BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO
TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ T.P. HOÀ CHÍ MINH
NGUYEÃN THÒ CAÅM BÌNH
PHAÙT TRIEÅN THEÛ THANH TOAÙN
TAÏI VIEÄT NAM TRONG GIAI
ÑOAÏN HOÄI NHAÄP
Chuyeân ngaønh: Taøi chính Ngaân haøng
Maõ soá: 60.31.12
LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ
Ngöôøi Höôùng Daãn Khoa Hoïc:
PGS.TS. PHAÏM VAÊN NAÊNG
T.P. HOÀ CHÍ MINH – Naêm 2007
ii
DANH MUÏC CAÙC CHÖÕ VIEÁT TAÉT
ACB : Ngaân haøng thöông maïi coå phaàn AÙ Chaâu.
ASEAN : Hieäp hoäi caùc Quoác gia Ñoâng Nam AÙ.
ATM : Maùy ruùt tieàn töï ñoäng.
GATS : Hieäp ñònh chung veà thöông maïi vaø dòch vuï.
GATT : Hieäp ñònh chung veà thueá quan vaø dòch vuï.
IMF : Quyõ tieàn teä quoác teá.
NH ÑT&PT :Ngaân haøng Ñaàu Tö vaø Phaùt Trieån.
NHNN : Ngaân haøng Nhaø Nöôùc.
NHTM : Ngaân haøng thöông maïi.
ÑVCNT : Ñôn vò chaáp nhaän theû.
PIN : Maõ soá caù nhaân.
TTKDTM : Thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët.
VCB : Ngaân haøng ngoaïi thöông (Vietcombank).
VNBC : Lieân minh theû Vietnam Bank Card.
WTO : Toå chöùc thöông maïi theá giôùi.
iii
MUÏC LUÏC
Trang
MÔÛ ÑAÀU.................................................................................................................0
CHÖÔNG 1: SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ THEÛ THANH TOAÙN.................................4
1.1 TOÅNG QUAN VEÀ THANH TOAÙN KHOÂNG DUØNG TIEÀN MAËT ............4
1.1.1 Khaùi nieäm thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët .........................................................4
1.1.2 Ñaëc ñieåm thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët...........................................................4
1.1.3 Cô sôû phaùp lyù cuûa heä thoáng thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët .............................5
1.1.4 YÙ nghóa cuûa thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët:.....................................................6
1.1.4.1 Lôïi ích ñoái vôùi khaùch haøng:...................................................................6
1.1.4.2 Lôïi ích ñoái vôùi ngaân haøng: ....................................................................7
1.1.4.3 Lôïi ích ñoái vôùi neàn kinh teá:...................................................................7
1.2 TOÅNG QUAN VEÀ THEÛ THANH TOAÙN.....................................................8
1.2.1 Lòch söû ra ñôøi cuûa theû thanh toaùn. .........................................................................8
1.2.2 Söï phaùt trieån cuûa theû thanh toaùn. ..........................................................................9
1.2.3 Phaân loaïi theû thanh toaùn ......................................................................................11
1.2.3.1 Phaân loaïi theo coâng ngheä saûn xuaát .....................................................12
1.2.3.2 Phaân loaïi theo chuû theå phaùt haønh theû.................................................12
1.2.3.3 Phaân loaïi theo tính chaát thanh toaùn cuûa theû.......................................13
1.2.3.4 Phaân loaïi theo phaïm vi laõnh thoå .........................................................15
1.2.4 Lôïi ích cuûa theû thanh toaùn: ..................................................................................17
1.2.4.1 Laø moät saûn phaåm hieän ñaïi ña tieän ích................................................17
iv
1.2.4.2 Laø moät keânh phaân phoái chieán löôïc cuûa hoaït ñoäng kinh doanh ngaân
haøng .............................................................................................................18
1.2.4.3 Ñem laïi lôïi ích cho moïi chuû theû tham gia...........................................19
1.3 KINH NGHIEÄM CUÛA MOÄT SOÁ THÒ TRÖÔØNG THEÛ TREÂN THEÁ GIÔÙI..................21
1.3.1 Thò tröôøng theû cuûa Singapore:..............................................................................21
1.3.2 Thò tröôøng theû Chaâu AÂu:.......................................................................................23
1.3.3 Thò tröôøng theû Myõ..................................................................................................25
KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 1.....................................................................................26
CHÖÔNG 2: THÖÏC TRAÏNG THÒ TRÖÔØNG THEÛ THANH TOAÙN TAÏI
VIEÄT NAM...........................................................................................................27
2.1 SÔÛ PHAÙP LYÙ CUÛA VIEÄC PHAÙT HAØNH VAØ SÖÛ DUÏNG THEÛ TAÏI
VIEÄT NAM...........................................................................................................27
2.2 PHAÂN TÍCH QUAÙ TRÌNH PHAÙT TRIEÅN THÒ TRÖÔØNG THEÛ TAÏI
VIEÄT NAM HIEÄN NAY. .....................................................................................28
2.2.1 Toång quan veà 10 naêm phaùt trieån thò tröôøng theû Vieät Nam (1996-2006) ............28
2.2.2 Thöïc traïng hoaït ñoäng phaùt haønh vaø söû duïng theû thanh toaùn............................33
2.2.2.1 Ñoái vôùi theû quoác teá:.............................................................................33
2.2.2.2 Ñoái vôùi theû noäi ñòa ..............................................................................38
2.2.2.3 Maïng löôùi caùc ñôn vò chaáp nhaän theû...................................................41
2.2.2.4 Maïng löôùi maùy giao dòch töï ñoäng ATM..............................................43
2.3 NHAÄN XEÙT VEÀ TÌNH HÌNH PHAÙT TRIEÅN THEÛ THANH TOAÙN
TRONG THÔØI GIAN QUA.................................................................................45
2.3.1 Nhöõng maët tích cöïc...............................................................................................45
2.3.1.1 Moâi tröôøng kinh teá xaõ hoäi thuaän lôïi....................................................45
2.3.1.2 Coâng ngheä ngaân haøng ngaøy caøng hieän ñaïi..........................................46
2.3.1.3 Caùc lieân minh theû ngaøy caøng maïnh ....................................................47
2.3.1.4 Caùc saûn phaåm theû ngaøy caøng ña naêng phong phuù vaø ña daïng:...........48
v
2.3.2 Nhöõng khoù khaên, vöôùng maéc ...............................................................................50
2.3.2.1 Veà phía người s dng th..................................................................50
2.3.2.2 Veà cô cheá chính saùch...........................................................................51
2.3.2.3 Veà coâng ngheä ngaân haøng ....................................................................53
2.3.2.4 Veà nguoàn nhaân löïc..............................................................................54
2.3.2.5 Veà ruûi ro trong phaùt haønh vaø thanh toaùn theû.......................................55
2.3.2.6 Veà coâng taùc phaùt trieån saûn phaåm dòch vuï ...........................................57
2.3.2.7 Veà coâng taùc marketing caùc saûn phaåm dòch vuï ....................................59
KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 2.....................................................................................61
CHÖÔNG 3: GIAÛI PHAÙP PHAÙT TRIEÅN THEÛ THANH TOAÙN VIEÄT NAM
TRONG GIAI ÑOAÏN HOÄI NHAÄP .....................................................................62
3.1 KHAÙI QUAÙT LOÄ TRÌNH HOÄI NHAÄP CUÛA NGAØNH NGAÂN HAØNG
NOÙI CHUNG VAØ THEÛ THANH TOAÙN NOÙI RIEÂNG ......................................62
3.1.1 Loä trình hoäi nhaäp ñoái vôùi toaøn ngaønh ngaân haøng ..............................................63
3.1.2 Ñoái vôùi theû thanh toaùn...........................................................................................69
3.2 MUÏC TIEÂU PHAÙT TRIEÅN THÒ TRÖÔØNG THEÛ THANH TOAÙN VIEÄT
NAM TRONG GIAI ÑOAÏN HOÄI NHAÄP............................................................71
3.3 CAÙC GIAÛI PHAÙP NHAÈM HOAØN THIEÄN VAØ PHAÙT TRIEÅN THEÛ
THANH TOAÙN ....................................................................................................74
3.3.1 Giaûi phaùp khaéc phuïc nhöõng toàn taïi.....................................................................74
3.3.2 Giaûi phaùp haïn cheá nhöõng ruûi ro ..........................................................................83
3.3.3 Caùc giaûi phaùp phaùt trieån theû thanh toaùn .............................................................90
KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 3...................................................................................102
KEÁT LUAÄN CHUNG.........................................................................................103