố ị ệ ề ế ấ ả tc: T  l c a s  ti n ti t ki m v  chi phí s n xu t gián ti p c  đ nh

ể ơ dùng đ  tăng đ n giá.

ỷ ọ ề ươ ủ ả ẩ dL: T  tr ng ti n l ng c a công nhân trong giá thành s n ph m khi

ượ ứ ả ượ hoàn thành v t m c s n l ng.

Ư ượ ế ộ ả ươ ủ ể ỹ ế ả u nh c đi m c a ch  đ  tr  l ẩ ng s n ph m lu  ti n:

Ư ể ữ ệ ẩ ả ơ ượ ứ ể ở ­  u đi m: Vi c tăng đ n giá cho nh ng s n ph m v t m c kh i đi m làm cho

ự ệ ấ ộ công nhân tích c c làm vi c làm tăng năng su t lao đ ng.

24

ượ ế ộ ề ươ ụ ủ ể ố ộ ­ Nh ễ c đi m: áp d ng ch  đ  này d  làm cho t c đ  tăng c a ti n l ớ   ng l n

ả ươ ụ ữ ủ ấ ộ ả ẩ ộ ơ ố h n t c đ  tăng năng su t lao đ ng c a nh ng khâu áp d ng tr  l ng s n ph m lu ỹ

ti n.ế

ụ ể ắ ượ ế ộ ả ươ ể ủ ộ ố ể ầ ư Đ  kh c ph c nh c đi n c a ch  đ  tr  l ng này c n l u ý m t s  đi m nh ư

sau:

ờ ể ắ ị * Th i gian tr ả ươ  l ng: không nên quy đ nh quá ng n (hàng ngày) đ  tránh tình

ạ ộ ề ươ ứ tr ng không hoàn thành m c lao đ ng hàng tháng mà đ ượ ưở c h ng ti n l ng cao do tr ả

ỹ ế ơ ượ ữ ề ẩ ả ượ ứ ươ l ng lu  ti n. Đ n giá đ c nâng cao nhi u hay ít cho nh ng s n ph m v ở   t m c kh i

ứ ộ ậ ả ế ị ể ấ ọ ủ ộ đi m là do m c đ  quan tr ng c a b  ph n s n xu t đó quy t đ nh.

ự ế ệ ả ị ế ủ ế ộ ề ươ * Khi d  ki n và xác đ nh hi u qu  kinh t c a ch  đ  ti n l ả   ng tính theo s n

ỹ ế ỉ ự ả ẩ ế ế ệ ấ ể ph m lu  ti n, không th  ch  d a vào kh  năng ti ả t ki m chi phí s n xu t gián ti p c ố

ấ ầ ụ ả ự ệ ả ạ ẩ ả ị đ nh và h  giá thành s n ph m, mà còn d a vào nhi m v  s n xu t c n ph i hoàn thành.

ế ộ ả ươ ụ ề ươ ố ủ * Áp d ng ch  đ  tr  l ộ ng này, t c đ  tăng ti n l ng c a công nhân th ườ   ng

ơ ố ộ ụ ấ ộ ộ ộ ớ l n h n t c đ  tăng năng su t lao đ ng. Do đó, không nên áp d ng m t cách r ng rãi tràn

ỳ ơ ầ ả ỳ ụ lan mà c n ph i áp d ng tu  n i, tu  lúc.

ế ộ ả ươ ứ ữ Trên đây là nh ng ch  d  tr l ng trong hình th c tr ả ươ  l ẩ   ả ng theo s n ph m

ượ ụ ệ ệ ự ế đ c áp d ng trong các doanh nghi p hi n nay ở ướ  n c ta. Trong th c t ngoài các ch ế

ệ ạ ư ị ươ ộ ả ươ đ  tr l ng nh  trên, các doanh nghi p t i các đ a ph ng, ngành khác nhau còn áp

ụ ấ ươ ế ợ ế ộ ướ ằ ả ị ụ d ng k t h p cùng các ch  đ  ph  c p l ng do Nhà n ả   c quy đ nh, nh m đ m b o

ượ ả ươ ườ ộ đ ắ c các nguyên t c trong tr  l ng cho ng i lao đ ng.

ế ụ ả ươ ứ ứ ứ ứ Sau đây chúng ta ti p t c nghiên c u hình th c tr  l ng th  hai: hình th c tr ả

ờ ươ l ng theo th i gian.

ả ươ ứ ờ 2. Hình th c tr  l ng theo th i gian

ề ươ ố ớ ủ ế ữ ụ ả ờ ườ Ti n l ng tr  theo th i gian ch  y u áp d ng đ i v i nh ng ng i làm công tác

ố ớ ả ươ ứ ấ ả ả ụ ở ữ qu n lý. Đ i v i công nhân s n xu t thì hình th c tr  l ỉ ng này ch  áp d ng nh ng b ộ

ể ế ủ ế ữ ệ ậ ằ ộ ị ặ ph n lao đ ng b ng máy móc là ch  y u ho c nh ng công vi c không th  ti n hành đ nh

ấ ủ ả ấ ế ứ ự ệ ẽ ặ ặ ộ ỳ m c m t cách ch t ch  và chính xác, ho c tu  tính ch t c a s n xu t n u th c hi n tr ả

ẽ ả ả ả ẩ ượ ấ ượ ả ẩ ạ công theo s n ph m s  không b o đ m đ c ch t l ng s n ph m, không đem l ệ   i hi u

ế ả qu  thi ự t th c.

25

ả ươ ề ờ ượ ể ơ ứ Hình th c tr  l ng theo th i gian có nhi u nh ứ ề   ớ c đi m h n so v i hình th c ti n

ư ắ ậ ủ ả ả ẩ ỗ ườ ớ ế ả ươ l ng tr  theo s n ph m, vì nó ch a g n thu nh p c a m i ng ộ   i v i k t qu  lao đ ng

ạ ượ ọ ệ ờ mà h  đã đ t đ c trong th i gian làm vi c.

ả ươ ế ộ ả ờ ồ ờ ơ ứ Hình th c tr  l ng theo th i gian g m có hai ch  đ : Theo th i gian đ n gi n và

ờ ưở theo th i gian có th ng.

ế ộ ả ươ ờ ơ ả 2.1. Ch  đ  tr  l ng theo th i gian đ n gi n.

ế ộ ả ươ ế ộ ả ươ ả ờ ơ ề ươ Ch  đ  tr  l ng theo th i gian đ n gi n là ch  đ  tr  l ng mà ti n l ậ   ng nh n

ượ ủ ỗ ườ ứ ươ ấ ậ ờ đ c c a m i ng i công nhân do m c l ấ ng c p b c cao hay th p và th i gian th c t ự ế

ế ộ ả ươ ế ị ệ ề ụ ở ữ làm vi c nhi u hay ít quy t đ nh. Ch  đ  tr  l ỉ ng này ch  áp d ng ơ  nh ng n i khó xác

ứ ệ ộ ị đ nh m c lao đ ng chính xác, khó đánh giá công vi c chính xác.

TT = LCB x T.

ề ươ ượ Ti n l ng đ ư c tính nh  sau:  L

ề ươ ậ ượ ộ Trong đó: LTT: ti n l ng th c t ự ế ườ  ng i lao đ ng nh n đ c.

ề ươ ấ ậ ờ LCB: ti n l ng c p b c tính theo th i gian.

ạ ươ ả ờ ơ Có ba lo i l ng theo th i gian đ n gi n:

ươ ờ ứ ươ ấ ậ ờ ố ờ ệ ­ L ng gi : tính theo m c l ng c p b c gi và s  gi làm vi c.

ươ ứ ươ ệ ấ ậ ­ L ng ngày: tính theo m c l ố ng c p b c ngày và s  ngày làm vi c th c t ự ế

trong tháng.

ươ ứ ươ ấ ­ L ng tháng: tính theo m c l ậ ng c p b c tháng.

ượ ế ộ ả ươ ủ ể ấ Nh c đi m c a ch  đ  tr  l ế   ng này là mang tính ch t bình quân không khuy n

ử ụ ệ ợ ờ ế ậ ệ ệ ậ khích s  d ng h p lý th i gian làm vi c, ti ấ   t ki m nguyên v t li u, t p trung công su t

ế ị ể ấ ộ ủ c a máy móc thi t b  đ  tăng năng su t lao đ ng.

ụ ằ ượ ế ộ ả ươ ủ ể ả ờ ơ ắ Nh m kh c ph c nh c đi m c a ch  đ  tr  l ng theo th i gian đ n gi n và

ế ườ ệ ệ ế ả ộ khuy n khích ng i lao đ ng nâng cao trách nhi m làm vi c qua đó nâng cao k t qu  và

ấ ượ ệ ườ ế ộ ả ươ ự ưở ch t l ng công vi c, ng i ta đã xây d ng ch  đ  tr  l ờ ng theo th i gian có th ng.

ế ộ ả ươ ưở 2.2. Ch  đ  tr  l ờ ng theo th i gian có th ng.

ế ộ ả ươ ả ươ ữ ả ờ ơ Ch  đ  tr  l ự ế ợ ng này là s  k t h p gi a tr  l ớ   ng theo th i gian đ n gi n v i

ưở ạ ượ ề ố ượ ữ ấ ượ ị ề ti n th ng, khi đ t đ ỉ c nh ng ch  tiêu v  s  l ặ ng ho c ch t l ng đã quy đ nh.

ế ộ ả ươ ố ớ ủ ế ụ ụ ệ Ch  đ  tr  l ụ   ng này ch  y u áp d ng đ i v i công nhân ph  làm công vi c ph c

ữ ư ề ỉ ế ị ố ớ ụ ử ụ v  nh  công nhân s a ch a, đi u ch nh thi ữ   t b ... Ngoài ra còn áp d ng đ i v i nh ng

ệ ở ộ ơ ữ ả ấ ự ộ công nhân chính làm vi c nh ng khâu s n xu t có trình đ  c  khí hoá cao, t đ ng hoá

ệ ố ả ả ấ ượ ữ ệ ả ặ ho c nh ng công vi c tuy t đ i ph i đ m b o ch t l ng.

26

ề ươ ủ ượ ấ ươ ằ ả ờ Ti n l ng c a công nhân đ c tính b ng cách l y l ơ   ng tr  theo th i gian đ n

ứ ươ ả ự ế ệ ấ ậ ớ ờ gi n (m c l ng c p b c) nhân v i th i gian làm vi c th c t ớ ề   ộ  sau đó c ng v i ti n

ưở th ng.

ế ộ ả ươ ế ộ ả ươ ề ư ể ớ ơ Ch  đ  tr  l ng này có nhi u  u đi m h n so v i ch  đ  tr  l ờ   ng theo th i

ế ộ ả ươ ả ơ ữ ả ạ ộ gian đ n gi n. Trong ch  đ  tr  l ng này không nh ng ph n ánh trình đ  thành th o và

ự ế ệ ờ ặ ớ ủ ừ ắ ườ th i gian làm vi c th c t mà còn g n ch t v i thành tích công tác c a t ng ng i thông

ưở ạ ượ ế ậ ườ ỉ qua các ch  tiêu xét th ng đã đ t đ c. Vì v y nó khuy n khích ng ộ i lao đ ng quan

ớ ả ủ ệ ế ế ả ưở tâm đ n trách nhi m và k t qu  công tác c a mình. Do đó, cùng v i  nh h ế   ủ ng c a ti n

ế ộ ả ươ ậ ở ộ ơ ộ ỹ b  k  thu t, ch  đ  tr  l ng này ngày càng m  r ng h n.

ứ ề ưở 3. Hình th c ti n th ng

ề ưở ệ 3.1. Khái ni m ti n th ng

a) Khái ni m: ệ

ưở ề ươ ự ề ả ấ ổ ằ ề Ti n th ng th c ch t là kho n ti n b  sung cho ti n l ng nh m quán tri ệ ơ   t h n

ệ ả ả ấ ắ ố ộ ủ   nguyên t c phân ph i theo lao đ ng và nâng cao hi u qu  trong s n xu t kinh doanh c a

các doanh nghi p.ệ

ưở ấ ố ớ ữ ệ ế ậ ộ ề Ti n th ng là m t trong nh ng bi n pháp khuy n khích v t ch t đ i v i ng ườ   i

ệ ấ ộ ộ ấ   lao đ ng trong quá trình làm vi c. Qua đó nâng cao năng su t lao đ ng, nâng cao ch t

ệ ả ẩ ờ ượ l ắ ng s n ph m, rút ng n th i gian làm vi c.

ủ ổ ứ ề ộ ưở b) N i dung c a t ch c ti n th ng:

ủ ổ ứ ề ữ ộ ưở ồ Nh ng n i dung c a t ch c ti n th ng bao g m:

ỉ ưở ưở ế ố ữ ộ ọ ­ Ch  tiêu th ỉ ng: Ch  tiêu th ng là m t trong nh ng y u t ấ ủ    quan tr ng nh t c a

ứ ề ộ ưở ầ ủ ề ưở m t hình th c ti n th ng. Yêu c u c a chi ti n th ụ ể ng là: rõ ràng ­ chính xác ­ c  th .

ưở ề ố ượ ả ồ ỉ ề ỉ ề Chi ti n th ng bao g m c  nhóm ch  tiêu v  s  l ng và ch  tiêu v  ch t l ấ ượ   ng

ủ ớ ườ ộ ị ượ ộ ố ộ ỉ ắ g n v i thành tích c a ng i lao đ ng. Trong đó xác đ nh đ c m t hay m t s  ch  tiêu

ủ ế ch  y u:

ề ệ ưở ề ệ ưở ữ ư ể ề ề ị ­ Đi u ki n th ng: Đi u ki n th ẩ   ng đ a ra đ  xác đ nh nh ng ti n đ , chu n

ể ự ự ứ ề ệ ộ ưở ệ ề ờ ồ m c đ  th c hi n m t hình th c ti n th ng nào đó, đ ng th i các đi u ki n đó còn

ượ ể ể ự ệ ệ ỉ ưở đ c dùng đ  ki m tra vi c th c hi n các ch  tiêu th ng.

ề ồ ưở ề ưở ể ượ ữ ề ­ Ngu n ti n th ồ ng: Ngu n ti n th ồ ng là nh ng ngu n ti n có th  đ c dùng

ể ả ề ầ ộ ộ ưở ườ ộ (toàn b  hay m t ph n) đ  tr  ti n th ng cho ng ệ   i lao đ ng. Trong các doanh nghi p

27

ề ưở ể ồ ư ừ ợ ề ồ ồ thì ngu n ti n th ng có th  g m nhi u ngu n khac nhau nh : t l ậ i nhu n, t ừ ế    ti t

ỹ ươ ệ ki m qu  l ng...

ưở ề ưở ố ề ưở ườ ứ ề ­ M c ti n th ứ ng: M c ti n th ng là s  ti n th ng cho ng ộ i lao đ ng khi h ọ

ệ ề ỉ ưở ứ ề ưở ự ế ế ạ đ t các ch  tiêu và các đi u ki n th ng. M c ti n th ng tr c ti p khuy n khích ng ườ   i

ứ ề ộ ưở ượ ộ ỳ ị lao đ ng. Tuy nhiên, m c ti n th ng đ ồ   ấ c xác đ nh cao hay th p tu  thu c vào ngu n

ưở ủ ừ ệ ế ạ ầ ề ti n th ng và yêu c u khuy n khích c a t ng lo i công vi c.

ứ ề ưở 3.2. Các hình th c ti n th ng

ứ ề ưở ạ ề ưở ụ ệ Các hình th c ti n th ng là các lo i ti n th ổ ế   ng hi n đang áp d ng ph  bi n

ứ ệ ệ trong các doanh nghi p hi n nay. Các hình th c đó là:

ưở ỷ ệ ả ỏ + Th ả ng gi m t ẩ  s n ph m h ng. l

ưở ấ ượ ẩ ả + Th ng nâng cao ch t l ng s n ph m.

ưở ượ ứ ấ ộ + Th ng hoàn thành v t m c năng su t lao đ ng.

ưở ế ậ ư ệ ệ + Th ng ti t ki m v t t , nguyên li u.

ế ộ ứ ề ưở ư ệ Ngoài các ch  đ  và hình th c ti n th ng nh  trên, các doanh nghi p còn có th ể

ự ế ủ ứ ự ề ệ ệ ầ ỳ th c hi n các hình th c khác. tu  theo các đi u ki n và yêu c u th c t ạ ộ    c a ho t đ ng

ấ ả s n xu t kinh doanh.

ƯƠ Ộ Ứ Ị IV. CÁC PH NG PHÁP Đ NH M C LAO Đ NG

ươ ơ ị ả ứ ợ ộ ẩ ị 1. Ph ổ ng pháp đ nh m c lao đ ng t ng h p cho đ n v  s n ph m.

ươ ệ ả ố ớ ữ ụ ấ Ph ặ   ng pháp này áp d ng đ i v i doanh nghi p s n xu t kinh doanh nh ng m t

ượ ệ ệ ậ ậ ẩ ằ ẩ ả ổ ượ hàng tính đ ặ ả c b ng s n ph m hi n v t ho c s n ph m hi n v t quy đ i và đ c xây

ự ư ự d ng d a trên cách tính toán nh  sau:

ế ấ ị ơ ị ả ứ ổ ợ ộ ẩ  bao g m:ồ 1.1. K t c u đ nh m c lao đ ng t ng h p cho đ n v  s n ph m

ứ ủ ộ ­ M c hao phí lao đ ng c a công nhân chính.

ụ ụ ụ ợ ứ ủ ­ M c hao phí c a công nhân ph  tr  và ph c v .

ứ ủ ả ộ ộ ­ M c hao phí lao đ ng c a lao đ ng qu n lý.

ứ ổ ư Công th c t ng quát nh  sau: Tsp = Tcn + Tpv + Tql = Tsx + Tql.

Trong đó:

ị ả ứ ẩ ộ ổ ơ ợ + Tsp: m c lao đ ng t ng h p tính cho đ n v  s n ph m.

ấ ả ộ ứ + Tsx = Tcn + Tpv: m c lao đ ng s n xu t.

ứ ộ ệ + Tcn: m c lao đ ng công ngh .

ụ ụ ọ ắ ụ ợ ứ ộ ụ ợ + Tpv: m c lao đ ng ph  tr  và ph c v  (g i t t là ph  tr ).

28

ứ ả ộ + Tql: m c lao đ ng qu n lý.

ị ả ứ ẩ ộ ơ ơ ổ ờ ị ườ ợ Đ n v  tính m c lao đ ng t ng h p cho đ n v  s n ph m là gi ­ng i trên đô

ị ả ệ ễ ẩ ậ nhi m v  s n ph m hi n v t.

ị ả ứ ự ẩ ổ ộ ợ ơ ặ   Trong quá trình xây d ng m c lao đ ng t ng h p cho đ n v  s n ph m, khi g p

ấ ớ ơ ữ ứ ề ồ ơ ị ạ nh ng m c nguyên công qua nhi u công đo n có đ n v  tính không đ ng nh t v i đ n v ị

ủ ả ứ ả ẩ ố ồ ướ ơ tính c a s n ph m cu i cùng thì ph i quy đ ng th  nguyên tr ứ c khi tính m c cho đ n v ị

ẩ ả s n ph m.

ươ ơ ị ả ứ ự ổ ợ ộ ẩ 1.2. Ph ng pháp xây d ng m c lao đ ng t ng h p cho đ n v  s n ph m.

ự ư Có hai cách xây d ng nh  sau:

ự ứ ộ ị ừ ầ a) Cách 1: Xây d ng đ nh m c lao đ ng t ứ   ế ấ  các thành ph n k t c u theo công th c

ụ ể ổ t ng quát nói trên. C  th :

ứ ỹ ặ ậ ằ ổ ờ ố ị ứ * Tính Tcn: b ng t ng th i gian đ nh m c (có căn c  k  thu t ho c theo th ng kê

ủ ữ ệ ệ ự kinh nghi m) c a nh ng công nhân chính th c hi n các nguyên công theo quy trình công

ể ả ệ ệ ấ ẩ ả ộ ề   ngh  và các công vi c (không thu c nguyên công) đ  s n xu t ra s n ph m đó trong đi u

ệ ổ ứ ỹ ị ườ ự ệ ề ợ ộ ki n t ậ  ch c, k  thu t xác đ nh. Tr ạ   ng h p m t nguyên công th c hi n trên nhi u lo i

ế ị ả ượ ờ máy móc, thi ứ t b  khác nhau, có m c th i gian và s n l ụ   ng khác nhau thì áp d ng

ươ ứ ề ể ờ ph ng pháp bình quân gia quy n đ  tính m c th i gian cho nguyên công đó.

ứ ố ớ ụ ợ ằ ờ ổ ộ ị * Tính Tpv: b ng t ng th i gian đ nh m c đ i v i các lao đ ng ph  tr  trong các

ưở ủ ưở ụ ợ ự ứ ệ phân x ộ ng chính và lao đ ng c a các phân x ụ   ng ph  tr  th c hi n các ch c năng ph c

ệ ả ố ượ ụ ứ ụ ả ấ ẩ ụ v  cho vi c s n xu t ra s n ph m đó. Tpv tính theo m c ph c v  và kh i l ng công

ụ ụ ấ ả ể ả ệ ằ ẩ ặ ị ớ vi c ph c v  quy đ nh đ  s n xu t s n ph m, ho c tính b ng t ỷ ệ  l ặ    (%) so v i Tcn, ho c

ộ ớ ị ằ tính b ng t ỷ ệ  l ụ ợ  (%) đ nh biên lao đ ng ph  tr  so v i công nhân chính.

ườ ạ ả ệ ề ả ả ấ ẩ ợ ổ Tr ng h p doanh nghi p s n xu t nhi u lo i s n ph m thì ph i phân b  Tpv

ụ ợ ế ừ ứ ủ ặ ặ ơ cho t ng m t hàng: theo m c ph  tr  (n u có); theo đ n đ t hàng c a các phân x ưở   ng

ế ỷ ọ ố ượ ả ượ ượ ệ ộ chính (n u có); theo t tr ng s  l ng (s n l ng, l ủ   ng lao đ ng công ngh ...) c a

ố ặ ặ ổ ừ t ng m t hàng trong t ng s  m t hàng.

ệ ả ằ ờ ổ ồ ộ ố   * Tính Tql: b ng t ng th i gian lao đ ng qu n lý doanh nghi p bao g m các đ i

ượ t ng sau:

ộ ồ ộ ồ ể ệ ả ậ ả ị ị ế   ộ + H i đ ng qu n tr , Ban ki m soát và b  ph n giúp vi c h i đ ng qu n tr  (n u

có).

ứ ề ệ ả ộ + Viên ch c qu n lý doanh nghi p  và b  máy đi u hành.

29

ả ộ ể + Cán b  chuyên trách làm công tác Đ ng, đoàn th .

ố ượ ủ ượ ạ ố ượ ủ ừ ị Tql c a các đ i t ng trên đ c tính theo đ nh biên c a t ng lo i đ i t ặ   ng ho c

ặ ỷ ệ ứ ả ấ ớ ộ ị theo t ỷ ệ  l (%) so v i m c lao đ ng s n xu t (Tsx). Đ nh biên ho c t l ộ    % lao đ ng

ố ự ả ộ ộ ỷ ỉ ươ qu n lý là do B , U  ban nhân dân t nh, thành ph  tr c thu c Trung ặ ộ ồ   ng, ho c h i đ ng

ố ớ ế ị ệ ậ ả ị qu n tr  (đ i v i doanh nghi p thành l p theo quy t đ nh 91/TTg ngày 7/3/1994) quy

ế ộ ồ ể ệ ậ ả ộ ị ộ ồ   ị đ nh. Riêng biên ch  h i đ ng qu n tr , Ban ki m soát và b  ph n giúp vi c H i đ ng

ề ệ ủ ả ị ị qu n tr  theo quy đ nh c a đi u l .

ặ ừ ạ ố ớ ụ ạ ơ ộ ị Đ i v i các đ n v  có các thành viên h ch toán ph  thu c, ho c v a h ch toán ph ụ

ộ ừ ạ ộ ậ ư ự ứ ộ ộ ổ ợ ơ ỉ thu c v a h ch toán đ c l p nh ng ch  xây d ng m t m c lao đ ng t ng h p cho đ n v ị

ứ ư ẩ ộ ổ ợ ả s n ph m thì Tql đ a ngay vào m c lao đ ng t ng h p.

ố ớ ụ ệ ạ ạ ơ ộ ị Đ i v i doanh nghi p có các  đ n v  thành viên h ch toán ph  thu c và h ch toán

ư ứ ả ẩ ộ ổ ợ ộ ậ đ c l p nh ng có các m c lao đ ng t ng h p cho các s n ph m khác nhau thì Tql đ ượ   c

ị ố ớ ộ ồ ộ ồ ệ ổ ả   ả phân b  cho các thành viên do H i đ ng qu n tr  (đ i v i doanh nghi p có h i đ ng qu n

ệ ặ ố ị ị tr ) ho c giám đ c doanh nghi p quy đ nh.

ự ầ ố ộ ị ế ứ b) Cách 2: Xây d ng đ nh m c theo s  lao đ ng c n thi t.

ư ự ứ ệ ề ệ ộ ị Các doanh nghi p ch a có đi u ki n xây d ng đ nh m c lao đ ng theo cách 1 thì

ự ứ ầ ộ ờ ố ộ ị ế ạ t m th i xây d ng đ nh m c lao đ ng theo s  lao đ ng c n thi t:

ụ ả ấ ị ươ ả ẩ ố ệ Sau khi xác đ nh rõ nhi m v  s n xu t và ph ề   ng án s n ph m cân đ i các đi u

ệ ị ượ ố ỹ ố ượ ậ ạ ả ừ ẩ ki n, xác đ nh đ c các thông s  k  thu t và kh i l ả   ng t ng lo i s n ph m, thì  ph i

ả ế ổ ế ấ ỉ ứ ả ấ ổ ả ứ ộ ti n hành ch n ch nh và c i ti n t ấ  ch c s n xu t và s n xu t t ch clao đ ng theo

ố ớ ừ ữ ệ ế ề ệ ặ ộ nh ng kinh nghi m tiên ti n đ i v i t ng dây chuy n ho c toàn b  doanh nghi p. Trên

ố ượ ầ ừ ậ ợ ộ ơ ở c  s  đó tính ra s  l ộ ng lao đ ng c n thi ế ố t t i đa h p lý cho t ng b  ph n và toàn b ộ

ố ổ ứ ừ ệ ổ ổ ờ ị ỹ ờ   doanh nghi p và tính  quy đ i ra t ng th i gian đ nh m c. T  đó phân b  t ng qu  th i

ỷ ọ ố ượ ủ ừ ứ ể ả ẩ ạ ặ gian này theo t tr ng kh i l ộ   ng s n ph m c a t ng lo i m t hàng đ  có m c lao đ ng

ị ả ừ ẩ ơ cho t ng đ n v  s n ph m

ự ứ ầ ị ị ộ Trong quá trình xây d ng đ nh m c lao đ ng theo 2 cách nói trên, ngoài ph n đ nh

ứ ữ ể ờ ố ưở m c theo các th i gian nói trên, có th  còn có nh ng nhân t ả  khác  nh h ế   ự ng tr c ti p

ư ườ ộ ế ượ ộ ố ườ ế đ n hao phí lao đ ng mà ch a l ng h t đ c, cho nên trong m t s  tr ợ ng h p đ ượ   c

ộ ố ờ ố ả ưở ệ ố ề ọ ổ ọ phép tính th i gian m t s  nhân t nh h ỉ ng g i là h  s  đi u ch nh b  sung hay g i là

30

ệ ố ề ứ ủ ổ ổ ỉ ị ế ệ ố h  s  không  n đ nh c a m c. Khi tính h  s  đi u ch nh b  sung này càn thi t minh rõ

ố ả ưở ệ ố ể nhân t nh h ng đ  tính h  s  đó.

ươ ộ ổ ứ ọ ợ ị ị ị 2. Ph ng pháp đ nh m c lao đ ng t ng h p theo đ nh biên (còn g i là đ nh

ứ ế m c biên ch ).

ươ ố ớ ứ ụ ộ ị ị Ph ệ ả   ng pháp đ nh m c lao đ ng theo đ nh biên áp d ng đ i v i doanh nghi p s n

ị ả ự ừ ứ ể ấ ẩ ộ ơ ị xu t, kinh doanh không th  xây d ng đ nh m c lao đ ng cho t ng đ n v  s n ph m. Áp

ươ ủ ừ ả ỏ ộ ợ ộ ố ị ụ d ng ph ậ   ng pháp này đòi h i ph i xác đ nh s  lao đ ng biên h p lý c a t ng b  ph n

ự ự ế ế ế ả ấ ả ộ ủ   tr c ti p tham gia s n xu t, kinh doanh và lao đ ng qu n lý tr c ti p và gián ti p c a

toàn doanh nghi p.ệ

ứ ổ ư Công th c t ng quát nh  sau:   Lđb = Lyc + Lpv + Lbs + Lql

Trong đó:

ủ ệ ộ ơ ị ị ườ + Lđb: là lao đ ng đ nh biên c a doanh nghi p, đ n v  tính là ng i.

ự ế ả ấ ộ ị + Lyc: là đ nh biên lao đ ng tr c ti p s n xu t, kinh doanh.

ụ ợ ị ụ ụ ộ + Lpv: là đ nh biên lao đ ng ph  tr  và ph c v .

ể ự ế ộ ệ ộ ổ ị ờ ỉ + Lbs: là đ nh biên lao đ ng b  sung đ  th c hi n ch  đ  ngày, gi ngh  theo qui

ự ế ố ớ ụ ợ ủ ậ ộ ộ ụ ụ ị đ nh c a pháp lu t lao đ ng đ i v i lao đ ng tr c ti p, ph  tr  và ph cv .

ả ộ ị + Lql: là đ nh biên lao đ ng qu n lý.

ủ ừ ượ ự ế ộ ộ ợ ị ậ   * Tính Lyc: Đ c tính theo đ nh biên lao đ ng tr c ti p h p lí c a t ng b  ph n

ưở ặ ổ ứ ứ ươ ươ ơ ị ổ ộ t , đ i, phân x ử ng, chi nhánh, c a hàng ho c t ch c ch c t ng đ ng đ n v  thành

ủ ừ ủ ệ ậ ộ ượ ơ ở ị ị viên c a doanh nghi p. Đ nh biên c a t ng b  ph n đ ầ   c xác đ nh trên c  s  nhu c u,

ố ượ ệ ổ ứ ả ố ầ ộ ỏ ộ kh i l ng công vi c và t ch c lao đ ng, đòi h i ph i b  trí lao đ ng theo yêu c u công

ệ ả ấ ậ vi c, hoàn thành quá trình v n hành s n xu t, kinh doanh.

ố ượ ượ ụ ợ ụ ả ụ ệ * Tính Lpv: Đ c tính theo kh i l ấ   ng công vi c ph  tr  và ph c v  s n xu t,

ơ ở ệ ằ ị ị kinh doanh và theo tính theo qui trình công ngh , trên c  s  đó xác đ nh Lpv b ng đ nh

ặ ỷ ệ ự ế ớ ị ộ biên ho c t l % so v i đ nh biên lao đ ng tr c ti p (Lyc).

ộ ổ ị ượ ệ * Tính Lbs: Đ nh biên lao đ ng b  sung đ ạ c tính cho 2 lo i doanh nghi p:

ỉ ễ ệ ế ệ ả ỉ ằ   ả ­ Doanh nghi p không ph i làm vi c c  ngày ngh  L , T t và ngày ngh  h ng

ế ộ

S  ngày ngh  theo ch  đ  quy đ nh

ư ầ ổ ộ ị tu n, đ nh biên lao đ ng b  sung tính nh  sau:

(365 – 60)

Lbs = (Lyc + Lpv)  (cid:0)

31

ậ ố ồ ộ ỉ ị S  ngày ngh  theo quy đ nh theo pháp lu t lao đ ng bao g m:

ố ỉ ượ ưở ươ ộ ộ + S  ngày ngh  phép đ c h ng l ng tính bình quân cho m t lao đ ng biên

trong năm.

ỉ ệ ố ươ + S  ngày ngh  vi c riêng đ ượ ưở c h ng l ng tính bình quân trong năm cho 1 lao

ủ ệ ố ị ướ ộ đ ng đ nh biên theo th ng kê kinh nghi m c a năm tr ề ề c li n k .

ờ ệ ằ ượ ố ớ ắ ườ ố ờ + S  th i gi làm vi c h ng ngày đ c rút ng n đ i v i  ng ệ ặ   i làm công vi c đ c

ệ ặ ể ạ ọ ộ ổ bi t n ng nh c, đ c h i, nguy hi m (qui đ i ra ngày) tính bình quân trong năm cho 1 lao

ị ộ đ ng đ nh biên.

ụ ữ ế ộ ệ ờ ổ + Th i gian cho con bú, v  sinh ph  n  theo ch  đ  (qui đ i ra ngày) tính bình

ộ ị quân trong năm cho 1 lao đ ng đ nh biên.

ệ ả ễ ế ệ ầ ả ỉ ­ Doanh nghi p ph i làm vi c c  ngày L , T t và ngày ngh  hàng tu n,

60

ố ế ộ

ỉ ị

S   ngày  ngh   theo  ch  đ  quy đ nh

ư ộ ổ ị đ nh biên lao đ ng b  sung tính nh  sau:

(365 ­ 60)

Lbs = (Lyc + Lpv) (cid:0)

(365 ­ 60)

ỉ ằ

ị S   LĐ  đ nh  biên  làm  các  công  vi c ệ đòi  h i  ph i  làm  ệ ễ vi c  c   ngày  L ,  ế T t  và  ngh   h ng  tu nầ

+                                   (cid:0) ỏ ả

* Tính Lql

ư ố ị ị ở ơ ỉ Cách xác đ nh Lql gi ng nh  cách xác đ nh Tql đã trình bày trên, ch  khác đ n v ị

ủ ườ tính c a Lql là ng i.

ƯƠ

CH

NG II

:

Ề   PHÂN TÍCH TH C TR NG CÔNG TÁC LAO Đ NG TI N

ƯƠ

L

NG C A CÔNG TY NASCO

Ề I. KHÁI QUÁT CHUNG V  CÔNG TY NASACO

ụ ệ ộ ộ ị ướ Công ty d ch v  hàng không sân bay N i Bài là m t doanh nghi p Nhà n ạ   c h ch

ộ ậ ủ ơ ổ ị ệ toán đ c l p, là đ n v  thành viên c a T ng công ty Hàng không Vi t nam.

ụ ươ ứ ụ ủ ệ ị Ch c năng nhi m v  chính c a công ty là kinh doanh d ch v  th ạ ng m i, kinh

ụ ậ ả ụ ạ ị ị ị ậ ẩ doanh d ch v  du l ch khách s n, d ch v  v n t ấ i ôtô, kinh doanh xu t nh p kh u hàng

32

ủ ế ụ ổ ễ ế ả ợ ị mi n thu , kinh doanh d ch v  t ng h p...ch  y u cho hành khách qua c ng hàng không

ố ế ộ ơ ộ sân bay Qu c t N i Bài, Sóc S n­Hà N i.

ủ ế Tính đ n 31/12/1998, toàn Công ty c a công ty có 756 công nhân viên, trong đó có

ườ ế ạ ộ ợ ồ ộ ộ 305 ng ồ   ợ i là lao đ ng biên ch , 422 lao đ ng h p đ ng dài h n, 23 lao đ ng h p đ ng

ờ ụ ứ ủ ạ ắ ạ ợ ộ ồ ớ ộ ớ   ng n h n và 06 lao đ ng h p đ ng th i v . V i ch c năng đa d ng c a mình, c ng v i

ạ ộ ươ ậ ợ ố ộ ị đ a bàn ho t đ ng t ng đ i riêng, thu n l i thì công ty DVHKSB N i Bài có nhi u l ề ợ   i

ụ ế ớ ị ệ th  so v i các doanh nghi p kinh doanh d ch v  khác.

1. Quá trình hình thành và phát tri n.ể

ế ị ủ ố Theo quy t đ nh s  1921QĐ/TCCB­LĐ ngày 25 tháng 10 năm 1994 c a B  tr ộ ưở   ng

ậ ả ộ ầ ủ ụ ự ộ ộ ộ B  Giao thông V n t i, m t ph n c a Sân bay N i Bài (tr c thu c C c HKDDVN) đ ượ   c

ệ ậ ướ ụ ụ ả tách ra thành l p doanh nghi p nhà n ị c mang tên là “Công ty d ch v  c m c ng HKSB

ộ ụ ậ ả ự ề ắ ộ ị mi n B c” tr c thu c c c HKDDVN ­ B  giao thông v n t i, tên giao d ch qu c t ố ế    là

“Northern Airport Services Company” (vi ế ắ t t t là NASCO).

ủ ụ ủ ố ị ị Theo Ngh  đ nh s  32/NĐ­CP ngày 22/5/1995 c a Chính ph , C c Hàng không dân

ể ừ ơ ị ủ ậ ả ề ự ả ộ ụ d ng chuy n t đ n v  ch  qu n là B  giao thông v n t ộ i v  tr c thu c Chính ph  đ ủ ể

ủ ự ứ ệ ả ướ giúp Chính ph  th c hi n ch c năng qu n lý Nhà n ề c chuyên ngành v  hàng không dân

ế ị ủ ướ ủ ố ụ d ng. Theo Quy t đ nh s  32/QĐ­Ttg ngày 27/5/1995 c a Th  t ủ ề ệ   ng Chính ph  v  vi c

ậ ổ ệ ụ ụ ứ thành l p T ng công ty Hàng không Vi t Nam t c là tách C c Hàng không dân d ng Vi ệ   t

ố ở Nam cũ tr  thành hai kh i:

ố ướ ụ ụ ề ả ­ Kh i qu n lý Nhà n ụ   c v  Hàng không dân d ng là C c Hàng không dân d ng

ệ Vi t Nam.

ố ổ ệ ụ ­ Kh i kinh doanh Hàng không dân d ng là T ng công ty Hàng không Vi t Nam.

ộ ồ ế ị ủ ố ả   Theo Quy t đ nh s  1029/HĐQT ngày 30 tháng 06 năm 1997 c a H i đ ng Qu n

ị ổ ệ ụ ụ ả ị tr  T ng Công ty hàng không Vi t Nam, Công ty d ch v  c m c ng hàng không sân bay

ụ ụ ự ề ắ ộ ệ ổ ị mi n B c tr c thu c C c hàng không dân d ng Vi t Nam đ i tên thành Công ty d ch v ụ

ự ộ ộ ổ ệ ị hàng không sân bay N i Bài tr c thu c T ng công ty hàng không Vi t Nam, tên giao d ch

ố ế ụ ở ạ qu c t là “Noibai Airporrt Servises Company”, vi ế ắ t t t là NASCO, tr  s  chính t i sân

ố ế ộ ứ ơ ộ bay qu c t N i Bài, Sóc S n­ Hà N i. Lúc này công ty có các phòng ban ch c năng và

ụ ơ ộ ị ạ các đ n v  thành viên h ch toán ph  thu c sau:

ổ ứ + Văn phòng Hành chính­T  ch c.

ế ạ + Phòng K  ho ch­Kinh doanh.

33

ế + Phòng Tài chính­K  toán.

ậ ẩ ấ + Phòng xu t nh p kh u.

ễ ổ ế (Sau đ i tên thành Phòng kinh doanh hàng mi n thu )

ụ ươ ệ ị ạ ộ + Xí nghi p d ch v  th ng m i hàng không N i Bài.

ụ ổ ệ ộ ợ ị + Xí nghi p d ch v  t ng h p hàng không N i Bài.

ụ ệ ạ ị ị + Xí nghi p d ch v  khách s n­du l ch hàng không.

ậ ả ộ ệ + Xí nghi p v n t i ô tô hàng không N i Bài.

ụ ậ ả ị ộ + Trung tâm d ch v  v n t i hàng không N i Bài.

ử ử ễ ế + Các c a hàng mi n thu  (có 4 c a hàng.

ể ừ ụ ụ ế ả ộ ị K  t ộ    đó đ n nay Công ty d ch v  c m c ng Hàng không sân bay N i Bài là m t

ệ ướ ộ ậ ạ ư ượ ả doanh nghi p Nhà n c h ch toán đ c l p, có t cách pháp nhân, đ ề   c qu n lý và đi u

ố ở hành b i Giám đ c Công ty.

ế ổ ố ố Tính   đ n   ngày   31/12/1998   công   ty   NASCO   có   t ng   s v n   kinh   doanh   là

11.085.650.200 đ. Trong đó:

ố ướ ­ V n Ngân sách Nhà n c: 3.582.136.223 đ,

ố ự ổ ­ V n t b  sung: 7.503.513.977 đ

ồ ­ Doanh thu: 78.713.924.564 đ ng/ năm

ế ­ Thu  doanh thu: 2.678.852.313 đ/năm.

ậ ợ ­ L i nhu n: 1.121.187.672 đ/năm.

ươ ồ ườ ­ L ng bình quân: 1.505.773 đ ng/ng i/tháng.

ừ ừ ể ế ậ T  khi thành l p cho đ n nay, Công ty NASCO đã không ng ng phát tri n c  v ả ề

ề ộ ầ ư ề ẫ ườ ữ ữ chi u r ng l n chi u sâu: đ u t trang thi ế ị ầ ư t b , đ u t cho con ng i, gi v ng và phát

ự ữ ự ể ệ ớ ệ   ở tri n các lĩnh v c kinh doanh hi n có và m  ra nh ng lĩnh v c kinh doanh m i... Hi n

ạ ộ ủ ươ ớ ố ố ổ ị ị nay, tình hình ho t đ ng kinh doanh c a công ty t ng đ i  n đ nh theo k p v i t c đ ộ

ưở ủ ụ ệ tăng tr ng c a ngành Hàng không dân d ng Vi t Nam.

ụ ủ ứ ệ 2. Ch c năng, nhi m v  c a công ty NASCO

ụ ụ ứ ệ ị ộ Công ty d ch v  hàng không sân bay N i Bài có các ch c năng và nhi m v  nh ư

sau:

ươ ư ệ ẩ ạ ố ­ Kinh doanh th ng m i (ăn u ng, hàng tiêu dùng, l u ni m, văn hóa ph m,...).

ậ ả ễ ấ ế ụ ụ ­ Kinh doanh hàng mi n thu  ph c v  hành khách xu t nh p c nh.

34

ể ậ ỗ ­ V n chuy n hành khách, hàng hóa trong sân đ  máy bay, ngoài nhà ga sân bay.

ậ ả ằ ị Kinh doanh v n t i hành khách, khách du l ch và hàng hóa b ng ô tô, taxi khách­ taxi t ả   i

ụ ậ ả ị ỉ ặ ấ ộ ỉ n i t nh, liên t nh; kinh doanh các d ch v  v n t i m t đ t khác.

ụ ỹ ự ụ ệ ế ấ ậ ị ­ Th c hi n các d ch v  k  thu t ô tô, xe, máy; cung c p ph  tùng thay th  và xăng

ầ d u ô tô.

ạ ị ­ Kinh doanh khách s n du l ch.

ụ ể ạ ạ ị ị ụ ậ ­ Đ i lý bán vé máy bay; đ i lý d ch v  v n chuy n hàng hóa; d ch v  hành khách

ụ ị ạ ả và các d ch v  khác t i c ng hàng không.

ệ ạ ệ ố ử ữ ụ ệ ậ ạ ị ­ Kinh doanh d ch v  làm s ch; v n hành và s a ch a h  th ng đi n­đi n l nh,

ướ ế ị ạ ả n c, các thi t b  khác t i c ng hàng không.

ắ ế ị ặ ấ ụ ụ ặ ­ L p đ t trang thi t b  m t đ t ph c v  ngành hàng không.

ế ị ả ­ Kinh doanh qu ng cáo, ti p th .

ụ ậ ẩ ẩ ậ ấ ế ị ụ ­ Xu t nh p kh u hàng hóa ph c v  hành khách. Nh p kh u trang thi ụ   t b  ph c

ủ ụ v  kinh doanh c a công ty.

ụ ỹ ậ ị ươ ủ ạ ­ Khai thác d ch v  k  thu t th ổ   ng m i hàng không theo phân công c a T ng

công ty.

ả ươ ụ ụ ụ ủ ệ ­ Thuê và cho thuê tài s n, ph ng ti n ph c v  m c đích kinh doanh c a Công ty.

ứ ụ ệ ạ ớ ườ ươ ố V i ch c năng, nhi m v  đa d ng và môi tr ng kinh doanh t ng đ i thu n l ậ ợ   i,

ủ ụ ẳ ộ ị ị ị Công ty d ch v  hàng không sân bay N i Bài đang ngày càng kh ng đ nh v  trí c a mình

ấ ả ụ ị trong ngành hàng không nói riêng và trong t t c  các ngành kinh doanh d ch v  nói chung .

ủ ể ặ ổ ứ ả ấ ổ ứ ả 3. Đ c đi m c a mô hình t ch c s n xu t kinh doanh và t ch c qu n lý

ủ c a Công ty NASCO.

ể ề ặ ổ ứ ả 3.1. Đ c đi m v  mô hìmh t ấ  ch c s n xu t kinh doanh.

ổ ứ ả ấ ợ ớ Công ty NASCO có mô hình t ứ    ch c s n xu t kinh doanh khá phù h p v i ch c

ừ ứ ụ ủ ụ ủ ệ ệ ượ năng, nhi m v  c a Công ty. T  ch c năng, nhi m v  c a mình, Công ty đ c phân chia

ụ ươ ữ ứ ệ ệ ố ớ thành các xí nghi p thành viên v i nh ng ch c năng nhi m v  t ộ ậ   ng đ i rõ ràng, đ c l p

ướ ự ạ ủ ứ ố ớ v i nhau d i s  lãnh đ o c a Ban giám đ c Công ty thông qua các phòng ch c năng.

ệ ệ ạ ơ ị Hi n nay, Công ty NASCO có các đ n v , xí nghi p thành viên h ch toán ph ụ

ộ thu c sau:

1. Xí nghi p th

ệ ươ ạ ộ ng m i hàng không N i Bài.

2. Xí nghi p d ch v  t ng h p hàng không N i Bài.

ụ ổ ệ ộ ợ ị

35

3. Xí nghi p v n t

ậ ả ệ ộ i ô tô hàng không N i Bài.

4. Xí nghi p d ch v  du l ch ­ Khách s n hàng không N i Bài.

ụ ệ ạ ộ ị ị

5. Trung tâm d ch v  v n t

ụ ậ ả ị ộ i hàng không N i Bài.

6. C a hàng mi n thu  NASCO ­ IPP.

7.

ử ế ễ

ử ễ ế C a hàng mi n thu  NASCO ­ SDC.

8. C a hàng mi n thu  NASCO ­ EDF.

ử ễ ế

9. C a hàng mi n thu  NASCO ­ SVC.

ử ễ ế

ơ ồ ổ ứ ả

S  đ  t

ch c s n xu t kinh doanh Công ty NASCO

Ố BAN GIÁM Đ C CÔNG TY

ệ Xí nghi p D ch v

ệ Xí nghi p V n t

i

ễ   Các c a hàng mi n

thuế

ậ ả ô tô Hàng  không  ộ N i Bài

ươ   ng Xí nghi p Th ạ m i Hàng không  N iộ Bài

ị ụ  Hàng  không  N iộ Bài

ị ụ  ậ ả   i Hàng  không  ộ N i Bài

Trung tâm D ch v Xí  nghi pệ   V n t ụ  ị D ch v Du l chị   Khách  s nạ

ệ ươ ộ ạ ộ ơ ị ạ là m t đ n v  h ch toán n i b ộ ộ * Xí nghi p th ng m i hàng không N i Bài

ụ ứ ệ ồ ộ trong công ty NASCO bao g m 158 cán b  công nhân viên, có ch c năng nhi m v  nh ư

sau:

ụ ươ ị ạ ạ ả ồ ­ Kinh doanh d ch v  th ng m i t i c ng Hàng không bao g m bán hàng bách

ố ỹ ả ệ hoá, m  ngh  ăn u ng, gi i khát.

ụ ụ ế ế ị ườ ả ấ ­ S n xu t ch  bi n hàng hoá ph c v  khách hàng và th  tr ng.

ế ớ ổ ứ ướ ể ả ể ­ Liên doanh liên k t v i các t ch c trong và ngoài n ấ   c đ  phát tri n s n xu t

kinh doanh.

ụ ụ ờ ố ổ ứ ự ộ ­ T  ch c ph c v  đ i s ng cán b  công nhân viên trong khu v c sân bay.

ơ ấ ổ ứ ủ ệ ồ C  c u t ch c c a xí nghi p bao g m:

+ Ban giám đ cố

ử + C a hàng SOUVERNIR

ử + C a hàng bách hóa

ử ố + C a hàng ăn u ng

ế ạ + Phòng k  ho ch­kinh doanh

36

ế ố + Phòng k  toán­th ng kê

ệ ị ụ ổ ợ ộ ộ ơ ộ   ị ạ là m t đ n v  h ch toán n i * Xí nghi p d ch v  t ng h p hàng không N i Bài

ứ ệ ồ ộ ộ b  trong công ty NASCO bao g m 174 cán b  công nhân viên có ch c năng nhi m v ụ

ư nh  sau:

ứ ụ ệ ấ ậ ộ ị ệ ố   ­ Cung  ng d ch v  công c ng: v  sinh khu ga, cung c p và v n hành các h  th ng

ướ ệ ạ ẩ ạ ả ộ ệ đi n, n c, đi n l nh, xe đ y t i c ng hàng không N i Bài.

ặ ằ ệ ả ạ ạ ả ­ Đ i lý cho thuê m t b ng làm vi c, kinh doanh qu ng cáo t i c ng hàng không

ộ N i Bài.

ạ ữ ỗ ị ụ ậ ể ­ Đ i lý bán vé máy bay , gi ch , d ch v  v n chuy n hàng hoá cho hành khách và

các hãng hàng không trong và ngoài n c.ướ

ụ ướ ị ụ ẫ ị ­ Làm thông tin d ch v  h ng d n hành khách đi máy bay và các d ch v  khác

ề ộ ượ ề ỷ thu c quy n công ty NASCO và đ c công ty NASCO u  quy n.

ơ ấ ổ ứ ủ ệ ồ C  c u t ch c c a xí nghi p bao g m:

­ Ban giám đ c.ố

ố ế ộ ­ Đ i ga qu c t đi (G2).

ố ế ế ộ ­ Đ i ga qu c t đ n (G4).

ố ộ ộ ­ Đ i ga qu c n i (G3).

ụ ậ ả ộ ị ­ Đ i d ch v  v n t i hàng không.

ạ ­ Đ i lý bán vé máy bay.

ậ ổ ụ ỹ ộ ị ợ ­ Đ i d ch v  k  thu t t ng h p.

ế ạ ­ Phòng k  ho ch kinh doanh.

ế ố ­ Phòng k  toán th ng kê.

ệ ậ ả ộ ị ạ ơ là đ n v  h ch toán kinh t ế ộ ộ   n i b * Xí nghi p v n t i ô tô hàng không N i Bài

ụ ứ ệ ồ ộ trong công ty NASCO g m có 268 cán b  công nhân viên, có ch c năng nhi m v  sau

đây:

ổ ứ ậ ả ­ T  ch c kinh doanh v n t i ôtô.

ụ ỹ ể ậ ị ­ Khai thác phát tri n d ch v  k  thu t ôtô xe máy.

ổ ứ ế ể ụ ồ ậ ộ ị ể ­ T  ch c liên doanh liên k t đ  phát tri n v n doanh và các d ch v  đ ng b  khác

ủ ậ ả c a v n t ặ ấ i m t đ t.

ổ ứ ậ ề ể ồ ộ ủ ậ   ­ T  ch c v n chuy n hành khách đi máy bay trong dây chuy n đ ng b  c a v n

ả t i hàng không.

37

ổ ứ ậ ả ụ ụ ấ ả ầ ­ T  ch c v n t ủ ơ   i ph c v  nhu c u cho s n xu t kinh doanh và công tác c a đ n

ầ ạ ự ứ ộ ị v , nhu c u đi l i cho cán b  công nhân viên ch c trong khu v c sân bay.

ơ ấ ổ ứ ủ ệ ồ C  c u t ch c c a xí nghi p bao g m:

­ Ban giám đ c.ố

ộ ­ Đ i Taxi (AIRPORT TAXI).

ộ ­ Đ i minibus.

ụ ụ ộ ỗ ­ Đ i xe ph c v  sân đ  máy bay.

ộ ụ ụ ­ Đ i xe ph c v .

ề ­ Ban đi u hành.

ữ ạ ử ­ Tr m s a ch a ôtô.

ậ ư ế ạ ­ Phòng k  ho ch v t t .

ế ố ­ Phòng k  toán th ng kê.

ệ ị ộ ộ ị ạ ơ ị ạ là đ n v  h ch toán n i b  trong công ty ụ * Xí nghi p d ch v  du l ch ­ khách s n

ứ ụ ệ ộ ồ NASCO g m 43 cán b  công nhân viên, có ch c năng nhi m v  sau:

ụ ố ơ ị ỉ ươ ạ ­ Kinh doanh d ch v  ăn u ng, ngh  ng i, ph ệ ng ti n đi l i.

ụ ị ị ướ ố ế ­ Kinh doanh d ch v  du l ch trong n c và qu c t .

ụ ươ ị ạ ổ ẩ ợ ồ ỹ ­ Kinh doanh d ch v  th ng m i t ng h p bao g m: bách hoá, m  ph m, hàng

ệ ư l u ni m...

ụ ệ ứ ụ ứ ạ ộ ị ị ­ Cung  ng d ch v  đi n tho i, telex, fax và các d ch v  khác thu c ch c năng

ụ ủ ệ ượ ề ỷ nhi m v  c a công ty NASCO và đ c công ty NASCO u  quy n.

ơ ấ ổ ứ ủ ệ ồ C  c u t ch c c a xí nghi p bao g m:

+ Ban giám đ c.ố

ị ườ ạ ế + Phòng k  ho ch th  tr ng.

ế ố + Phòng k  toán th ng kê.

ướ ẫ ị + Văn phòng h ng d n du l ch.

ộ ễ + Đ i l ụ ụ  tân và ph c v .

+ Nhà hàng ăn u ng.ố

ụ ậ ả ị ộ ộ ơ ị ạ   là m t đ n v  h ch * Trung tâm d ch v  v n t i hàng không sân bay N i Bài

ộ ộ ứ ộ ồ toán n i b  trong Công ty NASCO bao g m 44 cán b  công nhân viên có ch c năng,

ụ ư ệ nhi m v  nh  sau:

38

ủ ụ ướ ặ ẫ ỗ   ­ H ng d n và làm th  t c cho hành khách đi máy bay, đóng gói hành lý, đ t ch ,

bán vé máy bay.

ể ằ ậ ậ ỷ ườ ­ Giao, nh n, v n chuy n hàng hoá u  thác b ng đ ng không.

ạ ố ệ ­ Làm đ i lý bán vé máy bay cho Hãng hàng không qu c gia Vi t nam

ữ ỗ ặ ­ Đ t, gi ch  và bán vé máy bay.

ị ườ ạ ­ Theo dõi th  tr ư ng, đ a vé t i nhà cho khách.

ơ ấ ổ ứ ủ ồ C  c u t ch c c a trung tâm bao g m:

+ Ban giám đ c.ố

ệ ụ + Ban nghi p v .

ộ ị ụ + Đ i d ch v  hành khách.

ộ ị ụ +  Đ i d ch v  hàng hoá.

ộ + Đ i bán vé máy bay .

ử ế ễ * C a hàng mi n thu  NASCO­IPP.

ố ượ ử ễ ế ­ Là c a hàng kinh doanh và bán hàng mi n thu  cho đ i t ấ   ng là khách xu t

ả ạ ử ẩ ộ ộ ồ ả c nh, quá c nh t i c a kh u N i Bài, g m có 12 cán b  công nhân viên.

ử ữ ợ ­ Là c a hàng h p tác kinh doanh gi a NASCO và IMEX PAN PACIFIC (IPP)

Hongkong.

ấ ả ử ễ ế ử ợ là c a hàng h p tác kinh doanh * C a hàng mi n thu  xu t c nh NASCO­SDC

ữ ồ gi a NASCO và SUNDANCE TRADING COMPANY (SDC) Hongkong, g m 13 cán b ộ

ứ ụ ễ ế ệ công nhân viên có ch c năng nhi n v : kinh doanh và bán hàng mi n thu  cho đ i t ố ượ   ng

ấ ả ả ạ ử ộ là khách xu t c nh, quá c nh t ẩ i c a kh u N i Bài.

ấ ả ử ễ ế ử ợ  là c a hàng h p tác kinh doanh * C a hàng mi n th  xu t c nh NASCO­EDF

ứ ữ ộ ồ gi a NASCO và EASTERN DUTY FREE g m 13 cán b  công nhân viên, có ch c năng

ố ượ ụ ế ệ ễ ấ ả nhi m v : kinh doanh và bán hàng mi n thu  cho đ i t ng là khách xu t c nh, quá

ộ ả c nh th c t ự ế ạ ử  t ẩ i c a kh u N i Bài.

ậ ả ử ế ễ ử ợ là c a hàng h p tác kinh doanh * C a hàng mi n thu  nh p c nh NASCO­SVC

ữ ụ ộ ị ươ ạ ồ gi a NASCO và SERVICO Hà N i (Công ty d ch v  Th ộ ng m i Hà N i), g m 10 cán

ứ ụ ế ễ ệ ố   ộ b  công nhân viên có ch c năng nhi m v : kinh doanh và bán hàng mi n thu  cho đ i

ậ ả ộ ượ t ng là khách nh p c nh th c t ự ế ạ ử  t ẩ i c a kh u N i Bài.

ủ ề ể ả ặ 3.2. Đ c  đi m v  mô hình qu n lý c a Công ty NASCO.

39

ứ ự ế ỉ ộ ấ   ả Mô hình Công ty NASCO là mô hình qu n lý tr c tuy n­ch c năng ch  có m t c p

ư ụ ứ ấ ạ ự   ệ lãnh đ o, các phòng ban ch c năng có nhi m v  tham m u cho c p trên theo lĩnh v c

ể ư ế ị ủ ứ ứ ề ấ ố ch c năng c a mình, giám đ c căn c  vào các đ  xu t đó đ  đ a ra các quy t đ nh. Các

ế ị ứ ự ể ệ ệ ố phòng ban có ch c năng th c hi n, theo dõi, ki m tra, đôn đ c vi c thi hành quy t đ nh

ế ợ ượ ư ủ ể ế ậ đó. Do v y, mô hình này k t h p đ ứ   ự c  u đi m c a mô hình tr c tuy n và mô hình ch c

ơ ấ ễ ể ả ơ ễ ậ năng. Mô hình này có c  c u đ n gi n, d  v n hành, d  theo dõi, ki m tra. Đây cũng là

ượ ổ ế ở ướ ụ ộ mô hình đang đ c áp d ng r ng rãi, ph  bi n n c ta.

ứ ườ ộ ưở ố Theo mô hình này, các phòng ban ch c năng th ng b  trí m t tr ng phòng, các

ỏ ơ ứ ụ ổ phó phòng ph  trách các ch c năng chuyên môn nh  h n, sau là các t , nhóm, thành viên.

ụ ươ ứ ệ ệ ủ ố ự Phòng có ch c năng th c hi n các nhi m v  x ng s ng c a Công ty là phòng K ế

ổ ứ ế ạ ho ch­Kinh doanh, phòng T  ch c­Hành chính, phòng Tài chính­K  toán.

ả ộ ồ ủ B  máy qu n lý hành chính c a công ty NASCO bao g m:

­ Ban giám đ c.ố

ế ạ ­ Phòng K  ho ch ­ Kinh doanh.

ế ­ Phòng Tài chính ­ K  toán.

ổ ứ ­ Phòng Hành chính ­ T  ch c.

BAN GIÁM Đ CỐ

Phòng KH ­ KD

Phòng TC ­ KT

Phòng HC ­ TH

ệ Xí nghi p D ch v

ị ổ

ụ  ệ Xí nghi p D ch v ợ T ng h p

ụ  ị ngươ   Th m iạ

ệ ụ  ị ệ   Xí nghi p Khách Xí nghi p D ch v ạ ậ ả   s n ­ Du V n t i L chị Ôtô

Trung tâm  ị ụ  D ch v ậ ả   V n t i Hàng không

Phòng Kinh doanh  h à n

Ơ Ồ Ổ Ứ Ả S  Đ  T  CH C QU N LÝ CÔNG TY NASCO

* Ban giám đ c.ố

ộ ồ ả ố ệ ệ ổ ưở + Giám đ c Công ty do H i đ ng qu n tr ễ ị b  nhi m, mi n nhi m, khen th ng và

ị ủ ề ổ ố ổ ố ườ ạ ỷ ậ k  lu t theo đ  ngh  c a T ng giám đ c T ng công ty. Giám đ c là ng ệ i đ i di n pháp

40

ủ ệ ị ướ ổ ướ ậ ề ả nhân c a Công ty, ch u trách nhi m tr c T ng công ty, tr c pháp lu t v  qu n lý và

ạ ộ ủ ề ố ườ ề ề ả đi u hành ho t đ ng c a Công ty. Giám đ c là ng i có quy n qu n lý và đi u hành cao

ấ ủ nh t c a Công ty.

ố ườ ộ ố ả ặ ố ộ + Phó giám đ c là ng ề i giúp Giám đ c qu n lý, đi u hành m t ho c m t s  lĩnh

ạ ộ ủ ủ ệ ố ị ướ ự v c ho t đ ng c a Công ty theo phân công c a giám đ c và ch u trách nhi m tr c Giám

ụ ượ ệ ậ ề ố đ c và pháp lu t v  nhi m v  đ c phân công.

ế ưở ỉ ạ ổ ứ ự ệ ố + K  toán tr ng giúp Giám đ c ch  đ o t ch c th c hi n công tác tài chính, k ế

ộ ộ ủ ụ ế ề ạ ố toán, th ng kê và công tác k  toán n i b  c a Công ty, có các quy n h n nghĩa v  theo

ậ ị ủ quy đ nh c a pháp lu t.

ụ ệ ệ ề ả ố + Các phòng ban nghi p v  giúp Giám đ c trong vi c qu n lý và đi u hành công

ệ ệ ị ướ ề ệ ố ộ vi c chuyên môn, ch u trách nhi m tr ệ   ụ c Giám đ c v  nhi m v  và n i dung công vi c

ượ đ c giao.

ế ạ ụ ứ ư ệ có ch c năng tham m u và có các nhi m v  sau: * Phòng K  ho ch ­ Kinh doanh

ự ủ ế ạ ả ấ ả ố + Xây d ng và qu n lý k  ho ch s n xu t kinh doanh c a Công ty, đôn đ c, ch ỉ

ướ ự ự ể ệ ế ạ ẫ ơ ị ạ đ o , h ng d n và ki m tra các đ n v  xây d ng, th c hi n k  ho ch;

ự ế ẫ ự + Tham gia xây d ng các d  án liên doanh, liên k t kinh t ế ướ ; h ng d n và theo dõi

ự ệ ồ ế ợ th c hi n các h p đ ng kinh t ;

ự ứ ị ế ỹ ệ ậ ả + Xây d ng và qu n lý đ nh m c kinh t ừ  k  thu t, không ng ng hòan thi n các ch ỉ

ế ớ ứ ị ứ ế ạ ả ị tiêu đ nh m c, ti n t i qu n lý k  ho ch kinh doanh thông qua các đ nh m c kinh t ế ỹ   k

thu t;ậ

ả ế ị ủ ứ ả + Theo dõi và qu n lý tài s n, thi ổ t b  c a Công ty trên s  sách theo ch c năng,

ụ ủ ơ ệ ị nhi m v  c a đ n v ;

ầ ư ệ ế ạ ậ ả ự + L p, b o v  và theo dõi k  ho ch đ u t trang thi ế ị ầ ư t b , đ u t ơ ả    xây d ng c  b n

ầ ổ ứ ả ấ ằ ứ nh m đáp  ng nhu c u t ờ ỳ ủ  ch c s n xu t kinh doanh c a Công ty trong các th i k ;

ự ứ ụ ệ ề ả ả ạ ủ   + Tham gia xây d ng và qu n lý giá c  theo ch c năng, nhi m v , quy n h n c a

Công ty;

ử ậ ế ị ườ ứ + Thu th p và x  lý các thông tin kinh t , nghiên c u th  tr ng;

ỉ ạ ướ ụ ể ệ ế ạ ẫ ế ộ ố   + H ng d n, ch  đ o, ki m tra các nghi p v  công tác k  ho ch, ch  đ  th ng

ầ ủ ủ ấ ờ ố ị kê, báo cáo k p th i theo yêu c u c a giám đ c công ty và c a c p trên.

ế ứ ụ ệ ư có ch c năng tham m u và có nhi m v  sau: * Phòng Tài chính ­ K  toán

41

ỉ ạ ế ậ ả ạ ố ướ + L p và qu n lý k  ho ch thu chi tài chính; đôn đ c, ch  đ o và h ự   ẫ ng d n th c

ệ ạ ế hi n k  ho ch;

ạ ố ể ả ỹ ậ ủ ả ồ ố   + Qu n lý các lo i v n và các qu  t p trung c a toàn công ty, k  c  ngu n v n

ế ướ ợ h p tác liên doanh liên k t trong và ngoài n c;

ề ề ậ ả ố ế ậ ủ + Tham gia l p ph n ánh và đi u hòa v n, đi u ti t thu nh p c a công ty; tham gia

ố ủ ệ ế ể ậ ả ố giao nh n v n và b o toàn phát tri n v n c a công ty; tham gia duy t quy t toán tài chính

ế ộ ị toàn công ty và báo lên theo ch  đ  quy đ nh;

ự ứ ủ ả + Tham gia xây d ng và qu n lý các m c giá c a Công ty;

ướ ụ ể ệ ế ẫ ố ỉ ạ + Ch  đ o, h ng d n, ki m tra nghi p v  tài chính ­ k  toán ­ th ng kê cho các

ị ộ ơ đ n v  thu c Công ty.

ứ ư ệ ổ ứ có ch c năng tham m u, giúp vi c cho Giám * Văn phòng Hành chính ­ T  ch c

ụ ệ ố đ c công ty, có nhi m v  sau:

ế ế ậ ắ ươ ệ ố ố ạ + L p k  ho ch, s p x p ch ng trình làm vi c cho Giám đ c và Phó giám đ c;

ạ ộ ố ệ ể ị ủ ậ ổ ợ ờ + Thu th p các s  li u, t ng h p tình hình ho t đ ng c a công ty đ  k p th i báo

ộ ọ ủ ị ộ ẩ ố cáo giám đ c chu n b  n i dung giao ban, h i h p c a công ty;

ổ ứ ế ị ề ể ạ ỉ ị ủ   + T  ch c truy n đ t và tri n khai các quy t đ nh, ch  th , thông báo, báo cáo c a

ố ế ơ ơ ị Giám đ c đ n các c  quan, đ n v  trong công ty;

ổ ứ ạ ộ ạ ố ư ấ ạ ộ + T  ch c ho t đ ng đ i ngo i và t v n pháp lý trong các ho t đ ng kinh t ế ủ    c a

ữ ả ư ư ự ệ ả ậ ộ công ty và các xí nghi p tr c thu c công ty, qu n lý công tác văn th  l u tr  b o m t;

ổ ứ ạ ộ ự ệ ệ ể ả + T  ch c các ho t đ ng văn hóa văn ngh , th  thao..., th c hi n công tác qu n lý

ộ ộ ề ươ ự ệ ệ ả ộ ộ cán b , lao đ ng, công tác b o v , thanh tra n i b . Th c hi n các công tác ti n l ng,

ộ ủ chính sách xã h i c a Công ty.

ạ ộ ủ 4. Tình hình ho t đ ng kinh doanh c a Công ty NASCO.

ư ầ ộ ườ Nh  ph n trên đã trình bày, Công ty NASCO có m t môi tr ng kinh doanh khá

ậ ợ ệ ộ ố ư ộ ự ề ế ầ ả thu n l ặ i, đ c bi ạ   t là trong m t s  lĩnh v c Công ty g n nh  đ c quy n. K t qu  ho t

ị ả ưở ế ủ ư ượ ự ủ ộ đ ng kinh doanh c a Công ty ch u  nh h ng tr c ti p c a l u l ng hành khách đi máy

ộ ừ ữ ầ ậ ớ ố ộ bay qua sân bay N i Bài. Ngay t nh ng năm đ u m i thành l p, do t c đ  tăng tr ưở   ng

ố ượ ớ ủ c a   kh i   l ả   ng   hành   khách   và   hàng   hoá   qua   sân   bay   khá   l n   (trung   bình   kho ng

ế ổ ứ ố ả ấ ạ 35%/năm). Bên c nh đó, Công ty bi ch c t t t t khâu s n xu t kinh doanh: phát huy và

ụ ồ ệ ạ ữ ự ở ữ ậ t n d ng nh ng ngu n thu t ừ ị ườ  th  tr ng hi n t i và m  ra  nh ng lĩnh v c kinh doanh

ư ợ ề ẫ ớ ự ệ ậ ầ ế m i. Đi u đó đã d n đ n doanh thu cũng nh  l i nhu n th c hi n trong các năm đ u khá

42

ừ ố ặ ủ ả ộ ế cao. Tuy nhiên, t cu i năm 1997 và đ c bi ệ ể ừ t k  t sau cu c kh ng ho ng kinh t Châu

ưở ị ườ ế ạ ậ ạ ướ ự ả Á đã  nh h ng m nh đ n th  tr ng v n t i hàng không các n c khu v c nói riêng và

ế ớ ổ ượ ố ế ế ệ ằ ườ th  gi i nói chung. T ng l ng hành khách qu c t đ n Vi t Nam b ng đ ng không

ị ườ ể ả ắ ầ ộ ị ườ gi m đi đáng k , th  tr ng hàng không n i đ a b t đ u suy thoái, các đ ng bay trong

ướ ự ạ ủ ớ ị ươ ệ ườ ườ n c ch u s  c nh tranhl n c a các ph ng ti n giao hông đ ộ ng b  và đ ắ   ng s t.

ạ ộ ủ ữ ấ ả Nh ng nguyên nhân trên đã làm cho tình hình ho tđ ng s n xu t kinh doanh c a toàn

ự ự ư ủ ạ ưở ngành hàng không cũng nh  c a Công ty NASCO không đ t đu c s  tăng tr ng nh ư

ư ớ ố ớ ợ ậ mong mu n. Doanh thu l n nh ng chi phí cũng l n nên l i nh n không cao.

ể ượ ạ ộ ả ấ ộ ể Đ  có th  đánh giá đ c m t cách khái quát tình hình ho t đ ng s n xu t kinh

ộ ố ỉ ủ ẽ ệ ạ doanh c a Công ty  trong giai đo n hi n nay, sau đây chúng ta s  tính toán m t s  ch  tiêu

ậ ượ ừ ả ố ế ế ả ố ệ ự d a vào các s  li u thu th p đ ạ   ả  b ng cân đ i k  toán và b ng báo cáo k t qu  ho t c t

ư ủ ả ấ ộ đ ng s n xu t kinh doanh c a Công ty trong năm 1998 nh  sau:

ố ầ ­ S  đ u năm: 32.944.995.254 đ ng.ồ

Trong đó:

ầ ư ả ố ị + Tài s n c   đ nh và đ u t dài 20.755.578.749 đ ng.ồ

h n:ạ 12.189.416.505 đ ng.ồ

ả ư ộ ổ ả 1. T ng tài s n + Tài s n l u đ ng: ố ố ỳ ­ S  cu i k : 29.845.543.400 đ ng.ồ

Trong đó:

ầ ư ả ố ị + Tài s n c   đ nh và đ u t dài 16.516.620.952 đ ng.ồ

h n:ạ 13.328.922.448 đ ng.ồ

ả ư ộ + Tài s n l u đ ng: ỳ ố ầ ­ S  đ u k : 32.944.995.254 đ ng.ồ

Trong đó:

ủ ở ữ ồ ố + Ngu n v n ch  s  h u: 12.397.613.889 đ ng.ồ

ả ả ợ + N  ph i tr : ố ố ỳ ­ S  cu i k : 20.547.381.365 đ ng.ồ 29.845.543.400 đ ng.ồ ổ ồ   2.   T ng   ngu n Trong đó:

v nố ủ ở ữ ồ ố + Ngu n v n ch  s  h u: 12.135.746.546 đ ng.ồ

ợ ả ả + N  ph i tr :

ổ 17.709.796.854 đ ng.ồ 77.987.675.679 đ ng.ồ 3. T ng doanh thu:

43

ợ 75.308.823.366 đ ng.ồ 616.653.220 đ ng.ồ 4. Doanh thu thu n:ầ ế ậ 5. L i nhu n sau thu :

ứ ượ ộ ố ỉ ố ệ Căn c  vào các s  li u trên ta tính toán đ c m t s  ch  tiêu sau:

ơ ấ ơ ấ ố ồ ố  B  trí c  c u tài s n, c  c u ngu n v n: ả

ơ ấ ả ­ C  c u tài s n:

TSCĐ và ĐTDH ả      T ng tài s n

ỷ ấ ầ ư T  su t đ u t =

= 0,63.

20.755.578.749    32.944.995.254

ỷ ấ ầ ư ầ T  su t đ u t đ u năm =

= 0,55.

16.516.620.952   29.845.543.400

ỷ ấ ầ ư ố ỳ T  su t đ u t cu i k  =

ở ố ỳ ả ớ ầ ộ ả ố S  dĩ t ỷ ấ ầ ư  su t đ u t ớ    cu i k  gi m so v i đ u năm là do t c đ  gi m TSCĐ l n

ộ ả ủ ổ ủ ấ ả ỉ ị ơ ố h n t c đ  gi m c a t ng tài s n. Ch  tiêu này cho th y giá tr  hao mòn c a TSCĐ trong

ươ ố ớ ầ ư ớ ị năm t ng đ i l n so v i giá tr  TSCĐ đ u t thêm.

ơ ấ ồ ố ­ C  c u ngu n v n:

ố ồ

Ngu n v n CSH ố   T ng ngu n v n

ỷ ấ ợ T  su t tài tr  =

= 0,38

12.397.613.889   32.944.995.254

= 0,41

ỷ ấ ợ ầ T  su t tài tr  đ u năm =

12.135.746.546   29.845.543.400

ợ ố ỳ ỷ ấ T  su t tài tr  cu i k  =

ỡ ỷ ấ ố ộ ả ợ ố ỳ ớ ầ ố ồ S  dĩ t su t tài tr  cu i k  tăng so v i đ u năm là do t c đ  gi m ngu n v n ch ủ

ỏ ơ ố ổ ơ ấ ộ ả ủ ổ ự ố ố ồ ồ ỡ ữ s  h u nh  h n t c đ  gi m c a t ng ngu n v n. S  thay đ i c  c u ngu n v n nh ư

ứ ộ ự ủ ề ệ ợ trên là h p lý vì nó làm tăng thêm m c đ  t ủ  ch  v  tài chính c a doanh nghi p.

x 100

x100 = 0,82%

ộ ố ỉ ứ ả ợ  M t s  ch  tiêu ph n ánh s c sinh l i:

ậ   L i nhu n i nhu n  =                                          =   Doanh thu

616.653.220   75.308.823.366

ỷ ấ ợ ậ ­ T  su t l

44

x 100

x100 = 5,56%

ậ   L i nhu n ố     V n KD

616.653.220   11.085.650.200

ỷ ấ ố ­ T  su t LN trên v n KD =                                         =

ệ ả ấ ậ ỉ ủ   Nh n xét: Các ch  tiêu này cho th y trong năm 1998, hi u qu  kinh doanh c a

ụ ộ ị Công ty d ch v  hàng không sân bay N i Bài không cao.

* Tình hình tài chính:

x100

ợ ổ

ả ả      N  ph i tr ả      T ng tài s n

ỷ ệ ­ T  l =

x100 = 62,37%

20.547.381.365    32.944.995.254

ầ + Đ u năm =

x100 = 59,34%

17.709.796.854    29.845.543.400

ố ỳ + Cu i k  =

ỷ ệ ở ố ỳ ấ ả ả ớ ộ ả ơ ố ầ ơ ố ợ T  l cu i k  th p h n đ u năm là do t c đ  gi m n  ph i tr  l n h n t c đ ộ

ả ủ ổ c a t ng tài s n.

ả ­ Kh  năng thanh toán:

TSLĐ ắ  N  ng n h n

ệ ả + Kh  năng thanh toán hi n hành =                                   (l n)ầ

= 0,87

12.189.416.505    13.996.664.652

ầ ỳ Đ u k  =

= 0,82

13.328.922.448    16.263.345.331

ố ỳ Cu i k  =

ệ ả ả ậ Nh n xét: doanh nghi p không có kh  năng thanh toán trong năm 1998 và kh  năng

ố ỳ ấ ầ ả ơ thanh toán cu i k  th p h n kh  năng thanh toán đ u năm.

(l n)ầ

ề ợ

ệ  Ti n hi n có ạ ắ  N  ng n h n

ả + Kh  năng thanh toán nhanh =

= 0,37

5.246.247.713    13.996.664.652

= 0,51

8.343.609.003   16.263.345.331

ầ ỳ Đ u k  =

45

ố ỳ Cu i k  =

ầ ấ ả ậ ủ   Nh n xét: Qua tính toán trên cho ta th y: kh  năng thanh toán nhanh đ u năm c a

ả ờ ỳ ầ   công ty = 0,37 < 0,5 nên Công ty không có kh  năng thanh toán nhanh vào th i k  đ u

ở ố ỳ ứ ỏ ệ ố năm. Tuy nhiên, h  s  thanh toán nhanh cu i k  = 0,51 > 0,5 ch ng t Công ty có kh ả

ờ ỳ ệ ố ề ể ộ ố năng thanh toán nhanh vào th i k  cu i năm. Đây cũng là m t bi u hi n t t v  tình hình

ủ tài chính c a Công ty.

ề ế ủ ả Đánh giá chung v  k t qu  kinh doanh c a Công ty:

ộ ố ụ ặ ấ ị Qua m t s  phân tích và tính toán trên, ta th y: M c dù công ty d ch v  hàng không

ư ươ ư ệ ả ấ ộ sân bay N i Bài làm ăn có lãi nh ng hi u qu  kinh doanh còn th p ch a t ớ   ứ ng x ng v i

ự ủ ư ư ề ế ề ả ở ti m l c c a Công ty. K t qu  này do nhi u nguyên nhân nh ng nh  đã trình bày trên,

ị ự ả ưở ẽ ủ ủ ả ạ ẫ nguyên nhân chính v n là do ch u s   nh h ộ ng m nh m  c a cu c kh ng ho ng kinh t ế

ữ ừ ữ ớ ề ế ệ trong nh ng năm v a qua. Trong nh ng năm t i, n n kinh t Vi t nam nói riêng và các

ướ ự ầ ượ ụ ồ ự ạ n c trong khu v c nói chung đang d n đ ầ   c ph c h i. Bên c nh đó là s  quan tâm đ u

ướ ậ ợ ệ ạ ệ ư t ứ ủ  đúng m c c a nhà n ề c đang t o đi u ki n thu n l i cho ngành hàng không Vi t nam

ưở ế ể ệ ằ tăng tr ng và phát tri n. Công ty NASCO cũng không n m ngoài xu th  đó. Hi n nay,

ể ệ ề ườ ề ữ Công ty đang đ  ra nh ng bi n pháp đ  tăng c ệ   ộ ự ng và phát huy n i l c trong đi u ki n

ậ ợ ữ ị ế ủ ấ ị ư ằ kinh doanh đang có nh ng thu n l i nh t đ nh nh m đ a v  th  c a Công ty ngày càng

ượ ữ ệ ề ạ ả ấ ấ đ c nâng lên. V n đ  khó khăn nh t là Công ty ph i có nh ng bi n pháp lãnh đ o và

ố ể ự ủ ị ườ ể ả qu n lí t t đ  lĩnh v c kinh doanh c a mình gi ữ ượ  đ c th  tr ng và phát tri n.

ạ ạ ộ ự ủ ề Nói tóm l i ho t đ ng SXKD c a công ty NASCO v  doanh thu có s  tăng tr ưở   ng

ố ộ ớ ự ủ ể ợ ưở phù h p v i s  phát tri n chung c a ngành hàng không song t c đ  tăng tr ng trong các

ầ ằ ướ ụ ể ắ ầ năm g n đây không b ng các năm tr ả   ề c đó. Đ  kh c ph c đi u này, Công ty c n ph i

ượ ế ượ ằ ợ ữ ữ ế ầ ư đ a  ra  đ c  chi n l c  kinh doanh  phù  h p  nh m gi v ng và  d n  chi m lĩnh th ị

ườ ở ộ ầ ợ ậ tr ị ng, m  r ng th  ph n, nâng cao l i nhu n.

Ộ Ự Ạ Ả Ề   II. PHÂN TÍCH TH C TR NG CÔNG TÁC QU N LÝ LAO Đ NG – TI N

ƯƠ Ủ L NG C A CÔNG TY NASCO

ủ ộ ả 1. Công tác qu n lý lao đ ng c a Công ty

ế ế ố ầ ủ ệ ả ấ Chúng ta đã bi t, trong các y u t đ u vào c a vi c s n xu t kinh doanh (lao

ế ị ậ ệ ế ố ộ ệ ộ đ ng, công ngh  máy móc, thi t b  và nguyên v t li u) thì lao đ ng là là y u t quan

ế ị ệ ế ấ ấ ọ ế ử ụ ố tr ng và có tính ch t quy t đ nh nh t. N u doanh nghi p bi t s  d ng t ồ t ngu n lao

46

ề ặ ố ượ ấ ượ ư ế ậ ụ ế ộ ộ đ ng v  m t s  l ng cũng nh  ch t l ng, bi ả t t n d ng h t kh  năng lao đ ng k ỹ

ụ ủ ườ ố ượ ệ ả ộ ả th ât c a ng i lao đ ng thì doanh nghi p đó có kh  năng làm tăng s  l ẩ   ng s n ph m,

ả ẩ ả ả ấ ạ ợ ậ gi m chi phí s n xu t, h  giá thành s n ph m, tăng l i nhu n.

ố ượ ơ ấ ấ ượ ộ 1.1. S  l ng, c  c u và ch t l ng lao đ ng

ố ượ ộ a) S  l ng lao đ ng:

ộ ố ư ặ ủ ế ể ổ Do m t s  thay đ i trong biên ch  cũng nh  đ c đi m kinh doanh c a công ty và

ấ ặ ố ượ ư ủ ự ộ ộ tính ch t đ c tr ng c a ngành nên s  l ng lao đ ng công ty NASCO có s  dao đ ng lên

ố ượ ố ỳ ệ ở ừ ờ ỳ ế ổ xu ng tu  theo kh i l ng công vi c t ng th i k . Tính đ n quý 4 năm 1999, t ng s ố

ủ ộ ườ ữ ộ ộ lao đ ng c a công ty là 815 ng i trong đó có 350 lao đ ng n , 465 lao đ ng nam, 141

ườ ả ng i là Đ ng viên, 248 Đoàn viên.

ơ ấ ộ b) C  c u lao đ ng:

ề ổ ­ V  tu i tác:

(cid:0) ổ ờ Tu i đ i 28 29 ­40 41 ­ 50 51 – 55 56 – 60 60

ố 248 404 148 12 3 0 S ượ   l ng

30,4% 49,6% 18,2% 1,5% 0,3% 0% i)ườ (ng ố ượ % s  l ng

ề ề ­ V  ngành ngh :

ộ ạ Lo i lao đ ng LĐ yêu c uầ LĐ  ph c vụ ụ LĐ bổ LĐ qu nả

ườ i)

ố ượ (Lyc) 428 52,5% ( Lpv) 127 15,6% sung (Lbs) 98 12,1% lý     (Lql) 162 19,8% ố ượ S  l % s  l ng (ng ng

ấ ượ c) Ch t l ộ : ng lao đ ng

ạ ộ Trình đ  đào t o Th cạ Đ iạ Cao Trung Sơ CN ư Ch a đào

ố ượ ườ S  l ng (ng i) sỹ 1 h cọ 157 đ ngẳ 14 c pấ 50 c pấ 149 ỹ ậ k  thu t 278 t oạ 166

ữ ạ Anh văn Ngo i ng  khác

47

Trình   độ ĐH, CĐ B ng Cằ B ng Bằ B ng Aằ T.Nga T.Pháp T.khác

98 121 57 12 6 1 nhi ố S t đệ ộ ượ   l ng 16

(ng i)ườ

ậ ộ ư ạ Trình   đ   lý   lu n   chính Cao c pấ Trung c pấ ơ ấ S  c p Ch a đào t o

ố ượ ườ trị S  l ng (ng i) 0 171 50 0

ấ ượ ậ ủ ộ Nh n xét: Nhìn chung, ch t l ng lao đ ng c a công ty NASCO không cao, s ố

ư ế ề ậ ổ ộ ộ ố ỹ ượ l ng công nhân k  thu t còn nhi u (chi m 34,1% t ng s  lao đ ng), lao đ ng ch a đào

ườ ộ ạ ọ ế ộ ườ ạ t o còn cao: 166 ng i (chi m 20,4%). Lao đ ng có trình đ  đ i h c 157 ng ế   i (chi m

ố ượ ộ ế ữ ươ ố ố ườ 19,3%). S  l ng lao đ ng bi ạ t ngo i ng  t ớ ổ ng đ i cao v i t ng s  311 ng ế   i, chi m

ấ ặ ư ủ ề ấ ơ ả   38,2%. Đi u này cũng cho th y rõ h n tính ch t đ c tr ng c a ngành hàng không ph i

ạ ộ ệ ượ ự ạ ộ ộ ớ ủ ạ ộ ỏ ho t đ ng trong m t ph m vi r ng l n, s  quan h  v ố   t ra kh i ph m vi c a m t qu c

ố ượ ộ ế ữ ề ạ ợ gia nên s  l ng lao đ ng bi ề t ngo i ng  nhi u là đi u h p lý.

ử ụ ờ ộ 1.2  Th i gian s  d ng lao đ ng

ườ ệ ộ ờ ờ ầ ộ Ng i lao đ ng trong Công ty làm vi c 8 gi /ngày, 40gi trong m t tu n. Do tính

ấ ủ ệ ệ ớ ợ ộ ố ch t c a công vi c nên công ty b  trí lao đ ng làm vi c theo ca kíp phù h p v i tình hình

ự ế ủ ừ ệ ể ấ ơ ị ạ ả s n xu t kinh doanh th c t c a t ng xí nghi p, đ n v  sao cho có th  mang l ệ i hi u qu ả

ệ ấ cao nh t cho doanh nghi p.

ụ ể ề ờ ệ C  th , v  th i gian làm vi c trong ngày:

ố ớ ệ ộ ờ ệ ừ ­ Đ i v i lao đ ng làm vi c theo gi hành chính: Sáng làm vi c t ế    7h30’ đ n

ệ ừ ề 12h30’, chi u làm vi c t ế  13h đ n 16h.

ố ớ ụ ệ ệ ầ ộ ỳ ­ Đ i v i lao đ ng làm vi c theo ca kíp: Tu  theo nhi m v  và yêu c u th c t ự ế

ệ ể ệ ệ ả ả ờ ụ ủ c a công vi c đ  phân chia ca kíp đ m b o th i gian làm vi c và hoàn thành nhi m v .

ố ớ ữ ộ ờ ẽ ắ ế ờ ố ­ Đ i v i nh ng lao đ ng làm thêm gi thì Công ty s  s p x p, b  trí th i gian

ợ ỉ ườ ể ố ợ ỉ ượ ngh  bù thích h p. Trong tr ng h p không th  b  trí ngh  bù đ c thì s  đ ẽ ượ ưở   ng c h

ề ươ ờ ế ộ ủ ệ ướ ti n l ng làm thêm gi theo ch  đ  chính sách hi n hành c a nhà n c.

ẻ ễ ế ờ ộ ỉ ỉ ượ ự Th i gian mà lao đ ng ngh  phép, ngh  sinh đ , l t t... đ ệ c th c hi n tuân theo

ủ ả ộ ộ ị ươ ộ các văn b n quy đ nh có liên quan c a B  Lao đ ng ­ Th ng Binh và Xã h i.

ủ ứ ộ ị 1.3. Công tác đ nh m c lao đ ng c a Công ty.

48

ươ ự ứ ộ a) Ph ị ng pháp xây d ng đ nh m c lao đ ng.

ủ ế ụ ủ ự ệ ệ ấ ơ ộ ị Do tính ch t, nhi m v  c a các đ n v , xí nghi p tr c thu c Công ty ch  y u là

ụ ự ụ ề ậ ị ươ công tác d ch v  trong nhi u lĩnh v c khác nhau. Vì v y, Công ty áp d ng ph ng pháp

ứ ộ ợ ị ổ ị đ nh m c lao đ ng t ng h p theo đ nh biên.

ứ ể ứ ộ ị ự b) Các căn c  đ  xây d ng đ nh m c lao đ ng.

ự ủ ệ ộ ị ượ ự ứ ứ  Vi c xây d ng đ nh m c lao đ ng c a Công ty đ c d a vào các căn c  sau đây:

ụ ủ ừ ứ ổ ộ ậ ơ ị ­ Ch c danh nhiêm v  c a t ng cá nhân, t ủ , b  ph n... và c a toàn đ n v , xí

nghi p.ệ

ả ượ ế ạ ặ ượ ­ S n l ng ho c doanh thu k  ho ch đ c giao.

ể ệ ấ ị ị ệ ­ Đ a đi m v  trí làm vi c, tính ch t công vi c.

ụ ụ ệ ở ờ ổ ộ ậ ­ Th i gian ph c v , làm vi c các t , b  ph n trong ngày.

ứ ộ ị c) N i dung công tác đ nh m c.

ổ ị ệ ở ừ ứ ẽ ả ộ ổ ộ ậ ợ T  đ nh m c lao đ ng s  kh o sát công vji c t ng t ổ  b  ph n và t ng h p cho

ệ ạ ơ ộ ồ ị ị ừ t ng đ n v , xí nghi p trong đó xác đ nh các lo i lao đ ng g m:

­ Lao đ ng yêu c u (Lyc).

ầ ộ

­ Lao đ ng ph c v  (Lpv).

ụ ụ ộ

­ Lao đ ng b  sung (Lbs). ổ

­ Lao đ ng qu n lý (Lql).

ả ộ

ừ ạ ộ ị ượ ự ướ ẫ ạ Cách xác đ nh t ng lo i lao đ ng đ c d a trên h ng d n t ả i các văn b n có liên

ủ ộ ộ ươ ế ố ứ ể ự quan c a B  Lao đ ng ­Th ộ ng binh và Xã h i và các y u t căn c  đ  xây d ng.

ổ ứ ự ệ d) T  ch c th c hi n.

ế ị ậ ổ ị ứ ố ồ Giám đ c Công ty ra quy t đ nh thành l p t ộ  đ nh m c lao đ ng g m các thành

ầ ph n sau:

ổ ứ ổ ưở + Ông Chánh văn phòng hành chính ­t ch c                        T  tr ng

ệ ủ ế ạ ạ ổ + 01 đ i di n c a phòng k  ho ch­ kinh doanh                       T  viên

ệ ủ ế ạ ổ + 01 đ i di n c a phòng tài chính­ k  toán                              T  viên

ệ ủ ơ ở ạ ấ ổ + 01 đ i di n c a ban ch p hành công đoàn c  s                    T  viên

ổ ứ ộ ổ + 01 chuyên viên t ch c cán b  LĐTL                                  T  viên

ề ươ ộ ư + 01 nhân viên lao đ ng ti n l ng                                          Th  ký

ệ ẽ ự ệ ệ ạ ạ ơ ớ ơ ị ị Ngoài ra khi th c hi n v i các đ n v , xí nghi p s  có đ i di n lãnh đ o đ n v , xí

ề ươ ệ ộ ủ ơ ị ệ nghi p và nhân viên lao đ ng ti n l ng c a đ n v , xí nghi p tham gia.

49

Ợ Ị Ứ Ổ Ộ Ả Ị B NG T NG H P Đ NH M C LAO Đ NG NĂM 2000 CÔNG TY D CH V Ụ

Ộ HÀNG KHÔNG SÂN BAY N I BÀI

LĐ yêu LĐ LĐ bổ LĐ LĐ đ nhị

ậ ơ ị ộ Đ n v ­B  ph n ph cụ sung qu n lýả biên c uầ Số

(Lyc) vụ (Lbs) (Lql) (Lđb) TT

(Lpv)

Ố Ế I KH I GIÁN TI P

3 3 1 Ban giám đ cố

8 1 14 23 2 ổ ứ Văn phòng HC­ T  ch c

12 12 ế ạ 3 Phòng K  ho ch ­ Kinh

12 12 4 doanh

ế Phòng Tài chính ­ K  toán II

118 3 34 28 183 Ố Ế Ự KH I TR C TI P 1

21 11 8 12 52 2 SXKD

104 28 27 38 197 3 ụ ổ ợ XN D.V  t ng h p HKNB

248 98 41 49 436 4 ụ ạ ị XN D.V  du l ch­K.S n

29 4 7 19 59 5 HK

29 8 7 18 62 6 ươ ạ ộ XN Th ng m i HK N i

Bài

ậ ả ộ XN V n t i ôtô HK N i

Bài

ụ ậ ả Trung tâm D.V  v n t i

HKNB

Phòng K.Doanh hàng

M.Thuế

C ngộ 549 160 125 205 1039

ả ươ ủ 3. Công tác tr  l ng c a công ty

50

ề ươ ẫ ộ ế ẩ ả Ti n l ữ ng là m t trong nh ng đòn b y kinh t ấ  thúc đ y s n xu t kinh doanh phát

ố ề ươ ệ ể ậ ậ ợ ả ả ậ ả tri n. Vì v y vi c xác l p và phân ph i ti n l ng, l i nhu n ph i đ m b o các nguyên

ắ ơ ả t c c  b n sau:

ề ươ ả ượ ơ ở ứ ộ ị ị ­ Ti n l ng ph i đ c xác đ nh trên c  s  m c hao phí lao đ ng thông qua đ nh

ủ ừ ả ả ứ ệ ế ấ ộ m c lao đ ng c a t ng công vi c và k t qu  s n xu t kinh doanh.

ả ươ ả ự ề ắ ố ộ ­ Tr  l ng ph i d a trên nguyên t c phân ph i theo lao đ ng (làm nhi u h ưở   ng

ề ưở ưở ứ ẩ ả nhi u, làm ít h ng ít, không làm không h ng), tr  đúng theo tiêu chu n ch c danh công

ề ươ ứ ệ ệ ệ ả ổ ổ vi c đ m nhi m. Khi thay đ i ch c danh, thay đ i công vi c thì ti n l ậ   ng, thu nh p

ả ượ ề ờ ợ ị ỉ ph i đ c đi u ch nh k p th i cho phù h p.

ườ ề ỏ ậ ộ ỹ ữ ­ Nh ng ng i có trình đ  chuyên môn, k  thu t cao, tay ngh  gi i, đóng góp

ả ả ề ệ ấ ượ ả ươ ệ ố nhi u vào hi u qu  s n xu t kinh doanh thì đ c tr  l ữ   ng cao. H  s  giãn cách gi a

ườ ề ươ ộ ố ươ ấ ằ ấ ấ ủ ố ng i có ti n l ng cao nh t và th p nh t b ng b i s  l ng c a giám đ c doanh

ệ ạ ụ ụ nghi p h ng I và nhân viên ph c v .

ỹ ề ươ ồ ỹ ề ươ ử ụ 3.1. Ngu n hình thành qu  ti n l ng và s  d ng qu  ti n l ng.

ỹ ề ươ ồ ồ * Ngu n hình thành qu  ti n l ng bao g m:

ỹ ề ươ ề ươ ơ ượ ấ ứ ­ Qu  ti n l ng tính theo đ n giá ti n l ng đ c c p trên giao căn c  vào:

ố ượ ụ ả ứ ệ ệ ấ ẩ ả + Kh i l ng s n ph m, công vi c theo ch c năng, nhi m v  s n xu t kinh doanh

ị ủ ơ c a đ n v .

ị ả ứ ứ ặ ẩ ộ ơ ờ ị ị ố   + Đ nh m c lao đ ng, đ nh m c th i gian tính trên đ n v  s n ph m ho c kh i

ệ ượ ệ ượ l ng công vi c đ c phê duy t.

ươ ươ ệ ố ươ ụ ấ ươ ế + Các thang l ả ng, b ng l ng, h  s  l ng và các ph  c p l ng (n u có) do

ướ ị nhà n c quy đ nh.

ỹ ề ươ ủ ế ố ố ưở ­ Qu  ti n l ng c a giám đ c, phó giám đ c, k  toán tr ng.

ỹ ề ươ ủ ổ ị ướ ề ươ ­ Qu  ti n l ế ộ ng b  sung theo ch  đ  quy đ nh c a nhà n c (ti n l ng làm

ờ ề ưở ề ế ả thêm gi , ti n th ng an toàn hàng không và các kho n ti n khác n u có).

ề ươ ừ ạ ộ ụ ấ ả ơ ị ­ Ti n l ng t các ho t đ ng s n xu t kinh doanh d ch v  khác ngoài đ n giá

ề ươ ượ ế ti n l ng đ c giao (n u có).

ỹ ề ươ ỹ ề ươ ự ị ­ Qu  ti n l ng d  phòng theo quy đ nh và qu  ti n l ng còn l ạ ừ i t năm tr ướ   c

ế ể chuy n sang (n u có).

ề ươ ự ệ ế ạ ơ ủ ậ ậ Vi c xây d ng k  ho ch đ n giá ti n l ụ   ng và thu nh p c a Công ty v n d ng

ươ ẫ ạ ư ộ ố theo 4 ph ng pháp đ ượ ướ c h ng d n t i Thông t liên b  s  20/LB­TT ngày 02/06/1993

51

ộ ộ ươ ề ệ ề ươ ả ộ ủ c a B  lao đ ng ­ th ng binh và xã h i ­tài chính v  vi c qu n lý ti n l ề   ng, ti n

ưở ủ ệ ị ị th ố ng trong các doanh nghi p, Ngh  đ nh s  28/CP ngày 28/03/1997 c a Chính ph  v ủ ề

ớ ơ ế ệ ổ ề ươ ả ệ ậ ỳ vi c đ i m i c  ch  qu n lý ti n l ứ   ng, thu nh p trong các doanh nghi p. Tu  theo ch c

ị ướ ệ ơ ẫ ủ ổ ừ ụ ừ năng, nhi m v  t ng đ n v , h ng d n c a t ng công ty trong t ng giai đo n c  th  đ ạ ụ ể ể

ụ ươ ạ ư ư ộ áp d ng m t trong 4 ph ng pháp t i thông t 20/LB­TT ngày 02/06/1993 nh  sau:

ề ươ ơ ị ả ẩ ơ ­ Đ n giá ti n l ng tính trên đ n v  s n ph m .

ề ươ ơ ổ ổ ­ Đ n giá ti n l ng tính trên t ng doanh thu ­ t ng chi phí.

ề ươ ơ ợ ậ ­ Đ n giá ti n l ng tính trên l i nhu n.

ề ươ ơ ­ Đ n giá ti n l ng tính trên doanh thu.

ụ ể ộ ị ụ   ụ C  th , trong năm 1999, Công ty d ch v  hàng không sân bay N i Bài đã áp d ng

ươ ề ươ ế ợ ậ ph ơ ng pháp đ n giá ti n l ng tính trên doanh thu có khuy n khích l i nhu n.

ỹ ề ươ ử ụ * S  d ng qu  ti n l ng:

ỹ ề ươ ượ ế ố ườ ệ ộ Qu  ti n l ng  đ ự c phân ph i tr c ti p cho ng i lao  đ ng làm vi c trong

ử ụ ụ ệ ấ ả ố ỹ ề   doanh nghi p, không s  d ng vào m c đích khác. Công ty qu n lý th ng nh t qu  ti n

ưở ế ị ề ậ ọ ố ươ l ề ng, ti n th ặ   ng. M i quy t đ nh trích l p, phân chia đ u do Giám đ c công ty ho c

ườ ượ ỷ ứ ự ệ ề ng c u  quy n th c hi n theo các m c sau đây: i đ

ỹ ươ ể ố ổ ể ả ự ế ườ ­ T i thi u 80% t ng qu  l ng dùng đ  tr  tr c ti p cho ng ộ i lao đ ng thông

ề ươ ệ ơ ệ ơ qua vi c giao đ n giá ti n l ị ng cho các xí nghi p, đ n v  thành viên và thanh toán l ươ   ng

ờ ạ ướ ử ệ ậ ợ ộ ồ công nh t, th  vi c, h p đ ng lao đ ng có th i h n d i 1 năm.

ố ừ ổ ỹ ươ ể ­ T i đa 8% t t ng qu  l ộ ng dùng đ  chi cho cán b  ­ công nhân viên nhân các

ễ ỹ ợ ặ ở ứ ạ ứ ự ế ngày l , trong khi qu  phúc l i không có ho c có thì m c h n ch  (theo các m c d  trù

hàng năm).

ừ ổ ỹ ươ ổ ỹ ưở ưở ­ 7% t t ng qu  l ng b  sung cho qu  khen th ể ng dùng đ  khen th ố   ng đ i

ườ ấ ượ ấ ộ ề ỏ ớ v i ng i lao đ ng có năng su t, ch t l ng cao, tay ngh  gi i.

ỹ ươ ạ ỹ ự ể ậ ổ ­ 5% t ng qu  l ng còn l i dùng đ  l p qu  d  phòng cho năm sau.

ố ề ươ 3.2. Phân ph i ti n l ng.

ố ề ươ ơ ị ự ộ a) Phân ph i ti n l ng cho các đ n v  tr c thu c.

ủ ừ ị ự ụ ệ ệ ả ơ ộ ỳ Tu  theo nhi m v  và kh  năng c a t ng xí nghi p, đ n v  tr c thu c công ty,

ề ươ ẽ ơ ớ ướ ợ ẫ ủ ấ ệ Công ty s  giao đ n giá ti n l ng cho phù h p v i h ng d n c a c p trên. Vi c giao

ề ươ ị ự ế ố ệ ơ đ n giá ti n l ơ ng cho các xí nghi p, đ n v  d a trên các y u t sau:

52

ụ ả ủ ứ ệ ặ ấ ố ộ ị ị ơ ­ Nhi m v  s n xu t kinh doanh c a đ n v  và s  lao đ ng đ nh m c ho c lao

ự ế ể ố ượ ệ ộ đ ng th c t đ  hoàn thành kh i l ng công vi c.

ỹ ươ ổ ụ ấ ệ ả ị ị ­ T ng qu  l ng và ph  c p theo các Ngh  đ nh và các văn b n hi n hành khác

ẫ ủ ộ ủ ủ c a Chính ph , các thông t ư ướ  h ng d n c a các b , ngành có liên quan.

ỹ ươ ổ ế ­ T ng qu  l ng khuy n khích theo thâm niên công tác.

ố ề ươ ệ ố ổ ủ ố ệ ệ ả ỳ ­ T ng h  s  phân ph i ti n l ng theo công vi c đ m nhi m (k  2) c a s  lao

ự ế ệ ặ ộ ơ ị ộ đ ng th c t ị ứ  ho c lao đ ng đ nh m c cho xí nghi p, đ n v .

ệ ố ổ ể ộ ệ ế ế ầ ­ Các h  s  b  sung (n u có) đ  đ ng viên, khuy n khích theo yêu c u, nhi m v ụ

ờ ỳ ấ ị ừ ị ủ ơ c a đ n v  trong t ng th i k  nh t đ nh.

ế ộ ủ ị ướ ệ ­ Các ch  đ  quy đ nh c a Nhà n c hi n hành.

ề ươ ả ơ ả (xem b ng trang sau) ổ Nhìn vào b ng phân b  và giao đ n giá ti n l ng năm 1999

ỹ ươ

ề ươ ễ ấ ậ ơ ượ ứ ị ta d  dàng nh n th y đ n giá ti n l ng đ c xác đ nh theo công th c sau:

x100(%)

ạ ế

Qu  l ng t m giao  Doanh thu k  ho ch

ề ươ ơ Đ n giá ti n l ng trên doanh thu =

ụ ể C  th :

ố ự ế ả ố ớ ấ * Đ i v i kh i tr c ti p s n xu t kinh doanh:

ụ ổ ệ ộ ợ ị + Xí nghi p d ch v  t ng h p hàng không N i Bài:

1.845.457  8.767.270 x100 =21,05%

ề ươ ơ Đ n giá ti n l ng =

ụ ệ ạ ộ ị ị + Xí nghi p d ch v  du l ch ­ khách s n hàng không N i Bài:

484.528  2.485.450 x100 =19,49%

ề ươ ơ Đ n giá ti n l ng =

ệ ươ ạ ộ + Xí nghi p th ng m i hàng không N i Bài

x100 =13,15%

2.157.210  16.404.520

ề ươ ơ Đ n giá ti n l ng =

ậ ả ộ ệ + Xí nghi p v n t i ô tô hàng không N i Bài:

3.649.856 21.833.790 x100 =16,72%

ề ươ ơ Đ n giá ti n l ng =

53

ụ ậ ả ị + Trung tâm d ch v  v n t i hàng không Nôi Bài:

437.345 2.690.910 x100 =16,25%

ề ươ ơ Đ n giá ti n l ng =

ễ ế + Phòng kinh doanh hàng mi n thu :

737.770 20.500.000 x100 =3,60%

ề ươ ơ Đ n giá ti n l ng =

ố ớ ế ố * Đ i v i kh i gián ti p:

765.188 72.681.940 x100 =1,05%

ề ươ ơ Đ n giá ti n l ng =

ỹ ươ ổ ị ẽ ượ ủ ế ạ ơ ư ị T ng qu  l ng k  ho ch c a các đ n v  s  đ c xác đ nh nh  sau:

ỹ ươ ổ ỹ ươ ế ạ ươ ậ T ng qu  l ạ ng k  ho ch = Qu  l ng t m giao + L ng công nh t.

Ví d :ụ

ố ự ế ả ố ớ ấ ơ ồ ị ­ Đ i v i kh i tr c ti p s n xu t kinh doanh: (Đ n v : nghìn đ ng).

ỹ ươ ổ ế ạ T ng qu  l ng k  ho ch = 9.312.167 + 10.320 = 9.322.487

ố ớ ế ố ơ ồ ị ­ Đ i v i kh i gián ti p: (Đ n v : nghìn đ ng).

ỹ ươ ổ ế ạ T ng qu  l ng k  ho ch = 765.188 + 6.000 = 771.188

ề ươ ổ ơ ệ ơ Sau khi Công ty đã phân b  và giao đ n giá ti n l ng cho các xí nghi p, đ n v ị

ự ệ ế ộ ở ề ươ ả ơ ơ ị tr c thu c, công vi c ti p theo ự  các đ n v  này là xây d ng b ng đ n giá ti n l ng cho

ề ươ ự ậ ơ ộ ơ ị ừ ộ ừ t ng b  ph n trong đ n v  mình. Cách xây d ng đ n giá ti n l ậ   ng cho t ng b  ph n

ươ ự ư ố ớ ị ự ệ ơ ộ cũng t ng t nh  đ i v i các xí nghi p, đ n v  tr c thu c công ty.

ể ấ ề ươ ề ả ả ơ Đ  th y rõ đi u này, chúng ta cùng tham kh o b ng giao đ n giá ti n l ng năm

ế ự ủ ụ ễ ộ ị 1999 c a Phòng kinh doanh hàng mi n thu  tr c thu c Công ty d ch v  hàng không sân

ả (xem b ng trang sau). ộ bay N i Bài

ả ị ượ ề ươ ơ Qua b ng này chúng ta xác đ nh đ c đ n giá ti n l ủ ừ   ng trên doanh thu c a t ng

ễ ậ ế ụ ể ộ b  ph n trong phòng kinh doanh hàng mi n thu . C  th :

ố ớ ạ ệ ụ ­ Đ i v i lãnh đ o phòng + ban nghi p v :

54

x100 =1,28%

262.467.657,85 20.500.000.000

ề ươ ơ Đ n giá ti n l ng =

ử ễ ế ­ C a hàng mi n thu  NASCO­IPP:

x100 =2,98%

167.123.734,03 5.600.000.000

ề ươ ơ Đ n giá ti n l ng =

ử ễ ế ­ C a hàng mi n thu  NASCO­EDF:

x100 =2,59%

168.628.593,94 6.500.000.000

ề ươ ơ Đ n giá ti n l ng =

x100 =1,66%

ậ ả ử ế ễ C a hàng mi n thu  nh p c nh:

139.550.014,18 8.400.000.000

ề ươ ơ Đ n giá ti n l ng =

ỹ ươ ổ ậ ẽ ượ ủ ế ạ ộ ứ ằ T ng qu  l ng k  ho ch c a các b  ph n s  đ c tính b ng công th c:

ỹ ươ ổ ỹ ươ ế ạ ươ ắ ạ ợ ồ T ng qu  l ạ ng k  ho ch = Qu  l ng t m giao + L ng h p đ ng ng n h n.

ụ ố ớ ệ ụ ạ Ví d : Đ i v i lãnh đ o phòng, ban nghi p v  thì:

ỹ ươ ổ ế ạ T ng qu  l ng k  ho ch = 262.467.657,85+6.720.000 = 269.187.657,85

ự ượ ả ươ ề ươ ơ ỹ ề ươ Sau khi xây d ng đ c b ng l ng đ n giá ti n l ng thì qu  ti n l ủ ng c a các

ị ẽ ượ ơ ở ơ ợ ệ ậ ơ đ n v  s  đ c tính trên c  s  đ n giá nói trên và doanh thu, l ự i nhu n th c hi n hàng

tháng.

ườ ạ ượ ệ ợ ơ ị ế ạ ợ ậ ­ Tr ng h p các xí nghi p, đ n v  không đ t đ c k  ho ch l i nhu n thì khi

ẽ ừ ự ế ỹ ươ ế ố ợ ằ ạ ậ quy t toán quý s  tr  tr c ti p vào qu  l ng đúng b ng s  l i nhu n không đ t.

ệ ế ơ ị ợ ự ệ ậ ạ ­ N u đ n v , xí nghi p kinh doanh hàng tháng có l i nhu n th c hi n đ t và v ượ   t

ượ ưở ừ ỹ ươ ợ ậ ạ ạ ế k  ho ch thì đ c th ng thêm (t qu  l ằ ng) b ng t ỷ ệ  l 10% l ế i nhu n k  ho ch,

ầ ợ ượ ế ạ ượ ưở ằ ư ổ ph n l ậ i nhu n v t k  ho ch đ c th ng thêm b ng t ỷ ệ  l ố ề    20% nh ng t ng s  ti n

ưở ợ ậ ượ ỹ ươ ủ ơ ế ạ th ế ng khuy n khích l i nhu n không v t qua 10% qu  l ị ng k  ho ch c a đ n v .

ố ượ ơ ở ế ủ ả ế ­ Kh i gián ti p Công ty đ c tính trên c  s  k t qu  kinh doanh c a toàn Công

ỉ ượ ế ằ ầ ượ ế ạ ợ ậ ty, vì v y ch  đ c khuy n khích thêm b ng t ỷ ệ  l 10% ph n v t k  ho ch l ậ   i nhu n

55

ầ ợ ậ ạ ượ ố ề ế ổ (ph n l ế i nhu n trong k  ho ch không đ ư c khuy n khích) nh ng t ng s  ti n th ưở   ng

ế ợ ậ ượ ỹ ươ ế ạ ị khuy n khích l i nhu n không v t quá 10% qu  l ủ ơ ng k  ho ch c a đ n v  ho c b  tr ặ ị ừ

ỹ ươ ự ế ầ ợ ớ ợ ậ ạ tr c ti p vào qu  l ằ ng b ng t ỷ ệ  l 10% ph n l i nhu n không đ t so v i l ậ i nhu n k ế

ế ạ ho ch khi quy t toán quý.

ể ễ ể ụ ể ỹ ươ ị ự ế ủ Đ  d  hi u, chúng ta hãy xem xét x  th  cách xác đ nh qu  l ng th c t ộ    c a m t

ấ ỳ ả (xem b ng trang sau). tháng b t k  trong năm 1999

ứ Ta có các công th c tính toán sau:

ỹ ươ ự ự ệ ệ * Qu  l ơ   ng theo doanh thu th c hi n tháng = Doanh thu th c hi n tháng x Đ n

giá.

ự ự ệ ệ ậ ợ ổ ươ * L i nhu n th c hi n = Doanh thu th c hi n ­ T ng chi phí (đã có l ng).

ỹ ươ ố ạ ợ ỹ ươ ự ệ ậ ế ạ * Qu  l ng cân đ i l i theo l i nhu n th c hi n và qu  l ng k  ho ch đ ượ   c

ỹ ươ ự ệ ự tính toán d a trên qu  l ng theo doanh thu th c hi n tháng sau khi đã tính đ n t ế ỷ ệ l

ế ạ ợ ụ ể ư ữ ậ ị ở hoàn thành k  ho ch l i nhu n theo nh ng quy đ nh c  th  nh  đã nói trên.

ụ ể ỹ ươ ố ạ ợ ệ ậ C  th  ta hãy tính toán qu  l ng cân đ i l i theo l ự i nhu n th c hi n và qu ỹ

ủ ế ệ ạ ơ ộ ị ươ l ng k  ho ch c a các xí nghi p, đ n v  thu c công ty.

ố ự ế ả ấ 1. Kh i tr c ti p s n xu t kinh doanh.

ụ ổ ệ ợ ộ ị * Xí nghi p d ch v  t ng h p hàng không N i Bài.

ợ ệ ủ ự ệ ậ ồ Do l i nhu n th c hi n c a xí nghi p trong tháng 7 là 119.328.820 đ ng v ượ ơ   t h n

ớ ợ ủ ệ ế ế ậ ạ ậ ợ ồ so v i l ạ i nhu n k  ho ch (L i nhu n k  ho ch c a xí nghi p là 77.541.083 đ ng).

Vì v y:ậ

ỹ ươ ố ạ ợ ỹ ươ ự ệ ậ ế Qu  l ng cân đ i l i theo l i nhu n th c hi n và qu  l ạ ng k  ho ch = Qu ỹ

ự ệ ế ạ ậ ợ ợ ươ l ậ   ng theo doanh thu th c hi n tháng + 10% (L i nhu n k  ho ch) + 20%. (L i nhu n

ự ệ ế ậ ạ ợ th c hi n ­ L i nhu n k  ho ch).

ỹ ươ ố ạ ợ ỹ ươ ự ệ ậ ế ạ Do đó: Qu  l ng cân đ i l i theo l i nhu n th c hi n và qu  l ng k  ho ch

= 170.655.301+10% x 77.541.083 + 20% x (119.328.820 ­ 77.541.083)

= 170.655.301 + 7.754.108,3 + 8.357.547,4

ồ = 186.766.957 (đ ng).

ụ ệ ộ ị ị * Xí nghi p d ch v  du l ch hàng không N i Bài:

ợ ệ ủ ự ệ ậ ượ ớ ợ Do l i nhu n th c hi n c a xí nghi p trong tháng 7 không v t so v i l ậ   i nhu n

ỹ ươ ạ ố ạ ợ ỹ ươ ự ệ ậ ế k  ho ch nên qu  l ng cân đ i l i theo l i nhu n th c hi n và qu  l ạ   ế ng  k  ho ch

ỹ ươ ự ồ ằ chính b ng qu  l ệ ng theo doanh thu th c hi n tháng = 45.285.744 đ ng.

56

ệ ươ ạ ộ * Xí nghi p th ng m i hàng không N i Bài:

ươ ự ụ ổ ệ ệ ợ ị ươ ạ ợ T ng t xí nghi p d ch v  t ng h p, xí nghi p th ng m i cũng có l ậ   i nhu n

ơ ợ ự ế ạ ậ ậ ượ ệ ớ th c hi n l n h n l i nhu n k  ho ch. Vì v y ta tính đ c:

ỹ ươ ố ạ ợ ỹ ươ ự ệ ậ ế ạ Qu   l ng   cân   đ i   l i   theo   l i   nhu n   th c   hi n   và   qu   l ng   k   ho ch   =

222.973.992 + 10% (8.502.500) + 20% (10.503.484 ­ 8.502.500)

ồ = 222.973.992 + 850.250 + 400.196,8 = 224.224.439 (đ ng).

ậ ả ộ ệ * Xí nghi p v n t i ô tô hàng không N i Bài:

ậ ả ợ ệ ớ ơ ợ ự ậ ậ ạ ệ Xí nghi p v n t i ô tô cũng có l i nhu n th c hi n l n h n l ế i nhu n k  ho ch.

Vì v y:ậ

ỹ ươ ố ạ ợ ỹ ươ ự ệ ậ ế ạ Qu  l ng cân đ i l i theo l i nhu n th c hi n và qu  l ng k  ho ch

=   341.419.514+10%   (115.583.667)   +   20%   (128.430.258   ­   115.583.667)   =

ồ 341.419.514 + 11.558.366,7 + 2.569.318,2 = 355.547.199 (đ ng).

ụ ậ ả ộ ị * Trung tâm d ch v  v n t i hàng không N i Bài:

ứ ợ ạ ỹ ươ ế ậ ố ạ ợ Do không đ t m c l ạ i nhu n k  ho ch nên qu  l ng cân đ i l i theo l ậ   i nhu n

ỹ ươ ự ệ ỹ ươ ế ằ ạ ự ệ th c hi n và qu  l ng k  ho ch chính b ng qu  l ng theo doanh thu th c hi n tháng

ồ = 31.372.829 (đ ng).

ễ ế * Phòng kinh doanh hàng mi n thu :

ỹ ươ ố ạ ợ ỹ ươ ự ệ ậ ế Qu  l ng cân đ i l i theo l i nhu n th c hi n và qu  l ạ ng k  ho ch = qu ỹ

ự ồ ươ l ệ ng theo doanh thu th c hi n = 54.917.644 (đ ng).

ế ố 2. Kh i gián ti p:

ợ ệ ủ ứ ợ ự ế ạ ậ ế ậ ổ T ng l ố i nhu n th c hi n c a kh i gián ti p không đ t m c l ạ   i nhu n k  ho ch

ỹ ươ ợ ỹ ươ ự ệ ậ ế ạ ằ nên qu  l ố ng cân đ i theo l i nhu n th c hi n và qu  l ng k  ho ch b ng qu  l ỹ ươ   ng

ự ệ ồ theo doanh thu th c hi n tháng = 68.003.320 đ ng.

ươ ự ố ớ ự ệ ậ ộ ộ ộ Hoàn toàn t ng t ỗ  đ i v i các b  ph n trong m i m t xí nghi p tr c thu c, sau

ự ượ ả ề ươ ỹ ề ươ ừ ậ ộ khi xây d ng đ ơ c b ng đ n giá ti n l ng cho t ng b  ph n thì qu  ti n l ủ ng c a các

ẽ ượ ậ ơ ở ơ ợ ệ ậ ộ b  ph n cũng s  đ c tính trên c  s  đ n giá và doanh thu, l ự i nhu n th c hi n hàng

tháng.

ố ề ươ ườ ộ b) Phân ph i ti n l ng cho ng i lao đ ng.

ố ề ươ ệ ế ố ừ ự Vi c phân ph i ti n l ng cho t ng cá nhân d a vào các y u t sau đây:

ứ ươ ệ ấ ậ ể ả ụ ấ ệ ữ ­ C p b c công vi c và m c l ng (k  c  ph  c p) do cá nhân hi n gi .

ề ươ ể ờ ế ­ Th i gian công tác đ  tính ti n l ng khuy n khích theo thâm niên công tác.

57

ệ ố ệ ả ỳ ượ ị ệ ­ H  s  theo công vi c đ m nhi m (k 2) đ c công ty quy đ nh, đánh giá trên c ơ

s :ở

ứ ạ ứ ứ ệ ệ ả ộ + Ch c danh, công vi c đ m nhi m. (Thông qua m c  đ  ph c t p, tính trách

ệ ệ ỏ nhi m công vi c đòi h i).

ệ ượ ạ ợ ộ ớ + Trình đ  đào t o (Phù h p v i công vi c đ c giao).

ự ế ệ ấ ượ ố ỳ ­ Ngày công làm vi c th c t và ch t l ng ngày công trong k  phân ph i.

ụ ể ề ươ ị ườ ộ ự ư C  th  cách xác đ nh ti n l ủ ng c a ng i lao đ ng theo trình t nh  sau:

ả ả ề ươ ứ ế ấ ơ Hàng tháng, căn c  vào k t qu  s n xu t kinh doanh và đ n giá ti n l ng đ ượ   c

ỹ ươ ệ ệ ơ ơ ị giao, công ty thanh toán qu  l ng tháng cho các xí nghi p, đ n v . Các xí nghi p, đ n v ị

ề ươ ứ ụ ụ ấ ậ ấ sau khi thanh toán ti n l ng theo c p b c, ch c v , các ph  c p kèm theo và ti n l ề ươ   ng

ố ề ươ ế ố ự ế khuy n khích theo thâm niên công tác, s  ti n l ng còn l ạ ượ i đ c phân ph i tr c ti p cho

ấ ượ ộ ệ ố ươ cán b  ­ công nhân viên theo ngày công, ch t l ng ngày công và h  s  l ng theo công

ủ ừ ụ ữ ư ể ệ ệ ằ ả ợ ắ vi c đ m nhi m c a t ng cá nhân nh m kh c ph c nh ng đi m ch a h p lý trong các

ả ươ ủ ướ ạ ộ ồ ờ ớ ợ thang, b ng l ng c a Nhà n c ban hành đ ng th i phù h p v i ho t đ ng th c t ự ế ủ    c a

Công ty.

ề ươ ụ ấ ụ ứ ậ ấ ượ ­ Ti n l ng theo c p b c, ch c v  và các ph  c p kèm theo đ c tính theo các

ả ươ ứ ươ ướ ị ạ ủ ị ị thang, b ng l ng, m c l ng do Nhà n c quy đ nh t i Ngh  đ nh 26/CP c a Chính

ph .ủ

ề ươ ế ượ ỗ ­ Ti n l ng khuy n khích theo thâm niên công tác đ c tính m i năm công tác

ề ươ ơ ả ủ ủ ỗ ị ị ằ b ng 1% ti n l ủ ư   ng c  b n c a m i cá nhân theo Ngh  đ nh 26/CP c a Chính ph  nh ng

ươ ố t i đa không quá 20% l ơ ả ng c  b n.

ề ươ ể ờ ế ượ Th i gian công tác đ  tính ti n l ng khuy n khích thâm niên công tác đ c tính

ế ợ ể ạ ồ ộ ộ ưở ừ t khi giao k t h p đ ng lao đ ng, t m tuy n, tham gia công tác xã h i có h ng l ươ   ng

ụ ấ ề ươ ế ặ ả ừ ẽ ệ ờ (ho c ph  c p) cho đ n năm tính ti n l ng hi n hành, th i gian công tác s  ph i tr  các

ờ th i gian sau đây:

ộ ộ ề ị ư ặ ờ ươ + Đi b  đ i ho c công nhân nh ng đã có th i gian v  đ a ph ng công tác.

ấ ộ ắ ộ ỏ ở ơ ẩ + Đi xu t kh u lao đ ng ở ướ  n c ngoài đã c t kh i danh sách lao đ ng đ n v , c ị ơ

quan cũ.

ắ ờ ị + Th i gian b  đi tù, b t giam.

ờ ỉ ươ ừ ở + Th i gian ngh  không l ng dài ngày (t 1 năm tr  lên).

ệ ệ ờ ố + Th i gian làm vi c cho các doanh nghi p ngoài qu c doanh.

58

ệ ệ ỳ ượ ­ Gi ả ệ ố ề ươ i h  s  ti n l ả ng theo công vi c đ m nhi m (k  2) đ ừ   c phân theo t ng

ạ ủ ừ ứ ệ ộ ượ ể ệ ơ ở ch c danh công vi c và trình đ  đào t o c a t ng cá nhân đ c th  hi n trên c  s  sau:

ệ ố ủ ứ ự ệ ả ấ ậ ệ + H  s  ch c danh công vi c đ m nhi m d a trên c p b c bình quân c a các

ả ươ ạ ủ ố ị ị thang b ng l ng t ủ i Ngh  đ nh s  26/CP c a Chính ph .

ệ ố ủ ậ ả ạ ộ ươ ươ ứ + H  s  trình đ  đào t o phân theo b c 1 c a thang, b ng l ng t ớ   ng  ng v i

ạ ấ ạ ừ t ng c p đào t o (làm đúng chuyên môn đào t o):

ạ ọ ẳ ươ ươ ưở ạ ọ * Trên đ i h c, đ i h c, cao đ ng và t ng đ ng h ệ ố ng h  s  1,78.

ậ ưở ấ ặ ỹ * Trung c p ho c công nhân k  thu t h ệ ố ng h  s  1,46.

ơ ấ ưở * S  c p h ệ ố ng h  s  1,22.

ạ ưở ư * Ch a qua đào t o h ệ ố ng h  s  1,00.

ữ ườ ộ ừ ấ ộ ở ộ ả Nh ng ng i làm công tác qu n lý (cán b  t c p đ i tr  lên); cán b  chuyên môn

ụ ự ệ ạ nghi p v  (chuyên môn, cán s ) làm không đúng chuyên môn đào t o đ ượ ưở c h ng h  s ệ ố

ệ ố ứ ệ ệ ả ạ ằ ạ ị ế   đào t o b ng 95% h  s  đào t o quy đ nh theo ch c danh công vi c đ m nhi m. N u

ư ạ ầ ạ ộ ệ ố ạ ằ ch a đ t trình đ  đào t o theo yêu c u thì đ ượ ưở c h ng h  s  đào t o b ng 90% h  s ệ ố

ệ ả ứ ệ ạ ị đào t o quy đ nh theo ch c danh công vi c đ m nhi m.

ố ớ ứ ứ ệ ệ ơ ị ệ ố * Đ i v i các công vi c có ba m c h  s , các xí nghi p, đ n v  căn c  vào kh ả

ườ ể ế ộ ộ ủ ơ ằ ố ố ị ủ ừ năng c a t ng ng ế   i đ  x p nh m cân đ i trong n i b  c a đ n v . Riêng kh i gián ti p

ấ ớ ứ ố ổ ướ công ty, các phòng ch c năng th ng nh t v i văn phòng hành chính t ứ  ch c tr c khi

ơ ở ứ ệ ố ự ệ ố ố ủ   trình giám đ c phê duy t. Công ty cân đ i chung d a trên c  s  m c h  s  bình quân c a

ệ ể ệ ỗ ơ ị m i công vi c đ  tính cho các xí nghi p, đ n v .

ệ ố ượ ự ế ệ ả ạ ộ * Ngoài h  s  đ ế   ệ c x p theo công vi c đ m nhi m và trình đ  đào t o tr c ti p

ườ ệ ộ ổ ượ ệ ố ộ ế n u ng i lao đ ng kiêm nhi m t ổ ưở  tr ng, t phó thì đ c c ng thêm vào h  s  trách

nhi m:ệ

ổ ưở T  tr ổ ng: 0,2; T  phó: 0,1.

ệ ố ấ ượ ỳ ệ ạ ­ Các h  s  theo phân lo i ngày công tu  theo ch t l ng công vi c hoàn  thành

ấ ượ ố ượ ự ế ư thông qua ch t l ng và s  l ng, ngày công th c t nh  sau:

ạ ượ ị ố ụ ượ ệ + Lo i A = 1,20 đ c xác đ nh cho cá nhân hoàn thành t t nhi m v  đ c giao

ề ố ắ ệ ặ ho c có nhi u c  g ng trong công vi c.

ạ ượ ụ ở ứ ệ ị + Lo i B = 1,00 đ c xác đ nh cho cá nhân hoàn thành nhi m v ộ  m c đ  bình

ườ th ng.

59

ạ ượ ữ ụ ệ ị + Lo i C = 0,80 đ ặ   c xác đ nh cho cá nhân hoàn thành nhi m v  có nh ng m t

ư ề ỷ ậ ạ ặ ặ ộ ừ ặ ị ể ở ỉ ch a đ u đ n ho c vi ph m k  lu t lao đ ng t khi n trách tr  lên ho c b  đình ch  công

ỗ ộ ề ườ ộ tác mà l i thu c v  ng i lao đ ng.

ặ ươ ệ ấ ạ ạ ộ ươ Vi c phân lo i ngày công do lãnh đ o c p đ i ho c t ng đ ấ ng ch m có s ự

ế ủ ổ ượ ủ ưở ủ ơ ệ tham gia ý ki n c a t công đoàn và đ c Th  tr ị ơ ở ng c a đ n v  c  s  phê duy t.

ộ ố ả ươ ị M t s  quy đ nh tr  l ng khác:

ế ườ ộ ờ ể ố ơ ị ỉ 1. Hàng tháng n u ng i lao đ ng làm thêm gi mà đ n v  không th  b  trí ngh  bù

ượ ề ươ ờ ế ộ ệ ủ ướ thì đ c thanh toán ti n l ng làm thêm gi theo ch  đ  hi n hành c a Nhà n c vào

tháng sau.

ườ ộ ậ ế ộ ủ ợ ộ ỉ ị ỉ 2. Các tr ng h p ngh  theo ch  đ  quy đ nh c a B  lu t lao đ ng: ngh  phép,

ỉ ờ ưở ỉ ệ ế ộ ư ấ ứ ộ ỉ ngh  vi c riêng, ngh  ch  h ng ch  đ  h u trí, m t s c lao đ ng và tham quan ngh  mát

ươ ủ ủ ị ị đ ượ ưở c h ng 100% l ng theo Ngh  đ nh 26/CP ngày 23/5/1993 c a Chính ph . Ngoài ra

ế ộ ờ ỉ ượ ưở ề ươ ầ ộ ỳ th i gian ngh  phép theo ch  đ  còn đ c h ng m t ph n ti n l ng k  2 theo tho ả

ả ướ ậ ậ ộ thu n trong tho ể c lao đ ng t p th .

ườ ị ạ ạ ộ ờ ị 3. Ng ỉ i lao đ ng trong th i gian b  đình ch  công tác hay b  t m giam, t m gi ữ

ượ ạ ứ ề ươ ủ ị ị đ ằ c t m  ng b ng 50% ti n l ng theo Ngh  đ nh 26/CP ngày 23/5/1993 c a Chính

ộ ỗ ủ ủ ề ế ậ ườ ế ph . Sau khi đi u tra k t lu n n u không thu c l i c a ng ộ i lao đ ng thì đ ượ ưở   ng c h

ế ỗ ủ ườ ề ươ ả ả ộ ủ đ  100%. N u do l i c a ng i lao đ ng cũng không ph i hoàn tr  50% ti n l ng đã

ạ ứ t m  ng.

ố ớ ờ ạ ề ợ ồ ướ ộ ộ 4. Ti n công đ i v i lao đ ng h p đ ng có th i h n d i 1 năm, lao đ ng làm

ử ệ ậ công nh t, th  vi c:

ử ệ ờ ạ ộ ợ ồ ờ ượ * Lao đ ng h p đ ng có th i h n (sau th i gian làm th  vi c đ c công ty giao

ờ ạ ồ ộ ướ ứ ươ ơ ả ế ợ k t h p đ ng lao đ ng có th i h n d i 1 năm) đ ượ ưở c h ng m c l ấ   ng c  b n ít nh t

ứ ươ ố ể ướ ấ ừ ị ằ b ng m c l ng t i thi u do Nhà n ỳ c quy đ nh. Ngoài ra, tu  theo tính ch t t ng công

ệ ả ả ậ ườ ẽ ượ ưở ề ươ ả vi c và kh  năng đ m nh n, ng ộ i lao đ ng s  đ c h ng ti n l ế ng theo k t qu  lao

ươ ệ ố ệ ả ằ ỳ ị ộ đ ng (l ố   ệ ng k  2) b ng 80% h  s  theo công vi c đ m nhi m mà công ty quy đ nh đ i

ườ ế ợ ờ ạ ộ ồ ớ v i ng ứ   ộ i lao đ ng có giao k t h p đ ng lao đ ng có th i h n trên 1 năm cùng ch c

ờ ượ ưở ộ ố ế ộ ả ả ườ ộ ị ồ danh, đ ng th i đ c h ng m t s  ch  đ  đ m b o cho ng i lao đ ng theo quy đ nh

ộ ậ ủ ệ ộ ị ủ c a B  lu t lao đ ng và quy đ nh hi n hành c a công ty.

ậ ạ ộ ữ ồ ườ ệ * Lao đ ng làm công nh t t i công ty bao g m nh ng ng i làm vi c theo mùa v ụ

ấ ị ố ượ ứ ệ ệ ặ ộ ớ ho c khoán theo m t công vi c nh t đ nh  ng v i công vi c và kh i l ệ   ng công vi c

60

ườ ẽ ượ ả ộ ư ề ậ ả ả ng ộ i lao đ ng s  đ c tr  m t kho n ti n công do hai bên tho  thu n nh ng không

ứ ươ ấ ầ ơ ố ể ướ ị th p h n 1,5 l n m c l ng t i thi u do Nhà n c quy đ nh.

ướ ế ợ ớ ộ ồ ườ ả ộ * Tr c khi giao k t h p đ ng lao đ ng v i công ty, ng ề i lao đ ng đ u ph i qua

ử ệ ử ệ ấ ờ ố ỳ làm th  vi c. Th i gian làm th  vi c ít nh t là 30 ngày, t i đa không quá 60 ngày tu  theo

ử ệ ệ ờ ườ ượ ả ộ ề ừ t ng công vi c. Th i gian làm th  vi c ng ộ i lao đ ng đ ả c tr  m t kho n ti n do hai

ư ả ậ ượ ứ ươ ầ ấ ơ ố ể bên tho  thu n nh ng không đ c th p h n 1,5 l n m c l ng t i thi u do Nhà n ướ   c

ị quy đ nh.

ể ể ể ươ ừ ộ Sau đây đ  có th  hi u rõ cách tính l ng cho t ng lao đ ng trong công ty, chúng

ữ ả ả ộ ươ ộ ơ ủ ị ta cùng tham kh o m t trong nh ng b ng thanh toán l ng tháng c a m t đ n v  trong

ươ ủ ố (xem b ngả ả công ty, đó là b ng thanh toán l ng tháng 7 năm 1999 c a Ban giám đ c

trang sau).

ươ

ụ ấ

L

ng và ph  c p

X

ươ

*L

Ngày công th c tự ế

ế ộ ng ch  đ                =

Ngày công ch  đế ộ ằ

ố ệ ở ả ộ ượ ư ị S  li u các c t trong b ng đ c xác đ nh nh  sau:

ượ ị ệ ố ệ ệ ả ổ * H  s  trách nhi m đ ệ ố ứ c xác đ nh b ng t ng h  s  ch c danh đ m nhi m và h ệ

ố ề ươ ệ ố ứ ạ ộ ả ố s  trình đ  đào t o (căn c  vào b ng xác đinh h  s  phân ph i ti n l ệ   ng theo công vi c

ữ ệ ị ả đ m nhi m và nh ng quy đ nh có liên quan).

ế ộ ế ộ ệ ố ệ ố ệ * Ngày công ch  đ  theo h  s  trách nhi m = Ngày công ch  đ  x h  s  trách

nhi m.ệ

ự ế ệ ố ự ế * Ngày công th c t ệ  theo h  s  trách nhi m = Ngày công th c t ệ ố  x h  s  trách

nhi m.ệ

ộ ươ ứ ạ ớ ị ạ * Phân lo i lao đ ng t ng  ng v i lo i A,B,C theo quy đ nh đã ban hành.

ự ế ổ ệ ố ệ ệ ố * T ng ngày công h  s  = Ngày công th c t ạ    theo h  s  trách nhi m x phân lo i

ươ

ủ ơ

ổ T ng l

ươ

ỳ ng k  2  *L              = ỗ ườ ủ c a m i ng i

ị ng k  2 c a đ n v X ủ ơ

ị T ng NCHS c a đ n v

ổ T ng NCHS c a m i  iườ ng

lao đ ng.ộ

ươ ủ ơ ỹ ươ ổ ỳ ị ỹ ươ ơ ổ ị ổ (T ng l ng k  2 c a đ n v  = T ng qu  l ng đ n v  ­ T ng qu  l ng ch  đ ế ộ

ị ơ đ n v ).

61

ụ ể ề ươ ủ ỗ ư ị C  th  ti n l ng c a m i ng ườ ượ i đ c xác đ nh nh  sau:

ặ ố ử Ông Đ ng Xuân C : Giám đ c Công ty

ệ ố ệ + H  s  trách nhi m = 6,00+1,78=7,78

27.

680.823

680.823 27

(cid:0) ươ ế ộ + L ng ch  đ  = (đ ng)ồ

ế ộ ệ ố ệ + Ngày công ch  đ  theo h  s  trách nhi m = 27x 7,78 = 210,06.

ự ế ệ ố + Ngày công th c t ệ  theo h  s  trách nhi m = 27 x 7,78=210,06.

ệ ố ổ + T ng ngày công h  s  = 210,06 x 1,2 = 252,07.

07,252.

677.292.2

386.306.6 36,693

(cid:0) ươ + L ỳ ng k  2 = (đ ng)ồ

ề ươ ổ ươ ươ ế + T ng ti n l ng = L ế ộ ng ch  đ  + L ng khuy n khích thâm niên công tác+

ươ ồ ỳ L ng k  2  = 164.736 + 823.680 + 2.292.677 = 3.281.093(đ ng)

ứ ố ­ Ông Phùng Du Đ c: Phó giám đ c Công ty.

ư ạ ệ ố ệ ạ ộ + H  s  trách nhi m = 5,12 + 90%(1,78) = 6,72 vì ch a đ t trình đ  đào t o theo

yêu c u.ầ

27.

120.717

120.717 27

(cid:0) ươ + L ế ộ ng ch   đ  = (đ ng)ồ

ế ộ ệ ố ệ + Ngày công ch  đ  theo h  s  trách nhi m = 6,72 x 27 = 181,44.

ự ế ệ ố ệ + Ngày công th c t theo h  s  trách nhi m = 6,72 x 27 = 181,44.

ệ ố ổ + T ng ngày công h  s  = 181,44 x 1,2 = 217,73.

73,217.

341.980.1

386.306.6 36,693

(cid:0) ươ + L ỳ ng k  2 = ồ  (đ ng)

ề ươ ổ ươ ươ ế + T ng ti n l ng = L ế ộ ng ch  đ  + L ng khuy n khích thâm niên công tác +

ươ ồ ỳ L ng k  2 = 717.120 + 143.424 + 1.980.341 = 2.840.885 (đ ng).

ố ỗ ố ­ Ông Đ  Qu c Hùng : Phó giám đ c Công ty.

ệ ố ệ + H  s  trách nhi m = 5,12 + 1,78 = 6,90 .

62

27.

120.717

120.717 27

(cid:0) ươ ế ộ + L ng ch   đ  = (đ ng)ồ

ế ộ ệ ố ệ + Ngày công ch  đ  theo h  s  trách nhi m = 6,90 x 27 = 186,30.

ự ế ệ ố ệ + Ngày công th c t theo h  s  trách nhi m = 6,90 x 27 = 186,30.

ệ ố ổ + T ng ngày công h  s  = 186,30 x 1,2 = 223,56.

56,223.

367.033.2

386.306.6 36,693

(cid:0) ươ + L ỳ ng k  2 = (đ ng)ồ

ề ươ ổ ươ ươ ế + T ng ti n l ng = L ế ộ ng ch  đ  + L ng khuy n khích thâm niên công tác +

ươ ồ ỳ L ng k  2 = 717.120 + 129.082 + 2.033.367 = 2.879.569 (đ ng).

ề ưở ủ ả 4. Các kho n ti n th ng c a Công ty

ưở ủ ụ ồ ộ ị ưở ề Ti n th ng c a Công ty d ch v  Hàng không sân bay N i Bài bao g m th ng t ừ

ỹ ươ ỹ ề ươ ổ ưở ệ ậ qu   l ng   (7%   t ng   qu   ti n   l ng)   và   th ng   t ừ ợ   l ề   i   nhu n.   Vi c   phân   chia   ti n

ưở ủ ậ ể ỳ ườ ứ ể ộ th ng tu  theo thành tích c a t p th  và cá nhân ng ế   i lao đ ng đ  làm căn c  quy t

ụ ể ư ị đ nh. C  th  nh  sau:

ưở ấ ộ ưở ể ậ ộ ề   ­ Ti n th ng đ t xu t: Th ấ   ng cho t p th  và cá nhân có thành tích đ t xu t

ế ế ậ ả ặ ỹ ạ ệ ả trong   công   tác   ho c   có   sáng   ki n   c i   ti n   k   thu t   mang   l i   hi u   qu   kinh   t ế ừ    t

ứ ế ệ ả ở ớ ồ ạ ố 5.000.000 đ ng tr  lên v i m c 10% hi u qu  do sáng ki n mang l ư i nh ng t i đa không

ệ ả ồ ị ế ủ ệ quá 10.000.000 đ ng. Vi c xác đ nh hi u qu  kinh t ứ  do các phòng ch c năng c a Công

ấ ể ộ ồ ấ ề ế ố ưở ty xem xét có ý ki n th ng nh t đ  xu t đ  h i đ ng thi đua khen th ế   ng Công ty quy t

ị đ nh.

ưở ấ ộ ưở ộ ươ ề ­ Ti n th ng đ t xu t th ng cho cá nhân có hành đ ng nêu g ng sáng “Ng ườ   i

ư ị ượ ườ ấ ộ hàng không thanh l ch” nh  nhăt đ ủ ơ c   c a r i tr ả ạ  l i ng i m t, có hành đ ng dũng

ượ ưở ừ ế ồ ồ ỳ ả c m trong công tác... đ c th ng t 50.000 đ ng đ n 300.000 đ ng tu  theo thành tích

ộ ồ ưở ị ộ ồ ệ ề ưở do h i đ ng thi đua khen th ng xí nghi p đ  ngh , h i đ ng thi đua khen th ng công ty

ế ị quy t đ nh .

ả ả ứ ế ấ ố ­ Hàng quý, 6 tháng, cu i năm căn c  vào k t qu  s n xu t kinh doanh và các qu  th ỹ ưở   ng

ơ ở ủ ị ẽ ạ ố ố ấ ớ còn l i, giám đ c Công ty sau khi th ng nh t v i ch  t ch công đoàn c  s , Công ty s  trích

ưở ệ ộ th ơ ị ng cho các xí nghi p, đ n v  theo các n i dung sau:

ệ ố ưở ệ ế ệ ả ơ ị ế + H  s  th ng khuy n khích cho các xí nghi p, đ n v  có hi u qu  kinh t cao.

ệ ố ẽ ượ ừ ờ ị H  s  này s  đ ụ ể c xác đ nh cho t ng th i gian c  th .

63

ệ ố ươ ổ ủ ệ ệ ệ ả ơ + T ng h  s  l ng theo công vi c đ m nhi m c a xí nghi p, đ n v  (d i h  s ị ả ệ ố

do Công ty phê duy t).ệ

ừ ệ ố ườ ự ư ệ ộ ướ Vi c phân ph i cho t ng cá nhân ng i lao đ ng th c hi n nh  các b c phân

ố ề ươ ầ ỳ ưở ệ ph i ti n l ng k  2. Riêng ph n khen th ổ   ng theo các danh hi u thi đua sau khi t ng

ẽ ướ ủ ấ ế ẫ ưở ặ ả ế k t 6 tháng ho c c  năm s  theo h ng d n c a c p trên và quy ch  khen th ủ   ng c a

Công ty.

ƯƠ

CH

NG III

:

Ộ Ố Ế

Ệ   M T S  KI N NGH  VÀ BI N PHÁP NH M HOÀN THI N

Ề ƯƠ

CÔNG TÁC LAO Đ NG ­ TI N L

NG

CÔNG TY NASCO

Ề ƯƠ Ộ Ậ Ề I. NH N XÉT, ĐÁNH GIÁ V  CÔNG TÁC LAO Đ NG TI N L Ủ   NG C A

CÔNG TY NASCO

ề ươ ộ ữ ộ ị ạ ộ ố ớ ọ Công tác lao đ ng ­ ti n l ng gi ả    m t v  trí quan tr ng đ i v i ho t đ ng s n

ự ế ư ậ ủ ệ ệ ắ ấ ở ở ề   xu t kinh doanh c a doanh nghi p. S  dĩ nh  v y b i đây là công vi c tr c ti p g n li n

ườ ế ệ ộ ố ế ớ ợ v i l ủ i ích c a ng i lao đ ng. N u doanh nghi p làm t ẽ t công tác này s  khuy n khích

ườ ự ủ ứ ế ấ ấ ộ ng ả   i lao đ ng ra s c ph n đ u, phát huy năng l c c a mình, tìm tòi các sáng ki n, c i

ả ế ế ỹ ươ ử ụ ố ế ị ậ ti n k  thu t, c i ti n ph ộ ng pháp lao đ ng, s  d ng t t máy móc thi ầ   t b , góp ph n

ệ ế ệ ấ ộ vào vi c nâng cao năng su t lao đ ng. Vì th , các doanh nghi p nói chung và Công ty

ụ ế ấ ả ộ ọ ộ   ị d ch v  hàng không sân bay N i Bài nói riêng r t chú tr ng đ n công tác qu n lý lao đ ng

ề ươ ướ ả ế ự ệ ợ ớ ­ ti n l ừ ng, t ng b ự   c c i ti n hoàn thi n lĩnh v c này cho phù h p v i tình hình th c

ạ ụ ể ễ ủ ừ ư ả ợ ớ ị ti n c a Công ty trong t ng giai đo n c  th  cũng nh  phù h p v i các văn b n quy đ nh

ế ộ ề ươ ộ ướ ể ề v  ch  đ  lao đ ng ­ ti n l ng do nhà n c ban hành. Qua quá trình tìm hi u th c t ự ế

ề ươ ả ộ ủ ụ ộ ị công tác qu n lý lao đ ng ­ ti n l ng c a Công ty d ch v  hàng không sân bay N i Bài,

ấ ằ ồ ạ ư ợ ữ ể tôi th y r ng: Tuy còn t n t ư i nh ng đi m ch a h p lý nh ng nhìn chung, Công ty đã áp

ộ ố ề ươ ộ ươ ệ ấ ố ớ ợ ụ d ng m t s  chính sách lao đ ng ­ ti n l ng t ng đ i phù h p v i tính ch t, nhi m v ụ

ư ủ ư ệ ề ơ ể ấ cũng nh  quy mô c a doanh nghi p. Đ  th y rõ h n đi u này, tôi xin đ a ra m t s ộ ố

ư ậ nh n xét nh  sau:

ử ụ ủ ộ ề  V  tình hình s  d ng lao đ ng c a Công ty:

64

ư ụ ộ ị Nh  đã trình bày ở ươ  ch ng 2, Công ty d ch v  hàng không sân bày N i Bài có s ố

ộ ườ ớ ơ ấ ươ ấ ượ ố ượ l ớ ng lao đ ng l n (> 800 ng i) v i c  c u t ứ ạ ng đ i ph c t p, ch t l ộ   ng lao đ ng

ố ườ ỉ ệ ớ ủ ổ ộ ư ế ạ không cao, s  ng i ch a qua đào t o chi m t  l ố  l n (20,4% t ng s  lao đ ng c a toàn

ạ ộ ủ ệ ạ ặ ở doang nghi p). M t khác ho t đ ng kinh doanh c a Công ty khá đa d ng ề  nhi u lĩnh

ặ ấ ệ ề ắ ậ ố ộ ế ự v c khác nhau. Vì v y vi c b  trí, s p x p lao đ ng g p r t nhi u khó khăn. S  l ố ượ   ng

ệ ề ề ạ ộ ớ ớ cán b  công nhân viên làm vi c trái v i ngành ngh  đào t o còn khá nhi u so v i các

ấ ở ị ộ ữ ậ ơ ỏ Công ty khác trong ngành, nh t là ề ế    nh ng đ n v , b  ph n không đòi h i cao v  ki n

ụ ụ ư ứ ấ th c chuyên môn nh  nhân viên bán hàng, nhân viên ph c v , nhân viên n u ăn, nhân viên

ứ ệ ẩ ộ ệ   cung  ng, đóng gói, đ y hàng, nhân viên bán vé ô tô v.v... Ngoài vi c lao đ ng làm vi c

ư ủ ữ ề ề ẩ ộ không đúng ngành ngh  còn có nh ng cán b  công nhân viên ch a đ  tiêu chu n v  trình

ố ớ ồ ạ ệ ả ậ ạ ầ ở ị ề ở ộ ộ đ  đào t o yêu c u đ i v i công vi c, v  trí đ m nh n. S  dĩ t n t i đi u này b i m t vài

ủ ế ướ ự ộ ộ ố nguyên nhân ch  y u sau: Do ngành hàng không tr c đây tr c thu c B  Qu c phòng

ộ ố ể ừ ộ ự ự ự nên m t s  cán b  công nhân viên khi chuy n t lĩnh v c quân s  sang dân s  không

ế ề ữ ư ạ ặ ạ ỏ ộ tránh kh i nh ng h n ch  v  chuyên môn cúng nh  trình đ  đào t o. M t khác, công tác

ự ư ượ ể ộ ạ ạ ế ẽ ặ ọ tuy n m  nhân s  ch a đ c ti n hành ch t ch , khoa h c; công tác đào t o l ộ   i lao đ ng

ượ ứ ọ không đ c quan tâm, chú tr ng đúng m c.

ề ơ ấ ử ụ ộ ờ ộ  V  c  c u lao đ ng và tình hình s  d ng th i gian lao đ ng:

ơ ấ ề ề ả ộ Qua b ng c  c u lao đ ng v  ngành ngh  đã trình bày ở ươ  ch ng 2 và qua quá trình

ự ế ở ấ ố ượ ậ ệ ế ả ộ th c t Công ty, tôi nh n th y s  l ng lao đ ng làm công vi c qu n lý chi m t ỷ ệ   l

ạ ộ ự ế ổ ố ộ ộ ả   khá cao (19,8% t ng s  lao đ ng), trong khi đó lao đ ng tr c ti p tham gia ho t đ ng s n

ấ ạ ề ươ ế ề xu t kinh doanh l ữ i thi u. Đi u này không nh ng làm tăng chi phí ti n l ng mà còn làm

ạ ộ ủ ư ệ ể ả ả gi m hi u qu  ho t đ ng kinh doanh c a Công ty. Đây là đi m đáng l u ý trong công tác

ủ ầ ế ủ ủ ứ ữ ộ ị đ nh m c lao đ ng không nh ng c a Công ty NASCO mà còn c a h u h t c a  các doanh

ể ấ ằ ử ụ ệ ề ờ ố ộ nghi p. V  tình hình s  d ng th i gian lao đ ng thì có th  th y r ng Công ty đã b  trí ca

ớ ừ ệ ở ừ ạ ợ ợ ệ ơ ị kíp h p lý phù h p v i t ng lo i công vi c t ng đ n v , xí nghi p khác nhau trong

Công ty.

ứ ủ ộ ệ ề ị  V  công tác đ nh m c lao đ ng c a doanh nghi p:

ụ ệ ị ị ộ Công ty d ch v  hàng không sân bay N i Bài là doanh nghi p kinh doanh d ch v ụ

ụ ệ ươ ứ ộ ổ ợ ọ ị ị nên vi c áp d ng ph ng pháp đ nh m c lao đ ng t ng h p theo đ nh biên(hay còn g i là

ứ ụ ế ấ ợ ươ ỏ ị đ nh m c biên ch ) là r t phù h p. Tuy nhiên, khi áp d ng ph ả   ng pháp này đòi h i ph i

ự ế ủ ừ ậ ả ấ ộ ợ ố ộ ị ị xác đ nh s  lao đ ng đ nh biên h p lý c a t ng b  ph n tr c ti p tham gia s n xu t, kinh

65

ự ủ ế ế ệ ả ộ doanh và lao đ ng qu n lý tr c ti p và gián ti p c a toàn doanh nghi p. Trên th c t ự ế   ,

ư ượ ả ị ự ứ ệ ế ộ công tác này ch a đ ọ c th c hi n m t cách khoa h c nên k t qu  đ nh m c th ườ   ng

ả ưở ư ế ế ạ ộ không chính xác,  nh h ng đ n công tác k  ho ch hoá lao đ ng cũng nh  công tác tr ả

ủ ươ l ng c a Công ty.

ề ươ ề ưở  V  công tác phân chia ti n l ề ng ­ ti n th ng:

ươ ề ươ ị ệ ơ ­ Ph ng pháp xác đ nh ti n l ị ng cho các xí nghi p, đ n v :

ố ề ươ ớ V i công tác phân ph i ti n l ư ệ ng theo doanh thu nh  hi n nay Công ty đang áp

ư ợ ể ấ ư ộ ố ể ụ d ng, ta có th  th y m t s  đi m ch a h p lý nh  sau:

ề ươ ứ ấ ượ ề ươ ứ ơ Th  nh t, vì ti n l ng đ c tính theo công th c : Ti n l ng = Đ n giá x doanh

ệ ủ ề ươ ự ệ ơ ị thu, nên khi doanh thu th c hi n c a các đ n v , xí nghi p tăng lên thì ti n l ng mà h ọ

ớ ư ậ ứ ệ ị đ ượ ưở c h ng cũng tăng lên v i m t t ộ ỷ ệ ươ  l t ng  ng. Nh  v y, vi c xác đ nh ti n l ề ươ   ng

ươ ả ả ượ ắ theo ph ng pháp này không đ m b o đ c nguyên t c 2 trong các nguyên t c t ắ ổ ứ    ch c

ề ươ ờ ố ủ ủ ệ ố ti n l ủ   ng. Mu n nâng cao hi u q a kinh doanh c a Công ty, nâng cao đ i s ng c a

ườ ể ề ộ ế ệ ả ị ng i lao đ ng và phát tri n n n kinh t thì ph i tìm bi n pháp xác đ nh qu  ti n l ỹ ề ươ   ng

ơ ố ắ ố ấ ả ả ả ộ ộ ộ sao cho đ m b o nguyên t c t c đ  tăng năng su t lao đ ng ph i nhanh h n t c đ  tăng

ề ươ ti n l ng.

ỹ ề ươ ứ ớ ị ư ệ ườ Th  hai, v i cách xác đ nh qu  ti n l ng nh  hi n nay thì trong tr ợ   ng h p

ề ươ ự ủ ệ ệ ấ ơ ị ườ doanh thu th c hi n c a các đ n v , xí nghi p quá th p thì ti n l ủ ng c a ng i lao

ề ươ ơ ế ộ ẫ ờ ố ế ệ ả ả ể ấ ộ đ ng có th  th p h n ti n l ổ   ng theo ch  đ  d n đ n vi c không đ m b o đ i s ng  n

ủ ệ ậ ộ ị đ nh cho cán b  công nhân viên c a Công ty. Vì v y, Công ty cũng nên tìm bi n pháp tính

ườ ể ả ả ộ ượ ứ ươ ộ ố ươ l ng cho ng i lao đ ng sao cho có th  đ m b o đ c m t m c l ng t ể i thi u cho

ườ ư ế ạ ộ ủ ộ ng i lao đ ng cho dù tình hình ho t đ ng kinh doanh c a Công ty nh  th  nào.

ươ ừ ườ ộ ­ Cách tính l ng cho t ng cá nhân ng i lao đ ng:

ệ ươ ộ Nhìn chung, vi c chia l ng cho các cán b  công nhân viên trong toàn Công ty đã

ắ ơ ả ủ ữ ả ầ ổ ứ ả đ m b o đúng các yêu c u và nh ng nguyên t c c  b n c a công tác t ch c ti n l ề ươ   ng

ướ ị ạ ầ ề ả do nhà n ề c quy đ nh. Đi u đó đã đem l i b u không khí tho i mái và ni m hăng say cho

ườ ệ ấ ầ ộ ộ ỗ m i ng i lao đ ng, góp ph n nâng cao năng su t lao đ ng cá nhân. Vi c phân chia

ệ ố ứ ươ ệ ố ứ ệ ệ ả ờ ươ l ng vào h  s  m c l ng, h  s  ch c danh công vi c đ m nhi m, th i gian công tác,

ự ế ấ ượ ự ế ủ ị ố s  ngày công th c t và ch t l ng ngày công th c t đã tuân th  các quy đ nh trong các

ế ộ ề ươ ề ả ấ ợ ữ ể ể ỏ văn b n v  ch  đ  ti n l ng. Tuy nhiên không th  tránh kh i nh ng đi m b t h p lý

ộ ố ể ụ ể ụ ư ể ậ ấ khi đ a vào áp d ng. C  th  ta có th  nh n th y m t s  đi m sau:

66

ứ ể ế ố ề ươ ừ * Trong các căn c  đ  ti n hành phân ph i ti n l ng cho t ng cá nhân thì y u t ế ố

ạ ượ ự ế ạ ế ị đào t o cũng đ c tính đ n. Tuy nhiên, trong th c t t ữ i Công ty có nh ng v  trí công

ộ ạ ọ ặ ươ ệ ỏ ươ ự vi c không đòi h i trình đ  đ i h c ho c t ng đ ẩ   ơ ở ả ng (d a trên c  s  b n tiêu chu n

ứ ụ ộ ộ ươ ộ ệ viên ch c chuyên môn nghi p v  do B  Lao đ ng­Th ng binh và xã h i ban hành)

ư ườ ả ệ ậ ạ ộ ạ ọ ặ ươ ươ nh ng ng i đ m nh n công vi c này l i có trình đ  đ i h c ho c t ng đ ng phù

ớ ị ữ ề ạ ẫ ộ ế ợ h p v i v  trí đang làm. Đi u này đã d n đ n tình tr ng có nh ng lao đ ng khác nhau v ề

ộ ư ệ ươ ươ ẫ ưở ươ trình đ  nh ng làm các công vi c t ng đ ng v n h ng l ư ng nh  nhau.

ệ ố ủ ệ ộ * H  s  trách nhi m c a các cán b  công nhân viên trong toàn Công ty khi xây

ế ố ế ệ ố ụ ủ ệ ệ ạ ộ ỗ ự d ng đã tính đ n y u t trình đ  đào t o nên vi c áp d ng h  s  trách nhi m c a m i cá

ư ệ ươ ừ ườ ẽ ẫ ế ộ nhân nh  hi n nay vào cách tính l ng cho t ng ng ứ   i lao đ ng s  d n đ n tăng m c

ề ươ ệ ượ ượ ỹ ề ươ ủ ệ ti n l ng bình quân và hi n t ng v t chi qu  ti n l ng c a doanh nghi p.

ề ươ ệ ị ự ế ờ * Vi c xác đ nh ti n l ng khuy n khích theo thâm niên công tác d a vào th i gian

ườ ệ ể ả ộ ng ợ   i lao đ ng làm vi c trong ngành hàng không và c  ngoài ngành là đi m không h p

ế ộ ề ươ ề ớ ế ộ ụ ị lý, trái v i các quy đ nh v  ch  đ  ti n l ng. Ngoài ra không nên áp d ng ch  đ  này

ấ ả ư ậ ẽ ấ ộ cho t ụ   t c  các cán b  công nhân viên trong toàn Công ty. Nh  v y s  làm m t đi m c

ỹ ươ ủ ề ươ ồ ờ ủ ệ đích và ý nghĩa c a qu  l ng đ ng th i làm tăng chi phí ti n l ng c a doanh nghi p.

Ộ Ằ Ệ Ế Ị Ề   II. CÁC KI N NGH  NH M HOÀN THI N CÔNG TÁC LAO Đ NG – TI N

ƯƠ Ạ L NG T I CÔNG TY NASACO

ề ặ ữ ế ậ ớ ượ ị ứ V i nh ng ki n th c v  m t lý lu n đ c trang b  trong quá trình h c t p t ọ ậ ạ   i

ườ ườ ạ ọ ư ệ ả ộ tr ng Tr ng Đ i h c Bách khoa Hà n i cũng nh  tham kh o các tài li u có liên quan

ứ ượ ữ ậ ớ ự ế ể ờ ả ế ợ k t h p v i nh ng gì nh n th c đ c trong th i gian tìm hi u th c t công tác qu n lý

ề ươ ộ ạ ợ ở ổ ụ lao đ ng ­ ti n l ng t i Văn phòng Hành chính ­T ng h p ị  Công ty d ch v  hàng

ộ ố ế ị ố ớ ạ ạ ạ ộ ổ   ư không sân bay N i Bài, tôi xin m nh d n đ a ra m t s  ki n ngh  đ i v i lãnh đ o T ng

ệ ụ ố ị Công ty hàng không Vi ộ   t nam và ban giám đ c Công ty d ch v  hàng không sân bay N i

ệ ằ ầ ơ Bài nh m góp ph n hoàn thi n h n công tác này.

ạ ạ ế ộ Ki n ngh  th  nh t: ị ứ ấ  Đào t o l ủ i lao đ ng c a Công ty.

ấ ừ ự ế ủ ư ạ ố ộ Xu t phát t tình hình th c t ế    c a Công ty: s  lao đ ng ch a qua đào t o chi m

ộ ượ ư ề ề ạ ầ ớ ộ m t  l ng l n,   lao  đ ng  trái ngành còn  nhi u  và  ch a  đ t  yêu c u  v   chuyên môn

ụ ở ữ ị ượ ế ậ ả ọ ệ nghi p v nh ng v  trí đ ạ   c giao. Vì v y Công ty ph i chú tr ng đ n công tác đào t o

67

ạ ụ ể ộ ế ả ề ầ ạ ộ ị ạ l i lao đ ng, ph i đ  ra m t k  ho ch đào t o c  th . Hàng năm, Công ty c n xác đ nh

ạ ạ ầ ứ ự ộ ọ ộ nhu c u đào t o l i cán b  công nhân viên, sau đó l a ch n cho mình m t hình th c đào

ệ ả ợ ế ủ ạ ạ ệ ề ấ ế ạ t o thích h p. Tính toán hi u qu  kinh t c a vi c đào t o l i là đi u nh t thi ả t ph i làm

ữ ự ệ ế ạ ấ ủ sau khi k t thúc quá trình đào t o. Th c ch t c a vi c làm này là so sánh gi a chi phí đào

ả ớ ạ ả ủ ạ ạ ệ ạ ườ ệ ạ t o v i hi u qu  đem l i sau khi đào t o. Hi u qu  c a công tác đào t o l i th ể   ng bi u

ấ ở ệ ệ ề ủ ặ ấ ộ ộ hi n rõ nh t vi c tăng năng su t lao đ ng (ho c nâng cao trình đ  lành ngh  c a công

nhân viên).

ị ứ ế ổ ứ ự ộ ể ể ộ ọ Ki n ngh  th  hai: T  ch c công tác tuy n m ­tuy n ch n nhân s  m t cách có

khoa h c. ọ

ừ ượ ữ ể ấ ầ ậ T  khi đ ộ   c thành l p và nh t là trong nh ng năm g n đây, công tác tuy n m ,

ự ủ ụ ể ọ ộ ườ ị ị tuy n ch n nhân s  c a Công ty d ch v  hàng không sân bay N i Bài th ẹ   ng b  xem nh ,

ự ệ ể ạ ộ ọ th c hi n m t cách đ i khái không theo đúng quy trình tuy n ch n. Chính nguyên nhân

ưở ấ ớ ấ ượ ế ư ơ ấ ủ ộ ộ ả này  nh h ng r t l n đ n ch t l ng lao đ ng cũng nh  c  c u lao đ ng c a Công ty

ạ ộ ủ ể ế ấ ậ ả ả làm cho k t qu  ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a Công ty không cao. Vì v y đ  tránh

ạ ấ ế ớ ạ tình tr ng trên, nh t thi ữ t trong nh ng năm t ả i Công ty ph i xem xét l i công tác này.

ị ứ ế ạ ị ứ ộ Ki n ngh  th  ba: Rà soát l i đ nh m c lao đ ng.

ụ ữ ộ ộ ị ệ   Vì Công ty d ch v  hàng không sân bay N i Bài không thu c nh ng doanh nghi p

ữ ấ ặ ượ ệ ả ậ ằ ẩ ặ ả s n xu t, kinh doanh nh ng m t hàng tính đ ả   c b ng s n ph m hi n v t ho c s n

ứ ệ ề ặ ẩ ậ ổ ộ ị ph m hi n v t quy đ i nên công tác đ nh m c lao đ ng g p nhi u khó khăn. Nguyên

ố ượ ứ ể ộ ệ ủ ữ nhân là do các ch c năng lao đ ng đ  hoàn thành kh i l ng công vi c c a nh ng cán b ộ

ặ ệ ườ ấ ạ công nhân viên trong Công ty, đ c bi ữ t là nh ng ng ả i làm công tác qu n lý r t đa d ng,

ể ế ự ứ ẩ ộ ị không th  ti n hành công tác đ nh m c lao đ ng, xây d ng các tiêu chu n tính toán và

ế ộ ọ ạ ị ứ ộ ị biên ch  m t cách có khoa h c. Rà soát l ằ i đ nh m c lao đ ng nh m xác đ nh chính xác

ầ ế ể ự ố ượ ộ ệ ừ ơ ố ượ h n s  l ộ ng lao đ ng c n thi ệ t đ  th c hi n m t kh i l ng công vi c, t ự    đó xây d ng

ượ ộ ơ ề ươ ợ đ c m t đ n giá ti n l ng phù h p.

ử ổ ư ợ ế ổ Ki n ngh  th  t : ộ ố ể ị ứ ư S a đ i và b  sung m t s  đi m ch a h p lý trong quy ch  tr ế ả

ủ ươ l ng c a Công ty.

ừ ữ ở ả ươ ầ ủ ậ T  nh ng nh n xét rút ra ể  ph n trên, đ  công tác tr  l ng c a công ty quán tri ệ   t

ề ổ ứ ề ươ ư ắ ị ộ ố ơ h n các nguyên t c cũng nh  các quy đ nh v  t ch c ti n l ế   ng, tôi có m t s  ý ki n

ư nh  sau:

68

ố ớ ữ ườ ộ ạ ọ ặ ươ ươ ớ * Đ i v i nh ng ng i có trình đ  đ i h c ho c t ng đ ợ ng phù h p v i công

ư ệ ệ ệ ả ạ ộ ạ ọ ỏ vi c đang đ m nhi m nh ng công vi c này l ặ   i không đòi h i trình đ  đ i h c ho c

ươ ố ề ươ ệ ố ị ệ ươ t ng đ ng thì khi xác đ nh h  s  phân ph i ti n l ầ   ệ ả ng theo công vi c đ m nhi m c n

ệ ố ứ ế ạ ằ ộ ạ ự ộ c ng thêm m t m c h  s  khuy n khích đào t o nh m đem l ệ   ố i s  cân đ i trong vi c

ố ề ươ phân ph i ti n l ng cho các cá nhân.

ế ỹ ề ươ ệ ủ ự ệ ệ ờ ồ ằ * Nh m ti t ki m qu  ti n l ng c a doanh nghi p đ ng th i th c hi n đúng các

ế ộ ề ươ ề ả ị ướ quy đ nh trong các văn b n v  ch  đ  ti n l ng do nhà n ự   c ban hành, khi xây d ng

ố ề ươ ị ệ ệ ượ ệ ố ả b ng xác đ nh h  s  phân ph i ti n l ả ng theo công vi c đ m nhi m không đ c xây

ệ ố ứ ừ ạ ự d ng thêm h  s  đào t o cho t ng ch c danh trong Công ty.

ế ộ ề ươ ự ệ ế ỉ * Vi c xây d ng ch  đ  ti n l ng khuy n khích theo thâm niên công tác ch  nên

ủ ờ ố ớ ụ ữ ộ ở ộ áp d ng đ i v i nh ng cán b  công nhân viên nào đã có đ  th i gian công tác ứ    m t m c

ữ ườ ệ ở ờ ờ ụ nào đó(không áp d ng cho nh ng ng i có th i gian làm0 vi c công ty trong th i gian

ề ươ ể ắ ặ ố ế ỉ quá ng n). M t khác s  năm đ  tính ti n l ng khuy n khích thâm niên công tác ch  tính

ờ ườ ụ ụ ặ ộ ơ ị th i gian mà ng i lao đ ng đó ph c v  cho công ty ho c các đ n v  khác trong ngành.

ỹ ề ươ ể ệ ấ ủ ề ả ự ụ Đi u này th  hi n đúng b n ch t c a qu  ti n l ng và có tác d ng tích c c không

ố ớ ả ố ớ ữ ộ ữ   nh ng đ i v i các cán b  công nhân viên lâu năm trong ngành mà còn đ i v i c  nh ng

ệ ạ ộ ớ lao đ ng m i làm vi c t i Công ty .

ố ớ ườ ế ộ ủ ậ ợ ộ ộ ỉ * Đ i v i các tr ị ng h p ngh  theo ch  đ  quy đ nh c a B  Lu t lao đ ng: Ngh ỉ

ỉ ệ ờ ưở ỉ ế ộ ư ấ ứ ộ phép, ngh  vi c riêng, ngh  ch  h ng  ch  đ  h u trí, m t s c lao đ ng và tham quan

ệ ỉ ườ ưở ươ ế ộ ị ị ngh  mát thì ngoài vi c cho ng ộ i lao đ ng h ng 100% l ng ch  đ  theo Ngh  đ nh

ủ ườ ưở ầ ủ 26/CP c a Chính ph , Công ty nên cho ng ộ i lao đ ng h ộ ng thêm m t ph n ti n l ề ươ   ng

ằ ổ ậ ả ị ườ ộ ườ ỳ k  2 tho  đáng nh m  n đ nh thu nh p cho ng i lao đ ng và giúp ng ự   ộ i lao đ ng th c

ệ ự ơ ầ ủ ế ộ ộ hi n đ y đ  ch  đ  m t cách t ệ  nguy n h n.

Ộ Ố Ệ Ộ Ằ Ệ III. M T S  BI N PHÁP NH M HOÀN THI N CÔNG TAC LAO Đ NG –

Ề ƯƠ Ạ TI N L NG T I CÔNG TY NASACO

ề ươ ộ ữ ấ ứ ộ ọ Công tác lao đ ng ­ ti n l ng gi vai trò quan tr ng trong b t c  m t doanh

ụ ệ ể ậ ị ộ   nghi p nào. Vì v y, không có gì khó hi u khi Công ty d ch v  hàng không sân bay N i

ề ươ ự ộ ề ệ Bài trong quá trình th c hi n công tác lao đ ng ­ ti n l ử ổ   ổ ng đã có nh u b  sung, s a đ i

ừ ằ ướ ệ ả ả ị nh m t ng b ủ   ừ c hoàn thi n công tác này sao cho v a đ m b o đúng các quy đ nh c a

ướ ạ ộ ư ụ ệ ả ấ ồ ờ ợ ớ nhà n c nh ng đ ng th i cũng ph i phù h p v i tính ch t, nhi m v  ho t đ ng kinh

69

ề ươ ủ ả ộ ở doanh c a Công ty. Do đó, công tác qu n lý lao đ ng ­ ti n l ng Công ty NASCO đã

ữ ệ ệ ệ ể ầ ố ơ ươ t ng đ i hoàn thi n. Tuy nhiên, đ  góp ph n vào vi c hoàn thi n h n n a công tác này

ụ ể ư ư ệ ộ ủ c a Công ty, tôi xin đ a ra m t vài bi n pháp c  th  nh  sau:

ắ ế ạ ố ộ 1. B  trí, s p x p l ủ i lao đ ng c a Công ty.

ư ề ậ ầ ộ ề   Nh  đã trình bày trong ph n nh n xét và đánh giá v  công tác lao đ ng ­ ti n

ụ ủ ệ ộ ị ộ ươ l ng c a Công ty d ch v  hàng không sân bay N i Bài, hi n nay t ỷ ệ  l lao đ ng làm công

ớ ổ ế ả ộ ố tác qu n lý so v i t ng s  lao đ ng toàn Công ty chi m t ỷ ệ  l khá cao (19,8%), trong khi

ế ả ể ấ ự ế ề ấ ộ đó lao đ ng tr c ti p s n xu t kinh doanh còn thi u. Ta có th  th y đi u này thông qua

ự ế ạ ơ ấ ư ủ ộ th c t t i Công ty cũng nh  khi so sánh c  c u lao đ ng c a Công ty NASCO so v i c ớ ơ

ạ ộ ụ ủ ệ ộ ị ấ c u lao đ ng c a 2 Công ty kinh doanh d ch v  cùng ngành hi n đang ho t đ ng rât có

ụ ệ ấ ả ị ị hi u qu , đó là Công ty d ch v  hàng không sân bay Tân Sân Nh t và Công ty d ch v ụ

ố ượ ẵ ữ ả ộ hàng không sân bay Đà N ng. S  l ủ ng lao đ ng qu n lý c a nh ng Công ty này ch ỉ

ừ ế ầ ậ ộ ị ế chi m t ụ  13% đ n 16%. Vì v y Công ty d ch v  hàng không sân bay N i Bài c n tìm

ớ ố ố ượ ả ộ ợ ớ ậ ộ ả cách gi m b t s  lao đ ng qu n lý sao cho phù h p v i kh i l ả   ng mà b  ph n đ m

ừ ể ệ ạ ườ ế ệ ả ả ộ nhi m không đ  tình tr ng th a ng ể ự   i. Vi c gi m biên ch  lao đ ng qu n lý có th  th c

ố ớ ỉ ư ữ ư ữ ệ ế ằ ộ hi n b ng nh ng cách khác nhau nh : cho ngh  h u đ i v i nh ng lao đ ng đ n tu i v ổ ề

ể ố ừ ầ ế ậ ộ ộ ư h u, chuy n s  lao đ ng th a, không c n thi t sang các b  ph n khác trong Công ty sau

ạ ạ ế ạ ệ ắ ợ ớ ớ ộ khi đã đào t o l i cho phù h p v i công vi c m i, s p x p l i lao đ ng sao cho đúng

ngành, đúng ngh ...ề

ự ệ ủ ả ộ ệ Sau khi th c hi n bi n pháp, gi ả ử ố ượ  s  s  l ả   ng lao đ ng qu n lý c a Công ty gi m

ớ ổ ư ậ ả ố ố ộ ố ộ xu ng còn 16%  so v i t ng s  lao đ ng toàn Công ty thì nh  v y, s  lao đ ng qu n lý

ườ ệ ả ớ ườ ứ còn : 16%x162 = 130 (ng i), gi m so v i hi n nay 32 ng i. Căn c  vào ti n l ề ươ   ng

ủ ả ộ ượ ề ươ bình quân tháng c a lao đ ng qu n lý, ta tính đ c chi phí ti n l ng mà Công ty ti ế   t

ượ ư ườ ồ ườ ệ ki m đ c trong 1 năm nh  sau: 32 (ng i) x 1.495.000 (đ ng/ng i/ tháng) x 12 =

ồ 574.080.000 (đ ng).

ạ ế ạ ệ ắ ớ ữ ộ Tóm l ố i, v i vi c b  trí, s p x p l ả   i lao đ ng thì không nh ng Công ty đã gi m

ượ ề ươ ể ở ộ ả ấ đ c chi phí ti n l ạ ộ ng mà còn có th  m  r ng ho t đ ng s n xu t kinh doanh, tăng

ệ ả doanh thu và nâng cao hi u qu .

ả ươ ệ ể ả ươ ứ 2. Chuy n vi c tr  l ng theo doanh thu sang hình th c tr  l ờ   ng theo th i

gian.

70

ớ ượ ả ươ ủ ệ ể ầ ữ V i nh ng nh c đi m c a vi c tr  l ậ   ng theo doanh thu rút ra trong ph n nh n

ề ươ ủ ụ ộ ị ề xét, đánh giá v  công tác ti n l ng c a Công ty d ch v  hàng không sân bay N i Bài,

ườ ế ư ệ ộ ươ ự ệ ớ ơ ng i vi t xin đ a ra m t bi n pháp tính l ộ   ị ng m i cho các đ n v , xí nghi p tr c thu c

ư ợ ụ ữ ể ằ ắ ươ ệ Công ty nh m kh c ph c nh ng đi m ch a h p lý trong cách tính l ng hi n nay: đó là

ả ươ ờ ươ ệ ơ ứ hình th c tr  l ng theo th i gian. Theo cách tính l ị ng này, các đ n v , xí nghi p ngoài

ề ươ ươ ế ộ ề ươ ứ ả ướ ti n l ờ ng theo th i gian (l ng c ng) tr  theo ch  đ  ti n l ng nhà n c, còn đ ượ   c

ề ươ ả ộ ự ệ ơ ị ưở h ng thêm m t kho n ti n l ệ   ng tính trên doanh thu mà các đ n v , xí nghi p th c hi n

ộ ỷ ệ ầ ị ướ ươ ụ ể ỹ ươ ề trong tháng theo m t t l ph n trăm xác đ nh tr c (l ng m m). C  th , qu  l ủ   ng c a

ộ ậ ẽ ượ ị ừ t ng b  ph n s  đ ứ c xác đ nh theo công th c sau: QLi  = Lcđi  + ki

x DTi    (*)

Trong đó:

ỹ ề ươ ị QLi : Qu  ti n l ủ ơ ng c a đ n v  i

ỹ ươ ế ộ ủ ơ ị Lcđi : Qu  l ng theo ch  đ  c a đ n v  i

ỷ ệ ủ ề ươ ủ ơ ề ớ ị ki : T  l % c a ti n l ng m m so v i doanh thu c a đ n v  i

ủ ơ ị DTi: Doanh thu c a đ n v  i.

ế ộ ề ươ ụ ệ ớ ữ ư ẽ ể ớ ơ V i vi c áp d ng ch  đ  ti n l ng này s  có nh ng  u đi m h n so v i ch  đ ế ộ

ề ươ ở ữ ể ti n l ng cũ nh ng đi m sau:

ễ ể ả ơ ­ Cách tính toán đ n gi n, rõ ràng, d  hi u.

ả ượ ậ ố ể ủ ọ ộ ả ­ Luôn b o đ m đ c thu nh p t i thi u c a cán b  công nhân viên trong m i tình

ủ hình kinh doanh c a công ty.

ế ộ ươ ế ệ ằ ẫ ộ ề ­ V n khuy n khích vi c tăng lao đ ng b ng ch  đ  l ả ng m m tr  hàng tháng

ớ ươ ứ ị cùng v i l ng c ng xác đ nh theo % doanh thu.

ắ ơ ả ủ ổ ứ ề ươ ả ả ­ Đ m b o đúng nguyên t c c  b n c a t ch c ti n l ố ộ ng, đó là t c đ  tăng năng

ơ ố ề ươ ấ ộ ộ ộ su t lao đ ng nhanh h n t c đ  tăng ti n l ng. Do đó, giúp cho cán b  công nhân viên

ộ ố ệ ổ ị có cu c s ng  n đ nh và yên tâm làm vi c.

ề ươ ươ ớ ượ ứ ớ ị Ti n l ng theo ph ng pháp m i đ c xác đ nh theo công th c (*) v i k = 0,8%

ệ ố ẽ ượ ị ở ệ (cách xác đ nh h  s  k s  đ c trình bày bi n pháp 3).

ị ủ ươ ơ ị ủ ớ ề 3.   Xác đ nh t ỷ ệ  l % c a l ng m m so v i doanh thu c a các đ n v , xí

ệ ố ệ nghi p trong Công ty (h  s  k).

ố ớ ừ ộ ệ ố ư ệ ơ ị ề   Đ i v i t ng đ n v , xí nghi p trong Công ty có m t h  s  k khác nhau nh ng đ u

ượ ớ ị ươ ế ở ư ư ỉ ươ đ c xác đ nh v i ph ng pháp nh  nhau. Vì th , đây ch  xin đ a ra ph ng pháp xác

71

ế ủ ố ớ ệ ố ậ ố ộ ị đ nh h  s  k cho kh i gián ti p c a Công ty, còn đ i v i các b  ph n khác ta cũng tính

ươ theo cách t ng t ự .

ướ ệ ữ ề ươ ầ ố ị Tr c tiên, ta c n xác đ nh m i quan h  gi a doanh thu (X) và ti n l ng (Y) căn

ố ệ ổ ề ươ ủ ố ợ ứ c  vào s  li u t ng h p doanh thu và ti n l ế ng c a kh i gián ti p trong 2 năm (24

ụ ầ ươ ươ ấ ỏ tháng) g n đây (1998&1999). Sau đó áp d ng ph ng pháp bình ph ng nh  nh t ta tìm

ượ ố ể ệ ệ ữ ụ ể ố ị đ c hàm s  th  hi n m i quan h  gi a X và Y. C  th , ta tính các giá tr  có liên quan và

ả ợ ổ t ng h p vào b ng sau:

ả (Xem b ng trang sau)

Xx

X

i

i

(cid:0) (cid:0) Trong đó:

YYy i

i

(cid:0) (cid:0)

Y,X

ủ ị và : Giá tr  trung bình c a X,Y

ủ : Doanh thu c a tháng i. Xi

ề ươ ủ : Ti n l ng c a tháng i. Yi

ừ ả ế ả ổ ợ ượ T  b ng t ng h p k t qu  tính toán trên ta tính đ c các ướ ượ c l ng bình ph ươ   ng

ứ ấ ỏ nh  nh t theo công th c sau:

xy i

i

a

2

x

i

(cid:0) (cid:0) (cid:0)

XaYb

(cid:0) (cid:0)

ố ượ Thay s  vào ta tính đ c:

a = 0,012.328.699

b = ­13.717.302

ố ươ ệ ể ậ ồ ữ ề ươ V y hàm h i quy bi u hi n m i t ng quan gi a ti n l ng và doanh thu là:

Y = 0,012.328.699X ­ 13.717.302

ệ ố ươ ự ụ ữ ế ộ ượ H  s  t ng quan r đo s  ph  thu c tuy n tính gi a X và Y đ ị c xác đ nh theo

ứ công th c sau:

yx i

i

r

2

y

2 .x i

i

(cid:0) (cid:0) = 0,96 (cid:0) (cid:0)

ấ ự ụ ấ ớ ị ủ ư ữ ế ộ Giá tr  c a r nh  trên cho th y s  ph  thu c tuy n tính gi a X và Y r t l n.

ấ ượ ệ ữ ề ươ ố ư Sau khi th y đ c m i quan h  gi a ti n l ng và doanh thu nh  trên, ta đi xác

ệ ố ư ị đ nh h  s  k nh  sau:

72

ươ ề ươ ề ổ ươ ế ộ L ng m m = T ng ti n l ng ­ L ng ch  đ

= 66.768.718 ­ 16.630.880

= 50.137.838

ị ị (Các giá tr  trên là các giá tr  trung bình).

(cid:0) ậ V y: k =  = 0,8%

73

K TẾ  LU NẬ

ạ ề ậ ự ề ế ạ ả ậ ộ Tóm l i, lu n văn này đã đ  c p đ n th c tr ng v  công tác qu n lý lao đ ng ­

ề ươ ừ ụ ủ ệ ộ ị ti n l ng hi n nay c a Công ty D ch v  Hàng không sân bay N i Bài (NASCO). T  đó,

ơ ữ ệ ệ ế ằ ộ ị ư đ a ra m t vài ki n ngh  và bi n pháp nh m hoàn thi n h n n a công tác này.

ư ợ ể ề ặ ổ ứ M c dù còn nhi u đi m ch a h p lý trong công tác t ộ  ch c lao đ ng ­ ti n l ề ươ   ng

ư ệ ế ắ ắ ọ ớ ộ ủ nh ng v i vi c chú tr ng đ n công tác này c a công ty thì ch c ch n công tác lao đ ng ­

ề ươ ẽ ộ ủ ụ ệ ộ ị ti n l ng c a công ty D ch v  Hàng không sân bay N i Bài ngày s  m t hoàn thi n, phù

ớ ặ ư ủ ủ ể ẽ ề ấ ợ h p v i đ c đi m tính ch t kinh doanh c a công ty cũng nh  c a ngành. Đi u đó s  góp

ể ầ ữ ị ph n giúp cho công ty nói riêng và ngành hàng không ngày càng phát tri n, gi đúng v  trí

ộ ề ủ ọ quan tr ng c a mình trong toàn b  n n kinh t ế .

67

TÀI LI U THAM KH O

ứ ạ ố ế 1/ PGS. PTS.Ph m Đ c Thành và PTS.Mai Qu c Chánh, Giáo trình: Kinh t Lao

ườ ụ ng ĐHKTQD, NXB Giáo d c, 1998. đ ngộ , Tr

ạ ị ạ ộ 2/ PGS.PTS Ph m Th  Gái, , NXB Giáo trình: Phân tích ho t đ ng kinh doanh

ụ Giáo d c, 1997.

ế ộ ề ươ ả ị ậ ậ ộ ộ   ớ  T p 1 và T p  4, B  Lao đ ng 3/ Các văn b n quy đ nh ch  đ  li n l ng m i,

ươ ộ ­ Th ng binh và Xã h i, 1993

ư ướ ẫ ươ ố ớ ứ ự ộ ị 4/ Thông t H ng d n ph ng pháp xây d ng đ nh m c lao đ ng đ i v i các

ệ ướ doanh nghi p nhà n c.

68