i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình ca riêng tôi. Các s liu, kết qu
trong luận văn trung thực chƣa từng đƣợc ai công b trong bt c công
trình nào khác.
Nếu ni dung nghiên cu ca tôi trùng lp vi bt k công trình nghiên
cu nào đã công bố, tôi xin hoàn toàn chu trách nhim tuân th kết lun
đánh giá luận văn của Hội đồng khoa hc./.
Hà Nội, ngày 10 tháng 10 năm 2016
Ngƣời cam đoan
Nguyễn Văn Dinh
ii
LI CM ƠN
Đƣc s đồng ý của Trƣờng Đại hc Lâm nghip, Phòng đào tạo Sau
Đại hc v chƣơng trình đào tạo Thc s Khóa 22B (2014-2016). Tôi tiến
hành thc hiện đề tài: Nghiên cứu đặc đim lâm hc loài Bình vôi (Stephania
rotunda Lour) làm sở để bo tn tại Vườn Quốc gia Cát Bà”. Sau gn mt
năm thực hiện, đến nay đề tài đã hoàn thành.
Để hoàn thành chƣơng trình, tôi xin đƣc cảm ơn chân thành nht ti
PGS.TS Trn Ngc Hải, ngƣời đã trực tiếp hƣớng dn và tận tình giúp đỡ, to
mọi điều kin trong quá trình nghiên cứu đề tài.
Xin trân thành cảm ơn các Thy, Cô giáo thuộc phòng Đào tạo Sau đại
học, Khoa QLBVTNR Môi trƣờng; Lãnh đạo Vƣờn Quốc gia Cát đã
giúp đỡ tôi trong sut quá trình hc tp và thc hiện đề tài.
Xin đƣợc gi li cảm ơn đến các đồng nghip tại Vƣờn Quc gia Cát
đã tạo điều kin tt nhất để giúp đ tôi thu thp các s liu ti hiện trƣờng
nghiên cu.
Trong quá trình nghiên cứu tôi đã rất c gắng, tuy nhiên do điều kin v
thi gian tài liu tham kho còn hn chế nên luận văn không tránh khỏi
thiếu sót. Kính mong nhận đƣợc ý kiến đóng góp b sung ca các nhà khoa
hc và bạn bè đồng nghiệp để luận văn đƣợc tốt hơn.
Xin trân trng cảm ơn./.
Hà Nội, ngày 10 tháng 10 năm 2016
Tác gi
Nguyễn Văn Dinh
iii
MC LC
Trang
Trang ph bìa
LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... i
LI CẢM ƠN ............................................................................................................ ii
MC LC ................................................................................................................. iii
DANH MC CÁC T VIT TT ............................................................................. v
DANH MC CÁC BNG ........................................................................................ vi
DANH MC CÁC HÌNH ........................................................................................ vii
ĐẶT VN Đ ............................................................................................................. 1
Chƣơng 1 TỔNG QUAN V VN Đ NGHIÊN CU ............................................ 3
1.1. Tình hình nghiên cu và bo tn cây thuc trên thế gii ..................................... 3
1.2. Tình hình nghiên cu và bo tn cây thuc Vit Nam ...................................... 8
1.3. Các nghiên cu v h thc vt ti VQG Cát Bà ................................................ 12
1.4. Tài nguyên cây thuc tại Vƣờn Quc gia Cát Bà............................................... 13
1.5. Nghiên cu v loài Bình vôi .............................................................................. 14
1.5.1. Phân loi khoa hc .......................................................................................... 14
1.5.2. Đặc điểm thc vt ........................................................................................... 14
1.5.3. Phân b, trng hái và chế biến ........................................................................ 15
1.5.4. Mt s công trình nghiên cu vy Bình vôi ............................................... 16
1.6. Cơ sở lý lun ca vấn đề nghiên cu ................................................................. 19
Chƣơng 2 MỤC TIÊU, NỘI DUNG, ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN
CU .......................................................................................................................... 20
2.1. Mc tiêu ............................................................................................................. 20
2.1.1. Mc tiêu chung ................................................................................................ 20
2.1.2. Mc tiêu c th ................................................................................................ 20
2.2. Đối tƣng và phm vi nghiên cu: ..................................................................... 20
2.3. Ni dung nghiên cu .......................................................................................... 20
2.4. Phƣơng pháp nghiên cứu .................................................................................... 21
2.4.1. Phƣơng pháp điu tra ngoi nghip................................................................. 21
2.4.2. Phƣơng pháp ni nghip ................................................................................. 28
iv
2.5. Phƣơng pháp thử nghim nhân ging loài Bình vôi .......................................... 32
2.5. Đề xut bo tn loài Bình vôi tại n Quc gia Cát .................................. 37
Chƣơng 3 ĐIỀU KIN T NHIÊN, KINH T - XÃ HI ....................................... 38
3.1. Đặc đim t nhiên khu vc nghiên cu ............................................................. 38
3.1.1. V trí địa lý và đặc đim t nhiên .................................................................... 38
3.2.2. Điều kin kinh tế xã hi .................................................................................. 44
Chƣơng 4 KẾT QU NGHIÊN CU ...................................................................... 47
4.1. Mt đc đim sinh vt hc và sinh thái loài Bình vôi ........................................ 47
4.1.1. Đặc điểm hình thái loài Bình vôi .................................................................... 47
4.1.2. Đặc điểm vt hu loài Bình vôi ....................................................................... 49
4.1.3. Đặc điểm tái sinh ca loài Bình vôi ................................................................ 50
4.1.4. Đặc điểm đất nơi Bình vôi phân bố ................................................................ 51
4.1.5. Đặc điểm thích nghi vi ánh sáng ca loài Bình vôi ...................................... 53
4.2. Phân b ca loài Bình vôi tại Vƣờn Quc gia Cát Bà........................................ 59
4.2.1. Phân b theo đai cao và hƣớng phơi của Bình vôi .......................................... 63
4.2.2. Đặc điểm phân b theo loại đất đá .................................................................. 64
4.2.3. Đặc điểm cu trúc rừng nơi loài phân bố ........................................................ 65
4.3. Kết qu th nghim nhân ging bo tn ti Cát Bà ........................................... 73
4.3.1. Nhân ging bng ht ....................................................................................... 73
4.3.2. Nhân ging bng hom ..................................................................................... 74
4.3.3. Th nghim nhân ging C Bình vôi bng phƣơng pháp Nuôi cấy mô. ........ 79
4.4.Thc trng khai tc các tác đng ảnh ng ti loài nh vôi ti t . .......... 84
4.4.1. Do con ngƣời ................................................................................................... 84
4.5. Đề xut mt s gii pháp bo tn loài Bình vôi ti Cát Bà ................................ 88
4.5.1. Phƣơng pháp bo tn nguyên v ...................................................................... 89
4.5.2. Bo tn chuyn v ............................................................................................ 91
4.5.3. Xây dng sinh kế mới cho ngƣời dân ............................................................. 91
4.5.4. Gii pháp nâng cao cht lƣng ngun nhân lc .............................................. 91
4.5.5. Giải pháp nâng cao năng lực tiếp cn th trƣng ............................................ 92
4.5.2.Gii pháp k thut ............................................................................................ 92
KT LUN - TN TI VÀ KHUYN NGH ........................................................ 93
TÀI LIU THAM KHO
v
DANH MC CÁC T VIT TT
Các kí hiu
Viết đầy đủ
UNESCO
T chc Giáo dc, Khoa học và Văn hóa của Liên hip quc
ĐDSH
Đa dạng sinh hc
TCN
Trƣớc công nguyên
SCN
Sau công nguyên
WHO
T chc y tế thế gii
CNI
Viện ung thƣ Hoa kỳ
VQG
Vƣờn Quc gia
GPS
Máy định v toàn cu
CT
Ch tch
OTC
Ô tiêu chun
ODB
Ô dng bn
IBA, BAP, BA
Chất điều hòa sinh trƣởng
QXTV
Qun xã thc vt