ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT
NGUYỄN VĂN PHƢƠNG
PHÁP LUẬT VỀ CHO VAY CỦA NGÂN HÀNG
THƢƠNG MẠI CÓ VỐN ĐẦU TƢ NƢỚC NGOÀI
Ở VIỆT NAM
Chuyên ngành: Luật kinh tế
Mã số: 62 38 01 07
LUẬN ÁN TIẾN SĨ LUẬT HỌC
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC
1. PGS. TS. Lê Thị Thu Thuỷ
2. TS. Nguyễn Thị Lan Hương
Hà Nội, năm 2016
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học do chính tôi thực
hiện. Mọi số liệu, kết quả nghiên cứu đã công bố được tham khảo trong luận án đều
trung thực có trích dẫn đầy đủ nguồn tài liệu theo đúng quy định. Những kết luận
khoa học của luận án là trung thực và chưa được công bố trong bất kỳ công trình
nghiên cứu nào của tác giả khác, ngoại trừ các trích dẫn được dẫn nguồn đầy đủ
trong luận án.
Ngƣời cam đoan
Nguyễn Văn Phƣơng
DANH MỤC CÁC TỪ VÀ TỪ NGỮ VIẾT TẮT
BLDS
Bộ luật Dân sự Việt Nam
DATC
Công ty TNHH một thành viên Mua bán nợ Việt Nam
NHNN
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam
NHTM
Ngân hàng thương mại
TCTD
Tổ chức tín dụng
VAMC
Công ty Quản lý tài sản của các TCTD Việt Nam
WTO
Tổ chức Thương mại Thế giới
CHXH CN
Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa
Quy chế cho vay
Quy chế cho vay của tổ chức tín dụng đối với khách hàng
ban hành kèm theo Quyết định số 1627/2001/QĐ-NHNN
ngày 31/12/2001 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt
Nam.
Giấy phép hoặc Giấy
phép hoạt động
RBA
Giấy phép thành lập và hoạt động do Ngân hàng Nhà nước
Việt Nam cấp.
Ngân hàng Dự trữ Úc (tên tiếng Anh là “Reserve Bank of
Australia”)
MỤC LỤC
Trang
Trang phụ lục bìa
Lời cam đoan
Danh mục các từ và từ ngữ viết tắt
Mục lục
MỞ ĐẦU ................................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài .......................................................................................... 1
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu .......................................................................... 5
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .......................................................................... 6
4. Những đóng góp mới của luận án ........................................................................... 7
5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận án ............................................................. 7
6. Bố cục của luận án .................................................................................................. 8
Chƣơng 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ THUYẾT
VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................................................... 9
1.1. Tổng quan về tình hình nghiên cứu...................................................................... 9
1.1.1. Tình hình nghiên cứu trong nước .................................................................. 9
1.1.2. Tình hình nghiên cứu nước ngoài ................................................................ 12
1.2. Cơ sở lý thuyết ................................................................................................... 16
1.2.1. Lý thuyết nghiên cứu ........................................................................................... 16
1.2.2. Câu hỏi nghiên cứu .............................................................................................. 17
1.2.3. Giả thuyết nghiên cứu .......................................................................................... 17
1.2.4. Kết quả dự kiến đạt được ..................................................................................... 18
1.3. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................... 20
Chƣơng 2: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN PHÁP LUẬT VỀ CHO VAY CỦA
NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CÓ VỐN ĐẦU TƢ NƢỚC NGOÀI ............... 23
2.1. Khái quát về ngân hàng thương mại có vốn đầu tư nước ngoài ........................ 23
2.1.1. Khái niệm ngân hàng thương mại có vốn đầu tư nước ngoài ........................... 23
2.1.2. Đặc điểm của ngân hàng thương mại có vốn đầu tư nước ngoài ...................... 27
2.2. Khái quát pháp luật về cho vay của ngân hàng thương mại có vốn đầu tư nước
ngoài .......................................................................................................................... 36
2.2.1. Nguyên tắc cho vay của ngân hàng thương mại có vốn đầu tư nước ngoài ..... 36
2.2.2. Cấu trúc pháp luật về cho vay của ngân hàng thương mại có vốn đầu tư
nước ngoài ................................................................................................... 38
2.2.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến pháp luật về cho vay của ngân hàng thương mại có
vốn đầu tư nước ngoài ......................................................................................... 46
2.3. Kinh nghiệm của một số nước trên thế giới và thông lệ quốc tế quy định về
hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại có vốn đầu tư nước ngoài .. ........ 56
KẾT LUẬN CHƢƠNG 2 ........................................................................................ 64
Chƣơng 3: THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VÀ THỰC TIỄN ÁP DỤNG PHÁP
LUẬT VỀ CHO VAY CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CÓ VỐN ĐẦU TƢ
NƢỚC NGOÀI Ở VIỆT NAM ............................................................................. 65
3.1. Khái quát quá trình hình thành và phát triển của pháp luật về cho vay của ngân
hàng thương mại có vốn đầu tư nước ngoài ở Việt Nam .......................................... 65
3.2. Chủ thể tham gia quan hệ cho vay và điều kiện vay vốn của ngân hàng thương
mại có vốn đầu tư nước ngoài ở Việt Nam ............................................................... 68
3.2.1. Bên cho vay .......................................................................................................... 68
3.2.2. Bên vay ................................................................................................................. 71
3.3. Quy trình cho vay của ngân hàng thương mại có vốn đầu tư nước ngoài ở Việt
Nam ........................................................................................................................... 78
3.4. Hợp đồng tín dụng trong hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại có vốn
đầu tư nước ngoài ở Việt Nam .................................................................................. 81
3.4.1. Nội dung của hợp đồng tín dụng ký kết giữa ngân hàng thương mại có vốn đầu
tư nước ngoài với khách hàng vay vốn ............................................................... 81
3.4.2. Hình thức của hợp đồng tín dụng ký kết giữa ngân hàng thương mại có vốn
đầu tư nước ngoài với khách hàng vay vốn ........................................................ 99
3.5. Thu hồi nợ vay theo hợp đồng tín dụng ............................................................. 99
3.5.1. Xác định công nợ phải thu và nguồn tài chính hiện có của bên vay ............... 101