BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM
____________
NGUYỄN VĂN PHỤNG
ÁP DỤNG CÁC BIỆN PHÁP KHẨN CẤP TẠM THỜI
TRONG GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP KINH DOANH
THƯƠNG MẠI TẠI TÒA ÁN -
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM
_____________
NGUYỄN VĂN PHỤNG
ÁP DỤNG CÁC BIỆN PHÁP KHẨN CẤP TẠM THỜI
TRONG GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP KINH DOANH
THƯƠNG MẠI TẠI TÒA ÁN -
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
Chuyên ngành: Luật kinh tế
Mã số: 60380107
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. VÕ TRÍ HẢO
TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2017
LỜI CAM ĐOAN
Tôi tên là Nguyễn Văn Phụng - mã số học viên: 7701250793A, là học viên
lớp Cao học Luật Cà Mau Khóa 25 chuyên ngành Luật kinh tế, Khoa Luật, Trường
Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh, là tác giả của Luận văn thạc sĩ Luật học
với đề tài "Áp dụng các biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết tranh chấp
kinh doanh thương mại tại tòa án - Những vấn đề lý luận và thực tiễn (Sau đây gọi
tắt là “Luận văn”).
Tôi xin cam đoan tất cả các nội dung được trình bày trong Luận văn này là kết
quả nghiên cứu độc lập của cá nhân tôi dưới sự hướng dẫn của người hướng dẫn
khoa học. Trong Luận văn có sử dụng, trích dẫn một số ý kiến, quan điểm khoa học
của một số tác giả. Các thông tin này đều được trích dẫn nguồn cụ thể, chính xác và
có thể kiểm chứng. Các số liệu, thông tin được sử dụng trong Luận văn là hoàn toàn
khách quan và trung thực.
Học viên thực hiện
Nguyễn Văn Phụng
MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 1
Chương 1: Những vấn đề lý luận và quy định của pháp luật về biện pháp khẩn
cấp tạm thời trong giải quyết tranh chấp kinh doanh thương mại tại tòa án ..... 5
1.1. Khái niệm, đặc điểm, ý nghĩa của các biện pháp khẩn cấp tạm thời và nguyên tắc áp
dụng các biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết tranh chấp kinh doanh thương
mại tại tòa án ...................................................................................................................... 5
1.1.1. Khái niệm ............................................................................................................. 5
1.1.2. Đặc điểm .............................................................................................................. 7
1.1.2.1.Tính khẩn cấp ................................................................................................. 7
1.1.2.2. Tính tạm thời ................................................................................................. 7
1.1.2.3. Tính có hiệu lực thi hành ngay khi được ban hành ....................................... 8
1.1.3. Ý nghĩa ................................................................................................................. 8
1.1.4. Nguyên tắc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết tranh chấp
kinh doanh, thương mại ................................................................................................. 9
1.1.4.1. Nguyên tắc chung ......................................................................................... 9
1.1.4.2. Nguyên tắc riêng ......................................................................................... 11
1.2. Quy định của pháp luật hiện hành về biện pháp khẩn cấp tạm thời ......................... 13
1.2.1. Các biện pháp khẩn cấp tạm thời theo Bộ luật tố tụng dân sự 2015 .................. 13
1.2.1.1. Biện pháp kê biên tài sản đang tranh chấp .................................................. 14
1.2.1.2. Biện pháp cấm chuyển dịch quyền về tài sản đối với tài sản đang tranh
chấp……………………………………………………..........................................15
1.2.1.3. Biện pháp cấm thay đổi hiện trạng tài sản đang tranh chấp ....................... 15
1.2.1.4. Biện pháp cho thu hoạch, bán hoa màu hoặc sản phẩm hàng hóa khác ..... 16
1.2.1.5. Biện pháp phong tỏa tài khoản tại ngân hàng, tổ chức tín dụng khác, kho
bạc nhà nước ............................................................................................................ 16
1.2.1.6. Biện pháp phong tỏa tài sản ở nơi gửi giữ .................................................. 17
1.2.1.7. Biện pháp phong tỏa tài sản của người có nghĩa vụ ................................... 17
1.2.1.8. Biện pháp cấm hoặc buộc thực hiện một số hành vi nhất định................... 17
1.2.1.9. Bổ sung các biện pháp khẩn cấp tạm thời………………………………...18
1.2.1.10. Các biện pháp khẩn cấp tạm thời khác mà pháp luật có quy định ............ 18
1.2.2. Các biện pháp khẩn cấp tạm thời theo quy định của Bộ luật tố tụng dân sự năm
2015 so với Bộ luật tố tụng dân sự 2005 ...................................................................... 18
1.2.2.1. So sánh BPKCTT của BLTTDS năm 2015 và BLTTDS năm 2004…… 18
1.2.2.2. Những điểm mới của BLTTDS năm 2015 so với BLTTDS năm 2004 về
BPKCTT…………………………………………………………………………. 20
1.2.3. Quy định về đảm bảo quyền và lợi ích của các chủ thể liên quan khi áp dụng
biện pháp khẩn cấp tạm thời ........................................................................................ 23
1.2.4. Quy định về yêu cầu áp dụng các biện pháp khẩn cấp tạm thời ........................ 24
1.2.5. Quy định về giải quyết yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời ............. 24
1.2.5.1. Thẩm quyền quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời .................. 24
1.2.5.2. Thực hiện việc xem xét, giải quyết đơn yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn
cấp tạm thời .............................................................................................................. 25
1.2.5.3. Ra quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời .................................. 28
1.2.5.4. Thay đổi, bổ sung, hủy bỏ việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời ....... 28
1.2.6. Khiếu nại, kiến nghị quyết định áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp
tạm thời ........................................................................................................................ 31
Tiểu kết luận Chương 1 ................................................................................................... 33
Chương 2: Biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết tranh chấp kinh
doanh thương mại tại tòa án - thực trạng và giải pháp ....................................... 34
2.1. Thực trạng áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong giải quyết tranh chấp kinh
doanh, thương mại tại tòa án ............................................................................................ 34
2.1.1. Trước thời điểm áp dụng Bộ luật tố tụng dân sự năm năm 2015........ ..............34
2.1.2. Từ khi áp dụng Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 .........................................37
2.1.2.1. Đối với một số quy định về điều kiện, trình tự, thủ tục áp dụng
BPKCTT…………………………………………………………………………...39
2.1.2.2. Đối với một số biện pháp khẩn cấp tạm thời cụ thể………………………………41
2.2. Nguyên nhân tòa án ít áp dụng BPKCTT trong giải quyết tranh chấp kinh doanh
thương mại………………………………………………………………………………43
2.2.1. Một số quy định của BLTTDS hiện hành về BPKCTT chưa thật chặt chẽ ....... 43
2.2.2. Chưa có hướng dẫn thực hiện các quy định tại Chương VIII BLTTDS hiện
hành, nhất là hướng dẫn áp dụng đối với các BPKCTT cụ thể ................................... 44
2.2.3. Trách nhiệm nặng nề của tòa án, của thẩm phán ............................................... 44
2.3. Một số kiến nghị và giải pháp hoàn thiện pháp luật, nâng cao tỷ lệ áp dụng
BPKCTT trong giải quyết tranh chấp KDTM tại tòa án……………………………….44
2.3.1. Sửa đổi, bổ sung một số quy định của BLTTDS năm 2015 về BPKCTT……...44
2.3.2. Tòa án nhân dân tối cao ban hành Nghị quyết hướng dẫn thực hiện các quy định
về BPKCTT…………………………………………………………………...............46