BỘ GIÁO D C VÀ ĐÀO T O

ƯỜ

Ạ Ọ

ƯƠ

TR

NG Đ I H C NGO I TH

NG

LU N VĂN TH C SĨ

Ấ ƯỢ

GI I PHÁP NÂNG CAO CH T L

Ị NG D CH V

ƯƠ

THANH TOÁN C A NGÂN HÀNG TH

NG M I

Ổ Ầ

Ầ Ư

C  PH N Đ U T  VÀ PHÁT TRI N VI T NAM

Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng

Ị Ồ

NGUY N TH  H NG NG C

ộ Hà N i ­ 2017

Ờ L I CAM ĐOAN

ậ ả ấ ượ Tôi xin cam đoan Lu n văn “Gi i pháp nâng cao ch t l ị ng d ch v ụ

ầ ư ủ ể ệ là công thanh toán c a Ngân hàng TMCP Đ u t và Phát tri n Vi t Nam”

ố ệ ủ ứ ậ ượ ử ụ trình nghiên c u c a riêng tôi. Các s  li u trong lu n văn đ c s  d ng trung

ượ ế ừ ể ừ ẫ ệ ạ ự th c, đ c trích d n và có tính k  th a, phát tri n t các tài li u, t p chí, các

ứ ượ ố ả công trình nghiên c u đã đ c công b , các websites…Các gi i pháp nêu trong

ậ ượ ừ ữ ự ễ ơ ở ứ ậ lu n văn đ c rút ra t nh ng c  s  lý lu n và quá trình nghiên c u th c ti n.

ộ Hà N i, ngày 27 tháng 4 năm 2017

ả ậ Tác gi lu n văn

Ờ Ả Ơ L I C M  N

ớ ề ậ ạ ả ấ ượ Lu n văn th c sĩ v i đ  tài “Gi i pháp nâng cao ch t l ị ng d ch v ụ

ầ ư ủ ể ệ là k t quế ả thanh toán c a Ngân hàng TMCP Đ u t và Phát tri n Vi t Nam”

ỡ ộ ố ắ ừ ự ủ ả ủ c a quá trình c  g ng không ng ng c a b n thân và s  giúp đ , đ ng viên khích

ệ ầ ạ ồ ườ ế ệ ủ l c a th y cô, b n bè đ ng nghi p và ng i thân. Qua trang vi ử   t này, tôi xin g i

ườ ọ ậ ỡ ờ ờ ả ơ ớ l i c m  n t ữ i nh ng ng ứ   i đã giúp đ  tôi trong th i gian h c t p – nghiên c u

ọ ừ khoa h c v a qua.

ỏ ế ơ ắ ớ ườ ạ ọ Tôi xin bày t lòng bi t  n sâu s c t ầ i các th y cô Tr ạ   ng Đ i h c Ngo i

ươ ạ ọ ề ệ ạ th ng, Khoa Sau Đ i h c, Khoa Tài chính Ngân hàng đã t o đi u ki n cho tôi

ố ọ ủ ứ ệ ặ ệ hoàn thành t t công vi c nghiên c u khoa h c c a mình. Đ c bi t, tôi xin g i l ử ờ   i

ấ ớ ệ ọ ị ả ơ c m  n chân thành nh t t i PGS.TS Th nh Văn Vinh (H c vi n Tài chính), ng ườ   i

ướ ỉ ả ậ ự ẫ ố đã quan tâm, h ệ   ng d n và ch  b o t n tình trong su t quá trình tôi th c hi n

ậ lu n văn này.

ố ỏ ế ơ ố ớ ồ ệ ạ Cu i cùng, tôi xin bày t lòng bi t  n đ i v i đ ng nghi p t i Ngân hàng

ầ ư ể ệ ề ệ ạ ỡ ố TMCP Đ u t và Phát tri n Vi t Nam đã t o đi u ki n giúp đ  tôi trong su t quá

ậ ố ệ ụ ụ ứ ậ trình thu th p s  li u, báo cáo ph c v  công tác nghiên c u lu n văn.

Hà N i, ngày 27 tháng 4 năm 2017 ả ậ lu n văn Tác gi

Ụ Ụ M C L C

Ữ Ế Ắ DANH MỤC CÁC CH  VI T T T

ề ự ộ ATM Máy rút ti n t đ ng (Automatic Teller Machine)

CNTT ệ Công ngh  thông tin

CN Chi nhánh

ị ĐCTC ế Đ nh ch  tài chính

ể ị ĐGD Đi m giao d ch

KBNN ạ Kho b c Nhà n ướ c

ư ụ L/C Th  tín d ng (Letter of Credit)

NHNN Ngân hàng Nhà n cướ

ươ NHTM Ngân hàng th ạ ng m i

ự ế NHTVTT Ngân hàng thành viên tr c ti p

NHTVGT Ngân hàng thành viên gián ti pế

PGD Phòng giao d chị

ẻ ấ ậ POS Máy ch p nh n thanh toán th  (Point of Sale)

ỹ ế QTK Qu  ti ệ t ki m

ề ử TGTT Ti n g i thanh toán

TK Tài kho nả

TTSP Thanh toán song ph ngươ

TTĐP Thanh toán đa ph ngươ

Ủ UNC ệ y nhi m chi

Ủ UNT ệ y nhi m thu

Ả Ụ DANH M C B NG

Ụ Ơ Ồ DANH M C S  Đ

Ứ Ắ Ậ Ả Ế TÓM T T K T QU  NGHIÊN C U LU N VĂN

ậ ả ấ ượ ụ ủ ị “Gi i pháp nâng cao ch t l ng d ch v  thanh toán c a Ngân Lu n văn

ầ ư ể ệ ề ớ hàng TMCP Đ u t và Phát tri n Vi t Nam” là đ  tài không m i. Tuy nhiên,

ỗ ự ủ ả ố ắ ữ ư ể ạ ỉ ằ b ng n  l c c a mình, tác gi ế ồ    đã c  g ng ch  ra nh ng  u đi m và h n ch  t n

ệ ố ạ ầ ư ể ạ t i trong h  th ng thanh toán t i Ngân hàng TMCP Đ u t và Phát tri n Vi ệ   t

ờ ư ồ ả ự ễ ơ ớ Nam, đ ng th i đ a ra gi i pháp có ý nghĩa th c ti n h n so v i các công trình

ứ ề ướ nghiên c u cùng đ  tài tr c đây.

ầ ư ụ ủ ị ể Theo đó, d ch v  thanh toán c a Ngân hàng TMCP Đ u t và Phát tri n Vi ệ   t

ề ư ớ ị ủ ể ấ ư   ụ Nam có r t nhi u  u đi m so v i d ch v  thanh toán c a các ngân hàng khác nh :

ươ ứ ủ ệ ệ ẻ ạ các ph ủ ng th c thanh toán đa d ng (séc,  y nhi m chi,  y nhi m thu, th , th ư

ả ệ ố ụ ệ tín d ng); các kênh thanh toán phong phú, hi u qu  (h  th ng thanh toán song

ươ ươ ệ ố ệ ử ệ ố ph ng/đa ph ng, h  th ng đi n t ừ    liên ngân hàng, h  th ng thanh toán bù tr ,

ụ ị ượ ự ệ ố h  th ng SWIFT, d ch v  Western Union); quy trình thanh toán đ ệ   c th c hi n

ướ ơ ướ ớ ơ ở ậ ấ ỹ ậ theo h ả ng đ n gi n hóa, h ng t ệ   i khách hàng; c  s  v t ch t k  thu t hi n

ụ ươ ị ố ạ ấ ượ ự ộ ạ đ i; phí d ch v  t ng đ i c nh tranh; đ i ngũ nhân s  có ch t l ng cao, k ỹ

năng t t…ố

ự ế ặ ậ ộ ố ồ ạ ấ ụ ị M c dù v y, trên th c t còn cho th y m t s  t n t i trong d ch v  thanh

ầ ư ủ ể ệ ư ỷ ệ toán c a Ngân hàng TMCP Đ u t và Phát tri n Vi t Nam nh : t l thanh toán

ướ ủ ệ ằ ấ séc có xu h ả ng gi m, t ỷ ệ  l ạ ộ    thanh toán b ng  y nhi m thu còn th p, ho t đ ng

ư ươ ẻ ể ớ ề ứ ị thanh toán th  phát tri n ch a t ng x ng v i ti m năng, giao d ch thanh toán

ỗ ư ậ ờ ị ủ c a ngân hàng còn phát sinh l ấ   i, làm ch m th i gian giao d ch cũng nh  gây m t

ề ơ ni m tin n i khách hàng…

ơ ở ữ ế ả ộ ố ả ề ạ Trên c  s  nh ng h n ch  nêu trên, tác gi ấ  đã đ  xu t m t s  gi i pháp

ấ ượ ằ ụ ạ ị ầ ư nh m nâng cao ch t l ng d ch v  t i Ngân hàng TMCP Đ u t ể    và Phát tri n

ệ ụ ể ư ẩ ẻ ứ ự ễ ạ Vi ụ   t Nam có ý nghĩa th c ti n. C  th  nh : đ y m nh thanh toán th ,  ng d ng

ạ ộ ệ ườ ư ấ công ngh  thông tin vào ho t đ ng thanh toán, tăng c ng công tác t v n và

ả ườ ế chăm   sóc   khách   hàng,   c i   ti n   quy   trình   thanh   toán,   tăng   c ng   công   tác

ế ớ ứ ệ ẩ ạ ả   Marketing, hay đ y m nh liên k t v i các ngân hàng trong vi c cung  ng s n

ấ ượ ụ ẩ ị ự ồ ph m d ch v  thanh toán, nâng cao ch t l ng ngu n nhân l c…

ứ ữ ể ế ậ ỏ Trong quá trình nghiên c u, lu n văn không th  tránh kh i nh ng thi u sót,

ả ấ ậ ượ ự ừ ầ tác gi r t mong nh n đ ả c s  thông c m và góp ý t Quý th y cô.

10

M  Đ UỞ Ầ

1. Tính c p thi

ấ ế ủ ề t c a đ  tài

ự ệ ấ ọ ố ệ   Năm 2017 có ý nghĩa r t quan tr ng, là năm then ch t trong vi c th c hi n

ể ạ ế ộ ữ ạ ế k  ho ch phát tri n kinh t ­ xã h i 5 năm 2016 – 2020 . Bên c nh nh ng y u t ế ố

ậ ợ ể ế ề ế ế ụ thu n l i cho phát tri n kinh t ­ xã h i ộ  (n n kinh t ụ ồ  ti p t c ph c h i, tình hình

ế ơ ả ổ ạ ị ượ ể ề kinh t vĩ mô c  b n  n đ nh, l m phát đ c ki m soát... ) cũng còn nhi u khó

ộ ớ ề ệ ấ ổ ề ứ khăn, thách th c tác đ ng t i n n kinh t ế Vi t Nam (n ị   ữ h ng b t  n v  chính tr ,

ự ủ ề ộ ổ ấ xung đ t khu v c, tranh ch p ch  quy n lãnh th  trên Bi ển Đông;  ch t l ấ ượ   ng

ưở ứ ạ ủ ề ế ể ứ ữ tăng tr ng, s c c nh tranh c a n n kinh t còn th ấp…). Đ  đ ng v ng trong

ươ ệ ả ộ ả tình hình này, các ngân hàng th ạ ng m i Vi t Nam bu c ph i tìm gi i pháp và

ướ ứ ạ ữ ể ề ừ h ng đi cho mình đ  nâng cao s c c nh tranh b n v ng. Khi doanh thu t ạ    ho t

ướ ụ ệ ể ầ ả ị ụ ộ đ ng tín d ng có xu h ng gi m d n thì vi c phát tri n các d ch v  ngân hàng,

ụ ọ ị trong đó có d ch v  thanh toán đóng vai trò quan tr ng, có tính chi n l ế ượ ố ớ   c đ i v i

ể ủ ỗ ự s  phát tri n c a m i ngân hàng.

ượ ậ ươ ạ ổ ầ ư ầ Đ c thành l p năm 1957, Ngân hàng th ng m i c  ph n Đ u t và Phát

ệ ạ ộ ử ấ ờ ị ể tri n Vi t Nam (BIDV) là ngân hàng có l ch s  ho t đ ng lâu đ i nh t trong h ệ

ố ổ ứ ụ ệ th ng các t ch c tín d ng Vi ồ ắ   ạ ộ t Nam. Qua 60 năm ho t đ ng, BIDV đã b i đ p

ế ố ữ ả ề ề ộ ữ ề ề ể và gia tăng nh ng y u t phát tri n b n v ng c  v  b  r ng, chi u sâu, c  v ả ề

ạ ộ ớ ị ạ ướ ẹ ả ự quy mô, ph m vi và lĩnh v c ho t đ ng. V i đ nh h ng thu h p kho ng cách

ế ớ ế ể ớ v i các ngân hàng tiên ti n trên th  gi ệ i, BIDV đã hoàn thi n, phát tri n và nâng

ấ ượ ụ ố ụ ụ ị ấ ầ cao ch t l ằ ng d ch v  nh m ph c v  t ồ   ủ t nh t nhu c u c a khách hàng đ ng

ặ ả ạ ờ ệ ị th i duy trì kh  năng c nh tranh, đ c bi ụ t là d ch v  thanh toán.

ứ ậ ượ ầ ủ ề ấ ọ ả Nh n th c đ c t m quan tr ng c a v n đ  nói trên, tác gi ọ   ự  xin l a ch n

ả ấ ượ ủ ụ ị ề đ  tài “Gi i pháp nâng cao ch t l ng d ch v  thanh toán c a Ngân hàng

2. Tình hình nghiên c uứ

ầ ư ể ệ TMCP Đ u t và Phát tri n Vi t Nam”.

ự ễ ấ ợ ủ ươ ệ Th c ti n cho th y, l ệ ử ụ i ích c a vi c s  d ng các ph ng ti n thanh toán

11

ở ự ệ ợ ề ặ không dùng ti n m t là khá rõ ràng b i s  ti n l ộ   ấ i và chi phí th p cho xã h i.

ầ ổ ố ệ Theo Công ty c  ph n Thanh toán qu c gia Vi ổ   t Nam (NAPAS) năm 2016, t ng

ạ ị ị ỷ ồ ưở ệ ố giá tr  giao d ch qua h  th ng này đ t 320.000 t đ ng, tăng tr ớ   ng 50% so v i

ể ỷ ọ ề ặ ị ị ự ị năm 2015. S  d ch chuy n t tr ng giao d ch ti n m t sang giao d ch thanh toán

ự ự ệ ố ề ặ ộ ị ườ không dùng ti n m t th c s  là m t tín hi u t t cho th  tr ệ   ng. Theo đó, vi c

ấ ượ ụ ủ ị ừ ượ nâng cao ch t l ng d ch v  thanh toán c a ngân hàng t lâu đã đ c quan tâm

ứ ề ấ ộ ố ề ọ ượ ự chú tr ng. M t s  công trình nghiên c u v  v n đ  này đã đ ư ệ c th c hi n nh :

ặ ạ ụ ể ề ị “Phát tri n d ch v  thanh toán không dùng ti n m t t i Ngân ậ ­ Lu n văn

ầ ư ể ệ hàng TMCP Đ u t và Phát tri n Vi t Nam – Chi nhánh Thái Nguyên” ủ c a tác

ả ị gi Lã Th  Kim Anh (2015);

ộ ố ả ấ ượ “M t s  gi i pháp nâng cao ch t l ng thanh toán không dùng ậ ­ Lu n văn

ặ ạ ề ệ ể ti n m t t i chi nhánh Ngân hàng TMCP Nông nghi p và Phát tri n nông thôn

ả ươ ủ ỉ t nh Thái Nguyên” ủ c a tác gi Hoàng Ph ng Th y (2012);

ả ấ ượ ụ ị ạ “Gi i pháp nâng cao ch t l ng d ch v  thanh toán t i Ngân ậ ­ Lu n văn

ệ ề ệ ậ ộ ộ hàng liên doanh Lào – Vi t – Chi nhánh Hà N i trong đi u ki n h i nh p kinh t ế

ả qu c t ” ủ ố ế c a tác gi Khamsaveng Keoboualapha (2008);

ả ấ ượ ằ “Gi i pháp nh m nâng cao ch t l ng thanh toán không dùng ậ ­ Lu n văn

ặ ạ ề ươ ự ư ti n m t t i chi nhánh Ngân hàng Công Th ng khu v c II – Hai Bà Tr ng – Hà

ả ễ ủ N i” ộ c a tác gi ư  Nguy n Nh  Mai (2004).

ữ ự ự ề ỉ ư ạ   ạ Nh ng đ  tài trên đã ch  ra th c tr ng, đánh giá thành t u cũng nh  h n

ế ủ ặ ạ ụ ề ị ch  c a d ch v  thanh toán không dùng ti n m t t i các ngân hàng, qua đó đ ề

ộ ố ả ấ ụ ể xu t m t s  gi ị i pháp phát tri n d ch v  thanh toán .  Tuy   nhiên,   các   phân  tích,

ả ế ặ ồ đánh giá và các gi ờ   i pháp còn chung chung, mang n ng tính lý thuy t, đ ng th i

ờ ạ ứ ự ệ ờ ậ   th i gian th c hi n nghiên c u cũng khá lâu, không mang tính th i đ i. Vì v y,

ứ ữ ứ ệ ỉ ị nh ng công trình nghiên c u trên ch  có giá tr  làm tài li u trong nghiên c u và

ớ ệ ạ ờ ố ả tham kh o. Cho t ể i th i đi m hi n t ế ị i, ngay sau khi Quy t đ nh s  2545/QĐ­TTg

ủ ướ ủ ượ ủ c a Th  t ng chính ph  đ ề ệ   c ban hành vào ngày 30 tháng 12 năm 2016 v  vi c

ặ ạ ệ ề ể ề ệ Phê duy t Đ  án phát tri n thanh toán không dùng ti n m t t i Vi t Nam giai

12

ạ ề ệ ư ứ ộ đo n 2016 – 2020 , thì ch a có m t công trình nghiên c u nào v  vi c nâng cao

ấ ượ ặ ạ ụ ề ị ch t l ng d ch v  thanh toán không dùng ti n m t t i Ngân hàng TMCP Đ u t ầ ư

ể ệ ượ ự ệ ả ượ ự ề và Phát tri n Vi t Nam đ c th c hi n. Do đó, tác gi xin đ ọ c l a ch n đ  tài

ấ ượ ụ ị ạ ầ ư “Nâng cao ch t l ng d ch v  thanh toán t i Ngân hàng TMCP Đ u t và Phát

ệ ổ ậ ỹ ớ ứ ể ạ ể tri n Vi t Nam” đ  nghiên c u trong khuôn kh  lu n văn th c s  v i mong

ố ớ ấ ượ ư ề ơ mu n mang t i cái nhìn bao quát nh ng cũng sâu sát h n v  ch t l ị ng d ch v ụ

ạ ờ ỳ ổ ệ ớ thanh toán t i Ngân hàng BIDV trong th i k  đ i m i hi n nay.

3. M c đích nghiên c u

ụ ứ

ấ ượ ứ ụ ề ằ ị Đ  tài nghiên c u nh m m c đích nâng cao ch t l ụ ng d ch v  thanh toán

ầ ư ể ệ ạ t i Ngân hàng TMCP Đ u t và Phát tri n Vi t Nam.

4. Đ i t

4.1.

ố ượ ứ ạ ng và ph m vi nghiên c u

ố ượ ấ ượ ứ ụ ị ạ Đ i t ng nghiên c u: ch t l ng d ch v  thanh toán t i ngân hàng

4.2.

ươ ạ th ng m i.

ổ ủ ứ ậ ậ ạ Ph m vi nghiên c u: Trong khuôn kh  c a lu n văn, lu n văn ch ỉ

ớ ạ ấ ượ ứ ụ ị ạ gi i h n nghiên c u ch t l ng d ch v  thanh toán t i Ngân hàng TMCP Đ u t ầ ư

ể ệ và Phát tri n Vi ạ t Nam giai đo n 2014 – 2016.

ứ ệ ụ 5. Nhi m v  nghiên c u

ứ ơ ở ề ấ ượ ậ ụ ủ ị ­ Nghiên c u c  s  lý lu n v  ch t l ng d ch v  thanh toán c a ngân hàng

ươ ạ th ng m i.

ấ ượ ự ề ạ ủ ụ ị ­ Phân tích th c tr ng v  ch t l ng d ch v  thanh toán c a Ngân hàng

ầ ư ể ệ TMCP Đ u t và Phát tri n Vi t Nam.

ề ả ấ ượ ụ ị ạ ấ ­ Đ  xu t các gi i pháp nâng cao ch t l ng d ch v  thanh toán t i Ngân

ầ ư ể ệ hàng TMCP Đ u t và Phát tri n Vi t Nam.

6. Ph

ươ ứ ng pháp nghiên c u

­ Ph

ươ ố ng pháp th ng kê

­ Ph

ươ ợ ổ ng pháp t ng h p

13

­ Ph

ươ ng pháp phân tích, so sánh

7. C u trúc c a lu n văn

ủ ấ ậ

ở ầ ụ ế ệ ả ậ ầ ụ   Ngoài các ph n m  đ u, k t lu n, danh m c tài li u tham kh o, danh m c

ữ ế ắ ồ ơ ồ ụ ả ụ ụ ủ ể ộ ch  vi t t ậ   t, danh m c b ng, bi u đ , s  đ , m c l c, n i dung chính c a lu n

ượ ể ệ ở ươ văn đ c th  hi n ba ch ng sau đây:

ươ ơ ở ấ ượ ề ậ ụ ủ ị Ch ng 1: C  s  lý lu n v  ch t l ng d ch v  thanh toán c a ngân hàng

ươ ạ th ng m i;

ươ ấ ượ ự ạ ụ ủ ị Ch ng   2:   Th c   tr ng   ch t   l ng   d ch   v   thanh   toán   c a   Ngân   hàng

ầ ư ể ệ TMCP Đ u t và Phát tri n Vi t Nam;

ươ ả ấ ượ ụ ủ ị Ch ng 3: Gi i pháp nâng cao ch t l ng d ch v  thanh toán c a Ngân

ầ ư ể ệ hàng TMCP Đ u t và Phát tri n Vi t Nam.

14

ƯƠ CH NG 1

Ơ Ở Ấ ƯỢ Ề Ụ Ị Ậ C  S  LÝ LU N V  CH T L Ủ   NG D CH V  THANH TOÁN C A

ƯƠ NGÂN HÀNG TH Ạ NG M I

1.1. T ng quan v  d ch v  thanh toán c a ngân hàng th

ề ị ụ ủ ổ ươ ạ ng m i

1.1.1. Khái ni m d ch v  thanh toán c a ngân hàng th

ụ ủ ệ ị ươ ạ ng m i

ớ ự ủ ể ề ế ủ Cùng v i s  phát tri n nhanh chóng c a n n kinh t hàng hóa, c a công

ệ ươ ạ ạ ngh  thông tin, các ngân hàng th ừ ng m i đã không ng ng đa d ng hóa và m ở

ụ ụ ấ ạ ị ị ộ r ng ph m vi cung c p các d ch v  trong đó có d ch v  thanh toán.

ụ ị ươ ạ ọ Theo đó, d ch v  thanh toán qua ngân hàng th ng m i (hay còn g i là thanh

ự ề ệ ặ ị ụ toán không dùng ti n m t) là các d ch v  mà trong đó ngân hàng th c hi n chi tr ả

ầ ủ ả ớ ặ ộ (ho c thu h ) theo yêu c u c a khách hàng bên tr  v i vai trò là trung gian thanh

toán.

ề ậ ổ ứ ụ ố Đi u 15 Lu t các t ch c tín d ng s  47/2010/QH12 ngày 16/06/2010 quy

ụ ằ ồ ị ị đ nh: “Các d ch v  thanh toán qua ngân hàng bao g m: thanh toán b ng séc, thanh

ặ ủ ủ ệ ệ ệ ằ toán b ng l nh chi ho c  y nhi m chi (thanh toán  y nhi m chi), thanh toán nh ờ

ặ ủ ủ ệ ẻ ệ ằ thu ho c  y nhi m thu (thanh toán  y nhi m thu), thanh toán b ng th  ngân hàng,

ư ụ ụ ằ ị thanh toán b ng th  tín d ng, và các d ch v  thanh toán khác cho khách hàng

ả ủ thông qua tài kho n c a khách hàng.”

1.1.2. Các ph

1.1.2.1.

ươ ệ ươ ng ti n thanh toán qua ngân hàng th ạ ng m i

ằ Thanh toán b ng séc

ổ ế ấ ở ầ ứ ế ờ Séc là hình th c thanh toán lâu đ i, ph  bi n nh t h u h t các ngân hàng

ế ớ ư ố trên th  gi i. Thông t s  22/2015/TT­NHNN ngày 20 tháng 11 năm 2015 Quy

ạ ộ ử ụ ấ ờ ườ “Séc là gi y t có giá do ng i ký ứ ị đ nh ho t đ ng cung  ng và s  d ng séc nêu:

ệ ậ ườ ị ộ ố ề ấ ị ừ phát l p, ra l nh cho ng i b  ký phát trích m t s  ti n nh t đ nh t ả    tài kho n

ủ ể ườ ụ ưở thanh toán c a mình đ  thanh toán cho ng i th  h ng” . Các bên có liên quan

ồ ườ ườ ằ ế đ n thanh toán b ng séc g m có: ng i ký phát, ng ườ ượ i đ ả ề c tr  ti n, ng i th ụ

15

ườ ườ ườ ả ườ ượ ả ưở h ng, ng i có liên quan, ng ộ i thu h , ng i b o lãnh, ng c b o lãnh. i đ

ờ ạ ủ ể ặ ờ ỉ ị Đ c đi m c a séc là có tính th i h n, ch  có giá tr  thanh toán trong th i gian

ượ ứ ị ượ ệ ự hi u l c đ ừ c quy đ nh và tùy theo t ng tiêu th c mà séc đ c phân chia thành

ề ạ nhi u lo i.

­ Căn c  theo tính ch t chuy n nh

ứ ể ấ ượ ạ ng, séc có các lo i: séc ký danh, séc vô

ệ danh, séc theo l nh.

­ Căn c  vào n i dung thanh toán, séc có các lo i: séc lĩnh ti n m t, séc

ứ ề ạ ặ ộ

ể ả ả chuy n kho n, séc b o chi:

ể ả ườ ự ế + Séc chuy n kho n là séc mà ng i ký phát séc tr c ti p giao cho ng ườ   i

ụ ưở ậ ượ ụ ị ườ ụ ưở th  h ng sau khi nh n đ c hàng hóa, d ch v . Ng i th  h ng séc s  n p t ẽ ộ ờ

ụ ụ ể ượ ụ ụ séc vào ngân hàng ph c v  mình đ  đ c thanh toán. Ngân hàng ph c v  ng ườ   i

ụ ưở ể ờ ệ ớ th  h ng có trách nhi m chuy n t séc t i ngân hàng phát hành. Trên c  s  t ơ ở ờ

ợ ệ ủ ẽ ả ợ ườ séc h p l , ngân hàng phát hành s  trích n  tài kho n c a ng i phát hành séc,

ể ớ ụ ưở ủ ể ả ườ chuy n t i ngân hàng th  h ng đ  ghi có vào tài kho n c a ng i th  h ụ ưở   ng

séc.

ộ ạ ể ả ả ườ + Séc b o chi cũng là m t d ng séc chuy n kho n thông th ư   ng nh ng

ượ ả ằ ả ả ả đ ỏ ố ề   c ngân hàng phát hành đ m b o kh  năng chi tr  b ng cách phong t a s  ti n

ị ờ ườ ụ ưở ờ ẽ ượ ươ ứ t ớ ng  ng v i giá tr  t séc. Ng i th  h ng t séc s  đ c ngân hàng ph c v ụ ụ

ố ề ờ khi có ngay s  ti n trên t séc.

ươ ệ ế ả ẫ ơ Séc là ph ng ti n thanh toán đ n gi n. Tuy nhiên, cho đ n nay séc v n là

ươ ơ ở ứ ệ ừ ớ ơ ộ m t ph ự ng ti n thanh toán d a trên c  s  ch ng t ớ    v i chi phí cao h n so v i

ữ ươ ữ ệ ặ ằ nh ng ph ng ti n thanh toán khác. M t khác thanh toán b ng séc có nh ng khó

ấ ị ở ệ ứ ụ ệ khăn nh t đ nh vi c  ng d ng công ngh  trong thanh toán.

ạ ệ ươ ệ ườ ậ T i Vi t Nam, séc là ph ng ti n thanh toán do ng i ký phát l p d ướ   i

ứ ứ ừ ệ ẫ ườ ự ệ hình th c ch ng t ẵ  theo m u in s n, l nh cho ng i th c hi n thanh toán tr ả

ấ ị ề ệ ườ ụ ưở ộ ố ề không đi u ki n m t s  ti n nh t đ nh cho ng i th  h ng. Trong đó “Ng ườ   i

ườ ậ ể ệ ườ ự ệ ký phát” là ng i l p và ký tên trên séc đ  ra l nh cho ng i th c hi n thanh toán

16

ặ ườ ự ệ ả ố ề thay m t mình tr  s  ti n ghi trên séc; “Ng i th c hi n thanh toán” là t ổ ứ    ch c

ứ ơ ị ườ ượ ử ụ ả ụ cung  ng d ch v  thanh toán n i ng i ký phát đ c s  d ng tài kho n thanh

ữ ề ể ậ ả ớ ộ ỏ ườ toán v i m t kho n ti n đ  ký phát séc theo th a thu n gi a ng i ký phát v i t ớ ổ

ứ ứ ị ả ề ườ ụ ch c cung  ng d ch v  thanh toán đó; “Ng ườ ượ i đ c tr  ti n” là ng i mà ng ườ   i

ề ỉ ưở ể ặ ượ ề ưở ị ký phát ch  đ nh có quy n h ng ho c chuy n nh ng quy n h ng đ i v i s ố ớ ố

ề ờ ườ ụ ưở ườ ầ ờ ờ ti n ghi trên t séc; “Ng i th  h ng” là ng i c m t séc mà t séc đó:

ả ề ặ ­ Có ghi tên ng ườ ượ i đ c tr  ti n là chính mình; ho c

ả ề ụ ừ ả ­ Không ghi tên ng ườ ượ i đ ặ c tr  ti n ho c ghi c m t “Tr  cho ng ườ ầ   i c m

séc”; ho c ặ

ượ ượ ữ ậ ằ ­ Đã đ ể c chuy n nh ng b ng ký h u cho mình thông qua dãy ch  ký

ượ ụ ể chuy n nh ng liên t c.

ơ ồ ằ S  đ  1.1: Quy trình thanh toán b ng Séc

ệ ụ ị ậ ồ ươ Ngu n: TS.Lê Th  M n, Nghi p v  ngân hàng th ng m i, ạ  2010

ụ ệ ằ ằ ắ ị ắ ầ (1) D ch v  thanh toán b ng Séc b t đ u b ng vi c phát hành Séc tr ng và

ả tài kho n TGTT cho khách hàng.

ớ ố ủ ệ ị (2) Khách hàng c a ngân hàng phát sinh các quan h  giao d ch v i đ i tác

ủ ế ạ ằ ẫ d n đ n thanh toán b ng séc. T i đây khách hàng c a ngân hàng ký phát séc

ể ớ ườ ụ ưở chuy n t i ng i th  h ng.

ậ ụ ưở ừ (3) Ngân hàng nh n séc t ừ ườ  ng i th  h ặ ng ho c (3’) t ngân hàng ph c v ụ ụ

ườ ng i bán.

ụ ụ ườ ả ợ (4) Ngân hàng ph c v  ng i mua trích n  tài kho n khách hàng.

ụ ụ ườ ả ề ể ặ ả (4’) Ngân hàng ph c v  ng i mua tr  ti n m t/chuy n kho n cho ng ườ ụ  i th

ưở h ng.

ụ ụ ế ườ ừ ạ (5) N u ngân hàng ph c v  ng ậ i mua nh n séc t ngân hàng đ i lý thì s ẽ

ừ ự ệ ừ th c hi n thanh toán bù tr  thông qua Trung tâm thanh toán bù tr .

17

ậ ượ ề ừ ụ ụ ườ (6) Sau khi nh n đ c ti n t ngân hàng ph c v  ng ạ   i mua, ngân hàng đ i

ự ệ ả ườ ụ ưở lý th c hi n ghi có tài kho n cho ng i th  h ng.

1.1.2.2.

ệ ỷ ằ Thanh toán b ng l nh chi ệ , u  nhi m chi

 Đ nh nghĩa

ề ư ố ẫ ề ị ướ Đi u 3 Thông t s  46/2014/TT­NHNN ngày 31/12/2014 H ng d n v  d ch

ụ ề ệ ị ị ụ v  thanh toán không dùng ti n m t ủ   ặ   quy đ nh: “D ch v  thanh toán l nh chi,  y

ủ ệ ệ ệ ọ ị ụ nhi m chi (sau đây g i chung là d ch v  thanh toán  y nhi m chi) là vi c ngân

ủ ự ệ ầ ả ề ộ ố ề ấ ị hàng th c hi n yêu c u c a bên tr ti n trích m t s  ti n nh t  đ nh trên tài

ể ả ả ề ụ ưở ủ ề ể ặ ả kho n thanh toán c a bên tr  ti n đ  tr  ho c chuy n ti n cho bên th  h ng.

ụ ưở ả ề ể Bên th  h ng có th  là bên tr  ti n”.

ỷ ượ ụ ề ị ệ U  nhi m chi đ ụ ộ   c áp d ng trong thanh toán ti n hàng hoá, d ch v , n p

ế ả ợ ề ủ ể ặ ườ ử ụ ụ ị ạ thu , tr  n  ho c chuy n ti n c a ng i s  d ng d ch v  thanh toán t ộ i m t chi

ệ ố ữ ặ ặ ạ   nhánh ngân hàng ho c gi a các chi nhánh, cùng ho c khác h  th ng trong ph m

ả ướ ệ ậ ộ ượ ệ ỷ vi c  n c. Trong vòng m t ngày làm vi c khi nh n đ c u  nhi m chi ngân

ự ủ ệ ế ệ ả ầ ả ỷ ợ   ủ hàng ph i th c hi n ngay yêu c u đó c a ch  tài kho n, n u u  nhi m chi h p

ả ủ ể ự ố ư ứ ơ ệ l ả   ệ  và s  d  trên tài kho n đ  đ  th c hi n. Đây là hình th c thanh toán đ n gi n,

ườ ế ỷ ọ ớ nhanh chóng nên nó th ng chi m t tr ng l n.

ườ ủ ể ả ạ ợ ở Tr ng h p hai ch  th  thanh toán m  tài kho n t ơ   i hai Ngân hàng thì đ n

ử ế ẽ ậ ơ ơ ị ị ị v  bán sau khi giao hàng cho đ n v  mua, đ n v  mua s  l p UNC g i đ n ngân

ụ ụ ơ ụ ụ ể ạ ị ợ   hàng ph c v  mình. T i ngân hàng ph c v  đ n v  mua, sau khi ki m tra tính h p

ứ ừ ẽ ế ể ợ ệ ủ l c a ch ng t s  ti n hành ghi n  và chuy n theo liên ngân hàng/thanh toán bù

ừ ệ tr  trong ngày làm vi c.

18

 Quy trình thanh toán u  nhi m chi

ệ ỷ

ơ ồ ủ ệ S  đ  1.2: Quy trình thanh toán  y nhi m chi

ệ ụ ị ậ ồ ươ Ngu n: TS.Lê Th  M n, Nghi p v  ngân hàng th ạ ng m i, 2010

ườ ụ ấ ị ườ (1) Ng i bán cung c p hàng hoá, d ch v  cho ng i mua.

ườ ụ ụ ậ ủ ệ ộ (2) Ng ầ   i mua l p  y nhi m chi n p vào ngân hàng ph c v  mình yêu c u

ả ủ ể ườ ụ ưở trích tài kho n c a mình đ  thanh toán cho ng i th  h ng.

ụ ụ ườ ủ ệ ể (3)   Ngân   hàng   ph c   v   ng i  mua   ki m   tra   y   nhi m  chi  do  bên  mua

ợ ệ ể ế ề ằ chuy n đ n, ế ế n u h p l thì ti n hành thanh toán b ng cách trích ti n trên tài

ườ ả ườ ể ả ề ườ ả kho n   ng ợ i   mua   (ghi   N   tài  kho n  ng i   mua)   đ   tr ti n   cho   ng i  th ụ

ưở ườ h ng ngay trong ngày theo các tr ợ ng h p:

ế ườ ườ ụ ưở ả ạ ề + (3a) N u ng i mua và ng i th  h ng đ u có tài kho n t ộ   i cùng m t

ả ườ ụ ưở ử ấ ngân hàng, thì ngân hàng ghi Có vào tài kho n ng i th  h ng và g i gi y báo

ợ ườ N  cho ng ệ ụ i mua sau khi đã thu phí nghi p v ;

ế ườ ụ ưở ả ạ ộ +   (3b)   N u   ng i   th   h ng   có   tài   kho n   t i   m t   ngân   hàng   khác   thì

ể ươ ứ ợ ề “chuy n ti n đi” theo ph ng th c thích h p.

ụ ụ ườ ả ườ (4) Ngân hàng ph c v  ng i bán ghi Có vào tài kho n ng i bán và báo Có

ườ ườ ụ ưở ư ề ả ở ọ cho h . Tr ợ ng h p ng i th  h ng ch a m  tài kho n ti n g i t ử ạ ấ ứ i b t c

ụ ụ ườ ụ ưở ngân hàng nào đó thì ngân hàng ph c v  ng i th  h ả   ng ghi Có vào tài kho n

ả ả ườ ụ ưở ề ế ậ ph i tr  khách hàng và báo cho ng i th  h ng đ n nh n ti n.

ấ ơ Ủ ể ệ ả ậ ế ệ ư Nh n xét:  y nhi m chi có  u đi m là r t đ n gi n, ti t ki m chi phí,

ử ụ ệ ứ ụ ễ ệ ậ thu n ti n cho khách hàng s  d ng và d  dàng trong vi c  ng d ng công ngh ệ

ệ ạ ạ ố ộ ộ thanh toán hi n đ i, nên t c đ  thanh toán nhanh, ph m vi r ng rãi. Đây là hình

ứ ế ỷ ọ ấ ớ ổ ố th c thanh toán chi m t tr ng l n nh t trong t ng doanh s  thanh toán qua ngân

hàng.

1.1.2.3.

ủ ờ ệ Thanh toán nh  thu,  y nhi m thu

19

 Đ nh nghĩa

ề ư ố ẫ ề ị ướ H ng d n v  d ch v ụ Đi u 3 Thông t s  46/2014/TT­NHNN ngày 31/12/2014

ụ ủ ệ ờ ề ị ị thanh toán không dùng ti n m t ặ  quy đ nh: “D ch v  thanh toán nh  thu,  y nhi m thu

ủ ụ ự ệ ệ ệ ọ ị (sau đây g i chung là d ch v  thanh toán  y nhi m thu) là vi c ngân hàng th c hi n theo

ị ủ ụ ưở ộ ộ ố ề ấ ị ả ề đ  ngh  c a bên th  h ủ   ng thu h  m t s  ti n nh t đ nh trên tài kho n thanh toán c a

ả ề ể ụ ưở ể ơ ở ỏ bên tr  ti n đ  chuy n cho bên th  h ả ề ệ   ậ ằ ng trên c  s  th a thu n b ng văn b n v  vi c

ủ ả ề ụ ưở ữ ệ y nhi m thu gi a bên tr  ti n và bên th  h ng”.

Ủ ệ ượ ụ ể ề ặ ị y nhi m thu đ c dùng đ  thu ti n hàng đã giao ho c d ch v  đã cung

ứ ộ ườ ườ ả ề ả ỉ ng. Ngân hàng ch  thu h  trong tr ợ ng h p ng ở i tr  ti n có m  tài kho n thanh

ạ ổ ứ ứ ụ ồ ờ toán t i các t ả    ch c tín d ng có ch c năng thanh toán. Đ ng th i, ngân hàng ph i

ậ ượ ả ủ ằ ị nh n đ c thông báo b ng văn b n c a khách hàng mua và bán hàng hóa, d ch v ụ

ứ ề ệ ấ ậ ỏ ố ớ th ng nh t th a thu n dùng hình th c thanh toán UNT v i đi u ki n thanh toán

ụ ể c  th .

 Quy trình thanh toán u  nhi m thu

ệ ỷ

ơ ồ ủ ệ S  đ  1.3: Quy trình thanh toán  y nhi m thu

ệ ụ ị ậ ồ ươ Ngu n: TS.Lê Th  M n, Nghi p v  ngân hàng th ạ ng m i, 2010

ứ ợ ồ ế ườ ử ế (1) Căn c  vào h p đ ng kinh t đã ký, ng ặ   i bán ti n hành g i hàng ho c

ứ ị ụ cung  ng d ch v  cho bên mua.

ườ ệ ậ ậ ơ ơ ỷ (2) Ng i bán l p u  nhi m thu kèm theo các hoá đ n, v n đ n có liên quan

ụ ụ ự ụ ử ế ế ặ ử ế g i đ n ngân hàng ph c v  mình ho c g i tr c ti p đ n ngân hàng ph c v ụ

ườ ộ ề ể ờ ng i mua (2’) đ  nh  thu h  ti n.

ụ ụ ườ ộ ấ ờ ỷ ệ ể (3) Ngân hàng ph c v  ng i bán ki m tra b  gi y t ế    u  nhi m thu, n u

ứ ể ệ ớ ừ ế ợ ệ h p l ỷ  và kh p đúng thì chuy n u  nhi m thu và các ch ng t đ n cho ngân hàng

ụ ụ ườ ph c v  ng i mua.

ứ ệ ậ ỷ ừ ơ (4) Khi nh n các liên u  nhi m thu và các ch ng t hoá đ n do ngân hàng

20

ụ ụ ườ ụ ụ ế ể ườ ph c v  ng i bán chuy n  đ n, ngân hàng ph c v  ng ể i mua ki m tra k ỹ

ợ ệ ể ắ ủ ộ ứ ừ ế ấ ả ề ưỡ l ị ng đ  xác đ nh tính h p l đúng đ n c a b  ch ng t t c  đ u h p l , n u t ợ ệ

ệ ề ợ ớ ớ ườ và kh p đúng, phù h p v i các đi u ki n thanh toán mà ng i bán đã thông báo

ụ ụ ườ ế ể ề cho ngân hàng, thì ngân hàng ph c v  ng i mua ti n hành trích chuy n ti n trên

ả ủ ườ ể ườ tài kho n c a ng i mua đ  thanh toán cho ng ụ   i bán thông qua ngân hàng ph c

ụ ườ v  ng i bán.

ề ạ ệ ụ ụ ườ ả (4a) Vi c thanh toán ti n t i ngân hàng ph c v  ng i mua ph i hoàn thành

ể ừ ệ ạ ộ ậ ượ ệ ỷ trong ph m vi m t ngày làm vi c k  t ngày nh n đ c u  nhi m thu. Trong

ườ ủ ả ợ ườ ả ề ủ ề tr ng h p tài kho n c a ng i tr ả   ể  ti n không đ  ti n đ  thanh toán thì ph i

ủ ề ố ề ự ả ờ ồ ớ ờ ạ   ệ ch  khi tài kho n có đ  ti n m i th c hi n thanh toán đ ng th i tính s  ti n ph t

ả ể ể ế ậ ườ ch m tr  đ  chuy n đ n cho ng i bán.

ụ ụ ườ ả (4b) Sau đó ngân hàng ph c v  ng ấ i mua ph i đóng d u “Đã thanh toán”

ứ ừ ườ ả ề ấ lên các ch ng t ơ ồ ử , hoá đ n r i g i cho ng i tr  ti n kèm theo liên (2) gi y u ỷ

ệ ấ ợ ườ ứ ộ ừ ể ậ nhi m thu làm gi y báo N . Ng i mua dùng b  ch ng t này đ  nh n hàng

ề ớ ế khi hàng v  t i b n.

ậ ượ ề ừ ụ ụ ườ ế (5) Khi nh n đ c ti n t ngân hàng ph c v  ng ể i mua chuy n đ n, ngân

ụ ụ ườ ả ủ ườ ồ hàng ph c v  ng i bán ghi Có vào tài kho n c a ng i bán, r i ghi ngày tháng

ủ ử ệ ấ ơ ỷ ị ườ thanh toán vào n i qui đ nh c a gi y u  nhi m thu và g i cho ng i th  h ụ ưở   ng

ấ làm gi y báo Có.

1.1.2.4.

ẻ ằ Thanh toán b ng th  ngân hàng

 Đ nh nghĩa

ẻ ấ ụ ẻ Th  ngân hàng là công c  thanh toán do ngân hàng phát hành th  c p cho

ử ụ ụ ề ặ ặ ạ ị khách hàng s  d ng thanh toán hàng hoá d ch v  ho c rút ti n m t trong ph m vi

ặ ạ ụ ứ ố ư ề ử ủ s  d  ti n g i c a mình ho c h n m c tín d ng đ ượ ấ   c c p.

ẻ ượ ẩ ằ ỡ Th  ngân hàng luôn đ c làm b ng Plastic theo kích c  tiêu chu n qu c t ố ế

ế ố ồ ệ ươ ạ ủ ủ ẻ và bao g m các y u t : nhãn hi u th ng m i c a th , tên và logo c a nhà phát

21

ẻ ố ẻ ệ ự ủ ẻ ẻ ủ hành th , s  th , ngày hi u l c và tên c a ch  th . Ngoài ra, trên th  còn có th ể

ộ ố ế ố ặ ẻ có tên công ty phát hành th  ho c thêm m t s  y u t khác theo tiêu chu n c a t ẩ ủ ổ

ặ ậ ứ ẻ ố ế   ch c ho c t p đoàn th  qu c t …

ứ ể ủ ế ư ề ẻ ạ ấ ườ Có r t nhi u tiêu th c đ  phân lo i th , nh ng ch  y u ng ử ụ i ta s  d ng 2

ươ ệ ả ứ ạ ấ ạ ph ng th c chính: Phân lo i theo công ngh  s n xu t và phân lo i theo tính

ủ ấ ẻ   ch t thanh toán c a th .

ệ ả ứ ế ẻ ẻ ạ ổ ấ ­ N u căn c  theo công ngh  s n xu t th  chia thành 3 lo i: th  in n i, th ẻ

ẻ ừ t và th  thông minh.

ứ ụ ế ể ẻ ấ ố   ­ N u căn c  vào tính ch t thanh toán có th  chia thành: th  tín d ng qu c

ợ ế t ẻ  (Credit card) và th  ghi n  (Debit card).

 Ch  th  tham gia quá trình cung  ng d ch v  thanh toán th

ủ ể ứ ụ ị ẻ

­ T  ch c th  qu c t :

ổ ứ ẻ ổ ứ ứ ế ố ế  là t ch c đ ng ra liên k t các thành viên là các ngân

ổ ứ ắ ắ ẻ ặ ụ ộ hàng, t ch c tín d ng, các công ty phát hành th , đ t ra các quy t c b t bu c các

ộ ệ ố ấ ứ ụ ấ ầ ả ố thành viên ph i áp d ng th ng nh t theo m t h  th ng toàn c u. B t c  ngân

ạ ộ ố ế ề ự ệ ẻ ả hàng nào hi n nay ho t đ ng trong lĩnh v c thanh toán th  qu c t đ u ph i là

ố ế ủ ứ ẻ ỗ ổ ố ế ề ẻ ộ ổ thành viên c a m t T  ch c th  qu c t ứ . M i T  ch c th  qu c t đ u có tên

ủ ứ ẻ ả ẩ ớ ổ trên s n ph m c a mình. Khác v i ngân hàng thành viên, T  ch c th  qu c t ố ế

ủ ẻ ệ ự ơ ở ế ẻ ấ ậ ớ ỉ không có quan h  tr c ti p v i ch  th  hay c  s  ch p nh n th , mà ch  cung

ạ ướ ụ ễ ầ ộ ấ c p m t m ng l ấ   ụ i vi n thông toàn c u ph c v  cho quy trình thanh toán, c p

ộ phép cho ngân hàng thành viên m t cách nhanh chóng.

­ Ngân hàng phát hành: là ngân hàng đ

ượ ự ủ ổ c s  cho phép c a t ứ  ch c th ẻ

ẻ ẻ ặ ươ ủ ệ ệ ho c công ty th  trong vi c phát hành th  mang th ng hi u c a mình. Ngân

ẻ ử ự ế ế ẻ ậ ấ ồ ơ hàng phát hành tr c ti p ti p nh n h  s  xin c p th , x  lý và phát hành th , m ở

ẻ ủ ề ề ả ả ả ị và qu n lý tài kho n th  c a khách hàng, quy đ nh các đi u kho n, đi u ki n s ệ ử

ủ ẻ ẻ ề ợ ồ   ụ d ng th  cho khách hàng là ch  th . Ngân hàng phát hành có quy n kí h p đ ng

ộ ổ ứ ứ ụ ớ ộ ạ đ i lý v i bên th  3 là m t ngân hàng hay m t t ệ    ch c tín d ng khác trong vi c

ả ậ ẻ ả ặ ỳ ị thanh toán ho c phát hành th . Đ nh k , ngân hàng phát hành ph i l p b ng sao

22

ả ụ ể ủ ẻ ố ớ ử ụ ầ kê ghi rõ các kho n c  th  đã s  d ng và yêu c u thanh toán đ i v i ch  th  tín

ừ ự ế ả ủ ủ ẻ ấ ặ ợ ụ d ng ho c kh u tr  tr c ti p vào tài kho n c a ch  th  ghi n .

ẻ ậ ấ ị ư ộ   ­ Ngân hàng thanh toán: là ngân hàng ch p nh n các giao d ch th  nh  m t

ươ ế ệ ệ ậ ấ ợ ồ ph ẻ ớ   ng ti n thanh toán thông qua vi c ký k t các h p đ ng ch p nh n th  v i

ế ợ ụ ệ ể ấ ồ ị ị ể   các đi m cung c p hàng hóa, d ch v . Qua vi c ký k t h p đ ng, các đ a đi m

ụ ấ ị ượ ệ ố ậ ấ cung c p hàng hóa, d ch v  này đ ẻ ủ   c ch p nh n vào h  th ng thanh toán th  c a

ẽ ấ ế ị ọ ề ị ẻ ngân hàng, ngân hàng s  cung c p các thi ạ t b  đ c th , đào t o nhân viên v  d ch

ẻ ễ ữ ẻ ả ị ạ ị ử ụ v  thanh toán th , qu n lý và x  lý nh ng giao d ch th  di n ra t ể i đ a đi m này.

ự ế ấ ừ ừ ề Trên th c t , r t nhi u ngân hàng v a là ngân hàng phát hành, v a là ngân hàng

thanh toán.

­ Ch  th :

ề ỷ ượ ủ ẻ  là cá nhân hay ng ườ ượ i đ c u  quy n đ c ngân hàng cho phép

ẻ ể ữ ụ ề ặ ả ề   ị ử ụ s  d ng th  đ  chi tr  các hàng hóa, d ch v  hay rút ti n m t theo nh ng đi u

ể ở ữ ủ ẻ ủ ề ệ ộ ộ ị ẻ ki n, quy đ nh c a ngân hàng. M t ch  th  có th  s  h u m t hay nhi u th .

ơ ở ụ ứ ậ ơ ị ị ấ ­ C  s  ch p nh n th : ế   ẻ  là các đ n v  cung  ng hàng hóa, d ch v  có ký k t

ề ệ ấ ậ ị ớ v i ngân hàng thanh toán v  vi c ch p nh n thanh toán cho các hàng hóa, d ch v ụ

ấ ằ ẻ mà mình cung c p b ng th .

 Quy trình thanh toán b ng th

ằ ẻ

23

ơ ồ ẻ S  đ  1.4: Quy trình thanh toán th

ệ ụ ị ậ ồ ươ ạ ng m i, 2010 Ngu n: TS.Lê Th  M n, Nghi p v  ngân hàng th

­ Các đ n v , cá nhân đ n ngân hàng phát hành xin đ

ế ơ ị ượ ử ụ ẻ c s  d ng th  (ký

ẻ ấ ặ ỹ ườ ử ụ qu  ho c vay). Ngân hàng phát hành cung c p th  cho ng i s  d ng và thông

ơ ở ế ậ ạ ẻ báo cho ngân hàng đ i lý và c  s  ti p nh n thanh toán th .

­ Ng

ườ ử ụ ơ ở ấ ẻ ẻ ị ậ   ụ i s  d ng th  mua hàng hóa, d ch v  và giao th  cho c  s  ch p nh n

th .ẻ

ơ ở ấ ẻ ộ ậ ­ Trong vòng 10 ngày, c  s  ch p nh n th  n p biên lai vào ngân hàng thanh

ề ể toán đ  đòi ti n.

ơ ở ấ ả ề ậ ẻ ­ Trong vòng 1 ngày, ngân hàng thanh toán tr  ti n cho c  s  ch p nh n th .

­ Ngân hàng thanh toán chuy n biên lai đ  thanh toán, l p b ng kê cho ngân

ể ể ả ậ

ổ ứ hàng phát hành qua t ẻ  ch c th  qu c t ố ế .

­ Ngân hàng phát hành th  hoàn l

ẻ ạ ố ề ạ i s  ti n mà ngân hàng đ i lý đã thanh

ổ ứ toán cũng thông qua t ẻ  ch c th  qu c t ố ế .

­ Ng

ườ ử ụ ố ử ụ ặ ử ụ ế ố ề ữ ẻ i s  d ng th  mu n s  d ng n a ho c s  d ng h t s  ti n trên th ẻ

ấ ử ụ thì ngân hàng phát hành hoàn t t quá trình s  d ng th ẻ.

24

ạ ế ậ ả ơ T i ngân hàng thanh toán: khi ti p nh n hóa đ n và b ng kê, ngân hàng

ả ế ợ ệ ủ ế ơ ể ph i ti n hành ki m tra tính h p l c a các thông tin trên hóa đ n. N u không có

ủ ế ề ả ợ ấ v n đ  gì, ngân hàng ti n hành ghi n  vào tài kho n c a mình và ghi có vào tài

ả ủ ơ ở ấ ả ế ệ ẻ ậ ổ kho n c a c  s  ch p nh n th . Vi c ghi s  này ph i ti n hành ngay trong ngày

ứ ậ ừ ủ ơ ở ấ ẻ ậ ơ nh n hóa đ n và ch ng t c a c  s  ch p nh n th . Sau đó ngân hàng thanh toán

ử ế ữ ệ ữ ệ ử ợ ườ ạ ợ ố ổ t ng h p d  li u, g i đ n trung tâm x  lý d  li u (tr ự   ng h p n i m ng tr c

ế ế ượ ự ử ạ ố ti p). N u ngân hàng thanh toán không đ ơ   ế c n i m ng tr c ti p thì g i hóa đ n,

ừ ế ạ ứ ch ng t đ n ngân hàng mà mình làm đ i lý thanh toán.

ạ ọ ọ ữ ệ ừ ữ ạ ể ẽ ế T i trung tâm: s  ti n hành ch n l c d  li u, phân lo i đ  bù tr  gi a các

ử ừ ệ ượ ự ệ ngân hàng thành viên. Vi c x  lý bù tr , thanh toán đ c th c hi n thông qua

ngân hàng thanh toán và ngân hàng bù tr .ừ

ạ ữ ệ ừ ậ ẽ ế T i ngân hàng phát hành: khi nh n thông tin d  li u t trung tâm s  ti n hành

ậ ả ỳ ị thanh toán. Đ nh k  trong tháng, ngân hàng phát hành l p b ng sao kê báo cho ch ủ

ủ ẻ ố ớ ử ụ ụ ẻ ẻ ẻ ầ ả th  các kho n th  đã s  d ng và yêu c u ch  th  thanh toán (đ i v i th  tín d ng).

1.1.2.5.

ư ụ ằ Thanh toán b ng th  tín d ng

 Đ nh nghĩa

ươ ứ ứ ừ ộ ự ỏ ộ Ph ụ ng th c tín d ng ch ng t ậ  là m t s  th a thu n, trong đó m t ngân

ầ ủ ư ườ ụ hàng (ngân hàng phát hành th  tín d ng) theo yêu c u c a khách hàng (ng i yêu

ở ư ấ ị ụ ộ ườ ẽ ả ộ ố ề ầ c u m  th  tín d ng) s  tr  m t s  ti n nh t đ nh cho m t ng i khác (ng ườ   i

ưở ợ ố ề ủ ụ ư ế ậ ấ ặ ợ ố h ng l i s  ti n c a th  tín d ng) ho c ch p nh n h i phi u đòi n  do ng ườ   i

ố ề ườ ự ệ ấ ạ này ký phát trong ph m vi s  ti n đó khi ng ệ i này th c hi n vi c xu t trình phù

h p.ợ

ủ ụ ứ ị ừ ụ Theo đ nh nghĩa c a UCP 600 2007 ICC, tín d ng ch ng t là “tín d ng là

ậ ượ ả ư ế ặ ặ ấ ứ ộ ự ỏ b t c  m t s  th a thu n nào, dù cho đ c mô t ho c đ t tên nh  th  nào là

ộ ự ể ủ ủ ế ỏ không th  h y b  và theo đó là m t s  cam k t rõ ràng c a ngân hàng phát hành

ấ ợ ể đ  thanh toán khi xu t trình phù h p”.

ươ ứ ứ ừ ồ Các bên tham gia trong ph ụ ng th c tín d ng ch ng t g m có:

­ Ng

ườ ụ ư ầ ườ ậ i yêu c u phát hành th  tín d ng (Applicant): là ng ẩ   i nh p kh u

25

ặ ườ ẩ ủ ậ ộ ườ ho c là ng i nh p kh u  y thác cho m t ng i khác.

­ Ngân hàng phát hành th  tín d ng (Issuing Bank): là ngân hàng c a ng

ư ụ ủ ườ   i

ụ ậ ẩ ấ ườ ậ ẩ nh p kh u, c p tín d ng cho ng i nh p kh u. Ngân hàng phát hành L/C th ườ   ng

ườ ể ầ ộ là ngân hàng ở ướ  n c ng i yêu c u phát hành L/C, tuy nhiên có th  là m t ngân

hàng ở ướ  n c khác.

­ Ngân hàng yêu  c u (Applicant Bank): là  chi nhánh  c a  ngân  hàng phát

ủ ầ

ườ ầ hành. Ở ệ  Vi t Nam, Ng ủ   ả i yêu c u phát hành L/C ph i thông qua chi nhánh c a

ể ệ ơ ầ ủ   Ngân hàng phát hành đ  đ  đ n yêu c u phát hành L/C. Ngân hàng phát hành  y

ủ ế ậ ầ ơ thác cho Chi nhánh c a mình ti p nh n đ n yêu c u phát hành L/C. Chi nhánh này

ế ự ố ẫ ể ấ ầ ệ ọ g i là Ngân hàng yêu c u. Đây là đi m m u ch t d n đ n s  khác bi t m t s ộ ố

ụ ứ ừ ậ thao tác  trong  quy  trình  thanh toán  tín  d ng ch ng  t theo  t p  quán qu c   t ố ế

ủ ậ ươ ệ UCP600 và theo t p quán c a các ngân hàng th ạ ng m i Vi t Nam.

­ Ng

ợ ườ ấ ứ ấ ẩ ườ ườ ưở i h ng l i (Beneficiary): là ng i xu t kh u hay b t c  ng i nào

ợ ị khác mà ng ườ ưở i h ng l ỉ i ch  đ nh.

­ Ngân hàng thông báo th  tín d ng (Advising Bank): là ngân hàng đ i lý

ư ụ ạ

ợ ủ c a ngân hàng phát hành ở ướ  n c ng ườ ưở i h ng l i. Ngân hàng thông báo L/C

ệ ạ ả ớ ph i là ngân hàng có quan h  đ i lý v i ngân hàng phát hành L/C, trong tr ườ   ng

ệ ạ ể ợ ớ ộ   h p không có quan h  đ i lý v i ngân hàng phát hành thì có th  thông qua m t

ệ ạ ứ ớ ngân hàng thông báo th  hai, mà ngân hàng này có quan h  đ i lý v i ngân hàng

ầ thông báo đ u tiên.

 Quy trình thanh toán th  tín d ng theo t p quán c a các ngân hàng

ư ụ ủ ậ

ươ ệ th ạ ng m i Vi t Nam

ơ ồ ụ ứ ừ S  đ  1.5: Quy trình thanh toán tín d ng ch ng t

ố ế ồ ạ ươ Ngu n: GS Đinh Xuân Trình, Thanh toán qu c t trong ngo i th ng, 2012

ử ơ ư ụ ế ầ ỹ (1) G i đ n yêu c u phát hành th  tín d ng và ti n hành ký qu .

(2) Phát hành th  tín d ng qua ngân hàng đ i lý cho ng

ư ụ ạ ườ ấ i xu t kh u h ẩ ưở   ng

i.ợ l

26

(3) Ngân hàng thông báo ti n hành thông báo và chuy n b n g c th  tín

ư ể ế ả ố

(4) Giao hàng.

ợ ụ d ng cho ng ườ ưở i h ng l i.

(5) Xu t trình ch ng t

ứ ấ ừ ụ ư ề đòi ti n ngân hàng phát hành th  tín d ng.

(6) Ngân hàng phát hành thông báo k t qu  ki m tra ch ng t

ả ể ứ ế ừ ườ cho ng i yêu

c u.ầ

(7) Ng

ườ ậ ầ ừ ố ấ i yêu c u ch p nh n hay t ch i thanh toán.

(8) Ngân hàng phát hành thông báo ch p nh n hay t

ậ ấ ừ ố ch i thanh toán.

1.1.3. Các kênh thanh toán qua ngân hàng th

ươ ạ ng m i

ứ ể ể ươ ủ ệ ệ Đ  có th  cung  ng các ph ủ   ư ng ti n thanh toán nh  Séc,  y nhi m chi,  y

ả ử ụ ụ ư ẻ ệ ầ nhi m thu, th , th  tín d ng… thì các ngân hàng c n ph i s  d ng các kênh phân

ứ ể ẩ ợ ớ ố ễ   ph i phù h p v i các hình th c thanh toán đ  thúc đ y quá trình thanh toán di n

ậ ợ ữ ậ ố ra nhanh chóng và thu n l ố i. Vì v y các kênh phân ph i thanh toán v n gi a các

ộ ấ ế ứ ụ ủ ị ngân hàng là m t khâu t t y u khách quan c a quá trình cung  ng d ch v  thanh

ệ ổ ứ ố ủ ữ ố toán c a ngân hàng. Vi c t ch c t t các kênh phân ph i gi a các ngân hàng s ẽ

ụ ể ệ ầ ọ ị góp ph n quan tr ng vào vi c phát tri n d ch v  thanh toán thông qua ngân hàng

ế ươ ữ ứ ấ ạ ề trong n n kinh t . Các ph ng th c thanh toán gi a các ngân hàng r t đa d ng và

­

ươ ứ ườ ượ ử ụ ư phong phú. Có 3 ph ng th c thanh toán th ng đ c s  d ng nh  sau:

Thanh toán liên ngân hàng

­

­

ươ ươ Thanh toán song ph ng/thanh toán đa ph ng

ừ ữ Thanh toán bù tr  gi a các ngân hàng

1.1.3.1.

ươ ứ Ph ng th c thanh toán liên ngân hàng

ươ ứ ươ ứ Ph ng th c thanh toán liên ngân hàng hay ph ng th c thanh toán qua tài

ử ạ ả ươ ứ ề kho n ti n g i t i NHNN là ph ữ ng th c thanh toán gi a các ngân hàng khác h ệ

ả ạ ề ở ố ị th ng khác đ a bàn, đ u m  tài kho n t i NHNN.

ụ ể ươ ứ ề ệ ả Đ  áp d ng ph ng th c thanh toán này ph i có các đi u ki n sau:

27

­ Các ngân hàng ph i m  tài kho n TGTT t

ả ả ở ạ i NHNN.

­ Tài kho n TGTT c a các ngân hàng ph i th

ủ ả ả ườ ố ư ể ả   ng xuyên có s  d  đ  đ m

ả ờ ị ả b o kh  năng thanh toán k p th i.

­ D u và ch  ký trên ch ng t

ữ ứ ấ ừ ứ ả ừ và b ng kê ch ng t thanh toán qua NHNN

ữ ả ẫ ớ ấ ph i đúng v i m u d u, ch  ký đã đăng ký.

ệ ố ệ ố H  th ng thanh toán liên ngân hàng là h  th ng thanh toán đi n t ệ ử ự    tr c

ệ ế ạ ượ ự ẩ tuy n online hi n đ i nh t t ấ ừ ướ ớ  tr c t i nay, đ ố   c xây d ng theo tiêu chu n qu c

ấ ầ ồ ồ ồ ị ế ệ ố t . H  th ng g m 3 c u ph n: Lu ng thanh toán giá tr  cao; Lu ng thanh toán giá

ị ấ ử ế ệ ố ị ị tr  th p và x  lý quy t toán v n. Thanh toán giá tr  cao theo quy đ nh hi n hành là

ị ừ ữ ồ ở ữ ả nh ng kho n có giá tr  t ệ  500 tri u đ ng tr ẩ    lên và nh ng thanh toán kh n.

ị ấ ị ướ ử ồ Lu ng thanh toán giá tr  th p x  lý các món thanh toán theo lô có giá tr  d i 500

ộ ệ ự ệ ệ ồ ờ ứ   tri u đ ng. Th i gian th c hi n m t l nh thanh toán liên ngân hàng đã đáp  ng

ả ử ự ệ ế ạ ở ố gi i pháp m , cho phép th c hi n x  lý tình tr ng thi u v n trong thanh toán

ơ ế ấ ủ ấ ị thông qua c  ch  th u chi, cho vay qua đêm theo lãi su t quy đ nh c a NHNN.

ề ử ủ ệ ậ ố ư ả ề ủ   Thông qua vi c t p trung s  d  tài kho n ti n g i c a các Chi nhánh v  c a

ộ ở ạ ế ố ự ế H i s  các Chi nhánh đó t ộ   i NHNN; Thanh toán tr c tuy n (online) k t n i các H i

ủ ạ ố ớ ồ   ở s  chính, các chi nhánh c a NHTM v i Trung tâm thanh toán Qu c gia, t o lu ng

ự ả ả ố ọ ả   thông tin thông su t, b o đ m s  chính xác, nhanh chóng, an toàn cho m i kho n

thanh toán.

ươ ứ

1.1.3.2. Ph

ng   th c   thanh   toán   song   ph ươ /thanh   toán   đa ng

ph ngươ

ể ợ ồ NHNN   cho   phép   các   NHTM   có   th   ký   h p   đ ng   thanh   toán   song

ươ ươ ơ ở ự ữ ệ ề ph ng/thanh toán đa ph ng trên c  s  s  tín nhi m gi a hai/nhi u NHTM và

ế ể ồ ờ ị ộ ợ h p đ ng thanh toán có quy đ nh rõ n i dung thanh toán, th i đi m quy t toán

ề ử ạ ả ố v n qua tài kho n ti n g i t i NHNN.

1.1.3.3.

ươ ứ ừ Ph ng th c thanh toán bù tr

ừ ươ ứ Thanh toán bù tr ộ  là m t ph ữ ng th c thanh toán gi a các ngân hàng khác

28

ộ ị ủ ụ ệ ệ ố h  th ng trên cùng m t đ a bàn do NHNN ch  trì. Thông qua nghi p v  này, các

ự ệ ẽ ộ ộ ế   ngân hàng th c hi n thu h  chi h  cho ngân hàng khác và s  thanh toán quy t

ế ừ toán ngay trong ngày khi quy t toán bù tr .

ể ượ ủ ầ ủ ừ ả Đ  đ c tham gia thanh toán bù tr , các thành viên ph i tuân th  đ y đ  các

ừ ạ ủ ả ả ở ị ị quy đ nh do ngân hàng ch  trì quy đ nh, ph i m  tài kho n TGTT bù tr  t i ngân

ừ ả ủ ủ ự ộ ộ ị hàng ch  trì. Cán b  đi giao d ch thanh toán bù tr  ph i có đ  năng l c, trình đ  và

ủ ữ ề ệ ả ẫ ả ị ạ ả đ m b o đ  các đi u ki n giao d ch, ph i đăng ký m u ch  ký t i ngân hàng

ạ ủ ế ả ấ ổ thành viên khác và t i ngân hàng ch  trì. N u x y ra sai sót, t n th t thì thành viên

ả ị ị ệ ph i ch u trách nhi m theo quy đ nh.

ừ ề ệ ả ố ả   V  thanh toán s  chênh l ch trong thanh toán bù tr : Ph i trích tài kho n

ử ể ả ộ ủ ề ế ề ặ ặ ế   ti n g i đ  thanh toán, n u không đ  thì ph i n p ti n m t ho c ngân phi u

ủ ể ể ườ thanh toán, cũng có th  vay ngân hàng ch  trì đ  thanh toán, tr ợ ng h p ngân

ủ ẽ ả ạ ậ ị ả hàng ch  trì không cho vay thì s  ph i ch u ph t ch m tr .

1.2. C  s  lý lu n v  ch t l

ậ ề ấ ượ ơ ở ụ ủ ị ng d ch v  thanh toán c a ngân hàng th ươ   ng

1.2.1.

m iạ

ấ ượ ị ệ Khái ni m ch t l ụ ng d ch v  thanh toán

ấ ượ ộ ế ố ụ ị ự ồ ạ ọ Ch t l ng d ch v  là m t y u t quan tr ng cho s  t n t ể   i và phát tri n

ươ ấ ượ ứ ề ạ ủ ấ ứ ộ c a b t c  m t ngân hàng th ng m i nào. Nghiên c u v  ch t l ị ng d ch v ụ

ượ ệ ừ ự ề ướ ạ ự ngân hàng đã đ c th c hi n t nhi u năm tr c mang l ể ả ề   i s  phát tri n c  v  lý

ế ầ ễ ặ ệ ệ ể ể ị ự thuy t l n th c ti n, đ c bi ấ   t là vi c phát tri n và ki m đ nh thang đo ch t

ụ ị ở ướ ượ l ng d ch v  trong ngành ngân hàng ề  nhi u n c khác nhau trên th  gi ế ớ   i.

ố ắ ứ ề ộ ờ ị Trong m t th i gian dài, nhi u nhà nghiên c u đã c  g ng đ nh nghĩa và đo

ấ ượ ị ườ l ng ch t l ụ ấ ng d ch v . L y ví d , ụ Lehtinen & Lehtinen (1982) cho là ch tấ

ụ ả ượ ị ạ ấ ị ượ l ng d ch v  ph i đ c đánh giá trên hai khía c nh, (1) quá trình cung c p d ch

ả ủ ế ị ị vụ và (2) k t qu  c a d ch v ầ ủ   ụ. Gronroos (1984) cũng đ  ngh  hai thành ph n c a ề

ấ ượ ị ấ ượ ữ ỹ ng k  thu t ch t l ụ ng d ch v , đó là (1) ch t l ậ , đó là nh ng gì mà khách hàng

ượ ấ ượ ả ị ụ ượ ấ ứ ng ch c năng ậ nh n đ c và (2) ch t l ễ , di n gi i d ch v  đ c cung c p nh ư

29

ấ ượ ế ụ ượ ị ị ứ ộ th  nào. Trong khi đó, ch t l ng d ch v  đ c đ nh nghĩa là “m c đ  khác

ữ ự ợ ủ ườ ề ị ậ nhau gi a s  mong đ i c a ng ứ ủ   ụ i tiêu dùng v  d ch v  và nh n th c c a

ả ủ ị ọ ề ế ả ụ theo Parasuraman & ctg (1988). Các tác gi này đã h  v  k t qu  c a d ch v ”,

ở ướ ứ ị ử ụ ị ượ ể kh i x ng và s  d ng nghiên c u đ nh tính và đ nh l ể   ự ng đ  xây d ng và ki m

ấ ượ ủ ầ ụ ị ị đ nh   thang   đo   các   thành   ph n   c a   ch t   l ọ ng   d ch   v   (g i   là   thang   đo

SERVQUAL).

ể ượ ố ắ ự ể ự Đ  có th  th c hành đ c, Parasuraman & ctg đã c  g ng xây d ng thang

ấ ượ ể ấ ỳ ị ự ị đo dùng đ  đánh giá ch t l ụ ng trong lĩnh v c d ch v . Theo ông b t k  d ch v ụ

ấ ượ ị ượ ả nào, ch t l ụ ng d ch v  cũng đ ầ   ậ ự c khách hàng c m nh n d a trên 10 thành ph n

sau:

ự ụ ệ ả ậ ợ ị (1) Tin c y (reliability): Nói lên kh  năng th c hi n d ch v  phù h p và

ờ ạ ầ ầ đúng th i h n ngay l n đ u tiên.

ự ủ ứ ẵ ố (2) Đáp  ng (responsiveness): Nói lên s  mong mu n và s n sàng c a nhân

ụ ụ ụ ấ ị viên ph c v  cung c p các d ch v  cho khách hàng.

ụ ụ ự ộ (3)    Năng l c ph c v  (competence): Nói lên t ể ự   rình đ  chuyên môn đ  th c

ụ ể ụ ụ ệ ế ệ ả ớ ị hi n d ch v . Kh  năng ph c v  bi u hi n khi nhân viên ti p xúc v i khách

ể ắ ự ự ụ ứ ệ ế ả ị ắ   hàng, nhân viên tr c ti p th c hi n d ch v , kh  năng nghiên c u đ  n m b t

ầ ế ệ thông tin liên quan c n thi ụ ụ t cho vi c ph c v  khách hàng.

ế ệ ạ ễ ệ ề ế ậ (4)  Ti p c n (access): ọ Liên quan đ n vi c t o m i đi u ki n d  dàng cho

ớ ị ụ ư ệ ế ắ ậ ờ ờ ợ ủ   khách hàng trong vi c ti p c n v i d ch v  nh  rút ng n th i gian ch  đ i c a

ụ ụ ị ờ ở ử ậ ợ ể khách hàng, đ a đi m ph c v  và gi m  c a thu n l i cho khách hàng.

ự ị ụ ụ ề ọ ở (5)  L ch s  (courtesy): Nói lên tính cách ph c v  ni m n , tôn tr ng và thân

ủ ệ ớ thi n v i khách hàng c a nhân viên.

ế ệ ế ạ   (6)  Thông tin (communication):  Liên quan đ n vi c giao ti p, thông đ t

ể ằ ọ ế ễ ữ cho khách hàng b ng ngôn ng  mà h  (khách hàng) hi u bi ắ   t d  dàng và l ng

ư ả ữ ế ề ề ấ ọ ị nghe v  nh ng v n đ  liên quan đ n h  nh  gi ụ i thích d ch v , chi phí, gi ả   i

ế ế ắ ắ ạ quy t khi u n i th c m c.

30

ệ ạ ả (7) Tín nhi m (credibility): Nói lên kh  năng t o lòng tin cho khách hàng,

ể ệ ả ậ ổ làm cho khách hàng tin c y vào công ty. Kh  năng này th  hi n qua tên tu i và

ụ ụ ủ ự ủ ế ế ế ớ   ti ng tăm c a công ty, nhân cách c a nhân viên ph c v  giao ti p tr c ti p v i

khách hàng.

ự ả ả ả ế (8) An toàn (security): Liên quan đ n kh  năng b o đ m s  an toàn cho

ề ậ ự ệ ể ấ ư ả   khách hàng, th  hi n qua s  an toàn v  v t ch t, tài chính, cũng nh  b o

ậ m t thông tin.

ế (9) H t lòng vì khách hàng (understanding the customer): T ể ệ h  hi n qua

ể ả ế ầ ủ ệ ắ ắ kh  năng hi u bi ể   t và n m b t nhu c u c a khách hàng thông qua vi c tìm hi u

ỏ ủ ữ ế ạ ậ ọ nh ng đòi h i c a khách hàng, quan tâm đ n cá nhân h  và nh n d ng đ ượ   c

ườ khách hàng th ng xuyên.

ươ ệ ữ ể ệ ạ (10) Ph ng ti n h u hình (tangibles): Th ụ    hi n qua ngo i hình, trang ph c

ụ ụ ế ị ỗ ợ ị ủ c a nhân viên ph c v , các trang thi ụ t b  h  tr  cho d ch v .

ể ệ ầ ượ ầ Tuy mô hình 10 thành ph n nêu trên th  hi n đ ế   c tính bao quát h u h t

ụ ư ủ ạ ọ ượ ứ ạ ể ệ ị m i khía c nh c a d ch v  nh ng có nh c đi m là ph c t p trong vi c đo

ấ ượ ụ ữ ế ơ ị ườ l ng ch t l ng d ch v . H n n a, mô hình này mang tính lý thuy t và có

ủ ề ạ ầ ượ ệ nhi u   thành   ph n   c a   mô   hình   không   đ t   đ ị c   giá   tr   phân   bi t.   Do   đó,

ế ợ ế ươ Parasuraman & ctg (1988, 1991) đã k t h p các bi n có tính t ng quan l ạ ớ   i v i

ầ ả ố nhau và gi m xu ng còn 5 thành ph n sau:

(2) Tính đáp  ngứ

ậ ộ (1) Đ  tin c y

(3) Tính đ m b o

ả ả

(4) Ph

ươ ệ ữ ng ti n h u hình

(5) S  c m thông

ự ả

ấ ượ ạ ộ ữ ữ ỉ Theo đó, ch t l ng ho t đ ng thanh toán ặ   là  nh ng ch  tiêu, nh ng đ c

ư ề ặ ể ệ ỏ tr ng c a ủ thanh toán không dùng ti n m t qua ngân hàng ứ  th  hi n m c th a mãn

31

ữ ề ệ ầ ị ổ ộ ữ nh ng nhu c u trong nh ng đi u ki n xác đ nh. M t cách t ng quát, chúng ta có

ể ể ủ ự ớ ợ th  hi u ch t l ạ ộ ấ ượ  ho t đ ng thanh toán ng là s  phù h p v i yêu c u ầ  c a khách

ả ượ ự ợ ể ệ ả ươ ệ hàng. S  phù h p này ph i đ c th  hi n trên c  3 ph ng di n, mà ta có th ể

ắ ọ g i tóm t t là 3P, đó là :

ệ ệ ả (1) Performance hay Perfectibility: hi u năng, kh  năng hoàn thi n

ầ . ỏ (2) Price: giá th a mãn nhu c u

ể ờ (3) Punctuality: đúng th i đi m

1.2.2. Các tiêu chí đánh giá ch t l

ấ ượ ị ụ ng d ch v  thanh toán

ố ộ 1.2.2.1. T c đ  thanh toán

ấ ượ ữ ộ ụ ị ầ M t trong nh ng tiêu chí đ u tiên khi đánh giá ch t l ng d ch v  thanh

ố ộ ử ố ộ ế ị ự ị toán, đó là t c đ  thanh toán. T c đ  x  lý giao d ch có ý nghĩa quy t đ nh s  hài

ố ớ ủ ụ ề ấ ố ị ị lòng c a khách hàng. Đ i v i các d ch v  thanh toán truy n th ng, nh t là d ch

ố ế ứ ờ ừ ự ủ ể ụ v  thanh toán qu c t ử , th i gian x  lý ch ng t ệ   , ki m soát r i ro và th c hi n

ầ ờ ơ ướ ệ thanh toán luôn yêu c u th i gian lâu h n thanh toán trong n c. Do đó, vi c kéo

ự ệ ề ờ ị ạ ụ dài th i gian th c hi n d ch v  thanh toán nhi u khi mang l i cho khách hàng

ể ự ữ ả ậ ướ ượ ườ ợ nh ng h u qu  không th  d  báo tr c đ c. Dù tr ự   ờ ng h p th i gian th c

ơ ơ ư ụ ệ ị ượ ự ướ ữ ậ hi n d ch v  dài h i h n nh ng đ c d  báo tr c cũng gây ra nh ng h u qu ả

ư ự ủ ễ ấ ậ ơ ả c  b n nh : chi phí phát sinh do s  ch m tr , làm m t uy tín c a khách hàng

ướ ố ề ế ủ ệ ế ạ ộ tr c đ i tác, gây sai l ch v  ti n đ  theo k  ho ch c a quá trình kinh doanh.

ả ả ự ụ ể ệ ả ờ ố ị ắ   Đ  tăng t c th i gian th c hi n d ch v , Ngân hàng ph i đ m b o rút ng n

ử ạ ử ạ ớ ố t i đa 3 khâu: x  lý t i ngân hàng, x  lý t i các trung gian, và thông báo t i khách

ệ ố ệ ề ể ượ ệ hàng. Trong đi u ki n công ngh  phát tri n, công ngh  s  hóa đ ụ c áp d ng làm

ệ ử ụ ệ ệ ắ ờ ộ ướ cho th i gian rút ng n rõ r t. Vi c áp d ng thanh toán đi n t là m t h ng đi

ợ ừ ệ ự ệ ắ ờ ị ể ố đ  t i đa hóa l i ích t ụ  vi c rút ng n th i gian th c hi n d ch v .

ậ ả 1.2.2.2. Tính b o m t, an toàn trong thanh toán

ẽ ủ ể ế ạ ờ ớ ươ Th i gian qua, cùng v i xu th  phát tri n m nh m  c a các ph ứ   ng th c

32

ệ ử ệ ạ ạ ộ thanh toán đi n t ạ  thông qua m ng Internet và m ng đi n tho i di đ ng trên th ế

ớ ạ ộ ạ ệ ữ ướ ể gi i, ho t đ ng thanh toán t i Vi t Nam cũng đã có nh ng b c phát tri n v ượ   t

ề ặ ạ ạ ớ ớ ị ụ ậ b c v i hàng lo t các lo i hình d ch v  thanh toán không dùng ti n m t m i ra

ứ ủ ầ ổ ứ ề ờ đ i đáp  ng nhu c u ngày càng tăng c a các t ch c và cá nhân trong n n kinh t ế

ế ớ ự ệ ớ ồ ươ t ng đ ng v i công ngh  thanh toán trong khu v c và trên th  gi i. Song hành

ể ủ ễ ươ ệ ớ ự v i s  phát tri n c a công ngh  thông tin và vi n thông, các ph ứ ng th c thanh

ạ ổ ừ ủ ế ề toán đã thay đ i nhanh chóng và đa d ng t ặ  thanh toán ti n m t là ch  y u sang

ươ ệ ề ệ ệ ặ ố các ph ề ng ti n thanh toán không dùng ti n m t truy n th ng hi n di n d ướ   i

ồ ế ứ ư ủ ủ ệ ệ ậ ấ hình th c v t ch t (nh  séc,  y nhi m chi,  y nhi m thu…) r i đ n thanh toán

ệ ử ẻ ể ươ đi n t và thanh toán th  ngân hàng nay đã chuy n qua các ph ứ ng th c thanh

ạ ử ụ ệ ồ ạ ệ ườ ạ toán hi n đ i s  d ng hoàn toàn công ngh  t n t i trên môi tr ư   ng m ng nh  ví

ệ ử ẻ ậ đi n t , internet banking, mobile banking hay th  phi v t lý… Tuy nhiên, bên

ữ ư ể ượ ậ ư ệ ậ ế ệ ạ c nh nh ng  u đi m v t b c nh  nhanh chóng, thu n ti n và ti t ki m chi phí,

ệ ử ụ ị ề ẩ ủ các d ch v  thanh toán đi n t cũng ti m  n r i ro cho ngân hàng và cho khách

ả ố ặ ớ ử ụ ạ ị ộ ụ hàng trong quá trình s  d ng d ch v  khi ph i đ i m t v i các lo i hình t ạ   i ph m

ệ ươ ứ ủ ạ ơ công ngh  cao cùng ph ấ   ng th c và th  đo n ngày càng tinh vi h n. Do đó, v n

ầ ậ ượ ọ ơ ề ả đ  b o m t và an toàn trong thanh toán ngày càng c n đ c chú tr ng h n bao

ờ ế ấ ượ ệ gi ọ  h t và cũng là tiêu chí quan tr ng trong vi c đánh giá ch t l ị ng d ch v ụ

ế ố ữ ệ ư ị thanh toán. Các y u t ộ    nh  thông tin khách hàng, thông tin giao d ch, d  li u n i

1.2.2.3. Công nghệ

ả ượ ả ậ ố ầ ộ b … c n ph i đ ả c đ m b o bí m t t i đa.

ữ ệ ộ ố Công ngh  thanh toán cũng là m t trong nh ng nhân t ế ả    tiên quy t  nh

ưở ế ị ự ụ ủ ế ọ ị h ệ ự   ng đ n quy t đ nh l a ch n d ch v  thanh toán c a khách hàng. Vi c l a

ộ ấ ớ ả ở ọ ớ ị ch n m  tài kho n và giao d ch v i ngân hàng nào còn tùy thu c r t l n vào công

ử ụ ệ ủ ạ ầ ệ ngh  mà ngân hàng s  d ng. Theo đó, khi h  t ng công ngh  c a ngân hàng phát

ể ẽ ị ượ ế tri n s  cho phép các giao d ch thanh toán đ c ti n hành nhanh chóng, chính xác

ế ế ạ ư ệ ẽ ồ ờ ớ và ti t ki m chi phí, đ ng th i đây s  là  u th  c nh tranh so v i các ngân hàng

khác.

33

1.2.2.4. Phí d ch v  thanh toán

ụ ị

ườ ệ ạ ổ ứ Trong môi tr ng c nh tranh hi n nay, các ngân hàng, các t ứ    ch c cung  ng

ể ữ ế ủ ộ ứ ụ ặ ị d ch v  thanh toán không th  gi ệ  th  ch  đ ng trong vi c áp đ t các m c phí

ụ ố ớ ự ạ ả ở ướ ệ ộ   ị d ch v  đ i v i các doanh nghi p. D i áp l c c nh tranh, giá c  tr  thành m t

ụ ữ ữ ứ ể ệ ị trong nh ng công c  h u hi u đ  thu hút khách hàng. Tuy nhiên, m c phí d ch v ụ

ấ ượ ạ ỏ ầ ạ ờ thanh toán không tách r i kh i ph m vi ch t l ấ   ng. Nó góp ph n t o nên ch t

ự ứ ệ ể ổ ượ l ổ ng t ng th  mà các ngân hàng theo đu i. Vi c xây d ng m c phí, chính sách

ộ ấ ề ọ ế ượ ở ụ ủ ể phí tr  thành m t v n đ  tr ng tâm trong chi n l ị c phát tri n d ch v  c a ngân

hàng.

ổ ế ụ ứ ệ ả ồ ị M c phí cho các d ch v  thanh toán ph  bi n hi n nay g m: phí qu n lý tài

ứ ả ươ ệ ể kho n thanh toán, phí cung  ng các ph ề   ng ti n thanh toán, phí chuy n ti n,

ứ ể ừ ử ệ ổ chuy n phát thông tin và ch ng t ổ , phát hành s a đ i, b  sung các l nh thanh

ứ ề ả toán, cung  ng thông tin v  tài kho n và sao kê…

ế ượ ự ệ ộ ị Vi c xây d ng m t chi n l ụ c giá cho các d ch v  thanh toán ngân hàng

ộ ố ứ ệ ầ ướ hi n nay c n quan tâm nghiên c u m t s  xu h ng:

­ Công khai hóa m c phí d ch v : các ngân hàng có xu h

ứ ụ ị ướ ố ứ   ng công b  m c

ụ ứ ừ ậ ầ ậ ơ ị ạ phí d ch v  và th m chí không ng n ng i th a nh n m c phí cao h n ngân hàng

ụ ạ ủ ữ ữ ả ệ   ố đ i th . Khi giá c  không còn là công c  c nh tranh h u ích n a thì đôi khi vi c

ư ậ ạ ố ứ ấ ự ẵ ộ ị ấ công b  m c phí cao nh  v y l i cho th y s  s n sàng cung c p m t d ch v ụ

ấ ượ ơ ch t l ng cao h n.

­ Phân bi

ệ ệ ế ượ ượ ệ ả t giá: phân bi t giá là chi n l c đ ấ   c các doanh nghi p s n xu t

ừ ự ụ ệ ị ệ ọ chú tr ng t lâu. Trong lĩnh v c d ch v  thanh toán vi c phân bi t giá không rõ

ườ ự ứ ặ ệ ư ràng. Các ngân hàng th ộ ng xây d ng m t m c phí đ c bi ữ   t  u đãi cho nh ng

ệ ệ ọ ệ ố khách hàng quan tr ng, có m i quan h  lâu dài. Vi c phân bi ể ệ   t giá cũng th  hi n

ở ệ ứ ư ư ạ rõ vi c m c phí công khai cho khách hàng là nh  nhau nh ng l ộ   ự i xây d ng m t

ố ượ ừ chính sách giá riêng cho t ng đ i t ng khách hàng.

ạ ấ ự ế ộ ố ứ ự ả ọ ứ ­ H  th p m c phí th c t ứ   : m t s  ngân hàng l a ch n cách th c gi m m c

34

ạ ấ ứ ằ ượ ố phí danh nghĩa b ng các h  th p m c phí đ ộ ố c công b . M t s  khác, là ch ủ

ạ ế ượ ụ ằ ị ế y u, l i áp d ng chi n l c gia tăng giá tr  gia tăng cho khách hàng b ng cách

ứ ụ ẫ ị ữ ứ ụ cung  ng thêm d ch v  ph  đi kèm mà v n gi nguyên m c giá danh nghĩa. Các

ườ ỉ ả ứ ổ ớ ngân hàng l n và uy tín th ả   ng theo đu i cách th  hai này. Nó không ch  đ m b o

ưở ợ ậ ừ ị ụ cho các ngân hàng duy trì tăng tr ng doanh thu và l i nhu n t d ch v  mà còn là

ế ượ ộ m t chính sách hay trong chi n l c chăm sóc khách hàng.

ự ồ 1.2.2.5. Ngu n nhân l c

ấ ượ ự ố ể ọ Ch t l ng nhân s  cũng là nhân t quan tr ng đ  đánh giá ch t l ấ ượ   ng

ạ ộ ộ ủ ủ ho t đ ng thanh toán c a ngân hàng. Trình đ  c a nhân viên ngân hàng cao, k ỹ

ố ẽ ả ệ ả ị năng t ặ   ộ t và có kinh nghi m s  đ m b o đ  chính xác cao trong giao d ch. M t

ễ ế ẽ ụ ụ ệ ộ khác, thái đ  ph c v  khách hàng hòa nhã, thân thi n và d  m n s  mang t ớ ự  i s

ố ớ ị ủ ụ ị hài lòng cao c a khách hàng đ i v i d ch v . Nhân viên giao d ch còn đóng vai trò

ụ ệ ệ là ng ườ ư ấ i t v n cho khách hàng trong quy trình, nghi p v , thân thi n, bi ế ắ   t l ng

ự ề ể ể ệ ạ ả ấ ồ ọ   nghe th u hi u và đ ng c m, t o đi u ki n cho khách hàng ki m tra, l a ch n

ư ượ ẩ ấ ầ ầ ả s n ph m, cũng nh  đ ủ ọ c cung c p đ y đ  m i thông tin c n thi ế ề ả   t v  s n

ph m.ẩ

1.3. Các y u t

ế ố ả ưở ấ ượ ế ị nh h ng đ n ch t l ụ ng d ch v  thanh toán

ấ ượ ệ ố ở ề ị ố Vi c nâng cao ch t l ng thanh toán b  chi ph i b i nhi u nhân t bao

ố ủ ừ ố ồ g m: các nhân t ch  quan t phía ngân hàng, khách hàng và các nhân t khách

1.3.1.

quan.

ế ố ủ Các y u t ch  quan

1.3.1.1. T  phía khách hàng

­ Thói quen s  d ng d ch v  ngân hàng

ử ụ ụ ị

ử ụ ế ố ả ụ ậ ị T p quán và thói quen s  d ng các d ch v  ngân hàng là y u t nh h ưở   ng

ỏ ớ ụ ủ ể ệ ị không nh  t i vi c phát tri n d ch v  thanh toán c a ngân hàng khi mà thói quen

ặ ủ ề ề ằ ườ ế ư ế ẫ tiêu dùng b ng ti n m t c a nhi u ng i dân v n chi m  u th . Tuy nhiên, theo

ờ ươ ộ ộ ộ ố ạ ứ ư th i gian ph ng th c này ngày càng b c l ế   ế  m t s  h n ch  nh  mang  đ n

35

ề ủ ấ ặ ả ả ấ ỉ ợ   ề nhi u r i ro, chi phí in  n và b o qu n ti n m t hàng năm r t cao và ch  phù h p

ế ớ ố ượ ả ấ ổ ỏ ớ ề v i n n kinh t ệ  có quy mô s n xu t nh , vi c trao đ i hàng hóa v i s  l ng ít.

ừ ượ ướ ậ ầ ậ ố ệ Theo s  li u v a đ c Ngân hàng nhà n c c p nh t đ u năm 2017, t ỷ ọ    tr ng

ề ươ ệ ướ ầ ả ừ ặ ổ ti n m t/t ng ph ng ti n thanh toán có xu h ng gi m d n, t 14,02% năm

ế ứ ừ ệ ệ ả ở ộ ự   2010 còn kho ng 12% hi n nay. Đây là m t tín hi u h t s c đáng m ng b i th c

ữ ễ ấ ợ ệ ử ụ ụ ủ ti n đã cho th y nh ng l ị i ích c a vi c s  d ng các d ch v  thanh toán qua ngân

­ Thu nh pậ

ở ự ệ ợ ọ hàng là khá rõ ràng b i s  ti n l i, nhanh g n và an toàn.

ậ ủ ườ ữ ộ ố ế ộ Thu nh p c a ng i dân là m t trong nh ng nhân t ế   ự  tác đ ng tr c ti p đ n

ư ướ ủ ậ ề thanh toán không dùng ti n m t ặ .  Thu nh p c a dân c  n c ta nói chung còn ở

ữ ầ ấ ả ỏ ế ế ủ ế ẫ ượ ẩ m c ứ th p, nh ng s n ph m th a mãn nhu c u thi t y u v n ch  y u đ c mua

ử ụ ề ề ả ậ ặ ố ớ ơ ắ ở ợ s m ệ    ch  truy n th ng v i thói quen s  d ng ti n m t, đ n gi n và thu n ti n

ừ ữ ễ ờ ổ ườ t bao đ i nay không d  nhanh chóng thay đ i. Tuy nhiên, nh ng ng i có thu

ậ ơ ườ ẽ ử ụ ụ ề ơ ị nh p cao h n th ng s  s  d ng d ch v  thanh toán ngân hàng nhi u h n và

ụ ề ệ ặ ầ ơ ị ệ cũng yêu c u d ch v  gia tăng cao h n. M t khác, trong đi u ki n Vi t Nam,

ể ệ ế ữ ề ề ố ồ vi c phát tri n kinh t ỉ  không đ ng đ u gi a các t nh, thành ph , dòng ti n tiêu

ủ ế ỏ ẻ ấ ị ữ dùng ch  y u là thanh toán nh  l đã gây nên nh ng khó khăn nh t đ nh trong

­ Trình độ

ệ ố ề ệ ể ặ vi c tri n khai h  th ng thanh toán không dùng ti n m t.

ầ ử ụ ị ả ụ ủ ị ưở Nhu c u s  d ng d ch v  thanh toán c a ngân hàng còn ch u  nh h ở   ng b i

ộ ộ ậ ộ ườ ấ ạ ộ ố ớ trình đ  dân trí. Đ i v i m t b  ph n ng ậ   i dân trình đ  dân trí th p, l c h u,

ế ứ ơ ệ ợ ề ệ ả ằ ọ ặ vi c thanh toán b ng ti n m t là h t s c đ n gi n và ti n l ả   i, và h  không c m

ấ ả ầ ổ ộ ượ ầ th y c n ph i thay đ i. Khi trình đ  dân trí đ ở ộ   c nâng cao, nhu c u m  r ng

ệ ệ ổ ượ ư ơ quan h  và trao đ i, vi c thanh toán qua ngân hàng đ c  a thích h n khi nó

ỏ ượ ự ệ ợ ứ ch ng t c s  ti n l đ i, nhanh chóng và an toàn.

ộ ổ ­ Đ  tu i

ữ ườ ớ ổ ườ ậ ủ ấ Nh ng ng i l n tu i th ạ ộ   ng ít ch p nh n r i ro và không thích ho t đ ng

36

ữ ề ặ ườ ộ ổ ừ thanh toán không dùng ti n m t. Trong khi đó, nh ng ng i trong đ  tu i t 18

ấ ễ ậ ả ấ ở ở ở ộ ổ ọ ế đ n 45 r t d  dàng ch p nh n m  tài kho n b i vì ạ    đ  tu i này, h  khá “nh y”

ệ ớ ổ ủ ự ữ ệ ộ ế   ố ớ đ i v i nh ng s  thay đ i c a công ngh  m i và năng đ ng trong vi c tìm ki m

ụ ụ ụ ứ ữ ủ ớ ộ ố nh ng  ng d ng m i ph c v  cho cu c s ng c a mình. Nghiên c u s  b  v  th ứ ơ ộ ề ị

ườ ề ấ ấ ườ ộ ổ ừ ế ườ tr ng cho th y có r t nhi u ng i trong đ  tu i t 18 đ n 45 là ng i tham gia

ề ề ế ặ ọ ị thanh toán không dùng ti n m t và h  đã ti n hành khá nhi u giao d ch thông qua

ớ ố ượ ủ ộ ế ầ ậ ậ ệ ố h  th ng này. Vì v y, các ngân hàng c n ch  đ ng ti p c n v i đ i t ng này

ề ơ ộ ạ ộ ể ươ ệ ể ạ đ  t o nhi u c  h i trong vi c phát tri n ho t đ ng trong t ng lai.

1.3.1.2. T  phía ngân hàng

­ Quy trình thanh toán

ế ố ế ả ưở ớ ấ ượ Quy trình thanh toán là y u t tiên quy t  nh h ng t i ch t l ủ ị ng c a d ch

ủ ư ế ẫ ả ả ả ơ ụ v  thanh toán. N u quy trình c a ngân hàng đ n gi n, nh ng v n đ m b o an

ế ứ ậ ợ ệ ẽ ạ ộ ề toàn, chính xác s  là đi u ki n h t s c thu n l i cho ho t đ ng thanh toán phát

ể ứ ạ ế ẽ tri n. Ng ượ ạ c l i, n u quy trình thanh toán ph c t p, nhiêu khê s  khó có th ể

ượ ả ự ắ ừ ế chi m đ c c m tình và s  g n bó t phía khách hàng.

­ H  t ng công ngh

ạ ầ ệ

ữ ủ ự ệ ạ ầ ể Trong nh ng năm g n đây, s  phát tri n c a công ngh  thông tin đã t o ra

ộ ướ ẽ ớ ự ự ạ ộ ộ m t b c đ t phá trong lĩnh v c thanh toán, tác đ ng m nh m  t ể   i s  phát tri n

ươ ạ ủ ệ ố c a h  th ng thanh toán qua ngân hàng. Các ngân hàng th ề   ệ ng m i hi n nay đ u

ứ ủ ể ầ ộ có th  đáp  ng m t cách nhanh chóng và chính xác nhu c u thanh toán c a khách

ệ ử ạ ề ầ hàng thông qua m ng đi n t ể  internet toàn c u: chuy n ti n nhanh, thanh toán t ự

ẻ ệ ử ự ộ ứ ệ ế ừ ấ ộ đ ng, th  đi n t , ngân hàng t đ ng... Vi c thay th  các ch ng t ằ    gi y b ng

ạ ệ ề ờ ữ ế ả ứ các ch ng t ừ ệ ử  đi n t đã mang l i nh ng c i bi n rõ r t v  th i gian thanh toán,

ố ượ ấ ượ ượ kh i l ng thanh toán và ch t l ng thanh toán. Quá trình thanh toán đ ả   c đ m

ế ố ờ ị ế ể ườ ả b o an toàn, chính xác, nhanh chóng k p th i là y u t tiên quy t đ  ng i tiêu

ự ị ụ ọ dùng l a ch n d ch v .

ướ ị ạ ­ M ng l i giao d ch

ứ ể ể ể ế ị ệ   ụ Đ  có th  phát tri n cung  ng d ch v  thanh toán đ n khách hàng thì vi c

37

ổ ứ ạ ướ ắ ẽ ạ ộ ệ hình thành và t ch c m ng l i thanh toán hi n đ i, r ng kh p s  là c  s  đ ơ ở ể

ở ộ ị ườ ế ầ ị ế ổ ứ m  r ng th  ph n và chi m lĩnh th  tr ng. N u các ngân hàng, t ứ    ch c cung  ng

ụ ạ ướ ộ ả ướ ẽ ạ ề ắ ị d ch v  thanh toán có m ng l i r ng kh p c  n ệ   ữ c s  t o ra nh ng đi u ki n

ậ ợ ệ ổ ứ ế ị thu n l i cho các doanh nghi p, t ch c và cá nhân đ n giao d ch thanh toán. Nói

ạ ớ ướ ế ươ cách khác, v i m ng l ộ i chân r t càng r ng ngân hàng th ệ   ạ ẽ ự ng m i s  th c hi n

ứ ủ ễ ơ ộ ch c năng trung gian thanh toán c a mình m t cách d  dàng và chính xác h n.

­ Đ i ngũ nhân s

ộ ự

ớ ướ ứ ụ ậ ọ ỹ Khi các ngân hàng v i xu h ng  ng d ng khoa h c k  thu t cao vào lĩnh

ạ ộ ế ố ườ ủ ấ ủ ự v c ho t đ ng c a mình thì y u t con ng i không m t đi vai trò c a mình mà

ệ ơ ọ ng ượ ạ c l ả   i ngày càng đóng vai trò quan tr ng h n. Công ngh  cao cho phép gi m

ạ ộ ệ ố ỏ ấ ư ộ ố ượ s  l ng cán b  ho t đ ng trong h  th ng ngân hàng, nh ng đòi h i r t cao v ề

ụ ủ ệ ộ ộ ỗ ộ ở ỹ trình đ  nghi p v  và k  năng công tác c a m i cán b . B i vì, m t công ngh ệ

ế ể ệ ấ ạ ườ ấ ả ạ ộ có hi n đ i nh t cũng không th  thay th  con ng i trong t t c  các ho t đ ng,

ệ ề ầ ớ ư ữ ấ ườ ặ đ c bi t là trong nh ng v n đ  c n t i t ạ ủ  duy sáng t o c a con ng i mà không

ượ ệ ứ ụ ệ ấ ạ máy móc nào có đ c. Bên c nh đó, vi c  ng d ng công ngh  cao thì các v n đ ề

ạ ộ ứ ạ ả ủ ữ ậ ả   n y sinh trong quá trình ho t đ ng càng ph c t p và h u qu  c a nh ng sai sót

ạ ủ ự ệ ạ ả ỏ ớ ộ càng l n đòi h i ph i có s  can thi p m t cách sáng t o và linh ho t c a con

ườ ự ế ợ ố ữ ườ ệ ề ng i. S  k t h p t t gi a con ng ế ể ộ   i và máy móc là đi u ki n tiên quy t đ  m t

ạ ộ ế ố ệ ả ườ ề ệ ạ ngân hàng ho t đ ng m nh và có hi u qu . Y u t con ng i là đi u ki n đ ể

1.3.2.

ạ ộ ủ ế ả ệ các máy móc phát huy h t hi u qu  ho t đ ng c a mình.

ế ố Các y u t khách quan

1.3.2.1. Y u t

ế ố ế kinh t

ườ ế ế ố ồ ứ ộ ề ệ ậ Môi tr ng kinh t bao g m các y u t : m c đ  ti n t hoá, thu nh p bình

ườ ố ộ ưở ạ ộ ầ quân đ u ng i, t c đ  tăng tr ể   ể ệ ng GDP, l m phát…th  hi n trình đ  phát tri n

ế ự ủ ể ổ ị ố ề ệ ủ ề c a n n kinh t . S  phát tri n và  n đ nh c a các nhân t ậ    này là đi u ki n thu n

ứ ủ ờ ộ ồ ợ ể l ạ   i đ  phát huy các ch c năng thanh toán c a ngân hàng đ ng th i tác đ ng m nh

ứ ử ụ ẽ ế ụ ủ ả ẩ ầ ị m  đ n nhu c u và cách th c s  d ng s n ph m d ch v  ngân hàng c a khách

ề ế ướ ạ ưở hàng. Khi n n kinh t trong n c đang trong giai đo n tăng tr ế ố   ng, các bi n s  vĩ

38

ệ ố ề ấ ạ ộ ả mô đ u có d u hi u t ể ẽ   ấ t, tình hình ho t đ ng s n xu t kinh doanh phát tri n s  là

ạ ộ ệ ạ ẩ ơ ộ ố c  h i t t trong vi c đ y m nh các ho t đ ng thanh toán qua ngân hàng. Vì khi

ở ộ ể ạ ầ ấ ả ổ đó s n xu t hàng hoá phát tri n m nh, nhu c u trao đ i m  r ng, quá trình mua

ườ ự ế ủ ư ơ ễ bán di n ra th ng xuyên h n, chi tiêu th c t ỏ    c a dân c  tăng nhanh đòi h i

ứ ể ề ả ờ ị ặ công tác thanh toán không dùng ti n m t ph i phát tri n k p th i, thích  ng v i s ớ ự

ể ủ ề phát tri n c a n n kinh t ế .

1.3.2.2. Y u t

ế ố ộ ị  chính tr  ­ xã h i

ườ ộ ổ ẽ ộ ị ị ố ọ Môi tr ng chính tr  ­ xã h i  n đ nh s  là m t nhân t ẩ    quan tr ng thúc đ y

ế ể ế ộ ổ ị ị ề n n kinh t phát tri n. Tình hình chính tr  ­ xã h i không  n đ nh (chi n tranh

ế ự ữ ả ộ gi a các Đ ng phái, th  l c trong xã h i, công nhân thì bãi công đình công…) s ẽ

ế ự ụ ủ ề ạ ộ ả ọ ế ạ ộ ẫ d n đ n s  s t gi m m i ho t đ ng c a n n kinh t ủ    nói chung và ho t đ ng c a

ề ặ ỏ ế ị thanh toán không dùng ti n m t nói riêng (h ng máy móc, trang thi ổ   t b , trao đ i

ệ ị ườ ấ ổ ộ ị ị thông tin b  sai l ch…). Môi tr ng chính tr  ­ xã h i không  n đ nh làm m t lòng

ẽ ặ ủ ề tin c a dân chúng và ngành ngân hàng s  g p nhi u khó khăn.

1.3.2.3. Y u t

ế ố pháp lý

ệ ố ạ ộ ủ ệ ọ Hi n nay m i ho t đ ng kinh doanh c a h  th ng ngân hàng trong đó có

ạ ộ ố ủ ị ự ơ ở ề ậ ậ ho t đ ng thanh toán đ u ch u s  chi ph i c a pháp lu t. Do v y, c  s  pháp lý

ủ ể ề ả ệ ố ả ả cho h  th ng thanh toán là n n t ng đ m b o cho các ch  th  thanh toán yên tâm

ề ợ ủ ọ ượ ự và tham gia tích c c vào quá trình thanh toán vì quy n l i c a h  đ ậ   c pháp lu t

ộ ề ệ ế ủ ể ọ ả b o v . Trong m t n n kinh t ị  phát tri n, m i giao d ch thanh toán c a các t ổ

ứ ế ư ề ượ ộ ự ự ệ ậ ch c kinh t và dân c  đ u đ c th c hi n qua ngân hàng. Vì v y, m t s  thay

ệ ố ậ ẽ ứ ể ả ờ ề v  pháp lu t s  làm cho h  th ng ngân hàng ph i có th i gian đ  thích  ng và chi

ấ ớ ứ ế ề ể ả ế ố phí đ  thích  ng nhi u khi r t l n, n u không gi i quy t t ễ ấ   t ngân hàng d  m t

ạ ộ ị ả ủ ớ ưở uy tín v i khách hàng, ho t đ ng kinh doanh c a ngân hàng cũng b   nh h ng và

ệ ố ể ấ ệ ệ ệ ả ả ổ kém hi u qu . Có th  th y vi c hoàn thi n b  sung h  th ng văn b n pháp quy

ự ế ớ ợ ạ ộ ề v  công tác thanh toán ngày càng phù h p v i th c t ho t đ ng kinh doanh ngân

ệ ẽ ả ề ợ ủ ề ả ơ ề hàng trong đi u ki n kinh t ế ị ườ  th  tr ng s  đ m b o h n v  quy n l i c a khách

ề ủ ụ ữ ị ượ ễ ể ả ơ ơ hàng. Nh ng quy đ nh v  th  t c thanh toán đ c đ n gi n h n, d  hi u, d  s ễ ử

39

ệ ố ế ẽ ẩ ộ ố ụ d ng, theo thông l qu c t s  đ y nhanh t c đ  thanh toán và thu hút đ ượ   c

ề nhi u khách hàng tham gia.

1.3.2.4. Y u t

ế ố ộ  văn hóa – xã h i

ể ủ ệ ố ồ ừ ự ắ S  phát tri n c a h  th ng thanh toán qua ngân hàng b t ngu n t các giao

ươ ữ ự ạ ộ ướ ậ ị d ch th ng m i mang tính văn hóa và xã h i, d a trên nh ng quy c, t p quán,

ữ ổ ề ả thói quen trong mua bán trao đ i hàng hóa. Nh ng t ư ưở  t ng n n t ng văn hóa

ế ự ế ộ ả ấ ớ ế ị ụ ẩ ậ ị ố ớ   quy t đ nh r t l n đ n s  ti p nh n m t s n ph m hàng hóa, d ch v . Đ i v i

ấ ữ ề ệ ủ ộ ề ử ụ ư m t n n văn hóa mà thói quen s  d ng và c t tr  ti n t ổ ế    c a dân c  là ph  bi n,

ế ề ế ẽ ả ạ ộ ạ ự ể s  hi u bi t v  ho t đ ng thanh toán qua ngân hàng còn h n ch  s   nh h ưở   ng

ỏ ớ ự ể ủ ạ ộ ề ặ không nh  t i s  phát tri n c a ho t đ ng thanh toán không dùng ti n m t.

ƯƠ CH NG 2

Ấ ƯỢ Ự Ủ Ụ Ị Ạ TH C TR NG CH T L NG D CH V  THANH TOÁN C A NGÂN

Ầ Ư Ệ Ể HÀNG TMCP Đ U T  VÀ PHÁT TRI N VI T NAM

2.1. Gi

ớ ầ ư ề ệ ể i thi u chung v  Ngân hàng TMCP  Đ u t và Phát tri n Vi ệ   t

Nam

Tên đ y đầ ủ Ư

Tên   giao   d chị qu c tố ế

Tên vi ế ắ t t t Ể   Ầ NGÂN HÀNG TMCP  Đ U T  VÀ PHÁT TRI N VI T NAM JOINT   STOCK   COMMERCIAL   BANK   FOR  INVESTMENT   AND   DEVELOPMENT   OF  VIETNAM BIDV

BIDVVNVX

ế ậ ỉ ụ ở s ộ Tháp BIDV, 35 Hàng Vôi, Qu n Hoàn Ki m, Hà N i

Mã   giao   d chị SWIFT ị Đ a  ch  tr chính ạ ệ Đi n tho i 84­4­22205544

Fax 84­4­22200399

2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri nể

Website www.bidv.com.vn

40

­ Ngân hàng Th

ươ ạ ổ ầ ư ầ ể ệ ng m i c  ph n Đ u t và Phát tri n Vi t Nam lúc thành

ế ế ệ ươ ậ l p có tên là Ngân hàng Ki n thi t Vi t Nam, là Ngân hàng Th ạ ng m i nhà

ướ ượ ủ ế ậ ố ị n c   đ c   thành   l p   ngày   26/04/1957   theo   Quy t   đ nh   s   177/TTg   c a   Th ủ

ướ t ủ ng Chính ph .

ủ ế ộ ố ị ồ   ­ Ngày  24  tháng  6  năm  1981,  theo  Quy t  đ nh  s   259­CP  c a   H i  đ ng

ủ ế ế ệ ượ ổ Chính ph , Ngân hàng Ki n thi t Vi t Nam đ ầ   c đ i tên thành Ngân hàng Đ u

ự ệ ự ộ ướ ệ ư t và Xây d ng Vi t Nam tr c thu c Ngân hàng Nhà n c Vi t Nam.

ế ị ủ ị ủ ố ộ   ­ Ngày 14 tháng 11 năm 1990, theo Quy t đ nh s  401/CT c a Ch  t ch H i

ộ ưở ượ ầ ư ổ ồ đ ng B  tr ng, Ngân hàng đ c đ i tên thành Ngân hàng Đ u t ể    và Phát tri n

ệ Vi t Nam.

­ Đ  th c hi n ch  tr

ể ự ủ ươ ệ ơ ấ ạ ệ ướ ng c  c u l i các doanh nghi p nhà n c theo

ế ị ủ ướ ủ ố Quy t đ nh s  90/TTg ngày 7/3/1994 c a Th  t ủ ng Chính ph , Ngân hàng đ ượ   c

ạ ộ ể ổ ướ ớ chuy n sang ho t đ ng theo mô hình T ng công ty nhà n ạ   ờ ạ c v i th i h n ho t

ừ ố ộ đ ng là 99 năm tính t ủ   ế ị  ngày 21/9/1996 theo Quy t  đ nh s  287/QĐ­NH5 c a

ố ố ướ ệ Th ng đ c Ngân hàng Nhà n c Vi t Nam.

­ Ngày 30/11/2011, Th  t

ủ ướ ế ị ủ ố ng Chính Ph  đã có quy t đ nh s  2124/QĐ­TTg

ệ ươ ổ phê duy t Ph ầ ng án c  ph n hóa BIDV.

ố ủ ­ Ngày 2/12/2011, Văn phòng Chính ph  có công văn s  8609/VPCP­ĐMDN

ờ ạ ể ệ ấ ờ ố ổ ị ầ ầ   phê duy t th i gian, đ a đi m và th i h n công b  thông tin đ u giá c  ph n l n

ầ đ u ra công chúng.

­ Ngày 28/12/2011, BIDV đã t

ổ ứ ệ ấ ổ ầ    ch c thành công vi c bán đ u giá c  ph n

ầ ạ ở ộ ị ầ l n đ u ra công chúng t ứ i S  giao d ch ch ng khoán Hà N i.

­ Giai đo n t

ạ ừ ế ạ ươ 27/04/2012 đ n nay: Giai đo n Ngân hàng Th ạ ng m i C ổ

ầ ư ầ ể ệ ph n Đ u t và Phát tri n Vi t Nam (BIDV).

ố ả ạ ườ ố ế ướ ề Trong giai đo n b i c nh môi tr ng qu c t và trong n c còn nhi u khó

ủ ươ ứ ủ khăn và thách th c, BIDV đã bám sát ch  tr ủ ng c a Chính ph , Ngân hàng Nhà

ướ ạ ứ ị ườ ễ ế ớ ủ ộ ạ n c, linh ho t  ng phó v i di n bi n th  tr ỗ ự   ng, ch  đ ng, sáng t o, n  l c

41

ệ ấ ắ ấ ợ ụ ượ ữ ệ ậ ự ph n đ u th c hi n th ng l i nh ng nhi m v  đ c giao. BIDV t p trung gi ả   i

ộ ạ ế ạ ộ ơ ấ ự ệ ể ề ế quy t các y u kém n i t i, tri n khai th c hi n Đ  án Tái c  c u ho t đ ng toàn

ơ ấ ệ ớ ướ ệ ố h  th ng song hành v i quá trình tái c  c u các doanh nghi p nhà n c và h ệ

ố ổ ạ ớ ự ổ ứ ụ ệ ả ằ ị th ng các t ch c tín d ng nh m đ t t i s   n đ nh, an toàn, hi u qu . Trong

ộ ố ế ổ ậ ể ả ạ giai đo n này, n i b t lên m t s  k t qu  tiêu bi u:

ỉ ạ ủ ệ ổ ự ầ ủ   ­ BIDV th c hi n c  ph n hóa thành công theo đúng ch  đ o c a Chính ph ,

ả ợ ướ ầ ư ườ ả b o đ m hài hòa l ủ i ích c a Nhà n ệ c, doanh nghi p, nhà đ u t và ng i lao

ứ ể ổ ươ ộ đ ng. T ừ 27/04/2012, BIDV chính th c chuy n đ i thành ngân hàng th ạ   ng m i

ứ ế ế ầ ổ ổ c  ph n. Tháng 1/2014, c  phi u BIDV niêm y t thành công trên sàn ch ng khoán

ứ ạ ấ ố đánh d u m c chính th c thành ngân hàng đ i chúng.

ế ệ ể ầ ớ ổ ổ ớ ợ ­ Đ i m i, hoàn thi n th  ch  phù h p v i mô hình công ty c  ph n theo

ủ ị ướ ạ ộ ứ ự ủ ễ ầ đúng quy đ nh c a Nhà n c, đáp  ng yêu c u th c ti n ho t đ ng c a BIDV,

ờ ướ ớ ệ ố ế ứ ồ đ ng th i h ng t i thông l qu c t ạ ộ   . Tháng 5/2012, BIDV chính th c ho t đ ng

ủ ể ệ ậ ầ ổ ợ ị theo mô hình công ty c  ph n, đ  phù h p theo quy đ nh c a Lu t doanh nghi p và

ậ ổ ứ ụ Lu t các t ch c tín d ng.

­ Ti p t c kh ng đ nh vai trò là công c  đ c l c c a Đ ng và Chính ph

ụ ắ ự ủ ế ụ ả ẳ ị ủ

ự ệ ể ế ộ trong vi c th c thi các chính sách phát tri n kinh t ­ xã h i. BIDV luôn nghiêm

ề ệ ủ ự ự ấ ộ ỉ ch nh ch p hành và th c thi m t cách tích c c các chính sách ti n t c a Ngân

ướ ệ ổ ị ế hàng Nhà n ọ c, đóng góp vai trò quan tr ng trong vi c  n đ nh kinh t vĩ mô, đi

ự ả ủ ề ề ế ạ ủ ệ ầ đ u th c hi n các nhóm gi i pháp c a Chính ph  v  ki m ch  l m phát.

­ T p trung phát tri n ho t đ ng ngân hàng bán l

ạ ộ ể ậ ẻ ạ ộ ẻ : Ho t đ ng bán l trong

ạ ướ ượ ự ọ các giai đo n tr c đây cũng đã đ c BIDV chú tr ng, tích c c nâng cao t ỷ ọ    tr ng

ậ ừ ạ ộ ẻ ệ ố ủ ổ ồ thu nh p t ho t đ ng bán l ế    trên t ng ngu n thu c a h  th ng, tuy nhiên đ n

ổ ề ấ ự ự ự ế ạ ớ ị ướ giai đo n này m i th c s  có s  bi n đ i v  ch t khi đ nh h ạ ộ ng ho t đ ng kinh

ẻ ế ạ ầ doanh ngân hàng bán l giai đo n 2015 – 2017 và t m nhìn đ n năm 2020 đ ượ   c

ạ ộ ộ ồ ả ị ỉ ẻ ủ H i đ ng Qu n tr  thông qua, làm kim ch  nam trong ho t đ ng bán l c a BIDV.

ụ ị ươ ứ ế ị Theo đó, BIDV xác đ nh rõ m c tiêu v ầ ớ n lên chi m th  ph n l n th  hai trên th ị

ườ ề ư ợ ụ ụ ộ ố ị ẻ ạ tr ng v  d  n  tín d ng, huy đ ng v n và d ch v  bán l giai đo n 2016 – 2020.

42

­ Tích c c m  r ng m ng l

ở ộ ự ạ ướ ạ ộ ở ộ ạ i, m  r ng ph m vi ho t đ ng: Trong th i k ờ ỳ

ỉ ạ ự ủ ệ ạ ư ố này, th c hi n ch  đ o c a NHNN t i Thông t ề ệ    s  21/2013/TT­NHNN v  vi c

ế ạ ỹ ế ở ị ớ ộ ệ ể ị ắ s p x p l i mô hình s  giao d ch, qu  ti t ki m và đi m giao d ch v i l trình 2

ơ ấ ặ ấ ạ ộ ỉ năm 2013­2015, BIDV m t m t nghiêm ch nh ch p hành tái c  c u m ng l ướ   i,

ặ ườ ạ ộ ở ộ ạ ậ m t khác tăng c ể   ng m  r ng ph m vi ho t đ ng thông qua thành l p các đi m

ầ ủ ơ ở ứ ủ ớ ị ị giao d ch m i trên c  s  đáp  ng đ y đ  theo quy đ nh c a NHNN.

­ Đ n cu i năm 2014, BIDV có 127 CN, 584 PGD, 16 QTK/ĐGD đ ng th

ứ ế ố ứ

ề ố ể ệ ố ạ ướ ề ố ba trong h  th ng ngân hàng v  s  đi m m ng l i truy n th ng, ngoài ra cũng

ư ể ệ ế ạ ạ ố phát   tri n   m nh   các   kênh   phân   ph i   hi n   đ i   nh   ATM,   POS.   Đ n   ngày

ạ ộ ơ ấ ự ệ ề ươ ạ 25/5/2015, th c hi n Đ  án tái c  c u ho t đ ng Ngân hàng th ng m i, BIDV

ộ ệ ố ể ậ ậ ồ ằ   đã nh n sáp nh p toàn b  h  th ng Ngân hàng TMCP Phát tri n Nhà Đ ng b ng

ộ ướ ử ẽ ề ạ ể ạ ướ Sông C u Long (MHB) và có m t b c phát tri n m nh m  v  m ng l ạ   i ho t

ế ị ộ đ ng v i ớ  180 chi nhánh, 798 phòng giao d ch. Tính đ n 31/12/2016, BIDV có 190

ạ ộ ị ạ ố ỉ chi nhánh và 815 phòng giao d ch ho t đ ng t ố i 63 t nh/thành ph  trên toàn qu c.

­ Ti p t c đ y m nh ho t đ ng kinh doanh đ i ngo i, h i nh p kinh t

ế ụ ạ ộ ạ ậ ẩ ạ ố ộ ế

ố ế ệ ạ ộ ế qu c t sâu r ng và toàn di n. Trong giai đo n này, kinh t ầ ừ  toàn c u t ng b ướ   c

ụ ồ ủ ề ả ộ ế ở ph c h i sau cu c kh ng ho ng tài chính năm 2008, các n n kinh t ắ    tr  nên g n

ố ộ ụ ồ ỗ ợ ẩ ể ằ ạ ế ế ơ k t h n nh m h  tr , đ y m nh t c đ  ph c h i và phát tri n kinh t ố   . Trong b i

ệ ộ ố ế ậ ộ ư ộ ả c nh đó, Vi ỗ ự ẩ t Nam n  l c đ y nhanh l trình h i nh p qu c t ồ    nh  C ng đ ng

ế ệ ị ươ ạ ự ệ kinh t ASEAN (AEC), Hi p đ nh Th ng m i t do Vi t Nam ­ EU (Vietnam ­

ế ụ ươ ệ ố ị ẳ   EU FTA) và Hi p đ nh Đ i tác xuyên Thái Bình D ng (TPP). Ti p t c kh ng

ạ ộ ế ạ ơ ố ố ị ị   đ nh là đ n v  tiên phong trong ho t đ ng kinh doanh đ i ngo i, đ n cu i năm

ế ậ ệ ạ ớ 2016, BIDV đã thi t l p quan h  đ i lý v i trên 1.700 ngân hàng và chi nhánh

ạ ế ớ ố ổ ạ ngân hàng t i 122 qu c gia và vùng lãnh th  trên th  gi i. Bên c nh đó, BIDV

ế ụ ậ ượ ợ ươ ươ ti p t c nh n đ c các nhà tài tr  đa ph ng, song ph ng (WB, ADB, OPEC,

ậ ả ứ ưở ủ ự ả AFD, Đ c, Pháp, Nh t B n...) tin t ớ   ng  y thác qu n lý trên 150 d  án ODA v i

ố ố ế ỉ ệ ố ươ ạ ướ ổ t ng s  v n cam k t trên 4 t  USD. ệ  Kh i hi n di n th ng m i n ế   c ngoài ti p

ị ế ẳ ươ ở ộ ệ ồ ị ụ t c kh ng đ nh v  th , th ờ ng hi u BIDV, đ ng th i m  r ng ho t đ ng ạ ộ  qu ngả

ầ ư ươ ạ ạ ị ườ ề ế bá, xúc ti n đ u t th ng m i t i các th  tr ư ng ti m năng nh  Liên bang Nga,

43

ạ ượ ướ ế ắ châu Âu, Đông B c Á trong đó đ t đ ữ c nh ng b ệ   ọ c ti n quan tr ng trong vi c

ị ườ ể ả ả ậ ọ ậ thâm nh p th  tr ng Nh t B n; Liên doanh b o hi m nhân th  BIDV Metlife

ượ ơ ở ợ ể ậ ả ậ ớ đ c   thành   l p   trên   c   s   h p   tác   v i   T p   đoàn   B o   hi m   nhân   th ọ Hoa

Kỳ Metlife...

ế ệ ệ ậ ố ươ ạ ạ Đ n cu i 2015, BIDV đã thành l p hi n di n th ng m i t ố i 06 qu c gia –

ổ ộ ộ vũng lãnh th : Lào, Campuchia, Myanmar, C ng hòa Séc, C ng hoà Liên bang

Nga và Đài Loan.

­ Nâng   t m   công   tác   nghiên   c u,   tham   m u   có   k t   qu   đ i   v i   Chính

ả ố ứ ư ế ầ ớ

ủ ướ ị ươ Ph /Ngân hàng Nhà n ẳ c kh ng đ ịnh uy tín và gia tăng giá tr  th ệ ng hi u cho

ứ ượ ể ỗ ợ ậ BIDV. Trung tâm Nghiên c u BIDV đ c thành l p năm 2012 đ  h  tr  thi ế ậ   t l p

ự ả ệ ố ề ồ ờ và th c thi các chính sách, các gi ự   i pháp đi u hành h  th ng, đ ng th i tích c c

ư ấ ế ề ệ ớ ủ ộ tham  gia  t v n chính  sách kinh t ,  ti n t v i Chính  ph ,  các  b ,  ngành…

ườ ự ứ ệ ỳ ị Th ng   niên,Trung   tâm   nghiên   c u   th c   hi n   hàng   trăm   báo   cáo   đ nh   k   và

ề ớ ầ ờ ị ị ướ chuyên đ  v i tinh th n nhanh chóng, k p th i, đi sâu vào các đ nh h ề ng v  kinh

ế ượ ể ủ ị ươ ữ ậ ấ ế ố t ạ , đ i ngo i, chi n l c phát tri n c a đ a ph ng, t p trung vào nh ng v n đ ề

ế ướ ư ể ấ nóng c aủ  kinh t trong n c và qu c t ạ   ố ế đ  tham m u cho các  c p lãnh đ o

ả ướ ề ế ộ ị ươ Đ ng, Nhà n c; các báo cáo chuyên sâu v  kinh t ­ xã h i đ a ph ớ   ng v i

ế ề ậ ấ ạ ị ượ l ế   ng thông tin đa d ng, phong phú, đáng tin c y, các đ  xu t ki n ngh  có k t

2.1.2. C  c u t

ượ ả qu  và đ c đánh giá cao.

ơ ấ ổ ứ  ch c

44

ơ ấ ổ ứ ủ ơ ồ S  đ  2.1: C  c u t ch c c a BIDV

ồ ườ Ngu n: Báo cáo th ng niên BIDV 2016

 C  c u t

ơ ấ ổ ứ ạ ụ ở ch c t i Tr  s  chính

45

ơ ấ ổ ứ ạ ơ ồ ụ ở S  đ  2.2: C  c u t ch c t i Tr  s  chính

ồ ườ Ngu n: Báo cáo th ng niên BIDV 2016

46

 C  c u t

ơ ấ ổ ứ ạ ch c t i Chi nhánh

ơ ấ ổ ứ ạ ơ ồ S  đ  2.3: C  c u t ch c t i chi nhánh

ồ ườ Ngu n: Báo cáo th ng niên BIDV 2016

2.1.3. Tình hình ho t đ ng và k t qu  kinh doanh giai đo n 2011­2016

ạ ộ ế ạ ả

ồ ố ề ổ ả  V  t ng tài s n và ngu n v n

­ T ng tài s n:

ổ ả

ế ự ứ ạ ưở ẽ ạ ổ Giai đo n 2013 – 2016 ch ng ki n s  tăng tr ng m nh m  trong t ng tài

ớ ố ộ ưở ế ầ ả ủ s n c a BIDV v i t c đ  tăng tr ng bình quân là g n 20%. Tính đ n 31/12/2016

ả ủ ạ ỷ ồ ệ ố ỷ ồ ổ t ng tài s n c a BIDV đ t 1.006.635 t đ ng, tăng tuy t đ i 150.000 t đ ng so

ơ ấ ổ ạ ả ớ v i năm 2015. Trong c  c u t ng tài s n, cho vay khách hàng đ t 713.682 t ỷ ồ    đ ng

ế ầ ổ ỷ ồ ớ ả (chi m 70.9% t ng tài s n), tăng g n 113.000 t đ ng so v i năm 2015, ngoài ra

ử ạ ề ướ ạ ỷ ồ ỷ ồ ti n g i t i ngân hàng nhà n c đ t 35.824 t đ ng, tăng 14.000 t ớ    đ ng so v i

năm 2015.

47

ả ủ ổ ả ạ B ng 2.1: T ng tài s n c a BIDV giai đo n 2013­2016

ơ ị ỷ ồ Đ n v  tính: T  đ ng

ỉ Ch  tiêu 2013 2014 2015 2016

ả ổ 548.386 650.340 850.669 1.006.635 T ng tài s n

ố ộ ưở T c đ  tăng tr ng 13,12% 18,59% 30,80% 18,33%

ủ ồ Ngu n: Báo cáo tài chính 2013­2016 c a BIDV

­ V n ch  s  h u:

ủ ở ữ ố

T  lỷ ệ

ắ + Danh sách công ty do BIDV n m gi ữ :

ố ổ

ế

STT

Tên công ty

S  c  phi u

(%)

Công ty CP ch ng khoán Ngân hàng đ u t

ầ ư    và

79.503.019

88,13%

1

phát tri n Vi

t Nam (BSI)

T ng công ty CP B o hi m ngân hàng đ u t

ầ ư

59.819.259

51,01%

2

và phát tri n Vi

t Nam (BIC)

ầ ư ạ ầ

ổ Công ty C  ph n Đ u t

H  t ng và Đô th

5.705.400

5,77%

3

D u khí PVC (

PTL)

ạ ầ

ậ   Công ty C  ph n Phát tri n H  t ng K  thu t

2.912.775

1,06%

4

(IJC)

Công ty C  ph n T p đoàn D u khí An Pha

1.103.360

2,95%

5

(ASP)

ủ ứ   Công   ty   C   ph n   Phát   tri n   Nhà   Th   Đ c

450.000

0,63%

6

(TDH)

48

ủ ở ữ ủ ơ ấ ố + C  c u v n ch  s  h u c a BIDV

ủ ở ữ ủ ơ ấ ố ể ồ Bi u đ  2.1: C  c u v n ch  s  h u c a BIDV

ồ ườ Ngu n: Báo cáo th ng niên 2016

ủ ở ữ ủ ể ế ờ ố ỷ ồ Đ n th i đi m 31/12/2016, v n ch  s  h u c a BIDV là 44.217 t đ ng,

ướ ệ ở ữ ố ạ trong đó Ngân hàng nhà n c Vi t Nam s  h u 95,28% v n, còn l i 4,72% là do

ắ ổ ỏ ẻ ổ ướ ế ổ các c  đông khác n m gi ữ c  đông nh  l ( trong n c chi m 3,02% và c  đông

ướ ắ ữ n c ngoài n m gi ố .  1,7% v n)

ủ ở ữ ủ ố ạ ả B ng 2.2:  V n ch  s  h u c a BIDV giai đo n 2013­2016

ơ ị ỷ ồ Đ n v  tính: T  đ ng

2013 32.039 2014 33.271 2015 40.949 2016 44.217

ỉ Ch  tiêu ủ ở ữ ố V n ch  s  h u ưở ố ộ T c đ  tăng tr ng 21% 3,85% 23,08% 7,98%

ủ ồ Ngu n: Báo cáo tài chính 2013­2016 c a BIDV

ộ ơ ấ ạ ề ấ ấ Trong l trình c  c u l ị i tài chính, BIDV xác đ nh v n đ  c p bách là

ố ự ệ ố ể ớ ợ ệ ố ế tăng v n t có đ  gia tăng h  s  CAR phù h p v i thông l qu c t . Trong

ạ ố ộ ưở ủ ở ữ ủ ố giai đo n 2013 – 2016 t c đ  tăng tr ng bình quân v n ch  s  h u c a BIDV

49

ặ ệ ủ là trên 10%, trong đó đ c bi ố t trong năm 2015, v n ch  đã tăng 7.600 t ỷ ồ    đ ng

ươ ươ ứ t ng đ ng m c tăng 23%.

ủ ở ữ ủ ế ố ỷ ồ Tính đ n 31/12/2016, v n ch  s  h u c a BIDV là 44.217 t đ ng, tăng

ủ ở ữ ề ệ ớ ố ố ơ ấ 7,98% so v i năm 2015. Trong c  c u v n ch  s  h u, v n  đi u l có giá tr ị

ỷ ồ ế ỷ ọ ủ ế ỹ ị 34.187 t đ ng, chi m t tr ng ch  y u (77,3%), các qu  có giá tr  3.366 t ỷ ồ    đ ng

ợ ế ư ậ ố ỷ ồ ạ (7,6%) và l i nhu n sau thu  ch a phân ph i 5.053 t đ ng (11,4%), còn l i là l ợ   i

ố ỷ ọ ủ ổ ố ượ ổ ừ ồ ợ ể ích c a các c  đông thi u s . T  tr ng v n đ c b  sung t ngu n l ậ   i nhu n

ậ ỹ ợ ủ ạ trích l p các qu  và l ậ i nhu n gi ữ ạ  l i qua các năm c a BIDV giai đo n 2013 ­

ả ừ ớ ố ộ ưở 2016 trong kho ng t 13% ­ 22%, v i t c đ  tăng tr ng bình quân là 28,5%/năm.

ị ạ ư ố Theo quy đ nh t i Thông t s  41/2016/TT­NHNN, ngân hàng không có công

ướ ả ườ ty con, chi nhánh ngân hàng n c ngoài ph i th ng xuyên duy trì t ỷ ệ  l an toàn

ơ ở ủ ị ố v n xác đ nh trên c  s  báo cáo tài chính c a ngân hàng, chi nhánh ngân hàng

ướ ố ố ự ớ ố ộ ụ n c ngoài t ể i thi u 8% . V n t có tăng liên t c qua các năm v i t c đ  khá cao

ệ ả giúp BIDV c i thi n và nâng cao t ỷ ệ  l an toàn.

ề ế ả ạ ộ  V  k t qu  ho t đ ng kinh doanh

ủ ổ ả ả ỉ ợ ề ế B ng 2.3: Các ch  tiêu t ng h p v  k t qu  kinh doanh c a BIDV

ơ ị ỷ ồ Đ n v  tính: T  đ ng

ỉ Ch  tiêu

2013

2014

2015

2016

ậ ừ ạ ộ

T ng thu nh p t

ho t đ ng kinh

19.209

21.906

24.712

30.530

13.950

16.844

19.314

23.738

2.461

1.802

2.336

2.504

ho t đ ng d ch v

162

265

293

534

ho t   đ ng   kinh   doanh

465

13.493

­62

433

mua   bán   ch ng   khoán

924

818

11

364

ạ ộ

ứ    ho t đ ng mua bán ch ng

908

1.593

2.369

1.740

ầ ừ ạ ộ

khoán đ u tầ ư

ư ợ ướ ự

ho t đ ng khác ủ

­ Thu nh p lãi ròng ậ doanh, trong đó: ­ Lãi t ừ ạ ộ ­ Lãi   t ­ Lãi   t ừ ạ ố ngo i h i ­ Lãi t ừ kinh doanh ­ Lãi thu n t ổ T ng d  n  tr

c d  phòng r i ro

391.035

445.693

598.434

723.697

Chi phí d  phòng trong năm

(6.483)

(6.986)

(5.676)

(9.273)

ế

ậ L i nhu n sau thu

4.030

4.947

6.298

6.159

ồ ườ ủ Ngu n: Báo cáo th ng niên 2013­2016 c a BIDV

50

ậ ừ ạ ổ ạ ộ Trong giai đo n 2013­2016, t ng thu nh p t ụ    ho t đ ng kinh doanh liên t c

ụ ể tăng lên, c  th :

ủ ơ ư ợ ổ ị ướ ạ ạ T ng d  n  vay c a đ n v  có xu h ng tăng m nh trong giai đo n 2013 –

ặ ệ ư ợ ướ ự ủ ủ 2016, đ c bi t năm 2015 và 2016, d  n  tr ạ   c d  phòng r i ro c a BIDV đ t

ỷ ồ ỷ ồ ạ ố ộ ớ ự 598.434 t đ ng và 723.697 t ơ  đ ng, đ t  t c đ  tăng h n 20%. Cùng v i s  tăng

ưở ề ư ợ ạ ổ ừ ạ ộ ủ ơ tr ng m nh v  d  n  cho vay, t ng thu t ho t đ ng kinh doanh c a đ n v ị

cũng tăng m nh:ạ

ổ ừ ạ ộ ỷ ồ ươ T ng thu t ho t đ ng kinh doanh năm 2014 tăng 2.697 t đ ng t ứ   ng  ng

ạ ỷ ồ ớ ớ ỷ ệ v i t l tăng là 14,04%, năm 2015 đ t 24.712 t đ ng tăng 12,8% so v i năm

ạ ỷ ồ ạ ộ ộ ố 2014, năm 2016 đ t 30.530 t đ ng tăng 23,5%. Trong đó m t s  ho t đ ng có

ưở ố ạ ỷ ồ ỷ ồ ộ ố t c đ  tăng tr ng t t là: thu lãi (đ t 23.738 t đ ng) tăng 4.424 t đ ng. Ngoài

ạ ươ ố ừ ạ ộ ra, các ho t đ ng đem l i lãi t ng đ i cao cho Ngân hàng là: lãi thu t ạ    ho t

ạ ố ụ ị ạ ộ ộ đ ng d ch v , ho t đ ng ngo i h i …

ế ủ ậ ợ ừ ỷ ồ ỷ ồ L i nhu n sau thu  c a BIDV tăng t 4.030 t đ ng lên 6.159 t đ ng trong

ạ ợ ạ giai đo n 2013 – 2016, và luôn là 1 trong 3 ngân hàng TMCP đ t l ậ i nhu n sau

ấ ả ướ ế ạ ộ ữ ầ thu    cao nh t c  n c. Tuy nhiên, trong nh ng năm g n đây ho t đ ng kinh

ợ ấ ủ ề ặ doanh c a BIDV cũng g p nhi u khó khăn do n  x u tăng cao, theo đó chi phí d ự

ướ ặ ệ ự phòng hàng năm có xu h ạ ng tăng m nh. Đ c bi t, năm 2016 chi phí d  phòng đã

ỷ ồ ấ ừ ướ ế tăng lên 9.273 t đ ng, cao nh t t c đ n nay. tr

 M t s  ch  tiêu tài chính c  b n:

ộ ố ỉ ơ ả

ả ạ ỉ B ng 2.4: Ch  tiêu tài chính giai đo n 2013­2016

Năm 2013

Năm 2014

ấ ồ ợ Ngu n: Báo cáo tài chính h p nh t BIDV 2013 ­ 2016

12,68%

15,02%

ỉ ố ề ệ ề ả ạ Các ch  s  v  hi u qu  kinh doanh giai đo n 2013­2016 đ u v ượ   t

ứ ế ủ ề ạ ạ m c k  ho ch đ  ra. Năm 2016 ROE và ROA c a BIDV đ t 14,45% và

ỷ ệ ợ ấ ự ạ 0,68%. T  l n  x u trong năm 2016 đ t 1,96%, chi phí d  phòng là

0,73%

0,76%

ỷ ồ ồ ừ ề ắ ữ 9.273 t đ ng. Đi u này b t ngu n t nh ng khó khăn trong công tác

1,96%

2,03%

ồ ợ ủ cho vay và thu h i n  c a Ngân hàng.

51

2.2. Th c tr ng ch t l

ấ ượ ự ạ ụ ị ầ   ủ ng d ch v  thanh toán c a Ngân hàng TMCP Đ u

ể ệ ư t và Phát tri n Vi t Nam

2.2.1. M c đ  khách hàng ti p c n các ph

ứ ộ ế ậ ươ ệ ủ   ng ti n thanh toán c a

ầ ư ể ệ Ngân hàng TMCP Đ u t và Phát tri n Vi t Nam

ạ ượ ự ữ ướ ạ ộ Phát huy thành t u đ t đ c nh ng năm tr c, ho t đ ng thanh toán năm

ạ ượ ự ưở ả ề ố ượ ạ ố ế ụ 2016 ti p t c đ t đ c s  tăng tr ng m nh c  v  doanh s  và s  l ng giao

ụ ị ượ ỷ ồ ơ ị d ch, riêng phí d ch v  năm 2016 thu đ c 967 t đ ng, đóng góp h n 25% vào

ệ ố ơ ấ ụ ủ ạ ị ổ t ng c  c u thu d ch v  ròng c a toàn h  th ng BIDV. Giai đo n 2014­2016 ghi

ậ ố ộ ưở ụ ạ ị nh n t c đ  tăng tr ả   ng d ch v  thanh toán đ t bình quân 24%/năm. Các s n

ẩ ượ ế ị ủ ph m thanh toán c a BIDV ngày càng đ ệ c các doanh nghi p, các đ nh ch  tài

ướ ư ử ụ ỗ ươ ệ chính trong và ngoài n c  u tiên s  d ng. Theo đó, m i ph ng ti n thanh toán

ế ậ ẽ ộ ở ạ ượ l i đ c khách hàng ti p c n theo m t cách riêng mà chúng ta s  xem xét ầ    ph n

2.2.1.1. Tình hình thanh toán séc

ướ d i đây:

ượ ề ổ ứ ư ả ậ ơ Séc đ c nhi u t ệ    ch c và cá nhân  a thích vì tính đ n gi n và thu n ti n

ắ ị ướ ệ ế ạ ủ c a nó. B t k p xu h ấ   ng thanh toán hi n đ i và tiên ti n, BIDV đã cung c p

ề ả ẩ ị ớ ụ nhi u s n ph m d ch v  thanh toán liên quan t i séc:

­ D ch v  bán séc du l ch: Là d ch v  mà BIDV s  bán séc du l ch cho các cá

ụ ụ ẽ ị ị ị ị

ạ ệ ướ ả ợ ị ầ nhân có nhu c u mang ngo i t ra n ớ c ngoài phù h p v i quy đ nh qu n lý

ệ ạ ố ủ ngo i h i c a Vi t Nam.

ụ ụ ị ị ị ấ ả ạ ­ D ch v  mua séc du l ch: Là d ch v  mà BIDV mua t t c  các lo i séc du

ợ ệ ủ ề ừ ị l ch h p l ệ , đ  đi u ki n thanh toán t khách hàng.

ụ ả ắ ị ị ứ ­ D ch v  Cung  ng séc tr ng, B o chi séc, Thanh toán séc: Là d ch v ụ

ứ ả ắ BIDV Cung  ng séc tr ng, B o chi séc, Thanh toán séc, cho khách hàng có nhu

ủ ớ ợ ướ ệ ị ầ c u phù h p v i quy đ nh c a Ngân hàng Nhà n c Vi t Nam.

ố ế ụ ị ụ ờ ố ế ị ­ D ch v  thanh toán séc qu c t : D ch v  nh  thanh toán séc qu c t ị  là d ch

ố ớ ụ ấ ờ ị ươ ạ ị ụ v  mà BIDV cung c p d ch v  nh  thu đ i v i séc th ng m i, séc du l ch n ướ   c

52

ạ ệ ố ế ụ ị ụ ị ằ ngoài, b ng ngo i t ờ . D ch v  nh  thu séc qu c t ấ    là d ch v  mà BIDV cung c p

ố ớ ụ ờ ươ ạ ị ướ ị d ch v  nh  thu đ i v i séc th ng m i, séc du l ch n ằ c ngoài, b ng ngo i t ạ ệ

ổ ứ ố ế do các ngân hàng hay t ch c tài chính qu c t phát hành cho các cá nhân, t ổ ứ    ch c

có nhu c u. ầ

ố ế ụ ị ụ ụ ấ ị ị ờ ­ D ch v  nh  thu séc qu c t : Là d ch v  mà BIDV cung c p d ch v  nh ờ

ươ ạ ị ướ ạ ệ ố ớ thu đ i v i séc th ng m i, séc du l ch n ằ c ngoài, b ng ngo i t do các ngân

ổ ứ ố ế ổ ứ ầ hàng hay t ch c tài chính qu c t phát hành cho các cá nhân, t ch c có nhu c u.

ể ồ ố ừ Bi u đ  2.2: Doanh s  thanh toán séc t ế  2014 đ n 2016

ơ ị ệ ồ Đ n v  tính: Tri u đ ng

ế ổ ồ Ngu n: Báo cáo t ng k t BIDV 2014­2016

ụ ờ ị ế   ư Nh  vào quy trình thanh toán, cũng nh  các d ch v  thanh toán séc liên ti p

ượ ở ộ ạ ố ươ đ c m  r ng và đa d ng hóa, nên doanh s  thanh toán thông qua ph ứ   ng th c

ộ ố ươ này ngày m t tăng qua các năm. Năm 2014, doanh s  thanh toán theo ph ứ   ng th c

ệ ệ ạ ồ ố ồ   này đ t 428.100 tri u đ ng. Năm 2015, doanh s  thanh toán là 458.666 tri u đ ng

ệ ồ ươ ứ ớ đã tăng thêm 30.566 tri u đ ng (t ng  ng v i 7%). Tuy nhiên, năm 2016 ghi

ậ ỷ ệ ưở ấ ươ ươ ồ nh n t l tăng tr ơ ng th p h n là 4,7% t ng đ ệ ng 21.564 tri u đ ng, nâng

ệ ố ồ ổ t ng doanh s  thanh toán năm 2016 lên 480.230 tri u đ ng.

ổ ế ở ứ ấ ặ ở ề ố M c dù hình th c thanh toán séc đã tr  nên r t ph  bi n nhi u qu c gia

ế ớ ỷ ọ ế ẫ ố ỷ ọ trên th  gi ư i, nh ng t tr ng doanh s  thanh toán séc v n chi m t tr ng nh ỏ

ươ ứ ổ trong t ng ph ng th c thanh toán.

ủ ệ ệ ủ 2.2.1.2. Tình hình thanh toán  y nhi m chi ­  y nhi m thu

 Thanh toán b ng  y nhi m chi

ằ ủ ệ

ứ ứ ệ ằ ỷ ổ ế   Hình th c thanh toán b ng U  nhi m chi luôn là hình th c thanh toán ph  bi n,

ủ ụ ơ ệ ả ậ ượ ử ụ ệ ề th  t c đ n gi n thu n ti n nên đ c khách hàng s  d ng nhi u. Hi n nay hình

53

ứ ế ỷ ọ ấ ớ ố ạ th c này chi m t ổ  tr ng l n nh t trong t ng doanh s  thanh toán t i BIDV v i t ớ ỷ

ứ ế ằ ả ọ ỷ ọ tr ng kho ng 81%. Hình th c thanh toán b ng UNC chi m t tr ng khá cao v ề

ủ ụ ừ ả ậ ố ơ ệ   doanh s  và không ng ng tăng lên là do có th  t c thanh toán đ n gi n, thu n ti n

ứ ộ ớ ệ   và n i dung thanh toán phong phú so v i các hình th c thanh toán khác. Ngoài vi c

ụ ể ề ị ượ ể dùng đ  thanh toán ti n hàng hoá d ch v  còn đ ợ   c dùng đ  thanh toán công n ,

ộ ệ ể ề ấ ể ề ớ chuy n ti n c p kinh phí, n p l phí, chuy n ti n cá nhân. Khác v i Séc, UNC

ỉ ượ ể ể ề ặ ể không th  dùng đ  rút ti n m t mà ch  đ ả   c dùng trong thanh toán chuy n kho n.

ư ư ụ ớ Khác v i th  tín d ng, UNC không giao th  cho khách hàng, chi nhánh hay ngân

ị ả ạ ự ủ ẳ ị hàng giao d ch đ oc thông báo th ng, do đó không có r i ro b  gi m o. Khách hàng

ị ủ ỉ ầ ủ ữ ế ẫ ấ ơ ỉ ch  c n đ n n i ch  th  c a ngân hàng ký xu t UNC cùng m u ch  ký c a bên th ụ

ả ươ ệ ầ ưở h ng. Các doanh nghi p hàng tháng c n tr  l ể ử ụ   ng cho nhân viên có th  s  d ng

ứ hình th c UNC.

ể ồ Ủ ố ệ Bi u đ  2.3: Doanh s  thanh toán  y nhi m chi 2014­2016

ơ ị ệ ồ Đ n v  tính: tri u đ ng

ế ổ ồ Ngu n: Báo cáo t ng k t BIDV 2014­2016

ữ ư ể ằ ở ụ   ứ B i nh ng  u đi m trên, mà hình th c thanh toán b ng UNC này liên t c

ứ ố ố có doanh s  tăng qua các năm. Năm 2014, doanh s  thanh toán theo hình th c này

ứ ệ ồ ớ ứ ệ ạ ồ ạ đ t m c 6.457.678 tri u đ ng thì t i năm 2015 đã đ t m c 8.900.345 tri u đ ng,

ệ ươ ố ế ụ ứ ớ tăng thêm 2.442.667 tri u, t ng  ng v i 38%. Năm 2016, doanh s  ti p t c tăng

ệ ươ ứ ệ ạ ớ ồ thêm 1.686.555 tri u, t ứ ng  ng v i 18,9% và đ t m c 10.586.900 tri u đ ng.

 Thanh toán b ng  y nhi m thu

ằ ủ ệ

ự ế ượ ử ụ ế ể ớ Trên th c t , UNT ít đ c s  d ng, chi m t ỷ ệ  l không đáng k  so v i các

ươ ế ố ệ ề ủ ụ ph ở ng ti n thanh toán khác. B i vì UNT có quá nhi u y u t , th  t c thanh toán

ặ ợ ộ ữ ệ ề ề ả ậ ỏ ồ ườ r m rà, ph i có th a thu n ho c h p đ ng v  các đi u ki n thu h  gi a bên tr ả

ụ ưở ề ti n và bên th  h ng.

ệ ạ ụ ề ấ ặ ờ ị Hi n t ệ   i, BIDV cung c p d ch v  nh  thu ti n m t cho các doanh nghi p

ư ổ ệ ầ ậ ớ l n nh  T ng Công ty Hàng không Vi ố   t Nam (VNA), T p đoàn D u khí Qu c

54

ệ ư ễ ậ gia Vi t   Nam, T p đoàn B u chính Vi n thông (VNPT), Viettel, Phú Thái, G7

ệ ự ậ ệ ứ ế ỷ ọ Mart và T p đoàn đi n l c Vi t nam (EVN). Hình th c này chi m t tr ng nh ỏ

ể ấ ổ ố nh t và tăng không đáng k  qua các năm trong t ng doanh s  thanh toán t ạ   i

ụ ể ố ạ ộ ằ BIDV. C  th : năm 2014, doanh s  mang l ạ ừ i t ho t đ ng thanh toán b ng hình

ứ ệ ệ ồ ồ th c UNT là 4.150 tri u đ ng, năm 2015 là 4.890 tri u đ ng, năm 2016 là 5.150

2.2.1.3. Tình hình thanh toán thẻ

ệ ồ tri u đ ng.

ạ ộ ẩ ả ớ ị V i các s n ph m d ch v  th , BIDV luôn ụ ẻ đa d ng, phong phú và đ c đáo

ố ầ ử ụ ẻ ủ ứ đáp  ng t i đa nhu c u s  d ng th  c a khách hàng trong và ngoài n ụ ể cướ , c  th :

ợ ộ ị ẻ ệ ẻ ớ v i ba nhãn hi u th  BIDV Etrans, BIDV Harmony và Th  ghi n  n i đ a:

ẻ ồ ẻ ế ẩ ả ươ ẻ BIDV Moving và các s n ph m th  sinh viên, th  liên k t, th  đ ng th ệ   ng hi u

ố ẻ ươ ư ệ ạ ớ v i các nhà phân ph i bán l có uy tín và th ng hi u m nh nh  BIDV­Lingo,

BIDV­CoopMart,   BIDV­Maximark,   BIDV­Hiway,   BIDV­Satra…Ngoài   các   tính

ợ ộ ị ơ ả ụ ệ ẻ ấ ị năng ti n ích c  b n, th  ghi n  n i đ a BIDV còn cung c p các d ch v  giá tr ị

ư ạ ệ ể ề ạ ả gia tăng nh  n p ti n đi n tho i, thanh toán vé máy bay, phí b o hi m, thanh toán

ề ơ ướ ự ế ệ ạ ệ hóa đ n ti n đi n, thanh toán c c phí đi n tho i... qua ATM và tr c tuy n.

ố ẻ ụ ẻ ể ố ị ế  BIDV   đã   tri n   khai   d ch   v   th   qu c   t Th   qu c   t : ế VISA   và

ẻ ệ ớ MasterCard v i các nhãn hi u th : BIDV Visa Precious, BIDV Visa Flexi, BIDV

Visa Platinum, BIDV MasterCard Ready, BIDV MasterCard Platinum, và các s nả

ẻ ồ ẩ ươ ệ ớ ổ ứ ớ ướ ph m th  đ ng th ng hi u v i các t ch c l n trong và ngoài n c:

(cid:0) Th  qu c  t

ố ế ồ ẻ ươ ệ ạ đ ng th ạ   ng hi u BIDV­Viettravel h ng  Classic  và  h ng

Platinum.

(cid:0) Đ c bi ặ

ệ ả ố ế ồ ẻ ẩ ươ ạ ộ t s n ph m th  qu c t đ ng th ệ ng hi u v i ớ  Câu l c b  bóng

ệ ớ ứ ầ đá Manchester United v i nhãn hi u th ả   ẻ BIDV­ManU đ ng đ u Top 100 s n

ẩ ờ ế ệ ặ ph m Tin và Dùng do Th i báo Kinh t Vi t Nam trao t ng.

ố ượ ả ẻ B ng 2.5: S  l ng th  BIDV phát hành năm 2015 và 2016

55

ỷ ệ T  l tăng ẻ Lo i thạ 2015 2016 ưở tr ng

ợ ộ ị ẻ ẻ Th  ghi n  n i đ a (th ) 3.793.719 4.644.325 22,4%

ố ế ẻ ợ Th  ghi n  qu c t ẻ  (th ) 217.239 316.163 45,5%

ẻ ẻ ụ Th  tín d ng (th ) 81.554 103.317 26,7%

ế ủ ẻ ồ ổ Ngu n: Báo cáo t ng k t c a Trung tâm th  năm 2015, 2016

ể ấ ừ ả ướ ưở ở ả ẻ T  b ng trên có th  th y xu h ng tăng tr ạ ng m nh ạ  c  3 lo i th : th ẻ

ợ ộ ị ố ế ẻ ợ ụ ẻ ẻ ghi n  n i đ a, th  ghi n  qu c t và th  tín d ng. Trong đó, th  ghi n  n i đ a ợ ộ ị ở

ớ ố ượ ẫ ẻ ẻ ầ ị v  trí d n đ u v i s  l ng 3.793.719 th  năm 2014 và 4.644.325 th  năm 2015,

ứ ứ ớ ưở ố ế ợ ướ ươ t ng  ng v i m c tăng tr ẻ ng 22,4%. Th  ghi n  qu c t có b ế c ti n v ượ   t

ề ố ượ ẻ ậ b c v  s  l ớ   ớ ng phát hành trong năm 2016 v i 316.163 th , tăng 45,5% so v i

ứ ẻ ậ ớ ưở ụ năm 2015. Còn v i th  tín d ng cũng ghi nh n m c tăng tr ớ   ng 26,7% so v i

ướ năm tr ẻ c lên 103.317 th .

ể ề ố ượ ứ ặ ổ ủ ẻ Đ t trong b c tranh t ng th  v  s  l ệ ố   ng th  phát hành c a toàn h  th ng

ể ấ ặ ở ấ ả ụ ổ ạ ngân hàng, có th  th y BIDV góp m t trong top 5 t c  các h ng m c: t ng s t ố

ợ ộ ị ố ế ẻ ẻ ẻ ợ ố ệ ụ ẻ ượ l ng th , th  ghi n  n i đ a, th  ghi n  qu c t , th  tín d ng theo s  li u trong

ướ ả 4 b ng d i đây:

ố ượ ẻ ấ ả B ng 2.6: Top 5 ngân hàng có s  l ớ ng th  phát hành l n nh t năm 2016

ố ượ

Tên ngân hàng

S  l

ẻ ng (th )

Th  ph n

Th  tứ ự

VIETINBANK

21.898.188

21,04%

1

AGRIBANK

19.217.802

18,46%

2

VIETCOMBANK

17.176.115

16,50%

3

BIDV

10.170.607

9,77%

4

DONG A

9.416.376

9,05%

5

ố ượ ợ ộ ị ẻ ả B ng 2.7: Top 5 ngân hàng có s  l ớ   ng th  ghi n  n i đ a phát hành l n

56

ấ nh t năm 2016

ố ượ

Tên ngân hàng

S  l

ẻ ng (th )

Th  ph n

Th  tứ ự

VIETINBANK

20.034.274

22,27%

1

AGRIBANK

18.966.555

21,08%

2

VIETCOMBANK

14.698.366

16,34%

3

BIDV

9.576.906

10,64%

4

DONG A

9.371.228

10,4%

5

ả ợ ố ế ng th  ghi n  qu c t ớ    phát hành l n

ố ượ B ng 2.8: Top 5 ngân hàng có s  l ấ ẻ nh t năm 2016

ố ượ

Tên ngân hàng

S  l

ẻ ng (th )

Th  ph n

Th  tứ ự

VIETINBANK

578.987

12,27%

1

AGRIBANK

462.355

9,80%

2

SACOMBANK

453.863

9,62%

3

BIDV

415.048

8,80%

4

ACB

366.943

7,78%

5

ả ẻ ố ế ụ ng th  tín d ng qu c t ớ    phát hành l n

ố ượ B ng 2.9: Top 5 ngân hàng có s  l ấ nh t năm 2016

ố ượ

Tên ngân hàng

S  l

ẻ ng (th )

Th  ph n

Th  tứ ự

VIETINBANK

1.284.927

29,7%

1

VIETCOMBANK

866.485

20,0%

2

TECHCOMBANK

237.713

5,5%

3

SACOMBANK

216.378

5,0%

4

BIDV

178.653

4,1%

5

ẻ ồ ệ ộ  Ngu n: Báo cáo H i th  Ngân hàng Vi t Nam năm 2016

ụ ẻ ạ ị ỷ ồ Trong năm 2016, phí d ch v  th  nói chung đ t 256,35 t đ ng, tăng tr ưở   ng

ụ ẻ ơ ấ ự ể ớ ổ ị 30,6% so v i 2015. C  c u phí thu trong d ch v  th  có s  chuy n đ i theo

ướ ụ ẻ ị h ng thu phí thanh toán qua POS, thanh toán qua ATM và phí d ch v  th  tín

ố ế ẻ ợ ạ ỷ ọ ể ệ ổ ụ d ng, th  ghi n  qu c t tăng m nh t tr ng trong t ng thu, th  hi n b ướ ả   c c i

ệ ử ụ ẻ ủ ệ ể ố thi n đáng k  trong vi c s  d ng th  c a khách hàng. Năm 2016, doanh s  thanh

57

ỷ ồ ưở toán qua POS đ t  ạ 22.910  t đ ng, tăng tr ớ ng 62% so v i năm 2015, doanh số

ẻ ỷ ồ ưở thanh toán qua th  ATM đ t ạ  173.670 t đ ng, tăng tr ớ ng 23% so v i năm 2015.

ự ạ ưở ượ ữ ế ả Bên c nh s  tăng tr ề ặ ị ng v  m t đ nh l ế   ng, nh ng sáng ki n, c i ti n

ượ ấ ượ ụ ụ ằ ụ ẻ ạ ị cũng đ c liên t c áp d ng nh m nâng cao ch t l ng d ch v  th  t i BIDV.

ườ ợ ớ ổ ố ế ứ BIDV đã tăng c ng h p tác kinh doanh v i các t ẻ  ch c th  qu c t , khai thác

ượ ạ ộ ẻ ừ ẩ ồ ợ ổ ứ ố ế đ c ngu n tài tr  thúc đ y ho t đ ng kinh doanh th  t các t ch c qu c t lên

ỷ ồ ẻ ủ ả ượ ề ế đ n 6,5 t đ ng. Theo đó, hình  nh th  c a BIDV cũng đ ộ   c truy n thông r ng

ườ ế ồ ờ ỗ ợ ơ h n, tăng c ậ ng nh n bi t đ ng th i h  tr  công tác bán hàng. Ngoài ra, BIDV

ầ ủ ụ ẻ ử ụ ở ộ ử ị còn m  r ng kênh x  lý yêu c u c a khách hàng s  d ng d ch v  th  qua Contact

ấ ạ ẻ ế ổ center (c p l i PIN, thay đ i thông tin th …); rút ng n ạ   ắ th iờ  gian x  lý khi u n i ử

ố ế ẻ ự ệ ệ th  qu c t , th c hi n trong 1 ngày làm vi c. Trong năm 2016, BIDV đã giám sát

ấ ị ườ ơ ổ ặ ấ ỷ ồ ầ g n 200 nghìn giao d ch b t th ng, ngăn ch n nguy c  t n th t 9 t đ ng cho

ạ ộ ẻ ho t đ ng th .

2.2.1.4. Tình hình thanh toán th  tín d ng

ư ụ

ươ ấ ượ ư ứ ư ụ Ph ằ ng th c thanh toán b ng th  tín d ng r t đ ự   c  a thích trong lĩnh v c

ặ ấ ậ ẩ ệ ạ xu t nh p kh u hàng hóa đ c bi t do tính an toàn mà nó mang l ớ ị i. V i đ nh

ướ ố ế ể ệ ạ ầ ộ h ng phát tri n thành m t ngân hàng hi n đ i mang t m qu c t ớ ề    và v i ti m

ủ ầ ệ ế ự l c c a ngân hàng TMCP hàng đ u Vi t Nam, BIDV đã mang đ n cho khách

ợ ươ ả ẩ ấ ượ ệ ạ ạ hàng các s n ph m tài tr  th ạ ng m i ch t l ư ng cao, đa d ng, hi n đ i nh :

ố ớ ổ ủ ư ụ ụ ử ư ậ ẩ ị ­ Đ i v i th  tín d ng nh p kh u: d ch v  phát hành/s a đ i/h y th  tín

ậ ậ ả ơ ư ấ ợ ậ ụ d ng, phát hành b o lãnh nh n hàng, ký h u v n đ n, t ạ   ồ  v n h p đ ng ngo i

ươ ư ụ th ng/phát hành th  tín d ng…

­ Đ i v i th  tín d ng xu t kh u: d ch v  thông báo th  tín d ng, thông báo

ố ớ ụ ư ụ ư ụ ấ ẩ ị

ụ ủ ư ụ ứ ể ổ ộ ừ ư ử s a đ i th  tín d ng, h y th  tín d ng, ki m tra b  ch ng t phát hành theo

L/C…

ớ ị ụ ư ụ ể ằ Đi kèm v i d ch v  thanh toán b ng th  tín d ng thì BIDV còn tri n khai

ề ợ ư ẩ ấ ậ ế ế ấ ố ợ nhi u gói tài tr xu t nh p kh u nh : chi t kh u h i phi u đòi n , bao thanh

58

ấ ẩ ế ễ ả ấ ố ợ toán xu t kh u, chi ậ   ế t kh u mi n truy đòi H i phi u đòi n  theo L/C tr  ch m

ậ ỏ ớ ướ ậ ẩ ợ ự d a trên th a thu n Forfaiting v i ngân hàng n c ngoài; tài tr  nh p kh u theo

ả ậ ư ụ ề ả th  tín d ng tr  ch m có đi u kho n cho phép thanh toán ngay L/C UPAS, tài tr ợ

ậ ẩ ố ướ ồ ằ nh p kh u b ng v n vay n ợ c ngoài theo h p đ ng khung…

ề ệ ặ ế M c dù đi u ki n kinh t ạ ộ   ề  vĩ mô năm 2016 còn nhi u khó khăn, ho t đ ng

ệ ố ủ ẫ ữ ị ưở kinh doanh c a toàn h  th ng BIDV năm 2016 v n gi nh p tăng tr ng an toàn

ư ợ ụ ệ ả ạ ưở ớ hi u qu . Trong đó, d  n  tín d ng t i BIDV tăng tr ng 17,8% so v i năm 2015

ậ ợ ể ạ ộ ợ ươ ể ề ạ ệ ạ t o đi u ki n thu n l i đ  phát tri n ho t đ ng tài tr  th ng m i. Trong năm

ạ ộ ợ ươ ưở ổ ị 2016, ho t đ ng tài tr  th ạ ẫ ng m i v n gi ữ ượ  đ c đà tăng tr ng  n đ nh ở ọ    m i

ố ượ ỉ ị ố ch  tiêu: doanh s  thanh toán, s  l ụ ể ng giao d ch và thu phí. C  th :

ụ ạ ư ố ằ ả B ng 2.10: Doanh s  thanh toán b ng th  tín d ng t i BIDV năm 2015, 2016

ơ ị ỷ ồ Đ n v  tính: T  đ ng

ỷ ệ ưở ỉ Ch  tiêu 2015 2016 T  l tăng tr ng

ố ư 7.035,85 8.661,13 23.1%

ấ Doanh s  thanh toán th  tín d ng ụ Trong đó: ẩ ố Doanh s  L/C Xu t kh u 1.942,84 2.232,33 14,9%

ậ ố ẩ Doanh s  L/C Nh p kh u 5.094,14 6.428,80 26,2%

ế ủ ợ ươ ệ ồ ổ ạ Ngu n: Báo cáo t ng k t c a Trung tâm Tác nghi p và tài tr  th ng m i 2015, 2016

ể ấ ư ụ ề ằ ố ướ Có th  th y doanh s  thanh toán b ng th  tín d ng đ u có xu h ng tăng

ư ế ạ ố qua các năm.   N u  nh   năm  2015,   doanh   s   thanh   toán   này   đ t  7.035,85  t ỷ

ồ ỷ ồ ươ ứ ớ đ ng, thì năm 2016 đã tăng thêm 1.625,28 t đ ng, t ạ   ng  ng v i 23,1%, đ t

ỷ ồ m c ứ 8.661,13 t đ ng.

59

ể ồ ố ượ ụ ư ằ ị Bi u đ  2.4: S  l ng giao d ch thanh toán b ng th  tín d ng

ừ t ế  2014 đ n 2016

ơ ị Đ n v  tính: món

ế ủ ợ ươ ệ ổ ồ Ngu n: Báo cáo t ng k t c a Trung tâm Tác nghi p và tài tr  th ạ   ng m i

năm 2014, 2015, 2016

ố ượ ụ ư ề ằ ị Nhìn chung, s  l ng giao d ch thanh toán b ng th  tín d ng tăng đ u qua

ậ ố ộ ưở các năm. Năm 2015 ghi nh n t c đ  tăng tr ạ   ớ ng là 16,45% so v i năm 2014, đ t

ố ượ ứ ị m c 188.725 món. Sang năm 2016 s  l ng giao d ch tăng lên 224.271 món v i t ớ ỷ

ưở ứ ượ ệ l tăng tr ng là 18,83%. Ngoài ra, m c phí thu đ c năm 2015 cũng tăng 36,9%

ứ ủ ớ ớ so v i năm 2014, và m c phí c a năm 2016 tăng 17,3% so v i năm 2015. Chi ti ế   t

ồ ướ ể theo bi u đ  d i đây:

ề ồ ư ụ

Bi u đ  2.5: Phí thanh toán th  tín d ng 2014­2016 ơ ị ỷ ồ Đ n v  tính: T  đ ng

ế ệ ồ ổ Ngu n: Báo cáo t ng k t Trung tâm Tác nghi p và tài tr  th

ạ ệ ử ụ ự ạ   ợ ươ ng m i năm 2014, 2015, 2016 i Ngân ạ 2.2.2. S  đa d ng trong vi c s d ng các kênh thanh toán t

ầ ư ể ệ hàng TMCP Đ u t và Phát tri n Vi t Nam

ớ ị ử ể ộ ố V i l ch s  60 năm hình thành và phát tri n, BIDV là m t trong s  ít ngân

ị ế ữ ắ ạ ử ể ị ệ hàng có l ch s  phát tri n lâu dài và có v  th  v ng ch c t i Vi ớ   t Nam. Cùng v i

ướ ắ ộ ở ộ ươ ệ ạ m ng l i chi nhánh r ng kh p, BIDV đã tr  thành m t th ng hi u uy tín t ạ   i

60

ệ ữ ủ ặ ị Vi ụ t Nam. Trong nh ng năm qua d ch v  thanh toán c a BIDV đã g t hái đ ượ   c

ấ ị ề ượ ề ậ ả nhi u thành công nh t đ nh. BIDV cũng đ ằ c ghi nh n b ng nhi u gi i th ưở   ng

ư ụ ầ ố ệ ề ị v  d ch v  thanh toán nh : “Ngân hàng đ i tác hàng đ u Vi t Nam” do Ngân

ợ ươ ự ể hàng Phát tri n Châu Á (ADB) vinh danh trong lĩnh v c tài tr  th ạ ng m i năm

ấ ượ ố ấ 2016, Ngân hàng có ch t l ng thanh toán qua SWIFT t t nh t do HSBC, Bank of

ặ New York Mellon, JP Morgan Chase và Standard Chartered Bank trao t ng th ườ   ng

niên...

ệ ự ụ ẽ ọ ộ ị ỉ ẫ   ỗ Vi c l a ch n kênh thanh toán cho m i giao d ch s  ph  thu c vào ch  d n

ủ ệ ướ ẫ ủ ụ ở ừ trên l nh thanh toán c a khách hàng và h ng d n c a Tr  s  chính t ng th i k ờ ỳ

ả ố ụ ủ ố ộ ị ả đ m b o t i đa hóa thu ròng phí d ch v  thanh toán c a BIDV, t c đ  thanh toán

ầ ủ ứ ấ và đáp  ng cao nh t nhu c u c a khách hàng.

ệ ướ ủ ằ ị Hi n nay, các giao d ch thanh toán trong n c b ng VND c a BIDV đ ượ   c

ủ ế ậ ươ ử g i/nh n ch  y u thông qua 03 kênh thanh toán: Thanh toán song ph ng/Thanh

ươ ệ ố ệ ử toán đa ph ng, H  th ng đi n t ừ  liên ngân hàng IBPS và Thanh toán bù tr .

2.2.2.1.  H  th ng thanh toán song ph

ệ ố ươ ươ ng/thanh toán đa ph ng

ố ượ ế ị ỷ ọ ấ S  l ng giao d ch qua kênh TTSP/TTĐP chi m t tr ng cao nh t và tăng

ố ộ ầ d n qua các năm. Đây là kênh thanh toán có t c đ  nhanh, chi phí BIDV ph i tr ả ả

ấ ứ ụ ẽ ể ấ ố ớ ị cho đ i tác là ít nh t, t c thu ròng d ch v  s  là l n nh t khi chuy n qua kênh

này.

ạ ế ế ố ớ ị ệ Hi n   t i   có   32   khách   hàng   Đ nh   ch   tài   chính   k t   n i   v i   BIDV   qua

ỷ ề ử ệ ố TTSP/TTĐP; thu hút 124.000 t VND và 8.051 tri u USD v n ti n g i thanh toán.

ẽ ế ệ ớ ượ V i vi c thanh toán qua TTSP/TTĐP, hàng năm BIDV s  ti ệ t ki m đ ả   c kho ng

ỷ ả ả ủ ể ề ề ặ 2 t VND ti n phí chuy n ti n ph i tr  cho NHNN ho c ngân hàng ch  trì.

ệ ể Ngân hàng TMCP Nông nghi p và Phát tri n nông thôn Agribank luôn là

ề ố ượ ứ ầ ệ ị ngân hàng đ ng đ u v  s  l ng giao d ch TTSP BIDV, trung bình 3,8 tri u giao

ủ ế ế ơ ổ ị ị d ch/năm, chi m h n 40% t ng giao d ch TTSP c a BIDV. Ti p theo là Ngân

ươ ệ ế ệ ớ ị hàng TMCP Công Th ng Vi ầ   t Nam v i trên 2,5 tri u giao d ch/năm, chi m g n

ố ớ ổ ị ủ 30% t ng giao d ch TTSP c a BIDV. Đ i v i kênh TTĐP, VP Bank, VIB, Tien

61

ố ượ ữ ấ ớ ị Phong Bank là nh ng ngân hàng có s  l ng giao d ch l n nh t và duy trì khá

ổ ị n đ nh qua các năm.

ự ế ộ ố ớ Trên th c t ệ , m t s  Ngân hàng có quan h  TTSP/TTĐP v i BIDV v n s ẫ ử

ể ể ị ớ ư ụ d ng IBPS đ  chuy n giao d ch t i BIDV, nh  Techcombank (bình quân 712 giao

ị ị d ch/ngày), VIB (bình quân 358 giao d ch/ngày), Oceanbank (bình quân 35 giao

ị d ch/ngày)…

Thanh toán song ph ngươ

ự ệ Quy trình th c hi n:

ơ ồ ự ệ ươ S  đ  2.4: Quy trình th c hi n thanh toán song ph ng

ẩ ồ ươ Ngu n: C m nang các ch ng trình thanh toán BIDV

­ Chi u mũi tên đi:

ượ ầ ừ ậ + Nh n đ c yêu c u t ứ  phía khách hàng, căn c  vào các thông tin trên

ự ế ể ể ầ ợ ọ ị ệ   phi u yêu c u, giao d ch viên l a ch n kênh thanh toán thích h p đ  chuy n đi n.

ị ưở ế ơ ẽ ự ị N u ngân hàng Đ n v  h ọ   ng có tham gia TTSP thì giao d ch viên s  l a ch n

kênh TTSP.

ượ ể ể ệ ươ ệ + Đi n đ c chuy n qua giao di n trung gian và chuy n vào ch ng trình

ạ ộ ở TTSP t i h i s  chính.

ươ ủ ộ ở ẽ ự ử ệ ạ + T i ch ệ   ng trình TTSP c a h i s  chính BIDV s  th c hi n x  lý đi n

ủ ố ử ể và chuy n sang trung tâm x  lý c a đ i tác.

62

­ Chi u mũi tên đ n:

ế ề

ệ ừ ươ ủ ố ể ươ + Đi n t ch ng trình TTSP c a đ i tác chuy n sang ch ng trình TTSP

ạ ộ ở ủ c a BIDV t i h i s  chính.

ệ ẽ ượ ử ệ ủ ử ề ể ệ ạ + T i đây, đi n s  đ c x  lý và chuy n v  giao di n x  lý đi n c a chi

nhánh BIDV.

ử ứ ủ ệ ệ ệ ạ + T i giao di n x  lý đi n c a chi nhánh, căn c  thông tin trên đi n, chi

ẽ ự ả ạ ệ ặ ả ặ nhánh s  th c hi n ghi Có vào tài kho n khách hàng ho c tr  l ể   i ho c chuy n

 Thanh toán đa ph

ế ử ệ ế ạ ậ ộ ti p đi n đ n x  lý t i chi nhánh hay b  ph n khác

ngươ

ơ ồ ươ ạ S  đ  2.5: Mô hình thanh toán đa ph ng t i BIDV

ẩ ồ ươ Ngu n: C m nang các ch ng trình thanh toán BIDV

ươ ươ ấ ị (1) Ch ng trình Thanh toán đa ph ụ ng cung c p d ch v  thanh toán đi n t ệ ử

ướ ở ạ ả trong và ngoài n c cho các ĐCTC thông qua tài kho n Vostro m  t i BIDV.

ử ụ ể ậ ươ (2) Ngân hàng thành viên (NHTV) s  d ng Internet đ  truy c p ch ng trình

ự ử ế ệ ả ả ậ TTĐP g i và nh n đi n thanh toán. NHTV tr c ti p ph i duy trì tài kho n Vostro

ế ử ụ ự ế ủ ả ạ t i BIDV, NHTV gián ti p s  d ng tài kho n Vostro c a thành viên tr c ti p.

ự ế ư ế ể ề ộ ộ M t NHTV tr c ti p có th  có nhi u NHTV gián ti p, nh ng m t NHTV gián

ỉ ượ ự ự ế ế ộ ộ ti p ch  đ c tr c thu c m t NHTV tr c ti p.

ể ừ ủ ệ ồ Đi n đi c a NHTV có th  t các ngu n:

ự ế ạ ạ ươ ­ T o tr c ti p t i ch ng trình TTĐP.

ậ ừ ủ ấ ­ Nh n t CoreBanking c a NHTV thông qua Tool convert do BIDV cung c p.

ả ở ươ ứ ự ế ớ ừ (3) TTĐP m  các tài kho n Vostro t ng  ng v i t ng NHTV tr c ti p tham

ả ả ừ ả ạ   gia và các tài kho n trung gian khác (Nostro, phí, lãi, ph i tr  VAT) theo t ng lo i

ề ệ ụ ụ ể ệ ả ả ả ạ ớ ợ ị ti n t phù h p v i các lo i giao d ch đ  ph c v  cho vi c đ m b o kh  năng

63

ủ thanh toán c a các NHTV.

ể ồ ố ượ ố ị Bi u đ  2.6: S  l ng giao d ch, doanh s  thanh toán qua TTSP/TTĐP

ừ t ế  2014 đ n 2016

ơ ị ỷ ồ Đ n v  tính: Món, t đ ng

ế ồ ổ Ngu n: Báo cáo t ng k t Trung tâm Thanh toán 2014­2016

ể ấ ể ồ ướ ưở Nhìn bi u đ  có th  th y xu h ng tăng tr ng rõ r t ệ ở ả ố ượ  c  s  l ng giao

ư ế ố ị d ch và doanh s  thanh toán qua kênh TTĐP. N u nh  năm 2014 có 1.655.639 giao

ượ ự ệ ơ ố ị d ch đ c th c hi n thì con s  này đã tăng thêm h n 40% (2.321.699 món) vào

ế ụ ự ủ ố ị ậ năm 2015.  Năm  2016  ti p t c  ghi  nh n s   tăng  lên c a   s  món  giao d ch  là

ươ ự ư ậ ố 3.058.403. T ng t nh  v y, doanh s  thanh toán qua kênh TTĐP cũng tăng qua

ộ ưở ươ ố ổ ị ừ ỷ ồ ớ ố các năm v i t c đ  tăng tr ng t ng đ i  n đ nh (t 8.129.751 t đ ng năm

ế ỷ ồ 2014 lên đ n 10.712.486 t đ ng năm 2016).

2.2.2.2. H   th ng   đi n   t

ố ệ ệ ử liên   ngân   hàng   (IBPS   ­   Interbank

payment system)

ư ả ặ ố ộ ả M c   dù   t c   đ   thanh   toán   qua   IBPS   nhanh   nh ng   chi   phí   ph i   tr cho

ứ ọ ườ ợ ữ ự NHNN cao nên đây là l a ch n th  hai trong tr ng h p ngân hàng gi ả    tài kho n

ệ ớ ng ườ ưở i h ng không có quan h  TTSP/TTĐP v i BIDV.

ộ ộ ừ ố ệ ể ầ ị ố Theo s  li u th ng kê n i b  t ề    2013­2016, g n 90% giao d ch chuy n ti n

ộ ố ủ ư ậ đi qua IBPS c a BIDV t p trung vào m t s  ngân hàng nh : Vietcombank, ACB,

ứ ế ầ Sacombank, MB, DongABank…, trong đó đ ng đ u là Vietcombank, chi m t ỷ

ổ ọ ị tr ng trên 30% t ng giao d ch.

ở ớ ổ ặ ạ ự ệ Năm 2016, BIDV đã th c hi n m  m i c ng Citad124 (đ t t i TSC và do

ể ậ ả ổ ổ ị Trung tâm Thanh toán qu n lý v n hành), d ch chuy n c ng c ng Citad120 v ề

ả ạ ư ậ ệ ạ ể ế ờ ậ qu n lý t p trung t i TSC. Nh  v y, tính đ n th i đi m hi n t i, Trung tâm

ử ế ệ ả ộ ệ   Thanh toán đã x  lý 100% đi n đ n và qu n lý toàn b  các kênh thanh toán đi n

64

ử t trong n ướ . c

65

ể ồ ố ượ ị ạ Bi u đ  2.7: S  l ố ng giao d ch, doanh s  thanh toán qua IBPS t i BIDV t ừ

ế 2014 đ n 2016

ơ ị ỷ ồ Đ n v  tính: Món, t đ ng

ế ồ ổ Ngu n: Báo cáo t ng k t Trung tâm Thanh toán 2014­ 2016

ố ướ Doanh s  thanh toán qua IBPS có xu h ng tăng qua các năm. Năm 2015

ố ỷ ồ ươ ứ ứ ớ ưở doanh s  tăng 1.332.965 t đ ng t ng  ng v i m c tăng tr ớ   ng 21,4% so v i

ố ạ ơ ệ ỷ ồ ế ỷ ồ năm 2014. Đ n năm 2016, doanh s  đ t h n 9 tri u t đ ng, tăng 618.007 t đ ng,

ứ ớ ươ ứ t ng  ng m c tăng 25% so v i năm 2015.

ố ượ ị ưở ố ụ ể ố ượ S  l ng giao d ch cũng tăng tr ng t t, c  th : s  l ị ng giao d ch năm

ươ ứ ứ ớ ưở ộ ố 2015 tăng 2.070.056 món, t ng  ng v i m c tăng tr ng 34,38%. T c đ  tăng

ưở ố ượ ủ ủ ị tr ng c a năm 2016 cũng là 35% khi mà s  l ng giao d ch qua IBPS c a toàn

ớ ố ệ ố h  th ng lên t i con s  10.923.324 món.

2.2.2.3.  H  th ng thanh toán bù tr

ệ ố ừ

ươ ứ ữ ừ Thanh toán bù tr  (TTBT) là ph ố ng th c thanh toán v n gi a các ngân hàng

ự ệ ừ ổ ả ể ả ố ượ đ ằ c th c hi n b ng cách bù tr ả  T ng s  Ph i thu, Ph i tr  đ  thanh toán s ố

ữ ụ ừ ế ệ ả ể chênh l ch (k t qu  bù tr ). TTBT có th  áp d ng gi a các chi nhánh ngân hàng

ệ ố ữ ụ ể ặ ớ ệ ố khác h  th ng v i nhau (TTBT khác h  th ng), ho c có th  áp d ng gi a các chi

ộ ệ ố ệ ố nhánh trong cùng m t h  th ng (TTBT cùng h  th ng).

ạ ộ ừ ượ ể ướ Ho t đ ng thanh toán bù tr  liên ngân hàng đ c tri n khai d ứ   i 2 hình th c

ệ ử ấ ầ ớ ượ ệ ố ữ ự là: TTBT gi y và TTBT đi n t . Nh ng h  th ng này ph n l n đ c xây d ng t ừ

ướ ệ ố ượ ụ ụ ủ ế ể ầ tr c khi h  th ng IBPS đ ằ c tri n khai và ch  y u nh m ph c v  nhu c u thanh

ị ấ ệ ố ị ỉ toán giá tr  th p trên đ a bàn t nh, thành ph  thông qua vi c các chi nhánh t ổ ứ    ch c

ừ ạ ụ ả ở tín d ng đăng ký làm thành viên m  tài kho n thanh toán bù tr  t i chi nhánh Ngân

ướ ỉ ố ớ ư ủ ế ả hàng nhà n c t nh, thành ph  v i t cách ngân hàng quy t toán, ch  trì qu n lý và

ệ ố ệ ố ở ộ ệ ạ ầ ớ ậ v n hành h  th ng. Cùng v i vi c m  r ng H  th ng IBPS giai đo n 2, t m quan

ố ượ ọ ị ị ượ ử ư tr ng cũng nh  giá tr  và s  l ng giao d ch đ ệ ố c x  lý qua h  th ng TTBT đã

ả ầ gi m d n.

66

ươ ụ ụ ứ ệ ấ ộ Theo ph ạ ộ   ng th c TTBT gi y, toàn b  các công vi c ph c v  cho ho t đ ng

ệ ả ươ ứ ủ ự ệ ừ ự TTBT ph i th c hi n theo ph ng th c th  công, th c hi n bù tr theo phiên.

ệ ố ứ ự ớ ủ   ệ Cùng v i quá trình  ng d ng công ngh  thông tin vào h  th ng thanh toán c a

ệ ử ấ ầ NHNN, TTBT đi n t ế  đã d n thay th  cho TTBT gi y.

ể ồ ố ệ ố Bi u đ  2.8: Doanh s  thanh toán, s  l ng giao d ch qua H  th ng TTBT

ạ t i BIDV t ố ượ ị ế ừ  2014 đ n 2016

ơ ị ỷ ồ Đ n v  tính: t đ ng, món

ế ồ ổ Ngu n: Báo cáo t ng k t Trung tâm Thanh toán 2014­2016

ệ ố ề ấ ồ ố ả   Nhìn vào bi u đ , ta th y doanh s  thanh toán qua h  th ng TTBT gi m

ố ạ ầ ỷ ồ d n theo các năm. Năm 2014, doanh s  đ t 106.721 t ả    đ ng, năm 2015 gi m

ỷ ồ ố ỷ ồ ế ố ỉ 23.900 t đ ng xu ng còn 82.821 t đ ng và đ n năm 2016 con s  này ch  còn

ỷ ồ là 76.309 t đ ng.

ươ ự ệ ố ư ả ố ị T ng t ệ    nh  trên, s  món giao d ch qua h  th ng TTBT cũng gi m rõ r t,

ủ ố ở ừ t 510,684 món c a năm 2014 xu ng còn 436.467 món năm 2015. Năm 2016 ghi

ứ ậ ị nh n m c tăng nh ẹ ở ố ượ  s  l ng giao d ch là 444.574 món.

ệ ạ ệ ố ự ế ỉ Hi n t i, toàn h  th ng BIDV ch  còn 44 chi nhánh tr c ti p tham gia TTBT

ệ ử ủ ế ủ ể ậ ị ị ỉ đi n  t trên  44  đ a   bàn,   ch   y u  đ   nh n  các   giao  d ch  c a   KBNN  t nh/VP

ặ ừ ự ế ậ ỏ KBNN. M c dù t năm 2014 đ n năm 2016, BIDV đã tích c c th a thu n thu

ươ ư ặ ớ ỉ ộ h /thanh toán song ph ụ ng v i các KBNN t nh, chi c c KBNN nh ng do đ c thù

ạ ộ ư ị ủ ể ượ ề ị ừ ho t đ ng c a KBNN nên ch a d ch chuy n đ c nhi u giao d ch t TTBT sang

TTSP.

ệ ố 2.2.2.4. H  th ng Swift

SWIFT – Society for Worldwide Interbank and Financial Telecommunication

ễ ệ ộ ượ ­ Hi p h i Vi n thông liên Ngân hàng và Tài chính qu c t ố ế, đ c thành l p t ậ ừ

ụ ở ở ỉ ớ ự ổ ứ 1974, có tr  s  chính ủ  B , v i s  tham gia c a các ngân hàng và t ch c tài chính

ướ ế ơ ệ ổ ứ các n c. Hi n nay, SWIFT đã liên k t h n 9.000 t ố    ch c tài chính trên 209 qu c

gia và vùng lãnh th . ổ

67

ế ớ SWIFT giúp các ngân hàng trên th  gi ể   ủ i là thành viên c a SWIFT chuy n

ề ặ ổ ỗ ượ ấ ị ti n cho nhau ho c trao đ i thông tin. M i thành viên đ c c p 1 mã giao d ch

ề ể ổ ọ g i là SWIFT CODE. Các thành viên trao đ i thông tin/chuy n ti n cho nhau d ướ   i

ệ ượ ứ ướ ạ ạ d ng các SWIFT message, là các b c đi n đ ẩ c chu n hóa d i d ng các tr ườ   ng

ể ể ệ ậ ế ự ộ ử ị ữ ệ d  li u, ký hi u đ  máy tính có th  nh n bi t và t đ ng x  lý giao d ch. SWIFT

ụ ệ ề ề ầ ấ ị cung c p các d ch v  truy n thông an ninh và ph n m m giao di n cho các ngân

ổ ứ ể ở ủ hàng và t ch c tài chính. Đ  tr  thành thành viên c a SWIFT, các ngân hàng và

ứ ủ ề ệ ầ ả ả ồ ổ ứ t ch c tài chính ph i đáp  ng đ y đ  các đi u ki n, bao g m các văn b n theo

ầ ủ ổ ế ế ố ấ ệ ố yêu c u c a SWIFT và h  th ng k t n i ph  bi n nh t.

ế ớ ề ệ ố ử ụ ữ Các ngân hàng trên th  gi ư   i đ u s  d ng h  th ng SWIFT do nh ng  u

ượ ộ ủ ủ ể đi m v t tr i c a c a nó:

ỉ ử ụ ệ ố ề ạ ộ ­ Đây là m t m ng truy n thông ch  s  d ng trong h  th ng ngân hàng và

ổ ứ ả ậ các t ch c tài chính nên tính b o m t cao và an toàn.

ể ử ề ộ ố ­ T c đ  truy n thông tin nhanh cho phép có th  x  lý đ ượ ố ượ c s  l ớ   ng l n

ị giao d ch.

ư ệ ộ ớ ố ị ấ ­ Chi phí cho m t đi n giao d ch th p so v i Th  tín và Telex v n là ph ươ   ng

ề ề ệ ố ti n truy n thông truy n th ng.

ử ụ ế ớ ẽ ẩ ấ ố ­ S  d ng SWIFT s  tuân theo tiêu chu n th ng nh t trên toàn th  gi i. Đây

ấ ứ ủ ể ể ồ là đi m chung c a b t c  ngân hàng nào tham gia SWIFT có th  hòa đ ng vào

ế ớ ồ ớ ộ v i c ng đ ng ngân hàng trên th  gi i.

ế ớ ế ầ ướ ề Do h u h t các ngân hàng trên th  gi i và trong n c đ u tham gia h ệ

ủ ố ượ ớ ệ ố ế ố th ng Swift và corebanking c a BIDV đ c k t n i online v i h  th ng Swift

ệ ố ệ ượ ự ệ ấ nên vi c thanh toán qua h  th ng này đ ị   c th c hi n r t nhanh chóng và k p

th i. ờ

ươ ượ ự ươ Các ch ủ ng trình c a BIDV đ c xây d ng t ớ ệ ố ng thích v i h  th ng Swift

ệ ạ ẫ ị ườ ử ệ ể ệ ể ậ (các m u đi n, đ nh d ng các tr ng trong đi n…) đ  có th  nh n/g i đi n theo

ẩ chu n qu c t ố ế .

ử ụ ủ ụ ề ằ ấ ị ứ   BIDV đã đăng ký s  d ng r t nhi u d ch v  lõi c a Swift nh m đáp  ng

68

ầ ươ ố ế ư ị ộ yêu c u giao th ng buôn bán qu c t ụ ế    đang ngày m t gia tăng nh : d ch v  k t

ụ ả ủ ị ạ ổ ứ ị ố n i Lease line, d ch v  qu n lý tài chính c a khách hàng t ch c khác, d ch v i t ụ

ế ậ ệ ạ ệ ế ớ thi ị t l p quan h  đ i lý RMA v i các đ nh ch  tài chính… Hi n nay, BIDV đã

ế ậ ượ ệ ế ả ớ ị thi t l p đ c quan h  RMA v i kho ng 1.700 đ nh ch  tài chính trên toàn th ế

gi i.ớ

ể ồ ố ượ ố ạ Bi u đ  2.9: S  l ng giao d ch, doanh s  thanh toán qua SWIFT t i BIDV

ị ừ t ế  2014 đ n 2016

ơ ị ỷ ồ Đ n v  tính: Món, t đ ng

ế ồ ổ Ngu n: Báo cáo t ng k t Trung tâm Thanh toán 2014­2016

ủ ề ố ưở Nhìn chung, doanh s  thanh toán SWIFT c a BIDV đ u tăng tr ng qua các

ứ ớ ưở ư ố năm v i m c tăng tr ng nh  sau: 10% năm 2015, 27% năm 2016. Doanh s  thanh

ạ ỷ ồ ố ự ủ toán năm 2016 đ t 350.563 t ộ  đ ng. Đây là m t con s  đáng t hào c a BIDV.

ố ượ ạ ị ưở ề Bên c nh đó, s  l ng giao d ch cũng tăng tr ụ ể   ng đ u qua các năm, c  th :

ưở ừ ị ị năm 2015 tăng tr ng 15,7% t 200.792 giao d ch lên 232.305 giao d ch; s  l ố ượ   ng

2.2.2.5.  Western Union

ị ị ươ ứ ứ ớ ưở ạ giao d ch năm 2016 đ t 295.859 giao d ch t ng  ng v i m c tăng tr ng 27,3%.

ầ ở ừ ệ ộ ượ ậ Kh i   đ u   t m t   công   ty   đi n   tín   đ c   thành   l p   vào   1851,   Western

ệ ể ầ ộ Union đã thành công trong vi c phát tri n thành m t công ty hàng đ u th  gi ế ớ   i

ề ị ệ ạ ụ ể ề ỉ ị v  d ch v  chuy n ti n. Hi n t i Western Union là công ty ch  chuyên d ch v ụ

ặ ạ ơ ể ố ổ ề chuy n ti n có m t t i h n 200 qu c gia và vùng lãnh th  trên th  gi ế ớ ớ   i v i

ể ơ ị h n 520.000 đi m giao d ch.

ạ ừ ứ ủ Là đ i lý chính th c c a Western Union t ế  năm 2006 đ n nay, BIDV đ ượ   c

ớ ủ ữ ộ ạ ệ ạ đánh giá là m t trong nh ng đ i lý l n c a Western Union t i Vi ể ệ   t Nam th  hi n

ấ ở ố rõ nh t doanh s  thanh toán qua các năm:

ể ồ ố ạ ừ Bi u đ  2.10: Doanh s  thanh toán qua Western Union t i BIDV t 2014­

2016

69

ơ ị ệ Đ n v  tính: tri u USD

ạ ộ ồ Ngu n: Báo cáo ho t đ ng Western Union 2014­2016

ể ồ ố ượ ị ừ Bi u đ  2.11: S  l ng giao d ch qua Western Union t 2014­2016

ơ ị Đ n v  tính: món

ạ ộ ồ Ngu n: Báo cáo ho t đ ng Western Union 2014­2016

ự ể ậ ấ ồ D a vào 2 bi u đ  trên nh n th y:

­ S  l

ố ượ ạ ị ị ả   ng giao d ch Western Union năm 2015 đ t 204.700 giao d ch (gi m

ố ạ ả ớ ớ ệ 3% so  v i 2014),  doanh s   đ t 154  tri u USD (gi m 17%  so v i  năm  2014).

ả ưở ử ả ưở Nguyên nhân là do  nh h ng t ừ ị ườ  th  tr ng g i Angola và  nh h ng kinh t ế   ,

ấ ớ ừ ộ ố ự ạ ị ủ ậ ố ị ấ chính tr  c a m t s  qu c gia b  c m v n và s  c nh tranh r t l n t các công ty

ố ượ ề ể ị ướ chuy n ti n khác. B c sang năm 2016, s  l ạ   ng giao d ch Western Union đ t

ệ ị ớ   ố ạ 208.700 giao d ch, tăng 2% và doanh s  đ t 157 tri u USD, cũng tăng 2% so v i

ượ ụ ề ố ị ị ạ ệ năm 2015. L ng giao d ch ki u h i qua d ch v  Western Union t i Vi t Nam nói

ị ườ ả ử ớ ầ ạ ả ồ ỹ chung gi m 3­5% do th  tr ng đ u g i l n đ ng lo t suy gi m (M , Đài Loan,

ủ ự ẫ ố ị Myanmar, Hàn Qu c…). Tuy nhiên, giao d ch c a BIDV v n có s  tăng tr ưở   ng

ự ụ ể ị do các chi nhánh BIDV đã có s  quan tâm phát tri n d ch v  Western Union v  c ề ả

ố ượ ể ệ ườ ế quy mô và s  l ng th  hi n qua công tác tăng c ng tìm ki m khách hàng, nâng

ấ ượ ụ ụ ế ộ ụ ự ẩ ơ ị cao ch t l ể   ng ph c v  và có các c  ch  đ ng l c thúc đ y d ch v  phát tri n.

ể ề ươ ữ ế Năm 2016, BIDV đã tri n khai nhi u ch ờ   ạ ng trình khuy n m i vào nh ng th i

ề ề ể ố ạ ự ể ể ọ gian cao đi m v  ki u h i và t i khu v c tr ng đi m đ  thu hút khách hàng.

ướ ạ ­ M ng l i thanh toán: Năm 2015 gia tăng 38 chi nhánh sau khi MHB sáp

ả ậ ở ệ ứ ạ ớ nh p, m  09 chi nhánh m i, Ngân hàng TMCP B n Vi t chính th c là đ i lý ph ụ

ế ợ ể ị ồ   Western Union vào tháng 6/2015 giúp tăng 38 đi m giao d ch, ký k t h p đ ng

70

ụ ớ ụ ạ ỹ ạ đ i lý ph  v i 03 Qu  tín d ng nhân dân trong năm 2015. Bên c nh đó, BIDV đã

ụ ạ ồ ợ ươ thanh lý 2 h p đ ng đ i lý ph  là ngân hàng TMCP Ph ng Nam và NH Vi ệ   t

ể ể ầ ả ị ị Thái làm gi m 136 đi m giao d ch, đóng g n 100 đi m giao d ch Western Union

ệ ả ộ ạ ộ ủ c a Ngân hàng Chính sách xã h i ho t đ ng không hi u qu . Năm 2016 gia tăng

ế ợ ụ ớ ệ ư ể ạ ị ồ 62 đi m giao d ch và ký k t h p đ ng đ i lý ph  v i 05 Doanh nghi p t nhân,

ụ ạ ạ ợ ồ ỹ ụ   qu  tín d ng nhân dân. Bên c nh đó, BIDV đã thanh lý 1 h p đ ng đ i lý ph  là

2.2.3.Quy trình thanh toán

ể ể ồ ớ ị NH TMCP Phát tri n H  Chí Minh v i 110 đi m giao d ch.

ặ ườ ể ố Trong su t ch ng đ ng 60 năm hình thành và phát tri n, BIDV đã không

ỗ ự ấ ượ ừ ứ ị ố ấ ầ ng ng n  l c nâng cao ch t l ụ ể ng d ch v  đ  đáp  ng t ủ   t nh t nhu c u c a

ố ớ ụ ệ ườ ậ khách hàng. Đ i v i nghi p v  thanh toán, BIDV đã th ả   ậ ng xuyên c p nh t, c i

ồ ơ ủ ụ ế ầ ẩ ằ ố ộ ị ụ   ti n quy trình, h  s , th  t c, góp ph n đ y nhanh t c đ  giao d ch nh m ph c

ố ơ ụ v  khách hàng t t h n.

ụ ề ủ ấ ươ ệ ố L y ví d  v  quy trình thanh toán séc c a BIDV t ậ ng đ i thu n ti n và

ộ ố ắ ầ nhanh chóng. Khi khách hàng có nhu c u mua séc tr ng, trong khi m t s  ngân

ươ ạ ớ ố ượ ạ ố ượ hàng   th ng   m i   khác   gi i   h n   s   l ng   séc   t i   đa   đ c   bán   là   02   ­   03

ố ượ ể ể ớ ớ quy n/khách hàng thì v i BIDV, khách hàng có th  mua s  l ơ ng l n h n là 05

ử ể ể ề ả ỗ ờ Quy ộ quy n séc (m i quy n 50 t ) cho m t tài kho n ti n g i thanh toán (theo

ứ ị ử ụ ủ đ nh   cung   ng   và   s d ng   séc   c a   BIDV   s ố 5630/QĐ­TTDVKH2   ngày

ủ ụ ứ ấ 18/12/2012). Khi làm th  t c thanh toán séc, khách hàng xu t trình các ch ng t ừ

ấ ờ ỳ ế ạ ặ ả ộ ộ ợ ệ h p l (Séc, B ng kê n p Séc; CMND/ h  chi u còn h n ho c gi y t tu  thân

ợ ệ ủ ườ ẽ ể ề ậ ặ ợ h p pháp h p l c a ng i nh n ti n m t…), chi nhánh BIDV s  ki m tra tính

ợ ệ ủ ờ ườ ụ ưở ợ ượ ậ ợ h p pháp h p l c a t séc (ng i th  h ng h p pháp, séc đ ẫ   c l p trên m u

ứ ắ ượ ế ố ủ ề ầ ị séc tr ng do BIDV cung  ng và đ c đi n đ y đ  các y u t theo quy đ nh, séc

ờ ạ ữ ủ ể ế ấ ấ còn trong th i h n xu t trình đ  thanh toán, ch  ký và d u (n u có) c a ng ườ   i

ứ ỉ ẫ ề ả ẩ ộ ế   có th m quy n…) và căn c  ch  d n thanh toán trên séc và b ng kê n p séc (n u

ể ườ ụ ưở có) đ  thanh toán séc cho ng i th  h ng.

71

ố ớ ể ề ị ướ ố ế Đ i v i các giao d ch chuy n ti n trong n c và qu c t , năm 2016 BIDV

ự ổ ớ ị ướ ả ơ ả ế đã tích c c đ i m i, c i ti n quy trình theo đ nh h ủ ụ   ng đ n gi n hóa th  t c,

ệ ấ ẩ ắ ờ ộ ệ   rút ng n th i gian tác nghi p, nâng cao năng su t lao đ ng: C m nang nghi p

ụ ể ề ẩ ươ ệ ị v  chuy n ti n, C m nang các ch ng trình thanh toán, Quy đ nh tác nghi p Tài

ợ ươ ợ ươ ụ ệ ạ ổ ử ạ ả ổ tr  th ng m i, S  tay nghi p v  tài tr  th ng m i, s a đ i văn b n h ướ   ng

ố ế ử ị ị ườ ế ẫ d n x  lý giao d ch thanh toán qu c t liên quan đ n th  tr ng Myanmar...

2.2.4. C  s  v t ch t k  thu t

ơ ở ậ ấ ỹ ậ

ướ ị ề ạ  V  m ng l i giao d ch

ộ ươ ạ ạ ướ BIDV là m t trong 03 ngân hàng th ng m i có m ng l ớ   i kinh doanh l n

ể ấ ệ nh t (sau Ngân hàng TMCP Nông nghi p và Phát tri n nông thôn và Ngân hàng

ươ ệ ủ ắ ố ị ỉ TMCP Công th ng Vi t Nam), ph  kh p trên đ a bàn 63 t nh thành ph  trong c ả

ướ ớ ế n ị c v i 190 chi nhánh, 815 phòng giao d ch tính đ n 31/12/2016. Riêng năm 2015

ậ ố ượ ị ưở ượ ậ ế ghi nh n s  l ng phòng giao d ch tăng tr ng v t b c (thêm 34%) là k t qu ả

ử ệ ể ằ ậ ồ ủ c a vi c sáp nh p Ngân hàng TMCP Phát tri n nhà đ ng b ng sông C u Long

ệ ố ệ ề ậ ủ   MHB vào h  th ng BIDV tháng 5/2015. Vi c sáp nh p MHB v  BIDV đã c ng

ướ ủ ậ ạ ố ạ c  m ng l i c a BIDV trong đó các chi nhánh t p trung t ằ   ự ồ i khu v c đ ng b ng

ử ự ự ề ắ ắ ộ ộ sông C u Long, đ ng l c phía Nam, đ ng l c phía B c, mi n núi phía B c, Tây

ằ ắ ộ ộ ồ ồ ạ   Nguyên, Nam Trung B , B c Trung b  (Đ ng b ng sông H ng không có m ng

ế ậ ạ ệ ắ ự ướ l i MHB). Sau khi ti p nh n m ng l ướ ừ i t ế    MHB, BIDV đã th c hi n s p x p

ướ ả ạ ậ ướ ạ ộ ệ ả ạ m ng l ể ả i sau sáp nh p đ  đ m b o m ng l ụ ụ   i ho t đ ng hi u qu , ph c v  đa

ố ượ ạ d ng các đ i t ng khách hàng.

ể ả ạ ướ ủ ừ B ng 2.11: Tình hình phát tri n m ng l i c a BIDV t 2014 – 2016

ỉ Ch  tiêu 2014 2015 2016

ố S  chi nhánh 136 182 190

ố ị S  phòng giao d ch 595 799 815

ồ ườ Ngu n: Báo cáo th ng niên BIDV các năm 2014, 2015, 2016

72

 V  công ngh  thông tin ph c v  nghi p v  thanh toán

ệ ụ ụ ụ ệ ề

Ứ ế ố ụ ầ ệ ng d ng công ngh  thông tin là y u t hàng đ u giúp các ngân hàng tăng

ộ ử ế ủ ả ậ ạ ị t c đ  x  lý giao d ch, h n ch  r i ro, an toàn, b o m t. Cũng chính nh   nǵ ờ ư   ố

́ ̃ ươ ượ ̣ ̣ ̣ ̣ ́ dung CNTT trong hoat đông thanh toan, BIDV đa co b ́ ́ c tiên v ̀ t trôi va đ ượ   c

́ ́ ̀ ̃ ́ ự ươ đanh gia là ngân hang tiên phong trong linh v c thanh toan trong n ̃ ́ ự   c, linh v c

̀ ́ ̀ ử ừ ế ầ ̣ ̣ ế   phong chông r a tiên tai Viêt Nam. T  2 chi c máy tính đ u tiên năm 1991, đ n

́ ̀ ́ ̀ ̉ ̣ ̣ ̣ nay BIDV đã có 1.000 may chu, gân 7.000 thiêt bi mang, truyên thông, 1.000 mang

́ ̃ ́ ̀ ́ ̀ ơ ̣ ̣ ̣ ̣ ̀ ́ LAN…; Hê thông mang WAN đa kêt nôi toan bô cac đ n vi thanh viên trên toan

́ ́ ́ ́ ̣ ượ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̉ quôc, hê thông mang LAN đat cac tiêu chuân cao; Hê thông bao mât đ ̀ c đâu t ư

́ ̀ ́ ̀ ừ ầ ơ ườ ế ̉ ̣ giai phap toan diên, nhiêu l p. T  g n 10 ng ệ ầ i làm công ngh  đ u tiên đ n nay

ệ ớ ầ ủ ộ ở ơ ộ ọ đã tr  thành m t “binh ch ng” tinh nhu  v i g n h n 700 cán b  tin h c gi ỏ   i...

ự ượ ỗ ố ượ ệ ộ M i năm l c l ng công ngh  thông tin BIDV hoàn thành m t kh i l ả   ng s n

ề ẩ ươ ươ ờ ừ ầ ph m ph n m m t ng đ ng 25.000 ngày công, cho ra đ i t ầ    50 ­ 60 ph n

ấ ượ ề ộ ố ươ ấ m m có ch t l ể ể ng cao… Có th  k  qua m t s  ch ả   ng trình cung c p s n

ẩ ượ ị ườ ư ươ ph m thanh toán đ c đánh giá cao trên th  tr ng nh : Thanh toán song ph ng,

ươ ề ươ thanh toán đa ph ng, Homebanking, BIDV@securties...; nhi u ch ng trình h ỗ

ợ ấ ố ạ ộ ệ ự ộ tr  r t t t cho ho t đ ng tác nghi p thanh toán do tính t ử  đ ng x  lý cao nh ư

́ ươ Gateway, IQS, IMAP, Swift Editor, RM Filer…  Riêng Thanh toan đa ph ng va ̀

ươ ữ ế ẩ ả ị song ph ổ   ng là nh ng s n ph m thanh toán dành cho các đ nh ch  tài chính n i

ộ ả ề ị ố ượ ụ ệ ế ơ ị tr i c  v  d ch v  và công ngh , chi m h n 50% s  l ng giao d ch thanh toán

ể ướ ệ ế ị ề chuy n ti n trong n c. Hi n BIDV có 22 khách hàng đ nh ch  tài chính, thu hút

̀ ỷ ử ừ ề ố ị ế ệ hàng trăm nghìn t đông v n ti n g i t ế  các đ nh ch  tài chính, ti t ki m hàng t ỷ

̀ ể ề ả ả ạ ề   đông phí chuy n ti n BIDV ph i tr  cho các ngân hàng đ i lý. Khách hàng đ u

ấ ượ ủ ể ề ặ ố ộ ị ệ đánh giá cao ch t l ng và t c đ  giao d ch chuy n ti n c a BIDV, đ c bi t là

́ ử ụ ụ ế ị ị các đ nh ch  tài chính (là khách hàng khó tính) khi s  d ng d ch v  thanh toan đa

ươ ủ ề ế ượ ̣ ph ng c a BIDV. Trong nhi u năm qua, BIDV liên ti p đ ứ   ấ c tăng gi y ch ng

ấ ượ ậ ố ấ ủ nh n ngân hàng có ch t l ng thanh toán t t nh t c a Bank of New York Mellon,

73

Wells Fargo Bank, HSBC, CitiBank…

 Vê kh  năng x  lý t

̀ ả ử ự ộ ả ệ   ủ  đ ng, gi m thao tác th  công trong tác nghi p

ể ậ và h u ki m

ớ ươ ượ ệ V i các ch ng trình thanh toán có hàm l ạ   ng công ngh  cao và đa d ng

ử ệ ể ề ế ị ượ ơ ti n ích, quy trình x  lý các giao d ch chuy n ti n đi/đ n đ ả c đ n gi n hóa, là

ử ể ọ ạ ụ ở ạ ̉ ậ ơ ở c  s  quan trong tr ng đê t p trung x  lý và ki m soát t i Tr  s  chính, h n ch ế

ể ể ộ ố ủ ề ệ ươ nhi u tác nghi p th  công. Có th  đi m qua m t s  ch ng trình thành công

nh :ư

(cid:0) IMAP (Ch

ươ ử ệ ể ề ừ ng trình x  lý đi n chuy n ti n nhanh t các ngân hàng khác

ế đ n BIDV) có t ỷ ệ ự ộ  t ơ  đ ng h n 90%; l

(cid:0) Swift Editor (Ch

ươ ử ệ ể ề ế ng trình x  lý đi n chuy n ti n đi và đ n qu c t ) t ố ế ự

ộ đ ng 85%;

(cid:0) IQS (H  th ng thông tin tra soát) x  lý t

ệ ố ử ự ộ ố ớ ệ đ ng đ i v i đi n tra soát liên

ngân hàng…

(cid:0) Ch c năng ch n đi n giá tr  cao t

ứ ệ ặ ị ạ ụ ở i Gateway Monitor cho phép tr  s  chính

ể ể ề ị ị ượ ạ ệ ủ ứ ki m soát các giao d ch chuy n ti n giá tr  cao v t h n m c phê duy t c a lãnh

ướ ệ ố ứ ể ặ ạ đ o chi nhánh tr ệ   c khi chuy n ra ngoài h  th ng BIDV. Ch c năng ch n đi n

ể ổ ướ ẹ ọ ạ t i Gateway đã giúp thay đ i quy trình ki m soát theo h ng g n nh  và linh

ố ộ ạ ơ ệ ệ ả ả ể ủ   ho t h n, nâng cao hi u qu  công vi c, gia tăng t c đ  thanh toán, gi m thi u r i

ấ ượ ệ ề ro trong quá trình tác nghi p, nâng cao ch t l ể ng chuy n ti n.

(cid:0) Ch

ươ ươ ỗ ợ ệ ọ ệ ọ ng trình AML là ch ệ   ng trình l c đi n Swift h  tr  vi c l c các đi n

̀ ̀ ̀ ế ươ ươ ̉ ̣ ̣ Swift đi, đ n la ch ng trinh triên khai thanh công tai Viêt Nam. Ch ̃ ̀   ng trinh hô

́ ́ ợ ả ộ ớ ̉ ̣ ̣ tr  kiêm soat lai điên co n i dung trùng v i danh sách đen, danh sách c nh báo.

́ ̀ ́ ̀ ́ ươ ̉ ̣ ̉ ̣ ̉ ̉ ̉ Ch ng trinh gop phân không nho trong hê thông quan tri rui ro, đam bao cac quy

̀ ̀ ́ ̀ ̀ ́ ̣ ̉ ̉ ̣ ́ ử đinh tuân thu vê phong chông r a tiên cua Viêt Nam va quôc tê.

́ ́ ́ ̀ ữ ệ ậ ̀ ư ̉ ̉ ̉ CNTT giup BIDV quan ly d  li u t p trung; kiêm soat va ngăn ng a rui ro.

Ứ ụ ươ ụ ở ệ ạ ả ng d ng các ch ng trình thanh toán hi n đ i giúp tr  s  chính BIDV qu n lý

74

ượ ữ ệ ề ủ ể ể ệ ậ đ ệ ố c d  li u chuy n ti n c a toàn h  th ng, thu n ti n trong ki m soát, h ướ   ng

ề ủ ể ấ ỉ ẫ d n chi nhánh ch n ch nh sai sót và khai thác thông tin chuy n ti n c a chi nhánh,

ự ủ ệ ả ầ ấ ờ ị ỳ ộ ị k p th i th c hi n các báo cáo đ nh k , đ t xu t theo yêu c u qu n lý c a lãnh

ự ỗ ợ ủ ộ ố ươ ệ ậ ớ ữ ệ ạ đ o… V i vi c t p trung d  li u và s  h  tr  c a m t s  ch ng trình, tr  s ụ ở

ệ ụ ạ ộ ệ ố ể ả chính có th  qu n lý và giám sát ho t đ ng nghi p v  toàn h  th ng.

ự ế ượ ệ ố ơ ở ạ ầ ệ Đ n nay, BIDV đã xây d ng đ ạ   c h  th ng c  s  h  t ng CNTT hi n đ i,

ủ ả ệ ố ụ ụ ậ ệ ố ạ ộ ầ   ủ ứ đ  s c ph c v  v n hành ho t đ ng c a c  h  th ng BIDV; h  th ng các ph n

ề ứ ạ ộ ụ ế ồ ộ ọ m m  ng d ng CNTT tiên ti n, đ ng b , liên thông, bao quát m i ho t đ ng,

ử ệ ầ ả ầ ỷ ị qu n lý g n 9 tri u khách hàng và x  lý g n 1,7 t ả    giao d ch/năm; mô hình qu n

ế ợ ớ ị ệ ố ế ể ủ tr  CNTT tiên ti n phù h p v i thông l qu c t và quy mô phát tri n c a BIDV;

ừ ể ả ạ ớ ộ ộ ớ Đ i ngũ cán b  CNTT l n m nh, không ng ng phát tri n, v i kho ng 700 cán b ộ

ượ ạ ạ ế ả ớ ộ đ ẳ   c đ o t o bài b n, có trình đ  cao, tâm huy t trung thành v i BIDV và kh ng

ươ ủ ứ ể ệ ả ậ ộ ị đ nh th ộ   ng hi u cán b  CNTT BIDV đ  s c qu n lý, tri n khai, v n hành m t

ớ ệ ố h  th ng CNTT quy mô l n.

ế ượ ề ứ ộ ẵ ố ị Do đó, BIDV liên ti p đ ứ   c đánh giá v  trí s  1 v  m c đ  s n sàng cho  ng

ố ệ ừ ụ d ng CNTT (Vietnam ICT Index) trong kh i các NHTM Vi t nam t năm 2007

ạ ượ ả ưở ế đ n nay. Ngoài ra, BIDV cũng đ t đ c các gi i th ư   ng danh giá khác nh :

ệ ớ ứ ụ ệ ấ ả ệ “Doanh nghi p l n  ng d ng CNTT hi u qu  nh t”, “Ngân hàng Vi t Nam t ố   t

ấ ề ệ ệ ậ nh t v  công ngh  và v n hành”, “Ngân hàng bán l ẻ ố  t ấ t nh t Vi t Nam”, "Ngân

ệ ử ự ể ạ hàng đi n t ấ ắ  tiêu bi u", “Lãnh đ o CNTT xu t s c khu v c Đông Nam Á”… Các

ệ ấ ệ danh hi u: “Sao Khuê”; "Nhân tài đ t Vi t"…

 V  c  s  h  t ng ph c v  thanh toán th

ề ơ ở ạ ầ ụ ụ ẻ

ướ ụ ẻ ể ị ớ Cùng v i xu h ng chung phát tri n th  thanh toán và các d ch v  đi kèm

ầ ở ộ ự ể ệ ổ trong các năm g n đây, BIDV đã th c hi n tri n khai m  r ng POS, nâng t ng s ố

ệ ố ụ ơ máy ATM toàn h  th ng lên h n 1.800 máy ATM và 34.792 POS liên t c đ ượ   c

ủ ả ướ ủ ắ ở ộ ỉ ẻ ậ ấ m  r ng và ph  kh p 63 t nh thành c a c  n c; ch p nh n thanh toán th  mang

ứ ủ ệ ổ nhãn   hi u   c a   các   T   ch c   trong   và   ngoài   n ướ  Banknetvn/Smartlink,   Visa, c:

ế ớ ừ MasterCard, JCB và UnionPay. Ngân hàng đã không ng ng liên k t v i các siêu

75

ự ể ặ ắ ắ ị ằ th , trung tâm mua s m khác nhau, nh m l p đ t các đi m POS, th c thi các

ươ ạ ư ử ụ ẻ ế ch ủ   ng trình khuy n m i,  u đãi cho khách hàng khi s  d ng th  thanh toán c a

BIDV mua s m. ắ

ộ ố ỉ ượ ể ệ ả M t s  ch  tiêu thanh toán qua POS và ATM đ c th  hi n qua 2 b ng s ố

ệ ướ li u d i đây:

ố ệ ủ ả B ng 2.12: S  li u thanh toán qua POS c a BIDV năm 2015, 2016

ỷ ệ T  l tăng ỉ Ch  tiêu 2015 2016 tr ngưở

ố ượ ế ị S  l ng thi t b  POS (máy) 25.421 34.792 37%

ổ ỷ T ng doanh thu POS (t VND) 14.164 22.910 62%

ổ ỷ T ng chi phí POS (t VND) 180 260 44%

ố ị Doanh   s   giao   d ch   qua   POS   (t ỷ

VND) 14.799 22.939 55%

ẻ ế ồ ổ Ngu n: Báo cáo t ng k t Trung tâm th  2015­2016

ố ệ ủ ả B ng 2.13: S  li u thanh toán qua ATM c a BIDV năm 2015, 2016

T  lỷ ệ

tăng ỉ Ch  tiêu 2015 2016

tr ngưở

ố ượ S  l ng ATM (máy) 1.823 1.823

ố ượ ị S  l ng giao d ch qua ATM (giao

ị d ch) 166.257.600 170.785.932 3%

76

ố ị Doanh s  giao d ch qua ATM (t ỷ

VND) 141.424 173.670 23%

ỷ Thu phí ròng (t VND) 44,35 53,27 20%

ẻ ổ ồ ế  Ngu n: Báo cáo t ng k t Trung tâm th  2015­2016

2.2.5. Phí d ch v  thanh toán

ụ ị

ụ ụ ứ ủ ệ ươ M c phí áp d ng cho nghi p v  thanh toán c a BIDV cũng t ố ạ   ng đ i c nh

ụ ể ư tranh. C  th  nh  sau:

ố ớ ố ớ ứ ữ ả   ­ Đ i v i UNC: Đ i v i hình th c thanh toán này, BIDV cũng có nh ng s n

ữ ụ ề ể ẩ ạ ớ ả   ấ ph m v i phí thanh toán c nh tranh. L y ví d : chuy n ti n gi a 2 tài kho n

ượ ề ễ ể ỉ BIDV cùng chi nhánh đ ả   ế c mi n phí, ch  tính phí n u chuy n ti n đi tài kho n

ở ế ể khác chi nhánh, trong khi đó ả   ả  Vietcombank trích tài kho n chuy n đ n tài kho n

ệ ố ố ớ ụ ể ề ả   trong cùng h  th ng đ u thu phí 10.000VND/món. Đ i v i m c Chuy n kho n

ủ ầ ộ ỉ ự t đ ng   theo   yêu   c u   c a   khách   hàng,   BIDV   ch   thu   phí   2.000­

ề ươ ề ể ầ ứ ể 10.000VND/món/l n chuy n ti n + phí chuy n ti n t ng  ng thì Vietcombank

ề ươ ể ứ thu phí 30.000VND/món + phí chuy n ti n t ữ   ng  ng. Tuy nhiên cũng có nh ng

ự ự ạ ụ ư ụ ủ ư ề ể ầ đ u m c phí c a BIDV ch a th c s  c nh tranh. Ví d  nh  Chuy n ti n đi trong

ố ườ ế ậ ằ ộ ệ h   th ng   Vietcombank   cho   ng i   nh n   b ng   CMND/H   chi u   thì   phí   là

ố ề ừ ố ề 0,03%/s  ti n trong khi BIDV thu phí t 0,03% ­ 0,05%/s  ti n.

ố ớ ủ ứ ệ ạ ỉ ­ Đ i v i  y nhi m thu: BIDV cũng có m c phí khá c nh tranh khi ch  thu

ỗ ủ ệ ố ớ 10.000VND/món   đ i   v i   m i   y   nhi m   thu   trong   khi   Vietcombank   thu

20.000VND/món.

ố ớ ố ế ề ụ ư ể ­ Đ i v i chuy n ti n qu c t qua SWIFT, thanh toán th  tín d ng: Nhìn

ụ ứ ằ ớ ớ ứ chung m c phí áp d ng v i 2 hình th c này ngang b ng so v i các ngân hàng

ươ ị ườ ạ th ng m i trên th  tr ng ngân hàng.

2.2.6. Ch t l

ấ ượ ộ ự ng đ i ngũ nhân s

ứ ượ ằ ự ộ ồ ố ậ BIDV nh n th c đ c r ng ngu n nhân l c là m t nhân t ọ  quan tr ng hàng

ủ ổ ứ ự ữ ể ậ ầ đ u cho s  phát tri n và thành công c a t ụ   ộ  ch c. Vì v y, m t trong nh ng m c

77

ấ ủ ự ể ả ọ ộ tiêu quan tr ng nh t c a BIDV là ph i xây d ng, duy trì và phát tri n đ i ngũ nhân

ả ủ ề ố ượ ả ấ ượ ể ự ệ ắ ợ viên đ m b o đ  v  s  l ng và ch t l ng đ  th c hi n th ng l ụ i các m c tiêu,

ế ượ ủ ệ ố chi n l c kinh doanh c a h  th ng:

­ V  s  l

ề ố ượ ng:

ố ượ ế ộ ủ ứ ạ Tính đ n ngày 31/12/2016, s  l ng cán b  c a BIDV đ t m c 25.088 ng ườ   i,

ớ ướ ể ờ ướ ậ ậ tăng 5% và tăng 31% so v i 2 năm tr c – th i đi m tr ớ   c khi nh n sáp nh p v i

ố ượ ử ể ằ ồ Ngân hàng TMCP Phát tri n nhà đ ng b ng sông C u Long MHB (S  l ng cán

ườ ộ b  năm 2015 là 23.854 ng i; năm 2014 là 19.130 ng ườ 1.  i)

­ V  ch t l

ề ấ ượ ng:

2

ộ ạ ọ ộ ủ ế ề ộ ở Xét v  trình đ  c a cán b  BIDV, trình đ  đ i h c tr  lên chi m 89,2%, trình

ế ặ ấ ằ ằ ẳ ộ đ  cao đ ng chi m 2,8% và 8% có b ng trung c p ho c các b ng khác.

ấ ạ ừ ủ ứ ậ ườ Bên c nh đó, xu t phát t ề  nh n th c v  vai trò c a ng ộ i lao đ ng trong

ườ ộ ỗ ợ ế ạ ệ doanh nghi p: “Coi ng i lao đ ng là trung tâm, m i cá nhân là l i th  c nh tranh

ụ ệ ế ạ ậ ấ ấ ọ ủ c a BIDV”, BIDV r t chú tr ng đ n công tác đào t o, t p hu n nghi p v  cho

ườ ộ ổ ứ ề ượ ươ ả ả ộ ng i lao đ ng. BIDV t ch c nhi u l t ch ng trình kh o sát, h i th o chuyên

ụ ệ ấ ướ ạ ộ ề ậ đ , t p hu n nghi p v  trong và ngoài n ệ   c. Các n i dung đào t o toàn di n,

ứ ế ề ằ ộ ỹ ườ phong phú nh m nâng cao trình đ , ki n th c, k  năng m m… cho ng i lao

ớ ộ ổ ộ ủ ề ượ ẻ ổ ộ ộ đ ng. V i đ  tu i bình quân tr  (33 tu i), đ i ngũ cán b  c a BIDV đ u đ c đào

ự ứ ề ế ả ế ạ t o bài b n v  lĩnh v c tài chính ngân hàng, có ki n th c kinh t ệ  toàn di n, có kh ả

ố ớ ườ ệ ạ ộ năng thích nghi t t v i môi tr ạ   ng kinh doanh hi n đ i. Ngoài ra, trình đ  ngo i

ụ ụ ữ ủ ề ệ ả ả ọ ộ ng  và tin h c văn phòng c a cán b  BIDV đ u đ m b o ph c v  cho nhi m v ụ

ụ ệ ộ ệ   chuyên môn nói chung và nghi p v  thanh toán nói riêng. Cán b  có kinh nghi m

ườ

1 Ngu n: Báo cáo th

ng niên BIDV 2014, 2015, 2016

ườ

2 Ngu n: Báo cáo th

ng niên BIDV 2016

ạ ừ ế ỷ ọ ừ công tác t i BIDV t ở  03 năm tr  lên chi m t tr ng 68,92%, trong đó t trên 03

78

ế ừ ế năm – 05 năm chi m t ỷ ệ  l 10,63%, t trên 05 năm – 10 năm chi m t ỷ ệ  l 27,44%,

ế trên 10 năm chi m t ỷ ệ  l 30,85%.

2.3. Đánh giá ch t l

ấ ượ ủ ụ ị ng d ch v  thanh toán c a Ngân hàng TMCP Đ u t ầ ư

ể ệ và Phát tri n Vi t Nam

2.3.1. M t s  k t qu  đ t đ

ộ ố ế ả ạ ượ c

­ Ho t đ ng thanh toán c a BIDV trong nh ng năm v a qua, đ c bi

ạ ộ ừ ữ ủ ặ ệ t là

ả ị ướ ỉ ạ ủ ạ ả năm 2016, luôn đ m b o đúng đ nh h ự   ng, ch  đ o c a Ban Lãnh đ o và th c

ệ ầ ị hi n giao d ch nhanh chóng, an toàn, chính xác, góp ph n nâng cao ch t l ấ ượ   ng

ụ ủ ị d ch v  c a BIDV.

­ Th c hi n thông su t s  l

ố ố ượ ự ệ ớ ớ ị ng giao d ch l n, tăng 27,7% so v i năm 2015;

ụ ượ ố ớ ạ ộ ạ ỷ ồ ị ổ t ng phí d ch v  thu đ c đ i v i ho t đ ng thanh toán đ t 1.563,6 t đ ng, tăng

ớ 18,8% so v i năm 2015.

­ Công tác c i t

ả ổ ạ ộ ượ ẽ ể ho t đ ng thanh toán đ ạ c tri n khai m nh m  trên các

ươ ồ ơ ủ ụ ướ ế ộ ả ế ệ ả ế ph ng di n văn b n ch  đ , c i ti n quy trình, h  s  th  t c h ng đ n khách

ấ ươ ế ạ ụ ụ ề ầ ắ hàng, nâng c p ch ng trình ph n m m ph c v  thanh toán, s p x p l ạ   i ho t

ủ ộ ướ ế ấ ơ ộ đ ng c a cán b  theo h ộ   ng chuyên môn hóa sâu h n khi n năng su t lao đ ng

ủ ị ơ trung bình c a các đ n v  tăng trên 17%.

2.3.2.H n chạ

ế

ả ướ ầ ự ể ế ệ ế Năm 2016, năm đ u c  n ạ c th c hi n K  ho ch phát tri n kinh t ­ xã

ố ả ụ ễ ộ h i 5 năm 2016 – 2020 di n ra trong b i c nh kinh t ế ế ớ  th  gi ậ   ồ i ph c h i ch m

ự ưở ươ ạ ộ ủ ầ ạ ả ạ ơ h n d  báo, tăng tr ng th ng m i toàn c u gi m m nh, ho t đ ng c a th ị

ườ ấ ả ộ tr ng hàng hóa kém sôi đ ng, giá c  hàng hóa th  gi ế ớ ở ứ i ổ ậ    m c th p. N i b t

ự ệ ấ ố ướ ế ị ỏ ờ nh t trong s  đó là s  ki n n c Anh quy t đ nh r i kh i Liên minh châu Âu

ư ủ ế ầ ắ ộ ộ (EU)  sau  m t  cu c  tr ng  c u  dân  ý  (Brexit) và  chi n  th ng  c a  ông  Donald

ử ổ ỹ ồ ầ ộ ố ố ả   Trump trong cu c b u c  T ng th ng M  h i tháng 11/2016. Trong b i c nh

ứ ạ ủ ườ ế ệ ế ụ ộ ộ ữ ph c t p c a môi tr ầ ng toàn c u, kinh t Vi t Nam ti p t c b c l ấ    nh ng d u

ễ ị ổ ệ ấ ươ ướ ưở hi u cho th y tính d  b  t n th ng tr ố c các cú s c. Tăng tr ả   ng suy gi m

79

ự ố ử ầ ườ ể ề ạ trong n a đ u năm 2016 vì s  c  môi tr ng bi n mi n Trung và h n hán t ạ   i

ề ưở ế ủ ầ mi n Nam và Tây Nguyên ng kinh t c a 2 quý đ u năm 2016 l n l ầ ượ   t . Tăng tr

ớ ỳ ướ ượ ụ ồ là 5,48% và 5,78% so v i cùng k  năm tr ặ c. M c dù, đ ử   c ph c h i trong n a

ư ố ưở ế ả ỉ ạ ứ ấ ơ cu i năm nh ng tăng tr ng kinh t c  năm ch  đ t 6,21%, th p h n m c 6,68%

ủ ặ ụ ọ ườ năm 2015 và m c tiêu 6,3% mà Chính ph  đ t ra trong phiên h p th ỳ ng k  tháng

ệ ạ ỗ ễ 9/2016. Tình tr ng doanh nghi p khó khăn, làm ăn thua l ổ ế    di n ra khá ph  bi n.

ấ ư ế ố ữ ệ ệ ả ể S n xu t l u thông hàng hoá có bi u hi n trì tr . Đây là nh ng y u t gây b t l ấ ợ   i

ạ ộ ả cho ho t đ ng ngân hàng nói chung và m ng thanh toán nói riêng.

ả ạ ượ ữ ế ạ ạ ộ ủ Do đó, bên c nh nh ng k t qu  đ t đ c, ho t đ ng thanh toán c a BIDV

ồ ạ ữ ế còn t n t ạ i nh ng h n ch  sau:

 T  l

ỷ ệ ướ ả thanh toán séc có xu h ng gi m

ứ ằ ạ ệ ờ ừ ấ ­ Hình th c thanh toán b ng séc t i Vi t Nam ra đ i t ữ   ầ  r t lâu (đ u nh ng

ể ấ ạ ư ế ế ỷ ọ ấ ổ năm 1990) nh ng phát tri n r t h n ch . Séc chi m t tr ng th p trong t ng các

ủ ế ữ ề ặ ị giao d ch không dùng ti n m t nói chung; trong đó ch  y u là thanh toán gi a các

ữ ữ ệ ệ ớ ớ doanh nghi p v i nhau, còn thanh toán gi a doanh nghi p v i cá nhân, gi a cá

ồ ạ ư ớ ụ ạ ị ầ nhân v i cá nhân h u nh  không t n t i. Bên c nh đó, d ch v  thanh toán séc

ủ ế ụ ấ ạ ờ ị cũng không đa d ng, d ch v  ch  y u cung c p cho khách hàng là nh  thu séc.

ướ ả Trên th  gi ế ớ ỷ ọ i, t tr ng thanh toán séc cũng có xu h ế ở   ị ng gi m khi b  thay th  b i

ươ ệ ệ ạ ớ các ph ng ti n thanh toán hi n đ i m i.

ỷ ệ ướ ả   Nguyên nhân: T  l thanh toán séc có xu h ả   ầ ng gi m d n là do  nh

ưở ủ ệ ể ờ ươ ệ ử ớ ệ h ng c a vi c ra đ i và phát tri n các ph ng ti n thanh toán đi n t ệ    m i, hi n

ử ấ ơ ạ đ i, x  lý nhanh và có chi phí th p h n.

ị ượ ề ở ỉ ụ ­ Ngoài   ra,   d ch   v   thanh   toán   séc   đ c   đi u   ch nh   b i   Thông   t ư ố    s

ạ ộ ử ụ ứ ị 22/2015/TT­NHNN ngày 20/11/2015 quy đ nh ho t đ ng cung  ng và s  d ng séc,

theo đó:

ạ ả ị ổ ứ ứ ệ “T  ch c cung  ng séc có trách nhi m tra ề T i kho n 5, Đi u 11 quy đ nh:

ề ườ ề ị ượ ầ ạ ứ ắ ầ ứ c u thông tin v  ng i đ  ngh  đ c cung  ng séc tr ng l n đ u t i Trung tâm

80

ố ệ ướ ế ị ứ ụ Thông tin tín d ng qu c gia Vi t Nam tr ắ   c khi quy t đ nh cung  ng séc tr ng

ườ cho ng i đó”.

ề ả ị ệ ể ừ ờ ạ “Trong th i h n 05 ngày làm vi c k  t ngày Kho n 1, Đi u 22 quy đ nh:

ườ ề ờ ủ ử g i thông báo cho ng i ký phát séc v  t ả  séc không đ  kh  năng thanh toán,

ườ ị ụ ố ệ ng i b  ký phát thông báo cho Trung tâm Thông tin tín d ng qu c gia Vi t Nam

ụ ụ ủ ả thông tin séc không đ  kh  năng thanh toán theo ph  l c 07 đính kèm thông t ư

ụ ố ệ ệ này. Trung tâm Thông tin tín d ng qu c gia Vi ứ   t Nam có trách nhi m cung  ng

ụ ứ ậ ượ ứ ị d ch v  tra c u thông tin cung  ng séc ngay trong ngày nh n đ ặ   ầ c yêu c u ho c

ệ ế trong ngày làm vi c ti p theo sau ngày đó”.

ự ế ế ụ ể ố ờ Tuy nhiên th c t đ n th i đi m này, Trung tâm Thông tin tín d ng qu c gia

ệ ệ ử ư ể ẫ ổ Vi ứ ề t Nam v n ch a tri n khai tra c u v  séc trên c ng thông tin đi n t ơ   . Các đ n

ứ ự ư ệ ệ ệ ạ ả ố ệ ị v  mu n tra c u ph i th c hi n qua đi n tho i, b u đi n, fax, email. Vi c quy

ơ ở ữ ệ ư ậ ư ể ế ấ ặ   ồ ị đ nh và c  s  d  li u tri n khai ch a đ ng nh t nh  v y khi n cho BIDV g p

ự ệ khó khăn trong quá trình th c hi n hàng ngày.

 T  l

ỷ ệ ằ ủ ệ ấ thanh toán b ng  y nhi m thu còn th p

Ủ ệ ượ ụ ữ ụ ề ị y nhi m thu đ c áp d ng thanh toán ti n hàng, d ch v  gi a các ch  th ủ ể

ặ ả ộ ở m  tài kho n trong cùng m t chi nhánh ngân hàng ho c các chi nhánh ngân hàng

ủ ể ệ ố ệ ố ả ậ ỏ ố   cùng h  th ng hay khác h  th ng. Các ch  th  thanh toán ph i th a thu n th ng

ứ ữ ủ ề ệ ấ ớ ệ nh t dùng hình th c thanh toán  y nhi m thu v i nh ng đi u ki n thanh toán c ụ

ể ồ ợ ế ả ặ ơ ờ th  đã ghi trong h p đ ng kinh t ồ  hay đ n đ t hàng, đ ng th i ph i thông báo

ụ ụ ủ ể ả ế ể ằ b ng văn b n cho ngân hàng ph c v  ch  th  thanh toán bi ứ ự   t đ  làm căn c  th c

ự ế ủ ệ ấ ạ ứ ệ hi n các  y nhi m thu. Th c t cho th y, t i BIDV, hình th c thanh toán này ch ỉ

ố ớ ấ ị ụ ụ ả ỳ ị ườ áp d ng đ i v i kho n chi phí d ch v  có tính ch t đ nh k , th ư   ng xuyên nh :

ề ề ướ ủ ề ổ ứ ế ị ệ ti n đi n, ti n n c, ti n thuê nhà... c a các t ch c kinh t trên cùng đ a bàn

ề ả ặ ố ườ ườ ỉ t nh, thành ph  ho c các kho n ti n thu bán hàng do ng i bán và ng i mua

ậ ỏ ướ th a thu n tr c.

ứ ạ ự ủ ề ệ  Nguyên nhân: Do s  ph c t p v  quy trình thanh toán nên  y nhi m thu

ượ ổ ứ ế ử ụ ít đ c các t ch c kinh t , cá nhân s  d ng.

81

 Ho t đ ng thanh toán th  phát tri n ch a t

ạ ộ ư ươ ể ẻ ớ ề ứ ng x ng v i ti m năng

ệ ố ố ượ ư ẽ ể ạ ặ ẻ M c dù h  th ng thanh toán th  phát tri n m nh m  nh ng s  l ng giao

ự ự ẻ ẫ ư ệ ợ ổ ả   ư ị d ch thanh toán th  v n ch a th c s  nh  mong đ i: Vi c mua bán, trao đ i s n

ầ ớ ạ ư ụ ể ẩ ạ ố ị ph m, d ch v  qua m ng khá phát tri n, nh ng cu i cùng ph n l n l ả   i giao s n

ề ề ặ ẩ ằ ượ ả ề ph m và thanh toán b ng ti n m t. Đi u này đ c lý gi i là do nhi u ng ườ   i

ư ề ặ ầ ầ ằ ộ ị tham gia giao d ch b ng ti n m t m t ph n vì thói quen, ph n khác vì ch a tin

ấ ượ ộ ị ủ ệ ưở t ủ ng vào đ  an toàn c a giao d ch và ch t l ng c a vi c thanh toán qua th ẻ

ụ ủ ẻ ị ấ ề ế ả ầ ủ (g n đây, liên ti p các v  ch  th , ch  tài kho n b  m t ti n càng làm cho ng ườ   i

ạ ắ ộ ị ở   ử ụ s  d ng lo l ng khi thanh toán hàng hóa qua m ng). Đây là m t ngh ch lý, b i

ạ ầ ứ ể ẻ ắ ả ộ phát hành th  ph i song hành phát tri n h  t ng thanh toán r ng kh p, ch  không

ụ ự ề ệ ặ ầ ả ộ ị ẻ ph i là cu c đua gia tăng th  ph n th  và th c hi n m c đích rút ti n m t.

­ Các khách hàng v n ph n l n s  d ng th  ATM đ  rút ti n m t khi có

ầ ớ ử ụ ẻ ề ể ặ ẫ

ẻ ơ ề ạ ầ ằ ị ỉ ỉ ế đ n 90% các giao d ch b ng th  đ n thu n ch  là rút ti n t i máy ATM và ch  có

ạ ể ạ 10% còn l i là dùng đ  thanh toán qua POS. Bên c nh đó, không ít khách hàng

ụ ẻ ề ặ ằ ặ ả phàn nàn v  khâu thanh toán b ng th  do hay x y ra tr c tr c máy POS/ho c th ẻ

ặ ơ ả ờ ỉ ỗ l ả i/ho c đ n gi n ch  là ph i ch  in biên lai và ký tên.

­ S  phân b  c a máy ATM/POS v n ch  y u t

ủ ế ạ ố ủ ự ẫ ố ị i các thành ph , th  xã mà

ế ắ ở ố ớ ạ thi u v ng ệ    vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa. T i các thành ph  l n, dù vi c

ạ ầ ị ượ ả ử ụ ư ọ ặ ắ l p đ t POS t i qu y giao d ch đã đ ư   ệ c chú tr ng nh ng hi u qu  s  d ng ch a

ề ế ị ộ ờ ị cao, có nhi u thi t b  không phát sinh giao d ch trong m t th i gian dài, gây lãng

ệ ầ ư phí trong.vi c đ u t trang thi ế ị t b .

­ Tính c nh tranh c a s n ph m d ch v  th  BIDV ch a cao (ch a ph  kín

ủ ả ụ ẻ ủ ư ư ẩ ạ ị

ở ứ ơ ả ư ả ẩ ờ các phân khúc, tính năng m c c  b n), th i gian đ a s n ph m ra th  tr ị ườ   ng

lâu.

­ L i h  th ng còn nhi u (ghi nh n 25 l

3  nh h

ỗ ệ ố ề ậ ỗ ả ưở i trong năm 2016) ế   ng đ n

ế ủ

3 Ngu n: Báo cáo t ng k t c a Trung tâm th  BIDV năm 2016

ấ ượ ụ ấ ộ ị ch t l ng d ch v  và năng su t lao đ ng.

82

­ Ch a có công c  h  tr  chi nhánh trong qu n lý đi u hành kinh doanh th

ụ ỗ ợ ư ề ả ẻ

ả ệ ụ và qu n lý nghi p v .

ụ ả ề ả ụ ư ế ẩ ẩ ị ị ả   ­ V  s n ph m d ch v : Danh m c s n ph m còn y u, ch a xác đ nh rõ s n

ẩ ậ ỏ ế ế ộ ố ể ớ ớ ph m t p trung vào nhóm nh  khi thi t k ; m i phát tri n v i m t s  dòng th ẻ

ươ ồ đ ng th ệ ng hi u

­ V  công tác bán hàng:

ề ớ ậ (i)  Ch a cư ó các kênh bán hàng m i t p trung; (ii)

ệ ả ạ ự ế ế ấ ố Hi u qu  bán hàng t i PGD th p; (iii) Thi u các kênh phân ph i tr c ti p đa

ạ d ng online; ( iv) bán chéo còn h n chạ ế.

­ V  công tác phát hành:

ề ư ể ẻ ể ầ Ch a tri n khai cá th  hóa th  theo nhu c u khách

ẻ ấ ạ ư ố hàng hay phát hành th  nhanh, l y ngay t i các PGD và Chi nhánh nh  1 s  NH

khác.

­ V  CNTT:

ề ệ ố ẻ ả ắ ố ế   (i)  Không có h  th ng qu n lý th  thông su t và và g n k t

ệ ố ố ệ ạ trong h  th ng Core Banking ; (ii) phân tích s  li u còn h n ch ế.

 Nguyên nhân:

­ Do thói quen s  d ng ti n m t c a ng

ặ ủ ử ụ ề ườ ệ i dân Vi ệ   ặ t Nam: M c dù vi c

ề ặ ồ ờ ướ ố mang ti n m t bên mình không an toàn đ ng th i Nhà n ớ   c cũng t n chi phí l n

ể ế ệ ả ả ấ ườ ệ ẫ trong vi c in  n, ki m đ m, b o qu n, ng i dân Vi t Nam v n có thói quen s ử

ệ ợ ứ ề ặ ờ ụ d ng ti n m t trong tiêu dùng hàng ngày vì tính ti n l i, t c th i và nhanh chóng

ạ ườ ợ ạ ị ố ề ế mà nó mang l i. Không ít tr ng h p thanh toán t i siêu th  s  ti n lên đ n c ả

ụ ệ ồ ườ ẻ ể ẫ ặ ị ch c tri u đ ng, ng i dân v n không dùng th  đ  thanh toán m c dù siêu th  đã

ụ ỉ ữ ậ ặ ị ề   ể ắ l p đ t máy POS. Ngoài ra, có nh ng đi m bán hàng hóa, d ch v  ch  nh n ti n

ằ ặ ả ẻ ở ệ m t cũng vô tình c n tr  vi c thanh toán b ng th .

­ Ch t l

ấ ượ ụ ề ệ ạ ị ng, ti n ích và tính đa d ng v  các d ch v  thanh toán ngân hàng

ạ ố ượ ư ủ ề ầ ả ứ ch a phong phú. Kh  năng đáp  ng nhu c u c a nhi u lo i đ i t ử ụ   ng s  d ng

ế ạ ươ ư ạ ượ ệ ệ ạ còn h n ch . Các ph ng ti n thanh toán ch a đ t đ c tính ti n ích và ph m vi

ể ề ể ế ặ ươ ư ứ ệ thanh toán đ  có th  thay th  cho ti n m t. Ph ạ ng th c hi n đ i nh  internet

ỉ ừ ớ ỏ ẹ ướ banking, mobile banking... m i ch  d ng l ạ ở i quy mô nh  h p, h ng t ớ ố   i đ i

ỉ ậ ụ ứ ẻ ậ ị ượ t ng trí th c tr  và có thu nh p cao. Các d ch v  thanh toán ch  t p trung phát

83

ể ạ ị ớ ế ế ấ ổ ứ tri n t ệ i các đô th  l n, khu công nghi p và khu ch  xu t. Thi u các t ch c cung

ứ ụ ụ ạ ộ ụ ệ ị ng d ch v  thanh toán ho t đ ng mang tính chuyên nghi p, ph c v  cho m t s ộ ố

ộ ố ự ặ ị ố ượ đ i t ng, m t s  lĩnh v c ho c vùng sâu, vùng xa, nông thôn và các đ a ph ươ   ng

ề ế ể có n n kinh t kém phát tri n.

­ Công tác tuyên truy n v  các hình th c thanh toán ch a đ

ứ ư ề ề ượ c quan tâm,

ệ ể ế ượ ụ ố ớ ủ ọ chú tr ng tri t đ . M c tiêu chi n l ạ   c, chính sách c a ngân hàng đ i v i ho t

ư ượ ề ặ ị ộ ế ộ đ ng thanh toán không dùng ti n m t ch a đ c ti p th  m t cách toàn di n t ệ ớ   i

ườ ự ể ế ề ươ ệ ệ ng i dân. Do đó, s  hi u bi t v  các ph ạ ủ   ng ti n thanh toán hi n đ i c a

ườ ệ ẫ ng i dân và doanh nghi p v n còn ít.

­ Trong th i gian qua, vi c gian l n, gi

ệ ậ ờ ả ạ ấ   ị  m o trong giao d ch thanh toán xu t

ố ẻ ẻ ừ ề ệ ẫ ể ễ hi n ngày càng nhi u. Đa s  th  phát hành v n là th  t , có th  d  dàng sao chép

ạ ủ ộ ủ ắ ạ ế ị ọ ừ ủ ữ ệ d  li u, mã pin. Th  đo n c a t i ph m là g n thi t b  đ c băng t ẻ  c a th  trên

ữ ệ ẻ ể ả ộ ề máy ATM đ  sao chép d  li u th ; ho c ặ gi ặ    danh công an, cán b  đi u tra ho c

ể ạ ừ ầ ạ ố ộ   nhân viên ngân hàng đ  t o ra các tình hu ng l a g t, yêu c u khách hàng n p

ẻ ề ậ ấ ặ ậ   ti n ho c  cung c p thông tin th , thông tin đăng nh p Internet Banking,  m t

ặ ẩ ể ướ ị kh u,.mã giao d ch OTP; ho c g ả i danh làm nhân viên ngân hàng đ  h ẫ   ng d n

ậ ườ ớ ườ ầ ố khách hàng đăng nh p vào đ ng link g n gi ng v i đ ủ   ng link website c a

ả ậ ằ ắ ơ ở ậ   ngân hàng n i khách hàng m  tài kho n nh m đánh c p thông tin đăng nh p, m t

ẩ ị ủ kh u giao d ch c a khách hàng...

ị ỗ ủ  Giao d ch thanh toán c a ngân hàng còn phát sinh l ờ   ậ i, làm ch m th i

ấ ề ư ơ ị . gian giao d ch cũng nh  gây m t ni m tin n i khách hàng

ả ỗ ộ ị ỗ ệ ố  L i giao d ch x y ra có 2 nguyên nhân: M t là do l i h  th ng; Hai là do

ệ ủ ộ ạ quá trình tác nghi p c a cán b  BIDV. Theo đó, t ể   ệ i chi nhánh, vi c luân chuy n

ộ ạ ộ ị ườ ế cán b  t ậ i các phòng/b  ph n giao d ch khách .hàng th ng xuyên khi n cán b ộ

ị ố ề ặ ế ệ ự ư ẩ ỗ đôi khi ch a có s  chu n b  t ụ ẫ t v  m t nghi p v  d n đ n phát sinh l i giao

ị d ch.

84

ƯƠ CH NG 3

Ấ ƯỢ Ả Ụ Ị GI I PHÁP NÂNG CAO CH T L Ủ   NG D CH V  THANH TOÁN C A

Ầ Ư Ể Ệ NGÂN HÀNG TMCP Đ U T  VÀ PHÁT TRI N VI T NAM

ướ ể ị ự ầ ụ ế ả ị 3.1. Đ nh h ng phát tri n d ch v  thanh toán và s  c n thi t ph i nâng cao

ấ ượ ầ ư ủ ụ ị ch t l ng d ch v  thanh toán c a Ngân hàng TMCP Đ u t ể    và Phát tri n

ệ Vi t Nam

3.1.1. Đ nh h

ị ướ ể ị ủ ụ ng phát tri n d ch v  thanh toán c a Ngân hàng TMCP

ầ ư ể ệ Đ u t và Phát tri n Vi t Nam

ấ ượ ụ ệ ạ ở ớ V i m c tiêu tr  thành 1 trong 20 ngân hàng hi n đ i có ch t l ệ   ng, hi u

ự ả ầ qu  và uy tín hàng đ u trong khu v c Đông Nam Á vào năm 2020, BIDV đã và

ố ắ ấ ượ ữ ể ệ ơ đang c  g ng hoàn thi n, phát tri n và nâng cao h n n a ch t l ị ng d ch v ụ

ụ ố ụ ủ ả ầ ấ ằ ngân hàng nh m ph c v  t t nh t nhu c u c a khách hàng và duy trì kh  năng

ụ ủ ể ị ạ c nh tranh, phát tri n c a ngân hàng, trong đó có d ch v  thanh toán. Theo đó,

ướ ụ ư ể ế ị ị đ nh h ủ ng phát tri n d ch v  thanh toán c a BIDV đ n năm 2020 nh  sau:

­ Phát tri n h  th ng d ch v  thanh toán đa d ng, đa ti n ích, đ nh h

ệ ố ụ ệ ể ạ ị ị ướ   ng

ầ ủ ề ế ơ ở ế ụ ấ ượ ả theo nhu c u c a n n kinh t c  s  ti p t c nâng cao ch t l ệ ng và hi u qu  các

ở ộ ụ ụ ể ề ố ị ị d ch v  ngân hàng truy n th ng, tri n khai và m  r ng các d ch v  ngân hàng

ệ ạ hi n đ i.

­ Chi m l y  th  ph n  l n  nh t  v i ch t l

ấ ượ ế ấ ấ ầ ớ ớ ị ố ng  thanh toán  t ấ t  nh t theo

ươ ộ ị ườ ứ ế ượ ư ph ụ ng th c chinh ph c toàn b  th  tr ng nh ng theo chi n l c marketing có

phân bi t.ệ

­ Ti p t c nghiên c u, xây d ng và hoàn thi n các văn b n h

ế ụ ự ứ ệ ả ướ ẫ ng d n v ề

ộ ệ ố ệ ả ấ vi c thanh toán cho các Chi nhánh thu c h  th ng BIDV, nh t là các văn b n liên

ứ ế ẻ quan đ n ch ng t ừ ệ ử  đi n t ế ề ả   , th  thanh toán và máy ATM, các quy ch  v  b o

ậ ậ ả ả ỹ ệ   m t, đ m b o an toàn trong quá trình thanh toán, các quy trình k  thu t, nghi p

ế ụ v  liên quan đ n thanh toán đi n t ệ ử .

85

ệ ệ ệ ạ ậ ố ị ế   ­ T p trung v n cho vi c trang b  máy móc hi n đ i và công ngh  tiên ti n

ự ụ ự ử ệ ề ệ ầ cho lĩnh v c thanh toán. Xây d ng ph n m m cho vi c x  lý nghi p v  thanh

ớ ặ ủ ậ ả ợ ệ toán và b o m t trong thanh toán phù h p v i đ c thù c a Vi t Nam.

ử ổ ấ ợ ủ ụ ữ ề ể ứ   ­ Rà soát và s a đ i nh ng đi m còn b t h p lý v  các th  t c, cách th c

ố ớ ứ ứ ủ ế ệ ấ ỷ ti n hành c a các hình th c thanh toán, nh t là đ i v i hình th c U  nhi m thu

ử ụ ứ ể ằ ả ơ ị nh m đ n gi n hoá các hình th c thanh toán đ  thu hút khách hàng s  d ng d ch

ủ ụ v  thanh toán c a ngân hàng.

ệ ố ủ ả ả ố ế   ạ ộ ­ Đ m b o an toàn, thông su t ho t đ ng c a các h  th ng liên quan đ n

công tác thanh toán.

­ Xây d ng và hoàn thi n đ i ngũ cán b  thanh toán v ng v  chuyên môn,

ự ữ ề ệ ộ ộ

ỷ ậ ủ ụ ể ệ am hi u các nghi p v  thanh toán c a ngân hàng, có k  lu t và tâm huy t v ế ề

ề ệ ngh  nghi p.

3.1.2. S  c n thi

ự ầ ế ấ ượ ả ụ ị t ph i nâng cao ch t l ủ   ng d ch v  thanh toán c a

ầ ư ể ệ Ngân hàng TMCP Đ u t và Phát tri n Vi t Nam

ệ ượ ạ ộ ớ ề ề ắ C nh tranh là m t hi n t ng g n li n v i n n kinh t ế ị ườ  th  tr ộ   ng, là đ ng

ẩ ả ể ấ ấ ồ ộ ờ ự l c thúc đ y s n xu t kinh doanh phát tri n đ ng th i tăng năng su t lao đ ng.

ự ồ ạ ế ị ả ạ ị ế ế ẽ ể ị K t qu  c nh tranh s  xác đ nh v  th , quy t đ nh s  t n t ề   i và phát tri n b n

ỗ ổ ứ ủ ư ề ầ ố ủ ữ v ng c a m i t ch c.  Gi ng nh  các thành ph n khác  c a n n kinh t ế ị   th

ườ ứ ướ ộ ườ ạ tr ng, các ngân hàng đang đ ng tr c m t môi tr ắ ơ   ng c nh tranh gay g t h n

ờ ế ừ ừ ở ớ bao gi h t khi mà t ng ngày t ng gi ờ ố ượ  s  l ng các chi nhánh m  m i càng

ặ ớ ứ ụ ổ ả ố ụ ề ạ ớ ị ỉ nhi u, các lo i hình d ch v  liên t c đ i m i. Không ch  ph i đ i m t v i s c ép

ừ ủ ướ ướ ạ c nh tranh t ố  phía các đ i th  trong n c, các ngân hàng n ế   c ngoài cũng khi n

ệ ị ỹ ưỡ ự ư ế ả ẩ cho các ngân hàng Vi t Nam ph i e dè. N u ch a có s  chu n b  k  l ng và

ạ ộ ề ấ ế ị ườ ự ự ế ả ẽ năng l c ho t đ ng y u kém, s  đào th i là đi u t t y u. Th  tr ọ   ng s  sàng l c

ị ố ữ ả ự ạ ệ ồ ớ nh ng ngân hàng qu n tr  t t, năng l c c nh tranh cao đ ng nghĩa v i vi c có

ề ả ả ẩ ơ ị ờ ế ệ ụ ệ nhi u s n ph m d ch v  hi u qu . Do đó, h n bao gi ấ    h t, vi c nâng cao ch t

ề ố ụ ụ ấ ớ ị ị ượ l ng d ch v , trong đó có d ch v  thanh toán là v n đ  s ng còn v i các ngân

ớ ệ ố ệ ỉ ệ hàng hi n nay. Nó không ch  có ý nghĩa v i h  th ng ngân hàng Vi t Nam mà còn

86

ạ ề ợ ầ ế ẩ ộ mang l i nhi u l i  ích cho các thành ph n kinh t trong xã h i, thúc đ y xu

ướ ề ầ ặ ộ h ệ   ng thanh toán không dùng ti n m t, góp ph n vào công cu c công nghi p

ủ ấ ướ ệ ạ hóa, hi n đ i hóa c a đ t n c.

3.2. Gi

ả ấ ượ ủ ụ ị i   pháp   nâng   cao   ch t   l ng   d ch   v   thanh   toán   c a   Ngân   hàng

ầ ư ể ệ TMCP Đ u t và Phát tri n Vi t Nam

ứ ướ ứ ế ấ ượ ả ị Đ ng tr ầ c nhu c u b c thi t ph i nâng cao ch t l ụ ủ ng d ch v  c a Ngân

ầ ư ể ệ ả ộ ố ả ề hàng TMCP Đ u t và Phát tri n Vi t Nam, tác gi ấ  xin đ  xu t m t s  gi i pháp

ư nh  sau:

ẩ ạ ằ ẻ 3.2.1.Đ y m nh thanh toán b ng th

ủ ề ề ặ ể Chính Ph  đã ban hành Đ  án Phát tri n thanh toán không dùng ti n m t giai

ụ ế ạ ớ đo n 2017­2020 v i các m c tiêu c  th ố ụ ể đ n cu i năm 2020 ư  nh  sau:

­ T  tr ng ti n m t trên t ng ph

ỷ ọ ề ặ ổ ươ ệ ở ứ ấ ơ ng ti n thanh toán m c th p h n 10%.

ể ậ ấ ạ ơ ị ẻ ­ Phát tri n m nh thanh toán th  qua các đ n v  ch p nh n th ẻ và nâng số

ụ ể ị ườ ị ị ượ l ng, giá tr  giao d ch qua POS, c  th : toàn th  tr ng có trên 300.000 POS

ệ ạ ớ ố ượ ệ ạ ả ị (hi n t i là  270.605 POS) v i s  l ng giao d ch  đ t kho ng 200 tri u giao

ị d ch/năm.

­ Thúc đ y thanh toán đi n t

ệ ử ẩ ươ trong th ạ ng m i đi n t ệ ử ụ ể 100% siêu , c  th :

ị ươ ơ ở ệ ạ ạ ố ơ ị th , Trung tâm th ng m i, c  s  phân ph i hi n đ i có POS; 70% đ n v  cung

ệ ướ ề ễ ậ ấ ấ c p đi n, n c, vi n thông… ch p nh n thanh toán không dùng ti n m t; ặ 50% cá

ở ề ặ ắ ố ộ nhân, h  gia đình các thành ph  mua s m không dùng ti n m t.

­ T p trung phát tri n m t s  ph

ộ ố ươ ể ậ ứ ệ ớ ệ   ng ti n và hình th c thanh toán m i, hi n

ườ ừ ạ đ i cho khu nông thôn, vùng sâu, vùng xa…nâng t ỷ ệ ng l i dân t ổ  15 tu i có tài

ả ạ ố ể kho n t i Ngân hàng t ạ i thi u đ t 70%.

ể ạ ượ ể ụ ữ ủ ề ầ ọ Đ  có th  đ t đ ơ   c nh ng m c tiêu c a Đ  án, BIDV c n chú tr ng h n

ộ ố ệ ẻ ệ ả ằ ữ ớ n a t ơ ữ   i công tác thanh toán th . Do đó, m t s  bi n pháp nh m c i thi n h n n a

87

ấ ượ ị ượ ư ư ch t l ụ ẻ ng d ch v  th  BIDV đ c đ a ra nh  sau:

 V  mô hình t

ề ổ ứ ch c:

ụ ở ộ ổ ứ ạ ­ T i Tr ệ  s  chính: (i) Ki n toàn b  máy t ch c, phân chia các nhóm theo

ệ ạ ả ẩ ậ ụ ở dòng s n ph m; (ii) T p trung hóa công tác tác nghi p t i Tr  s  chính.

­ T i Chi nhánh: (i) S p x p l

ế ạ ạ ắ ự ẻ ệ ứ   i mô hình Phòng th , th c hi n đúng ch c

ụ ề ệ ể ệ ị năng nhi m v  kinh doanh và chuy n tác nghi p v  Phòng Giao d ch khách hàng

ố ớ ụ ư ỹ ị ẻ ầ   và Phòng D ch v  kho qu ; (ii) Đ i v i các chi nhánh ch a có Phòng th , c n

ẻ ạ ậ ậ ầ ộ ố thành l p nhóm/b  ph n đ u m i kinh doanh th  t i phòng Khách hàng cá nhân

ưở ẻ ấ ậ ầ ộ ố (trong đó Tr ng nhóm/b  ph n đ u m i kinh doanh th  ít nh t là Phó Tr ưở   ng

phòng Khách hàng cá nhân).

ồ ự ề ạ  V  đào t o ngu n l c:

ụ ở ệ ẻ ạ ộ ạ ­ T i Tr s  chính: (i) Đào t o cho đ i ngũ công ngh  th  (ii) Tăng c ườ   ng

ộ ộ ườ ả ỹ ươ ạ công tác đào t o n i b ; tăng c ng k  năng qu n lý; tham gia các ch ng trình

ả ủ ạ ộ ổ ứ đào t o, h i th o c a các t ch c uy tín.

­ T i Chi nhánh: Tri n khai các khóa đào t o v  ki n th c s n ph m d ch

ứ ả ề ế ể ẩ ạ ạ ị

ẻ ườ ụ ẻ ệ ề ầ ạ ụ v  và kinh doanh th ; tăng c ể   ng đào t o v  nghi p v  th , yêu c u trong ki m

ủ ủ soát r i ro, tuân th .

ề ả ụ ẩ ệ ị  V  s n ph m d ch v  và công ngh

­ Tri n khai s n ph m m i: (i) Th  cho khách hàng siêu giàu; (ii) Th  ghi

ẻ ể ẻ ả ẩ ớ

ố ế ớ ẻ ợ n  qu c t cho gi i tr …

­ Tri n khai các tính năng m i: (i) Tr

ể ớ ả ụ ẻ ổ góp th  tín d ng; (ii) B  sung tính

ố ế ẻ ợ ợ ộ ị ẻ năng th  ghi n  qu c t , th  ghi n  n i đ a.

­ Rà soát chính sách phí giá theo các y u t

ế ố ứ ấ ậ ộ ủ   : (i) m c  đ  ch p nh n c a

ẩ ả ị ả khách hàng; (ii) tính năng cơ b n; (iii) giá tr  gia tăng s n ph m.

ố ượ ế ượ ả ụ ể ị ­ Xác đ nh đ i t ng khách hàng m c tiêu đ  có chi n l ẩ c s n ph m phù

ư ợ h p nh  sau:

ẩ ả ụ S n ph m Khách hàng m c tiêu

88

ậ ổ ị Khách hàng có thu nh p  n đ nh và t ừ    4 ụ ẻ Th  tín d ng ệ ồ ở tri u đ ng tr  lên.

ắ ầ Khách hàng có có nhu c u mua s m, chi ố ế ẻ ợ Th  ghi n  qu c t ị ướ tiêu, du l ch n c ngoài và trên Internet

ẻ ả ươ ợ ộ ị Th  ghi n  n i đ a Khách hàng tr  l ng

 V  phát tri n m ng l

ề ể ạ ướ i ATM

ự ắ ổ ­ Hoàn thành mua s m và phân b  máy 100 ATM theo d  án đ u t ầ ư ATM

ạ giai đo n 2016­2017.

ể ế ắ ớ ế   ­ Mua s m m i và tri n khai 50 máy ATM thay th  50 máy ATM cũ (ti p

ậ ừ nh n t MHB).

­ Rà soát thanh lý và thay th  máy ATM mua s m t

ế ắ ừ ướ  tr ả   ả c 2012 đ m b o

ầ ụ ụ yêu c u ph c v  khách hàng.

­ Ti p t c rà soát, s p x p m ng l

ế ụ ế ạ ắ ể ề ớ ư i ATM, đi u chuy n các máy ATM

ạ ộ ả ạ ệ ệ ướ ả ể ho t đ ng không hi u qu  đ  gia tăng hi u qu  m ng l i ATM.

 V  Marketing truy n thông

ề ề

­ Tri n khai các chi n d ch marketing l n, tr ng tâm cho k  ni m 60 năm

ỷ ệ ể ế ọ ớ ị

ậ thành l p BIDV năm 2017.

­ Tri n khai ch

ể ặ ẩ ả ơ ư ng trình theo đ c thù dòng s n ph m, trong đó có ch ư ngơ

ắ ẩ ả ớ trình ra m t các s n ph m m i.

­ Tăng cư ng tri n khai các kênh bán qua Contact Center, mobile.

ể ờ

­ Tăng c

ườ ợ ớ ổ ứ ồ ệ ơ ng h p tác v i các t ch c đ ng th ư ng hi u khai thác bán hàng

ả ợ ệ và nâng cao hi u qu  h p tác.

­ Thư ng xuyên tri n khai đo l

ể ờ ự ờ ề ả   ư ng s  hài lòng c a khách hàng v  s n ủ

ẩ ị ụ ẻ ph m d ch v  th .

­ Tri n khai bi n pháp t ng th  v  gói s n ph m d ch v , chính sách phí

ể ề ụ ể ệ ẩ ả ổ ị

ề giá, truy n thông.

89

 V  v n hành và h  tr  ho t đ ng th

ỗ ợ ạ ộ ề ậ ẻ

ạ ộ ẻ ợ ị ệ ố ­ Giám sát ho t đ ng h  th ng th , nâng cao ch t l ụ ấ ư ng d ch v .

­ C i ti n, nâng cao ch t l

ả ế ỗ ợ ợ ấ ư ng h  tr  Chi nhánh (thông qua nhóm chuyên

ạ ẻ trách t i Trung tâm th ).

­ Đ nh k  rà soát ch nh s a h  th ng văn b n ch  đ  nghi p v  th  (trong

ử ệ ố ụ ẻ ế ộ ệ ả ỳ ỉ ị

ệ ệ ề ạ ộ ố ạ ộ đó  năm  2017  tách   toàn   b   ho t   đ ng  tác   nghi p  v   kh i   tác   nghi p   t i   Chi

nhánh).

ề ả ụ ẻ ủ  V  qu n lý r i ro tín d ng th

­ L a ch n đúng đ i t

ự ụ ể ẻ ợ ọ ố ư ng khách hàng đ  phát hành th  tín d ng (khai thác

ệ ừ ề ử ơ ồ ề n n khách hàng hi n có t ngu n khách hàng tr  l ả ư ng, ti n g i…).

ự ệ ị ỳ ­ Th c hi n đánh giá khách hàng đ nh k .

­ Ki m soát t

ể ố ể ợ t chuy n nhóm n .

­ Tích c c thu n  x u và n  ngo i b ng.

ạ ả ợ ấ ự ợ

­ X  lý r i ro các kho n n  nhóm 5 còn t n đ ng.

ủ ử ả ồ ợ ọ

 V  ki m soát r i ro gian l n th

ề ể ủ ậ ẻ

­ Tri n khai giám sát giao d ch b t th

ể ấ ị ờ ư ng 24/7.

­ M  r ng kênh giám sát và nâng cao tính k p th i trong c nh báo r i ro t

ở ộ ủ ả ờ ị ớ   i

khách hàng.

­ Ti p t c đ y m nh nghiên c u các th  đo n r i ro gian l n và tri n khai

ế ụ ẩ ạ ủ ứ ủ ể ậ ạ

ừ ớ ệ ộ ộ các bi n pháp phòng ng a t i khách hàng và trong n i b  BIDV.

 V  ki m soát tuân th  t

ề ể ủ ạ i Chi nhánh

­ Ch  đ ng tri n khai công tác ki m tra nghi p v  th  t

ụ ẻ ạ ủ ộ ể ể ệ i Chi nhánh đ ể

ệ ớ ủ ậ phát hi n s m r i ro, gian l n.

ụ ẻ ể ủ ộ ữ ệ ả ờ ị ấ   ­ Ch  đ ng rà soát quy trình nghi p v  th  đ  ph n ánh k p th i nh ng b t

ủ ể ậ c p, r i ro trong công tác tri n khai.

­ Th

ườ ậ ắ ố ợ ủ ự ể ắ ậ ệ   ng xuyên c p nh t n m b t tình hình r i ro đ  ph i h p th c hi n

ỉ ạ ủ ụ ở ủ ệ ẻ ậ ố các bi n pháp phòng, ch ng r i ro gian l n th  theo ch  đ o c a Tr  s  chính

­ Ph i h p Tr  s  chính tri n khai công tác truy n thông khách hàng BIDV

ố ợ ụ ở ể ề

90

ừ ủ ậ ẻ ể đ  phòng ng a r i ro gian l n th .

­ Tích c c ph i h p Tr  s  chính và các c  quan ch c năng đ a ph

ố ợ ụ ở ự ứ ơ ị ươ ng (c ơ

ơ ỉ ố   quan công an, c  quan thanh tra giám sát NHNN t nh) trong công tác phòng, ch ng

ạ ộ t ẻ i ph m th .

3.2.2. Khai thác và s  d ng có hi u qu  các kênh thanh toán

ử ụ ệ ả

ệ ạ ủ ấ ạ ợ ớ Hi n t ề   i, các kênh thanh toán c a BIDV r t đa d ng, phù h p v i nhi u

ề ủ ụ ể ầ m c đích và nhu c u chuy n ti n c a khách hàng. Tuy nhiên, trong quá trình tác

ầ ư ệ ạ ộ ằ   ử ụ nghi p, cán b  ngân hàng c n l u ý s  d ng linh ho t các kênh thanh toán nh m

ắ ố ư ả ệ ệ ự ề ể ờ ố rút ng n t i đa th i gian th c hi n l nh chuy n ti n, cũng nh  gi m t i đa chi

ệ ể ế ạ ệ ể ệ ủ ế ợ phí đi n đi (n u có th ). K t h p linh ho t và khai thác tri t đ  ti n ích c a các

ụ ề ấ ạ ớ ị ố   kênh thanh toán t o nên các d ch v  thanh toán m i, cung c p cho nhi u đ i

ươ ươ ệ ạ ượ t ng khách hàng. Thanh toán song ph ng và thanh toán đa ph ng hi n t i là

ấ ạ ệ ả ố ớ ướ kênh thanh toán hi u qu  nh t t i BIDV đ i v i thanh toán trong n ố   c, tăng t c

ỏ ố ầ ủ ờ ồ ị ộ ử đ  x  lý giao d ch, th a mãn t i đa nhu c u c a khách hàng đ ng th i mang l ạ   i

ụ ồ ờ ỏ ị ớ ầ ậ ngu n thu d ch v  không nh  cho BIDV. Do đó, trong th i gian t i c n t p trung

ở ộ ố ượ ệ ả ử ụ s  d ng hi u qu  kênh thanh toán này, m  r ng quy mô s  l ng ngân hàng tham

3.2.3.

ệ ớ gia thanh toán so v i hi n nay.

Ứ ụ ụ ụ ể ạ ộ   ệ ng d ng phát tri n công ngh  thông tin ph c v  ho t đ ng

thanh toán trong ngân hàng

ạ ẽ ỗ ợ ắ ự ệ ố ệ ệ H  th ng CNTT hi n đ i s  h  tr  đ c l c cho ngân hàng trong vi c nâng

ấ ượ ự ạ ở ậ ụ ầ ị cao ch t l ng d ch v , năng l c c nh tranh. B i v y, BIDV c n đánh giá toàn

ủ ư ể ư ữ ứ ụ ươ ả ế ộ ệ ố b  h  th ng máy ch , l u tr ,  ng d ng đ  đ a ra ph ấ   ng án c i ti n; nâng c p

ể ạ ả ỗ ợ ệ ố h  th ng m ng WAN cho chi nhánh, tri n khai gi ự   i pháp, h  tr  khách hàng tr c

ữ ệ ữ ệ ở ộ ế ươ tuy n; m  r ng trung tâm d  li u, kho d  li u, các ch ng trình khai thác thông

ự ộ ụ ề ị ườ ụ ề ể ạ tin t đ ng v  khách hàng... đ  ph c v  đi u hành, phân đo n th  tr ng; xây

ộ ạ ầ ụ ẻ ẻ ẩ ẩ   ự d ng và áp d ng tiêu chu n th  chip cho toàn b  h  t ng th  thanh toán; đ y

ạ ộ ả ạ ả ậ ị ạ   ả m nh ho t đ ng b o m t thông tin, b o đ m an toàn các giao d ch qua m ng

ệ ử ệ ố internet, h  th ng đi n t .

91

ộ ệ ố ự ụ ệ ệ ạ Theo đó, vi c xây d ng m t h  th ng thanh toán hi n đ i là m c tiêu dài

́ ̣ ệ ố ơ ạ ủ h n c a BIDV. Môt h  th ng thanh toán đ ượ ổ ứ ố ơ  ch c t ̀ ̉   t h n, an toan h n, it rui c t

ụ ơ ỉ ị ố ro h n thì không ch  làm tăng doanh s  thanh toán, làm cho d ch v  thanh toán

ở ắ ủ ệ ườ ngày càng tr ơ  nên hoàn thi n h n trong m t c a ng i tiêu dùng mà còn góp

ạ ộ ỗ ợ ự ụ ể ệ ầ ị ạ   ủ ph n h  tr  tích c c cho các ho t đ ng c a các d ch v  khác phát tri n. Hi n đ i

ệ ố ệ ử ủ ự ẽ hoá h  th ng thanh toán đi n t c a ngân hàng s  giúp ngân hàng xây d ng đ ượ   c

ạ ể ạ ầ ụ ệ ấ ả ẩ ạ ị ế ấ k t c u h  t ng hi n đ i đ  cung c p các s n ph m d ch v  đa d ng, ngày càng

ả ố ơ ầ ủ ả ậ tho  mãn t t h n các nhu c u c a khách hàng, gi m chi phí v n hành, tăng c ườ   ng

ể ế ớ ệ ệ ể ả ả ả ệ ạ hi u qu  qu n lý và tăng hi u qu  kinh doanh. Đ  có th  ti n t i hi n đ i hóa

ừ ệ ướ ệ ậ ớ công ngh  thanh toán và t ng b c hoà nh p v i công ngh  thanh toán theo thông

ướ ế ớ ộ ố ấ ậ ệ l các n ự c trong khu v c và trên th  gi i, nên t p trung vào m t s  v n đ  ch ề ủ

ư ế y u nh  sau:

­ T p trung v n đ  đ i m i c  s  v t ch t k  thu t, máy móc thi

ớ ơ ở ậ ấ ỹ ể ổ ậ ậ ố ế ị ệ   t b  hi n

ầ ư ự ệ ế ạ đ i, công ngh  tiên ti n trong lĩnh v c thanh toán; Đ u t ấ  nâng c p các ch ươ   ng

ự ề ằ ầ ớ ườ ố ỷ ệ ử trình, xây d ng ph n m m m i nh m tăng c ng t i đa t x  lý t l ự ộ    đ ng

ư ệ ả ẫ ả ả nh ng v n đ m b o thanh toán nhanh chóng, chính xác, an toàn, hi u qu  và cung

ỉ ạ ề ờ ị ạ ộ   ấ c p thông tin k p th i chính xác giúp cho công tác ch  đ o đi u hành ho t đ ng

ộ ố ấ ủ c a ngân hàng m t cách t t nh t.

­ Chú   tr ng   t

ọ ớ ệ ạ ố ớ ộ   ụ i   công   tác   đào   t o   nghi p   v   thanh   toán   đ i   v i   cán   b ,

ườ ệ ớ ể ạ ộ ệ ậ ậ th ng xuyên c p nh t quy trình, công ngh  m i đ  ho t đ ng tác nghi p có

ả ơ ệ hi u qu  h n.

3.2.4. Tăng c

ườ ư ấ ng công tác t v n và chăm sóc khách hàng

ả ự ổ ữ ể ề ầ ỗ ố ươ M i ngân hàng mu n phát tri n b n v ng c n ph i t ớ  đ i m i và v n lên

ộ ự ủ ấ ạ ữ ự ể ộ ằ b ng chính n i l c c a mình. M t trong nh ng đi m nh n t o ra s  khác bi ệ ề  t v

ủ ả ư ấ hình  nh c a các ngân hàng chính là công tác t v n và chăm sóc khách hàng

ằ ạ ự ỏ ầ ượ ộ ể ể ấ ị nh m đem l i s  th a mãn nhu c u v t tr i nh t. Do đó, đ  phát tri n d ch v ụ

ụ ề ầ ả ọ ơ ị ữ   có chi u sâu, trong đó có d ch v  thanh toán, BIDV c n ph i chú tr ng h n n a

ư ấ công tác t v n và chăm sóc khách hàng.

92

 V  công tác t

ề ướ ệ ư ấ ụ ể ộ c tiên, vi c t v n m t cách c  th  cho các ư ấ  Tr  v n:

ặ ẽ ụ ề ế ể ơ ắ   ị d ch v  thanh toán không dùng ti n m t s  khi n khách hàng hi u h n, n m

ượ ư ượ ủ ừ ứ ể ừ ự ế ị đ c  u nh c đi m c a t ng hình th c thanh toán, t đó t quy t đ nh hình

ự ự ự ứ ấ ợ ớ ổ ừ th c phù h p nh t v i h . ấ ớ ọ S  thay đ i này m i th c s  xu t phát t nhu c u t ầ ự

ế ậ ớ thân và m i khi n cho khách hàng xóa đi thói quen và t p quán thanh toán chi tiêu

ắ ượ ề ắ ầ ạ ặ ộ ằ b ng ti n m t. Bên c nh đó, m i c ỗ án b  ngân hàng c n n m b t đ ầ   c tinh th n

ỗ ả ụ ể ể ư ấ ẽ ặ ẩ ồ ị ủ c a m i s n ph m d ch v  đ  có th  t ờ    v n c n k  cho khách hàng, đ ng th i

ầ ủ ọ ể ứ ể ể ố ơ ụ tìm hi u nhu c u c a h  đ  có th  đáp  ng t ố ớ ị t h n. Riêng đ i v i d ch v  thanh

ữ ự ể ạ ớ ề ệ ả ẩ toán, có th  xây d ng nh ng đo n video gi i thi u v  các s n ph m thanh toán

ể ế ậ ễ ể ể ắ ọ ộ ượ m t cách ng n g n, rõ ràng và d  hi u đ  có th  ti p c n đ ề c nhi u đ i t ố ượ   ng

ừ ố ượ ử ụ ạ ị khách hàng, t ọ  đó t o cho h  mong mu n đ ụ c s  d ng d ch v .

 V  công tác chăm sóc khách hàng:

ề ự ệ ầ ươ BIDV c n th c hi n ph ng châm

ợ ừ ữ ầ ẳ bình đ ng l i ích t hai phía: khách hàng và ngân hàng, gi a nhu c u khách hàng

ủ ự ứ ự ệ ệ và năng l c đáp  ng c a ngân hàng. Vi c th c hi n chính sách chăm sóc khách

ố ớ ừ ố ợ ầ ừ   hàng thanh toán qua ngân hàng cũng c n ph i h p đ i v i t ng khách hàng, t ng

ứ ế ề ệ ắ ố ớ hình th c thanh toán. Đ i v i các khách hàng thân thi ả   t cân nh c v  vi c gi m

ệ ồ ờ ườ ể ị phí thanh toán theo quy đ nh hi n hành đ ng th i th ầ   ng xuyên tìm hi u nhu c u

ọ ề ụ ả ả ẩ ắ ị ồ ủ ủ c a khách hàng và l ng nghe ph n h i c a h  v  các s n ph m d ch v  thanh

ụ ạ ấ ượ ế ằ ắ toán, nh m kh c ph c h n ch  và nâng cao ch t l ụ ụ ng ph c v .

3.2.5. C i   ti n   quy   trình   thanh   toán,   rút   ng n   th i   gian   tác

ả ế ờ ắ

nghi pệ

ộ ố ư ụ ự ễ   M t s  quy trình thanh toán trong quá trình đ a vào áp d ng trong th c ti n

ồ ạ ộ ố ạ ư ủ ụ ứ ạ ườ ế ờ ẫ v n còn t n t ử   i m t s  h n ch  nh  th  t c ph c t p, r m rà, th i gian x  lý

ấ ượ ể ị ụ ị giao d ch lâu… Do đó, đ  nâng cao ch t l ng d ch v  thanh toán, trong năm 2016

ế ộ ự ử ệ ề ả ư   ổ BIDV đã th c hi n ban hành và s a đ i nhi u văn b n ch  đ  thanh toán nh :

ế ị ứ ủ ể ề ạ ẩ ị C m nang chuy n ti n, Quy t đ nh phân nhóm và h n m c giao d ch c a cán b ộ

ẩ ươ ị Trung   tâm   Thanh   toán,   C m   nang   các   ch ng   trình   thanh   toán,   Quy   đ nh   tác

ợ ươ ệ ợ ươ ụ ệ ạ ổ nghi p Tài tr  th ng m i, S  tay nghi p v  Tài tr  th ạ ử ổ ng m i, s a đ i công

93

ố ế ị ườ ế ệ ử ổ văn thanh toán qu c t liên quan đ n th  tr ng Myanmar… Vi c s a đ i này đã

ủ ụ ử ắ ả ơ ờ ồ ờ ị làm đ n gi n hóa th  t c thanh toán đ ng th i rút ng n th i gian x  lý giao d ch,

ỏ ầ ủ th a mãn nhu c u c a khách hàng.

ả ế ế ả ừ ẩ ơ ứ   Ngoài ra, BIDV cũng không ng ng c i ti n c  ch , s n ph m và các  ng

ỗ ợ ằ ỷ ệ ử ự ộ ứ ệ ụ d ng h  tr  tác nghi p nh m nâng cao t x  lý t l ể    đ ng: (i) Chính th c tri n

ơ ế ứ ổ ế ấ ạ ộ ố ặ khai c  ch  thay đ i cách th c chi t kh u t ả ế   i m t s  chi nhánh đ c thù, c i ti n

ố ợ ợ ươ ữ ệ ạ ph i h p gi a Trung tâm Tác nghi p tài tr  th ử   ng m i và chi nhánh trong x  lý

ả ậ ị ế ả ờ giao d ch L/C tr  ch m cho phép thanh toán ngay (L/C UPAS), ti t gi m th i gian

ả ạ ợ ươ ệ ạ ử x  lý c  t i chi nhánh và Trung tâm Tác nghi p tài tr  th ng m i trung bình 20

ớ ố ượ ế ử ệ ể ị ơ phút/giao d ch; (ii) Tri n khai c  ch  x  lý tác nghi p v i đ i t ng khách hàng

ấ ậ ẩ ế ệ ả ờ xu t nh p kh u VVIP, ti ử t gi m 20% th i gian x  lý tác nghi p tài tr  th ợ ươ   ng

ạ ố ớ ươ ử m i đ i v i nhóm khách hàng này; (iii) Ch ệ   ng trình Swift Editor (x  lý đi n

ố ế ể ỗ ợ ệ ề ấ ề chuy n ti n qu c t qua SWIFT) nâng c p h  tr  nhi u ti n ích cho ng ườ ử  i s

ệ ắ ờ ế ả ờ ươ ụ d ng, rút ng n th i gian tác nghi p giúp ti t gi m 40.000 gi công, t ng đ ươ   ng

ụ ể ệ ằ ậ ộ ử ụ 20 cán b  tác nghi p; (iv) Tri n khai s  d ng kênh SWIFT nh m t n d ng tính

ự ộ ủ ươ ạ ệ ề ể năng t đ ng c a ch ể ng trình Swift Editor đ  chuy n ti n ngo i t trong n ướ   c

ế ươ ủ ề thay th  ch ử ng trình VCB Money x  lý th  công nhi u…

3.2.6. Tăng c

ườ ng công tác Marketing

ệ ả ướ ụ ẫ ị Hi n nay công tác qu ng bá và h ư   ng d n d ch v  thanh toán còn ch a

ượ ệ ớ đ c các Ban khách hàng (Ban Khách hàng doanh nghi p l n, Khách hàng doanh

ừ ệ ệ ỏ ướ ể nghi p v a và nh , Khách hàng doanh nghi p n ả   c ngoài, Ban Phát tri n s n

ế ả ự ự ụ ẻ ẩ ổ ẩ   ph m bán l ) th c s  chú ý. Ví d : Thông tin thay đ i liên quan đ n s n ph m

ượ ậ ụ ư ậ ướ thanh toán trên website BIDV không đ c c p nh t liên t c, ch a có h ẫ   ng d n

ộ ố ụ ủ ố ượ ể ề ể ị ồ ơ h  s  giao d ch chuy n ti n theo m t s  m c đích đi n hình c a đ i t ng khách

ộ ố ư ủ ả ệ ể ạ ẩ hàng doanh nghi p, m t s   u đi m mang tính c nh tranh c a s n ph m thanh

ư ượ ố ế ố ớ ể ề ạ ạ ấ toán BIDV ch a đ ứ c nh n m nh (h n m c chuy n ti n qu c t ể    đ i v i chuy n

ặ ủ ề ạ ể ề sinh ho t phí, ti n m t c a cá nhân ng ườ ướ i n c ngoài, chuy n ti n ghi có trong

ngày…)

94

ả ầ ướ ẫ ả ọ Do đó, BIDV c n: (i) chú tr ng công tác qu ng bá và h ẩ   ng d n s n ph m

ề ể ướ ư ề ờ ơ ươ ệ chuy n ti n d ứ i nhi u hình th c nh  website, t r i, các ph ề   ng ti n truy n

ế ả ụ ự ể ề ẩ ị thông… (ii) xây d ng các gói d ch v  liên quan đ n s n ph m chuy n ti n theo

ớ ừ ụ ể ề ợ các m c đích chuy n ti n phù h p v i t ng phân khúc khách hàng; (iii) thi ế ế  t k

ươ ự ưở ố ớ ả ẩ các ch ng trình d  th ng đ i v i các s n ph m thanh toán…

3.2.7. Đ y m nh liên k t v i các ngân hàng, đ i tác trong vi c cung

ế ớ ố ệ ẩ ạ

ứ ụ ả ẩ ị ng s n ph m d ch v  thanh toán

ự ữ ế ặ ệ S  liên k t gi a các ngân hàng đ c bi ố ớ   t có ý nghĩa đ i v i quá trình phát

ẻ ạ ụ ể ạ ị ướ ố ệ tri n d ch v  thanh toán th , t o m ng l i thanh toán thông su t ti n ích cho

ệ ử ở ổ ế ệ ạ khách hàng. Bên c nh đó, khi mà thanh toán đi n t tr  nên ph  bi n thì vi c liên

ữ ở ể ườ ế k t gi a các ngân hàng ngày càng tr ọ  nên quan tr ng đ  tăng c ả ng kh  năng

ứ ụ ệ ả ế ấ ậ ng d ng công ngh  thông tin và gi ề ỹ i quy t các v n đ  k  thu t. Tuy nhiên,

ế ượ ứ ự ệ ậ ầ ợ BIDV c n nh n th c rõ trong quá trình th c hi n chi n l c liên minh, h p tác

ậ ả ề ợ ấ ợ ế ễ ị ộ ộ ầ c n bí m t c  v  l i th  hay b t l ủ i trong kinh doanh c a mình d  b  b c l và

ừ ằ ị ể ậ   ầ ỉ sao chép nhanh chóng. Do đó, BIDV c n t nh táo phân đ nh nh m v a có th  t n

ố ơ ộ ỏ ừ ọ ừ ả ụ d ng t i đa c  h i kinh doanh, h c h i t các NHTM khác v a luôn c nh giác

ề ữ ậ ủ ả b o v  nh ng bí m t c a riêng mình.

ệ ố ệ ạ ớ ợ Bên c nh vi c liên minh trong h  th ng ngân hàng thì h p tác v i các doanh

ự ệ ể ẩ ả ộ nghi p trong lĩnh v c tài chính đ  bán chéo s n ph m cũng là m t xu h ướ   ng

ế ị ớ ụ ả ẩ ả th nh   hành   trên   th   gi ẩ   i.   BIDV   đã   áp   d ng   s n   ph m   bán   chéo   s n   ph m

ừ ữ ế ể ậ Bancassurance t năm 2008 (Bancassurance là thu t ng  ti ng Pháp dùng đ  ch ỉ

ố ớ ệ ố ệ ể ẩ ả ả vi c bán các s n ph m b o hi m qua h  th ng ngân hàng). Đ i v i ngân hàng thì

ươ ố ấ ể ẩ ậ ạ đây chính là ph ng cách t ộ   ả t nh t đ  đa d ng hóa s n ph m và xác l p m t

ụ ừ ồ ị ể ả ồ ngu n doanh thu d ch v  t hoa h ng b o hi m. Khách hàng xem Bancassurance

ư ộ ặ ượ ể ớ ộ ị ụ ấ ổ nh  m t món quà t ng vì đ c cung c p m t d ch v  tài chính t ng th  v i giá

ề ọ ị ượ ự ệ ậ ạ c nh tranh và m i giao d ch liên quan đ u đ ộ ử c th c hi n m t c a. Do v y, đ ể

ấ ượ ụ ằ ạ ớ ị nâng cao ch t l ng d ch v  nh m gia tăng c nh tranh v i các NHTM khác, đây

ướ ẽ ế ụ ể chính là h ng đi mà BIDV đã, đang và s  ti p t c phát tri n.

95

ả ắ ế ở ữ ể ộ M t gi i pháp n a mà chúng ta có th  nh c đ n ố ợ   ệ  đây, đó là vi c ph i h p

ủ ề ị ế ư ệ ướ ụ ớ v i các ngành d ch v  khác c a n n kinh t nh  hàng không, đi n n c, du lich,

ữ ễ ạ ị ố   ư b u chính vi n thông hay siêu th , khách s n, nhà hàng… Đây là nh ng kh i

ề ề ễ ằ ặ ị ườ ngành ngh  có các giao d ch thanh toán b ng ti n m t di n ra th ng xuyên và

ứ ể ế ớ ị ớ ố ượ v i s  l ng giao d ch l n, BIDV có th  liên k t ch c năng thanh toán qua ngân

ụ ủ ủ ệ ề ằ ớ ị hàng c a mình v i vi c thanh toán ti n d ch v  c a khách hàng b ng cách: tăng

ườ ữ ệ ắ ặ ơ ế ị ạ ị c ể ng h n n a vi c tri n khai l p đ t thi t b  POS t ể i các đ a đi m bán hàng,

ươ ỗ ợ ữ ệ ạ ờ ớ ị ứ cung  ng ph ng ti n nh  thu, h  tr  thanh toán qua m ng v i nh ng d ch v ụ

ụ ễ ư ạ ị bán hàng qua m ng (nh  vé máy bay, đăng ký d ch v  vi n thông, mua hàng…).

ạ ộ ứ ư ệ ể ẽ ậ ổ Vi c tri n khai các ho t đ ng thanh toán nh  trên s  giúp thay đ i nh n th c và

ươ ớ ị ứ ụ ế ề ậ ộ ố ph ng th c ti p c n v i d ch v  ngân hàng m t cách truy n th ng nh  tr ư ướ   c

ế ạ ự ế ờ ẽ ủ ể ồ ị đây là ti p xúc tr c ti p t i các đi m giao d ch c a ngân hàng, đ ng th i s  có

ụ ụ ộ ị tác d ng xã h i hóa d ch v  ngân hàng.

3.2.8. Nâng cao ch t l

ấ ượ ự ồ ng ngu n nhân l c

ứ ượ ằ ự ồ ộ ố ậ BIDV nh n th c đ c r ng ngu n nhân l c là m t nhân t ọ  quan tr ng hàng

ủ ổ ứ ự ự ể ậ ầ ả ầ đ u cho s  phát tri n và thành công c a t ch c. Vì v y, c n ph i xây d ng, duy

ủ ề ố ượ ể ả ả ộ ấ ượ trì và phát tri n đ i ngũ nhân viên đ m b o đ  v  s  l ng và ch t l ng đ ể

ự ắ ợ ế ượ ụ ủ ệ ố ệ th c hi n th ng l i các m c tiêu, chi n l c kinh doanh c a h  th ng:

ấ ượ ự ộ ồ ắ ầ ừ M t là, thu hút và khai thác ngu n nhân l c ch t l ng cao b t đ u t khâu

ể ụ ự ạ ườ ệ ậ tuy n d ng minh b ch, t p trung; xây d ng môi tr ợ   ng văn hoá làm vi c phù h p

ị ượ ế ố ủ ự ồ ể ổ đ   n đ nh và khai thác đ ư c các  u th  t i đa c a ngu n nhân l c; hình thành

ự ặ ọ ệ ộ đ i ngũ chuyên gia trong các lĩnh v c mũi nh n, đ c bi t là công tác thanh toán.

ệ ố ự ệ ổ ổ ớ ệ ố   Hai là, hoàn thi n h  th ng Khung năng l c, b  sung, đ i m i h  th ng

ố ớ ỉ ố ệ ổ ớ KPIs (ch  s  đánh giá) đ i v i cá nhân và đ i m i toàn di n công tác đánh giá cán

ự ể ỗ ộ ự ộ ệ ả ộ b , là đ ng l c đ  m i cán b  t ệ ụ  hoàn thi n b n thân và nâng cao nghi p v .

ạ ứ ệ ố ụ ẩ ệ Ba là, đ y m nh  ng d ng công ngh  thông tin vào h  th ng thanh toán, qua

ệ ả ấ ộ ồ ờ ả ả đó tăng năng su t và hi u qu  lao đ ng, đ ng th i gi m t i cho nhân viên. Song

ạ ườ ể ử ụ ề ạ ế ệ ế n u máy móc hi n đ i mà con ng i đi u khi n s  d ng l i y u kém không đ ủ

96

ộ ể ử ụ ượ ệ ớ ả ủ ệ trình đ  đ  s  d ng thì không phát huy đ c hi u qu  c a công ngh  m i mà

ệ ậ ả ự ậ th m chí gây h  qu  ng ượ ạ c l ạ i. Vì v y, công tác đào t o nâng cao năng l c cán

ượ ầ ọ ạ ủ ủ ộ ộ ấ ầ b  r t c n đ c chú tr ng. C n p hát huy vai trò ch  đ ng, sáng t o c a các thanh

ế ủ ự ắ ế ọ ộ toán viên, tích c c l ng nghe ý ki n c a cán b , khuy n khích h  nêu ra các sáng

ế ớ ườ ượ ể ki n m i, th ng xuyên phân tích các nh ụ ệ c đi m, các v  vi c liên quan làm

ừ ụ ắ khách hàng phàn nàn, t đó tìm ra cách kh c ph c.

ả ợ ở ộ ố ế ề ệ ố B n là, m  r ng và nâng cao hi u qu  h p tác qu c t ự   ạ  v  đào t o nhân l c,

ủ ố ự ỗ ợ ề ươ ộ qua đó tranh th  t i đa s  h  tr  v  tài chính, ch ạ   ng trình, n i dung đào t o,

ả ươ ơ ộ ấ ố ể ả ạ ọ gi ng viên và ph ng pháp gi ng d y. Đây là c  h i r t t ỏ   ư t đ  giao l u h c h i

ệ ừ ướ ề ệ ố kinh nghi m t phía các ngân hàng n c ngoài v  h  th ng thanh toán, cũng nh ư

ủ ệ ố ự các lĩnh v c khác c a h  th ng ngân hàng.

3.3. Đi u ki n th c hi n các gi

ự ề ệ ệ ả ấ ượ ụ ị i pháp nâng cao ch t l ng d ch v  thanh

ầ ư ể ệ toán Ngân hàng TMCP Đ u t và Phát tri n Vi t Nam

ể ả ượ ả ủ ệ ữ Đ  nh ng gi i pháp trên phát huy đ c tính hi u qu  c a nó, s  h  tr  t ự ỗ ợ ừ

ướ ư ừ ế ứ ọ phía Nhà n c cũng nh  t phía chính Ngân hàng là h t s c quan tr ng.

ướ ố ớ 3.3.1. Đ i v i Nhà n c

ế ụ ố ớ ệ ề    Ti p t c hoàn thi n hành lang pháp lý đ i v i thanh toán không dùng ti n

ặ ướ ử ả ớ ổ ổ m t theo h ạ   ng rà soát, s a đ i, b  sung, ban hành m i các văn b n quy ph m

ạ ậ ể ồ ủ ổ ầ ậ ằ ộ   pháp lu t liên quan nh m t o l p hành lang pháp lý đ y đ , t ng th , đ ng b ,

ế ể ề ặ ả ấ ả nh t quán, khuy n khích phát tri n thanh toán không dùng ti n m t, đ m b o an

ặ ừ ạ ộ ề ướ ninh an toàn cho ho t đ ng thanh toán không dùng ti n m t, t ng b ợ   c phù h p

ệ ẩ ớ v i tiêu chu n và thông l qu c t ố ế .

 Rà soát, s a đ i b  sung m t s  văn b n quy ph m pháp lu t hi n hành:

ử ổ ổ ộ ố ệ ậ ạ ả

­ S a đ i b  sung Thông t

ổ ổ ử ư ố s  46/2014/TT­NHNN ngày 31/12/2014 h ướ   ng

ề ị ụ ủ ụ ế ặ ị ệ   ề ẫ d n v  d ch v  thanh toán không dùng ti n m t liên quan đ n d ch v   y nhi m

ướ ủ ụ ầ ả ơ ị chi theo h ỉ ủ   ị ng: (i) đ n gi n hóa th  t c quy đ nh yêu c u có thông tin đ a ch  c a

ườ ụ ưở Ủ Ủ ệ ệ ả khách hàng và ng i th  h ng trên  y nhi m thu và  y nhi m chi (Kho n 1,

97

ề ẫ ứ ề ề ả ừ Ủ ứ ệ ẫ Đi u 8 và Kho n 1, Đi u 9 v  m u ch ng t y nhi m chi và m u ch ng t ừ Ủ     y

ắ ế ủ ệ ệ ổ ứ ệ ủ nhi m thu). (ii) cân nh c đ n vi c  y nhi m chi c a khách hàng là t ch c không

ủ ế ả ộ ưở ỉ ầ ủ ủ ữ ắ b t bu c ph i có ch  ký c a k  toán tr ữ ng mà ch  c n ch  ký c a ch  tài

ủ ổ ả ấ ứ ả ố kho n và d u c a t ch c. (iii) cho phép ghi có tài kho n khách hàng khi s  tài

ề ẩ ả ặ ớ ơ ị kho n kh p  đúng ho c ban hành quy đ nh chu n v  cách ghi tên đ n v  th ị ụ

ưở ể ạ ể ề ả ấ ẩ ố h ng đ  t o chu n th ng nh t trong toàn ngành (Đi m c, Kho n 2, Đi u 8).

­ S a đ i Thông t

ử ổ ư ố ề ị s  36/2014/TT­NHNN ngày 20/11/2014 quy đ nh v  các

ớ ạ ỷ ệ ả ạ ộ ủ ả ổ ứ ụ gi i h n, t đ m b o an toàn trong ho t đ ng c a các t l ầ    ch c tín d ng c n

ố ượ ượ ấ ụ ị ạ ử ổ ể ạ ừ ữ s a đ i đ  lo i tr  nh ng đ i t ng không đ c c p tín d ng quy đ nh t ề   i Đi u

ậ ổ ứ ụ ở ệ ấ ố ớ ụ ề ả 126 Lu t T  ch c tín d ng ữ    Kho n 1, Đi u 11 đ i v i vi c c p tín d ng nh ng

ỏ ẳ ư ấ ụ ẻ ạ ị giá tr  nh  ch ng h n nh  c p th  tín d ng, cho vay tiêu dùng.

­ Nghiên c u, s a đ i Đi u 126 Lu t T  ch c tín d ng theo h

ậ ổ ứ ử ổ ứ ụ ề ướ ng cho phép

ư ẻ ố ớ ụ ụ ữ ỏ ị ố   ấ c p tín d ng giá tr  nh  nh  th  tín d ng, cho vay tiêu dùng đ i v i nh ng đ i

ị ạ ừ ị ạ ề ượ t ng b  lo i tr  quy đ nh t i Đi u 126 này.

ủ ướ ệ ầ ớ Chính ph  và Ngân hàng Nhà n c Vi ệ ố   t Nam c n s m ban hành h  th ng

ạ ộ ẻ ủ ệ ả ả văn b n pháp lý qu n lý ho t đ ng kinh doanh th  c a ngân hàng. Hi n nay, các

ẻ ề ự ế ệ ả ngân hàng kinh doanh th  đ u ph i xây d ng riêng cho mình quy ch  nghi p v ụ

ự ế ệ ấ ẫ ồ ợ riêng d n đ n s  không đ ng nh t, gây khó khăn cho vi c h p tác k t n i h ế ố ệ

ệ ầ ư ố ẻ ữ ế ệ ẫ ả ố th ng th  gi a các ngân hàng, d n đ n vi c đ u t t n kém, hi u qu  kinh doanh

ủ ầ ặ ớ ị ộ không cao. M t khác, Chính ph  c n s m ban hành quy đ nh t i danh và khung

ộ ậ ạ ộ ự ạ ắ ạ hình ph t nghiêm kh c trong B  lu t Hình s  cho lo i t ử ụ i ph m s  d ng th  gi ẻ ả

ế ừ ả ấ ả ạ ạ ộ ị ả ạ ẻ ườ và c u k t l a đ o gi ẻ  m o giao d ch th . Các ho t đ ng gi m o th  th ng có

ế ố ướ ế ủ ả ậ ị liên quan đ n y u t n ể c ngoài nên Chính ph  có th  tham kh o lu t và quy đ nh

ổ ứ ố ế ố ế ể ư ủ ậ ị ủ c a các t ẻ  ch c th  qu c t cũng nh  các quy đ nh c a lu t pháp qu c t đ  ban

ề ả ớ ợ ệ ố ế ự hành các đi u kho n có tính th c thi cao, phù h p v i thông l qu c t , tránh

ố ế ữ ấ ớ ệ ố ể ả ẫ nh ng tranh ch p qu c t có th  x y ra mà không mâu thu n v i h  th ng pháp

ệ ậ lu t Vi t Nam.

ộ ố ệ ế ợ ứ ể ớ ệ    Nghiên c u tri n khai m t s  bi n pháp hành chính k t h p v i các bi n

98

ề ợ ế ệ ử ể ằ ế pháp khuy n khích v  l i ích kinh t nh m phát tri n thanh toán đi n t ằ    nh m

ặ ạ ự ệ ề ể ề ệ th c hi n Đ  án phát tri n thanh toán không dùng ti n m t t i Vi t Nam giai

ủ ướ ạ ệ đo n 2016 ­ 2020 mà Th  t ủ ừ ng Chính ph  v a phê duy t.

ộ ố ơ ứ ế ẽ ế Theo đó, s  nghiên c u, ban hành m t s  c  ch , chính sách khuy n khích

ệ ử ế ệ ị ươ ệ ử thanh toán đi n t ộ  trong vi c: thu, n p thu ; giao d ch th ạ ng m i đi n t ; thu

ệ ủ ụ ướ ị phí, l phí, th  t c hành chính; thanh toán c c, phí cho các d ch v  th ụ ườ   ng

ư ệ ị ướ ể ề ệ ạ ỳ xuyên, đ nh k  nh : đi n, n c, đi n tho i, Internet, truy n hình cáp; tri n khai

ứ ệ ử ớ ơ ở ụ ế ẻ ệ ng d ng công ngh  thanh toán đi n t m i; khuy n khích các c  s  bán l hàng

ụ ấ ử ụ ị ươ ệ ử ệ ậ hóa, d ch v  ch p nh n và s  d ng các ph ng ti n thanh toán đi n t và h  tr ỗ ợ

ệ ử ự ệ ị khách hàng th c hi n các giao d ch thanh toán đi n t trong quá trình mua bán

ị ệ ữ ề ặ ớ ụ hàng   hóa,   d ch   v ,   không   phân   bi ằ t   gi a   thanh   toán   b ng   ti n   m t   v i   các

ươ ệ ph ng ti n thanh toán đi n t ệ ử .

ể ứ ẽ ẩ ụ ạ ạ ươ ệ Bên c nh đó s  đ y m nh phát tri n,  ng d ng các ph ng ti n và mô hình

ễ ử ụ ệ ở ể ề ệ ề ạ ợ ớ thanh toán/chuy n ti n hi n đ i, d  s  d ng và phù h p v i đi u ki n nông

ệ ạ ộ ế ị ỹ ậ ố ằ thôn (thanh toán qua đi n tho i di đ ng, thi ẩ   t b  k  thu t s …) nh m thúc đ y

ặ ở ề ữ ự thanh toán không dùng ti n m t nh ng khu v c nông thôn, vùng sâu, vùng xa,

ố ượ ữ ư ả ả ố ớ ả ả h i đ o và c  đ i v i nh ng đ i t ng ch a có tài kho n ngân hàng, trên c  s ơ ở

ạ ướ ẵ ủ ổ ứ ạ ướ ư ử ụ s  d ng m ng l i s n có c a các t ụ  ch c tín d ng, m ng l ạ   ệ i b u đi n, m ng

ổ ộ ố ổ ứ ứ ụ ị ướ ủ l i c a các t ch c cung  ng d ch v  trung gian thanh toán, m t s  t ứ    ch c

ự ệ ắ ả ớ ươ ạ không ph i ngân hàng khác, g n v i vi c xây d ng ch ể   ế ng trình; k  ho ch tri n

ệ ạ ẩ ệ khai thúc đ y tài chính toàn di n t i Vi t Nam.

 Ban hành các c  ch , chính sách thích h p v  phí d ch v  thanh toán đ

ụ ế ề ơ ợ ị ể

ế ổ ứ ự ệ ề ặ khuy n khích t ch c, cá nhân th c hi n thanh toán không dùng ti n m t; quy

ặ ạ ứ ứ ể ề ả ộ ị đ nh m c phí thanh toán chuy n kho n và m c phí n p, rút ti n m t t i các t ổ

ứ ụ ướ ướ ch c tín d ng, chi nhánh ngân hàng n c ngoài theo h ứ ng tăng m c phí giao

ứ ề ề ặ ả ặ ả ị d ch ti n m t và gi m phí thanh toán không dùng ti n m t; gi m m c phí áp

ứ ề ị ị ụ d ng cho các giao d ch thanh toán liên ngân hàng; quy đ nh v  cách th c tính phí,

ủ ổ ứ ậ ệ ố ả ổ ơ ấ c  c u phân b  phí c a các t ả    ch c v n hành các h  th ng thanh toán, đ m b o

ạ ậ ị ườ ứ ợ ề ạ ộ m c phí h p lý, t o l p th  tr ẳ ng c nh tranh bình đ ng, tránh đ c quy n.

99

ử ổ ề ả ả ổ ị  Rà soát, s a đ i, b  sung các quy đ nh, chính sách v  đ m b o an ninh, an

ừ ử ề ệ ặ ậ ả ố ử   toàn, b o m t, phòng, ch ng r a ti n, phát hi n, phòng ng a, ngăn ch n và x  lý

ệ ử ặ ự ậ ạ ệ các hành vi vi ph m pháp lu t trong lĩnh v c thanh toán đi n t , đ c bi t là t ộ   i

ẻ ạ ậ ph m và gian l n trong thanh toán th , thanh toán qua ATM, POS, thanh toán qua

ế ệ ạ ộ ươ Internet, đi n tho i di đ ng, thanh toán không ti p xúc và các ph ứ ng th c thanh

ử ụ ệ ườ ệ ậ ậ toán s  d ng công ngh  cao; tăng c ụ ng c p nh t và áp d ng các bi n pháp tiên

ệ ố ệ ử ế ả ả ọ ti n b o đ m an ninh, an toàn cho các h  th ng thanh toán đi n t quan tr ng,

ụ ự ự ệ ệ ị ệ   các d ch v  thanh toán d a trên công ngh  cao; xây d ng và hoàn thi n các bi n

ơ ế ủ ử ế ề ả ạ pháp, c  ch , chính sách v  qu n lý r i ro, ch  tài x  lý vi ph m trong thanh toán

đi n t ệ ử .

 Nâng c p, m  r ng H  th ng thanh toán đi n t

ệ ố ở ộ ệ ử ấ ứ    liên ngân hàng đáp  ng

ế ầ ậ ầ ủ ề nhu c u c a n n kinh t ộ  và yêu c u h i nh p kinh t ế qu c tố ế

(cid:0) ệ ố ị H  th ng thanh toán giá tr  cao

­ C u trúc l

ấ ạ ệ ố ướ ổ ừ ử i H  th ng IBPS theo h ể ng chuy n đ i t mô hình x  lý phân

ử ậ ạ ộ tán sang mô hình x  lý t p trung t i m t Trung tâm thanh toán Qu ốc gia, th cự

ở ạ ệ ế ả ộ ậ hi n quy t toán liên ngân hàng t p trung qua m t tài kho n m  t i Ngân hàng

ướ ệ Nhà n c Vi t Nam.

ệ ố ở ộ ứ ứ ấ ố ơ ị ụ ­ Nâng c p, m  r ng  ng d ng H  th ng IBPS đáp  ng t t h n giao d ch

ộ ướ ệ ố ộ thu, n p ngân sách nhà n c; hoàn thành m ở r ng k t ế n i ố h  th ng IBPS v i h ớ ệ

ạ ố ướ ủ th ng thanh toán c a Kho b c Nhà n c.

ớ ầ ụ ể ủ ả ị ủ   ­ Ban hành các quy đ nh và quy trình v i đ y đ  công c  đ  qu n lý các r i

ạ ộ ệ ố ủ ủ ro tài chính, r i ro ho t đ ng và pháp lý c a H  th ng IBPS.

­ Chu n b  các

ẩ ị ệ ầ ế ể ế ố ươ đi uề  ki n c n thi t đ  k t n i song ph ặ ng ho c đa ph ươ   ng

ệ ố ự ớ v i các h  th ng thanh toán trong khu v c ASEAN.

(cid:0) ệ ố ị ấ H  th ng thanh toán giá tr  th p

­ Hi n đ i hóa h  th ng thanh toán giá tr  th p, nâng cao ch t l

ệ ố ị ấ ấ ượ ệ ạ ụ   ng ph c

ố ộ ử ế ắ ờ ụ v  cho các thành viên, tăng t c đ  x  lý và rút ng n th i gian quy t toán.

100

­ K t h p đ u t

ế ợ ầ ư ờ ệ ố ấ ợ ồ nâng c p, tích h p đ ng th i h  th ng thanh toán giá tr ị

ả ả ế ồ ự ả ậ ệ ệ ị ấ cao và giá tr  th p đ m b o ti t ki m chi phí, ngu n l c và hi u qu  v n hành

ệ ố ủ c a H  th ng IBPS.

(cid:0) ấ ạ ổ ứ ậ C u trúc l i mô hình t ch c và v n hành

­ Th c hi n l

ệ ộ ự ừ ợ ướ ể ổ ứ trình thích h p, t ng b ổ c chuy n đ i mô hình t ậ    ch c, v n

ệ ố ả ướ ệ hành và qu n lý H  th ng IBPS theo h ng chuyên môn hóa, chuyên nghi p hóa

ứ ụ ạ ị ộ ậ ộ ơ ướ ự ự ế ả ị cung  ng d ch v  công t i m t đ n v  đ c l p d ủ   i s  qu n lý tr c ti p c a

ướ ệ ể ả ả ự ủ ườ Ngân hàng Nhà n c Vi t Nam đ  đ m b o tính t ch , tăng c ệ ng hi u qu ả

ạ ộ ứ ượ ụ ổ ầ ho t đ ng và đáp  ng đ ớ . c nhu c u liên t c đ i m i

 Đ y m nh thanh toán đi n t

ệ ử ạ ẩ ủ ị ụ ự trong khu v c Chính ph , d ch v  hành chính

công

ườ ả ổ ệ ­ Hoàn thi n, tăng c ế ố ử ng k t n i x  lý gi ữ ệ   i pháp trao đ i thông tin d  li u

ữ ạ ơ ướ ổ gi a các c  quan trong ngành Tài chính (Kho b c Nhà n ế   ụ c, T ng c c Thu ,

ớ ệ ố ụ ứ ể ả ổ ố ơ ầ T ng c c H i quan) v i h  th ng ngân hàng đ  đáp  ng t ố   t h n yêu c u ph i

ướ ằ ươ ệ ử ứ ấ ộ ợ h p thu ngân sách nhà n c b ng ph ng th c đi n t ; nh t là thu, n p thu ế

ệ ử ể ỗ ợ ế ạ ậ ợ ề ệ ả đi n t đ  h  tr  công tác qu n lý, thu thu , t o đi u ki n thu n l i cho chính

ủ ệ ườ ụ ự ệ ạ ạ ị ph , doanh nghi p và ng i dân th c hi n đa d ng, linh ho t các d ch v  thanh

ệ ử ế ệ ử ệ ộ toán đi n t trong vi c thu, n p thu  đi n t .

­ Tri n khai l p đ t thi

ể ặ ắ ế ị ụ ươ ứ ứ t b  POS,  ng d ng ph ng th c thanh toán đi n t ệ ử

ể ự ố ớ ế ệ ệ ệ ơ ị ự tiên ti n đ i v i các đ n v  hành chính, s  nghi p công đ  th c hi n vi c thu phí,

ủ ụ ụ ị ế ụ ị ệ l phí các th  t c hành chính, d ch v  công, y t , giáo d c, giao thông và các d ch

ụ v  công khác.

­ Phát tri n và  ng d ng các s n ph m, d ch v  thanh toán đi n t

ệ ử ụ ứ ụ ể ả ẩ ị ph c v ụ ụ

ị ử ụ ụ ủ ơ ơ ướ chi tiêu công v  c a các c  quan, đ n v  s  d ng ngân sách nhà n c.

­ Tăng t

ả ợ ấ ộ ươ ư ươ ỷ ệ  l chi tr  tr  c p xã h i, l ng h u thông qua các ph ệ   ng ti n

ệ ử ố ượ ả ụ ưở thanh toán đi n t , tài kho n thanh toán cho các đ i t ng th  h ế ợ   ng, k t h p

ế ậ ở ộ ứ ư ể ệ ề ặ ạ ớ v i m  r ng các đi m ti p c n ti n m t (b u đi n, đ i lý) và các hình th c thanh

101

ệ ợ ạ ớ ợ ệ toán m i, hi n đ i, ti n l i, có chi phí h p lý.

­ Ti p t c m  r ng tri n khai vi c tr  l

ế ụ ở ộ ả ươ ể ệ ả ậ ng, thu nh p qua tài kho n; có các

ứ ể ế ệ ậ ộ ộ ườ bi n pháp v n đ ng, khuy n khích đ  cán b , công ch c, ng ộ i lao đ ng tăng

ườ ử ụ ươ ệ ề ặ c ng s  d ng các ph ng ti n thanh toán không dùng ti n m t thông qua tài

ử ụ ự ự ệ ể ả ả ế kho n (th c hi n chuy n kho n tr c ti p trên máy ATM, s  d ng thanh toán qua

ử ụ ệ ạ ị ụ POS, s  d ng các d ch v  thanh toán hi n đ i khác).

 Tăng c

ườ ạ ộ ể ả ng qu n lý, giám sát ho t đ ng thanh toán và chuy n ti n ề qu cố

tế

ơ ế ố ế ạ ứ ụ ể ề ị ả ­ Nghiên c u, đánh giá c  ch  qu n lý d ch v  chuy n ti n qu c t t i Vi ệ   t

ế ớ ị ủ ế ệ Nam hi n nay theo khuy n ngh  c a Ngân hàng Th  gi i (WB), Ngân hàng Thanh

ố ế ố ớ ề ắ ị toán qu c t (BIS) v  các nguyên t c chung đ i v i các d ch v ề   ụ chuy n ti n ể

ố ế ế ả ự ệ ệ ồ ơ ườ qu c t ; trong đó bao g m vi c rà soát và xây d ng c  ch  b o v  ng i tiêu

ả ế ấ ả ả ấ ố dùng và gi i quy t tranh ch p đ m b o tính rõ ràng và th ng nh t.

­ Nghiên c u gi

ứ ả ế ậ ơ ở ạ ầ ệ ả ị i pháp thi t l p c  s  h  t ng thanh toán hi u qu  cho d ch

ề ể ề ố ườ ử ụ ươ ệ ụ v  chuy n ti n ki u h i; tăng c ng s  d ng các ph ng ti n thanh toán đi n t ệ ử

ự ệ ợ ố ể ề ể ề ổ ớ và đ i m i cho chuy n ti n ki u h i đ  tăng s  ti n l i và gi m  ả chi phí cho

ườ ề ậ ng i nh n ki u h ối.

­ Nghiên c u quy đ nh qu n lý đ i v i d ch v  chuy n ti n qu c t

ố ớ ị ụ ứ ề ể ả ị ố ế ả    đ m

ữ ạ ẳ ổ ứ ị ả b o c nh tranh bình đ ng gi a các t ứ  ch c cung  ng d ch v ụ trên th  tr ị ườ   ng

ữ ữ ổ ứ ề (gi a các ngân hàng, gi a ngân hàng và các t ể  ch c chuy n ti n khác).

 Đ y m nh công tác thông tin, tuyên truy n, đào t o, h

ề ạ ẩ ạ ướ ẫ ả ng d n và b o v ệ

ườ ề ng ặ i tiêu dùng trong thanh toán không dùng ti n m t

­ Ph i h p các c  quan thông tin đ i chúng

ố ợ ạ ơ ở ươ ị ươ trung ng và đ a ph ậ   ng, t n

ươ ệ ể ụ d ng các ph ng ti n thông tin, báo chí trong ngành ngân hàng đ  tăng c ườ   ng

ổ ế ứ ế ề ạ ướ ề ẫ tuyên truy n, ph  bi n ki n th c, đào t o, h ng d n v  thanh toán không dùng

ề ườ ứ ệ ằ ợ ế ặ ế ti n m t đ n ng i dân, doanh nghi p b ng các hình th c phù h p, thi ự   t th c,

ệ ả hi u qu .

102

­ Tăng c

ườ ủ ạ ổ ứ ứ ị ộ ng đào t o cho cán b , nhân viên c a các t ch c cung  ng d ch

ể ỹ ướ ể ẫ ụ v  thanh toán, trung gian thanh toán đ  có k  năng h ng d n khách hàng hi u và

ị ươ ề ệ ặ ử ụ s  d ng các d ch v ụ, ph ng ti n thanh toán không dùng ti n m t.

­ Xây d ng và áp d ng các hình th c thi đua, khen th

ự ụ ứ ưở ế   ng, vinh danh, x p

ẻ ể ế ạ h ng, đánh giá doanh ngh ệ i p bán l ề    đ  khuy n khích thanh toán không dùng ti n

ặ ậ ộ ổ ứ ụ ứ ị m t; v n đ ng các t ch c cung  ng d ch v  thanh toán, trung gian thanh toán,

ứ ụ ệ ế ấ ị các doanh nghi p cung c p hàng hóa, d ch v  có các hình th c khuy n khích nh ư

ễ ả ế ổ ố ố ể ế ấ mi n gi m ph í, chi t kh u, khuy n mãi, tích đi m, quay x  s , b c thăm trúng

ưở ườ th ố ớ ng... đ i v i ng i tiêu dùng.

­ Hoàn thi n khuôn kh  giám sát, tăng c

ệ ổ ườ ố ợ ộ ữ ng ph i h p gi a các b , ngành

ọ ỏ ố ế ố ữ ậ ấ ề ả ệ ụ liên quan, h c h i và áp d ng nh ng t p quán qu c t t t nh t v  b o v  ng ườ   i

ụ ứ ề ặ ị tiêu dùng các d ch v  thanh toán không dùng ti n m t; nghiên c u, ban hành các

ề ả ệ ườ ị ụ ề ặ ị quy đ nh v  b o v  ng i tiêu dùng các d ch v  thanh toán không dùng ti n m t.

ự ự ế ế ể ậ ườ ử ­ Xây d ng kênh ti p nh n, x  lý thông tin tr c tuy n đ  ng i dân có th ể

ả ậ ậ ộ ậ ạ ả ạ ừ ả ph n ánh, c p nh t các hành vi t ư i ph m nh  gian l n, gi ệ    m o, l a đ o, bi n

ậ ế ủ ị ợ ụ ử pháp nh n bi t r i ro, cách phòng tránh và x  lý khi b  l ạ ộ   i d ng trong ho t đ ng

ề ặ   thanh toán không dùng ti n m t.

3.3.2. Đ i   v i   Ngân   hàng   TMCP   Đ u   t

ố ớ ầ ư ể và   Phát   tri n   Vi ệ   t

Nam

­ T p trung tri n khai các bi n pháp nâng cao năng l c tài chính đáp  ng yêu

ự ứ ể ệ ậ

ệ ố ủ ư ể ầ ạ ộ   ầ c u phát tri n c a h  th ng cũng nh  yêu c u c nh tranh trong quá trình h i

ố ế ậ ủ ộ ị ườ ự ậ ộ ộ nh p qu c t . Ch  đ ng, tích c c h i nh p sâu r ng vào th  tr ng tài chính

ố ế ự ộ ự ơ ở ệ ể ụ ngân hàng khu v c và qu c t trên c  s  phát huy n i l c, tri t đ  áp d ng các

ệ ả ị ệ ố ế bi n pháp qu n tr  ngân hàng theo thông l qu c t .

­ Tri n khai phát tri n th  ch  theo mô hình TMCP trong đó t p trung hoàn

ể ể ế ể ậ

ệ ố ả ủ ệ ệ ấ ợ thi n khung pháp lý, rà soát tính h p lý, hi u qu  c a h  th ng phân c p, phân

ả ự ậ ề ả ả ẩ ạ quy n, đ y m nh công tác c i cách hành chính… đ m b o s  v n hành c a h ủ ệ

103

ủ ệ ậ ậ ố ớ ị ệ ố ế th ng theo đúng quy đ nh c a pháp lu t và ti m c n v i thông l qu c t , phù

ự ễ ớ ườ ạ ệ ợ h p v i th c ti n môi tr ạ ộ ng ho t đ ng t i Vi t Nam.

ế ụ ẩ ạ ộ ơ ấ ạ ị ệ   ơ ­ Ti p t c đ y m nh tái c  c u các đ n v  thành viên ho t đ ng kém hi u

ơ ấ ạ ỗ ự ệ ả ả ả qu / hi u qu  suy gi m; n  l c hoàn thành c  c u l i các Công ty con, công ty

ệ ủ ầ ư ế ả ộ liên k t theo đúng phê duy t c a NHNN, thoái toàn b  các kho n đ u t ngoài

ngành.

­ Tăng tr

ưở ả ậ ụ ữ ệ ề ữ   ng tín d ng b n v ng, an toàn, có hi u qu , t p trung vào nh ng

ỗ ợ ự ư ệ ệ ẩ ấ lĩnh v c  u tiên (nông nghi p nông thôn, xu t kh u, công nghi p h  tr , doanh

ệ ứ ụ ệ ế ượ ưở ợ nghi p  ng d ng công ngh  cao), các ngành kinh t c h đ ng l i tích c c t ự ừ

ệ ị ươ ạ ự ệ ế ẩ ạ các hi p đ nh th ng m i t do FTA mà Vi t Nam đã ký k t, đ y m nh tăng

ưở ẻ ừ ệ ệ tr ụ ng tín d ng bán l ề   ỏ , doanh nghi p v a và nh , doanh nghi p FDI có ti m

ể ợ ế ạ năng phát tri n, l i th  c nh tranh.

­ V  mô hình t

ề ổ ứ ứ ệ ả ị ch c: hoàn thi n mô th c qu n tr  ngân hàng, mô hình t ổ

ứ ệ ạ ộ ễ ở ự ợ ớ ệ ị ch c theo thông l và phù h p v i ho t đ ng th c ti n Vi t Nam, kiên đ nh

ể ổ ứ ướ ả ậ ạ ụ ở ổ chuy n đ i mô hình t ch c theo h ng qu n lý t p trung t i Tr s  chính và

ề ề ề ệ ạ ộ ọ ợ ớ đi u  hành  ho t  đ ng kinh doanh  theo  chi u  d c  phù h p  v i  đi u ki n  môi

ườ ệ ệ ấ ả ạ ộ tr ng Vi ộ   t Nam; nâng cao hi u qu  kinh doanh và năng su t lao đ ng; t o đ t

ủ ụ ả phá trong công tác c i cách th  t c hành chính.

ự ể ề ồ ổ ớ ế ụ ­ V  phát tri n ngu n nhân l c: Ti p t c đ i m i công tác đánh giá, luân

ệ ể ạ ộ ườ ồ ưỡ ộ ổ chuy n, quy ho ch, b  nhi m cán b  tăng c ạ ng đào t o b i d ng đ i ngũ cán

ố ớ ệ ấ ườ ộ ấ b  c p cao, c p trung và chuyên gia. Hoàn thi n các chính sách đ i v i ng i lao

ự ạ ườ ệ ạ ạ ộ ộ đ ng, t o d ng môi tr ề   ng làm vi c năng đ ng, sáng t o và c nh tranh trên n n

ả ở ệ ệ ạ ằ ở ộ văn hóa doanh nghi p lành m nh, hi u qu , c i m  nh m thu hút, chiêu m , phát

ể ữ tri n và gìn gi nhân tài.

­ Ti p t c đ y m nh công tác phát tri n m ng l

ế ụ ể ạ ẩ ạ ướ ể ự   i đ  gia tăng năng l c

ạ ộ ế ạ ệ ắ ả ướ ắ ạ c nh tranh và hi u qu  ho t đ ng; rà soát, s p x p l ạ i m ng l ẩ   ớ i g n v i chu n

ạ ộ ủ ị hóa mô hình ho t đ ng c a Phòng giao d ch.

104

­ Phát tri n đa d ng hóa danh m c s n ph m d ch v , t

ụ ả ụ ố ể ẩ ạ ị i đa hóa bán chéo

ụ ể ả ẩ ị ườ ụ ứ ả s n ph m d ch v  ngân hàng và b o hi m. Tăng c ng  ng d ng CNTT trong

ạ ộ ạ ệ ụ ố ị ấ ướ ho t đ ng đem l i ti n ích, d ch v  t t nh t cho khách hàng trong n ố   c và qu c

.ế t

ầ ư ự ể ề ạ ẩ ả ắ ọ ­ Đ y m nh các d  án tr ng đi m v  CNTT, đ u t mua s m tài s n, xây

ơ ả ấ ượ ế ể ắ ớ ộ ể ự d ng c  b n g n v i công tác ki m tra, ki m soát ti n đ , ch t l ể ng tri n khai.

ộ ố ự ế ụ ể ọ ượ ự ư ệ M t s  d  án tr ng đi m ti p t c đ ự c th c hi n nh : D  án Corebanking, d ự

án Basel II…

­ Nâng cao hi u qu  ho t đ ng các hi n di n th

ạ ộ ệ ệ ệ ả ươ ạ ạ ả ng m i t ạ   i h i ngo i,

ế ụ ị ườ ủ ố ế ể ti p t c gia tăng vai trò và uy tín c a BIDV trên th  tr ng qu c t , tri n khai k ế

ạ ế ậ ệ ủ ệ ạ ể ị ho ch thi t l p các hi n di n c a BIDV t ọ i các đ a bàn tr ng đi m, chi n l ế ượ   c,

ế ụ ậ ả ợ ớ ố ố ti p t c gia tăng h p tác v i các đ i tác ngân hàng Nh t B n, Trung Qu c, Đài

ề ằ Loan, Séc, Nga… nh m gia tăng phân khúc khách hàng FDI trong n n khách hàng

BIDV.

­ Tăng c

ườ ươ ự ệ ả ả ng công tác th ủ   ng hi u, xây d ng và qu ng bá hình  nh c a

ướ ớ ố ượ ụ ụ ự ế ệ ả BIDV h ng t i các đ i t ạ   ng khách hàng, ph c v  tr c ti p, hi u qu  cho ho t

ộ đ ng kinh doanh

ị ề ủ ự ủ ệ ả ị ạ ộ ­ Th c hi n qu n tr  đi u hành ho t đ ng c a BIDV tuân th  các quy đ nh

ỉ ạ ủ ự ủ ệ ậ ủ c a pháp lu t, nghiêm túc th c hi n các ch  đ o c a Chính ph , NHNN, góp

ả ế ể ệ ể ạ ầ ế ộ ph n tri n khai có hi u qu  k  ho ch phát tri n kinh t ự    xã h i năm 2017 và th c

ề ệ ệ hi n chính sách ti n t ố  qu c gia.

105

Ậ Ế K T LU N

ệ ố ớ ự ủ ề ệ ể Hi n nay, cùng v i s  phát tri n theo chi u sâu c a toàn h  th ng ngân

ự ụ ế ể ặ ị ề hàng, d ch v  thanh toán không dùng ti n m t có s  chuy n bi n đáng khích l ệ   ,

ả ề ộ ủ ở ộ ứ ạ ngày càng m  r ng c  v  quy mô và ph m vi. Đ ng trên giác đ  c a ngành ngân

ộ ỹ ự ệ ậ ả ả ộ hàng, nó ph n ánh khá trung th c trình đ  qu n lý, trình đ  k  thu t nghi p v ụ

ư ự ủ ệ ệ ạ ủ c a ngân hàng cũng nh  s  tín nhi m c a khách hàng. Bên c nh đó, vi c tăng

ố ượ ụ ề ặ ả ị c ngườ   d ch v  thanh toán không dùng ti n m t làm gi m kh i l ề   ớ ng l n ti n

ặ ư ề ế ệ ố ự ầ m t l u thông trong n n kinh t , góp ph n th c hi n t t chính sách ti n t ề ệ ủ    c a

ướ ẩ ả ể ấ Ngân hàng Nhà n c, thúc đ y s n xu t phát tri n.

ả ấ ượ ụ ủ ị “Gi i pháp nâng cao ch t l ng d ch v  thanh toán c a Ngân ớ ề V i đ  tài

ầ ư ể ệ ướ ậ hàng TMCP Đ u t và Phát tri n Vi t Nam”, tr ệ ố   c tiên, lu n văn đã h  th ng

ấ ượ ề ề ậ ấ ụ ủ ị hóa các v n đ  lý lu n v  ch t l ng d ch v  thanh toán c a ngân hàng th ươ   ng

ạ ả ứ ự ạ ậ ơ ở m i. Trên c  s  đó, tác gi ấ    đã t p trung nghiên c u và phân tích th c tr ng ch t

ụ ị ạ ừ ề ả ượ l ng d ch v  thanh toán t i BIDV, t ấ  đó đ  xu t nhóm gi ằ   ụ ể i pháp c  th  nh m

ấ ượ ụ ị ạ ư ộ ố ế nâng cao ch t l ng d ch v  thanh toán t ị ớ   i BIDV, cũng nh  m t s  ki n ngh  v i

ủ ề ể ặ ằ ộ Chính ph  nh m phát tri n thanh toán không dùng ti n m t m t cách an toàn,

ả ở ệ ệ ư ụ ề hi u qu Vi t Nam nh  m c tiêu đã đ  ra.

ớ ả ỗ ự ồ ượ ậ ằ ờ ữ V i nh ng gi ộ i pháp đ ng b  và n  l c v t b c, tin r ng th i gian t ớ   i,

ầ ư ể ệ ượ ế ả Ngân hàng TMCP Đ u t và Phát tri n Vi ẽ t Nam s  thu đ ả c k t qu  kh  quan

ạ ộ ụ ị ằ ứ trong ho t đ ng cung  ng d ch v  thanh toán, ự nh m th c hi n t ụ ệ ố m c tiêu tr t ở

ấ ượ ệ ạ ệ ả thành 1 trong 20 ngân hàng hi n đ i có ch t l ầ   ng, hi u qu  và uy tín hàng đ u

ự ự ầ ồ ờ trong khu v c Đông Nam Á vào năm 2020 đ ng th i góp ph n tích c c cùng

ự ệ ắ ợ ế ị ủ ngành Ngân hàng th c hi n th ng l i Quy t đ nh 2545/QĐ­TTg c a Th  t ủ ướ   ng

ủ ề ẩ ặ ạ ề ạ ệ Chính ph  v  đ y m nh thanh toán không dùng ti n m t t i Vi ạ   t Nam giai đo n

2016­2020.

106

Ụ Ả Ệ DANH M C TÀI LI U THAM KH O

1. Tr n Th  Ánh,

ầ ị ộ ố ả ế ụ ể ằ M t s  gi i pháp nh m ti p t c phát tri n thanh toán không

ặ ở ệ ệ ế ọ ạ ỹ ệ ậ ề dùng ti n m t Vi t Nam hi n nay , Lu n văn th c s  kinh t , H c vi n Tài

chính, 2014.

ệ ố ị ệ ụ 2. David Cox, Nghi p v  Ngân hàng hi n đ i ạ , NXB Chính tr  qu c gia 1997

3. PGS.TS Phan Th  Thu Hà,

ị ươ Ngân hàng th ng m i ố ạ , NXB Th ng kê 2006

4. Nguy n Quang Hi n

ệ ộ ễ ạ ậ ề , Nh n di n t ự i ph m trong lĩnh v c ngân hàng và các

ừ ế ạ ị ki n ngh  phòng ng a, x  lý ứ ậ ử , T p chí Nghiên c u l p pháp ngày 15/6/2015

5. PGS.TS. Lê Đình H p,ợ  Ph

ươ ướ ả ng h ng và gi i pháp thanh toán không dùng

ư ở ự ề ặ ệ ế ỷ ế ti n m t trong khu v c dân c Vi t Nam đ n năm 2020, K  y u các

ọ ố công trình khoa h c ngành Ngân hàng, NXB Th ng kê năm 2004

6. Tr nh Thanh Huy n (2015),

ề ị ể ề ặ   Phát tri n thanh toán không dùng ti n m t

ườ ự ể ạ ồ trong dân cư, Tr ng Đào t o và phát tri n ngu n nhân l c Vietinbank

7. H i th  Ngân hàng Vi

ẻ ộ ệ ạ ộ ẻ Báo cáo ho t đ ng th  năm 2016 t Nam,

8. TS.Lê Th  M n,

ươ ộ ệ ụ ị ậ  Nghi p v  ngân hàng th ng m i, ộ ạ NXB Lao đ ng – Xã h i 2010

9. Ngân hàng TMCP Đ u t

ầ ư ể ệ ườ Báo cáo th ng niên và Phát tri n Vi t Nam,

năm 2014, 2015, 2016

10. Ngân hàng TMCP Đ u t

ầ ư ể ệ Báo cáo tài chính năm và Phát tri n Vi t Nam,

2013, 2014, 2015, 2016

11. Ngân hàng TMCP Đ u t

ầ ư ể ệ ế ổ Báo cáo t ng k t năm và Phát tri n Vi t Nam,

2014, 2015, 2016

12. Ngh  đ nh s  64/2001/NĐ­CP quy đ nh Ho t đ ng thanh toán qua các t

ạ ộ ố ị ị ị ổ

ứ ụ ứ ị ch c cung  ng d ch v  thanh toán

13. Ngh  đ nh s  101/2012/NĐ­CP ngày 22 tháng 11 năm 2012 V  thanh toán

ị ị ề ố

ề ặ không dùng ti n m t

107

14. Ngh  đ nh s  80/2016/NĐ­CP ngày 01 tháng 7 năm 2016 s a đ i, b  sung

ị ị ử ố ổ ổ

ộ ố ề ủ ố ị ị m t s  đi u c a Ngh  đ nh s  101/2012/NĐ­CP

ầ , Thanh toán không dùng ti nề ọ 15. TS. Tr n Minh Ng c, ThS. Phan Thuý Nga

ặ ở ệ ạ ố m t Vi t Nam , T p chí Ngân hàng s  13­2006

ị ươ ề ặ ướ Thanh toán không dùng ti n m t: xu h ng trên ỗ 16. Ths. Đ  Th  Lan Ph ng,

ế ớ ự ễ ạ ệ ạ ố th  gi i và th c ti n t i Vi t Nam , T p chí Tài chính s  6/2014

17. Lê Th  H ng Ph

ị ồ ượ ả ở ộ ươ ứ Gi i pháp m  r ng ph ng th c thanh toán không ng,

ặ ố ớ ề ạ ệ ậ dùng ti n m t đ i v i khách hàng cá nhân t i Vi t Nam , Lu n văn th c s ạ ỹ

ế ườ ạ ọ ế kinh t , Tr ng Đ i h c Kinh t , 2012

ị ươ ả ị ng m i ả 18. Peter S.Rose, Qu n tr  ngân hàng th ạ  (B n d ch), NXB Tài chính –

ộ Hà N i 2004

19. Quy t đ nh s  1557/2001/QĐ­NHNN ban hành Quy ch  thanh toán bù tr

ế ị ế ố ừ

liên ngân hàng

20. Quy t đ nh s  226/2002/QĐ­NHNN ban hành Quy ch  ho t đ ng thanh

ạ ộ ế ị ế ố

ổ ứ ụ ứ toán qua các t ị  ch c cung  ng d ch v  thanh toán

ế ị ậ ố ỹ ệ   21. Quy t đ nh s  457/2003/QĐ­NHNN ban hành Quy trình k  thu t nghi p

ừ ụ v  thanh toán bù tr  liên ngân hàng

22. Quy t đ nh s  23/2010/TT­NHNN quy đ nh v  Qu n lý, v n hành và s

ế ị ề ả ậ ố ị ử

ệ ố ệ ử ụ d ng h  th ng thanh toán đi n t liên ngân hàng

ế ị ề ể ệ ố ề ệ 23. Quy t đ nh s  2545/QĐ­TTg v  vi c phê duy t Đ  án phát tri n thanh

ặ ạ ề ệ toán không dùng ti n m t t i Vi ạ t Nam giai đo n 2016­2020

24. Thông t

ư ố ướ ẫ s  46/2014/TT­NHNN ngày 31 tháng 12 năm 2014 H ng d n v ề

ụ ề ặ ị d ch v  thanh toán không dùng ti n m t

25. Thông t

ư ố ị ạ    s  22/2015/TT­NHNN ngày 20 tháng 11 năm 2015 Quy đ nh ho t

ử ụ ứ ộ đ ng cung  ng và s  d ng séc

26. Thông t

ư ố ử ổ s  30/2016/TT­NHNN ngày 14 tháng 10 năm 2016 s a đ i, b ổ

108

ư ạ ộ ứ ụ ề ị ị ộ ố sung m t s  thông t quy đ nh v  ho t đ ng cung  ng d ch v  thanh toán

ụ ị và d ch v  trung gian thanh toán

ễ ủ ế   ệ Vai trò c a công ngh  ngân hàng trong chi n ị 27. Nguy n Th  Kim Thanh,

ể ạ ạ ượ l c phát tri n ngành ngân hàng giai đo n 2011 – 2020 , T p chí ngân hàng

ố s  10 tháng 5/2010

ụ ệ ị ả Nghi p v  thanh toán qu c t ễ 28. PGS.TS. Nguy n Th  Thu Th o, ạ ọ   ố ế, Đ i h c

ế ố ộ ộ ộ Kinh t qu c dân, NXB Lao đ ng ­ Xã h i, Hà N i 2006

29. GS Đinh Xuân Trình, Giáo trình Thanh toán qu c t

ố ế ạ ươ trong ngo i th ng,

ố NXB Th ng kê 2012

30. Trung tâm D ch v  khách hàng,

ụ ị ử ụ ứ ị Quy đ nh Cung  ng và s  d ng séc s ố

5630/QĐ­TTDVKH2 ngày 18 tháng 12 năm 2012

31. Trung tâm Tác nghi p và tài tr  th

ợ ươ ệ ế ổ ạ Báo cáo t ng k t năm 2015, ng m i,

2016

32. Trung tâm Th , ẻ Báo cáo t ng k t ho t đ ng th  năm 2015, 2016

ạ ộ ẻ ế ổ

33. Trung tâm Thanh toán, Đ  án gi

ề ữ ữ ể ầ ị v ng và phát tri n th  ph n thanh toán

ạ ủ c a BIDV giai đo n 2013 – 2015

34. Trung tâm Thanh toán, Báo cáo ho t đ ng Western Union 2014, 2015, 2016

ạ ộ

35. Trung tâm Thanh toán, Báo cáo t ng k t năm 2014, 2015, 2016

ế ổ

36. Trung tâm Thanh toán, C m nang các ch

ẩ ươ ng trình thanh toán 2016

37. Trung tâm Thanh toán, C m nang chuy n ti n 2016

ể ề ẩ

ệ ả Tài li u tham kh o internet

ệ ử ầ ư ờ ị ưở ch  ngày h ng “trái ụ 38. Bình An (2017), D ch v  thanh toán đi n t : Đ u t

ạ ị ng t”ọ  t i đ a ch ỉ http://www.thesaigontimes.vn/156241/Dich­vu­thanh­toan­

ậ dien­tu­dau­tu­cho­ngay­huong­trai­ngot.html truy c p ngày 12/4/2017

39. Báo đi n t

ệ ử ủ ướ ủ ộ ệ Chính ph  n ộ c C ng hòa xã h i ch  nghĩa Vi t Nam (2017),

109

ạ ể ề Phát   tri n   thanh   toán   không   dùng   ti n   m t ặ ,   t ị i   đ a   ch ỉ :

http://baochinhphu.vn/Tin­noi­bat/Phat­trien­thanh­toan­khong­dung­tien­

ậ mat/296016.vgp truy c p ngày 01/4/2017

40. B  Tài nguyên và Môi tr

ộ ườ ụ ổ ườ Ứ ụ   ng d ng ng, T ng c c môi tr ng (2015),

ụ ể ệ ị ạ ệ ạ ị công   ngh   phát   tri n   d ch   v   ngân   hàng   t i   Vi t   Nam ,   t ỉ   i   đ a   ch :

http://vea.gov.vn/vn/khoahoccongnghe/ungdungcntt/hatanghethong/Pages/Ứ

ụ ụ ệ ể ị ạ ệ ng­d ng­công­ngh ­phát­tri n­d ch­v ­ngân­hàng­t i­Vi t­Nam.aspx truy

ậ c p ngày 21/4/2017

41. http://www.sbv.gov.vn

42. http://www.bidv.com.vn

43. https://www.vietcombank.com.vn/

44. https://www.vietinbank.vn/web/home/vn/index.html

45. http://cafef.vn/

46. http://www.thesaigontimes.vn