Luận văn Thạc sĩ Dược học: Khảo sát công tác quản lý sử dụng thuốc tại bệnh viện 354, giai đoạn 2007 - 2009

Häc viÖn qu©n y *** lª ngäc hiÕu

kh¶o s¸t c«ng t¸c qu¶n lý sö dông thuèc t¹i bÖnh viÖn 354, giai ®o¹n 2007-2009

luËn v¨n th¹c sü dîc häc Chuyªn nghµnh : Dîc häc qu©n sù M· sè : 60.73.30

C¸n bé híng dÉn khoa häc: TS Phan V¨n B×nh Hà Néi -2010

êi bÖnh.

- Mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng cã ¶nh hëng lín ®Õn chÊt lîng kh¸m ch÷a bÖnh lµ qu¶n lý sö dông thuèc t¹i bÖnh viÖn. - Hµng n¨m, BV354 sö dông mét sè lîng lín thuèc ®Ó phôc vô

kh¸m ch÷a bÖnh.

®Æt vÊn ®Ò - Bv lµ c¬ së trùc tiÕp kcb vµ ch¨m lo søc khoÎ toµn diÖn cho ng-

- V× vËy, xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu thùc tÕ ®ã chóng t«i ®· lùa chän ®Ò tµi “Kh¶o s¸t c«ng t¸c qu¶n lý sö dông thuèc t¹i Bv354, giai ®o¹n 2007 - 2009 ” nh»m thùc hiÖn c¸c môc tiªu sau: 1. Kh¶o s¸t c¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý sö

dông thuèc t¹i BV354, giai ®o¹n 2007 – 2009.

2. Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý sö dông thuèc cña bv

giai ®o¹n 2007 – 2009.

PhÇn 1: Tæng quan 1.1. Chøc n¨ng nhiÖm vô m« h×nh ho¹t ®éng cña Bv

354. 1.1.1. Chøc n¨ng nhiÖm vô cña bv 354. Kh¸m ch÷a bÖnh, phßng chèng bÖnh, ®µo t¹o, nghiªn cøu khoa häc, chØ ®¹o tuyÕn, s½n sµng thu dung cÊp cøu hµng lo¹t, qu¶n lý kinh tÕ bÖnh viÖn.

1.1.2 M« h×nh tæ chøc cña Bv 354. 1.1.2.1 Tæ chøc biªn chÕ Bv 354 Gđbv lµ ngêi l·nh ®¹o vµ ®iÒu hµnh cao nhÊt trong bÖnh

viÖn.

Bv cã 3 khèi: Khèi c¬ quan, khèi l©m sµng, khèi cËn l©m

sµng.

M« h×nh tæ chøc cña BÖnh viÖn 354 ®îc tr×nh bµy ë

phô lôc 1

1.1.2.2 Héi ®ång thuèc vµ ®iÒu trÞ * NhiÖm vô: - X©y dùng danh môc thuèc - Gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn qui chÕ. - Theo dâi ph¶n øng cã h¹i vµ rót kinh nghiÖm c¸c sai

sãt trong sö dông thuèc.

- Th«ng tin vÒ thuèc, theo dâi øng dông thuèc míi

trong bÖnh viÖn.

- X©y dùng mèi quan hÖ chÆt chÏ gi÷a Dîc sỹ, B¸c sỹ,

Yt¸ ®iÒu dìng

* Tæ chøc: Héi ®ång thuèc vµ ®iÒu trÞ gåm 13 ngêi

1.1.3 VÞ trÝ chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña khoa Dîc bv 354

NhiÖm vô c¬ b¶n cña khoa dîc trong bv

1.LËp kÕ ho¹ch, cung cÊp vµ b¶o ®¶m sè l¬ng, chÊt lîng thuèc th«ng thêng vµ thuèc chuyªn khoa, ho¸ chÊt , vËt dông y tÕ tiªu hao 2. Pha chÕ mét sè thuèc dïng trongbv 3. KiÓm tra, theo dâi viÖc sö dông thuèc an toµn, hîp lý trong

toµn bÖnh viÖn

4. Tham gia qu¶n lý kinh phÝ thuèc, ho¸ chÊt. 5. Lµ c¬ së thùc hµnh cña c¸c trêng ®¹i häc y dîc, c¸c trêng trung

häc y tÕ

6. Tham gia c«ng t¸c nghiªn cøu khoa häc, th«ng tin vÒ thuèc M« h×nh khoa Dîc BV ®îc tr×nh bÇy ë phô lôc 2

1.2 M« h×nh bÖnh tËt BÖnh tËt lµ t×nh tr¹ng mÊt c©n b»ng vÒ thÓ x¸c vµ tinh thÇn díi t¸c ®éng cña mét lo¹t c¸c yÕu tè ngo¹i m« vµ néi m« lªn con ngêi.

1.2.1 M« h×nh bÖnh tËt ë ViÖt Nam.

1.2.2 M« h×nh bÖnh tËt ë bÖnh viÖn. Trªn thÕ giíi vµ ë ViÖt Nam cã hai lo¹i m« h×nh bÖnh tËt bÖnh viÖn: M« h×nh bÖnh tËt cña bÖnh viÖn ®a khoa vµ m« h×nh bÖnh tËt cña bÖnh viÖn chuyªn khoa.

1.3 Danh môc thuèc 1.3.1 Danh môc thuèc thiÕt yÕu. “Dmtty lµ danh môc nh÷ng lo¹i thuèc tho¶ m·n nhu cÇu

ch¨m sãc søc khoÎ cho ®a sè nh©n d©n.

1.3.2 Danh môc thuèc chñ yÕu. DMTCY yÕu míi nhÊt ®· ®îc Bé y tÕ ban hµnh theo

QuyÕt ®Þnh sè 05/2008/Q§ - BYT ngµy 01/02/2008. DMTCY lµ c¬ së ph¸p lý ®Ó c¸c c¬ së kh¸m ch÷a bÖnh lùa chän, x©y dùng danh môc thuèc cô thÓ cho ®¬n vÞ m×nh.

1.3.3 Danh môc thuèc cña bÖnh viÖn. Dmtbv : -Lµ danh môc nh÷ng lo¹i thuèc cÇn thiÕt tho¶ m·n nhu cÇu kh¸m bÖnh, ch÷a bÖnh

-Thùc hiÖn y häc dù phßng cña bÖnh viÖn, phï hîp víi m« h×nh bÖnh tËt, kÜ thuËt ®iÒu trÞ vµ b¶o qu¶n, kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña tõng bÖnh viÖn vµ kh¶ n¨ng chi tr¶ cña ngêi bÖnh

1.4 VÊn ®Ò qu¶n lý sö dông thuèc 1.4.1 Thùc tr¹ng sö dông thuèc hiÖn nay 1.4.1.1 Thùc tr¹ng sö dông thuèc t¹i bÖnh viÖn

- ViÖt nam lµ níc mµ bÖnh nhiÔm trïng vÉn chiÕm tØ lÖ cao trong m« h×nh bÖnh tËt.

-Chi phÝ dµnh cho kh¸ng sinh lµ t¬ng ®èi cao.

- ViÖc kª ®¬n, ngêi bÖnh tù sö dông thuèc kh«ng

®óng c¸ch, vÉn thêng xuyªn x¶y ra.

1.4.1.2 Thùc tr¹ng sö dông thuèc t¹i c¸c bv qu©n ®éi

vµ Bv 354.

* Thùc tr¹ng sö dông thuèc t¹i c¸c BÖnh viÖn qu©n

®éi.

Trong m« h×nh bÖnh tËt cã nhiÒu bÖnh nhiÔm khuÈn nªn

sö dông kh¸ng sinh vÉn lµ lùa chän hµng ®Çu

* Sö dông thuèc t¹i Bv 354. Bv 354 ®· x©y dùng ®îc 160 ph¸c ®å ®iÒu trÞ, dmtbv,

dùa vµo ®ã mµ B¸c sü ®· cã nh÷ng kª ®¬n hîp lý, an toµn, hiÖu qu¶ vµ gi¶m chi phÝ cho ngêi bÖnh.

1.4.2 Chu tr×nh qu¶n lý sö dông thuèc * Kª ®¬n * §ãng gãi vµ d¸n nh·n thuèc * Qu¸ tr×nh cÊp ph¸t vµ lÜnh thuèc Híng dÉn theo dâi dïng thuèc 1.4.3 C¸c nghiªn cøu vÒ qu¶n lý sö dông thuèc 1.4.3.1 T¹i BÖnh viÖn 354 §Ò tµi: “ Gãp phÇn nghiªn cøu sö dông kh¸ng sinh hîp lý an toµn hiÖu qu¶ t¹i bÖnh viÖn”. §Ò tµi cÊp ngµnh do B¸c sü Nh¹c Lai vµ céng sù thùc hiÖn * §Ò tµi “ kh¶o s¸t t×nh h×nh cung øng thuèc t¹i Bv

354, giai ®o¹n 2003 – 2005”. LuËn v¨n chuyªn khoa 1 do Hµ Quèc Dòng thùc hiÖn.

1.4.3.2 C¸c nghiªn cøu kh¸c. * §Ò tµi “ §¸nh gi¸ viÖc qu¶n lý cung øng thuèc t¹i bv ®a khoa tØnh Hµ T©y, giai ®o¹n 2001 – 2005” cña Lª Thi Thanh H¬ng.

* §Ò tµi “Nghiªn cøu, ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng cung øng thuèc t¹i khoa Dîc Bv GTVT I” cña NguyÔn ThÞ TuyÕt H¹nh.

*§Ò tµi “ T×m hiÓu thùc tr¹ng mét sè yÕu tè ¶nh hëng ®Õn cung øng thuèc t¹i Bv 105” cña Hoµng V¨n Thªm.

PhÇn II : ®èi tîng, néi dung, ph¬ng ph¸p nghiªn cøu 2. 1. §èi tîng, ®Þa ®iÓm, thêi gian nghiªn cøu 2.1.1. §èi tîng nghiªn cøu. §Ò tµi ®îc thùc hiÖn t¹i Bv 354 th«ng qua c¸c ®èi t-

îng :

- §¬n thuèc ngo¹i tró, bÖnh ¸n, dmtbv.

- C¸c tµi liÖu v¨n b¶n híng dÉn cña Bé y tÕ, Côc qu©n y,

Bv 354 cã liªn quan ®Õn, qu¶n lý sö dông thuèc.

- C¸c lo¹i sæ liªn quan ®Õn qu¶n lý sö dông thuèc

2.1.2. §Þa ®iÓm nghiªn cøu. - BÖnh viÖn 354 – Tæng côc hËu cÇn - Trung t©m §TNC Dîc - Häc ViÖn Qu©n y 2.1.3. Thêi gian nghiªn cøu. - Tõ th¸ng 2 n¨m 2010 ®Õn th¸ng 8 n¨m 2010 - Sè liÖu nghiªn cøu tõ n¨m 2007 - 2009 2.2 Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu 2.2.1Ph¬ng ph¸p håi cøu vµ tiÕn cøu 2.2.2 Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch + Ph©n tÝch vÒ nh©n lùc. + Ph©n tÝch vÒ kinh tÕ. + Ph©n tÝch vÒ ph¬ng tiÖn vËt chÊt.

2.2.3 Ph¬ng ph¸p so s¸nh. - So s¸nh danh môc thuèc bÖnh viÖn vÒ c¸c mÆt.

- So s¸nh gi÷a viÖc sö dông thuèc trªn thùc tÕ víi

c¸c quy chÕ.

- Quan s¸t trùc tiÕp c¸c ho¹t ®éng vÒ sö dông thuèc, c¸c chØ tiªu trong sö dông thuèc.

2.2.4 Cì mÉu nghiªn cøu

+Sè lîng bÖnh ¸n vµ ®¬n thuèc ®îc tÝnh theo c«ng thøc

cì mÉu trong dÞch tÔ dîc häc.

+Thay vµo c«ng thøc tÝnh ®îc n = 385 Thùc tÕ ®Ò tµi tiÕn hµnh nghiªn cøu trªn 405 ®¬n ngo¹i tró vµ 400 bÖnh ¸n.

2.2.5 Chän mÉu + §èi víi bÖnh ¸n: Sö dông kü thuËt chän mÉu hÖ thèng. Tæng sè bÖnh ¸n cña bÖnh viÖn trong 3 n¨m 2007 –

2009 lµ N, th× mçi bÖnh ¸n ®îc lÊy ra b»ng c¸ch ¸p dông kho¶ng h»ng ®Þnh k.

K=N: 400 Trong kho¶ng tõ 1 ®Õn 10 chän ngÉu nhiªn ®îc sè 5 th×

c¸c bÖnh ¸n ®îc lÊy ra cã sè thø tù lÇn lît lµ 5 +1.k, 5 +2.k, ...

+ §èi víi ®¬n thuèc: Sö dông kü thuËt chän mÉu thuËn

tiÖn.

2.3 Néi dung nghiªn cøu Néi dung nghiªn cøu cña ®Ò tµi:

- C¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông

thuèc t¹i BÖnh viÖn 354, giai ®o¹n 2007 – 2009.

- §¬n thuèc, bÖnh ¸n, qu¶n lý sö dông thuèc t¹i khoa ls,

ho¹t ®éng cña H®t&®t, ho¹t ®éng cña khoa dîc.

* Tr×nh bÇy ph©n tÝch vµ xö lý sè liÖu

- Sè liÖu ®îc sö lý vµ tr×nh bÇy b»ng phÇn mÒn:

Microsoft Excel for Windows vµ Microsoft Word for Windows.

- Ph©n tÝch sè liÖu : Dïng ph¬ng ph¸p so s¸nh, ph¬ng ph¸p m« h×nh ho¸, biÓu ®å, ®å thÞ ®Ó ph©n tÝch ®¸nh gi¸ vµ minh ho¹ vÒ c¬ cÊu nh©n lùc, t×nh h×nh sö dông thuèc, …

PhÇn III : kÕt qu¶ nghiªn cøu 3.1 M« h×nh tæ chøc, c¬ cÊu nh©n lùc cña Bv354 3.1.1 M« h×nh vµ c¬ cÊu nh©n lùc cña Bv 354

N¨m 2009

C¸n bé

Stt

Sè lîng

Tû lÖ (%)

TiÕn sü

0,56

Th¹c sü

3,64

B¸c sü chuyªn khoa cÊp I, II

B¸c sü

10,36

Cö nh©n ®iÒu dìng

1,12

1,68

Dîc sü ®¹i häc vµ sau sH

Dîc sü trung häc, dîc t¸

5,9

Y t¸ ®iÒu dìng, kü thuËt viªn trung cÊp

160

44,82

§¹i häc kh¸c

3,1

C¸n bé kh¸c

11,82

Tæng sè

357

100

- N¨m 2009 sè Bs cña bv lµ 113 chiÕm 31,56% tæng

biªn chÕ cña toµn bv (tû lÖ nµy cña Bv Giao th«ng vËn t¶i I lµ 29,1%, bv §a khoa Hµ §«ng lµ 23,2%).

-Tû lÖ y t¸ ®iÒu dìng hiÖn cã cña bv lµ 45,94% (164

nh©n viªn )

- C¸n bé y vµ dîc cã sù chªnh lÖch lín vÒ sè lîng.

3.1.2 M« h×nh tæ chøc vµ c¬ cÊu nh©n lùc khoa Dîc BÖnh viÖn 354

N¨m 2009

N¨m 2007

N¨m 2008

STT

C¸n bé

Sè lîng

Tû lÖ (%)

Dîc sü sau ®¹i

17,86

13,8

14,8

häc

Dîc sü ®¹i häc

10,7

6,89

7,4

50,0

55,17

59,2

Dîc sü trung häc

Dîc t¸

21,44

24,14

18,6

Tæng sè

100,0

- Sè lîng nh©n viªn Dîc cßn thiÕu (chiÕm 7,58% so víi sè lîng nh©n viªn toµn bv) nhng so s¸nh víi (Bv H÷u NghÞ 5%, Bv Saint Paul 4%, Bv 105 lµ 6,33%) [26 ] th× c¸n bé Dîc cña Bv 354 chiÕm mét tû lÖ cao h¬n.

- Sè lîng dsth chiÕm tØ lÖ cao nhÊt 16 ngêi

(59,2%) tæng sè nh©n viªn khoa Dîc. Ds®h vµ S®h chiÕm (28,56%) trong n¨m 2007 vµ (22, 2%) vµo n¨m 2009

3.2. KÕt qu¶ kh¶o s¸t m« h×nh bÖnh tËt cña Bv 354 B¶ng 3.4 Nh÷ng Nhãm bÖnh cã tû lÖ cao nhÊt t¹i Bv354 giai ®o¹n 2007 – 2009.

Nhãm bÖnh

Sè bÖnh nh©n

Tû lÖ %

Stt

BÖnh cña bé m¸y tiªu ho¸

5650

16,48

C¸c bÖnh cña hÖ tuÇn hoµn

4865

14,2

BÖnh nhiÔm trïng, nhiÔm ký sinh trïng

4740

13,82

C¸c bÖnh kh¸c

3718

10,84

BÖnh hÖ thÇn kinh vµ c¸c gi¸c quan

2699

7,87

C¸c bÖnh cña bé m¸y h« hÊp

2558

7,46

BÖnh x¬ng khíp, c¸c m« liªn kÕt

2547

7,43

ChÊn th¬ng, vÕt th¬ng, ngé ®éc

2120

6,2

100

Tæng ( 14 nhãm bÖnh )

34.287

3.3 KÕt qu¶ kh¶o s¸t ®¸nh gi¸ Danh môc thuèc cña

Bv354.

3.3.1 KÕt qu¶ kh¶o s¸t mét sè yÕu tè ¶nh hëng ®Õn

qu¸ tr×nh x©y dùng DMT Bv 354.

3.3.1.1 KÕt qu¶ kh¶o s¸t kinh phÝ mua thuèc, ho¸

chÊt cña Bv354

Gåm 3 nguån: - Nguån tõ Bé quèc phßng - Nguån BHYT - Nguån tõ viÖn phÝ

TriÖu ®ång

16000

14715

14000

12000

8050

10000

4150

8000

6000

2020

2055

1636.8

4000

1385.0

2042

1470.0

2000

0 N¨m 2007

N¨m 2008

N¨m 2009

BQP

BHYT

DVYT

H×nh 3.1 BiÓu ®å kinh phÝ tõ c¸c nguån cÊp cho Bv 354 mua thuèc, ho¸ chÊt qua 3 n¨m 2007 – 2009.

- Tõ b¶ng vµ biÓu ®å cho thÊy tû lÖ kinh phÝ trong 3 n¨m cña 2 ®èi tîng ( Qu©n – chÝnh s¸ch, DVYT ) thay ®æi kh«ng ®¸ng kÓ.

- Nguån tõ BHYT thay ®æi ®¸ng kÓ vµ lu«n chiÕm mét

tû lÖ cao nhÊt.

- Nguån tõ dÞch vô y tÕ chiÕm tû lÖ thÊp nhÊt vµ cã xu

híng t¨ng nhÑ.

- Nguån kinh phÝ cÊp cho bv n¨m 2009 t¨ng 243,6% so víi n¨m 2007 cho thÊy lu lîng cña bÖnh nh©n t¨ng nªn nhu cÇu sö dông thuèc, ho¸ chÊt t¨ng.

* Kinh phÝ BQP mµ trùc tiÕp lµ côc qu©n y cÊp cho Bv 354 díi hai h×nh thøc: HiÖn vËt vµ tiÒn mÆt

N¨m HiÖn vËt TiÒn mÆt Tæng

Gi¸ trÞ (triÖu Gi¸ trÞ (triÖu Gi¸ trÞ (triÖu Tû lÖ % Tû lÖ % Tû lÖ %

®ång) ®ång) ®ång)

2007 1.131 56 889 44 2.020 100

2008 1.131 55,4 911 44,6 2.042 100

2009 1.131 55 924 45 2.055 100

3.3.1.2 KÕt qu¶ kh¶o s¸t sè lît bÖnh nh©n ®Õn kh¸m

t¹i BV 354 tõ n¨m 2007 – 2009.

BiÓu ®å biÓu diÔn sè lît ngêi ®Õn kh¸m bÖnh t¹i Bv

354 qua 3 n¨m 2007 – 2009.

Sè lît ngêi

112345

120000

91442

100000

84642

65946

80000

64591

46238

60000

40000

20903

19708

20051

20000

0 N¨m 2007

N¨m 2008

N¨m 2009

Qu©n- CS

BHYT - DVYT

Toµn BV

3.3.1.3 KÕt qu¶ b×nh qu©n tiÒn thuèc cña mét ®¬n

thuèc vµ mét ngµy giêng ®iÒu trÞ. BiÓu ®å møc b×nh qu©n tiÒn thuèc/ ®¬n cña c¸c ®èi tîng vµ cho toµn Bv354

§ång

115000

120000

99000

96900

100000

78500

76400

80000

64900

56900

54700

42050

60000

44100

41200

31800

40000

20000

N¨m 2007

N¨m 2008

N¨m 2009

Qu©n - CS

BHYT

DVYT

Toµn BV

§ång

120000

106400

104500

96500

94800

100000

83100

81300

70000

80000

53900

44500

60000

38500

32300

40000

22400

20000

N¨m 2007

N¨m 2008

N¨m 2009

Qu©n - CS

BHYT DVYT

Toµn BV

H×nh 3.5 BiÓu ®å møc b×nh qu©n tiÒn thuèc/ngµy

®iÒu trÞ cña c¸c ®èi tîng vµ cña toµn Bv

3.3.2. Danh môc thuèc cña Bv 345.

Dmtbv ®îc x©y dùng mét n¨m mét lÇn vµo th¸ng 12 cuèi n¨m Chóng t«i tiÕn hµnh nghiªn cøu c¬ cÊu danh môc thuèc cña bv trong c¸c n¨m 2007- 2009 dùa vµo

- DMTCY dïng trong c¸c c¬ së kh¸m ch÷a bÖnh sè

2320 ban hµnh ngµy 19/06/2001

- DMTCY ®îc Bé y tÕ ban hµnh theo quyÕt ®Þnh sè

05/2008/Q§ - BYT ngµy 01/02/2008.

- Cã sù tham kh¶o thªm danh môc thuèc thiÕt yÕu lÇn V ban hµnh ngµy 1/7/2005 vµ danh môc thuèc chñ yÕu dïng trong c¬ së kh¸m ch÷a bÖnh ban hµnh ngµy 24/1/2005

* TØ lÖ thuèc chñ yÕu cã trong danh môc thuèc cña bÖnh viÖn:

B¶ng 3.10 Tû lÖ TCY trong DMTBV

N¨m

Thuèc trong DMTBV Thuèc chñ yÕu trong DMTBV

Sè lîng Sè lîng Tû lÖ %

2007 473 454 96,0

2008 480 464 96,8

2009 489 475 97,13

*TØ lÖ thuèc néi vµ ngo¹i trong danh môc thuèc bÖnh viÖn

Tû lÖ thuèc néi, ngo¹i trong DMT BV qua 3 n¨m tõ

2007- 2007

45.50%

54.50%

Thuèc néi Thuèc ngo¹i

- Tû lÖ thuèc néi 45,5% so Bv ®a khoa Hµ §«ng lµ thÊp h¬n ( 59,3%)[22 ], nhng vÉn cßn cao h¬n so víi chØ tiªu phÊn ®Êu cña Bé y tÕ lµ kho¶ng 40%.

- Tû lÖ thuèc néi trong DMTBV cã xu híng t¨ng qua 3

n¨m, 44,2% n¨m 2007 lªn 46,4% n¨m 2009.

* Thuèc mang tªn gèc vµ thuèc mang tªn th¬ng m¹i trong DMT dïng t¹i Bv 354.

B¶ng 3.12 tû lÖ thuèc mang tªn gèc vµ mang tªn th-

¬ng m¹i trong DMTBV

N¨m Thuèc trong Thuèc mang tªn Thuèc mang tªn th¬ng m¹i

DMTBV gèc

Sè lîng Sè lîng Tû lÖ % Sè lîng Tû lÖ %

2007 473 234 49,5 239 50,5

2008 480 248 51,7 232 48,3

2009 489 261 53,4 228 46,6

*Sù ®¸p øng cña danh môc thuèc bÖnh viÖn víi

m« h×nh bÖnh tËt

- Nhãm thuèc chiÕm tØ lÖ cao trong dmtbv lµ c¸c

nhãm: Nhãm thuèc ®iÒu trÞ ký sinh trïng, chèng nhiÔm khuÈn (19,83%), nhãm thuèc tim m¹ch (10,22%), nhãm thuèc tiªu ho¸ (9,2%)...

-Mét sè nhãm thuèc cã tû lÖ thÊp lµ: thuèc lîi

tiÓu (0,61%), thuèc ®iÒu trÞ bÖnh ®êng tiÕt niÖu (0,61% )...

* KÕt qu¶ kh¶o s¸t ph©n lo¹i thuèc theo c¸c quy chÕ qu¶n lý thuèc B¶ng 3.15: Ph©n lo¹i thuèc theo quy chÕ qu¶n lý cã trong Dmtbv

N¨m 2009

STT Nhãm thuèc

Sè lîng Tû lÖ (%)

2 Thuèc thêng 98,3 481

100 489

Tæng sè

*NhËn xÐt: - Nhãm thuèc g©y nghiÖn - híng thÇn chiÕm tØ lÖ thÊp 1,7%. (Tû lÖ nµy theo nghiªn cøu cña NguyÔn ThÞ TuyÕt H¹nh t¹i Bv Giao th«ng vËn t¶i I, n¨m 2005 lµ 2,8%).

- Theo sè liÖu thèng kª 3 n¨m sè lîng thuèc trong

t¹i Bv 354

* KÕt qu¶ kh¶o s¸t 405 ®¬n

- C¸c bÖnh lý vÒ ®êng h« hÊp, tim m¹ch, ®êng tiªu ho¸,

néi tiÕt chiÕm tû lÖ cao.

- C¸c bÖnh Ýt gÆp lµ bÖnh ngoµi da, bÖnh lý r¨ng miÖng.

* Sè thuèc trung b×nh trong mét ®¬n - Trong 405 ®¬n thuèc ®îc ph©n tÝch gåm 1202 lît thuèc ®· ®îc kª, sè thuèc trung b×nh trong mét ®¬n lµ 2,96.

- Theo nghiªn cøu cña NguyÔn ThÞ S¬n Hµ t¹i bv ®a

khoa Hµ §«ng tû lÖ nµy 3,8.

* Sè ®¬n thuèc ®Çy ®ñ c¸c quy ®Þnh theo quy chÕ B¶ng 3.18 Sè ®¬n thuèc thùc hiÖn ®óng quy chÕ

ChØ tiªu Sè lîng Tû lÖ ( %)

Sè ®¬n ®Çy ®ñ néi dung theo quy ®Þnh 393 97,04

Sè ®¬n kh«ng ®Çy ®ñ néi dung theo quy 12 2,96

®Þnh

Tæng sè ®¬n khảo s¸t 405 100

*Sè thuèc ®îc kª tªn gèc B¶ng 3.19 Sè thuèc ®îc kª tªn gèc

ChØ tiªu Sè lîng Tû lÖ ( %)

Sè thuèc ®îc kª tªn gèc 141 11,73

Tæng sè lît thuèc ®îc kª 1202 100

* Sè ®¬n thuèc cã kª thuèc thiÕt yÕu - Tû lÖ kª thuèc thiÕt yÕu cho ®¬n ngo¹i tró t¹i Bv 354 lµ 100%(phï hîp so víi khuyÕn c¸o cña WHO).

- Nghiªn cøu cña NguyÔn ThÞ S¬n Hµ t¹i Bv ®a

khoa Hµ §«ng lµ 30,4%, cßn t¹i Bv phô s¶n Hµ Néi lµ 15,1%.

* Sè ®¬n thuèc cã kª kh¸ng sinh

- Tû lÖ ®¬n thuèc cã kª kh¸ng sinh lµ 30,86% ®iÒu nµy

phï hîp víi khuyÕn c¸o cña WHO ( 20% - 30%)

- Sè ®¬n cã kª tõ 2 kh¸ng sinh trë lªn chñ yÕu ë c¸c bÖnh: viªm d¹ dµy, viªm ®êng tiÕt niÖu – sinh dôc..

* Sè ®¬n thuèc cã kª thuèc tiªm B¶ng 3.22 Sè ®¬n thuèc cã kª thuèc tiªm

ChØ tiªu Sè lîng Tû lÖ ( %)

Sè ®¬n thuèc cã kª thuèc tiªm 4 0,99

Tæng sè ®¬n kh¶o s¸t 405 100

* Sè ®¬n thuèc kh«ng phï hîp gi÷a thuèc kª trong ®¬n vµ chÈn ®o¸n bÖnh

B¶ng 3.23 Sè ®¬n thuèc kh«ng phï hîp gi÷a thuèc

kª trong ®¬n vµ chÈn ®o¸n bÖnh

ChØ tiªu Sè lîng Tû lÖ ( %)

Sè ®¬n thuèc kh«ng phï hîp gi÷a thuèc kª trong 3 0,74 ®¬n vµ chÈn ®o¸n bÖnh

Tæng sè ®¬n kh¶o s¸t 405 100

tÝch, chiÕm tû lÖ 2%.

- T¬ng t¸c chiÕm tû lÖ cao nhÊt lµ gi÷a c¸c thuèc nhãm

corticoid víi nhãm NSAID ( 50%).

- Víi sù phèi hîp thuèc kh«ng hîp lý nh thÕ nµy cña thÇy thuèc kh«ng nh÷ng g©y ¶nh hëng xÊu tíi søc kháe mµ cßn g©y l·ng phÝ ngêi bÖnh.

BÖnh ¸n néi tró

C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸

S T T

Tû lÖ %

Sè Lîng

Tæng sè mÉu nghiªn cøu

400

100

Y lÖnh dïng thuèc ®îc ghi râ rµng, ®Çy ®ñ gåm tªn thuèc, hµm lîng, liÒu

372

dïng, ®êng dïng vµ thêi gian dïng.

400

100

398

99,5

Thuèc sö dông theo ®óng ph¸c ®å ®iÒu trÞ.

396

Trong ®¬n thuèc kh«ng cã t¬ng t¸c, t¬ng kþ.

394

98,5

Gi¶i thÝch cho ngêi bÖnh thùc hiÖn y lÖnh.

394

98,5

Thuèc ®· cÊm dïng

Kª ®¬n thuèc n»m trong danh môc thuèc bÖnh viÖn.

400

100

*Tû lÖ dïng kh¸ng sinh cña 400 bÖnh ¸n

KÕt qu¶ kh¶o s¸t cho thÊy sè bªnh nh©n néi tró dïng kh¸ng sinh chiÕm tíi 73,5%. Tû lÖ nµy t¬ng ®¬ng víi nghiªn cøu cña TrÇn ThÞ Thu Thuû, NguyÔn ThÞ Ph¬ng Ch©m tû lÖ bÖnh nh©n néi tró chiÕm 77,2%, cña NguyÔn ThÞ S¬n Hµ [22] lµ 79,5%.

*C¸ch phèi hîp kh¸ng sinh

1.1%

5.4%

35.3%

58.2%

Dïng 1 kh¸ng sinh KÕt hîp 3 kh¸ng sinh

KÕt hîp 2 kh¸ng sinh KÕt hîp trªn 4 lo¹i kh¸ng sinh

*§êng dïng kh¸ng sinh. B¶ng 3.29: §êng dïng kh¸ng sinh trong bÖnh ¸n

294 bÖnh ¸n

§êng dïng

Sè lîng Tû lÖ %

Uèng 110 37,4

Tiªm 143 48,6

Phèi hîp 41 14

*Thêi gian dïng kh¸ng sinh. B¶ng 3.30: Thêi gian dïng ks trong bÖnh ¸n

Thêi gian Díi 4 ngµy 5 -7 ngµy 8 -15 ngµy Trªn 15 ngµy

Sè lîng 11 182 84 17

Tû lÖ % 3,7 62 28,6 5,7

N¨m Tæng sè lÇn duyÖt thuèc Sè lÇn sai ph¹m cña c¸c khoa Tû lÖ%

2007 4925 256 5,2

2008 4958 223 4,5

2009 5040 195 3,9

*§¸nh gi¸ thùc hiÖn qui chÕ dîc chÝnh ë khoa L©m sµng Bv 354 thùc hiÖn tèt, ®Çy ®ñ theo yªu cÇu. KÕt qu¶ chÊm ®iÓm kiÓm tra thêng ®¹t ®iÓm tèi ®a. B¶ng 3.33 C«ng t¸c kiÓm tra dîc chÝnh t¹i khoa ls

N¨m 2007 2008 2009

sµng

3.4.4 KÕt qu¶ nghiªn cøu ho¹t ®éng th«ng tin thuèc

- Ho¹t ®éng th«ng tin thuèc cña khoa Dîc Bv 354 cha ®- îc thêng xuyªn

- C¸c th«ng tin nµy thêng ®îc ®a ra trong c¸c buæi giao ban hµng ngµy

- C¸c ®¬n vÞ th«ng tin thuèc cßn mang tÝnh chÊt thô ®éng

phÇn iv : kÕt luËn vµ kiÕn nghÞ

viÖn 354.

- Khoa Dîc BÖnh viÖn 354 cã 6 Dîc sü ®¹i häc vµ sau

®¹i häc.

- Tû lÖ Dîc sü ®¹i häc/ B¸c sü lµ 1/19 n¨m 2009; Tû lÖ nh©n lùc khoa Dîc trªn tæng biªn chÕ lµ 7,8% n¨m 2009 ®Òu thÊp h¬n tiªu chuÈn chung cña Bé y tÕ vµ biÖn chÕ cña bÖnh viÖn Qu©n ®éi h¹ng B.

4.1.2 VÒ danh môc thuèc cña Bv 354.

Dmt cña Bv 354 ®· b¸m s¸t yªu cÇu thùc tÕ cña bv.

- Dmtbv ®îc rµ so¸t sña ®æi vµ bæ sung hµng n¨m - Nguån kinh phÝ mua thuèc tõ 3 nguån - N¨m 2009 sè thuèc chñ yÕu chiÕm 97,13%, thuèc néi

chiÕm 46,4%, thuèc mang tªn gèc 53,4%

- Nh÷ng nhãm thuèc chiÕm tû lÖ cao trong DMTBV (n¨m 2009) lµ Thuèc ®iÒu trÞ ký sinh trïng,chèng nhiÔm khuÈn ( 19,83 % ), Thuèc tim m¹ch (10,22%), Thuèc ®êng tiªu ho¸ (9,2%)..®iÒu nµy hoµn toµn phï hîp víi MHBT cña Bv 354.

4.1.3 Ho¹t ®éng gi¸m s¸t viÖc sö dông thuèc

t¹i Bv 354.

4.1.3.1 ViÖc kª ®¬n. * §¬n thuèc ngo¹i tró. C«ng t¸c qu¶n lý thùc hiÖn qui chÕ kª ®¬n vµ b¸n thuèc theo ®¬n bíc bíc ®Çu ®· ®îc thùc hiÖn kh¸ tèt tû lÖ thuèc thiÕt yÕu trong ®¬n lµ 100%, sè ®¬n thùc hiÖn ®óng qui ®Þnh 97,04%, tuy nhiªn vÉn cßn tån t¹i nh sè thuèc ®îc kª tªn gèc vÉn cßn thÊp (11,73%), Sè ®¬n thuèc kh«ng phï hîp gi÷a thuèc kª trong ®¬n vµ chÈn ®o¸n bÖnh (0,74%).

- 100% bÖnh ¸n kª ®¬n thuèc trong DMTBV, Cã 93% Y

lÖnh dïng thuèc ghi râ rµng, ®Çy ®ñ.

- VÉn cßn 1% ®¬n thuèc néi tró c¸c B¸c sü kh«ng dïng

theo ph¸c ®å ®iÒu trÞ.

-VÉn cßn hiÖn tîng l¹m dông kh¸ng sinh (5,7%) dïng trªn 15 ngµy, phèi hîp trªn 4 kh¸ng sinh (1,1%).

* ViÖc cung øng thuèc cho bÖnh nh©n néi tró. - CÊp ph¸t, duyÖt thuèc, híng dÉn sö dông cho bÖnh nh©n néi tró thùc hiÖn ®óng qui tr×nh

- VÉn cßn nh÷ng tån t¹i trong viÖc cung øng

thuèc cho bÖnh nh©n néi tró thÓ hiÖn ë kÕt qu¶ duyÖt thuèc cña khoa Dîc, n¨m 2009 sai ph¹m cña c¸c khoa l©m sµng lµ 3,9% trªn tæng sè lÇn duyÖt thuèc trong n¨m

4.1.3.2 C«ng t¸c th«ng tin thuèc trong bÖnh viÖn

Bíc ®Çu ®· triÓn khai ®îc c«ng t¸c th«ng tin thuèc trong bÖnh viÖn vµ thu ®îc kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh.

dîc bÖnh viÖn

4.2.2 KiÕn nghi víi BÖnh viÖn 354. - CÇn cã chÝnh s¸ch thu hót Dîc sü ®¹i häc cho khoa D- îc, cã kÕ ho¹ch tuyÓn chän, ®µo t¹o Dîc sü l©m sµng ®Ó ®¸p øng nhiÖm vô cña khoa Dîc

- T¨ng cêng tuyªn truyÒn khuyÕn khÝch sö dông thuèc néi trong ®¬n thuèc ®Ó gi¶m chi phÝ ®iÒu trÞ vµ h¹n chÕ t×nh tr¹ng l¹m dông thuèc.

- C¶i tiÕn vµ øng dông tin häc trong qu¶n lý cÊp ph¸t vµ

sö dông thuèc.

Luận văn Thạc sĩ Dược học: Khảo sát công tác quản lý sử dụng thuốc tại bệnh viện 354, giai đoạn 2007 - 2009 - HV Quân Y

kh¶o s¸t c«ng t¸c qu¶n lý sö dông thuèc t¹i bÖnh viÖn 354, giai ®o¹n 2007-2009

C¸n bé híng dÉn khoa häc: TS Phan V¨n B×nh Hà Néi -2010

- V× vËy, xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu thùc tÕ ®ã chóng t«i ®· lùa chän ®Ò tµi “Kh¶o s¸t c«ng t¸c qu¶n lý sö dông thuèc t¹i Bv354, giai ®o¹n 2007 - 2009 ” nh»m thùc hiÖn c¸c môc tiªu sau: 1. Kh¶o s¸t c¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý sö

dông thuèc t¹i BV354, giai ®o¹n 2007 – 2009.

2. Ph©n tÝch ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n lý sö dông thuèc cña bv

giai ®o¹n 2007 – 2009.

354.

1.1.1. Chøc n¨ng nhiÖm vô cña bv 354. Kh¸m ch÷a bÖnh, phßng chèng bÖnh, ®µo t¹o, nghiªn cøu khoa häc, chØ ®¹o tuyÕn, s½n sµng thu dung cÊp cøu hµng lo¹t, qu¶n lý kinh tÕ bÖnh viÖn.

1.1.2 M« h×nh tæ chøc cña Bv 354. 1.1.2.1 Tæ chøc biªn chÕ Bv 354 Gđbv lµ ngêi l·nh ®¹o vµ ®iÒu hµnh cao nhÊt trong bÖnh

M« h×nh tæ chøc cña BÖnh viÖn 354 ®îc tr×nh bµy ë

phô lôc 1

1.1.2.2 Héi ®ång thuèc vµ ®iÒu trÞ * NhiÖm vô: - X©y dùng danh môc thuèc - Gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn qui chÕ. - Theo dâi ph¶n øng cã h¹i vµ rót kinh nghiÖm c¸c sai

* Tæ chøc: Héi ®ång thuèc vµ ®iÒu trÞ gåm 13 ngêi

1.1.3 VÞ trÝ chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña khoa Dîc bv 354

NhiÖm vô c¬ b¶n cña khoa dîc trong bv

1.2 M« h×nh bÖnh tËt BÖnh tËt lµ t×nh tr¹ng mÊt c©n b»ng vÒ thÓ x¸c vµ tinh thÇn díi t¸c ®éng cña mét lo¹t c¸c yÕu tè ngo¹i m« vµ néi m« lªn con ngêi.

1.2.1 M« h×nh bÖnh tËt ë ViÖt Nam.

1.2.2 M« h×nh bÖnh tËt ë bÖnh viÖn. Trªn thÕ giíi vµ ë ViÖt Nam cã hai lo¹i m« h×nh bÖnh tËt bÖnh viÖn: M« h×nh bÖnh tËt cña bÖnh viÖn ®a khoa vµ m« h×nh bÖnh tËt cña bÖnh viÖn chuyªn khoa.

1.3 Danh môc thuèc 1.3.1 Danh môc thuèc thiÕt yÕu. “Dmtty lµ danh môc nh÷ng lo¹i thuèc tho¶ m·n nhu cÇu

1.3.2 Danh môc thuèc chñ yÕu. DMTCY yÕu míi nhÊt ®· ®îc Bé y tÕ ban hµnh theo

1.3.3 Danh môc thuèc cña bÖnh viÖn. Dmtbv : -Lµ danh môc nh÷ng lo¹i thuèc cÇn thiÕt tho¶ m·n nhu cÇu kh¸m bÖnh, ch÷a bÖnh

-Thùc hiÖn y häc dù phßng cña bÖnh viÖn, phï hîp víi m« h×nh bÖnh tËt, kÜ thuËt ®iÒu trÞ vµ b¶o qu¶n, kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña tõng bÖnh viÖn vµ kh¶ n¨ng chi tr¶ cña ngêi bÖnh

1.4 VÊn ®Ò qu¶n lý sö dông thuèc 1.4.1 Thùc tr¹ng sö dông thuèc hiÖn nay 1.4.1.1 Thùc tr¹ng sö dông thuèc t¹i bÖnh viÖn

- ViÖt nam lµ níc mµ bÖnh nhiÔm trïng vÉn chiÕm tØ lÖ cao trong m« h×nh bÖnh tËt.

-Chi phÝ dµnh cho kh¸ng sinh lµ t¬ng ®èi cao.

- ViÖc kª ®¬n, ngêi bÖnh tù sö dông thuèc kh«ng

®óng c¸ch, vÉn thêng xuyªn x¶y ra.

1.4.1.2 Thùc tr¹ng sö dông thuèc t¹i c¸c bv qu©n ®éi

vµ Bv 354.

®éi.

* Sö dông thuèc t¹i Bv 354. Bv 354 ®· x©y dùng ®îc 160 ph¸c ®å ®iÒu trÞ, dmtbv,

354, giai ®o¹n 2003 – 2005”. LuËn v¨n chuyªn khoa 1 do Hµ Quèc Dòng thùc hiÖn.

1.4.3.2 C¸c nghiªn cøu kh¸c. * §Ò tµi “ §¸nh gi¸ viÖc qu¶n lý cung øng thuèc t¹i bv ®a khoa tØnh Hµ T©y, giai ®o¹n 2001 – 2005” cña Lª Thi Thanh H¬ng.

* §Ò tµi “Nghiªn cøu, ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng cung øng thuèc t¹i khoa Dîc Bv GTVT I” cña NguyÔn ThÞ TuyÕt H¹nh.

*§Ò tµi “ T×m hiÓu thùc tr¹ng mét sè yÕu tè ¶nh hëng ®Õn cung øng thuèc t¹i Bv 105” cña Hoµng V¨n Thªm.

PhÇn II : ®èi tîng, néi dung, ph¬ng ph¸p nghiªn cøu 2. 1. §èi tîng, ®Þa ®iÓm, thêi gian nghiªn cøu 2.1.1. §èi tîng nghiªn cøu. §Ò tµi ®îc thùc hiÖn t¹i Bv 354 th«ng qua c¸c ®èi t-

2.2.3 Ph¬ng ph¸p so s¸nh. - So s¸nh danh môc thuèc bÖnh viÖn vÒ c¸c mÆt.

- So s¸nh gi÷a viÖc sö dông thuèc trªn thùc tÕ víi

c¸c quy chÕ.

- Quan s¸t trùc tiÕp c¸c ho¹t ®éng vÒ sö dông thuèc, c¸c chØ tiªu trong sö dông thuèc.

2.2.4 Cì mÉu nghiªn cøu

2.2.5 Chän mÉu + §èi víi bÖnh ¸n: Sö dông kü thuËt chän mÉu hÖ thèng. Tæng sè bÖnh ¸n cña bÖnh viÖn trong 3 n¨m 2007 –

2.3 Néi dung nghiªn cøu Néi dung nghiªn cøu cña ®Ò tµi:

* Tr×nh bÇy ph©n tÝch vµ xö lý sè liÖu

PhÇn III : kÕt qu¶ nghiªn cøu 3.1 M« h×nh tæ chøc, c¬ cÊu nh©n lùc cña Bv354 3.1.1 M« h×nh vµ c¬ cÊu nh©n lùc cña Bv 354

3.1.2 M« h×nh tæ chøc vµ c¬ cÊu nh©n lùc khoa Dîc BÖnh viÖn 354

N¨m 2009

- Sè lîng nh©n viªn Dîc cßn thiÕu (chiÕm 7,58% so víi sè lîng nh©n viªn toµn bv) nhng so s¸nh víi (Bv H÷u NghÞ 5%, Bv Saint Paul 4%, Bv 105 lµ 6,33%) [26 ] th× c¸n bé Dîc cña Bv 354 chiÕm mét tû lÖ cao h¬n.

- Sè lîng dsth chiÕm tØ lÖ cao nhÊt 16 ngêi

(59,2%) tæng sè nh©n viªn khoa Dîc. Ds®h vµ S®h chiÕm (28,56%) trong n¨m 2007 vµ (22, 2%) vµo n¨m 2009

3.2. KÕt qu¶ kh¶o s¸t m« h×nh bÖnh tËt cña Bv 354 B¶ng 3.4 Nh÷ng Nhãm bÖnh cã tû lÖ cao nhÊt t¹i Bv354 giai ®o¹n 2007 – 2009.

3.3 KÕt qu¶ kh¶o s¸t ®¸nh gi¸ Danh môc thuèc cña

Bv354.

3.3.1 KÕt qu¶ kh¶o s¸t mét sè yÕu tè ¶nh hëng ®Õn

qu¸ tr×nh x©y dùng DMT Bv 354.

3.3.1.1 KÕt qu¶ kh¶o s¸t kinh phÝ mua thuèc, ho¸

chÊt cña Bv354

TriÖu ®ång

16000

14715

14000

12000

8050

10000

4150

8000

6000

2020

2055

1636.8

4000

1385.0

2042

1470.0

2000

0

N¨m 2007

N¨m 2008

N¨m 2009

Sè lît ngêi