i
LỜI CẢM ƠN
Trước hết tác giả xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo đã tham gia giảng dạy lớp
25QLKT 21 trường Đại học Thủy lợi, đã trang bị cho tác giả một nền tảng lý luận về
quản lý kinh tế.
Đặc biệt tác giả xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới PGS.TS Nguyễn Bá Uân đã tận tình
hướng dẫn, định hướng và luôn theo sát quá trình nghiên cứu để tác giả có thể hoàn
thành bản luận văn một cách trọn vẹn và hoàn chỉnh hơn.
Cuối cùng tác giả xin chân thành cảm ơn các cán bộ đồng nghiệp làm công tác trong
cơ quan Bảo hiểm xã hội huyện Hậu Lộc đã giúp đỡ và ủng hộ tác giả về quan điểm,
số liệu để tác giả có thể hoàn thiện luận văn này.
Tác giả rất mong nhận được sự đóng góp của các thầy cô giáo, cơ quan Bảo hiểm xã
hội huyện Hậu Lộc và bạn đọc quan tâm để cho đề tài được hoàn thiện và có tính thực
tiễn hơn.
Tác giả
Trương Thị Dịu
ii
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan bản luận văn này là công trình do chính tôi nghiên cứu và soạn thảo.
Tôi không sao chép bất kỳ một bài viết nào mà tôi đã biết được công bố mà không
trích dẫn nguồn gốc. Nếu có bất kỳ một sự vi phạm nào, tôi xin hoàn toàn chịu trách
nhiệm.
Tác giả
Trương Thị Dịu
iii
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................................i
LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................... ii
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ ............................................................................................vi
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU ................................................................................. vii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ...................................................................................... viii
MỞ ĐẦU ......................................................................................................................... 1
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU
BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC ................................................................................. 5
1.1 Tổng quan về công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc .............................. 5
1.1.1 Khái niệm và đặc điểm của bảo hiểm ......................................................... 5
1.1.2 Khái niệm và phân loại bảo hiểm xã hội .................................................... 6
1.1.3 Khái niệm và đặc điểm của bảo hiểm xã hội bắt buộc ............................... 6
1.2 Công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc .................................................... 8
1.2.1 Khái niệm về công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc .................... 8
1.2.2 Nguyên tắc của công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc ................ 9
1.2.3 Tầm quan trọng của công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc ....... 10
1.2.4 Nội dung của công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc .................. 12
1.2.5 Tiêu chí đánh giá công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc ........... 26
1.2.6 Nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc .. 27
1.2.7 Tác động của bảo hiểm xã hội đến phát triển kinh tế - xã hội .................. 29
1.3 Kinh nghiệm công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc ở một số địa
phương ....................................................................................................................... 30
1.3.1 Kinh nghiệm của bảo hiểm xã hội huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình ......... 30
1.3.2 Kinh nghiệm của bảo hiểm xã hội huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An ....... 32
1.3.3 Bài học rút ra cho bảo hiểm xã hội huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa ...... 33
1.4 Những công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài ........................................ 34
Kết luận chương 1 ......................................................................................................... 36
iv
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI
BẮT BUỘC TẠI HUYỆN HẬU LỘC, TỈNH THANH HÓA ..................................... 37
2.1 Khái quát về tình hình phát triển bảo hiểm xã hội tại BHXH huyện Hậu Lộc,
tỉnh Thanh Hóa ......................................................................................................... 37
2.1.1 Đặc điểm kinh tế - xã hội ảnh hưởng đến công tác quản lý thu bảo hiểm
xã hội ............................................................................................................................. 37
2.1.2 Khái quát về tổ chức hoạt động bảo hiểm xã hội huyện Hậu Lộc, tỉnh
Thanh Hóa ..................................................................................................................... 38
2.1.3 Tình hình phát triển BHXH trên tại huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa ..... 41
2.2 Thực trạng công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc tại bảo hiểm xã hội
huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa ............................................................................... 45
2.2.1 Tình hình xây dựng kế hoạch thu bảo hiểm xã hội bắt buộc.................... 45
2.2.2 Tình hình tổ chức thực hiện công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt
buộc ............................................................................................................................... 47
2.2.3 Tình hình kiểm tra, thanh tra, kiểm soát thu bảo hiểm xã hội bắt buộc ... 51
2.3 Đánh giá chung về công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc tại bảo hiểm
xã hội huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa .................................................................... 56
2.3.1 Những thành tựu đạt được ........................................................................ 56
2.3.2 Những tồn tại hạn chế ............................................................................... 57
2.3.3 Nguyên nhân của những hạn chế .............................................................. 61
Kết luận chương 2 ......................................................................................................... 64
CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU
BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC TẠI BHXH HUYỆN HẬU LỘC, TỈNH THANH
HÓA..... ......................................................................................................................... 65
3.1 Bối cảnh phát triển và định hướng về hoàn thiện công tác quản lý thu bảo hiểm
xã hội bắt buộc tại bảo hiểm xã hội huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa ..................... 65
3.1.1 Bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội tại Bảo hiểm xã hội huyện Hậu Lộc,
tỉnh Thanh Hóa .............................................................................................................. 65
3.1.2 Định hướng về hoàn thiện công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc
tại bảo hiểm xã hội huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa ................................................... 67
v
3.2 Giải pháp nâng cao, hoàn thiện công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc
tại Bảo hiểm xã hội huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa............................................... 68
3.2.1 Hoàn thiện bộ máy tổ chức thu bảo hiểm xã hội bắt buộc tại bảo hiểm xã
hội huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa ............................................................................. 68
3.2.2 Phát triển đối tượng tham gia BHXH ....................................................... 69
3.2.3 Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý thu BHXH bắt buộc .......... 70
3.2.4 Đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội
bắt buộc .......................................................................................................................... 72
3.2.5 Nâng cao năng lực và ý thức trách nhiệm của người sử dụng lao động và
người lao động trong việc thực hiện nghĩa vụ đóng BHXHBB .................................... 73
3.2.6 Đổi mới và nâng cao chất lượng công tác phối hợp liên ngành trong công
tác thanh tra trên địa bàn huyện ..................................................................................... 77
3.2.7 Đẩy mạnh cải cách hành chính đối với công tác quản lý thu bảo hiểm xã
hội bắt buộc ................................................................................................................... 80
3.2.8 Ban hành văn bản đề nghị các cơ quan liên quan phối hợp xử lý nợ ....... 81
Kết luận chương 3 ......................................................................................................... 82
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ....................................................................................... 83
1. Kết luận ..................................................................................................................... 83
2. Kiến nghị ................................................................................................................... 84
2.1. Đối với cơ quan quản lý nhà nước ..................................................................... 84
2.2 Kiến nghị với cấp uỷ ........................................................................................... 85
2.3. Đối với chính quyền địa phương ........................................................................ 86
2.4. Kiến nghị với Bảo hiểm xã hội Việt Nam ......................................................... 87
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................88