BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM
NGUYỄN HỮU THÔNG
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
TP. Hồ Chí Minh – Năm 2005
1
MUÏC LUÏC
PHAÀN MÔÛ ÑAÀU Trang
1. Lyù do choïn ñeà taøi 1
2. Muïc tieâu nghieân cöùu 2
3. Ñoái töôïng nghieân cöùu 2
4. Phaïm vi nghieân cöùu 2
5. Phöông phaùp nghieân cöùu 2
6. Keát caáu cuûa luaän vaên 2
CHÖÔNG 1 : CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN CHUNG
1.1 Khaùinieäm Doanh nghieäp vöøa vaø nhoû 3
1.1.1 Khaùi nieäm Doanh nghieäp vöøa vaø nhoû ôû caùc nöôùc 3
1.1.2 Khaùi nieäm Doanh nghieäp vöøa vaø nhoû ôû Vieät Nam 6
1.2 Vai troø cuûa caùc Doanh nghieäp vöøa vaø nhoû 10
1.2.1 Vai troø cuûa caùc Doanh nghieäp vöøa vaø nhoû ôû moät soá nöôùc 10
1.2.2 Vai troø cuûa caùc Doanh nghieäp vöøa vaø nhoû ôû Vieät Nam 15
1.2.3 Vai troø cuûa caùc Doanh nghieäp vöøa vaø nhoû ôû Tp HCM 18
CHÖÔNG 2 : TÌNH HÌNH HOAÏT ÑOÄNG VAØ PHAÙT TRIEÅN CAÙC DOANH
NGHIEÄP VÖØA VAØ NHOÛ TAÏI THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH
2.1 Soá löôïng DNV&N ôû Tp HCM 23
2.1.1 Soá löôïng caùc DNV&N môùi thaønh laäp taïi TP HCM 23
2.1.2 Phaân boå caùc Doanh nghieäp vöøa vaø nhoû theo quaän, huyeän 24
2.1.3 Lónh vöïc hoaït ñoäng cuûa Doanh nghieäp vöøa vaø nhoû 24
2.2 Voán, maùy moùc trang thieát bò vaø lao ñoäng ôû caùc DNV&N 25
2.2.1 Tình hình voán cuûa caùc Doanh nghieäp vöøa vaø nhoû 25
2.2.2 Tình traïng maùy moùc, thieát bò cuûa Doanh nghieäp vöøa vaø
nhoû
26
2.2.3 Tình hình söû duïng lao ñoäng cuûa caùc Doanh nghieäp vöøa vaø
nhoû
27
2.3 Keát quaû hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh vaø ñoùng goùp ngaân saùch 29
2.3.1 Soá DN saûn xuaát kinh doanh coù laõi, bò loã 29
2.3.2 Ñoùng goùp cho ngaân saùch nhaø nöôùc 30
2.4 Thò tröôøng tieâu thuï vaø khaû naêng caïnh tranh 30
2.5 Ñaùnh giaù chung 31
2.5.1 Veà phía caùc DNV&N 31
2.5.2 Veà phía Nhaø nöôùc 35
CHÖÔNG 3 : BIEÄN PHAÙP VAØ KIEÁN NGHÒ NHAÈM PHAÙT TRIEÅN DOANH
NGHIEÄP VÖØA VAØ NHOÛ TAÏI TP HOÀ CHÍ MINH TÖØ NAY ÑEÁN NAÊM
2010
3.1 Quan ñieåm, muïc ñích vaø caên cöù xaây döïng bieän phaùp 44
2
3.1.1 Quan ñieåm cuûa vieäc xaây döïng caùc bieän phaùp 44
3.1.2 Muïc ñích cuûa vieäc xaây döïng caùc bieän phaùp 44
3.1.3 Caên cöù ñeå xaây döïng caùc bieän phaùp 45
3.2 Bieän phaùp hoã trôï cuûa moät soá nöôùc treân theá giôùi 45
3.3 Bieän phaùp vaø kieán nghò nhaèm phaùt trieån DNV&N 50
3.3.1 Moät soá bieän phaùp töø phía caùc Doanh nghieäp vöøa vaø nhoû 50
3.3.2 Moät soá kieán nghò ñoái vôùi phía Nhaø nöôùc 53
KEÁT LUAÄN 58
Taøi lieäu tham khaûo
Phuï luïc
DANH MUÏC CAÙC KYÙ HIEÄU, CAÙC CHÖÕ VIEÁT TAÉT
CNH, HÑH : Coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù
CTCP : Coâng ty coå phaàn tö nhaân
CTTNHH : Coâng ty traùch nhieäm höõu haïn
DN : Doanh nghieäp
DNTN : Doanh nghieäp tö nhaân
DNNN : Doanh nghieäp nhaø nöôùc
DNV&N : Doanh nghieäp vöøa vaø nhoû
XNK: Xuaát nhaäp khaåu
FDI: Ñaàu tö tröïc tieáp töø nöôùc ngoaøi
Tp HCM : Thaønh phoá Hoà Chí Minh
DANH MUÏC CAÙC BAÛNG
Trang
Baûng 1.1 : Phaân loaïi caùc DNV&N taïi Haøn Quoác 4
Baûng 1.2 : Phaân loaïi caùc DNV&N taïi moät soá nöôùc Chaâu AÙ 5
Baûng 2.1 : Soá löôïng lao ñoäng trong DNV&N ôû Tp HCM ñeán
31/12/2003
27
Baûng 2.2 : Caùc DNV&N hoaït ñoäng SXKD coù laõi, bò loã 30
3
PHAÀN MÔÛ ÑAÀU
1. Lyù do choïn ñeà taøi
ÔÛ Vieät Nam cuõng nhö caùc nöôùc treân theá giôùi, khu vöïc DNV&N ñöôïc ñaùnh
giaù laø coù tieàm naêng phaùt trieån lôùn vaø coù vai troø cöïc kyø quan troïng trong vieäc
thuùc ñaåy söï phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa moãi nöôùc. Vai troø cuûa DNV&N ñöôïc
theå hieän ôû nhöõng maët sau: DNV&N saûn xuaát ra nhieàu haøng hoaù ñaùp öùng nhu
caàu tieân duøng trong nöôùc vaø cung caáp caùc loaïi thieát bò, coâng cuï, tö lieäu saûn xuaát
phuïc vuï caùc ngaønh tieåu, thuû coâng; DNV&N phaùt trieån taïo ra moät löôïng lôùn
coâng aên vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng; DNV&N phaùt trieån seõ khai thaùc vaø taän
duïng coù hieäu quaû tieàm naêng veà voán, caùc nguoàn nguyeân vaät lieäu vaø vaät tö coù saün
ôû trong nöôùc; DNV&N giöõ vai troø boå sung cho khu vöïc caùc doanh nghieäp lôùn
taïo thaønh moái lieân keát cuøng hôïp taùc cuøng caïnh tranh vaø cuøng nhau phaùt trieån,…
Hieän nay, trong neàn kinh teá caùc nöôùc treân theá giôùi caùc DNV&N thöôøng
chieám tyû troïng lôùn trong toång soá caùc doanh nghieäp. ÔÛ Vieät Nam noùi chung vaø
ñaëc bieät laø taïi Tp HCM soá löôïng caùc DNV&N chieám tæ troïng khoaûng 90% toång
soá doanh nghieäp (Nguoàn: Taïp chí kinh teá & phaùt trieån soá 80 Thaùng 2 naêm 2005,
trang 17). Khu vöïc DNV&N ñaõ coù nhöõng ñoùng goùp voâ cuøng quan troïng trong söï
phaùt trieån neàn kinh teá xaõ hoäi cuûa Vieät Nam noùi chung vaø Tp HCM noùi rieâng
trong thôøi gian qua. Tuy nhieân, hieän nay caùc DNV&N vaãn chöa phaùt huy ñöôïc
heát tieàm naêng to lôùn cuûa mình vaø cuõng ñang coøn gaëp nhieàu khoù khaên trôû ngaïi
trong quaù trình phaùt trieån ; moät trong nhöõng nguyeân nhaân cuûa söï khoù khaên laø
xuaát phaùt töø chính baûn thaân söï yeáu keùm cuûa caùc DNV&N vaø maët khaùc laø do
nhöõng cô cheá chính saùch cuûa nhaø nöôùc vaãn chöa phaùt huy ñöôïc taùc duïng hay
chöa ñoàng boä, chöa ñaày ñuû ñeå coù theå ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu hoå trôï tích cöïc cho
caùc DNV&N trong quaù trình phaùt trieån.
4
Vôùi mong muoán tìm ra ñöôïc nhöõng höôùng ñi, nhöõng giaûi phaùp giuùp cho caùc
DNV&N ôû Tp HCM noùi rieâng vaø cuûa caû nöôùc noùi chung ngaøy caøng hoaït ñoäng
coù hieäu quaû vaø ngaøy caøng phaùt trieån maïnh meõ hôn nöõa, ñoùng goùp nhieàu hôn
vaøo quaù trình phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa Tp HCM vaø cuûa caû nöôùc. Vôùi lyù do
ñoù maø toâi ñaõ choïn ñeà taøi “ Bieän phaùp nhaèm phaùt trieån caùc DNV&N taïi Tp
HCM töø nay ñeán naêm 2010” laøm ñeà taøi nghieân cöùu .
2. Muïc tieâu nghieân cöùu
Treân cô sôû lyù luaän chung veà DNV&N, vai troø cuûa DNV&N trong neàn kinh
teá, vaø cuøng vôùi nhöõng phaân tích tình hình hoaït ñoäng cuûa caùc DNV&N taïi Tp
HCM; töø ñaây gíup chuùng ta thaáy ñöôïc nhöõng maët öu ñieåm, nhöõng maët haïn cheá,
nhöõng khoù khaên maø caùc DNV&N ñang gaëp phaûi. Treân cô sôû ñoù, taùc giaû seõ ñöa
ra moät soá bieän phaùp vaø kieán nghò nhaèm phaùt trieån caùc DNV&N taïi Tp HCM.
3. Ñoái töôïng nghieân cöùu:
Ñoái töôïng nghieân cöùu cuûa ñeà taøi laø caùc DNV&N ngoaøi quoác doanh
(DNTN, CTTNHH, CTCP) ñang hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh.
4. Phaïm vi nghieân cöùu:
Phaïm vi nghieân cöùu cuûa ñeà taøi laø chæ nghieân cöùu caùc DNV&N ngoaøi quoác
doanh ñang hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh treân ñòa baøn Tp HCM.
5. Phöông phaùp nghieân cöùu:
Phöông phaùp nghieân cöùu trong ñeà taøi laø phöông phaùp toång hôïp, thoáng keâ,
phaân tích, vaø so saùnh,…ñeå laøm roõ nhöõng luaän ñieåm ñeà caäp trong luaän vaên.
