Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Hoàn thiện hệ thống xác định giá tính thuế hàng nhập khẩu trong xu hướng hội nhập kinh tế quốc tế

ban khi gia h6a ddn cao hdn trang Bang gia t6i thi~u. Do gia hang NK tren thi

tntong bie'n d()ng m~nh nen gia fin dinh thuong khong sat.

Tha hai, cdc mac gid du(lc quy djnh cling nhdc, khong phu h(lp voi tinh linh

hot,It cua gid cd thj truilng.

Gia ca la m()t ye'u t6 he't sue linh ho~t, c6 th~ bie'n d()ng rfit nhi~u qua thoi

gian, khong gian va tuy thu()c vao s6ltt<;lng, cfip d() mua ban hang. Trang khi d6,

cac muc gia t6i thi~u quy dinh trang cac Bang gia do cd quan quan ly xay dl)'ng

l~i dl)'a tren "gia CIF trung blnh t~i cac _cii'a khffu" hay "gia nh~p khffu thl)'c te'

thfip nhfit" ho~c Ia "muc gia nh~p khffu ph6 bie'n" rna cac muc gia nay chi dung

ngay t~i thoi di~m xac dinh ra n6. Chinh vl v~y, n6 trd thanh m()t tri gia he't sue

trung dung, md h6 trang th\fc tien va rfit kh6 c6 th~ phu h<;lp voi tri gia giao djch

thl)'c te' cua hang nh~p khffu. Vl the', ngay sau khi ban hanh, gia t6i thi~u thuong

da trd thanh l~c h~u, khong theo sat thl)'c te' muon hlnh muon ve cua gia ca thi

truong va trd nen cung nhi{c. Mu6n di~u chinh cac muc gia nay, cd quan quan ly

phai thl)'c hi<$n hang lo~t cac bttoc thu tl;lC d~ cu6i cung l~i ban hanh ra cac ffiUC

gia cung nhi{c khac. Bang gia t6i thi~u voi vong xoay ban hanh-di~u chinh-ban

hanh, d6 la cu()c rtt<;lt du6i khong c6 di~m ke't thuc. Vong xoay tren d~t ra cho cd

quan quan ly kh6i h.t<;lng cong vi<$c rfit IOn nhu'ng rfit kh6 danh gia dtt<;lc muc d()

chinh xac cling nhu hi<$u qua cua cong vi<$c, con c()ng d6ng doanh nghi<$p thl

luon trang the' th\1 d()ng, h<;> khong th~ Iuong tru'oc du'<;lc nhfi'ng gl se thay d6i

trang bang gia t6i thi~u d~ c6 th~ chu d()ng l~p phudng an kinh doanh t6i u'u cho

mlnh.

Thri ba, h? thffng nay chua thqt Sl/ ton trQng n6 ll!c dam phdn gid cd cua

nguili nhqp khilu.

Trang di~u ki<$n giao lu'u thudng m~i tren thi truong qu6c te', nguoi kinh

16

doanh ra sue dam phan voi d6i tac nh~m d<;~.t de"n muc gia mua ban c6 l

Do v~y, khong c6 gl ba't thu'ong khi ngu'oi nh~p khiu nay c6 th€ mua hang voi

muc gia ra't tha'p so voi ngu'oi nh~p khiu kia.

Tuy nhien, h~ th6ng xac dinh gia tinh thue" dlfa tren bang gia t6i thi€u da

khong tinh de"n slf khac bi~t h

thi€u, h~ th6ng khong danh cho doanh nghi~p c6 kha nang dam phan t6t d€ nh~p

khffu hang VOi muc gia tha'p hdn d€ du'QC hu'dng l<;ji ich va l<;ji the" C<;tnh tranh tu

dam phan.

Thu tu, hf thong xdc dfnh gid tinh thue' df!a tren Bang gid to'i thiiu khong

phdt huy he't kha nang ngiin ch{in va hr;m che' gian l(in thudng mq.i qua gid, tq.o nen

mqt moi trui'Jng cq.nh tranh khong tanh mq.nh, nha nuoc vdn bi th(tt thu thui.

Doh~ th6ng xay dlfng va c~p nh~t bang gia t6i thi€u phai qua nhiSu ca'p,

ma't nhiSu thai gian khao sat nen cac muc gia t6i thi€u quy dinh thuong "l<;~.c

h~u" ra't nhanh so voi thi truong, thuong la tha'p hdn ra't nhiSu so voi gia thlfc

thanh toan. Trang tru'ong h

d€ doanh nghi~p lam can cu cho khai bao cua mlnh. Khi doanh nghi~p nh~p

khffu voi gia cao hdn gia t6i thi€u,

thl doanh nghi~p ngay l~p tuc se tlm each

bie"n h6a h

ra't it so voi gia t6i thi€u. Bang gia t6i thi€u trd thanh "blnh phong h

gian l~n thu'dng m<;~.i.

D6i voi cac doanh nghi~p lam an trung thlfc, ne"u khai bao tri gia dung theo

gia mua ban cao hdn gia t6i thi€u

thl se phai n()p thue" cao hdn so voi doanh nghi~p

khai tha'p tri gia chi b~ng gia t6i thi€u do d6 h9 ma't di l9i the" c<;~.nh tranh va du'

hu'dng lai ra't it th~m chi bi thua 16. DiSu d6 d~t ra cho cac doanh nghi~p c6 mong

mu6n du'

chiu thi~t thai trong kinh doanh hay l

nghi~p kinh doanh gian l~n.

17

Voi phuong thuc khai tha'p hon gia mua ban tht;tc te', doanh nghi~p gian

l~n thuong me;ti qua gia luon duy trl dlt<;fc I<;Ji the' ce;tnh tranh so voi cac doanh

nghi~p khac. Tinh hlnh d6 khong th€ keo dai du<;Jc Hiu bCii vl doanh nghi~p kinh

doanh trung tht;tc se but)c phai cha'p nh~n me;to hi€m, sll' d~ng cac thu doe;tn gian

l~n d€ c61<;Ji the' trong ce;tnh tranh voi cac doanh nghi~p khac. Ch~ng bao lau, cac

doanh nghi~p kinh doanh cung mt)t m~t hang d~u khai bao muc gia nhu nhau

dt;ta thea muc gia t6i thi€u, khi d6 cac nha qmln ly khong con c6 dlt<;fc nhfi'ng

thong tin chinh xac tu vi~c khai bao cua doanh nghi~p d€

tai l~p mt)t bang gia

t6i thi€u moi chinh xac hon va ke't qua Ia cac doanh nghi~p nh~p khffu se thu I<;Ji

tu vi~c nt)p mt)t khoan thu€ tha'p hon va Nha nuoc tha't thu mt)t khoan thu€ tuong

ung tudng nhu da thu du dt;ta tren gia t6i thi€u.

Thu nam, H~ thong xac dinh gia tinh thut dT!a tren Bang gia tdi thiiu

khong tt;zo thw~n lf/i cho giao btu thttang mt;zi qudc te' phat triln.

Khi ap d~ng h~ th6ng nay, doanh nghi~p khong th€ chu dt)ng xac dinh gia

tinh thu€, rna chi xac dinh gia tinh thu€ thea dung gia mua ban d€ nt)p thu€ te;tm

thai. Chi khi nao co quan Hai quan xac djnh chinh thuc s6 thu€ phai nt)p thl

doanh nghi~p moi bie't s6 thu€ mlnh phai nt)p vao ngan sach nha nuoc Ia bao

nhieu.

M~t khac, h~ th6ng bang gia t6i thi€u du<;Jc nghien cuu d€ sll'a d6i thuang

xuyen nen te;ti thai di€m giao dich mua ban hang, doanh nghi~p khong th€ xac

dinh gia tinh thu€ khi lo hang v~ de'n cang. Do v~y. r6 rang voi h~ th6ng nay,

doanh nghi~p kh6 c6 th€ l~p k€ hoe;tch kinh doanh ch~c ch~n va c6 hi~u qua lau

dai.

Ben ce;tnh d6, trong khi xay dt;tng cac bang gia t6i thi€u, co quan quan ly

quy djnh c~ th€ cac muc gia cho cac loe;ti m~t hang nha't dinh voi m~c tieu bao

ht) cac nganh san xua't tuong ung trong nuoc. Cac muc gia t6i thi€u cua nhfi'ng

m~t hang nay t ~.\k..c

ia thong thuang trong cac giao dich qu6c

~. BQ GIAO Dl)C VA DAO TAO TRU'dNG £JH KINH iE iP.HCM THUVI~N •

18

t€. Vl v~y, d6i voi ho~t dong thu'dng m~i, gia t6i thi~u l~i trd thanh mot hang rao

thu€ quan, c6 tac dl,mg bao ho san xua't trong nu'oc va trd thanh rao can d6i voi

ho~t dong thu'dng m~i qu6c t€. Bi~u nay hoan toan khong phu h

tv do h6a thudng m~i thong qua vi~c cAt giam hang rao thu€ quan va phi thu€

quan.

1.3. sl} CAN THIET HOAN THI}tN Hit THONG xAc DJNH GIA TiNH

,..,

'

"

,..?

THUE HANG NH,;.P KHAU THEO GATT/ WTO

1.3.1. Yeu cftu hoan thi~n h~ thO'ng xac djnh gia tinh thue' hang nh(lp khdu

· Yeu c~u hoan thi~n h~ th6ng xac djnh gia tinh thu€ hang nh~p khffu la

mot xu hu'ong mang tinh ta't y€u, khach quan xua't phat tu cac nhan t6 tac dong

sau day:

lam kim ng~ch hang

Thli nhtft, sl,i md rong giao lu'u thu'dng m~i qu6c t€

nh~p khffu tang len nhanh chong, doi hoi thu tl;!C hai quan phai du'QC cai ti€n d~

c6 th~ k€t thuc thu t1;1c trong thoi gian ngAn nhfft. V oi h~ th6ng xac djnh gia tinh

thu€ hang nh~p khffu thoi gian qua, chung ta khong th~ thl,l'c hi~n du'QC di~u nay

do quy trlnh, thu tl;!C xac djnh gia tinh thu~ phuc t~p, do qua chu trQng khau ki~m

tra tru'OC Va ki~m tra trong khi lam thu tl;!C hai quan dftn d~n keo dai thoi gian thong

quan. Trang khi d6, voi h~ th6ng xac djnh tri gia theo GATT/WTO, chung ta c6 th~

cho phep giai ph6ng hang ngay thong qua h~ th6ng bao Uinh tin d1;1ng ho~c Icy quy

v~ s6 thu~ phai nop cua nha nh~p khffu. Khoan ti~n bao Hinh ho~c ky quy nay se

du'QC giai toa ngay khi Hai quan xac djnh du'QC dung tq gia nh~p khffu cua lo hang.

Thli hai: Xua't phat tu yeu c~u d6i moi h~ th6ng quan ly nha nu'oc v~ Hai

quan n6i chung va v~ h~ th6ng xac djnh tq gia Hai quan n6i rieng. Nhfi'ng mau

thu~n. khi~m khuy€t va tinh ba't d6ng bo cua h~ th6ng xac djnh gia tinh thu€

hi~n hanh chi c6 th~ du'

cd quan quan ly chu khong th~ giai quy~t du'

nhung ye'u kern nay. Hay n6i each khac, nhung nguyen nhan d6 luon luon ti~m

fin ben trong h~ th6ng xac djnh gia tinh thue' hi~n hanh, chung ta chi c6 th~ h~n

che' h~u qua cua chung chu khong lo~i bo dtt<;1c. Cling chinh vi le d6 rna c<)ng

d6ng doanh nghi~p ngay cang y thuc du'<;jc r~ng vi~c ap d~t bang gia t6i thi~u

th<'1i gian qua da gay cho h9 nhi~u phi~n toai hon la hi~u qua rna chung mang l~i

cho nha nttoc. V~ phia co quan Hai quan, xua't phat tu yeu cffu hi~n d~i h6a va

h

hanh d~ c6 th~ tie'n hanh cai each d6ng b<) voi cac n<)i dung khac. Nhttng chi voi

ly do nay thai thi chu'a du d~ thay the' h~ th6ng xac djnh gia tinh thue' hi~n hanh

trong m

th6ng cling nhu' tam ly e ng~i thay d6i xua't hi~n d m

co quan quan ly.

Thli ba: Xua't phat tu yeu cffu th\fc hi~n cac cam ke't qu6c te', xu httong h9i

nh~p kinh te' qu6c te' va yeu cffu don gian h6a Va hai hoa thu t\}C hai quan.

Tham gia cac t6 chile khu vrfc hay qu6c te' nhu' ASEAN, APEC va WTO,

Vi~t Nam se phai thrfc hi~n hang lo~t cac cam ke't qu6c te', cac hi~p djnh va

cong u'OC tren cac linh Vf!C h<;jp tac.

Trong linh V\l'C hai quan, khi Vi~t Nam la thanh vien cua cac t6 chile nay,

nganh Hai quan da vase tham gia hang lo~t cac Cong u'oc qu6c te' nhtt Cong ttoc

Kyoto, Cong ttoc HS, Hi~p djnh tq gia GATT, ... Lien quan de'n cac cam ke't qu6c

te' v~ linh vrfc xac djnh gia tinh thue' Hili quan, c6 th~ k~ de'n vi~c Vi~t Nam cam

ke't th\fc hi~n Hi~p djnh trj gia GATT vao nam 2000 t~i H<)i nghj T6ng C\IC

tru'dng T6ng C\IC Hai quan cac nu'oc ASEAN lffn thu 5 t6 chile t~i Bru-nay vao

cac ngay 22-23/0511997. Tuy nhien, chung ta khong th~ tri~n khai thrfc hi~n

dtt<;1c cam ke't tren vao nam 2000 do chua chufin bj dffy du di~u ki~n d~ thrfc thi

Hi~p djnh. Be'n thang 0711999 trong phi en hQp lffn thu 3 dien ra t~i Geneve

19

20

(Th1,1y si) giua Vi~t nam va Ban cong tac v€ vi~c Vi~t Nam gia nh~p WTO,

chung ta da dua ra Ban chao thl,l'c hi~n Hi~p djnh trj gia GA TTIWTO vao nam 2005

dl,l'a tren Sl,l' din nh~c v€ 1Qi fch va kha nang thl,l'C thi Hi~p djnh. V€ 19 trlnh Chung ta

du'a ra, cac nu'oc tham gia dam phan dlng c6 nhung y kie"n khac nhau nhu'ng tlfu

trung 1~i d6 1a ke" ho~ch hanh d9ng CO tinh thuye"t phl,lC va phil hcjp voi di€u ki~n hi~n

t~i cua Vi~t Nam.

Do d6, vi~c hoan thi~n h~ th6ng xac djnh gia tinh thue" hang nh~p khffu

phil h

Vi~t Nam tham gia cac t6 chuc khu Vl,l'C va qu6c te", vua 1a ccJ h9i d~ Vi~t Nam

xay dl,l'ng m9t h~ th6ng xac djnh trj gia hai quan hi~n d~i ho~t d9ng theo nguyen

t~c cong b~ng, binh d~ng, th6ng nhfft, minh b~ch va phil hcjp voi thong 1~ qu6c

te" nhlim thay the" va 1o~i bo nhung bfft c~p trong h~ th6ng xac djnh gia tinh thue"

hi~n hanh d~ t~o di€u ki~n thu~n 1

quy€n 1

moi tru'ong c~nh tranh Umh m~nh, phl,lC Vl,l S\1' nghi~p phat tri~n kinh t€ qu6c gia.

1.3.2. Stf din thie't ap dvng h~ tho'ng xac djnh gia tinh thue' hrmg nh~p khffu

theo GATT/WTO

Sl,l' cfin thie"t cua vi~c ap d1,1ng h~ th6ng xac djnh gia tinh thue" hang nh~p

kh§'u theo GATT/ WTO xufft phat tu nhung 1y do chu ye"u sau:

Mqt la, tinh uu vi~c cua h~ thdng xac dtnh gia tinh thut hang nh(ip khtlu

<

thea GAIT/ WTO. Hi~n nay, h~ th6ng xac djnh gia tinh thue" hang nh~p kh§'u

theo GATT/ WTO du'

nhfft, lo~i bo du'QC Vi~c xac djnh trj gia hai quan tily ti~n ap d~t cua CO quan quan

ly' dam bao gia tinh thue" phan anh dung d~n, sat thl,l'c voi gia mua ban thl,l'c te"

cua hang nh~p kh§'u, t~o di€u ki~n -thu~n 1

m~i Va djch Vl,l qu6c te" phat tri~n, h~n ch€ de"n muc thffp nhfft thfft thu thu€ cho

ngan sach qu6c gia.

21

Khi sll' dt,mg h~ th6ng xac dinh tri gia hai quan theo GATT/WTO, cd quan

Hai quan phai tuan thu m()t yeu cffu he't sue nghiem ng~t, d6 Ia chi du

vao nhii'ng s6 li~u khach quan, dinh 1u'

tie't cua giao dich mua ban hang. M~c du c6 nghi ngo v~ tri gia da khai bao cua

ngu'oi nh~p khffu nhung ne'u cd quan Hai quan khong c6 dffy du bAng chung, va

ngu'oi nh~p khffu chung minh du'

quan Hai quan khong c6 quy~n hac bo tri gia da khai bao cua nguoi nh~p khffu.

Vi~c xac minh cua Hai quan khi d6 se du'

nghi~p V\1 khac va phai tie'n hanh sau khi da giai ph6ng hang. Chinh quy dinh

nay khong nhii'ng dam bao t6c d() thong quan hang te;ti cll'a khffu rna con mo r()ng

quy~n ltfc cua cd quan Hai quan trong c6ng tac quan 1y Hai quan d6i voi hang

nh~p khffu sau khi hang da vao 1anh th6 hai quan.

Hai la, tfnh phtJ bitn cua h~ thifng xac djnh gia tfnh thut thea GAIT! WTO. ..

H~ th6ng xac dinh gia tinh thue' theo GATT/WTO du

WTO ap dl;lng. Hi~n nay, tren the' gioi da c6 148 nuoc thanh vien WTO va Vi~t

Nam dang dam phan d~ gia nh~p t6 chuc nay.

Ba la, cdc phuong phdp xac dtnh gid tfnh thut theo GAIT! WTO la ro rang,

khoa hQC va co thi Luong tru(Jc du(lc.

Vi~c xac dinh gia tinh thue' hang nh~p khffu theo GATT/WTO bao g6m

sau phu'dng phap nhu' sau:

Phuong phap trt gia giao dtch difi vai hang nhqp khtlu (xem Ph\11\lc s6 1).

Day 1a phu'dng phap du'

tru'ong h

IDnh 1.1: Ty 1~ sU' dl;lng phudng ph a p tri gia giao dich

22

97. 96 95 94 93 92 91 90 89 88 87 86

EU

JAPAN

USA

Ngu6n: TiJ chuc Hai quan tht gilli- WCO ( 1998) [26]

Cac mtoc khac

Tri ghi giao dich la tri gia thtfc te" da thanh toan ho~c se phai thanh toan

+

=

=

Tri gia hili quan

Tri gia giao dfch

Gia da tra ho~c se tra

Cac khoan cl)ng them

Cac khoan lo~i tru

cho hang dtt<;1c band~ xua't kh~u de"n nttoc nh~p kh~u

Trong d6, cdc khoan CQng them bao g6m: chi phi hoa h6ng va moi giOi;

chi phi bao bl; chi phi dong g6i; tri gia hang, dich vv do ngttoi mua cung ca'p cho

ngttoi ban mi~n phi ho~c giam gia (nguyen v~t li<$u, b9 ph~n ca'u thanh hang,

thu~t, mdu, Sd d6 ... ); tit~n ban quy~n, phi gia'y phep sU' dl;lng cac quy~n Sd hfi'u trf

cac ph\1 tung; cong C\1, khuon mdu, khuon r~p; thie"t ke" ky thu~t, thi cong, my

Cdc khoan loc;li trit bao g6m: chi phi xay dtfng, kie"n true, Hip d~t, bao

tu<$; chi phi v~n t;H, b6c xe"p, chuy~n hang; chi phi bao hi~m hang ...

du'ong ho~c tr<;1 giup ky thu~t; chi phi v~n chuy~n. bao hi~m trong n<)i dia phat

sinh sau khi nh~p .kh~u; cac khoan thue", phi, 11$ phi phai n<)p NSNN tinh trong

Phuang phdp tri gid giao djch hcmg gidng h?t (xem Phvlvc s6 2).

gia mua hang nh~p kh~u ...

23

Truong h

giao dich thl gia tinh thue' la tri gia giao dich cua hang nh~p kh~u giO'ng h~t da

Phuang phap trt gia giao dtch himg tuang tlf (xem Ph\11\lc sO' 3).

du

Truong h

nh~p khffu tu'dng tl;t'.

phuong pha p thu nhfft va thu hai thl gia tinh thue' la trj ghi giao dich cua hang

Hang nh~p kh~u tuong tl;t' la hang m~c du khong giO'ng nhau v~ m9i

phuong di~n nhu'ng c6 nhung d~c trung co ban giO'ng nhau, du'

nguyen, v~t li~u tu'ong du'ong, chung c6 cung chuc nang va c6 th~ h6an d6i cho

nhau trong giao djch thu'ong m~i; chung du

cung m9t nha san xua"t ho~c nha san xua"t khac theo st;( uy quy~n cua nha san

Phuang phap kht{u tru (xem Ph\lll;lc sO' 4).

xua"t d6.

Truong h

phuong phap a, phuong phap b, phuong phap c thl gia tinh thue' la tq gia kha"u

tru. Tri gia khffu tru du'

thi tru'ong trong nuoc tru di cac chi phi h

Phuang phap xac dtnh gia tfnh thue' thea phuang phap tfnh toan (xem Ph\l

khi nh~p khffu.

1\[c sO' 5).

Hang nh~p khffu ne'u khong xac djnh du'

phap d~u thl gia tinh thue' la trj gia tinh toan. Tq gia tinh toan du'

g6m: chi phi, l

Vi~c xac djnh tq gia tinh toan phai dl;t'a tren cac sO' li~u cua nha san xufft

quy djnh.

24

cung ca' p va phu h

Phu®g phdp suy lwjn (hay phuong phap dlf phong) (Phl;l ll)c s6 6).

Hang nh?p kh~u ne'u khong xac dinh du<;1c gia tinh thue' theo nam phuong

phap tren thi gia tinh thue' du<;jc xac dinh b~ng phuong phap thich h<;1p, dlfa vao

cac tai li<$u, s6li<$u khach quan c6 san t~i thoi di~m xac djnh gia tinh thue'.

Gia tinh thue' d6i voi hang nh?p kh~u du<;1c xac dinh b~ng each ap dl;lng

tu§n tv til' phuong phap 1 de'n phuong phap 6 va dirng ngay (j phuong phap xac

dinh dtt<;1c gia tinh thue'.

Ke't lul,in Chtidng 1

Tren co sd h<$ th6ng h6a m()t each khai quat nhung va'n d~ ly lu?n, tac ghi

mong mu6n lam ro khai ni<$m gia tinh thue' hang nh?p kh~u va h<$ th6ng xac

dinh gia tinh thue' hang nh?p kh~u; trinh bay so ltt<;1c v~ ljch sll' hinh thanh cac h<$

th6ng xac djnh gia tinh thue' hang nh?p khffu tren the' gioi, phan tich nhung u'U,

nhu<;1c di~m cua tirng h<$ th6ng d~ til' d6 xac djnh h<$ th6ng xac djnh tri gia hai

quan theo GATT/WTO (GV A) la tien tie'n nhfft, mang tinh r5 rang minh b~ch

nhfft, lo~i bo dtt<;1c vi<$c xac dinh trj gia hai quan tuy ti<$n ap d~t cua co quan quan

Iy, dam bao gia tinh thue' phan anh dung dAn, sat thvc voi gia mua ban thvc te'

cua hang nh?p kh~u. t~o di~u ki<$n thu?n l<;1i cho cac ho~t d()ng dffu tli, thuong

m~i Va dich Vl) qu6c te' phat tri~n, h~n che' de'n muc thffp nhfft thfft thu thue' cho

ngan sach qu6c gia, phu h<;1p voi tie'n trinh h()i nh?p kinh te' qu6c te'. D6ng thoi,

tac gia da phan tich cac di~u ki<$n ti~n d~, kha nang n()i t~i cua Vi<$t Nam trong

qua trinh chuy~n d6i m()t each toan di<$n sang thlfc hi<$n h<$ th6ng xac djnh gia

tinh thue' theo GATT/WTO.

25

CHu'ONG 2

THV'C TR~NG He THONG XAC f>INH GIA TiNH THUE HANG NH~P

-?

?

-

KHAU CUA Vll;:r NAM

,..

""

"

"'

2.1. THUE NH~P KHAU T~I VI~T NAM

d Vi~t Nam, thu~ nh~p khffu la lo(;li thu~ gian thu diu thanh trong gia

hang, do cac t6 chll'c, ca nhan nh~p khffu m~t hang thu()c do'i tu'qng chju thu~ n()p

vao Ngan sach Nha nu'oc thea lu~t dinh. Co th€ noi thu~ nh~p khffu la m()t b()

ph~n quan trQng trong h~ th5ng chinh sach kinh t€

tai chinh, g~n li~n voi h~

tho'ng qmin ly xua"t nh~p khffu va chinh sach do'i ngo(;li ciia m()t quo'c gia. Thu~

nh~p khffu cling voi cac s~c thu€ khac hlnh thanh h~ tho'ng thu~ nha nu'oc, dong

gop ngu6n thu 6n djnh, b~n vfi'ng cho Ngan sach Nha nu'oc.

DO'i voi h~ tho'ng thu~ ciia Vi~t Nam noi rieng va trong ho(;lt d()ng kinh t€

xa h()i noi chung, tffm quan tr~mg cua thu€ nh~p khffu th€ hi~n nhu' sau:

Thu nhtlt, thue' nhqp khdu la cong qt huy dqng ngu6n thu Zan va tqp trung

cho N gan sach Nha nuac.

Cilng nhu' cac lo(;li thue" khac, thu€ nh~p khffu la ngu6n thu quan tn,mg cho

Ngan sach Nha nu'oc. Tuy thu()c vao tung thoi ky, tung giai do(;ln ljch sii', to'c d()

phat tri€n kinh t~ d6i ngo(;li va quan di€m sii' d1;1ng rna thue" nh~p khffu dong vai

tro khac nhau (J nhfi'ng qu6c gia khac nhau trong vi~c t(;lo l~p ngu6n thu cho ngan

sach nha nu'oc. DO'i voi cac nu'oc phat tri€n, so' thu tu thu~ nh~p khffu chi~m ty

tr9ng khong dang k€ trong t6ng thu ngan sach nha nu'oc (xa"p xi 1% ). Con (J cac

nu'oc dang phat tri€n, thu~ nh~p khffu luon chi~m ty tn;mg dang k€ trong t6ng thu

ngan sach. TC;li Vi~t Nam, vao nhfi'ng nam 1990-1996, thue" nh~p khffu chi~m

25%-30% trong t6ng thu ngan sach nha nu'oc. Tuy nhH~n, k€ tu khi thtfc hi~n chii

tru'ong cai each thu~ bu'oc II va thtfc hi~n 19 tdnh c~t giam thu~ voi ASEAN va

EU, ngu6n thu v~ thu€ nh~p khffu giam dffn trong t6ng thu ngan sach nha nu'oc

26

(xem Bang 2.1).

Don vi tinh : Ty d6ng

Thue' nh~ p khau Ti trqng (%)

m

Tfing thu din do'i ngan sach nha mtoc

Bang 2.1 : Ti trqng thue' nh~p khau trong t6ng thu NSNN

~

(2)

(4)=(3)*100 I (2) 10,57% 12,86% 14,72% 9,74% 8,57% 7,76%

(1) 2000 2001 2002 2003 2004 2005

90.749 103.888 123.860 177.409 187.423 217.080

(3) 9.593 13.358 18.236 17.288 16.053 16.855

N gu6n : Tdng c~c Hdi quan [ 43]

Voi vai tro nay, thue' nh~p khdu th\fc hi~n chuc nang bao h() san xua't

trong nu'oc, kiem smlt hoc:,tt d()ng ngoc:,ti thu'ong.

De bao h() san xua't trong nuoc, cac qyo'c. gia thu'ong sii' dt,mg cac bi~n

phap : ca'm, ca'p phep nh~p khdu theo djnh lu'

chudn cha't lu'

d6ng, ... (bi~n phap phi thue' quan); thue' nh~p khdu, phl,l thu, I~ phi, ... vv (bi~n

phap thue' quan). Cac bi~n phap nay c6 th~ ap dvng d()c l~p ho~c k~t h

song. Trong d6, thue' nh~p khdu du'

nha't (do lu'

nh~p khdu (khong lu

xua't phat ttl' d~c di~m cua thue' nh~p khdu Ia m()t b() ph~n ca'u thanh trong gia ca

hang nh~p khdu. Vi the' vi~c quy djnh muc thue' sua't thue' nh~p khdu cao hay

tha'p c6 anh hu'dng de'n kha nang cc:,tnh tranh cua hang san xua't trong nu'oc.

Thri hai, thut nhqp khdu la cong c~ cua chfnh sdch thuang ml;[i.

27

Ben c~nh d6, thue' nh~p khffu con dtt<;1c danh gia la m()t cong cv huu hi~u

d€ qmln ly ho~t d()ng ngo:;ti thu'dng. Vai tro nay th€ hi~n d ch6, thong qua vi~c

danh thue' nh~p khffu, Nha nu'oc di~u chinh cd ca'u hang nh~p khffu theo djnh

hu'ong phat tri€n kinh te' xa h()i phu h<;1p voi tung giai do~n phat tri€n nha't djnh.

Thri ba, thue' nhqp khtlu la cong q~ thu hut d&u tu nuac ngoai, gop ph&n

gidi quye't vifc lam va thf!c hifn chfnh sdch hqi nhgp kinh te' quae te' cua cdc quo'c

gia v.v ...

Voi quan di€m cho r~ng thue' nh~p khffu la m()t cong cv thu hut dffu tu'

nttoc ngoai, m9t s6 nha kinh te' h<.>c c6 di€n da l~p lu~n : b~ng each danh thue'

nh~p khffu (j muc cao, nu'oc danh thue' (fa gli'i thong di~p keu g<.>i cac nha san

xua't d cac qu6c gia khac de'n dffu tu' san xua't t:;ti nu'oc minh (thay vi xua't khffu

thie't bj, cong ngh~ toi nu'oc

hang, cac nha dffu tu' mtoc ngoai c6 th€ chuy€n v6n,

danh thue' nh~p khffu cao d€ san xua't hang t:;ti nttoc nay). Cung voi vi~c thu hut

dffu tu', t~o vi~c lam cho ngttoi lao d()ng, ngttoi tieu dung cua nttoc danh thue'

nh~p khffu con dtt<;1c mua hang c6 cha't ltt<;1ng tu'dng dttdng hang nh~p khffu nhttng

voi gia re hdn hang nh~p khffu cung lo~i san xua't d chinh qu6c. Tuy nhien, quan

di€m nay hi~n nay khong dtt<;1c da s6 cac nha khoa h<.>c nha't tri, vi thue' nh~p

khffu chi la m()t ye'u t6 va khong phai la ye'u t6 quye't djnh d€ thu hut dffu ttt nttoc

ngoai rna ye'u t6.quan tr<.>ng d€

thu hut dffu tu' nu'oc ngoai la thj tru'ong, h~ tffng

Cd Sd, S\1' 6n djnh V~ chinh tq va S\1' h(p d~n CUa t6ng th€ CaC chinh sach di~U

hanh vi mo cua nha nu'oc.

Ben c:;tnh d6, d€

thl!c hi~n phan bi~t d6i xU' trong quan h~ huon ban va

gay ap 1\l'C bUQC defi phu'dng phai nhu'

.

qu6c te', cac nu'oc thu'ong ap dt,mg chinh sach thue' nh~p khffu c6 phan bi~t d6i xU'

d6i voi hang nh~p khffu tuy theo muc d() quan h~ thu'dng m~i voi nu'oc d6i tac.

Lu~t thue' xua't khffu, thue' nh~p khffu hi~n hanh cua Vi~t Nam quy djnh 03 lo:;ti

thue' sua't thue' nh~p khffu (thue' sua't ttu dai d~c bi~t, thue' sua't ttu dai va thue'

28

sua't thong thu'ong) d€ ap dl,mg d6i voi hang nh~p kh~u tuy theo muc d() quan hi$

thu'dng m~i. Thong qua chinh sach phan bi<$t d6i xii' nay, thuc d~y cac nttoc danh

thue' d6i voi

cho Vi<$t Nam quy che' T6i hul$ qu6c (MFN) ho~c nhil'ng u'u diii v€

hang cua Vi<$t Nam xua't kh~u sang cac nttoc nay.

E>6ng thoi voi vil$c quy dinh cac muc thue' sua't thue' nh~p kh~u khac nhau

tuy theo quan hi$ thttdng m~i nhtt neu tren, thue' nh~p kh~u con dtt<;lc sii' d1,lng

nhu' m(}t cong C\1 d€ dam phan, ffi~C ca, gay ap llfc bUQC cac dQ'i tac phai CO

nhil'ng nhtt<;lng b() nha't dinh trong qua trlnh dam phan md cii'a thi tru'ong, h~n che'

cac ba't l

dinh m~t hang g~ch 6p lat c6 thue' sua't thue' nh~p kh~u la 50%, thu chenh ll$ch

gia la 20%, m~t hang rtt<;lu c6 thue' sua't thue' nh~p kh~u la 100% va thu()c danh

ffi\}C m~t hang phai ap d\}ng gia tinh thue" theo gia t6i thi€u. Bay la nhil'ng m~t

hang EU c6 the' m~nh, c6 cha't ltt<;lng cao nhttng do Vi<$t Nam thi hanh chinh sach

bao h() qua cao nen muc d() tham nh~p thi tntong Vi<$t Nam cua g~ch va ru'<;lu c6

xua't xu tll' EU con h~n che'. E>€ tang dung ltt<;lng thi tru'ong xua't kh~u 2 m~t hang

tren vao Vi<$t Nam, trong qua trlnh dam phan Hi<$p dinh hang dl$t may giii'a Viet

Nam- EU, phia EU da d€ nghi Vi<$t Nam giam thue' nh~p kh~u m~t hang g~ch

6p lat tll' 50% xu6ng 40% va khong thu chenh ll$ch gia; khong ap d1,Ing gia tinh

thue" t6i thi€u d6i voi m~t hang ru'6i l~i, kim ng~ch xua't kh~u hang dl$t may

cua Vi<$t Nam vao EU se dtt<;lc tang len. Xet tha'y l<;li ich cua vil$c tang h~n ng~ch

hang d<$t may xua't kh~u sang EU cao hdn so voi vil$c thlfc hil$n cac yeu c~u rna

EU dtta ra, Chinh phu Vi<$t Nam da d6ng y bo thu chenh ll$ch gia d6i voi g~ch 6p

lat; khong ap d\}ng gia tinh thue' nh~p khffu t6i thi€u d6i voi m~t hang fUQU CO

xua't xu tll' EU.

E>€

tlf do h6a thu'dng m~i. t~n d1,lng cac l

tham gia vao cac nh6m lien ke't kinh te' khu VlfC (Thoa thu~n u'u dai m~u dich;

Kh6i m~ u dich tl! do; Lien minh thue' quan; Kh6i thi trttong chung; Lien minh

29

kinh te' ho~c lien ke't kinh te' da .phttong, .. ). Mt)t s6 nguyen t~c co ban vS thue'

xufft nh~p khffu rna m6i nttoc thanh vien trong cac t6 chuc nay dSu phai c6 nghia

vt.t phai ton tr9ng Ia :

- Chffm dut bao ht) b~ng cac bi~n phap phi thue', chuy~n sang bao ht) b~ng

mt)t hang rao duy nhfft Ia thue' nh~p khffu, thlfc hi~n thue' h6a cac bi~n phap.phi

thue'.

- Ne'u mt)t nu'oc c6 mt)t s6 bi~n phap mo cll'a thi trttong nhtt h~ thffp thue'

nh~p khffu .thl nttoc d6 c6 quySn doi hoi nttoc thanh vien khac c6 nhung nhtt<;1ng

bt) tu'ong t\1'.

- Cam ke't giam thue' nh~p khffu,. kh6ng che' muc thue' sufft tr~n t6i da,

khong tang thue' cac m~t hang c6 thue' sufft 0% ho~c cac m~t hang c6 muc thue'

sufft thffp v.v ...

Vlv~y c6 th~ n6i, thue' nh~p khffu Ia mt)t cong ct.t d~ thlfc hi~n chinh sach

ht)i nh~p kinh te' qu6c te' cua cac qu6c gia tren the' gioi. Trong Hi~p dinh ttu dai

thue' quan c6 hi~u Ilfc chung giua cac nu'oc ASEAN (CEPT) ho~c Hi~p dinh

thu'ong m~i Vi~t Nam- Hoa Ky dSu c6 nhung diSu khoan cam ke't vS t\1' do h6a

thttong m~i, vS c~t giam hang rao thue' quan, v.v ...

T6m I~i, tuy theo tlnh hlnh kinh te', chinh tri cua the' gioi va m6i nu'oc va

trong tung giai do~n Iich sll' khac nhau, vi~c sll' dt.tng thue' nh~p khffu o m6i nu'oc

c6 nhung di~m khac nhau. Theo xu httong chung thl khi nSn kinh te' phat tri~n,

kha nang c~nh tranh Ion, vai tro hang rao bao ht) b~ng thue' nh~p khffu ngay

cang gh\m; ngtt<;1c I~i o cac nttoc dang phat tri~n, thue' nh~p khffu giu mt)t vai tro

vo cung quan trQng trong vi~c bao ht) san xufft trong nu'oc. La mt)t nu'oc dang

phat tri~n va trong giai do~n chuy~n d6i co cffu kinh te', Vi~t Nam sll' dt.tng thue'

nh~p khffu vao hai mt.tc tieu chinh Ia bao ht) va khuye'n khich d~u tu' san xufft

· trong nttoc, t~o ngu6n thu cho Ngan sach Nha nttoc. H~u he't cac m~t hang san

30

xua't trong mtoc d~u phai c6 sl,l' h6 tr<;1 b~ng hang rao thue' nh~p khffu moi c6 th~

2.2. QUA TRINH HINH THANH vA co sa PHAP LV CUA Ht THONG

,

"

,..?

" '

'

,

,

?

"

XAC DJNH GIA TINH THUE HANG NH~P KHAU CUA VI~T NAM

2.2.1. Qua trinh hinh thanh h~ th6ng xac

ch6ng do trtl'OC Sl,l' Ct;tnh tranh cua hang nh~p khffu.

ciia Vi~t Nam

Can ell' vao mU'c d¢ tie'p c~n voi h~ th6ng xac djnh gia tinh thue' tren the'

gioi, c6 th~ phan chia qua trlnh hlnh thanh h~ th6ng xac djnh gia tinh thue' hang nh~p khffu cua Vi~t Nam qua ba thoi ky chu ye'u: tntoc nam 1997, tu nam 1997

ThiJi ky tnt(Jc niim 1997 :

de'n 2002 vatu nam 2002 (khi c6 Lu~t Hai quan) de'n nay.

Day la giai dot;tn rna Vi~t Nam chu'a thua nh~n cac h~ th6ng xac djnh gia

tinh thue' hi~n dt;ti tren the' gioi nhu': BDV, GVA, ... H~ th6ng xac djnh gia tinh thue' thoi ky nay chu ye'u dl,l'a tren cac Bang gia t6i thi~u do B¢ Tai chinh, T6ng

Cl;IC Hai quan ban hanh. Cd quan Hai quan khi xac djnh gia tinh thue' hang nh~p

th~ hi~n tren h<;Jp d6ng gifi'a ngu'oi mua - ngu'oi ban theo nguyen t:ic ghi tinh thue'

khffu ho~tn toan chi dl,l'a tren cac Bang gia t6i thi~u va bac bo trj gia giao djch

la mU'c gia cao hdn gifi'a tri gia ghi tren h

Bang gia t6i thi~u. Truong h<;Jp m~t hang nh~p khffu c~n xac djnh tri gia nhu'ng

chu'a du'qc quy djnh trong cac Bang gia t6i thi~u, B¢ Tai chinh, T6ng c1;1c Hai

quan giao toan b(> thffm quy~n cho C1;1c Hai quan dja phu'dng xay dlfng gia tinh

thue' ap dl;lng cho lo hang d6 va ca cac lo hang gi6ng h~t ho~c tu'dng tlf sau nay.

Xufft phat til nguyen t:ic tren, h~ th6ng xac djnh gia tinh thue' thoi k)r nay

khong d~ c~p de'n vi~c xi't ly vi pht;tm phap lu~t v~ gia tinh thu€, do cd quan Hai quan

chi din ell' vao bang gia t6i thi~u d~ xac djnh gia tinh thu€ chU' khong can ell' vao tri

gia giao djch thl,l'c te' cua hang nh~p kh~u, gia tinh thue' hoan toan mang tinh ap d~t tU

31

phia cd quan Hai quan.

Tranh cha'p v~ gia tinh thue' thoi ky nay t6n tc;ti dttoi hai dc;tng: tranh cha'p

v~ vi<%c xay dt,tng gia tinh thue' cua cac Cvc Hai quan dja phttdng; tranh cha'p v~

rnuc gia quy djnh tc;ti cac Bang gia t6i thi€u cua BQ Tai chinh va T6ng ct;tc Hai

quan.

D6i voi cac tranh cha'p xung quanh vi<%c xay dt,tng ghi tinh thue' cua cac

Cvc Hai quan dja phttdng, doanh nghi<%p khie'u nc;ti lffn dffu len Cvc trtt~ng Cvc

Hai quan dja phttdng. Truong h<;ip doanh nghi<%p khong d6ng y voi ke't qua ghli

quye't cua Cvc trttdng Cvc Hai quan dja phttdng thl c6 quy~n khie'u nc;ti len T6ng

Cl;lC Hai quan va Quye't djnh giai quye't khie'u nc;ti cua T6ng Cl;lC Hai quan Ia

quye't djnh cu6i cung.

D6i voi tranh cha'p lien quan de'n rnuc gia quy djnh tc;ti cac Bang gia t6i

thi€u, doanh nghi<%p c6 quy~n khie'u nc;ti len B9 Tai chinh (ne'u lien quan de'n

Bang gia do B9 Tai chinh ban hanh) ho~c T6ng eve Hai quan (ne'u lien quan de'n

Bang gia do T6ng eve Hai quan ban hanh) va khi d6 quye't djnh giai quye't khie'u

nc;ti cua BQ Tai chinh ho~c T6ng eve Hai quan Ia quye't djnh cu6i cung.

Torn lc;ti, chung ta c6 th€ danh gia h<% th6ng xac djnh gia tinh thue' thoi ky

nay v~ cd ban hoan toan dt,ta tren cac Bang gia t6i thi€u. L<;ii ich Ion nha't rna h<%

th6ng nay rnang lc;ti la vi<%c xac djnh gia tinh thue' kha ddn gian, c6 kha nang

ch6ng gian l~n thttdng rnc;ti cao. Tuy nhien, h<% th6ng ciing b()c 19 nhfi'ng ye'u kern

rna ba't ky qu6c gia nao sll' dvng bang gia t6i thi€u cilng g~p phai d6 Ia: sl,l' cao

b~ng v~ thue' khi gia t6i thi€u cao hdn rnuc gia ghi tren cac h<;ip d6ng thttdng rnc;ti

va n6 trd thanh blnh phong h<;ip ph a p cho gian l~n thttdng rnc;ti khi gia t6i thi€u

tha'p hdn so voi tri gia giao djch tht,tc te', nha nh~p khffu c6 th€ ghi giarn gia h6a

tr6n thue' rna khong bi nghi ngo hay phai ch!u st,t

ddn ngang b~ng gia t6i thi€u d€

ki€m

tra cua cd quan Hai quan. Chinh nhfi'ng t6n tc;ti tren day phffn nao da can

trd giao htu thu'dng rnc;ti va gay thi<%t hc;ti de'n l<;ii ich cua rn9t b9 ph~n doanh

32

nghi~p va h;1i ich qu6c gia th~m chi n6 con la manh da't mau mo t~o di~u ki~n

cho tieu C\l'C nay sinh nhu': Va'n d~ mac cd giua cong chuc Hai quan va doanh

nghi~p trong qua trlnh xay d\fng gia tinh thue'; Vi~c xay dlfng muc gia tinh thue'

khong th6ng nha't va tuy ti~n cua cac Cl,lc Hai quan dia phu'dng (Cung m()t m~t

hang nh~p khffu nhu'ng Hai quan cac dia phu'dng quy dinh muc gia tinh thue' khac nhau. M()t s6 Cl,lc Hai quan dia phu'dng xua't phat tu nhung lqi ich Cl,lC b() da quy

dinh muc gia tinh thue' tha'p nh~m thu hut cac doanh nghi~p v~ lam thu tl,lc hai

quan t(;li ddn vi mlnh) ... (Quy trlnh xac dinh gia tinh thue' hang nh~p khffu thoi ky

tru'dc nam 1997 Phl,l ll,lc s6 8).

Thifi ky 1997-2002

Trang giai do~n nay, h~ th6ng xac dinh gia tinh thue' v~n hoan toan mang

mau sil:c d~c tru'ng cua h~ th6ng xac dinh gia tinh thue' theo phu'dng phap qu6c

gia, chua ap dt.mg cac h~ th6ng xac djnh gia tinh thue' ph6 bie'n tren the' gidi. Tuy

nhien, trong h~ th6ng xac dinh gia tinh thue' thoi ky nay da bil:t d~u xua't hi~n

nhfi'ng ye'u t6 tich C\fC CUa h~ th6ng xac djnh gia tinh thue' hi~n d~i tren the' giOi.

Thlfc hi~n h~ th6ng xac djnh gia tinh thue' trong giai do~n nay, hang nh~p

khffu duqc phan thanh hai lo~i: Lo~i ap dl,lng Bang gia t6i thi~u va lo~i ap dvng

theo gia h

Bang gia t6i thi~u thoi k)r nay du'qc xay dlfng tren cd sCi hai nh6m hang:

- Nh6m cac m~t hang thu()c danh ml,lc nha nu'oc quan ly gia tinh thue'.

- Nh6m cac m~t hang tuy khong thu()c danh mvc nha nttoc quan ly gia

tinh thue' nhu'ng khong du di~u ki~n a p gia theo h

Trang d6, nh6m cac m~t hang thu()c danh mvc nha nu'oc quan ly gia bao

g6m nhung m~t hang c6 muc thue' sua't cao, kim ng~ch nh~p khffu IOn, thu'ong c6

hi~n tu'qng gian l~n gia, m~t hang nha nu'oc khong khuye'n khich nh~p khffu, ...

Con nh6m cac m~t hang tuy khong thu()c danh ml,lC cac m~t hang nha nu'oc quan

33

1y gia tinh thu~ nhu'ng khong du di~u kic$n ap gia thea h<;fp d6ng, bao g6m nhung

m~t hang mua ban duoi hlnh thuc hang d6i hang, mua ban ti~u ngc;tch bien giOi,

hang qua bi~u qua t~ng, hanh ly qua tieu chuftn mi€n thu~, hang mfiu, qm1ng

cao, hang du'<;fc ky h<;fp d6ng nhu'ng h<;fp d6ng khong h<;fp 1«$ , ...

Gia t6i thi~u du'QC xay dl;ing tren co sd muc gia tinh thu~ da du'QC cha'p

nh~n thea h<;fp d6ng nh~p khftu h<;fp 1«$ thai gian tru'oc d6; gia du'<;fc t6ng h<;fp,

phan tich tu cac thong tin qmlng cao, catalO, chao hang va cac thong tin v~ gia

qu6c t~; gia du'<;fc khao sat, 1l;ia ch<;>n tu thi tru'ang trong nu'oc sau khi da kha'u tru

cac 1oc;ti thu~ hai quan, chi phi va lai.

Bang gia t6i thi~u do B() Tai chinh. ban hanh sau khi da th6ng nha't voi B9

Thu'ong mc;ti va T6ng ClJC Hai quan (trong tru'ang h<;fp du'QC uy quy~n T6ng Cl;IC

Hai quan cling c6 th~ ban hanh bang gia) va du'QC th6ng nhfft ap dl;lng trong

phc;tm vi ca nu'oc. Cac bang gia t6i thi~u se du'QC sii'a d6i, b6 sung khi c6 bi~n

d()ng CUa gia ca thi tru'ang, rieng danh ffil;IC m~t hang nha nu'OC quan ly gia du'QC

md r()ng ho~c thu hyp tuy thu()c chinh sach di~u hanh, quan 1y cua nha nu'oc

trong tung thai ky.

D6i voi nh6m m~t hang ap dl;lng Bang gia t6i thi~u, nguyen t~c ap dl;lng nhu'

sau: nhung m~t hang nh~p khffu c6 muc gia ghi tren h<;fp d6ng cao hon muc gia ghi

trong Bang gia t6i thi~u thl gia tinh thu~ lil muc gia ghi tren h<;fp d6ng; n~u muc gia

ghi tren h<;fp d6ng thffp hon muc gia ghi trong Bang gia t6i thi~u thl gia tinh thu~ 1a

muc gia trong Bang gia t6i thi~u.

D6i voi nh6m m~t hang du'QC ap dl;lng gia tinh thu~ thea h<;fp d6ng,

nguyen t~c ap dl;lng nhu' sau: nhung m~t hang nh~p khftu khong thu()c danh mlJc

m~t hang nha nu'oc quan 1y gia tinh thu~ du'<;fc nh~p khffu duoi hlnh thuc kinh

doanh c6 h<;fp d6ng h<;fp 1«$' thoa man cac di~u kic$n thea quy dinh thl gia tfnh

thu~ du'<;fc xac dinh thea gia ghi tren h<;fp d6ng. H<;fp d6ng ngo~ti thu'ong du'<;fc coi

1a h<;fp 1«$ phai thoa man dffy du cac n()i dung chu y~u cua m()t ban h<;fp d6ng

34

theo quy djnh tt;ti Di~u 50 cua Lu~t Thu'dng mt;ti nam 1997 nhu': ten hang; s6

lu'<;jng; quy each, cha't lu'<;jng; gia ca; phu'ong thuc thanh toan; dja di~m. thoi gian

giao hang [24].

f)~c di~m n6i b~t cua h~ th6ng xac djnh gia tinh thue' thoi ky nay la da

phfin nao ht;tn che' tinh ap d~t cua co quan quan ly trong vi~c xac dinh gia tinh

thue'. Ch~ng ht;tn, trong tru'ong h<;1p hang nh~p khffu khong thu9c di~n du'<;1c ap

gia tinh thue' theo h<;1p d6ng nhu'ng Ia m~t hang moi phat sinh va chua du'<;jc quy

djnh trong cac bang gia t6i thi~u thl gia tinh thue' vdn la gia ghi tren h<;fp d6ng

ngot;ti thu'ong.

Giai dot;tn nay da xua't hi~n quy ~inh che' tai d6i voi tntong h<;1p doanh

nghi~p vi pht;tm ph a p lu~ t v€ gia tinh thue' hang nh~ p khff u. Ch~ng ht;tn, doanh

nghi~p c6 s\f gian d6i trong h<;1p d6ng ngot;ti thu'ong; khong khai bao voi cd quan

Hai quan khi c6 s\f thay d6i mvc dich sii' d1,1ng nguyen li~u v~t tu' da du'<;1c tfnh

thue' theo gia ghi tren h<;1p d6ng ngot;ti thu'ong thl ngoai vi~c truy thu du s6 thue'

nh~p khffu, se hi xU' pht;tt v€ hanh vi tr6n l~u thue' theo quy dinh cua Lu~t Thue'

xua't khffu, Thue' nh~p khffu hi~n hanh.

H~ th6ng giai quye't tranh chffp v€ gia tinh thue' gifi'a co quan Hai quan va

doanh nghi~p giai dot;tn nay v€ co ban khong c6 gl thay d6i so voi thoi ky dfiu va vdn

chua phu h<;jp voi phap lu~t giili quye't khie'u nt;ti hi~n hanh

(So d6 quy trlnh xac djnh gia tinh thue' hang nh~p khffu thoi ky tu nam

1997 de'n khi c6 Lu~t Hai quan nam 2002- Ph1,1l1,1c s6 9).

T6m lt;ti, h~ th6ng xac djnh gia tinh thue' giai dot;tn 1997-2002 m~c du da

manh nha xua't hi~n cac ye'u t6 so khai cua m9t h~ th6ng xac djnh gia tfnh thue'

hi~n dt;ti, nhu'ng v€ co ban vi~c xac dinh gia vdn d\fa tren cac bang gia t6i thi~u

(theo s6 li~u th6ng ke cua T6ng Cl,lC Hai quan d6i tu'

thue' theo h

35

hang v~t tu' nguyen li~u c6 thu€ sufft thu€ nh~p kh~u tu 5% trd xu6ng-ffinh 2.1).

Chinh vl v~y, h~ th6ng xac djnh gia tinh thu€ giai do(.tn nay vfin con nhi€u h(.tn

ch€.

0 B6i tu'c;1ng a p dl;lng gia tfnh thue" theo hc;1p d6ng

Ill B6i tu'cjng a p dl;lng gia tinh thue" theo gia t6i thi€u

Ngu6n: Tdng c~c Hili quan [47]

Thoi ky tu 2002 de'n nay :

ffinh 2.1 Co cff u a p gia tinh thu€ giai do(.tn 1997-2002

Thai ky nay c6 hai giai do(.tn : Giai do(.tn tru'oc ngay 0110112006 va giai

+ Giai dor;zn tntoc thoi diim 01/01!2006:

do'.ln tir ngay 01101/2006 trd di.

C6 the n6i day la giai do(.tn qua d() chuyen d6i tir h~ th6ng xac djnh gia

tinh thu€ chu ye"u dl,l'a tren cac bang gia t6i thi~u sang h~ th6ng xac djnh gia ,tfnh

thue' phu h

h()i nh~ p kinh t€ qu6c t€.

Qua trlnh chuyen d6i du'

djnh s6 60/2002/NB-CP ngay 06/06/2002 va c6 hi~u ll,l'c thi hanh ke tu ngay

36

01107/2002, quy djnh vi~c xac djnh gia tinh thue' d6i voi hang nh~p kh~u thea

nguyen tAc cua Hi~p djnh thl.fc hi~n Di~u 7-- GATT. M~c dii, d6i tttqng ap d1,mg

h~ th6ng xac djnh gia tinh thue' thea quy djnh cua Nghj djnh con hc.tn h((p, nhttng

di~u d6 th€ hi~n quye't tam cua Chinh phu trong vi~c thl.fc hi~n cac di~u ttoc

qu6c te' rna Vi~t Nam da tham gia ky ke't.

H~ th6ng xac djnh gia tinh thue' giai da~n nay chia hang nh~p kh~u cffn

xac djnh gia tinh thue' thanh hai nh6m: nh6m ap dl,lng h~ th6ng xac djnh gia tinh

thue' thea GATT/WTO; nh6m ap d1,1ng h~ th6ng xac djnh gia tinh thue' thea

phttong phap qu6c gia.

D6i voi hanh vi vi ph~m phap lu~t trang linh Vl/C gia tinh thue', vi~c ap

d1,1ng che' tai cfing du'QC quy djnh Cl,l th€, ro rang t~i cac van ban CO tinh phap ly

caa nhtt Nghi djnh XU' ph~t vi ph~m hanh chinh trong linh vl.fc hai quan; Nghi

djnh XU' ph~t vi ph~m hanh chinh trong linh vl.fc thue', ...

Va"n d~ giai quye't tranh cha"p v~ gia tinh thue' trang h~ th6ng xac djnh

djnh gia tinh thue' hi~n hanh du'

khie'u n~i lffn dffu t~i Chi c1,1c Hai quan cli'a kh~u ha~c Chi eve Hai quan ngaai

cli'a kh~u ncJi xac djnh gia tinh thue'. Ne'u daanh nghi~p khong d6ng y voi ke't

qua giai quye't cua Chi Cl,lC trtidng Chi Cl,lC Hai quan cli'a kh~u ha~c Chi Cl,lC Hai

quan ngaai cli'a kh~ u thl c6 quy~n khie'u n~i len Cvc tru'dng Cvc Hai quan Tinh,

Thanh ph6 ha~c khdi ki~n t~i Taa hanh chinh. Truong h

khie'u n~i thl c6 quy~n khie'u n~i len T6ng eve trttdng T6ng eve Hai quan, sau d6

la B() trttdng B() Tai chinh va khi d6 quye't djnh gicli quye't khie'u n~i cua B()

trtidng B() Tai chinh la quye't djnh cu6i cung. Di~u nay haan taan phu hqp voi

quy djnh cua phap lu~t v~ khie'u n~i hi~n hanh

(So d6 quy trlnh xac djnh gia tinh thue' hang nh~p kh~u trttoc thoi di€m

01/01/2006- Ph1,1ll;lc s6 1 0).

37

+ Giai doC;m tu thai dilm 0110112006 tril di:

Trang giai doC;tn nay, theo quy dinh tC;ti Nghi dinh s6 155/2005/Nf>-CP

ngay 15112/2005 cua Chinh phu quy dinh v~ vic$c xac dinh tri gia hai quan d6i

voi hang xua't khffu, nh~p khffu thl ta't ca hang nh~p khffu vao Vic$t Nam khong

phan bic$t ngu6n g6c, xua't xu, phuong thuc nh~p khffu, ... cua cac doanh nghic$p

thu<)c mQi thanh phgn kinh t€ d~u la d6i tu<;lng ap dl;lng he$ th6ng xac dinh gia

tinh thue" dl;l'a tren cac nguyen t~c va phuong phap cua GATT/WTO.

(So d6 quy trlnh xac dinh gia tinh thue" hang nh~p khffu tu thai di~m

01/01/2006 trd di- Phl;lll;lc s6 11).

T6m lC;ti, thai ky nay da danh dffu m<)t buoc ngo~t to Ion trong lich sll' xac

dinh gia tinh thue" hang nh~p khffu cua Vic$t Nam khi chung ta b~t dgu thua nh~n

cac he$ th6ng xac dinh tri gia hic$n dC;ti tren the" giOi va th~ che" h6a bftng nhung

van ban phap quy c6 tinh phap ly cao. Tuy rftng trong giai doC;tn dgu cua thai ky

nay, phC;tm vi ap d1;1ng GVA chua r<)ng, chua bao quat d6i vOi toan b<) hang nh~p

khffu vao Vic$t Nam nhung he$ th6ng xac dinh gia tinh thue" hic$n hanh da c6

nhung tac d<)ng tich eve thuc dffy hoC;tt d<)ng dgu tu va thudng mC;ti phat tri~n, g6p

phfin dffy nhanh tie"n trlnh h<)i nh~p kinh te" qu6c te" cua nuoc ta trong thai gian

toi. Va'n d~ d~t ra d6i voi nganh Hai quan trong giai doC;tn hic$n nay la phai tie"p

t1;1c hoan thic$n he$ th6ng xac dinh gia tinh thue" hic$n hanh theo huang mCI r<)ng

d6i tu

dl;l'ng m<)t he$ th6ng cac giai phap nhftm kh~c phl;IC nhfi'ng hC;tn che" v6n CO cua he$

th6ng nay.

2.2.2. Cd sO' phap ly cua vi~c hinh thanh h~ tho'ng xac djnh gia tinh thue'hi~n

hanh

He$ th6ng xac dinh gia tinh thue" hic$n hanh du<;lc v~n hanh tren co sCI cac

van ban quy phC;tm phap lu~t sau:

38

- Di8u 7- Lu~t thu€ xua't khffu, thu€ nh~p k:hffu va Lu~t si'ta d6i m()t s6

di8u cua Lu~t thu€ xufft khffu, thu€ nh~p k:hffu nam 1992.

- Di8u 7- Nghj djnh s6 54/CP ngay 28/0811993 cua Chinh phu quy djnh chi

ti€t thi hanh Lu~t thu€ xua't k:hffu, thu€ nh~p k:hffu va Lu~t si'ta d6i m()t s6 di8u

cua Lu~t thu€ xua't k:hffu, thu€ nh~p k:hffu.

- Di8u 59-Nghi djnh s6 24/2000/ND-CP ngay 31107/2000 cua Chinh phu

quy djnh chi tie't thi hanh Lu~t d~u tu' mtac ngoai tC;li Vic$t Nam.

- Nghj djnh s6 60/2002/ND-CP ngay 06/06/2002 cua Chinh phd quy djnh

v8 vic$c xac djnh gia tinh thu€ d6i vai hang nh~p k:hffu theo nguyen t~c cua Hic$p

djnh thlfc hic$n Di8u 7 Hic$p djnh chung ve thue' quan va thu'dng mC;li.

d~n thtfc hic$n Nghi djnh s6 60/2002/ND-CP ngay 06/06/2002 cua Chinh phu.

-Thong tu s6118/2003/TT-BTC ngay 08112/2003 cua B() Tai chinh huang

- Di~m 1.1.2.2 va 1.2- m\}c II- ph~n B -Thong tu s6 87/2004/TT-BTC.

ngay 31108/2004 cua B() Tai chinh huang d~n thi hanh thue' xua't k:hffu, nh~p

k:h ,:t au.

- Nghi djnh s6 155/2005/ND-CP ngay 15112/2005 cua Chinh phu quy djnh

v8 vic$c xac djnh tri gia hili quan d6i vai hang xua't k:hffu, nh~p k:hffu.

- Ph\l 1\lc s6 1 ban hanh kern theo Thong tu s6 113/2005/TT-BTC ngay

15112/2005 cua B() Tai Chinh huang d~n thi hanh thue' xua't k:hffu, thue' nh~p

kh ,:t au.

He$ th6ng cac van ban phap quy d~n tren tC;lO nen hanh lang phap ly hlnh

thanh he$ th6ng xac djnh gia tinh thue' hic$n hanh cua Vic$t Nam. Tu nhung djnh

ch€ tai chinh nay, c6 th~ nh~n thffy r~ng truac thoi di~m 0110112006 v~n con m()t

b() ph~n hang nh~p k:hffu chua du<:Jc ap d\}ng he$ th6ng xac djnh tri gia theo

GATT/WTO.

39

2.3. THl)c TR~NG H~ THONG xAc DlNH GIA TiNH THUE HANG NH~P KHAU fJ Nu'OC TA HI~N NAY

2.3.1. H~ thO'ng xac djnh gia tinh thue' hi~n hanh lJ Vi~t Nam

Doi tur;ng dp df:lng:

D6i tu'

g~m: hang nh~p kh~u theo h

ben h

Nam; hang nh~p kh~u theo h

lanh th6, kh6i lien minh qu6c gia rna Vi~t Nam da ky ke't thlfc hi~n xac dinh gia

tinh thue' theo nguyen Hie cua Hi~p dinh tti gia GATT/WTO.

Hang nh~p kh~u thUQC di~n ap dt,mg h~ th6ng xac dinh gia tinh thue' theo

GATT/WTO du'

thl,l'c hi~n Di~u 7- GATT. Theo d6, gia tinh thue' hang nh~p kh~u du'

gia tinh thue' hoan toan din cu vao tri gia thlfc te' cua hang nh~p kh~u, khong din

CU vao tri gia CUa hang du'QC san xufft trong nu'oc ho~c tri gia gia hu' cffu, ap d~t

va dam bao voi ffiUC gia ffy hang nh~p kh~U du'QC ban trong ky kinh doanh blnh

thu'ong voi ·di~u ki~n c~nh tranh khong h~n che'.

Cdch thuc thl/c hifn Cf:l thi:

Ngu'oi nh~p kh~u tt! ke khai dffy du, chinh xac cac n9i dung theo mdu to

khai gia tinh thue' hang nh~p kh~u, tlf xac dinh gia tinh thue' theo cac phu'ong

phap cua GATT/WTO va chiu trach nhi~m tru'oc phap lu~t v~ tinh chinh xac,

tinh trung thlfc cua cac nQi dung ke khai va ke't qua xac dinh gia tinh thue'.

Co quan Hai quan tie'n hanh ki~m tra vi~c ke khai, xac dinh tri gia lam

din cu tinh thue' d6i voi hang nh~p kh~u cua ngu'oi nh~p kh~u. Ne'u chinh xac,

phu h

40

khong chinh xac, khong phil h<;1p, cd quan Hai quan se thl)'c hit%n vit%c xac djnh

gia tinh thu€ trong thai gian thong quan theo cac nguyen tile va phudng phap xac

djnh tri gia cua GATT/WTO. Truong h<;1p trong qua trlnh ki~m tra, cd quan Hai

quan c6 nghi ngo v~ tinh trung thl)'c, chinh xac v~ muc gia khai bao nhung cd

quan Hai quan chua du cd sCi de ke't lu~n thl t;;tm thai v~n phai chffp nh~n tri gia

khai bao cua nguoi nh~p khffu va tie'n hanh cong tac tham va'n gia ngay sau khi

lo hang da du<;1c thong quan. Tham va'n gia Ia qua trlnh trao d6i thong tin c6 lien

quan de"n vit%c xac dinh gia tinh thue' giua cd quan Hai quan va nguoi nh~p khffu,

theo yeu cffu cua Cd quan Hai quan.

Sau khi tham va'n, ne'u cd quan Hai quan c6 du cd sCi bac bo tri gia khai

bao cua nguoi nh~p khffu thl gia tinh thue' se do cd quan Hili quan xac djnh va

thong bao cho nguoi nh~p khffu bie't d~ thl)'c hit%n. Ne"u khong c6 cd sCi de bac bo tri gia khai bao va nguoi nh~p khffu da cung cffp cac b~ng chung xac thl)'c v~ tri

gia khai bao thl cd quan Hai quan phai chffp nh~n tri gia khai bao la gia tinh

thue'. Trong truong h<;1p v~n con nghi ngo v~ tinh trung thl)'c cua tri gia khai bao

nh~n va cd quan Hai quan se tie'n hanh ho;;tt d()ng ki~m tra sau thong quan theo

nhung khong du cd sCi bac bo tri gia khai bao thl tri gia khai bao v~n du<;1c chffp

2.3.2. Mqt sfi ke't qua d~t dliQ'c trong vi~c thtfc hi~n h~ thfing xac dfnh gia

tinh thue'hi~n himh

quy djnh cua phap lu~t hit%n hanh.

Theo danh gia sd b() cua nganh Hili quan, tinh de"n thai diem thang

06/2005, d6i tu<;fng dUQC ap d1,mg ht% th6ng xac djnh gia tinh thu€ dl)'a tren cac

nguyen tile va phudng phap cua GATT/WTO chie'm 90% t6ng kim ng;;tch nh~p

klrffu vao Vit%t Nam va ke til ngay 01/01/2006 trCJ di, d6i tu<;1ng nay se d;;tt ty 1~

100%. Nhu v~y, v~ cd ban hang nh~p khffu vao Vi~t Nam du<;1c xac djnh gia tinh

nghi~p V\1 mdi d6i vdi Hai quan Vi~t Nam

thu€ theo Hit%p djnh tri gia GATT/WTO. Day Ia m()t phudng phap ky thu~t

41

Qua thoi gian tri~n khai thl;l'c hi~n. h~ th6ng xac dinh gia tinh thue' hi~n

hanh da thu du<;jc mot s6 ke't qua sau:

Tha nhtl't, h~ th6ng hi~n hanh da gop phan dffy nhanh tie'n trlnh h<)i nh~p

kinh te' qu6c te', th~ hi~n du<;jc quye't ttim cua Chinh phu Vi~t Nam trong vi~c

thl;l'c hi~n cac di~u uoc qu6c te' rna Vi~t Nam da tham gia ky ke't, tl;lO di~u ki~n

thu~n l<;1i cho qua trlnh dam phan gia nh~p WTO.

Thli hai, rut ng~n thoi gian thong quan hang, tl;lO thu~n l<;ji cho hol;lt d<)ng

xua't nh~p khffu nho vi~c cho phep nguoi nh~p khffu tl;l' khai bao, tl;l' xac dinh gia

tinh thue' dl;l'a tren cac nguyen t~c va phuong phap cua GATT/WTO. Qua do, gop phan nang cao y thuc trach nhi~m ciia doanh nghi~p trong vi~c ke khai tri gia

giao dich d6i voi hang nh~p khffu, tang cuong hi~u ll;l'c, hi~u qua quan ly nha

nuoc v~ Hai quan, v~ hol;lt d<)ng thuong ml;li xua't nh~p khffu.

Tha ba, hl;ln che' vi~c ap d~t gia tinh thue', tl;lo sl;l' cong bAng trong kinh

doanh thuong ml;li, ton trQng tri gia dam phan giao dich giii'a nguoi mua va nguoi

ban, khuye'n khich thuong ml;li qu6c te' phat tri~n.

Tha ttt, vi~c xac dinh gia tinh thue' hang nh~p khffu theo phuong phap

qu6c gia v~ cd ban dl;l'a tren "Danh ffi\lC dii' li~u gia" (m<)t dl;lng cua bang gia t6i

thi~u) nen nhln chung kha don gian, de ap d1;lng, de ki~m tra va hl;ln che' phan

nao tlnh trl;lng gian l~n thuong ffil;li, ch6ng th~t thu ngan sach nha nuoc.

Tha nam, nang cao trlnh d<) d<)i ngfi can b<) Hai quan, tl;lo ti~n d~ cho cong

tac cai each hanh chinh va hi~n dl;li hoa quan ly Hai quan.

Ke't qua dl;lt du'<;1c C\1 th~ tren tung linh vvc trong qua trlnh tri~n khai thl;l'c

hi~n ht$ th6ng xac dinh gia tinh thue' hi~n hanh nhu sau:

2.3.2.1 Thi che' hoa dll{lc hf thflng xac djnh gia tinh thue'

Tren co sd cac quy dinh cua Chinh phu va B<) Tai chinh, nganh Hai quan

da ban hanh m<)t h~ th6ng cac van ban phap quy huong d~n thl;l'c hi~n h~ th6ng

42

xac djnh gia tinh thue' hit$n hftnh, bao g6m:

- Quye't djnh s6 1774/TCHQ/QD/KTTT ngay 29112/2003 cua T6ng Cl;lC

tnl'dng T6ng Cl;lC Hili quan ban hanh quy djnh v€ ki€m tra, xac djnh gia tinh thue'

cua cd quan Hai quan theo Thong tu' s6118/2003/TT-BTC ngay 08112/2003.

- Quye't djnh s6 1723/TCHQ/QD/KTTT ngay 22/12/2003 cua T6ng Cl;lC

tru'dng T6ng Cl;lC Hai quan ban hanh to khai tri gia va hu'ong dftn khai bao.

- Quye't djnh s6 1795/TCHQ/QD/KTTT nga y 31112/2003 cua T6ng Cl;lC tru'dng T6ng eve Hai quan ban hanh quy che' thu th~p. c~p nh~t, quan ly, khai

thac va sii' dl;lng ht$ th6ng thong tin dil'lit$u gia tinh thue'.

- Quye't djnh s6 733/TCHQ/QD/KTTT ngay 19/07/2004 cua T6ng Cl;lC tru'ang T6ng eve Hai quan ban hanh quy trinh quan ly gia tinh thue' thay the' quy

trinh ban hanh kern theo Quye't djnh s6 1774/TCHQ/QD/KTTT ngay 29112/2003.

- Quye't djnh s6 1361/TCHQ/QD/KTTT ngay 2511112004 cua T6ng Cl;lC

tru'dng T6ng eve Hai quan ban hanh quy che' tham va'n gia tinh thue' theo quy

djnh t';li Thong tu' s6 118/2003/TT-BTC ngay 08112/2003.

- Quye't djnh s6 640/QD-TCHQ ngay 03/04/2006 cua T6ng Cl;lC tru'dng

tra, xac djnh gia tinh thue' d6i voi

T6ng C\}C Hai quan ban hanh quy trinh ki€m

hang xua't khffu, nh~p khffu thay the' Quye't djnh s6 733/TCHQ/QD/KTTT ngay

19/07/2004 va Quye't djnh s61361/TCHQ/QD/KTTT ngay 25111/2004 cua T6ng

c1;1c tru'dng T6ng c1;1c Hai quan.

Ht$ th6ng van ban phap quy dftn tren da hlnh thanh m()t moi tru'ong phap ly quan tn;mg nh~m t6 chuc thl;l'c hit$n vit$c xac djnh gia tinh thue' theo ht$ th6ng

hit$n hanh. Ht$ th6ng van ban v€ cd banda dap ung du'

qua trinh tri€n khai ap d1;1ng. Cac van ban da kiP thai c~p nh~t va sii'a d6i cho

phu h

khi tac nghit$p.

43

2.3.2.2. Tli chuc b{) may thljc hifn hf thl{ng xac djnh gia tinh thut

Theo s6 li~u bao cao cua T6ng C\IC Hili quan, tinh de'n thoi di~m thang

06/2005, to~m nganh c6 300 can b(>, cong chuc lam cong tac xac dinh gia tinh thue'

bao g&m Ill can b9 gia chuyen trach va 189 can b9 gia kiem nhi~m trong d6 c6 36

can b9 t6t nghi~p cac tntong thu(>c kh6i kinh te', s6 con l~i t6t nghi~p cac tru'ong

khong thUQC khfSi kinh te' va du'

T~i cac Chi C\IC Hai quan : khong c6 b9 ph~n tri gia rieng rna chi b6 tri

cong chuc lam cong tac XaC dinh gia tinh thue' trong day chuy~n thu tl,IC hai

quan.

T~i cac C\{c Hai quan dia phu'ong: c6 b(> ph~n tri gia rieng tr\l'c thu(>c

phong nghi~p V\1 ngo~i tru 08 C\lc Hai qmin dia phuong IOn du'

phong gia tinh thue' la: Ha N(>i, L~ng Son, Quang Ninh, HaiPhong, Ba Nang,

TP. H6 Chi Minh, B6ng Nai, Vfing Tau.

T~i T6ng C\JC Hai quan: C6 b9 ph~n gia chuyen trach nAm trong V\1 Ki~m

tra thu thue' XNK (khoang 10 nguoi)

Nhfi'ng ke't qua d~t du'

th6ng xac dtnh gia tinh thue' hi~n hanh nhu' sau:

T~i cac Chi C\IC Hai quan da hlnh thanh mQt d(>i ngfi can b(>, cong chuc

lam cong tac gia trong day chuy~n thu t\{C hai quan tuy ffiUC dQ chuyen trach va

s6 lu't s6 h~n che' nha't dinh. Cha't lu'

gia cfing du'

trt gia tu ph6 c~p de'n chuyen sau do T6ng C\{C Hai quan va cac C\{C Hai quan

dja phu'ong t\1' t6 chuc. Vi~c dao t~o, b6i du'ong va tuy~n chQn can b9 lam cong

tac gia buoc dffu da du'

Nai: 100% can b9 du'

chuc du'

44

D6i voi Cl;lc Hai quan dia phu'dng da thfmh 1~ p phong gia: da hlnh thfmh

d()i ngli can b9 gia chuyen sau c6 kinh nghi~m tac nghi~p thlfc ti~n. Cong tac

dao tc;to, b6i du'ong tuy~n chQn can bQ, cong chuc lam cong tac gia cling da du

nang len, du

gia.

Tc;ti T6ng Cl,lC Hai quan, b() ph~n gia du

chuyen sau theo chuang, nh6m m~t hang d~ dffn dffn hlnh thanh d()i ngli can b()

gia c6 trlnh d() chuyen man cao. Can b(), cong chuc lam cong tac gia tc;ti T6ng

Cl,lC Hai quan mang tinh 6n djnh cao va deu c6 thoi gian cong tac trong linh V\fC

tri gia tir 5 nam trd len. Cong tac dao tc;to b6i duong cling du<;1c chu trQng, hi~n

dang dao tc;to cac giao vien chuyen trach trong linh V\fC trj gia.

2.3.2.3. Vl tktjc hifn quy trinh nghifp V(l

Theo s6 li~u th6ng ke cua nganh Hai quan thl c6 khoang 99% cac lo hang

nh~p kh§u du

phap 1)(Ngubn: [39]), do v~y da rut ng~n du<;1c thoi thong quan hang, tc;to thu~n l<;1i

cho hoc;tt d()ng xu~t nh~p kh§u d6"ng thoi nang cao trach nhi~m khai bao ciia doanh

nghi~p.

D6i voi cong tac tham v~n gia: Da t6 chuc thu th~p cac thong tin ve hang

gi6ng h~t, tucJng tlf c6 sKn trong co Sd dil' li~u gia htu tril' tren may tinh cua nganh

Hai quan, Danh m\{c dil' li~u, gia thi truong, .. d~ cling c6 h6 so truoc khi tie'n

hanh tham v~n gia tinh thue'; Da t5 chuc phan c~p cho cac Chi C\lC tham v~n cac

m~t hang c6 thue' su~t thue' nh~p kh§u u'u dai tir 10% trd xu6ng, d6i voi cac m~t

hang c6 thue' su~t thue' nh~p kh§u u'u dai tren 10% thl t6 chuc tham v~n tc;ti Cl;lc

Hai quan dja phuong; Da t6 chuc tham v~n va bac bo tri gia khai bao d6i voi cac

truong h

bo tri gia khai bao d6i voi 680 to khai/4628 tO khai tham v~n, chie'm 14,6% t5ng

s6 to khai tie'n hanh tham v~n; Cl,lc Hai quan Hai Phong da bac bo tri gia khai

45

bao d6i voi 224 tO khai/1757 tO khai tham va"n, chie"m 12,7 % t6ng s6 to khai tie"n

h[tnh tham vffn; C1,1c Hai quan Ha N<)i da bac bo trj gia khai bao d6i voi 147 to

(Ngu6n :[39]).

khai/920 to khai tham va"n, chie'm 15,9 % t6ng s6 to khai tie'n hanh tham va"n, .. )

Sau khi tham va"n da xac djnh l(;li gia tinh thue' va ra quye't djnh truy thu

d6i voi cac tntong h

da ra quye't djnh truy thu s6 ti~n thue' chenh l~ch sau khi xac djnh l(;li gia tfnh

thue' sau tham va"n Ia 37,5 ty d6ng, C1,1c Hai quan Ha N<)i da ra quye't djnh truy

ti~n 90 ty d6ng, C1,1c Hai quan D6ng Nai: 4 ty d6ng, ... )(Ngu6n: [39])

2.3.2.4. Hinh thanh hf thffng thong tin dillifu gia

thu voi s6 ti~n 20 ty d6ng, C1,1c Hai quan Hai Phong da ra quye't djnh truy thu s6

£>a xay dl.fng du'

Hai quan, ca"p C1,1c Hai quan dja phuong va ca"p Chi c1,1c Hai quan. Vi~c c~p nh~t.

khai thac, sii' d1,1ng thong tin phl,IC Vl,l cong tac xac djnh gia tfnh thue' bu'OC dffu da

li~u gia tfnh thue' Ia m<)t trong nhung ngu6n thong tin quan trQng c6 san d€ co

dem l(;li ke't qua trong vi~c ki€m tra tq gia khai bao cua doanh nghi~p. Kho du

quan Hai quan ki€m tra va phat hi~n cac 10 hang nghi ngo tri gia khai bao, dffu

tranh trong qua trlnh tham va"n d€ bac bo tri gia khai bao d6ng thoi h6 tr

cac ml,IC tieu quan ly khac cua Hai quan nhu': cong tac phuc t~p h6 so, cong tac

2.3.2.5. Nhilng tinh huong thlfc te" xac dinh gia tinh thut hang nhijp khilu

Tlnh hu6ng tha nhdt

giai quye't khie'u n(;li, ...

Cong ty TNHH Thanh Tie"n dang ky lam thu t1,1c nh~p khffu lo hang g6m

04 chie"c xe o to 07 ch6 ng6i hi~u LEXUS, model LX470, san xua"t niim 2005,

xufft xu : Hoa ky, hang moi 100% t(;li to khai hai quan s6 104/05/NKIDT/BH

ngay 28/02/2005. Tdng tq gia tinh thue" Doanh nghi~p khai bao tren to khai theo

46

phuong phap tri gia giao djch la 217.816 USD (don gia khai bao : 54.454

USD/chie'c, CIF H6 Chi Minh). Trang qua trlnh ki~m tra, xac djnh tri gia tinh

thu€ 10 hang nh~p khftu n6i tren, Cl,lc Hai Quan D6ng Nai phat hi<$n s6 ti~n

doanh nghi<$p thanh toan cho nguoi ban qua Ngan hang la 293.104 USD, chenh

l<$ch so voi tri gia khai bao la 75.288 USD bao g6m : phi moi gioi mua hang

18.000 USD va 57.288 USD la trj gia mot s6 thie't bj chuyen dung Uip d~t tren xe

nhu'ng Doanh nghi<$p khong c()ng vao tq gia tinh thu€ theo quy djnh cua phu'ong

phap trj gia giao djch. CtJc Hai Quan D6ng Nai da xac djnh l~i trj gia tinh thu€

theo gia thlfc thanh toan dlfa tren phuong phap tq gia giao djch (phu'ong phap 1),

ClJ th~ nhu' sau :

217.816 USD

+ Tri gia CIF th~ hi<$n tren hoa don thu'ong m~i (a):

75.288 USD

+ Cac khoan c()ng them, bao g6m (b):

- Phi moi giOi mua hang

18.000 USD

57.288 USD

- Tri gia thie't hi chuyen dung da trii cho nguoi ban

293.104 USD

+ Tri gia giao dich cua lo hang nh~p khftu (c)=(a)+(b):

Sau khi hac bo tri gia khai bao cua Doanh nghi<$p va xac djnh l~i tri gia

tinh thu€ nhu' tren, CtJc Hai quan D6ng Naida truy thu g~n 1,5 ty d6ng ti~n thu€

fin l~u, d6ng thai chuy~n h6 so sang Co quan di~u tra Cong an dnh D6ng Nai

khdi t6 chu Doanh nghi<$p v~ t()i tr6n thu€.

Tlnh huang thri hai

Ngay 11104/2005, Cong ty TNHH Jung Woo Textile Vina dang ky to khai

hai quan s6 2605/NKIDTKD/BH nh~p khftu lo hang g6m 02 chie'c may in Laser

den tding, nhan hi<$u HP 5100 LJ, xua't xu Han Qu6c, don gia khai bao tren to

khai hai quan theo phu'ong phap tri gia giao djch 250 USD/chie'c va 01 b() may

photocopy den tr~ng, nhan hi<$u Ricoh 5640, xufft xu : Han Qu6c, don gia khai

bao tren to khai hai quan theo phu'ong phap tri gia giao djch 700 USD/b(). T~i

47

kha u ki~m tra tri ghi tinh thue' do xac djnh giua nguoi mua va nguoi ban c6 m6i

quan h~ d~c bi~t va m6i quan h~ nay c6 anh hu'dng de'n tri gia giao djch cua 10

hang nh~p khffu (Nguoi ban Ia Cong ty my t~i Han Qu6c cua Cong ty TNHH

Jung Woo Textile Vina) nen Cvc Hai Quan D6ng Naida hac bo tri gia giao djch

theo khai bao cua Doanh nghi~p va thlfc hi~n vi~c xac djnh tri gia tinh thue' theo

phu'ong phap tri gia giao djch cua lo hang gi6ng h~t (phu'ong phap 2).

Qua tra cuu tren co sd du li~u v€ cac lo hang nh~p khffu gi6ng h~t trong

thoi h~n 60 ngay tru'oc va sau ngay xua't khffu lo hang c~n xac djnh tri gia cho

tha'y c6 0716 hang thoa di€u ki~n llfa ch9n la hang nh~p khffu gi6ng h~t, g6m:

Bdn gia (USD/chie'c)

To khai hai quan

STT Doanh nghic$p

M~t hang

Ngay

s6

May in Laser den trilng, nhiin hic$u HP 5100 LJ, xua't xU': Han Qu6c

May photocopy den trilng, nhiin hic$u Ricoh 5640, xua't xU' : Han Qu6c

I Cong ty TNHH Muto Vic$t Nam

1635 22/03/2005

1,660

1,678

1730 26/03/2005

2600 11104/2005

1,402

2 Cong ty G6 ASY Vic$t Nam J Cong ty TNHH San yo Vic$t Nam 4 Cong ty TNHH 6c vit Uim Vi€n

2364 01104/2005

1,431

1,702

5 Con~tyxedapconr6ng

2560 08/04/2005

6 Cong ty Header Plan Vic$t Nam

2789 28/04/2005

1,682

7 Cong ty Map Pacific Vic$t Nam

2650 12/04/2005

1,450

Tri e:ia giao dich tha'p nha't

1660

1402

Tu d6, Cvc Hai Quan D6ng Nai da xac djnh du'qc gia tinh thue' cua m~t

hang may in Laser den tr~ng, nhan hi~u HP 5100 LJ, xua't xu Han Qu6c la 1.402

USD/chie'c ( chenh l~ch so voi tri gia khai bao 1.152 USD/chie'c) va gia tinh thue'

cua m~t hang may photocopy den tr~ng, nhan hi~u Ricoh 5640, xua't xu : Han

Quo'c la 1.660 USD/bQ (chenh l~ch so voi tri gia khai bao 960 USD/chie'c), lam

phat sinh truy thu tren 15 tri~u d6ng ti€n thue' nh~p khffu.

Ngay 23/03/2005, Cong ty c6 ph~n day va cap di~n Taya Vi~t Nam dang

ky to khai hai quan so' 2061/NK/DTKD/BH nh~p khffu 21 ta'n son each di~n,

Tlnh huo'ng thu ba

48

xua't xu : Taiwan, don gia khai bao tren to khai hai quan theo phttong phap tri

gia giao dich 1.900 USD/tffn. Tuy nhien, qua so sanh d6i chie"u voi don gia nh~p

khffu cua cac lo hang nh~p khffu gi6ng h«$t c6 trong co sd du lil$u gia toan nganh

hai quan thl don gia nh~p khffu theo khai bao cua Doanh nghil$p la qua thffp, qua

bfft h<;1p ly nen C1,1c Hai Quan D6ng Naida tie"n hanh tham vffn gia va trong qua

trlnh tham vffn, Doanh nghil$p da khong chung minh dtt<;1c tinh xac thlfc cua tri

gia giao dich cua lo hang nh~p khffu. Vl v~y, C1,1c Hai Quan £>6ng Naida bac bo

tri gia giao dich theo khai bao cua Doanh nghil$p, thlfc hil$n vil$c xac dinh tq gia

tinh thue" theo phttong phap tri gia giao dich cua lo hang gi6ng h«$t va xac dinh m~t hang son each dil$n, xua't xu : Taiwan do doanh nghil$p nh~p khffu c6 gia tinh thue" la 2.220 USD/tffn (each thuc x~c dinh tttong t\1' tlnh hu6ng 2), truy thu

tren 28 tril$u d6ng ti~n thue" nh~p khffu.

Tom l(;li, hi$ th6ng xac dinh gia tinh thue" hil$n hanh bttoc ctgu da dC;lt dtt<;1c

m9t s6 ke"t qua nha't. dinh nhtt: TC;lo thong th6ang cho giao lttu thttong m(;li, phu

h<;1p voi thong II$ qu6c te", thay d6i phttong phap quan ly cua can b9 cong chuc

Hai quan tu ch6 bi d<)ng mang tinh ap d~t cao sang chu d<)ng ki~m tra ki~m soat

vil$c t\1' khai bao cua doanh nghil$p, phu h<;1p voi tie"n trlnh cai each hanh chinh,

nang cao y thuc t\1' giac khai bao cua cac doanh nghil$p - Day la phttong phap

quan ly tien tie"n hil$n d(;li. Tuy nhien, ben c(;lnh nhung m~t dC;lt dtt<;1c, hi$ th6ng

cfing b9c 19 m<)t s6 h(;ln che" cgn nghien cuu va c6 nhung giai phap thie"t thlfc d~

tie"p tl,lC hoan thil$n hi$ th6ng XaC dinh gia tinh thue" hil$n hanh trong XU httong hQi

nh~p kinh te" qu6c te".

2.3.3. Nhiing h~n che' cua h~ tho'ng xac djnh gia tinh thue' hi~n hanh va

nguyen nhan

2.3.3.1. Nhilng hq,n cht cua hf thllng xac dinh gia tinh thuthifn hanh

a) Nhflng hc;m che' v~ hf thong van ban phdp quy

49

s6 lu'<;jng van ban pha p quy trong llnh vl,l'c xac dinh gia tinh thue' kha

nhi~u va lien tt,tc du'<;1c sll'a d6i, b6 sung nhu'ng chua du'<;1c c~p nh~t va h~ th6ng

h6a m9t each dfry du nen da gay kh6 khan trong qua trlnh tri~n khai thl,l'c hi~n

t(.li cac don vi co sd.

c~p nh~t kip thoi vao h~ th6ng van ban phap quy nen d~ xay ra tranh chftp, thl,l'c

hi~n khong th6ng nhftt gifi'a cac dia phu'ong nhu': vu'ong ma:c trong vi~c xac dinh

M9t s6 vftn d~ vu'ong ma:c mang tinh ky thu~t nhu'ng chua du'

phi ban quyen, phfrn mem di kern v~t chua dl,ing, vu'ong ma:c trong vi~c xac dinh

xuftt xu d6i voi hang da qua sll' dl;lng, vu'ong ma:c trong vi~c t6 chuc thl,l'c hi~n

tham vftn cac 16 hang nghi ngo tri gia khai bao, vu'ong ma:c khi xac dinh tq gia d6i voi cac 16 hang da bac bo tri gia khai bao sau khi tham vftn nhung thie'u

thong tin ....

ki~m tra tri gia khai bao nhu: Chi phi thffm dinh gia trong truong h<;1p doanh

nghi~p xuftt trlnh h6a don c6 gia ban khong phu h

Thie'u co s0 phap ly cho m9t s6 ho(.lt d¢ng h6 tr<;1 vi~c xac dinh gia va

phi thffm dinh qua cac Trung tam thffm dinh gia trong truong h<;1p co quan Hai

quan cfrn xac minh gia ban cua doanh nghi~p, vftn d~ sll' dl;lng thong tin gia do

b) Nhflng ht;m che' trong h~ thong t6 chuc

Co quan thuong V\1, Su quan Vi~t Nam t(.li cac nuoc cung cftp.

Chua xay dl,ing du<;jc m9t d9i ngii can b¢ gia d6ng deu tu T6ng Cl;lC Hai

quan xu6ng cac Chi C\lC, mo hlnh t6 chuc con nhieu bftt c~p, chua th6ng nhftt

trong toan nganh Hai quan (t(.li nhieu Cl;lc Hai quan dia phuong chua thanh l~p

hi~u qua). Nhi~u Chi C\lC Hai quan chu'a c6 can b¢ lam cong tac gia chuyen

b¢ ph~n gia chuyen trach ho~c c6 nhung mang tinh hlnh thuc, ho(.lt d¢ng chua

trach, can b¢ con kiem nhi~m nhi~u cong vi~c. Nhi~u Cl;lc Hai quan dia phuong

tri gia trong phong nghi~p V\1, can b¢ gia kiem nhi~m nhi~u cong vi~c khac.

chua hlnh thanh dUQC phong gia tinh thue", ca bi~t CO noi con khong CO bQ ph~n

50

Trlnh d9 can b9 gia con ye"u, con thie"u v~ sCi ht~ng, ngu6n tuy~n d1,mg

chua h~p Iy, chua c6 ke" hoe,tch b6i duong, dao te,to d9i ngu can b9 gia Hiu dai

ho~c c6 dao te,to nhung le,ti sll' dt,mg chua h<;1p ly.

Thie"u can b9 gia chuyen sau, c6 kha nang dao te,to, t~p hua'n va huong

d§n nghi<$p Vl:l xac djnl! gia tinh thue" d t§m chuyen gia trong linh Vt.fC nay.

Cong tac bfi tri, di~u d<)ng, luan chuy~n can b9 gia trong toan nganh Hai

quan con chua phli h<;1p, chua mang tinh chuyen sau. Vi<$c phfii h<;1p trong cong

tac quan ly gia giua ba ca'p: T6ng Cl:lC Hai quan, Cl:lC Hai quan dja phuong va

cac Chi c1:1c Hai quan chua du<;1c tht.fc hi<$n ho~c du<;1c tht.fc hi<$n nhttng mang tinh

st.f Vl:l, manh mun, chua c6 tinh h<$ th6ng.

c) Nhilng hc;m che' vJ quy trinh nghi¢p V¥ xdc djnh gid ttnh thue'

Cong tac khai thac t6ng h<;1p cac ngu6n thong fu phl)c V\1 cho vi~c ki~m tra, danh gia tinh trung tht!c cua tq gia khai bao va trong cong tac xac djnh gia tinh thue",

cac don vi Hai quan chu y&u can cu vao co sCi du li~u gia du<;1c c~p nh~t tU ngu6n

thong tin V~ tQ gia khai bao khi lam thu tl)C nh~p khffu CUa cac doanh nghi~p te,ti cac Chi Cl)C Hai quan tren kh~p ca nuoc, chu chua c~p nh~t. khai thac va sii' dl)ng cac ngu6n thong tin khac nhu: ngu6n thong tin gia ban tren cac te,tp chi, sach bao, gia tren

internet, gia thj truong, ... d~ ki~m tra tri gia khai bao va phan loe,ti lo hang c6 nghi

ngo v~ tq gia khai bao. Ta't ca cac Cl)c Hai quan dja phuong d~u chua c~p nh~t cac

ngu6n thong tin khac vao co sCi du li~u gia cua toan Nganh Hai quan sau khi da t6ng

h~p, phan tich phl)C Vl) cho cong tac Xac djnh gia tinh thue".

Vi<$c danh gia, phan loe,ti cac 10 hang nghi ngo sau khi cha'p nh~n tq gia

khai bao con chua chinh xac, nhi~u lo hang nh~p khffu gi6ng h<$t te,ti cling m

Chi cl)c Hai quan trong cling m9t thoi di~m nhung 10 hang c6 tri gia khai bao cao

le,ti du~c xac djnh c6 da'u hi<$u nghi ngo, con lo hang c6 tri gia khai bao tha'p hon

le,ti khong xac djnh da'u hi<$u nghi ngo vao h<$ thfing. Nhi~u don vj c~p nh~t du

51

li~u gh1 vao h~ th6ng thong tin dung chung trong toan nganh khong kip thai, ca

bi~t c6 don vi khong c~p nh~t du li~u gia tu 2 de'n 3 thang nhtt: eve Hai Quan

Quang Nam, Cl;lc Hai quan Ngh~ An, Cl;lc Hai quan Blnh Dttong, ..... (Ngu6n:

[39])

Cong tac tham va"n gia d~t hi~u qua con ra"t tha"p. Vi~c tham va"n phffn IOn

mang tinh cha"t chie'u 1~, nang Ivc nghien cuu h6 so, ky nang thu th~p thong tin,

phan tfch, danh gia cua cong chuc Hai quan lam cong tac tham va'"n gia con

nhi~u h~n che', thie'u tfnh chu d{)ng va sang t~o trong qua trlnh tham va"n, chua

Utm n6i b~t du'<;ic nhung mau thu§n, nhung nghi ngo cua co quan Hai quan d6i

voi tri gia khai bao cua doanh nghi~p. Do v~y, hi~n nay, da phffn cha'"p nh~n tri

gia khai bao sau tham va"n (chie'm ty 1<$ tu 70 de'n 80% tren t6ng s6Io hang phai

tham va"n gia), vi~c bac bo tri gia khai bao sau tham va"n chie'm ty 1~ ra"t tha"p chi

d~t til' 20 de'n 30% tren t6ng s6lo hang tham va"n (Ngu6n: [39]).

Vic$c xac dinh gia tinh thue' cua co quan Hai quan sau khi bac bo tq gia

khai bao con nhi~U lung tung Va tfnh ky thu~t nghi~p Vl;l chu'a cao, da s6 khi ap

dl;lng phu'ong phap kha'"u tru d~ xac dinh gia tinh thue', co quan Hai quan thttong

sll' dl;lng gia khao sat tren thi tru'ong n{)i dia va kha"u tru 20% chi phi va l<;ii

nhu~n, chu'a xac dinh du'<;lc cac khoan chi phi kha"u tru h<;ip ly du'<;lc h~ch toan tren

s6 sach ke' toan do doanh nghi~p xua"t trlnh. Vi~c xac dinh gia tinh thue' theo

phu'ong phap 6 (phu'ong phap khac hay phu'ong phap dlf phong) con chu'a du'<;lc sll'

dl;lng nhi~u d~n de'n m{)t s6 tru'ong h<;1p co quan Hai quan da bac bo dtt<;1c tri gia

khai bao nhu'ng l~i gcJp kh6 khan khi xac dinh l~i gia tinh thue'.

d) Nhilng hc;m che' v~ h~ thong thong tin dilli~u gia

H~ th6ng thong tin du li~u gia bttoc dffu da dem l~i hic$u qua nhttng chua

dap ung dtt<;1c yeu cffu cong tac quan ly gia hi~n nay do nhung ba"t c~p v~ mcJt h~

tffng thong tin (bao g6m trang thie't bi phffn cung, he$ th6ng phffn m~m ung dvng,

ky nang thao tac, khai thac, sll' dl;lng h~ th6ng cua cong chuc Hai quan).

52

Thong tin du li~u gia trong h~ th6ng chua c6 d9 tin c~y cao, da s6la mile

gia khai bao cua doanh nghi~p trong khi mile gia nay dang c6 xu hu'ong ghlm

d§n. Chua t6 chile thu th~p va c~p nh~t til cac ngu6n thong tin khac nhu': ngu6n

thong tin gia ban tren cac t~p chi, sach bao, gia tren internet, gia thi

tru'ong, .... ,cfing nhu' mile gia da di~u chinh sau tham vffn d~ h6 tr

hu'ong doanh nghi~p h~ thffp d§n mile gia khai bao.

e) Hc;m cht trong h¢ thong kilm tra, kitm sodt gid tfnh thut

T~i cac cffp HtH quan chua c6 slf ph6i h

llfc lu'<;ing lam cong tac xac dinh gia tinh thue' va llfc lu'<;jng lam cong tac ki~m tra

sau thong quan trong qua trlnh ki~m tra tri gia khai bao. Llfc lu'

thong quan con nhi~u lung tung, bi d()ng va chu'a c6 gicii phap ki~m tra, xac

minh lam ro nhung tru'ong h

chuy~n sang. Cong tac trao d6i thong tin trong n()i b9 nganh Hai quan con chua

du'QC thlfc hi~n t6t giua llfc lu'Qng lam cong tac XaC dinh gia tinh thu€, hjc lu'<;jng

ki~m tra sau thong quan va di~u tra ch6ng huon l~u d~ xac minh lam ro nhung

thu do~n gian l~n thu'ong m~i, nhung vv vi~c n6i c()m c6 tinh chfft philc t~p.

Cong tac ph6i h

Thue' n()i dia, Thanh tra, cac co quan h

ch~n tlnh tr~ng gian l~n thu'ong m~i qua gia tinh thu€ chua du'

hi~n thu'ong xuyen.

2.3.3.2. Nguyen nhlin ddn den nhilng h(ln che; trll ng(li cua hf thong xac dinh

gia tfnh thue'hifn hanh

+ Do hc;m cht trong vi¢c ban hanh h¢ thffng van ban phdp quy.

Giai do~n d§u thlfc hi~n vi~c chuy~n d6i til h~ th6ng xac dinh gia tinh

thu€ chu ye'u dlfa tren Bang gia t6i thi~u sang ap dvng cac h~ th6ng xac dinh gia

tinh thu€ hi~n d~i tren the' gioi, chung ta chua c6 nhi~u kinh nghi~m l~p quy

53

nh~m n()i lu~t h6a cac dieu uoc qu6c te' lien quan de'n linh vl;l'c gia tinh thue'

li~u he't cac tlnh hu6ng phat sinh trong thl;l'c te' d~n de'n tlnh trc,tng ba't c~p gifi'a

hang nh~p khffu, nhieu van ban phap quy ban hanh trong thai gian qua chua tien

+ Do cong ~ac t6 chuc can bf) dm btit c(lp

quy dinh hi~n hanh va cong tac thl;l'c ti€n tc,ti cac don vi Hai quan.

- Lanh dc,to nhieu don vi tu d(p Cvc trd xu6ng chua quan tam dung muc ' de'n vi~c dao tc,to, b6 tri va su ctvng can b<) trong linh Vl;l'C trj gia, Cl;l th~ nhu: B6

tri can b() khong dung chuyen man dao tc,to, can b<) lam cong tac gia khong c6

trlnh d<) kie'n thuc ve kinh te', tai chinh, ke' toan ho~c ngoc,ti thuong nen nang ll;l'c

xli ly nghi~p vv hi hc,tn che'; Cong tac lu~n chuy~n can b<) khong mang tinh ke'

thua, khong ga:n voi mvc dich chuyen sau, can b<) lam cong tac gia tc,ti m()t s6 dia

phuong chua qua cac kh6a dao tc,to ve gia tinh thue' ho~c da qua dao tc,to nhung

nhi~m cac cong tac khac nen khong du thoi gian nghien cuu, xu ly chuyen sau

thie'u kinh nghi~m thl;l'c ti€n; Can b<) lam cong tac gia m<)t s6 noi con kiem

nhii'ng va'n de lien quan de'n cong tac xac dinh gia tinh thue'.

- H~ th6ng t6 chuc con chua d6ng b<), chua xay dl;l'ng duqc m6i lien ke't

giii'a cac ca'p Hai quan trong cong tac quan ly gia tinh thue'.

- Chua quan tam dgu tu dung muc cho cong tac dao tc,to can b<) lam cong

tl;l' dao tc,to nh~m nang cao trlnh d<) cho d()i ngii can b<) lam cong tac gia, da s6

v~n con thv d()ng trong cho vao ke' hoc,tch dao tc,to cua T6ng eve Hai quan.

+Do vi?c triln khai thlfc hi?n quy trinh nghi?p V¥

tac xac djnh gia tinh thue'. Nhieu dja phuong chua chu d<)ng xay dl;l'ng ke' hoc,tch

- Vi~c tri~n khai thl;l'c hi~n cac quy trlnh nghi~p Vl;l xac djnh gia tinh thue'

tc,ti m()t s6 Cvc Hai quan dia phuong chua t6t, chua dgy du. Con xua't hi~n tu

tu0ng lam vi~c "cgm chung, nghe ng6ng" tlnh hlnh thl;l'c hi~n tc,ti cac dja phuong

khac, xua't hi~n tu tuong "buong xuoi" khong t6 chuc hoc,tt d()ng tham va'n gia

ho~c chi t6 chuc mang tinh hlnh thuc sau d6 v~n cha'p nh~n trj gia khai bao d~

54

"hut hang" v€ dja phuong mlnh lam thu tl,Ic nh~p kh~u.

hi~U Va thlfc hi~n dung CclC quy trlnh nghi~p Vl) XaC djnh gia tinh thue" hi~n hanh.

- Trlnh d9, nang h!c can b9 lam cong tac gia con nhi€u h1;tn che", chua am

- Chua xay dl;l'ng du<;1c m6i lien ke"t giua cac Cl,lc hai quan dja phuong

trong vi~c trao d6i thong tin, kinh nghi~m khi tham va'n va da'u tranh bac bo tq

gia khai bao d6i voi cac lo hang c6 nghi ngd nen da xua't hi~n xu huang cac

doanh nghi~p "ch1;ty"tu dja phuong nay sang dja phuong khac d~ khai bao tq gia

tha'p lam tha't thu cho ngan sach nha nuoc.

- Ngu6n thong tin du li~u phl)C Vl) cong tac tham va'n gia con thie"u va

ye"u, nhi€u thong tin khai bao c6 d9 tin c~y tha'p do cac doanh nghi~p cling d6ng

nh~t va sii'a d6i kip thdi nen khong dam bao "gia chu~n" d~ so sanh, ki~m tra.

lol;tt khai bao tq gia tha'p. Danh ml)C du li~u gia con ll;tC h~u. khong du

- Nhi€u doanh nghi~p chua am hi~u m{?t each d~y du, tudng t~n quy trlnh

xac djnh gia tinh thue" hi~n hanh nen nh~n thuc v€ quy€n va nghia Vl) con hl;tn

l

thue" theo trj gia giao djch thlfc te", khong bi a p d~ t theo tq gia t6i thi~u nhu truoc

kia) nhung chua tl;l' giac thlfc hi~n cac nghia Vl) nhu: khai bao trung thl;l'c trj gia,

cung ca'p cac thong tin v€ gia va tra ldi cac cau hoi nghi va'n cua co quan Hai

- Y thuc cha'p hanh phap lu~t cua doanh nghi~p chua cao, c6 hi~n tu<;1ng

quan trong qua trlnh tham va'n, ...

doanh nghi~p l<;1i dl,lng slf thong th6ang cua chinh sach gia d~ khai bao tri gia

+ Do hf thdng h(,l tdng thong tin con h(,ln che'

Vi~c d~ u tu h~ th6ng m1;tng Cl)C bQ (LAN), m1;tng di~n r{?ng (WAN) cua

tha'p nh~m mvc dich tr6n thue" gay tha't thu cho ngan sach.

Nganh Hai quan thdi gian qua du

55

"nghen ml;lch ", "rot ml;lng" trong qua trlnh truy~n, nh~n thong tin v~ gia tinh

thu€ giua cac dlp hai quan v~n con xay ra kha ph6 bie"n trong thoi gian qua.

H~ th6ng phftn m~m quan ly gia tinh thu€ con nhi~u ba't c~p, chua dap

ung du<;1c nhu cftu tac nghi~p thlfc t€ nhu: thie"u thong tin tu cac ngu6n khac

ngoai ngu6n thong tin thu th~p tu tri gia khai bao CUa doanh nghi~p d~ phl;IC VI)

cong tac ki~m tra, xac dinh tri gia cua cd quan Hai quan; danh ml;IC du li~u gia

khong du<;1c c~p nh~t, b6 sung kip thoi tren h~ th6ng d~ ph1;1c v1;1 cong tac tra cuu,

thlfc hi~n; vi~c ke"t xua't thong tin ph1;1c v1;1 cong tac th6ng ke, bao cao chua du<;1c

ti~n ich, ....

v~ m~t chu quan con do y thuc tra_ch nhi~m cua m()t b() ph~n can b() cong

chuc con chua cao, chua tha'y du<;1c tftm quan tn;mg cua vi~c c~p nh~t dfty du,

chinh xac thong tin v~ tri gia vao h~ th6ng du li~u gia tinh thu€ cua toan Nganh.

+ Do h~ thong kilm tra, kilm soat thie'u Sl/ phtfi h(lp

Nganh Hai quan chua xay dl,l'ng quy ch€ ph6i h<;1p trong cong tac ki~m tra,

ki~m soat gia tinh thu€ ca theo chi~u d<;>c l~n chi~u ngang.

Theo chi~u d<;>c: chua xay dl,l'ng quy ch€ ph6i h<;1p giua ll,l'c lu<;1ng lam cong

tac gia thu()c Hai quan cac ca'p (giua T6ng Cl;IC Hai quan- cac Cl;IC Hai quan dia

phudng - cac Chi Cl;IC Hai quan, giua cac Cl;IC Hai quan dia phudng va giua cac

Chi Cl;IC Hai quan voi nhau). Phftn m~m quan ly thong tin gia tinh thu€ cua

nganh Hai quan hi~n nay chua c6 chuc nang cung ca'p thong tin v~ tlnh hlnh

tham va'n, ke"t qua xac dinh gia tinh thu€, hac bo gia tinh thu€, di~u chinh gia

tinh thu€,

tlnh hlnh gian l~n thudng ml;li giua cac dia phu'dng voi nhau, giua T6ng

CI)C Hai quan voi Hai quan dia phudng d~ h6 trQ d~c llfc cho cong tac ki~m tra,

ki~m soat tri gia khai bao.

Theo chi~u ngang: chua xay dl,l'ng quy ch€ ph6i h<;1p giua llfc lu<;1ng lam

cong tac xac dinh tri gia hai quan voi ll,l'c lu<;jng ki~m tra sau thong quan trong

56

vi~c ki€m

tra cac 16 hang sau tham va'n nhu'ng v~n con nghi ngo v~ tinh trung

tn!c cua tri gia khai bao; giua h!c lu'<;jng lam cong tac xac dinh tri gia hai quan

voi h!c lu'<;jng di~u tra ch6ng b.uon l~u d€ kiP thoi phat hi~n hlnh thuc, phu'dng

thuc thu do<:,~.n gian l~n thu'dng m<:,~.i qua gia; giua h!c lu'<;jng lam cong tac xac dinh

tri gia hai quan voi cac cd quan nhu': Thue' n<)i dia, cong an, ngan hang, cd quan

thu'dng V\1 Vi~t Nama nu'oc ngoai, ... d€ xac minh tri gia khai bao d6i voi nhung

tra sau

tru'ong h<;1p phuc t<:,~.p c6 dffu hi~u gian l~n thu'dng m<:,~.i Ion, t6 chuc ki€m

thong quan d6i vdi cac 10 hang sau tham va'n nhu'ng v~n con nghi ngo v~ tinh

trung thl,l'c cua tri gia khai bao.

Ke't lu(ln ~hlidng 2

T6m l<:,~.i, qua trlnh hlnh thanh va phat tri€n h~ th6ng xac dinh gia tinh thue'

hang nh~p khffu cua Vi~t Nam di€n ra hoan toan mang tinh ta't ye'u khach quan

va phu h<;1p voi xu huang h<)i nh~ p kinh te' qu6c te'. H~ th6ng nay v~ cd ban da

dl,l'a tren cac nguyen Hie va phu'dng phap xac dinh tri gia tinh thue' theo

GATT/WTO. Tuy nhien, n6 v~n con b<)c 1<) m<)t s6 t6n t<:,~.i, h<:,~.n che' do m<)t s6 nguyen nhan nhu' da phan tich a phffn tren. Vl v~y. chung ta cffn xay dl,l'ng m<)t

h~ th6ng giai phap th~t Slf hfi'u hi~u va thie't thl,l'c nh~m tung bu'OC hoan thi~n h~

th6ng xac dinh gia tinh thue' hi~n hanh theo huang ap dl;lng GVA m<)t each dffy

du d6ng thoi kh~c phl;lC nhfi'ng h<:,tn che' v6n CO cua h~ th6ng nay.

57

CHUONG3

PHu'dNG Hu'ONG VA GIAI PHAP HOAN THieN He TH6NG XAC DINH

, ,

_,.

,.

-

-

_,

,.. ..

- ' ?

GfA TINH THUE TRONG XU Hu'(jNG HQI NH~P KINH TE QUOC TE CUA

VIeTNAM

3.1. KHA NANG A.P nvNG He THoNG xA.c DJNH GIA TiNH THu:E

'

A

A

~

HANG NH~P KHAU THEO GATT/WTO T~I VI~T NAM

Thgc te' cho tha'y, ht$ th6ng xac djnh gia tinh thue' h~mg nh~p kh£u hit$n

h~mh cua Vit$t Nam da chua dlfng dffy.du cac tien de mang tinh dieu kit$n d~

chuy~n d6i m()t each to~m dit$n sang thlfc hit$n ht$ th6ng xac djnh gia tinh thue'

theo GATT/WTO.

Nhung tien de nay g6m c6:

Th(t nhfit, moi tntong phdp ly trong nuoc c6 lien quan din h~ thlfng xdc

djnh gid tinh thue' theo GATTIWTO dii siln sang.

Dieu 7 Lu~t thue' xu!t kh£u, thue' nh~p kh£u 1992 quy djnh: "Dffi v(Ji hang

nhqp khilu la gid mua tqi crla khdu nht;p ki cd phi vt;n tdi, phi bdo hiim theo h(lp

dbng;

Trang tn..tong h(lp hang xuflt khilu, nht;p khdu theo phtt(Jng thltc khdc ho(ic

gid ghi tren h(lp dbng qua thfip so voi gid mua ban thf!c ti tqi crla khdu thi gid tinh thue' za gid do Ht)i dbng Bt) tntang (nay za Chinh phu) quy djnh. "[3]

Dieu 7 Nghi djnh s6 54/CP ngay 28/08/1993 cua Chinh phu quy djnh chi

tie't thi hanh Lu~t thue' xu!t kh£u, thue' nh~p kh£u hu'ong d~n: "Gid tinh thue' dlfi

v(Ji hang nht;p khdu la gid mua cua khdch hang tqi crla khdu nht;p bao gbm cd chi

phi v4n tdi (F) va phi bdo hiim (I) theo h(Jp ddng mua hang phu h(lp v(Ji cdc

chang tLI khdc c6 lien quan din vi~c mua hang"[3]

D6i voi hang nh~p kh£u theo h

58

d6i tlt<;lng ap dl;lng Thong tu s6 118/2003/TT-BTC ngay 08112/2003 cua B9 Tai

chinh, hang nh~p khffu khong theo h<;lp d6ng mua ban hang ho~c h<;lp d6ng

khong phu h<;lp theo quy djnh t~i Di~u 50 Lu~t Thuong m~i nam 1997, thl gia

tfnh thue' la gia thlfc te' rna nguoi mua da thanh toan hay se phai thanh thanh toan

cho nguoi ban v~ hang nh~p khffu (Di€m 1.1.2.2 va 1.2-mt.Ic II-ph~n B-Thong tu

s6 87/2004/TT-BTC ngay 31/08/2004 cua B9 Tai chinh[3])

Cac van ban quy ph~m phap lu~t neu tren da t~o dlfng mt)t moi tnrong

phap ly hlnh thanh nen he$ thO'ng xac djnh gia tfnh thue' cua Vi<$t Nam va t~o

di~u ki<$n thu~n lQi giup cho he$ thO'ng nay xich l~i g~n voi he$ thO'ng xac dinh gia

tfnh thue' theo GATT/WTO.

Thu hai, Vi~t Nam dang hoim t({t qua trenh dam phan gia nhtJp WTO va

trong tUfYng lai gdn se tro thanh thanh vien chf!Jh thrlc cua ttJ chrlc nay. Trong qua

trlnh dam phan gia nhtJp WTO, Vi~t Nam dii di€u chinh chfnh sach va cam ktt

thl!c hi~n cdc quy djnh cua WTO.

Ngay 06/06/2002, Chinh phu ban hanh Nghi dinh sO' 60/2002/ND-CP quy

dinh v~ vi<$c xac dinh gia tinh thue' dO'i voi hang nh~p khffu theo nguyen t~c cua

Hi~p djnh thlfc hi<$n Di~u 7 GATT/WTO ap dt.Ing dO'i voi hang nh~p khffu theo h<;lp d6ng thu'ong m~i c6 xua't xu til' cac nu'oc ho~c t6 chuc quO'c te' rna Vi<$t Nam

cam ke't thlfc hi<$n gia tinh thue' theo GATT va theo quy dinh t~i Thong tu' sO'

118/2003/TT-BTC ngay 08112/2003 cua B9 Tai chinh. DO'i tu'<;lng nay bao g6m

hang nh~p khffu cua cac doanh nghi<$p va cac ben h<;lp doanh thu9c dO'i tlt<;lng

di~u chinh cua Lu~t D~u tu' nu'oc ngoai t~i Vi<$t Nam, hang nh~p khffu c6 xua't xu

til' cac nu'oc, vung lanh th6, khO'i lien minh quO'c gia rna Vi<$t Nam da ky ke't thlfc

hi~n xac dinh gia tfnh thue' theo nguyen t~c cua Hi<$p dinh tri gia GATT/WTO

(Theo thong bao cua B9 Tai chinh tinh de'n thoi di€m 30/06/2005, da c6 58 quO'c

gia c6 hang nh~p khffu vao Vi<$t Nam du'<;lc ap dt.Ing phu'ong phap xac dinh tri gia

theo GATT/WTO- Phl;l ll;lc sO' 7)

59

Thu ba, ca so h(l tdng v€ cong nghf thong tin phf:lc Vf:l cha vifc thl!c hifn hf thdng xdc djnh gid tinh thut thea GATTIWTO dc7 X(ty dljng va dang dur;c haan

thifn.

Hi~n nay, Hili quan Vi~t Nam da xay dlfng va du'a vao khai thac sll' d1;1ng

tren phe;tm vi toan qu6c h~ th6ng thong tin quiln ly gia tinh thue' mang ten

GTT22. Day la h~ th6ng thong tin dung d~ quiln ly t0 khai tri gia va thu th~p cac

thong tin ve hang h6 tr

H~ th6ng GTT22 giu vai tro la kenh thong tin quan trqng, giup cho cong

chuc hili quan lam cong tac xac dinh gia tinh thue' c6 du thong tin cffn thie't d~

ki~m tra, xac dinh gia tinh thue' CUa hang nh~p khffu du'QC chinh xac nh[\m he;tn

che' t6i da khil nang gian l~n gay tha't thu cho ngan sach nha nu'oc. Ngoai ra h~

th6ng con giup quiln ly cac to khai tri gia d~ phl;IC Vl;l cho ffil;IC dich th6ng ke s6

li~u, cung ca'p thong tin ph1;1c v1;1 cong tac ki~m tra sau thong quan (PCA-Post

Clearance Audit).

H~ th6ng GTT22 du'

quan tinh, thanh ph6 va cac Chi Cl;IC Hili quan cll'a khffu, ngoai cll'a khffu. H~

th6ng cho phep chia se, trao ddi thong tin tren di~n r()ng thong qua vi~c truyen

nh~n thong tin hang ngay giua cac ca'p Hili quan. Til' d6 da hlnh thanh m9t cd sC1

dfi' li~U ve gia tinh thue' tren ph(;lm Vi toan qu6c phl;IC Vl;l cho vi~c ki~m tra, d6i

chie'u, phat hi~n va xU' ly kiP thoi cac tru'ong h

me;ti qua gia. H~ th6ng GTT22 la ngu6n du li~u quan trqng trong qua trlnh tri~n

khai ap dl;lng m()t each toan di~n h~ th6ng xac dinh gia tinh thue' theo

GATT/WTO t(;li Vi~t Nam.

Thu tu, nhan slf du(fc chudn bj lam cong tdc xdc djnh gia tinh thut thea

GATTIWTO.

M~c du chu'a tri~n khai ap d1;1ng m()t each dffy du h~ th6ng xac dinh tri gia

GATT/WTO t(;li Vi~t Nam, nhu'ng do nh~n thuc du'

60

phuc t~p v~ mijt ky thu~t trong cong t

HcH quan da va dang tie'p t\}c t6 chuc nhi~u kh6a dao t~o cho cong chuc Hai quan,

chuffn bi ngu6n nhan h!c du m~nh v~ lu'

dinh tq gia GATT/WTO t~i Vi~tNam.

Cong tac dao t~o ngu6n nhan llfc thlfc hi~n GV A thai gian qua bao g6m:

Dao t~o thlfc hi~n Hi~p d!nh tr! gia GATT/WTO (GV A) va dao t~o v~ cong tac

kiem tra sau thong quan (PCA). DO'i tu'

tac dao t~o va can b9 l~p chinh sach c3 trung u'ong; llfc lu'

Thu nam, nhqn thuc cua cqng d6ng doanh nghi~p vi lc;i ich cua vi~c triin

khai ap d¥ng h~ thdng xac djnh gia tinh thu€ theo GATT/WTO.

lam cong tac gia; dao t~o ph6 c~p cho tfft ca cac cong chuc Hai quan.

Ke tu nam 2000 de'n nay, nganh Hai quan da t6 chuc rfft nhi~u cu9c h9i thao

lien quan de'n vi~c trien khai thlfc hi~n Hi~p djnh tQ gia GATT/WTO t~i Vi~t Nam,

thu hut du'

Thong qua cac CUQC hQi thao nay, CQng d6ng doanh nghi~p da nh~n thuc rfft fO

nhung quy djnh cua h~ th6ng xac djnh gia tinh thue' theo GA TT/WTO, nhung l

cd ban rna h<;> se nh~n du'

GATT/WTO.

Nhu' v~y. c9ng d6ng doanh nghi~p se Ia ben hu'Cing l

t~i Vi~t Nam.

3.2. QUAN DIEM HOAN THI}tN H}t THONG XAC DfNH GIA TINH

A

~ '

A

THUE HANG NH~P KHAU

Vi~c hoan thi~n h~ th6ng xac djnh gia tinh thue" hang nh~p khffu phai dlfa

djnh tri gia GATT/WTO du'

tren quan diem sau:

•

M9t la, hoan thi~n h~ thO'ng xac djnh gia tinh thue" nh~m thlfc hi~n m\}C

61

tieu theo thu tl;l' nhu' sau: (i) t:;to moi tru'ong thu~n lng

thu'dng m:;ti dffu tu' phat triSn; (ii) ton tr9ng va bao h(> c:;tnh tranh lanh m:;tnh (J

m9i cffp d(> - qu6c gia, khu vl;l'c va toan cffu; (iii) dam bao 6n djnh du'

thu cho NSNN.

Hai !a, vi~c ll;l'a ch9n triSn khai ap dl;lng h~ thO'ng xac djnh gia tinh thue'

hang nh~p kh~u theo GATT/WTO la duy nhfft vl n6 dap ung du'

+ H~ thO'ng xac djnh gia tinh thue' hang nh~p kh~u theo GATT/WTO hoan

toan phil h

do:;tn hi~n nay.

+ Vi~c ap dl;lng h~ thO'ng xac djnh gia tinh thue' hang nh~p kh~u theo

GATT/WTO hoan toan phil h

di~u uac qu6c te' rna nha nuac C(>ng hoa xa h(>i chu nghia Vi~t Nam da tham gia

ky ke't ho~c cong nh~n du'

Vi~t Nam khi tham gia T6 chuc Thu'dng m:;ti The' gi0i (WTO) trong thai gian tai.

Ba la, ga:n hoan thi~n h~ thO'ng xac dinh gia tinh thue' vai qua trlnh nang

cao chfft lu' may Hai quan Vi~t Nam.

Vai tro cua Hai quan khong chi dung (J nhi~m Vl;l thu dung, du cac khoan

thue' lien quan de'n xua"t nh~p kh~u rna con thS hi~n Ci trong vi~c kiSm soat lu

phat triSn kinh te' cua dfft nu0c, .... B(> may Hai quan n6i chung va cong chuc Hai

quan n6i rieng khong chi du'

ph~m chfft trong sang rna con phai du'i r(>ng

va nghi~p Vl;l tinh thong dS xu ly nhung tlnh huO'ng thl;l'c ti~n phat sinh phil h

chu~n ml;l'c qu6c te' va qu6c gia.

3.3. MQT SO GIAI PHAP HOAN THitN Ht THONG XA.C DfNH GIA

TINH THUE HANG NH~P KHAU TRONG XU HUONG HQI NH~P KINH

D€ kha:c ph\lC nhung hc.lll che', t6n t(.li cua h~ th6ng xac djnh gia tinh thue'

hi~n h~tnh, tung bu'oc ho~tn thi~n d€ tie'n tOi xay dt;(ng moth~ th6ng xac djnh gia

tinh thue' hang nh~p kh£u phu h<;lp voi xu huang hoi nh~p kinh te' qu6c te' cffn t~p

trung thlfc hi~n d6ng bo cac ghli phap sau:

62

3.3.1. Hoan thi~n h~ tho'ng phap lu(U co lien quan

- Tie'n hanh ra soat, SlYa d6i, b6 sung cac van ban quy ph(.lm phap lu~t c6

lien quan de'n h~ th6ng xac djnh gia tinh thue' hang nh~p kh£u hi~n hanh dam

bao tht;t'c hi~n mot each dffy du cac nguyen ta:c va phu'ong phap xac djnh gia tinh

thue' theo Hi~p djnh trj gia GATT/WTO;·thie't l~p hanh lang phap ly cho mot s6

ho(.lt dong h& tr<;l cho cong tac ki€m

tra, ki€m soat va xac djnh tri gia khai bao

nhu': Tru'ng cffu th£m djnh gia t(.li cac Trung tam th£m djnh gia, sll' d\lng thong tin

gia do co quan tham tan thu'ong m(.li, co quan thu'ong V\1 thuoc Su quan Vi~t Nam t(.li cac nu'oc cung ca'p ... ; b6 sung quy djnh v~ khen thu'dng va ky lu~t C\1 th€ d6i

voi tru'ong h<;lp cong chuc Hai quan thie'u trach nhi~m, quy djnh che' tai d6i voi

cac doanh nghi~p c6 tlnh vi ph(.lm phap lu~t v~ gia tinh thue'.

- Sll'a d6i, b6 sung cac van ban quy ph(.lm phap lu~t c6 lien quan de'n cong

tac ki~m tra sau thong quan, cong tac ki€m toan Hai quan phu h<;lp voi cac chu£n

mlfc ke' toan, chu£n mlfc ki€m toan qu6c gia va qu6c te'.

- Xay dt;(ng va tung bu'oc hoan thi~n cac quy djnh cua phap lu~t v~ ch6ng ban pha gia, ch6ng tr<;l gia vl khi tri~n khai thlfc hi~n dffy du Hi~p dinh tri gia

GATT/WTO thl ngay ca trong tru'ong h<;lp hang nh~p kh£u du'<;lc ban pha gia,

du'<;lc tr<;l gia vfin du'<;lc xem xet xac djnh gia tinh thue' theo tri gia giao djch. Do

V~y, d€ bao ho cho cac nganh san XUfft trong nu'OC tru'oc S\f C(.lnh tranh khong

lanh m(.lnh va bao dam cho cac nha nh~p kh£u du'<;lc d6i xU' blnh d~ng khi cung

ap d\lng cac nguyen ta:c xac djnh gia tinh thue' theo GATT/WTO doi hoi phai

63

tri€n khai d6ng b9 cac bi~n phap ch6ng ban pha gia, ch6ng tr<;1 gia tu cac nu'oc

3.3.2. Dify m~nh ti'ng dt.mg khoa hQC cong ngh~ vao vi~c tri~n khai tht;ic hi~n h~

tho'ng xac dinh gia tinh thue'hang nh~p khifu theo GATT/WTO

xufft khffu.

Nang cffp h~ th6ng ffiC;l.ng C\}C b9 (LAN), ffiC;l.ng di~n r()ng (WAN) cua

Nganh Hai quan nh~m kh~c phvc tlnh trC;l.ng "nghen mC;l.ch", "rot mC;l.ng" trong

qua trlnh truy€n, nh~n thong tin v€ gia tinh thu€ giua cac cffp hai quan v§n con

xay ra kha phd bie'n trong thCii gian qua, ke't hqp d6ng thCii voi vi~c nang cffp

phffn m€m h~ th6ng lu'u trfr va quan ly thong tin gia tinh thu€ cua nganh Hai

quan, tC;l.O thu~n lqi t6i da cho cong chll'G lam cong tac gia khi thao tac va v~n

th~p, phan tich tu cac ngu6n khac (nhu': tu cong tac ch6ng huon l~u, tu cong tac

hanh h~ th6ng. B6 sung vao h~ th6ng chll'c nang c~p nh~t thong tin du'qc thu

ki€m tra sau thong quan, tu van phong dC;l.i di~n cua cac hang thong tin nu'oc

ngoai du'qc d~t tC;l.i Vi~t Nam, tu slf hqp tac trao d6i thong tin voi Hai quan cac

nu'oc, tu cong tac tlnh bao Hai quan Vi~t Nam, tu cac cd quan tham tan thu'dng

mC;l.i Vi~t Nam CJ nu'oc ngoai, ... ); chll'c nang ke't n6i trlfc tuye'n (online) voi cac

trang thong tin di~n tfr chuyen cung cffp gia ban cac m~t hang, nganh hang tren

tra, thi tru'dng trong Va ngoai nu'oc d€ SO sanh, d6i chie'u ph\lC V\1 cong tac ki€m

ki€m soat tri gia khai bao va cong tac xac dinh gia tinh thu€ cua cd quan Hai

3.3.3. Hoan thi~n nghi~p Vl}, tang ctiO'ng hi~u lt;ic va hi~u qua cua cac cong Cl}

ki~m tra, ki~m soat trf gia khai bao

Tha nht{t, xay dlfng h~ thong kie'm tra sau thong quan drl mt;tnh de' hJ trf/

kilm tra cdc lo himg sau tham vdn nhttng vdn con nghi ngiY vi tfnh trung trlfc crla

tri gia khai bao.

quan.

Theo T6 chll'c Hai quan the' gioi (WCO) thl "kie'm tra sau gidi ph6ng hcmg

64

la qua trtnh cac cong chztc Hai quan kiim tra tinh chinh xac cua ta khai hiii quan,

thong qua vi~c kiim tra sd sach ke' toan, h~ thong kinh doanh va mQi dil li~u

thttong mt;ti cua doanh nghi~p"[35,tr.5l].

Ki€m

tra sau thong quan la m<)t nghi~p Vl,l quan trQng cua Hai quan hi~n

dc,ti, nh~m ki€m

tra tinh tuan thu phap lu~t, tinh chinh xac cua cac n<)i dung khai

bao hai quan. Ki€m

tra tc,ti doanh nghi~p la cong vi~c ra"t quen thu<)c d6i voi cac

co quan quan ly nhu'ng day Ia hoc,tt d<)ng kha moi me d6i voi Hai quan Vi~t

Nam.

Ki€m

tra sau thong quan khong chi du'<;Jc coila bi~n phap dam bao thl,l'c

thi Hi~p djnh tri gia GATT/WTO rna c6. th€ xem n6 nhu' moi tru'ong t6n tc,ti va

phat tri€n cac nguyen t~c xac dinh tq gia theo GATT, bC1i le:

- Hi~p djnh tri gia gia GATT/WTO du'a ra cac di~u ki~n v~ xac djnh tq

gia kha don gian dl,l'a tren nguyen t~c tuan thu tl,l' nguy~n cua c<)ng d6ng doanh

nghi~p va trao cho co quan Hai quan quy~n nghi ngo, ki€m tra cac lo hang nh~p

thong quan nhanh chong,

khffu rna hQ cho la c6 va"n d~ v~ tri gia. Ro ra;ng d€

tie"n hanh ngay tc,ti etta khffu

vi~c ki€m

tra tri gia v6n di kha phuc tc,tp khong th€

rna phai thl,l'c hi~n C1 doanh nghi~p hoi,ic tc,ti co quan Hai quan sau khi hang da

du'<;Jc thong quan.

- Trang moi tru'ong hoc,tt d<)ng cua Hai quan hi~n dc,ti vfrn phai tie"p tt,tc

CUQC d§u tranh VOi cac hi~n tu'Qng gian l~n thu'ong mc,ti, trong d6 CO gian l~n V~

tie"n hanh ki€m

tri gia. Nhu'ng voi ngu6n ll,l'c c6 hc,tn co quan Hai quan khong th€

ki€m

tra toan b<) hang nh~p khffu rna phai chQn lQc ra nhung lo hang c6 nghi va"n d€ tra thong qua ky thu~t quan ly rui ro. Mau thufrn c~n phai giai quye"t (J day

la phai tach du<;1c nhii'ng lo hang gian l~n ra khoi nhii'ng 10 hang khai bao trung

thl,l'c d€ dam bao tinh cong b~ng, trong sang, qua d6 cac nguyen t~c xac djnh tri

gia GATT/WTO moi thl,l'c slf t6n tc,ti va phat huy tac dt,tng

Chinh vl le d6 rna h~ th6ng ki~m tra sau thong quan phai du m~nh d~ t~o

ti~n d~ cho vi~c thl)'c hi~n m()t each c6 hi~u qua Hi~p dinh tri gia GATT/WTO

t~i Vi~t Nam.

Tha hai, ling d¥ng ky thu(it qudn ly rui ro trong cong tdc qudn ly gid tinh

thuf himg nh(ip khdu.

D~ dap ung yeu cfru thong quan nhanh chong hang xua't nh~p khffu, cd

quan Hai quan khong th~ tie'n hanh ki~m tra trj gia m()t each tran Ian rna phai

xac dinh tn;mg di~m ki~m tra thong qua vi~c phan lo~i doanh nghi~p va m~t

hang dl)'a tren muc d() nH ro cao hay tha'p. Trong ho~t d()ng cua hai quan hi~n

d~i. quan ly rui ro du'qc ung dl,mg r()ng r~i (j hfru he't cac khau nghi~p Vl,l. Rieng

trong cong tac quan ly gia tinh thue', n6 giup cd quan Hai quan t~p trung ngu6n

ll)'c ki~m tra, ki~m soat nhung doanh nghi~p. nhung ml}t hang c6 d() rui ro cao

nh~m ngan ch~n hi~n tu'qng gian l~n gia, ch6ng tha't thu cho ngan sach nha nu'oc.

Doanh nghi~p tn;mg di~m la nhung doanh nghi~p thu'ong xu yen vi ph~m

phap lu~t Hai quan, nhung doanh nghi~p tll'ng hi xii' ly v~ hanh vi gian l~n

thu'dng m~i qua gia.

M~t hang tn;mg di~m cfrn t~p trung quan ly gia tinh thue' bao g6m: Nhung m~t hang, nh6m hang c6 nguy cd gian l~n gia cao; nhung ml}t hang c6 thue' sua't cao, tri gia IOn, m~t hang nh~y cam; m~t hang c6 xua't xu tU' m()t s6 nu'oc ho~c khu vl)'c c6

hi~n tu'qng gian l~n gia nhi~u hdn nu'oc khac, khu vl)'c khac; m~t hang quan ly h~n

ng~ch, m~t hang c6 nguy cd chuy~n gia cao.

Tha ba, thift l(ip mqt himg rao ky thu(it thltCing mqi nhlim bdo v~ mqt each

hilu hi~u nin san xudt trong nuac trltOc tlnh trqng cqnh tranh khong lanh mqnh

cua hang nh(ip khdu dlt(/C ban phd gid, tr(/ gid tit cdc nltOc.

Theo cac nguyen ti1c xac d_inh tri gia cua Hi~p djnh tri gia GATT/WTO,

khi hang nh~p khffu c6 tri gia giao dich thl)'c te' thffp hdn tri gia thong thu'ong cua

65

66

hang d6 thl v~n du<;jc cha'p nh~n tri gia giao dich la gia tinh thue'. Tuy nhien, ne'u

c6 du din ell' d~ xac dinh dng hang d6 du<;1c ban pha gia ho~c du'

nu'oc xua't khffu thl nha nh~p khffu phai n<)p them m<)t khoan thue' b6 sung g9i Ia

thue' chO'ng ban pha gia, chO'ng tr9 gia d~ dam bao sl,l' blnh dKng giua cac nha

nh~p khffu trong vi<%c thl,l'c hi<%n nghia vv thue' d6ng thoi d~ bao h9 n~n san xua't

trong nu'oc con non ye'u tru'oc tlnh tr~ng c~nh tranh khong lanh m~nh tu mtoc

ngoai. Vl v~y, song song voi vi<%c tri~n khai thl,l'c hi<%n dfiy du Hi<%p dinh tq gia

GATT/WTO t~i Vi<%t Nam, Chinh phu, B9 Thu'ong m~i va B9 Tai chinh cfin tie'p

tvc hoan thi<%n cac quy dinh v~ din ell' pha p ly' quy trlnh ki~m tra, di~u tra xac

dinh hang du'<;jc ban pha gia, tr9 gia de'n Vi<%t Nam d~ ap dvng huu hi<%u cac bil$n

phap chO'ng ban pha gia, tr9 gia.

3.3.4. Hoan thi~n mo hinh t6 chuc ke't hqp v~i vi~c nang cao nang h!c can bl)

lam cong tac qm'ln ly gia tinh thue'

Theo mo hlnh cua Hai quan m<)t sO' nu'oc da ap dvng Hi<%p dinh tri gia

GATT/WTO kha lau (nhu' Anh, My), m~c du du'<;jc t6 chll'c theo mo hlnh Hai

quan vung nhu'ng cfing du'<;jc t6 chll'c theo hu'ong chuyen mon h6a dO'i voi h;l'c

lu<;1ng lam cong tac xac dinh gia tinh thue'. T6 chll'c chuyen trach v~ gia tinh thue'

cua Hai quan Anh du'<;jc xay dl,l'ng (J toan b<) 14 Hai quan vung thu<)c Lien hil$p

Vuong quO'c Anh. Co quan chuyen trach nay du'<;jc toan quy~n thu th~p thong tin,

ap dvng ky thu~t quan ly rui rod~ h;l'a chQn ra khoang 1% cac nha nh~p khffu c6 kha nang gian l~n tri gia cao nha't d~ tie'n hanh ki~m tra tri gia. V~ nhan sl,(,

ngoai cac can b9 chuyen trach v~ gia tinh thue', m6i Hai quan vung con c6 m<)t

chuyen vien c6 nang ll,l'c va kinh nghil$m v~ gia tinh thue' g9i la nhan vien lien

l~c tri gia VOi nhi<%m Vl,l chinh la di~U phQ'i ta't ca cac va'n d~ V~ trj gia hai quan

va du'a ra cac tu' va'n dinh hu'ong cho d6ng nghil$p. M6 hlnh t6 chll'c voi tinh chuyen

mon h6a cao nhu' v~y da t~o thu~n l9i ra't IOn cho qu6c gia nay khi tri~n khai ap dvng

Hil$p dinh va Anh du'<;jc xem la nu'oc quan ly v~ gia tinh thue' c6 hil$u qua cao, sO'

67

lu'<;Ing cac tru'ong h<;Ip vi ph~m phap lu~t v~ tti gia hili quan t~i Anh du'

nhflt so voi cac qu6c gia khac d Tay Au.

Buc ke't kinh nghi~m thlfc ti~n cua cac nu'oc di tien phong trong vi~c t6

GATTIWTO, vffn d~ xay dlfng va ki~n toan h~ th6ng t6 chuc lam cang tac quan ly gia tinh thue' trong toan nganh Hai quan Vi~t Nam tu cffp Chi cl)c de'n cflp T6ng cl)c theo huong chuyen man h6a cao trd thanh yeu c~u cffp thie't hi<$n nay.

+ D6i voi cflp Chi Cl)C phai c6 can b(> gia chuyen trach, khang kiem

nhi~m. tuy theo d~c di~m. tinh chfft, muc d(> kh6i lu'<;lng cang vi~c cua tung don vi rna b6 tri s6lu'<;Ing can b(> lam cang tac_gia phu h<;lp.

+ D6i voi cffp Cl)c c~n phai tri~n khai thanh l~p Phong gia tinh thue' t~i

chuc llfc lu'<;Ing lam cang tac quan ly gia tinh thue' theo Hi~p dinh tri gia

cac Cl)c Hili quan dia phu'ong c6 kh6i lu'<;Ing cang vi~c phat sinh IOn (nhu': Ha

N(>i, HaiPhong, Quang Ninh, L~ng Son, Da Nang, TP. H6 Chi Minh, Viing Tau,

B6ng Nai), tung bu'oc 6n dinh t6 chuc d~ nang cao hi~u qua cang tac quan ly gia

tinh thue'. Cac Cl)c Hai quan dia phu'ong con l~i phai hlnh thanh b(> ph~n gia

nhi~m cang tac khac.

+ B6i voi cffp T6ng Cl)C c~n tang cu'ong can b(> lam cang tac gia chuyen

chuyen trach thu(>c Phong Nghi~p Vl), khang d~ can b(> lam cang tac gia kiem

sau, nhanh chong hlnh thfmh m(>t d(>i ngii chuyen vien gioi trong Unh vlfc tq gia

Hai quan d~ lam cang tac ki~m tra, hu'ong dftn, dao t~o nghi~p Vl) quan ly gia

Cang tac b6 tri sAp xe'p can b(> gia t~i co sd phai dap ling cac yeu c~u sau:

tinh thue' trong toan Nganh.

- Vi~c b6 tri can b(> gia phai dlfa tren kie'n thuc chuyen man du'<;Ic dao t~o

(can b(> lam cang tac gia phai t6t nghi~p cac tru'ong kinh te', tai chinh, ke' toan, thu'ong m~i, ngo~i thu'dng) va da du'<;lc dao t~o qua cac lop tri gia Hai quan.

- Vu tien b6 tri nhung can b(> da lam cang tac thue', gia lau nam, day d~n

68

kinh nghi~m thl,l'c te', da du'<;jc dao t~o qua cac lop tri gia Hai quan. Khong b6 tri

can b{) chu'a du'QC qua cac lop dao t~O tq gia hoclic CO trlnh d{) chuyen mon khong

phii h<;jp lam cong tac gia.

- Cong tac luan chuy€n can b() phai tinh de'n ye'u t6 chuyen sau, can b()

lam cong tac gia chiluan chuy€n don vi cong tac khong luan chuy€n cong vi~c,

khong diSu chuy€n sang lam cong tac khac.

Song song voi vi~c hoan thi~n mo hlnh t6 chuc, tie'p tl,lC thl,l'c hi~n cong

tac dao t~o nang cao trlnh d(), nang ll,l'c cua can b() lam cong tac gia t~i cac don

vi Hai quan. D€ cong tac dao t~o can b() d~t ke't qua c~n xay dl,ing cac chuyen

dS, tai li~u giang d~y thie't thl,l'c, g~n liSnyoi thl,l'c te' dang di~n ra trong giai do~n

chuy€n tie'p hi~n nay, nhung kh6 khan vu'ong m~c mang tinh ky thu~t t~i cac don

vi co sd trong cong tac quan ly gia tinh thue'. Theo d6, trong thoi gian toi c~n t~p

trung dao t~o. t~p hua'n chuyen sau cac chuyen dS sau day cho can b9 cong chuc

lam cong tac gia:

- Chuyen dS vS cac hlnh thuc gian l~n thu'ong m~i qua gia di~n ra ph5 bie'n

trong giai do~n chuy€n tie'p, da'u hi~u nh~n bie't cac hlnh thuc nay.

- Chuyen dS ki€m

tra trj gia khai bao cua doanh nghi~p va cac bi~n phap

nghi~p v1,1 d€ phat hi~n gian l~n tri gia tu khau dang ky to khai, khau ki€m h6a,

khau xac dinh gia tinh thue', .. )

- Chuyen dS vS cong tac tham va'n gia (bao g6m:Cong tac chuffn bi tham

va'n; n()i dung, hlnh thuc tham va'n; each l~p bien ban tham va'n; ke't lu~n sau

tham va'n, .. )

- Chuyen dS vS cac phu'ong phap xac dinh l~i gia sau tham va'n (bao g6m:

trlnh tl,l' ap dl,lng cac phu'ong phap xac dinh tri gia; ngu6n thong tin slt dl,lng d€

xac djnh l~i gia; each thuc xac dinh l~i gia, ... )

tra sau thong

- Chuyen dS vS ky thu~t quan ly rui ro, chuyen dS ki€m

69

quan, ki~m tm1n Hai quan.

Cu6i cling Nganh Hai quan cfrn tang cuang, b6 sung du bien che" lam

cong tac gia t"'-i cac ddn Vl Cd sd, dam bao }lJ'C }u'

v~ chfft lu'

tri~n khai ap d1:1ng dfry du Hit$p dinh trj gia GATT/WTO trong thai gian toi.

3.3.5. Phat huy tinh h1 giac cha'p hanh phap lui;U ctia doanh nghi~p

Cd quan Hai quan va doanh nghit$p d~u bie"t r~ng h<;> la b"'-n d6ng hanh voi

nhau. M6i quan hi$ d6 dlJ'a tren cac quy dinh cua phap lu~t va StJ tin tu'dng l~n

nhau trong qua trlnh thlJ'c thi phap lu~t. Ne"u nhu' s6 dong doanh nghit$p luon tim

each tr6n tranh nghia V\1 thlJ'c thi phap lu~t ho~c cd quan Hai quan thie"u tin tu'dng

vao SlJ' chffp hanh CUa doanh nghit$p thl ca hai tru'ang h

suy giam hit$u qua quan ly cua cd quan Hai quan va ke"t qua ho"'-t d()ng kinh

doanh cua doanh nghit$p.

B~ giup cd quan Hai quan c6 th~ t~p trung ngu6n llJ'c vao vit$c ki~m soat

nhil'ng rui ro ti~m dn trong ho"'"t d()ng cua minh va giup cac doanh nghit$p du'

kinh doanh trong moi tru'ang c"'"nh tranh binh d~ng thi ban than c()ng d6ng doanh

nghit$p phai hinh thanh nen y thll'c tlJ' giac chffp hanh cac quy dinh cua phap lu~t.

M~c du hfru he"t cac doanh nghit$p d~u y thll'c du'<;Jc di~u d6 nhu'ng h<;> rfft cfrn de"n

tac d()ng CUa cac bit$n phap che" tai hanh chinh nh~m giao d\IC, d()ng Vien, di~U

chinh m()t b() ph~n thi~u s6 cac doanh nghit$p c6 y thll'c chffp hanh kern phai tuan

thu phap lu~t hinh thanh nen y thll'c tlJ' giac chung cua c()ng d6ng doanh nghit$p.

Huang toi m1:1c tieu d6, cac cd quan quan ly cling voi c()ng d6ng doanh

nghit$p cfrn du'a ra cac chu'dng trlnh hanh d()ng C\1 th~ nhu':

a) XU' ly nghiem minh cac hanh vi vi ph"'-m phap lu~t va cong b6 cong

khai tren cac phu'dng tit$n thong tin d"'"i chung.

b) Blia ra cac hinh thuc khen thu'dng d()ng vien kiP thai cho cac doanh

70

nghi~p c6 truy~n th6ng cha'p hanh t6t cac quy dinh cua phap lu~t, k€ ca vi~c

danh cho h9 nhung thu tl,Ic hai quan, che' d9 ki€m

tra, giam sat Hai quan thu~n

l<;li nha't.

c) Khuye'n khich doanh nghi~p tham gia h6 tr<;l m9t s6 cong vi~c cua co

quan Hai quan, nha't la d9ng vien h9 h<;lp tac voi co quan Hai quan thl,l'c hi~n

giam sat ldn nhau trong qua trlnh thl,l'c thi phap lu~t.

d) Co quan Hai quan phiii thuong xuyen t6 chll'c cac chuyen d~ nang cao

trlnh d9 hi€u bie't phap lu~t v~ hai quan n6i chung va phap lu~t v~ tri gia Hai

quan n6i rieng cho c9ng d6ng doanh nghi~p. 3.4. nv nAo TAc DONG ciJA v1tc ROAN THitN Ht THONG xAc DfNH GIA TiNH TRUE HANG NH~P KHAU TRONG xu Hu'ONG HOI

NH~P KINH TE QUOC TE

Xua't phat tu nhung U'u nhU'<;lc di€m cua h~ th6ng xac dinh gia tinh thue'

hang nh~p kh~u theo GATT/WTO nen qua trinh hoan thi~n h~ th6ng xac dinh

gia tinh thue' hang nh~p kh~u hi~n hanh dl,l' kie'n se tac d9ng theo hai huong sau:

* Huang tdc dqng tfch qtc :

- H~ th6ng sau khi hoan thi~n tren co sd tuan thu va thl,l'c hi~n nghiem

ng~it cac nguyen t~c cua GVA se rut ng~n thai gian thong quan, g6p ph~n d~y

nhanh t6c d9 tang trU'dng kim ng~ch xua't nh~p kh~u, t~o di~u ki~n thu~n l<;li cho

ho~t d9ng d~u tU' va thU'ong m~i qu6c te' phat tri€n.

- T~o di~u ki~n thu~n l<;li cho cong cu9c dam phan gia nh~p T6 chuc

thU'ong m~i the' gioi (WTO) bdi vi thl,l'c hi~n GV A la m9t trong cac di~u ki~n d€ gia nh~p t6 chuc nay, thuc d~y tie'n trinh h9i nh~p kinh te' qu6c te' cua Vi~t Nam . . - Vi~c hoan thi~n h~ th6ng xac dinh gia tinh thue' hang nh~p khdu hi~n

hanh dl,l'a tren cac nguyen t~c gian don va chZ!t che cua GV A se lam giam cac

tranh cha'p giua cac nha nh~p kh~u va co quan Hai quan nho d6 lam giam ap ll,l'c

71

va ganh n~ng cong vi~c d6i voi cd quan Hai quan d6ng thoi nang cao tinh chu

d()ng va tinh tuan thu phap lu~t trong ho~t d()ng san xua't kinh doanh cua c()ng

d6ng doanh nghi~p.

*Huang tac dqng tieu qtc:

Trong giai do~n d~u ap dl;lng GVA do nhfi'ng h~n che' nha't djnh nhu: moi

truong phap ly chua hoan thi~n; mo hlnh t6 chuc va cong tac dao t~o can b()

chua th~t sl;( hqp ly va khoa hQc; cd sd v~t cha't ky thu~t phl;lc V\J cho vi~c triSn

khai thlfc hi~n con nhieu ye'u kern; nang llfc, trlnh d() cua cong chuc hai quan

con nhieu ba't c~p. thie'ukinh nghi~m thlfc tien, ... se lam giam hi~u llfc, hi~u qua

cong tac kiSm tra, kiSm soat ngan ch~n.gian l~n thudng m~i qua gia tinh thue'

gay tha't thu cho ngan sach nha nuoc.

Tuy nhien, huang tac d()ng tieu clfc nay se du<;ic khAc phl;lC khi h~ th6ng

moi da di vao ho;;tt d()ng 6n dinh. Chinh nhfi'ng tac d()ng tich cl;(c doh~ th6ng mOi

mang l~i se g6p ph~n d~y lui nhfi'ng tac d()ng tieu cl;(c phat sinh trong giai do~n

d~u cua h~ th6ng nay va ngu6n thu ngan sachse duqc bu dAp thong qua nhung

tac d()ng tich clfc lam gia tang kim ng~ch xua't nh~p kh~u (tang quy mo, s6lu

hang thu()c d6i tu

chung qua thl;(c tien cong tac thu thue' xua't nh~p kh~u trong giai do~n chuy~n dich d~n tu h~ th6ng cu (dtfa tren cac bang gia t6i thiSu) sang h~ th6ng moi (ap dl;lng h~ th6ng xac dinh gia tinh thue' theo GV A) (Bang 3.1)

S6 thu thue' XNK (ty d6ng)

Kim ng~ch XNK (tri~u USD)

m

~

1995 1996 1997 1998 1999 2000

13,604 18,399 19,907 20,818 23,142 30,084

13,500 15,200 13,774 16,657 23,669 24,417

72

29,381 37,221 39,215 46,033 14.60% 12.60%

31,189 36,438 45,403 58,457 17.60% 35.00%

20.80%

11.90%

11.20%

26.70%

2001 2002 2003 2004 T6c d<) tang b/q hang nam (%) T6c d<) tang b/q hang nam (%) (thai ky tntoc 1997) T6c d9 tang b/q hang nam (%) (thai k:Y 1997-2001) T6c d<) tang b/q hang nam (%) (thai k:Y 2002-2004)

Ngu6n: Ttlng qtc Hdi quan [43]

Bang 3.1 Kim ng(;lch va s6 thu thue' xufft nh~p khffu tu nam 1995-2004

Ke't lu~n Chtio'ng 3

·~

Tren co sd quan tri~t quan di~m hoan thi~n h~ th6ng xac dinh gia tinh

thue' hang nh~p kh

phvc nhung h(;ln che' cua h~ th6ng trong thai gian qua, d6ng thai phat huy nhung

h~ huu co tac d<)ng qua l(;li l~n nhau, giai phap tru'oc la di~u ki~n ti~n d~. la ye'u

t6 dam bao d~ thlfc hi~n cac giai phap sau, ngucJc l(;li giai phap sau gop ph~n

ke't qua tich clfc da d(;lt du'c;lc trong thai gian toi. Cac giai phap tren c6 m6i quan

cfing c6 hoan thi~n cac giai phap tru'oc. Vl v~y. vi~c tri~n khai thlfc hi~n cac giai

phap phai ducjc tie'n hanh m<)t each d6ng b<), khong du'cjc d~ cao hay xem nht;

bfft ky m<)t giai phap nao va phai du'cjc thlfc hi~n thea m<)t 19 trlnh da du'cjc dinh

san.

73

Theo xu huang h(>i nh~p kinh t~ qu6c t~, ho~t d(>ng giao lu'u kinh t~ rna

tru'oc h~t la XNK tang len nhanh chong. Trong b6i canh do, h~ th6ng xac dinh

gia tinh thu€ hang nh~p khiu la cong c1;1 quan trQng, khong chi la m(>t co sd d€

tinh thu€ hang nh~p khiu, rna con co y nghla thuc diy ho~t d(>ng kinh t~ d6i

ngo~i cua Vi~t Nam.

· Thoi gian qua, voi chu tru'ong chu d(>ng h(>i nh~p kinh t~ qu6c t~, Vi~t

trong do co

Nam da co nhii'ng dieu chinh m~nh me h~ th6ng chinh sach kinh t€,

h~ th6ng xac dinh gia tinh thu~ hang NK. H~ th6ng nay da du'<;1c d6i moi theo

hu'ong khoa hQC hon, phu hQp voi thong 1~ qu6c t€ rna d~C bi~t Ia nhii'ng quy

dinh cua Hi~p dinh xac dinh tri gia GATT/WTO. B~n nay, Vi~t Nam da thl;l'c

hi~n h~ th6ng nay d6i voi hang nh~p khiu tu Htt ca cac nu'oc va vung lanh th6 co

quan h~ thu'ong m~i voi Vi~t Nam. Nho do, h~ th6ng xac dinh gia tinh thu~ gop

phffn khong nho vao vi~c thuc diy ho~t d(>ng thu'ong m~i qu6c t€ cua Vi~t Nam

phat tri€n.

B€ co th€ tri~n khai thlfc hi~n dffy du Hi~p dinh tri gia GATT/WTO trong

thoi gian toi, chung ta con nhieu vi~c phai lam nhu': ra soat, danh gia k~t qua da .

d~t du'QC trong giai do~n chuy~n d6i d€ ti€p

tl;IC tri€n khai ap dl;lng dffy du Hi~p

dinh tri gia GATT/WTO; nghien cli'u sau hon ve khia c~nh ky thu~t cua cac

phu'dng phap xac dinh tri gia, tren CO Sd do xay dl;l'ng s6 tay nghi~p Vl;l tri gia,

giOi thi~u cho can b9 Hili quan va c(>ng d6ng doanh nghi~p nhu' la tffm bang chi

du'ong giup hQ di dung hanh lang phap lu~t d€ khong xay ra tranh chffp, khi~u

ki~n gay t6n kern, lang phi thoi gian; nang cao hi~u qua cua cac bi~n phap

tra

ch6ng gian l~n thu'ong m~i qua gia, lam cho chung vua dong vai tro ki€m

phat hi~n, vua dong vai tro ran de, ngan ngua gian l~n thu'dng m~i; xU' ly cac vffn de ky thu~t trong ph~m vi cac quy dinh cua Hi~p dinh tri gia GATT/WTO d~

dam bao l<;1i ich qu6c gia; hoan chinh cac bi~n phap danh thu~ ch6ng ban pha

74

gia, trq gia;

Tuy nhien, xac djnh gia tinh thue" hang nh~p khffu theo GATT/WTO la

va'n de mang tinh ky thu~t phuc t(;lp nen vi~c t6 chuc thlfc hi~n doi hoi phai tie"n

nghi~p. M~t khac, vi~c tri~n khai ap dl;lng gia tinh thue" hang nh~p khffu theo

GATTIWTO t(;li Vi~t Nam vua la thach thuc vua la co h()i giup cho nganh Hai

hanh d6ng b() nhieu giai phap vua mang tinh chie"n lttqc vua mang tinh tac

quan va cac B(), nganh khac t6 chuc sa:p xe"p l(;li cong vi~c cua mlnh d~ hoa

f)~ nang cao hi~u qua va lqi ich mang l(;li tu vi~c thlfc hi~n Hi~p djnh tri

GATTIWTO, d6ng thai h(;ln che" nhfi'ng xao tr()n tieu clfc c6 th~ xay ra, doi hoi

Chung vao cong CUQC cai each hanh chinh quO'c gia thuc dffy kinh te" phat tri~n.

co quan Hai quan va cac B() nganh cfin chuffn bj chu dao va chu d()ng, cfin c6 slf

phO'i hqp ch~t che voi nhau tren cd sCi phan cong phan nhi~m ro rang. Tren co sCi

d6, Hi~p djnh trj gia GATT/WTO moi du'qc tri~n khai thlfc hi~n m()t each dffy du

t(;li Vi~t Nam, gop phffn dffy nhanh tie"n trlnh h()i nh~p kinh te" quO'c te" nh~m phl;lc

Vl;l da:c llfc cho slf nghi~p cong nghi~p h6a, hi~n d(;li h6a dfft nu'oc.

'

-

?

TAl LI~U THAM KHAO

1. Vil Ng<;>c Anh (1996), Ddi mai va hoan thifn phap luqt vi Hai quan iJ mtac ta hifn nay, Lu~n an Tie"n si Lu~t h<;>c, H<;>c vi¢n Chinh tri Qu6c gia H6 Chi Minh, Ha N()i.

2. B() Giao dl;lc va Bao tc;to (2001), Trie't hqc,Tqp 3, Nxb Chinh tq Qu6c gia,

Ha N()i.

3. B() Tai chinh (2004), Hf thdng cac van ban quy phCJm phap luqt vi thue'

xuflt khdu, thue' nhqp khdu, Nxb Tai chinh, Ha N()i.

4. B() Tai chinh (2004), Bilu thue' swtt thue' gia trt gia tang 2004, Nxb Tai

chinh, Ha N()i.

5. B() Thu'ong Mc;ti(2000), Ke't qua vong dam phan U-ru-guay va Hf thong

thuang m(Ji da bien, Nxb Thong ke, Ha N()i.

tri qu6c gia, Ha N()i.

6. Le Thanh Blnh (1998), Chong huon l(iu va gian lqn thuang m(Ji, Nxb Chinh

7.

Phan Duy Blnh (2000), Mqt sd giai phap vi quan ly chdng thdt thu thue' xu{{t nhqp khdu tren dta ban thanh phff Da Ndng, Lu~n van Thc;tc si khoa h<;>c Kinh te", H<;>c vi¢n Chinh tri Qu6c gia H6 Chi Minh, Ha N()i.

8. Co quan hc Kinh te" qu6c dan . (NEU) (2004 ), Chfnh sach cong nghifp va thuang m(Ji cua Vift Nam trong bo'i canh hqi nhqp-Tqp /&II, Nxb Thanh Hoa, Ha N()i.

9. Ly Cuong (1996), Ta " Cau lCJc bq cac nha giau tren the' giai" de'n "Lien

hifp quoc kinh te' va thuang mCJi", Nxb chinh tri qu6c gia, Ha N()i.

10. Dang c()ng san Vi¢t Nam (2001), Van kifn DCJi hqi DCJi bilu toan qudc ldn

thu IX, Nxb Chinh tri Qu6c gia, Ha N()i.

11. Bc;ti h<;>c ngoc;ti thu'ong (1999), Cac cong Uac quo'c te' vi v(in tai va hang,

Nxb Giao thong v~n tai, Ha N()i.

12. Nguy~n Thi Hu'ong (2003), Chfnh sach xuat nhqp khdu cua Vift Nam trong xu the' tT! do h6a thuang m(Ji, Lu~n an Tie"n si Kinh te", H<;>c vi¢n Chinh tri Qu6c gia H6 Chi Minh, Ha N()i.

13. Vuong Thi Thu HiSn (2002), "Bi tlm giai phap cho v(n dS gian l~n thu'ong mc;ti trong thu thue" xu(t nh~p khiu", TCJp chf Tai chfnh (8), tr. 33- 35.

tri Qu6c gia H6 Chi Minh, Ha N()i.

14. Khoa Quan ly kinh te" (2000), Giao trinh khoa hqc quan ly, H<;>c vi¢n Chinh

15. Ki€m toan Nha nude (2000), Cdm nang kilm toan vien Nha nuac, Nxb

Chinh tri qu6c gia, Ha N()i

16. Kh6i Lien hi~p thjnh vu'<;jng chung va Phong Thu'ong M~i qu6c te' ( 1994 ), Ruling ddn kinh doanh thlfc hifn cdc Ke't qua cua Vong dam phan U-ru-guay, Gionevd.

17. E>~ng NgQc L<;1i (1995), Chric nang quan ly Nha nulic vi kinh t€ trong qua tr1nh chuyin sang kinh t€ thf truang o nulic ta, Lu~n an Tie'n si kinh te', HQc vi~n Chinh trj Qu6c gia H6 Chi Minh, Ha N<)i. 18. LwJt Rai quan va cdc van ban huling ddn thi hanh thu fT:tC hai quan, phuang phap xac dfnh gia tfnh thut (2003), Nxb Lao d<)ng - Xa h<)i, Ha N<)i.

19. Cac Mac (1984), Tu ban,T()p J,Phdn 1, Nxb Tie'n b<), Mat-xco-va, Nxb Sl,l'

th~t, Ha N<)i.

20. J.Mark Siegrist (1999), Baa cao xac djnh trj gia Rai quan o Cl)ng hoa xii

h9i chu nghia Vift Nam, Ha N<)i.

21. L6 Thi Nh1:1 (2003), Roan thifn phap lu()t thut xudt khdu, thue' nh()p khdu o Vift Nam hifn nay, Lu~n yan Th~c si Lu~t, H9c vi~n Chinh tq Qu6c gia H6 Chi Minh, Ha N<)i.

22. Phong Thu'ong m~i va Cong nghi~p Vi~t Nam (2000), Ruling ddn sr1 d1:1ng

Incoterm 2000 cua ICC, Ha N<)i.

23. Phong Thu'ong m~i va Cong nghi~p Vi~t Nam (1996), Nhllng diiu cdn bitt

vi hf thdng uu diii phd c()p (GSP), Ha N<)i.' 24. Qu6c h<)i (1997), Lu()t thuang mt:;ti, Nxb Chinh tri qu6c gia, Ha N<)i. 25. Reato Ruggiero (1995), Tdng quan vi nam ddu tien cua WTO, T5 chile

Thu'ong m~i The' giOi (WTO)-New York.

26. Suhei Uneo (1998), Giao tr1nh tri gia Rai quan, T5 chile Hai quan The' giOi

(WCO)-Brussels.

27. Thanh tra Nha nu'oc (2000), Thanh tra, kilm tra Doanh nghifp, Ha N<)i. 28. T6 chile Hai quan The' gioi (1998), Trf gia Rai quan WTO, Brussels. 29. T5 chile Hai quan The' giOi (1997), Cdc bai giang vi Rifp djnh tri gia Rai

quan, Ha N<)i.

30. T5 chile Hai quan The' giOi (1999), Rifp dfnh tri gia Rai quan GATTIWTO va cdc Van kifn cua Uy ban kY thu()t vi xac djnh trj gia Rai quan, Brussels.

31. T6 chile Hai quan The' giOi ( 1999), Sd tay kiim tra trj gia, Brussels. 32. T5 chile Hai quan The' gioi (1998), sd tay vi chdng gian l()n thuang mt:;ti,

Brussels.

33. T5 chile Hai quan the' giOi (1999), Giao tr1nh chong gian l()n thuang mt:;ti,

Ha N<)i.

34. T5 chile Hai quan the' gioi (1997), Cong ulic qudc te' vi hf thdng ddu hoa

mota va mii hoa hang (Cong ulic RS), Ha N<)i.

35. T6ng C\IC Hai quan (2000), Xdc dtnh lq trinh tiin toi thlfc hi~n Hi~p djnh tri

gid GATTIWTO va cdc gidi phdp thl;(c thi,Ha N<)i.

36. T6ng Cl,lC Hai quan (200 1 ), Cqng dbng Doanh nghi~p - Co quan Hdi quan

va Hi~p djnh trt gid GATTIWTO,Ha N<)i.

37. T6ng Cl,lC Hai quan (1996), Cdc phuong phdp xdc djnh tri gid Hdi quan theo GATT va Kiim todn Hdi quan, Nxb Tai chinh, Ha N<)i. 38. T6ng Cl,lC Hai quan (2004 ), Huang ddn xdc djnh trt gid Hili quan ASEAN

(ACVG), HaN<)i.

39. T6ng ct;tc Hai quan (2005), Bdo cdo so kit triln khai thl;(c hi~n Thong tu

11812003/IT-BTC ngay 0811212003 cua Bq Tai chfnh, Ha N<)i.

40. T6ng ct;tc Hai quan (1999), Xdc dtnh gid tfnh thui Hdi quan, Ha N<)i. 41. T6ng ct;tc Hai quan (2002), H~ thong qudn ly thong tin gid tfnh thui, Ha

N<)i.

42. T6ng ct;tc Hai quan (2003), Nhilng vffn di chung vi qudn ly nghi~p V{-1 Hdi

quan, Ha N<)i.

43. T6ng C\IC Hai quan (2003), Tin hrc ling d{-tng Hdi quan, Ha N<)i. 44. T6ng ct;tc Hili quan (2003), Nghi~p V{-1 kiim tra sau thong quan, Ha N<)i. 45. T6ng ct;tc Hai quan (1999), Hi~p djnh vi thlfc hi~n Diiu VII Hi~p djnh chung vi thui quan va thuong m(li (Hi~p dtnh trt gid GATT-1994), Ha N<)i.

46. T6ng Ct;lC Hai quan (2000), Cong LIOC quffc ti vi hai hoa va don gidn h6a

thu t{-tc hai quan (Cong uoc Kyoto), Ha N<)i.

47. T6ng Ct;lC Hai quan (2000), Hqi thdo quffc ti vi chffng huon l(iu va gian l(in

thuong m(li, Ha N<)i.

48. T6ng Cl,lC Hai quan (1996), Thui va l~ phi Hdi quan, Nxb Tai chinh, Ha

N<)i.

49. T6ng ct;tc thue' (2003), Biiu thui nh(ip khdu liU dai 2003, Nxb Tai chinh, Ha

N<)i.

50. Hoa NgQc Tam (2000), Cqng dcJng'Doanh nghi~p- Co quan Hdi quan va

Hi~p djnh tri gid GATTIWTO,Ha N<)i.

51. Huynh Vie't Tffn (1998), Cdc nguyen tdc trdnh ddnh thue' hai l&n giila Vi~t

Nam va cdc nuoc, Nxb Chinh tq Qu6c gia, Ha N()i.

52. Uy ban qu6c gia v~ h<;1p tac kinh te' qu6c te' (NCIEC)-T6ng Ct;tc Hai quan (GDC)-Chu'ong trlnh phat tri~n Lien hi~p qu6c (UNDP) (2000), Hqi thdo vi thl;(c hi~n Hi~p djnh tri gid GATTIWTO iJ Vi~t Nam, Ha N<)i.

53. UNCTAD (1994), Bdo cdo vi thuong m(li va phdt triln, New York. 54. Vi~n nghien cuu Tai chinh (2001), Dtnh gid chuyin giao va thu thu(it chuyln gid cua cdc cong ty da qudc gia iJ Vi~t Nam, Nxb Tai chinh, Ha N<)i.

PHULUCSOl SO' dA PhtrO'ng phap thrr nhat: Phtr~ng phap trj gia giao djch [36,tr.40]

Tri gia giao djch theo khai bao

khonl!

khonl!

khonl!

C6

khonl!

(i) (ii) (iii)

H\Ul che do lu~t phap VN H\Ul che v& nai ban hang a VN H\Ul che khac khong !'mh huang d~n TGHH

C6

Chuy~n sang PhuO'ng phap tht1 hai

Tri ghi tinh thu~ Ia tri gia giao djch

PHULUCS02 SO' dB PhtrO'ng phap thfr 2: PP trj gi~ gi~o djch cua hang boa gifing hft[36,tr.92]

khi\n11:

C6

rr.

C6

Di~u chinh v~ cung d.p dl) TM valhoac SL

Di~u chinh v~ cdp dl) thuang m~i val ho~c SL

Lva chQn muc gia thdp nhdt trong sA cac tri gia xac dinh duac

rn

k-hnnP

;!.

Chuyen sang PhU'O'ng phap 3

Tri gia tinh tbu@ Ia tri gia giao djch ciia Io hang 2iBn2 bet

. . PHULUCS03 SO' dB PhtrO'ng phap thu 3: PP trj gia giao djch cua hang boa ttrO'ng tv [36,tr.99]

Dieu chinh ve cdp d(l thuong m~i val ho(ic SL

L1,ta chQn muc ghi thdp nhdt trong s6 cac trj gia xac din ducrc

Co

lchAno

A. Chuyen sang PhU'O'ng phap 4

Trj gia tinh thu~ Ia trj gia giao djch ciia lo han2 tU'O'll!! tU'

PHULUCS04 SO' dA PhrrO'ng phap thfr 4:.Ph~O'ng phap khdu trir [36,tr.105]

khong

C6

·

khong

Chuy~n sang PhtrO'Dg phap 5

Muc gia ban c6 SL HH Hiy ti~n 16n nhfrt

Muc ghi ban c6 SL HH liiy ti~n 16n nhfrt

Khdu trir phdn gia tri tang them do GC, ch6 bi6n them

Khfru trir khm\n hoa hbng ho~c lQi nhu~ va chi phi chung

khong

Khfru tru cac khoan cu&c v~n titi va bao hi8n phat sinh sauNK

Khfru trir cac khoan thu~. phi, 1~ phi phai n(}p do NK va banHH

Trj gia Hai quan

khong

PHULUCS05 SO' dB PhuO'ng phap thlf 5: Ph;..O'ng phap trj gia tinh toan [36,tr.ll5]

khOng

khong

C6

Xac djnh gia cua cac khoiin di~u chinh neu tren

C()ng them cac chi phi sx da xac djnh dugc

Xac djnh t6ng chi phi sx theo cac dfr li~u c6 s~n

Xac djnh phdn Jgi nhu~n & chi phichung

C6 cac dfr li~u v~ IQi nhu~n vii chi phi chung lien quan d@n SX hiing hoa

C()ng them phdn Jgi nhu~n vii chi phi chung xac djnh dugc

Chuy~n sang PhU'ong phap 6

Trj ghi Hai quan

,

PHVLVCS66 SO' do Phuong phap 6: Phuong phap suy Iuin [36,tr.ll8]

Hfmg boa nh~p khdu c6 hqp dbng ngo~i thuong

Khong thS xac dinh tri gia tinh thSu theo cac phuong phap tir PP 1 dSn PP 5

Khong th~ xac djnh tri gia tinh thuS theo PP ap dt.mg linh ho~t cac PP tir 1 dSn 5

···················~

Cac phuong phap bi cdm sir dvng khi ap dl)ng phuong phap nay

Xac djnh tri gia tinh thSu theo bdt Clr each nao phu hqp, tren CSDL c6 s~n cua Hai quan

Tri gia Hai quan

PH\J LI,JC SO 7

DANH SACH CAC NU"OC, VUNG LANH THO, KHOI LIEN MINH QUOC GIA THUQC DOl TU'QNG AP DI,JNG THONG TU' SO 118/2003/TT-BTC NGAY 08/12/2003 Ngay hi~u l11c

STT

Ten mr6'c

01/01/04

01/01/04

CongVlln 192/TCHQ-KTTT 192/TCHQ-KTTT 192/TCHQ-KTTT

01/01/04

Indonesia

01/01/04 01101104

192/TCHQ-KTTT 192/TCHQ-KTTT 192/TCHQ-KTTT

I Brunei 2 Campuchia 3 4 Lao 5 Malaysia 6 Myanmar 7 Philipine

192/TCHQ-KTTT

01/01/04 01/01/04

192/TCHQ-KTTT

01/01/04

192/TCHQ-KTTT

192/TCHQ-KTTT

01/01/04 01/01/04 05/01/04

53~6TC/CST

19/05/04

6047TC/CST

6047TC/CST

19/05/04 19/05/04 04/06/04

6047TC/CST 4293 TC/CST

.

04/06/04

4293 TC/CST

04/06/04

04/06/04

4293 TC/CST 4293 TC/CST

5312TC/CST 5312TC/CST

05/06/04 05/06/04 05/06/04 05/06/04

5312TC/CST 5312TC/CST

5312TC/CST

05/06/04 05/06/04

5312TC/CST

--·

05/06/04

5312TC/CST 5312TC/CST

05/06/04 05/06/04

5312TC/CST 5312TC/CST

05/06/04 05/06/04

5312TC/CST 5312TC/CST

05/06/04 05/06/04

5312TC/CST

05/06/04

05/06/04

5312TC/CST 5312TC/CST

5312TC/CST

05/06/04 05/06/04 05/06/04

5312TC/CST 5312TC/CST

8 Singapore 9 Thai ian 10 HoaKy 11 Uc 12 TrungQuflc 13 Nh~t B'an 14 Han Qu6c 15 And() 16 C(lng hoa Nam Phi 17 Pakistan 18 ThflNhiKy 19 New Zealand 20 Dai Loan 21 HOng Kong 22 MongC6 23 NaUy 24 Ucraina 25 Ao 26 Bl 27 Dan M\Ulh 28 Phlln Lan 29 Phap 30 HyLw 31 HaLan 32 AiLen 33 Luych Xilm Bua 34 Dire 35 TayBanNha 36 BO Dao Nha

5312TC/CST

05/06/04 05/06/04

5312TC/CST

05/06/04

05/06/04

5312TC/CST 5312TC/CST

05/06/04 05/06/04

5312TC/CST 5312TC/CST

05/06/04

5312TC/CST

05/06/04

5312TC/CST

05/06/04

5312TC/CST

05/06/04

05/06/04

5312TC/CST 5312TC/CST

05/06/04

5312TC/CST

05/06/04

5312TC/CST

06/07/04

37 ThuY. f)i~n 38 Anh 39 I tali a 40 BaLan 41 Sec 42 Estonia 43 LitVa .. 44 Lat Vi 45 Hungari 46 Slovakia 47 Slovenia 48 Malta 49 Xip 50 Bang LaDet

6646TC/CST

06/07/04

6646TC/CST

29/07/04

8380TC/CST

29/07/04

8380TC/CST 8380TC/CST

29/07/04 31/08/04

51 PeRu 52 Braxin 53 Achentina 54 Mehico 55 Colombia 56 Uruguay 57 Be-la-nit 58 Israel

07/09/04 07/03/05 13/05/05

9669TC/CST 10374/TC/CST 2932/TC/CST 6302/TC/CST

PHl) Ll)C SO 8 Sd dfi quy trlnh xac dinh ghi tfnh thue'hang nh(ip khau th

Begin

B6 sun~ Ban~ ~ia t6i thi~u

Kigm tra, do'i chie'u m~t hang nh~p kh§:u c~n xac dinh tri gia so vO'i cac Bang gia to'i thil!u da ban hanh

khOng

C1,1c Hai quan dta phu'dng xay dl,l'ng gia b6 sung

khan~

So sanh gia hqp d6ng > gia t6i thiE1u ?

Gia tinh thue' I a gia to'i thigu

Gia tinh thue' la gia hqp d6ng

End

PHV LVC SO 9 Sd d6 quy trinh xac djnh gia tinh thue' hang nh{ip khftu th

Begin

khong

khong

chua

Gia tinh thue' la gia hqp d6ng

Mi/.t himg NK c6 la NL,VT ph1,1c V\1 siin xuilt, lAp nip hay khOng?

Gia tinh thue' I a gia toi thi~u

tho a di~u ki~n

khong thoii di~u ki(\n

Gia tinh thue' la gia toi thi~u

thoii di~u ki(\n

Gia tinh thue' la gia hqp d6ng

PHV LVC s610 Sd d6 quy trinh xac dfnh gia tinh thue' hang nh(lp khAn thili ky khi co Lu(it Hai quan (nam 2002) de'n trti8c thili di~m 01/01/2006

khong

c6

Begin

DN t~,t khai, tv XD tri gia theo cac PP cua GAIT/WTO

CQHQ ki~m tra vi~c ke khai, XD cua DN

CQHQ xac djnh trt gia tinh thue'

Khong

CQHQ th\fc hi~n cling tac tham vAn gia

ChAp nMn TGKB lA TGTT

CQHQ xac djnh trt gia tfnh thu~

TG giao djch

TGGD g.h~t. ttl,l'

GTT lA gia c6 trong CSDL gia

TG khAu trit

Kh6ng

Tri gia tlnh

sai

gill

TG tfnh toan

trj gia khai bao

TGTT dltqc XD theo PP khac

Bung

Tri gia tfnh thu€ Ia tri gia khai bao

PH(} Ll}C SO 11 Sd d6 quy trinh xac dinh gia tfnh thue' hang nh3p khftu tit th(/i di~m 01/01/2006 trO' di

{ Begin

DN tt,t khai, tl,l' XD tri gia theo cac pp cua GATT/WTO

CQHQ ki~m tra vi(lc ke khai, XD ciia DN

CQHQ th~,tc hi(ln 1!6ng tac tham va'n gia

nMn TGKB I a

CQHQ xac dinh tri gia tinh thue'

TG giao dich

TGGD g.h(\t, ttt,t

TG kha'u tru

TG tinh toan

TGTT dugc XD theo PP khac

End