BO CIAO DUC VA DAG TAO DAI HOC QUÓC GIÀ HA NOI TRUÒNG DAI HOC KHOA HOC Tl/NHIÉN
VU DUC NAM
0
^
DANH GIÀ O NHIEM KHONG KHI BÒI CÀC HOP CHAT HÙU Cd DE BAY H OI (VOCs) Ò MOT SO KHU GÒNG NGHIÉP VA DÒ THI TIÉU BIÉU TAI VIÉT NAM
LUÀN VÀN THAC SÌ KHOA HOC C HI YÈN NGÀNH HOA KY THUÀT
Huong clan khoa hoc: PGS. PTS. PHAM HLNG VIÉT
"^
C.M H i ì^ Q'JC-" Ol^- HA. MO!
" " ' A H O Ci
HGTIh.THU'ViLf^.i
TRUNuTA
WX-lblAO
Ha^oi
-1999
MUC LUC
Trans
Fhan I - Ma dàu 1
Phan II - long quan 4
1. Giai thiéu chung ve dàn xuat halogen ciia cdc bop chat hùu co de bay 4
hai (VOCs)
1.1. Tmh chat vat ly va boa hoc 4
1.2. Nguón góc càc hqp chat hu*u co de bay hai 6
1.2.1 .Cdc chat huu ca de bay bai trong nude 6
1.2.2. Cac chat hùu c a de bay hai trong khòng khi 9
1.3. Anh huong cùa cac hop ehà't hùii ea de bay hai dé'n sue khoé con nguò'i ' I
2. Phirong phap phàn tfch VOCs 16
2.1. Phuang phap hap phii su diing cho viéc lay mdu VOCs trong khòng 16
khi
2.1.1 Hap phu vài ly 16
2.1.2. Phuone trình Lansmuva 18
2.2. Giói thiéu ve sàc ky khf 19
") ^
Ca sa cùa phuang phdp sde ky khf 19
")
"> ^
Detector dùng trong sàc ky klii de phat hién hòn hop cac VOCs 21
2.2.2.1. Detector còng két dién tir 21
2.2.2.2. Detector khói phò 22
2.3. Giói thiéu ve sfic ky khi - khói phò (GC-MS) 23
2.4. Thiét bi tach tu eirc 25
Phan ITI - Thirc nghiém 27
1. Dung cii va hóa chat 27
LI. Dung cii 27
1.2. Hóa chat 28
1.3. Chuàin bi dung dich chuàn 28
2. Qui trinh phàn tich VOCs trong màu khf 28
2.1. Tinh toàn hieu suà't thu boi ciia qua trình phàn tfch 29
2.2. Lay màu va bdo qudn màu 30
2.2.1 -1 Vài net giói thiéu ve thành phó Ho Chf Minh 31
2.2.1.2. Cac vi trf là'y màu 33
2.2.2.1 Vài net giói thiéu ve thành phò Ha nói 34
2.2.2.2. Cac vi trf lay mau 36
2.2.3.1. Vài net giói thiéu ve thành phò Viét Tiì 36
2.2.3.2. Cac vi trf Lay màu 37
2.3. Xùly màu 39
3. Phàn tfch dinh tfnh va dinh luong 39
3.1. Diéu kién phàn tfch 39
3.2. Phàn tfch dinh tfnh 40
3.?^. Phàn tfch dinh lirong 41
Phan \\ - Kèt qua va tliào luàn 44
Phan V - Kèt luàn 70
Phan \ I - lai liéu tham khào 71
Phan \ - Phu lue 76
PHAN I
M Ò D AV
Trong nhirng nàm cuoi cùng cùa the kì 20, sir phat trién manh me cùa khoa
hoc va còng nghé dà tao ra nhùng thành tmi nic rd nhàm cài tao va nàng cao
dai song vài chat, tinh tbàn cho con nguói. Sir phat trién này là mot trong
nhung yéu lo quan trong de thùc day càc ngành còng nghiép va nòng nghiép
khac. Viéc phat trién ó al càc ngành còng nghiép, nòng nghiép tai nhiéu quòc
^y'và cùn^ dauR dal ra nhiéu mói lo ngai lan ma mot trong so dò là vàn de ó
nhiém mòi truòng trén toàn càu.
Chat thai do boat dòng cùa con ngtrói sinh ra dà va dang làm bién dói mòi
truòng thè giói tir nhién, gay ra nhùng thdm boa khòn liròng. Càc vàn de ve su
thay dói nhiet dò trai dal. thay dòi he sinb thai, su bién mal cùa mot so lodi
iAòn§. thue vàt. càc Ioai bénh dich phat trién. sir bién dói thành phàn boa hoc
cùa dat. nuóc va khòng khi ... dà va dang là mòi quan ngai sàu sàc dói vói cac
nhà khoa hoc va là mot trong nhùng vàn de cap bach cùa càc tò chùe thè giói
ve bdo ve mòi tiiròìig.
c
r
*
*
» . C TI . e . .. Nsav nav chùns la dà v thùc duac vàn^ càc qua trình Ur nhién khòng le tbuòe vào bién iziói quòc sia. Su huv hoai mòi truóns tu nhién do mot loat chat ò nhiém ó mot vùng nào dò cùa hành tinh cQng co thè de doa su' phà vò eàn bang sinh thai cùa cac \'ùng làn eàn va ed nhùng vùng xa hon. Màt khac, khf quyén là mòi truòng rat linh dòng, de bién dòi va de luàn chuyén. Do dò cac chat ò nhiém de dàng lan tiiiyén tu noi này dén noi khàc cùa hành tinh chùng ta dans sòns. Nan ò nhiém mòi tiiròns dà tra thành vàn de quan tàm cùa nhiéu quòc già. nhiéu tó chùe xà bòi va nhiéu nhà khoa hoc trén the giói. Bao \è mòi truòng soni: trén trai dal duac dal ra triróc loài imuoi nhu mot nhu eau bt'rc thiét sòn2 con cho ea hién tai va tirane lai. Cung nhu càc nuóc dang phat trién khàc trén the giói. Viét Nam dang trén con duòng tién tai mot dal nuóc còng nghiép boa va hién dai boa. Trong 10 nàm tra lai day, bang loat càc nhà mày xf nghiép duac nàng cap va mò ròng. nhiéu nhà mày mai dugc xày dimg trén quy mò lan. Thém \'ào dò van de già tàng dàn so va su phat trién khòng ngùng cùa cac khu dò thi chàc chàn sé gay ra ò nhiém mòi truòng trong dò co ò mhiém khòng khf va nuóc, néu nhu chùng khòng duac kiém sodi chat che. Tiuóc tinh hình dò. nhiéu quòc già, nhiéu tò chùe quòc té dà co gang phói hop nhàm han che nguy ca già tàng su ò nhiém mòi truòng. De ngàn ngùa va gidi quyét cac bau qua cùa ò nhiém cdn phdi thuc hién bién phap kiém sodi ò nhiém. khòng che dò ò nhiém nhàm làm gidm dén mùc cho phép nóng dò va tàc hai cùa càc tdc nhàn gay ò nhiém trong qua trình sdn xuat, sinh boat va tìm bién phap xù ly càc chat ò nhiém truóc khi dò vào mòi truòng. Màt khac ve màt dia Iv. Viét Nam nàm trons vùng Chàu A noi ma hién nav dang duac eoi là khu virc dang phàt trién nbanh nhà't trén the giói, dóng thò'i lai co duòng bién giói tiép giàp vói mién nam Trung Quòc, mot trong nhùng *— • t_ . . . t_ 1^ vùns liéu thu than lan trons khu vue. nén viéc kiém soàt chat luons khòns khf là rat ean thiét \à phai duac thuc hién thuòng xuyén va mang tfnh chat he thòns. Vi vày. viéc nghién ei'ru va phàn tfch cac chat hùu co de bay hai trong khòng khf sé dóng góp mot phàn vào còng tàc bdo ve mòi truòng ó Viét Nam. Càc bop chat hCai ca de bay hai (VOCs) là mot trong cac yéu tó quan trong cho su hình thành CO. O^. va càc oxft quang boa khàc nhu là suang khói vùng dò ibi. Mot so VOCs dà duac xàe dinh là dòc tai mùc nóng dò dugc tìm thay trong mòi truòng khòng khi lai mot so thành phò va khu do thi. Hon nùa de eó thè eó dtrge yéu edu \'é ehién liroc quan Iv anh huans eua càc chat thai hùn ca trong khòng khi va dàc bièt là cac VOCs. diéu này thirc sir là eàn thiét de hicu diroc nguón phàt sinh VOCs xuàt hièn à trong khu \uc nào dò. De tìm hiéu mói tuang quan ve mùc dò ò nhiém cùa càc bop chat hùti ea eó khd nàng gay dòc trong khòng khf lai khu vare làm viéc va ngoài duòng ma dàc biét là càc diém nùt giao thòng ma dàc biet là càc bop chat hùu ca de bay hai (VOCs). Viéc xàe dinh càc VOCs yéu càu mot so biróc nhu: lira chon diém dàc trung cùa màu, lay màu. lira chon phuang phap phàn tfch va dò chon loc. Mòi mot buóc trén phdi dugc tién hành theo dùng nhu càc tài liéu huóng dàn thi càc két qua phàn tfch mai dugc ehfnh xàe. Qua trình lay mdu va làm gidu màu co thè dugc thuc hién dóng thò'i cùng mot lue bai viéc cho mau khòng khf di qua óng thùy tfnh eó nhòi chat hap thu thich hgp. Co mot so cac hgp chat hap thu yéu (dién tfch bé mài chat hap thu vào khodng 10-1 00 m'g ' ) dà dugc su dung rat tot cho còng viéc này. Ky thuat ca bdn dugc su dung cho viéc hap thu ràn-khf va qua trình ehiét lóng-ràn. Khi luong màu dà dugc lay dù dùng cho viéc phàn tfch dà dugc bdy lai trén chat hàp thu va dugc lira giai cùng vói mot lugng nhó cùa dung mòi thich hop. Dung dich dùng de phàn tfch dugc giù lai va bam lj.d dung dich này vào thiét hi phàn tfeh. Noi duniz bdn luàn vàn nàv de eàp ehu véu dén viéc "Ddnh md su d nhiem khong khi gay ra boi cdc hop chat hfm co de bay hoi (VOCs) d mot sd khu còng nghiép vd do thi tìèu bieu tai Viét Nam\ Day là làn dàu tién. vàn de khao sat cac chat hùn ca de bav hai dàc biét là cac ho trihalometan eó thè sàv uniz thu" diro'e tién hành ó nuóc ta. 1. (iiói thiéu chung ve dan xuàt halogen cùa càc hot) ehat hOru co de bav hoi (Volatile Organic Compounds • \ O C s ): 1,1. Tinh chat vàt ly va boa hoc: Càc hgp chat bao góm càc hydrocacbon va càc dàn xuàt cùa chùng ma eó khd nàng bay hai dugc goi tén chung là càc hgp chat hfm ea de bay hai hoàe là eàc VOCs. Chùng ta biét ràng tfnh chat vài ly va tfnh chat boa hoc eua mot chat là phu thuóc vào thành phàn va càu tao cùa chat dò. Tfnh chat cùa càc hgp chat halogen cùng phai luàn theo quy luàt dò. Tfnh chat cùa chùng phu thuòe vào gòc hydrocacbon va vào halogen. Càc ankyl halogenua thàp nhu metylclorua. metylbromua. etylcloma là nhùng chat khf. Metyliotdua, etylbromua va phàn lón ankyl halogenua khac là cac chat long. Càc dàn xuat halogen tham, ddn xuàt di- va poli-halogen là nhùng chat long, dàu nàng bay ràn. Su eó màt eua eàc halogen trong phàn tu anh huóng dén diém sòi va khói lirgng riéng. ó càc ddn xudt halogen eó cùng mot kliung eacbon thi diém sòi \à khói luong riéng tàng ddn tu fio dén iot. eòn diém sòi cùa càc ddn xuar chùa cùng mot halogen thi giam dàn tu dóng phàn bàc I dén dòng phàn bàc 3, Nói ehung càc ddn xuat halogen khòng màu. khòng mùi (tiir iot). Trù cac ankyl bromua. ank\ 1 elorua thàp eó mùi dàc trung giòng elorofoc, cac dàn xuàt halogen tht^m eó nguyén tu halogen a eacbon cùa nhàn bengen eó mùi giòng bengen, con càc ddn xuàt ó mach nhành co mùi bàc. Cae ddn xuàt halogen déu là cac hop chat còng hoà tri nén thuc té khòng tan trong nuóc. ehung tan du'ge trong eàc dung moi hùu co \a ban than eàc ddn xuàt halogen cùnz là nhiTmi dun^ mòi tòt. Hàng so vàt ly cùa mot so hgp chat hùu ca de bay hai (Volatile organic compounds-VOCs ) trong khòng khf co à Bang 1. Bdng 1: Hàng sd vàt ly cùa mot sd hop chat hùxi co de bay hoi. STI Tv tronjj (Jóng thùc phan tu f)icm sòi
(°(:) 1.4249 1.2180 Diém chay
(°C)
-122.1 PTL
(dvC)
97 1 1.4242 1.3266 -95.1 40 85 Ll-C.H.CL
_
CHXU 1.4454 1.2565 -50 47.5 tran-l.2-C:H:Cl; 97 3 1.2837 -80.5 60.3 97 cis-1.2-CH;Cl. 4 1.4459 1.4832 -63.5 61.7 1 19 CHCU 5 1.4379 1.3390 -30.4 74.1 133 6 l.l.l-CH.CK 1.4601 1.5940 -23 154 76.5 CCl, 7 1.4601 -5.5 0.8765 80.1 78 C.,H„ 8 9 1.41 64 1,7557 -97 57.3 99 C H X ' I. 1.4773 -73 1.4642 87 131 10 C H C l. 1.4394 96.4 -100,4 1.1560 1 13 1 1 1.2-CH„CI: -57.1 1.4964 1.9800 164 90 CHBiCl, 12 1.217 1.4730 104.3 ci,s-l..VC.H_CK 1 111 110.6 92 -95 0,8669 1.496! 14 C H, 1.224 15 1 1 1 1 12 1.4682 trans- C H ^ I^ 1.4397 133 \h l.l.2-C,H:CK 1 13.8 -36.5 1.9714 121.14 1.6227 166 17 C.C\^ -19 1.5053 18 119 208 CHBnCl 2.451 1.5482 139.1 106 19 m-C„H^(CH.), -47.9 0.8642 1.4972 10 1 14.4 106 ii-C,HjCH,K 0.8802 -25 2 1.5055 :i 106 p-C,H;(CH.,), 0.861 138.3 -13.3 1.4958 1
1 p-C,H,Cl, CHBi. 253 ! 2.8899 149.5 8.3 1.5976 147 23 1 74.55 53.1 1.2475 1 1.5285 >fhùng phan ùng quan trong cùa ddn xuat halogen là thè. tàch va tàc dung vói kim Ioai. Ngoài ra càc hgp chat dò eòn co thè tham già phan ùng dóng phàn hoà fchuyén dich nguyén tu halogen vào phfa trong mach eacbon. khi dun nóng) va nhùng phan ùng ó gòc hydrocacbon (thè ó nhàn tham. còng vào gòc khòn2 no...). 1.2. Nguón gòc sinh ra càc hgp chat hùru co de bay hoi: 1.2.L Cdc chat hicu co de bay hoi trong nude Viéc tòn tcai càc bop chat hùu ca trong nuóc rat anh huóng dén sue klìoe eua eon nctròi, ma niróc sach cho nhu edu sinh boat hàns n2à\' là mot nhu edu thiét yéu. Nhùng chat hùu ea eó san trong nuóc nguòn {càc chat humie) phan lini: vói ciò khi khù trìiim nuóc tao thành mot so ddn xuàt co halogen de bav hoi. Càc chat hùu co ehùa halogen này eó kha nan^^ gay ung thu dàc bici là elorofoim. Vi vàv. nszuói ta quan tàm dèn eàc dàn xuàt haloizen cùa càc hydrocacbon eó \)\ràn tu lugng thàp do chùng xuàt hién phò bién trong nu'oc mày sdn xuat tu càc nguòn nuóc khàc nhati. Càc imhién eùu khoa hoc dà ehmm minh duac ràns di dòi vói hiéu qua diél trùng thi \iée elo hoà nuóc Lai tao thành nhùng sdn phàm hùu co" ehùa halogen, dàc biét là nhiìng ddn xuat elo trong nuóc uòng eó anh hiróng khong tòt tói sue khoé con nguói [2]. De san xuàt niroe sinh hoat (ma a càc quòc già còng nghiép phàt trién eó thè dùng làm nvióc uòng truc tièp). hai nguòn nuóc dugc sir dung là nuóc màt va ntrcVe ngàm. Trc^ng nuoc nguón ngoài nhùng ion vò ca nhu CI . SO^" , Na". Mg"". Fe*\.. con eó càc bop chat hùu eó eó nguòn gòc tu nhién nhu humie. eaebonh\drat. ehàt thai ehira phàn huv hoàn toàn cùa thuc vàt. dòns vàt thuv sinh \à ea nhùnc ehàt ò nhiém do eon nizuòi 2à\ ra. Vói nòns dò c\o d\\n\i trong qua trình khu trùng, elo de dàng phan img vói càc chat hùu co eó mat trong niróe nguon. Ngoài sdn pham elophenol dugc tim thà\ troni: mai doan elo boa tién xù ly nuóc song (do phan ùng cùa do vói càc hgp chat pbenoh thi càc dàn xuat trihalometan luòn dugc phàt hién khi elo hoà ed nuóc mài \à nuóc ngàm. Càc dàn xuat này dugc tao thành do phan img eua elo \ói nhùng chat humie tón tai tir nhién trong nuóc nguòn [5]. Tu nhùng nàm 1975 - 1977 tcai My dà eó nhùng chirong trình kbdo sài ròng rài ve càc hgp chat hùu ca de bay hai (VOCs) trong nuóc uòng trén toàn lành thó. Két qua cho thay dà nhàn dang dugc 72 hgp chat VOCs, trong dò eó idi 53% càc bop chat ehùa halogen [5]. So dia diém khao sat Irun^i binh jag/l So dia (tieni khao sat Nam 1975 Bdng 2: Cdc sd liéu ré ndng do VOCs
tronfi nuoc udng tai càc thành pho Idn dMy nàm 1975 -1977 21 80 0.1 -311 CHCh 3,0- 116 6 • 78 CHCKBr 1.2 0.4- 170 72 CHClBis So dia diòm khao sàt Nam 1977 .So dia dicm khao sat Triinu binh |ÌÌ;/1 1 5 0.3 - 92 26 CHBi, 27 CHCI, 1 1? 1 10 CHCKBr 1 i 1 2.7 0.58 -6.10 C.HXl i 1 0.88 C„H„ 0.10- 1.51 1 ! 0.50 C„HX:H. 0.42 - 0.57 1 i f5-91 CHXH., 0.48- 19.0 0 Nga nàm 1985. mot nhóm nghién cùu dà kbdo sàt sir tao thành càc VOCs a 16 nhà mày nuóc tai nhiéu vùng eó khi bau. nguòn nuóc va qu\ trình \u ly khàc nhau. Tai càc nhà màv nuóc co nòns dò VOCs va càc chi tiéu khàc nhu DO, dò due, pH, màu. nhiét dò duac do sau rùns siai doan xù Iv. Vói tònu VOCs trong nuóc nguón 1 0 - 67 jag/L nuóc sau khi qua toàn bò qui trình xù ly eó long VOCs là 45 - 320 jag/L CHCL : 20 - 162(.ig/L CHCLBr: 0 - 20 ug/L càc so liéu cao nhat dugc tìm thay khi do hoà nuóc song Vonga. T6 chùe Y té thè giói va nhiéu quòc già khàc dà dira ra nhùng khuyén cào va qui dinh ve nóng dòcàc bop chat trihalometan trong niròc uòng. Vi du: Canada là 350^g/l. My 100 j^ig/l. Due 25 j_ig/l.... STI r,(^ig/i) e, (H2/I1 Hftp cliA't f.((L,o/n Hap ch.ìì C, (MP/1) srr ,^0 60^ 20 12 30 1 C H R r C I. 1,1 - C H . C i; Bdng 3: Ndng dd khuyen cdo mdt sd VOCs trong nude udng
theo td chuc Y te the gidi vd Nhat Bdn CH.CK 20 13 c i s - l , 3 - C , H , CK - 20 2n 3 700" 600 1(1 |fl C H, lrnn^-1.2-C:HX"l; 40 4 40 GIS-1.2- C , H , C i, u
1,^ - tnins - C H j C I, 5 C H C l. 1 , 1 , 2 - C H - C l. 60 16 6 6 2nn
20("in 6 .100 17 40 10 C C I, / CHRr-Cl 100 i^ 2 IO IO Tnng Xileii 500" 400 1,1.1- C - H X l-
cci.
Q,H„ s nr lOfV 9 CHRr. }(y 20 - C H . C I- 70 C H C I, '
30 21 300 - in p - C „ H , C l; 11 60 i , 2 - C , H „ CK 20 Chi ehii : nòng dò lìim vrti nìi in màc bénh \\n% fhu In I/I 0.000 a : nóng dò co thè gf\y mùi. vi khó chiù b : nòng dò khuyén crio theo tò chùe Y le fhé giói C. : nòne dò klnivén cao cùa Nhat bàn 1.2.2. Cdc chat hùu co de bay hoi trong khdng khi: Càc chat hùu ca tfch tu trong khòng khi do rat nhiéu nguòn khàc nhau nhimg chù yéu là do su dot chày khòng hoàn toàn bay su bay hai. Su cdn thiét phai tìm kiém nhùng bop chat nàv tra nén rò ràns klii nsuòi ta nhàn thà\' rane dò là nhùng chat phan ùng quan trong trong viéc hình thành nhùng dàm suong mù quang hoà va vi vày eó thè eó hai cho sue khoé mot càch gian tiép. Tàc dung này phu thuòc nhiéu vào Ioai chat hùu co: nhìn chung, càc hydrocacbon lién két dòi (olefin) va nhiéu hydrocacbon tham thi pbdn irng nba\ hon eàc hgp chat no mach tbàng (parafin) [3]. Chat ò nhiém dnh btróns tói chat luons khi' trons nhà (indoors) dèn tu rat nhiéu nguón khàc nhau, tu càc Ioai dò dùng eó su dung qua trình dot ehà\, tir manh dai xày dung nén ngòi nhà, tu càc vàt liéu dùng trong xày dimg va tu' ede thói quen eua eàc thành vién trong nhà, dac biet là hùt thuòc. Khòng ehi tlié, càc chat taìy rùa eó chùa elo cùng là mot nguyén nhàn gay ra chat ò nhiém khòng khi (càc ngòi nhà su dung thuòng xuvén chat tàv rùa eó chùa elo, càc nhà mày sdn xuat ehàt tày chùa elo co mòi truòng dòc hai hon rat nhiéu). Càc bài dò ò tò cùng là mòi nguón gà\ ò nhiém. Dòng co" ò tò tao ra nhiéu eàc hop ehàt thom va hop chat beo halogen hoà. Nguòi ta cùn^ dà biét ràng da so càc hgp chat tham don là càc chat chù yéu eau tao nén xàng. Nhùng ehàt ò nhiém nà\ khòng thè dugc nhàn ra vói mot nguòn riéng biét. Mot so su tirong tàc va phdn ùng eó thè xdy ra giùa càc ehàt ò nhiém trong nhà vói nhau, giùa eàc chat di tu trong nhà ra ngoài va ngugc lai [3]. Do \ày. nhu eau \é kiém soàt mùc do VOCs trong mòi truòng trong va ngoài nhà n do mùe do thàp eua \'OCs eó thè gàv ra cho sue khoe con nguòi Muón mòi truòng trong sach ibi khòng phai chi là mot eà nhàn bay mot nhóm nguòi cu thè ma chinh chùng ta phai cùng bop sue. dóng long de cai tao mòi tmòng só'n? trong sach hon. dam bao cho sue khoé cùa moi nguò'i \à cùn^ là cùa chinh chùng ta. Nòng dò cùa mot vài càc hgp chat hùu co trong nuóc mira va tuyét (Czuczwa va càc còng sir, 1989) va a trong nuóc mira, tuyét va khòng khf xung quanh Mr. Rigi lai tmng tàm Tbuy Sì (Hard va càc còng su, 199la) dà dugc ghi nhàn. Khf xd cùa dóng ca dot trong là nguón phàt thdi ehfnh cùa càc VOCs tu' khòng khf bòi su làng dóng uót. Mot so càc yéu tó làm cho nguón thdi eó kha nànp làm cho khf thdi cùa cdc dòng co dot trong eàn bang dà duac tìm tha\ Hong khòng khf ma su dung de dành già [ 1 3]. Nóng dò eua ethynbenzen. m va p-Xylen. o-xyien, naphtalen. I va 2 metylnaphtalen dà dugc tìm thay trong tuyét va niróc mira boi Czuczwa va eàc còng su ( 1988) dà duac ghi lai trong Hình 1. Chùng ta nhìn thày ràn^z nón^^ dà trung binh cùa càc ankyl benzen gidm bót theo cac mùa khac nhau: tuyét va mùa dòng > mùa mua thu > mùa mira xuàn va he. Khoang càch ehénh leeh nóng dò giùa càc mùa (vf du nhu nóng dò ethylbezen trong Uiyét dao dòng tu 120 tói 2000 ng/l) [13]. Hinh 1: ndng do eua cdc akylbenzen trung binh theo mùa trong mdu nude mua rà tuyét duoe lay tai Dubendof^ Thuy Sì nàm 1985 25C0 Q ethyibenzene D m+P-xylene :ccc I o-xyiene I range e
•^ 15C0 COO- u
o
O 50C - ^% winter scnng surr^r-er a'«!urrn 1.3. Anh hUfVng cùa cac bop chat huu co de bay hoi dén sue khoé con ngiròi Càc chat co kha nàng phdn ùng ehfnh trong phan cùa suang khói quang hod là cac oxft nita. NO' va càc hydrocacbon khòng chày (vf du nhu càc bop ehàt ma chi chùa eacbon va hydrò) ma dugc thoàt vào khòng khf nhu là eàc chat thai tu cac dòng ca dot trong. Nóng dò cùa càc ehà't hoà hoc nà\' bao giò" cùng diroc tìm thav lón hon rat nhiéu làn trong vùng khòng klif sach. Hién na\ nguòi ta dà dugc nhàn ra thùc ràng càc hydrocacbon khf cùng xuàt hién trong khòng khf vùng dò ibi nhu là két qud cùa sir bay boi dung mòi. nhién liéu long, va càc hgp chat hùii ea khàc. Ngoài eàc eau tu chinh eó mài trong khói suang quang hoà thi ành sàng mat trai là mot yéu tó khòng thè thiéu. Anh sàng màt trai cung cap nàng lugng cho eàc khf suang khói quang hoà va tao nèn su già tàng nóng dò eùa càc góc tu do ma góp phàn vào càc qua trình hoà hoc hình thành nén suang khói. Sdn phàm cuòi cùng cùa suong khói là ozòn, axft nitrfe va mot phdn dugc oxi \ O Cs + NO' + anli sang mat troi —• —^ (),, HNO^, càc hop chat hùu cu hod va trong mot so truòng hgp tao ra càc hgp chat hùu ca eó chùa nitràt. Cac eau tu nhu NO . ràc hydrocacbon va càc hgp chat hiTu ca de bay hoi khac (VOCs) dtroe thoat ra ban dàu di vào khòng khf duac goi là càc chat gàv ò nhiém ehinh. càc ehàt ma duac sinh ra trong qua trình di chuyén nhu là O. va HNO: dugc ggi là càc chat ò nhiém thù hai. Hình 2 cho ta thav long liron^ ò nhién VOCs va càc hgp chat ehfnh nhu là SO., NO" tu càc nguón thai khàc nhau lai My va Canacta dirge ghi lai [9]. .e jr.g ^u.-ìg 1. j Zc it: c.-iiv ".rcrg ccr.; r:^.-:cp 1 ^j zt: :.-.:ÌV ..-cr.;: .<."•- -^.•'. c-. ~UÓR ?an. c:ic ic -ud :r.n.T ccr.g /////// 2; Tong luong càc chat d nhiém khdng khi chinh tai My va Canada Phàn l('m eàc VOCs phdn lìng trong khòng khi dò thi là ede hydrocacbon ma eó ehi'ra càc nói dòi C = C, tu dò chùng eó thè gàn thém càc gòc n.r do. Càc hydrocacbon khàc cùng eó mal va co thè phdn irng, nhung toc dò cùa càc phan ùng này ehàm. tuy nhién càc phan ung eua chùng eó thè tra nèn quan trong trong càc qua trình ehàm cùa phàn d(xin khói sircng quang hoà. Mot vài diéu kién eàn phdi eó de tao ra càc khói suong quang hoà. Dàu tién là phdi eó SU" di lai eua càc phuong tién giao thòng di lai dan dén viee thai ra NO'. h\"droeaebon \à càc \'OCs vào khòng khi. Thù hai là khong khi trong khu \ire phai àm ap \à nhiéu ành nàng de tao ra càc càc phan ùng quyét dinh tai toc dò nbanh \à cuòi cùng là phai eó su chuyén dóng nhó lién quan cùa luong khòng klìi ma ehàt phan ùng khòng bi rira tròi. Dói vói càc ly do ve dia ly ( \a' dii nhu là hién tai trén càc dinh nùi) va nhùng noi eó màt dò dàn cu" dong. càc thành phò Ion là nJiùng noi ma càc dói tirong tó'i càc phàn suong khói thiròng xu\én. De tién tói cai rhién chat luong khòng khf trong càc mòi truòng dò ibi này. dò là càc dói tuong nhu là suong khói quang hoà. tòng luong cae chat phan L'mg. ehu \èu là NO . cae hvdrocacbon co chùa lién kéi C = C va nàm trong càc VOCs. thoàt vào khòng khf phai diroc giam xuòng. Vi càc ly do ky thuàt \à kinh té. phàn lón càc giài phàp thòng thiròng dà làm giàm su phàt thai càc hydrocacbon vào khòng khf. Ngoài ra ngiròi ta con tìm thày càc VOCs trong khói thuóc là. Hién nay trén thè giói co hàng tram trièii nguói hùt thuòc là \ à hàng ngày ho thài vào khòng khf mot luong khòng nhó càc chat gay dòc dói / \._ / 4 . 0 H- -^ C - C ' - OH —^ • N O :+ \
)^ /
H / ^ - H " " ' '"
^
H /
H C - C - OI
^
II ^
11 \
l ^ r'
/
/
H \
\
II N O/ _ i ! l -^ N(V + O
O + O, —• O, NCV + O, • NO,' + 0, \l \ • vói sue khóe con nguói. Ol 1 i< Hình 3: Mot sd san pham hùu co trung gian cùa càc hop chat VOCs Càc hop ehàt ea halogen de bav hai eó anh huóng khòng tòt tói sue khoé eua con nguòi qua duòng miéng néu su dung ture tiép cùng nhtr hft tho khòng khi. Trong nghién eùu hién tai. eàc VOCs xuàt hièn thuòng xuvén nhat bao gom: metylenclorit; LI dicloroetan: l.l.l tricloroetan: L 1.2.2 tetraclorroet -an: 1,3 dieloropropan; 2 bromoeloropropan: dibromoetan: tetraclorocthen: 13 clorofom; benzen: clorobenzen: fluorobenzen: p-xyien: 2 elorobenzen. Phàn lón càc hgp chat déu theo thù tir nrong tu \'é tàm quan trong nhu dugc sàp xep. ngoai trìr mot vài chat nhu clorofom là cao hon dàng ké. trong khi naphtalen lai thàp han nhiéu [8]. A. Triclorometan (CHClj Triclorometan bay co thè goi là elorofoim xàm nhàp \'ào ca thè sé nbanh chóng di vào màu va vàn chuvén tói càc té bào. Vói ehuòt. mò mò là noi tfch tu elorofoim nhiéu nhat. tiép dèn là càc ca quan nhu nào. pbòi. gan. Qua trình trao dói chat cùa clorofomi dién ra trong gan. Clorofoim thdi ra khói ca thè qua phòi duói dang CO. va qua thàn dirói dang elorua. Dòc tfnh: Clorofonn làm suy yéu he thàn kinh trung uong. gay dnh huóng xau tói gan va thàn. anh hUong dòc tue thói eùa elorofoim là màt y thùc, e() ihc dan tói hòn me lòi chèt. Tliàn bi nguy hiém sau 24-48h. gan tón thuòng sau 2- 5 ngày nhiém dòc. Ngoài ra elorofoim con là mot chat eó kha nàng gay ung rlnr dòi \ó"i eon nguòi. LD., eùa elorofoim dòi vói nguòi : 630mg/kg khói lugng ca thè LD., eua elorofoim dói vói ehuòt : 1 12()mg/kg khói luong co thè. B. TetraclometaììiCClJ Tr(Mig co thè. Tetraelometan tfeh luy trong tuy xirong, gan. tuy. càc sdn pham iiao doi chat eua Tetraelometan dào thai khoi co" the qua phói. anh huong tói sire khoe: Tetraelometan gà> dòc cap vói da. he tuàn hoàn. he tièu hoa \à anh huóng tói ehiVe nàng eua gan. thàn. tuy. Co nhiéu so liéu khàng dinh kha nàng gà\ ung thu gan eua Tetraelometan vói dòng vàt. C. L2-l)icloetan ilJ-C.H.CL) 1,2-Dicloetan chù yéu hoà tan trong lipit eua nào làm anh huong tói he than kinh tmng uong. L2-Dicloetan gàv thuòng tòn tói gan, thàn va bé tim mach. D. IJ'Dicloetylen (IJ-CM.CL) Trong ca thè. 1.1-Dicloetylen chù \éu tfch luy ó thàn. tiép tai là gan. la làeh va tim. L 1-DicloetvIen ó liéu cao gàv hòn me, vói liéu 200-400mg/kg LI- Dieloetylen dnh huong manh tói hoat tfnh eua càc enzxm ò gan. 1.1- Dicloetvlen gàv dot bién gen dòi vói càc \ i khuàn. kha nàng gà\ ung thu dòi vói càc dóng vàt eó vù eòn chua dugc khàng dinh. £. UJ'lrìcloetylen (CJICI,) Trong co thè dong \'àt gàm nhàm 5iy r 1. L2-Trieloet\ len tfeh luv (V huóng trùng. 25'/r ó mò mò. LI .2-Trieloetylen dào thai khói ea thè qua duòng phói. iiu'oe tiéu. mò hoi \'à nuóc bot. Càc san phàm chuyén hoà cùa L1.2-Trieloetylen trong ca thè lién két vói protein \à axit nucleic gay dnh huong tói he thdn kinh va làm thuong tón gan. LL2-Tiieloet\ len là chat gà\ dot bién dòi vói he \i khuan \à dòng \àt gàm nhàm. 1. L2-Trieloetylen eó thè tao thành lién két còng hoà tri vói càc dai phàn tu eua tè bào dan tói gàv ung thu". F, Tetracloetylen (C.ClJ Trong ca thè. Tetraeloet\ien hàp thu a ruót. hgp ehàt này bi chuyén hoà qua iihièu giai doan thành trieloaxetie \'à thai ra ngoài qua niróc tiéu. TetracKìet\ien co anh Inrong dòc eàp tói he thàn kmh. hop chat nàv gay dot bièn cho mot so loài \ i khuàn do kha nàng thay thè va thay dói càu trùc trong té bào [I]. Tàm quan trong eua mire do o nhiém do duac eó thè dugc dành già chinh xàe bang eaeh so sanh \a\ mùc cao nhat cho phép trong moi truong khf xung quanh. Vói LI- va 1.2-dicloroetan, giói han ó Nga là 3000 ug.m" cho càc phép do nbanh va lOOOug.m' vói tRing bìnli 24 giò [27]. 2. Phuoìii; phap phan tich cac VOCs: Càc hgp chat hùu ea de bay hai VOCs trong khòng khf dugc dinh tfnh va dinh lirang bìmg thiét bi phàn tfeh sàc ky khf hoàe sàc ky khf - khói phò. Diém khàc nhau giùa càc phirong phàp phàn tfeh VOCs là ky thuàt tàch nhùng bop chat này. 2.1. PhuoTig phàp hap phu su dung cho viéc lay màu VOC trong khòng khi Cung nhu bau hét eàc phirong phàp lay mdu khf cho phàn tfeh nhiéu dòi tirc)ng khàc nhau [24]. viéc lay man khf cho phàn tfeh VOC cùng dira trén nguyén tae hàp phu giùa pha khf (là mdu khf eàn lày) va pha ràn (chat hàp phu) trong dò vàt liéu ràn dugc chon làm chat hàp phu là than hoat tfnh. Qua triiih hàp phu này phu thuòc rat nhiéu vào càc yéu tó nhu: lugng chat hàp phu thòi gian lay mdu. luu lugng dòng cùng nhu càc yéu tò mòi tnrò'ng: nhiét dò, dò dm. hiróng giò... De viéc là'v màu khf dat hiéu qua cao thi viéc nghién eirii càc thòng ^ò (Mia qua trình hàp phu là hét sue quan trgng va cdn tién hành ti mi. Co che cùa qua trình hàp phu nhir sau 2.1. L Hap phu vàt ly Hàp phu là qua trình chat ehùa càc phàn tu chat khf, chat long bay chat hoà tan lèii bé mat phàn càch tiróng. Bé màt phàn càch tuóng eó thè là khi-lóng. khf-ràn. ióng-long, lóng-ràn. Trong su hàp phu, nguoi ta phàn biét hai loai ehàt: chat bi hàp phu va vàt hàp phu. Nguòi ta ehia su hàp phu ra làm hai loai: hap phu ly hoc (bay hàp phu \'andee\an) \à hàp phu hoà hoc. Trong su hàp phu ly hoc. lue hap phu la lue 16 phàn tu. Su hàp phu \àt ly bao giò cùng thuàn ngbich. Trong su hàp phu hoà hoc, lue hap phu co ban chat hoà hoc. Su hàp phu hoà hge luòn luòn bàt thuàn ngbich. Trong nghién ciru này chùng tói su dung phirong phàp hàp phu \àt ly do dò chùng tòi muón nhàn manh hon phuong phàp nà\. Su hàp phu ly hoc luòn luòn kèm theo mot qua trình ngugc lai: su phan hàp phu. Su phan hap phu, giòng nhu su khuyéch tàn, luòn luòn eó xu hiróng phàn bó déu dàn chat bi hàp phu vào mòi tmòng do ehu\'én dòng nhiét gay ra. Sau mot thòi gian xàe dinh, toc dò hap phu bang toc dò phdn hàp phu. ta eó mot eàn bang hàp phu (eàn bang dòng). Vói mòi nóng dò chat bi hàp phu trong mòi truòng ta eó mot trang thài eàn bang khàc nhau. anh huóng cùa nhiét dò dén su hàp phu tuàn theo nguyén ky Losatolié (Le Chatelier) vi su hap phu là rììot qua trình piiàt nhiét. Su hàp phu phu thuòc vào nhiéu yéu tó. trong dò su phu thuòc eùa nò vào nóng dò C (bay àp suàt p) ó nhiét dò khòng dòi là quan trgng nhat. L - f(C) bay L = f(p)Vai L là luong chat bi hap phu. thiròng dugc dac trimg bang khói lugng chat ày, tfnh bang moi tren lem" bé màt. Khi bé màt \ àt hàp phu khòng do dugc, lugng chat bi hàp phu quy ve I gam vàt hàp phu \à ky hiéu bang L .Su phu thuòe này dugc ggi là su hàp phu dàng nhiét. Càc duòng hàp phu dàng nhiét eó hai doan tbàng a vùng p (hay C) thàp va cao. a \ling p thàp. ta thd\- L ty le bàc nhat xói p. a vùng p cao. duòng tbàng gàn iihir song song vói truc hoành. ta thày dò là lue su hàp phu dà bào hoà: du eó tàng p. L c\\nz khòng tàng thém nùa. So sành hai duòng hàp phu dàng nhiét ó hai nhiét dò T, va T. lT.>Tj ), ta thay duòngT-> nàm duói duòng T,, diéu dò chùng tó khi tàng nhiét dò thi su hàp phu gidm. Tuy nhién ò p hoàe C rat lón, duòng T. cùng se tièm eàn vói duòng T,. L,,,^^^ khòng phu thuòc vào nhiét dò. Hinh 4 : klìdc liliali Diamg hàp phu ddug nhiet d hid nhiet dò 2.1.2. Phuong trình Làngmuya (Langmuir) Khi nghién eiru ve su hap phu khf trén \'àt ràn. Làngmuya (Langmuir) dà dira ra l\ thiiyèt ve su hap phu ly hge don phàn tu (1913). Thuyét này dira trén mot so già thuvét: 1. Su hàp phu là do lue hoà tri gay ra. 2. Su hàp phu xay ra trén eàc hoà tri tu do cùa eàc phàn tu' hay nguyén tir bé mal \ ài hàp phu. 3. Vi ban kfnh tae dung eùa lue hàp phu bé. nén mòi hoà tri tu do ehi hap phu mot phàn tu. cuòi cùng trén bé màt \àt hap phuhình thành mot lóp hap phu dan phàn tu. 4. Phàn tu chat bi hàp phu chi bi giù trén bé màt vàt hap phu mot thoi gian nhàt dmh, sau do do su tbàng giàng eua nàng luong. phàn tu bi n'rt ra. Tai \i \v\ cu lai hàp phu mot phàn tu moi. Khi trong mot don vi tho'i gian. so So sành hai duòng hap phu <_ . . . I _ dàng nhiét a hai nhiét dò T, \à T. (T.>T,). ta thày duòngT. nàm duói duòng T,. diéu dò chùng tó khi tàng nhiét dò thi su hàp phu gidm. Tuy nhién ò p hoàe C rat lón, duòng T. cùng se tièm eàn vói duòng T,. L„^.^^ kJiòng phu Hinh 4 : thuòc vào nhiét dò. Didmg hap phu ddug nhiét d hai nhiet dà khàc nhau (Tj < T: ) 2.1.2. Phuong trình Làngmuya (Langmuir) Khi nghién cùn ve su hàp phu khf trén vàt ràn, Làngmuya (Langmuir) dà dira ra ly thuyét ve su hap phu ly hoc don phàn tu ( 191 3). Thuyét này dira trén mot so già thuyét: 1. Su hàp phu là do lue hoà tri gay ra. 2. Su hàp phu \a\ ra trén càc hoà tri tu do eua càc phàn tu ha\ nguyén tir bé màt vàt hàp phu. 3. Vi bàn kfnh tàc dung eùa lue hap phu bé. nèn mòi hoà tri tu do ehi hap phu mot phàn tu. cuoi cùng trén bé màt vàt hap phuhình thành mot ló*p hàp phu dan phàn tu. 4. Phàn tu chat bi hàp phu chi bi giù trén bé màt vàt hap phu mot thòi gian iihat dmh. sau do do su tbàng giàng eua nàng luong. phàn tu bi n'rt ra. Tai \i tri cu lai hàp phu mot phàn tu moi. Khi trong mot don vi tho'i gian. so 18 phàn tu bi art ra bang so phàn tu dugc hàp phu vào bé màt, ta eó eàn bang hap phu. 5. Lue tuong tàc giùa càc phàn tu chat bi hap phu trén bé màt dugc bò qua. Trén ca sa càc già thiét dò, Làngmuya da dira ra mot phuang trình hàp phu dàng nhiét mang tén óng. P
A - /> Trong dò p là àp suà't khf. A=k./k,(k|,k> là hàng so toc dò hàp phu va phan hap phu). r„,^^^ mùc dò hàp phu ciré dai. () p rat bé. phuang trình eó dang: L = r,„_,^.p/A. nghla là L ti le bàc nhat theo p trén he toa dò L-p, ta eó mot duòng thàng xuàt phàt tu gòc toa do. (J p rat l(Vn. phuong trình eó dang: L = r,„,^.trèn bé toa dò F-p ta c() mot du'òng song song \ói truc hoành [14]. Hình 5: Duòng hap phu dàng nhiet ed va p > b. hai doan thàng d vùng p 2.2. (iioi thieu ve sàc ky khi [7] Sàc ky khi là mot phuong phàp rat nha), eó do làp lai cao cho viéc dùih tinh \a dinh luong eàc hop chat hùu ca nhu PAH. PCB. VOC cùng nhu nhiéu chat khàc. 2.2,1, Co sd eua phuong phap sàc ky khi: Sàc ky khf là mot phuang phàp tàch \àt ly nhò su phàn bó khàc nhau eua eàc eau tu eàn phàn tàch giùa hai pha: - Pha tinh vói dién tfch bé mat ròng - Pha dóng (khf) tham qua pha tinh ilo d c l ^ d or p hn l i nh c ól r o ng
r.fj tu m óu Ca che cùa su dich chuvén vùng: t^;.M r : ! an I i iu dòng ? ; ^ 1 ^ . - [ ,! .M^--.^r>;A. IVhil Jiri:..v j ^ '^ • •• •• • . — » -, TTr-7T "^ ^. _ c r ii tii r t jj
s om g ' ai CAM I I/ r an
ri.TÌ rnli nn r t ; ì c il /////// 6: Co che eùa su dich chuyén khàc nhau eùa cae eau tu qua eot tach. Hinh 7: So do thu gon thiet hi sàc ky khi. Hai ho phàn quan trong nhat eua thiét bi sàc ky khf là he thòng eot tàch (5j. detector (6). Nhò khf mang dviac ehùa trong bom khf i 1 i hoàe ma\ phàt klii \u biiòng ba\ hai (4) duac dan vào eot tach (5j nam trong buong dieii nhiei. (Jiiii trình tàch chat dugc xa>' ra ò dà\', do ài lue eùa càc càu tu \'òi pha khàc nhau ma chùng ròi bo cót tai nhùng thòi diém khàc nhau. Càc càu tu di \ào detector (6). tai dò chùng dugc chuyé hoà thànli tfn hiéu dién. tfn hiéu nà\ dugc khuyèc dai ò (7; ròi chuyén sang bó ghi (8) (Ioai mày don gian) hoàe chuyén sang tfeh phàn ké (9). Càc tfn hiéu dugc xù ly à dò rói chuyén sang bò phàn in két qua ( IO) [9]. 2.2.2. Detector dùng trong sde ky khi de phàt hién hdn hop cdc VOCs: Detector eùa mot mày sàc ky là bò phàn phàt hién càc eau tu sau klii dugc tàch ra khói cót. Ngu\én tàc hotat dòng ehung nhat eua eàc Ioai detector là chuyén hoà dai lugng khòng dién (là nóng dò càc eau tu) thành dai lugng co dién [9]. Hién nav eó nhiéu Ioai detector hoat dòng \'ó"i nhùng chùe nàng riéng. phò bién là detector dàn nhiét(TCD). detector ion hoà nggn lùa (FID). detector còng két dién tir (ECD). detector quang ké nggn lira, detector khói phò... Càc VOC ma chùng ta eàn xàe dinh déu là eàc ddn xuat ca halogen, eàc hgp ehàì thom nèn kha nang bàt giù dién tu eùa chùng là cao. Do vày nèn detector thi'eh hop nhàt cho viéc xàe dinh eàc eau tu này là detector còng két dién tu (ECD) va deteeloi khoi phò. 2.2.2.1. Detector cnng ket dién td(ECD): Detector dira tren dac tinh eua eàc chat eó kha nàng còng két dién tu tu d(ì trong pha khi (tiir khi no). Kha nang còng kèt dién tir lón hay nhó là phii thuòc vào caii Iruc cac chat. Kha nàng nà_\ tuong dói nho \ó\ càc hop chat h>drocacbon no. Ngiroc lai khi cac hop chat co chiia càc nhóm chi'rc hoàe càc lién két dòi. ba thi kha nang bat giiì dién tir tàng hàn. dàc biét là néii trong phàn tir ciìa càc hop chat co clnia cac nguyén tir halogen (CI. Br....). Boi vày. viéc sir dung detector ECD de phat hién cac \ 0C trong khong khi là thich hop. Tu\ nhién. viéc phàt hién cac hop chat thom nhir benzen. x> len là khòng xàe dinh dirgc. NguNén tàc hoat dong eua detector ECD nhir sau: Tir mot nguon phóng xa diroc lap san trong detector, phat ra mot chum tia pj vói toc dò khoanu IO-10' hat/giày. Càc bat (3 này sé ion hoa phàn vìi khf mang va gidi phóng ra dién nV sa cap. Càc dién tu sa cap dugc già toc nhò mot dién tmòng va chuyén dich ve phi'a anòt (cuc +). Tai dàv chùng bi là'v mat dién tfeh va qua dò cho ta dòng dién nén eùa detector. Càc nguyén tu hoàe phàn tu cùa càc chat sau khi ròi bo còt tàch dugc dira vào buóng ion hoà cùa detector ECD cùng vói kbi mang. Tuy theo ài lue dién tu eua eàc phàn tu. càc dién tu tu do sa cap nói trén sé bi càc phàn tu dò bàt giù va tao ra eàc ion àm. Càc ion àm dugc tao ra nhu vày sé két hgp vói ion duang eùa phàn tir khf mang de tao thành eàc phàn tu tmng hoà. Nhu vày. do kha nàng còng két dién tu cùa càc chat eàn phàn tfch. dién ur bi lày màt kliòi he va do vàv dòng dién nèn bi ^idm di so vói lue chi eó khf mang tinh khièt di qua. MÙC dò gidm eua dòng dién nén trong thòi diém eó chat di qua dugc thè hién bang pie sàc ky cùa chat dò trén mày ghi . Radioactive foi
OmCi ^^Ni) Gas
inlet /////// 8: Detector cdng két dién tu (ECD) 2.2.2.2. Detector khdi phd: Ta biet lang khoi pho là mot phuong phàp vàt ly de xàe dinh eau trùc eùa mot ehàt. Ve nguyén tàc khòng thè àp dung cho hon hgp da càu tu. phuo'ng phàp nay chi co sire thu>ét phue lón néu nhu truoc khi do pho. mau ban dàu dugc tach thành cae edu tu riéng biét. Nhu \à\ eàn két hgp phuong phàp sàc ky va phuong phap \ae dinh càu trùc (khói phò). Nguyén tàc hoat dóng cùa mot detector khói phò: Càc càu tir dugc tàch khoi còt sàc ky sé làn lugt di vào buóng ion cùa mày khói phò. Tai dò chùng dugc phàn mdnh va dugc tàch khói nhò mot tu tmòng rói di \'ào bò nhàn quang de chu>èn hoà thành tfn hiéu dién. ùng vói mòi pie trén sàc do. nguòi ta nhàn dugc mot khói phó dò riéng biét va hoàn chinh. Detector khói phò eó kha nàng phat hién eàc chat dua vào eau trùc phàn tu eùa càc chat. Nò eó the xàe dinh dugc toàn bò càc hgp chat hùu ca. Tliiét bi detector này néu két hgp vói sàc ky khf co hiéu qua dac biét khi phàt hién hòn hgp nhiéu eau tu khàc nhau ma khòng phdi dùng dén chat chuàn. Trong phàn thuc nghiém này chùng tòi su dung thiét bi sàc ky khf khói phó (GC/MS) de phàn tfeh hon hgp eàc chat hùu co de bay hai trong khòng khf. Duói day chùng tòi giói thiéu qua ve thiét bi sàc ky khf khói phò [7]. 2.3. (iioi thiéu ve sde ky khi - khói phò ( ( J C M S ): Thiét bi sàc ky khf - khói phó là mot he thiét bi lién hgp góm sàc ky khi - mot thiét bi eó kha nàng tàch va dinh luong rat ehinh xàe va khói phò ky - mot thiét bi gdn nhir hoàn hao trong viéc nhàn bièt càc chat. Sa dò càu tao eùa thiét bi SKK/KP (QP-5000 cùa hàng Shimadzu) dugc trinh bay trong bùih dirai day: /////// 9: So dd thiet hi phan tich sàc ky khi - khdi pho Thiét bi SKK
Bò phàn diéu khién phàn SKK
Bò phàn diéu khién phdn khói phò
Bò phàn ghép nói SKK/KP
Bò phàn ion hoa (\a cham ion) 6. Bò phàn bòi tu ion
7. Bò phàn tàch ion
8. Bò phàn phàt hièn
9. Bom chàn khòng
IO. Mà\ tinh \à phàn mém diéu khién Sàc ky khf là mot phuang phàp rat hiéu qud trong \iéc tàch rat nhiéu càu tu chung nhung lai khó kliàn trong viéc dinh tfnh càc chat eó trong bò hgp phùc tap dos. Ngugc lai. khói phò khòng co khd nàng tàch chat himg lai cho phép ta dinh tfnh va du doàn va làm sàng tò càù tmc eùa eàc chat la tir nJiùng thòng tin thu dugc cùa phò dò. Nhu vày he lién hgp sàc ky khf - khói phò là mot ky thuàt ghép nói nhàm miic dfch dat dugc nhùng chùe nàng uu viét eùa hai thiét bi riéng ré. Su két hgp dugc giùa 2 bò phàn tàch sàc ky va Detector khói phò cho ta nhùng iRi diém sau: - Màu dugc nghién ciru ó trang thài khf. - Cd hai phuong phàp déu eó dò nhay phàt hién cao. - Toc dò phàn iich tii'ong tu nhau. Tuy nhién. e(') su khàc biét giùa hai phuong phàp ean khàc phue là : trong còt sàc ky luon tòn tai mot àp suàt lón hon àp suàt mòi truòng con nguòn ion hoà cùa khoi pho chi hoat dòng trong mòi trircmg chàn khòng tuong dói cao (^ IO" mmHg). De co the ga noi giùa còt tàch sàc ky vói nguón ion. giai phap dii\ nhat là phai tàch khi mang ra khói mau. Do dò. mot bò phàn tàch khf mang (separatori dà dugc dira \ào giùa hai thiét bi. ». i V _' . • • . • . . , • " * • • .' • r u '» fi in lì 10: So dò ho phan tàch khi mang. Sai! khi ròi khoi còt tach sac ky. hòn hop khi bao gom cà khf rpang vìi cac chat ean phan tich duoc dan vào bó phàn tàch khi mang. Phàn tir càc chat ean phan neh nàng hon \à do dò eò momen lón hcm nén co kha nàng virot qua khoang iroiig trong khi cac phàn tir khi mang nhe hon nhieu se nga> làp tire bi phan tàn vào vùng chàn khòng xung quanh va sau dò dugc barn ra ngoài. Càc càu W ei'ia chat eàn phàn tich tièp tue di vào buóng ion hoà màu. Tai day xay la qua trình phàn manh ion trong dò phàn tir bi phà vò tao thành ion phàn tir. Càc mành ion phàn tir sau dò di qua bó phàn phàn tàch va càc thòng tin \é ion phàn tir sé diroc ghi nhàn trong bò phàn phàt hièn dirai dang khói phò do. Dira vào nhimg thòng tin ve ion phàn tir. càc manh ion tao thành \à vói sir giiìp dò eua thir vién phò eó san trong phàn mém cùa mày tinh. chùng ta eó the eó dugc nhùng thòng tin chinh xàe ve thành phàn cùa hòn hop khf eàn nghién cim ma khòng eàn chat chuàn. Tuy nhién. chat chuàn vàn eàn thiét trong nhiéu triròng hop. vf du nhir thir vién pho khòng co hoac chira dù nhùng thòng tin de khàng dùih càu trùc chat eàn nghién cùu co màt trong sàc do [12]. 2.}A. Ihiet bi tach ti/cuc (Quardrupole Mass Analyzer): .Sai! dàv là so dò càu tao ciia thiét bi tàch ion theo kié'u tu cUc: Hình 11: so do ha tàch tu cuc cùa hàng Shiniadzii Thièt bi nà\ bao izom 4 dién cuc dat sons sonc. trona dò nsirò'i ta àp mot thè mot ehièu \ào 1 dién ciré dòi dién va mot thè xoay chièu cao tàn vào 2 dién cuc eòn lai. Cae ion tu buòni: ion hoà chuvén dòns qua bé tbóns 4 dién eiRi vói vàn toc t- •_ • '_ • i_ - i_ - ehàm theo hu'oTm z, Khi càc ion tién dèn \'ùne dién triro'm: dao domi hén tue uàv ra boi thè 1 chièu \à thè \oa\ ehièu tàn so cao eiùa bon dién circ. chiiim sé di ehii\én thec^ huong z dòng thòi lai dao dòng theo hai phirong x va \ duói tàc duim eua dién truòTii: tàn so cao. Nhu \ à \. nhùnii ion co t\ so khoi luo'n^/dién 25 tfch fm/z) xàe dinh va dao dóng vói mot bién dò kbòng thay dòi sé di qua toàn bò chièu dai eua dién truòng siùa càc cuc. Nbùng dao dóns cùa eàc ion khàc sé tàng bién dò lén trong qua trinh va dap giùa chùng vói dién tiuóc khi ehiìng eó thè chuyén dóng qua càc dién cuc va do dò chùng sé kbòng dugc phàt hièn bòi detector. 2,3,5. Ky thuàt do SIM (selective ion monitoring): Ta bièt ràng dói vói detector khói phò, néu ta thay dòi V va ghi tfn hiéue eua eàc in theo thòi gian se thu duac mot sàc do 20Ì là sàc doò ion va kv thuàt do nàv eoi hi do quét (Scan Mode). Néu eó dinh V ò mot già tri khòng dòi va ehi do tfn hiéu cùa mot ion eó so khói xàe dinh - kv thuàt nàv 2oi là kv thuàt do SIM. Tliièt bi QF 5(J()0 eua hàng Shimadzu eó the ghi nhàn tin hiéu eùa 32 ion vói so khói khàc nhau trong cùng mot thòi diém. Ky thuàt do SIM co mot y nghla quan trgng trong viéc dinh lugng vó'i dò nhay rat cao vi nò chi ghi tfn hiéu eùa mot Ioai ion nhàt dinh. Tliòng thuòng, trong phàn lich dinh lugng dung ky thuàt này, nguòi ta hay chon nhùng ion eó eiròng do manh. PHAN ni Trong phàn thuc nghiém. chùng tòi tién hànb nhùng buóc sau day: 1. Dành già khà nàng hap phu cùa than boat tfnb thòng qua viéc tfnli toàn hiéu xuàt thu bòi va kiém tra màu tràng. 2. Lay càc ioai màu khf sau: -I- Màu khf tai càc khu vue dugc coi là khòng co nguón gay ò nhiém bòi VOCs. -H Màu khf tai càc diém nùt giao thòng. + Mau khf tai càc noi làm viéc dugc cho là eó nguy ca ò nhiém cao. 3. Phàn tfeh dinh tfnh va dinh lugng càc VOC trong màu khf nhò thiét bi sàc ky khf khói phó GC/MS. 4. Dành già nhùng két qua thu dugc. 1. Duniz cu va hoà chat 1.1. Duni» cu - Càn phàn tfch Mettler eó dò ebfnli xàe 0.000 Ig - Desicator - Còt thuy tinh dung than boat tfnh, bòng thuy tinh. bang teflone, panh nhoi than - • ^— - Lo thu\ tinh eó nùt cao su silieon dumi màu - Mieroxilanh 25LI1, xilanh 2ml - Binh dinh mùe 2ml - Bom hut khi. ma) do toc dò dòng - Thiét bi sàc ky khf GC-17A va kèm theo detector MSQP-5000 - Cót tàch: còt mao quan DB-624. duòng kfnh 0.32nim. ehiéu dai 60m - He thòng mày tfnh xù ly so liéu vói chuong trình phàn mém CLASS-5000 eùa hàng Shimadzu 1.2. Hoa chat - Chà't chuàn nóng dò 1000 ppm (chat chuàn VOCs hòn hgp eùa 23 VOC dà dugc pha san trong dung mòi metanol). - Than hocit tfnh kfeh thuóc tu 30 tói 50 mesh (0.3-0,5 mm) - Dung mòi CS2(p.a) - Metanol (p.a) - Khf nita sach dò tinh khièt 99,99% - Nuóc eà't 2 làn 1.3. ( huàn hi dung dich chuan: - Tu hòn hgp chat chuàn góc cùa 23 VOCs co nóng dò mòi VOC là 1000 ppm (Dung dich Al ) pha loàng thành dung dich co nòng dò 100 ppm (dung dich A2j trong metanol- - Tu dung dich eó nóng dò 100 ppm pha loàng thành càc dung dich co nóng dò IO ppm. Ippm: 0,5 ppm; 0.3 ppm va 0.1 ppm trong CS2. 2. Ou\ trmh phan tich \ ()(^ troni; màu khi. Quy trình phàn tich càc VOC trong khòng khf dugc tién hành nhu trình bay tron^ hinh 12: 28 Ngoài ra. de dành già khà nàng dàp ùng cùa quy trình này dòi vói yèn càu phàn tfch. chùng tói tién hành càc nghién cùu nhàm tfnh toàn hiéu xuat thu bòi cùng 0,5 lit/phiit trong ? tiènu Xùly m n 11 d io vào imi (TS^, hic déu
(le ini 30 phiit nhu dò làp lai cùa thiét bi phàn tfch va nguòi làm thuc nghiém. Phàii li'ch tren GC-MS H Hình 12: So" dò tòng qiiàt eùa qua trình phàn tich VOCs trong màu khf 2.1. linh toàn hicu suat thu hòi cùa qua trmh phàn tich: Càn kboàns mot luons nhat dinh than hoat tfnh. Hoat hoà than hoat tfnh ò I^O^'C trong 3 giò". Sau etó lày ra. de nguòi trong desicator rói cho vào binh màu nàu. day nùt kfn. Viéc làm này nhàm Ioai hét hai nuóc va càc khf dà bi hàp phu tu tru'òc trèìì bè màt than hoat tfnh. Than sau khi dugc boat hoà nèn dugc su dung ngay. Néu càn de làu thi phai diroe bao quan eàn thàn hoàe thàm chi phai hoat hoà lai. Càc imhién eùu ban dàu eùa ehùns tói dà kbàns dinh ràns vói luons than hoat tfnh 2()0mg là hoàn toàn phù hgp cho viéc lày màu khf vóf thè tfeh khoang 100 111. Do vày. de làm càc óng hàp phu su dung cho qua trình lày màu khf chùng tòi tién hành nhu san: * Càn ehfnh sàc 200 mg than boat dà dugc boat hoà lai. * Cho toàn bó lugng than này \ào mot óng thuy tinh dai 8 cm duòng knih troni: 1.5em. * Phàn dàu va cuòi eùa còt cho thém mot lòp bòng thuy tinh mong de giù chat lóp than boat tfnh dà nhói. Sau dò còt thuy tinh này dugc hàn kfn hai dàu de bào quàn cho \'iée su dung \'é sau. Viéc tfnh toàn hiéu suàt thu hòi cho quy trình phàn tfeh nà\ dugc chùng tòi tién hành nhu sau: * Tnióc hét ta thém vào eàc òns than hoat tfnh mot luon2 cbfnli xàe là I pi dung dich hòn hgp chuàn cùa càc VOC eó nóng dò 1000 ppm. Sau dò làp óng này theo sa do nhu hình 8. * Tièp theo lay khf nita sach vào day tùi nilon eó thè tfch 10 lù. Cho khf nita chay qua cót chùa than boat tfnh vai toc dò dòng 500 ml/phùt. * Sau dò lày \ugn2. than boat tfnh ra cho vào lo thuy tinh eó nùt cao su silieon thém tiép vào lo I mi CS-,. vàn chat nùt, de im 30 phùt . * Cuòi cùng bom Ipl dung dich này trén thiét bi phàn tfch sàc ky khi khói phò GCMS. H{%)^ -'^ - A-lOO Hiéu suàt thu hòi cùa mòi ehàt dirgc tfnh theo còng thùc sau day [16]: Trong dò: C, (ng/ml ) \à V, (mi) là nóng dò va thè tfch eùa dung dich sau khi xù ly C, (ng/ml) va V,(mh là nóng dò va thè tfch eùa dung dich ban dàu duoc cho thém \ào màu. 2.2. Lày màu: Trong nghién cihi này chùng tòi tàp chung là\' màu khi ò mot so khu virc bao góm cae nùt giao thòng \à mot so khu làm viéc nhu thành phó Ha Nói, thành phò Ho Chi Minh. khu còng nghiép Bién Hoà. va thành phò Viét Tri: 2.2.1.L Vài net giói thiéu ve thành phò Ho Chi Minh: Ho Chf Minh là thành phó nàm ó phfa Nam Viét Nam. nàm trén bò song Sài Gòn. nàm trén \ajn2 dóns bàns sòns Me Kòns phì nhiéu. màu ma. Ho Chf Minh là thành phó ròng nhàt vói dién tfch vào khoang 2057 Km". Thành phò Ho Chi Minh là mot trung tàm kinh té, vàn hoà va ehfnh tri cùng vói càc eùa ngò thòng thuang hién dai dugc nói vói quòc té. Tu khi ehfnh phù Viét Nam bàt dàu su nghiép dòi mói nàm 1986. Tliành phó Ho Chf Minh dà du\ tri duoc mùe dò tàns truons cao nhu là dànli sia eùa nhiéu nuóc trén thè giói. Chfnh phù Viét Nam dà dàu tu manh cho thành phò ve ha tàng co sa. va tró' thành mot ehuòi eàc khu do thi de xàv dims tmns: tàm tài chinh trong khu virc. Càc san phàm chùng eùa thành phò Ho Chf Minh bao góm eàc san phàm nòng nghiép nhu" là gao, cà phé. càc san phàm dành bàt dòng lanh. còng nghiép dét. nhira. thuy tinh va càc san phàm gò, giày; càc Ioai dong co", càc niiành còuii nizhiép hoà chat, va eàc \'àt liéu xàv dirniz. Tliành phò du'o'c nói vói thè giói bang càc truc duòng sàt, duòng khòng va eàng hàng khòng quòc té Nói Bài. Hién nav. cùns vói su aia tàns cùa dàn so va su phàt trién khòne nsùns cùa càc ngành còng nghiép. qua trình su dung càc nhién liéu than dà. khf dot. khf tu nhién ngày eàng tàng va diéu dò dàn tói \àn de ò nhiém khòng khf do su phàt sinh cùa càc hop chat hùii co de ba\ hoi. andehft. NOx. SOx Càc nhà chùe tràeh mòi truòng tai thành phó Ho Chi Minh dà xuàt ban cuòn "sàeh den" 87 du àn còng nghiép dugc eoi là nguòn gay ò nhiém va cành bào hàmz tram xf mzhiép kbòne eó v thùc bao \'é mòi truòns. Su canh bao nà\ \uàl phàt tir mot loat càc dành già ve càc vàn de ò nhiém cùa thành phò dà dèn mùc bào dòng. Càc nghién cihi này dà tìm thày hon 600 xi nghiép còng nghiép \ à hon 22.000 ca sa san xuàt trong mot thành phò co màt dò dàn cu day dàc gay ò nhiém khòng khf. dàt \à nuóc troni: vun<^ Neuvén nhan ehfnh là do su su dung eàc thiét bi cu. su dung càc còng nghé tir nhùng nàm òO va da kbóng con phù hgp \'ói càc tièu chuàn ngày nay. Tai quàn TTiù Due. han hai muai bài ràc thai xf nghiép thai truc tièp ra mòi truòng va xuói theo dòng song Dóng Nai. Còng ty xi màng Ha Tién va nhà ma> nhiét dién Thu Due dà thài ra kbòns khf trén mot dién tfch ròns ehùa khói \'à bui tu càc óng khói Idìòng lo cùa càc nhà mày nay. So khoa hoc. còns nsbé va mòi tmóne eùa thành phò dà thuc hién càc nehién cùu, két hgp cùng vói eàc ea quan chùe nàng khàc dà de xuat ra bòn phép do chfnh de cài thién tinh hình ò nhiém ò day. De xuàt thù nhàt yéu càu càc còng ty ma khòng coi là noi eó nguón ò nhiém chfnh va ò vi trf xa khu vuc dàn cu eàn phai làp dàt càc bé thòng xù ly ehàt thài cho ehfnh còng ty. Yèn càu thù hai là dòi vói càc bài ràc thài cùa càc còng ty ma qua trình thai cùa chùng di vào eàc dóng song hay eàc nguòn nuóc di vào càc nguón ao ho va xày dung càc nhà mà> xù ly nuóc thai thòng thuòng. Tuy nhién diéu nàv co le vii'oì xa kha nàng dàu tu eua rat nhiéu doanh nghiép \'ù"a va nhó. De xuàt thù 3 bao góm xà\ duni: lai càc còm: tv duac coi là eàv e nhiém tron*^ mot trong nhiéu còng vién còng nghiép tai eàc quàn Nhà Bò. Tliu Due. Binh Chành \'à Cu Chi. Tu\ nhién. tuong tu nhu giai phàp thù hai. giài phàp này cùn^ rat kho co thè di vào hién thuc. Già thué dàt va còng di chuyén thi lai qua cao so vai da so càc doanh nghiép nhó. De xuàt thù tu là làp ké hoach tò chùe va nhóm càc còng ty lai trong mot khu vuc riéng ré cùng vai càc hoat dòng cùa chùng. Diéu này doi hòi rat nhiéu ò thành phò \ à càc ngành eó de xuàt vói ehfnh phu ho trg càc tó chùe kinh doanh cho va\ n^zàn hàiìii \ói izià un dai \à mùe thué kbuvén kbi'ch. Tuy nhién eó mot so còng ty lón dà thuc su eó càc buóc chuàn bi cho xù ly qua trình ó nhiém cùa ho. Còng ty dét may Viét Thàng là mot còng ty thai ehàt thai trén mot dién tich rgng cùa bai ràc thài bòi càc nguón thài khòng dugc xù ly dà thoàt ra, dà bò ra gàn 2 trìeu USD cho viéc làp dàt he thòng xù ly bang còng nghé dot ràc thài. 2.2,L2, Càc vi tri là\ màu: Mail khf dùng cho phàn tfch VOCs dà dugc lày tai sàu \'i trf dàc tiinig cho su ò nhiém khòn2 khf tai càc diém nùt 2Ìao tbòne va càc kliu cònz nehièp. Tai mòi mot diém. màu dà duoc là\ hai Ioai là trons nhà va nsoài diróns (indoor \'à outdoor) theo dùng nhu eàc chi dàn bòi UNU [3] va [4]. Nh\u sau khi dugc lày thi dirgc bào quàn trong thìmg dà va chuyén nga} làp tue ve phóng thi nghiém \à bào quàn trong tu lanh Tinnii lillà (111) Bang 4: Tén iiìau. dia diém lày màu va thè tfch màu tai thành phó Ho Chi Minh Hànq
Xanh
94.00 Bach
Hàng
X Bién
Hoa I
95.30 Bién
Hoa II
93,00 Vùng
sach
92,00 93,50 j 95,50 98,00 95.50 93,00 X Ngi'ài dir(Tng
(111) Ghi chù: Dàu x : Màu dà khòng dugc Tàt cà càc màu duo-C lày tu 27/7/1998 tói 4/8/1998 Trong thòi gian là} màu. nhiét dò trung tu 20' C tó'i 24"C Thòi eian là\ màu \'OCs: tir 7 niò tói 18 2Ìò Tàt ca càc \ i tri là\ man \'OCs dugc mo ta trén hinh I \'à 2. Ngà tu Hàng Xanh nàm a phfa bàc eua thành phò Ho Chf Minh. là mot mia tu ròng nhàt. là eira ngò di \ào thành phó \à a day thuòng xuvén xay ra tàc nizcn ciao thòne N ào iziò cao diém. Ngà sàu Dàn Chù va ngà ba Bach Dàng là noi ròng va nàm a quàn IO. Dà\ là noi giao nhau giùa bòn tmc duòng chfnh (Vò Thi Sàu, 3/2. Càch Mang TS va Dién Bièn Phù). Khu còng nghiép Bièn Hoà I va II la hai khu còng nghiép lón nhàt tai Viét Nam. Trong eàc khu còng nghiép này eó hàng tram eàc còng ty lién doanh niróc ngoài bao góm cà càc còng ty hoà chat, càc còng ty thuc phàm. eàc còng ty dét may.... 2,2>2.1. Vài net giò1 thiéu ve thành phó Ha Nói: Ha Nói là thù dò nàm a phfa bàc cùa nuóc còng hoà xà bòi ehu ngbTa Viét Nam. dién tfch Ha Nói kboànc 140 K m\ Ha Nói dùns chi sau thành nhò Ho Chf Minh ve dàn so va tàm quan trong \'é kinh té tai Viét Nam. là trung tàm chinh tri cùa dàt nuóc. Khòniz nhùne thè. Ha Nói con là triinu tàm nòniz nghién va san xuàt co tàm quan trone dàc biét. Lùa nao dà dii'oe tròns trot tai vùnp nàv hon 2()()() nàm triróc. Càc n^ành con*: nizhiép eó ó" Ha Nói bao som còmi nehièp co khf. coim nubièp che bien thùc àn. còne nehién hoà chat, dét mav.... Ha Nói là trune tàm giao thòng chfnh eua mién bàc Viét Nam cùng vói càc truc dugng bò, duòng xe Illa duoc xày dung de lièn kèt vói tàt eà càc thành phò trong eà nuóc. San bav quòc té Nói Bài là còng hàng khòng quòc té khu vue phfa bàc. 2.2.2.2. Cac \i tri la\ mau: Tàt eà càc màu khf duoc là\ tai Ha Nói dune de phàn tfeh VOCs bao eòm eàc màu khf là\' tai 4 ngà tu càt càc truc duòng giao thòng eó màt dò xe co luu thong cao nhàt tai Ha Nói. 2 ca quan va 2 còng ty tai hai khu còng nghiép dugc coi là co mùc dò ò nhiém cao tai Ha Nói. Càc \'\ tri \'à thè tich màu khi dirge ghi lai trong bang 5. Tai mòi \i trf. màu dùn<-^ phàn tich VOCs dvrgc lày ea trong nhà va ngoài duòng de eó su so sành. De thuàn Igi cho \ièc quan sàt su thay dòi nong do VOCs tai càc giò khàc nhau tione neàx. màu khf dà duac là\ ca buoi sane \à buoi chièu. Chù y: Càc màu dugc dành dà'u (') là càc màu khf dugc lày ngoài duòng. Càc màu dugc dành dau C). ('), (') là càc màu khf dugc là\' tai càc thòi diém khàc nhau trong ngày (buoi sàng. buoi tiira va buoi ehiéu). Màu dugc lày tu 1/5/1998 tói 10/6/1998. Bang 5: Danh sach càc diém lày màu khf cho phàn tfch VOCs tai Ha Nói STT STT Dia diém lày màu Tliòi eian Dia diém lày màu Tliòi eian 1 Phòng-1 (TTHHMTj Tu 8 "00 il Ngà Tu Sa Tu 3"20 2 Phonh-2(TTHHMT) Tu 14"30 12 Càu Già\ Tu (r'45 3 Khoa hoà hoc Tu 8"20 Tir 9"50 13 Càu Giày 4 Khoa hoà hoc Tu- 1 1 "40 14 Nuà Tu Vons Tir 7"05 5 NM Dèi Mùa Dòne Tu 8"05 15 Neà Tu Vone Tu 10"25 6 16 Neà Tu VontT NM Dét Mùa Dóng Tu- 14" 10 Tu 15 "05 7 NM Thuòc là TL Tu 8 "45 17 e ira Nam Tu 9"35 S NM Thuòc làTL Tu 13" 15 18 Cua Nam Tu 1 2"40 9 Ncà Tu So Tu 6"30 19 Cùa Nam Tu 15"45 Neà Tir Sa 10 Tu 9"40 Tén màu Bàne 6: Tén màu. Vi trf va thè tfeh màu VOCs duoc là'v tai Ha Nói 1 1 Màu ngoai duòìig
(liti ( 1 Màu trong nha
(lit)
9 9 . 60
9 5 . 40
8 7 . 80 9 4 . 20 8 9 . 80 K h oa H oà H o c, 19
Le T h à nh Tò n e
Cóne t\ ma\' màc Mi^ia
Dòng. Quàn Hai Bà Trung 1
2
3
4
5
6 9 4 . 00 P h ò ng N 1
P h ò ns N2
K h oa H oa
K h oa H o à'
N M D - M D
N M D - M D ' 9 0 . 70 \ u a n D i s t r i ci 8 6 . 90 9 5 . 00 9 2 . 90 N M T L - TL
N M T L - T L'
N a - T - S o ''
N s - T - S o'
N H - T - S O' 7
8
9
10
1 1 9 6 . 40 4— 7 8 . 80 C au G i a v"
C a u G i a v ' 12
13 9 0. 10 14 9 9 , 70 15 9 3 . 00 D u à n e N e u \' è n T r ai
T h an
tu d u ò ne
N eà
N g u y én T r a i. L à n g.
T ày S an . T r u ò ng
Ch'inh
N gà
tu d u ò ng 3 / 2.
L à ng . B i r a i. N g oe
K h à nh
N gà
tu d u ò ng
Le Du à II. Tr uòn e
C h i n h, G i ai Ph t) ng ,
D ai La 9 1.30
8 2 . 10 tu d u ò ng Ng T 9 5.6 0 16
1 7
18
19 N gà
H oe , Le D u à n . T ra n
P h li, H à ng B ò n g N g - T-
V o ne
N g - T-
V o n g'
N a - T V on 2"
C ua N a m"
C ua N a m'
C ua N a m " 9 3 , 50 2.2.3.1. \ ài net eioi thieu \é thành phò \ lèt I l i: Viét Tri là thành phò còng nghiép lón nhàt ò mién bàc Viét Nam. nàm trén tinh Vlnh Phii \à nàm ben bò song Thao. a vi dò 2119' Bàc va kinh dò I05"2' Tàv. Thành phò Viét Tri dugc xày dimg vào nhùng nàm 60 va dàn cu thành phò Viét Tri vào khoang 80.000 nguòi. Nhiét dò trung binh là 23.4 C. luOTg mira triine binh hàng nàm là I644mm. Tai Viét Tri. eó càc nhà mày còng nghiép nhu là nhà ma\ hoa chat Viét Tri. nhà mày che bién thùc àn Viét Tri. Còng t\' phàn bòn. va dac bièt là nhà mày già\ Bài Bang, nhà mà\ supe phot phàt Làm Thao. Tron^^ qua trinh san xuàt. eàe nhà mày này dà thai ra ngoài khong khf mot luane \an cac hop chat hùu ca de bay hoi. gay anh hirang khong nho dén sue khoe neiro'i dàn a càc \i\ng xung quanh [15]. 2.2,3.2. Cac vi tri làv mau: Màu khf su dung de phàn tfeh VOCs dugc làV bao góm eàe màu khf tai eàe diém nùt giao thòng eó màt dò phuang tién giao thòng tuong dói cao hon so \'ò"i eàe noi khàc trong khu vuc. hai còne tv tai khu cóne nghiép Bài Bàne duac eoi là eó mùc ò nhiém cao hon cà. Vi trf là'y màu va the tfch màu dugc ghi lai ò bang 7. Tai mòi diém. màu khf dugc lày cà hai Ioai là màu trong nhà va ngoài duòng de co su so sành. De quan sàt su thav dòi dia nòne dò VOCs tai eàe thòi diém khàc nhau trone neàv. màu khf cùng dà dugc lày vào cà buoi sàng va ehiéu. Chù y: Màu dugc lày tai eàc thòi gian khae nhau trong ngày (sàng. trira \à ehiéu) ( tu 7 giò tòi 18 giò). Màu dugc lày tu 5/1/1999 tòi 12/1/1999. Duòng Hùne Vuone là truc duòne chnih cùa thành phò Viét Tri. Trén truc duòne này eò càc nhà nìa\ nhu" là nhà may hoà chat Viét Tri. nhà mày che biéii thùc an Viét Tri. ... Nhà mày giày Bài Bang là nhà mày giày lón \à hièn dai nhàt ò Viét Nam. Nhà mày du'oe thiét ké vói còng suàt 55.000 tàn/nàm. San phàm ehfnh eùa nhà mày là eàe Ioai giày viét \'à già\ in. Trong nhà mày giàV Bài Bang co càc nhà mày khàc nhu là nhà ma} hoà ehàt. nhà mày dién va xi nghiép vàn tai de phiic vii cho qua trình san xuàt giày. Moi nguòi dàn song ó" khu vuc xung quanh nhà mày déu nói rane khi nhà ma\ dane boat dòn^. khòne khf a khu vuc nà\ bi ò nhiém nane ha'] elo. axit HCL. dich tày tiàng gò. khf aeetylen...\à tao nèn càc hgp chat hùu ea de ba\ hoi iVOCs). D ia d i ém T é II m àu Bane 7: Tén màu. vi trf làv màu \'à thè.tfeh màu VOCs
dugclàV tai thành phò Viét Tri M à u 1 à y
n g o ài
d u ò ng
( lit ) 8 5 , 50 Bài B a ng 1 c u ng 1 v uc
n hà m à\ e àp
e i àv K hu
d i é n.
Bài Bang 8 7 . 00 Bài B à ns 2
Bài B a n 2 3
V i ét T ri 1 9 1.30
91 . 00 2
3
4 Khu vuc cung eàp dién. Nhà
mày giày Viét Tri V i ét T ri 2
V i ét T ri 3
V i ét T ri 4 : 8 7 . 50
1 8 2, 10
<)2.5 0 5
6
7 \ire cuòi duòng Hùng i Khu
Vuang. thành phò Viét Tri 8 9 . 50 V i ét T ri 5
V i ét T ri 6 j 8
9 91 , 50 Khu vuc dàu duòng Hùng
Vuang, thành phò Viét Tri 1 V i ét T ri 7 . ! 9 2 . 00
V i et T ri 8 9 0 . 70 IO
! 1 Khu vuc giùa duòng Hùng
! Virang, thành phó Viét Tri Ghi chù: Tal ca càc màu phàn tfeh VOCs dirgc lày tu 5/1/1999 tói I 2/1 /1 999 Nhiét dò trune binh trone thòi eian lày màu tu 2r'C tói 26'C Thòi eian làv màu VOCs tu 7 eiò" tòi 18 eiò Càc biróe tién hành là\ màu khi nhu sau: * Triróc tién, nói bam. dòng ho do toc dò dòng - the tfch khf (Gas meter) va mot oiìg hàp phu (còt nà\ ehi de kiém tra toc dò dòng). Diéu ehinh toc dò dong khi khoang 500 ml/phùt sau dò thào bo óng này ra. Ghi lai chi so thè tfch trén dòng ho triro"c khi là_\ niàii (V,). * Nói còt là> mau khi \àa bo"m. Bàt bom \à là\' màu khi trong 3 gio. Sau 3 giò. tàt bam. làv còt ra quàn chat hai dàu bàne bàne tefìon. ehi lai chi so the tich sau khi lày màu (V,) trén dòng ho do khf. * Bao quan lanh \à dem màu \è phòng thf nghiém de \u Iv . 38 T Khòng khf Ung than boat tfnb
Charcoal200me. 100 m-e'^ Dàu ra X D/Ch ( Bom ) v_7 Bam hùt va BP ehinh dòne Dóne ho do khf Hình Lì: So dd ghép ndi càc bo phan cho qua trình lày mau 2,3. \ù ly màu: Màu sau klii dà dugc dira ve phòng thf nghiém pbài dugc cho ngay vào lo thuy tinh eó nùt silieon. vàn ehàt va bào quàn trong tu lanh nhimg cùng khòng qua 24 giò". Quy trinh xu ly màu nliu sau: * Bam vào lo thuy tinh I mi CS. (trong khi vàn kbòng ma lo de trành su màt màt VOCs) * Làc nhe de duòi hét bgt khf ròi de yèn lo dimg màu trong 30 phùt. * Sau dò lày 1 al dem ra phàn tfeh bang mày sàc ky kbòi phó (GCMS). 3, Phàn tich dinh tinh va dinh Unmg: 3.1. Diéu kién phàn tich: Vièc phàn tfch eàe \'OCs dugc tién hànb trén mày sàc ky GC-17A va detector khoi phò \LS QP-5000 eua hàng Shimadzu. 39 Diéu kién làm viéc cùa thiét bi GC/MS : - Còt tàch: -I- Cót mao quan DB-624 : -h Chièu dai còt 60 m : : -I- Duòng kfnh trong 0,32 mm -I- Nhiét dò buóng bam màu : 230'^C + NTiiét dò detector : 250'^C - Khf mang He vói toc dò dóng : 2 ml/phùt - Chuang trinh nhiét dò cho còt tàch: nhiét dò dàu 40°C (giù Iphùt). tàng 7X/phùt tói 100°C, tàng tiép 12^C/phùt dén 240°C (giù 3 phùt). - Tóne thòi gian cho chu'ong trinh phàn tich: 3 1.24 phùt - Kiéii bom màu: Chia dòng vó'i ti le chia là 1/10 -Thè ion boa: 70,0 eV - Thè detector: 1,7 eV - Che dò quét phó theo phuang phap do SIM (Selective Ion Monitoring) 3.2. Phàn tich dinh tinh: Phuong phàp phàn tfch dinh tinh càc hop ehàt \ ' 0C dira trén viéc xàe dinh thòi gian luu cùa càc càu tir trén sàc ky dò. Sau khi dà bo"m 1 mi CS. \ào lo dung than \à de trong 30 phùt. dùng xiranh xuyén qua nùt siliecìii lày 1 ul dung dich bom \ào thiét bi GC/MS. Boni 1 Lil ehàt chuàn \ào thiét bi GC/MS de xàe dmh thòi gian luu eua timg càu tu trong hòn hap. So sành khoàne thòi gian lini eùa pie càc ion phàn tu dàc trung vói tìme eàii tu càn phàn tich trong màu chuàn de dinh tfnh màu phàn tfeh. Viéc nhàn dang pie ehi eó thè dugc khàng duah khi thò'i gian luu cùa eàc ion dàc tnmg eùa càu tu trong màu trùng khóp vói già tri thòi gian km cùa càc pie tuong ùng trong hón hgp ehà't chuàn va tfnh dòi xùng cùa pie dugc duy tri. 3.3. Phan tich dinh lugng Viéc phàn tfch dinh luong càc càu tu dugc thuc hién trong che dò SIM, nghìa là trong qua trinh phàn tfch thi chi eó mot so ion dugc theo dòi. Càc ion này là càc ion dàc tnmg cho ehàt càn phàn tfeh va eó cuòng dò lón. Nhò viéc ghi lai eiròng dò tfn hiéu eùa càc ion dàc tnmg nhàt eùa chat càn phàn tfeh chùng ta eó thè dinh lugng dugc ehàt eàn phàn tich. Sau day là bang eàc ion dugc lira chon tuong ùng vói mói hgp chat (Bang ). Còiiu llìUc ()han lU STT Ion phan lu (dvC) Ioli nìanh so
sành I Ion m 1 9f> 97 L1-(\H:C1, 9S h\ -i S4 Sh s"^ V) rH:ri, ì •* 9fì l i a n - 1 . 2 - C : H : C l: 97 61 9« Bang 8: Càc so khoi dàe trung eùa 23 hgp chat hùu ca de ba\ hoi M" c i s - l J- C,H Cl- 4 h\ 5 1 19 C H C l; S3 1.;^^ V" l . l - i -C ;H:C|-. 154 7 1 1^^ 1 17 CCI, C.H., 7S 7s s 51 •n) ') | U (l (^2 cai.ci: \}\ in l?n 95 ( -HCl; 1.-^2 '1 ^ 1 1 > I . : - C , H „ C I: hi 1 1 '6 UU s? S5 i: CHRiCl- ! 1 ! 75 .•is-l.,>-C;H.CI: 77 1 > NO '^1 14 'M C U. " ^ 1 1 1 i 77 l r a n s - C ; H , C l: 15 •; 1 : ,- l.l.J-C.-H C\ '" Ion phàn tu STT Coni: thùc phan tu PTL
(dvC) Ion manh so
^dnh II Ion manh so
Nanh I 17 166 166 164 1 C:CU 2nN CHBrXl 129 IN 12- m-C^H,(CH-J: 106 106 19 91 20 ()-C,H,(CH3J: 106 106 91 106 p-C,HjCH-.): 21 r? ri CHBr, 146 14S 22 253 171 l~4 14" p-C,H,Cl: 2? Trong phàn tfch dinh lugng eó hai phuong phàp ha\' dirgc su dung là phirong phàp ngoai chuàn va phuong phàp noi chuàn. Phuoni^ phàp ndi chuàn: Chat nói chuàn là chat khon^ anh hiio'm: tcVi càc càu tir tronu chat chuàn cùim nhir troni;! màu do, thè hièn ò ehò thòi eian hm khónp duac trùn^ vói thòi ^ian luu cùa mot tromz so thói eian luu eùa càc càu tu càn xàe dinh.Chat nói chuàn eùim eó thè là mot chat la va cùmr eó thè là mot càu tu nào dò eó san trouR sàc dò. Neil là chat la thi thòi eian cùa nò pbài eàn vói thòi eian lini eùa eàc càu tu càn phàn tfeh. pie eùa chat nói chuàn eàn phai tàch biét. khòng dugc trùng lén pie eùa eàe cau tir [8]. Phuong phàp n^oai chuan: Nguyén tàc cùa phirong phàp ngoai chuàn là so sànla truc tiép dò lón eùa eàc tfn hiéu (dién tfeh hoàe chièu cao cùa pie) trong màu chua biét vói mot dung dich chuàn eua chat dò. Phuong phàp này dugc su dung phò bién trong ky thuàt sàc k\ mac dù nò yèn càu rat ca(^ \'é dò chfnh xàe eua thè tfeh màu bam vào va su dong nhàt giùa thành phàn eua màu phàn tich va màu chuàn. Càc ehàt càn phàn tfeh dirge bam \ào duói dang dung dich chuàn co eìin*^ khoane none dò nhu trone màu (\òi eàe mùe nòne dò nhu dà miéu ta trone nhan chuàn bi màu chuàn). sau dò nguòi ta bo"m màu eàn phàn tfch ò cune diéu kién \o'i dune dich chuàn. Tu kèt qua thu duoc, eó thè xà\ dune duòng chuàn cho tùng chat theo dang phuang trình y = ax -f- b \'ai hai tnie toa dò là nóng dò \à dién tfch (hoàe chièu cao) pie. Dira vào duòng chuàn thu dugc ta eó thè tfnh dugc nóng dò eùa ehàt eàn phàn tfch. Viéc phàn tfeh càc hgp ehàt VOC eó dò làp lai khà cao do dò. trong ban luàn \ àn này, chùng tói dùng phuang phàp ngoai chuàn de phàn tfeh dinh lugng càc hgp ehàt này. . K> PHAN IV 1. Xàv dung duòTig chuan • dành già hiéu suàt thu hòi: 1.1. Xàe dinh thòi gian luu cùa càc hop chat hOfu ca de bay hoi càn \ àc dinh: Già tri thòi gian luu cùa 23 hgp chat hùu co" de bay hai trong diéu kién phàn tfch
dugc tìm theo bang sau: M/Z CTPT CTPT M/Z Thài gian
Uni (pln'it) Bdng 4: Ion dinh lu'cmg va già tri thdi gian Uni eua
càc hop chat hùìi co de bay hoi 3
4
5
6
7
8
9
10 96
84
96
96
83
97
119
78
62
130
63 83
75
92
75
97
166
129
106
106
173
! 46 23.46
23.85
26 45 CHBiCl,
ci.s-1.3-C,HX'K
C-H.
traiis-CHCl:
1.1.2-C,H,C1,
C C I.
CHBrCI
m.p-C,H.(CH,).
o-C,HjCHo,
CHBr,
P-C,HX1 • 1.1-CH.CI,
CH,CK
traiis-1.2-CH,Cl,
cis-1.2-CH,Cl.
CHCI,
1.1.1-C,H,C1,
CCL
C„H„
C,H,C1:
CHCI.
i.2-CH„a 1.2. Làp duòng chuàn: Tu eàc két qua thu dugc sau klìi bom eàe màu chuàn vói nòng dò 0.1 ppm: 0.3 ppm; 0.5ppm: Ippm \à IO ppm ehùng tòi tién hành xày dung duòng chuàn 5 diém (Xem phu lue I ). 1.3. linh hitu suàt thu hoi: Hiéu suàt thu hòi cua phuong phap na\ dugc tién hanh 3 làn va két qua duoc dira ra trone Bane 5 duòi dà\. Ta nhàn thày bau hét eàe càu tu déu co hiéu suàt thu hoi tuong dòi cao, phàn lan là trén 85% chùng to phuang phàp này hoàn toàn eó thè su VCC3 STD 13 ppm 1 Daca : S T - L V 5 . 3 02 9 9 / 0 2 ; 07 1 5 : 4 4 : 53 • ** R e c c r- No
air Standard
Vu Z^:c Nam
VCC-'JN3 ..•'ET • •• C - A S 3 - 5 0 00
Sample
ID
Type
Operator
Methcd File :ìar.e LO dung duac trona càc diéu kién hién eó Hifìh 14: Duòng chuan cùa cdc hop chat VOC duoc phan tich 45 Kiém tra dò làp lai: Càc màu sia R1. R2. R3. R4 eó cuna nòne dò tùne \'OCs là 5 ppm dugc phàn tfch de kiém tra dò lap lai - H , ( %) HA^:'f) STT lon phàn lù '
Còng thùc phàn tu 4 c i s - K 2 - C : H ; C I: 96 93,2 90,0 5 91,0 CHC1-. s? S9.2 6 99 77,1 90.2 l . l . l - C H X l -, 7 1 19 CCI, 91,,^ 79.2 8 7S C , H, SS,6 87,3 91.S 9 C:H,CK 62 93,N C H C I. in 1 ^0 94,2 92,2 94.9 9S,4 1 1 1,2-C,H„CI: 63 Bdng 9: Hiéu suàt thu hoi cùa qua trình xu ly màu duoc tién hành 2 hin CHr^rCK S9.5 12 '>!.! 93.S 95,4 75 \^ c i s - l . ; ^ - C , H , C l: S9.(-) 14 92 93,5 C - H. 75 t r a n s - C . H . C l: 95,2 9"^.2 15 97 90.7 95.S 1.1.2-C;H-,C1, Uì UVì 91,6 94, ~ C-Cl, 129 SX,7 is 90,3 CHBi^Cl 106 90.4 97.9 19 m - C , H , i C H , ): 106 X0.6 92.9 20 ( ) - C , H , ( C H O: S4J) S7.-. p - C „ H , ( C H . )- 21 1 n 146 6S.1 S2.4 C H Rr 2. Kèt uuà phàn tich va bàn Juan: ••' Kèt qua phàn tich \ ()( s tai thành phò Ho ( hi Minh va khu còng nìzhiép Hien Hoà: ^ t^ 1; >iifi'iiii|.iiiiui3).: /
i •j l, l ' i: s' 'V—.^-rf' • " '^ • I ^( / ' • ' •. Il '. t. S ' ^ - ^^ .fc. - — T fi • "• \ HIMÌ/DÙ0NG \...,CK, Bien Hoi\II Bien Hoa 1 \ Di^NG NAI Cac vi trf lay mau VOCs tai khu còng nghiép Bién Hoà (Bién Hoà I va Bién Hoà II) 48 1 1 1 • • • • • 1 1 • 1
4
6
2 0 o
o
CM 1 1 3
4
7
1 • 5
7
4
3 . O
O
CO 0 6
8
1
1
0 0
9
3
0
7
1 2
1
2
8
2
1 2
5 1 3
6
9
7 8
7
2
0 3
1
3
1
0 0 0 9
1
2
9
0 1 • • • 6
7
0
0 1
1
4
5 o
LO
LO 6
1
5
3
1 0 2
1
2
1
0 0 • 5
0
8
8 0
0
2
0 7
8
1
2 0
1
5
2 4
1
1
5 o
co
LO 0 0 5 2 0 1 • • • • • 1
2
5
1 0
4
4
6
1 0
2
9
8
0 1
8
3
5
0 2
7
1
1
0 4 o
o
co
CD g
n
o
u
d
i
a
o
g
n g
n
o
u
d • • • i 1
8
9
2 O
LO
LO 7
6
9
4
.
0 0 0
0
6
1
.
0 6
6
3
6
,
2 8
9
5
9
0 a
o
g
n o
o 6
1
4
6 • • • CD 1 6
6
4
4
3 0
2
2
3
2 1
5
8
8
.
0
1 a
h
n
g
n
o
r
t O
O • CD 8
8
8
5
1 6
2
5
9
0 6
7
7
4
4 8
1
6
7
.
2
1 a
h
n
g
n
o
r
t • • 9
9
3
7 • 4
4
0
1 3
5
0
5 1
4
5
2 O
LO
CO 1 0 0 0 g
n
o
u
d
i
a
o
g
n Q.
O e
d
n
o l e
n
a
h
t
e
o
r
o e
n
a
h
t
e
n
o
r
o i l h
c •^ h
c
a
r
t
e
t e
n
a
h
t
e
o
r
o l i n
n
o
f
o e
n
e
h
t
e
o
r
o CO e
n
e i l l l/l c
D i
r
T
-
2 m
r
o
f
o
r
o e
n
e
u i l y
X i n
o
r ,
1
, -
2
,
1 1 e
n
e
z
n
e
B n
o
b
r
a
C h
c
n
T h
c
o
m
o
r
b
D o
T -
o B h
C Ci • • • • • • l 1
0
7
8
2 n
a
e
C 1
2
6
8 9
3
1
0 I
I
a
o
H • • 9
6
3
7 • 1
5
7
2
1 3 i 4
5
1
2
3
8
1 7
3
1 n
e
B 1
6
5 I
I
a
o
H • • • 4
4
0
4
1 2
6
1
5
8 i 5
9
5
8
9 1
7
9
2
0 0
0
0
0
0 n
e
B I
a
o
H • • • • i C3 0
9
6
2
1 5
5
6
6
5 7
9
7
0
0 8
2
5
1
4
1 n
e
B 1 a
o
H • • i 0
0
1
2
0 0
6
6
3
5 5
9
3
2
9 8
9
1
6
3
2 3
0
6
7
4
5 n
e
B l "" i
h
k
g
n
ò
h
k
g
n
o
r
t
s
C
O
V OO
ON
ON g
n
o
u
d 6
5
7
7 1
8
6
3 0
2
0
1 9
5
9
1 i 8
0
9
4 i 1 9 5 •u 6
1 2
4 g
n
a
D
h
c
a
B c
a
c
a
d a
o
g
n )
f •^ a
h
n • •— ^C3 r* y^ 5
8
0
6 3
0
5
0 • • • • 0
5
7
6 3
1
2
1 . 1 3 9
0
0
2
5 0
1 u
h
C
n
a
D 7
2 g
n
o
r
t ^ fj U
O LJ I 6
2
0
7 3
3
6
4 • • • • OJ g
n
o
u
d
i 7
1 u
h
C
n
a
D 4
6
6
6
6
3 4
2 1
9
9
7
5
1
1 a
o
g
n e
o
2 l
è
i OS)
r— • - .> 8
3
6
7 6
1
0
9 2
4
3
1 • 0
4
3
6 • ' O' Il II l >~ * "• 0
1 6
1 7
4 a
h
n
g
n
o
r
t 5
3
1 h
n
a
X
g
n
a
H CD -c C • • • 1
6
1
1
1 2
4
0
4
5 9
7
1
7
2 5
8
0
6
8
1 .-" ^ i-^ OJ
cz
OJ
JZ QJ ^ - t: -^ e
d
n
o ì
(
e
p
o
r
p
o
r
o l l e
n
a
h
t
e
o
r
o l h
c e
n
e
p
o
r
p
o
r
o i l e
n
a
h
t
e
n
o
r
o e
n
a
h
t
e
o
r
o e
n
a
h
t
e
m
o
r
o l l l D e
n
a
p
o
r
p
o
r
o i QJ
JZl
O l h
c e
n
e
h
t
e
o
r
o i e
n
a
h
t
e
o
r
o h
c
n
T e
n
e h
c
o QJ h
c
D l l n
r
r
o
f l
ì
l h
c - i e
n
e
h
t
e
o
r
o i l y
X D c
D m
r
o
f
o
r
o 3
,
1
- e
n
e
u i l p S X i "u
G d
o
m
o
r o
m
o
r I 1
,
1
,
1 2
,
1 -
2
,
1 h
c
n
T
-
2
,
1
,
1 h
C h
c
a
r
t
e
t
n
o
b
r
a
C h
c
n
T e
n
e
z
n
e
B B -
3
,
I
-
s
n
a
r
T c
a
r
t
e
T C o
T i
i
r
o
r
b
O ,
i
ì
i B o c^ C^J LO CD Ci *^ co H-Xanh H-Xanh D-Chu D-Chu B-Dang B-Hoa I B-Hoa I B-Hoa B-Hoa Clean out in out in out (*) Il II (*) Area
Vi tri lOO-^Jt 0t)-Xylene n m . p - X\ lene SO'^f D rians-1.3- 40^;; I )iclilor()pr"()
l o l u c nc D Hcn/cne H- li- H-Moa H-Ho.i B-Hoa H-Hoa Xanh Xanh !)-< ìiu
oui !)-( lui
in I I ( * i II U ri ( Ican
Area H-
Dani: n ul oui in 53 ^ Két qua phàn tich VOCs tai thành pho Ho Chi Minh va khu còng nghiép Hién Hoà: Két qua phàn tfch càc hop chat huii ca de bay hai VOCs tai thành phó Ho Gii Minh da xàe dinh dugc 6 hop chat VOCs chù yéu trong khòng khf là: Benzen. Toluen, o-Xylen, m-Xylen, l,L2-Tricloroetan va t-1.3-Dicloropropen. Trong dò Benzen va Toluen là hai hgp chat chiém trén 80^/c tòng nóng dò cùa càc VOCs trong càc màu. Càc két qua này dugc nhàn dinh ràng nguón phàt thài cùa càc chat gay ò nhiém VOCs tai càc khu \arc lày màu phàn lón là do càc hoat dòng cùa càc phuong tién 2Ìao thòns vàn tài. Su sións nhau cùa càc hop chat trons càc •_ t_ «_ - màu indoor va outdoor tai càc dia diém là'\ màu Nzà tu Mane Xanh. nsà sàu Dàn Chu, va ngà tu duòng Bach Dàng dà eàng khàng dinh cho két luan trén. Nóng dò cùa càc màu VOC s trong nhà cao hon so vói càc màu ngoài du'òng, (V dàv khòns co dàu hiéu cùa càc hoat dòn*i àn uònjj, nàu nuòniz de co thè sàv anh huóng tói két qua phàn tfch. Nguyén nhàn cùa nò là do tai càc vi tri lày màu trona nhà luòn luòn thònn thoàns dàn dén su trao dòi khòna khf iiiùa troni: nhà va ngoài du'òng. Hon nùa, nóng dò càc hgp chat VOCs cùa càc màu trong nhà lón hon màu ngoài du'òng co the là do su phàt tàn cùa càc VOCs tir càc vàt liéu gò trong nhà ma co nguón góc tiJ càc polyme va do khòng khf bi ù dong trong lìhà mot thò'i gian dai. Trong tàt cà càc diém là\ màu, nóng dò VOCs tai khu còng nghiép Bién Hoà II là cao nhàt do su' co màt cùa nhiéu nhà mày co su dung càc hoà chat va càc dung mòi cho càc qua trình san xuàt còng nghiép. Tuy nhién su vàng màt cùa mot so hydrocacbon co chira ciò vf du nhu là Clorofom, Tricloroetan là diéu rat dàng quan tàm bòi vi nhùng hop chat này hién nay dang dugc su dung ròng rài de bao quan san phàm san xuàt. tu\ nhién chùng cùng rat dòc. Do su dòc hai cua nò. càc ca quan co tràch nhiétn dà khuyén cào khòng nén su dung va hién nay dang dàn dàn du'oc tha\ thè bang càc hgp chat ft gà\ dòc hon dói vói con nguòi va anh hu'onii tói mòi truòng. ^MA MCO"- • v" _^ • • -1 -:¥. K - ' . ^ "^ •—• t \^i. ,.> ^.^ ^. ^m ,, 1 ' « ' . - - K r *. sJ -J . J^ • •3 121222: ^ ìi ,. V IS V e ' ~ " ' •Mt •^ ji VI X /• X
X
X X y -, y 5 J X r— X X 0 o
S
-
T
-
g
N p~* r^, i
n
a
N a
u
C X, i r, j X r
X, *" I X -T <"• 1 i r, ^1 "X. X JC
C7^ • r, X i r. ir 1—
ir. r X X
X "j /• /• r X 56 X X X, X X -T 1— X z X, X X X X
X, X X
X • r r. X r, r X. X " 1 X X, X ÒN * 1 '"'l 2 p~^ X, X
X X X, ' J r, -1 i r. •^1 X, )
1
I
\
-
)
|
| V .
\ 5v "X X,
X, X r X r
r. r, X X X. X \J l
a
h
c
n
c
1 *J r •^ f r X — J^ X X X
X, X X X, X r X. X X r 1 X
X, X X X r~- z X X r
X r z ., X, X,
X. '* I >r •^ X, X, z _ X i r, r X m
a
N X 0 X X a
u
C X, X X
r.
X X, X X, X
X X, ;^ X. X X, X ^ 1 X X, X X, X, X X X X r
-T X • X 'j 'j *_J 'J •s. •f :Ì r ~ j "s y r X 58 X X --N* = ! '• X. X X. X X,
X z X Ci: " J X. -T -T X X X
X
X r- 1 --^
X, r-~ r r X, r X X -T
rf e
* ( r V
c
a
c
a
l r~-~ X X • X X X X " 1 X V. J^ r •s. r j- X X y: 59 Hình 17: Tdn^i nonu dò VOCs tronu cac màu tai thanh pho Ha noi H ì nh IX: P h àn t r am càc càu tu chinh tron
100% «f^y !^ 9 0% Ho-Xylene 8 0% Dm p-Xy(ene 70% n Toluene 6 0% n 1 2-Dichloroethane 5 0% BI Benzene 4 0% Q Chioroform 3 0% 2 0% 10% 0% Hình 1*>: Phan tram cac cau tu chinh tronu
cac màu tai thanh pho Ha Noi 100% •^jX 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% O) CT 60 ^ Dành i>ià két qua phàn tich VOCs tai thành pho Ha Nói: Ca hai Ioai màu trong nhà va nsoài duòng dà duoc làv tai Ha nói \à chia ra làm hai Ioai: Màu dugc là'y tai nai làm viéc va màu lày tai càc truc duòìig giao thòng dugc coi là nai co mat dò phuong tién xe co di lai cao (vf du iiJiU là càc diém nut giao thòng...).Ta thày ràng: Nóng dò càc VOCs thay dói trong khoang nóng do tir 5|.ig/m' tó'i 80|,ig/m\ Nhìn chung, nóng dò càc VOCs cùa càc màu duac lav tai càc tmc diròns siao thòns déu cao hon so vói càc màu duac lày tai càc nai làm viéc. Diéu nàv cùns khàns dinh chàc chàn ràng nguón gay ò nhiém chfnh cua càc hgp chat VOCs là do càc hoat dòng ciia càc phuang tién giao thòng va mot diéu cùng rat quan trong là su già tàng nhanh chóng ciia càc phuong tién giao thòng tai Ha noi. Thém nCra là co mot Urgng lón càc phirong tien giao thòng cu dà duac nhàp vào Viét Nam trong thài gian dai tru'óc day va hién nay dang dugc su dimg mot càch bua bài, khòng dirgc han che. Két qua phàn tfch tai thành phó Ha noi dua ra co mot so diém khàc nhau giùa hai locai màu. Giòng nhu* càc màu tai càc truc duò'ng giao thòng ó' thành phò Ho Chi Minh, càc màu tuong tir lày tai thành phò Ha noi co chùa càc thành phàn chù yéu là càc hydrocacbon thom va diéu này dugc giài thfch tuang tir nhu dà mò ta ó phàn tru'ó'c. Tuy nhién, dòi vói càc màu dugc lày tai càc noi làm viéc. su xuàt hién cùa mot vài càc hydrocacbon co chùa ciò nhu là elorofoim va 1.2-Dicloetan dà duac dua ra. Trong thuc té, càc chat này duac ngirò'i ta dà su dung trong mot so qua trình san xuàt còng nghiép son, nhira hay là càc qua trình tòng hgp càc hgp chat hiìu ca. Ben canh dò \'iec lày màu VOCs teli càc thò'i gian khàc nhau a cùng mot dia diém nhir dà duac danh dàu ("), (') va (") vào càc buoi sàng. ehiéu va tói. Két qua phàn tich cua cac màu này duac ghi lai càc tha} dòi \é nòng dò cua eàc VOCs. Nhùng su tha_\ dòi này duac giài thfeh là tuy rhiioe \ào su khàc nhau \é thòi gian lày màu. NhiJng màu dugc lày vào càc giò cao diém thi nóng dò cua càc \'OCs cao nhàt. Tuy nhién thành phàn cua eàc hgp chat VOCs trong màu phàn tfch khòng eó su thay dòi dugc ghi nhàn. 62 Viifflg(Vip) 63 1 1 1 1 1 t r t 1 1 1 • • • 1 7
5
8
0
1 7
8
3
2
0 4
7
6
3
0 8
4
5
0
0 3
4
5
6
0 4
8
7
6
0 4
0
3
3
0 9
4
1
3
0 9
0
6
2
.
0 2
8
7
2
0 1
9
0
3
0 7
4
6
2
,
0 3
7
9
2
0 1
1
2
3
0 :
3
9
4
2
0 9
5
5
2
0 6
1
9
2
0 9
6
8
2
0 1 3
4
9
7
0 0
4
8
3
0 4
4
6
2
0 4
0
3
5
0 • 4
6
5
2
.
0 2
4
7
2
0 • 7
3
7
2
0 4
0
6
2
0 3
9
4
2
0 3
9
4
2
.
0 Gì 0
0
4
8
1 0
8
4
0
1 3
3
7
3
0 8
3
1
2
0 2
4
7
2
0 3
6
7
2
.
0 3
4
7
2
0 6
2
6
2
0 • • • • • • • 3
4
4
4 6
3
6
2
0 7
4
9
5
0 2
1
2
3
0 0
2
9
2
0 0 7
9
6
2
0 4
9
6
2
,
0 1
3
7
3
0 1
0
7
2
0 3
9
4
2
0 1 1
1
7
2 6
8
9
0
1 7
8
3
2
0 2
5
4
3
0 3
9
8
2
0 0
1
0
8
0 2
6
5
2
0 6
9
9
2
0 6
8
5
2
0 4
0
6
2
0 0 4
7
9
2
0 8
0
5
2
0 • • • • • i 2
1
2
3 3 8
5
0
2
0 1
4
6
2
0 5
0
9
2
0 7
3
6
2
0 3
9
4
2
0 3
9
4
2
0 0
6
4
2
0 3
2
7
8
0 0 0
4
8
1
0 1
5
9
5
0 5
2
9
2
0 0
7
8
2
0 i 5
3
4
2 5
1
1
0
1 9
8
4
5
1 1
8
6
2
0 4
5
5
2
0 • 8
6
2
3
0 0 7
5
0
2
0 2
1
2
3
0 7
3
7
1
0 8
5
3
2 . CD 5
9
1
0
1 3
9
4
2
0 9
5
8
6
1 7
5
0
2
0 1
5
7
2
0 9
2
9
2
0 5
4
7
2
0 4
6
5
2
0 • 8
5
6
2
0 5
5
6
2
0 3
0
6
3
0 0 2
3
6
2
0 4
3
6
2
.
0 7
1
5
2
0 3
9
4
2
0 9
0
1
2
0 7
0
7
2
0 1
5
3
3
0 5
6
6
7
0 3
1
3
3
0 3
2
8
2
0 5
5
6
2
.
0 7
7
6
3
0 8
5
1
2
0 6
5
5
2
0 3
8
5
8
0 1
0
8
3
0 • • 8
8
5
2
0 3
5
8
0
1 8
7
2
2
0 0
2
7
3
0 9
4
7
5
1 0
4
3
2
0 7
1
9
2
0 3
0
2
2
0 4
9
0
3
0 4
0
3
3
0 5
6
3
3
0 8
2
0
1
0 7
8
3
2
0 • • 6
4
6
3
0 • 6
1
4
2
0 8
6
4
2
0 2
8
1
2
0 6
9
7
3
0 3
0
6
4
0 t l l Jz l 0}
e
03
Q.
O
a
o
_o e
n
e
h
t
e
o
r
o i l e
n
a
h
t
e
o
r
o l l l e
n
e
p
o
r
p
o
r
o
h
c
D e
. il h
c i l i e
n
e l e
n
a
h
t
e
o
r
o
h
c
n
T h
c
D l m
r
o l f - i e
n
e l y
X l i 1 o
r
o , i l e
n
a
p
o
r
p
o
r
o
h
c
D
-
2 y
X i m
r
o
f
o
m
o
r , -
2
,
1
-
s CN i 1 e
n
a
h
e
m
o
r
o
h
c
d
o
m
o
r
B e
n
e
u
o
T B -
3
,
l
-
s
n
a
r
T e
n
e
h
t
e
o
r
o
h
c
a
r
t
e
T e
n
a
h
t
e
n
o
r
o
h
c
o
m
o
r
b
D 1
,
1 e
n
e
h
t
e
o
r
o
h
c
n
T e
n
e
z
n
e
B -
p
,
m e
d
n
o
h
c
a
r
t
e
t
n
o
b
r
a
C -
o h
C c | [ [ e
n
e
z
n
e
b
o
r
o
h
c
D
-
p
[ Ifl
u •^ CD i
r
T
-
2
,
1
,
1
1
co Gì in r^ co CD ro CM r^|co Ln 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 t t J£
C
IO
CQ CD CO
CD h-
Gì CO
• •^
CD CO
CN j
CM CM
CO CM
Gì T— •^ CM h- 1^ CO co
co
CM CO in
r--
CSJ CM CO CM CO r^
O
co •^
in
co o
CD
O co
CD r-
N. co
Gì OO
Gì co
CO CO CM in CM CM CM CM • '— h-
CO •«r
co
CM CM o
o
co "l r^ in
Gì CD
CN •^
CO CM
O Gì
N- CM CD CO CO CM Gì
in
co S > v^ co • T— co
in CM
CM CD
CD O
CO CM
00 •r~
h- co
co CM •^ 00 r--
r-
CM C^J CM CO
cn
CM CO CN ro
r-
co co •T
CM in
CM CM
CD TT
O •^
O C^J N- CM CO CO CO CO O o
o
co (D
in
co o
in
ro •n-
in
co •^ , 1 ^^ CD
in co
h- CM
Gì ;j Gì
Gì
r- • «- CN in
ro
(N (N r--
CD
co co
h-
co co
o
ro CN
o ,
•- -3
' sj CN
CM CD
CM CN
CO fO
in CTì
in cn
CO CN
Gì CM
Gì ^ B» CM CM CN CM CM CO CM TT
r-
CM 00 't^ ' 1 o CD
1— CD
h- •^ CO
O co
co
CM CM ro
r^
CM •^ •^ co
co
C^J CM CD
cn
CM o
co
CM Gì co
CO
co h-
CO
co • ** r
• •• O CO
T— CO
in CO
CM h-
TT Gì
CO OJ
CO h-
Gì CN •T CM CM CM CM co h-
CO
co co
in
co o
co
ro Gì
00 CO
00 CD
CN in
in CN CM • •^ CM co
co
in 1 1 1 1 1 5 CD
2 CQ 0) 0} e 0) 0} 0)
e
03
Q.
O 03 e ra 03
Q.
O JZ JZ Q.
O 03 O 03
-o
o 03 0)
c
ra e ra
03 c
o (U e Q_
O
o C u
ra CJ 03
C
03 03 03 "O)
o
o
JZ
y
1^ e
o 1- CM X
Q. • ^' CM • «- • ^' OJ
N
c
tu
CX3 ra
U •^ C M Ì ro in Ci CO r^ co 65 long nong dò cua càc mau phàn tich \OCs tai thành phò Mét Tri - so.oo i^ w.oo liiiKiiii;! Iìiilìuig2 liiiBangj Via Tri 1 VidlnZ \ìei'rn3 \ìaTn4 \id In 5 \kilnii \ki In ^ \ìa In S l'hiin tran càc càu tu chinh cua càc màu VOCs tai thunh pho Viet l'ri O M - W Ì C I IC • m.p-X\leiic Q Toluene • Brunxìdichloronicihan • Inchluioctimne 0 l.:-Diciiloroclha]n; • Benzene D I.l.l-Tnchiorocihnne • Chioroform D tis-1.2-dichloroethenc 0"o r-i m r j
Zi) ZJ > > > > > '-^ Két Quà phàn tich VOCs tai thành pho Viét Tri: Viet Tri dugc coi là thành phó còng nghiép dugc xày dims truóc so vói khu còng nghiép Bién Hoà. Co 11 màu dugc lày trong khu \\\c này dùng de phàn tich VOCs. Càc màu duac làv doc theo dai lo Hùn2\'uon£ va ben trone khu còns nghiép Bài Bang. Càc két quà phàn tich dua ra nóng dò tòng càc hop chat VOCs tai phàn lón càc diém lay màu vào khoang 40|,ig/m\ Nóng dò tòng VOCs tai day dugc dành già là cao han so vói càc vi trf lày màu khàc tai Ha nói va thành phó Ho C]^\ Minh. Tuy nhién khoang bién thién nón^ dò ciia chùns khòne lón nhu càc noi khàc. Diéu này co khé khàng dinh mot càch chàc chàn là do sir tàp chung cao ciìa càc xf nghiép còng nghiép trong mot khu vuc co dién tfch khòng lón va vi vày co su tron làn cùa khòng khf va tao nén su khàc nhau khòng dàng ké tai tàt cà càc diém làv màu. Thém vào dò vi trf dia ly cao cùa khu \uc nàv cune là mot véu to quan trong tàc dòng dén két quà phàn tfch màu VOCs. Màt khàc chùng ta thay ràng su khàc nhau mot càch co y nghTa giùa càc két quà phàn tich tai càc diém Ià\' màu ó" Viét Tri va càc viing khàc là su tao thành cùa hòn hgp VOCs. Vf du. thành phàn cùa VOCs tai Viet Tri co chùa tói 10 hgp chat trong dò bao góm càc hydrocacbon co chùa ciò chù yéu nhu: Cloroform; 1.2- Uicloroetan; 1.1.1-Tncloelan. Day là mot diéu gay ngac nhién bo'i vi phàn lón càc hydrocacbon co chira ciò co ành huóng cao hon dói vói càc co thè song va co thè dugc han che bòi càc ca quan quàn ly mòi truòng. ó nhùng diém lày màu khàc nhu Bién Hoà, phàn lón càc hgp chat VOCs dugc tim thày là càc hidrocacbon tham nhu là Toluen, Benzen. Tàt cà càc diéu dò chirng tó ràng nhCrng dung mòi dang duac su dung mot càch ròng rài \ói mot lugne lón phue vu cho càc ngành còng nghiép tai Viet Tri nhu là còng nghiép son, giày. nhua va còng nghiép thuòc da. Ben canh dò là càc qui trình kv thuàt san xuàt dugc su dung cùng nhu' là càc loai dung moi dà du'oc su' dune trong mot thói gian dai va do thiéu su dàu tu vào qu\ trinh còng nghé san xuàt, càc cài tién ky thuàt khòng dugc thuc hién nhàm thay thè càc dung mòi nàv bòi càc Ioai khàc ft anh buone tói mòi truóne han. Qua nhùng nghién ciiii buóc dàu ve dành già miic dò ò nhiém khòng khf bài càc hgp chat VOC nhu dà dugc trinh bay trong luàn vàn này ta thày: Tinh trang ò nhiém khòng khf bòi VOC rò ràng là dang a mùc dò tuang dói cao so vói tiéu chuàn mot vài quóc già nhu Nhàt [3]. Va nhuón gay ò nhiém chù yéu lai là nhCmg phuang tién ma chùng ta dang su dung hàng ngày (òtò. xe gàn mày...). Diéu này co le cùng nhàc nhó nhùng nguói làm còng tàc quan ly nén hai tàm han tói càc Ioai phuang tién dà qua su dung nay dirgc nhàp \é va cho liru hành ma khòng qua càc dàm dinh càn thiét ve ành huóng dén mòi tnróng. Màt khàc, do ành huong cùa quà trinh phàt trién cua dàt nuóc kéo theo su già tàng dàn so tai càc khu vuc dò thi va eàv ành buòne khòng nhó dén vàn de ò nhiém mòi triròng. Diéu này càn dugc kién nghi lén càc ca quan co thàm quyén de som co ké hoach eiài quvét nhàm trành tinh trane di dàn bua bài tu nòne thòn tói càc vùng dò thi. Tuy nhién. do viéc dành già ó nhiém khòng khi phu thuòc rat nhiéu vào yéu to thói tiét nhu huóng gió. nhiét dò. nàng. mua... nén càn phài co mot thói gian tuong dói dai de thu thàp dugc ca so dù liéu mot càch co thòng ké va dua ra bue tranh hoàn thién hon. Ban luàn vàn này do han che \é thói gian nén chua dàp ùng dugc hoàn toàn yéu càu dò. Nhimg vói nhùng két qua dà dat dugc chùng tòi hy vons dàv là mot dóne eòo nén tane cho càc nehién ciru ò nhiém khòne khf bòi càc hgp chat hùu ca nói chung \ à VOC nói riéng. f)ành già phiKffig phàp phàn tich: Phuang phàp phàn tfch dugc mò ta trong phàn phu lue I dà dugc su dung cho viéc phàt hién càc hgp chat hùu ca de bay hai (VOCs) trong ca hai mòi truòng dóng va ma (indoor va outdoor). Màu khf dugc lày cho bàn luàn vàn này trgng tàm chù \éu là càc khu còng nghiép lón, càc thành phó co màt dò dàn cu cao tai Viét Nam nhu là Ha Nói. thành phó Ho Chf Minh va thành phó Viét Tri. Truóc khi phàn tfch màu. hiéu suàt thu hòi dà dugc kiém tra bang càch su dung óng hàp thu nhòi than hoat tfnh tuong tu nhu su dung trong phàn tfch màu. Cacbon disunfua dà dugc su dung de rùa giai càc hgp chat VOCs tu \àt liéu hàp thu. Hiéu xuàt thu hòi dà dugc xàe dinh trong phép phàn tich này là tu 85^/r tói 92%. Duòng chuàn dugc xày dmig bòi 5 diém de xàe dinh eàc hgp ehàt V(])Cs co n(nv^ dò trong khoang tu 0.1-10 |,ig/ml. He so tuong quan duoc xàe dinli dòi va\ eàe VOCs tu 0,9974 tói 0,9989. Mot quà trinh tuong tu duac su dune de dành già giói han phàt hién eua phuong phàp. Dói vói giói han phàt hién này. rhé tfch eua màu khi dugc lày tu 80 Ift tói 90 Ift. TcMn lai. phu'ong phàp phàn tfch này dà dugc su dung nhir mot phuang phàp (hieh hap dùng cho \'iéc phàn tfeh VOCs trong mói triròng khòng khf tai càc mùe dò cho phép. Tu> nhién. de thu dugc càc so liéu tòt han nùa thi phucjng phàp bao quàn màu trong quà trình \'àn ehu\'én càn phai thuc hién tòt hon nùa. Tliuc te do diéu kién khòng cho phép nén màu sau khi dugc lày xong phai bao quan vài neàv sau mói dirgc dem \é phóng thf nghiém de phàn tich do dò chàc chàn eó su màt mat màu. Theo nhu qui dinh eua tò chùe bao ve mòi truòng My (EPA.i thi màu phài dirac phàn tfeh trong 24 gió ké tu khi là\ màu. Bàn luan vàn tot nghiép ve de tài "Phàn tfch. dành già str ò nhiém khòng khf eà\ ra bòi càc hgp chat hùu ca de bay hai (VOCs) ò mot so thành phó \à khu còng nghiép dién hình ò Viét Nam" là mot nghién cùw trong chuong trình nghién eihi chung ve quan trac ó nhiém khòng khf (Air Pollution Monitoring Program) dugc thuc hién tai Trune Tàm Hoà Hoc Mòi Truóne. Nghién cùu da cho ta mot bue tranh khài quàt ve thành phàn cùng nhu mùe dò ò nhiém cùa càc hgp chat hùu ca de bay hai trong khòng khf tai mot so thành phó va khu còng nghiép dién hình tai Viét Nam. Két quà này là mot dóng góp eó y nghla ea ve mat khoa hge va thuc té. Ve mat phirang phàp. nò dà chimg minh khà nàng àp dung càc ky thuàt mói nhàm tu che tao càc óng hàp phu dùng cho viéc lày màu khf ma truóc kia vàn thuong phai nhàp tu nuóc ngoài. Ben canh dò nhùng thòng so ve dành già phuong phàp dà khang dinh day là phirong phàp phàn tfeh nhanh. dan gian \à hiéu qua vói hiéu suàt thu hoi trone khoàne tu S59c tói 92%. Nliùng két qua thu dirgc se là ca so cho viéc làp ban dò ò nhiém khf ve sau. dóng thói nò cùng là mot canh bào ve nguy ca suy giam chat luong khòng khf va diéu nàv ve làu dai sé ành buòne rat lón tói sue klioe còne dóne Ben canh dò, càn tién hànli giàm sàt thuòng xuyén de phàt hién va ngàn chàn kip ihói khi eó hién tuone thài eàc khf thài ò nhiém ra mòi truóne vi ta biét rane khi dà lan tru\én ra mòi truòng thi eàc bién phàp khàc phue nò se vò cùng khó khan \à tòn kém. Càc thòne so ve nhiét dò khi là\ màu. buòne gió va \ i trf dia Iv eua khu \ue càn du'ge khao sàt ky hon mìa de co thè làp ra ban do o nhiém trong khu \ue \à trone cà niróc Viét nam. TAI LIEU THAM KHAO Két h(/f) ky tììuat UÌÓÌÌ^J ^JÌCUÌ lìrri vói JIÌÌIÙTÌÌ^J pìiap plìàn ticìì sàc k\ klìi nììdm xdc dinh cdc dóc chat ìnTu e a de hay ìun tron^ nude sinJì ìioat. 1997. [ 1 ] Duang Hong Anh - Luàn àn cao hoc Crr srr ìy dìuyet càc (/uà trinh lìoa hoc. 1992 [2] Vù Dàng Dò Ni^hién (Uu Ade di/di càc //(//? e hin hùu co' tlio'nì da w^/zi^' ni^u'/i;.^ tu ( vi dfX tinh cao trarn^ klìi thdi ciia lìlìà /;/c/v \^ìà\ Bài Ba/i'^, I9QS [3] Tu Binh Minh - Luàn àn cao hoc Ciào trìn/ì hoà hoc cìiat kco, 1972 [4] Le Nguyén Tliào. Le Tiéii Hoàn Càc pìììùy'ìì*^ pììàp sài' ky [5] Dào Hùu Vinh. Neuvén Xuàn Dùng, Tran Tini Mv Linh. Pham Hùne Viét, Nhà xuàt ban KHKT. 1985. 161 Pham Hùne Viét. Vù Due Nam. Neuvén Hùne Minh, Neuvén Tini Hanh Aìuìiud Rcport ofihc i W'U Fcojcct i/i \'ìct At//?/. 1999. [7] Tàp the tàc già de tài \ ' H I. Truóng dai hoc Tòng hap Ha nói C(y S(y l\ tlìiixct i'iiij phiùyjii; phap sac ki khi [8] Center for Environmental Research hìformation Office of Research and Compendiuni Metlìod T0-J7, Dcterniination of \ alani e Or smanie Compounds in Amhlent Air Usuii^ Acdve Samplin;j Onta Sorhent Tuhes U.S. Environmental Protection Agency Cincinnati. OH 45268. January 1997. [9] Colin Bard Efìvironmental Cììcrnsiti-y Development Press of Freeman and Company, New York. 1995 [10] Center for Enviromental Research Imformation. Office of Research and Conìpcdiidìì of Vlcthod for the Dctcrtfìifìiitioìì of Toxii Origani e compounds /// Amhicnt Air, MethodT0-J4 [11] Droìkiu^ water aiìd ììealth \ ol. 2 Development. U.S. EPA. Cineinate. OH, March 1989. National Academv Press — Washington. D.C. 1980. Fast Determiiìatioiì of\ OCs /// workpìace Aw h\ Soh'd Hliase E.xtractìof! iifìd Gas ClìrofììiUoi^raphy- iVIass Spectrofìietì-\ Chlromatographia V o i. 47. No.1/2. January 1998. 2] F. Mangani. L. Lattanzzi. M.Maione James F.Pankow. Lental Luo, Lome M. Isabelle. David A. Bender. and Dete}'fìUìì(niofì of (/ wiile l'an^^e of \ olatile Or;^afìn Compomiils in Affihient Air Usln^ Mnltìsorìnnìt Ailsorptioìi Thernìcd Desorption t/nd (]as Chr(>miJt()'^ì\jpli\ Mijss Specti'o/ììctj'x 72 Ronald J. Baker. Analytical Chemsitry, Voi. 70. No 24. December 15, 1998 [14] Junge.C.E.. 1977 Fate of Pollutants UÌ the Air aiìd Water Eììvironnieiits Wiley. p.7. [15] J.W. Eichelberger and W.L Budde Metliod 524.2 Measurement of pur;^eahle cofììpouìids in water hy iiipdhmy cohinifi \jas chromato^raphylnìass spectrometi-x U.S. Environmental Protection Agency. Cicinnati. Ohio. 1989 [lój Kelly. T.J.: Mukund. R: Gordon. S. M; Hays.M. ./. Anihient Measurement Mi'thods iUid Fì-operties of the IS9 Titti' III HaziU'dous Air pollutants EPA-600/R-94-098. Final Report. NTIS PB95-123923: U.S. Goveiment Printine Office; Washineton. DC. 1994. [17] K.M.HART. .l.TRE.MP. E. MOLNAR. and W. Giger. E A W A G. Tlìi' o<(iin\'/ici' uiìcl tìie fitte' of oi'i^diìiciiolliHiiiits ni the citiìiospheie. Kluwer Academic Publisheis. Printd in the Nerherlands. Water. Air and SoiI Pollution. 68; 91-1 12.1993. [18] McClenny. W.A;Pleil. .J.D.; Evans. G.F.; Oliverr. K.D.; Holdren.WM.W.; Winberry. W.T.. ,1. Au- Waste Manage. Assoc. 1991. 4 1. 1308-1318. [10] Leuenberger.CI. Czuczwa..!.. Heyerdahl.E.. and Giger.W.. 1988 Atincspliriic Eii\'ii-(>/uncnt. 22. 695 [20] The United National University Envirofimental Mondonn^ and Anahsis ni die Fast Asiaìi Re^ion, VOCs and Aldehydes in Air Manual Japan, 1998. [21] The United Nations University, Efìvironmental Governance and Afìalytic(d Techuicptes, Air Polhttion iUid Aw Ouality Mofutorur^ 1998, p. 7-16. [22] Topol. L.E. et al.: 1986, J. Air Pcìllut. Control A s s o c. 36. p.393. [23] Torben Nilsson. Fabio pelusio. Luca Montanarella, Bo Larsen Afì Evalni/tion of solul-pliase MicroextriUtion for antdxsis of \ dlatili ()r;^/i(Uiii' ConipoKìiils in Di'inkì/ì;^ WiJter J. Hieh Rosol. Chromatoer.. Voi. 18. Oetober 1995 [24] W. Roland Frei. Recent Ailvi/nces in Environnientcd A/ialxsis, \ 01 2. Traciic^ Of^onic Curseons Fulliiti/nts ni the Atììiospìiere, 1995 p. 133-155. [25] Woolfenden. E. Jounal Air Waste manage. Assoc. 1997. 47. 20-36 |2(i| Walid S. Bouhamra. Sana S. Buhamra. Mary S. Tliomson, Deterìììifìatiofì of\ (^liUile Or'^(mic Coìnpoiuiii^ in hìiloor (Uid Amhient Air of Resiileuies in Kuwiiit Envjronment International. Voi 23. No 1. p. 19/-204. [27] W. Roland Frei Trucifiii Or^aiìic Gaseous Puìlutants in the Atniospìiere. Recent Advances in Environmental Analysis. Voi 2. . p 133-135 ÌMJ P H l / d NG PHÀP PHÀN TICH CÀC H dP CHAT HÙXJ Cd
DE BAY H dl TRONG KHÒNG KHI (VOCs) pia mp.[iC): 40.0 luil.Time(min): 1.00 Temp.(iCJ: 250.0 : Temp.(lC): 230.0 Length(m) 60.0 Diameter(mm) 0.32 PressurefkPa); 82.1 Flow(ml/min): 2.0 elocity: 36.1 io: 10 w ( m l / m i n ): 24.3 " ' " ' " • « • a " - » " » " ™ ™ ™ " " "" ::::::Ne>i: ::: Help it Pc Cut Time (min): Sampling Rate(sec) : l0.20 9,00 ]. T i m e { m i n ): 1.24 GC p r o g r am t i m e f m i n ): 3' .Acq.Time C H I - M /Z CH6-M/Z ! CH7 CH2-M/Z CH3-M/Z CH5-M/Z CH4-M/Z 15.09 61.00 63.00 ! 97.00 98.00 85.00 83.00 18.43 95.00 130.00 i 9.50 1 132.00 62.00 63.00 21.10 75.00 77.00 ; 97.00 110.00 91.00 92.00 25.00 91.00 106.00 173.00 O.ool 175.00 171.00 31.24 146.00 148.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 ; 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00: 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 O.CG Time Program Dr Gain
r Voits [kV] : Micro Scan
W i dt h (amu): jO.OO [ZI MS Program 1.70 :::::;:;;::;:ÌOÌ Canee! C ! meters - J>iiw :Jiy. Sampling Rate(sec) : 0.20 Cut Time (min): |9.00 GC p r o g r am t i m e ( m i n ): 31.24 q. T i m e ( m i n ): 9.50 C H 1 1 - M / Z | C H 1 2 - M /Z C HI 3 i CH9-M/Z C H l O - M /2 CH6-M/Z CH7-M/Z CH8-M/Z :;::::':::5 62.00 10 51.00 117.00 78.00 97.00 99.00 119.00 39.00J 110.00 75.00 77.00 83.00 85.00 73.00 0.00 127.00 164.00 129.00 97.00 83.00 166.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 O.OOi 0.00 0.00- 0.00 0.00 0.00 0.00 Help ^ T i me Program 1 Micro Scan or Gain
Df VoIts (k*/) : n MS Program ! l . 70 0 . 00 W i d th (amu): • Prcv'iT*''^ ^•i^^-'-'C^nce]^.-.^^ Next -l it Param t a i T i a D ie omatograms! Help )ichioroethene E. Time | Unit S. Time &and Name | Type Time M/Z : ; " •: 5 11.86 ppm 11.59 0.10 is-1.2-DichlGroeth Target i 11.73 61.00 12.78 ppm 12.49 0.10 hloroform 12.62 Target 83.00 1 3 . 2 4 | p pm 12.94 0.10 ,lJ-Trichloroetha 13.08 Target 9:^.00 ppm 13.68 13.41 0.10 arbon tetrachloric Target 13.53 117.00 ppm 14.21 13.88 enzene 0.10 14.04 Target 78.00 ppm 14.23 13.93 0.10 ,2-Dichloroethane Target 14.08 62.00 ppm 15.82 15.57 0.10 richloroethene Target 15.69 130.00 ppm 16.35 16.12 ,2-Dichloropropan 0.10 Target 16.23 63.00 17.04 ppm 16.80 romodichlorometj Target 0.10 83.00 16.91 18.07 ppm 17.82 is-l,3-Dichloroproj Target 17.94 0.10 75.00 18.57 18.79 ppm 18.68 0.10 oluene [Target 92.00 ppm ans-l,3-Dichlorop Target 19.14 19.03 19.22 75.00 0.10 ppm ,1,2-Trichloroetan Target 19.42 19.62 0.10 97.00 19.52 0.10 etrachloroethene Target 166.00 19.831 19.72! 19.95 ppm Prcvious OK Cortesi c u i i ia Jit Laiairi
romatograms! jHelp Dichloroethene E. Time Unit S. Time Type ! Band Name M/2 Time 20.48! ppm 20.20 DibromochlorometI Target 0.10 129.00 i 20.33 ! 22.08? ppm Ti,p-Xylene 21.76 Target 0.10 106.00 ' 21.92 22.87 ppm Target 22.46 D-Xylene 0.10 106.00 22.66 23.21 i ppm 22.90 3romoform Target 0.10 173.00 23.05 25.85 ppm 3-Dichlorobenzene Target 25.42 0.10 146.00 25.62 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00! 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00; 0.00 •CiaRÌEÌrl-''--.*Jl Prcvious Next ll,IIH,.l.,.i.,l,,,- J3.MET Quantitation Table - V 0 C - U N 3 . M ET e Edit Param Edit T a b le Generate MS P a r a m e t e r s! £ a l i b r a t i o a , C u r v e! ;w C h r o m a t o g r a m s! t l e lp 5-1,2-Dichloroethene mummtmm C i a f i b l i f i b ri PàraifiiliBrs:: Quantitative M e t h od MM:.9Mlzd m^ External Standard ^ u r ve Fit T y pe Least Square M e t h od (y=ax+b) . - , , ; ., .rrm-,,,,. i T . .. ..y. •../.] Hdn ^ " C a l c u l a te by r i d e n t i f i c a t i on M e t h od ^ Area O H e j g ht O V / i n d ow <•> B a nd ID V / i n d ow for I a r g e t ( % R T ): U of Calib. L e v e l s: ID vVindow for Ref.(%RT): • • M . : , . " " N Ì ; ; ; . . ' ^ ^' / : . • ;" ' . - . • :/ fi.f^JA^-J.'-- .-.I - l i . "' j * -. "^i^r'^ ^ à i' ^N>v ^ • •- ^••••*.- ^ f '^ --x^-- ^^•,'' >•.••'• '• w i <' I 1. Il J T -' ; • • • -^.y ' ^^ •• •' - ^ . * : ' <' • • S i :/ •v«3S;-''^^- \ - i^ N-y V e '" •..•.• ^ ì ^ . : . ., • \ . . ., - r 3.MET Quantitation Table - V0C-UN3,MET t Table Calib. Level Amt.! Help 1 cis-l,2-Dich!oroethene - M /Z Rei.Int. Type M/Z 11.73 Band 0.10 t.Time: 100 iTaraet 1 61.00 eak Processin g Ti me 11.59 End: 11.86 tart: ppm| t: Ind. Ion i?1 1
Ind. Ion n2
Ind. Ion #3
Ind. ion i?4
Ind. Ion i?5 34
0
0
0
0 98.00
0.00
0.00
0.00
O.OOi alibration Curve
iirea = Fl*Conc. + F2) • *: O Abs. Allowance[%): F2: ,-1.12751E + 3 1: 4.72408E + 3 40 <•> Rei. Allowance(%]: me Program J Integration Time Program 3.MET Quantitation Table - V0C-UN3.MET r Table Calib. Level Amt.! Help : v i . l. < , ' J * ; j. Chioroform - M /Z me: Type M/Z Rei.Int. ! Band 12.62 0.10 LTime: ( iTaraet 83.00' 100 eak Processing Time 1 12.78 tart: 12.49 End it: ppm Ind. Ion #1
Ind. Ion #2
Ind. Ion #3
ind. ion UÀ
Ind. Ion ;?5 85.001
0.00
O.OOi
0.00
0.00 65
0
0
0
0 alibration Curve
i^rea = Fl*Conc. + F2) O Abs. Allowancef%): L: 4.33592E + 3 F2: -9.15228E + 2 30 <•'> Rei. Ailowance(%]: me Program 3 1 Integration Time Program iiiÉnnrfnn^"'^*"-^*-'''**^-"'-^^-" •^•'•C'ancei-' ^o ^3 •^ i co CD ICO t ro
O CI CJl CJl o '- O'' 1 O"* 1 O"* O"* ) O"^ 1 O^ 1 o^ o^ 1 o^ t c^ 1 o^ 1 o^
CN
OO f^
CO OO CO ^o
n
CO ^o
n
co co
r^ CJ) 1 CD 1 in 1 T* 1 CO
c:> co c o lo r^ o ) un
o ^a
o"
()
LU
cr co fO • »— r^
'«r
1^ UO
o
CO .^
04
un tn
ICM
•^ co
c o l eo co un
^r
co r - K ^ i c o t — l O i f O i c D i o i C N i c o i c oi
c o i i ^ i c o i o i c o i p - i i o i o i r ^t —i
CD
co ICD lOO CO ICO CI r-
l i r; 1
CO r- O CN T— o
z
o
o ^
cr
LU
>
O
C
E
R -^
LO
00
Gì CN
TT
CO
r- t C N jC
i CJl 1 CN
CD I co
CO CN co
O
•^—
I^ r^
G>
CN
"^
CM CO ' - IO
CN kn
"^ Un
CN | - r o | P ^ ( ' ^ i c o i L n i c O | C ^ l c 3i
IO
co I CN
-^ co ir--
iCO
' ^ I co
CO
^r CJl ICD
CO I-C-
CD
CO
co
co o l'eleo
co Ico I r-
in 1 — t ' c-
o Ico
uo
co
CO j r- <
LU
cr
< •vO 1 v ,0 1 vO j v? 1 ^ • •^ ^o
O" io co
OO " •—
CO C
O 6^
in
CD ^ | 5?
O
IO
CD co o
r^ r^ tn
r^ CO
r^ r^ r- CO
r- S?
C)
r^ ^O 1 ^
o^ i O^ O^ O^ o^
r-
co Ico Ico |in
co
co CO
CJl 00 f •) LU
cr r \i co
CN Ln
CD •^ •^ (0
o
co CD t - rr
CD lo
"V CO c o | r — l O i c o i o i c o t Tr
r- lo
co CD 1 co 1 CD 1 CN
(O 1 co 1 r- 1 r- 1 r^
r - i to r^
CJl
n "^ 1 CD 1 co 1 cs 1 CD i ' O'
r- 1 un 1 co 1 — 1 Ln
un
"^ un U^ ICO
co • 1 , , _ u
> Z
c: n
LU
u
>
o
C
E
R ,.„
un
-v C^ ICN
CD
un co "^
•rr
o
1^ cn
" rr
CD
CD O
'CO
— Ico
co r-
c Ir^
|CN
CD IO
"^ 1 "^
\r^
•^
ro
ro o
CN
O
—
(N r^ . TT
un ICD
co
—
00
CD " ^ i c o i c c i T r i c o i c o i CD
co co
| co
un l un ICO
CN co
co IO
u ni —
00
CN "^
"^
e
co <
LU
cr
<, O ^o
O "" o- ,o
o"* r-
CN • -— • «— •— 0)
te
tu
"
= i<
co
^ „—.
..u
o^ IO
1 o^
co
CJl ^ O 1 vO
o^
o"
r-
00
CD
CD ^o
o^
CO
CD ^o
o-
r-
co ^o
o"-
n
CD CD CD ^o
o-
* rr
CD ^o
o^
"^
CO ^o 1 ^o
o^
1^
co CN o ce ,o 1 ^O 1 ^O 1 ^o 1 ,o
o"^ 1 O^ 1 o^
e
CO 1 CO ICD
"TT
CD
CJÌ e
CJl
"" CD »^ f ì
LU
cr ce
a;
< o o ,— • »— CN 1 CO
"^
CJl 'O-
- -^
un
co COI —
—
ICO
OD 1^ — U - ) | O I C N | C l C Oi —
CN
QO I O) CD co ICN
CO ICD
CD CD CJl
CD
CO U-)
CD
f^ o
co
CD r—
co CM
"^
r^ CO 1 — 1 CD 1 CN 1 un
co o — o u
2^
O
u ^—
ce
CJ
< i - ^ I C D i - — i co CN -e- | f^
! - c- T^ -—
CD CO
•^
"O- 00
CN r^
cD
r-
co co 1 e lun
co lun 1 un
CN 1 CN 11---
CN 1 O 1 CN | un
^ i c ji O I co o
CN
(0
CN ro 1 un
co 1 rr
ro 1 CN
"^
CN
CO ce 1 CD
CNJ
Ci
^—
(N CD
CN
n
^—
CN t/1 C D i i n i c i c oi — - c o i r — i c ci —
colcoi — i r - ' ^ i c D io
un
CD
r-
^ 1 o 1^
| r- 1 -^
CJl
" ^ 1—
"^
rr
CD
-C" r- CJl i r^
CN "^ co CD
O
lo
I co
CO IO
I TT
co co r- _1 r" -1
<; o 1 CD 1 O 1 un 1 CD i r- 1^ .^ O
r
m l i ~- co | C3
00 i Ln
CD I rò
O 100
1— 'C- .,—
cn
co
OD
CN CO l un
IO
LO
o
CN
CN —
IO 1 co l un ICN
un 1 co 1 co 1 co r—
ICO ICO I r -i —
o
r-
•v CN co -^
U")
CN •^
1—
CO
CN
CN CN I co
in
-•—
co
co •»— c c i r - * iC
CO 1 co 1 co ICD
co I r-
IO
"^
O
ICN
r- co
"^ CN
r- r-| —
r- Ico
CN ICJ)
r- 1 -^
CN o 31 CN
- 1 ^
^^
"^
CO r^
< 1 1
1 uo 1 00 1 un
un Ico |un
co ) u -)
o
co
ICN
O
^—
on
CD
^_
-^ *—
'
cu
o
< .^ r- r- O 1 - ^1 CD
ICN
—
CO
CN
^~
CN 31
^
CM X- !N "^ CO
^r
co "3 CN
CO CD l -^ 1 *^ ' co
-^ 1 -^
i co
CI 1 co
CD CN lo
CD co O CD l - ^ I C^
1^
CN I cD
CO
r^
i tn
co
T ri —
CN
CN
CN o
cn
ID
-.—
m o i u^ co Ito i r^ |r^ 1 e ir-ICO |ro
• ^ i - ^ i c N l - ^ i u n i u n io
r- IcD
- ^ I c O l - ^ I C O C D l C N l U ")
c^ Ico
CJl 1 CO |CO 1—
CN
IO
"^
iCO
CN r^ •"—
'«r NI ICN
i r^
IO
- co
i C/) n
C3ì
<
r-
LU
to
cr <^
< — CU ni e ^ •" CU tu
^
OJ ce Ej
n
^ 0) cu
ni 0} e ra o 03 "QJ cu
rà CU c/ì cu
rà (U
rà
a; — o; o Ni z
Q (U e _•_ cri
z
e
cu U. 1 • > 0) CU ce cu
o (U ce ^ •^ "o "cD "e Q
co 0) Q — Q
ró 5j X Zi C/1 ce H
CN ^
'H
"^ ^ CJ CN r— C/1 h^ '- ;j h- j X
^ 1 e cS có
u iu
| — I C N I CO ti *£
cii5
rà
u
c5l cJ
^
T r i i n i c o i r ^ t c c i c D i c ;' — • c N i c o i ' T i t n i c o i f ^ i c o i c il ^ | > ^ IE
.*,
= j-§ !§ h^
i j ' 2 1^ £ ir
— i — I ^ 1 -^ 1 c_
«— 1 w I w 1 . ^ ~i ^ ll
C I L ^ K I G IC
; — i r s i i c o i ^i ~
o
•—
— >
e
a;
rv 1 j à 'à S a r r p le ^ — R e p e rì S'c
/CC3 -n A :; Mecr.oci À r ea
. 0 ( N . D .)
0 ( N . D .)
0 ( N . D .)
0 ( N . D .) C3 7ppm M/Z
SI.OC
8 3 . 00
9 7 . 00
. 1 7 . 00
78.'OC
52 . OC 7 00 0
0
0
0
31296
0
0
0
0
0 0 ( N . D .1
0 ( N . D .)
0 ( N . D .)
0 ( N . D .)
0 ( N . D .) 1 9 . 3 83 27 4ppm Name
c i s - 1 , 2 - D i c h l c r o e z r , e r .e
Chioroform
1,1, l-Trichloroecnar.e
Carbon cetracnlcride
Ber.zene
1, 2-Dichlcroethar.e
Trioni or oec.^ene
1,2-Dichloropropane
Bromodi Ohio rome cr.a ne
GIS-1,3-Dicnlorcprcpene
Toluene
trans-1,j-Dicn^crocrcpe 0 ( N . D .ì
0 ( N . D .)
0 ( N . D .I
0 [ N . D .) 2 3 . 0 10
23 . 7 47 2 04ppm
045ppm 3 8 70 0 Tetrachieroeenene
Dibromochlcromeenane
m,p-Xylene
o-Xylene
Bromoform
p-Dichlcrooenzene 0 ( N . D .)
0 [ N . D. 1 0 ID
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19 7 =
97
166
129
106
106
173
146 OC
oc
oc
oc
oc
oc
oc
oc is-1.2-Dic.Mcroe-; M/2 : 61.00 r2 - 0.997=59 '^4 ;pm S.O - 13 5
1 T e j
0.100
0.30C
0.500
l.OOC
1 0 . 0 00 1900
4 D 2 4C 2.5 ^ : Chioroform ID # 2
M/Z : 33.00
Area = 4335.92 • {Conc. Name
• 5 1 5 . 2 28 r2 = 0 . 9 9 3 9 49 Area 104 Cene.,oom 346
1685
2465
2504 0. 300
0.500
1.000
10 . ooc ID « 3 M /Z : 97.00 Name "richloroethane
0,998687 Area = 2 3 6 4 , 44 • ' C e n e. ""5 ? 35 5 Area :o4 :c . .ppm 3. 0 0 . 100
: .300
0.500
1.000
10.ooc 1.5 Narr-.e .arocn iscracn. M/Z : 117,00 5c 5.2; r: - :.598~56 re « 4
Area = 1457.36 * (Conc- Area io** :onc. [ppm 1 2.0 1
2 339
910
1555 3
I 4 0 . 100
0.300
G .500
1.000
IC.OOC -
.J '
.5164 « 5
M /Z
:3 . 11206.6 2.0 16 ;4 11:4 6: 1.0
10^ ID # 6 M /Z : 62.OC Name 1 2-Cic.-.Ìoroethane r2 = 0.998241 A r ea = 3092.56 • (Conc. 346 .483 Are; 04 Conc. [ p pm 4.0 466
55C
1381 0. 100
0.300
0.500
1.000 1
' 2
1 2
4
5 2. 0 1. J 0 . 5 _j,—
0 ICÌ Conc c h l o r o e c h e ne Name ID » 7 13C . 00 = :.997509 - 6 ó4.4 6 e Tri
r — [Conc.i * M/Z
1.2 " Area = 2C1 Area 10-* Cene - ;ppm 2 .0 ~ 394 ,- ^ 07 0.
0.
0.
1.
1 0. 100
300
500
eoo
000 1.0 10- ;onc 1 , 2 - D i c n l o r c p r o p ar Name ID a 9 M/Z : 03.00 r2 => 0 , 998012 .-.u- . j; Area =• 3497.81 • (Conc. Area .^4 _ o n c. ippm ,. . 4 . 0' ,1 0.100
0.300
0.500
l.OOC
1 0 . 0 00 1
2
3
4
5 228
573
1341
33 970 1 2.0 i 5.363 r2 - 3 qc = -: - 104 -r.c . ecm -' 1 4/
9d'4 0.100
0.300
0.500
l.OOC
10.000 0 0.5 1.0
lOl C o nc ID J* 10 M/Z corooene A r ea = 4 8 2 0 . 44 7 5 . 00
- (Conc; * Name ; cis-1,3-Dichlor
-1279.54 r2 = 0.99322S A r ea 104 ^TLC . 'ppm -; 1120 -p - -j - 1
2
3
4
r 0 .100
0.300
0.500
l.OOC
10.OOC 2.5 .Ol C o nc M/Z : 5 2,00 ID » 11 Name T o l u e ne Area = 5 5 3 . 997413 Area Conc.(ppr .Area 6.0 lOC
30C
500
OOC
000 - JD -
1725
2402
54533 3.0 .^e£. 0.5 10^ C o nc ID tt 12 M /Z : 75 . 00 N a me z r a n s - 1 , 3 - D i c a l e r e e r e c e ne Area = 4101.33 • (Cene. * jo ^ . •< r •2 = : . 95853 Area C o n c . ( p pm 5.0 1
2
3
4
5 C . 100
0 .300
0.500
1.000
10. ooc / 2.5 / 10- llìV 5 7. 00 Name M /Z
,131.78 3.0 - lOC
300
500
OOC
ODO 2
0
0
1
0 M /Z : 1 6 6 . 00 Name : T e c r a c h l o r o e: ID ^ 14
Area = 1483.47 • (Cene. •4C5 . 045 r2 = : . 59S: Area ;ne. ,ppm -- 2.0 2
73 44 ó 1 1 2
3
4
5 0.100
0.300
0.500
1.000
10 . OOC y 1.0 0 .5 0 1.0
lOl Conc D i b r o m o c h l o r o m e c h a ne Name : : 1 2 9 . 00 ID S 15 M /Z • r2 = 0.99815C -475.53 • iConc.; * Area = 1306.78 Area 10-* 2.0 2 C3
4 5 3 0 . lOC
0 . 3 00
0 . 5 0C
1 . 0 00
1: . 00 0 1 .0 T- 1.0 C . 5 1^^^—
0 lOl Conc m , p - X y l e ne Name 00 : 106 . ID 1* 16 r2 = 0.998630 -1655.85 e . ) • • (Con 303 M/Z
.48 Area » 6 Area 10*1 C o n c. l'ppm j 2 32 8.0 j 1 5 2"
3 4 5: 1
2
3
4
5 0 .100
0.300
0.500
l.OOC
10.0 00 4 .0 10-^ CJRVES ZF VCC- EHVIR. - - l ìy - Z Z, — » 17
A r ea M/Z
- 3 2 2 4 . 92 : 106
Ce:
• Narw
•304 , US : o - X y l c ne
r2 - 0 . 99' A r ea A r ea 4 .0 V 428
802
,365 )
;T
0 . 1 00
C . 3 00
0 . 5 00
1. OOC
.eoo: (Conc •23C.355 r2 =• C.?5a4E. A r ea / lOi Conc :D « 19 Area = 5333.5: = 0 . 558517 *_ . D..- •i ^ . 100
.300
.500
. 000
. OOC / ^ 1 • ; - ' 5 . 00
: 7 7 . 00
: i l i o . 00
1 9 1 . 00
l 9 2 . 00
= 9 7 . 00
1 9 3 . 00 — — —/ • =^
-^
- '—' 1 5 4 . 00
• -.re nn
1 2 " . 00 .onsee ; 4 91. 00
i:6 . 00
i~:. OC
1"S . 00
1"!. co lonsec ,53991 25 26 rer.se' K ^ - ^ - ' —^ . - t : ^ r ^ ; ^ '- . so . ^^
164.OC lonsf •— 9 1 . 00 106 . 00 cnaet H 00 1 46
1 48 00
00 28 25PHAN II
qrw
-
1
-
-
\:-^
-
T ^
1
1
7
1
1
T
| ( i ()
9
• o
• o
v5
il
0
}*)
/
f — c; —OH
\
/
II
Il
•/
( = ^o 1 R—o
/
II
\
II
.III .iKli
l u J.
\l
14
\^lò ÀO
(TI
)
r = r
0
a
<;
mau
1
i
« I • • • • ••
•(/•«•jwiw v j T M ' - . i iP » rv 7 -« '• T " '•
•" "
'~ —•
"vm-r-v^
1 _-'
,0
11
23
Bòrn Kut
>'
[ • ; .;
T'J : :t
ic Ili ra
^
•
'
. . »
i : i - h ' f % .'
24
26
THlIC XGHIÉM
27
"
29
(\xl\
30
32
Dan
("Ini
94.00
3:
34
t
35
1
t)ja diém
1
i
*—
.36
M àu 1 ày
t r o ne n hà
<
( i i t)
>
•
^
N'
Q)
40
'Hi
'}S
1
K5
fi
1'^^
t '^
'
41
r.
\'h
42
43
KET QUA VA BÀ:\ LUAx
-
ST
T
1
0
-
Tlicfi sian
km (plnìt)
17.81
18.83
19.57
19.99
20.36
20.68
21.18
TT yT
ST
T
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
-)n
-
12.83
13.68
14.15
14.59
15.1 1
15.13
16.73
1-.23
"
44
S ^
r
r:^
46
'•••*%
-•ir-
?,-'
/ • - : . ..
•">/.
II
il
7 "^'j'')x^^»^^^i4l'f^iit' ^
i
' ì
ì w r^
/^
if—
BÀN 00 CÀC V! TRI LAY MÀU VOCs
TAI THÀNH PHÓ HO CHI MINH
4
\
\
'X
;;
'
*> ^
^ ? - ;'
t n » " f'
* \
CAC M TRI LÀY MAU TAI KHU CÒNG NGHIÉP BIEN HOA II
49
CHUPVIlÌLAYMUTAINGÀTllMGXAm
50
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
"e
re
CD
'
•
'
'
'
•
•
'
'
'
'
'
'
'
'
a
e
r
A
n
a
e
l
C
1
1
a
o
H
(
'
'
•
'
'
'
'
'
'
'
i
n
e
B
I
I
a
o
H
'
'
'
'
'
•
'
'
'
'
'
'
'
i
n
e
B
1
a
o
H
'
'
'
*
'
'
'
'
'
'
'
i
n
e
B
1
a
o
H
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
i
n
e
B
g
n
a
D
'
'
'
'
'
'
'
'
h
c
a
B
u
h
C
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
n
a
D
•
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
u
h
C
n
a
D
h
n
a
X
'
'
'
'
-
'
'
'
'
'
'
'
'
'
g
n
a
H
h
n
a
X
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
g
n
a
H
OJ
e
•u
Q-
O
ra
c
0)
Q.
e
0)
OJ
e
ra
.e
OJ
OJ
d
ra
o
o"
OJ
e
QJ
N
OJ
-C
_o
O
o
e
e"
_c
Q
co
o
_o
o
o
G
CM
ra
e
0)
e
OJ
>^
X
ra
OJ
XI
o
_o
-C
e
"a;
1—
in
o
r-
CD
co
;
•
'
'
'
•
'
'
'
'
'
'
'
'
'
k
n
a
l
B
a
e
r
A
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
2P
CJ
a-
CQ
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
>
u
Q
'
'
•
'
'
'
'
'
'
'
'
X
X
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
•
u
OfJ
• aM
UM
,_^
"«
-'*3
'-
X
^>-
-*^
CJ
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
P
^
CJ
,__
^^^
,_
r^
c ij
• ^»
ce
/rt
^
—
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
, .
e
e
o
'rt
c ij
e
, ^
•^ X
^
—
t£.
-^
' i:
'
'^
'
'
'
'
'
'
'
'
'
^^ ^
•**
';
0
,-^ 3
X
—
• •
'C
a:,
~~~/
'
'
'
'
.
'
'
'
'
'
'
'
'
r—
C
Ò
H
^
'
• '
f—
ex
e
ce
3L
—
o i,
""
••3
"^
^ij
""
'7Z
^
'y",
r-
_>• 1
S
^
o ij
"
/a JZ
H
'
'
'
'
'
'
'
'
'
'
— -5 -^
X
-o
? ^
— o
.e
ÒJ
M
^
^
e
-4^
o
o
JZ
o
Q
CM
2 Z X ^
-
x — -1
52
•n-
CX)
e
Hiiih 15: I ^»n^ nónii dò cùa cac V()(^s tron^ cac ruàn khi tai thành phò Ho (^hi Minh
W^
m,
oc;:
I richlorocllumc
-e-
•e
ti
e "C
Z
^
20'^
(Yy.
Vi tri làv màu
Ihnh Hi: Tv le phan tram cùa cac hop chat chinh Irong cac mau tai thanh pho Ilo ( hi Minh
54
1
/
Cd
O
2
-
z
^'r^^-''
<
i
<
X
^3
•i
<
a
'<
I
z
'u.:-
<•
H
u
o
>
"Vv..
^
>-
<<
.
*<
^
^'
- .1
^ ^''
"%: = : ^
Q^
H
V
"^ ~%
>
^<^:2'
/^
.**
Z-
<:
<
0
'<0
Q
Z
^<
CD
3-
1 ^
<
^^
r3
.^
- z
; <
co
:>:)
oc
Z
'^
x
ù
Z
r,
X
ce
r;;;-
5
5
?
•^ _
ti
r
CI
^ _
-r
X,
r-
X
X
ir
r.
ex
e
r-'
>
'
-
ex
z
>r.
-r
r
ex
e
r.
>•
/:
ex
z
ri
• •
ri
-
CI
et
-r
-
-
^
-
:?
o
é
^
C
:=
f
-
-
-
li
.^
-^
X
\
—
" —
-^
—
r
r
-
-
-
-:
-
-
-
<
'
ZL
c
Z
ce
'
•^
^
CI
^
'/",
X
-r
'
1
=
'^'
^
CI
e
-a
CI
e
z
'>J
-'
Z
CI
e
z
• •
CI
z
5
9-
^
^
£
^
^
:E
^
.^
Z
Z
^
".
- —
--
r
-
-,
-,
-r
-
-
-
57
r =
r-
Z
-'
X
r
\
X
-r
ZI
Z
z^
-
>
CI
/-,
e,
X
-r
CI
e
CI
-r
-r
r
' - « ri
-r
X
-T
et
e
i>
X
X
(—
Zi.
Z
CJ
Ci
e
X,
-r
CI
ZI
Z
e
-
ZI
Z
-
::: —
CI
e
^ ^
'->
4-
-i
e
^
^
^
Z
X
—
-
~-
r
-
-
r
-
-
-
^
=
-
r.
r,
;—.
X
Z
^
-
~
i
n
/
p
n
i
(
5
i
h
r
/
CI
^'
-r
2
CI
£
z
r
-
z
r-'
-
z
CI
e
e
e:
^
-
z
• •
^
CI
^
4
4
-=
-
^
-
.^
•-.
4
X
X
r
-,
-
-
-
-
-
-
-|i|-kl--|-
-U
1
o
• CD
rTì
r
^ >
1—
• «
o
cn
t-
O)
ra
il)
ro
O
d
ro
Z
2
u
O
-D
ra
U
61
VitóliyiiiiVOCstaidài
t«P^^MÌ#-^
Vi tri % mlD VOCs tai enfi Mag long Ymg (Via 1)
'
'
-
'
•
k
n
a
l
B
i
r
T
8
t
e
i
V
i
r
T
7
'
'
'
'
'
'
i
t
e
V
i
r
T
6
'
'
'
'
t
e
i
V
5
'
•
-
'
'
•
'
'
i
r
T
t
e
i
V
01
i
r
T
4
'
•
t
e
V
01
e
i
r
T
'
'
'
'
'
'
t
e
V
01
e
x
i
r
T
2
'
'
'
•
'
'
'
t
e
i
V
'Ci
i
r
T
1
'
'
'
'
t
e
i
V
• •
3
g
n
a
B
'
'
'
i
a
B
01
e
2
g
n
a
B
'
'
'
i
a
B
1
'
g
n
a
B
'
'
'
'
'
'
'
'
i
a
B
9
co
0)
e
ra
-C
H
o
o
u
9
—
,_
'^
c^i2!::j^
6-1
^
CN
in
o
h-
^
CO
_
^
co
^
*
.
t
o
2 >
r-
00
^
1^
r^
'—
•
Gì
r^
CM
^
r-
(N
^* .
t
o
5 >
,,
o
e
co
CN
o
co
00
o
"^
o CM
in
•^
^-
'-
S t:
s >
^"
^
o
(O
^
o
co
CD
Gì
'^
"^
,^
ti
3
^-^
^
^
'^ CM
ro
C£
C
^~
'
s •-
i >
^__
CM
CM
in
^
CN
,
cn
co
^«
^
ex
e
o ^
*^
:/:
S tr
s >
u
^^
^
o
r--
r--
^~
'
'
* «w
'^
(«w
• <^
i >
*-!•"
CM
o
ro
CM
o
ro
co
Gì
m
o
CM
^-
^_
'
'
'
'
'
'
i^
,_
Gì
,_
ro
CM
o
^
co
cn
o
co
C
/^^
c
n
à
o
S co
S °Q
£
e
"
^
r--
CM
^_
in
co
co
'-
g m
s c°
1
•O
^
CX
e
-:?
A ^k
^
"^
,
,
,
,
,
,
,
,.,
'
E
o
9
co
03
C
ra
"oJ
o
o
y
%
o
o
o
9
"cìj
o
o
u
9
0)
>^
X
^
g
E
o
^
03
Jl
%
o
o ^
y
f^
CM
^
j/J
(J
%
E
o
o
o
o
o
ra
e
o
%
y- zz r' e CD
OJ
e
ra
Q.
O
Q.
O
O
Jl
o
9
CN
*-
"o
o
Z
o
0)
c
ra
%
E
o
o
JZ
o
E
XJ
o
o
m
e
ro
^^
03
C
£
"o
"—
t—
- I r r r - ' -r ^ -
9
^"
(/)
o
c
--
Zi.
?
:().(X)
00%
90%
80%
70^0
60%
50%
40%
30%
20%
10%
66
6"
68
69
PHANV
K ÉT LUAi^
70
PHAN VI
74
r
75
T'ffT:- Y:- TT
'YT '^ Yf
' v.v
C: I
L/
^ ^ ^ \ =^
M m.
^ 1
0:
0.
icicr^iriuwr ii
•r
1
8 3 . 0 0'
111.00
o.ool
0.00
Or0-s
f i n i i <^
ni p ^^
i i i i i i i i i i i i i > a w i i L i > i É w i . i i i i > i i . . i i i É i > > > i l l i i l a i l ii
IX • u i u i ll
l _ U ll 1 CI LJ I
M
*
ì
Z::Ì:^Ì^:::.Z:::J
l l l l l l l l l l l l l I l l i K l l l I l i i I i ii
U U t iM
b l e - V 0 C - U N 3 . M Er
cenerate Mb' Parameters! Caiibration Curve!
• • " * • •'
>••
M P X*
••
" " " -^ ""
-^ - -•• -•••-'••-
u . . . . . . . . . . . ..
able-V0C-UN3.MET
ocneraxe Mci Parameters! Caiibration Curve!
0.00
O.ool
: • ' : : " • • : : : • " • •:
- f ';
^^.•.•.•.r.-.r^r.-.:r^.-.:^.^.^^.r,f^ff.Y
. . . . • . . . . . • . .•
. . . . • • . .• 1 .1 I I . . .I
. 1 1 . f c . l. 1 1 .1
! . • . . . • • . . •. • . .É • . ..
. . ..
111 1 1
m
?;;:::.Càncér:'':':>
•Sii
ì^
V^:.:-'
• \v
.Vr
r ' * ^ - ; .^
*^"i
Target Compound Information T^V0(HJN3.MEr;li: ;
l'i;' ;:":*^Ì
me:
^A
Target Compound InformatiOR ^ V0CrUN3.MET;i
tauflataamitii
:*:•
<
>
OK
I CN
o | ci
r^
m
co
r - l co
m \m
r^ Ico
co
Ol
CN
m
a>
a>
co
•^
•^
IT
Il
.
"T-
—
TT
in
CN 1 CN r-.
CN ICD
CD
•^
• vO
o"*
r-
CD
~.o ^o
o^
o^
r^
O
OD
o
1
CD
m
CD
co
y—
;>-
cr LU
>
O
C
E
R
1^
•^
(/l o
o
>
1
•^
•^
•^
c/ì
o
>-^
o
^^ «
— cu
> 1^
ò Z
O
O
r
1
n
•—t
U
5
<
2
3
Z
D
f
>
5
T^
CQI-^
^
"SI
f - lQ
•cs
i A . r ^.
->
*^ « 1
Name
Area - 4724.08 • 'Conc; • -112"
5 .0
•
-" a-. •;
Name
a e n z e ne
)
100
300
SCO
OOC
000
1.0 ^
/
2
3
4
5
z^
\
.
i
1
\
8 3 . 00
Name : B r o m c d i c h l o r c m e i n a n*
M /2
*^ « 9
• ^ ea - 2330.74
(Conc.)
A r ea
4
0
2
3
4
3
2
0
y
;Dm
À
2 .0
M/Z
Name
B r o m o f o rm
:D n 18
A r ea =• 5 7 3 . 5 96 *
T n4
Area
1.0
25
54
176
451
947B
1
2
3
4
5
0.100
0.300
0.500
1.000
10 . occ
0.5
.46 . 00
Name
M/;
p-:;ic.^.loreDenzene
C o n c.
Area
lO-i
Area
4 .0
5"
281
648
15 91
I 3
i ^
5
2.0 f
10-
't
lì
M
5 ? 4è
3 .; . j».
= 1.20
'—' .--'.''-
- 5 . :c
.--•--^•^ I IC . 00
9 2. 3 e
-,...
:~3.oc
1 7 5 . oc
171 . 00
* * •
"
=
ì
