Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Công tác lập, kiểm tra và phân tích báo cáo tài chính ở các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP HỒ CHÍ MINH (cid:9)

NGUYỄN NGỌC HIỆP

CÔNG TÁC LẬP, KIỂM TRA VÀ PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH Ở CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM HIỆN NAY - THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP

CHUYÊN NGÀNH : KẾ TOÁN MÃ SỐ

: 60.34.30

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC

PGS.TS HÀ XUÂN THẠCH

TP.HỒ CHÍ MINH - NĂM 2010

LỜI CẢM ƠN ---(cid:35)(cid:34)---

Để hoàn thành luận văn thạc sĩ với tên đề tài: “CÔNG TÁC LẬP, KIỂM

TRA VÀ PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH Ở CÁC CÔNG TY CỔ

PHẦN NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM

HIỆN NAY-THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP”

Tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ chân thành và nhiệt tình của

PGS.TS-Hà Xuân Thạch và các thầy cô giáo khoa kế toán - kiểm toán trường

Đại Học Kinh Tế TPHCM.

Xin chân thành cảm ơn ban lãnh đạo các công ty cổ phần niêm yết, đồng

nghiêp đã hổ trợ, cung cấp số liệu để luận văn này được hoàn thành.

HỌC VIÊN

NGUYỄN NGỌC HIỆP

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

BCTC CBTT CTCK DN EPS FASB HASTC HĐQT : : : : : : : :

HOSE IAS IASC IFRS NĐT P/B P/E ROA ROE TSCĐ TTCK TTGDCK UBCKNN : : : : : : : : : : : : :

Upcom VAS VCSH XDCB : : : : Báo cáo tài chính Công bố thông tin Công ty chứng khoán Doanh nghiệp Thu nhập trên mỗi cổ phiếu Hội đồng chuẩn mực kế toán tài chính Trung tâm giao dịch chứng khoán Hà Nội Hội đồng quản trị Trung tâm giao dịch chứng khoán Thành Phố Hồ Chí Minh Chuẩn mực kế toán quốc tế Uỷ ban xây dựng các chuẩn mực kế toán quốc tế Chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế Nhà đầu tư Hệ số giá trên sổ sách một cổ phiếu Hệ số giá trên thu nhập một cổ phiếu Lợi nhuận trên tổng tài sản Suất sinh lời trên mỗi cổ phiếu Tài sản cố định Thị trường chứng khoán Trung tâm giao dịch chứng khoán Uỷ ban chứng khoán Nhà nước Thị trường đăng ký cổ phiếu của công ty đại chúng chưa niêm yết Chuẩn mực kế toán Việt Nam Vốn chủ sở hữu Xây dựng cơ bản

MỤC LỤC

--(cid:87)(cid:88)--

0CHƯƠNG 1 : 1CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC LẬP, KIỂM TRA VÀ PHÂN

LỜI MỞ ĐẦU 1

TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH ........................................................................................... 5 04

21.1 Tổng quan về hệ thống báo cáo tài chính doanh nghiệp ................................................. 5 14

31.1.1 Khái niệm,mục đích của báo cáo tài chính................................................................... 5 24

41.1.2 Đối tượng sử dụng báo cáo tài chính............................................................................ 5 34

51.1.3 Hệ thống báo cáo tài chính doanh nghiệp..................................................................... 5 45

61.1.4 Nội dung của hệ thống báo cáo tài chính...................................................................... 5 56

71.1.5 Nguyên tắc lập,trình bày báo cáo tài chính và kỳ lập báo cáo tài chính...................... 5 69

81.2 Tổng quan về kiểm tra báo cáo tài chính doanh nghiệp ................................................ 5 712

91.2.1 Bản chất và mục đích của kiểm tra báo cáo tài chính doanh nghiệp .......................... 5 812

1 01.2.2 Vai trò và tác dụng của kiểm tra báo cáo tài chính doanh nghiệp.............................. 5 913

1 11.2.3 Các nguyên tắc kiểm tra báo cáo tài chính doanh nghiệp .......................................... 6 014

1 21.2.4 Các phương pháp kiểm tra và phạm vi kiểm tra báo cáo tài chính doanh nghiệp...... 6 115

1 31.3 Tổng quan về phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp .............................................. 6 217

1 41.3.1 Những vấn đề chung về phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp ........................... 6 317

1 51.3.2 Một số nội dung phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp ....................................... 6 420

1 61.4 Đặc điểm thông tin và chất lượng của báo cáo tài chính công bố trên thị trường chứng

khoán Việt Nam ............................................................................................................. 6 523

1 71.4.1 Các đặc điểm thông tin của báo cáo tài chính công bố trên TTCK Việt Nam .......... 6 623

1 81.4.2 Các đặc điểm chất lượng của báo cáo tài chính công bố trên TTCK Việt Nam ........ 6 726

1 91.5 Hệ thống báo cáo tài chính tại một số nước và hệ thống báo cáo tài chính quốc tế quy

định cho các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán .......................... 6 827

2 01.5.1 Hệ thống báo cáo tài chính tại một số nước ............................................................... 6 927

2 11.5.2 Hệ thống báo cáo tài chính quốc tế quy định cho các công ty cổ phần niêm yết....... 7 028

Kết Luận Chương 1

2 2CHƯƠNG 2 : 2 3THỰC TRẠNG CÔNG TÁC LẬP, KIỂM TRA VÀ PHÂN TÍCH

BÁO CÁO TÀI CHÍNH Ở CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN NIÊM YẾT TRÊN THỊ

TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM HIỆN NAY ................................................. 7 130

2 42.1 Khái quát chung về thi trường chứng khoán Việt Nam................................................. 7 230

2 52.1.1 Sự ra đời và tổng quan của thị trường chứng khoán Việt Nam

(HOSE,HASTC,UPCOM) ................................................................................................... 7 330

2 62.1.2 Vai trò của thị trường chứng khoán Việt Nam và vai trò của công ty niêm yết đối với

nền kinh tế Việt Nam ........................................................................................................... 7 432

2 72.1.3 Toàn cảnh kết quả giao dịch của thị trường chứng khoán Việt Nam ngày 30/09/2009

............................................................................................................................................. 7 534

2 8 2.2 Những khác biệt thực tế giữa VAS và IFRS có thể ảnh hưởng lớn đến đối tượng sử

dụng BCTC ................................................................................................................... 7 637

2 92.2.1 Các khoản mục trên bảng cân đối kế toán.................................................................. 7 737

3 02.2.2 Các khoản mục trên báo cáo kết quả kinh doanh ....................................................... 7 838

3 12.3 Thực trạng công tác lập,kiểm tra và phân tích báo cáo tài chính ở các công ty cổ phần

niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay ............................................ 39

3 22.3.1 Thực trạng công tác lập và trình bày báo cáo tài chính ở các công ty cổ phần niêm yết

trên thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay ........................................................... 7 939

3 32.3.2 Thực trạng công tác kiểm tra báo cáo tài chính ở các công ty cổ phần niêm yết trên

thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay .................................................................. 8 052

3 42.3.3 Thực trạng công tác phân tích báo cáo tài chính ở các công ty cổ phần niêm yết trên

thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay .................................................................. 8 154

3 52.3.4 Đánh giá thực trạng công tác lập,kiểm tra và phân tích báo cáo tài chính ở các công

ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay........................... 8 256

Kết Luận Chương 2

3 6CHƯƠNG 3: 3 7GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC LẬP,KIỂM TRA VÀ PHÂN

TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH Ở CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN NIÊM YẾT TRÊN

THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM.............................................................. 8 365

3 83.1 Nguyên tắc và quan điểm hoàn thiện công tác lập, kiểm tra và phân tích báo cáo tài

chính ở các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam. ............ 8 465

3 93.1.1 Nguyên tắc hoàn thiện ................................................................................................ 8 565

4 03.1.2 Quan điểm hoàn thiện................................................................................................. 8 666

4 13.2 Điều kiện để hoàn thiện công tác lập, kiểm tra và phân tích báo cáo tài chính ở các

công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam................................. 8 767

4 23.3 Các giải pháp hoàn thiện công tác lập, kiểm tra và phân tích báo cáo tài chính ở các

công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam................................. 8 877

4 33.3.1Các giải pháp hoàn thiện công tác lập và trình bày báo cáo tài chính ở các công ty cổ

phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam ........................................................ 8 977

4 43.3.2 Các giải pháp hoàn thiện công tác kiểm tra báo cáo tài chính ở các công ty cổ phần

niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam ................................................................. 9 084

4 53.3.3 Các giải pháp hoàn thiện công tác phân tích báo cáo tài chính ở các công ty cổ phần

niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam ................................................................. 9 187

Kết Luận Chương 3

Kết Luận Chung Đề Tài

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC MINH HOẠ

LỜI MỞ ĐẦU

Tính cấp thiết khi chọn đề tài:

Thị trường chứng khoán Việt Nam đã đi vào hoạt động từ năm 2000 đến

nay. Để bảo vệ quyền lợi và đưa ra quyết định đầu tư đúng đắn cho nhà đầu tư thì

thông tin tài chính - thể hiện qua các báo cáo tài chính là rất quan trọng và cần

thiết. Thông tin trên báo cáo tài chính là cơ sở nền tảng để đưa ra các quyết định

về quản lý, đầu tư và vay nợ. Các đối tượng sử dụng báo cáo tài chính bao gồm

những người bên ngoài công ty (các nhà đầu tư, chủ nợ, Nhà nước…) và những

người bên trong công ty (người quản lý, nhân viên…). Hiện nay, chất lượng, mức

độ đáng tin cậy của báo cáo tài chính là chưa cao, chưa đáp ứng được yêu cầu của

đối tượng sử dụng thông tin.

Hơn nữa, từ năm 2007 Việt Nam trở thành thành viên chính thức của tổ chức

thương mại thế giới WTO, trong đó có cam kết rằng Việt Nam sẽ phải mở cửa thị

trường tài chính. Trong điều kiện đã là thành viên chính thức của tổ chức này, các

hoạt động đầu tư, giao dịch trên thị trường vốn, thị trường chứng khoán sẽ thu hút

ngày càng nhiều các nhà đầu tư mước ngoài. Vì vậy kế toán trở thành một ngành

quan trọng giúp hổ trợ công việc quản lý kinh doanh trọng phạm vi của quốc gia và

cả thế giới. Hệ thống kế toán Việt Nam cần phải dần đổi mới và hoàn thiện, làm thế

nào các chuẩn mực kế toán Việt Nam phải gần với các chuẩn mực kế toán quốc tế;

các báo cáo tài chính tại các công ty phải được chuẩn bị đầy đủ, chuyên nghiệp, tính

minh bạch phải được chú trọng ... nhằm bảo vệ lợi ích hợp pháp cho nhà đầu tư,

nâng cao trách nhiệm pháp lý của công ty.

Hoàn thiện công tác lập, kiểm tra và phân tích báo cáo tài chính không chỉ

đem lại lợi ích cho bản thân công ty mà còn mang lại lợi ích thiết thực cho các đối

tượng khác. Thông tin cung cấp trên báo cáo tài chính giúp cho các đối tượng sử

dụng ra quyết định thích hợp. Những người sử dụng báo cáo tài chính có thể đánh

giá khái quát tình hình tài chính của công ty, những người này cần phải biết triển

vọng về thu nhập của công ty như thế nào? công ty có vững mạnh tài chính hay

không? khả năng và trách nhiệm thanh toán như thế nào? Thông tin của báo cáo tài

chính là căn cứ quan trọng cho việc đề ra các quyết định về quản lý, điều hành hoạt

động sản xuất kinh doanh, hoặc đầu tư vào công ty của các chủ doanh nghiệp, chủ

sở hữu, các chủ nợ hiện tại và tương lai của công ty.

Để có được báo cáo tài chính chuyện nghiệp, chất lượng cao, đáng tin cậy

về số liệu tài chính.khi công bố trên thị trường chứng khoán, đáp ứng tốt yêu cầu

của đối tượng sử dụng thông tin (nhà đầu tư, nhà quản tri, ngân hàng…) và đưa ra

quyết định đầu tư; các công ty cổ phần niêm yết cần phải hoàn thiện hơn nữa công

tác lâp, kiểm tra và phân tich báo cáo tài chính tại công ty. Đây cũng là lý do tác giả

chọn đề tài cho luận văn cao học của mình.

Mục đích nghiên cứu luận văn:

-Lý luận cơ bản về lập, kiểm tra và phân tích báo cáo tài chính ở các công ty

và công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam.

-Nghiên cứu thực trạng lập, kiểm tra và phân tích báo cáo tài chính ở các

công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay.

-Đưa ra các quan điểm, giải pháp hoàn thiện công tác lập, kiểm tra và phân

tích báo cáo tài chính ở các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam.

Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:

-Hệ thống báo cáo tài chính và số liệu báo cáo tài chính từ năm 2002 đến

tháng 09/2009 của một số công ty niêm yết trên thị trướng chứng khoán Việt Nam.

Phương pháp nghiên cứu:

-Phương pháp duy vật biện chứng, khảo sát thực tế, thống kê toán học, phân

tích, so sánh, phỏng vấn.

Những đóng góp của luận văn:

- Khái quát, hệ thống hoá những vấn đề lý luận cơ bản về công tác lập,

kiểm tra và phân tích báo cáo tài chính.

- Thực trạng công tác công tác lập, kiểm tra và phân tích báo cáo tài chính

ở các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay.

- Tầm quan trọng, ý nghĩa của báo cáo tài chính và của công tác tác lập,

kiểm tra và phân tích báo cáo tài chính ở các công ty cổ phần niêm yết trên thị

trường chứng khoán Việt Nam.

- Các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác lập, kiểm tra và phân tích báo cáo

tài chính để giúp thị trường chứng khoán Việt Nam có được những báo cáo tài

chính chuyên nghiệp, chất lượng cao, số liệu chính xác.

Bố cục của luận văn:

Ngoài phần giới thiệu mở đầu và kết luận, nội dung của đề tài có 3 chương

trình bày trong 96 trang và 15 phụ lục để minh hoạ cho đề tài.

CHƯƠNG 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC LẬP, KIỂM TRA

VÀ PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH

1.1 Tổng quan về hệ thống báo cáo tài chính doanh nghiệp

1.1.1 Khái niệm, mục đích của báo cáo tài chính

Khái niệm: báo cáo tài chính là báo cáo phản ánh theo một cấu trúc chặt chẽ

tình hình tài chính, kết quả kinh doanh của một doanh nghiệp(CMKTVN số 21).

Mục đích: báo cáo tài chính dùng để cung cấp thông tin về tình hình tài chính,

tình hình kinh doanh và các luồng tiền của một doanh nghiệp, đáp ứng yêu cầu quản

lý của chủ doanh nghiệp, cơ quan Nhà nước và nhu cầu hữu ích của những người sử

dụng trong việc đưa ra các quyết định quản lý, điều hành hoạt động sản xuất kinh

doanh hoặc đầu tư, cho vay đối với doanh nghiệp. Báo cáo tài chính phải cung cấp

những thông tin của một doanh nghiệp về(CMKTVN số 21):

- Tài sản

- Nợ phải trả và vốn chủ sở hữu

- Doanh thu, thu nhập khác , chi phí kinh doanh và chi phí khác

- Lãi, lỗ và phân chia kết quả kinh doanh

- Thuế và các khoản nộp Nhà nước

- Tài sản khác có liên quan đến đơn vị kế toán

- Các luồng tiền

Ngoài các thông tin này, doanh nghiệp còn phải cung cấp các thông tin khác

trong “Bản thuyết minh báo cáo tài chính” nhằm giải trình thêm về các chỉ tiêu đã

phản ánh trên các báo cáo tài chính tổng hợp và các chính sách kế toán đã áp dụng

để ghi nhận các nghiệp vụ kinh tế phát sinh, lập và trình bày báo cáo tài chính.

1.1.2 Đối tượng sử dụng báo cáo tài chính

Báo cáo tài chính của doanh nghiệp có thể được sử dụng bởi nhiều đối tượng

khác nhau, mỗi đối tượng sử dụng thông tin trên báo cáo tài chính với mục đích sử

dụng riêng. Để có một hệ thống báo cáo tài chính tốt, kế toán cần nghiên cứu đầy đủ

về đối tượng sử dụng báo cáo tài chính như một mục tiêu cung cấp thông tin chủ

yếu.

Xét quan hệ với hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, có thể chia

đối tượng sử dụng thành các nhóm: nhóm những người đưa ra quyết định trong

doanh nghiệp và nhóm những người đưa ra quyết định ngoài doanh nghiệp. Đối

tượng sử dụng chủ yếu là nhóm những người đưa ra quyết định ngoài doanh nghiệp.

Những người này thường không có quan hệ trực tiếp với các hoạt động kinh doanh

của doanh nghiệp (các cổ đông hiện tại, các nhà đầu tư, nhà cung cấp, khách hàng,

chủ nợ, ngân hàng, các nhà phân tích và tư vấn tài chính, cơ quan Thuế, liên đoàn

lao động…và thậm chí cả các đối thủ cạnh tranh của doanh nghiệp. Tuy nhiên đối

tượng sử dụng ngoài doanh nghiệp cũng được chia thành nhiều đối tượng khác nhau

theo lợi ích và cách sử dụng thông tin trên báo cáo tài chính:

Một số nhà đầu tư cá nhân thường chỉ quan tâm đến lợi nhuận và khả năng

sinh lời được trình bày trên báo cáo tài chính. Do hạn chế về trình độ kế toán tài

chính họ chủ yếu xem xét phần diễn giải các chỉ tiêu liên quan đến lợi nhuận, đối

với nhóm người dùng này báo cáo đã được kiểm toán được xem là đáng tin cậy

nhất.

Các chuyên gia phân tích tài chính, nhà đầu tư lớn, chủ nợ,…xem xét báo cáo

tài chính rất kỹ lưỡng nhất là trước khi đưa ra quyết định đầu tư lớn, cho vay hay

liên quan đến các khoản tiền, tài sản lớn , ở nhóm này cò trình độ cao về kế toán tài

chính.

Còn với mục tiêu ra quyết định cho hoạt động kinh doanh trực tiếp của doanh

nghiệp các nhà quản trị thường quan tâm đến báo cáo quản trị nội bộ được lập khác

so với báo cáo tài chính.

1.1.3 Hệ thống báo cáo tài chính doanh nghiệp

Hệ thống báo cáo tài chính doanh nghiệp ban hành theo quyết định

15/2006/QĐ-BTC ngày 20/03/2006 do Bộ Tài Chính ban hành quy định chế độ kế

toán tài chính định kỳ bắt buộc doanh nghiệp phải lập và nộp bao gồm:

Mẫu số B01-DN - Bảng cân đối kế toán

Mẫu số B02-DN - Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh

Mẫu số B03-DN - Báo cáo lưu chuyển tiên tệ

Mẫu số B09-DN - Thuyết minh báo cáo tài chính

1.1.4 Nội dung của hệ thống báo cáo tài chính

Bảng cân đối kế toán-mẫu số B01-DN

Bảng cân đối kế toán là báo cáo tài chính tổng hợp về tình hình vốn chủ sở

hữu, công nợ phải trả và tài sản của doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định.Các

thông tin trên Bảng cân đối kế toán mô tả tình hình tài chính của doanh nghiệp tại

một thời điểm xác định.

Nội dung của Bảng cân đối kế toán bao gồm các yếu tố về: tài sản, nợ phải trả

và nguồn vốn chủ sở hữu.

Theo chuẩn mực kế toán số 01, các yếu tố này được quy định cụ thể như sau:

(cid:153) Tài sản: là nguồn lực do doanh nghiệp kiểm soát và có thể thu được lợi ích

kinh tế trong tương lai

Lợi ích kinh tế trong tương lai của một tài sản là tiềm năng làm tăng nguồn

tiền và các khoản tương đương tiền của doanh nghiệp hoặc làm giảm bớt các khoản

tiền mà doanh nghiệp phải chi ra. Việc tạo ra lợi ích trong tương lai của tài sản được

thể hiện trong nhiều trường hợp khác nhau như:

(cid:57) Tài sản được sử dụng một cách đơn lẻ hoặc kết hợp với các tài sản khác

trong sản xuất để bán hay cung cấp dịch vụ cho khách hàng.

(cid:57) Tài sản nắm giữ để bán hoặc trao đổi lấy tài sản khác.

(cid:57) Tài sản dùng để thanh toán các khoản nợ phải trả.

(cid:57) Tài sản dùng để phân phối cho các chủ sở hữu doanh nghiệp.

Xét về hình thái biểu hiện, tài sản của doanh nghiệp có thể tồn tại dưới dạng

hữu hình hoặc vô hình.

Tài sản của doanh nghiệp được hình thành từ các giao dịch hoặc các sự kiện

đã qua như: góp vốn, mua sắm, tự sản xuất, được cấp, biếu tặng. Các giao dịch hoặc

các sự kiện dự kiến sẽ phát sinh trong tương lai không làm tăng tài sản. Tài sản

được tạo ra thường đi kèm với quá trình phát sinh chi phí mang lại lợi ích trong

tương lai, trừ một số trường hợp đặc biệt như góp vốn, nhận biếu tặng, viện trợ…

(cid:153) Nợ phải trả:là nghĩa vụ hiện tại của doanh nghiệp phát sinh từ các giao

dịch và sự kiện đã qua mà doanh nghiệp phải thanh toán từ các nguồn lực của mình.

Nợ phải trả xác định nghĩa vụ hiện tại của doanh nghiệp khi doanh nghiệp

nhận về một tài sản, tham gia một cam kết hoặc phát sinh các nghĩa vụ pháp lý.

Việc thanh toán các nghĩa vụ hiện tại có thể được thực hiện bằng nhiều cách như:trả

bằng tiền hoặc tài sản, hoặc cung cấp dịch vụ, hoặc được trả bằng một khoản nợ

khác, hoặc chuyển đổi thành vốn chủ…

Nợ phải trả phát sinh từ các giao dịch và sự kiên đã qua như mua hàng hoá

chưa trả tiền, sử dụng dịch vụ chưa thanh toán, vay nợ, cam kết bảo hành hàng hoá,

cam cam kết nghĩa vụ hợp đồng, phải trả nhân viên, thuế phải nộp, phải trả khác.

(cid:153) Vốn chủ sở hữu: là giá trị vốn của doanh nghiệp, được tính bằng số chênh

lệch giữa giá trị tài sản của doanh nghiệp trừ(-) Nợ phải trả.

Vốn chủ sở hữu được phản ánh trong Bảng cân đối kế toán gồm: vốn của các

nhà đầu tư, thặng dư vốn cổ phần, lợi nhuận giữ lại, các quỹ, lợi nhuận chưa phân

phối, chênh lệch tỷ giá và chênh lệch đánh giá lại tài sản.

Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh-mẫu số B02-DN

Báo cáo kết quả kinh doanh là báo cáo tài chính phản ánh khả năng sinh lời

của doanh nghiệp sau một kì kinh doanh nhất định. Nếu như Bảng cân đối kế toán

là báo cáo về tình hình tài chính của doanh nghiệp tại một thời điểm thì báo cáo kết

quả kinh doanh cho biết kết quả của việc kinh doanh sau một kì kế toán. Các yếu tố

cơ bản của báo cáo kết quả kinh doanh bao gồm: Doanh thu, chi phí, lãi hoặc lỗ.

Báo cáo kết quả kinh doanh thể hiện mối quan hệ:Doanh thu-Chi phí=Lãi(Lỗ).

Các yếu tố này được định nghĩa như sau:

(cid:131) Doanh thu và thu nhập khác: là tổng giá trị các lợi ích kinh tế doanh

nghiệp thu được trong kỳ kế toán, phát sinh từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh

thông thường và các hoạt động khác của doanh nghiệp, góp phần làm tăng vốn chủ

sở hữu, không bao gồm khoản góp vốn của cổ đông hoặc chủ sở hữu.

(cid:131) Chi phí: là tổng giá trị các khoản làm giảm lợi ích kinh tế doanh nghiệp

trong kỳ kế toán dưới hình thức các khoản tiền chi ra, các khoản khấu trừ tài sản

hoặc các khoản phát sinh nợ dẫn đến làm giảm vốn chủ sở hữu, không bao gồm các

khoản phân phối cho cổ đông hoặc chủ sở hữu.

Doanh thu, thu nhập khác và chi phí được trình bày trong Báo cáo kết quả

hoạt động kinh doanh để cung cấp thông tin cho việc đánh giá năng lực của doanh

nghiệp trong việc tạo ra các nguồn tiền và các khoản tương đương tiền trong tương

lai.

Báo cáo lưu chuyển tiên tệ-mẫu số B03-DN

Báo cáo này có nhiệm vụ phản ánh các khoản phải thu, chi tiền trong kinh

doanh theo từng hoat động: hoạt động kinh doanh, hoạt động đầu tư và các hoạt

động tài chính. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ cho người sử dụng thông tin đánh giá

được hiệu quả của từng loại hoạt động của doanh nghiệp, biết được tiền của doanh

nghiệp được sử dụng như thế nào. Thông qua báo cáo lưu chuyển tiền tệ có thể đánh

giá khả năng tạo ra tiền trong tương lai của doanh nghiệp, khả năng thanh toán và

nhu cầu tài chính cho đầu tư trong tương lai của doanh nghiệp.

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ phải trình bày được các thông tin về luồng tiền sau:

(cid:131) Luồng tiền thu được từ hoạt động kinh doanh: là luồng tiền phát sinh từ các

hoạt động tạo ra chủ yếu của doanh nghiệp và các hoạt động khác không phải là các

hoạt động đầu tư hay hoat động tài chính.

(cid:131) Luồng tiền thu được từ hoạt động đầu tư: là luồng tiền phát sinh từ các hoạt

động mua sắm, xây dựng, thanh lý, nhượng bán các tài sản dài hạn và các khoản

dầu tư khác không thuộc các khoản tương đương tiền.

(cid:131) Luồng tiền từ hoạt động tài chính là luồng tiền phát sinh từ các hoạt động

tạo ra các thay đổi về quy mô và kết cấu của vốn chủ sở hữu và vốn vay doanh

nghiệp.

Theo quy định hiện hành báo cáo lưu chuyển tiền tệ được lập theo hai phương

pháp: gián tiếp và trực tiếp.

Thuyết minh báo cáo tài chính-mẫu số B09-DN

Là báo cáo giải trình chi tiết các chỉ tiêu tài chính đã trình bày trong các báo

cáo trên, bên cạnh đó thuyết minh còn đưa ra một số thông tin khác có liên quan đến

tình hình kinh doanh, hoạt động của doanh nghiệp. Thuyết minh báo cáo tài chính

làm cho các thông tin tài chính trở nên rõ ràng, minh bạch và dễ sử dụng hơn đối

với hầu hết các đối tượng sử dụng thông tin kế toán.

1.1.5 Nguyên tắc lập,trình bày báo cáo tài chính và kỳ lập báo cáo tài chính

1.1.5.1 Nguyên tắc lập và trình bày báo cáo tài chính

Việc lập và trình bày báo cáo tài chính phải tuân thủ sáu nguyên tắc được quy

định tại Chuẩn mực kế toán 21-Trình bày báo cáo tài chính, gồm:

Nguyên tắc hoạt động liên tục

Báo cáo tài chính thường được lập trên giả thiết rằng đang hoạt đông và sẽ tiếp

tục hoạt động trong một tương lai có thể thấy được. Nói cách khác doanh nghiệp

không có dự định hoặc không cần phải giải thể, hay thu hẹp đáng kể quy mô hoạt

động của mình. Ngược lại, nếu doanh nghiệp có dự định hay cần phải làm như vậy

thì báo cáo tài chính phải lập trên một cơ sở khác và phải khai báo về cơ sở này.

Cơ sở dồn tích

Để đạt được các mục tiêu của mình, các báo cáo tài chính được lập trên cơ sở

dồn tích. Theo đó, ảnh hưởng của các nghiệp vụ và sự kiện được ghi nhận khi

chúng xảy ra (chứ không phải khi thu tiền hay thanh toán tiền) và chúng được ghi

chép vào sổ kế toán đồng thời trên báo cáo tài chính vào thời kỳ mà chúng có liên

quan.

Nguyên tắc nhất quán

Nguyên tắc này đòi hỏi doanh nghiệp áp dụng các khái niệm, nguyên tắc

chuẩn mực, phương pháp tính toán nhất quán từ kỳ này sang kỳ khác.

Trọng yếu và tập hợp

Nguyên tắc này cho rằng nếu có những sai sót nhỏ, không trọng yếu có thể

chấp nhận được nếu các khoản mục này không làm ảnh hưởng đến tính trung thực

và hợp lý của báo cáo tài chính, tức là không làm thay đổi quyết định của những

người sử dụng thông tin. Đồng thời thông tin cung cấp phải dựa trên cơ sở tập hợp

đầy đủ, không phát tán rải rác làm nhiễu thông tin cho người đưa ra quyết định.

Nguyên tắc bù trừ

Khi ghi nhận các giao dịch kinh tế và các sự kiện để lập và trình bày báo cáo

tài chính không được bù trừ tài sản và công nợ, mà phải trình bày riêng biệt tất cả

các khoản mục tài sản và công nợ trên báo cáo tài chính.

Bù trừ doanh thu, thu nhập khác và chi phi khi được bù trừ theo quy định một

chuẩn mực kế toán khác hoặc một số giao dịch ngoài hoạt động kinh doanh thông

thường của doanh nghiệp thì được bù trừ khi ghi nhận giao dịch và trình bày báo

cáo tài chính , ví dụ:

o Đối với hoạt động kinh doanh chứng khoán ngắn hạn:

Lãi(lỗ) bán chứng khoán = thu bán chứng khoán - giá gốc chứng khoán

o Đối với hoạt động kinh doanh ngoại tệ:

Lãi(lỗ)mua bán ngoại tệ = thu bán ngoại tệ - giá mua ngoại tệ

o Các khoản mục được bù trừ được trình bày: số lãi(hoặc lỗ thuần)

Nguyên tắc có thể so sánh

Theo nguyên tắc có thể so sánh giữa các kỳ kế toán, trong các báo cáo tài

chính như: Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, Báo cáo

lưu chuyển tiền tệ phải trình bày các số liệu để so sánh, cụ thể:

(cid:131) Đối với Bảng cân đối kế toán:

- Bảng cân đối kế toán năm phải trình bày số liệu so sánh theo từng chỉ tiêu

tương ứng được lập vào cuối kỳ kế toán năm trước gần nhất (Số đầu năm).

- Bảng cân đối kế toán quý phải trình bày số liệu so sánh từng chỉ tiêu tương

ứng được lập vào cuối kỳ kế toán năm trước gần nhất (Số đầu năm).

(cid:131) Đối với báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh:

- Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh năm phải trình bày số liệu so sánh

theo từng chỉ tiêu tương ứng được lập cho kỳ kế toán năm trước.

- Báo cáo kết quả hoạt đông kinh doanh lập theo kỳ kế toán quý phải trình

bày số liệu của quý báo cáo và số luỹ kế từ đầu năm đến ngày lập báo cáo

tài chính quý và có thể có số liệu so sánh theo từng chỉ tiêu của Báo cáo

kết quả hoạt động kinh doanh quý cùng kỳ năm trước (quý này năm trước).

(cid:131) Đối với Báo cáo lưu chuyển tiền tệ:

- Báo cáo lưu chuyển tiền tệ năm phải trình bày số liệu so sánh theo từng chỉ

tiêu tương ứng được lập cho kỳ kế toán năm trước gần nhất (Năm trước).

- Báo cáo lưu chuyển tiền tệ quý phải trình bày số liệu luỹ kế từ đầu năm

đến ngày lập báo cáo tài chính quý và có thể số liệu so sánh theo từng chỉ

tiêu của báo cáo lưu chuyển tiền tệ quý cùng kỳ năm trước (Quý này năm

trước).

Để bảo đảm nguyên tắc so sánh, số liệu “năm trước” trong Báo cáo kết quả

hoạt động kinh doanh, Báo cáo lưu chuyển tiền tệ và Bản thuyết minh báo cáo

tài chính phải được điều chỉnh lại các số liệu trong các trường hợp:

- Năm báo cáo áp dụng chính sách kế toán khác với năm trước.

- Năm báo cáo phân loại chỉ tiêu báo cáo tài chính khác với năm trước.

- Kỳ kế toán”Năm báo cáo” dài hoặc ngắn hơn kỳ kế toán năm trước.

Ngoài ra trong Bản thuyết minh báo cáo tài chính còn phải trình bày rõ lý do

của sự thay đổi trên để người sử dụng hiểu rõ được báo cáo tài chính.

1.1.5.2 Kỳ lập báo cáo tài chính

Tất cả các doanh nghiệp thuộc các nghành, các thành phần kinh tế đều phải lập

và trình bày báo cáo tài chính năm. Các công ty, tổng công ty có các đơn kế toán

trực thuộc, ngoài việc lâp báo cáo tài chính năm của công ty, tổng công ty còn phải

lập báo cáo tài chính tổng hợp hoặc báo cáo tài chính hợp nhất vào cuối kỳ kế toán

năm dựa vào báo cáo tài chính của các đơn vị kế toán trực thuộc công ty, tổng công

ty.

Đối với doanh nghiệp Nhà nước, các doanh nghiệp niêm yết trên thị trường

chứng khoán phải lập báo cáo tài chính giữa niên độ dạng đầy đủ. Các doanh nghiệp

khác nếu tự nguyện lập báo cáo tài chính giữa niên độ thì được lưa chọn dạng đầy

đủ hoặc tóm lược. Đối với Tổng công ty Nhà nước và doanh nghiệp Nhà nước có

các đơn vị kế toán trực thuộc còn phải lập báo cáo tài chính tổng hợp hoặc báo cáo

tài chính hợp nhất giữa niên độ (việc lập báo cáo tài chính hợp nhất giữa niên độ

được thực hiện từ năm 2008).

Công ty mẹ và tập đoàn phải lập báo cáo tài chính hợp nhất giữa niên độ và

báo cáo tài chính hợp nhất vào cuối kỳ kế toán năm theo theo quy định của chuẩn

mực kế toán số 11 “Hợp nhất kinh doanh”

Các doanh nghiệp phải lập báo cáo tài chính theo kỳ kế toán năm là năm

dương lịch hoặc kỳ kế toán năm là 12 tháng tròn sau khi thông báo cho cơ quan

thuế. Trường hợp đặc biệt, doanh nghiệp được phép thay đổi ngày kết thúc kỳ kế

toán năm dẫn đến việc lập báo cáo tài chính cho một kỳ kế toán năm đầu tiên hay kỳ

kế toán năm cuối cùng có thể ngắn hoặc dài hơn 12 tháng nhưng không được vượt

quá 15 tháng.

Thời hạn nộp báo cáo tài chính, đối với doanh nghiệp Nhà nước phải nộp báo

cáo tài chính quý chậm nhất 20 ngày kể từ ngày kết thúc kỳ kế toán quý; đối với

Tổng công ty Nhà nước chậm nhất là 45 ngày. Báo cáo tài chính năm phải được nộp

chậm nhất 30 ngày đối với doanh nghiệp và 90 ngày đối với Tổng công ty Nhà

nước. Đối với các loại doanh nghiệp khác, nếu là doanh nghiệp tư nhân và công ty

hợp danh phải nộp báo cáo tài chính chậm nhất là 30 ngày kể từ ngày kết thúc kỳ kế

toán năm; đối với đơn vị kế toán khác thời hạn nộp báo cáo tài chính năm chậm

nhất là 90 ngày.

1.2 Tổng quan về kiểm tra báo cáo tài chính doanh nghiệp

1.2.1 Bản chất và mục đích của kiểm tra báo cáo tài chính doanh nghiệp

Đối với mọi đối tượng sử dụng báo cáo tài chính cũng như đối với những

người làm công tác kế toán, kiểm toán, việc kiểm tra báo cáo tài chính doanh nghiệp

là một khâu công việc vô cùng quan trọng, không thể thiếu trong quá trình sử dụng

thông tin ra quyết định.

Kiểm tra báo cáo tài chính là việc áp dụng các phương pháp, công cụ quản lý

nhằm so sánh quá trình lập báo cáo tài chính và kết quả của quá trình đó (các báo

cáo tài chính) với hệ thống chuẩn mực, quy định, chính sách tài chính, kế toán đã

định sẵn (bởi các doanh nghiệp, các cơ quan quản lý, cơ quan ban hành chế độ…).

Kiểm tra báo cáo tài chính không chỉ đơn thuần là để phát hiện ra các sai sót gian

lận có thể xảy ra trong báo cáo tài chính cũng như trong quá trình lập báo cáo tài

chính mà còn có vai trò đảm bảo độ tin cậy và phù hợp cho quá trình phân tích, sử

dụng thông tin trên báo cáo cũng như quá trình quyết toán, xét duyệt các báo cáo

này. Kiểm tra báo cáo tài chính là một công đoạn tương đối độc lập trong quá trình

quản lý, quá trình cung cấp thông tin tài chính. Kiểm tra báo cáo tài chính là một

phần không thể thiếu của kiểm tra kế toán.

Nếu chủ thể kiểm tra báo cáo tài chính là các đối tượng sử dụng thông tin

trong doanh nghiệp thì việc kiểm tra báo cáo tài chính là một chức năng nội tại của

quá trình hạch toán, lập báo cáo tài chính cũng như quá trình quản lý chung, việc

kiểm tra phục vụ cho quá trình quản trị tài chính của doanh nghiệp đảm bảo toàn bộ

hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp được thực hiện theo đúng những kế hoạch

và mục tiêu chung đã đề ra, sử dụng hiệu quả tài sản, tránh lãng phí các nguồn lực

và nâng cao giá trị của doanh nghiệp. Còn nếu chủ thể kiểm tra báo cáo tài chính là

các đối tượng sử dụng thông tin ngoài doanh nghiệp thì đối tượng này hầu như tách

biệt hoàn toàn với các nghiệp vụ thực tế hàng ngày và quá trình xử lý thông tin, mà

chỉ sử dụng kết quả của quá trình đó, do vậy với các đối tượng này, kiểm tra là khâu

công việc độc lập với quy trình lập báo cáo tài chính của doanh nghiệp.Vì vậy hình

thanh nên các cơ quan hay bộ phận chuyên đảm nhận chức năng kiểm tra báo cáo

tài chính doanh nghiệp.

1.2.2 Vai trò và tác dụng của kiểm tra báo cáo tài chính doanh nghiệp

Công tác kiểm tra báo cáo tài chính có vai trò hết sức quan trọng đối với hệ

thống kế toán, đối với các cơ quan Nhà nước, đối với các chủ sở hữu ,đối với nhà

quản trị tài chính doanh nghiệp…

- Đối với hệ thống kế toán: việc kiểm tra báo cáo tài chính giúp cho doanh

nghiệp nhận thức đươc tình hình tổ chức hệ thống thông tin kế toán của mình, phát

hiện được sai sót, yếu kém trong quá trình thực hiện công tác kế toán từ khâu lập

chứng từ đến khâu lập báo cáo tài chính. Từ những phát hiện đó doanh nghiệp có

thể đưa ra những điều chỉnh kịp thời về nhiều mặt: điều chỉnh báo cáo tài chính sau

khi kiểm tra nhằm cung cấp thông tin một cách trung thực và hợp lý cho người sử

dụng, hay rộng hơn là điều chỉnh nhằm hoàn thiện quy trình lập và trình bày báo

cáo của đơn vị, đánh giá đúng năng lực và trách nhiệm của đội ngũ cán bộ kế toán

của mình.

- Đối với Nhà nước: một mặt, công tác kiểm tra báo cáo tài chính doanh

nghiệp giúp Nhà nước, các cơ quan quản lý Nhà nước nắm bắt được tình hình tuân

thủ các chế độ kế toán tài chính, thống kê của Nhà nước. Mặt khác,việc kiểm tra

báo cáo tài chính doanh nghiệp cũng góp phần giúp cơ quan quản lý Nhà Nước

đánh giá được hiệu quả, tác dụng hay những tồn tại trong các chính sách tài chính

kế toán của Nhà nước. Đồng thời, việc kiểm tra báo cáo tài chính cũng giúp cho

Nhà nước có thể đánh giá và bảo vệ được các lợi ích của Nhà nước trong các doanh

nghiệp mà Nhà nước sở hữu vốn.

- Đối với các chủ sở hữu của doanh nghiệp và các đối tượng khác có liên

quan như ngân hàng, chủ nợ…việc kiểm tra báo cáo tài chính góp phần bảo vệ

quyền lợi hơp pháp, đồng thời giúp các đối tượng này giám sát quá trình huy

động,quản lý và sử dụng vốn đầu tư vào doanh nghiệp, giám sát việc thực hiện các

nguyên tắc và quy định tài chính, kiểm tra kế hoạch và tình hình thực hiện chính

sách phân phối lợi nhuận…

- Đối với nhà quản trị tài chính doanh nghiệp: việc kiểm tra báo cáo tài chính

giúp cho các nhà quản trị có được những thông tin chính xác hơn để có thể đánh giá

tình hình thực hiện kế hoạch và chính sách tài chính đã đề ra. Qua kiểm tra báo cáo

tài chính, nhà quản trị phát hiện nhiều tồn tại trong hoạt động sản xuất kinh doanh

của doanh nghiệp và có những chính sách điều chỉnh phù hợp với yêu cầu phát triển

doanh nghiệp của mình.

1.2.3 Các nguyên tắc kiểm tra báo cáo tài chính doanh nghiệp

Công tác kiểm tra báo cáo tài chính cần tuân thủ theo một số nguyên tắc cơ

bản sau:

- Tuân thủ pháp luật: việc tổ chức kiểm tra,giao trách nhiệm cho người kiểm

tra,thu thập thông tin liên quan phục vụ cho quá trình kiểm tra nhất thiết phải tuân

thủ đúng các quy định của pháp luật nói chung và quy định của doanh nghiệp nói

riêng, tránh việc lợi dụng kiểm tra để can thiệp, gây ảnh hưởng đến các hoạt đông

sản xuât kinh doanh của doanh nghiệp.

- Nguyên tắc chính xác và khách quan: việc kiểm tra báo cáo tài chính cần

được tiến hành trên cơ sở chính xác, khách quan, điều đòi hỏi người kiểm tra phải

có đủ trình độ, năng lực, bộ phận kiểm tra phải độc lập tương đối so với các đối

tượng kiểm tra khác.

- Nguyên tắc công khai, minh bạch: quá trình kiểm tra phải cần được công

khai trong từng khâu công việc, bao gồm: công khai quyết định kiểm tra, công khai

đối tượng, phạm vi, nội dung kiểm tra, kết quả, đánh giá, kiến nghị hay quyết định

xử lý sau khi kiểm tra.

- Nguyên tắc thường xuyên:việc kiểm tra báo cáo tài chính cần được tiến hanh

thường xuyên theo các kỳ lập báo cáo. Việc kiểm tra thường xuyên sẽ giúp doanh

nghiệp xây dựng được nề nếp kế toán, tài chính rõ ràng, minh bạch, đồng thời có thể

phát hiện sớm các sai sót để khắc phục.

- Nguyên tắc hiệu lực: đưa ra các kiến nghị, đề xuất xử lý sai phạm nếu có, các

đề xuất kiến nghị cần có mức độ hiệu lực nhất định. Có như vậy quá trình kiểm tra

báo cáo tài chính mới có tác dụng chấn chỉnh và duy trì kỷ luật tài chính trong

doanh nghiệp.

- Nguyên tắc hiệu quả: việc kiểm tra báo cáo tài chính không chỉ nhằm nục

đích phát hiện ra sai sót, vi phạm mà còn có tác dụng đề phòng, ngăn ngừa sai

phạm, ngăn ngừa các rủi ro về tài chính kế toán.

1.2.4 Các phương pháp kiểm tra và phạm vi kiểm tra báo cáo tài chính doanh

nghiệp

Các phương pháp kiểm tra báo cáo tài chính doanh nghiệp

Để kiểm tra quá trình lập và trình bày báo cáo tài chính doanh nghiệp hay

kiểm tra tính chính xác của các thông tin trên báo cáo tài chính, chủ thể kiểm tra có

thể áp dụng các phương pháp khác nhau sao cho phù hợp với mục đích kiểm tra.

Chủ thể kiểm tra có thể sử dụng độc lập hoặc kết hợp với các phương pháp kiểm tra

(cid:131) Phương pháp thực nghiệm:khi áp dụng phương pháp này người kiểm tra

thường phải tự mình rà soát ngược lại quy trình tính và lập các chỉ tiêu trên báo cáo,

nói cách khác người kiểm tra phải làm lại báo cáo theo quy chuẩn đã có. Kết quả

làm lại sẽ được so sánh, đối chiếu với các chỉ tiêu báo cáo. Ưu điểm phương pháp

này là sẽ cho kết quả chính xác. Tuy nhiên, lại đòi hỏi sử dụng nhiều thời gian và

công sức cho việc kiểm tra.

(cid:131) Phương pháp so sánh, đối chiếu: người kiểm tra có thể so sánh, đối chiếu

các chỉ tiêu trên báo cáo về mặt số học với các nguồn số liệu và các công thức tính

ra chỉ tiêu đó hoặc có thể so sánh, đối chiếu về mặt logic trong quy mô của từng chỉ

tiêu hay logic trong quan hệ giữa các chỉ tiêu của báo cáo tài chính. Ngoài ra người

kiểm tra có thể so sánh giữa định mức, kế hoạch, dự toán với thực tế hoặc so sánh

đối chiếu số liệu của cùng một loại báo cáo mà đơn vị phải nộp cho nhiều đối tượng

khác nhau. Trường hơp này đòi hỏi người kiểm tra phải kết hợp kiểm tra mang tính

xác minh với các đối tượng khác,người kiểm tra có thể gặp khó khăn hợp tác và chi

phí để tiến hành kiểm tra.

(cid:131) Phương pháp kiểm kê thực tế: người kiểm tra báo cáo tài chính có thể tiến

hành kiểm kê thực tế đối với một số chỉ tiêu trình bày trên báo cáo tài chính như:

tiền mặt, hàng tồn kho, tài sản cố định. Trong trường hợp này để đảm bảo tốt kết

quả tốt đòi hỏi có sự hợp tác đầy đủ của các đối tượng được kiểm tra và hao phí về

thời gian,tiền bạc cho kiểm tra tương đốo lớn, đòi hỏi sự am hiểu của người kiểm

tra về các đối tượng sẽ được kiểm kê(vật tư,hàng hóa…)

Phạm vi kiểm tra báo cáo tài chính doanh nghiệp

Tùy theo từng trường hợp, quá trình kiểm tra được thực hiện theo các phạm

vi sau:

- Kiểm tra chọn mẫu (kiểm tra điển hình): nguyên tắc chung là chọn ra một số

mẫu tiêu biểu của đối tượng kiểm tra để tiến hành phân tích, đánh giá, từ đó rút ra

những đánh giá chung về đối tượng kiểm tra. Phương pháp này chi phí thấp, tuy

nhiên, độ chính xác lại không cao, và có khả năng bỏ sót các vấn đề trọng yếu trên

báo cáo tài chính. Hơn nữa, người kiểm tra có thể gặp nhiều khó khăn trong việc

xác định quy mô mẫu hợp lý cho cuộc kiểm tra.

- Kiểm tra trọng điểm (kiểm tra chuyên đề):là kiểm tra một số báo cáo tài

chính nhất định, hay hẹp hơn nữa là kiểm tra một số chỉ tiêu nhất định trên báo cáo

tài chính. Kiểm tra trọng điểm thích hợp cho những cuộc kiểm tra có thời gian ngắn,

chi phí thấp, phát huy tác dụng tốt trong trường hơp đã xác định được các vấn đề

trọng yếu lien quan đến báo cáo tài chính và hoạt động của doanh nghiệp. Tuy

nhiên, kết quả chỉ giới hạn trong một phạm vi hẹp, thiếu tính khái quát.

- Kiểm tra toàn diện: là kiểm tra toàn bộ các báo cáo tài chính, đồng thời kiểm

tra toàn diện quá trình kết xuất thông tin để lập và trình bày báo cáo tài chính. Kiểm

tra toàn diện không chỉ giới hạn trong trong việc kiểm tra tính chính xác của các chỉ

tiêu trên báo cáo tài chính, mà phải kiểm tra tính hợp lý trong quy trình lập báo cáo

tài chính, không giới hạn trong kiểm tra bằng đồng tiền, mà sử dụng cả các kỹ thuật

khác lien quan đến kiểm tra hiện vật, con người…kết quả đem lại khá chính xác

nhưng chi phí cao, trình độ năng lực của người kiểm tra phải đáp ứng được yêu cầu.

1.3 Tổng quan về phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp

1.3.1 Những vấn đề chung về phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp

1.3.1.1 Khái niệm, ý nghĩa và mục đích của phân tích báo cáo tài chính

doanh nghiệp

Khái niệm: phân tích báo cáo tài chính là quá trình thu thập thông tin,

xem xét, đối chiếu, so sánh số liệu về tình hình tài chính hiện hành và quá khứ của

doanh nghiệp, giữa đơn vị và chỉ tiêu bình quân nghành để từ đó có thể xác định

được thực trạng tài chính và tiên đoán cho tương lai về xu hướng, tiềm năng kinh tế

của công ty nhằm xác lập một giải pháp kinh tế, điều hành, quản lý, khai thác có

hiệu quả để được lợi nhuận như mong muốn. Trong điều kiện hiện nay, những biến

động của thị trường và điều kiện kinh tế chính trị trong nước và quốc tế luôn mang

lại những cơ hội nhưng cũng không ít rủi ro cho các doanh nghiệp. Vì vậy, để có

được những quyết định đúng đắn trong sản xuất kinh doanh, cũng như trong hoạt

động đầu tư, các nhà quản lý, nhà đầu tư và các đối tượng quan tâm khác đều quan

tâm đến vấn đề tài chính. Trên cơ sở phân tích tài chính, các đối tượng này sẽ biết

được tình hình tài sản, vốn chủ sở hữu, sự vận động của tài sản và nguồn vốn, khả

năng tài chính cũng như an ninh tài chính của doanh nghiệp. Thông qua các kết quả

phân tích tài chính, họ có thể đưa ra các dự báo về kinh tế, các quyết định về tài

chính trong ngắn hạn, trung hạn, dài hạn và từ đó có thể đưa ra các quyết định đầu

tư đúng đắn.

Ý nghĩa: phân tích báo cáo tài chính để biết được tình hình tài chính của

doanh nghiệp giữ một vai trò cực kỳ quan trọng không thể thiếu được trong mọi

hoạt động sản xuất kinh doanh, phân tích báo cáo tài chính cũng có các công cụ và

kỹ thuật khác nhau giúp nhà quản trị công ty kiểm tra lại các báo cáo tài chính đã

qua và hiện hành để có định hướng phát triển hoạt động kinh doanh trong tương lai.

Mục đích :

Cung cấp đầy đủ, kịp thời và trung thực các thông tin về tài chính cho chủ sở

hữu, người cho vay, nhà đầu tư, ban lãnh đạo công ty để họ có những quyết định

đúng đắn trong tương lai để đạt được hiệu quả cao nhất trong điều kiện hữu hạn về

nguồn lực kinh tế.

Phải đánh giá đúng thực trạng của doanh nghiệp trong kỳ báo cáo về vốn, tài

sản, mật độ, hiệu quả của việc sử dụng vốn và tài sản hiện có, tìm ra sự tồn tại và

nguyên nhân của sự tồn tại đó để có biện pháp phù hợp trong kỳ dự toán để có

những chính sách điều chỉnh thích hợp nhằm đạt được mục tiêu của công ty đã đặt

ra.

Cung cấp thông tin về tình hình huy động vốn, các hình thức huy động vốn,

chính sách vay nợ, mật độ sử dụng đòn bẩy kinh doanh, đòn bẩy tài chính với mục

đích làm gia tăng lợi nhuận trong tương lai. Kết quả phân tích tài chính phục vụ cho

những mục đích khác nhau của nhiều đối tượng sử dụng thông tin trên báo cáo tài

chính.

1.3.1.2 Nhiệm vụ của công tác phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp

Ở Việt Nam chủ yếu phân tích bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả kinh

doanh và có thể là báo cáo lưu chuyển tiền tệ nữa, riêng thuyết minh báo cáo tài

chính chủ yếu để người sử dụng thông tin hay những nhà phân tích báo cáo tài

chính hiểu rõ hơn tình hình tài chính của công ty.

Đối với nhà quản trị nhằm các mục tiêu tạo thành các chu kỳ đánh giá đều đặn

về các hoạt động kinh doanh của công ty trong quá khứ, tiến hành cân đối tài chính,

khả năng sinh lời, khả năng thanh toán, khả năng trả nợ và rủi ro tài chính của công

ty. Định hướng các quyết định của ban lãnh đạo công ty như quyết định đầu tư, tài

trợ, phân chia lợi tức, cổ phần…Phân tích các báo cáo tài chính là cơ sở cho các dự

báo tài chính, kế hoạch đầu tư, phần ngân sách tiền mặt…là công cụ để kiểm soát

các hoạt động quản lý.

Đối với công ty chủ sở hữu, thường quan tâm đến lợi nhuận và khả năng thanh

toán nợ, sự an toàn của tiền vốn mà công ty đã bỏ ra. Thông qua phân tích báo cáo

tài chính giúp họ đánh giá hiệu quả của quá trình sản xuất kinh doanh của công ty,

khả năng điều hành của nhà quản trị, từ đó quyết định sử dụng hoặc bãi miễn nhà

quản trị, cũng như quyết định việc phân phối kết quả kinh doanh.

Đối với nhà chủ nợ, ngân hàng, các nhà cho vay, nhà cung cấp mối quan tâm

của họ là hướng vào khả năng trả nợ của doanh nghiệp. Do đó, họ cần chú ý đến

tình hình và khả năng thanh toán của đơn vị cũng như chú ý đến vốn chủ sở hữu ,

khả năng sinh lời để đánh giá đơn vị có khả năng trả nợ được hay không khi quyết

định cho vay hoặc bán chịu sản phẩm cho đơn vị.

Đối với nhà đầu tư trong tương lai điều mà họ quan tâm là sự an toàn của

lượng vốn đầu tư, kế đó là mức độ sinh lãi, thời gian hoàn vốn. Vì vậy họ cần

những thông tin về tài chính, tình hình hoạt động, kết quả hoạt động kinh doanh,

tiềm năng tăng trưởng của doanh nghiệp. Họ thường phân tích báo cáo tài chính của

đơn vị qua các thời kỳ để quyết định đầu tư vào đơn vị hay không, đầu tư dưới hình

thức nào, lĩnh vực nào.

Đối với các cơ quan chức năng như thuế, thông qua báo cáo tài chính, xác

định các khoản nghĩa vụ phải thực hiện với Nhà nước,cơ quan thống kê tổng hợp

phân tích hình thành số liệu thống kê, chỉ số thống kê…

1.3.2 Một số nội dung phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp

1.3.2.1 Phân tích khái quát báo cáo tài chính doanh nghiêp

Phân tích khái quát về báo cáo tài chính của doanh nghiệp là việc phân tích sự

thay đổi từng khoản mục trong báo cáo tài chính, để từ đó có thể đánh giá khái quát

được tình hình tài chính của doanh nghiệp. Phương pháp phân tích được sử dụng

chủ yếu là phương pháp so sánh. Việc phân tích này được hành trên cơ sở so sánh

số cuối kỳ với số đầu năm, số liệu qua thời gian các năm của các khoản mục của

báo cáo tài chính (phân tích chiều ngang), hoặc tính toán tỷ trọng của các khoản

mục trong báo cáo tài chính với một khoản mục lựa chọn nào đó (phân tích theo

chiều dọc hay phân tích cơ cấu). Chẳng hạn, mỗi khoản mục trên Bảng cân đối có

thể được thể hiện là một số phần trăm của tổng tài sản. Điều này có thể cho biết

ngay được quy mô tương đối của của tài sản ngắn hạn so với tài sản dài hạn, quy

mô của từng khoản mục tài sản trên tổng tài sản cũng như quy mô tương đối của các

khoản tài trợ từ chủ nợ ngắn hạn, chủ nợ dài hạn và chủ sở hữu. Đối với báo cáo kết

quả kinh doanh, các khoản mục trên báo cáo kết quả kinh doanh sẽ được tính tỷ

trọng so với chỉ tiêu doanh thu thuần để thấy được khuynh hướng thay đổi của từng

khoản mục, từ đó chúng ta thấy cái nhìn tổng quan về sự biến động của kết quả hoạt

động kinh doanh qua các kỳ báo cáo.

1.3.2.2 Một số phương pháp phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp

Phương pháp so sánh: thường được sử dụng trong phân tích tài chính

doanh nghiệp gồm các phương pháp cụ thề sau:

- So sánh giữa số thực hiện kỳ này với số thực hiện kỳ trước (so sánh theo

chiều ngang) để thấy rõ xu hướng thay đổi về tài chính của doanh nghiệp thấy được

sự cải thiện hay xấu đi như thế nào để từ đó có biện pháp khắc phục trong kỳ tới.

- So sánh theo chiều dọc để thấy được tỷ trọng của từng loại trong tổng hợp ở

mỗi bảng báo cáo. So sánh theo chiều dọc để thấy sự biến đổi về cả số tương đối và

cả số tuyệt đối của một khoản mục nào đó qua các niên độ kế toán liên tiếp.

- So sánh giữa số thực hiện với số kế hoạch để thấy mức độ phấn đấu của

doanh nghiệp

- So sánh giữa số thực hiện kỳ này với các doanh nghiệp có quy mô tương

đương cùng nghành hoặc mức trung bình của nghành để thấy được tình hình tài

chính của doanh nghiệp đang ở tình trạng tốt hay xấu, được hay chưa được so với

các doanh nghiệp khác cùng ngành.

Để áp dụng được phương pháp này cần phải đảm bảo các điều kiện có thể so

sánh được của các chỉ tiêu (phải thống nhất về nội dung, phương pháp, thời gian và

đơn vị tính toán của các chỉ tiêu so sánh cùng một quy mô và đặc điểm hoạt động)

và theo mục đích phân tích mà xác định gốc so sánh. Gốc so sánh có thể chọn là về

mặt thời gian và không gian.Kỳ được chọn để phân tích gọi là kỳ phân tích. Các chỉ

số của chỉ tiêu tính ra ở từng kỳ tương ứng gọi là trị số chỉ tiêu kỳ gốc, kỳ phân tích.

Và để phục vụ mục đích phân tích người ta có thể so sánh bằng các cách: so sánh

bằng số tuyệt đối, so sánh bằng số tương đối, so sánh bằng số bình quân.

Phương pháp phân tích các tỷ số chủ yếu

Phân tích các tỷ số cho biết mối quan hệ của các chỉ tiêu trên báo cáo, giúp

chúng ta hiểu rõ hơn về bản chất và khuynh hướng tài chính của doanh nghiệp. Hơn

nữa việc phân tích các tỷ số để thấy rõ hơn thực trạng tài chính của doanh nghiệp, tỷ

số tài chính là mối quan hệ giữa hai khoản mục trên bảng cân đối kế toán và báo cáo

kết quả kinh doanh. Mỗi tỷ số tài chính phản ánh một nội dung khác nhau về tình

hình tài chính của doanh nghiệp, chúng sẽ cung cấp nhiều thông tin hơn khi được so

sánh với các chỉ số có liên quan. Sau khi phân tích các tỷ số chúng ta có thể dựa vào

các tỷ số để so sánh tỷ số này với kỳ trước hoặc so sánh tỷ số của doanh nghiệp với

tỷ số trung bình của nghành.

Phương pháp liên hệ cân đối

Khi tiến hành phân tích cần chú ý đến mối quan hệ, tính cân đối cần thiết và

hữu dụng trong quản lý tài chính của từng thời kỳ, từng doanh nghiệp, từng hoàn

cảnh kinh tế. Không nên chú trọng quá vào lý thuyết xét về mặt kỹ thuật sẽ làm cho

việc phân tích tản mạn và không hữu ích.

1.3.2.3 Những chỉ số tài chính cơ bản

thu nhập ròng/bình quân vốn Tỷ số lợi nhuận ròng trên vốn chủ sở = chủ sở hữu hữu(ROE)

Tỷ số lợi nhuận ròng trên tài thu nhập ròng/bình quân tổng = sản(ROA) tài sản

= Giá cổ phiếu trên thu nhập(P/E) thị giá mỗi cổ phiếu/EPS

thu nhập ròng/bình quân số Thu nhập trên mỗi cổ phiếu(EPS) = CP thường

1.3.2.4 Những bước phân tích báo cáo tài chính doanh nghiệp trên TTCK

- Bước 1: Đọc và hiểu báo cáo tài chính,hiểu các chỉ tiêu đã được trình bày

trên báo cáo tài chính,hiểu các khoản mục trên báo cáo tài chính, việc phản ánh của

kế toán có tuân thủ theo các nguyên tắc và chuẩn mực kế toán qui định hay không

- Bước 2: Vận dụng kỹ thuật so sánh tuyệt đối và tương đối nhằm đánh giá và

đưa nhận xét tổng thể về tình hình tài chính và kinh doanh của công ty.

- Bước 3: Xác định đúng công thức đo lường theo chỉ tiêu cần phân tích trên

báo cáo tài chính trên cơ sở các chỉ tiêu này có thể đánh giá được tình hình hoạt

đông kinh doanh và tình hình tài chính của doanh nghiệp

- Bước 4: Xác định đúng số liệu từ báo cáo tài chính để lắp vào công thức

tính toán mà chúng ta muốn chọn.

- Bước 5: Giải thích ý nghĩa của tỷ số vừa tính toán và vận dụng vào tình

hình thực tế để có phần nhận xét và đánh giá phù hợp với tình hình kinh doanh và

tài chính của công ty.

- Bước 6: Đánh giá tỷ số vừa tính toán (cao,thấp hay phù hợp) so sánh giữa

các kỳ với nhau hoặc so sánh với bình quân của nghành để đưa ra các nhận định và

đánh giá thực tế tình hình kinh doanh cũng như tình hình tài chính của công ty.

- Bước 7: Rút ra kết luận về tình hình tài chính của công ty sau khi đối chiếu

so sánh và đưa ra nhận định, tổng hợp các nhận định và đánh giá để đưa ra kết luận

về tình hình kinh doanh và tài chính của công ty.

- Bước 8: Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ số tài chính, nếu cần thiết

phải tập trung vào phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến từng chỉ tiêu trên báo cáo

tài chính hoặc xem xét các chỉ tiêu nào chiếm tỷ trọng cao cần thiết phải xem xét và

tìm ra các nhân tố ảnh hưởng để xác định những nhân tố này tác động như thế nào

đến tình hình tài chính của công ty.

- Bước 9: Đưa ra các khuyến nghị để khắc phục hoặc củng cố các tỷ số tài

chính trên cơ sở phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến các chỉ tiêu trên báo cáo tài

chính mà những chỉ tiêu này sẽ tác động trực tiếp đến các tỷ số tài chính.

- Bước 10: Viết báo cáo tổng hợp sau khi hoàn thành việc phân tích báo cáo

tài chính của công ty, báo cáo tổng hợp phải chỉ ra được các nhận định và nhận xét

liên quan đến phương pháp phân tích nào, thông số nào của chỉ tiêu nào, các tỷ số

biến động và ý nghĩa của từng tỷ số thay đổi đó.

1.4 Đặc điểm thông tin và chất lượng của báo cáo tài chính công bố trên thị

trường chứng khoán Việt Nam

1.4.1 Các đặc điểm thông tin của báo cáo tài chính công bố trên TTCK Việt

Nam

Các báo cáo tài chính do các công ty niêm yết trên công bố trên TTCK có ý

nghĩa rất quan trọng đối với các nhà đầu tư muốn đầu tư vào TTCK, vì đó là

phương tiện chủ yếu giúp họ đánh giá mức độ sinh lời và triển vọng của công ty

trước khi nhà đầu tư đưa ra quyết định có nên đầu tư hay không. Vì vậy, để cung

cấp thông tin đáng tin cậy cho các nhà quản lý trong và ngoài đơn vị, bảo vệ quyền

lợi cho các nhà đầu tư, xây dựng TTCK an toàn, công khai và hiệu quả, cơ quan

quản lý chứng khoán của Nhà nước đã đặt ra những yêu cầu về thông tin trong báo

cáo tài chính trên TTCK như sau:

(cid:190) Tính minh bạch: yêu cầu về tính minh bạch là cần thiết và quan trọng đối

với công ty muốn niêm yết trên TTCK. Do vậy, các công ty muốn niêm yết trên

TTCK phải được kiểm toán bởi các tổ chức kiểm toán độc lập từ bên ngoài. Vì vậy,

các báo cáo tài chính và các báo cáo khác của công ty phải được lập theo chuẩn

mực chung, có chất lượng và độ chính xác cao. Công ty niêm yết luôn phải tuân thủ

chế độ công bố thông tin trên TTCK về các hoạt động của công ty liên quan đến lợi

ích của người đầu tư, do đó việc thông báo các vấn đề về tiềm năng cũng như chiến

lược phát triển của công ty được dễ dàng và nhanh chóng hơn, đạt được mức độ

chấp nhận cao hơn từ phía các nhà đầu tư hoặc những tổ chức cho vay.

(cid:190) Tính trung thực và chính xác: nhà đầu tư bao giờ cũng có nhu cầu được

cung cấp thông tin trung thực và chính xác về tổ chức phát hành để có thể ra quyết

định đầu tư một cách có cơ sở. Hơn nữa, nhà đầu tư chỉ chọn mua những chứng

khoán của những tổ chức phát hành làm ăn nghiêm chỉnh, có triển vọng phát triển.

Vì vậy, công ty niêm yết phát hành chứng khoán ra công chúng phải thực hiện công

bố thong tin trước và sau khi phát hành một cách thường xuyên, có đầy đủ chữ ký

của những người có liên quan và dấu xác nhận của các cơ quan, đơn vị, đồng thời

các thông tin này phải đáp ứng được nhu cầu mà nhà đầu tư mong muốn.

(cid:190) Đầy đủ và kịp thời: các thông tin trên báo cáo tài chính cần phải đầy đủ và

công bố kịp thời ra công chúng, có như vậy các nhà đầu tư mới có thể phân tích và

phản ánh đúng tình hình công ty mà họ muốn đầu tư chứng khoán. Các chỉ tiêu

phản ánh trên báo cáo tài chính phải thống nhất về số liệu của cùng một chỉ tiêu,

thống nhất về cách trình bày để bảo đảm tính so sánh được. Số liệu trên báo cáo tài

chính phải rõ ràng, đáng tin cậy và dễ hiểu nhằm đảm bảo cho những người sử dụng

báo cáo đạt được mục đích của họ. Về đối tượng và phạm vi áp dụng: nội dung,

phương pháp tính toán, hình thức trình bày các thông tin trên báo cáo tài chính đều

quy định thống nhất cho các doanh nghiệp thuộc mọi loại hình, mọi lĩnh vực và

thành phần kinh tế, trong đó cho cả các công ty cổ phần. Do đó, hệ thống thông tin

kế toán giữ một vai trò đặc biệt quan trọng, điều đó được thể hiện ở những vấn đề

chính sau:

- Hệ thống thông tin kế toán cung cấp và phản ánh tình hình về kết quả hoạt

động sản xuất kinh doanh, thực trạng tài chính của công ty trong kỳ hoạt động đã

qua, giúp cho việc kiểm tra, giám sát tình hình sử dụng vốn và khả năng huy động

vốn sản xuất kinh doanh của công ty.

- Hệ thống thông tin kế toán là cơ sở quan trọng để tính ra các chỉ tiêu kinh tế

tài chính nhằm đánh giá hiệu quả sử dụng vốn, hiệu quả của các quá trình sản xuất

kinh doanh của công ty.

- Hệ thống thông tin kế toán là những căn cứ quan trọng trong việc xây dựng

hệ thống chỉ tiêu đánh giá tình hình hoạt động tài chính của công ty, là căn cứ quan

trọng trong việc nghiên cứu, phát hiện những khả năng tiềm tàng, là những căn cứ

quan trọng để đề ra và lựa chọn các quyết định về quản lý, điều hành hoạt động sản

xuất kinh doanh của công ty hoặc lựa chọn phương án đầu tư vào công ty của các

nhà đầu tư, các chủ nợ hiện tại và tương lai.

- Hệ thống thông tin kế toán còn là những căn cứ quan trọng để xây dựng kế

hoạch kinh tế tài chính của công ty, là những căn cứ khoa học vững chắc giúp cho

quản trị công ty đề ra hệ thống các biện pháp sát thực nhằm tăng cường quản trị

doanh nghiệp, không ngừng nâng cao hiệu quả hoạt động tài chính của công ty,

nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, nâng cao tổng mức lợi nhuận cho công ty.

Đồng thời là căn cứ quan trọng để dự báo, dự đoán xu thế và chiến lược phát triển

kinh tế của công ty.

1.4.2 Các đặc điểm chất lượng của báo cáo tài chính công bố trên TTCK Việt

Nam

Chất lượng báo cáo giúp cho các thông tin trên báo cáo tài chính trở nên hữu

ích đối với người sử dụng. Trong thực tế có bốn đặc điểm chất lượng là: tính có thể

hiểu được, tính thích hợp, tính đáng tin cậy và tính có thể so sánh được.

Tính có thể hiểu được: thông tin trên báo cáo tài chính phải được trình bày

sao cho người đọc có thể hiểu chúng được. Tuy nhiên, người đọc được giả thiết

rằng có những kiến thức tương xứng về doanh nghiệp, các hoạt động kinh tế và kế

toán cũng như có thiện chí nghiên cứu thông tin trên báo cáo tài chính. Ngoài ra,

những thông tin về những vấn đề phức tạp cần phải trình bày trên báo cáo tài chính

vì chúng liên quan đến việc ra các quyết định kinh tế thì không được loại trừ ra khỏi

báo cáo tài chính chỉ đơn thuần vì chúng quá khó hiểu đối với một số người đọc nào

đó. Điều này khẳng định rằng mọi sự kiện phát sinh ảnh hưởng đến quyết định kinh

tế thì phải trình bày trên báo cáo tài chính.

Tính thích hợp: để hũu ích, thông tin trên báo cáo tài chính phải thích hợp với

nhu cầu đưa ra quyết định của người đọc. Thông tin được gọi là thích hợp khi chúng

ảnh hưởng đến việc đưa ra quyết định của người đọc thông qua việc giúp họ đánh

giá các sự kiện xảy ra trong quá khứ, hiện tại hoặc tương lai, cũng như khẳng định

hay điều chỉnh những đánh giá trước đây của họ nhằm xác định tính thích hợp của

thông tin.

Tính đáng tin cậy: thông tin chỉ thực sự hữu ích khi chúng đáng tin cậy.

Thông tin được gọi là đáng tin cậy nếu chúng không bị sai sót hay thiên lệch một

cách trọng yếu. Thông tin đáng tin cậy đòi hỏi nhữg yêu cầu sau: phản ánh trung

thực; nội dung quan trọng hơn hình thức; khách quan; thận trọng và đầy đủ.

Tính có thể so sánh được: thông tin trình bày trên báo cáo tài chính sao cho

người đọc có thể so sánh chúng với báo cáo của doanh nghiệp khác hoặc với chính

doanh nghiệp đó của các kỳ trước. Để đạt được yêu cầu này việc đánh giá và trình

bày thông tin cần phải nhất quán trong toàn bộ doanh nghiệp, qua các kỳ khác nhau

và nhất quán với các doanh nghiệp khác. Tuy nhiên, trong thực tế có những trường

hợp cần phải thay đổi hoặc lựa chọn các phương pháp đánh giá và trình bày khác

nhau, do đó cần phải khai báo về các chính sách kế toán sử dụng, việc thay đội

chính sách kế toán và ảnh hưởng của việc thay đổi khi trình bày báo cáo tài chính,

cụ thể trong phần thuyết minh báo cáo tài chính.

1.5 Hệ thống báo cáo tài chính tại một số nước và hệ thống báo cáo tài chính quốc

tế quy định cho các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán

1.5.1 Hệ thống báo cáo tài chính tại một số nước

(cid:131) Hệ thống báo cáo tài chính của Anh: bao gồm

- Báo cáo của Giám Đốc điều hành

- Tài khoản lãi lỗ và bảng cân đối kế toán

- Báo cáo lưu chuyển tiền tệ

- Báo cáo về tổng các khoản lãi lỗ

- Báo cáo về các chính sách kế toán

- Thuyết minh báo cáo tài chính

- Báo cáo của kiểm toán viên

Trong đó, báo cáo của Giám Đốc điều hành xem xét lại các quá trình hoạt

động và sự phát triển của công ty, danh sách ban giám đốc và số cổ phiếu mà họ

đang nắm giữ, tình hình phân chia cổ tức ..

(cid:131) Hệ thống báo cáo tài chính của Mỹ: bao gồm

- Báo cáo của quản lý

- Bảng cân đối kế toán

- Báo cáo kết quả kinh doanh

- Báo cáo lưu chuyển tiền tệ

- Báo cáo về sự thay đổi của vốn chủ sở hữu

- Thuyết minh báo cáo tài chính

- Báo cáo so sánh về tình hình kinh doanh trong 5 hoặc 10 năm

Tại Mỹ, kế toán được quy định bởi: hội đồng chuẩn mực kế toán tài chính-

FASB

1.5.2 Hệ thống báo cáo tài chính quốc tế quy định cho các công ty cổ phần

niêm yết

Theo chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế (IFRS) hệ thống báo cáo tài chính

đầy đủ cho các công ty niêm yết bao gồm:

- Bảng cân đối kế toán

- Báo cáo kết quả kinh doanh

- Báo cáo thay đổi vốn chủ sở hữu

- Báo cáo lưu chyển tiền tệ

- Thuyết minh báo cáo tài chính và những chính sách kế toán quan

trọng

Ngoài ra IFRS khuyến khích các nhà quản lý doanh nghiệp tóm tắt về tài

chính ngoài các báo cáo tài chính trên nhằm mô tả và giải thích các nhân tố ảnh

hưởng đến quá trình hoạt động tài chính của doanh nghiệp, nguồn tiền huy động,

các chính sách quản lý rủi ro, các điểm mạnh yếu của doanh nghiệp mà chưa được

đề cập trong báo cáo tài chính

Nếu thời điểm lập báo cáo thay đổi và báo cáo được lập cho một giai đoạn

khác thì doanh nghiệp phải nêu lý do và nêu rõ các vấn đề có thể xảy ra khi thay đổi

thời hạn lập. Báo cáo tài chính phải được lập ít nhất mỗi năm một lần.

Kết Luận Chương 1

Chương 1 của đề tài đã tập trung nghiên cứu một số vấn đề chính sau:

- Khái niệm, mục đích, nội dung của báo cáo tài chính, mô tả ảnh hưởng của

báo cáo tài chính đối với công ty, đối tượng sử dụng..

- Nguyên tắc lập, trình bày báo cáo tài chính và kỳ lập báo cáo tài chính

- Bản chất và mục đích của kiểm tra báo cáo tài chính doanh nghiệp

- Vai trò và tác dụng của kiểm tra báo cáo tài chính doanh nghiệp

- Các nguyên tắc và phương pháp kiểm tra báo cáo tài chính doanh nghiệp

- Khái niệm, ý nghĩa và mục đích của phân tích báo cáo tài chính doanh

nghiệp

- Nhiệm vụ và một số nội dung của công tác phân tích báo cáo tài chính

doanh nghiệp

- Đặc điểm thông tin và chất lượng của báo cáo tài chính trên thị trường

chứng khoán Việt nam hiện nay

- Hệ thống báo cáo tài chính tại một số nước và hệ thống báo cáo tài chính

quốc tế quy định cho các công ty cổ phần niêm yết

CHƯƠNG 2

THỰC TRẠNG CÔNG TÁC LẬP, KIỂM TRA VÀ PHÂN TÍCH BÁO

CÁO TÀI CHÍNH Ở CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN NIÊM YẾT TRÊN

THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM HIỆN NAY

2.1 Khái quát chung về thi trường chứng khoán Việt Nam

2.1.1 Sự ra đời và tổng quan của thị trường chứng khoán Việt Nam

(HOSE,HASTC,UPCOM)

(cid:153) Sự ra đời thị trường chứng khoán Việt Nam

Thị trường chứng khoán Việt Nam ra đời khi chúng ta nhận thức rõ được việc

xây dựng thị trường chứng khoán là một nhiệm vụ chiến lược có ý nghĩa đặc biệt

quan trọng đối với tiến trình xây dựng và phát triển đất nước, trước yêu cầu đổi mới

và phát triển kinh tế, phù hợp với các điều kiện kinh tế-chính trị và xã hội trong

nước và xu thế hội nhập kinh tế quốc tế. Sự ra đời của thị trường chứng khoán Việt

Nam được đánh dấu bằng việc đưa ra vận hành Trung tâm giao dịch chứng khoán

TP Hồ Chí Minh (HOSE) vào ngày 20/07/2000 và phiên giao dịch đầu tiên được

thực hiện vào ngày 28/07/2000. Trung tâm giao dịch chứng khoán Hà Nội(HASTC)

chính thức hoạt động vào ngày 04/07/2005 và thị trường đăng ký cổ phiếu của công

ty đại chúng chưa được niêm yết(Upcom) được sở giao dịch chứng khoán Hà Nội

đưa vào vận hành tháng 06/2009.

(cid:153) Tổng quan về thị trường chứng khoán Việt Nam

Thị trường chứng khoán là nơi diễn ra các hoạt động giao dịch mua bán chứng

khoán. Việc mua bán này được tiến hành ở thị trường sơ cấp khi người mua mua

được chứng khoán lần đầu từ những người phát hành, và ở những vị trí thứ cấp khi

có sự mua đi bán các chúng khoán đã được phát hành ở thị trường sơ cấp.

(cid:153) Chức năng của thị trường chứng khoán Việt Nam

(cid:57) Là một kênh huy động vốn cho nền kinh tế

(cid:57) Cung cấp môi trường đầu tư cho công chúng

(cid:57) Tạo tính thanh khoản cho các chứng khoán

(cid:57) Đánh giá các hoạt đống của các chủ thể phát hành chứng khoán

(cid:57) Tạo môi trường giúp cho Chính phủ thực hiện các chính sách kinh tế

vĩ mô.

(cid:153) Các chủ thể tham gia thị trường chứng khoán Việt Nam

o Uỷ ban chứng khoán Nhà Nước(UBCKNN): thực hiện chức năng

quản lý nhà nước về chứng khoán và thị trường chứng khoán.

o Sở giao dịch chứng khoán: là cơ quan thực hiện vận hành thị trường

và ban hành những quyết định điều chỉnh các hoạt động giao dịch chứng

khoán trên Sở phù hợp với các quy định của luật pháp và UBCKNN.

o Trung tâm giao dịch chứng khoán (TTGDCK): có chức năng tổ chức,

quản lý, điều hành và giám sát hệ thống giao dịch và các hoạt động mua,bán

chứng khoán trên thị trường.

o Công ty chứng khoán(CTCK): là tổ chức tài chính trung gian thực

hiện một số nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán bao gồm: môi giới, tự doanh,

bảo lãnh phát hành, lưu ký chứng khoán.

o Các tổ chức phát hành chứng khoán: chính phủ, chính quyền địa

phương, các công ty cổ phần, các quỹ đầu tư chứng khoán và các công ty

quản lý quỹ.

o Nhà đầu tư chứng khoán: là những cá nhân hay tổ chức tham gia mua

và bán chứng khoán trên thị trường chứng khoán. Các tổ chức đầu tư có thể

là các công ty đầu tư, công ty bảo hiểm,công ty tài chính, ngân hàng thương

mại và các công ty chứng khoán.

(cid:153) Các nguyên tắc hoạt động cơ bản của thị trường chứng khoán

+ Nguyên tắc cạnh tranh: giá cả trên thị trường phản ánh quan hệ cung cầu

về chứng khoán và các đối tượng tham gia trên thị trường chứng khoán được cạnh

tranh bình đẳng với nhau.

+ Nguyên tắc công bằng: mọi người tham gia thị trường đều phải tuân thủ

những quy định chung,được bình đẳng trong việc chia sẻ thông tin.

+ Nguyên tắc công khai: công khai về hoạt động của tổ chức phát hành,giao

dịch của các loại chứng khoán trên thị trường.

+ Nguyên tắc trung gian: mọi hoạt động mua bán chứng khoán đều phải thực

hiện thông qua tổ chức trung gian là các công ty chứng khoán được phép hoạt động

trên thị trường.

+ Nguyên tắc tập trung: mọi giao dịch đều tập trung tại Trung tâm giao dịch

chứng khoán để bảo đảm việc hình thành giá cả trung thực, hợp lý.

2.1.2 Vai trò của thị trường chứng khoán Việt Nam và vai trò của công ty

niêm yết đối với nền kinh tế Việt Nam

(cid:153) Vai trò của thị trường chứng khoán Việt Nam

+Thị trường chứng khoán là công cụ khuyến khích dân chúng tiết kiệm và thu

hút mọi nguồn vốn nhàn rỗi vào đầu tư.

+ Thị trường chứng khoán là phương tiện huy động vốn, tạo điều kiện sử dụng

vốn có hiệu quả đối với người đầu tư

+ Thị trường chứng khoán là công cụ giảm áp lực lạm phát do thị trường

chứng khoán hỗ trợ cho hệ thống ngân hàng trong việc cấp các khoản tín dụng trung

và dài hạn.

+ Thị trường chứng khoán thúc đẩy các doanh nghiệp làm ăn hiệu quả hơn

+ Thị trường chứng khoán tạo thói quen đầu tư

+ Thị trường chứng khoán thu hút vốn đầu tư nước ngoài

(cid:153) Vai trò của công ty niêm yết đối với nền kinh tế Việt Nam

+ Huy động và phân bổ nguồn vốn một cách có hiệu quả: so với các chủ thể

phát hành là Chính phủ hay chính quyền địa phương, thì chi phí huy động vốn của

công ty niêm yết cao hơn, nhưng về mặt hiệu quả trong việc sử dụng vốn thì công ty

niêm yết có nhiều ưu thế hơn, mức độ hấp dẫn của chứng khoán do công ty niêm

yết phát hành đối với công chúng đầu tư cao hơn các doanh nghiệp bình thường

khác. Điều này là do công ty niêm yết là công ty cổ phần là loại hình doanh nghiệp

tiên tiến trong các loại hình doanh nghiệp. Ngoài ra, nó là loại hình doanh nghiệp

chịu sự giám sát của nhiều đối tượng nhất (UBCKNN, Sở giao dịch chứng khoán,

cơ quan khác…), các tổ chức trung gian (kiểm toán, công ty chứng khoán, các công

ty định mức tín nhiệm..), các cơ quan truyền thông (báo chí, truyền hình..). Vì vậy

kể cả trong lý thuyết cũng như thực tiễn, công ty niêm yết có khả năng thu hút vốn

lớn, chất lượng và hiệu quả khả năng sử dụng vốn đầu tư. Chính phủ là chủ thể

phát hành “đặc biệt” do uy tín cũng như quyền lực của mình, nên trái phiếu của

chính phủ có độ rủi ro thấp nhất và do vậy lãi suất trái phiếu Chính phủ cũng

thường là thấp nhất. Trong việc sử dụng vốn, thì cơ chế phân bổ tín dụng của Chính

phủ, nhất là ở các nước đang phát triển đang trong giai đoạn đầu của quá trình công

nghiệp, thường dẫn đến tình trạng tham nhũng hay đầu tư quá mức.

+ Cung cấp hàng hóa chủ yếu cho thị trường: chủ thể cung cấp hàng hóa trên

thị trường chứng khoán chủ yếu là chính phủ (phát hành trái phiếu chính phủ) và

doanh nghiệp-trong đó có công ty niêm yết thông qua việc phát hành cổ phiếu và

trái phiếu doanh nghiệp. Ngoài ra hàng hóa còn có thể do các chủ thể khác phát

hành như các ngân hàng thương mại,các tổ chức tài chính phát hành…Ngoài ra,còn

có một số định chế tài chính khác như quỹ hưu trí, quỹ đầu tư…cũng cung cấp hàng

hóa cho thị trường chứng khoán, bản thân các chứng chỉ này cũng được niêm yết

trên thị trường. Vì vậy, có thể nói rằng, công ty niêm yết là người cung cấp hàng

hóa chủ đạo cho thị trường chứng khoán.

+ Nâng cao tính thanh khoản của thị trường chứng khoán: tính thanh khoản

của thị trường chứng khoán được thể hiện qua tính thanh khoản của chứng

khoán,tính thanh khoản của chứng khoán được đo lường bằng khả năng chuyển

nhượng. Khả năng chuyển nhượng càng cao thì tính thanh khoản của chứng khoán

đó càng cao, do đó,tính thanh khoản của thị trường chứng khoán càng cao,và ngược

lại.

+ Tăng cường tính công khai, minh bạch của thị trường:công ty niêm yết là

công ty cổ phần có cổ phiếu được niêm yết trên sở giao dịch chứng khoán,nên nó

phải đáp ứng những đòi hỏi cao nhất về tiêu chuẩn kế toán, kiểm toán về quản trị

công ty, về công bố thông tin của một nước,và thường những tiêu chuẩn này có xu

hướng phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế. Ngoài ra nó còn là loại hình doanh nghiệp

chịu sự giám sát của nhiều đối tượng nhất, vì vậy, tính công khai minh bạch của

công ty niêm yết là cơ sở để đảm bảo cho tính công khai minh bạch của thị trường

chứng khoán được thực hiện.

2.1.3 Toàn cảnh kết quả giao dịch của thị trường chứng khoán Việt Nam ngày

30/09/2009

Bảng 2.1: Bảng phân tích số công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán

Việt Nam và cơ cấu ngành tính đến ngày 30/09/2009

CƠ CẤU NGÀNH CỦA CÁC CÔNG TY NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG

KHOÁN VIỆT NAM

TÍNH ĐẾN NGÀY 30/09/2009

Ngành

Tổng

cộng

Ngành

Ngành(Tiếng Anh)

(viết tắt) HOSE HASTC

STT

Real Estate

REAL

1 Bất động sản

Food, Beverage & Tobacco

FBEV

2 Thực phẩm và đồ uống

Materials

MATS

3 Nguyên vật liệu

Banks

BANK

4 Ngân hàng

Utilities

UTIL

5 Dịch vụ công công

Energy

ENER

6 Năng lượng

Consumer Services

COSU

7 Dịch vụ tiêu dùng

Hàng hóa và dịch vụ công

Capital Goods

CAPG

nghiệp

Diversified Financials

DFIN

9 Dịch vụ tài chính

Transportation

TRAN

10 Vận tải

Retailing

RETA

11 Bán lẻ

Pharmaceuticals, Biotechnology & Life

Sciences

PHAR

12 Dịch vụ y tế

Insurance

INSU

13 Bảo hiểm

Consumer Durables & Apparel

CODA

14 Hàng tiêu dùng và đồ trang sức

Dịch vụ thương mại và chuyên

nghiệp

Commercial & Professional Services

CSER

AUTO

Automobiles & Components

16 Ô tô và phụ tùng

FUND

Fund

17 Chứng chỉ quỹ

TELE

Telecommunication Services

19 Công nghệ thông tin

SOFT

Software & Services

20 Công nghệ(dịch vụ và phần mềm)

MEDI

Media

21 Truyền thông

TỔNG CỘNG

177

222

399

Bảng 2.2:Các công ty đăng ký trên thị trường Up Com 30/09/2009

CÁC CÔNG TY ĐĂNG KÝ TRÊN THỊ TRƯỜNG UPCOM-30/09/2009

STT

Tên công ty

1 Công ty CP Bảo hiểm Ngân hàng Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn VN

2 Công ty cổ phần Chứng khoán Châu Á Thái Bình Dương

3 Cty CP cơ khí và xây dựng Bình Triệu

4 Công ty cổ phần CAFICO Việt Nam

5 Công ty cổ phần chứng khoán Chợ Lớn

6 Công ty cổ phần Dược Thiết bị Y tế Đà Nẵng

7 Công ty Cổ phần Du lịch Đồng Nai

8 Công ty cổ phần Tập đoàn HiPT

9 Công ty CP Kim Khí Miền Trung

10 Công ty cổ phần Dịch vụ Hàng Không Sân Bay Đà Nẵng

11 Công ty cổ phần Dược phẩm Phong Phú

12 Công ty cổ phần Chứng khoán SME

13 Công ty Cổ phần Chứng khoán Sao Việt

14 Công ty cổ phần chứng khoán Tràng An

15 Công ty cổ phần vận tải đa phương thức Duyên Hải

16 Công ty cổ phần Trường Phú

17 Công ty cổ phần chứng khoán Rồng Việt

18 Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển Năng lượng Việt Nam

Kết quả giao dịch ngày 30/09/2009:

HNX INDEX:

184.29

VNINDEX:

UPCOM INDEX:

66.67

580.9

Thay đổi :

- 0.79

Thay đổi:

+ 0.77

- 1.69

% :

- 0.43%

% :

- 0.29%

% :

+ 1.17%

TC Giá Trị: :

584,169

TC Giá Trị: ($tr)

90.00

TC Giá Trị: ($tr)

200.00

(USD)

HOSE:

09/30/09

09/29/09

INDEX:

580.9

582.59

Thay đổi:

- 1.69

+ 0.57

% :

- 0.29%

+ 0.09%

Giá trị giao dịch (TrUSD)

TC Giá Trị:

200.00

238.00

Giá trị cổ phiếu:

200.00

238.00

Giá trị trái phiếu:

Giá trị giao dịch của nhà đầu

tư nước ngoài 08/2009

tư nước ngoài 09/2009

(Tr USD)

Cổ

Trái

Cổ

phiếu

Trái phiếu

Mua:

220.73

Mua:

190.62

Bán:

339.18

Bán:

156.94

HASTC:

09/30/09

09/29/09

INDEX:

184.29

185.08

Thay đổi:

- 0.79

+ 0.65

% :

- 0.43%

+ 0.35%

Giá trị giao dịch (TrUSD)

TC Giá Trị:

90.00

82.00

Giá trị cổ phiếu:

90.00

82.00

Giá trị trái phiếu:

Giá trị giao dịch của nhà

Giá trị giao dịch của nhà đầu tư

đầu tư nước ngoài 08/2009

nước ngoài 09/2009

(Tr USD)

Cổ

Trái

phiếu

Trái phiếu

phiếu

Mua:

33.11

28.29

Mua:

35.94

49.26

Bán:

28.27

7.55

Bán:

19.14

9.80

Automobiles & Components, 1.1%

Commercial & Professional Services, 0.5%

Real Estate, 21.0%

Food, Beverage & Tobacco, 11.0%

Others, 0.0%

Utilities, 4.1%

0.8%

Funds, 0.5%

Energy, 5.2%

Retailing, 0.1%

Diversified Financials, 9.3%

Banks, 12.9%

Biểu đồ :Kết quả giao dịch của thị trường chứng khoán Việt Nam ngày 30/09/2009.

Transportation, 3.5%

Software & Services, 2.3%

Insurance, 5.6%

Pharmaceuticals, Biotechnology & life Sciences, 1.4%

Materials, 14.2%

Consumer Durables & Apparel, 1.5%

Capital Goods, 5.0%

2.2 Những khác biệt thực tế giữa VAS và IFRS có thể ảnh hưởng lớn đến đối

tượng sử dụng BCTC

2.2.1 Các khoản mục trên bảng cân đối kế toán

Tài sản sinh vật và các sản phẩm nông nghiệp

Thu hoạch từ các tài sản sinh vật của các DN hoạt động trong lĩnh vực nông

(lâm,ngư) nghiệp, theo VAS chỉ được tính theo giá phí, nhưng IAS 41 quy định tính

theo giá trị hợp lý (giá thị trường) trừ đi chi phí tại thời điểm bán.

Tài sản cố định hữu hình

IAS cho phép sử dụng mô hình giá trị hợp lý của tài sản cố định nếu nó có thể

đo lường một cách đáng tin cậy hoặc sử dụng mô hình giá vốn như VAS. Nếu sử

dụng mô hình giá trị hợp lý, giá trị thay đổi của tài sản cố định được ghi tăng, giảm

vốn chủ sở hữu, không ghi vào lãi lỗ. Tuy nhiên, nếu dùng mô hình giá trị hợp lý,

DN vẫn phải báo cáo cả giá vốn để nhà đầu tư có thêm thông tin tham chiếu.

Bất động sản đầu tư

IAS quy định DN có thể dùng mô hình giá trị hợp lý để đo lường giá trị bất

động sản đầu tư, trừ khi nó không thể đo lường một cách đáng tin cậy, do vậy phải

dùng giá phí như VAS. Theo mô hình giá trị hợp lý, sự thay đổi của giá trị hợp lý

của bất động sản đầu tư được ghi nhận vào lãi lỗ trong báo cáo kết quả. Tuy nhiên,

khi dùng mô hình giá trị hợp lý, trong phần thuyết minh DN phải thuyết minh giá

gốc của nó để nhà đầu tư có thể tự đánh giá và so sánh.

Các khoản lỗ giảm giá trị tài sản(Impairment loss)

IAS quy định đối với tài sản cố định hữu hình, vô hình hay tài sản tài chính

khi có khoản giảm giá trị tài sản phát sinh (do tài sản bị hư hỏng, do tiến bộ kỹ

thuật…), nó phải được ghi nhận ngay vào BCTC kỳ đó.VAS không yêu cầu ghi

nhận các sự kiện này. Điều này làm cho BCTC theo VAS giảm đi tính đáng tin cậy,

do nó không phản ánh đúng giá trị của DN.

2.2.2 Các khoản mục trên báo cáo kết quả kinh doanh

Đo lường và trình bày lãi trên mỗi cổ phiếu(EPS)

EPS là một trong những chỉ tiêu rất quan trọng và phổ biến mà nó ảnh hưởng

rất lớn đến giá cổ phiếu của công ty. Theo VAS, lãi được dùng để tính EPS bao

gồm cả khoản lãi không dành cho các cổ đông phổ thông như lãi để trích quỹ khen

thưởng, phúc lợi cho nhân viên và các quỹ khen thưởng không phải cho các cổ

đông. Quy định này của VAS phản ánh không trung thực và hợp lý kết quả và tình

hình tài chính của DN. Theo IAS, những khoản thưởng này sẽ được tính vào chi phí

để trừ ra khỏi lãi cho việc tính EPS.

EPS pha loãng(Diluted EPS)

Là một chỉ tiêu rất quan trọng cho các nhà đầu tư để dự đoán EPS của DN

trong những năm tới. Mặc dù trong VAS 30 có yêu cầu chỉ tiêu EPS suy giảm (pha

loãng) nhưng trong thông tư hướng dẫn không quy định rõ ràng và trong biểu mẫu

thống nhất của báo cáo kết quả kinh doanh không có chỉ tiêu này, nên các DN

không trình bày EPS pha loãng. IAS quy định EPS cơ bản và EPS pha loãng phải

được trình bày trên báo cáo kết quả kinh doanh với mức độ nổi bật như nhau.

Chia cổ tức bằng cổ phiếu

Khác với IAS, VAS và thực tế các công ty không điều chỉnh hồi tố EPS cho

những năm trước đó. Trong những trường hợp này, việc phân tích xu hướng EPS

qua các năm theo số liệu EPS gốc (không điều chỉnh) sẽ bị sai lệnh rất nghiêm trọng

ảnh hưởng lớn đến các quyết định đầu tư

Khái niệm lãi hoạt động kinh doanh(Operating income)

Để việc so sánh và quản trị được tốt hơn, IAS định nghĩa lãi hoạt động kinh

doanh là các khoản lãi lỗ từ các hoạt động kinh doanh thông thường của DN, khoản

này không bao gồm các khoản thu nhập và chi phí tài chính như của VAS.

2.3 Thực trạng công tác lập, trình bày, kiểm tra và phân tích báo cáo tài chính ở

các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay

2.3.1 Thực trạng công tác lập và trình bày báo cáo tài chính ở các công ty cổ

phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay

2.3.1.1 Danh mục hệ thống báo cáo tài chính, chế độ kế toán và thời hạn

nộp báo cáo tài chính cho các công ty cổ phần niêm yết đang áp dụng hiên nay

(cid:153) Danh mục hệ thống báo cáo tài chính

Theo Quyết định 15/2006/QĐ-BTC ngày 20/03/2006. Hệ thống báo cáo tài

chính bao gồm:

Mẫu số B01-DN - Bảng cân đối kế toán

Mẫu số B02-DN - Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh

Mẫu số B03-DN - Báo cáo lưu chuyển tiên tệ

Mẫu số B09-DN - Thuyết minh báo cáo tài chính

Đối với công ty niêm yết phải nộp báo cáo tài chính năm với những báo cáo

trên và phải lập báo cáo tài chính giữa niên độ dạng đầy đủ. Nội dung báo cáo tài

chính giữa niên độ dạng đầy đủ cũng giống như báo cáo tài chính năm, chỉ khác là

thuyết minh báo cáo tài chính ở dạng nêu các thông tin một cách chọn lọc. Hệ thống

báo cáo bao gồm:

(Mẫu số B01a-DN) - Bảng cân đối kế toán giữa niên độ, dạng đầy đủ

- Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh giữa niên độ, dạng đầy đủ (Mẫu số

B02a-DN)

- Báo cáo lưu chuyển tiên tệ giữa niên độ, dạng đầy đủ (Mẫu số B03a-DN)

- Thuyết minh báo cáo tài chính giữa niên độ, dạng đầy đủ(Mẫu số B09a-

DN).

Theo thông tư số 38/2007/TT-BTC của Bộ tài chính thì công ty niêm yết phải

công bố báo cáo tài chính năm tóm tắt theo Mẫu CBTT-03 trên ba (03) số báo liên

tiếp của một (01) tờ báo Trung ương và một (01) tờ báo địa phương nơi công ty

niêm yết đang đóng trụ sở chính hoặc thông qua phương tiện công bố thông tin của

UBCKNN.Đối với báo cáo tài chính quý, công ty niêm yết công bố báo cáo tài

chính quý tóm tắt theo mẫu CBTT-03 thông qua phương tiện công bố thông tin của

UBCKNN, SGDCK, TTGDCK.

Báo cáo tài chính quý, năm của công ty niêm yết phải công bố trên các ấn

phẩm,trang thông tin điện tử của công ty niêm yết và lưu trữ ít nhất trong vòng

mười ngày (12) tháng tiếp theo (đối với báo cáo tài chính quý) và ít nhất trong vòng

mười (10) năm (đối với báo cáo tài chính năm) tại trụ sở chính của tổ chức nhà đầu

tư tham khảo.

Đối với các công ty niêm yết là công ty mẹ của một tổ chức khác phải lập báo

cáo tài chính hợp nhất giữa niên độ và báo cáo tài chính hợp nhất vào cuối kỳ kế

toán năm theo quy định tại Nghị định số 129/2004/NĐ-CP ngày 31/05/2004 của

Chính phủ. Việc lập báo cáo tài chính hợp nhất giữa niên độ được thực hiện từ năm

2008.Hệ thống báo cáo tài chính hợp nhất bao gồm:

(Mẫu số B01-DN/HN) - Bảng cân đối kế toán hợp nhất

- Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh hợp nhất (Mẫu số B02-DN/HN)

(Mẫu số B03-DN/HN) - Báo cáo lưu chuyển tiên tệ hợp nhất

(Mẫu số B09-DN/HN) - Thuyết minh báo cáo tài chính hợp nhất

Nội dung, phương pháp tính toán,hình thức trình bày, thời hạn lập, nộp và

công khai báo cáo tài chính hợp nhất thực hiện theo quy định tại thông tư

23/2005/TT-BTC hướng dẫn Chuẩn mực kế toán số 25”Báo cáo tài chính hợp nhất

và kế toán khoản đầu tư vào công ty con” và Thông tư 21/2006/TT-BTC hướng dẫn

Chuẩn mực kế toán số 11”Hợp nhất kinh doanh”.

Đối với công ty niêm yết là ngân hàng thì báo cáo tài chính được lập theo quy

định bổ sung ở Chuẩn mực kế toán số 22”Trình bày bổ sung báo cáo tài chính của

ngân hàng và tổ chức tài chính tương tự” và Thông tư 20/2006/TT-BTC hướng dẫn

thực hiện chuẩn mực này.

(cid:153) Chế độ kế toán

Chế độ kế toán doanh nghiệp hiện nay được biên soạn lại trên cơ sở các

Quyết định, Thông tư hướng dẫn bổ sung và các hướng dẫn kế toán theo yêu cầu

của 26 chuẩn mực kế toán đã được ban hành.

Hiện nay, các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán thực hiện

chế độ kế toán nói chung, chế độ kế toán theo Quyết định số 15/2006/QĐ-BTC do

Bộ tài chính ban hành ngày 20/03/2006 và theo 26 chuẩn mực kế toán đã được ban

hành

(cid:153) Thời hạn nộp báo cáo tài chính

(cid:131) Đối với các công ty niêm yết: do đặc thù là phải công bố thông tin về tình

hình sản xuất kinh doanh, tình hình tài chính, trong đó có thông tin về báo cáo tài

chính. Các công ty niêm yết phải công bố thông tin về tình hình tài chính năm đã

được kiểm toán bởi tổ chức kiểm toán độc lập đủ điều kiện hành nghề theo qui định

của Bộ tài chinh.. Thời hạn hoàn thành báo cáo tài chính năm chậm nhất là chín

mươi (90) ngày, kể từ ngày kết thúc kỳ kế toán năm theo qui định của Luật kế toán.

Đối với báo cáo tài chính quý, công ty niêm yết phải công bố thông tin định kỳ

về báo cáo tài chính quý trong thời hạn năm (05) ngày, kể từ ngày hoàn thành báo

cáo tài chính quý. Thời hạn hoàn thành báo cáo tài chính quý là hai lăm (25) ngày

kể từ ngày kết thúc quý. Trong trường hợp công ty niêm yết là công ty mẹ phải lập

báo cáo tài chính hợp nhất thì thời hạn công bố thông tin là năm mươi (50) ngày,

kết thúc quý. Báo cáo tài chính quý không phải yêu cầu kiểm toán.

Công ty niêm yết phải lập và công bố thông tin về BCTC giữa niên độ (sáu

tháng đầu năm) đã được soát xét bởi tổ chức kiểm toán được chấp nhận theo qui

định của Chuẩn mực kiểm toán số 910 trong thời hạn bốn lăm (45) ngày, kể từ ngày

kết thúc Quý 2 hàng năm. Trường hợp công ty niêm yết là công ty mẹ phải lập

BCTC hợp nhất thì thời hạn công bố thông tin là sáu mươi (60) ngày, kể từ ngày kết

thúc Quý 2 hàng năm.

Trường hợp kết quả kinh doanh giữa hai kỳ báo cáo quý có biến động từ năm

(05) phần trăm trở lên công ty niêm yết phải có văn bản giải trình rõ nguyên nhân

dẫn đến những biến động bất thường đó trong báo cáo tài chính quý.

2.3.1.2 Thực trạng lập và trình bày báo cáo tài chính ở các công ty cổ

phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam

Luận văn tập trung tìm hiểu sự tuân thủ của các công ty niêm yết đối với các

quy định về hệ thống các biểu mẫu báo cáo tài chính, thời hạn nộp báo cáo tài

chính,tuân thủ chế độ kế toán và phương pháp lập báo cáo tài chính (thời điểm từ

năm 2002 đến 30/09/2009).

(cid:153) Việc tuân thủ hệ thống các biểu mẫu báo cáo tài chính

Những công ty lớn, có thương hiệu, uy tín trên thị trường chấp hành tốt theo

đúng quy định tại QĐ15/2006/QĐ-BTC. Tuy nhiên còn một số công ty vẫn còn sử

dụng báo cáo theo mẫu cũ không phù hợp theo qui định. Báo cáo tài chính quý vì

không phải kiểm toán nên các công ty niêm yết thường không tuân thủ theo biểu

mẫu quy định.

Các công ty niêm yết hiện nay đang gặp khó khăn trong việc thực hiện các

biểu mẫu báo cáo tài chính theo quy định vì việc không thống nhất biểu mẫu theo

Thông tư 38/2007/TT-BTC và Quyết định số 15/2006/QĐ-BTC (ngày 20/03/2006

của Bộ Tài chính). Các công ty phải lập một báo cáo theo yêu cầu của UBCKNN và

một báo cáo tài chính theo yêu cầu của cơ quan thuế, cơ quan thống kê. Sự khác

nhau thể hiện ở mẫu Bảng cân đối kế toán (Thông tư 38/2007/TT-BTC quy định

chung cho cả quý và năm, trong đó thể hiện số dư đầu kỳ và số dư cuối kỳ; Quyết

định số 15/2006/QĐ-BTC, mẫu Bảng cân đối kế toán quý lại thể hiện số dư cuối

quý và số dư đầu năm). Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh (Thông tư

38/2007/TT-BTC chỉ bao gồm số liệu”kỳ báo cáo” và “luỹ kế” nhưng trong Quyết

định số 15/2006/QĐ-BTC lãi quy định bao gồm số liệu “kỳ báo cáo của năm nay và

năm trước” và số liệu”luỹ kế đến cuối năm/cuối quý của năm nay và năm trước”

BCTC tóm tắt theo mẫu CBTT-03 quy định khác nhau ở một số ngành nghề

(như công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ, ) được trình bày cụ thể ở Phụ Lục

4 6www.vse.org.vn

số: 2.1;2.2 và 2.3-Nguồn www.vinafund.com.vn; www.ssi.com.vn;

(cid:153) Thời hạn nộp báo cáo tài chính và tính minh bạch của BCTC được

công bố trên TTCK Việt Nam hiện nay

Nhìn chung các công ty chấp hành nộp báo cáo và công bố đầy đủ thông

tin về báo cáo tài chính quý, báo cáo tài chính năm. Tuy nhiên, xét về tính kịp thời,

có một số công ty còn công bố báo cáo tài chính định kỳ chậm hơn so với quy định.

Theo thống kê của uỷ ban chứng khoán, tính đến ngày 31/03/2009 chỉ có 105 công

ty tại HASTC và 91 công ty tại HOSE gửi báo cáo tài chính đã kiểm toán năm

2008.

Những công ty chậm nộp và công bố báo cáo tài chính đều đã có công văn xin

gia hạn nộp báo cáo và giải trình lý do nộp chậm trể. Những lý do chủ quan và

khách quan chủ yếu thường gặp là: phần mềm kế toán bị lỗi, hệ thống máy tính bị

nhiễm virus, chuyển đổi phần mềm, chưa quen cách lập báo cáo tài chính hợp

nhất…Một số công ty có nhiều chi nhánh và các công ty con nên việc lập báo cáo

tương đối phức tạp, mất nhiều thời gian (Gemadept, Bảo Minh..). Một số công ty có

đặc thù riêng của ngành nên không thể quyết toán doanh thu, chi phí vào thời điểm

hàng năm (Than Núi Béo NBC-HASTC). Môt lý do khách quan không xuất phát từ

công ty niêm yết đó là số lượng công ty kiểm toán đủ tiêu chuẩn hành nghề rất ít

(chỉ khoảng 26 công ty đáp ứng các tiêu chí của UBCK) không đáp ứng đủ số lượng

để kiểm toán cho các công ty niêm yết (Công ty chứng khoán sài gòn (SSI) xin hoãn

nộp và công bố báo cáo tài chính là chờ “đóng dấu” của công ty kiểm toán).

Theo báo cáo của các DN, cho đến tháng 11/2008, khi đưa số liệu thông tin tài

chính ra thì không đến nỗi nào nhưng đến khi báo cáo quý IV thì số lỗ rất lớn. Điều

này là thực tế đang tồn tại trên TTCKVN. Vậy có phải báo cáo quý đang tìm cách

giấu lỗ để che mắt NĐT chăng. Năm 2008, số liệu trong nhiều BCTC có sự chênh

lệch, xuất hiện tình trạng DN đua nhau xin gia hạn nộp báo cáo hoặc dồn lỗ vào

cuối năm.. Điều này xảy ra là do BCTC quý không bắt buộc nhiều các thủ tục như

BCTC năm(như không phải kiểm kê hàng tồn kho, đối chiếu công nợ…), do đó

BCTC quý chưa thật chuẩn xác nhất là nhiều công ty niêm yết muốn giá cổ phiếu

được cao thì tâm lý muốn công bố báo cáo quý lãi, đẹp, những tồn tại không muốn

trưng bày.

Ngoài việc công bố thông tin chậm, tình trạng công bố thông tin theo kiểu

đánh đố cũng được nhiều công ty áp dụng như: có công ty để file word, excel,

PDF(cả PDF từ word chuyển sang lẫn file scan bản cứng), thậm chí có công ty công

bố báo cáo tài chính bằng hàng chục bức ảnh chụp các trang tài liệu cứng. Nhiều

lúc, mở file báo cáo không đọc được. Phông chữ đối với các file cũng khiến nhà đầu

tư chẳng biết công ty viết gì vì máy không mở được. Còn về nội dung BCTC thì

cũng rơi vào tình trạng mỗi công ty đưa một tiêu chí, một đơn vị. Có công ty lựa

chọn các so sánh kỳ hiện tại với kỳ liền trước. Có công ty so sánh với cùng kỳ năm

trước. Rồi đơn vị tiền tệ thì có công ty sử dụng VND, 1.000VND rồi đến triệu đồng,

tỷ đồng…thậm chí là USD. Điều này khiến mỗi lần xem báo cáo, người đọc đôi khi

bất ngờ vì thấy con số bất thường.

Tính minh bạch việc công bố thông tin báo cáo tài chính là vấn đề cần bàn đến

tại TTCK Việt nam: cụ thể là thời gian gần đây, bất kỳ NĐT nào cũng có thể nhận

thấy, lệnh mua một số mã cổ phiếu tăng lên bất thường trong nhiều phiên giao dịch

nhưng chỉ một thời gian ngắn sau đó, DN công bố tin tốt khiến cổ phiếu tăng giá

chóng mặt. Xin nêu vài trường hợp: từ ngày 02/09 đến ngày 15/09/2009, giá cổ

phiếu SJS tăng trần 7/9 phiên liên tiếp, từ 150,000đồng/CP lên 207,000 đồng/CP;

giá cổ phiếu TDH tăng trần 5/7 phiên liên tiếp từ 91,000 đồng/CP lên 118,000

đồng/CP, từ ngày 9/10 đến 20/10/2009, cổ phiếu DHC có 8 phiên tăng trần liên tiếp

từ 18,500 đồng/CP lên 26,900 đồng/CP…Các trường hợp này khá giống nhau:khi

thông tin tốt được chính thức công bố, giá cổ phiếu đi xuống trước làn sóng NĐT

chốt lời. Hiện tượng này cho thấy, thông tin đã bị rò rỉ khá lâu trước khi được công

bố rộng rãi. Điều này tạo đặc quyền, đặc lợi cho một bộ phận NĐT có ưu thế về

việc tiếp cận thông tin. Tại TTCK Việt Nam hiện tượng này có thể được ngăn ngừa,

hạn chế tối đa nếu việc công bố thông tin được thực hiện nghiêm túc. Đơn cử,

HĐQT DHC ra nghị quyết chia thưởng cho cổ đông bằng cổ phiếu với tỷ lệ 15%.

Nghị quyết ghi ngày 16/10 nhưng tới ngày ngày 20/10 Sở GDCK TPHCM(HOSE)

mới nhận được và tới 17h02 ngày 21/10/2009 mới được công bố trên Website. Thực

tế cho thấy, trải qua nhiều khâu trung gian, đang có khoảng cách thời gian khá lớn

từ thời điểm DN gửi thông tin đến thời điểm HOSE hay HASTC nhận được và cơ

quan này công bố rộng rãi tới cộng đồng NĐT. Sự dây dưa như thế có thể tạo ra lợi

thế về thông tin cho những ai nảy sinh giao dịch nội gián. Sự việc này làm lũng

đoạn TTCK Việt Nam

(cid:153) Việc tuân thủ các quy định về chế độ kế toán và phương pháp lập báo

cáo tài chính

Những công ty lớn, có thương hiệu, uy tín trên thị trường nhìn chung tuân thủ

tốt chế độ và phương pháp lập báo cáo tài chính, báo cáo được lập kỹ và chất lượng

cao, phần thuyết minh chi tiết rõ ràng, cung cấp rõ thông tin cho người đọc. Bên

cạnh đó, còn một số công ty lập báo cáo sai sự thật (như Bông Bạch Tuyết biến lỗ

thành lãi trong nhiều năm liền, UBCK đã xử phạt hai công ty thực hiện kiểm toán

BCTC của Công Ty Bông Bạch Tuyết năm 2005 và 2006 là Công ty kiểm toán

A&C và AISC ) hoặc báo cáo sơ sài, thuyết minh báo cáo không rõ ràng…

Liên quan đến việc hạch toán kế toán (như ghi nhận các khoản phải thu, phải

trả;đặc thù nghành;trích lập dự phòng, các khoản đầu tư chứng khoán và các hạch

toán khác)

Nhiều công ty vẫn chưa chấp hành theo đúng quy định là tách riêng biệt thành

ngắn hạn và dài hạn theo thời hạn chu kỳ kinh doanh của doanh nghiệp mà chỉ trình

bày trong phần tài sản, nợ ngắn hạn và phần nguồn vốn, phải trả ngắn hạn (cụ thể

CÔNG TY CỔ PHẦN TẬP ĐOÀN KỸ NGHỆ GỖ TRƯỜNG THÀNH (Phụ Lục 2.4-Nguồn

www.vse.org.vn)

Các công ty hoạt động trong ngành xây dựng chiếm tỷ trọng khá nhiều trong

các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường hiện nay. Phần lớn các công ty hạch

toán doanh thu theo trường hợp thanh toán theo giá trị khối lượng thực hiện vì cách

này đã quen thuộc với các công ty trước đây (theo Chuẩn mực kế toán số 15 về

Hợp đồng xây dựng, có hai hình thức thanh toán là thanh toán theo tiến độ kế

hoạch, tức là khi kết quả thực hiện hợp đồng xây dựng được ước tính một cách đáng

tin cậy, thì doanh thụ và chi phí của hợp đồng xây dựng được ghi nhận một cách

tương ứng với phần công việc đã hoàn thành do nhà đầu tư xác định vào ngày lập

báo cáo tài chính mà không phụ thuộc vào hoá đơn thanh toán theo tiến độ kế hoạch

đã lập hay chưa lập và số tiền ghi trên hoá đơn là bao nhiêu.; và thanh toán theo giá

trị khối lượng thực hiện, tức là khi kết quả thực hiện hợp đồng xây dựng được xác

định một cách đáng tin cậy và được khách hàng xác nhận, thì doanh thu và chi phí

liên quan đến hợp đồng được ghi nhận tương ứng với phần công việc đã hoàn thành

được khách hàng xác nhận trong kỳ phản ánh trên hoá đơn đã lập (cụ thể cách ghi

nhận doanh thu của CÔNG TY CỔ PHẦN PHÁT TRIỂN NHÀ THỦ ĐỨC)(Phụ

Lục2.5-Nguồn www.thuduchouse.com)

Việc ghi nhận lợi nhuận từ định giá lại tài sản để góp vốn liên doanh: nhìn

chung, hầu hết các công ty hay tổng công ty ở Việt Nam khi mang tài sản đi góp

vốn liên doanh trong các năm qua không ghi nhận lợi nhuận từ chênh lệch định giá

lại tài sản. Ví dụ cụ thể là CTCP Viễn thông Saigon Postel (SPT) mang giấy phép

CDMA đi góp vốn với SK Telecom của Hàn Quốc, trong đó SK Telecom góp hơn

200 triệu USD để phát triển di động S-fone và quyền lợi sẽ được ăn chia 50:50.Như

vậy, tại thời điểm đó có thể nói giấy phép CDMA của SPT được định giá hơn 200

triệu USD, nhưng SPT cũng không ghi nhận lợi nhuận gì từ việc định giá tài sản

này.Ở một khía cạnh khác, trên thực tế, có một vài công ty đã từng ghi nhận lợi

nhuận ngay từ giao dịch như thế này, nhưng đây không phải là thông lệ kế toán hiện

tại và không phổ biến ở Việt Nam. Việc ghi nhận lợi nhuận từ giao dịch góp vốn

như thế này có thể làm tăng việc cố ý ghi lợi nhuận thông qua việc góp tài sản để

hình thành các công ty con với các đối tác nội bộ và sau đó ghi nhận con số lợi

nhuận dựa trên giá trị định giá theo ý muốn của các bên. Ngoài ra, việc ghi nhận lợi

nhuận ngay từ chênh lệch định giá lại tài sản góp vốn liên doanh khiến công ty có

thể phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp 25% ngay, như vậy rất bất lợi cho cổ đông

khi mà dòng tiền trên thực tế phải rất nhiều năm sau mới thu được từ liên doanh.Với

cơ sở trên, nhà đầu tư cần nhìn nhận việc định giá lại tài sản góp vốn liên doanh với

ý nghỉa là xác định lại giá trị sổ sách cho DN và lợi ích dài hạn cho cổ đông chứ

không phải là kỳ vọng để ghi nhận một khoản lợi nhuận đột biến trong ngắn hạn.

Việc thực hiện trích lập dự phòng là một vấn đề đáng quan tâm đến báo cáo tài

chính của các công ty niêm yết hiện nay, nhất là dự phòng giảm giá đầu tư chứng

khoán. Hầu hết các công ty không thực hiện viêc trích lập dự phòng vì sẽ ảnh hưởng

đến lợi nhuận của công ty, ảnh hưởng đến giá cổ phiếu của công ty trên thị trường.

Vào thời điểm năm 2007-2008, thị trường chứng khoán suy giảm mạnh, một số

công ty có đầu tư chứng khoán nhưng không trích lập dự phòng hoặc trích lập

không đủ, không thực hiện trích lập dự phòng trong báo cáo quý và sau khi kiểm

toán năm đã có một sự điều chỉnh giảm lớn về lợi nhuận của mình do công ty trích

lập thêm dự phòng đầu tư chứng khoán. Bên cạnh đó việc trích lập dự phòng cho

danh mục hàng tồn kho, công nợ chưa được các công ty tuân thủ theo đúng yêu cầu

của chuẩn mực. Cụ thể liên quan đến việc trích lập dự phòng các khoản đầu tư tài

chính, công ty Cổ phần Tập đoàn Kỹ nghệ gỗ Trường Thành(Mã giao dịch:TTF)

cũng đã phải điều chỉnh kết quả kinh doanh của năm 2008 so với số liệu BCTC quý.

Mặc dù BCTC quý III/2008, công ty này có gửi công văn đến Sở Giao Dịch Chứng

Khoán TPHCM để giải trình việc trích lập dự phòng với nội dung:theo công văn

của HOSE số 1161/SGDHCM-NY ngày 03/06/2008 yêu cầu các công ty niêm yết

thực hiện theo Khoản mục 4 Mục I của Thông tư số 13/2006/TT-BTC. Tuy nhiên,

theo Thông tư 13/2006/TT-/BTC thì các công ty niêm yết không bắt buộc thực hiện

trích lập dự phòng đầu tư tài chính ngắn hạn vào giữa niên độ. Để tránh việc phải

thực hiện trích lập và hoàn nhập dự phòng nhiều lần Hội Đồng Quản Trị Công ty đã

quyết định sẽ thực hiện vào cuối năm tài chính. Hội đồng quản trị của công ty có

cam kết sẽ thực hiện nghiêm túc và đầy đủ các quy định của pháp luật đúng như các

yêu cầu của UBCKNN và HOSE.

Cần phải xem xét kỹ hơn về các khoản lợi nhuận của các công ty cổ phần

niêm yết, từ hoạt động kinh doanh của công ty hay chăng là việc hoàn nhập dự

phòng đầu tư tài chính? Theo báo cáo tài chính quý II và quý III/2009 của nhiều DN

có mức lợi nhuận đột biến, những khoản lợi nhuận này chủ yếu đến từ khoản hoàn

nhập dự phòng đầu tư chứng khoán. Trong khi đó, ngành nghề hoạt động kinh

doanh chính mới chỉ phục hồi một cách chậm chạp. Nhưng quý IV là quý mà DN

phải công bố đầy đủ thông tin về các khoản đầu tư thua lỗ cũng như lợi nhuận của

mình, với chỉ số VN-Index vào ngày 31/12/2009 là 494 thấp hơn nhiều so với các

quý trước trong năm chắc chắn nhiều DN sẽ phải trích lập dự phòng giảm giá đầu tư

chứng khoán. Ví dụ điển hình là SAM, hoạt động kinh doanh chính của công ty

trong 3 quý đầu năm 2009 gặp khó khăn lớn. Doanh thu bán hàng thấp hơn giá vốn

khiến lợi nhuận gộp của SAM đều bị âm. Quý I, lợi nhuận gộp -689 triệu đồng, quý

II -5. 465 triệu đồng, quý III có lãi 12 tỷ đồng. Lợi nhuận gộp mới chỉ được 6, 7 tỷ

đồng, nhưng lợi nhuận sau thuế cả 3 quý là hơn 231 tỷ đồng, trong đó phần lớn là

do lợi nhuận từ việc hoàn nhập dự phòng tài chính. Khi thị trường đi xuống vào

cuối năm 2009 chắc chắn danh mục đầu tư của SAM sẽ biến động.

Liên quan đến việc hạch toán các khoản đầu tư chứng khoán theo phương

pháp giá gốc và phương pháp vốn chủ sở hữu: hiện này số lượng công ty phải nộp

BCTC hợp nhất trên TTCK Việt Nam đã nhiều (Vinamilk, SSI, REE...) nhưng tất

cả các giá trị đầu tư vào công ty liên kết, công ty liên doanh, công ty con khi hợp

nhất trong BCTC hợp nhất vẫn theo phương pháp giá gốc, chưa theo phương pháp

vốn chủ sở hữu. Cụ thể BCTC đã kiểm toán năm 2007 của REE (Phụ Lục:2.6-

Nguồn www.reecorp.com.vn)

Liên quan đến việc trình bày các chỉ số tài chính trên BCTC

EPS là một trong những chỉ tiêu rất quan trọng và phổ biến mà nó ảnh hưởng

rất lớn đến giá cổ phiếu của công ty. Theo VAS, lãi được dùng để tính EPS bao

gồm cả khoản lãi không dành cho các cổ đông phổ thông như lãi để trích quỹ khen

thưởng, phúc lợi cho nhân viên và các quỹ khen thưởng không phải cho các cổ

đông. Quy định này của VAS phản ánh không trung thực và hợp lý kết quả và tình

hình tài chính của DN. Theo IAS, những khoản thưởng này sẽ được tính vào chi phí

để trừ ra khỏi lãi cho việc tính EPS. Ví dụ, năm 2008, công ty Vinamilk và Than

Núi Béo đã trích lập quỹ khen thưởng phúc lợi tương ứng 10% và 30% lợi nhuận

thuần sau thuế, do vậy EPS của các công ty này công bố trên BCTC theo VAS là

cao hơn so với EPS tính theo IFRS tương ứng là 10% và 30%.

Quy định các biểu mẫu là phải trình bày tỉ suất thu nhập trên cổ phần (EPS)

nhưng các công ty thường không tính chỉ số này trên báo cáo tài chính.Theo tìm

hiểu thực tế, ở một số công ty niêm yết vẫn chưa nắm vững cách tính chỉ số này,

chưa xác định cách tính chính xác số cổ phiếu lưu hành bình quân.(cụ thể không

tính chỉ số EPS của BCTC Quý II/2009 của CÔNG TY CỔ PHẦN CHỨNG KHOÁN SÀI GÒN)-

Phụ Lục 2.7-nguồn www.ssi.com.vn)

Liên quan đến Thuyết minh BCTC

Mặc dù thuyết minh là phần bắt buộc của BCTC, nhưng không có tiêu chuẩn

chung quy định về độ chính xác và rõ ràng. Ngoài một số công ty có bảng thuyết

minh rõ ràng chi tiết, cung cấp khá nhiều thông tin tài chính cho người đọc. Phần

lớn các công ty khác thuyết minh sơ sài , chính sách kế toán áp dụng nêu rất chung

và thường trích dẫn theo chuẩn mực kế toán là chính, nhiều khoản mục thực tế

không có số liệu phát sinh tại công ty nhưng vẫn có thuyết minh chính sách về

khoản mục đó. Phần các thông tin khác như nợ tiềm tàng, thông tin về các bên liên

quan, báo cáo bộ phận.. nhiều công ty có trình bày nhưng không kỹ hoặc không

trình bày. Chí phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp hay bị bỏ qua không

thuyết minh. Các khoản đầu tư, dự phòng, hàng tồn kho, chi phí trả trước..chủ yếu

diễn giải các số liệu, không thuyết minh cụ thể. Một số thuyết minh ghi chú xem các

phụ lục nhưng công ty không đính kèm phụ lục như Thuyết minh BCTC của

GMD(Phụ Lục 2.8 www.vse.org.vn)

Những vấn đề không được đưa ra trong thuyết minh BCTC như lỗi trong báo

cáo kế toán trước đó, những trường hợp dính líu đến pháp luật mà công ty có liên

quan. Các DN thường công bố thông tin ít nhất bằng yêu cầu tối thiểu của pháp luật

để tránh bị kiện tụng, sự tối thiểu này thường phụ thuộc vào phán xét chủ quan của

đội ngũ quản lý. Một vấn đề khác với thuyết minh BCTC, là thỉnh thoảng công ty

cố gắng gây khó cho người đọc BCTC, nhà đầu tư bằng cách sử dụng các thuật ngữ

chuyên nghành luật hoặc chuyên ngành kỹ thuật. Việc sử dụng các từ ngữ khó hiểu

này có thể hiểu rằng công ty đang cố gắng che đậy điều gì đó.

Các công ty có BCTC hợp nhất có nêu danh sách các công ty liên kết và liên

doanh và số tiền nắm giữ, tỷ lệ nắm giữ nhưng không có thông tin thuyết minh thêm

các công ty hoạt động trong lĩnh vực gì? kết quả kinh doanh? tài sản đầu tư,doanh

thu,chi phí…BCTC hợp nhất có cả đầu tư tài chính ngắn hạn và dài hạn, có thể hiện

giá trị đầu tư cho từng loại cổ phiếu, nhưng không cho biết số lượng cổ phiếu đầu

tư, vì vậy không biết được giá bình quân đầu tư một cổ phiếu đến thời điểm báo

cáo, lợi nhuận đầu tư tài chính cũng không thể biết được trung thực đến mức nào vì

phương pháp tính giá xuất cổ phiếu đầu tư không nằm trong chính sách kế toán phải

kê khai.

Liên quan đến việc kiểm toán và kết quả sau kiểm toán BCTC

Việc soát xét báo cáo tài chính giữa niên độ (sáu tháng đầu năm) còn nhiều

vấn đề cần quan tâm (đã trung tuần tháng 09/2009 nhưng rải rác vẫn còn công ty

niêm yết công bố báo cáo tài chính của 6 tháng đầu năm do phải chờ công ty kiểm

toán thực hiện soát xét) :

+ Thứ nhất, phần lớn ý kiến soát xét của công ty kiểm toán có nội dung gần

giống nhau như: “chúng tôi đã thực hiện công tác soát xét báo cáo tài chính theo

Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam về công tác soát xét. Chuẩn mực này yêu cầu công

tác soát xét phải lập kế hoạch và thực hiện để có sự đảm bảo vừa phải rằng, báo cáo

tài chính không có những sai phạm trọng yếu”. Công tác soát xét bao gồm chủ yếu

việc trao đổi với nhân sự của công ty và áp dụng các thủ tục phân tích trên những

thông tin tài chính. Công tác này cung cấp một mức độ đảm bảo thấp hơn công tác

kiểm toán. Chúng tôi không thực hiện công tác kiểm toán nên không đưa ra ý kiến

kiểm toán”. Đối với nhà đầu tư với nhận xét chung chung, thận trọng như vậy nhằm

hạn chế thấp nhất mức rủi ro cho công ty kiểm toán nhưng không đảm bảo an toàn

cho nhà đầu tư về các số liệu đã được soát xét.

+ Thứ hai, thực tế nhiều bản công bố báo cáo tài chính soát xét được đăng tải

trên website của Sở GDCK không có báo cáo soát của công ty kiểm toán. Việc

không đăng tải báo cáo soát xét của công ty kiểm toán kèm theo báo cáo tài chính

của doanh nghiệp khiến nhà đầu tư không thực sự tin tưởng vào tính xác thực về tài

chính của công ty. Điển hình trường hợp CTCP Đại lý vận tải SAFI chỉ nêu là báo

cáo tài chính”sau kiểm toán” (một cách gọi khác đối với soát xét báo cáo tài chính

giữa niên độ) và cũng không đăng tải ý kiến của công ty kiểm toán, thậm chí nhà

đầu tư không biết công ty nào thực hiện việc soát xét.

Qua báo cáo kiểm toán thường niên của các công ty niêm yết năm 2008,

nhiều báo cáo bị kiểm toán viên ngoại trừ bởi vì đó là những điều kiểm toán viên

không thể khẳng định. Với những báo cáo này thì mức độ tin cậy rất thấp đối với

nhà đầu tư (cụ thể ý kiến ngoại trừ của kiểm toán trong BCTC kiểm toán năm 2008

của Tổng Công Cổ phần Xuất nhập khẩu Xây dựng Việt Nam(VGC) (Phụ Lục 2.9-

Nguồn www.vinaconex.com.vn)

Sau khi kiểm toán BCTC năm 2008, lợi nhuận nhiều DN bị giảm do cách hiểu,

áp dụng các chuẩn mực kế toán giữa công ty niêm yết và phía đơn vị kiểm toán

không đồng nhất. Cụ thể, trường hợp của Ngân Hàng TMCP Sai Gòn Thương

Tín(STB), lợi nhuận trước thuế cũ cả tập đoàn đạt 1.243 tỷ đồng. Tuy nhiên, sau khi

kiểm toán lại, chỉ còn gần 1.110 tỷ đồng, chênh lệch đến 133 tỷ đồng, tương đương

10.7%. Nguyên nhân chủ yếu do sự khác biệt về phương pháp trích lập dự phòng

giảm giá đối với các loại cổ phiếu chưa niêm yết giữa STB và phía kiểm toán. Theo

đó, STB xác định giá trị của cổ phiếu dựa trên nguyên tắc chiết khấu dòng cổ tức dự

kiến thu được trong tương lai. Sau đó, so sánh giữa giá trị hợp lý với giá trị sổ sách,

nếu giá trị hợp lý thấp hơn giá trị sổ sách, STB trích lập. Trong khi đó, Công ty

kiểm toán PWC dựa trên giá thị trường (xác định từ bảng giá tham chiếu của các

công ty chứng khoáng đang niêm yết hoặc xác định theo xu hướng của cổ phiếu

niêm yết củng ngành)so sánh với giá sổ sách.; trường hợp tương tự cũng xảy ra với

Công ty cổ phần xuất nhập khẩu Khánh Hội(Mã KHA) chỉ trích lập cho các khoản

đầu tư tài chính dài hạn năm 2008 có 12,59 tỷ đồng. Song phía kiểm toán yêu cầu

trích thêm 6.31 tỷ đồng nữa khiến lợi nhuận sau thuế của KHA từ mức 46 tỷ xuống

còn 38, 4 tỷ đồng giảm 7.62 tỷ đồng

2.3.2 Thực trạng công tác kiểm tra báo cáo tài chính ở các công ty cổ phần

niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay

Đối với công ty cổ phần, việc thành lập Ban kiểm soát là bắt buộc, số lượng

thành viên của Ban kiểm soát theo luật định là từ 3 đến 5 thành viên. Theo điều 122

của Luật doanh nghiệp 2005 quy định rõ thành viên Ban kiểm soát không được giữ

các chức vụ quản lý trong công ty, đồng thời không có quan hệ thân cận với các vị

trí như Tổng giám đốc, giám đốc, thành viên Hội đồng quản trị…và không nhất

thiết phải là cổ đông hoặc người lao động của công ty. Các quy định này nhằm đảm

bảo tính khách quan của các thành viên Ban kiểm soát trong quá trình kiểm tra báo

cáo tài chính của công ty. Tuy nhiên, trên thực tế, các báo cáo tài chính của công ty

thường được tự kiểm tra bởi chính bộ phận Tài chính-kế toán của công ty. Việc

kiểm tra báo cáo tài chính tại các công ty niêm yết thường tập trung chủ yếu vào các

nội dung chính sau:

- Kiểm tra các chỉ tiêu báo cáo kết quả kinh doanh liên quan đến các loại chi

phí sản xuất kinh doanh. Đối chiếu các số liệu báo cáo về chi phí với các định mức,

kế hoạch.

- Kiểm tra các chỉ tiêu báo cáo tài chính liên quan đến Doanh thu bán hàng và

cung cấp dịch vụ

- Kiểm tra các chỉ tiêu báo cáo tài chính liên quan đến tài sản cố định và khấu

hao tài sản cố định.

- Kiểm tra chỉ tiêu lợi nhuận và tình hình sử dụng, phân phối lợi nhuận từ các

hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

- Kiểm tra việc trích lập và sử dụng các quỹ của doanh nghiệp dựa trên các số

liệu từ Bảng cân đối kế toán và các sổ sách chi tiết, đối chiếu thực tế tại doanh

nghiệp với các quy chế tài chính của doanh nghiệp.

- Kiểm tra số dư các khoản dự phòng giảm giá (dự phòng giảm giá hàng tồn

kho, nợ khó đòi, các khoản đầu tư tài chính) trên Bảng cân đối kế toán, kiểm tra

nguyên tắc và thực tế trích lập, hoàn nhập, sử dụng dự phòng và trình bày thông tin

trên báo cáo tài chính.

- Kiểm tra thời hạn lập và gửi báo cáo tài chính, tình hình công khai các báo

cáo tài chính tới các đối tượng sử dụng thông tin.

Qua khảo sát thực tế hiện nay, tại các công ty niêm yết công tác kiểm tra báo

cáo tài chính chỉ mang tính rà soát nhằm đối phó với các quy định của nhà nước.

Nội dung kiểm tra báo cáo dơn giản, chỉ kiểm tra các chỉ tiêu chủ yếu liên quan đến

doanh thu, chi phí, lợi nhuận, dòng tiền.. Phương pháp kiểm tra báo cáo tài chính

được áp dụng phổ biến là phương pháp so sánh, đối chiếu do phương pháp này có

thể áp dụng được với nhiều đối tượng kiểm tra và thời gian kiểm tra tương đối ngắn.

Phương pháp kiểm kê chỉ được thực hiện trong một số trường hợp đặc biệt khi chủ

sở hữu hoặc người sử dụng thông tin nghi vấn về sự khớp đúng giữa số liệu báo cáo

và tình hình thực tế của công ty. Hơn nữa, do thời gian lập và nộp báo cáo tài chính

tương đối ngắn nên thời gian dành cho các cuộc kiểm tra bị hạn chế

Hạn chế trong công tác kiểm tra BCTC hiện nay tại các công ty cổ phần

niêm yết , kết quả được thể hiện tại môt số công ty dưới đây:

+ Công ty Bông Bạch Tuyết (cả lý do khách quan và chủ quan của Ban Giám

Đốc , kiểm toán viên của công ty này): do công tác kiểm tra, quản lý tài chính lỏng

lẻo dẫn đến việc nhân viên lợi dụng việc thanh lý tài sản để lấy tiền mua đất. BCTC

quý và hàng năm bị phát hiện nhiều sai sót trong quá trình kiểm toán; khoản nợ lớn

của công ty gần 7 tỉ đồng nhưng không được thuyết minh nguồn nợ từ đâu (chỉ đến

khi bị các cơ quan chức năng vào cuộc mới biết đây là khoản tiền ban điều hành

công ty đã thu tiền cọc mua cổ phiếu của một số cổ đông nhằm phát hành cổ phiếu

cho họ);Với kết quả hồi tố của kiểm toán viên đã làm giảm lợi nhuận năm 2006 của

BBT đi 10.74 tỷ đồng khiến lợi nhuận ròng của năm 2006 từ lãi 2.26 tỷ đồng xuống

thành lỗ 8.49 tỷ đồng , nguyên nhân là do hai khoản mục được điều chỉnh lớn nhất

là giảm doanh thu bán hàng năm 2006 (do công ty chưa giao hàng trong năm nhưng

lại ghi nhận doanh thu vào năm này) và tăng giá vốn hàng bán (do thay đổi chính

sách khấu hao, phương pháp xác định thành phẩm dở dang). Qua đây cũng đánh giá

được tính không cẩn trọng của kiểm toán viên trong việc kiểm toán BCTC. Cụ thể,

kiểm toán viên không đưa khoản loại trừ chi phí quảng cáo vào BCTC kiểm toán

năm 2005, ngoài ra công ty kiểm toán không có thư quản lý sau kiểm toán.

+ Công tác kiểm tra BCTC không chặt chẻ dẫn đến số liệu chênh lệch trước

Thành(SZL), quỹ lợi nhuận sau thuế thời điểm cuối năm 2008 điều chỉnh sau kiểm

và sau kiểm toán của một số công ty như với trường hợp của CTCP Sonadezi Long

toán tăng từ 55,17 tỷ đồng tăng lên 262,673 tỷ đồng do công ty thực hiện tạm phân

bổ chi phí đầu tư kết cấu hạ tầng Khu công nghiệp Long Thành hoặc trường hợp

của Cadovimex và CTCP Dịch vụ kỹ thuật viễn thông (TST) (Phụ Lục 2.10 và 2.11

Nguồn 4 7www.cafef.vn; www.vse.org.vn)

2.3.3 Thực trạng công tác phân tích báo cáo tài chính ở các công ty cổ phần

niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay.

- Qua nghiên cứu khảo sát các công ty cổ phần niêm yết trên thị trườmg chứng

khoán hiện nay tỷ lệ công ty có quan tâm đến phân tích báo cáo tài chính rất thấp

chủ yếu tập trung ở các công ty lớn có thương hiệu, còn các công ty khác chỉ phân

tích ở dạng đơn giản chỉ tính toán các chỉ tiêu theo quy định của UBCK.

- Các công ty chưa nhận thấy được vai trò của phân tích báo cáo tài chính, một

phần có thể do hạn chế về trình độ kế toán, tài chính của Ban giám đốc của công ty.

Do đó cơ sở ra quyết định của Ban giám đốc công ty chủ yếu dựa vào những nghiệp

vụ phát sinh nhằm ra quyết định tức thời, chứ không dựa vào các thông tin về tình

hình tài chính, chỉ số tài chính để đưa ra các chính sách lâu dài nhằm nâng tầm giá

trị của công ty.

- Ở một số công ty có tiến hành phân tích báo cáo tài chính ở mức độ đơn

giản: ngoài một số chỉ số tài chính bắt buộc phải công bố thông tin theo biểu mẫu

của UBCK, các chỉ tiêu phổ biến được phân tích khác là; doanh thu bán hàng và

cung cấp dịch vụ, chi phí hoạt động sản xuất kinh doanh, lợi nhuận hoạt động kinh

doanh..

- Việc phân tích báo cáo tài chính không được thực hiện như một phần việc

độc lập của kế toán hay quản trị mà chỉ là một số tính toán đơn giản được thể hiện

trong các báo cáo về tình hình sản xuất kinh doanh của công ty hay các bảng tổng

kết tình hình kinh doanh hàng năm với phương pháp phân tích chủ yếu là so sánh

tuyệt đối và tương đối của kỳ báo cáo so với kỳ kế toán liền trước đó. Các công ty

không tiến hành so sánh dọc hay so sánh với nhiều năm trước nên không thấy được

quan hệ giữa các chỉ tiêu trên báo cáo. Việc so sánh các chỉ tiêu kinh tế-tài chính

khi phân tích chủ yếu giới hạn trong công ty, không có sự so sánh báo cáo, các chỉ

số tài chính với các công ty khác cùng nghành, chỉ tiêu bình quân chung cùng

nghành. Kết quả phân tích thường được trình bày dưới các con số, thiếu sự đánh giá

và xác định nguyên nhân, nên chỉ mang tính chất báo cáo là chính chứ không giúp

nhiều cho việc hoạch định các kế hoạch, chính sách tài chính cho các niên độ tiếp

theo.

- Về nhân lực phân tích báo cáo tài chính: qua khảo sát chung tại các công ty

niêm yết phần lớn không có bộ phận hay nhân lực chuyên môn hoá cho công tác

kiểm tra, phân tích báo cáo tài chính. Việc phân tích báo cáo tài chính được thực

hiện đồng thời bởi người lập báo cáo tài chính. Tại các công ty kế toán trưởng có

nhiệm vụ kiểm tra báo cáo tài chính và kế toán tổng hợp có nhiệm vụ phân tích báo

cáo tài chính. Với nhân sự như vậy việc kiểm tra và phân tích báo cáo tài chính

thiếu đi tính khách quan.

Một số bảng phân tích BCTC tại một số CTCP niêm yết được thể hiện (Phụ

Lục 2.12;2.13;2.14-Nguồn

ww.kinhdo.vn;4 8www.agifishco.com;4 9www.cotecin.com.vn

Một số công ty phân tích báo cáo kết quả kinh doanh dựa vào số liệu thực

hiện được so với kế hoạch đặt ra và đặt kế hoạch cho những tháng tiếp theo. Như

ty Domesco)

trường hợp công ty CP XNK YTẾ Domesco (Phụ Lục 2.15-Nguồn từ HĐQT của công

2.3.4 Đánh giá thực trạng công tác lập, kiểm tra và phân tích báo cáo tài

chính ở các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam hiện

nay

2..3.4.1 Ưu điểm

2.3.4.1.1 Công tác lập báo cáo tài chính

- Nhìn chung các công ty cổ phần niêm yết đã tuân thủ quy định lập và nộp

báo cáo tài chính định kỳ. Những công ty lớn tạo ra các báo cáo có chất lượng tốt,

thông tin đầy đủ giúp cho các đối tượng sử dụng đưa ra quyết định dễ dàng hơn.

- Với quy định hiện nay báo cáo lưu chuyển tiền tệ là báo cáo bắt buộc trong

hệ thống báo cáo đã giúp các nhà đầu tư, ngân hàng, chủ nợ.. thấy được nguồn tiền

hiện tại của công ty.

- Lãi cơ bản trên mỗi cổ phiếu (EPS) được bổ sung trong báo cáo kết quả hoạt

động kinh doanh đã giúp nhà đầu tư thấy được khả năng tạo ra lợi nhuận ròng trên

một cổ phần mà cổ đông đóng góp vốn. Với chỉ tiêu này nhà đầu tư có thể so sánh

hiệu quả hoạt động giữa các công ty trong cùng kỳ báo cáo, và hiệu quả hoạt động

của cùng một công ty qua các kỳ báo cáo, từ đó đối tượng sử dụng thông tin ra

quyết định một cách hữu ích.

- Bảng thuyết minh báo cáo tài chính được trình bày chi tiết cung cấp cho

người sử dụng đủ thông tin về công ty (vốn chủ sở hữu, tình hình đầu tư, các khoản

vay…). Bảng cân đối kế toán và Thuyết minh báo cáo tài chính được đặt trong mối

quan hệ chặt chẽ giúp cho người sử dụng báo cáo tài chính của công ty đánh giá

được tình hình tài chính của công ty.

- Các công ty phải lập BCTC hợp nhất tuy chưa sử dụng được phương pháp

VCSH nhưng đã sử dụng phương pháp giá gốc để hạch toán đầu tư tài chính vào

báo cáo tài chính riêng của công ty và trình bày trong BCTC riêng về những thông

tin cần thiết về các loại chứng khoán đầu tư, các công ty liên doanh liên kết, công ty

con.

2.3.4.1.2 Công tác kiểm tra báo cáo tài chính

Việc thành lập ban kiểm soát tại các công ty cổ phần niêm yết đã giúp cho

công tác kiểm tra báo cáo tài chính mang tính khách quan. Các công ty cổ phần

niêm yết đã thấy được tầm quan trọng, tính chính xác của các con số khi công bố

báo cáo tài chính của công ty trên thị trường nên các số liệu được kiểm tra chặt chẽ

trước khi gửi đến các cơ quan chức năng.

2.3.4.1.3 Công tác phân tích báo cáo tài chính

Cùng với sự phát triển của thị trường chứng khoán hiện nay, công tác phân

tích báo cáo tài chính đang được các công ty cổ phần niêm yết quan tâm, chú trọng

thực hiện nhằm mục đích phục vụ cho yêu cầu nội bộ công ty và cho các nhà đầu tư,

các đối tượng khác quan tâm đến tình hình tài chính của công ty.

2.3.4.2 Những hạn chế và nguyên nhân

2.3.4.2.1 Công tác lập báo cáo tài chính

Đối với các cơ quan ban hành chính sách và quản lý kinh tế Nhà nước

-Liên quan đến các khoản đầu tư chứng khoán (theo phương pháp giá gốc và

VCSH): một số chuẩn mực kế toán chưa được soạn thảo hướng dẫn đúng và chi tiết

để thực sự làm được trong thực tế như VAS07, 08, 10,16, 25, 26; chưa hướng dẫn

cụ thể phương pháp VCSH (chỉ mới có TT 161/2007: chuyển từ BCTC riêng theo

phương pháp giá gốc sang BCTC hợp nhất theo phương pháp VCSH).

- Ở một số nước đã có quy định rằng các báo cáo tài chính phải công bố

thông tin về thu nhập của hội đồng quản trị và ban giám đốc bao gồm các khoản thu

nhập bằng tiền mặt, cổ phiếu ưu đãi, quyền mua cổ phiếu, cổ phiếu được cấp và giá

trị các khoản lợi khác. Ở Việt Nam chưa có quy định này, điều này làm thiệt hại đến

các cổ đông nhỏ, các cổ đông không nằm trong ban điều hành trong việc biểu quyết

thông qua các phương án phát hành cổ phiếu ưu đãi cho các cán bộ điều hành chủ

chốt của công ty.

- Báo cáo thay đổi vốn chủ sở hữu là báo cáo quan trọng đối với các công ty

cổ phần vì báo cáo này cho biết lợi ích của cổ đông. Ở Việt Nam báo cáo này chưa

phải là báo cáo bắt buộc trong hệ thống báo cáo tài chính, các thuyết minh trong báo

cáo tài chính về chỉ tiêu này chỉ nêu tóm tắt, sơ sài.

-Chưa có sự thống nhất về biểu mẫu Báo cáo tài chính cho các công ty niêm

yết giữa QĐ15/2006/QĐ-BTC và Thông tư 38/2007/TT-BTC. Việc công bố báo

cáo tài chính theo Thông tư 38/2007/TT-BTC gây khó khăn cho nhà đầu tư vì các

công ty niêm yết chỉ phải công bố báo cáo tài chính năm và quý dưới dạng tóm tắt

theo mẫu CBTT-03. Các báo cáo này ở dạng đơn giản, chỉ đưa ra thông tin tài chính

cơ bản chứ không có tính hệ thống hoá như mẫu báo cáo trong Quyết định

15/2006/QĐ-BTC (không có Báo cáo lưu chuyển tiền tệ và thuyết minh báo cáo tài

chính. )

-Chuẩn mực kế toán Việt Nam còn một số hạn chế và chưa phù hợp so với

thay đổi của nền kinh tế, khi Việt Nam gia nhập vào Tổ Chức Thương Mại Thế

Giới WTO. Một số nghiệp vụ trên thực tế đã xuất hiện nhưng chưa có chuẩn mực,

thông tư hướng dẫn rõ ràng gây khó khăn cho các công ty khi thực hiện.

Đối với các công ty cổ phần niêm yết

- Nhiều công ty chưa tuân thủ đầy đủ và nghiêm túc các biểu mẫu theo quy

định gây hiểu nhằm cho nhà đầu tư, một số công ty còn sử dụng những biểu mẫu cũ.

Báo cáo tài chính quý ít được các công ty tuân thủ theo đúng quy định. Theo Quyết

định 15 thì trong Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh giữa niên độ phải có các cột

Quý này năm trước, Quý này năm nay, Luỹ kế từ đầu năm đến cuối quý này năm

trước . Tuy nhiên các báo cáo của các công ty thường chỉ có cột Quý này và Luỹ kế

từ đầu năm.

- Các khoản phải thu, phải trả các công ty vẫn chưa chấp hành theo đúng quy

định là tách riêng biệt thành ngắn hạn và dài hạn theo thời hạn chu kỳ kinh doanh

của doanh nghiệp mà chỉ trình bày trong phần tài sản, nợ ngắn hạn và phần nguồn

vốn, phải trả ngắn hạn.

- Việc bỏ trống chỉ tiêu Lãi cơ bản trên cổ phiếu(EPS) trên báo cáo kết quả

kinh doanh thường gặp ở các công ty niêm yết hiện nay. Đây là chỉ tiêu quan trọng

rất được các nhà đầu tư quan tâm. Theo quy định của Chuẩn mực kế toán Việt Nam

số 30, lãi trên cổ phiếu bao gồm 2 chỉ tiêu: Lãi cơ bản trên cổ phiếu và lãi suy giảm

trên cổ phiếu. Chỉ tiêu lãi suy giảm trên cổ phiếu có tính số lượng các công cụ có

thể chuyển thành cổ phiếu như trái phiếu chuyển đổi, quyền chọn...Do những loại

chứng khoán này có thể chuyển đổi thành cổ phiếu thường nên số lượng cổ phiếu

phổ thông sẽ tăng lên. Đây là nguyên nhân dẫn đến giảm thu nhập của mỗi cổ phiếu

và sự suy giảm này thể hiện ở chỉ tiêu Lãi suy giảm trên cổ phiếu.. Thực tế hiện

nay, Quốc hội đã ban hành Luật chứng khoán và nhiều công ty đã phát hành trái

phiếu chuyển đổi và thực hiện chuyển đổi thành cổ phiếu phổ thông (Công ty chứng

khoán Sài Gòn –SSI, công ty cổ phần kỹ thuật hạ tầng CII, Ngân hàng ACB) nhưng

Bộ tài chính vẫn chưa có hướng dẫn cụ thể cho chỉ tiêu lãi suy giảm trên cổ phiếu,

các công ty niêm yết chỉ báo cáo lãi trên cổ phiếu cơ bản.

- Một số công ty có đầ u tư chứng khoán nhưng không trích lập dự phòng

hoặc trích lập không đủ, không thực hiện trích lập dự phòng trong báo cáo quý và

sau khi kiểm toán năm đã có một sự điều chỉnh giảm lớn về lợi nhuận của mình do

công ty trích lập thêm dự phòng đầu tư chứng khoán. Việc trích lập dự phòng cho

danh mục hàng tồn kho, công nợ chưa được các công ty tuân thủ theo đúng yêu cầu

của chuẩn mực.

- Các công ty phải lập BCTC hợp nhất chưa biết phương pháp điều chỉnh giá

gốc trong BCTC riêng sang phương pháp VCSH trong BCTC hợp nhất. Và một số

nguyên nhân khác như: Ban giám đốc, hội đồng quản trị, ban kiểm soát…chưa thực

sự quan tâm đến thông tin đầu tư tài chính theo phương pháp VCSH; các đối tượng

sử dụng BCTC quen với thông tin được báo cáo theo giá gốc; một số công ty kiểm

toán độc lập khi lập báo cáo kiểm toán đã không nêu bật những sai sót này, cho rằng

sai sót không trọng yếu…

- Theo chuẩn mực kế toán qui định, nếu công ty có hoạt động sản xuất kinh

doanh ở các lĩnh vực khác nhau tại các khu vực địa lý khác nhau thì phải tiến hành

lập báo cáo bộ phận. Theo khảo sát hiện nay, có rất nhiều công ty thuộc đối tượng

này nhưng rất ít công ty thực hiện báo cáo này hoặc nếu có thì rất sơ xài, ở mức độ

đơn giản.

- Phần lớn các công ty thuyết minh BCTC sơ sài, chính sách kế toán áp dụng

nêu rất chung và thường trích dẫn theo chuẩn mực kế toán là chính, nhiều khoản

mục thực tế không có số liệu phát sinh tại công ty nhưng vẫn có thuyết minh chính

sách về khoản mục đó. Phần các thông tin khác như nợ tiềm tàng, thông tin về các

bên liên quan, báo cáo bộ phận.. nhiều công ty có trình bày nhưng không kỹ hoặc

không trình bày. Chí phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp hay bị bỏ qua

không thuyết minh. Các khoản đầu tư, dự phòng, hàng tồn kho, chi phí trả trước

..chủ yếu diễn giải các số liệu, không thuyết minh cụ thể. Một số thuyết minh ghi

chú xem các phụ lục nhưng công ty không đính kèm phụ lục.

- Liên quan đến báo cáo tài chính đã được kiểm toán, có một số công ty khi

công bố báo cáo tài chính đã loại bỏ một số phần thuyết minh không tốt hoặc thuyết

minh không đầy đủ về khoản mục “khác”. Nhiều báo cáo bị kiểm toán viên ngoại

trừ bởi vì đó là những điều kiểm toán viên không thể khẳng định. Với những báo

cáo này thì mức độ tin cậy rất thấp đối với nhà đầu tư.

2.3.4.2.2 Công tác kiểm tra báo cáo tài chính

Đối với các cơ quan ban hành chính sách và quản lý kinh tế Nhà nước

-Các cơ quản quản lý Nhà nước chưa có những xử phạt thích đáng trong

trường hợp số liệu tài chính bị điều chỉnh quá lớn giữa trước và sau kiểm toán ở các

Công ty cổ phần niêm yết, việc này gây ảnh hưởng lớn cho đối tượng sử dụng

BCTC.

Đối với các công ty cổ phần niêm yết

-Phần lớn các công ty niêm yết thực hiên kiểm tra báo cáo tài chính chủ yếu

để phục vụ mục tiêu kiểm tra độ chính xác của các chỉ tiêu, cách tính toán trên hệ

thống báo cáo tài chính. Các chủ thể kiểm tra chưa đi sâu vào nguồn gốc của các số

liệu báo cáo là các hoạt động kinh tế và thực tế kinh doanh của công ty mình.

- Phạm vi kiểm tra thường khá hạn hẹp, do nhu cầu của người nhận thông tin

sau các cuộc kiểm tra với các chỉ tiêu chủ yếu như: Doanh thu, chi phí, lợi nhuận

của công ty. Điều này làm cho kết quả kiểm tra mất đi phần nào tính khách quan do

sự thiếu liên kết giữa chỉ tiêu được kiểm tra với các chỉ tiêu khác trên báo cáo tài

chính và với tổng thể hoạt động kinh doanh của công ty.

- Phương pháp kiểm tra báo cáo tài chính được áp dụng phổ biến là phương

pháp so sánh, đối chiếu do phương pháp này có thể áp dụng được với nhiều đối

tượng kiểm tra và thời gian kiểm tra tương đối ngắn. Thiếu sự áp dụng kết hợp

nhiều phương pháp kiểm tra cho cùng một chỉ tiêu hay một đối tượng kiểm tra làm

khó có khả năng phát hiện sai sót, gian lận trong quản lý tài chính tại công ty.

- Hầu hết các báo cáo tài chính của công ty thường được tự kiểm tra bởi

chính bộ phận Tài chính-kế toán của công ty. Việc bố trí nhân sự kiểm tra như vậy

đã vi phạm nguyên tắc bất kiêm nhiệm trong phân công công việc kế toán, dẫn đến

sự thiếu độc lập của người kiểm tra đối với quá trình lập và trình bày báo cáo tài

chính (người kiểm tra đồng thời là người lập báo cáo). Một số công ty có Ban kiểm

soát là Giám Đốc hay Kế toán trưởng cũng làm mất đi tính khách quan trong công

tác kiểm tra báo cáo tài chính, sai sót gian lận nếu có khó có thể phát hiện được.

2.3.4.2.3 Công tác phân tích báo cáo tài chính

Đối với các cơ quan ban hành chính sách và quản lý kinh tế Nhà nước

-Một số vấn đề về quy định kế toán có thể làm sai lệch cách tính chỉ số tài

chính, ví dụ, khi tính Hệ số khả năng thanh toán nợ tổng quát =Tổng tài sản/Tổng

nợ phải trả (trong đó, các chỉ tiêu liên quan đến Tài sản hoặc Tài sản ngắn hạn chưa

có sự loại trừ với số liệu phát sinh hoặc số dư của các khoản mục đặc biệt như: tài

sản thiếu chờ xử lý, chi phí trả trước ngắn hạn hoặc dài hạn…), hệ số thanh toán

tổng quát sẽ bị đẩy lên cao hơn so với khả năng thanh toán thực sự của công ty do

tử số bao gồm cả phần tài sản thiếu mà công ty không chắc chắn thu hồi được.

- Hệ thống chỉ tiêu trung bình nghành chưa được xây dựng, đây là cơ sở tham

chiếu quan trọng khi tiến hành phân tích. Chúng ta chỉ có thể thấy và so sánh được

các tỷ lệ tài chính của công ty mình cao hay thấp, tốt hay xấu khi so sánh với các tỷ

lệ tương ứng của công ty khác có đặc điểm và điều kiện sản xuất kinh doanh tương

tự . Thông qua đối chiếu với hệ thống chỉ tiêu trung bình nghành, ban giám đốc thấy

được vị thế của công ty mình, từ đó thấy được thực trạng của doanh nghiệp, hiệu

quả sản xuất kinh doanh so với các công ty khác cùng nghành và đưa ra hướng hoạt

động quản lý tốt hơn cho những năm tiếp theo.

-Những yêu cầu phân tích các chỉ số tài chính được quy định trên BCTC hiện

nay chưa đáp ứng đủ yêu cầu cho các đối tượng sử dụng BCTC

Đối với các công ty cổ phần niêm yết

-Công việc phân tích BCTC tại các công ty niêm yết chủ yếu do bộ phận tài

chính-kế toán của công ty thực hiện

- Các công ty niêm yết chưa thấy được tầm quan trọng và vai trò của công tác

phân tích báo cáo tài chính tại công ty, chỉ tập trung vào các công ty lớn thường

xuyên tham gia vào công tác này. Việc phân tích nhằm mục đích cân đối tài chính,

khả năng thanh toán, khả năng sinh lời. Các công ty chưa quan tâm đến việc phân

tích rủi ro tài chính, rủi ro kinh doanh…

- Các công ty niêm yết chưa chú trọng đến việc phân tích báo cáo lưu chuyển

tiền tệ: báo cáo này có tác dụng quan trọng trong việc dự báo khả năng tạo ra tiền,

khả năng thanh toán.. nhằm giúp ban quản trị, nhà đầu tư, các đối tượng khác có

nhu cầu sử dụng thông tin có những hiểu biết nhất định đối với hoạt động của công

ty, nhưng nhận thức về tầm quan trọng cũng như việc phân tích báo cáo này chưa

được các công ty.

- Liên quan đến các chỉ số tài chính: các chỉ số tài chính được nhà đầu tư quan

tâm nhiều nhất là: chỉ số EPS, hệ số giá trên giá trị sổ sách một cổ phiếu (P/B), hệ

số giá trên thu nhập mộ cổ phiếu(P/E)…các chỉ số tài chính này được tính toán dựa

trên báo cáo tài chính nên mức độ chính xác của nó phụ thuộc rất lớn vào chất

lượng và nguyên tắc kế toán của công ty. Thực tế, các nguyên tắc và chế độ kế toán

có thể khác nhau giữa các công ty, do đó, dẫn đến có thể làm sai lệch các tỷ số tài

chính. Các nhà quản lý của công ty có thể chủ động tạo ra các báo cáo tài chính do

thực hiện sai với nguyên tắc và chính sách kế toán quy định, và tạo ra các chỉ số tài

chính theo ý muốn, làm cho phân tích báo cáo tài chính không còn là công cụ đánh

giá va kiểm soát khách quan.

- Các công ty niêm yết chưa chú trọng đến việc phân tích báo cáo bộ phận,

việc phân tích bộ phận sẽ giúp ban quản lý thấy được điểm mạnh, điểm yếu của

từng bộ phận, so sánh được các hệ số tài chính với các công ty khác cùng nghành

(đối vói các công ty có quy mô lớn, hoạt động đa nghành).

- Trình độ các nhân viên kế toán, phân tích tài chính tại các công ty chưa bắt

kịp được sự thay đổi của các thông tư, chuẩn mực, các chuẩn mực kế toán quốc tế.

Ban giám đốc chưa thấy được tầm quan trọng của công tác lập, kiểm tra và phân

tích báo cáo tài chính, chưa quan tâm đến viêc đào tạo chuyên môn .

- Trừ một số công ty lớn thường xuyên tổ chức công tác phân tích báo cáo tài

chín h, hầu hết các công ty niêm yết còn lại phân tích báo cáo tài chính theo yêu cầu

đột xuất của Ban giám đốc hay đối tượng khác có liên quan, quá trình phân tích

không được xây dựng thành một quy trình cụ thể. Nhu cầu phân tích bị thu hẹp (các

chỉ tiêu chủ yếu như:doanh thu, chi phí, lợi nhuận, thuế thu nhập doanh nghiệp…)

làm ảnh hưởng đến quá trình phân tích và sử dụng thông tin phân tích.

Kết Luận Chương 2

Chương 2 của đề tài đã tập trung nghiên cứu một số vấn đề chính sau:

- Sự ra đời và vai trò của thị trường chứng khoán Việt Nam và vai trò của

công ty niêm yết đối với nền kinh tế Việt Nam.

- Toàn cảnh kết quả giao dịch của thị trường chứng khoán Việt Nam ngày

- Những khác biệt thực tế giữa VAS và IFRS có thể ảnh hưởng lớn đến đối tượng sử

dụng BCTC.

30/09/2009.

- Tóm tắt hệ thống báo cáo tài chính, chế độ kế toán quy định hiện nay cho

các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam.

- Nghiên cứu , khảo sát thực trạng lập, kiểm tra và phân tích báo cáo tài chính

ở các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt nam hiện nay bao

gồm các nội dung: các quy định, việc tuân thủ các quy định tại các công ty (cụ thể

tại một số công ty).

- Đánh giá thực trạng (ưu và nhược điểm) của công tác lập, kiểm tra và phân

tích báo cáo tài chính ở các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán

Việt nam hiện nay để làm cơ sở phương hướng cho giải pháp hoàn thiện được thể

hiện ở chương 3.

CHƯƠNG 3

GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC LẬP, KIỂM TRA VÀ PHÂN

TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH Ở CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN NIÊM

YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM

3.1 Nguyên tắc và quan điểm hoàn thiện công tác lập, kiểm tra và phân tích báo

cáo tài chính ở các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt

Nam

3.1.1 Nguyên tắc hoàn thiện

Các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán cần phải tuân thủ

các nguyên tắc cơ bản sau đây cho công tác lập, kiểm tra và phân tích báo cáo tài

chính:

(cid:153) Nguyên tắc phù hợp:quá trình xây dựng và thực hiện các giải pháp hoàn

thiện công tác lập, kiểm tra và phân tích báo cáo tài chính tại các công ty cổ phần

niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam cần có sự phù hợp ở những góc độ

o Phù hợp với điều kiện thực tế của các công ty cổ phần niêm yết hiện nay về

trình độ (hiểu biết của Ban lãnh đạo về tài chính, trình độ của nhân viên trong công

tác lập, kiểm tra và phân tích). Các giải pháp hoàn thiện cần phải chú ý đến chi phí

đầu tư cho công tác này làm thế nào để chi phí thấp nhưng mang lại hiệu quả cao.

o Phù hợp với sự phát triển và hoàn thiện của hệ thống kế toán Việt Nam: các

giải pháp cũng như phương hướng hoàn thiện công tác lập, kiểm tra và phân tích

báo cáo tài chính góp phần thúc đẩy sự hoàn thiện và hội nhâp của hệ thống kế toán

Việt Nam với hệ thống kế toán quốc tế. Điều này giúp cho việc thu hút của nhà đầu

tư nước ngoài vào các công ty cổ phần niêm yết.

o Phù hợp với sự phát triển của công nghệ thông tin: việc hoàn thiện công tác

lập, kiểm tra và phân tích báo cáo tài chính cũng cần quan tâm đến ứng dụng công

nghệ thông tin trong công tác kế toán của công ty, giúp cho tốc độ xử lý thông tin

nhanh, mang lại lợi ích cao cho công ty.

o Phù hợp với xu thế phát triển và hội nhập kinh tế, với môi trường cạnh

tranh mạnh mẽ. Các giải pháp hoạt động hoàn thiên cần đem lại kết quả tích cực.

Ban giám đốc các công ty cần phải chú trọng đến công tác quản trị tài chính, bộ

máy tài chính-kế toán cần phải được xây dựng hoàn thiện với trình độ chuyên môn

cao, có kiến thức về các chuẩn mực tài chính và kế toán quốc tế. Báo cáo tài chính

có chất lượng cao, thông tin minh bạch cũng góp phần làm tăng giá trị của công ty

trên thị trường chứng khoán.

(cid:153) Nguyên tắc phổ cập: các phương hướng, giải pháp hoàn thiện công tác

lập, kiểm tra và phân tích báo cáo tài chính ngoài việc phải phù hợp với đặc thù của

từng ngành nhưng cần phải có được nguyên tắc phổ cập, nghĩa là có thể áp dụng

cho số lớn các công ty hoạt động cùng ngành để giảm chi phí nghiên cứu và triển

khai.

(cid:153) Nguyên tắc đồng bộ: hệ thống các giải pháp cần phải được thực hiện một

cách đồng bộ nhằm mang lại kết quả tốt nhất.

(cid:153) Nguyên tắc tự đổi mới: các giải pháp hoàn thiện cần phải mang tính linh

hoạt và có tính mở cao không mang tính cứng nhắc vi khi có sự đổi mới, phát triển

quá trình hoàn thiện có thể linh hoạt thay đổi theo một cách dễ dàng

(cid:153) Nguyên tắc khả thi: các giải pháp hoàn thiện phải mang tính khả thi, mọi

công ty niêm yết có thể triển khai và thực hiện được.

3.1.2 Quan điểm hoàn thiện

Vai trò của kế toán ngày nay không chỉ giới hạn ở việc tuân thủ đúng các quy

định, chuẩn mực tài chính-kế toán hiện hành, mà còn phải làm thế nào để các báo

cáo tài chính cung cấp đầy đủ thông tin cho người đọc, các số liệu trên báo cáo phải

trung thực, minh bạch rõ rang, cung cấp thông tin hữu ích cho nhà đầu tư và các đối

tượng sử dụng khác.

Vì vậy, các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán hiện nay

cần phải tuân thủ các quan điểm sau đây cho công tác lập, kiểm tra và phân tích báo

cáo tài chính:

- Đối với công tác lập BCTC: BCTC phải được lập trên cơ sở tuân thủ đúng

các chế độ, chuẩn mực kế toán, quy định hiện hành của Việt Nam. BCTC cần phải

có nội dung, kết cấu phù hợp với đặc trưng cơ bản của loại hình công ty cổ phần.

- Đối với công tác kiểm tra BCTC: BCTC phải được kiểm tra bởi Ban kiểm

soát công ty, không phải những người thuộc phòng tài chính-kế toán để mang tính

khách quan cho công tác kiểm tra.

- Đối với công tác phân tích BCTC: BCTC phải đảm bảo đủ thông tin, các số

liệu của kỳ này kỳ trước phải lấy chính xác, các chỉ tiêu trên báo cáo tài chính phải

đầy đủ nhằm giúp thuận lợi cho công tác phân tích báo cáo tài chính.

Việt Nam đã là thành viên của Tổ Chức Thương Mại Thế Giới, thị trường

chứng khoán là thị trường mở. Đối tượng sử dụng báo cáo tài chính bao gồm cả nhà

đầu tư nước ngoài. Vì vậy, hệ thống báo cáo tài chính cần phải được xây dựng gần

với các chuẩn mực kế toán và tài chính quốc tế.

3.2 Điều kiện để hoàn thiện công tác lập, kiểm tra và phân tích báo cáo tài chính ở

các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam

3.2.1Đối với các cơ quan ban hành chính sách và quản lý kinh tế Nhà nước

Liên quan đến vai trò, trách nhiệm của các cơ quan quản lý Nhà Nước

- Vai trò của các cơ quan Nhà nước trong việc tạo điều kiện và môi trường

thuận lợi là rất quan trọng và góp phần hoàn thiện công tác lập, kiểm tra và phân

tích báo cáo tài chính tại các công ty cổ phần niêm yết thông qua các hệ thống chính

sách, pháp luật. Các cơ quan Nhà nuớc cần tiếp thu những ý kiến phản hồi từ phía

công ty trong quá trình hoàn thiện các chế độ và chuẩn mực kế toán mới.

- Nhà nước cần phải tăng cường tính ổn định môi trường pháp lý, hệ thống

pháp luật và các văn bản luật. Cần xây dựng đầy đủ hệ thống Luật và văn bản dưới

luật để điều chỉnh các hoạt động kinh tế, nên tránh tình trạng chồng chéo , trái

ngược nhau giữa Luật và các văn bản dưới Luật sẽ khó khăn cho các doanh nghiệp

khi thực hiện.

- Các cơ quan Nhà nước cần phải nghiên cứu kỹ về hoạt động của các doanh

nghiệp nói riêng và tình hình kinh tế chung của đất nước, nắm bắt cũng như dự báo

được xu thế phát triển chung để từ đó ban hành các Luật hay văn bản sao cho phù

hợp với tình hình thực tế. Để tăng cường tính ổn định của các Luật và văn bản dưới

luật Nhà nước cần phải thường xuyên kiểm tra, rà soát tính hơp lý của các quy định

pháp luật có phù hợp với thực tế của doanh nghiệp hay không, cần phải bổ sung

điều chỉnh kịp thời sao cho phù hợp. Hệ thống pháp luật rõ ràng, đầy đủ cũng giúp

cho việc quản lý của Nhà nước với doanh nghiệp được dể dàng hơn cho các cơ quan

quản lý Nhà nước trong việc kiểm tra, giám sát.

Liên quan đến các biểu mẫu, các quy định công bố thông tin BCTC:

- Bộ tài chính, Cục thuế và UBCKNN cần phải đồng nhất các biểu mẫu báo

cáo tài chính, điều này giúp thuận lơi hơn, giảm thời gian cho các công ty niêm yết

khi thực hiện công tác lập báo cáo tài chính vì phải thực hiện nhiều biểu mẫu báo

cáo khác nhau trong cùng một kỳ báo cáo.

- UBCK, Sở giao dịch chứng khoán nên có chế tài cụ thể, từ việc giám sát

nghiêm ngặt việc công bố thông tin về mặt thời gian cũng như hình thức công

bố:file gì (word hay excel), phông chữ gì, đơn vị nào…đối với công bố báo cáo tài

chính quý. TTCK là thị trường bậc cao, thể hiện sự chuyên nghiệp, có lẽ cần có sự

chuyên nghiệp ngay từ chính cơ chế, cách thức công bố thông tin.

- UBCKNN cần quy định chặt chẻ việc công bố thông tin trên thị trường

chứng khoán: cần phải quy định chặt chẻ hơn thời gian phải công bố báo cáo tài

chính (vì hiện nay rất nhiều công ty vì lý do khách quan hay chủ quan nộp báo cáo

tài chính rất trễ so với quy định); cần phải có sự phân chia đặc thù các DN khác

nhau về thời hạn nộp BCTC bởi vì có những DN đúng ngày quy định nhưng họ vẫn

chưa thể kết nối với các chi nhánh để tổng hợp ra báo cáo một cách tương đối chính

xác(như DN xuất nhập khẩu…); cần bổ sung thêm một số chỉ tiêu tài chính trên báo

cáo tài chính giúp nhà đầu tư dễ dàng tiếp cận được thông tin một cách đầy đủ.

- UBCKNN cần có quy định buộc các công ty phải đăng kèm báo cáo nhận

xét của công ty kiểm toán đối với báo cáo tài chính soát xét giữa niên độ (sáu tháng

đầu năm).

- UBCKNN cần có cơ chế giám sát DN công bố thông tin để đảm bảo lợi ích

cho các nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư cá nhân (nếu thông tin không được chính

xác, họ phải mua đỉnh bán đáy) vì gần đây, trên thị trường có nhiều mã chứng

khoán đã tăng giá rất mạnh, thậm chí tới 200% trước khi DN công bố thông tin

chính thức về một số dự án hay lợi nhuận đột biến. Ví dụ trường hợp cổ phiếu TS4

có cách kết chuyển lợi nhuận hết sức khó hiểu, khiến nhà đầu tư không thể không

đặt câu hỏi liệu có hiện tượng làm giá từ việc công bố kết chuyển lợi nhuận bán toà

nhà hay không? Trước khi công bố thông tin lợi nhuận quý II, công ty thông báo sẽ

chuyển một phần lợi nhuận từ bán toà nhà trong năm 2009, để rồi quý II chỉ kết

chuyển một phần rất nhỏ (7 tỷ đồng và công bố năm 2009 chỉ kết chuyển khoảng 20

tỷ đồng lợi nhuận từ việc bán toà nhà này). Tuy nhiên, sang tháng 8, doanh nghiệp

này lại bất ngờ công bố kết quả kinh doanh ấn tượng với việc kết chuyển gần 8,2 tỷ

đồng lợi nhuận từ bán căn hộ. Điều khó hiểu ở đây chính là trong điều kiện bình

thường, TS4 không thực công bố lợi nhuận theo tháng và tại sao lại kết chuyển

trong tháng 7, mà không phải là tháng 6 hay chờ hết quý III; đi kèm với điều này,

giá cổ phiếu TS4 tăng mạnh trở lại từ cuối tháng 7 (trong khi thông tin công bố vào

cuối tháng 8); hay trường hợp khác việc cổ phiếu GMD tăng tới gần 100% trong

hơn tháng 09/2009 vì với thông tin khả năng Công ty Gemadept sẽ kết chuyển

chênh lệch định giá bất động sản góp vốn vào liên doanh dự án Cảng Cái Mép trong

năm 2009…

- Vì sự minh bạch thông tin cho nhà đầu tư, cần thực hiện ngay 3 yêu cầu :

(HOSE, HASTC với chức năng là cơ quan quản lý thị trường cần thực hiện nghiêm

túc việc giám sát và gương mẫu công bố thông tin).

+ Thứ nhất, nếu DN công bố chậm những thông tin quan trọng, có ảnh hưởng

trực tiếp tới giá cổ phiếu thì HOSE, HASTC cần yêu cầu DN giải trình, cảnh cáo

hay áp dụng chế tài mạnh hơn.

+ Thứ hai, về những thông tin chậm công bố (điển hình trường hợp của SJS),

HOSE cần rà soát lại quy trình tiếp nhận và công bố thông tin. Nếu sự chậm trể

thuộc về khâu tổ chức, HOSE cần nhanh chóng chấn chỉnh.

+ Thứ ba, với các DN để thông tin có thể tới được cộng đồng NĐT kịp thời,

thì song song với việc gửi thông tin cho HOSE, HASTC và UBCKNN, DN nên chủ

động công bố trên website và qua các phương tiện thông tin đại chúng.

Liên quan đến việc trích lập dự phòng

- Hoàn nhập dự phòng mong được ưu đãi thuế vì đây thực chất là một khoản

thu nhập từ hoạt động kinh doanh. Về mặt kế toán, hoàn nhập dự phòng sẽ được ghi

nhận là giảm trừ chi phí trong kỳ chứ không phải là “thu nhập khác”. Về mặt bản

chất, các khoản dự phòng là trích trước chi phí các khoản lỗ tiềm tàng. Khi thu hồi

được hoặc nguy cơ bị lỗ giảm thì sẽ hoàn nhập lại các khoản dự phòng bằng cách

giảm chi phí phát sinh trong năm và dẫn đến tăng thu nhập chịu thuế (công ty sẽ

phải chịu mức thuế suất phổ thông là 25%). Bộ tài chính và cơ quan thuế cần xem

xét vấn đề này, cần xem các khoản thu nhập nêu trên là thu nhập từ hoạt đông sản

xuất-kinh doanh và được hưởng theo thuế suất chung của DN. Như vậy, sẽ đúng với

bản chất của các khoản này, đồng thời đơn giản hơn trong việc xác định nghĩa vụ

thuế.

- Cơ quan thuế cần xem lại kiến nghị của các công ty chứng khoán(CTCK)

về việc cho phép được trích lập dự phòng giảm giá chứng khoán. Vì theo Thông tư

số 13/2006/TT-BTC quy định cho các công ty niêm yết, công ty quản lý quỹ được

phép thực hiện trích lập dự phòng tổn thất đầu tư tài chính nhưng các CTCK thì

không được thực hiện trích lập như vậy sẽ không “bình đẳng”. Theo tìm hiểu thực

tế, nếu các CTCK được kiểm toán bởi các công ty kiểm toán lớn (big four) đều yêu

cầu DN phải thực hiện trích lập, trên thực tế nhiều công ty đã thực hiện trích lập tuỳ

thuộc vào qua điểm lãnh đạo của DN, về phía cơ quan thuế không đồng ý và không

xem đó như là chi phí hợp lệ để tính thuế. Vì vây Cơ quan thuế cần có quy định

thống nhất cho việc trích lập dự phòng và quy định cụ thể việc trích lập giảm giá

chứng khoán trên thị trường tự do(OTC).

Liên quan đến chế độ kế toán và các chính sách khác:

-Hoàn thiện chế độ, chính sách tài chính, kế toán và kiểm toán đối với các

doanh nghiệp nói chung và các công ty cổ phần niêm yết nói riêng..Các văn bản chế

độ kế toán cần phải xuất phát từ nhu cầu về thông tin và điều kiện thực tế của doanh

nghiệp và đối tượng sử dụng thông tin. Hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam

(VAS) cần phải bổ điều chỉnh (do trong thời gian qua Chuẩn mực kế toán quốc tế

đã có những thay đổi, đòi hỏi chúng ta phải cập nhật để đảm bảo sự nhất quán với

Chuẩn mực kế toán mới nhất) và bổ sung thêm một số chuẩn mực sao cho phù hớp

với chuẩn mực kế toán quốc tế (Chuẩn mực kế toán liên quan đến ghi nhận, đánh

giá, trình bày và thuyết minh về các công cụ tài chính (IFRS 7, IAS 32, IAS 39);về

thông tin phản ánh sự thay đổi giá cả, về phúc lợi của người lao động , về Báo cáo

tài chính trong nền kinh tế siêu lạm phát…

- Hoàn thiện Chế độ kế tóan cho các lĩnh vực đặc thù: trên thị trường chứng

khoán hiện nay có một số công ty hoạt động kinh doanh ở những lĩnh vực đặc thù

riêng như:ngân hàng, bảo hiểm.. vì vậy việc hoàn thiện chế độ kế toán cho các lĩnh

vực này sẽ giúp cho công tác kế toán tuân thủ theo hướng dẫn rõ ràng hơn và giúp

dễ dàng cho các cơ quan quản lý Nhà nước trong việc kiểm tra, giám sát.

- Hoàn thiện và ổn định các chính sách tài khoá, tiền tệ, lãi suất, phát triển

vùng nghành, lãnh thổ…là điều kiện giúp cho các công ty có mội trường kinh doanh

thuận lợi, ổn định tình hình tài chính, nâng cao năng lực cạnh tranh lành mạnh, đây

cũng là các chính sách vĩ mô của Nhà nước khi Việt nam chính thức là thành viên

- TTCK Việt Nam sẽ ngày càng phát triển, sẽ tác dụng tốt cho nền kinh tế

của WTO.

nhưng rất cần sự can thiệp, hướng dẫn quản lý nhà nước thông qua Luật chứng

khoán, thông qua việc kiểm tra kiểm soát các cơ quan tài chính trung gian, yêu cầu

thông tin trung thực, kịp thời. Việc tăng cường quản lý sẽ tránh được các đỗ vở dây

chuyền và làm cho thị trường vận hành đúng hướng có tác dụng tích cực;các cơ

quan Nhà nước, các tổ chức tài chính, các cơ quan ngôn luận rất nên thông tin đầy

đủ, huấn luyện đào tạo để nhiều tầng lớp nhân dân thông suốt về thị trường mới mẻ

này tránh những xáo trộn bất ổn trước khi muộn. Cần bổ sung nhanh những chế tài

để quản lý thị trường này chẳng hạn như xử lý nghiêm minh những sai phạm, thu

thuế thu nhập những người có thu nhập cao từ hoạt đông kinh doanh chứng

khoán…

3.2.2 Đối với các công ty cổ phần niêm yết

-Nhân sự: nhân viên là nguồn tài sản quý giá của công ty, ban giám đốc cần

phải quan tâm đến đội ngũ nhân viên của mình. Công ty cần có chế độ, chính sách

đào tạo cho những cán bộ nhân viên chủ chốt. Nhân viên bộ phận tài chính kế toán

phải luôn cập nhật các kiến thức mới về tài chính-kế toán trong nước và quốc tế để

có thể hạch toán và lập báo cáo tài chính đúng đắn, đảm bảo yêu cầu hợp lý và trung

thực. Nhân viên phân tích cần phải cập nhật tin tức, nắm bắt được tình hình biến

động thị trường…Ban giám đốc cần phải thấy được tầm quan trọng của công tác

lập, kiểm tra và phân tích báo cáo tài chính.

- Bộ máy kiểm soát nội bộ: cần phải xây dựng hoạt động hiệu quả.

- Công nghệ thông tin: các công ty cần phải sử dụng công nghệ thông tin trong

công tác kế toán. Hiện nay trên thị trường có nhiều công ty cung cấp phần mềm kế

toán với đa phân hệ và chức năng như Sun, SAP, APPAC.. Viêc sử dụng phần mềm

kế toán giúp giảm bớt khối lượng và thời gian xử lý số liệu cho công việc kế toán.

Với nhiều phân hệ quản lý của phần mềm như quản lý tài sản, công nợ, danh sách

khách hàng…sẽ giúp việc quản lý các khoản mục này dễ dàng, chính xác hơn. Công

ty cũng có thể yêu cầu nhà cung cấp phần mềm thiết kế các biểu mẫu báo cáo theo

yêu cầu của công ty và theo quy định của UBCK va cơ quan Thuế, cách để chiết

xuất số liệu từ phần mềm giúp công tác phân tích thuận lợi hợn.

- Các công ty thường xuyên trao đổi, phối hợp với các cơ quan chức năng như

UBCK, Cục thuế… để tiếp nhận ý kiến về thực trạng công tác lập, trình bày báo cáo

tài chính của mình, từ đó đưa ra ý kiến, góp ý cũng như trình bày những khó khăn

hiện tại của công ty, nhũng quy định , chuẩn mực không rõ rànglàm ảnh hưởng đến

công tác lập, trình bày báo cáo tài chính của công ty.

- Hiệp hội kế toán-kiểm toán cần phải là chỗ dựa vững chắc cho các công ty,

giữ vai trò quan trọng trong việc phát triển nghành nghề, là nơi mà các công ty có

thể trao đổi, học hỏi kinh nghiệm chuyên môn để nhìn nhận thực trạng và có hướng

để cải thiện hoàn chỉnh hơn bộ máy tài chính-kế toán của công ty. Với công tác thực

tế tại công ty của mình, các thành viên của hiệp hội có thể đưa ý kiến lên Bộ tài

chính, cục thuế, UBCK .. để phản ánh những khó khăn, những điểm cần phải cải

thiện, bổ sung của các thông tư, chuẩn mực đã ban hành sao cho thích hợp với thực

tại chung của ngành, vùng, …

- Số lượng công ty niêm yết hiện nay nhiều nhưng số lượng công ty kiểm toán

có uy tín thì bị quá tải, vì vậy các công ty niêm yết nên phải ký hợp đồng trước với

công ty kiểm toán (thông thường ký trước 1 năm và hợp đồng kéo dài 2-3 năm).

Việc ký sớm và hợp đồng dài hạn với công ty kiểm toán sẽ giúp đơn vị kiểm toán

có thời gian tìm hiểu kỹ đặc thù của từng DN để từ đó đưa ra một BCTC được kiểm

toán có chất lượng.

Một số thông tư mới được ban hành vào cuối năm 2009: các công ty cổ

phần niêm yết cần phải nghiên cứu kỹ, cần đào tạo đội ngũ nhân viên bộ phận kế

toán để áp dụng tốt và đúng các thông tư này cho công ty mình. Dưới đây là chi tiết

của các thông tư:

Thông tư số 210/2009/TT-BTC ngày 6/11/2009 hướng dẫn áp dụng chuẩn

mực kế toán quốc tế về trình bày BCTC và thuyết minh thông tin đối với công cụ tài

chính. Thông tư này được áp dụng từ năm 2011 trở đi. Thông tư 210 có tầm quan

trọng đặc biệt trong việc thúc đẩy quá trình hội nhập kinh tế Việt Nam với thế giới

và nâng cao tính minh bạch của BCTC. Nó cũng chứng minh cho cam kết của Việt

Nam từng bước tiến hành áp dụng tất cả các chuẩn mực kế toán quốc tế. Cả người

sử dụng và người lập BCTC sẽ được hưởng lợi từ việc thực hiện thông tư 210.

Các giải pháp để chuẩn bị áp dụng Thông tư 210

- Nội dung các chuẩn mực phức tạp, không chỉ đơn thuần bộ phận tài chính kế

toán của DN có thể thực hiện được, mà trong nhiều trường hợp, sẽ phải có sự chuẩn

bị đầy đủ về hệ thống, công nghệ thông tin, quy trình nghiêp vụ, cơ sở dữ liệu…để

cung cấp thông tin.

Một trong những yêu cầu cơ bản trong chuẩn mực chung của Hệ thống Chuẩn

mực kế toán Việt Nam là tính có thể so sánh được của các thông tin giữa các kỳ kế

toán. Do đó, các DN nên cân nhắc lập số liệu so sánh cho ít nhất một năm. Ví dụ,

đối với BCTC đầu tiên lập theo yêu cầu của Thông tư 210 cho năm 2011, số liệu so

sánh được lập theo Thông tư 210 là cho năm 2010. Đối với các DN đã niêm yết và

lập BCTC giữa niên độ hàng quý, số liệu so sánh có thể là quý !/2010 cho kỳ báo

cáo đầu tiên kết thúc một năm sau đó. Các DN nên cân nhắc thực hiện các giải pháp

+ Đánh giá ảnh hưởng của các chuẩn mực này, lên kế hoạch thực hiện, tìm

giải pháp tương ứng và triển khai.

+ Xây dựng chương trình, thay đổi hệ thống công nghệ thông tin, quy trình và

nghiệp vụ phục vụ cho thu nhập và chiết xuất dữ liệu.

+ Đào tạo nhân viên

+ Thông báo sớm về ảnh hưởng của chuẩn mực này cho các bên có lợi ích

trong DN (như HĐQT, Ban điều hành, các cổ đông, tổ chức phân tích đầu tư, cơ

quan quản lý nhà nước). Đồng thời, đưa ra các hành động mà DN sẽ tiến hành để

giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực, cũng như chiến lược quản lý rủi ro và mục tiêu, lý

do nắm giữ các công cụ tài chính.

Trong việc thực hiện các giải pháp trên, DN có thể dủng nguồn lực nội bộ

hoặc thuê bên ngoài. Đồng thời, DN cũng cần phối hợp chặt chẻ với kiểm toán viên

để đảm bảo quá trình chuẩn bị được suôn sẻ

Thông tư số 228/2009/TT-BTC ngày 7/12/2009 thay thế Thông tư 13 về việc

trích lập và sử dụng các khoản dự phòng trên. Thông tư 228 có hiệu lực sau 45 ngày

kể từ ngày ký và áp dụng cho việc trích lập dự phòng của DN năm 2009.

Sự khác biệt giữa Thông tư 13 và Thông tư 228

Khoản dự phòng hoàn Ảnh hưởng tới thu nhập/chi phí khi hoàn nhập

nhập dự phòng

Thông tư 228(từ

Thông tư 13(trước năm 2009) năm 2009)

Giảm giá hàng tồn kho Ghi nhận là thu nhập khác Giảm giá vốn hàng

bán

Tổn thất các khoản đầu tư Ghi nhận là doanh thu hoạt Giảm chi phí tài

tài chính động tài chính chính

Giảm chi phí quản

lý doanh nghiệp Nợ phải thu khó đòi Ghi nhận là thu nhập khác

Bảo hành

Giảm chi phí bán

-Sản phẩm, hàng hoá Ghi nhận là thu nhập khác hàng

Ghi nhận là thu

-Công trình xây lắp Ghi nhận la thu nhập khác nhập khác

Thông tư số 244/2009/TT-BTC ngày 31/12/2009 hướng dẩn sửa đổi, bổ sung

Chế độ kế toán Doanh nghiệp (có hiệu lực sau 45 ngày kể từ ngày ký). Thông tư

này yêu cầu thay đổi số hiệu tài khoản 431- ( Quỹ khen thưởng , phúc lợi) thành tài

khoản 353

Thông tư số 09/2010/TT-BTC ngày 15/01/2010 hướng dẩn về việc công bố

thông tin trên TTCK (có hiệu lực sau 45 ngày kể từ ngày ký) thay thế cho thông tư

số 38/2007/TT-BCT(18/04/2007). Thông tư này yêu cầu Thuyết minh BCTC quý

phải được trình bày đầy đủ tất cả các nội dung theo quy định của pháp luật và được

lập theo quy định của chuẩn mực,chế độ kế toán hiện hành. Trường hợp lợi nhuận

sau thuế thu nhập doanh nghiệp tại báo cáo kết quả kinh doanh giữa kỳ báo cáo so

với cùng kỳ báo cáo năm trước có biến động từ mười phần trăm (10%) trở lên, công

ty niêm yết phải có giải trình rõ nguyên nhân của những biến động bất thường đó

trong BCTC quý.

Nhà đầu tư cần quan tâm BCTC của DN dưới nhiều góc độ để có quyết

định đầu tư đúng đắn

Nhà đầu tư phải có những hiểu biết về kinh tế (tài chính, kế toán, kiểm toán)vì

trong BCTC có nhiều số liệu chuyên ngành nên rất khó nếu người nào không có

kiến thức, sẽ không hiểu. Điều quan trọng tiếp theo là khi mua cổ phiếu DN nào,

NĐT phải xem xét diễn biến hoạt động của DN đó trong nhiều thời kỳ chứ không

phải từ thời điểm mua (quá khứ, hiện tại và tương lai).

Hơn nữa, NĐT cần phải nghiên cứu kỹ ý kiến của kiểm toán viên, bởi họ là

người có đủ năng lực chuyên môn, những ý kiến của họ mang đến những sức nặng

nhất định, hàm chứa tất cả những thông tin rất căn bản trong BCTC. Nhất là khi

kiểm toán viê đưa ra ý kiến ngoại trừ, bởi vì đó là những điều kiểm toán viên không

thể khẳng định. Đó cũng là do DN không công bố hết cho kiểm toán viên, che giấu

thông tin hoặc DN và kiểm toán viên bất đồng về một khoản mục nào đó.

Để đảm bảo quyền lợi của NĐT, đặc biệt là NĐT nhỏ không những các chủ

thể là các DN mà ngay cả các cơ quan quản lý và các thành viên tham gia thị trường

khác phải cùng có trách nhiệm với thị trường. Đối với cơ quan quản lý, nên tạo điều

kiện cho các nhà đầu tư nhỏ có những quyền hoàn toàn bình đẳng so với các nhà

đầu tư lớn bằng các cơ chế cụ thể và phù hợp hơn. Còn đối với các thàh viên khác

tham gia thị trường như những công ty chứng khoán, nên tạo điều kiện tốt nhất cho

các nhà đầu tư.

Với báo cáo bán niên, NĐT phải yêu cầu DN niêm yết đăng kèm BCTC toàn

bộ báo cáo kết quả soát xét, hoặc tối thiểu phải là phần ý kiến kiểm toán viên, tên

công ty kiểm toán bởi đó là trách nhiệm của DN niêm yết và quyền lợi của NĐT.

Thực tế hiện nay có một số công ty có hành vi bóp méo BCTC bằng cách: tăng

doanh thu giảm chi phí trong kỳ báo cáo nhằm tạo nên điều kiện tài chính khả quan

hơn cho DN hoặc làm ngược lại làm cho tình hình tài chính của DN xấu đi, đặc biệt

cho các vụ mua bán và sát nhập. Nguyên nhân chính dẫn đến việc bóp méo BCTC

là: 3

+ Do Ban giám đốc có động cơ để tô vẽ BCTC lạc quan hơn so với thực tế

nhằm đạt được kỳ vọng từ phía NĐT và tăng quyền hưởng lợi từ phía DN

+Do xuất phát từ việc áp dụng các chuẩn mực kế toán. Các tiêu chuẩn kế toàn

được thừa nhận khá linh động trong từng trường hợp. Điều này dễ dàng để BGĐ tạo

ra một BCTC có lợi cho công ty để cung cấp cho NĐT và các bên có liên quan

+Do mối quan hệ mật thiết của nhà kiểm toán độc lập và DN. Về nguyên tắc,

tổ chức kiểm toán làm việc như một đơn vị độc lập. Tuy nhiên, có sự phát sinh xung

đột về lợi ích do lợi nhuận thu được từ các DN mà tổ chức kiểm toán tham gia tác

nghiệp. Hậu quả là các kiểm toán viên có thể linh hoạt các tiêu chuẩn kế toán nhằm

thay đổi tình hình tài chính của DN.

Vì vậy nhà đầu tư cần phải xem xét động cơ bóp méo để đưa ra quyết định đầu

tư đúng đắn.

3.3 Các giải pháp hoàn thiện công tác lập, trình bày, kiểm tra và phân tích báo

cáo tài chính ở các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt

Nam

3.3.1Các giải pháp hoàn thiện công tác lập và trình bày báo cáo tài chính

ở các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam

Đối với các cơ quan ban hành chính sách và quản lý kinh tế Nhà nước

Cần bổ sung thêm một số chuẩn mực kế toán quốc tế vào hệ thống chuẩn

mực kế toán Việt Nam

Với việc hội nhập vào nền kinh tế quốc tế, chắc chắn rằng hệ thống chuẩn mực

kế toán Việt Nam phải tiến gần với hệ thống chuẩn mực kế toán quốc tế. Hiện nay

chúng ta còn thiếu và cần triển khai một số chuẩn mực sau so với hệ thống chuẩn

mực quốc tế:

+ Tổn thất tài sản (IAS 36).

+ Thanh toán trên cơ sở cổ phiếu (IFRS2).

+ Báo cáo tài chính trong điều kiện siêu lạm phát (IAS 29).

Cần đánh giá tài sản theo giá thị trường

Ở Việt Nam hiện nay việc ghi nhận tài sản vẫn theo giá gốc,trong trường hơp

giá thị trường thấp hơn giá gốc thì các công ty phải trích lập dự phòng cho khoản

đánh giá thấp hơn này. Với cách ghi nhận nhu vậy sẽ không thấy được giá trị thật

hiện tại của công ty.

Khi tất cả tài sản của công ty được định giá theo giá thị trường sẽ đáp ứng

đầy đủ hơn yêu cầu thông tin cho người sử dụng báo cáo tài chính, nhằm hổ trợ cho

các quyết định kinh tế của các đối tượng sử dụng báo cáo tài chính, nhất là quyết

địn của nhà đầu tư.

Cần hướng dẫn cách tính chỉ số Lãi suy giảm trên cổ phiếu

Thực tế hiện nay, nhiều công ty đã phát hành trái phiếu chuyển đổi và thực

hiện chuyển đổi thành cổ phiếu phổ thông (Công ty chứng khoán Sài Gòn –SSI,

công ty cổ phần kỹ thuật hạ tầng CII,Ngân hàng ACB) nhưng Bộ tài chính vẫn chưa

có hướng dẫn cụ thể cho cách tính chỉ tiêu lãi suy giảm trên cổ phiếu, chỉ tiếu này

gây khó khăn cho các công ty trong việc tính toán số lượng cổ phiếu và khó khăn

cho nhà đầu tư khí xác định số lượng cổ phiếu thực tế đang lưu hành của công ty.

Cần hoàn thiện phương pháp kế toán về các khoản đầu tư chứng khoán

Bộ tài chính cần phải có hướng dẫn cụ thể về cách lập và trình bày phương

pháp VCSH trong BCTC hợp nhất.

UBCK, Sở GDCKTPHCM,HN cần phải xử lý nghiêm khắc đối với các công

ty không tuân thủ đúng qui định lập và trình bày BCTC hợp nhất.

Đối với các Công ty cổ phần niêm yết

Các công ty cổ phần niêm yết cần phải rà soát và tối ưu hoá quy trình khoá

sổ và lập BCTC

Hiện tại, nhiều công ty cổ phần niêm yết chưa đầu tư thoả đáng cho quy trình

khoá sổ và lập BCTC. Khoá sổ và công tác lập BCTC vẫn được coi là công việc của

chức năng kế toán, chứ chưa được xem là một quy trình với sự tham gia của nhiều

bộ phận khác nhau và phải có sự hổ trợ hiệu quả của hệ thống và tổ chức nhân sự.

Nhiều DN vẫn thường xuyên phải gặp vấn đề thiếu chính sách, thiếu thủ tục hướng

dẫn luồng thông tin từ các bước thu nhập, xử lý thông tin cho đến lập báo cáo,

thông tin được báo cáo thiếu nhất quán và không đáng tin cậy, báo cáo thiếu hoặc bị

chậm…Thực trạng cho thấy nhu cầu cấp thiết cho nhiều DN cần tiến hành rà soát,

hoàn thiện và tối ưu hoá quy trình khoá sổ và lập BCTC của mình. DN phải biết rõ

lỗ hổng, điểm yếu tồn tại trong đơn vị về quy trình, hệ thống và con người để từ đó

đưa ra các giải pháp cũng như lộ trình hoàn thiện phù hợp để đáp ứng cao nhất về

tính minh bạch, tính chính xác, tính tin cậy cũng như đáp ứng thời hạn báo cáo và

cung cấp thông tin. Công việc này thực hiện tốt sẽ gián tiếp mang lại giá trị cho cổ

đông thông qua việc gia tăng niềm tin của công chúng cũng như tiếng tăm trên thị

trường, đảm bảo tuân thủ các quy định cùng với chất lượng quản lý DN. Một số yêu

cầu thể hiện trong quy trình này:

(cid:153) Tính minh bạch:

+ Thông tin BCTC cần được đơn giản hoá và chuẩn hoá để có thể dễ dàng

hiểu được.

+ Thông tin phải minh bạch và rõ ràng qua tất cả các khâu và các công ty con

trực thuộc.

(cid:153) Tính chính xác:

+ Thông tin phản ánh trung thực các giao dịch và hoạt động

+ Giảm thiểu bút toán điều chỉnh mang tính chủ quan

(cid:153) Tính tin cậy

+ Tăng độ tin cậy xuyên suốt các quy trình, phần hành

+ Hoàn thiện các bước kiểm soát và mang đến chất lượng thông tin cho

người sử dụng BCTC.

+ Cải thiện mối quan hệ với nhà đầu tư thông qua mức độ hài lòng về thông

tin được cung cấp.

(cid:153) Thời hạn báo cáo

+ Thông tin báo cáo cần được cung cấp kịp thời, đúng hạn ngay khi kết thúc

kỳ báo cáo.

+ Thông tin cho công tác phân tích cung cấp kịp thời theo yêu cầu.

+ Cần dành nhiều thời gian hơn nữa cho công tác phân tích thông tin .

Các Công ty cổ phần niêm yết cần công bố vói nhà đầu tư và cổ đông về các

thông tin cơ bản về tình hình tài chính và hoạt động của công ty theo nội dung

chủ yếu sau

(cid:153) Trình bày các thông tin tài chính

(cid:131) Kết quả hoạt động kinh doanh và tài chính của công ty cần được trình bày

đầy đủ và chính xác. Ngoài những trình bày được yêu cầu bởi chuẩn mực báo cáo

tài chính,ban giám đốc phải bổ sung những diễn giải thích hợp sau:

+ Phân tích về kết quả kinh doanh của công ty và phân tích cách thức quản lý

trong báo cáo hàng năm.

+ Những ước tính kế toán quan trọng được sử dụng trong việc chuẩn bị và

báo cáo kết quả kết quả tài chính của công ty.

+ Những rủi ro cố hữu liên quan đến hoạt động của công ty

(cid:131) Công ty cần nêu rõ trách nhiệm của ban lãnh đạo trong việc lập và công bố

báo cáo tài chính: việc thông tin rõ ràng nhiệm vụ của ban giám đốc trong việc lập

và công bố thông tin tài chính sẽ làm tăng niềm tin của các cổ đông và các bên liên

quan vào báo cáo tài chính của công ty.

(cid:131) Công ty cần báo cáo đầy đủ những giao dịch quan trọng với các bên liên

quan:

+ Giao dịch quan trọng với bên liên quan

+ Quan hệ với những bên liên quan ràng buộc bởi quyền kiểm soát.

+ Bản chất của giao dịch

+ Quy trình của việc ra quyết định phê duyệt giao dịch với bên liên quan

+ Lợi ích vật chất trong giao dịch và các vấn đề khác có ảnh hưởng đến công

ty.

(cid:153) Trình bày các thông tin phi tài chính:

- Mục tiêu hoạt động của công ty: mục tiêu thương mại và mục tiêu liên quan

đến quản trị. Giúp công ty thu hút mối quan tâm của các nhà đầu tư vào việc thúc

đẩy sự phát triển bền vững và lâu dài của công ty

(cid:190) Chủ sở hữu và quyền lợi của cổ đông:

+ Cấu trúc vốn và chủ sở hữu cần được diễn giải một cách rõ ràng. Sự thay

đổi trong quyền nắm giữ của những cổ đông lớn cần được công báo trên thị trường

ngay khi công ty có sự thay đổi.

+ Những thông tin về cấu trúc vốn và quyền kiểm soát, cách thức các cổ

đông thực hiện quyền kiểm soát, những thủ tục và chính sách tồn tại nhằm bảo vệ

quyền lợi cổ đông thiểu số cũng phải cần được nêu rõ.

(cid:190) Thay đổi quyền kiểm soát trên tài sản đầu tư và những giao dịch bất

thường:

+ Quy tắc và thủ tục quản lý việc mua lại quyền kiêm soát công ty tại các thị

trường vốn và các giao dịch bất thường như các vụ sáp nhập và bán phần lớn tài sản

của công ty.

(cid:190) Cấu trúc và các chính sách quản lý:

+ Cấu trúc và thành phần của HĐQT, đặc biệt là sự cân đối về số lượng giám

đốc điều hành và phi điều hành, danh sách các công ty con

+ Vai trò và chức năng của HĐQT phải được trình bày rõ. Cần nêu lên hiệu

quả của cơ cấu quản lý hiện hành trong việc ngăn chặn những xung đột lợi ích giữa

các giám đốc và ban quản lý với lợi ích của cổ đông và các bên liên quan.

+ Nếu công ty có quy định về đạo đức kinh doanh và cơ chế hỗ trợ việc áp

dụng và tuân thủ, công ty nên trình bày thông tin này để nhà đầu tư và cổ đông thấy

được việc thực thi của các quy định nội bộ của công ty.

- Thành viên hôi đồng quản trị và các lãnh đạo chủ chốt:

+ Số lượng, loại hình và nhiệm vụ trong HĐQT nắm giữ bởi mỗi thành viên

cần được nêu rõ.

+ Việc trình bày thông tin về bằng cấp và tóm tắt tiểu sử của tất cả các thành

viên HĐQT cũng giúp cho các cổ đông hiểu rõ hơn và tin tưởng hơn vào năng lực

quản lý của các thành viên HĐQT.

(cid:190) Thù lao cho ban giám đốc:

+ Cần trình bày cụ thể về cách thức,tiêu chí của việc tính thù lao cho HĐQT

và ban giám đốc, cũng như phân biệt rõ ràng giữa các chế độ thù lao cho các giám

đốc tham gia điều hành và giám đốc không tham gia điều hành. Thông tin bao gồm

tiền lương, tiền thưởng, phí đóng vào quỹ hưu trí,phụ cấp…Nếu thành viên HĐQT

và ban giám đốc được nhận ưu đãi quyền mua cổ phiếu hoặc các khoản được bồi

thường khi kết thúc hợp đồng lao động thì các thông tin này cũng được giải trình

báo cáo.

(cid:190) Kế hoạch chuyển giao chức vụ và kế nhiệm:

+ Để đảm bảo hoạt đông liên tục của công ty, HĐQT cần xây dựng một kế

hoạch kế nhiệm cho các thành viên. Danh sách những người tiềm năng để chọn kế

nhiệm nên được bảo mật và không nên giải trình, mà chỉ nên công bố các thông tin

liên quan đến kế hoạch chuyển giao chức vụ,tiêu chí lựa chọn người kế nhiệm,các

thủ tục liên quan đến việc đề cử, chọn lựa, bổ nhiệm.

(cid:190) Xung đột lợi ích:

+ Tránh xung đôt lợi ích trong mọi trường hợp là yêu cầu quan trọng đối với

các thành viên HĐQT. Trong trường hợp không thể tránh được thì HĐQT cần trình

bày đầy đủ thông tin về trường hợp này và biện pháp giải quyết, cũng như hậu quả

có thể xảy ra nếu không được giải quyết triệt để.

(cid:190) Thông tin liên quan đến môi trường, xã hội và các bên liên quan:

+ HĐQT nên trình bày những thông tin liên quan đến các chính sác và hiệu

quả thực hiện chính sách bảo vệ môi trường và tác động đến sự phát triển của công

đồng và sự phát triển bền vững của công ty, cũng như thông tin về cơ chế bảo vệ

các quyền lợi của các bên liên quan khác và vai trò của nhân viên trong quản trị

công ty.

(cid:190) Những yếu tố rủi ro cơ bản:

+ Để giúp cho người sử dụng thông tin tài chính và nhà đầu tư có sự hiểu

biết về một số rủi ro cơ bản mà công ty có thể xác định liên quan đến lĩnh vực hoạt

động kinh doanh của công ty, công ty nên cung cấp đầy đủ thông tin về những nội

dung này và quy trình quản lý rủi ro của công ty.

(cid:190) Kiểm toán nội bộ:

+ Nếu công ty có bộ phận kiểm toán nội bộ thì nên công bố thông tin về

phạm vi công việc, trách nhiệm của bộ phận kiểm toán nội bộ và cấp lãnh đạo cao

nhất trong công ty phê duyệt báo cáo kiểm toán nội bộ. Nếu công ty không có bộ

phận kiểm toán nội bộ cần nêu lý do vì sao không thành lập bộ phận này.

Cần hoàn thiện cách tính số lượng cổ phiếu bình quân lưu hành trong kỳ:

Hiện nay có nhiều công ty phát hành cổ phiếu thưởng cho nhân viên (ESOP),

các công ty cần chú ý cách tính chỉ số này như sau: ngày ghi nhận số cổ phiếu lưu

hành tăng thêm là ngày lượng cổ phiếu này chính thức được giao dich trên SGD/

TTGDCK.

Số lượng cổ phiếu lưu hành bình quân trong năm được tính như sau:

Số ngày từ

Số ngày từ khi Số cổ đầu kỳ đến

cổ phiếu lưu khi

phiếu phát hành Số cổ hành sau cổ phiếu phát

* * + riêng lẻ được phiếu hành khi thực

giao dịch cho đầu kỳ hiện riêng lẻ được Số lượng

đến phát hành chính cổ phiếu

riêng lẻ cuối kỳ thức giao bình quân

dịch lưu hành = Tổng số ngày trong kỳ trong kỳ

Cần nêu khối lượng cổ phiếu lưu hành trong báo cáo tài chính quý:

Hầu hết công ty cổ phần niêm yết đều phát hành thêm cổ phiếu,chia thưởng cổ

phiếu. Khối lượng cổ phiếu lưu hành thay đổi nhưng công ty lại không kịp thời

công bố số liệu này. Sở giao dịch chứng khoán thì chưa cập nhật cho đến khi công

ty thực sự phát hành hoặc đưa lên niêm yết bổ sung, CTCK thì có công ty cập nhật,

có công ty không.

Thực sự, NĐT rất khó để có được số liệu về cổ phiếu lưu hành của các công

ty,dẫn tới sai lầm trong quyết định đầu tư khi thấy EPS của công ty khá cao, nhưng

sau mới biết là nhầm vì lấy lợi nhuận chia cho số lượng cổ phiếu cũ. Trong khi đó

giá tham chiếu của cổ phiếu kể từ ngày giao dịch không hưởng quyền nhận chia

thưởng hoặc mua cổ phiếu phát hành thêm đã bị điều chỉnh giảm. Việc này làm cho

hệ số P/E của cổ phiếu rất thấp nếu NĐT không kịp thời điều chỉnh chỉ tiêu EPS.Vì

vậy, khi công ty công bố phát hành thêm cần nêu rõ số lượng cổ phiếu sẽ tăng lên

bao nhiêu.trong báo cáo tài chính hàng quý, công ty công bố khối lượng cổ phiếu

lưu hành, EPS cơ bản, EPS điều chỉnh.Bên cạnh đó,chỉ tiêu lợi nhuận cần được

công bố cụ thể,cả trước thuế và sau thuế (bởi có công ty chỉ công bố lợi nhuận trước

thuế,mà không công bố lợi nhuận sau thuế), cần nêu rõ lợi nhuận này đã trừ đi phần

lợi ích của cổ đông thiểu số hay chưa, đã hợp nhất hay chưa.

Cần hoàn thiện phương pháp kế toán về các khoản đầu tư chứng khoán

-Các công ty cổ phần niêm yết cần đào tạo đội ngũ nhân viên về phương pháp

hạch toán các khoản đầu tư theo giá gốc và phương pháp VCSH.

-Các công ty phải nộp BCTC hợp nhất phải thực hiện nghiêm túc quy định lập

và trình bày phương pháp VCSH trong BCTC hợp nhất.

Cần cung cấp thêm thông tin trên thuyết minh báo cáo tài chín:

- Chi tiết Doanh thu bán hàng, doanh thu bán nợ, doanh thu thu tiền ngay

- Các khoản giảm trừ doanh thu (chiết khấu thương mại,giảm giá hàng bán,

hàng bán bị trả lại) và chính sách ưu đãi, giảm giá của công ty.

- Chi phí quản lý doanh nghiệp, bán hàng.

- Doanh thu, chi phí hoạt động tài chính.

- Các khoản vay cần phải thông tin cụ thể.

- Các khoản nợ phải thu với danh sách khách hàng cụ thể để thấy được những

khách hàng nào có số nợ lớn cần phải theo dõi đặc biệt.

- Chi tiết các khoản trích lập dự phòng trong kỳ.

-Các mục lục nêu ra trong thuyết minh BCTC cần phải có đính kèm.

3.3.2 Các giải pháp hoàn thiện công tác kiểm tra báo cáo tài chính ở các công

ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam.

Đối với các cơ quan ban hành chính sách và quản lý kinh tế Nhà nước

Các cơ quan quản lý nhà nước (UBCK,TTGDCK…) cần ban hành quy định

về việc xử phạt đối với các công ty có sự điều chỉnh lớn về số liệu BCTC (trước và

sau kiểm toán) do công tác kiểm tra nội bộ số liệu BCTC không tốt hoặc do cố ý

bóp méo số liệu tài chính để làm giá cổ phiếu của công ty tăng cao.

Cần xử phạt đối với các công ty kiểm toán không thực hiện tốt công tác kiểm

toán.

Đối với các Công ty cổ phần niêm yết

Cần hoàn thiện đội ngũ nhân lực

Tính độc lập của người kiểm tra, bộ phận kiểm tra báo cáo tài chính có ảnh

hưởng trực tiếp đến chất lượng, độ tin cậy của kết quả thông tin kiểm tra báo cáo tài

chính. Để đảm bảo tính độc lập của bộ phận kiểm tra cần phải:

- Cần bố trí người kiểm tra, bộ phận kiểm tra hoạt động độc lập với cơ cấu tổ

chức bộ máy quản lý kinh doanh của công ty. Nhũng người này có trách nhiệm và

chịu trách nhiệm báo cáo trực tiếp kết quả kiểm tra lên nhà đầu tư, chủ sở hữu, đại

hội cổ đông..

- Những người kiểm tra, bộ phận kiểm tra không phải là người liên quan trực

tiếp đến quá trình lập và trình bày báo cáo tài chính của công ty, vì hiện nay tại các

công ty do thiếu nhân lực nên bộ phận tài chính-kế toán kiêm luôn việc kiểm tra báo

cáo tài chính, làm cho việc kiểm tra không mang tính khách quan, không phát hiện

được sai sót trọng yếu và thậm chí còn che giấu các sai sót do chính họ tạo ra trong

quá trình lập báo cáo tài chính.

- Ban giám đốc và các bộ phận khác của công ty cần phải hổ trợ và phối hợp

với người kiểm tra, bộ phận kiểm tra để công tác kiểm tra được thuân lợi, nhanh

chóng có kết quả.

- Theo Luật doanh nghiệp năm 2005, các công ty cổ phần có hơn 11 cổ đông

phải thành lập Ban kiểm soát. Các thành viên trong Ban kiểm soát tại các công ty cổ

phần niêm yết hiện nay cần phải tổ chức tốt và phải là người chịu trách nhiệm chính

trong công tác kiểm tra báo cáo tài chính của công ty. Ban kiểm soát cần phải có

người có chuyên môn tốt về tài chính-kế toán.

Cần hoàn thiện quy trình kiểm tra báo cáo tài chính

Để hoàn thiện quy trình kiểm tra báo cáo tài chính cần phải phân công trách

nhiệm cụ thể những người có trách nhiệm và cần phải quy định thới gian ở từng giai

đoạn. Công tác hoàn thiện quy trình kiểm tra cần theo các quy trình cơ bản sau:

- Bước 1: Lập và trình bày báo cáo tài chính:do bộ phận tài chính-kế toán lập,

các báo cáo này đã được kiểm tra tại bộ phận và đảm bảo đúng theo thời gian quy

định của cơ quan nhà nước và công ty.

- Bước 2: bộ phận kiểm tra nhận hệ thống báo cáo tài chính từ bộ phận kế toán

-tài chính.

- Bước 3: bộ phận kiểm tra tiến hành kiểm tra, hoàn tất lập báo cáo kiểm tra

- Bước 4: đệ trình báo cáo kiểm tra lên nhà đầu tư, chủ sở hữu,đại hội cổ đông.

- Bước 5: báo cáo đã được xem xét, duyệt bởi cấp có thẩm quyền của công ty

và chuyển về bộ phận kế toán.

- Bước 6: Điều chỉnh báo cáo tài chính trong trường hơp có sai sót do yêu cầu

của người kiểm tra và ban giám đốc. Nếu bộ phận kế toán-tài chính không đồng ý

với các kiến nghị của biên bản kiểm tra thì cần phải thảo luận trực tiếp với bộ phận

kiểm tra để có hướng giải quyết thích hợp.

-Bước 7: hoàn chỉnh báo cáo mới (đã được điều chỉnh) và gửi đến những

người có liên quan trong và ngoài công ty.

Cần hoàn thiện nội dung kiểm tra báo cáo tài chính

Công tác kiểm tra báo cáo tài chính tại các công ty cổ phần niêm yết cần hoàn

thiện nội dung kiểm tra theo phạm vi kiểm tra tương ứng cụ thể theo các hạng mục

của Bảng cân đối kế toán và Báo cáo kết quả kinh doanh.

Bảng cân đối kế toán

Tài sản

-Kiểm tra tính chính xác của tính toán số học

-Kiểm tra chọn mẫu chứng từ, sổ sách

-So sánh với số liệu kỳ trước

-Kiểm tra bảng kiểm quỹ cuối kỳ (tiền và các khoản tương đương tiền)

-Đối chiếu quy chế thu, chi của công ty

-Kiểm kê thực tế TSCĐ,BĐS đầu tư

-Đối chiếu bảng theo dõi công nợ

-Kiểm tra giá thị trường

Nợ phải trả:

-Hợp đồng các khoản vay

-Đối chiếu công nợ với nhà cung cấp

-Kiểm tra giá thị trường hàng hoá mua vào

Nguồn vốn:

-Kiểm tra tính chính xác của tính toán số học

-Kiểm tra danh sách cổ đông hiện hữu trong kỳ

-So sánh với số liệu kỳ trước

-Kiểm tra tỷ giá cuối kỳ (các loại ngoại tệ)

Báo cáo kết quả kinh doanh

-Kiểm tra tính chính xác của tính toán số học

-Kiểm tra chọn mẫu chứng từ ,sổ sách

-So sánh với số liệu kỳ trước

-Kiểm tra thời điểm ghi nhận doanh thu

-Kiểm tra hoá đơn tài chính đã xuất trong kỳ

-Kiểm tra đối chiếu với giá cả trên thị trường

3.3.3 Các giải pháp hoàn thiện công tác phân tích báo cáo tài chính ở các

công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam

Đối với các cơ quan ban hành chính sách và quản lý kinh tế Nhà nước

Cần xây dựng hệ số tài chính trung bình nghành

Hệ số này có vai trò quan trọng trong việc phân tích báo cáo tài chính, hệ số

trung bình ngành giúp cho công ty thấy được thực trạng tài chính của công ty mình

trên thị trường so với các công ty khác cùng nghành từ đó đưa ra quyết định đúng

đắn để công ty hoạt động hiệu quả hơn. Khi có được hệ số tài chính trung bình

ngành, nhà đầu tư cũng dễ so sánh được tình hình tài chính của các công ty cùng

nghành và có quyết định đúng đắn khi ra quyết định đầu tư.

Xây dựng hệ số tài chính trung bình nghành cần phải chú ý đến các tiêu chí

nghành đăt ra, làm thế nào để các công ty khác cùng nghành có thể dựa vào các chỉ

tiêu chung này để làm căn cứ đánh giá tình hình tài chính thực tại của công ty trên

thị trường.

Cần bổ sung phân tích báo cáo bộ phận

Đối với các công ty kinh doanh nhiều ngành nghề, sản xuất nhiều loại sản

phẩm thì việc lập báo cáo bộ phận rất quan trọng, giúp công ty thấy được chính xác

kết quả kinh doanh của mỗi lĩnh vực, so sánh được doanh thu, chi phí của từng chi

nhánh;từng loại hàng hoá; so sánh với các công ty khác trong cùng một lĩnh vực

kinh doanh

Kết quả kinh doanh tổng thể của một công ty kinh doanh nhiều ngành nghề,

sản xuất nhiều loại sản phẩm là tổng các kết quả kinh doanh bộ phận sau khi điều

chỉnh các giao dịch. Vì vậy, khi có dữ liệu báo cáo bộ phận sẽ là căn cứ giúp công

ty lập dự báo ngân sách (budget) cho những năm tài chính tiếp theo.

Đối với các Công ty cổ phần niêm yết

Cần đào tạo một đội ngũ nhân viên có chuyên môn cao

Đội ngũ nhân viên cần phải có trình độ chuyên môn cao trong công tác phân

tích báo cáo tài chính, có kiến thức về chuẩn mực tài chính quốc tế, hiểu rõ và và có

khả năng phân tích sâu các chỉ số tài chính. Với kết quả phân tích chất lượng cao sẽ

giúp cho Ban giám đốc công ty thấy được tình hình tài chính của mình, những điểm

được và chưa được trong hoạt động kinh doanh của mình từ đó vạch ra hướng đi tốt

hơn.

Các khoản phải thu, phải trả

Như đã trình bày ở phần hạn chế của công tác phân tích báo cáo tài chính, cần

phải hạch toán các khoản phải thu, phải trả theo thời hạn thanh toán (ngắn hạn và

dài hạn) bên cạnh tính chính xác cho các chỉ tiêu phân tích, còn để đảm cho việc

quản lý thu hồi nợ, hạn phải thanh toán cho nhà cung cấp…

Cần hoàn thiện quy trình phân tích báo cáo tài chính

Công tác phân tích báo cáo tài chính là sự kết hợp với quy trình kiểm tra báo

cáo tài chính, với kết quả đã kiểm tra tạo nguồn số liệu đáng tin cậy cho viêc phân

tích báo cáo tài chính, giúp cho quá trình phân tích được toàn diện hơn. Để hoàn

thiện quy trình phân tích báo cáo tài chính, chúng ta cần thực hiện theo quy trình

với các bước sau:

- Tiếp nhận báo cáo tài chính từ bộ phận tài chính-kế toán của công ty.

- Điều chỉnh báo cáo (nếu có) trước khi phân tích nhằm hạn chế các gian lận,

sai sót (mặc dù các báo cáo tài chính đã qua khâu kiểm tra).

- Tiến hành phân tích số liệu với mục tiêu và nhu cầu cần phân tích đã được

đặt ra.

- Lập báo cáo phân tích.

Cần hoàn thiện các nhóm chỉ tiêu phân tích theo 5 nhóm cơ bản sau đây

(cid:153) Nhóm tỷ lệ phân tích cơ cấu-báo cáo phân tích cơ cấu

Báo cáo phân tích cơ cấu là một bảng bao gồm tỷ trọng của từng khoản mục

báo cáo tài chính, trong đó tất cả khoản mục của bảng cân đối kế toán được so sánh

với tổng giá trị tài sản và tất cả các khoản mục của báo cáo kết quả kinh doanh được

so sánh với doanh thu. Các tỷ lệ trong báo cáo phân tích rất hữu ích trong việc so

sánh nhanh quy mô giữa hai công ty khác nhau và kiểm tra xu hướng trong nội bộ

công ty. Một số tỉ trọng tiêu biểu sau đây:

+ Tỉ trọng của từng loại tài sản trên tổng tài sản.

+ Tỉ trọng của nợ phải trả / tổng nguồn vốn.

+ Tỉ trọng của NVCSH/tổng nguồn vốn.

+ Tỉ trọng của nợ phải trả/NVCSH.

+ Các hệ số về nhu cầu vốn lưu động.

(cid:153) Nhóm tỷ lệ về khả năng thanh toán:đo lường khả năng thanh toán các

khoản nợ trong ngắn hạn của công ty, gồm:

+ Hệ số thanh toán ngắn hạn: được xác định dựa vào thông tin từ bảng cân đối

tài sản bằng cách lấy giá trị của tài sản ngắn hạn chia cho giá trị nợ ngắn hạn phải

trả, phản ánh khả năng thanh toán các khoản nợ ngắn hạn của công ty bằng cách sử

dụng các tài sản ngắn hạn. Hệ số thanh toán ngắn hạn càng lớn chứng tỏ khả năng

thanh toán của công ty càng tốt, song khả năng sinh lời của tài sản lại kém do công

ty phải đánh đổi giữa khả năng thanh toán với khả năng sinh lời nhằm tránh rủi ro

phá sản công ty.Tất nhiên, cần phải so sánh với tỷ lệ trung bình nghành cũng như

toàn bộ thị trường để có kết luận chính xác.

+ Hệ số thanh toán nhanh: khi xác định hệ số thanh toán ngắn hạn, ngoài tiền

mặt,chứng khoán thanh khoản và các khoản phải thu, chúng ta đã tính cả hàng tồn

kho trong giá trị tài sản ngắn hạn đảm bảo cho nợ ngắn hạn. Tuy nhiên, trên thực tế

hàng tồn kho kém thanh khoản hơn vì mất thời gian và chi phí tiêu thụ mới có thể

chuyển thành tiền. Do vậy, hệ số thanh toán nhanh dùng để phản ánh khả năng

thanh toán của công ty, mà không cần phải chịu tổn thất khi phải bán các khoản tồn

tại khi loại tài sản kém lỏng nhất trong tài sản ngắn hạn của công ty.

giá trị tài sản ngắn giá trị hàng tồn kho Tỷ lệ thanh toán nhanh = - hạn/giá trị nợ ngắn hạn /giá trị nợ ngắn hạn

+Hệ số thanh toán tức thời: thể hiện tỷ lệ đo lường khả năng thanh toán của

công ty, cho biết được khả năng thanh toán các khoản nợ bằng tiền và chứng khoán

dễ bán của công ty.

Hệ số thanh toán Tiền mặt/ chứng khoán thanh toán/ giá trị = + tức thời giá trị nợ ngắn hạn nợ ngắn hạn

- Nhóm tỷ lệ về khả năng hoạt động (hiệu quả kinh doanh, khả năng sinh lời):

+ Hiệu suất sử dụng tổng tài sản: phản ánh hiệu quả sử dụng tổng tài sản nói

chung.Tỷ lệ này cho biết bình quân mỗi đồng tài sản tạo ra bao nhiêu đồng doanh

thu.

Hiệu suất sử dụng tổng tài sản =Doanh thu thuần /Tổng tài sản ròng bình quân

Với mỗi nghành nghề khác nhau, tỷ lệ này rất khác nhau.

+ Hiệu suất sử dụng tài sản cố định(TSCĐ) ròng = Doanh thu / Tổng tài sản cố

định ròng bình quân.

Nếu so sánh với DN trong nghành hay toàn bộ nền kinh tế nói chung, tỷ lệ này

của DN thấp hơn nhiều thì điều đó có nghĩa là vốn của DN bị ứ đọng quá nhiều

trong TSCĐ. Ngược lại, nếu tỷ lệ này quá cao so với trung bình ngành thì điều đơn

giản là DN đang sử dụng TSCĐ đã khấu hao hoàn toàn hoặc đã lạc hậu, cũ kỹ.

+ Hiệu suất sử dụng vốn chủ sở hữu = Doanh thu thuần/Vốn chủ sở hữu bình

quân.

Vốn chủ sở hữu ở đây bao gồm cả vốn góp của cổ phiếu ưu đãi và cổ phiếu

thưởng, thặng dư vốn và tổng lợi nhuận để lại. Hiệu quả sử dụng vốn chủ sở hữu bị

tác động bởi cơ cấu vốn của DN.

- Nhóm chỉ tiêu phân tích khả năng sinh lời:

+ Tỷ suất lợi nhuận biên:

Tỷ suất lợi nhuận biên=Tổng lợi nhuận biên /Doanh thu bán hàng

Cơ cấu sản phẩm và phương thức tiêu thụ có ảnh hưởng đến tỷ suất lợi nhuận

biên.Một sự thay đổi nhỏ trong cơ cấu sản phẩm tiêu thụ hoặc phương thức bán

hàng cũng làm thay đổi tỷ suất lợi nhuận biên. Tỷ lệ này với mỗi ngành khác nhau,

với mỗi ngành ở các giai đoạn tăng trưởng khác nhau cũng khác nhau.

+ Tỷ suất hoạt động biên:

Để tính tỷ suất lợi nhuận hoạt động biên,có thể xác định lợi nhuận bằng cách

lấy tổng doanh thu trừ đi chi phí bán hàng, chi phí sản xuất chung và chi phí quản

lý.

Tỷ suất lợi nhuận hoạt đông biên=Lợi nhuận hoạt động/Doanh thu bán hàng

thuần.

Sự biến động của tỷ suất lợi nhuận hoạt động biên qua thời gian là một trong

những nguyên nhân cơ bản gây nên rủi ro kinh doanh của một DN.

+ Lợi nhuận trên tổng tài sản (ROA): chỉ mối quan hệ giữa lợi nhuận thu về

của DN với tất cả lượng tài sản tham gia vào sản xuất-kinh doanh hay tổng vốn của

DN. Vì vậy, lợi nhuận ở đây được hiểu là thu nhập ròng từ hoạt động,tức thu nhập

sau thuế (trước khi trả cổ tức) cộng với tổng chi phí trả lãi cho khoản nợ.

ROA = Lợi nhuận ròng / tổng giá trị tài sản

+ Suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu(ROE):

ROE = Lợi nhuận ròng/Vốn cổ phần bình quân

ROE là thước đo chính xác nhất về đánh giá một đồng vốn bỏ ra và tích luỹ

tạo ra bao nhiêu đồng lời. ROE càng cao càng chứng tỏ DN sử dụng hiệu quả đồng

vốn cổ đông,nghĩa là DN đã cân đối một cách hài hoà giữa vốn cổ đông với vốn đi

vay để khai thác lợi thế cạnh tranh của mình trong quá trình huy đông vốn,mở rộng

quy mô. Một số chỉ tiêu đề cập dưới đây:

+ Các chỉ tiêu phân tích sức sản xuất của từng loại tài sản.

+ Các chỉ tiêu phân tích sức sinh lời của từng tài sản.

+ Các chỉ tiêu phân tích sức sinh lời của NVCSH, vốn đầu tư, doanh thu.

+ Chỉ tiêu phân tích lợi tức trên một cổ phần.

(cid:153) Nhóm chỉ tiêu phân tích rủi ro

+ Rủi ro tài chính: là rủi ro mà DN phải đối mặt khi huy động vốn từ các

khoản nợ để tài trợ cho hoạt động của DN. Người ta thường tính rủi ro tài chính

bằng việc xem xét cấu trúc vốn của một DN .Sự xuất hiên của các khoản nợ trong

cấu trúc vốn sẽ tạo ra cho DN những nghĩa vụ phải trả lãi phải được thanh toán cho

chủ nợ trước khi trả cổ tức cho cổ đông nên nó có tác động lớn đến thu nhập của họ.

Rủi ro tài chính là rủi ro có thể tránh được trong phạm vi mà các nhà quản lý có

toàn quyền quyết định vay hay không vay. Một DN không vay sẽ không có rủi ro tài

chính.

Mức độ rủi ro tài chính có thể chấp nhận được của DN phụ thuộc nhiều vào

rủi ro kinh doanh. Với một DN có mức độ rủi ro kinh doanh thấp (thu từ hoạt động

ổn định) , các nhà đầu tư thường chấp nhận một mức rủi ro tài chính cao hơn.

Trong rủi ro tài chính thường sử dụng 3 chỉ tiêu tài chính: tỷ lệ nợ so với vốn

chủ sở hữu; tỷ lệ so sánh giữa thu nhập với chi phí cố định và chi phí trả lãi; tỷ lệ so

sánh dòng tiền với chi phí tài chính hoặc so sánh các dòng tiền với giá trị sổ sách

của các khoản nợ chưa trả. Môt số chỉ tiêu đề cập dưới đây:

+ Tỉ suất thanh toán nhanh.

+ Thời gian thu nợ trung bình.

+ Quan hệ của lưu chuyển tiền thuần từ KD với tỷ suất thanh toán hiện thời.

+ Các chỉ tiêu liên quan đến tình hình thu nợ.

(cid:153) Phân tích khả năng tăng trưởng

+ Phân tích khả năng tăng trưởng là nội dung quan trọng trong phân tích và

định giá DN. Sự tăng trưởng của một DN cũng giống như sự tăng trưởng của nền

kinh tế nói chung, nó phụ thuộc vào tổng khối lượng tài sản giữ lại và tái đầu tư, tỷ

lệ thu nhập trên tài sản giữ lại và tái đầu tư.

+ Tỷ lệ lợi nhuận để lại càng cao thì tiềm năng tăng trưởng của DN càng lớn.

Nói cách khác, với một mức lợi nhuận tái đầu tư cho trước, DN nào có tỷ lệ thu

nhập trên tổng tài sản để lại càng cao thì sẽ có mức tăng trưởng cao hơn.

+ Tỷ lệ lợi nhuận giữ lại được quyết định bởi HĐQT dựa trên cơ hội đầu tư

tiềm năng của DN. Một DN có thể giữ lại thu nhập và tái đầu tư, miễn là tỷ lệ thu

nhập dự tính từ các khoản đầu tư đủ bù đắp chi phí vốn của DN. Theo phương pháp

phân tích tài chính của Dupont, DN có thể tăng ROE bằng cách tăng tỷ suất lợi

nhuận biên, tăng cường hiệu quả hoạt động hoặc bằng cách tăng các đòn bẩy tài

chính. Tuy nhiên việc tăng đòn bẩy tài chính có thể làm tăng rủi ro tài chính.

(cid:153) Các tỷ lệ phân phối lợi nhuận: các chỉ tiêu được nhà đầu tư quan tâm

nhất

+ Thu nhập của mỗi cổ phiếu EPS.

+ Cổ tức = Lợi nhuận đem chia / số lượng cổ phiếu lưu hành.

+ Tỷ lệ chi trả cổ tức = Lợi nhuận đem chia / lãi sau thuế = cổ tức / EPS

Trên thực tế tỷ lệ chi trả cổ tức được xác định bằng tỷ lệ phần trăm giữa cổ tức

được trả so với mệnh giá của cổ phiếu.

+ Giá trên thu nhập=Giá cổ phiếu/EPS

Kết Luận Chương 3

Chương 3 của đề tài tập trung nghiên cứu vào những nội dung chính sau:

-Các Nguyên tắc và quan điểm hoàn thiện công tác lập, kiểm tra và phân tích

báo cáo tài chính ở các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt

Nam.

- Những điều kiện để hoàn thiện công tác lập, kiểm tra và phân tích báo cáo tài

chính ở các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam.

- Các giải pháp hoàn thiện công tác lập, kiểm tra và phân tích báo cáo tài chính

ở các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam

KẾT LUẬN CHUNG ĐỀ TÀI

Thị trường chứng khoán Việt Nam ra đời và phát triển đáp ứng được xu hướng

quốc tế hoá thị trường tài chính khi Việt Nam chính thức là thành viên của tổ chức

thương mại Thế giới. Vì vậy thông tin tài chính của các công ty cổ phần niêm yết

trên thị trường chứng khoán Việt Nam cần phải được công bố một cách đầy đủ, kịp

thời, chính xác là trách nhiệm của mỗi doanh nghiệp tham gia niêm yết trên thị

trường. Để thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước, các báo cáo tài chính cần

phải trung thực về số liệu, thuyết minh các thông tin tài chính phải rõ ràng, phù hợp

với chuẩn mực kế toán quốc tế…

Đề tài: “CÔNG TÁC LẬP, KIỂM TRA VÀ PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI

CHÍNH Ở CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG

CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM HIỆN NAY-THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP” đã

đi vào nghiên cứu thực trạng công tác lập, kiểm tra và phân tích báo cáo tài chính

tại các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam từ đó đưa ra

những đánh giá chung và các nguyên tắc, giải pháp nhằm hoàn thiện công tác này

tại các công ty cổ phần niêm yết hiện nay. Luận văn nhằm tìm giải pháp giúp cho

công tác kế toán tại các công ty cổ phần niêm yết được thuận lợi nhất ,thị trường

chứng khoán sẽ có được những báo cáo tài chính chuyên nghiệp, chất lượng cao đáp

ứng yêu cầu của các đối tượng sử dụng báo cáo tài chính.

Trong khuôn khổ nghiên cứu của luận văn Thạc Sĩ chỉ mang tính khái quát,

gợi mở, tác giả rất mong sự đóng góp của thầy cô, các nhà chuyên môn để luận văn

này gần và thiết thực hơn với các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng

khoán Viêt Nam hiện nay.

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Bộ tài chính :Thông tư số 13/2006/TT-BTC ngày 27/02/2006 ; Quyết định số

15/2006/QĐ-BTC ngày 20/03/2006; Thông tư số 20/2006/TT-BTC ngày

20/03/2006 ;Thông tư số 21/2006/TT-BTC ngày 20/03/2006 ; Thông tư số

38/2007/TT-BTC ngày 18/04/2007 ;Hệ Thống các văn bản Hướng dẫn thực

hiện 26 chuẩn mực kế toán.

2. Bộ tài chính,(2009); Thông tư số 228/2009/TT-BTC ngày 7/12/2009; Thông

tư số 210/2009/TT-BTC ngày 6/11/2009

3. Nguyễn Tấn Bình,(2008), Tài chính kế toán dành cho nhà quản trị-Nhà Xuất

Bản Thống Kê

4. Nguyễn Văn Công,(2005), Chuyên khảo về Báo cáo tài chính-Lập,đọc, kiểm

tra và phân tích báo cáo tài chính-Nhà Xuất bản Tài chính, Hà Nội.

5. TS Phan Đức Dũng,(2009), Phân tích báo cáo tài chính và định giá doanh

nghiệp- Nhà Xuất Bản Thống Kê.

6. TS Bùi Văn Dương, Ths Võ Minh Hùng,(2007), hướng dẫn thực hành kế

toán tài chính, lý thuyết.ví dụ minh hoạ, bài tập tổng hợp-Nhà Xuất Bản

Thống Kê

7. Dương Hữu Hạnh,(2007), Quản Trị tài chính doanh nghiệp hiện đại-Nhà

Xuất Bản Thống Kê.

8. Ths Phan Trung Kiên,(2007), Kiểm toán Lý thuyết và thực hành- Nhà Xuất

Bản Tài Chính.

9. PGS.TS Võ Văn Nhị,(2009), Kế toán tài chính-Nhà Xuất Bản Tài Chính

10. PGS.TS Võ Văn Nhị,(2009), Hướng dẫn Lập-đọc & phân tích báo cáo tài

chính & báo cáo quản trị-Nhà Xuất Bản Tài Chính

11. Nguyễn Hải Sản, LG Tuấn Anh ,(2008), Quản trị tài chính doanh nghiệp-

Nhà Xuất Bản Tài Chính.

12. TS Hà Xuân Thạch,(2008), Hoàn thiện phương pháp kế toán và trình bày báo

cáo tài chính về đầu tư chứng khoán trong hệ thống kế toán Việt Nam hiện

nay

13. PGS-TS Bùi Kim Yến, TS Thân Thị Thu Thuỷ, Ths Trần Phương Thảo,Đại

học Kinh tế TPHCM,(2007). Phân tích và định giá chứng khoán-Nhà Xuất

Bản Thống Kê

14. Tạp chí đầu tư chứng khoán số 107, 108, 109, 110, 111, 113, 115, 117, 121,

128, 132, 139, 155 năm 2009.

15. Tạp chí đầu tư chứng khoán số 8,10,13,14,15,19,26 năm 2010

16. Tạp chí kế toán, Hội kế toán Việt Nam

17. Trangweb :www.hose.com.vn ;www.vse.org.vn ;www.hastc.org.vn ;www.re

ecopr.com.vn ;www.ssi.com.vn...

18. Christopher Nobes and Robert Parker,(2003), Comparative International

Accounting,Prentice Hall.

19. Facultyof accounting and auditing,(2008),Financial accounting(Vietnamese)-

Nhà Xuất Bản Thống Kê

PHỤ LỤC MINH HOẠ

Phụ Lục 2.1: BÁO CÁO TÀI CHÍNH HỢP NHẤT TÓM TẮT CỦACÔNG TY

CỔ PHẦN QUẢN LÝ QUỸ ĐẦU TƯ VIỆT NAM (VFM)

CÔNG TY CỔ PHẦN QUẢN LÝ QUỸ ĐẦU TƯ VIỆT NAM

(VFM)

Lầu 10, Tòa nhà Central Plaza, 17 Lê Duẩn, Quận 1, Tp. HCM

Tel: 08 - 3825 1488, Fax: 08 - 3825 1489, Website: www.vinafund.com

BÁO CÁO TÀI CHÍNH HỢP NHẤT TÓM TẮT (Đã kiểm toán) Cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/2008 Đơn vị tính 1.000 VND

I. BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN NGÀY 31/12/2008

Nội dung

Số cuối năm

Số đầu năm

Stt I

Tài sản ngắn hạn Tiền và tương đương tiền

Các khoản phải thu

Tài sản ngắn hạn khác

381,040,007 24,376,847 214,277,715 129,886,298 - 12,499,147 10,104,636 8,226,369 7,723,068

- Nguồn vốn kinh doanh

320,626,450 92,572,155 208,480,763 14,626,941 1,465,075 3,481,516 102,607,078 59,631,556 12,656,701 - 46,974,855 35,000,000 167,324 7,808,198 423,233,528 260,585,217 249,924,906 10,660,311 162,648,311 140,253,120 100,000,000

503,301 - - 1,878,267 391,144,643 135,006,678 135,006,678 - 256,137,965 246,376,650 100,000,000

1 2 Đầu tư ngắn hạn 3 4 Hàng tồn kho 5 II Tài sản dài hạn 1 Tài sản cố định - TSCĐ hữu hình - TSCĐ thuê tài chính - TSCĐ vô hình 2 Các khoản đầu tư CK và đtư dài hạn khác 3 Chi phí xây dựng cơ bản dở dang 4 Tài sản dài hạn khác III TỔNG CỘNG TÀI SẢN IV Nợ phải trả 1 Nợ ngắn hạn 2 Nợ dài hạn V Nguồn vốn chủ sở hữu 1 Nguồn vốn

- Cổ phiếu quỹ

- Lợi nhuận tích luỹ

- -

- Chênh lệch định giá lại tài sản - Chênh lệch tỉ giá hối đoái - Quỹ Dự trữ

- - 17,638,273

11,859,628

- Lợi nhuận chưa phân phối

22,614,847 6,420,205 15,974,986

134,517,022 9,761,315 -

2 Quỹ 3 Lợi ích cổ đông thiểu số VI TỔNG CỘNG NGUỒN

VỐN

423,233,528

391,144,643

Chỉ tiêu

Năm nay

Năm trước

II. KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH NĂM 2008 Stt 1

Doanh thu hoạt động kinh doanh

88,344,576

193,497,612

- 193,497,612 0

Các khoản giảm trừ doanh thu Doanh thu thuần Chi phí hoạt động kinh doanh Lợi nhuận gộp từ hoạt động kinh doanh

2 3 4 5

2,145 88,342,431 210,101 88,132,330

193,497,612

Doanh thu hoạt động tài chính

24,630,833

70,741,461

Chi phí tài chính

51,779,421

181,201

Chi phí quản lý doanh nghiệp

54,293,047

9 10

136,930 6,553,765

31,193,035 -

232,864,837

Chi phí bán hàng Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh Thu nhập khác

1,176,332

20,000

Chi phí khác

1,307,581

103,389

13 Tổng lợi nhuận kế toán trước thuế

6,422,516

232,781,448

Chi phí thuế TNDN hiện hành

727,253

24,418,501

15 16

Chi phí thuế TNDN hoãn lại Lợi nhuận sau thuế TNDN

(273,996) 5,969,259

-

208,362,947

Phân bổ cho cổ đông nắm giữ cổ phiếu phổ thông

6,299,421

208,362,947

Lợi ích cổ đông thiểu số

(330,162)

Năm nay

Năm trước

24.24

Cơ cấu tài sản - Tài sản dài hạn/Tổng tài sản

III. CÁC CHỈ TIÊU TÀI CHÍNH CƠ BẢN NĂM 2008 Đvt Chỉ tiêu Stt % 1

2.58

- Tài sản ngắn hạn/Tổng tài sản

75.76

97.42

Cơ cấu nguồn vốn - Nợ phải trả/Tổng nguồn vốn

61.57

2

34.52

- Nguồn vốn chủ sở hữu/Tổng nguồn vốn

38.43

65.48

Lần

Khả năng thanh toán - Khả năng thanh toán nhanh

1.20

3

1.77

- Khả năng thanh toán hiện hành

1.23

2.82

Tỷ suất lợi nhuận - Tỷ suất lợi nhuận sau thuế/Tổng tài sản

1.41

4

53.27

6.76

107.68

3.67

- Tỷ suất lợi nhuận sau thuế/Doanh thu thuần - Tỷ suất lợi nhuận sau thuế/Nguồn vốn CSH

81.35

Phụ Lục 2.2: BÁO CÁO TÀI CHÍNH HỢP NHẤT TÓM TẮT Quý II/ 2009 CỦA

CÔNG TY CÔNG TY CỔ PHẦN CHỨNG KHOÁN SÀI GÒN

CÔNG TY CỔ PHẦN CHỨNG KHOÁN SÀI GÒN Địa chỉ: 72 nguyễn Huệ, Quận 1, TPHCM Mã số thuế: 0301955155

Mẫu CBTT-05: (Ban hành kèm theo Thông tư số 38/2007/TT-BTC ngày 18/4/2007 của Bộ trưởng Bộ Tài chính hướng dẫn về việc Công bố thông tin trên thị trường chứng khoán)

BÁO CÁO TÀI CHÍNH HỢP NHẤT TÓM TẮT (QUÝ II NĂM 2009)

Đơn vị tính: VNĐ

I. BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN

Nội dung

Số dư đầu kỳ 2,453,072,323,455 1,178,163,112,415

Số dư cuối kỳ 3,594,440,735,278 2,380,564,231,226

Tài sản ngắn hạn Tiền

STT I 1

Các khoản đầu tư chứng khoán và đầu tư ngắn hạn khác

1,043,054,249,460

1,006,513,771,546

- Chứng khoán tự doanh

798,571,380,808

739,628,084,627

- Chứng khoán ngắn hạn của người ủy thác đầu tư

290,194,706,108

306,070,929,168

- Đầu tư ngắn hạn khác

- Dự phòng giảm giá chứng khoán và đầu tư ngắn hạn

(45,711,837,456)

(39,185,242,249)

Các khoản phải thu Vật liệu , công cụ tồn kho Tài sản ngắn hạn khác Tài sản dài hạn Tài sản cố định - TSCĐ hữu hình - TSCĐ thuê tài chính - TSCĐ vô hình

226,050,410,596 - 5,804,550,984 3,043,084,938,127 161,557,130,440 37,444,166,008 124,112,964,432

201,785,174,545 - 5,577,557,961 2,968,448,290,349 159,379,784,363 35,051,117,381 124,328,666,982

3 4 5 II 1

Các khoản đầu tư chứng khoán và đầu tư dài hạn khác

2,863,386,923,345

2,788,431,726,263

- Chứng khoán tự doanh

2,535,200,795,052

2,315,340,846,228

- Đầu tư vào các công ty liên kết

440,414,327,607

467,811,065,385

- Đầu tư dài hạn khác

131,393,890,000

- Dự phòng giảm giá chứng khoán và đầu tư dài hạn

(243,622,089,314)

(126,114,075,350)

3 4 III

Chi phí xây dựng cơ bản dở dang Tài sản dài hạn khác Tổng cộng tài sản

18,140,884,342 5,496,157,261,582

20,636,779,723 6,562,889,025,627

IV Nợ phải trả Nợ ngắn hạn 1 Nợ dài hạn 2 Nguồn vốn chủ sở hữu V Vốn góp ban đầu 1

1,434,124,500,831 860,777,286,344 573,347,214,487 4,062,032,760,751 1,533,334,710,000

2,317,868,008,129 1,716,587,444,424 601,280,563,705 4,245,021,017,498 1,533,334,710,000

Vốn bổ sung Các quỹ và lợi nhuận chưa phân phối Vốn điều chỉnh Tổng nguồn vốn

1,996,057,965,000 651,821,081,372 (119,180,995,621) 5,496,157,261,582

1,996,057,965,000 835,775,751,120 (120,147,408,622) 6,562,889,025,627

2 3 4 VI

II. KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH DOANH (Áp dụng đối với các doanh nghiệp trong lĩnh vực tài chính, tín dụng….)

Chỉ tiêu

Kỳ báo cáo

Luỹ kế 303,837,127,170

STT 1 2 3 4

Doanh thu hoạt động kinh doanh chứng khoán Các khoản giảm trừ doanh thu Doanh thu thuần Thu lãi đầu tư

198,935,181,302 - 198,935,181,302 -

303,837,127,170 -

198,935,181,302

303,837,127,170

Doanh thu hoạt động kinh doanh chứng khoán và lãi đầu tư

Chi phí hoạt động kinh doanh chứng khoán

(19,913,673,899)

36,336,087,643

Trong đó:

104,120,935,272

187,231,508,366

Chi phí trực tiếp hoạt động kinh doanh chứng khoán

(124,034,609,171)

(150,895,420,723)

Chi phí dự phòng chứng khoán

Lợi nhuận gộp

218,848,855,201

267,501,039,527

Chi phí quản lý

Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh chứng khoán

218,848,855,201

267,501,039,527

Lợi nhuận ngoài hoạt động kinh doanh

(59,833,842)

(27,166,124)

Lợi nhuận từ các công ty liên kết

27,396,737,778

14,743,984,564

246,185,759,137 206,266,404,751 41,216,824,336 204,968,934,801

282,217,857,967 235,794,844,294 46,973,833,752 235,244,024,215

12 13 14 15 16 17

Tổng lợi nhuận trước thuế Lợi nhuận tính thuế Thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp Lợi nhuận sau thuế Lãi cơ bản trên mỗi cổ phiếu ( nếu có) Cổ tức trên mỗi cổ phiếu ( nếu có)

Người lập Kế Toán Trưởng

Ngày 15 tháng 7 năm 2009 Phó Tổng Giám Đốc

Nguyễn Hồng Nam

Nguyễn Thị Hải Anh Hoàng Thị Minh Thủy

Phụ Lục 2.3: BÁO CÁO TÀI CHÍNH TÓM TẮT Q.3 năm 2008 CỦACÔNG TY

CÔNG TY CỔ PHẦN SÁCH VÀ THIẾT BỊ BÌNH THUẬN

Báo cáo tài chính tóm tắt Q.3 năm 2008

NHÀ XUẤT BẢN GIÁO DỤC CÔNG TY CỔ PHẦN SÁCH VÀ THIẾT BỊ BÌNH THUẬN

70 Nguyễn Văn Trỗi - TP. Phan Thiết - Bình Thuận

BÁO CÁO TÀI CHÍNH TÓM TẮT

QUÍ 3 NĂM 2008

I. BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN:

ĐVT: VNĐ

STT

NỘI DUNG

Số dư đầu kỳ (01/07/08)

Số dư cuốI kỳ (30/09/08)

I

Tài sản ngắn hạn

19,234,529,916 5,506,317,454

Tiền và các khoản tương đương tiền

Các khoản đầu tư tài chính ngắn hạn

Các khoản phải thu ngắn hạn

Hàng tồn kho

Tài sản ngắn hạn khác

II

Tài sản dài hạn

8,505,977,076 5,036,476,176 185,759,210 2,954,167,840

15,002,467,673 3,225,764,257 2,185,205,000 5,447,451,895 4,032,146,581 111,899,940 2,832,935,637

Các khoản phải thu dài hạn

Tài sản cố định

- 1,920,969,091 1,920,969,091

1,857,454,909 1,857,454,909

- Tài sản cố định hữu hình

- Tài sản cố định vô hình

- Tài sản cố định thuê tài chính

- Chi phí xây dựng cơ bản dở dang

Bất động sản đầu tư

Các khoản đầu tư tài chính dài hạn

810,740,000

Tài sản dài hạn khác

III

TỔNG CỘNG TÀI SẢN

164,740,728 17,835,403,310

IV

Nợ phải trả

809,000,000 224,198,749 22,188,697,756 10,275,991,709

5,256,517,138

Nợ ngắn hạn

Nợ dài hạn

10,223,167,424 52,824,285

5,206,079,653 50,437,485

Vốn chủ sở hữu

V

Vốn chủ sở hữu

- Vốn đầu tư của chủ sở hữu

- Vốn khác của chủ sở hữu

11,912,706,047 11,908,355,684 11,000,000,000 112,410,011

12,578,886,172 12,670,253,809 11,000,000,000 112,410,011

- Thặng dư vốn cổ phần

- Cổ phiếu quỹ

- Chênh lệnh đánh giá lại tài sản

- Chênh lệnh tỷ giá hối đoái

- Các quỹ

232,133,692

354,665,945

- Lợi nhuận chưa phân phối

563,811,981

1,203,177,853

- Nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản

Nguồn kinh phí và quỹ khác

2 4,350,363

(91,367,637)

- Quỹ khen thưởng, phúc lợi

(91,367,637)

4,350,363

- Nguồn kinh phí

- Nguồn kinh phí đã hình thành tài sản cố định

22,188,697,756

17,835,403,310

VI

TỔNG CỘNG NGUỒN VỐN

-

ĐVT: VNĐ

II. KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH: STT

CHỈ TIÊU

Kỳ báo cáo

Lũy kế

Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ

10,684,642,812

23,621,800,485

Các khoản giảm trừ doanh thu

147,541,020

312,629,531

Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ

10,537,101,792 8,536,907,140

23,309,170,954 19,285,540,230

Giá vốn hàng bán

Lợi nhuận gộp về bán hàng và cung cấp dịch vụ

2,000,194,652

4,023,630,724

Doanh thu hoạt động tài chính

Chi phí tài chính

255,365,893 40,794,572

537,399,725 100,489,163

Chi phí bán hàng

1,019,354,064

2,078,524,094

Chi phí quản lý doanh nghiệp

306,904,875

710,394,267

Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh

888,507,034

1,671,622,925

Thu nhập khác

12,823,704

16,715,841

Chi phí khác

26,100,360

26,100,844

Lợi nhuận khác

(13,276,656)

(9,385,003)

Tổng lợi nhuận kế toán trước thuế

875,230,378

1,662,237,922

Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp

122,532,253

232,713,309

Lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp

752,698,125

1,429,524,613

Lãi cơ bản trên cổ phiếu

Cổ tức trên mỗi cổ phiếu

Phụ Lục 2.4: Bảng cân đối kế toán hợp nhất 31/12/CÔNG TY CÔNG TY CỔ

PHẦN TẬP ĐOÀN KỸ NGHỆ GỖ TRƯỜNG THÀNH

CÔNG TY CỔ PHẦN TẬP ĐOÀN KỸ NGHỆ GỖ TRƯỜNG THÀNH BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN HỢP NHẤT Ngày 31 tháng 12 năm 2008 Đơn vị tính : Đồng Việt Nam

TÀI SẢN

Số cuối năm

Số đầu năm

Mã số

Thuyết minh

100

A. TÀI SẢN NGẮN HẠN

997,994,445,160

110

I. Tiền và các khoản tương đương tiền

1,328,349,931,019 38,925,412,862

13,662,990,021

1. Tiền

111

(1)

13,662,990,021

112

2. Các khoản tương đương tiền

-

120

II. Các khoản đầu tư tài chính ngắn hạn

59,996,135,000

121

(2)

59,996,135,000

38,925,412,862 - 171,377,694,330 189,037,779,746

129

1. Đầu tư ngắn hạn 2. Dự phòng giảm giá chứng khoán đầu tư ngắn hạn

(17,660,085,416)

-

130

III. Các khoản phải thu

202,528,120,650 71,034,999,994 4,620,967,642

131 132 133

(3)

1. Phải thu khách hàng 2. Trả trước cho người bán 3. Phải thu nội bộ ngắn hạn 4. Phải thu theo tiến độ kế hoạch hợp đồng xây dựng

134

116,308,348,079 66,302,018,619 7,978,755,064 - - -

135

5. Các khoản phải thu khác

42,027,574,396

139

6. Dự phòng các khoản phải thu khó đòi

-

140

IV. Hàng tồn kho

(4)

767,776,678,462

141

1. Hàng tồn kho

767,776,678,462

149

2. Dự phòng giảm giá hàng tồn kho

-

150

V. Tài sản ngắn hạn khác

40,250,293,598

151

1. Chi phí trả trước ngắn hạn

279,699,255

15,709,803,692

152

2. Thuế GTGT được khấu trừ

154

3. Thuế và các khoản phải thu Nhà nước

158

4. Tài sản ngắn hạn khác

- 126,872,153,014 - 843,797,576,474 843,797,576,474 - 71,721,126,703 255,270,517 1,983,462,421 780,516,196 68,701,877,569

24,260,790,651

(5)

TÀI SẢN

Số cuối năm

Số đầu năm

Mã số

Thuyết minh

200

B. TÀI SẢN DÀI HẠN

375,336,825,925

210

I. Các khoản phải thu dài hạn

211

1. Phải thu dài hạn của khách hàng

212

2. Vốn kinh doanh ở đơn vị trực thuộc

213

3. Phải thu nội bộ dài hạn

218

4. Phải thu dài hạn khác

219

5. Dự phòng phải thu dài hạn khó đòi

- - - - - -

220

II. Tài sản cố định

146,108,866,065

221

(6)

1. TSCĐ hữu hình

100,474,421,511

222

- Nguyên giá

119,330,496,683

446,775,190,522 - - - - - - 149,367,176,582 92,392,625,813 121,125,210,692

223

- Giá trị hao mòn lũy kế

(28,732,584,879)

(18,856,075,172)

224

2. TSCĐ thuê tài chính

225

- Nguyên giá

226

- Giá trị hao mòn lũy kế

- - -

227

(7)

3. TSCĐ vô hình

6,485,491,704

7,376,798,053

228

- Nguyên giá

- - - 6,371,974,122 7,457,094,913

229

- Giá trị hao mòn lũy kế

(1,085,120,791)

(891,306,349)

230

4. Chi phí xây dựng cơ bản dở dang

(8)

39,148,952,850

240

III. Bất động sản đầu tư

241

- Nguyên giá

242

- Giá trị hao mòn lũy kế

- - -

250

IV. Các khoản đầu tư tài chính dài hạn

224,377,470,728

251

1. Đầu tư vào công ty con

2. Đầu tư vào công ty liên kết, liên doanh

252

(9)

43,777,750,728

180,599,720,000

258

(10)

3. Đầu tư dài hạn khác 4. Dự phòng giảm giá chứng khoán đầu tư dài hạn

259

50,602,576,647 - - - 291,116,796,806 - 69,614,076,806 221,502,720,000 -

260

V. Lợi thế thương mại

-

270

VI. Tài sản dài hạn khác

4,850,489,132

271

3,965,489,132

1. Chi phí trả trước dài hạn

272

2. Tài sản thuế thu nhập hoãn lại

278

(11)

885,000,000

3. Tài sản dài hạn khác

280 TỔNG CỘNG TÀI SẢN

1,373,331,271,085

- 6,291,217,134 5,009,217,134 - 1,282,000,000 1,775,125,121,541

NGUỒN VỐN

Số cuối năm

Số đầu năm

Mã số

Thuyết minh

300

A. NỢ PHẢI TRẢ

687,651,190,319

310

I. Nợ ngắn hạn

659,151,870,034

569,573,832,218

1. Vay và nợ ngắn hạn

311

(12)

41,332,005,683

312

2. Phải trả cho người bán

313

19,181,843,073

3. Người mua trả tiền trước

314 315

4. Thuế và các khoản phải nộp nhà nước 5. Phải trả công nhân viên

4,980,385,852 10,834,192,930

316 317

1,081,140,459,291 1,045,680,306,090 944,537,141,722 44,093,403,934 19,448,932,731 4,006,787,391 9,549,896,993 3,591,577,365 -

2,525,132,636 -

- 10,724,477,642

318 319 320

(13)

- 20,452,565,954 -

6. Chi phí phải trả 7. Phải trả nội bộ 8. Phải trả theo tiến độ kế hoạch hợp đồng xây dựng 9. Các khoản phải trả, phải nộp khác 10. Dự phòng phải trả ngắn hạn

330

35,460,153,201

28,499,320,285

II. Nợ dài hạn

- -

331 332 333

30,000,000

1. Phải trả dài hạn người bán 2. Phải trả dài hạn nội bộ 3. Phải trả dài hạn khác

28,268,943,172

4. Vay và nợ dài hạn

334

(14)

335

5. Thuế thu nhập hoãn lại phải trả

200,377,113

336

6. Dự phòng trợ cấp mất việc làm

337

7. Dự phòng phải trả dài hạn

400

B. VỐN CHỦ SỞ HỮU

664,817,522,699

410

I. Vốn chủ sở hữu

664,579,293,309

- - - 35,458,943,172 - 1,210,029 - 673,247,430,773 671,586,114,235 150,000,000,000

150,000,000,000

1. Vốn đầu tư của chủ sở hữu

411

(15)

2. Thặng dư vốn cổ phần

412

477,123,202,955

3. Vốn khác của chủ sở hữu

413

4. Cổ phiếu quỹ

414

5. Chênh lệch đánh giá lại tài sản

415

6. Chênh lệch tỷ giá hối đoái

416

- - - -

7. Quỹ đầu tư phát triển

417

8. Quỹ dự phòng tài chính 9. Quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu

418 419

10. Lợi nhuận chưa phân phối 11. Nguồn vốn đầu tư XDCB

420 421

(16)

476,246,648,902 - - - - 5,589,945,668 2,794,972,834 - 36,954,546,831 -

37,456,090,354 -

430

II. Nguồn kinh phí và quỹ khác

1,661,316,538

238,229,390

- -

1. Quỹ khen thưởng và phúc lợi 2. Nguồn kinh phí 3. Nguồn kinh phí đã hình thành TSCĐ

431 432 433

1,661,316,538 - -

500

C. LỢI ÍCH CỦA CỔ ĐÔNG THIỂU SỐ

20,737,231,477

20,862,558,067

(17)

600 TỔNG CỘNG NGUỒN VỐN

1,775,125,121,541

1,373,331,271,085

Phụ Lục 2.5: Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh hợp nhất năm 2008 của

CÔNG TY CỔ PHẦN PHÁT TRIỂN NHÀ THỦ ĐỨC

CÔNG TY CỔ PHẦN PHÁT TRIỂN NHÀ THỦ ĐỨC Địa chỉ: 384 Võ Văn Ngân, P. Bình Thọ, Q. Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh cho kỳ kế toán từ 01/01/2008 đến 31/12/2008

BÁO CÁO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH HỢP NHẤT Năm 2008

Chỉ tiêu

Năm 2008 VND

Năm 2007 VND

8,781,692,987

608,309,437,015 189,215,659,559 704,127,172 599,527,744,028 188,511,532,387 287,683,016,709 108,345,541,518 311,844,727,319 80,165,990,869 40,819,872,363 62,484,108,081 2,268,896,735

31,224,707,759

1. Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ (*) 2. Các khoản giảm trừ 3. Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ 4. Giá vốn hàng bán (*) 5. Lợi nhuận gộp về bán hàng và cung cấp dịch vụ 6. Doanh thu hoạt động tài chính 7. Chi phí tài chính Trong đó: Chi phí lãi vay

8. Chi phí bán hàng

795,351,980

9. Chi phí quản lý doanh nghiệp

33,014,192,030

10.Lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh

106,571,658,205

1,845,705,583 50,442,538,196 269,151,648,144

11. Thu nhập khác

11,959,887,262

16,517,951,135

12. Chi phí khác

247,359,952

319,744,795

13. Lợi nhuận khác

16,198,206,340

14. Phần lợi nhuận (lỗ) trong công ty liên kết, LD

64,234,590,572

187,004,455,117

15. Tổng lợi nhuận kế toán trước thuế

16. Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành 17. Chi phí thuế thu nhập hoãn lại

22,493,348,508 0

18. Lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp

164,511,106,609

1,061,935,973

163,449,170,636

19. Lợi ích của cổ đông thiểu số 20. Lợi nhuận sau thuế của cổ đông của công ty mẹ (*)

11,712,527,310 1,320,447,566 282,184,623,020 70,144,440,539 - 212,040,182,481 13,662,711,299 198,377,471,182 8,490

8,645

21. Lãi cơ bản trên cổ phiếu

BẢNG THUYẾT MINH BÁO CÁO TÀI CHÍNH HỢP NHẤT

Cho năm tài chính từ ngày 01/01/2008 đến 31/12/2008

13. Nguyên tắc và phương pháp ghi nhận doanh thu

(cid:131) Doanh thu bán hàng:

Doanh thu bán hàng được ghi nhận khi đồng thời thỏa mãn các điều kiện sau:

- Phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu sản phẩm

hoặc hàng hóa đã được chuyển giao cho người mua;

- Công ty không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa như người

sở hữu hàng hóa hoặc quyền kiểm soát hàng hóa;

- Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn;

- Công ty đã thu được hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch bán hàng;

- Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng

Doanh thu bán hàng trong kỳ được xác định trên cơ sở hóa đơn

tài chính đã phát hành của các đơn vị sau khi giảm trừ giá trị các khoản

doanh thu hoạt động xây lắp tính trùng khi xác định doanh thu hoạt

động xây lắp với chủ đầu tư.

(cid:131) Doanh thu cung cấp dịch vụ:

Doanh thu cung cấp dịch vụ được ghi nhận khi kết quả của giao

dịch đó được xác định một cách đáng tin cậy, đơn vị đã hoàn thành khối

lượng công việc và đã xuất hóa đơn tài chính.

Phụ Lục 2.6: Thuyết minh về Đầu tư vào công ty liên kết và công ty đồng kiểm

soát của REE

11.1 Đầu tư vào các công ty liên kết và công ty đồng kiểm soát

Số cuối năm

Tỷ lệ sở hữu %

Giá trị đầu tư Ngàn VND

Hoạt động kinh doanh

20% 124.415.507 Cung cấp nước

30% 30.000.000 Bất động sản 20.31% 21.814.500 Tư vấn, thương mại và xây dựng

30%

900.000 Điện lực

992.452 Bất động sản

Tên công ty Công ty liên kết Công ty Cổ Phần B.O.O Thủ Đức Công ty Cổ phần Bất Động Sản Hiệp Phú Công ty Địa Ốc Sài Gòn Công ty Cổ Phần Điện Lực R.E.E Công ty đồng kiểm soát Tòa nhà số 41B Lý Thái Tổ, Hà Nội TỔNG CỘNG

40.00%

178.122.459

Khoản đầu tư trong Công ty Cổ phần B.O.O Thủ Đức, Công ty Bất Động Sản Hiệp

Phú, Công ty Địa Ốc Sài Gòn và Công ty Cổ Phần Điện Lực R.E.E được ghi nhận

theo phương pháp giá gốc. Việc ghi nhận này đã khác biệt so với các yêu cầu của

Chuẩn mực kế toán Việt Nam số 07 – Kế toán các khoản đầu tư vào công ty liên

kết,theo đó khoản đầu tư vào các công ty liên kết sẽ được ghi nhận theo phương

pháp vốn chủ sở hữu cho mục đích trình bày báo cáo tài chính hợp nhất. Theo

phương pháp vốn chủ sở hữu, giá trị hiện hành của các khoản đầu tư vào công ty

liên kết bao gồm giá trị ban đầu của khoản đầu tư cộng với phần điều chỉnh tăng

hoặc giảm tương ứng với phần sở hữu của nhà đầu tư trong lãi hoặc lỗ của công ty

liên kết sau ngày đầu tư. Nhóm Công ty không thể áp dụng phương pháp vốn chủ sở

hữu cho khoản đầu tư vào các công ty liên kết trên đây do hạn chế về việc cập nhật

các thông tin tài chính từ các công ty liên kết. Tuy nhiên, Ban Giám đốc tin rằng tác

động của việc điều chỉnh, nếu áp dụng phương pháp vốn chủ sở hữu đối với khoản

đầu tư này, là không trọng yếu.

Khoản đầu tư tại Tòa nhà 41B Lý Thái Tổ là khoản vốn góp trong hợp đồng hợp tác

kinh doanh (“BCC”) giữa Công ty và Cục Đối ngoại Bộ Quốc phòng. Hợp đồng này

liên quan đến việc xây dựng một tòa nhà sáu tầng tại Hà Nội và tòa nhà này đã được

hoàn thành trong năm 1995. Nhóm Công ty thực hiện phân bổ dần giá trị vốn góp

liên doanh vào báo cáo hoạt động kinh doanh trong vòng 16 năm tính từ năm 1999.

Lãi từ hợp đồng liên doanh này được tính và chia mỗi năm một lần theo tỷ lệ vốn

góp của hai bên. Cách thức hạch toán trên chưa phù hợp với Chuẩn mực Kế toán

Việt Nam số 08 – Thông tin tài chính về những khoản vốn góp liên doanh, theo đó

việc hạch toán các khoản đầu tư trong các liên doanh phải theo phương pháp vốn

chủ sở hữu khi lập báo cáo hợp nhất. Nhóm Công ty không thể áp dụng phương

pháp vốn chủ sở hữu đối với khoản đầu tư này do thiếu các thông tin tài chính cập

nhật từ công ty liên doanh. Tuy nhiên, Ban Giám đốc tin rằng tác động của việc

điều chỉnh,nếu áp dụng phương pháp vốn chủ sở hữu đối với khoản đầu tư này, là

không trọng yếu.

Phụ Lục 2.7: Báo cáo tài chính hợp nhất Quý II/2009 của CÔNG TY

CỔ PHẦN CHỨNG KHOÁN SÀI GÒN

CÔNG TY CỔ PHẦN CHỨNG KHOÁN SÀI GÒN Địa chỉ: 72 nguyễn Huệ, Quận 1, TPHCM Mã số thuế: 0301955155

BÁO CÁO TÀI CHÍNH HỢP NHẤT TÓM TẮT (QUÝ II NĂM 2009)

Đơn vị tính: VNĐ

I. BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN

Nội dung

Số dư cuối kỳ

STT I 1

Số dư đầu kỳ 2,453,072,323,455 1,178,163,112,415

3,594,440,735,278 2,380,564,231,226

1,043,054,249,460

1,006,513,771,546

Tài sản ngắn hạn Tiền Các khoản đầu tư chứng khoán và đầu tư ngắn hạn khác

- Chứng khoán tự doanh

798,571,380,808

739,628,084,627

- Chứng khoán ngắn hạn của người ủy thác đầu tư

290,194,706,108

306,070,929,168

- Đầu tư ngắn hạn khác

(45,711,837,456)

(39,185,242,249)

226,050,410,596 - 5,804,550,984 3,043,084,938,127 161,557,130,440 37,444,166,008 124,112,964,432

201,785,174,545 - 5,577,557,961 2,968,448,290,349 159,379,784,363 35,051,117,381 124,328,666,982

3 4 5 II 1

2,863,386,923,345

2,788,431,726,263

- Dự phòng giảm giá chứng khoán và đầu tư ngắn hạn Các khoản phải thu Vật liệu , công cụ tồn kho Tài sản ngắn hạn khác Tài sản dài hạn Tài sản cố định - TSCĐ hữu hình - TSCĐ thuê tài chính - TSCĐ vô hình Các khoản đầu tư chứng khoán và đầu tư dài hạn khác

- Chứng khoán tự doanh

2,535,200,795,052

2,315,340,846,228

- Đầu tư vào các công ty liên kết

440,414,327,607

467,811,065,385

- Đầu tư dài hạn khác

131,393,890,000

- Dự phòng giảm giá chứng khoán và đầu tư dài hạn

(243,622,089,314)

(126,114,075,350)

Chi phí xây dựng cơ bản dở dang Tài sản dài hạn khác Tổng cộng tài sản

18,140,884,342 5,496,157,261,582

20,636,779,723 6,562,889,025,627

3 4 III IV Nợ phải trả Nợ ngắn hạn 1 Nợ dài hạn 2 Nguồn vốn chủ sở hữu V Vốn góp ban đầu 1 Vốn bổ sung 2

1,434,124,500,831 860,777,286,344 573,347,214,487 4,062,032,760,751 1,533,334,710,000 1,996,057,965,000

2,317,868,008,129 1,716,587,444,424 601,280,563,705 4,245,021,017,498 1,533,334,710,000 1,996,057,965,000

Các quỹ và lợi nhuận chưa phân phối Vốn điều chỉnh Tổng nguồn vốn

651,821,081,372 (119,180,995,621) 5,496,157,261,582

835,775,751,120 (120,147,408,622) 6,562,889,025,627

3 4 VI

II. KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH DOANH (Áp dụng đối với các doanh nghiệp trong lĩnh vực tài chính, tín dụng….)

Chỉ tiêu

Kỳ báo cáo

Luỹ kế

303,837,127,170

STT 1 2 3 4

Doanh thu hoạt động kinh doanh chứng khoán Các khoản giảm trừ doanh thu Doanh thu thuần Thu lãi đầu tư

198,935,181,302 - 198,935,181,302 -

303,837,127,170 -

198,935,181,302

303,837,127,170

Doanh thu hoạt động kinh doanh chứng khoán và lãi đầu tư

Chi phí hoạt động kinh doanh chứng khoán

(19,913,673,899)

36,336,087,643

104,120,935,272

187,231,508,366

Trong đó: Chi phí trực tiếp hoạt động kinh doanh chứng khoán

(124,034,609,171)

(150,895,420,723)

Chi phí dự phòng chứng khoán

Lợi nhuận gộp

218,848,855,201

267,501,039,527

Chi phí quản lý

218,848,855,201

267,501,039,527

Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh chứng khoán

Lợi nhuận ngoài hoạt động kinh doanh

(59,833,842)

(27,166,124)

Lợi nhuận từ các công ty liên kết

27,396,737,778

14,743,984,564

246,185,759,137 206,266,404,751 41,216,824,336 204,968,934,801

282,217,857,967 235,794,844,294 46,973,833,752 235,244,024,215

12 13 14 15 16 17

Người lập Kế Toán Trưởng

Ngày 15 tháng 7 năm 2009 Phó Tổng Giám Đốc

Nguyễn Thị Hải Anh Hoàng Thị Minh Thủy

Nguyễn Hồng Nam

Phụ Lục 2.8: CÔNG TY CỔ PHẦN GEMADEPT Địa chỉ: số 2 bis 4- 6 đường Lê Thánh Tôn, phường Bến Nghé, quận 1, thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam BÁO CÁO TÀI CHÍNH HỢP NHẤT Cho năm tài chính kết thúc ngày 31 tháng 12 năm 2008

THUYẾT MINH BÁO CÁO TÀI CHÍNH HỢP NHẤT

Năm 2008

Tăng, giảm tài sản cố định hữu hình Thông tin về tình hình tăng giảm tài sản số định hữu hình được trình bày tại Phụ lục 1.(Thuyết minh 12) Chi phí xây dựng cơ bản dở dang Thông tin về chi phí xây dựng cơ bản dở dang được trình bày ở Phụ lục 2.(Thuyết minh 15) Vốn chủ sở hữu Bảng đối chiếu biến động của vốn chủ sở hữu Thông tin về biến động của vốn chủ sở hữu được trình bày ở Phụ lục 3. .(Thuyết minh 34)

Phụ lục 2.9:Cơ sở của các vấn đề ngoại trừ:Tổng Công Cổ phần Xuất

nhập khẩu Xây dựng Việt Nam(VGC) cho năm tài chính 2008

- Các khoản công nợ phải thu, phải trả tại ngày 31/12/2008 của Công ty Cổ

phần Xây dựng số 17 Vinaconex, Công ty Cổ phần Tư vấn Xây dựng và Công ty Cổ

phần Xây dựng và Xuất nhập khẩu Quyết Thắng chưa có đối chiếu công nợ lần lượt

là 65.745.913.737 đồng và 75.624.349.972 đồng.

- Công ty Cổ phần Du lịch Khách sạn Suối Mơ chưa xây dựng tiêu thức phân

bổ hoặc chưa tiến hành phân bổ chi phí trả trước dài hạn vào chi phí trong kỳ. Với

những tài liệu hiện có kiểm toán viên không thể thu thập được các bằng chứng kiểm

toán đầy đủ và thích hợp nhằm đưa ra ý kiến về khoản mục chi phí trả trước ngắn

hạn và dài hạn tương ứng là 5.273.876.067 đồng.

- Dự án Nhà máy Xi măng Cẩm Phả (“Nhà máy”), do Ban quản lý Dự án Nhà

máy Xi măng Cẩm Phả (“BQL”) - một đơn vị phụ thuộc của Tổng Công ty quản lý.

Dự án được khởi động vào năm 2003 và đã hoàn thành năm 2008. Tại ngày

31/12/2008, chi phí xây dựng cơ bản dở dang liên quan đến Nhà máy có giá trị

4.210.261.000.000 đồng được ghi nhận dựa trên giá trị các hóa đơn đã nhận được

từ các nhà thầu. Theo hồ sơ dự toán mới nhất của Nhà máy đề ngày 11/09/2006,

tổng chi phí dự toán cho Nhà máy là xấp xỉ 5.048.345.000.000 đồng. Kiểm toán

viên không thể thực hiện các thủ tục kiểm toán nào khác để xác định tính đầy đủ

của chi phí xây dựng cơ bản dở dang và các khoản phải trả liên quan đến công trình

xây dựng này tại ngày 31/12/2008 và tác động đối với Báo cáo tài chính cho năm tài

chính kết thúc cùng ngày.

- Với các tài liệu được cung cấp, kiểm toán viên không thể đưa ra ý kiến nhận

xét về chi phí trích trước của Công ty Cổ phần Xây dựng số 17 Vinaconex, Công ty

Cổ phần Tư vấn, Đầu tư xây dựng và Ứng dụng công nghệ mới, Công ty Cổ phần

Xây dựng và Xuất nhập khẩu Quyết Thắng, Công ty Cổ phần Xây dựng và Dịch vụ

Vinaconex với tổng giá trị là 27.790.065.841 đồng.

- Doanh thu bán hàng, cung cấp dịch vụ và giá vốn hàng bán của Công ty Cổ

phần Tư vấn Xây dựng, Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Kinh doanh nước

sạch và Công ty Cổ phần Tư vấn, Đầu tư xây dựng và Ứng dụng công nghệ mới

được ghi nhận chưa phù hợp với Chuẩn mực kế toán Việt Nam số 15 - Hợp đồng

xây dựng với giá trị lần lượt là 10.212.851.690 đồng và 10.982.630.283 đồng.

- Một số công trình Công ty Cổ phần Đầu tư, Xây dựng và kỹ thuật

Vinaconex đã xuất hóa đơn cho chủ đầu tư, tuy nhiên do đặc thù hoạt động xây lắp

nên đã không thể tập hợp đủ chi phí tương ứng cho các công trình này tại thời điểm

31/12/2008, vì vậy giá trị hóa đơn đã xuất với số tiền 188.188.936.245 đồng đang

theo dõi trên TK 3387 - Doanh thu chưa thực hiện.

- Trong năm 2007, Tổng Công ty ghi nhận doanh thu và giá vốn hàng bán liên

quan đến dự án Thảo Điền căn cứ vào hóa đơn phát hành cho Công ty CP Đầu tư

Vinaconex - Chí Thành mà không căn cứ vào tỷ lệ phần trăm hoàn thành theo quy

định của Chuẩn mực kế toán Việt Nam số 15 - Hợp đồng Xây dựng. Để điều chỉnh

sai sót trên, năm 2008, Tổng Công ty đã thực hiện các bút toán điều chỉnh vào các

Báo cáo tài chính riêng, thay vì điều chỉnh hồi tố vào Báo cáo tài chính năm 2007

dẫn đến lợi nhuận thuần năm 2008 ghi nhận thiếu là 83.387.000.000 đồng.

- Lỗ chênh lệch tỷ giá chưa thực hiện phát sinh trong giai đoạn xây dựng nhà

máy Xi măng Cẩm Phả và trạm nghiền xi măng Cẩm Phả do đánh giá lại các khoản

vay dài hạn bằng ngoại tệ đang được hạch toán vào tài khoản Chênh lệch tỷ giá (TK

413) dẫn đến chi phí tài chính năm 2008 ghi nhận thiếu là 266.774.000.000 đồng và

Tài khoản chênh lệch tỷ giá và Lợi nhuận chưa phân phối bị ghi nhận thừa

467.575.000.000 đồng (trong đó năm 2007: 200.801.000.000 đồng).

- Việc xây dựng nhà máy Xi măng Cẩm Phả đã hoàn thành trong năm 2008,

lô thiết bị cuối cùng đã được nghiệm thu vào ngày 14/11/2008. Tuy nhiên, trong

giai đoạn từ 15/11/2008 đến 31/12/2008 Tổng Công ty vẫn vốn hóa lãi vay vào chi

phí xây dựng cơ bản dở dang. Kết quả là chi phí tài chính năm 2008 ghi nhận thiếu

là 50.246.000.000 đồng.

- Khấu hao nhà xưởng, máy móc thiết bị của Trạm nghiền Xi măng Cẩm Phả

không được xác định chính xác trong năm 2007, 2008. Cụ thể, năm 2007 ghi nhận

thừa 19.788.000.000 đồng và Tổng Công ty đã thực hiện điều chỉnh vào năm 2008,

đồng thời năm 2008 ghi nhận thiếu là 18.719.000.000 đồng dẫn đến giá vốn năm

2008 bị ghi nhận thiếu 38.507.000.000 đồng.

- Công ty Cổ phần Xây dựng và Dịch vụ Vinaconex chưa trích lập dự phòng

công nợ phải thu khó đòi với giá trị là 12.141.080.857 đồng. Một số đơn vị do chưa

cung cấp đầy đủ tài liệu nên kiểm toán viên không thể xác định được giá trị dự

phòng công nợ phải thu khó đòi phải trích lập.

- Công ty Cổ phần Xây dựng số 17 Vinaconex đang sử dụng tài khoản 337 -

Thanh toán theo tiến độ hợp đồng xây dựng để theo dõi và hạch toán một số hợp

đồng xây lắp. Tuy nhiên trong điều khoản hợp đồng không quy định nhà thầu được

thanh toán theo tiến độ kế hoạch hợp đồng xây dựng là chưa phù hợp quy định của

Chuẩn mực kế toán Việt Nam. Số dư tài khoản 337 tại ngày 31/12/2008 của Công

ty Cổ phần Xây dựng Vinaconex số 17 là 27.274.054.650 đồng.

- Do chưa được cung cấp hồ sơ pháp lý cũng như báo cáo tài chính năm 2008

của Công ty Cổ phần Đầu tư Thảo Điền nên kiểm toán viên không thể xác định

được lãi, lỗ, tỷ lệ lợi ích và quyền biểu quyết của Tổng Công ty trong công ty này.

Đồng thời tại thời điểm 31/12/2008, Tổng Công ty chưa thực hiện việc đánh giá

khoản dự phòng cần thiết, nếu có, liên quan đến khoản đầu tư vào một số công ty

liên kết và các công ty khác với tổng trị giá khoản đầu tư xấp xỉ 350.150.000.000

VND (trong đó bao gồm cả khoản đầu tư vào Công ty Cổ phần Đầu tư Thảo Điền).

Với những tài liệu mà Tổng Công ty cung cấp, kiểm toán viên không thể thực hiện

các thủ tục kiểm toán khác để xác định liệu có cần thiết phải lập dự phòng hoặc

lượng hóa khoản dự phòng giảm giá đầu tư vào các công ty liên kết cũng như những

tác động tiềm tàng đối với các báo cáo tài chính riêng cho năm tài chính kết thúc

ngày 31/12/2008.

Phụ Lục 2.10: Công ty Cổ phần Chế biến và Xuất nhập khẩu Thủy sản Cadovimex (mã CK: CAD) giải trình chênh lệch về số liệu báo cáo tài chính 6 tháng 2009 giữa báo cáo do công ty lập và báo cáo do kiểm toán soát xét như sau:

Trên báo cáo hợp nhất có các chỉ tiêu chênh lệch:

Bảng giải trình chênh lệch về số liệu báo cáo tài chính 6 tháng 2009 giữa báo cáo

do công ty Cổ phần Chế biến và Xuất nhập khẩu Thủy sản Cadovimex lập và báo

cáo do kiểm toán soát xét

Chỉ tiêu

Báo cáo Công ty lập (1) Chênh lệch (2)-(1)

[

- Giá vốn hàng bán - Chi phí tài chính - Chi phí bán hàng - Chi phí QLDN - L.nhuận trước thuế 453.195.978.904 29.426.706.874 21.574.337.835 9.804.655.735 4.477.292.468 BC Kiểm toán soát xét (2) 454.643.555.957 31.479.201.653 22.181.680.152 9.697.852.228 476.681.825 1.447.577.053 2.052.494.779 607.342.317 - 106.803.507 -4.000.610.643

Bảng các chỉ tiêu chênh lệch trên báo cáo Công ty Cadovimex II (công ty con)

Chỉ tiêu

Báo cáo Công ty lập (1) Chênh lệch (2)-(1)

- Giá vốn hàng bán - Chi phí tài chính - Chi phí bán hàng - Chi phí QLDN - L.nhuận trước thuế 145.843.444.124 5.870.737.522 4.422.213.498 2.603.096.053 1.720.026.614 BC Kiểm toán soát xét (2) 147.291.021.177 7.923.232.301 5.029.555.815 2.496.292.544 -2.280.584.029 1.447.577.053 2.052.494.779 607.342.317 - 106.803.507 -4.000.610.643

Qua hai bảng số liệu trên cho thấy việc chênh lệch số liệu trên báo cáo kết quả

kinh doanh hợp nhất là do ảnh hưởng của báo cáo Công ty Cadovimex II (công ty con). Riêng báo cáo tài chính của Công ty Cadovimex (công ty mẹ) là không thay đổi.

Số liệu chênh lệch của Công ty Cadovimex II có sự nhầm lẫn trong việc hạch toán các khoản sau:

- Phân bổ công cụ dụng cụ.

- Chi phí lãi vay vốn trung dài hạn.

- Chi phí lưu kho thành phẩm.

Những số liệu trên Công ty Cadovimex II đã hạch toán điều chỉnh theo yêu cầu của

công ty kiểm toán.

Phụ Lục 2.11: Chênh lệch số liệu trước và sau kiểm toán 6 tháng đầu năm 2009 của CTCP Dịch vụ kỹ thuật viễn thông (TST): Giải trình chênh lệch số liệu trước và sau kiểm toán 6 tháng đầu năm 2009

của CTCP Dịch vụ kỹ thuật viễn thông (TST)

Chỉ tiêu (tỷ đồng) Chênh lệch

Doanh thu thuần Giá vốn Lợi nhuận gộp DT tài chính CP tài chính CP bán hàng CP quản lý Lợi nhuận thuần Lợi nhuận khác LNTT LNST Sau kiểm toán 38.347 29.901 8.446 0.280 0.592 1.060 4.252 2.822 -0.204 2.616 2.158 Trước kiểm toán 36.511 29.489 7.022 0.518 0.543 1.587 4.404 1.007 -0.166 0.840 0.840 1.836 0.412 1.423 -0.238 0.050 -0.527 -0.152 1.815 -0.038 1.776 1.318

Theo kết quả kiểm toán, LNTT 6 tháng của CTCP Dịch vụ kỹ thuật viễn thông

TST tăng lên là do doanh thu sau kiểm toán tăng thêm 1,836 tỷ đồng, từ 36,51 tỷ lên 38,35

tỷ đồng. Lợi nhuận gộp qua đó cũng tăng thêm 1,42 tỷ đồng.

(TST) đã tăng từ 840 triệu lên 2,616 tỷ đồng. Nguyên nhân chính khiến lợi nhuận của

Doanh thu tài chính giảm 238 triệu đồng, tuy nhiên, tổng chỉ phí bán hàng và

chi phí quản lý lại giảm đi 679 tỷ đồng.

Tính chung lại, lợi nhuận trước thuế của TST đạt 2,616 tỷ đồng, tăng 1,776 tỷ

đồng (211%) so với con số trước kiểm toán. Lợi nhuận sau thuế cũng tăng lên thành

2,158 tỷ đồng.

Phụ lục 2.12:

Phân tích Chỉ tiêu tài chính của Kinh Đô so với trung bình nghành và một số công

ty trên thế giới

Chỉ tiêu tài chính của Kinh Đô so với trung bình nghành và một số công ty trên thế giới

Kraft Bình

Food quân Kinh Đô ConAgra

Corp Inc Foods Inc Nghành Chỉ tiêu

0.432 55.79 13.05 15.53 Giá trị thị trường(M$)

10.28 34.65 11.68 8.88 Doanh thu(M$)

Lợi nhuận gộp doanh

thu 22.80% 36.22% 25.08% 37.09%

Lợi nhuận trước thuế

Lãi vay và giảm trừ

(EBITDA)(M$) 1.176 6.300 1.590 1.720

Lợi nhuận hoạt

động/Doanh thu 8.40% 15.66% 10.70% 14.83%

Lợi nhuận ròng(M$) 1.176 3.210 470.5 670.18

EPS 2.756 1.93 0.803 1.99

P/E 83.82 17.59 32.18 23.67

Phụ Lục 2.13: Phân tích Chỉ tiêu tài chính của CÔNG TY CỔ PHẦN XUẤT

Đơn vị tính: Triệu đồng

NHẬP KHẨU THỦY SẢN AN GIANG

(AGF) - CÔNG TY CỔ PHẦN XUẤT NHẬP KHẨU THỦY SẢN AN GIANG

Chỉ tiêu

2005

2006

2007

2008

2009

Định giá

Số lượng cổ phiếu đang lưu hành

(15/10/2009)

12,859,288 39,000

Giá thị trường (15/10/2009) Giá trị vốn hóa thị trường

(15/10/2009)

9,437.65 4.13

3,773.73 10.33

501,512,232,000 961.66 40.55 44,060.61 0.89

Thu nhập 1 cổ phần (đồng/cp) P/E Giá trị sổ sách 1 cổ phần P/B

Cổ tức

2.00%

Cổ tức 1 cổ phần Cổ tức/giá Cổ tức/lợi nhuận sau thuế

Tốc độ tăng trưởng

961.66 40.55 23,313.91 37,562.26 45,532.79 44,060.61 0.89 600 62.39% 68.56%

1.04 51.48%

0.86 1,200 31.80% 3.60%

1.67

Tốc độ tăng trưởng doanh thu Tốc độ tăng trưởng lợi nhuận trước

98.33%

-15.05%

-70.22%

thuế

Tốc độ tăng trưởng lợi nhuận sau

thuế Khả năng thanh khoản

Hệ số thanh toán hiện hành Hệ số thanh toán nhanh Hệ số thanh toán bằng tiền

Khả năng sinh lời

Lợi nhuận biên gộp Lợi nhuận biên trước thuế Lợi nhuận biên sau thuế Hiệu suất sinh lợi/Tổng tài sản Hiệu suất sinh lợi/Vốn chủ sở hữu

1.09 0.69 0.04 13.41% 3.25% 2.84% 8.88% 21.97%

108.52% 1.65 1.07 0.23 12.07% 4.25% 3.91% 12.95% 23.19%

-18.44% 1.62 0.83 0.16 13.18% 3.49% 3.08% 5.79% 8.25%

-69.88% 0.97 0.57 0.08 15.22% 0.62% 0.59% 1.13% 1.99%

Hiệu quả hoạt động

Vòng quay các khoản phải thu

thương mại

17.91 12.52

10.69 13.87

9 7.85

9.3 7.98

Vòng quay hàng tồn kho Vòng quay các khoản phải trả

thương mại

Vòng quay tổng tài sản

Cơ cấu vốn

30.09 3.12 147.26% 59.56%

29.65 3.31 55.93% 35.87%

29.74 1.88 35.78% 26.35%

18.85 1.9 114.58% 52.60%

Nợ/Vốn chủ sở hữu Nợ/Tổng tài sản

Chỉ tiêu

AGF

Ngành

Định giá

Số lượng cổ phiếu đang lưu hành (15/10/2009) Giá thị trường (15/10/2009)

12,859,28 8 39,000

1,093,809,862

501,512,2

Giá trị vốn hóa thị trường (15/10/2009)

32,000 58,679,585,472,200

961.66 40.55 44,060.61 0.89 600 2.00% 62.39%

3,984.67 24.95 23,332.38 4,096 2.62% 128.62%

Thu nhập 1 cổ phần (đồng/cp) P/E Giá trị sổ sách 1 cổ phần P/B Cổ tức Cổ tức 1 cổ phần Cổ tức/giá Cổ tức/lợi nhuận sau thuế Tốc độ tăng trưởng

Tốc độ tăng trưởng doanh thu

68.56%

44.47%

Tốc độ tăng trưởng lợi nhuận trước thuế

-70.22%

-32.46%

Tốc độ tăng trưởng lợi nhuận sau thuế

-69.88%

-49.06%

Phụ Lục 2.14: Phân tích báo cáo tài chính của CÔNG TY CỔ PHẦN ÑAÀU TÖ VAØ

XAÂY DÖÏNG COTEC (COTECIN 31/12/2008

COÂNG TY COÅ PHAÀN ÑAÀU TÖ VAØ XAÂY DÖÏNG COTEC (COTECiN)

BAÛNG CAÂN ÑOÁI KEÁ TOAÙN

PHÂN TÍCH

Ngaøy 31 thaùng 12 naêm 2008

Ñôn vò tính : Ñoàng Vieät Nam

% Theo quy mô chung

Chênh lệch

Tuyệt đối

TAØI SAÛN

Tương đối

31/12/2008

01/01/2008

31/12/2008

01/01/2008

A. TAØI SAÛN NGAÉN HAÏN

71%

77%

53%

53,634,992,519

100,756,546,164 9,097,178,955

2%

-63%

7%

I. Tieàn

-63%

9,097,178,955

1. Tieàn

(5,771,554,617) (5,771,554,617)

1%

-46%

2%

II. Caùc khoaûn ñaàu tö taøi chính ngaén haïn

2,751,556,882

(1,261,556,882)

2,751,556,882

(1,261,556,882)

-46%

1. Ñaàu tö ngaén haïn

III. Caùc khoaûn phaûi thu ngaén haïn

18%

25%

32,152,509,995

-8%

30,850,496,799

13%

24%

1. Phaûi thu khaùch haøng

1028%

970,828,081

2. Traû tröôùc cho ngöôøi baùn

97%

331,185,115

3. Caùc khoaûn phaûi thu khaùc

37%

25%

152%

IV. Haøng toàn kho

32,454,554,387

152%

32,454,554,387

37%

25%

1. Haøng toàn kho

13%

19%

15%

V. Taøi saûn ngaén haïn khaùc

1. Chi phí traû tröôùc ngaén haïn

13%

19%

15%

2. Taøi saûn ngaén haïn khaùc

24,300,745,945 - 24,300,745,945

B. TAØI SAÛN DAØI HAÏN

29%

23%

115%

I. Caùc khoaûn phaûi thu daøi haïn

0%

100%

1. Phaûi thu daøi haïn khaùc

II. Taøi saûn coá ñònh

13%

4%

411%

29,516,984,193 - - 5,504,712,493

1. TSCÑ höõu hình

5,332,539,923

-24%

- Nguyeân giaù

11%

14,468,710,047

154,391,538,683 3,325,624,338 3,325,624,338 1,490,000,000 1,490,000,000 40,082,340,191 28,477,278,456 10,953,689,720 651,372,015 81,625,040,929 81,625,040,929 27,868,533,224 18,496,000 27,850,037,224 63,546,956,580 192,000,000 192,000,000 28,109,968,048 4,050,967,203 14,695,020,683

7,929,830,196 (2,373,218,343) 9,982,861,639 320,186,900 49,170,486,542 49,170,486,542 3,567,787,279 18,496,000 3,549,291,279 34,029,972,387 192,000,000 192,000,000 22,605,255,555 (1,281,572,720) 226,310,636

- Giaù trò hao moon luõy keá

-5%

-7%

17%

(9,136,170,124)

2. TSCÑ thueâ taøi chính

- Nguyeân giaù

- Giaù trò hao moon luõy keá

(10,644,053,480) 2,915,683,412 3,237,117,138 (321,433,726)

(1,507,883,356) 2,915,683,412 3,237,117,138 (321,433,726)

3. TSCÑ voâ hình

- - - -

- Nguyeân giaù

100,000,000

-

0%

- Giaù trò hao moon luõy keá

(100,000,000)

-

0%

4. Chi phí xaây döïng cô baûn dôû dang

172,172,570

10%

12180%

16%

18%

47%

23,914,130,000

2,210,000,000

429%

III. Caùc khoaûn ñaàu tö taøi chính daøi haïn 1. Ñaàu tö vaøo coâng ty lieân keát, lieân doanh

21,704,130,000

2. Ñaàu tö daøi haïn khaùc

17%

19%

12%

-1%

3. Döï phoøng giaûm giaù ñaàu tö taøi chính daøi haïn

V. Taøi saûn daøi haïn khaùc

0%

33%

0%

- 98,141,700

-98%

98,141,700

1. Chi phí traû tröôùc daøi haïn

2. Taøi saûn daøi haïn khaùc

20,971,144,863 11,200,716,832 9,477,666,832 4,020,670,000 (2,297,620,000) 32,000,000 (96,000,000) 128,000,000

100,000,000 (100,000,000) 21,143,317,433 35,114,846,832 11,687,666,832 25,724,800,000 (2,297,620,000) 130,141,700 2,141,700 128,000,000

100%

87,664,964,906

67%

TOÅNG COÄNG TAØI SAÛN

217,938,495,263

130,273,530,357

31/12/2008

01/01/2008

NGUOÀN VOÁN

108%

A. NÔÏ PHAÛI TRAÛ

77%

62%

88%

I. Nôï ngaén haïn

68%

60%

80,887,352,516 78,587,570,793

14%

32,825,677,116

17%

25%

1. Vay vaø nôï ngaén haïn

90%

2. Phaûi traû cho ngöôøi baùn

2,755,645,402

238%

15,170,492,035

23%

12%

3. Ngöôøi mua traû tieàn tröôùc

3,939,591,594

50%

4. Thueá vaø caùc khoaûn phaûi noäp Nhaø nöôùc

(8,833,460)

5. Phaûi traû ngöôøi lao ñoäng

-141%

6. Chi phí phaûi traû

44%

145%

15%

10%

7. Caùc khoaûn phaûi traû, phaûi noäp ngaén haïn khaùc

II. Nôï daøi haïn

2%

9%

762%

10,293,988,251 13,611,009,855 2,299,781,723

87,008,211,714 69,480,693,590 4,714,926,780 2,473,701,592 36,043,389,418 1,961,114,039 12,468,720 4,558,185,632 19,716,907,409 17,527,518,124

732,890,594

1. Phaûi traû daøi haïn noäi boä

675,000,000

2. Phaûi traû daøi haïn khaùc

882,479,464

3. Vay vaø nôï daøi haïn

1986%

167,895,564,230 148,068,264,383 37,540,603,896 5,229,346,994 51,213,881,453 5,900,705,633 3,635,260 14,852,173,883 33,327,917,264 19,827,299,847 732,890,594 675,000,000 18,409,997,588

17,527,518,124

4. Döï phoøng trôï caáp maát vieäc laøm

B. VOÁN CHUÛ SÔÛ HÖÕU

23%

38%

1%

I. Voán Chuû Sôû Höõu

23%

38%

1%

9,411,665 49,386,177,841 49,412,898,120

656,753,191 282,920,645

1. Voán ñaàu tö cuûa chuû sôû höõu

24,714,510,000

11%

19%

2. Thaëng dö voán coå phaàn

16%

20,497,910,000

3. Quyõ ñaàu tö phaùt trieån

206,073,063

299%

4. Quyõ döï phoøng taøi chính

388,523,150

34%

5. Lôïi nhuaän chöa phaân phoái

-13%

3,605,881,907

II. Nguoàn kinh phí vaø quyõ khaùc

0%

-1399%

(26,720,279)

1. Quyõ khen thöôûng, phuùc lôïi

-1399%

9,411,665 50,042,931,032 49,695,818,765 24,714,510,000 20,497,910,000 822,955,311 519,835,023 3,140,608,431 347,112,267 347,112,267

(26,720,279)

616,882,248 131,311,873 (465,273,476) 373,832,546 373,832,546

67%

100%

TOÅNG COÄNG NGUOÀN VOÁN

87,664,964,906

217,938,495,263

130,273,530,357

Với số liệu được phân tích từ phòng kế toán,Ban Giám Đốc thấy được tình hình biến động tài sản và nguồn vốn năm 2008 của công ty. Tổng tài sản của công ty năm 2008 so với năm 2007 tăng 87,664,964,906 đồng với tỷ lệ tương ứng là 67%.Điều này cho thấy quy mô về tổng tài sản của doanh nghiệp đang có xu hướng phát triển. Nguyên nhân dẫn đến tình hình này là:

-Tài sản ngắn hạn năm 2008 là 154,391,538,683 đồng,tăng so với năm 2007

là 53,634,992,519 đồng,tỷ lệ tăng tương ứng là 53%.

-Tài sản dài hạn năm 2008 là 63,546,956,580 đồng, tăng so với năm 2007 là

34,029,972,387 đồng,tỷ lệ tăng tương ứng là 115%.

Vì tổng tài sản bằng tổng nguồn vốn,nên mức tăng năm 2008 so với năm 2007 của tổng nguồn vốn cũng bằng nức tăng của tài sản là 87,664,964,906 đồng với tỷ lệ tương ứng là 67%.Nguyên nhân tăng chủ yếu do nợ phải trả và nguồn vốn chủ sở hữu tăng, cụ thể:

-Nợ phải trả năm 208 là 167,895,564,230 đồng, tăng so với năm 2007 là

87,008,211,714 đồng tỷ lệ tăng tương ứng là 108%

-Nguồn vốn chủ sở hữu năm 2008 là 50,042,931,032 đồng,tăng so với năm

2007 là 656,753,191 đồng tỷ lệ tăng tương ứng là 1%.

Phụ Lục 2.15:

PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH THỰC HIỆN KH NĂM 2009 6 THÁNG ĐẦU NĂM & KH 6 THÁNG CUỐI NĂM 2009

CTY CP XNK Y TẾ DOMESCO

Căn cứ vào kết quả thực hiện được về sản xuất & kinh doanh quý II & 6 tháng đâu năm 2009. tổng hợp báo cáo & phân tích như sau:

I – THỰC KH 6 THÁNG ĐẦU NĂM 2009

1- Thực hiện doanh thu 6 tháng đầu năm -2009 :

A- THỰC HIỆN KH SẢN XUẤT-KINH DOANH :

Bảng 2.16: Thực hiện doanh thu 6 tháng đầu năm -2009 của CTY CP XNK Y TẾ DOMESCO

KH

THỰC HIỆN

SO SÁNH %

TIÊU CHÍ

năm 2009

Cùng kỳ

6 T đầu năm 2008

6 T đầu năm 2009

Dthu Chung Dth SX Dthu XK

1.054.980.000.000 448.527.390.118 490.538.097.623 109,37% 46,50% 594.000.000.000 226.459.979.132 269.271.956.808 118,90% 45,33% 74,67% 21,42%

25.112.000.000

7.204.323.306

5.379.303.400

2- Thực hiện SX 6 tháng đầu năm 2009 :

Bảng 2.17: Thực hiện SX 6 tháng đầu năm 2009 của CTY CP XNK Y TẾ DOMESCO

TIÊU CHÍ Thực hiện 6 T đầu năm 2008 Thực hiện 6 T đầu năm 2009 So sánh cùng kỳ

518.898.768

Sản lượng sản xuất - ĐVSP Giá trị nhập kho - VNĐ Giá cố định - VNĐ 429.619.384 117.523.153.346 152.994.500.303 120,78% 157.083.059.818 133,66% 196.790.938.889 128,63%

B- KẾT QUẢ TỪ HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH DOANH :

Bảng: KẾT QUẢ TỪ HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH DOANH của CTY CP XNK Y TẾ DOMESCO

TIÊU CHÍ

THỰC HIỆN % SO VỚI KH

1.054.980.000.000 490.538.097.623 46,70%

39,22% 62,49%

Tổng doanh thu Giá trị tổng SL Lợi nhuận trước thuế LN sau thuế Vốn điều lệ Số cổ phần

ĐVT KH NĂM 2009 VNĐ VNĐ VNĐ VNĐ VNĐ CP

13.769.999

10/ 6tháng

Cổ tức Các chỉ số tài chính

- EPS - P/E ( PM/EPS) - Tỉ suất

% VNĐ lần %

20 5.000 -6000 14 10,09

5.507 11,62 10,83

LNTT/Dthu

Khách hàng

điểm

501.722.951.000 196.790.938.889 53.113.034.536 85.000.000.000 42.408.891.242 137.699.990.000 134.644.590.000 CP quỹ : 305.540 dự kiến tăng vốn 13.464.459 Q3 100% Thời điểm 30/06/09 100% Tăng 52,88%

4.071/2008

6.224

C- ĐÁNH GIÁ VIỆC THỰC HIỆN :

1- Khối Kinh Doanh :

1.1 Về thực hiện kế hoạch doanh thu:

- 6 tháng đầu năm 2009 doanh thu tăng 09,37% so với cùng kỳ - đạt 46,50% KH/năm, trong đó hàng sản xuất tăng 18,90% - đạt 45,33% KH/năm. Tính đến nay hàng sản xuất của Cty đã có mặt trên 61 tỉnh thành (Bắc Kạn, Lào Cai, Lạng Sơn) & trên 36 nước - Philippine, Myanmar, Nhật, Lào, Kampuchia, HongKong & Châu Phi gồm 30 nước nói tiếng Pháp với tổng cộng 68 mặt hàng có Visa xuất khẩu.

- Thị trường xuất khẩu đang phát triển, nhưng thường phải xuất khẩu theo yêu cầu & theo mùa nên doanh thu 6 tháng đầu năm chỉ đạt 74,67% so với cùng kỳ - 21,42% KH/năm.

- Phát huy thế mạnh về mặt hàng chủ lực có tính đặc trị cao năm 2008 là năm mà Cty thành công về chương trình đưa hàng sản xuất của Cty vào hệ điều trị trong cả nước với doanh thu 6 tháng tăng 45,52% so với năm 2008. Với tổng số lượng khách hàng tăng 40,46% trong toàn hệ thống.

1.2 Về mở rộng thị trường :

Họat động trong ngành Dược với sự cạnh tranh ngày càng gay gắt, ý thức

được điều đó mạng lưới kinh doanh của Cty không ngừng phát triển vững mạnh, với :

a- Hệ thống phân phối Thành Phẩm Dược Trang Thiết Bị -dụng cụ y tế:

1- Hệ thống PP GDP

2- Hệ thống PP Cty DOMESCO, 6 Chi Nhánh & 2 Trung Tâm PP sỉ trong tỉnh Đồng Tháp ( CN Đồng Nai & CN Hải Dương trong tháng 8/2009) 3 Nhà thuốc BV trong tỉnh ĐT

3- Hệ thống khách hàng 6.224 điểm gồm :

- Nhà Thuốc- Cơ Sở bán lẻ : 4.330/6.683

- BViện + TTYTế + Trạm Y Tế : 870/1.204

- Phòng khám + Phòng mạch Bs. : 468/4.287

- Đại lý bán buôn là Cty : 556

b- Hệ thống phân phối Nguyên Phụ liệu Dược :

- Với 176 khách hàng là các Cty Dược có chức năng sản xuất trong nước, liên doanh & các Cty có vốn đầu tư nước ngoài.

2. Khối Sản Xuất & Nghiên cứu KHKT

2.1 Nghiên cứu phát triển :

- Về Hoá dược : Tập trung vào chiến lược khác biệt & sáng tạo cho ra đời

Tiếp tục duy trì & phát triển 3 TTNC CN Hoá Dược, Dược Liệu & Vi sinh.

những sản phẩm dạng MR như:

+ Nhóm tim mạch: 12 mặt hàng

+ Nhóm nội tiết tố, đái tháo đường: 04 mặt hàng

+ Nhóm cơ – xương – khớp: 06 mặt hàng

+ Nhóm thần kinh: 02 mặt hàng

- Về Dược liệu :

+ Nhóm Vitamin – khoáng chất: 03 mặt hang

+ Nghiên cứu chiết xuất các nguyên liệu dược có nguồi gốc là dược thảo

chuẩn bị quy trình cho nhà máy chiết xuất dược liệu.

- Về Sinh Học :

+ PROBIOTIC - CN LÊN MEN Đẩy nhanh việc đánh giá chọn nguồn nguyên liệu, lập kế hoạch sản xuất Probiotic. Đẩy mạnh cho ra đời SP khác biệt : Amylase và protease , enzyme Nattokinase.

2.2 Công tác chất lượng :

- Công tác quản lý chất lượng kiểm tra chất lượng sản phẩm được duy trì nhằm đảm bảo chất lượng sản phẩm đến tay người tiêu dùng đạt chất lượng cao, phòng kiểm nghiệm được trang bị đầy đủ trang thiết bị hiện đại đáp ứng yêu cầu kiểm tra chất lượng từ đầu vào nguyên liệu đến đầu ra thành phẩm. Phòng kiểm nghiệm được tiếp tục công nhận GLP & ISO/IEC 17025- 2005.

- Công tác quản lý chất lượng : Hệ thống chất lượng đã được áp dụng tích hợp trong toàn Cty, từ ISO-9001-2008 & GMP-WHO đó là nhân tố tích cực bên trong để có thể kiểm soát được toàn bộ hoạt động của Cty. Cùng Hệ thống SX & pn phối đạt 5 P. (GMP - GLP – GSP – GDP – GPP)

Tích Hợp

ISO 9001: 2008 & GMP– WHO

ISO 14000 & OHSAS 18000

Hệ thống Sản Xuất : GMP + SCADA Phòng KTCL: GLP + ISO/IEC 17025

* Kho: GSP

Hệ thống Phân Phối : GDP - GPP

2.3 Về Sản Xuất :

- Đăng ký sản phẩm tính đến 30/06/2009 Cty DOMESCO đã có 406 mặt hàng

được cấp số đăng ký.

- Sản xuất đã đưa vào 241 mặt hàng hoá dược & 16 mặt hàng thực phẩm-thực

phẩm chức năng. Trong 6 tháng đầu năm đã đáp ứng được khoản 87,15% đơn đặt hàng của Khối KD về hàng tiêu thụ nội địa & xuất khẩu.

3- Nguồn nhân lực :

- Tính đến 30/06/2009 :

- Tổng Lao động : 1.064 người

+ Tăng : 118 người

+ Giảm : 26 người

- Tuyển dụng : đáp ứng được 89% nhu cầu nguồn nhân lực cho các bộ phận.

- Đào tạo: bám sát nhu cầu đào tạo các bộ phận và đáp ứng cho sự phát triển

nguồn nhân lực của Cty:

+ Đào tạo dài hạn nâng cao trình độ CB-CNLĐ (cho các cấp như: Trung

học, Đại học, Sau đại học & Tiến sĩ) tổng số đang học: 243 người

+ Cử đi đào tạo bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên môn như CEO, GDP & GPP, Giám đốc phát triển nguồn nhân lực, Giám đốc dự án đầu tư XD…tổng số: 62 lượt người.

+ Tổ chức đào tạo nội bộ & mời giảng tổng số : 1.502 lượt người các lớp học

như:

4- Về đầu tư :

Danh mục đầu tư đến 30/06/2009 ( theo NQ 05/NQ-ĐHCĐ-DMC)

Tên Dự án

Dự toán (VNĐ)

Thực hiện (VNĐ)

Quyền lợi nhà đầu tư

STT 1

22.447.072.806

22.050.961.410 Miễn thuế nhập khẩu các công cụ chuyên dùng trong kho

Ghi chú Đang chờ giấy phép để lập CN DOMESCO 1

Tổng kho tại Khu CN Tân Tạo- TP HCM. Diện tích: 2.821 m2 (GCNĐT số: 51 121 000 005)

255.231.564

2 Khu thu mua, bảo tồn, nuôi trồng dược liệu kết hợp du lịch sinh thái (CP khảo sát và lập quy hoạch chi tiết)

72.150.265.993

9.662.145.402

3 Nhà máy chiết xuất nguyên liệu dược liệu (CP xây dựng) (GCNĐT số: 51 121 000 026)

- Miễn thuế nhập khẩu các Thiết bị chuyên dùng - Miển thuế TNDN 3năm, 50% cho 7 năm tiếp theo. - Thuế TNDN

Bảng 2.19: Danh mục đầu tư đến 30/06/2009 ( theo NQ 05/NQ-ĐHCĐ-DMC) CTY CP XNK Y TẾ DOMESCO

12%/12 năm

55.000.000.000

124.547.500

4 Nhà máy sản xuất bao bì : xưởng 1 (CP thiết kế bản vẽ thi công và dự toán) (GCNĐT số: )

62.329.113.498

22.091.894.608

67.000.000.000

120.933.000

5 Hạ tầng CCN Cần Lố 6 Nhà máy sản

xuất Viên - Cốm - Bột (CP khảo sát địa chất) (GCNĐT số: ) Tổng cộng:

278.926.452.297

54.305.713.484

( Thông tin trên từ báo cáo của Phòng KH & ĐT)

II- KH 6 THÁNG CUỐI NĂM 2009

Căn cứ vào chỉ tiêu KH năm & kết quả đạt được của 6 tháng đầu năm 2009. Khối KD xác nhận lại chỉ tiêu còn lại của 6 tháng cuối năm như sau:

A- KẾ HOẠCH :

1- Kinh Doanh

KH năm 2009

B/Q/tháng

KH 6 Tháng cuối năm

TIÊU CHÍ

Dthu Chung Dth SX Dthu XK

Thực hiện 6 T đầu năm 2009 490.538.097.623 269.271.956.808 5.379.303.400

564.441.902.377 94.073.650.396 324.728.043.192 54.121.340.532 3.288.782.767 19.732.696.600

LN trước thuế

53.113.034.536

1.054.980.000.000 594.000.000.000 25.112.000.000 93.000.000.000 thay vì 85.000.000.000

39886.965.464 thay vì 31.886.965.464 (xin ý kiến)

Sản lượng SX

Đáp ứng theo đơn đặt hàng của Khối KD

Bảng 2.20: Kế hoạch kinh doanh 6 tháng cuối năm của CTY CP XNK Y TẾ DOMESCO ĐVT : VNĐ

Đánh giá tiềm năng thực hiện theo kết quả đạt được trong 6 tháng đầu năm

120.040.000.000

104.667.503.872

92.474.680.778

88.955.200.585

100.040.000.000

74.054.640.499

74.489.211.770

80.040.000.000

58.023.947.678

51.624.351.089

57.890.662.801

46.843.935.306

60.040.000.000

40.040.000.000

Biểu đồ : Đánh giá tiềm năng thực hiện theo kết quả đạt được trong 6 tháng đầu năm của CTY CP XNK Y TẾ DOMESCO

3.277.292.227

20.040.000.000

40.000.000

Dthu chung

Dthu SX

Dthu XK

Lấy kết quả đạt được của tháng 6-2009 làm nền tảng cho việc triển khai thực

hiện KH 6 tháng cuối năm 2009.

2- Sản xuất :

Theo đơn đặt hàng của khối Kinh Doanh, nền tảng là danh mục sản lượng

TT KH & danh mục hàng không thiếu 6 tháng cuối năm đã được TGĐ phê duyệt.

B- BIỆN PHÁP THỰC HIỆN :

1- Kinh doanh nội địa :

(cid:190) Tăng doanh số bằng cách tập trung tăng sản lượng theo sản lượng KH đã đề

ra, điều chỉnh chính sách khách hàng cho phù hợp theo từng thời điểm.

- Quản lý phát triển sản phẩm. - Quản lý nhu cầu khách hàng. - Quản lý dịch vụ khách hàng. - Tăng cường mối quan hệ khách hàng. - Thực hiện đơn hàng nhanh chóng, giao hàng đúng hẹn.

(cid:190) Nâng cao năng lực của các hoạt động quản lý để cải thiện mô hình KD, đẩy nhanh những hoạt động quan trọng trong kinh doanh như :

Kiểm soát các nhu cầu 1 cách trực tuyến ( ứng dụng ERP) Dự báo chính xác nhu cầu thông qua việc phân tích, bằng các số liệu có định lượng.

Nhanh chóng đạt được dự báo thống nhất giữa các Bộ phận trong khối & các khối phụ thuộc,

Đáp ứng nhu cầu thay đổi của thị trường.

(cid:190) Tối ưu hoá chuổi cung ứng, đáp ứng nhu cầu khách hàng với lượng tồn kho thấp nhất, tối ưu hoá kế hoạch vận chuyển giảm thiểu tồn kho tối đa trong chuổi cung ứng bao gồm cả kho các CN & kho Đại lý.

(cid:190) Hạ thấp công nợ phối hợp với BPKT & BPTC thành lập đội ngũ thu nợ chuyên nghiệp.

(cid:190) Triển khai các mô hình định giá mới qua chương trình quản lý ERP.

(cid:190) Phát triển & ứng dụng lợi thế của hệ thống phân phối đạt GDP & hệ thống sản xuất đạt GMP, xây dựng danh

mục thầu vào hệ điều trị trong cả nước với chính sách thầu phù hợp. (cid:190) Triển khai chuổi nhà thuốc (10 nhà thuốc) đạt chuẩn GPP trong cả nước (có KH cụ thể)

2- Kinh doanh xuất nhập khẩu:

(cid:190) Nhập khẩu đáp ứng đúng đủ & kịp thời nguyên phụ liệu cho sản xuất

& KD. Quan hệ đối tác các nhà phân phối chiến lược dựa trên ưu thế của Cty

để tận dụng cơ hội của thị trường khi nền kinh tế đang phục hồi & phát triển

nhiều dự án về dịch vụ sẽ được khai tác qua hệ thống phân phối của Cty.

(cid:190) Công tác xuất khẩu trọng tâm vào các thị trường xuất khẩu hiện có, mạnh

dạn xây dựng một KH nên từ đó có cơ sở quan hệ & tạo lòng tin cho đối tác, tăng

nhanh vòng quay của sản phẩm. Quan tâm mối quan hệ & chăm sóc khách hàng tốt

hơn nhằm tăng doanh thu. Khai thác thị trường thị trường xuất khẩu mới, có thể

phát triển sản phẩm mới như: TT Châu Mỹ La Tinh, Ucraina, Bắc Triều Tiên, ...

3- Hệ thống Kho dự trữ hàng đạt chuẩn GSP :

(cid:190) Cải tạo nâng cấp hệ thống kho dự trữ hàng hoá đạt chuẩn GSP & xây

mới tổng kho dự trữ hàng tại các CN thành lập kho vùng theo kế hoạch đầu tư. ( lập

lộ trình thực hiện ).

(cid:190) Phát triển nâng cao chất lượng năng lực hoạt động của hệ thống kho hàng

hoá , các dịch vụ cho thuê, dịch vụ giao nhận. Triển khai thực hiện chương trình

quản lý ERP thành thạo trong toàn hệ thống.

4- Công tác Hỗ trợ :

(cid:190) Bộ phận KDNĐ cùng Phòng KT-TC xây dựng quy chế quản trị tài chính

& tăng cường kiểm soát các

rủi ro riêng về công nợ bán hàng.

(cid:190) Thực hiện các hoạt động Marketing, xúc tiến thương mại, tham gia các

chương trình hội thảo, hội nghị KHKT cuối năm với loại hình kích cầu phù hợp.

(cid:190) Xây dựng chính sách chăm sóc khách hàng – với biện pháp thực hiện cụ

thể. Định kỳ đánh giá hiệu quả các

chính sách bán hàng. Tăng cường biện pháp thúc đẩy kinh doanh bằng các

chính sách phù hợp cả cho người mua và người bán.

(cid:190) Ban thi đua khen thưởng của Cty phối hợp thực hiện chính sách thi đua

khen thưởng kịp thời phát hiện nhân tố tích cực, phát động phong trào thi đua ngắn

hạn, dài hạn.

Với những biện pháp cụ thể như trên, sự nổ lực phấn đấu của từng bộ phận

trong khối KD cùng sự hợp tác của các bộ phận trong toàn Cty, chúng ta sẽ hoàn

thành chỉ tiêu KH năm 2009

Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Công tác lập, kiểm tra và phân tích báo cáo tài chính ở các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay - Thực trạng và giải pháp

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP HỒ CHÍ MINH (cid:9)

NGUYỄN NGỌC HIỆP

CÔNG TÁC LẬP, KIỂM TRA VÀ PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH Ở CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM HIỆN NAY - THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP

CHUYÊN NGÀNH : KẾ TOÁN MÃ SỐ

: 60.34.30

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC

PGS.TS HÀ XUÂN THẠCH

LỜI CẢM ƠN ---(cid:35)(cid:34)---

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

MỤC LỤC

TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH ........................................................................................... 5 04

Kết Luận Chương 1

BÁO CÁO TÀI CHÍNH Ở CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN NIÊM YẾT TRÊN THỊ

TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM HIỆN NAY ................................................. 7 130

Kết Luận Chương 2

TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH Ở CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN NIÊM YẾT TRÊN

THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM.............................................................. 8 365

Kết Luận Chương 3

Kết Luận Chung Đề Tài

PHỤ LỤC MINH HOẠ

LỜI MỞ ĐẦU

CHƯƠNG 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC LẬP, KIỂM TRA

VÀ PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH

Kết Luận Chương 1

CHƯƠNG 2

THỰC TRẠNG CÔNG TÁC LẬP, KIỂM TRA VÀ PHÂN TÍCH BÁO

CÁO TÀI CHÍNH Ở CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN NIÊM YẾT TRÊN

THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM HIỆN NAY

CƠ CẤU NGÀNH CỦA CÁC CÔNG TY NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG

KHOÁN VIỆT NAM

TÍNH ĐẾN NGÀY 30/09/2009

Ngành

Tổng

cộng

Ngành

Ngành(Tiếng Anh)

(viết tắt) HOSE HASTC

STT

177

222

399

CÁC CÔNG TY ĐĂNG KÝ TRÊN THỊ TRƯỜNG UPCOM-30/09/2009

STT

Tên công ty

HNX INDEX:

VNINDEX:

UPCOM INDEX:

HOSE:

09/30/09

09/29/09

Giá trị giao dịch (TrUSD)

Giá trị giao dịch của nhà đầu

Giá trị giao dịch của nhà đầu

tư nước ngoài 08/2009

tư nước ngoài 09/2009

(Tr USD)

(Tr USD)

Cổ

Trái

Cổ

phiếu

phiếu

phiếu

Trái phiếu

HASTC:

09/30/09

09/29/09

Giá trị giao dịch (TrUSD)

Giá trị giao dịch của nhà

Giá trị giao dịch của nhà đầu tư

đầu tư nước ngoài 08/2009

nước ngoài 09/2009

(Tr USD)

(Tr USD)

Cổ

Cổ

Trái