ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN -----------------------------------------------
VÕ THỊ MY
QUẢN TRỊ NỘI DUNG TIN TỨC TRUYỀN HÌNH
CỦA ĐÀI PHÁT THANH TRUYỀN HÌNH CÀ MAU
LUẬN VĂN THẠC SĨ BÁO CHÍ HỌC
CÀ MAU - 2020
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN -----------------------------------------------
VÕ THỊ MY
QUẢN TRỊ NỘI DUNG TIN TỨC TRUYỀN HÌNH
CỦA ĐÀI PHÁT THANH TRUYỀN HÌNH CÀ MAU
Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành: Báo chí học định hƣớng ứng dụng
Mã số: 8320101.01 (UD)
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học Chủ tịch Hội đồng
TS. Đinh Thị Xuân Hòa PGS.TS Vũ Quang Hào
Cà Mau -2020
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi dưới sự
hướng dẫn khoa học của TS. Đinh Thị Xuân Hòa. Các số liệu, kết quả nêu
trong luận văn là hoàn toàn đáng tin cậy, không trùng lặp với những công
trình đã được công bố trước đây.
Cà Mau, ngày 25 tháng 6 năm 2020
Tác giả luận văn
VÕ THỊ MY
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình triển khai thực hiện đề tài nghiên cứu: Quản trị nội
dung tin tức truyền hình của Đài PTTH Cà Mau, em xin bày tỏ lòng biết ơn
sâu sắc đến TS. Đinh Thị Xuân Hòa, người đã trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ tận
tình, tạo mọi điều kiện để em tiếp cận tài liệu, tìm hiểu và nghiên cứu đề tài.
Em xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo trong Viện Báo chí - Học
viện Báo chí và Tuyên truyền; các thầy cô giáo đã tận tình dạy dỗ, chia sẻ,
cung cấp kiến thức cho em trong suốt những năm học vừa qua và tạo điều
kiện để em hoàn thiện luận văn này.
Trong điều kiện hạn chế về thời gian, chắc chắn luận văn không tránh
khỏi sơ suất. Em rất mong nhận được sự đóng góp của Hội đồng, thầy cô và
bạn bè, đồng nghiệp để công trình nghiên cứu hoàn thiện hơn.
Cà Mau, ngày 25..tháng 6 năm 2020
Tác giả luận văn
VÕ THỊ MY
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 6
1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................... 6
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài .................................................... 8
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu .............................................................. 13
4. Đối tượng và thời gian nghiên cứu ............................................................. 14
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu ................................................. 15
6. Ý nghĩa lý luận, thực tiễn của vấn đề nghiên cứu ....................................... 16
7. Kết cấu của luận văn ................................................................................... 17
Chƣơng 1. MỘT SỐ LÝ LUẬN CHUNG VỀ QUẢN TRỊ NỘI DUNG
TIN TỨC TRUYỀN HÌNH .......................................................................... 18
1.1. Một số khái niệm cơ bản ........................................................................ 18
1.1.2. Nội dung tin tức truyền hình ................................................................. 19
1.1.3. Quản trị ................................................................................................. 21
1.1.4. Quản trị nội dung tin tức truyền hình ................................................... 23
1.2. Vai trò của quản trị nội dung tin tức truyền hình .............................. 24
1.2.1 Quản trị nội dung tin tức truyền hình bảo đảm thông tin phát sóng đúng
định hướng chính trị, tư tưởng ........................................................................ 24
1.2.2 Quản trị nội dung tin tức truyền hình bảo đảm sản xuất và truyền phát
thông tin đi một cách nhanh chóng, kịp thời, đúng lúc. .................................. 25
1.2.3. Quản trị nội dung tin tức truyền hình giúp mang đến cho khán giả
thông tin đa dạng, phong phú và ý nghĩa ........................................................ 26
1.2.4. Quản trị nội dung tin tức truyền hình góp phần nâng cao vị thế của đài
truyền hình ....................................................................................................... 26
1.2.5. Quản trị nội dung tin tức truyền hình giúp đài truyền hình có cơ hội
phát hiện, phát triển những đề tài sâu, kịp thời hơn ....................................... 27
1.3. Nội dung, phƣơng thức quản trị nội dung tin tức truyền hình ......... 27
1.3.1. Nội dung quản trị .................................................................................. 27
1
1.3.2 Phương thức quản trị ............................................................................. 32
1.4. Yêu cầu trong quản trị nội dung tin tức truyền hình ......................... 33
Tiểu kết chƣơng 1 .......................................................................................... 37
Chƣơng 2. THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ NỘI DUNG TIN TỨC TRUYỀN
HÌNH Ở ĐÀI PHÁT THANH TRUYỀN HÌNH CÀ MAU HIỆN NAY .. 38
2.1. Khái lƣợc về Đài Phát thanh và Truyền hình Cà Mau và các chƣơng
trình khảo sát ................................................................................................. 38
2.1.1. Vài nét về Đài Phát thanh và Truyền hình Cà Mau .............................. 38
2.1.2. Khái quát về các chương trình truyền hình khảo sát ............................ 39
2.2. Khảo sát thực trạng quản trị nội dung tin tức truyền hình ............... 41
2.2.1. Về chủ thể quản trị ................................................................................ 41
2.2.2. Về nội dung quản trị .............................................................................. 42
2.2.3 Về phương thức quản trị ........................................................................ 57
2.3. Đánh giá chung ....................................................................................... 61
2.3.1. Thành công và nguyên nhân ................................................................. 61
2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân hạn chế ......................................................... 67
Tiểu kết chƣơng 2 .......................................................................................... 75
Chƣơng 3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG VIỆC QUẢN TRỊ
NỘI DUNG TIN TỨC TRUYỀN HÌNH Ở ĐÀI PHÁT THANH
TRUYỀN HÌNH CÀ MAU ........................................................................... 77
3.1. Vấn đề đặt ra đối với Đài Phát thanh Truyền hình Cà Mau ............. 77
3.1.1. Sự phát triển của công nghệ tác động tới sự tiếp nhận thông tin của
khán giả truyền hình ........................................................................................ 77
3.1.2. Khán giả hiện đại có những thay đổi đa dạng, nhanh chóng trong cách
tiếp nhận nội dung thông tin truyền hình ........................................................ 78
3.1.2. Chất lượng nội dung tin tức truyền hình vẫn còn nhiều hạn chế ......... 79
3.2. Giải pháp và kiến nghị cơ bản góp phần nâng cao chất lƣợng, hiệu
quả quản trị nội dung tin tức truyền hình .................................................. 79
2
3.2.1. Giải pháp chung .................................................................................... 79
3.2.2. Kiến nghị cụ thể .................................................................................... 83
3.2.3 Đề xuất mô hình quản trị nội dung tin tức của Đài PTTH Cà Mau ...... 88
Tiểu kết chƣơng 3 .......................................................................................... 90
KẾT LUẬN .................................................................................................... 91
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 93
PHỤ LỤC ...................................................................................................... 98
3
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
TW Trung ương
UBND Ủy ban nhân dân
PTTH Phát thanh – Truyền hình
BTV Biên tập viên
PV Phóng viên
KTV Kỹ thuật viên
4
DANH MỤC BẢNG, SƠ ĐỒ
Bảng 2.1. Tỉ lệ tin, bài về ngày 27/7 trong chương trình Thời sự ngày
27/7/2019 của Đài PTTH Cà Mau. 43
Bảng 2.2. Tỷ lệ người xem Chương trình Thời sự - Chuyên đề của Đài PTTH
Cà Mau (phiếu khảo sát gửi 100 người được thực hiện trong tháng 6/2020). 45
Bảng 2.3. Tỉ lệ sự đánh giá của công chúng về chương trình thời sự - chuyên
đề của Đài PTTH Cà Mau (thực hiện tháng 6 năm 2020). ............................. 47
Bảng 2.4. Những yếu tố hấp dẫn của chương trình thời sự -chuyên đề của Đài
PTTH Cà Mau (thực hiện tháng 6 năm 2020). ............................................... 47
Bảng 2.5 Kế hoạch phân công phóng viên phụ trách các tiểu mục tuyên truyền
của phòng Thời sự - Chuyên đề Đài PTTH Cà Mau trong tháng 6/2019. ...... 50
Bảng 2.6. Lịch trực hậu kỳ phòng Thời sự -Chuyên đề Đài PTTH Cà Mau
trong tháng 4/2019. ......................................................................................... 51
Bảng 2.7. Thống kê số lượng tin, bài và phản hồi của Đài PTTH Cà Mau trên
trang Fanpage (Kết quả thống kê trong tháng 8/2019). .................................. 56
Bảng 2.8. Ý kiến của khán giả về sự tiện lợi trong quá trình theo dõi nội dung
tin tức trên nền tảng internet (youtube, facebook) .......................................... 70
Sơ đồ 2.1. Tổ chức bộ máy quản trị nội dung tin tức ..................................... 42
của Đài PTTH Cà Mau. ................................................................................... 42
Sơ đồ 2.2. Quy trình và thành phần tham gia quản trị kế hoạch sản xuất nội
dung của Đài PTTH Cà Mau ........................................................................... 49
Sơ đồ 2.3 Quy trình sản xuất chương trình Thời sự - Chuyên đề của Đài
PTTH Cà Mau ................................................................................................. 52
Ảnh 2.1. Kế hoạch tuyên truyền của phòng Thời sự - Chuyên đề Đài PTTH
Cà Mau từ ngày 14-20/10/2019. ..................................................................... 50
Biểu đồ 2. Tỷ lệ sự hài lòng của công chúng trong tiếp nhận tin tức thời sự -
chuyên đề ở đài PTTH Cà Mau ....................................................................... 69
5
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Những người làm truyền hình vẫn thường nói với nhau rằng: Họ sợ
nhất cái điều khiển tivi. Câu nói đầy hàm ý này cho thấy, trong thời điểm hiện
nay, các phương tiện truyền thông đang có cuộc cạnh tranh rất quyết liệt.
Không chỉ có sự ganh đua giữa truyền hình với các loại hình truyền thông
khác, đặc biệt là báo mạng điện tử mà ngay trên địa hạt truyền hình, cuộc
cạnh tranh giữa truyền hình trung ương với truyền hình địa phương, giữa các
kênh truyền hình cũng đang hết sức nóng bỏng.
Được thành lập vào năm 1997, Đài PTTH Cà Mau là cơ quan báo chí
có nhiệm vụ tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của
Nhà nước, là diễn đàn của nhân dân, góp phần thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ
phát triển kinh tế- văn hóa – xã hội – quốc phòng – an ninh của tỉnh đề ra.
Trong các chương trình được phát sóng trên Đài PTTH Cà Mau, chương trình
thời sự và chuyên đề nhận được sự quan tâm nhiều nhất của khán giả.
Theo một khảo sát do Đài PTTH Cà Mau thực hiện, chương trình Thời
sự nhận được sự quan tâm cao nhất trong số các chương trình được khán giả
bình chọn với 40%, 20% là chuyên đề. Trước hết, vì đây là kênh thông tin về
địa phương với những thông tin về địa phương với những tin tức cập nhật,
gần gũi thiết thực với công chúng địa phương.
Kể từ năm 2015, để theo kịp xu thế phát triển chung của các Đài truyền
hình cả nước, đồng thời chuẩn bị một bước về nội dung cho mục tiêu số hóa,
Đài PTTH Cà Mau đã sản xuất thêm nhiều bản tin thời sự, nhiều chuyên đề.
Ngoài ra, còn thực hiện bản tin quốc tế, tin thể thao. Những tin tức trên
chương trình thời sự và chuyên đề không chỉ tăng về dung lượng, tần suất mà
còn có sự thay đổi mạnh mẽ về nội dung, hình thức thể hiện.
6
Tuy nhiên, nhìn nhận khách quan, nội dung tin tức trên cả 02 nhóm
chương trình (chương trình thời sự và chương trình chuyên đề) trên sóng Đài
PTTH Cà Mau chưa tận dụng được lợi thế cạnh tranh. Có thể chỉ ra những
hạn chế như: Chương trình chưa phong phú, hấp dẫn về nội dung, đề tài, tính
thời sự chưa cao, thông tin còn vụn vặt. Các chương trình đang có dấu hiệu
“già cỗi”, ít sáng tạo trong cách thể hiện, cách vận dụng các thể loại trong
truyền thông khô khan, khuôn mẫu. Không ít chương trình hình ảnh đơn điệu,
thậm chí, nhiều người còn dùng cụm từ “phát thanh vá hình” (hình chỉ mục
đích diễn giải cho lời bình) dành cho các chương trình truyền hình. Tệ hơn
nữa, là tình trạng “lễ tân hóa” ở chương trình thời sự khi phải liên tục phát
hàng loạt tin liên tiếp về những hoạt động của lãnh đạo địa phương trong cùng
một bản tin. Các bản tin thể thao, tin tức thế giới Đài vẫn chưa tự sản xuất
được. Thêm nữa, đội ngũ làm báo của đơn vị chưa tiệm cận được xu hướng
phát triển của truyền thông hiện đại, thiếu tư duy làm báo chuyên nghiệp,
thiếu phương tiện tác nghiệp cũng như sản xuất chương trình hiện đại…
Chính vì những điều trên, khiến nội dung tin tức truyền hình Cà Mau đang
dần mất đi ưu thế nổi trội, đánh mất bản sắc và mất dần công chúng khi đem
lên “bàn cân” so sánh với nội dung tin tức của một số Đài trong khu vực như
Đài PTTH Hậu Giang, Đài PTTH Vĩnh Long, Đài PTTH Sóc Trăng….
Có nhiều nguyên nhân trong đó có một nguyên nhân quan trọng phải kể
đến chính là công tác quản trị tin tức của Đài PTTH Cà Mau hiện nay còn
nhiều hạn chế. Quản trị có thể được hiểu là hoạt động cần thiết phải được thực
hiện khi con người kết hợp với nhau trong các tổ chức nhằm hoàn thành
những mục tiêu chung. Theo đó, quản trị nội dung tin tức truyền hình là công
việc của những người làm công tác quản lý, tổ chức sản xuất các chương trình
của Đài truyền hình. Quản trị nội dung tin tức truyền hình là thông qua lực
lượng phóng viên, biên tập viên, quay phim, đạo diễn, kỹ thuật dựng, phát
7
thanh viên để làm ra thành phẩm các chương trình thời sự, chuyên đề phát
trên sóng truyền hình thu hút khán giả.
Làm thế nào để cạnh tranh được với các loại hình truyền thông và đáp
ứng được yêu cầu ngày càng khắt khe của công chúng trong tỉnh cũng như
công chúng ngoài tỉnh? Làm sao khai thác được hiệu quả công nghệ hiện đại
để phát triển nội dung tin tức? Làm sao để quản trị nội dung tin tức hiệu quả,
khắc phục những hạn chế, yếu kém hiện tại trong điều kiện của địa phương va
đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh thông tin hiện nay?... Tác giả đã lựa chọn
đề tài “Quản trị nội dung tin tức truyền hình của Đài PTTH Cà Mau” làm đề
tài nghiên cứu khoa học với mong muốn nghiên cứu, giải đáp những câu hỏi
nêu trên làm đề tài tốt nghiệp hệ thạc sĩ báo chí của mình. Khi thực hiện được
điều đó, luận văn sẽ góp phần kiến giải những giải pháp quản trị phù hợp với
sự phát triển của truyền hình địa phương nói chung, truyền hình Cà Mau nói
riêng, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của công chúng xem Đài.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Trong quá trình khảo sát, tìm hiểu tài liệu để nghiên cứu về đề tài, tác
giả nhận thấy chưa có nhiều công trình đi sâu nghiên cứu riêng, cụ thể về vấn
đề quản trị nội dung tin tức truyền hình. Tuy nhiên, cũng có một số công trình
nghiên cứu khoa học như sách, luận văn, giáo trình, bài giảng liên quan gần
với đề tài, có thể tham khảo, xin tóm lược như sau:
2.1. Nhóm thứ nhất: Sách, giáo trình
- Hữu Thọ [52]. Cuốn sách tập hợp 20 bài nói, bài viết của đồng chí
Hữu Thọ, Nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Nguyên Trưởng ban Tư tưởng
– Văn hóa Trung ương, nguyên Tổng Biên tập Báo Nhân dân. Những bài nói,
bài viết này đề cập đến nhiều khía cạnh quan trọng khác nhau của nghề làm
báo, rất giàu tính thực tiễn và mang nhiều ý nghĩa lý luận sâu sắc.
8
- Hữu Thọ [53]. Cuốn sách này tập hợp một số bài giảng cho sinh viên
và một số bài trao đổi ý kiến với đồng nghiệp xung quanh công việc của
người viết báo. Trong quyển sách này, nhà báo Hữu Thọ nêu ra tác nghiệp,
cũng là yêu cầu đối với nhà báo trên ba điểm: Ðó chính là phương châm khởi
đầu đổi mới của Ðảng ta: "Nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật, nói
rõ sự thật". Trong đó, "đánh giá đúng sự thật là khâu đòi hỏi không chỉ trình
độ mà còn là lương tâm của người viết. Cùng với đó là thái độ của nhà báo:
"Khi tiếp cận thực tiễn, phải đánh giá con người sự kiện và tỏ thái độ. Theo
tôi, đó là vấn đề có tính thời sự lớn nhất, khó khăn lớn nhất, sự lựa chọn khắc
nghiệt nhất với người làm báo hôm nay".
- Đức Dũng [6]. Thông qua cuốn sách, tác giả cung cấp cho người đọc
một số kiến thức cơ bản trong việc sáng tạo ra những tác phẩm báo chí.
- Trần Bảo Khánh [27]. Trong quyển sách này, tác giả đã đi sâu nghiên
cứu một quy trình sản xuất chương trình truyền hình.
- Dương Xuân Sơn, Đinh Văn Hường, Trần Quang [48]. Cuốn sách đã
cũng cấp những vấn đề có tính phương pháp luận, các khái niệm, phạm trù,
đặc trưng, chức năng…của báo chí làm cơ sở cho việc tìm hiểu , nghiên cứu
vấn đề cụ thể của đề tài luận văn.
- Nguyễn Văn Dững, Đỗ Thị Thu Hằng [10]. Cuốn sách cung cấp
những kiến thức bổ ích, thiết thực về kỹ năng giao tiếp để tạo sức lan tỏa,
truyền dẫn đến công chúng.
- The Missouri Group [3]. Trong cuốn sách này có đề cập đến một số nội
dung từ định nghĩa về tin tức cho đến những vấn đề hình thành tin tức giá trị.
- Dương Xuân Sơn [47]. Cuốn sách đã tập trung trình bày các vấn đề
của báo chí truyền hình như: vị trí, vai trò, lịch sử ra đời của truyền hình, khái
niệm, đặc trưng, nguyên lí của truyền hình, kịch bản của truyền hình, quy
9
trình sản xuất chương trình truyền hình… đây là một trong những tài liệu
quan trọng phục vụ cho việc nghiên cứu triển khai thực hiện luận văn.
- Nhóm phóng viên Thời báo Kinh tế Sài Gòn [37]. Không phải hồi ký,
cũng không phải là cẩm nang, cuốn sách là tuyển tập những bài viết về những
kinh nghiệm cũng như những suy gẫm về nghề báo và báo chí nói chung của
các phóng viên, biên tập làm việc nhiều năm ở nhóm Thời báo Kinh tế Sài
Gòn. Bằng cái nhìn từ bên trong, nhận ra thực chất trong những huyền thoại
về nghề báo, và chia sẻ những trải nghiệm qua công việc “bếp núc” thường
ngày. Nội dung cuốn sách, do vậy, mang đậm chất sống, chất thực và phong
phú, đa dạng như chính dòng thời sự. Một cuốn sách giúp hiểu thêm về người
làm báo và nghề báo - một nghề mà nhiều người cho rằng dễ sa vào ảo tưởng
và thường phải đối mặt với nguy hiểm.
- Nguyễn Kim Trạch [57]. Phần lớn số trang đăng hồi ký của nhiều tác
giả phản ảnh hoạt động nghề của bản thân mình và đồng nghiệp trên nhiều
lĩnh vực khác nhau, trong đó, có việc thực hiện những phóng sự hay, mang
đậm tính thời sự.
- Đinh Văn Hường [23]. Nội dung cuốn sách gồm 6 phần trong đó, tác
giả đã đến 4 phần để trình bày các lý luận chung về thể loại báo chí, tập trung
3 thể loại: tin, phỏng vấn và tường thuật. Bên cạnh đó, tác giả còn đưa ra
những thí dụ cụ thể để phân tích, chứng minh.
- Nguyễn Thị Trường Giang [14]. Không chỉ đưa ra những nghiên cứu
mang tính lý luận về đạo đức nghề báo mà còn có những khảo sát từ thực tiễn
của cuộc sống để nêu ra những biểu hiện vi phạm về đạo đức nghề nghiệp của
nhà báo.
- Nguyễn Văn Dững [9]. Quyển sách này có 9 chương. Trong chương
3, tác giả đã nêu khái niệm của truyền hình, sơ nét lịch sử ra đời của truyền hình
đồng thời, phân tích khá sâu về một số thế mạnh, hạn chế của truyền hình.
10
- Đinh Thị Xuân Hòa [19]. Trong cuốn giáo trình này, tác giả dành một
chương đề cập đến các thể loại của báo truyền hình, trong đó có các thể loại
báo chí đặc biệt là các thể loại chuyển tải tin tức truyền hình đến công chúng
như thể loại tin, phóng sự, phỏng vấn truyền hình...
- Đinh Thị Xuân Hòa [20]. Giáo trình đã nêu vị trí vai trò, đặc điểm,
các dạng thức của thể loại Tin truyền hình; quy trình thực hiện một tin. Trong
giáo trình này tác giả cũng đã dành một dung lượng nhất định để phân tích kết
cấu cụ thể là cách viết mở đầu và các phần khác cho một Tin truyền hình.
Nhưng do dung lượng có hạn và còn nhiều nội dung cần phân tích nên thời
lượng để trình bày về các dạng thức mở đầu mới chủ yếu chỉ dừng lại ở việc
nêu khái lược.
2.2. Nhóm thứ hai: Các luận văn, luận án
- Trần Bảo Khánh [27]. Theo tác giả, việc nghiên cứu, nắm bắt đặc
điểm của công chúng có ý nghĩa quan trọng, tác động đến sự thành bại của
các chương trình truyền hình Việt Nam. Trong quá trình nghiên cứu, tác giả
đã chỉ ra những biến đổi trong quá trình tiếp nhận thông tin trên truyền hình;
biến đổi về nhu cầu thông tin truyền hình; xu hướng mới trong tiếp nhận
thông tin truyền hình và những biến đổi trong cách thức tiếp nhận thông tin
truyền hình. Từ kết quả nghiên cứu này, tác giả đưa ra những đặc điểm trong
xử lý thông tin truyền hình, đồng thời xác định được xu hướng thay đổi của
công chúng và những đề xuất hướng phát triển của truyền hình trong giai
đoạn tới.
- Nguyễn Thị Thu Hiền [21]. Tác giả đã chỉ ra các yêu cầu đối với chất
lượng CTTS của Đài THVN, trong đó có yêu cầu về cách viết tin và đi vào
khảo sát chi tiết vấn đề cách viết tin Thời sự.
11
- Nhâm Sỹ Thành [51]. Qua nghiên cứu, tác giả đã chỉ ra thực trạng và
đánh giá nguyên nhân, từ đó tìm giải pháp nâng cao chất lượng CTTS của Đài
Truyền hình TP. HCM, trong đó có giải pháp nâng cao chất lượng Tin Thời sự.
-Trần Thị Lan [30]. Luận văn khảo sát, thống kê, phân tích làm rõ ưu
điểm và hạn chế của bản tin thời sự trên kênh truyền hình Quốc phòng Việt
Nam trong thời gian khảo sát. Điều tra xã hội học và phỏng vấn sâu các nhà
nghiên cứu, nhà báo, nhà quản lý, người xem ... để thu thập ý kiến nhận xét,
đánh giá cũng như góp ý để nâng cao chất lượng bản tin Thời sự, đề xuất giải
pháp nâng cao chất lượng bản tin Thời sự của kênh truyền hình Quốc phòng
Việt Nam. Tuy nhiên, do phạm vi nghiên cứu là cả bản tin Thời sự nên sự
nghiên cứu riêng về tin chưa sâu, nghiên cứu về cách mở đầu cho tin lại càng
hạn chế.
- Lê Thị Thùy Anh [2]. Luận văn tập trung phân tích thực trạng chất
lượng của bản tin Thời sự tổng hợp của Truyền hình Thông tấn. Và do bản tin
có rất nhiều thể loại “linh kiện” vì vậy luận văn đã phải “dàn trận” để phân
tích những linh kiện này.
- Nguyễn Thị Phượng [41]. Luận văn đề cập việc dẫn dắt thông tin qua
ngôn ngữ đặc trưng của địa phương để chương trình Thời sự thu hút khán giả.
- Phạm Quang Thành [50]. Trong luận văn này, tác giả đã có những lý
thuyết về nội dung quản trị rất cụ thể, cách thức quản trị nhân lực của Đài PT-
TH Hà Nội cũng như những thành công và hạn chế trong việc quản trị nhân
lực của Đài.
- Trần Thị Nam Trang [56]. Trong luận văn này, tác giả đã có những lý
thuyết về quản lí hoạt động tương tác trên báo mạng điện tử.
2.3. Nhóm thứ ba: Các bài báo
- Anh Kháng [25]. Bài viết khái quát một quy trình chung sản xuất một
chương trình truyền hình. Tuy ngắn, nhưng khái quát khá rõ từ quy trình công
12
nghệ sản xuất chương trình truyền hình, nhiệm vụ, chức năng các khối sản
xuất chương trình.
- 24G trong tòa soạn [16]. Bài viết đề xuất vấn đề tìm ra những thông
tin hay và đề xuất đề tài đưa tin về sự kiện, hoặc những thông tin tự thu thập.
- 24G trong tòa soạn [17]. Ở bài viết này, đề cập đến vấn đề soạn thảo
vỏ bản tin bao gồm tất cả những kết nối biên tập trpng lời dẫn của người dẫn
bản tin sao cho phù hợp hình ảnh video cung cấp.
Qua tìm hiểu đánh giá tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài có thể
thấy, các nghiên cứu về truyền hình nói chung và các thể loại tác phẩm truyền
hình nói riêng như bản tin truyền hình, phóng sự truyền hình… xuất hiện khá
nhiều, nhưng, nội dung nghiên cứu về quản trị nội dung tin tức truyền hình thì
rất ít công trình nghiên cứu riêng đề cập một cách đầy đủ. Trong khi đó, yêu
cầu quản trị nội dung tin tức truyền hình hiện nay là cấp thiết nhằm giúp việc
khai thác tin tức một cách hiệu quả, khoa học, đáp ứng nhu cầu ngày cao của
khán giả truyền hình.
Đó là khoảng trống vì vậy tôi đã lựa chọn đề tài “Quản trị nội dung tin
tức truyền hình của Đài PTTH Cà Mau”, với mong muốn nghiên cứu sâu
hơn, bài bản hơn về vấn đề quản trị nội dung tin tức truyền hình hiện nay, từ
đó tổng kết những kỹ năng cần có để thực hiện quản trị nội dung tin tức
truyền hình chất lượng, hiệu quả. Những tài liệu nêu trên là những gợi mở
quan trọng cho hướng nghiên cứu. Trong quá trình nghiên cứu xin phép được
tham khảo, trích dẫn những nội dung phù hợp để phục vụ luận văn.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở hệ thống hóa lý thuyết và thực tiễn, luận văn tập trung khảo
sát, chỉ ra thực trạng, thành công, hạn chế và những vấn đề đặt ra trong quản
13
trị nội dung tin tức truyền hình của Đài PTTH Cà Mau hiện nay; từ đó kiến
giải những giải pháp hợp lý nhằm nâng cao chất lượng việc quản trị nội dung
này ở Đài PTTH Cà Mau trong thời gian tới.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để hoàn thành mục tiêu trên, luận văn tập trung giải quyết một số
nhiệm vụ sau:
- Thứ nhất: Nghiên cứu, hệ thống hóa những vấn đề lý luận và thực tiễn
về truyền hình, quản trị nội dung tin tức truyền hình. Trong đó, tìm hiểu để làm rõ
các khái niệm liên quan; quan điểm, lý thuyết về quản trị nội dung tin tức truyền
hình; tiêu chí đánh giá chất lượng quản trị nội dung tin tức truyền hình.
- Thứ hai: Khảo sát, thống kê, phân tích, đánh giá thành công, hạn chế,
nguyên nhân của những hạn chế trong quản trị nội dung tin tức truyền hình
của Đài PTTH Cà Mau từ tháng 1/2019-12/2019 để làm căn cứ, chỉ ra thành
công, hạn chế, vấn đề đặt ra trong việc quản trị nội dung tin tức.
- Thứ ba: Đề xuất, kiến giải những giải pháp hợp lý nhằm góp phần
nâng cao chất lượng, hiệu quả việc quản trị nội dung tin tức truyền hình của
Đài PTTH Cà Mau trong thời gian tới.
4. Đối tƣợng và thời gian nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Luận văn tập trung nghiên cứu về quản trị nội dung tin tức truyền hình
của Đài PTTH Cà Mau.
4.2. Đối tượng khảo sát
- Tin tức nói chung và hoạt động quản trị nội dung tin tức truyền hình
nói riêng của Đài PTTH Cà Mau.
- Một số nhà báo, nhà lãnh đạo, quản lý- những người trực tiếp thực
hiện quản trị nội dung tin tức truyền hình của Đài PTTH Cà Mau.
14
- Khán giả truyền hình - đây là những người đón nhận các tin tức
truyền hình.
Ngoài ra, luận văn cũng tiến hành khảo sát hoạt động quản trị nội dung
tin tức truyền hình của Đài PTTH Vĩnh Long từ đó làm căn cứ để làm phong
phú hơn những giải pháp, đề xuất, kiến nghị cho hoạt động quản trị tin tức
truyền hình thêm hiệu quả.
4.3. Phạm vi nghiên cứu
- Luận văn tập trung nghiên cứu và khảo sát vấn đề quản trị nội dung
tin tức truyền hình của Đài PTTH Cà Mau. Do thời gian nghiên cứu có hạn
nên tác giả chỉ tập trung nghiên cứu việc quản trị nội dung tin tức trên 02
nhóm chương trình: chương trình Thời sự và chương trình Chuyên đề của Đài
PTTH Cà Mau.
- Thời gian nghiên cứu và khảo sát: Từ tháng 1/2019 đến tháng
12/2019.
5. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu
5.1. Cơ sở lý luận
Luận văn nghiên cứu dựa trên hệ thống các quy định của luật báo chí
Việt Nam và những văn bản dưới luật; những lý luận mang tính nền tảng của
báo chí, quản lý báo chí và đặc biệt là loại hình báo truyền hình.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
Trong quá trình nghiên cứu, học viên sử dụng kết hợp một số phương
pháp sau đây:
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu:
Phương pháp này được sử dụng nhằm để tập hợp những tài liệu liên
quan đến khung lý thuyết về truyền hình, tin tức truyền hình, quản trị và việc
quản trị nội dung tin tức truyền hình. Thu thập, nghiên cứu, kế thừa những tài
liệu đã được các tác giả công bố nhằm xây dựng cơ sở lý luận cho đề tài này.
15
Trên cơ sở đó, sử dụng để so sánh, minh họa cho các kết quả khảo sát của
mình, khẳng định những đóng góp mới của luận văn mình thực hiện.
- Phương pháp thống kê:
Phương pháp này dùng để thống kê tài liệu, con số, dữ liệu... có được
trong quá trình khảo sát.
- Phương pháp phân tích, tổng hợp:
Phương pháp này được sử dụng để đánh giá các số liệu, các kết quả
khảo sát và rút ra những luận điểm khoa học, từ đó đề xuất những giải pháp
cần thiết nhằm phát huy ưu điểm, hạn chế nhược điểm, góp phần đổi mới cách
thể hiện qua quản trị tin tức truyền hình, góp phần tăng giá trị cũng như sức
hấp dẫn của nội dung tin tức truyền hình trên sóng Đài PTTH Cà Mau.
- Phương pháp thảo luận nhóm:
Tác giả tập hợp một nhóm nhỏ gồm 5 lãnh đạo, phóng viên, biên tập
viên phòng Thời sự - Chuyên đề về nội dung xung quanh việc quản trị nội
dung tin tức truyền hình trên sóng Đài PTTH Cà Mau hiện nay. Từ vấn đề thu
thập qua thảo luận nhóm, tác giả sẽ tổng hợp những thông tin cần thiết phục
vụ cho việc nghiên cứu.
- Phương pháp phỏng vấn sâu:
Tác giả thực hiện phỏng vấn sâu 05 người gồm lãnh đạo Đài PTTH Cà
Mau và lãnh đạo Phòng Thời sự-Chuyên đề, tổ trưởng Tổ Biên tập Thời sự-
Chuyên đề và khán giả. qua đó nhằm thu thập ý kiến đánh giá một cách chính
xác và khách quan về quản trị tin tức truyền hình để làm cơ sở đánh giá thực
trạng và xây dựng giải pháp.
6. Ý nghĩa lý luận, thực tiễn của vấn đề nghiên cứu
6.1 Ý nghĩa lý luận
Trên cơ sở khảo sát, tổng kết thực tiễn, luận văn hệ thống hóa và phân
tích cụ thể vai trò của quản trị nội dung tin tức truyền hình và kỹ năng quản trị
16
nội dung tin tức truyền hình - một trong những yếu tố quan trọng góp phần
tạo nên sự sinh động, hấp dẫn của bất cứ một Đài truyền hình nào hiện nay.
Hy vọng, kết quả nghiên cứu sẽ góp phần bổ sung thêm một phần lý luận vào
lý thuyết quản trị tin tức truyền hình hiện nay.
6.2 Ý nghĩa thực tiễn
Mặc dù đây là một đề tài được nghiên cứu ở một góc độ hẹp nhưng
thực tế cho thấy lại có ý nghĩa thiết thực, thực tiễn cao. Nếu luận văn nghiên
cứu thành công, kết quả sẽ là nguồn tư liệu có giá trị tham khảo về mặt thực
tiễn với những giải pháp liên quan đến những kỹ năng cần thiết trong quản trị
nội dung tin tức truyền hình ủa các Đài truyền hình hiện nay.
Kết quả nghiên cứu có thể dùng làm tài liệu tham khảo cho các nhà
trường và các trung tâm có đào tạo về truyền hình hiện nay.
Ngoài ra, việc nghiên cứu đề tài này cũng là cơ hội để tác giả tổng hợp,
vận dụng các kiến thức đã học đặc biệt là thời gian học Cao học chuyên
ngành báo chí ứng dụng của Viện Báo chí tuyên truyền để luận giải vấn đề
nghiên cứu.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, tài liệu tham khảo và phụ lục, nội dung luận văn
gồm có 3 chương.
Chương 1: Một số lý luận chung về quản trị nội dung tin tức truyền hình
Chương 2: Thực trạng quản trị nội dung tin tức truyền hình của Đài
PTTH Cà Mau hiện nay
Chương 3: Giải pháp nâng cao chất lượng quản quản trị nội dung tin
tức truyền hình ở Đài PTTH Cà Mau trong thời gian tới.
17
Chƣơng 1
MỘT SỐ LÝ LUẬN CHUNG VỀ QUẢN TRỊ NỘI DUNG
TIN TỨC TRUYỀN HÌNH
1.1. Một số khái niệm cơ bản
1.1.1. Tin tức truyền hình
Sự xuất hiện của truyền hình được xem là một điều kỳ diệu trong sáng
tạo của nhân loại. Cùng với việc kết hợp giữa hành động và âm thanh, truyền
hình đem đến cho con người cảm giác chân thực về một cuộc sống sinh động
đang hiện diện trước mắt khi ngồi trước máy thu hình. Cuộc sống đó đã được
cô đọng, điển hình hóa trên nhiều bình diện khác nhau, làm giàu thêm về ý
nghĩa trước khi đưa đến cho khán giả thông qua các chương trình truyền hình.
Theo tác giả Dương Xuân Sơn, “Truyền hình không phải là một không
gian thảo luận mà là một không gian để thể hiện: nó là phương tiện truyền
thông đại chúng thiết yếu để phổ biến những mô hình văn hoá và giải thích
thế giới. Những mô hình văn hoá này hoà nhập vào trong mỗi từ, mỗi hình
ảnh, mỗi âm thanh do truyền hình phát ra, như trong những ngôn ngữ thường
ngày” [34, Tr.140].
Trong tập bài giảng môn Truyền hình của Khoa Báo chí, trường Đại
học Khoa học Xã hội và Nhân văn, tác giả Dương Xuân Sơn nêu “Truyền
hình là một phương tiện thông tin đại chúng truyền đạt thông tin nhờ phương
tiện kỹ thuật đến đối tượng tiếp nhận là người xem. Thông tin trong truyền
hình gồm hình ảnh và âm thanh” [34, Tr.140]
Trên cơ sở phân tích ở trên có thể khái quát “Tin tức truyền hình là
thông tin về những sự kiện, sự việc có thật, mới xảy ra, đang xảy ra có ý
nghĩa quan trọng hoặc có liên quan đến xã hội, được thể hiện bằng hình thức
18
ngắn gọn, nhanh chóng chuyển tải tới công chúng thông qua âm thanh và
hình ảnh”.
Tóm lại, trong phạm vi nghiên cứu đề tài này, tin tức truyền hình được
nhắc tới với tư cách là thông tin (tin mới từ các thể loại như tin, phóng sự,
phỏng vấn…). Nghĩa là nó có những điểm nổi trội về tính chất thông tin, về
hình thức thể hiện, về mục đích thông tin. Cụ thể:
- Về tính chất thông tin: Thông tin phải chính xác, nhanh chóng, kịp
thời, trung thực, đúng định hướng, thiết thực với công chúng. Trong cuốn
Thời sự truyền hình, tác giả Victoria Mc Cullough Caroll đã khẳng định “Tin
tức truyền hình đó là một cuộc cạnh tranh theo đúng nghĩa…Người ta vẫn nói
rằng những người làm việc trong chương trình thời sự lúc nào cũng “ngửi
thấy” mùi cạnh tranh nhưng điều đó giúp họ giữ vững được vị trí của mình”.
Nghĩa là, tin tức truyền hình cần nhanh chóng, tức thời.
- Về hình thức thông tin: Thông tin truyền hình được thể hiện bằng
hình ảnh và âm thanh sống động. Và đây chính là đặc điểm phân biệt tin tức
truyền hình và tin tức ở các loại hình báo chí khác. Theo GS.TS Tạ Ngọc Tấn:
“Thông tin truyền hình tái hiện cuộc sống hiện thực trong trạng thái sống.
Nghĩa là truyền hình có thể là một phạm vi, một bộ phận nguyên dạng những
gì đang diễn ra ngoài đời nhưng nó được cho là rõ hơn, đẹp hơn. Người xem
truyền hình có cảm giác như họ đang có mặt, trực tiếp chứng kiến hay đang
tham gia vào sự kiện thực tế đó” [39 , tr.132].
- Về mục đích thông tin: Thông tin truyền hình giúp khán giả trong một
khoảng thời gian ngắn nhất, nhanh nhất biết có sự kiện gì xảy ra, ngoài ra còn
giúp nếu kịp còn cho biết và hiểu sâu về sự kiện đó.
1.1.2. Nội dung tin tức truyền hình
Từ điển tiếng Việt định nghĩa “Nội dung là mặt bên trong của sự vật
cái được hình thức chứa đựng hoặc biểu hiện”. [29, tr.523]. Với định nghĩa
19
này có thể hiểu nội dung là thông tin, thông điệp và trải nghiệm những điều
mà đối tượng hay phương tiện truyền thông làm ra và hướng đến người dùng.
Trong cuốn Tác phẩm báo chí của Phân viện Báo chí và Tuyên truyền
đã chỉ ra nội dung một tác phẩm báo chí gồm nhiều yếu tố làm nên trong đó
có đề tài, chủ đề và chi tiết. Đó là những yếu tố góp phần đem thông tin đến
cho công chúng. Vậy, nội dung tin tức truyền hình có thể hiểu đó là thông tin,
thông điệp (đề tài, chủ đề, chi tiết) về sự kiện, sự việc nào đó được gửi đến
công chúng qua loại hình truyền hình
Trong thực tế, nội dung và hình thức thống nhất với nhau vì nội dung là
những mặt, những yếu tố, những quá trình tạo nên sự vật, còn hình thức là hệ
thống các mối liên hệ tương đối bền vững giữa các yếu tố của nội dung. Nội
dung và hình thức luôn gắn bó chặt chẽ với nhau trong một thể thống nhất.
Không có hình thức nào tồn tại thuần túy không chứa đựng nội dung, ngược
lại cũng không có nội dung nào lại không tồn tại trong một hình thức xác
định. Nội dung nào có hình thức đó. Nội dung và hình thức không tồn tại tách
rời nhau, nhưng không hẳn lúc nào nội dung và hình thức cũng phù hợp với
nhau. Không phải một nội dung bao giờ cũng chỉ được thể hiện ra trong một
hình thức nhất định, và một hình thức luôn chỉ chứa một nội dung nhất định,
mà một nội dung trong quá trình phát triển có thể có nhiều hình thức thể hiện,
ngược lại, một hình thức có thể thể hiện nhiều nội dung khác nhau, một hình
thức có thể chứa đựng nhiều nội dung khác nhau.
Vì vậy, trong khuôn khổ nghiên cứu của luận văn này, chúng tôi xin
phép được hiểu khái niệm nội dung theo nghĩa rộng hơn, đó là nội dung tác
phẩm, chương trình truyền hình đó là nói tới một kết cấu hoàn chỉnh, ở đó nội
dung được chuyển tải trong một hình thức cụ thể, đó là được thể hiện thông
qua một số phương tiện, như lời nói, văn bản hoặc bất kỳ nghệ thuật nào khác
20
nhau. Nghĩa là nội dung chỉ có giá trị khi được chuyển tải qua một phương
tiện nhất định và đến được với người cần.
1.1.3. Quản trị
Về nội dung, thuật ngữ "Quản trị" là một từ khó định nghĩa. Mỗi một
tác giả khi đề cập đến quản trị đều có một định nghĩa của riêng mình.
Theo Từ điển tiếng Việt, “Quản là trông coi, điều khiển”, “Trị là đưa
vào khuôn khổ”, “Quản trị có nghĩa là quản lí, điều hành công việc hàng
ngày” [29, tr.840]. Quản trị là một khái niệm rất rộng bao gồm nhiều lĩnh vực.
Ví dụ quản trị hành chính (trong các tổ chức xã hội), quản trị kinh doanh
(trong các tổ chức kinh tế). Trong lĩnh vực quản trị kinh doanh lại chia ra
nhiều lĩnh vực: Quản trị tài chính, quản trị nhân sự, quản trị Marketing, quản
trị sản xuất...
Theo TS.Hà Văn Hội trong bài viết “Khái niệm và bản chất của quản
trị” đăng trên trang Web quantri.vn thì “- Quản trị là các hoạt động được
thực hiện nhằm bảo đảm sự hoàn thành công việc qua những nỗ lực của
những người khác; quản trị là công tác phối hợp có hiệu quả các hoạt động
của những người cộng sự khác cùng chung một tổ chức”.
Quản trị trong tiếng Anh có nghĩa là Administration. Theo bài viết
“Quản trị là gì? Một nhà quản trị giỏi cần những gì?” của tác giả Nguyễn Văn
Hùng, Viện Công nghệ quản trị Á Châu đăng trên trang web
vuahocvualam.com thì “Quản trị là phối hợp hiệu quả các hoạt động của
người cùng chung trong tổ chức. Đây là quá trình nhằm đạt được mục tiêu đã
đề ra bằng việc phối hợp nguồn lực của tổ chức. Quản trị còn là quá trình
các nhà quản trị hoạch định, tổ chức, lãnh đạo và kiểm tra”.
Herman Stein định nghĩa “Quản trị là một tiến trình xác định và đạt
các mục tiêu của một tổ chức thông qua một hệ thống phối hợp và hợp tác”.
21
Mary Parker Follett- Nhà nghiên cứu về lý thuyết hành vi định nghĩa
“Quản trị là việc hoàn thành công việc thông qua người khác”. Định nghĩa
này có thể hiểu những nhà quản trị đạt được mục tiêu của tổ chức bằng cách
sắp xếp, giao việc cho những người khác, chứ không phải hoàn thiện công
việc bằng chính mình.
Koontz và O‟Donnell trong giáo trình “Những điều cốt yếu của quản
lý” thì định nghĩa “Có lẽ không có lĩnh vực hoạt động nào của con người
quan trọng hơn là công việc quản lý, bởi vì mỗi nhà quản trị ở mọi cấp độ và
trong mọi cơ sở đều có một nhiệm vụ cơ bản là thiết kế và duy trì một môi
trường mà trong đó các cá nhân làm việc trong các nhóm có thể hoàn thành
các nhiệm vụ và các mục tiêu của mình”.
Sau khi tham khảo một số định nghĩa về quản trị, có thể rút ra định
nghĩa: “Quản trị là tiến trình thực hiện các hoạt động nhằm đảm bảo sự hoàn
thành công việc qua những nỗ lực của người khác”. Quản trị là phối hợp hiệu
quả các hoạt động của người cùng chung trong tổ chức. Đây là quá trình nhằm
đạt được mục tiêu đã đề ra bằng việc phối hợp nguồn lực của tổ chức. Quản
trị còn là quá trình các nhà quản trị hoạch định, tổ chức, lãnh đạo và kiểm tra.
Thực tế hiện nay có hai khái niệm hay được sử dụng nhưng hay nhầm
lẫn, đó là khái niệm quản lý và khái niệm quản trị. Theo Từ điển Tiếng Việt,
“Quản lý là trông coi và gìn giữ; là tổ chức và điều khiển các hoạt động của
con người theo yêu cầu nhất định” [27, tr.844]. Theo C.Mác thì “Quản lý là
một chức năng đặc biệt nảy sinh từ bản chất xã hội của quá trình lao động”.
Luận điểm này của C.Mác có thể áp dụng với mọi hoạt động chung của con
người trong xã hội. Các quan niệm nêu trên khá đầy đủ đã chỉ ra quản lý là
những tác động có mục tiêu, có kế hoạch, đòi hỏi phải tuân thủ những nguyên
tắc nhất định trong mối quan hệ giữa chủ thể và đối tượng quản lý. Hiệu quả
của hoạt động quản lý phụ thuộc vào cơ cấu của tổ chức.
22
Qua tìm hiểu và phân tích có thể hiểu: Quản lý chức năng là thành lập
các mục tiêu, chính sách quan trọng của các tổ chức. Còn quản trị được hiểu
là hành động hoặc chức năng của việc đưa vào thực hành các chính sách, kế
hoạch đã được quyết định thực hiện bởi người quản trị. Quản trị mang tính
nội bộ ở một đơn vị cụ thể; còn quản lý mang tính bao quát hơn quản trị.
1.1.4. Quản trị nội dung tin tức truyền hình
Từ 3 khái niệm “quản trị”, “tin tức” và “nội dung tin tức truyền hình”
như đã phân tích nêu trên kết hợp với thực tiễn nghiên cứu có thể khái quát và
đưa ra quan niệm của tác giả luận văn về thuật ngữ “quản trị nội dung tin tức
truyền hình” nhằm phục vụ cho quá trình nghiên cứu tiếp theo như sau:
“Quản trị nội dung tin tức truyền hình là sự tác động có tổ chức, có mục đích
của chủ thể quản trị là cơ quan báo chí truyền hình vào các bộ phận trực
thuộc nhằm cung cấp những nội dung (thông tin, thông điệp…) hữu ích, hấp
dẫn tới công chúng quan tâm”.
Như vậy, quản trị nội dung tin tức có thể hiểu cụ thể hơn đó là sự cân
nhắc, lựa chọn để tìm ra những đề tài, chủ đề, chi tiết phù hợp cho các tác
phẩm, chương trình tin tức thời sự để có được tác phẩm, chương trình tốt nhất
phục vụ khán giả. Hoạt động quản trị có tính chất đa dạng và đối tượng quản
trị ở đây là con người với những đặc điểm, năng lực làm việc riêng. Do vậy,
chủ thể quản trị phải khéo léo sử dụng kết hợp nhiều phương pháp khác nhau,
tùy thuộc vài tình huống cụ thể để nội dung tin tức truyền hình đạt được hiệu
quả và mục tiêu đề ra.
Chủ thể của quản trị tin tức truyền hình là người lãnh đạo có nhiệm vụ
chỉ đạo, tổ chức sản xuất các chương trình. Đối tượng quản trị là tập thể
những người tham gia vào qúa trình sản xuất và thiết bị máy móc. Nguồn lực
giúp người lãnh đạo khai thác trong quá trình quản trị.
23
Để thực hiện các tác phẩm chứa tin tức truyền hình, ngoài nhân lực còn
phải có kinh phí. Kinh phí có thể do Đài hoặc do bên ngành phối hợp chi trả,
đây là yếu tố quan trọng trong quyết định chất lượng các chương trình. Dựa
trên các yếu tố đó, người làm công tác quản trị sẽ phân công ê kíp thực hiện
các tin tức. Việc phân công người phụ trách nội dung sẽ dựa vào trình độ
chuyên môn, kỹ năng làm nghề... cốt sao phát huy được hiệu quả.
1.2. Vai trò của quản trị nội dung tin tức truyền hình:
1.2.1 Quản trị nội dung tin tức truyền hình bảo đảm thông tin phát sóng
đúng định hướng chính trị, tư tưởng
Bất kỳ một tờ báo chính trị nào cũng đều có tính định hướng, tức là xu
hướng chính trị của tờ báo. Báo chí nước ta giữ vai trò là người tuyên truyền,
cổ động, người tổ chức tập thể, một trong những động lực của phong trào
cách mạng, đội quân tiên phong trên mặt trận tư tưởng-văn hóa của Đảng
càng không thể tách rời yếu tố định hướng chính trị - tư tưởng.
Truyền hình là một trong những công cụ đắc lực tuyên truyền cho các
chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Tuy là loại hình báo chí sinh
sau, đẻ muộn song hiện nay, truyền hình lại là kênh chủ yếu cung cấp thông
tin, tạo được sự đón nhận của đông đảo công chúng. Vì vậy, quản trị nội dung
đúng định hướng, tư tưởng là vấn đề có ý nghĩa quan trọng hàng đầu trong
công tác lãnh đạo, quản lý của truyền hình. Định hướng chính trị tư tưởng có
ý nghĩa như “kim chỉ nam” dẫn đường mọi hoạt động. Báo chí nước ta là báo
chí xã hội chủ nghĩa, của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân, gắn liền với dân
chủ XHCN, không phục vụ mục đích, quyền lợi của riêng một cá nhân, lực
lượng nào nên không thể tách rời yếu tố định hướng chính trị tư tưởng. Nghị
quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng đã chỉ rõ: “Tăng cường
sự lãnh đạo của đảng về chính trị, tư tưởng và tổ chức trong các cơ quan báo
chí. Khắc phục những biểu hiện lệch lạc trong hoạt động báo chí, xuất bản,
24
văn hoá, văn nghệ, nhất là xa rời tôn chỉ, mục đích, chạy theo thị hiếu thấp
kém, vì lợi ích vật chất cá nhân cục bộ”.
Định hướng chính trị tư tưởng đối với truyền hình phải báo đảm một số
vấn đề cơ bản sau: Thông tin nhanh, trung thực về mọi mặt của tình hình đất
nước và thế giới; Tuyên truyền, phổ biến đường lối, chủ trương, chính sách
của Đảng, pháp luật của Nhà nước, thành tựu văn hoá, khoa học, kỹ thuật
trong nước và thế giới theo đúng tôn chỉ, mục đích của cơ quan báo chí, góp
phần nâng cao kiến thức, đáp ứng nhu cầu văn hoá lành mạnh của nhân dân,
bảo vệ truyền thống tốt đẹp của dân tộc, xây dựng và phát triển nền dân chủ
XHCN, tăng cường khối đoàn kết toàn dân, xây dựng cơ sở vật chất cho thời
kỳ quá độ lên CNXH và bảo vệ Tổ quốc. Phản ánh kịp thời và hướng dẫn dư
luận xã hội; là diễn đàn thực hiện quyền tự do ngôn luận của nhân dân. Phát
hiện, biểu dương gương tốt, nhân tố mới; đấu tranh chống các hành vi vi
phạm pháp luật và các hiện tượng tiêu cực xã hội khác. Việc quản trị nội dung
tin tức một cách chặt chẽ, khoa học sẽ giúp các chương trình truyền hình đảm
bảo vấn đề này.
1.2.2 Quản trị nội dung tin tức truyền hình bảo đảm sản xuất và truyền
phát thông tin đi một cách nhanh chóng, kịp thời, đúng lúc.
Thông tin là nhu cầu sống của con người và xã hội, thông tin là chức
năng khởi nguồn và cơ bản nhất của báo chí nói chung và truyền hình nói
riêng. Truyền hình có những lợi thế nhất định so với các loại hình báo chí
khác trong việc phản ánh thông tin.
Truyền hình không giống như báo in, thông tin được phóng viên thu
nhận về cho dù có “nóng hổi” đến đâu đi chăng nữa thì có thể sẽ vẫn phải
dành cho số báo ngày hôm sau, phải qua khâu in ấn rồi mới phát hành, nhưng
truyền hình thì ngược lại, ngay lập tức nó có thể đưa đến cho công chúng
những hình ảnh mới nhất, nóng nhất được quay từ hiện trường về và phát
25
ngay trên sóng truyền hình nếu như đó là thông tin được toàn thể công chúng
quan tâm. Nếu báo in sử dụng từ ngữ, ảnh là phương tiện chính để truyền tải
thông tin, với phát thanh là âm thanh thì truyền hình có khả năng truyền tải
thông tin bằng cả âm thanh và hình ảnh ngay cả âm thanh tại hiện trường.
1.2.3. Quản trị nội dung tin tức truyền hình giúp mang đến cho khán giả
thông tin đa dạng, phong phú và ý nghĩa
Điều này thể hiện ở việc, khi quản trị nội dung tốt công chúng vừa có
điều kiện giải trí, vừa có điều kiện nâng cao kiến thức về mọi lĩnh vực trong
đời sống xã hội.
Truyền hình đã đi vào cuộc sống của từng gia đình, từng cá nhân và đã
trở thành nhu cầu giải trí không thể thiếu, thông qua truyền hình, sự giao lưu
văn hóa với các nước trong khu vực và trên thế giới có thể dễ dàng hơn, đây
là yếu tố quan trọng đối với việc phát trển văn hóa thông qua truyền hình
Có thể nói chức năng văn hóa, giải trí là một trong những chức năng
quan trọng của truyền hình, là yếu tố có tính quyết định đến sự phát triển của
truyền hình. Thông qua truyền hình, khán gả vừa có điều kiện giải trí, vừa có
điều kiện nâng cao kiến thức về mọi lĩnh vực trong đời sống xã hội.
1.2.4. Quản trị nội dung tin tức truyền hình góp phần nâng cao vị thế của
đài truyền hình
Ngày nay, trong bối cảnh truyền thông đại chúng ngày càng phát triển,
truyền hình cũng bắt kịp xu thế với sự xuất hiện của nhiều loại truyền hình,
nhiều kênh truyền hình… Điều này mang đến một sự cạnh tranh không khoan
nhượng giữa các loại hình báo chí (báo phát thanh, báo in, báo mạng điện tử)
và thâm chí là cuộc canh tranh thông tin giữa đài truyền hình, kênh truyền
hình. Do đó để thu hút công chúng, để thu hút khán giả, điều đầu tiên đòi hỏi
Đài truyền hình phải chú trọng đó là đổi mới, nâng cao chất lượng các chương
trình truyền hình nói chung, tin tức nói riêng. Để làm được điều này thì vai trò
26
của việc quản trị rất quan trọng. Quản trị - lựa chọn, biên tập có được những
tin bài mới, có ý nghĩa xã hội, được nhiều người quan tâm… khi đó sẽ có
nhiều người theo dõi chương trình, và đó là cơ sở để thu hút sự quan tâm của
công chúng tới chương trình. Và khi đó là cơ hội nâng cao sự quan tâm của
công chúng tới nhà đài. Công chúng sẽ tin tưởng vào thông tin nhưng đằng
sau đó là tin tưởng vào tính chuyên nghiệp của đội ngũ, cụ thể là của nhà đài.
1.2.5. Quản trị nội dung tin tức truyền hình giúp đài truyền hình có cơ hội
phát hiện, phát triển những đề tài sâu, kịp thời hơn
Thông qua những tin tức ban đầu của phóng viên, khi biên tập để phát
sóng, đối với những nội dung có “vấn đề”, có thể phát triển sâu hơn, các biên
tập viên sẽ tham mưu, đề xuất Ban Biên tập yêu cầu phóng viên tiếp tục đi sâu
vào tận ngóc ngách của vấn đề để triển khai thành một đề tài dài hơn, có hiệu
ứng cao hơn nhằm cung cấp những thông tin kịp thời, chính xác cho độc giả.
Đặc biệt trong bối cảnh công nghệ phát triển và nhu cầu, điều kiện công
chúng hiện đại cũng đa dạng, phong phú hiện đại; công chúng dễ dàng có thể
thực hiện một phần hay nhiều phần liên quan đến truyền hình (xây dựng ý
tưởng, hỗ trợ về nguồn tin, hỗ trợ ghi hình dạng đơn giản…), nếu khai thác tốt
nhóm đối tượng này trong chuỗi các công việc quản trị khác thì việc quản trị
nội dung tin tức nói riêng càng trở nên có giá trị. Bởi nhà đài có thêm nhiều
nguồn tin sinh động để hòa chung với những nguồn tin do phóng viên, biên
tập viên của Đài thực hiện.
1.3. Nội dung, phƣơng thức quản trị nội dung tin tức truyền hình
1.3.1. Nội dung quản trị
- Quản trị mục tiêu về nội dung tin tức:
Như đã đề cập ở phần trên, quản trị nội dung tin tức truyền hình là sự
tác động có tổ chức, có mục đích của chủ thể quản lý là cơ quan báo chí nhằm
tạo điều kiện cho các bộ phận trực thuộc thực hiện nhiệm vụ ở mức cao nhất
27
nhưng vẫn đảm bảo những quy định của pháp luật và những nguyên tắc của
cơ quan báo chí trong việc cung cấp cho công chúng những thông tin hữu ích,
hấp dẫn, được công chúng quan tâm. Ở đây, quản trị mục tiêu về nội dung tin
tức hay hoạch định mục tiêu về nội dung tin tức chính là xác định và lựa chọn
mục tiêu phát triển nội dung tin tức của đài truyền hình hay kênh truyền hình.
Là một loại hình báo chí, bên cạnh những đặc điểm chung, truyền hình
có những đặc điểm riêng biệt. Việc quản trị mục tiêu nội dung tin tức truyền
hình nhằm để các tin tức truyền hình đến với công chúng đảm bảo các nhiệm
vụ sau:
+ Tính thời sự: Với truyền hình, sự kiện được phản ánh ngay lập tức
khi nó vừa mới diễn ra thậm chí khi nó đang diễn ra. Truyền hình có khả năng
phát sóng liên tục 24/24h trong ngày, luôn mang đến cho người xem những
thông tin nóng hổi nhất về các sự kiện diễn ra, cập nhật tin tức mới nhất,
thông tin nóng hổi nhất.
+ Tính phổ cập, quảng bá: Truyền hình ngày càng mở rộng phạm vi
phủ sóng, tin tức đưa đến kịp thời được nhiều đối tượng ở vùng sâu, vùng xa.
Tính quảng bá của tin tức truyền hình thể hiện ở chỗ dù sự kiện có xảy ra ở
đâu cũng sẽ được đưa lên vệ tinh, truyền đi khắp thế giới.
+ Tính thuyết phục: Tin tức truyền hình mang tính thời sự, cập nhập,
nóng hổi, hấp dẫn người xem bằng cả 3 yếu tố: hình ảnh, âm thanh và lời
bình, vừa cho người xem thấy được thực tế của vấn đề, vừa tác động vào nhận
thức của công chúng. Vì vậy tin tức truyền hình có khả năng tác động vào dư
luận mạnh mẽ.
- Quản trị kế hoạch sản xuất nội dung tin tức truyền hình:
Từ những quan niệm nêu ở trên, có thể hiểu quản trị kế hoạch sản xuất
nội dung tin tức truyền hình chính là xây dựng, xác định việc sản xuất nội
dung tin tức như thế nào, sử dụng những nguồn lực gì, giá trị thông tin và
28
hiệu quả thông tin như thế nào. Nếu kế hoạch quý hay tháng còn gọi là giai
đoạn tổ chức trong nội bộ Đài, thì chương trình truyền hình tuần luôn là hệ
thống mở.
Trên thực tế, bất kỳ một sản phẩm hàng hóa nào cũng đều phải trải qua
nhiều công đoạn, chương trình truyền hình cũng vậy. Để cho ra đời một
chương trình truyền hình sẽ rất công phu, đó là đứa con tinh thần của cả một
tập thể, đạo diễn, BT, PV và bộ phận kỹ thuật. Sản phẩm đó thể hiện ý kiến
thống nhất của một tập thể bắt đầu từ việc tìm kiếm các ý tưởng, đề tài cho
đến khi chương trình lên sóng. Làm cho quy trình đó được triển khai thông
suốt, hiệu quả. Việc quản trị kế hoạch sản xuất nội dung tin tức truyền hình
không nằm ngoài những yêu cầu trên.
Để thực hiện được yêu cầu cầu trên, việc quản trị kế hoạch tổ chức sản
xuất nội dung tin tức thể hiện ở việc: ra quyết định cho việc sản xuất nội dung
nào? bao giờ sản xuất? sử dụng nhân lực sao cho khoa học nhằm huy động tối
đa sức sáng tạo của người lao động, giảm thấp nhất chi phí sản xuất để tạo ra
các sản phẩm tốt, nhằm đưa lên sóng một sản phẩm truyền hình có giá trị
thông tin và hiệu quả xã hội cao? Ngoài ra còn những quyết định về việc sử
dụng thiết bị máy móc, sử dụng tài chính để sản xuất nội dung tin tức đó….
- Quản trị quy trình sản xuất nội dung:
Quản trị quy trình sản xuất nội dung có thể hiểu đó là sự tổng hợp các
hoạt động xây dựng hệ thống sản xuất và quản trị quá trình sử dụng các yếu tố
đầu vào (nguồn nhân lực, thông tin, …) tạo thành các sản phẩm (dịch vụ) đầu
ra nhằm đáp ứng nhu cầu của công chúng và thực hiện các mục tiêu đã xác
định.
Mục tiêu của việc quản trị quy trình sản xuất nhằm hoàn thành chức
năng sản xuất tin tức, cung cấp cho công chúng những thông tin bổ ích, hấp
dẫn với thời gian phù hợp; Tạo ra và duy trì lợi thế cạnh tranh về thông tin
29
của đài truyền hình, kênh truyền hình; Tạo ra tính linh hoạt cao trong việc sản
xuất tin tức; Đảm bảo tính hiệu quả trong việc tạo ra nội dung tin tức phát
trên sóng.
Theo GS.TS Tạ Ngọc Tấn, quy trình sản xuất chương trình truyền hình
sẽ diễn ra theo 3 giai đoạn chính: Giai đoạn tiền kỳ (còn gọi là giai đoạn
chuẩn bị); Giai đoạn ghi hình và giai đoạn hậu kỳ [39, tr.146].
Đây là quy trình sản xuất các chương trình truyền hình gián tiếp qua
băng, thẻ (để phân biệt với chương trình truyền hình trực tiếp). Đây là loại
chương trình sản xuất thường xuyên nhất, là công việc chính mà nhà báo
truyền hình phải thực hiện. Để thực hiện các tác phẩm loại này, cần thiết phải
tuân theo một quy trình sản xuất.
Theo đó, giai đoạn “Tiền kỳ” gồm có: Nghiên cứu thực tế, xác định đề
tài, xây dựng kịch bản, liên hệ công tác và chuẩn bị các điều kiện về nhân sự,
kỹ thuật, dịch vụ cần thiết cho quá trình thực hiện. Các hoạt động trong công
đoạn này tương đối giống nhau ở dạng hình thức chương trình tin tức thời sự
cho đến chuyên đề.
Quản trị phải bao quát được kế hoạch, chính sách cho các bước cụ thể
của quá trình sản xuất đó là: Bước 1: Khảo sát thực tế, xác định đề tài và khả
năng thực hiện; Bước 2: Viết đề cương kịch bản; Bước 3: Duyệt đề cương
kịch bản; Bước 4: Sản xuất tiền kỳ và hậu kỳ; Bước 5: Dựng thô và viết lời
bình; Bước 6: Duyệt lời bình; Bước 7: Hoàn thiện tác phẩm; Bước 8: Duyệt
tác phẩm; Bước 9: Phát sóng; Bước 10: Theo dõi phản hồi.
- Quản trị thông tin phản hồi về nội dung tin tức:
Thông tin là quá trình trao đổi giữa người gởi và người nhận. Phản hồi
theo Từ điển Tiếng Việt là “quay trở về, tác dụng trở lại hay liên hệ theo chiều
ngược, giữa đầu ra và đầu vào của một hệ thống” [29, tr.780].
30
Quản trị thông tin phản hồi tức là nhà quản trị sau khi nắm bắt được
thông tin về tình trạng và chất lượng công việc của các nhân viên dưới quyền
cần sớm nêu ý kiến phản hồi của mình để động viên, hỗ trợ, định hướng, điều
chỉnh… nhằm giúp đội ngũ nhân viên nâng cao kết quả và hiệu quả làm việc,
đồng thời bảo đảm là cấp quản lý và nhân viên đồng bộ và thống nhất với
nhau về tiêu chuẩn và kỳ vọng cho công việc.
Bất kì các cơ quan báo chí, bất kì tòa soạn nào đều có bộ phận làm
công tác quan hệ công chúng để tiếp nhận thông tin phản hồi, lắng nghe và
thấu hiểu những vấn đề công chúng đặt ra. Việc coi trọng thông tin phản hồi
của công chúng qua báo chí sẽ tăng hiệu quả xã hội của hoạt động báo chí.
Như vậy việc quản trị thông tin phản hồi chính là những tin tức mới
được thu nhận, được hiểu và đánh giá có ích trong việc ra quyết định về hoạt
động tổ chức mà cụ thể ở đây là việc sản xuất các chương trình của cơ quan
báo chí nói chung, Đài truyền hình nói riêng.
- Quản trị các yếu tố khác:
Ngoài những nội dung trên, để việc quản trị nội dung tin tức truyền
hình đáp ứng yêu cầu đặt tra, quản trị còn được thực hiện thông qua: Quản trị
tương tác qua hình thức thăm dò dư luận; Quản trị hoạt động tương tác trên
trang fanpage và quản trị hoạt động tương tác email, đường dây nóng.
Tương tác báo chí được hiểu là sự tác động qua lại giữa công chúng và
tòa soạn báo, bao gồm những ý kiến, thái độ, quan điểm của công chúng về
nội dung tác phẩm báo chí. Tương tác thể hiện ở các góc độ: Tương tác có
định hướng; tương tác tùy biến.
Quản trị hoạt động tương tác tại cơ quan báo chí nói chung và trong
truyền hình nói riêng có vai trò quan trọng trong hoạt động truyền thông đây
là cơ sở góp phần thúc đẩy sự cập nhật tin tức và sự phát triển của nội dung
tin tức trên truyền hình. Hoạt động tương tác góp phần giúp các cơ quan báo
31
chí hiểu hơn về thị hiếu, xu hướng tiếp nhận thông tin của công chúng, ý kiến
của công chúng đối với các sự kiện đang xảy ra xung quanh mình. Từ đó, các
nhà báo tìm cách đáp ứng nhu cầu thông tin của công chúng một cách nhanh
chóng và chính xác, mà vẫn đảm bảo nhiệm vụ tuyên truyền thường xuyên và
hiệu quả.
1.3.2 Phương thức quản trị
Quản trị nội dung tin tức truyền hình là một trong nhiều hoạt động của
Đài truyền hình vì thế mà phương thức quản trị cũng nằm trong phương thức
quản trị của báo chí. Theo đó, phương thức quản trị nội dung tin tức truyền
hình là hệ thống các biện pháp, cách thức điều hành nhằm thực hiện, chức
năng, thẩm quyền của đài truyền hình trong việc tổ chức sản xuất các chương
trình vừa đúng chủ trương, quan điểm vừa mang đến thông tin bổ ích, hấp dẫn
người xem. Phương thức quản trị được thể hiện dưới bằng những phương
thức sau:
+ Quản trị bằng chế độ thông tin, báo cáo
Phương thức quản trị này được thực hiện thông qua họp giao ban, email,
văn bản, chat group nội bộ, gọi điện thoại… để nắm bắt những nội dung mà
đội ngũ BTV, PV, KTV dự kiến truyền thông và đã truyền thông. Bởi tin tức
truyền hình thường là những thông tin được cập nhật liên tục, là những vấn đề
nóng, diễn ra tức thì nên đội ngũ phóng viên trong quá trình tác nghiệp phải
chủ động báo cáo, thông tin lên các cấp lãnh đạo quản lý cao hơn để xin ý
kiến chỉ đạo một cách nhanh nhất, kịp thời xử lý các tình huống.
+ Quản trị bằng nội quy, quy chế làm việc của cơ quan
Cụ thể là sử dụng nội quy, quy chế làm việc của cơ quan để quản trị nội
dung tin tức truyền hình. Thông qua nội suy, quy chế làm việc của cơ quan,
của từng phòng chuyên môn để đánh giá hoạt động lựa chọn nội dung của
từng thành viên, từng bộ phận.
32
+ Quản trị bằng chế độ giám sát, kiểm tra
Đây được coi là phương thức quan trọng trong quá trình quản trị nội
dung tin tức. Lãnh đạo phòng, ban nơi thực hiện tin tức thời sự sẽ thường
xuyên kiểm tra, giám sát hoạt động của các thành viên để đảm bảo hoạt động
tìm kiếm, sản xuất nội dung tin tức luôn thực hiện đúng tôn chỉ, mục đích của
cơ quan, đảm bảo nội dung khi lên sóng phù hợp, kịp thời. Đồng thời, phát
hiện và có biện pháp xử lý các vấn đề sai phạm của các thành viên trong
phòng liên quan đến nội dung tin tức.
+ Quản lý bằng chế độ chính sách
Phương thức quản lý bằng chế độ chính sách là sự kết hợp giữa phương
thức kinh tế và phương thức tâm lý xã hội/giáo dục. Trong đó, tác động vào
đối tượng quản trị thông qua các lợi ích kinh tế như tiền lương, tiền thưởng…
để cho đối tượng quản trị là các PT, BTV, KTV tự lựa chọn phương án hoạt
động hiệu quả nhất trong phạm vi của họ.
Ngoài việc sử dụng đòn bẩy kinh tế, phương thức này còn vận dụng các
quy luật tâm lý, tác động vào nhận thức, tình cảm của đội ngũ nhân viên để họ
phân biệt được đúng – sai, lợi – hại mà hành động cho phù hợp. Bằng cách
này lãnh đạo sẽ khơi dậy được tính tự giác và nhiệt tình của đối tượng trong
việc thực hiện nhiệm vụ.
Như vậy, hoạt động quản trị nội dung tin tức truyền hình có tính chất đa
dạng và không kém phần phức tạp. Do vậy, người lãnh đạo phải khéo léo sử
dụng kết hợp nhiều phương pháp quản trị khác nhau, tùy thuộc vào tình
huống cụ thể để nội dung tin tức đạt được hiệu quả và mục tiêu đề ra.
1.4. Yêu cầu trong quản trị nội dung tin tức truyền hình
Chương trình đem tới tin tức truyền hình có vai trò hết sức quan trọng ở
Đài truyền hình. Ở đó thể hiện rõ nét chức năng, nhiệm vụ của Đài truyền
33
hình. Đây là những chương trình mang đặc trưng rõ nét nhất tính chính trị và
thông tin của hoạt động báo chí, ngoài ra đây còn là “lãnh địa” thể hiện hiệu
quả nhất chức năng giám sát, phản biện xã hội, chức năng thông tin. Đây là
những chương trình có đối tượng công chúng đa dạng và phức tạp, nhiều
thành phần và lứa tuổi… những áp lực này tạo ra những yêu cầu gắt gao đối
với chương trình. Ngoài việc đáp ứng những yêu cầu trên, Đài truyền hình địa
phương còn có những yêu cầu riêng nhằm phù hợp với điều kiện văn hóa, dân
trí, đặc điểm KT-VH-XH của địa phương. Vì thế việc quản trị nội dung tin
tức truyền hình hết sức quan trọng được thể hiện bằng công tác tổ chức, điều
hành của những người có thẩm quyền. Để việc quản lýđể chất lượng, hiệu quả
hoạt động quản lý cần:
- Thứ nhất, quản trị nội dung tin tức truyền hình cần được tiến hành bởi
các chủ thể có thẩm quyền.
Những người giao nhiệm vụ này cần là lãnh đạo đơn vị, cụ thể, người
quyết định cao nhất của nhà đài là Tổng biên tập (Giám đốc), cấp phía sau đó
là Trưởng ban (Trưởng phòng)… Trên cương vị của mình, mỗi người sẽ triển
khai các nhiệm vụ cụ thể như lựa chọn, bố trí cán bộ, xây dựng mô hình quản
trị nội dung phù hợp với định hướng phát triển của đơn vị, tạo điều kiện cho
các phóng viên biên tập, quay phim, kỹ thuật viên….làm việc hiệu quả.
- Thứ hai, quản trị nội dung tin tức truyền hình cần là một hoạt động
mang tính bắt buộc.
Sự bắt buộc đảm bảo cho nội dung chương trình thiết thực, ý nghĩa và
thực sự sinh động, hài hòa trong tổng thể. Sự bắt buộc cần được thể hiện trong
một số văn bản pháp luật, trong quan điểm chỉ đạo của các cơ quan quản lý
báo chí. Và khi cơ quan báo chí không làm tốt hoặc buông lỏng quản trị nội
dung tin tức truyền hình sẽ dễ dẫn dẫn tới những vụ việc sai phạm, thậm chí là
34
vi phạm pháp luật ảnh hưởng đến uy tín của nhà đài và xa hơn ảnh hưởng đến
xã hội.
Tính chất bắt buộc trong hoạt động quản trị nội dung tin tức truyền hình
được thể hiện bằng việc ban hành các quy chế, nguyên tắc, nội quy nội bộ…
để mọi người trong phòng nói riêng và trong Đài truyền hình nói chung biết
và thực hiện. Những quy định, quy chế này trở thành định hướng cho hoạt
động quản trị nội dung tin tức truyền hình.
- Thứ ba, quản trị nội dung tin tức truyền hình cần lựa chọn phương thức
phù hợp, sáng tạo.
Như phần trên đã nêu phương thức quản trị nội dung tin tức truyền hình
có 4 phương pháp cơ bản đó là: (1) Quản trị bằng chế độ thông tin, báo cáo;
(2) Quản trị bằng nội quy, quy chế làm việc của cơ quan; (3) Quản trị bằng
chế độ giám sát, kiểm tra; (4) Quản lý bằng chế độ chính sách…
Mỗi một phương pháp có thế mạnh và hạn chế riêng, chính vì vậy việc
quản trị nội dung tin tức truyền hình chỉ có giá trị khi lựa chọn và sử dụng
những phương pháp quản lý phù hợp, đúng đối tượng, đúng thời điểm.
Chẳng hạn việc quản trị bằng nội quy, quy chế làm việc của cơ quan -
đây là phương pháp quản lý bằng cơ chế, buộc mọi người trong tòa soạn, từ
Tổng biên tập tới đội ngũ phóng viên, biên tập viên đều phải hoạt động theo
khuôn khổ, kỷ cương nhất định. Phương pháp quản lý này được xây dựng dựa
trên những quy định của pháp luật, những hướng dẫn triển khai thực hiện quy
chế, quy trình, nguyên tắc hoạt động báo chí. Nhờ phương pháp này mà các
hoạt động của đơn vị được triển khai đồng bộ, thống nhất, phân công, phân
nhiệm rõ ràng, tránh sự chồng chéo, gây lãng phí nguồn nhân lực…
- Thứ tư, quản trị nội dung tin tức truyền hình cần là một hoạt động
mang tính thống nhất, có tổ chức.
35
Tính thống nhất ở đây được bắt nguồn từ mục đích của quá trình quản lý,
đó là việc thực thi các quy tắc, nguyên tắc, nội quy mà đơn vị đề ra. Từ ý
tưởng nội dung đến nội dung tác phẩm được đến với công chúng là cả một
quá trình với nhiều công đoạn sàng lọc, lựa chọn, biên tập… Vì vậy để nội
dung tin tức đến được với công chúng một cách hoàn hảo thì tất cả các công
đoạn trong quản trị phải được thực hiện đúng theo một quy trình hoàn chỉnh
và dù cho mỗi khách thể quản lý có những sáng tạo riêng, những cách xử lý
riêng nhưng tổng thể họ vẫn phải tuân theo những quy định chung để đảm bảo
tính thống nhất trong hoạt động quản lý, điều hành.
- Thứ năm, hoạt động quản trị nội dung tin tức truyền hình cần là hoạt
động được diễn ra liên tục.
Sự xuất hiện của phương tiện truyền thông mới là Internet đưa các loại
hình báo chí vào bối cảnh cạnh tranh mới về thông tin. Thông tin được cập
nhật từng phút trên Internet thì truyền hình cũng không thể an phận với những
bản tin, chương trình theo khung giờ nhất định. Cũng chính vì yếu tố này, đòi
hỏi việc quản trị nội dung tin tức truyền hình phải thực hiện liên tục không kể
ngày, đêm, không kể lễ, Tết…để cung cấp đến công chúng những thông tin
chính xác, nóng nhất, mới nhất.
- Thứ sáu, hoạt động quản trị nội dung tin tức truyền hình cần dựa trên
cơ sở chính trị - pháp lý phù hợp
Cơ sở chính trị pháp lý đó là luật, các bộ luật, các chỉ thị… Đây là hành
lang quan trọng để những người làm công tác quản trị vận hành, áp dụng trong
thực tiễn quản trị. Cơ sở chính trị pháp lý cho hoạt động quản trị nội dung tin tức
truyền hình nói chung, cho hoạt động của đài truyền hình nói riêng giúp người
quản ltrị soi xét xem mọi hoạt động nói chung – hoạt động quản trị nội dung tin
tức truyền hình một cách phù hợp; và cũng là căn cứ giúp biết hoạt động quản trị
đúng hay sai, cần triển khai theo chiều hướng nào.
36
Tiểu kết chƣơng 1
Ở chương 1, luận văn đã trình bày về những khái niệm liên quan tới đề
tài luận văn như khái niệm về tin tức và tin tức truyền hình, quản trị và quản
trị nội dung tin tức truyền hình. Theo đó thì “Quản trị nội dung tin tức truyền
hình là công việc của những người làm công tác quản lý, tổ chức sản xuất các
chương trình truyền hình. Quản trị nội dung tin tức truyền hình là thông qua
lực lượng phóng viên, biên tập viên, quay phim, đạo diễn, kỹ thuật dựng, phát
thanh viên để làm ra thành phẩm các chương trình ở đó nội dung tin tức hấp
dẫn thu hút được sự quan tâm của khán giả”.
Cùng với hệ thống khái niệm, luận văn cũng đã phân tích chỉ ra vai trò,
đặc điểm Quản trị nội dung tin tức truyền hình. Đó là, hoạt động tương tác
nhằm bảo đảm đúng định hướng chính trị, tư tưởng; bảo đảm thông tin một
cách nhanh chóng, kịp thời, đúng lúc đảm bảo tính thời sự; mang đến cho
khán giả vừa có điều kiện giải trí, vừa có điều kiện nâng cao kiến thức về mọi
lĩnh vực trong đời sống xã hội đồng thời giúp nâng cao vị thế riêng của Đài
truyền hình.
Tác giả cũng chỉ ra 04 phương thức quản trị nội dung tin tức truyền hình:
Quản trị bằng chế độ thông tin, báo cáo; bằng nội qui, qui chế làm việc của cơ
quan; bằng chế độ giám sát, kiểm tra và bằng chế độ chính sách- đây là hệ
thống các biện pháp, cách thức điều hành nhằm thực hiện, chức năng, thẩm
quyền của đài truyền hình trong việc tổ chức sản xuất các chương trình vừa đúng
chủ trương, quan điểm vừa mang đến thông tin bổ ích, hấp dẫn người xem.
Chương 1 cũng đã chỉ ra nội dung và yêu cầu trong quản trị nội dung tin
tức truyền hình. Khung lý thuyết ở chương 1 là cơ sở để thực hiện những nội
dung tại chương 2 của luận văn này.
37
Chƣơng 2
THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ NỘI DUNG TIN TỨC TRUYỀN HÌNH
Ở ĐÀI PHÁT THANH TRUYỀN HÌNH CÀ MAU HIỆN NAY
2.1. Khái lƣợc về Đài Phát thanh và Truyền hình Cà Mau và các chƣơng
trình khảo sát
2.1.1. Vài nét về Đài Phát thanh và Truyền hình Cà Mau
5h sáng ngày 19/8/1977, tại Bạc Liêu, Đài tiếng nói nhân dân Minh Hải
chính thức phát sóng chương trình đầu tiên. Năm 1988, Đài tiếng nói nhân
dân Minh Hải đổi tên thành Đài PT-TH Minh Hải và chính thức phát trên
sóng truyền hình. Năm 1997 tái lập tỉnh, Đài PT-TH Minh Hải được tách
thành 2 đài PT-TH Bạc Liêu và PT-TH Cà Mau.
Quyết định số 02/2015/QĐ-UBND ngày 11/02/2015 của UBND tỉnh Cà
Mau quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Đài
PTTH Cà Mau nêu rõ: Đài PTTH Cà Mau là đơn vị sự nghiệp trực thuộc Ủy
ban Nhân dân tỉnh Cà Mau thực hiện chức năng cơ quan báo chí của Đảng
bộ, chính quyền tỉnh; chịu sự quản lý Nhà nước về báo chí, truyền dẫn và
phát sóng của Bộ Thông tin và Truyền thông; chịu sự quản lý Nhà nước trên
địa bàn của Sở Thông tin và Truyền thông theo sự phân công của Ủy ban
nhân dân tỉnh.
Hiện tại, Đài PTTH Cà Mau có 1 khu trung tâm kỹ thuật sản xuất chương
trình, 1 khu kỹ thuật truyền dẫn phát sóng, 3 khu nhà làm việc, khu trung tâm phát
thanh phát sóng AM tại xã Thạnh Phú, huyện Cái Nước và 1 trung tâm phát sóng
truyền hình tại xã Lý Văn Lâm, TP.Cà Mau. Đài đã phát sóng chương trình truyền
hình trên vệ tinh Vinasat 2 và nhiều mạng truyền hình khác.
Từ 18 người vào năm 1977, đến nay đài có hơn 140 người được đào tạo
căn bản về chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ. Từ mỗi ngày sản xuất một
38
chương trình, hiện nay, đã tăng lên 5 bản tin, chương trình; có 4 chuyên
đề/ngày. Với phương châm thời lượng ít, hàm lượng thông tin nhiều, chính
xác, kịp thời, dễ tiếp cận. Từ đầu năm 2018, Đài PTTH Cà Mau đã tập trung
thực hiện chuyển phát sóng truyền hình sang chuẩn HD. Đội ngũ cán bộ, viên
chức, phóng viên, biên tập viên, kỹ thuật viên… đang ngày đêm hăng say lao
động cống hiến, mang đến những chương trình truyền hình chất lượng cao,
đáp ứng được nhu cầu ngày càng phong phú của khán giả.
2.1.2. Khái quát về các chương trình truyền hình khảo sát
Từ tháng 10/2019, Đài PTTH Cà Mau đã tiến hành sáp nhập phòng Thời
sự và phòng Chuyên đề thành Phòng Thời sự-Chuyên đề với tổng số 44
người. Phòng thực hiện tổ chức sản xuất 5 chương trình, bản tin (Chuyển
động ngày mới, bản tin 11h30, bản tin 15H, Chương trình Thời sự 18h30 thời
sự và Bản tin cuối ngày); 27 chuyên đề (An toàn giao thông; Nông thôn mới;
Khám phá Cà Mau; Cà Mau đất và người; Xây dựng Đảng, Khoa học công
nghệ; Công thương; Bạn nhà nông; Phụ nữ; Giáo dục; Kinh tế thủy sản; Khát
vọng sống; Thuế và cuộc sống; Tuổi trẻ; Bảo hiểm xã hội; Pháp luật; Cải cách
hành chính; Quốc phòng toàn dân; Hộp thư truyền hình; IT-Today; An ninh
biên giới; Chính sách xã hội; Y học và sức khỏe; Khmer; Mái ấm an cư; Tạp
chí du lịch; Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.
+ Chương trình Thời sự
Tổng thời lượng phát sóng là 1 giờ 45 phút/ngày. Với 5 bản tin: Chuyển
động ngày mới (thời lượng phát sóng 20 phút); Bản tin 11H30 (thời lượng
phát sóng 20 phút); bản tin 15H (thời lượng phát sóng 10 phút); Bản tin
18h30 (thời lượng phát sóng 30 phút) và Bản tin cuối ngày (thời lượng phát
sóng 20 phút)
+ Chương trình Chuyên đề
39
Hiện tại Đài PTTH Cà Mau có 27 đầu mục chuyên đề. Mỗi ngày có từ
2-3 chuyên đề phát sóng với thời lượng từ 5-15 phút. Mỗi ngày phát 2 lần,
chiếm trên 5% tổng thời lượng phát sóng/ngày.
Kết quả khảo sát nhiều đối tượng khán, thính giả khác nhau vào tháng 5
năm 2018 do Cục Thống kê tỉnh Cà Mau thực hiện, cho thấy các chương trình
tin tức thời sự, các chuyên đề, chuyên mục phản ánh tình hình kinh tế, văn hóa, xã
hội, quốc phòng - an ninh của địa phương; các chương trình từ thiện - nhân đạo -
xã hội; các chương trình cải lương, ca nhạc, phim truyện, gameshow… vẫn được
khán, thính giả địa phương quan tâm theo dõi nhiều nhất.
Tuy nhiên, có một bộ phận khá lớn khán, thính giả cho rằng: cần phải
thường xuyên cải tiến, đổi mới nội dung và hình thức thể hiện chương trình để
hấp dẫn người xem, người nghe hơn nữa. Tin tức thời sự phải cập nhật kịp
thời những vấn đề bức xúc gắn với thực tế đời sống của người dân. Quan tâm
các bản tin chuyên biệt.
Các chuyên mục, chuyên đề cần đi sâu phản ánh, giới thiệu những đặc
trưng văn hóa, phong tục tập quán của vùng miền và địa phương, những mô
hình làm ăn điển hình tiên tiến, xây dựng văn hóa đô thị, nông thôn mới... và
bố trí phát sóng hợp lý vào các thời điểm thích hợp trong ngày. Quan tâm hơn
nữa việc quảng bá chương trình trên Internet và các ứng dụng kết nối với thiết
bị di động thông minh. Cần thường xuyên thực hiện điều tra xã hội học để
định vị khung giờ phát sóng cho từng chương trình để tập trung sản xuất các
chương trình theo chủ đề đã xác định, tạo ra nhiều sản phẩm riêng làm cho
khán giả có ấn tượng tốt và luôn nhớ đến chương trình và nhớ đến Đài.
Nâng cao chất lượng chương trình tự sản xuất phải gắn với việc thường
xuyên đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ phóng viên, biên tập viên, đạo diễn, kỹ
thuật viên theo hướng chuyên nghiệp; xây dựng đội ngũ có phẩm chất đạo
đức, năng lực và nhiệt huyết với nghề.
40
2.2. Khảo sát thực trạng quản trị nội dung tin tức truyền hình
2.2.1. Về chủ thể quản trị
Qua khảo sát cho thấy, tổng số cán bộ phóng viên, nhân viên của Đài
PTTH Cà Mau có 140 người. Trong đó, khối nội dung có 76 người. Cụ thể:
Biên tập viên: 05 người; Đạo diễn: 01 người; Phóng viên biên tập và quay
phim: 42 người; Phát thanh viên: 14 người; Biên dịch: 07 người; Biên soạn
chương trình: 09 người.
Riêng Phòng Thời sự - Chuyên đề có 44 người, trong đó, có 1 trưởng
phòng, 2 phó phòng, 7 biên tập viên còn lại là số lượng phóng viên biên tập,
phóng viên quay phim và kỹ thuật dựng.
Trưởng phòng Phòng Thời sự - Chuyên đề Huỳnh Hoài Hãn là người
trực tiếp tham mưu, giúp Ban Giám đốc, Ban Biên tập quản trị rà soát nội
dung tuyên truyền theo đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật
của Nhà nước; tuyên truyền nhiệm vụ, nội dung và các mặt công tác chuyên
môn khác do Ban Giám đốc – Ban biên tập đề ra nhằm thực hiện đạt hiệu quả
các mục tiêu của ngành phát thanh-truyền thanh-truyền hình.
Cùng với trưởng phòng Huỳnh Hoài Hãn, các Phó Trưởng phòng Phòng
Thời sự - Chuyên đề Trần Quốc Tuấn, Thạch Tùng Linh phụ trách xây dựng
kế hoạch tuyên truyền các bản tin thời sự, chuyên đề và tổ chức sản xuất các
chương trình thời sự, chuyên đề và chương trình tiếng Khmer phát trên sóng
truyền hình.
Việc tiếp nhận và xử lý các nội dung tin tức Thời sự - Chuyên đề thuộc
trách nhiệm của Ban Biên tập mà trực tiếp ở đây là Trưởng, Phó phòng Thời
sự- Chuyên đề và 7 Biên tập viên của Phòng. Đội ngũ biên tập viên của
Phòng Phòng Thời sự - Chuyên đề đều là những nhà báo có nhiều kinh
nghiệm trong việc quản lý, biên tập tin bài, có nhiệm vụ duyệt nội dung tin
tức, hỗ trợ ban Biên tập xử lý tất cả chương trình phát trên sóng Đài PTTH Cà Mau.
41
GIÁM ĐỐC
P. GIÁM ĐỐC
P. GIÁM ĐỐC
P. GIÁM ĐỐC
TRƯỞNG PHÒNG THỜI SỰ-CHUYÊN ĐỀ
PHÓ PHÒNG THỜI SỰ- CHUYÊN ĐỀ
PHÓ PHÒNG THỜI SỰ- CHUYÊN ĐỀ
TỔ QUAY PHIM
TỔ HẬU KỲ
TỔ BIÊN TẬP
Sơ đồ 2.1. Tổ chức bộ máy quản trị nội dung tin tức
của Đài PTTH Cà Mau.
2.2.2. Về nội dung quản trị
- Quản trị mục tiêu đặt ra:
Như đã đề cập trong chương 1, việc quản trị nội dung tin tức truyền hình
nhằm đáp ứng 04 mục tiêu: Đảm bảo tính thời sự: mang đến cho người xem
những thông tin nóng hổi nhất về các sự kiện diễn ra, cập nhật tin tức mới
nhất; Tính phổ cập, quảng bá: Truyền hình ngày càng mở rộng phạm vi phủ
sóng, tin tức đưa đến kịp thời nhiều đối tượng ở vùng sâu, vùng xa, đưa lên vệ
tinh, truyền đi khắp thế giới và tính thuyết phục công chúng: khả năng tác
động mạnh mẽ vào nhận thức của con người. Cuối cùng là nhằm tác động dư
luận xã hội mạnh mẽ và trở thành diễn đàn của nhân dân.
42
+ Về tính thời sự
Ở nội dung này, tác giả luận văn lựa chọn khảo sát chương trình thời sự
của Đài PTTH Cà Mau. Thời gian khảo sát trong tháng 7 và tháng 12 năm
2019. Lý do chúng tôi lựa chọn vì chương trình thời sự vì các bản tin, chương
trình thời sự luôn cập nhật những tin tức mới nhất, thông tin nóng hổi nhất
đến với khán giả.
Trong tháng 7/219, chương trình thời sự của Đài PTTH Cà Mau đã sử
dụng tổng cộng 398 tin/bài. Trong đó, có 327 tin và 71 bài tường thuật/ghi
nhanh và 51 phóng sự.
Khảo sát ngẫu nhiên chương trình thời sự của Đài PTTH Cà Mau vào
ngày 27/7/2019 cho thấy, trong ngày này diễn ra nhiều hoạt động ý nghĩa
nhân Kỷ niệm 72 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ (27/7/1947-27/7-2019)
cho nên ngay từ phần đầu chương trình, các tin tức, phóng sự đều tập trung
phản ánh hoạt động này.
Cụ thể: Trong tổng số 17 tin, bài đã có 6 tin, bài có nội dung hướng về
hoạt động 27/7 gồm 02 tin “Viếng nghĩa trang Liệt sĩ; Thắp nến tri ân”; 04
bài “Nghĩa tình tháng 7; Mâm cơm đồng đội; Hoạt động tri ân ở các địa
phương”. Chiếm tỉ lệ 31,52%/100% tổng số tin/bài. (bảng thống kê 2.1)
Tin hoạt Bài hoạt Tin/bài nội Ngày 27/7 Tin/bài động 27/7 động 27/7 dung khác
TỔNG 19 2 4 13
Tỉ lệ 100% 10,52% 21% 68,4%
Bảng 2.1. Tỉ lệ tin, bài về ngày 27/7 trong chương trình Thời sự ngày
27/7/2019 của Đài PTTH Cà Mau.
Ở nội dung này, chúng tôi không tiến hành khảo sát tin tức ở các chuyên
đề, chuyên mục vì nhận thấy, trong 27 chuyên đề của Đài PTTH Cà Mau đều
thực hiện theo hình thức: Nếu như với chương trình thời sự được phân công
43
theo sự kiện thì ở chương trình chuyên đề, chuyên mục phóng viên phải có kế
hoạch trước khi đi thực hiện. Phần lớn các cơ quan, ban, ngành đã định hướng
kế hoạch tuyên truyền trong năm đối với các chuyên đề phối hợp. Cụ thể cho
từng chuyên đề (dù có hay không sự định hướng tức là có hay không sự phối
hợp) phóng viên cũng sẽ lập đề cương trình lãnh đạo. Sau khi đồng ý các nội
dung phóng viên dự kiến, lãnh đạo sẽ cho triển khai thực hiện.
Đơn cử như Đài PTTH Cà Mau có 27 chuyên đề thì đã có 24 chuyên đề
(Trừ “Xây dựng đảng”, “Hộp thư truyền hình”, “Học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh”) được các ngành phối hợp (ký hợp đồng) với
Đài. Ở đây Chuyên đề là tiếng nói của các ngành. Khác với thời sự, phóng
viên có thể phản ánh vấn đề ở mọi góc độ, tích cực và tiêu cực, nhưng không
thể đem vấn đề tiêu cực của ngành phát sóng trong chuyên đề. Do đó, nội
dung trong 24 chuyên đề (hợp đồng) phần lớn sẽ do ngành quyết định.
Ví dụ, từ đầu năm bên Sở Khoa học và Công nghệ gửi kế hoạch sang
Đài, trong đó nêu cụ thể chủ đề tuyên truyền từng tháng cho chuyên đề Khoa
học và Công nghệ. Khi thực hiện phóng viên sẽ trao đổi bàn bạc thêm nhưng
vẫn là thông tin về các hoạt động của ngành. Nếu các hoạt động không đủ thời
lượng cho chuyên đề thì phóng viên có thể đưa thêm những thông tin có liên
quan đến việc làm của ngành mà mình nắm bắt được trong Nhân dân.
+ Tính phổ cập, quảng bá
Truyền hình ngày càng mở rộng phạm vi phủ sóng, tin tức đưa đến kịp
thời nhiều đối tượng ở vùng sâu, vùng xa. Như đã trình bày trong phần trên,
Đài PTTH Cà Mau hiện quản lý việc phát sóng phát thanh và truyền hình trên
2 làn sóng với công suất máy phát sóng như sau: 01 máy phát AM tần số 909
MHz và 01 máy phát FM tần số 94,6 MHz công suất 10 kw.
Ngoài ra, Đài truyền hình Việt Nam đầu tư 01 máy phát hình số mặt đất
2 kw để thu, phát tín hiệu các kênh của VTV. Đài PTTH Cà Mau chịu trách
nhiệm quản lý, vận hành, khai thác phát sóng 19/24 giờ mỗi ngày. Hiện tại,
44
9/9 huyện, thành phố của tỉnh đều có xem được tất cả các chương trình trên
sóng Đài PTTH Cà Mau. Ngoài sóng truyền hình, khán, thính giả còn tiếp cận
thông tin của Đài PTTH Cà Mau qua website; trang Fanpage; Facebook…
Khảo sát ngẫu nhiên 100 người tại Cà Mau cho thấy: 32% số người được
hỏi cho biết thường xuyên theo dõi chương trình Thời sự- Chuyên đề của Đài
PTTH Cà Mau; 68% người cho biết thỉnh thoảng xem chương trình Thời sự-
Chuyên đề của Đài PTTH Cà Mau.
Nội dung Số phiếu Tỉ lệ
Thường xuyên 32 32%
Đôi khi 68 68%
Không xem Không có
Bảng 2.2. Tỷ lệ người xem Chương trình Thời sự - Chuyên đề của Đài PTTH
Cà Mau (phiếu khảo sát gửi 100 người được thực hiện trong tháng 6/2020).
+ Tính thuyết phục công chúng
Các chương trình truyền hình mang tính thời sự, cập nhật, nóng hỏi, hấp
dẫn người xem thấy được thực tế của vấn đề vừa tác nhận vào nhận thức của
công chúng. Vì vậy, truyền hình có khả năng tác động vào dư luận mạnh mẽ.
Chương trình Thời sự-Chuyên đề của Đài PTTH Cà Mau không chỉ tác
động dư luận mà còn định hướng dư luận phù hợp với các đường lối, chủ
trương của Đảng, chính sách, pháp luật cuả Nhà nước.
Ở nội dung khảo sát 100 người xem truyền hình đánh giá về chương
trình Thời sự-Chuyên đề của Đài PTTH Cà Mau, có 31% khán giả đánh giá
nội dung chương trình tốt, 62% khán giả đánh giá nội dung chương trình khá;
7% đánh giá trung bình, không có đánh giá yếu. Thông tin phong phú, đưa tin
kịp thời, nội dung thiết thực gần gũi chính là những yếu tố giúp khán giả dành
tình cảm cho chương trình Thời sự-Chuyên đề.
45
Có thể dẫn chứng bằng chương trình Thời sự phát sóng vào ngày
27/3/2019 của Đài PTTH Cà Mau. Trong chương trình, phóng viên Quách
Mến và Chí Thức có phóng sự phản ảnh về việc “Gần 10ha lúa Hè thu của 6
hộ dân trên địa bàn xã Khánh Hải, huyện Trần Văn Thời bị thiệt hại từ 30
đến 80% nghi do sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hiệu WhipS 75 EW của Công
ty Bayer, đó là chưa kể những hộ có diện tích thiệt hại ít chưa khai báo với
chính quyền địa phương”. Sau khi phóng sự phát sóng, đường dây nóng của
Đài PTTH Cà Mau đã nhận được rất nhiều cuộc gọi của nông dân ở một số xã
trên địa bàn huyện Trần Văn Thời để tìm hiểu rõ hơn thông tin trong phóng
sự. Đồng thời, người dân cũng cung cấp thêm thông tin về một số diện tích
lúa bị thiệt hại do dùng loại thuốc diệt cỏ trên.
Sau khi tiếp nhận thông tin, ngay ngày hôm sau, Trưởng phòng Thời sự-
Chuyên đề Huỳnh Hoài Hãn đã phân công phóng viên Quách Mến-Chí Thức
tiếp tục xuống địa bàn nắm thêm thông tin, đặc biệt là liên hệ với đại diện
ngành chuyên môn, công ty Bayer. Ngành chức năng, đại diện công ty Bayer
nhanh chóng vào cuộc và sau đó đã có những giải pháp khẩn trương hỗ trợ
thiệt hại cũng như làm rõ những thắc mắc của người dân.
Ở nội dung chuyên đề, nhiều chuyên đề đã trở thành cầu nối giữa người
xem và người làm truyền hình. Khảo sát chuyên đề “Tạp chí Du lịch” trên
sóng Đài PTTH Cà Mau có thể thấy đây là chương trình nhằm giới thiệu,
quảng bá đến người xem tiềm năng, thế mạnh của tỉnh Cà Mau đối với ngành
kinh tế mũi nhọn là du lịch. Giúp những khán giả chưa có dịp „tận mục sở thị‟
các danh lam thắng cảnh đẹp, có thể theo dõi trên sóng Đài PTTH Cà Mau để
biết thêm về quê hương, đất nước, con người Cà Mau nói riêng và Việt Nam nói
chung. Chương trình đồng thời mang những thông điệp kêu gọi và thu hút các
nhà đầu tư cùng tỉnh Cà Mau khai thác, phát triển có hiệu quả tiềm năng du lịch
nơi vùng đất cực Nam của Tổ quốc. ¾ nội dung chương trình viết về các địa
điểm du lịch trong tỉnh Cà Mau, còn lại là ngoài tỉnh do đài khác thực hiện.
46
“Tạp chí du lịch” được công chúng đánh giá cao không chỉ về nội dung
mà hình thức thể hiện. Theo từng quý, ekip thực hiện đều được Ban Biên tập
thay đổi nhằm giúp chương trình luôn mới trong cách thể hiện từ hình ảnh
đến nội dung.
Nội dung Số phiếu Tỉ lệ
Tốt 31 31%
Khá 62 62%
Trung bình 7 7%
Yếu Không có
Bảng 2.3. Tỉ lệ sự đánh giá của công chúng về chương trình thời sự - chuyên
đề của Đài PTTH Cà Mau (thực hiện tháng 6 năm 2020).
Nội dung Số phiếu
Thông tin phong phú 45
Đưa tin kịp thời 46
Nội dung thiết thực, gần gũi 54
Có nhiều phóng sự đề cập đến bức xúc của địa 10
phương
Các lý do khác (nếu có, xin ghi cụ thể) Không có
Bảng 2.4. Những yếu tố hấp dẫn của chương trình thời sự -chuyên đề của Đài
PTTH Cà Mau (thực hiện tháng 6 năm 2020).
- Quản trị kế hoạch lựa chọn nội dung và sản xuất nội dung chương trình
Trên thực tế, bất kỳ một sản phẩm hàng hóa nào cũng đều phải trải qua
nhiều công đoạn, chương trình truyền hình cũng vậy. Để cho ra đời một
chương trình truyền, những người tham gia như PV, BTV, PTV, KTV phải
thực hiện nhiều khâu trong quá trình sản xuất tác phẩm truyền hình, bắt đầu từ
việc tìm kiếm các ý tưởng, đề tài cho đến khi chương trình lên sóng. Làm cho
quy trình đó được triển khai thông suốt, hiệu quả. Việc quản trị kế hoạch lựa
47
chọn và sản xuất nội dung chương trình của Đài PTTH Cà Mau không nằm
ngoài những yêu cầu trên.
Để tiến hành thực hiện một đề tài, đầu tiên phóng viên phải tìm kiếm, lựa
chọn đề tài, sau đó xây dựng kịch bản (kịch bản mang tính chất dự kiến chứ
không ổn định, trừ những đề tài phân công đột xuất có tính thời sự đang xảy
ra như: thiên tai, cháy nổ, tai nạn…phóng viên thực hiện sẽ không phải xây
dựng kịch bản mà chỉ cần trao đổi nội dung, hình thức thực hiện với ekip khi
ra hiện trường), tiếp đến trình cho Trưởng phòng Thời sự-Chuyên đề Huỳnh
Hoài Hãn thông qua nhóm zalo. Sau khi Trưởng phòng thông qua, sẽ phân
công phóng viên quay phim phù hợp với đề tài mà biên tập đăng ký.
Kế tiếp là giai đoạn đi thực tế thực hiện đề tài. Ở giai đoạn này, ekip sẽ
ghi hình, nắm thông tin nội dung, sau đó phóng viên biên tập sẽ viết lời bình
dựa vào thông tin nắm được khi đi thực tế cũng như những hình ảnh mà
phóng viên quay phim đã ghi nhận được.
Sau khi viết lời bình xong, phóng viên biên tập sẽ gửi vào mail của
Phòng Thời sự-Chuyên đề, Tổ biên tập tùy vào cơ cấu chương trình, diễn biến
thời sự sẽ tải file lời bình mà trước đó phóng viên đã gửi vào mail để duyệt
nội dung.
Sau khi nội dung được duyệt bước 1, ekip thực hiện phóng sự sẽ tiến hành
dựng thô tác phẩm sau đó, bàn giao file dựng thô cho hậu kỳ dựng thành phẩm.
Cuối cùng là bước duyệt thành phẩm của Trưởng phòng Huỳnh Hoài
Hãn luân phiên với 02 Phó phòng Thời sự- Chuyên đề. Trong quá trình duyệt
sẽ có sự điều chỉnh về hình ảnh hoặc nội dung, kỹ thuật hậu kỳ sẽ sửa cho đến
khi hoàn chỉnh phát sóng. Cũng có trường hợp thành phẩm không đạt yêu cầu
phải tạm thời để lại chờ thực hiện bổ sung theo chỉ đạo, hoặc ngưng phát. Tuy
nhiên, trường hợp như vậy ít khi gặp.
48
PV đăng kí đề tài
Trao đổi nhóm zalo
Không đạt
Trưởng phòng duyệt đề tài đăng kí
Đạt
BTV viết lời bình
PV dựng thô
Tổ Hậu kỳ
Tổ Biên tập TS - CĐ
PV, BTV thực hiện đề tài
Duyệt
Thành phẩm
Sơ đồ 2.2. Quy trình và thành phần tham gia quản trị kế hoạch sản xuất
nội dung của Đài PTTH Cà Mau
Tóm lại, để thực hiện đạt được yêu cầu cầu trên, việc quản trị kế hoạch tổ
chức sản xuất chương trình truyền hình của Đài PTTH Cà Mau phải tập hợp
nhân lực, bố trí công việc cho từng người, từng bộ phận một cách có tính toán
và khoa học nhằm huy động tối đa sức sáng tạo của người lao động, giảm
thấp nhất chi phí sản xuất để tạo ra các sản phẩm tốt, nhằm đưa lên sóng một
sản phẩm truyền hình có giá trị thông tin và hiệu quả xã hội cao.
49
Ảnh 2.1. Kế hoạch tuyên truyền của phòng Thời sự - Chuyên đề Đài PTTH
Cà Mau từ ngày 14-20/10/2019.
Bảng 2.5 Kế hoạch phân công phóng viên phụ trách các tiểu mục tuyên
truyền của phòng Thời sự - Chuyên đề Đài PTTH Cà Mau trong tháng 6/2019.
Để đảm bảo nội dung tuyên truyền, khâu phân công từng bộ phận, từng
phóng viên phụ trách là hết sức quan trọng. Nhìn từ sơ đồ trên, tiểu mục
Chuyển động cùng chúng tôi có xuyên suốt 7/7 ngày trong tuần, vì thế, lãnh
đạo Phòng phân công cụ thể từng phóng viên phụ trách trong các ngày. Đối
với các tiểu mục Miền quê ngày mới (phát sóng vào thứ 2 hàng tuần), Khởi
50
nghiệp (phát sóng vào thứ 3 hàng tuần), Kinh nghiệm nhà nông (phát sóng
vào thứ 4 hàng tuần)…lãnh đạo Phòng phân công từ 2-3 phóng viên phụ trách
nhằm đảm bảo nội dung các tiểu mục luôn phong phú, đa dạng, không đi vào
lối mòn. Thêm nữa, việc phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng người giúp cho
việc quản trị kế hoạch lựa chọn nội dung và sản xuất nội dung chương trình
được thông suốt.
Bảng 2.6. Lịch trực hậu kỳ phòng Thời sự -Chuyên đề Đài PTTH Cà
Mau trong tháng 4/2019.
Để tiến hành dựng thành phẩm nội dung tin tức phát sóng, hàng tuần, Tổ
trưởng Tổ Hậu kỳ Nguyễn Trung Nguyễn sẽ phân công ekip thực hiện nhiệm
vụ trực dựng. Ví dụ trong ngày thứ 2, Mai Ý Nhi và Lê Tân Châu sẽ thực hiện
dựng Chuyển động ngày mới, bản tin trưa sẽ do Trương Huy Cương và Đoàn
Xuân Trường dựng…đồng thời cũng phân công rõ ràng người phục trách
dựng 02 chuyên đề Khmer và An ninh Cà Mau sẽ phát sóng trong ngày. Sau
khi dựng xong, kỹ thuật viên sẽ thông báo cho lãnh đạo phòng duyệt nội
51
dung. Trong quá trình duyệt sẽ có sự điều chỉnh về hình ảnh hoặc nội dung,
kỹ thuật hậu kỳ sẽ sửa cho đến khi hoàn chỉnh phát sóng
- Quản trị quy trình sản xuất nội dung
Qua khảo sát cho thấy, quy trình sản xuất chương trình truyền hình của
Đài PTTH Cà Mau diễn ra theo 3 giai đoạn chính: Giai đoạn tiền kỳ (còn gọi
là giai đoạn chuẩn bị); Giai đoạn ghi hình và giai đoạn hậu kỳ. Quy trình được
thể hiện qua mô hình sau:
Bƣớc 1
Khảo sát thực tế, xác định đề tài và khả năng thực hiện
Bƣớc 2
Xây dựng kịch bản đề cƣơng Giai đoạn tiền kì
Bƣớc 3
KHÔNG ĐẠT
Duyệt đề cương
ĐẠT
Ghi hình
Bƣớc 4
Tiến hành ghi hình, phỏng vấn
Bƣớc 5
Dựng thô và viết lời bình
Bƣớc 6
Duyệt lời
Bƣớc 7
Dựng hoàn thiện chƣơng trình Giai đoạn hậu kì
Bƣớc 8
KHÔNG ĐẠT
Nghiệm thu
Bƣớc 9
ĐẠT Phát sóng chƣơng trình
Theo dõi phản hồi
Bƣớc 10
Sơ đồ 2.3 Quy trình sản xuất chương trình Thời sự - Chuyên đề của Đài
PTTH Cà Mau
52
Bước 1: Khảo sát thực tế, xác định đề tài và khả năng thực hiện
Đây là bước đầu tiên của quy trình sản xuất. Phóng viên Phòng Thời sự-
Chuyên đề sẽ định hình rõ vấn đề mình sẽ phản ánh trong tin, bài và phương
cách phản ánh dùng phù hợp. Khảo sát thực tế rất cần thiết, cho phép phóng
viên có thể tìm được những đề tài tốt, dự kiến sát nhất khả năng thực hiện
chương trình. Tuy nhiên, hiện nay, bước này thường được phóng viên bỏ qua.
Đề tài có thể đến từ nhiều nguồn cung cấp đa dạng như: Thông tin từ nhà
quản lí, từ người dân, bạn bè, đồng nghiệp…
Đề tài các tác phẩm được phát sóng trên Đài PTTH Cà Mau xuất phát từ
2 nguồn chính: Thứ nhất là do phóng viên nghiên cứu, tìm hiểu, phát hiện.
Nguồn thứ 2 là từ các sự kiện, hoạt động nổi bật của tỉnh, từ ý kiến chỉ đạo
của tỉnh, lãnh đạo Đài sẽ chỉ đạo cho trưởng Phòng Thời sự-Chuyên đề
Huỳnh Hoài Hãn phân công phóng viên thực hiện.
Phóng viên phòng Thời sự-Chuyên đề sẽ đăng ký đề tài vào sáng thứ 2
hàng tuần. Ngoài ra, trong quá trình thực hiện đề tài đăng ký mà có phát sinh
thêm đề tài mới, phóng viên sẽ trực tiếp báo cáo lãnh đạo Phòng để thống
nhất cách thức triển khai nội dung.
Bước 2: Viết đề cương kịch bản
Phóng viên sẽ sự cụ thể hóa ý tưởng về đề tài. Từ đó tạo nên sự thống
nhất xuyên suốt trong quá trình sản xuất- điều kiện tối quan trọng để tạo nên
những tác phẩm truyền hình có chất lượng tốt nhất.
Thông thường những đề tài đã được đăng ký trong tuần thì thời gian
hoàn thành cũng sẽ trong tuần (trừ những đề tài phóng sự điều tra, đề tài tuyên
truyền vào hoạt động kỷ niệm có thời gian cụ thể). Vì vậy trước khi xuống
hiện trường nắm thông tin, quay hình ảnh, phóng viên biên tập sẽ tiến hành
viết đề cương sau đó gửi đề cương cho phóng viên quay phim để phóng viên
quay phim có thể hình dung đường dây hình ảnh cho phù hợp với lời bình.
Bước 3: Duyệt đề cương kịch bản
53
Là khâu kiểm tra tính phù hợp và định tính chất lượng chương trình
trước khi tiến hành sản xuất. Khi phóng viên viết xong kịch bản sẽ trình cho
Trưởng phòng Thời sự- Chuyên đề Huỳnh Hoài Hãn duyệt. Trưởng phòng
Huỳnh Hoài Hãn sẽ thẩm định đề tài đảm bảo chất lượng chuyên môn, sau đó
gửi lại đề cương để phóng viên thực hiện. Công tác này sẽ kiểm soát nội dung
được thể hiện trong chương trình và cách thức triển khai sao cho phù hợp với
yêu cầu, điều kiện của đơn vị sản xuất.
Bước 4: Tiến hành ghi hình, phỏng vấn
Giai đoạn ghi hình được xem là quan trọng nhất trong toàn bộ quy trình.
Tại Đài PTTH Cà Mau, giai đoạn này bao trọn bước 4 của quy trình. Khi kịch
bản phóng viên xây dựng được lãnh đạo Phòng thông qua, lãnh đạo sẽ phân
công quay phim (thường là từ 1-3 quay phim tùy vào nội dung thực hiện). Sau
đó, ekip sẽ bước vào khâu tổ chức ghi hình. Ở khâu này, quay phim, biên tập
sẽ đến địa điểm đã được tổ chức để ghi hình, phỏng vấn, lấy thông tin. Khi ra
hiện trường, ekip sẽ thực hiện theo các nội dung đã được cụ thể hóa trên kịch
bản tiền kỳ do phóng viên xây dựng và đã được phê duyệt. Tuy nhiên, kịch
bản này sẽ linh hoạt theo điều kiện thực tế của bối cảnh ghi hình. Song sự
thay đổi này cần nằm trong tầm kiểm soát, tránh làm sai lệch chủ đề tư tưởng
của chương trình. Sau ghi hình, dữ liệu sẽ được xử lý hậu kỳ.
Bước 5: Dựng thô và viết lời bình
Sau khi thực hiện bước 4, ekip sẽ thực hiện dựng thô và viết lời bình. Tại
Đài PTTH Cà Mau, hơn 5 năm qua, công việc dựng thô đều do phóng viên
quay phim hoặc phóng viên biên tập trực tiếp thực hiện. Từ hình ảnh được ghi
nhận trước đó, phóng viên quay phim sẽ tiến hành chép lên phần mềm chuyên
dựng, rà soát lại các hình ảnh, phát biểu sau đó sẽ xuất file gửi biên tập. Từ
file dựng thô này, biên tập sẽ xem lại hình ảnh, nghe lại phát biểu sau đó tiến
hành viết lời bình. Phần lời bình đóng vai trò làm rõ các thông tin mà hình
ảnh chưa chuyển tải được. Khâu này đóng vai trò tương đối quan trọng với
chất lượng chương trình.
54
Bước 6: Duyệt lời bình
Là khâu thông qua lời bình của biên tập viên. Khâu này do tổ Biên tập
trực tiếp đảm nhận. Khi phóng viên hoàn thành nội dung sẽ gửi lên mail của
Phòng Thời sự-Chuyên đề, Tổ Biên tập sẽ chịu trách nhiệm duyệt trên file
world sau đó, cơ cấu vào các bản tin, chương trình phù hợp với nội dung. Khi
cơ cấu xong chương trình, Tổ biên tập sẽ chuyển file hoàn chỉnh để Trưởng
phòng Huỳnh Hoài Hãn duyệt lần cuối. Riêng các chuyên đề, 02 Phó phòng
Trần Quốc Tuần và Thạch Tùng Linh sẽ trực tiếp duyệt nội dung. Ở khâu
duyệt lời bình, những thiếu sót về mặt nội dung sẽ được điều chỉnh nhằm tối
ưu hóa hiệu quả của lời bình trong chương trình.
Bước 7: Hoàn thiện tác phẩm
Lời bình sau khi được Tổ Biên tập biên tập, cơ cấu vào chương trình sẽ
chuyển file vào nhóm zalo chung (bao gồm lãnh đạo Đài, lãnh đạo Phòng, tổ
biên tập, đạo diễn, hậu kỳ và phát thanh viên) để phát thanh viên đọc tác
phẩm. Sau đó, hậu kỳ sẽ tiến hành dựng thành phẩm.
Bước 8: Duyệt tác phẩm
Sản phẩm hoàn chỉnh thể hiện ở dạng file sẽ được Trưởng Phòng Thời
sự-Chuyên đề Huỳnh Hoài Hãn hoặc 02 Phòng phòng là Thạch Tùng Linh và
Trần Quốc Tuấn phê duyệt. Nếu có yêu cầu thay đổi, chỉnh sửa, những người
thực hiện trực tiếp sẽ phải trở lại các khâu trước đó, tùy theo yêu cầu.
Bước 9: Phát sóng
Chương trình trước khi lên sóng đã có kế hoạch rõ ràng từ trước. File
thành phẩm khi đã được lãnh đạo phòng Thời sự- Chuyên đề duyệt sẽ chuyển
cho bộ phận phát hình (phòng Kỹ thuật-Công nghệ). Căn cứ vào kế hoạch xây
dựng cụ thể hàng ngày giữa phòng Chương trình và Thời sự-Chuyên đề, bộ
phận phát hình sẽ thực hiện phát sóng trong khung giờ có sẵn.
Bước 10: Theo dõi phản hồi
55
Đây là một trong những yếu tố quan trọng được Đài PTTH Cà Mau quan
tâm và xem như một kênh đánh giá chất lượng của chương trình. Từ những
phản hồi thu được, sẽ có sự điều chỉnh chương trình một cách phù hợp, đáp
ứng tốt hơn yêu cầu của khán giả.
- Quản trị thông tin phản hồi về nội dung tin tức:
Thông tin là quá trình trao đổi giữa người gởi và người nhận. Việc quản
trị thông tin phản hồi về nội dung tin tức, được hiểu và đánh giá có ích trong
việc ra quyết định về hoạt động tổ chức mà cụ thể ở đây là việc sản xuất các
chương trình của Đài PTTH Cà Mau.
Qua khảo sát cho thấy, hiện nay, việc tiếp nhận thông tin phản hồi của
phòng Thời sự- Chuyên đề thuộc trách nhiệm của Trưởng Phòng Huỳnh Hoài
Hãn và 02 Phó Phòng Thạch Tùng Linh và Trần Quốc Tuấn. Khi có các ý
kiến, bình luận của người xem, căn cứ vào tôn chỉ, mục đích, chức năng
nhiệm vụ của truyền hình mà lãnh đạo phòng sẽ tiếp nhận và giải quyết các
thông tin phản hồi.
Ngoài việc luôn tiếp nhận, giải đáp những phản hồi, thắc mắc của độc giả
qua đường dây nóng, thư điện tử, youtobe thì Đài PTTH Cà Mau cũng xây
dựng trang Fanpage để thu hút tương tác của độc giả. Tuy nhiên, ý kiến phản
hồi mà phòng Thời sự- Chuyên đề nhận được nhiều nhất lại trên trang
Fanpage Thời sự Cà Mau. Được thành lập vào tháng 10/2018, trang Fanpage
này đã thu hút được 199K người theo dõi. Hàng ngày, những tin tức, bài viết
nổi bật đều được Ban biên tập duyệt để bộ phận hậu kỳ đưa lên. Qua khảo sát
trong tháng 8/2019, trang Fanpage Thời sự Cà Mau đã đăng tải 420
tin/bài/tháng. Trang Fanpage đã nhận được 2118 phản hồi/tháng.
Đơn vị Tin/bài Phản hồi
CTV 420 2118
Bảng 2.7. Thống kê số lượng tin, bài và phản hồi của Đài PTTH Cà Mau
trên trang Fanpage (Kết quả thống kê trong tháng 8/2019).
56
Những thông tin phản hồi mà Phòng Thời sự- Chuyên đề nhận được chủ
yếu tập trung vào nội dung: Các mô hình sản xuất mới, hiệu quả; tình hình an
ninh trật tự; vùng đất, ẩm thực...
Qua khảo sát nội dung phản hồi trên trang Fanpage Thời sự Cà Mau
trong tháng 12/2019 cho thấy, với số lượng 20 tin tức trên lĩnh vực an ninh
trật tự, trang Fanpage nhận được trung bình từ 120-350 bình luận/tin. Trong
đó, hầu hết các bình luận đều thể hiện quan điểm cá nhân của khán giả. Đối
với những ti tức phản ánh tiêu cực thì đa số các bình luận của khán giả đều
thể hiện sự bức xúc, phẫn nộ.
Mặc dù nhận được nhiều bình luận của khán giả song, tại Đài PTTH Cà
Mau việc tương tác, phản hồi rất chậm, thậm chí có ngày, việc phản hồi bình
luận gần như không có. Nguyên nhân là do công việc này vẫn chưa được chú
trọng thực hiện, trang Fanpage Thời sự Cà Mau do Trưởng phòng Thời sự-
Chuyên đề Huỳnh Hoài Hãn trực tiếp quản lí cùng sự hỗ trợ về mặt kỹ thuật
của 2 thành viên trong Tổ Hậu kỳ. Hơn 2 năm hoạt động, tuy nhiên ngoài việc
đăng tải tin tức thì việc tương tác, phản hồi lại chưa được chú trọng thực hiện.
2.2.3 Về phương thức quản trị
- Quản trị bằng chế độ thông tin, báo cáo
Lãnh đạo Đài PTTH Cà Mau, Phòng Thời sự- Chuyên đề nói riêng
quản trị nội dung tin tức qua chế độ thông tin, báo cáo để thông qua đó nắm
bắt những thông tin quan trọng trong quá trình triển khai thực hiện nội dung.
Qua khảo sát cho thấy, tại Đài PTTH Cà Mau, phòng Thời sự- Chuyên
đề thực hiện quản trị nội dung tin tức thông qua việc vào 8h sáng thứ 2 hàng
tuần lãnh đạo Đài sẽ tổ chức họp báo. Tại đây, Trưởng hoặc Phó các phòng
ban sẽ báo cáo hoạt động trong tuần qua.
Trưởng Phòng Thời sự- Chuyên đề sẽ báo cáo lại kết quả tuyên truyền
trong một tuần cũng như báo cáo kế hoạch tuyên truyền trong tuần tới. Sau
57
đó, Trưởng, Phó phòng sẽ có cuộc họp với Tổ Biên tập nhằm thông qua
những nội dung tin tức dự kiến tuyên truyền trong tuần, phân công PV phụ
trách. Sau đó, sẽ tiến hành phân công cụ thể ekip thực hiện, thời gian phát
sóng (Những tin tức thời sự diễn ra trong ngày sẽ tùy diễn biến thực tế mà
Trưởng Phòng phân công PV thực hiện, sau đó Tổ Biên tập sẽ cơ cấu vào các
bản tin, chương trình). Riêng các chương trình chuyên đề, PV sẽ đăng ký theo
kế hoạch hợp tác tuyên truyền với các sở, ngành, đơn vị.
Ngoài ra, Ban Giám đốc cũng thường tổ chức các cuộc họp đột xuất với
lãnh đạo Phòng Thời sự-Chuyên đề, tổ Biên tập khi có những chỉ đạo cần
thông tin, tuyên truyền.
Trong những ngày lễ, Tết, Ban Giám đốc sẽ không thực hiện các cuộc
họp báo thứ 2 hàng tuần mà thay vào đó, nội dung tuyên truyền đã được triển
khai ngay từ trước. Phòng Thời sự- Chuyên đề sẽ lên lịch cụ thể nội dung cần
tuyên truyền trong dịp lễ, Tết để các bộ phận chủ động thực hiện.
Hàng năm, vào dịp Tết Dương lịch, Phòng Thời sự-Chuyên đề đều
phân công bộ phận trực trong đó, đảm bảo hài hòa từng bộ phận: Trực lãnh
đạo (2 người); trực Biên tập (3 người); trực phóng viên quay phim, phóng
viên biên tập (15 người); trực hậu kỳ (4 công nhân dựng). Quan trọng hơn để
đảm bảo quản trị nội dung tin tức đúng với kế hoạch được phê duyệt. Ở
những ngày lễ, Tết, những vấn đề phát sinh thường là gọi điện thoại hoặc kết
nối qua nhóm zalo chung.
- Quản trị bằng nội qui, quy chế làm việc tại cơ quan
Qua khảo sát cho thấy, hiện nay Đài PTTH Cà Mau đã xây dựng được
quy chế hoạt động ở cơ quan, quy chế chi tiêu nội bộ, quy chế thi đua khen
thưởng và kỷ luật… để quản lý hoạt động của các phòng chuyên môn nói
chung và quản lý nội dung tin tức nói riêng.
Phòng Thời sự-Chuyên đề của Đài PTTH Cà Mau từ tháng 1 năm 2018
xây dựng qui chế số 01 về quản lí hoạt động của phóng viên Thời sự. Theo
58
đó, qui chế xây dựng rõ về nhiệm vụ và thời gian làm việc riêng từng bộ phận
như: Tổ biên tập, tổ quay phim, tổ hậu kỳ…17h hàng ngày, lãnh đạo Phòng sẽ
phân công nhiệm vụ ngày hôm sau (trừ những sự kiện đột xuất), các thành
viên sẽ căn cứ vào bảng phân công mà thực hiện nhiệm vụ.
Song song đó, trong việc sản xuất chương trình cũng có những qui định
cụ thể về khoảng thời gian gửi tin, bài, hình ảnh để sản xuất hậu kỳ. Trong 1
tuần, trừ các chuyên đề đã phân công phục trách, mỗi PV sẽ đăng ký ít nhất 2
phóng sự.
- Quản trị bằng chế độ kiểm tra, giám sát
Qua khảo sát cho thấy, việc kiểm tra, giám sát nhằm thực hiện tốt hơn
hoạt động quản trị nội dung tin tức được ĐTH địa phương chú trọng thực
hiện.
Tại Đài PTTH Cà Mau, lãnh đạo phòng Thời sự- Chuyên đề giám sát nội
dung tin tức từ khâu đăng ký đề tài, xây dựng kịch bản, đến khâu ghi hình,
hoàn thiện tác phẩm. Khảo sát trong năm 2019 cho thấy, qua kiểm tra, giám
sát kế hoạch tuyên truyền hàng ngày, lãnh đạo phòng phát hiện 15% đề tài
đăng ký chưa phù hợp, yêu cầu đăng ký lại. 20% nội dung tin, bài chưa đạt
yêu cầu, có sai sót phải chỉnh sửa, thậm chí không phát sóng, có 3 phóng viên
bị xử lí bằng hình thức khiển trách vì để ra sai sót khi thực hiện nhiệm vụ.
Việc kiểm tra giám sát còn được thực hiện ở việc theo dõi những phản hồi
ý kiến của khán giả, của các cơ quan chức năng, các địa phương với nội dung
tin tức thông qua nhiều kênh: điện thoại trực tiếp, phản hồi trên Fanpage,
email. Thông qua việc kiểm tra, giám sát chặt chẽ nội dung, người quản lí sẽ
phát hiện những thông tin sai lệch, không đúng định hướng của đơn vị để từ
đó có những phương án xử lý, khắc phục kịp thời.
- Quản trị bằng chế độ chính sách
59
Trên cơ sở Nghị định 18/2014-NĐ-CP của Chính phủ, Đài PTTH Cà Mau
đã xây dựng qui chế Chi tiêu nội bộ số 64/2018, trong đó có quy định chi
nhuận bút cho phóng viên phòng Thời sự-Chuyên đề.
Song song đó, là chế độ đãi ngộ về mặt tài chính và tinh thần để khích lệ,
động viên lực lượng trên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Hàng tháng, đều có
khen thương cho những tác phẩm nóng, hay, những tác phẩm đạt giải cao
trong các hội thi, liên hoan, nghiệp vụ đề được khen thưởng xứng đang. Khi
PV đi tác nghiệp ở các vùng sâu, vùng xa đều được hỗ trợ phương tiện, trang
thiết bị và có chế độ hỗ trợ ăn, nghỉ. Điều này đã tạo nên động lực để lực
lượng phóng viên Thời sự-Chuyên đề tâm huyết cống hiến, sáng tạo.
Qua khảo sát trong năm 2019, Đài PTTH Cà Mau đã chi hơn 100 triệu
đồng để thưởng nóng cho các tác phẩm xuất sắc của phóng viên Phòng Thời
sự-Chuyên đề và phòng Phát thanh. Ngoài ra, các tác phẩm của phóng viên
đạt huy chương liên hoan Truyền hình toàn quốc, Giải báo chí khu vực
ĐBSCL, Nam Sông Hậu, Trần Ngọc Hy đều được Đài thưởng nóng để
khuyến khích, động viên.
Tiêu biểu có thể kể đến các tác phẩm “Khi Đảng viên đi trước”- Huy
chương bạc Liên hoan truyền hình toàn quốc; “Mong manh đê biển”- Giải
nhất giải báo chí Trần Ngọc Hy; “Lãng phí nhìn từ những công trình tiền tỷ”-
Giải nhì giải báo chí khu vực Nam sông Hậu...Ngoài ra, hàng tháng có từ 8-10
tác phẩm báo chí xuất sắc được khen thưởng đột xuất.
Cùng với chế độ khen thưởng, đối với những sai phạm, lãnh đạo Đài, lãnh
đạo Phòng nghiêm khắc xử lý đối với những thành viên vi phạm đạo đức
trong quá trình tác nghiệp, vi phạm nội suy, quy chế làm việc của cơ quan để
kịp thời răn đe.
Tại điều 16 của quy chế chi tiêu nội bộ Đài PTTH Cà Mau có quy định
chế độ khuyến khích, thưởng phạt như sau: “Các tin, bài có vấn đề mang tính
phát hiện, có chất lượng tốt, thực hiện tại các vùng khó khăn, nguy hiểm, các
60
công trình, phần việc chất lượng cao sẽ được chấm nâng bậc hoặc khen
thưởng (mức thưởng cụ thể do Giám đốc quyết định). Các tác phẩm báo chí
mắc lỗi, phản ảnh sai, không trung thực, đưa không kịp thời...sẽ bị trừ nhuận
bút từ 20-100% đơn giá tin, bài theo quyết định của Ban biên tập và kèm theo
các hình thức kỷ luật tùy theo mức độ vi phạm.”
2.3. Đánh giá chung
2.3.1. Thành công và nguyên nhân
- Thành công
+ Thứ nhất việc quản trị nội dung tin tức góp phần cải thiện chất lượng
chương trình thời sự, chuyên đề.
Việc quản trị nội dung tin tức đã góp phần nâng cao chất lượng tác phẩm báo
chí của đơn vị, bảo đảm phục vụ nhiệm vụ chính trị của tỉnh, thông tin sâu, đồng
bộ, kịp thời, được công chúng quan tâm, tạo ra đồng thuận của xã hội.
Cụ thể, nội dung tin tức thời sự-chuyên đề của Đài PTTH Cà Mau đã
bám sát vào chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà
nước. Nhờ đó các sản phẩm báo chí ra đời đã mang đến những nguồn thông
tin có định hướng cho nhân dân trong tỉnh.
Qua khảo sát của tác giả, 90% khán giả cho rằng tin tức trên thời sự-
chuyên đề trên sóng Đài PTTH Cà Mau mang đến những thông tin chất
lượng, bổ ích, giúp cơ quan quản lí nhà nước, người dân nắm được những
thông tin, sự việc, vấn đề xảy ra, được dư luận quan tâm. Các tin tức luôn
mang tính định hướng cao, góp phần đấu tranh lại những thông tin sai trái, bịa
đặt, xuyên tạc làm ảnh hưởng đến hình ảnh của tỉnh Cà Mau.
Nhà báo Huỳnh Hoài Hãn, Trưởng phòng Thời sự-Chuyên đề nhận định:
“Việc quản trị nội dung tin tức truyền hình được thực hiện theo đúng tôn chỉ,
mục đích tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của
Nhà nước, là diễn đàn của Nhân dân, góp phần thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ
61
phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh Cà Mau. Trong đó, đặc biệt chú trọng đến
việc phát huy lợi thế cạnh tranh là nóng, liên tục, súc tích, hấp dẫn”.
Trong năm 2019, Phòng Thời sự-Chuyên đề đã tập trung tuyên truyền
việc thực hiện các Nghị quyết của TW, địa phương trong đó, đặc biệt là Nghị
quyết Đại hội XII của Đảng, Nghị quyết ĐH Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV, Chỉ
thị 05 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức,
phong cách Hồ Chí Minh, xây dựng chuyên mục “50 năm thực hiện Di chúc
Chủ tịch Hồ Chí Minh” phát sóng 3 kỳ/tuần.
Song song đó, còn tuyên truyền về thành tựu KT-VH-XH của tỉnh, nâng
cao chỉ số năng lực cạnh tranh PCI, chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng
nông thôn mới; công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông…cùng nhiều vấn
đề thời sự nóng diễn ra trên địa bàn tỉnh.
Tin tức thời sự, chuyên đề phản ảnh đều đặn hơn nhiều vấn đề bức xúc
được xã hội và dư luận quan tâm: Tai nạn điện trong nuôi tôm công nghiệp; sạt lở
đê biển; sụp lún; hạn mặn…qua đó góp phần quan trọng giúp cấp ủy, chính quyền
địa phương, các đơn vị tăng cường hơn công tác quản lí nhà nước.
+ Thứ hai việc quản trị nội dung tin tức đã giúp cho nội dung chương
trình Thời sự- Chuyên đề ngày càng mới mẻ, thu hút.
Trong hệ thống chương trình truyền hình hiện nay, chương trình thời sự,
chuyên đề có vị trí, vai trò rất quan trọng. Các chương trình hướng sự tác
động vào đối tượng công chúng thính giả đông đảo, đa dạng cả về thành phần,
lứa tuổi, thói quen, nhu cầu tiếp nhận... Đối tượng tác động của chương trình
Thời sự-Chuyên đề địa phương là cộng đồng dân cư sinh sống trên cùng địa
bàn, có nhiều đặc điểm tương đồng. Chính vì thế, việc đổi mới chương trình
cần dựa vào những tiêu chí cụ thể. Ngoài việc đáp ứng tiêu chí chung đó là
thông tin đúng, trúng, hay, nhanh chóng, chính xác, kịp thời… cần đáp ứng
được các tiêu chí riêng của chương trình Thời sự-Chuyên đề trên sóng truyền
hình địa phương.
62
Chương trình Thời sự- Chuyên đề là kênh truyền thông quan trọng hàng
đầu của đảng bộ và chính quyền cấp tỉnh. Do vậy, nội dung thông tin không
thể thoát ly ra ngoài nhiệm vụ tuyên truyền của Đảng bộ và chính quyền cấp
tỉnh. Đây là nhiệm vụ bất di bất dịch, có tính nguyên tắc, chi phối toàn bộ nội
dung tư tưởng và quá trình tổ chức hoạt động của chương trình. Mỗi chương
trình dù trực tiếp hay gián tiếp, đều phải thể hiện rõ quan điểm, mục tiêu
tuyên truyền của tổ chức đảng, nhà nước cao nhất ở địa phương, nhằm tạo ra
sự thống nhất trong nhận thức, chỉ đạo và hoạt động. Với tính chất của
chương trình tổng hợp, nội dung chương trình cần phản ánh nhanh chóng, bao
quát trên các lĩnh vực của đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh,
quốc phòng…, hướng vào việc đáp ứng nhu cầu tiếp nhận thông tin đa dạng
của thính giả ở địa phương.
Trong khi chương trình thời sự đòi hỏi sự đa dạng về lĩnh vực phản ánh
thì chương trình chuyên đề lại đòi hỏi tính chiêu sâu, đặc thù của từng lĩnh
vực, từng ngành, từng đối tượng khán giả. Và để theo kịp với sự phát triển
của đời sống xã hội và phục vụ kịp thời cho các nhiệm vụ chính trị, trong thời
gian gần đây, các chương trình thời sự của Đài PTTH Cà Mau đã tăng cường
lượng thông tin “đậm đặc” hơn với từng chuyên đề, chiến dịch tuyên truyền
trên nhiều lĩnh vực khác nhau.
Trong các chương trình thời sự đã xuất hiện các mục, tiểu mục như: An
toàn giao thông, Sự kiện trong tuần, Dân hỏi các cơ quan chức năng trả lời...
Sự tăng cường này đã tạo nên sức hấp dẫn mới cho thông tin thời sự nói
chung và công tác tuyên truyền của Đài PTTH Cà Mau nói riêng.
Theo ông Phạm Thanh Phong- Phó Giám đốc Đài PTTH Cà Mau: “Xây
dựng các tiêu chí đổi mới chương trình Thời sự-Chuyên đề của Đài PTTH Cà
Mau có ý nghĩa rất quan trọng, giúp cho đơn vị xác định rõ mục tiêu và cách
thức đổi mới phù hợp với thực tiễn phát triển của báo chí hiện đại và nhu cầu
tiếp nhận thông tin ngày càng cao của khán giả ở địa phương hiện nay.”
63
Điều này cũng thể hiện thông qua kết quả cuộc điều tra xã hội học mà
học viên đã thực hiện. Theo đó có 32% trên tổng số 100% khán giả được hỏi
cho biết thường xuyên xem chương trình Thời sự-Chuyên đề của Đài PTTH
Cà Mau, trong đó, 45/100 khán giả đánh giá nội dung của chương trình Thời
sự-Chuyên đề thông tin phong phú. Đây chính là yếu tố quan trọng hàng đầu
để khán giả quan tâm, theo dõi chương trình Thời sự-Chuyên đề.
+ Thứ ba việc quản trị nội dung tin tức giúp kết cấu chương trình phong
phú, đa dạng trong tổng thể chương trình của Đài
Thời gian qua, cùng với sự đổi mới về chỉ đạo, tin tức của Đài truyền
hình địa phương còn bổ sung thêm nhiều nội dung ở các lĩnh vực: đời sống,
văn hóa giải trí, an ninh trật tự, điều này đã góp phần cho nội dung tổng thể
chương trình thêm sinh động, hấp dẫn.
Nhà báo Lê Kiên Giang- BTV phòng Thời sự-Chuyên đề cho biết “Thời
gian qua, ngày càng nhiều đề tài phản biện xã hội được PV thực hiện xuất
hiện đều đặn trên sóng Đài PTTH Cà Mau. Lãnh đạo Phòng Thời sự-Chuyên
đề rất quan tâm, hỗ trợ ekip thực hiện những đề tài trên”.
Tại các chuyên đề, những nội dung về con người, về cuộc sống ở cộng
đồng dân cư, về cách hành xử trong xã hội, những nét đẹp, nhân văn được
xuất hiện nhiều hơn. Hình thức thể hiện cũng sẽ thay đổi hướng tới sử dụng
trường quay ảo, hình thức trải nghiệm tăng sự sinh động, hấp dẫn người xem.
Nhà báo Huỳnh Hoài Hãn- Trưởng phòng Thời sự-Chuyên đề khẳng
định: “Chương trình do Phòng thực hiện đang ngày càng đổi mới cách thức
thể hiện, đan xen các hình thức thể loại tạo sự đa dạng, phong phú hấp dẫn.
Đa dạng hóa thể loại là thủ pháp quan trọng để làm đa dạng hóa nội dung
thông tin”.
- Nguyên nhân của thành công:
+ Nhận thức của chủ thể về quản trị nội dung tin tức rõ ràng
64
Những người giao nhiệm vụ quản trị nội dung tin tức truyền hình là lãnh
đạo cơ quan, lãnh đạo phòng. Trên cương vị của mình, lãnh đạo đã triển khai
các nhiệm vụ cụ thể như lựa chọn, bố trí cán bộ, xây dựng mô hình quản trị
nội dung phù hợp với định hướng phát triển của đơn vị, tạo điều kiện cho các
phóng viên biên tập, quay phim, kỹ thuật viên….làm việc hiệu quả, tạo ra
nhiều sản phẩm báo chí chất lượng.
Lãnh đạo Đài PTTH Cà Mau đã quan tâm xây dựng hệ thống văn bản
quy phạm pháp luật như quy chế chi tiêu nội bộ. Hàng năm, quy chế này được
rà soát, bổ sung sát với thực tế nhằm khuyến khích đội ngũ sản xuất chương
trình thời sự-chuyên đề. Cùng với đó, Đài PTTH Cà Mau cũng duy trì chế độ
thi đua, khen thưởng, kỷ luật thường xuyên.
Nhà báo Trần Quốc Tuấn- Phó Trưởng phòng Thời sự-Chuyên đề nhận
định “Theo tôi, nhờ vào sự quan tâm của lãnh đạo cơ quan nên đã hỗ trợ, tạo
điều kiện để đội ngũ biên tập viên, phóng viên, kỹ thuật viên lao động, sáng
tạo nên những tác phẩm báo chí chất lượng”.
Lãnh đạo cơ quan, lãnh đạo phòng còn chú trọng, nâng cao việc kiểm tra,
giám sát, đánh giá chất lượng tin tức hàng ngày, hàng tuần từ đó làm căn cứ
để triển khai việc quản trị nội dung tin tức ngày một hiệu quả.
+ Xây dựng được những nguyên tắc trong quản trị nội dung nghiêm ngặt
Để có thể làm ra một chương trình truyền hình hoàn thiện thì đòi hỏi
công sức của cả một tập thể, cả một êkip cùng phối hợp với nhau, trải qua các
bước thực hiện một cách bài bản và chuyên nghiệp.
Đài PTTH Cà Mau đã tuân thủ nghiêm quy trình sản xuất chương trình
truyền hình đó là: Nâng cao chất lượng nội dung, đổi mới phương thức thông
tin theo hướng chủ động, kịp thời, nhanh nhạy, toàn diện, phong phú, đảm
bảo định hướng chính trị, tư tưởng, phù hợp với trình độ tiếp nhận của từng
đối tượng và điều kiện kinh tế - xã hội của địa phương. Thông tin có trọng
tâm, trọng điểm trong từng thời gian nhất định. Chủ động đấu tranh chống các
65
thông tin, quan điểm sai trái, thù địch, các thông tin có tác động tiêu cực đến
sự phát triển của xã hội.
Nhà báo Huỳnh Hoài Hãn Trưởng phòng Thời sự-Chuyên đề cho biết:
“Như một guồng máy, các bộ phận tùy theo chức năng, nhiệm vụ của mình luôn
tuân thủ kế hoạch sản xuất, lịch phát sóng chương trình đã được duyệt. Ở đây
không chỉ chú trọng số lượng mà chúng tôi còn chú trọng cả chất lượng”.
Nhờ có quy định công khai hay những quy định quản lý nội bộ này mà
công việc quản trị nội dung tin tức trở nên dễ dàng, đơn giản và thống nhất
hơn, tạo nên sự “chuyên nghiệp” khi quản lý, tránh vướng phải những vi
phạm, những sai sót không đáng.
+ Yếu tố con người
Phòng Thời sự-Chuyên đề là phòng giữ vai trò chủ đạo của Đài PTTH
Cà Mau, là trung tâm sản xuất tin tức để gửi tới khán, thính giả do đó, đội ngũ
trực tiếp thực hiện nội dung như phóng viên, biên tập viên đều được lựa chọn,
cân nhắc kĩ càng. 80% phóng viên biên tập của Đài PTTH Cà Mau hiện nay
đều có thể vừa viết, vừa sử dụng phần mềm dựng hình ảnh. 30% phóng viên
quay phim có thể vừa quay-vừa viết.
Nhà báo Huỳnh Hoài Hãn, Trưởng phòng Thời sự-Chuyên đề cho biết:
“Ngoài Trưởng Phòng và 02 Phó Phòng đều công tác hơn 20 năm trong
nghề, chúng tôi có đội ngũ biên tập gồm 7 thành viên- đây là đội ngũ ưu tú
được đào tạo bày bản, trước đó, từng có nhiều năm là phóng viên giỏi trong
nghề”.
Chất lượng con người nâng lên đi đôi với việc tạo ra những tin tức chất
lượng. Theo thống kê, trong năm 2019, phòng Thời sự-Chuyên đề đã sản xuất
hơn 6.000 lượt tin, bài. Đặc biệt, thực hiện 28 phóng sự, phim tài liệu phục vụ
các cuộc làm việc của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các cuộc làm việc, trao đổi
giữa lãnh đạo tỉnh với một số tỉnh, thành phố…đồng thời còn thực hiện thành
công nhiều chương trình truyền hình trực tiếp.
66
+ Các nhà quản trị đã đặt hàng các tin tức có nội dung độc quyền
Ngoài nội dung tự sản xuất, lãnh đạo Đài PTTH Cà Mau còn thực hiện
mua bản quyền nội dung do một số đơn vị, công ty truyền thông sản xuất như
Thông tấn xã Việt Nam, Đài truyền hình kỹ thuật số VTC, Truyền hình An
Viên, Báo Tuổi trẻ...
Nhà báo Lê Kiên Giang- Biên tập viên phòng Thời sự- Chuyên đề nói:
“Việc sản xuất 5 bản tin, chương trình/ngày là một nhiệm vụ không hề dễ
dàng cho chúng tôi. Làm sao để tin tức đủ đã là vấn đề khó chứ đừng nói đến
việc tin tức nóng, hay, thu hút khán giả. Và những bất cập trên đã được giải
quyết khi CTV ký kết việc mua các gói tin tức của Thông tân xã Việt Nam và
ĐTH kỹ thuật số VTC”.
Qua khảo sát, hiện có tới 30% tin tức trong chương trình thời sự của Đài
PTTH Cà Mau đều khai thác từ Thông tấn xã Việt Nam. Việc mạnh dạn khai
thác, cập nhật các tin tức trong nước, thế giới đã góp phần quan trọng nâng
cao hiệu quả thông tin, tuyên truyền và phục vụ tốt hơn nhu cầu thông tin, giải
trí của khán giả.
2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân hạn chế
- Hạn chế:
Bên cạnh những ưu điểm nêu trên thì trong quản trị nội dung tin tức
truyền hình vẫn còn tồn tại một vài hạn chế.
+ Phương thức quản lý chưa phát huy hiệu quả
Phòng Thời sự-Chuyên đề hiện nay đang áp dụng một số biện pháp quản
lí hành chính như: quản lí thời gian, quản lí phương tiện tác nghiệp tuy nhiên
lao động báo chí lại là lao động đặc thù, có đặc điểm riêng biệt nên việc quản
lí như nêu trên vẫn chưa thật sự hiệu quả. Cụ thể, khi có những sự kiện nóng
cần thông tin ngay thì việc huy động phóng viên đôi lúc còn chậm, dẫn đến
ảnh hưởng đến tiến độ công việc.
67
Nhà báo Lê Kiên Giang- Tổ trưởng tổ biên tập phòng Thời sự-Chuyên đề
cho rằng: “Để đảm bảo nội dung các chương trình thì ngoài trang bị kiến
thức, kỹ năng cho đội ngũ trực tiếp sản xuất vấn đề quản lý hành chính cần
linh hoạt từ việc phân công phóng viên thực hiện đề tài, duyệt đề tài, bố trí
phương tiện đi tác nghiệp”.
+ Nội dung tin tức còn chậm và “nặng” về hội họp
Trong xu hướng mà báo điện tử, mạng xã hội và thiết bị di động tăng
nhanh như hiện nay thì tin tức của các Đài PTTH địa phương nói chung, Đài
PTTH Cà Mau nói riêng đang đứng trước những nguy cơ là “người đi sau”.
Trong nhiều nội dung, thông tin của thời sự và đặc biệt là chuyên đề đã đến
với công chúng sau báo điện tử và mạng xã hội.
Các tin tức của Đài PTTH Cà Mau đều phát sóng theo khung giờ nhất
định trong ngày (buổi sáng từ 6h; buổi trưa là 11h30; buổi chiều là 15h;
18h30 khung giờ chương trình tối và chương trình cuối ngày là 23h) vì vậy,
dù là sự kiện nóng (lãnh đạo cấp cao làm việc, tai nạn giao thông, sạt lở gây
thương vong...)thì vẫn đúng khung giờ, tin tức mới được lên sóng. Trong khi
Báo mạng điện tử lại có thể đăng tải những tin tức này bất cứ lúc nào mà
không phải chờ đến sự sắp xếp chương trình hay giờ phát sóng.
Qua khảo sát thực tế cho thấy, có 12% khán giả được hỏi cho rằng tin
tức của Đài PTTH Cà Mau thông tin còn chậm và chưa thiết thực.
Con số công chúng đánh giá cao về nội dung các chương trình chuyên đề
nói riêng là khiêm tốn. Chỉ có khoảng gần 1/2 số người tham gia phỏng vấn
có quan tâm đến các vấn đề của chuyên đề đề cập đến.
68
Biểu đồ 2. Tỷ lệ sự hài lòng của công chúng trong tiếp nhận tin tức thời
sự - chuyên đề ở đài PTTH Cà Mau
+ Hạn chế của việc cập nhật, khai thác công nghệ hiện thực hóa nội dung
Sự phát triển nhanh của công nghệ 4.0 mang đến nhiều cơ hội cho việc
rút ngắn khoảng cách chênh lệch trong quy trình sản xuất, truyền dẫn, phát
sóng giữa các đài PT-TH. Trong khi đó, khán giả nhất là khán giả trẻ đang
dịch chuyển từ xem truyền hình truyền thống sang xem truyền hình trên các
hạ tầng truyền dẫn khác như Internet, smartphone…Từ chỗ xem truyền hình
thụ động theo lịch phát sóng của nhà Đài, giờ đây khán giả xem truyền hình
hoàn toàn chủ động qua các ứng dụng hay mạng xã hội như Youtube,
Facebook… Đây là cơ hội nhưng cũng là thách thức với Đài PTTH Cà Mau
trong việc cập nhật, khai thác công nghệ, giữ chân công chúng.
Có thể thấy rõ qua nội dung khảo sát mà tác giả đã thực hiện: 80% trong
tổng số 100% phiếu khảo sát của khán giả đều cho rằng các chương trình tin
tức được xử lý để phát trên nền tảng internet, cụ thể là youtube, facebook đều
đem đến nhiều tiện lợi để theo dõi hơn.
69
Nội dung Số phiếu Tỉ lệ
Có 80 80%
Không 20 20%
Ý kiến khác Không có
Bảng 2.8. Ý kiến của khán giả về sự tiện lợi trong quá trình theo dõi nội
dung tin tức trên nền tảng internet (youtube, facebook)
- Nguyên nhân hạn chế:
+ Trình độ, năng lực cán bộ quản lý còn hạn chế
Năng lực của một số cán bộ lãnh đạo của Đài, của Phòng còn hạn chế,
chưa bắt kịp xu thế phát triển của truyền hình hiện đại. Đài PTTH truyền hình
Cà Mau đang xây dựng mục tiêu thông tin nhanh chóng – hiệu quả - chính
xác – chất lượng thế nhưng đội ngũ lãnh đạo, biên tập của phòng vẫn chưa
đáp ứng yêu cầu.
Một trong 2 Phó phòng hiện tại có hơn 20 năm là lãnh đạo phòng
Chuyên đề, phụ trách chương trình tiếng Khmer, hiện tại lại phụ trách duyệt
tin tức thời sự, 2 biên tập viên là biên tập phòng Chuyên đề trước kia hiện phụ
trách biên tập các chương trình thời sự điều này đẫn đến nội dung tin tức biên
tập đôi lúc chưa phù hợp, chưa kịp thời.
Một bộ phận lãnh đậo quản lí chưa nhận thức đầy đủ về Luật Báo chí,
các văn bản hướng dẫn thi hành Luật và các văn bản dưới Luật dẫn đến việc
xử lý các sai phạm về nội dung thông tin còn nể nang, né tránh dẫn đến tình
trạng bộ phận trực tiếp sản xuất nội dung chây ì trong sản xuất tin, bài.
Tại phòng Thời sự-Chuyên đề có trường hợp đăng ký đề tài nhưng lại
kéo dài thời gian thực hiện, thậm chí có trường hợp viện lí do cá nhân để trốn
tránh việc thực hiện đề tài điều này làm ảnh hưởng đến kế hoạch sản xuất
chương trình. Tuy nhiên, lãnh đạo phòng lại chỉ nhắc nhở, viết kiểm điểm.
Ngoài ra, chế độ, chính sách đãi ngộ dù đã kịp thời nhưng việc chấm
nhuật bút chưa phù hợp với công sức, trí tuệ của những người thực hiện
70
chương trình đã tác động không nhỏ đến trách nhiệm, việc rèn luyện, phấn
đấu của lực lượng này.
+ Việc phát triển chưa tương xứng, chưa đồng bộ về nguồn nhân lực,
trình độ chuyên môn cả nội dung, hình thức, nhận thức và tư duy đổi mới.
Khi chương trình lên sóng, chính những người làm nghề đều cảm thấy
nội dung mới chỉ đến với “đồng chí mà chưa đến với đồng bào”, không ít lúc
vẫn đang “loay hoay” với việc đưa hay không đưa những thông tin “nhạy
cảm” hoặc có đưa thì tính định hướng phải như thế nào, đôi khi thông tin lên
sóng đã trở nên không còn tính thời sự.
Nhà báo Trần Quốc Tuấn – Phó trưởng Phòng Thời sự-Chuyên đề cho
biết: “Phải nhìn vào thực tế các nội dung hội họp, triển khai, tổng kết hay
hoạt động lãnh chỉ đạo của cấp ủy chính quyền đang chiếm khoảng 40% các
bản tin. Nhiều tin tức có thời lượng 120 giây, trong đó “giải quyết chính
sách” về hình ảnh lãnh đạo, hội nghị chiếm phần lớn nội dung...
Ông L.Q.Đ- Cán bộ hưu trí Phường 5, Tp.Cà Mau cho rằng “Đài truyền
hình cần thiết kế mới các bản tin ngắn, bản tin chuyên đề như: Bản tin y tế,
Bản tin an ninh trật tự - an toàn giao thông... nhằm phù hợp với xu thế xem
truyền hình hiện nay của công chúng”.
+ Chất lượng nguồn nhân lực chưa đồng đều, chuyên nghiệp
Hiện tại, Đài PTTH Cà Mau đội ngũ PV, BTV thực hiện chương trình
thời sự, chuyên đề còn rất mỏng. Phòng phụ trách sản xuất 5 chương trình
thời sự và 27 chuyên đề thế nhưng chỉ có 44 CB, NV. Trong đó, lãnh đạo
phòng là 3 người, Tổ Biên tập 7 người, KTV 8 người, 14 quay phim phim
kiêm đạo diễn còn lại phóng viên trực tiếp thực hiện chương trình chỉ có 12 người.
Lực lượng này là quá ít ỏi để thực hiện các bản tin, chương trình hàng ngày.
Nhà báo Huỳnh Hoài Hãn, Trưởng Phòng Thời sự - Chuyên đề cho biết:
“Mỗi ngày Phòng có 3 BTV làm nhiệm vụ biên tập 5 bản tin, chương trình
71
thời sự và từ 2-3 chuyên đề. Số lượng công việc là quá nhiều nhưng nguồn lực
lại mỏng dẫn đến việc khó có thời gian để đầu tư biên tập cho chương trình”.
Thêm nữa là trình độ của lực lượng phóng viên, biên tập viên còn nhiều
hạn chế, chưa đồng đều. Hiện nay dù 80% phóng viên biên tập của phòng đều
có thể vừa viết, vừa sử dụng phần mềm dựng hình ảnh tuy nhiên, chỉ 50%
trong số này có thể cho ra đời những sản phẩm chất lượng thực sự tốt, được
đánh giá cao. Trong 30% phóng viên quay phim có thể vừa quay, vừa viết thì
chỉ có 10% trong số này có thể viết các tin tức chuyên sâu hay phóng sự.
Do hơn 50% lực lượng phóng viên là từ phòng Chuyên đề sáp nhập nên
khi phân công thực hiện tin tức thời sự hầu hết đều bộc lộ những hạn chế: Tin
tức dài dòng, nặng về kể lể, giải thích, làm theo kiểu vá hình. Quá trình thực
hiện sản phẩm nhiều lúc còn thiếu sự nhạy bén, xông xáo.
Nhà báo Huỳnh Hoài Hãn, Trưởng phòng Thời sự - Chuyên đề cho biết
“Dù đã sáp nhập hơn 1 năm, thế nhưng chất lượng, năng lực của các phóng
viên thời sự và chuyên đề còn chênh lệch khá xa. Đối với những tin tức quan
trọng như lãnh đạo TW làm việc, Đại hội Đảng bộ tỉnh... bản thân tôi vẫn
chưa đủ sự tin tưởng để giao các phóng viên phòng Chuyên đề cũ vì sự bao
quát, khả năng tư duy, nhạy bén... còn hạn chế thêm nữa vẫn còn giữ tác
phong khá chậm”
Nhà báo Lê Kiên Giang, Tổ trưởng Tổ biên tập phòng Thời sự - Chuyên
đề nói thêm “Chất lượng tin bài có sự khác biệt không hề nhỏ. Ngoài cách thể
hiện, sử dụng hình ảnh, phát biểu...thì hạn chế lớn nhất hiện nay của phóng
viên chính là còn viết theo cách kể lể dài dòng mang hơi hướng của phát
thanh. Vì thế, khâu biên tập nội dung cũng rất vất vả”.
Ngoài ra, trong 40 phóng viên, biên tập viên, ngoài những người được
đào tạo chuyên ngành về báo chí, quay phim vẫn còn một số thuộc chuyên
ngành luật, du lịch, văn học, công nghệ thông tin... tuy đã cơ bản đáp ứng yêu
cầu đặt ra sau nhiều năm kinh nghiệm tuy nhiên, nếu như được đào tạo đúng
72
chuyên ngành báo chí, công tác quản lí, điều hành của lãnh đạo sẽ dễ dàng,
hiệu quả hơn.
+ Phóng viên còn vi phạm đạo đức nghề nghiệp, trách nhiệm xã hội
người làm báo
Do đặc thù, tính chất của công việc phòng Thời sự trong một ngày yêu
cầu rất nhiều tin, bài để đáp ứng cho các bản tin, chuyên đề. Áp lực về số
lượng và chất lượng nên dẫn đến tình trạng một số phóng viên, nhất là phóng
viên trẻ, ngại đi cơ sở, thiếu trách nhiệm với nghề sao chép tin, bài từ đồng
nghiệp, từ các báo, đài khác, hay chây ỳ không nộp bài theo đúng kế hoạch
ảnh hưởng đến cả dây chuyền sản xuất. Một số phóng viên chưa bám cơ sở để
tìm tòi đề tài, chưa thật sự chú trọng đầu tư tác phẩm nên dẫn đến những sai
sót về thông tin, số liệu, nhân vật....thậm chí có phóng viên chỉ dựa vào báo
cáo, dùng ý kiến chủ quan của bản thân mà viết tin, bài.
Có những phóng viên lại dễ dãi thậm chỉ cẩu thả trong chính tác phẩm
của mình. Trong quá trình thực hiện tin, bài họ không tập thói quen kĩ càng,
trau chuốt nội dung thậm chí ngại đọc lại, biên tập lại tác phẩm của mình.
Trách nhiệm này họ phó thác cho biên tập viên, cho lãnh đạo phòng. Điều này
không chỉ gây trở ngại cho các biên tập viên mà còn thể hiện sự thiếu trách
nhiệm với nghề nghiệp. Thậm chí còn là sự vi phạm đạo đức nghề nghiệp nếu
như thông tin trong tin tức sai mà biên tập viên và lãnh đạo phòng không phát
hiện để phát trên sóng.
Theo Nhà báo Lê Kiên Giang- Tổ trưởng Tổ Biên tập phòng Thời sự-
Chuyên đề: “Một bộ phận phóng viên trẻ vẫn chưa tâm huyết với nghề, chưa
nghiêm túc học hỏi, trau dồi nghề nghiệp, nâng cao trình độ chuyên môn vì
vậy, khi khai thác tin tức, không tránh cái nhìn thiếu khách quan, một chiều.
Bộ phận biên tập nội dung vì thế cũng gặp nhiều khó khăn khi xây dựng kết
cấu chương trình sao cho hợp lí, mới mẻ nhưng cũng phải đảm bảo tính chính
xác”.
73
Là cơ quan báo chí của UBND tỉnh nên tin, bài của Đài PTTH Cà Mau
không có tình trạng giật gân, câu khách thế nhưng, có số ít phóng viên vì cạnh
tranh tốc độ thông tin mà thiếu kinh nghiệm trong thu thập, thẩm định, xác
minh thông tin nên dẫn đến việc đưa thông tin sai.
+ Hoạt động thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm chưa hiệu quả
Tại Đài PTTH Cà Mau hoạt động kiểm tra, giám sát dù đã được thực
hiện nhưng vẫn chưa sâu sát vì vậy, vẫn còn để lọt những tin, bài có nội dung
chưa đảm bảo, chưa phản ánh hết được nội dung vấn đề, còn sơ sài, qua loa
thậm chí có trường hợp còn sai sót về số liệu, hình ảnh, nhân vật. Như đã
trình bày ở trên, do hình thức chế tài, xử lí chưa chặt chẽ nên đã dẫn đến tình
trạng vi phạm tái đi, tái lại nhiều lần.
74
Tiểu kết chƣơng 2
Thông qua kết quả khảo sát tại Đài PTTH Cà Mau cho thấy, việc quản trị
nội dung tin tức truyền hình có ý nghĩa vô cùng quan trọng, quyết định sự
thành công của đơn vị.
Quản trị nội dung tin tức truyền hình là hoạt động nhằm bảo đảm đúng
định hướng chính trị, tư tưởng; bảo đảm thông tin một cách nhanh chóng, kịp
thời, đúng lúc đảm bảo tính thời sự; mang đến cho khán giả vừa có điều kiện
giải trí, vừa có điều kiện nâng cao kiến thức về mọi lĩnh vực trong đời sống xã
hội đồng thời giúp nâng cao vị thế riêng của ĐTH. Tác giả đã khảo sát, đưa
nhiều minh chứng, số liệu được thể hiện bảng biểu ở chương 2, đồng thời
trích dẫn ý kiến của lãnh đạo Đài PTTH Cà Mau, lãnh đạo phòng, biên tập
viên phòng Thời sự - Chuyên đề và ý kiến của khán giả.
Để nội dung tin tức ngày càng hấp dẫn, níu chân khán giả đó là công sức
rất lớn của cả một tập thể, cả một êkip cùng phối hợp với nhau, trải qua các
bước thực hiện một cách bài bản và chuyên nghiệp. Đài PTTH Cà Mau đã
tuân thủ nghiêm quy trình sản xuất chương trình truyền hình đó là: Nâng cao
chất lượng nội dung, đổi mới phương thức thông tin theo hướng chủ động, kịp
thời, nhanh nhạy, toàn diện, phong phú, đảm bảo định hướng chính trị, tư
tưởng, phù hợp với trình độ tiếp nhận của từng đối tượng và điều kiện kinh tế
- xã hội của địa phương. Thông tin có trọng tâm, trọng điểm trong từng thời
gian nhất định. Chủ động đấu tranh chống các thông tin, quan điểm sai trái,
thù địch, các thông tin có tác động tiêu cực đến sự phát triển của xã hội.
Bên cạnh những thành công, trong chương 2, tác giả cũng đã chỉ ra
những hạn chế trong việc quản trị nội dung tin tức truyền hình đó là: Phương
thức quản lí của lãnh đạo chưa phát huy được hiểu quả; Nội dung tin tức còn
chậm và “nặng” về lễ tân, hội họp; Hạn chế của việc cập nhật, khai thác công
nghệ hiện thực hóa nội dung. Theo đó, nguyên nhân của những hạn chế trên
cũng được tác giả chỉ ra rõ là do: (1) Trình độ, năng lực cán bộ quản lý còn
75
hạn chế; (2) Việc phát triển chưa tương xứng, chưa đồng bộ về nguồn nhân
lực, trình độ chuyên môn cả nội dung, hình thức và nhận thức và tư duy đổi
mới; (3) Chất lượng nguồn nhân lực chưa đồng đều, chuyên nghiệp (4) Phóng
viên còn vi phạm đạo đức nghề nghiệp, trách nhiệm xã hội người làm báo (5)
Hoạt động thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm chưa hiệu quả.
Những khảo sát và phân tích ở chương 2, sẽ giúp những nhà quản lý, đội
ngũ biên tập, phóng viên có cái nhìn toàn cảnh và cụ thể hơn về thực trạng
quản trị nội dung tin tức truyền hình tại Đài PTTH Cà Mau. Để từ đó, tác gỉa
nêu lên những kiến nghị, cùng với các giải pháp khắc phục với mong muốn vấn
đề quản trị nội dung tin tức truyền hình sẽ ngày càng trở nên hiệu quả. Đây cũng
là nội dung chính mà tác giả sẽ đề cập trong chương 3 của luận văn này.
76
Chƣơng 3
GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG VIỆC QUẢN TRỊ
NỘI DUNG TIN TỨC TRUYỀN HÌNH Ở ĐÀI PHÁT THANH
TRUYỀN HÌNH CÀ MAU
3.1. Vấn đề đặt ra đối với Đài Phát thanh Truyền hình Cà Mau
3.1.1. Sự phát triển của công nghệ tác động tới sự tiếp nhận thông tin của
khán giả truyền hình
Theo đề án số hóa truyền dẫn, phát sóng truyền hình mặt đất, đến hết
năm 2020, Việt Nam sẽ hoàn tất chuyển đổi hạ tầng truyền dẫn phát sóng
truyền hình từ công nghệ tương tự (analog) sang công nghệ số. Như vậy, từ
nay đến hết năm 2020, hệ thống phát sóng tương tự mặt đất của các Đài
truyền hình địa phương sẽ lần lượt dừng hoạt động. Khi đó, các Đài truyền
hình địa phương trong đó có Đài PTTH Cà Mau chỉ còn nhiệm vụ sản xuất
chương trình. Chương trình của các Đài truyền hình địa phương sẽ phát sóng
trên hạ tầng của doanh nghiệp truyền dẫn phát sóng toàn quốc hoặc của khu
vực. Trên mỗi hạ tầng truyền dẫn phát sóng sẽ có rất nhiều kênh truyền hình
của Đài trung ương và tỉnh thành khác cùng phát sóng trên hạ tầng này. Trong
bối cảnh này, chương trình của Đài nào hay hơn, hấp dẫn hơn sẽ được nhiều
người dân lựa chọn để xem. Như vậy, khi số hóa, các Đài truyền hình địa
phương cần tập trung nâng cao chất lượng chương trình của mình để tăng tính
cạnh tranh.
Ngoài ra, hiện nay đang có xu hướng thay đổi đáng kể trong việc tiếp
nhận thông tin của khán giả truyền hình. Cụ thể, khoa học, kỹ thuật và công
nghệ phát triển mạnh mẽ tạo nên sự phát triển nhanh chóng các loại hình
phương tiện truyền thông đại chúng, qua đó tác động mạnh tới việc lựa chọn
phương tiện để tiếp nhận thông tin của công chúng. Thay vì lựa chọn báo in
hay báo hình, công chúng có thể dễ dàng nắm bắt thông tin qua báo mạng
77
điện tử, qua mạng xã hội. Chính vì vậy nếu như mỗi nhà đài không tự đổi mới
nâng cao chất lượng chương trình thì sẽ mất dần khán giả bởi họ có nhiều sự
lựa chọn thông tin ở nhiều kênh khác, loại hình truyền thông khác.
Cùng với đó, cũng do công nghệ phát triển, hiện nay sự tích hợp các loại
hình truyền thông trên internet, ngoài cách thức xem truyền hình truyền thống
(tivi), khán giả giờ đây có thể dễ dàng theo dõi truyền hình trên máy vi tính,
điện thoại thông minh… nếu như nhà đài không nhận thức và khai thác tốt các
nền tảng này với những sản phẩm truyền hình phù hợp thì sẽ bỏ phí một
lượng khán giả đam mê các loại hình công nghệ hiện đại.
3.1.2. Khán giả hiện đại có những thay đổi đa dạng, nhanh chóng
trong cách tiếp nhận nội dung thông tin truyền hình
Nhu cầu về thông tin tăng, lại có sự hỗ trợ đắc lực của các phươn tiện
truyền thông, khán giả truyền hình ngày nay có nhiều điều kiện để lựa chọn
Đài, kênh, chương trình và thời điểm thông tin. Điều dễ nhận thấy đó là khán
giả ngày càng chủ động hơn trong việc tiếp nhận thông tin.
Cùng với đó, sự tiến bộ của khoa học, kỹ thuật và công nghệ không chỉ
giúp khán giả chủ động trong tiếp nhận thông tin mà còn giúp khán giả dễ
dàng tương tác với các chương trình của Đài truyền hình bằng cách gửi các
bình luận (comment) hay cung cấp thông tin hoặc sản phẩm video cộng tác, phản
ánh (ví dụ như video từ giám sát hành trình, những vụ bạo hành trẻ em, mất an
toàn giao thông…) qua đó làm tăng tính phản biện xã hội, giúp Đài truyền hình có
nhiều chương trình phong phú hơn, mặt khác, hoạt động này góp phần hoàn thiện
vai trò, chức năng của mình và góp phần vào công tác xã hội.
Chính vì sự thay đổi này, nếu nhà Đài không nhận thức và khai thác một
cách triệt để thì khó có thể thu hút được đa dạng đối tượng khán giả hiện đại.
78
3.1.2. Chất lượng nội dung tin tức truyền hình vẫn còn nhiều hạn chế
Đóng vai trò quan trọng trong việc hấp dẫn, lôi kéo khán giả xem chương
trình truyền hình nói chung, chương trình tin tức thời sự nói riêng đó chính là
chất lượng tin, bài trong chương trình đó. Như đã đề cập ở chương 2, nội dung
của chương trình thời sự, chuyên đề của Đài PTTH Cà Mau hiện còn nhiều hạn
chế: Thông tin chậm, nặng về “hội họp”; chất lượng lời bình, hình ảnh, âm thanh
nhiều lúc chưa đạt yêu cầu; chất lượng nguồn nhân lực chưa cao…
Ở chương trình Chuyên đề, do phát sóng có tính định kỳ, theo kế hoạch
hợp tác với các sở, ngành chuyên môn vì thế nội dung chuyên đề đổi mới
chưa nhiều, chưa thật sự thỏa mãn nhu cầu của khán giả. Hình thức thể hiện
còn sáo mòn theo kiểu lời thuyết minh cho hình, hoặc hình minh họa cho lời.
Nhiều phóng viên chưa mạnh dạn trong dẫn hiện trường, chưa có nhiều thử
nghiệm những loại hình tương tác, thực tế, không lời bình. Những hạn chế trên đã
làm giảm độ hấp dẫn của khán giả đối với chương trình thời sự chuyên đề.
Để lôi kéo, hấp đẫn được khán giả xem truyền hình, không cách nào khác
là cần khắc phục nhanh chóng những hạn chế nói trên. Do đó, việc không
ngừng cải tiến, nâng cao chất lượng chương trình tin tức thời sự là yêu cầu
cấp thiết trong thời đại cạnh tranh gay gắt giữa các loại hình truyền thông đại
chúng hiện nay.
3.2. Giải pháp và kiến nghị cơ bản góp phần nâng cao chất lƣợng, hiệu
quả quản trị nội dung tin tức truyền hình
3.2.1. Giải pháp chung
- Giải pháp về nhận thức của đội ngũ lãnh đạo
Là cơ quan báo chí của địa phương, Đài PTTH Cà Mau ngoài việc phải
đảm bảo nhiệm vụ chính trị vừa phải đảm bảo nhiệm vụ thông tin, tuyên
truyền do đó, khối lượng công việc là rất lớn, nhất là trên mãng tin tức thời sự
vì có nhiều sự kiện đột xuất, không nằm trong kế hoạch vì thế đòi hỏi công
79
tác quản trị phải hết sức chặt chẽ, hiệu quả. Vì vậy, đội ngũ lãnh đạo cần nhận
thức thay đổi về tư duy, đột phá trong hành động bằng một số giải pháp sau:
Thứ nhất, bồi dưỡng, rèn luyện, nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức
lối sống, kiến thức năng lực cho đội ngũ lãnh đạo Đài và lãnh đạo phòng Thời
sự- chuyên đề. Theo đó, cần bồi dưỡng những vấn đề cơ bản lý luận như Chủ
nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và các văn bản, nghị quyết, chỉ thị
của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Giáo dục rèn luyện đội ngũ lãnh đạo có
đạo đức, lối sống cách mạng trong sạch lành mạnh, biết đặt lợi ích công việc
của tập thể lên trên lợi ích cá nhân, có trình độ chuyên môn tốt, đáp ứng yêu
cầu của công việc.
Thứ hai, thay đổi phương thức quản trị linh hoạt. Lãnh đạo Phòng TS-
CĐ cần thay đổi phương thức quản trị khoa học, linh hoạt hơn, phải có kế
hoạch cụ thể, rõ ràng. Ngoài ra, phải phát huy tính tự giác của đội ngũ cán bộ,
phóng viên, BTV.
Thứ ba, xây dựng, triển khai nhanh, hiệu quả các chương trình, kế hoạch
tuyên truyền. Quá trình triển khai, quán triệt cần ngắn gọn, rõ ràng, đầy đủ và
có những vấn đề cần được thảo luận để tạo sự thống nhất cao, để khi có tình
huống đột xuất có thể xử lý kịp thời. Khi có kế hoạch rồi cần triển khai hiệu
quả kế hoạch đề ra. Lãnh đạo Đài, lãnh đạo Phòng cần tăng tường trao đổi,
bám sát hoạt động của từng bộ phận nhằm đảm bảo guồng máy hoạt động
trơn tru, hiệu quả.
Tương tự, tại Đài PTTH Vĩnh Long, việc nâng cao nhận thức của cán bộ
lãnh đạo về vấn đề quản trị nội dung tin tức không chỉ giúp cho đơn vị phát
triển đúng hướng, ngăn chặn việc tạo dư luận xấu cũng như những quan điểm
xuyên tạc đi ngược lại chủ trương đường lối của Đảng và Nhà nước. Đồng
thời, việc nâng cao nhận thức của cán bộ lãnh đạo về vấn đề quản trị nội dung
tin tức còn giúp đơn vị hoạt động theo đúng tôn chỉ mục đích của mình, từ đó
80
tạo nên một môi trường văn hóa lành mạnh đáp ứng nhu cầu thông tin đến
khán, thính giả.
Bên cạnh vấn đề quản trị nội dung tin tức truyền hình, Đài PTTH Vĩnh
Long còn nâng cao nhận thức của cán bộ lãnh đạo trong việc quản lý thông
tin, giúp cho độc giả không bị nhiễu thông tin. Khi nhận thức được vai trò
quan trọng của chính mình, đội ngũ lãnh đạo, phóng viên, biên tập viên của
Đài mới tăng cường trau dồi kiến thức chuyên môn, rèn luyện kỹ năng,
nghiệp vụ và có những hành động phù hợp.
- Giải pháp về nguồn nhân lực
Nguồn nhân lực là nhân tố chủ yếu tạo nên sự thành công của đơn vị. Đài
PTTH Cà Mau xác định không có những con người làm việc hiệu quả thì tổ
chức không thể nào đạt tới mục tiêu.
+ Nguồn nhân lực quản trị
Trước tiên là đội ngũ lãnh đạo quản trị. Vai trò của người lãnh đạo không
phải đứng đằng sau để thúc giục viên chức, người lao động mà chính là động
viên, khích lệ, định hướng và hỗ trợ họ đạt được mục tiêu đã đề ra. Vai trò
của người lãnh đạo là nâng tầm nhìn và đưa việc thực hiện mục tiêu đạt tới
tiêu chuẩn cao hơn, phát triển khả năng của viên chức, người lao động vượt
lên những giới hạn thông thường.
Vì vậy, đội ngũ này đòi hỏi không chỉ có trình độ, năng lực, kinh nghiệm
mà đòi hỏi phải có phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống tốt đẹp. Giáo dục,
rèn luyện bồi dưỡng đội ngũ PV, BTV có trình độ chuyên môn, đạo đức, phát
huy được tính tự giác của đội ngũ này. Tăng cường kiểm tra, giám sát đối với
viên chức, người lao động từ đó có hình thức khen thưởng, động viên, khích
lệ cũng như xử lý kịp thời những sai phạm.
Lãnh đạo Đài, Phòng Thời sự-Chuyên đề cần tạo mối quan hệ tốt với các
sở, ban, ngành, đoàn thể, các địa phương trong tỉnh để bám sát định hướng thông
81
tin tuyên truyền, tạo thuận lợi cho đội ngũ phóng viên tác nghiệp. Việc phối hợp
này sẽ góp phần giám sát hoạt động nghề nghiệp của đội ngũ phóng viên.
Qua khảo sát của tác giả tại Đài PTTH Vĩnh Long, việc nâng cao nhận
thức cán bộ lãnh đạo-người trực tiếp làm công tác quản trị nội dung tin tức
truyền hình không nhằm ngăn chặn những quan điểm xuyên tạc đi ngược lại
chủ trương đường lối của Đảng và Nhà nước mà còn để họ hiểu được vai trò
của hoạt động quản trị nội dung tin tức và những hiệu quả của quản trị nội
dung tin tức chính là tạo nên thương hiệu của Đài. Có thể thấy rõ điều này qua
chương trình Người đưa tin 24H của Phòng Thời sự Đài PTTH Vĩnh Long
thực hiện đã thu hút sự quan tâm theo dõi và yêu thích của rất đông khán giả
trong và ngoài tỉnh.
+ Nguồn lực phóng viên
Một người lãnh đạo giỏi là người phải phát huy được năng lực, sở trường
của cấp dưới. Do đó, lãnh đạo Đài PTTH Cà Mau, lãnh đạo phòng Thời sự-
Chuyên đề phải nắm vững trình độ, năng lực của từng thành viên từ đó, có phân
công công việc phù hợp, phát huy hết sở trường, khả năng của từng người.
Tại Phòng Thời sự-Chuyên đề Đài PTTH Cà Mau, tùy vào tính chất công
việc, thực hiện chia Tổ: Hậu kỳ, Quay phim và Biên tập. Riêng Tổ biên tập sẽ
chia thành các nhóm phóng viên theo dõi, phục trách ở các lĩnh vực. Ví dụ,
nhóm phóng viên nội chính sẽ chuyên đảm nhận tin tức các đồng chí lãnh đạo
đi kiểm tra, làm việc và các chuyên mục thuộc mảng nội chính; nhóm phóng
viên giáo dục sẽ phụ trách tin tức, tin, bài thuộc lĩnh vực này, song song đó là
nhóm phóng viên mảng kinh tế, nông nghiệp, y tế, nhân đạo…
Ban Giám đốc, lãnh đạo Phòng Thời sự- Chuyên đề bám sát hoạt động
quản trị nội dung tin tức để chỉ đạo nội dung tuyên truyền đúng định hướng,
chất lượng. Đồng thời hoạt động này giúp cho việc khen, thưởng tin, bài chất
lượng của phóng viên kịp thời, đồng thời, có hình thức chế tài, xử lý kiên
quyết đối với những sai phạm của phóng viên.
82
Trong Đề án phát triển PTTH giai đoạn 2018-2020, Đài PTTH Cà Mau
xác định rõ:
Đối với chương trình Thời sự Truyền hình: Chương trình thời sự cần
nhanh nhạy, kịp thời, chính xác. Tăng cường dẫn hiện trường kể cả những hội
nghị quan trọng. Hướng tới những phóng sự cần phản ánh nhanh, phóng viên
dẫn dắt nội dung tại hiện trường, mời phát biểu ngay không cần văn bản.
Hướng tới việc thực hiện chương trình trực tiếp càng nhiều càng tốt. Ngoài
chương trình thời sự chính, cần có những chương trình theo chủ điểm thời sự.
Tăng cường Biên tập viên tham gia thể hiện chương trình có tính chuyên
sâu về các lĩnh vực như: nông nghiệp, thủy sản, y tế, thị trường…
Thêm những bản tin trong ngày hoặc tiêu điểm trong tỉnh, khu vực, trong
nước và thế giới.
Đối với chương trình Chuyên đề Truyền hình: Tăng cường phối hợp với
các sở, ban, ngành, viện, trường… để có cố vấn chuyên môn về nội dung để
thực hiện chương trình sát thực với cuộc sống. Thay đổi hình thức thể hiện,
nâng cao chất lượng các chương trình trực tiếp.
Cần nhiều hơn các chương trình tương tác, khoa giáo về nông nghiệp và
những kiến thức cần thiết trong cuộc sống nhằm phổ biến kiến thức, mô hình
đã được áp dụng có hiệu quả ở các nơi trong tỉnh và các địa phương khác
được nông dân và xã hội quan tâm.
Tăng cường thực hiện chương trình ngoài tỉnh để có nhiều đề tài, thu hút
thêm khán giả. Thực hiện các chương trình mang tính tương tác với khán giả
như: Truyền hình trực tiếp, giao lưu đối thoại với khán giả; Tăng cường
phóng viên xuất hiện ngoài hiện trường.
3.2.2. Kiến nghị cụ thể
Đổi mới nội dung tin tức truyền hình là một yêu cầu tất yếu, khách quan
phù hợp với lĩnh vực truyền hình nói chung và địa phương nói riêng. Tuy
83
nhiên để nâng cao chất lượng tin tức không chỉ đơn thuần là việc thực hiện
đồng bộ các giải pháp mà phải bắt đầu từ nhận thức. Nhận thức của lãnh đạo
địa phương, của lãnh đạo Đài, của những người đang làm ra sản phẩm tin tức
truyền hình.
- Kiến nghị về nội dung quản trị:
Đổi mới, sáng tạo nâng cao chất lượng tin tức thời sự-chuyên đề thông
qua việc giảm thiểu tin tức hội nghị, lễ tân, khai thác những cách thể hiện nội
dung sinh động, phong phú
Để thực hiện được nội dung trên, tác giả cho rằng, nội dung tin tức
truyền hình của Đài PTTH Cà Mau không nên bị ngập vào xử lý tình huống,
cần có nhãn quan chính trị và khả năng nhìn nhận để phản ánh đúng đắn, hài
hòa các nhóm lợi ích trong xã hội, không nghiêng về nhóm lợi ích này mà
không thấy những lợi ích còn lớn hơn đối với toàn xã hội. Hạn chế tối đa vào
việc “chạy sau tình huống”, thường xuyên phải xử lý khắc phục các tình
huống không tốt đã xảy ra trong thông tin.
Thường xuyên cải tiến, đổi mới nội dung và hình thức thể hiện, tin tức
phải cập nhật liên tục, nóng hổi, gắn với thực tế đời sống của người dân,
chuyển đến khán giả những thông tin khán giả “cần” chứ không phải những
thông tin “đài có”. Cần phải hạn chế số lượng tin tức hội họp, dành “đất” cho
các nội dung tin tức đời sống, an ninh trật tự và bảo vệ sức khỏe...
Ngoài ra, cần tăng cường các phóng sự mang tính phản biện xã hội, phê
phán, lên án các hành vi tiêu cực làm tổn hại đến con người và xã hội. Những
phóng sự này sẽ đem lại những hiệu quả nhất định khi giải quyết được nhiều
vấn đề: phản ánh chân thực cuộc sống, là diễn đàn của nhân dân. Nó không
chỉ thỏa mãn nhu cầu thông tin của công chúng mà còn nâng cao hiệu quả báo
chí khi dũng cảm đối mặt với các vấn đề “nóng”, “đụng chạm”; mặt khác các
phóng sự đã tác động đến chính quyền, các nhà quản lý khi ban hành, thực thi
84
chính sách, thậm chí sửa sai những quyết định, chính sách không đi vào lòng
dân và gây ra những tiêu cực cho xã hội.
- Kiến nghị về lựa chọn, sử dụng phương thức quản trị
Căn cứ vào tình hình thực tế của đơn vị mình Đài PTTH Cà Mau, Phòng
Thời sự-chuyên đề xây dựng mô hình quản trị nội dung tin tức phù hợp.
Đối với cơ quan báo chí, sản phẩm báo chí là quan trọng nhất. Vì chương
trình hay, bổ ích, phù hợp với thị hiếu, phù hợp với nhu cầu của đông đảo
khán giả mới thu hút được người xem, từ đó mới đảm bảo thực hiện tốt nhiệm
vụ tuyên truyền.
Để nâng cao chất lượng nội dung thì trước tiên cần nâng cao năng lực
quản trị nội dung. Vì vậy, công tác đào tạo nguồn nhân lực chuyên nghiệp là
mục tiêu mà Đài PTTH Cà Mau cần hướng đến. Đặc biệt, đối với đội ngũ
lãnh đạo Đài, lãnh đạo Phòng thì đòi hỏi phải vừa vững kiến thức chuyên môn
vừa có kiến thức về quản trị, quản lí.
Hiện nay tại Đài PTTH Cà Mau, do phòng Thời sự-Chuyên đề thực hiện
sản xuất song song cùng lúc 02 mảng thời sự và chuyên đề, vì vậy việc quản trị sẽ
phức tạp hơn, đòi hỏi phải làm rõ vai trò, trách nhiệm của từng vị trí, bộ phận,
từng khâu sản xuất nhằm đảm bảo tổ chức sản xuất chương trình hiệu quả.
Khác với Đài PTTH Cà Mau, phòng Thời sự và phòng Chuyên đề của
Đài PTTH Vĩnh Long hoạt động độc lập với nhau. Việc quản trị nội dung ở
mỗi phòng vì thế cũng khác nhau. Quản trị nội dung tin tức ở phòng Thời sự
ưu tiên những nội dung ngắn ngọ, nhanh, nóng, kịp thời, thường xuyên, liên
tục còn việc quản trị nội dung tin tức ở phòng Chuyên đề thì lại hướng về đề
tài có tính chuyên sâu, dài hơi.
Qua khảo sát ở Đài PTTH Cà Mau và Đài PTTH Vĩnh Long có thể thấy,
mỗi Đài lại có một cách quản trị nội dung tin tức riêng, nhưng điểm chung là việc
quản trị đều được thực hiện tốt. Mấu chốt là ở chỗ, các Đài đã đề ra được một quy
85
trình chặt chẽ, áp dụng biện pháp quản trị phù hợp và đội ngũ trực tiếp thực hiện
nhiệm vụ quản trị nội dung có nhiều kinh nghiệm trong công việc.
- Kiến nghị khác
+ Về ứng dụng công nghệ trong quản trị nội dung
Để việc quản trị nội dung hiệu quả, bên cạnh yếu tố con người thì việc
ứng dụng công nghệ vô cùng cần thiết. Đài PTTH Cà Mau vì thế cần tiếp tục
quan tâm đầu tư hoàn thiện cơ sở vật chất, thiết bị kỹ thuật. Thay thế thiết bị
mới và đầu tư đồng bộ trang thiết bị kỹ thuật hiện đại chất lượng cao, trang bị
thiết bị kỹ thuật số để nâng cao chất lượng chương trình như: Hệ thống thu,
khai thác sản xuất chương trình vệ tinh tự động; hệ thống thiết bị phim
trường; xe truyền hình lưu động chuẩn HD. Song song đó là quan tâm đầu tư
thêm các trang thiết bị phục vụ hoạt động tác nghiệp của biên tập viên, của
phóng viên như máy tính xách tay, máy tính để bàn, máy quay phim vì hiện
nay, nhiều trang bị ở cơ quan đã cũ, dễ xảy ra sự cố làm ảnh hưởng đến quá
trình tác nghiệp.
+ Về đào tạo đào tạo, nâng cao chất lượng đội ngũ tham gia quản trị nội dung
Con người luôn luôn là yếu tố quan trọng hàng đầu trong bất kỳ một hoạt
động xã hội. Trong hoạt động báo chí, mà cụ thể là trong truyền hình, muốn
đổi mới, nâng cao chất lượng nội dung tin tức thì trước hết cần phải đổi mới,
nâng cao chất lượng đội ngũ những người làm chương trình thời sự-chuyên
đề. Để làm được điều này, lãnh đạo Đài PTTH Cà Mau cần quan tâm, tạo điều
kiện để đội ngũ PV, BTV, KTV, PTV tham gia các lớp tập huấn kỹ năng cần
thiết. Theo đó, lãnh đạo Đài PTTH, lãnh đạo Phòng Thời sự-chuyên đề phải
xác định rõ mục tiêu cần đào tạo, bồi dưỡng với từng chức danh, xây dựng kế
hoạch từng năm. Đặc biệt phải coi trọng việc tuyển chọn người đi đào tạo, bồi
dưỡng, qua đó, để những người trực tiếp sản xuất nội dung ngày càng hoàn
thiện kỹ năng chuyên môn, thực hiện tốt nhiệm vụ được giao. Ngoài đào tạo
86
về chuyên môn, cần quan tâm đến đào tạo bồi dưỡng phẩm chất chính trị, đạo
đức nghề nghiệp, trình độ ngoại ngữ.
Làm tốt việc đào tạo, nâng cao chất lượng đội ngũ tham gia quản trị nội
dung không chỉ giải quyết được vấn đề số lượng mà còn nâng cao chất lượng
đội ngũ quản trị nội dung đáp ứng yêu cầu về trước mắt cũng như lâu dài.
+ Về khai thác, sử dụng cơ chế chính sách trong quản trị nội dung (Khen
thưởng, kỷ luật…)
Khác với các phòng chuyên môn khác, phòng Thời sự- Chuyên đề đặc
thù hoạt động rất riêng bởi yêu cầu tính thời sự nên lực lượng quản trị nội
dung tin tức: Biên tập viên, phóng viên đều phải trực 100%. Các nhiệm vụ
cấp bách liên quan đến vấn đề nóng, sự kiện quan trọng của tỉnh đều do
phóng viên phòng Thời sự-Chuyên đề đảm trách vì vậy, ngoài chế độ chính
sách chung, Ban giám đốc cần quan tâm chăm lo hơn cho đời sống vật chất,
tinh thần cho đội ngũ này để tăng thêm động lực, tin thần, trách nhiệm cao
của họ đối với công việc.
Đối với những tin, bài chất lượng, có đầu tư sâu hay những chương trình
tham gia các cuộc thi báo chí của tỉnh, của khu vực, của TW, Đài PTTH cần
có thêm cơ chế khuyến khích, động viên. Tạo điều kiện và có chính sách hỗ
trợ các phóng viên, biên tập viên có nguyện vọng đi đào tạo, bồi dưỡng
chuyên sâu, chuyên ngành.
Song song với khen thưởng, theo quan điểm tác giả Đài PTTH Cà Mau
cần thiết có chế tài xử phạt cụ thể. Cần có kênh giám sát hoạt động quản trị
nội dung, duy trì bộ phận tiếp nhận đơn phản ánh của công dân và công khai
đường dây nóng, hòm thư tiếp nhận thông tin phản hồi về nội dung tin tức
truyền hình và coi đây là một kênh thông tin để tiếp thu ý kiến đóng góp và có
sự điều chỉnh cho phù hợp với yêu cầu của thực tiễn, đáp ứng nhu cầu của
công chúng.
+ Đa dạng các hình thức chuyển tải tin tức theo hướng đa phương tiện
87
Xu thế tất yếu của các Đài PT&TH địa phương là phải thay đổi từ cách
tiếp cận sự kiện, khai thác sự kiện, chuyển tải đến công chúng cái họ quan
tâm và cần phải đáp ứng yêu cầu kịp thời trong môi trường truyền thông số,
đồng hành và khai thác thế mạnh của mạng xã hội.
Vì vậy, Đài PTTH Cà Mau cần đa dạng các hình thức chuyển tải thông
tin theo hướng đa phương tiện kết hợp gồm: Phát thanh, truyền hình, báo điện
tử online (trang thông tin điện tử), fanpage và youtube... Có như vậy, tin tức của Đài
PT&TH mới không bị “hụt hơi” trong cuộc chạy đua khốc liệt hiện nay.
3.2.3 Đề xuất mô hình quản trị nội dung tin tức của Đài PTTH Cà Mau
Trước tiên Đài PTTH Cà Mau cần sớm thành lập một Hội đồng biên tập,
đây sẽ là bộ đầu não kiến tạo sản phẩm cho Đài trong một tuần, một tháng.
Hội đồng cần có 05 thành viên, trong đó có một Phó Giám đốc phụ trách nội
dung làm Chủ tịch Hội đồng (do Đài PTTH Cà Mau đang khuyết vị trí Giám
đốc), Trưởng Phòng và 02 Phó phòng Thời sự-Chuyên đề và Tổ trưởng Tổ
Biên tập. Các thành viên cần bàn luận, trao đổi về nguồn bàn luận, trao đổi về
nguồn ra và nguồn vào, hình thức nguồn ra cho tin tức trên sóng. Mỗi thành
viên Hội đồng đảm nhiệm trực chỉ đạo sản xuất trong một tuần. Người chỉ đạo
có quyền tổng chỉ huy toàn bộ quá trình sản xuất của Phòng (những vấn đề
vượt quá thẩm quyền nếu thành viên trực không phải là Phó Giám đốc thì cần
xin ý kiến).
Hội đồng biên tập và người chỉ đạo sản xuất trong tuần có thẩm quyền chi
phối, điều hành các phòng chuyên môn: Phòng Chương trình, Phòng Kỹ thuật.
Vỏ bản tin các chương trình trong ngày phải được lên ngay sau khi Hội
đồng biên tập duyệt và nó được coi là văn bản pháp lý đồng thời là văn bản
kiến trúc cho bản tin. Vỏ này phải gửi ngay lên nhóm zalo cho tất cả những ai
liên quan đến sản xuất bản tin. Việc cập nhật thông tin sẽ thực hiện qua zalo,
ý kiến cuối cùng là quyết định của người chỉ đạo sản xuất.
88
Trước khi bản tin phát sóng 30‟, tối thiếu phải có một thành viên Hội
đồng xem, duyệt. Nếu tin, bài nào chưa đạt yêu cầu thì phải gác lại, thay thế
các tin, bài khác.
89
Tiểu kết chƣơng 3
Từ những thực trạng, thành công, hạn chế, nguyên nhân của thành công
và hạn chế được chỉ ra trong chương 2 của luận văn, trong chương 3, tác giả
đã cụ thể hóa các vấn đề nghiên cứu khảo sát từ thực tiễn và phân tích, nêu rõ
những vấn đề đặt ra đối với hoạt động quản trị nội dung tin tức truyền hình.
Trong chương 3, tác đã đã tập trung đưa ra các giải pháp và kiến nghị
cụ thể để nâng cao hiệu quả quản trị nội dung tin tức truyền hình tại Đài
PTTH Cà Mau.
Theo đó, những vấn đề nổi bật mà chương 3 đã đi vào giải quyết:
Thứ nhất, trong bối cảnh cạnh tranh thông tin hiện nay, chương trình
của Đài nào hay hơn, hấp dẫn hơn sẽ được nhiều người dân lựa chọn để xem.
Như vậy, khi số hóa, các Đài truyền hình địa phương cần tập trung nâng cao
chất lượng chương trình của mình để tăng tính cạnh tranh.
Thứ 2, chương 3 cũng đưa ra những giải pháp chung về nâng cao hiệu
quả quản trị nội dung tin tức truyền hình như: Giải pháp về nâng cao nhận
thức của đội ngũ lãnh đạo; đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực, giải pháp về
kiểm tra, giám sát; quan tâm đời sống vật chất, tinh thần cho lực lượng trực
tiếp sản xuất tin tức.
Thứ ba, trong chương 3, tác giả đưa ra những khuyến nghị về quản trị nội
dung tin tức truyền hình như: Về phương thức quản trị, nội dung quản trị, xây
dựng mô hình quản trị nội dung tin tức phù hợp; xây dựng đội ngũ sản xuất
nội dung tin tức truyền hình chuyên nghiệp; quan tâm đến chế độ chính sách
cũng như tiếp tục quan tâm đầu tư hoàn thiện cơ sở vật chất, thiết bị kỹ thuật.
Đồng thời, tác giả cũng mạnh dạn đề xuất mô hình mới về quản trị nội dung
tin tức truyền hình của Đài PTTH Cà Mau.
Tóm lại, đổi mới nội dung tin tức truyền hình trong bối cảnh cạnh tranh
giữa các loại hình báo chí hiện nay cần phải dựa trên nhiều tiêu chí khác nhau,
trước hết và quan trọng nhất là các tiêu chí đổi mới về nội dung, hình thức và
phương thức sản xuất, hướng vào việc thỏa mãn nhu cầu thông tin hấp dẫn, đa
dạng, kịp thời của khán giả.
90
KẾT LUẬN
Với thế mạnh hình ảnh kết hợp âm thanh trung thực, sinh động, truyền
hình đang ngày càng khẳng định lợi thế cạnh trang trong việc truyền tải thông
tin, trở thành phương tiện truyền thông đầy ưu thế của xã hội hiện đại.
Tuy nhiên, trong bối cảnh bùng nổ thông tin, sự xuất hiện của những
phương tiện truyền thông mới, khiến truyền hình lại phải chịu sức ép về cạnh
tranh thông tin, lôi kéo công chúng từ các loại truyền thông khác. Chính vì
vậy, hoạt động sáng tạo tác phẩm truyền hình trên thế giới nói chunng và Việt
Nam nói riêng luôn đặt trong trạng thái liên tục vận động đổi mới để có thể
đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu công chúng.
Thời gian qua, Đài PTTH Cà Mau luôn dành sự quan tâm và đầu tư về
nguồn nhân lực, trang thiết bị máy móc và đặc biệt đã có hình thức quản trị
nội dung tin tức phù hợp, cụ thể nhằm nâng cao chất lượng của chương trình
thời sự-chuyên đề. Tuy nhiên, dù có nhiều đổi mới, cải tiến nâng cao chất
lượng chương trình, nhưng nhìn chung hiện nay, tin tức trong chương trình
thời sự-chuyên đề của Đài PTTH Cà Mau vẫn còn nhiều vấn đề đặt ra: Kết
cấu chương trình chưa hợp lí, chất lượng các tin, bài còn nhiều hạn chế, nhiều
thông tin hội nghị, nhiều tin vụn vặt, thiếu chiều sâu, mất cân đối thông tin
giữa các lĩnh vực, còn thiếu những bài viết mang tính chiến đấu và những
thông tin mang hơi thở của cuộc sống. Bên cạnh đó, là những hạn chế về đội
ngũ của những người làm chương trình từ BTV, PV, PTV, KTV....Chính
những điều này làm cho chương trình thời sự-chuyên đề điạ phương phải đối
mặt với nguy cơ mất khán giả ngay ở chính địa phương mình.
Để góp phần giải quyết những vấn đề thực tiễn đặt ra, luận văn đã đạt
được những kết quả sau đây:
Thứ nhất, luận văn đã tập trung làm sáng tỏ thêm những vấn đề lý luận
về quản trị nội dung tin tức truyền hình .
91
Thứ hai, luận văn đã khảo sát thực trạng quản trị nội dung tin tức truyền
hình tại Đài PTTH Cà Mau, chỉ rõ những thành công, hạn chế và nguyên nhân
của thành công và hạn chế.
Thứ ba, Những kết quả đạt được và những hạn chế trong hoạt động quản
trị nội dung tin tức truyền hình của Đài PTTH Cà Mau luận văn đã nêu rõ
những vấn đề đặt ra, yêu cầu trong hoạt động quản trị tin tức, giải pháp cụ thể
nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động quản trị nội dung tin tức
truyền hình của Đài PTTH Cà Mau.
Hoàn thành nhiệm vụ nghiên cứu, tác giả luận văn mong muốn góp thêm
tiếng nói về mặt lý luận, đóng góp vào hệ thống các công trình nghiên cứu tác
phẩm truyền hình nói chung, tin tức truyền hình nói riêng. Trong chừng mực
nào đó, đề tài luận văn sẽ tạo thêm góc nhìn mới, những hướng tiếp cận mới,
nhìn nhận và đánh giá những thay đổi trong việc quản trị nội dung tin tức
truyền hình trong thực tế hiện nay.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng trong quá trình nghiên cứu, tìm hiểu lý luận,
khảo sát thực tiễn nhưng do khả năng nghiên cứu của cá nhân còn hạn chế,
quản trị nội dung tin tức truyền hình lại là đề tài mới, ít có những công trình
nghiên cứu nên khó tránh khỏi những phản ánh chưa sâu sắc, toàn diện.
Tác giả luận văn mong muốn, từ những nghiên cứu bước đầu này về gốc
độ quản trị nội dung tin tức truyền hình, sẽ góp một phần vào những bước
nghiên cứu sâu hơn về công tác quản trị nội dung tin tức truyền hình trong
thời gian tới./.
92
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Lưu Văn An, Dương Thị Thục Anh (đồng chủ biên) (2010), Chính trị với
quản lý xã hội, Nxb Chính trị - Hành chính, Hà Nội.
2. Lê Thị Thùy Anh (2014), Giải pháp nâng cao chất lượng bản tin Thời sự
tổng hợp của Truyền hình Thông tấn, Luận văn Thạc sĩ, Đại học Khoa học
Xã hội và Nhân văn.
3. Ban biên soạn The missouri group (tái bản 2009), Nhà báo Hiện đại, bản
dịch của cuốn News reporting and writing, Nxb
4. Hoàng Quốc Bảo (2010), Lãnh đạo và quản lý hoạt động báo chí, Nxb
Chính trị - Hành Chính
5. C.Mác và Ph. Ăngghen (1995), Toàn tập, tập 1, Nxb Chính trị quốc gia
Hà Nội.
6. Đức Dũng (2001), Viết báo như thế nào?, Nxb Văn hóa – Thông tin
7. Đỗ Quý Doãn (20/6/2008), Hoạt động báo chí, xuất bản và công tác quản
lý nhà nước về báo chí, xuất bản hiện nay
8. Đức Dũng (2010), Báo chí và đào tạo báo chí, Nxb Thông tấn
9. Nguyễn Văn Dững (2012), Cơ sở lý luận báo chí, Nxb Lao động, Hà Nội.
10. Nguyễn Văn Dững, Đỗ Thị Thu Hằng (2006), Truyền thông – Lý thuyết
và kỹ năng cơ bản, Nxb Thông tin và truyền thông.
11. Đỗ Quý Doãn (2014), Quản lý và phát triển thông tin báo chí ở Việt
Nam, Nxb Thông tin và Truyền thông
12. Tạ Quang Dũng (2019), Vấn đề quản lý phóng viên thường trú trong
nước của báo nhân dân hiện nay, Luận văn Thạc sĩ Quản lý Báo chí và
Truyền thông, Học viện Báo chí và Tuyên truyền
13. The Missouri Group biên soạn (2007), Nhà báo hiện đại, Nxb Trẻ.
14. Nguyễn Thị Trường Giang (2011), Đạo đức nghề nghiệp của nhà báo
Nxb Chính trị - Hành chính, Hà Nội.
93
15. Trần Thị Hà Giang (2009), Một số giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý
hoạt động báo chí trên địa bàn Thành phố Hải Phòng, Luận văn thạc sỹ
Học viện Báo chí và tuyên truyền
16. 24G trong tòa soạn- Sản xuất tin, 24hdansuneredaction.com.
17. 24G trong tòa soạn- Sắp xếp thứ tự thông tin và soạn vỏ bản tin thời sự”
18. 24G trong tòa soạn- Quản lý một ban biên tập 24hdansuneredaction.com. 19. Đinh Thị Xuân Hòa (2007), Tin truyền hình, Đề cương bài giảng
20. Đinh Thị Xuân Hòa (2016), Tin và bản tin truyền hình, Giáo trình nội bộ,
Học viện Báo chí và Tuyên truyền
21. Nguyễn Thị Thu Hiền (2011), Nâng cao chất lượng chương trình Thời sự
của Đài Truyền hình Việt Nam, Luận văn Thạc sĩ Truyền thông đại chúng,
Học viện Báo chí và Tuyên truyền.
22. Nguyễn Thị Thanh Huyền, Nguyễn Thị Thanh Nhung, Thực trạng và giải
pháp nâng cao kỹ năng tác nghiệp của nhà báo về vấn đề nợ xấu đăng
trong cuốn Báo chí truyền thông – Những điểm nhìn từ thực tiễn tập 4” do
tác giả Đỗ Thị Thu Hằng chủ biên.
23. Đinh Văn Hường (2011), Các thể loại thông tấn báo chí, Nxb Đại học
Quốc gia Hà Nội.
24. Nguyễn Thị Thu Hiền (2011), Nâng cao chất lượng chương trình Thời sự
của Đài Truyền hình Việt Nam, Luận văn Thạc sĩ Truyền thông đại chúng,
Học viện Báo chí và Tuyên truyền
25. Anh Kháng - Quy trình sản xuất một chương trình truyền hình
blogthietke.blogspot.com.
26. Trần Bảo Khánh (2003), Sản xuất chương trình truyền hình, Nxb Văn
hóa – Thông tin.
27. Trần Bảo Khánh (2007), Đặc điểm công chúng truyền hình Việt Nam giai
đoạn hiện nay, Luận án Tiến sĩ Báo chí, Học viện Báo chí và Tuyên truyền.
28. Nguyễn Thế Kỷ (2011), Nói năng, giao tiếp trên đài truyền hình, Nxb
Đại học quốc gia Hà Nội
94
29. Trương Thị Kiên (2016), Lao động nhà báo và quản trị tòa soạn báo chí,
Nxb Lý luận Chính trị
30. Trần Thị Lan, Nâng cao chất lượng bản tin Thời sự trên kênh truyền hình
Quốc phòng Việt Nam, Học viện Báo chí và Tuyên truyền
31. Nguyễn Thành Lợi (tháng 9-11/2013), Sự vận động và phát triển của báo
chí hiện đại trong môi trường hội tụ truyền thông, Tạp chí Người làm báo.
32. Nguyễn Thành Lợi (2014), Tác nghiệp báo chí trong môi trường truyền
thông hiện đại, Nxb Thông tin và Truyền thông
33. Nguyễn Đức Lợi – (chủ biên); Lưu Văn An (đồng chủ biên) (2017),
Thông tin báo chí với công tác lãnh đạo, quản lý, Nxb Thông tấn
34. Lê Thị Nhã, (2010), Lao động nhà báo – lý thuyết và kỹ năng cơ bản,
Nxb Chính trị - Hành chính
35. Tần Quang Nhiếp (2002), Định hướng hoạt động và quản lý báo chí trong
điều kiện kinh tế thị trường ở nước ta hiện nay, Nxb Chính trị quốc gia,
Hà Nội.
36. Neil Everton, Sổ tay phóng viên: Tin – Phóng sự truyền hình, Quỹ Reuter
xuất bản
37. Nhóm phóng viên Thời báo Kinh tế Sài Gòn (2009), Nhà báo viết về
nghề báo, Nxb Trẻ.
38. Hàn Ni (2017), Viết Báo & Theo Đuổi Sự Kiện, Nxb Tổng hợp TP Hồ
Chí Minh
39. Nguyễn Ngọc Oanh (tháng 9/2013), Quy trình sáng tạo tác phẩm – Đặc
trưng và ứng dụng cho các loại hình sản phẩm báo chí, Tạp chí Lý luận
Chính trị và Truyền thông.
40. Hoàng Phê (chủ biên) (1995), Từ điển Tiếng Việt, Nxb Đà Nẵng
41. Nguyễn Thị Phượng (2014) Đặc điểm ngôn ngữ báo chí trong chương
trình Thời sự của Đài PTTH Đà Nẵng, Luận văn Thạc sĩ Ngôn ngữ học
trường ĐH Đà Nẵng.
95
42. Quốc hội (2016), Luật Báo chí 2016, Hà Nội.
43. Quốc hội (2006), Luật sửa đổi, bổ sung một số điều luật báo chí năm
2006, Hà Nội.
44. Quyết định số 02/2015/QĐ-UBND ngày 11/02/2015 của UBND tỉnh Cà
Mau về việc ban hành Quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ
cấu tổ chức của Đài PT-TH Cà Mau
45. Quyết định số 1575/QĐ-UBND ngày 13/9/2016 của UBND tỉnh Cà Mau
về việc phê duyệt Đề án vị trí việc làm của Đài PT-TH Cà Mau.
46. Quyết định số 700/QĐ-UBND ngày 13/4/2017 của Chủ tịch UBND tỉnh
Cà Mau về việc thành lập Ban chỉ đạo thực hiện Đề án số hóa truyền hình
mặt đất trên địa bàn tỉnh Cà Mau.
47. Dương Xuân Sơn (2005), Giáo trình báo chí truyền hình, Nxb Đại học
Quốc gia Hà Nội.
48. Dương Xuân Sơn, Đinh Văn Hường, Trần Quang (2003), Cơ sở lý luận
báo chí truyền thông, Nxb Giáo dục Quốc gia Hà Nội.
49. Trương Tấn Sang (15/1/2007), Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, sự
quản lý của Nhà nước, nâng cao hơn nữa chất lượng, tính tư tưởng, tính
hấp dẫn, tính thuyết phục của báo chí, Tạp chí Cộng sản điện tử
50. Phạm Quang Thành (2017) Quản trị nhân lực tại Đài PT-TH Hà Nội -
Luận văn thạc sĩ Quản trị kinh doanh trường ĐH Kinh tế, ĐH Quốc gia
Hà Nội
51. Nhâm Sỹ Thành (2012), Nâng cao chất lượng chương trình Thời sự của
Đài Truyền hình TP.HCM Từ khi Việt Nam gia nhập WTO đến năm
2010), Luận văn thạc sỹ, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn
52. Hữu Thọ (1997), Nghĩ về nghề báo, Nxb Giáo dục
53. Hữu Thọ (1997), Công việc của người viết báo, Nxb Giáo dục
54. Tạ Ngọc Tấn (chủ biên) (1999), Cơ sở lý luận báo chí, Nxb Văn hóa
Thông tin, Hà Nội.
96
55. Nguyễn Vũ Tiến (2010), Lý thuyết chung về quản lý xã hội, Nxb Giáo
dục, Hà Nội.
56. Trần Thị Nam Trang (2019) Quản lí hoạt động tương tác trên báo mạng
điện tử hiên nay – Luận văn Thạc sĩ báo chí học, Học viện báo chí và
tuyên truyền.
57. Nguyễn Kim Trạch (2010), Sống với truyền hình, Đài truyền hình Việt
Nam biên tập và được xuất bản
97
PHỤ LỤC 1
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHXH&NV HÀ NỘI
VIỆN ĐÀO TẠO BÁO CHÍ VÀ TRUYỀN THÔNG
Tháng 6 năm 2020
PHIẾU PHỎNG VẤN SÂU
(Phiếu số 1)
Nhằm không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng tin tức trong chương
trình thời sự, chuyên đề của đài truyền hình địa phương khu vực ĐBSCL, để
đáp ứng tốt nhu cầu của khán giả xem truyền hình về thông tin thời sự ở địa
phương, Tác giả đã lựa chọn đề tài “Quản trị nội dung tin tức truyền hình
của Đài PTTH Cà Mau” làm đề tài nghiên cứu khoa học của mình. Để hoàn
thành đề tài, tác giả thực hiện một số cuộc phỏng vấn để tập hợp thêm tư liệu
và các ý kiến khách quan về nội dung được đề cập trong đề tài. Rất mong
nhận được ý kiến của ông để giúp kết quả nghiên cứu được tốt hơn.
Người phỏng vấn: Võ Thị My
Học viên cao học, ngành Báo chí định hướng ứng
dụng, Trường Đại học KHXH&NV, ĐHQG Hà Nội
Người được phỏng vấn: Ông Phạm Thanh Phong, Phó Giám đốc Đài
PTTH Cà Mau
Thời gian phỏng vấn: Tháng 6/2020, phỏng vấn trực tiếp tại Đài PTTH Cà
Mau.
Nội dung phỏng vấn: Những vấn đề liên quan tới việc quản trị nội dung tin
tức truyền hình của Đài PTTH Cà Mau.
Mục đích sử dụng: Sử dụng cho luận văn thạc sĩ báo chí của tôi.
98
Tôi cam đoan nội dung phỏng vấn này chỉ được sử dụng trong phạm vi
nghiên cứu của luận văn và không sử dụng vào bất cứ mục đích nào khác.
Câu hỏi 1: Xin ông cho biết quá trình phát triển và đổi mới của Đài
PTTH Cà Mau nói chung, chƣơng trình TS-CĐ nói riêng.
Trả lời: Từ 18 người vào năm 1977, đến nay đài có hơn 140 người
được đào tạo căn bản về chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ. Từ mỗi ngày sản
xuất một chương trình, hiện nay, đã tăng lên 5 bản tin, chương trình; có 4
chuyên đề/ngày. Với phương châm thời lượng ít, hàm lượng thông tin nhiều,
chính xác, kịp thời, dễ tiếp cận. Từ đầu năm 2018, CTV đã tập trung thực hiện
chuyển phát sóng truyền hình sang chuẩn HD. Đội ngũ cán bộ, viên chức,
phóng viên, biên tập viên, kỹ thuật viên… đang ngày đêm hăng say lao động
cống hiến, mang đến những chương trình truyền hình chất lượng cao, đáp ứng
được nhu cầu ngày càng phong phú của khán giả.
Xây dựng các tiêu chí đổi mới chương trình TS-CĐ của CTV có ý
nghĩa rất quan trọng, giúp cho đơn vị xác định rõ mục tiêu và cách thức đổi
mới phù hợp với thực tiễn phát triển của báo chí hiện đại và nhu cầu tiếp nhận
thông tin ngày càng cao của khán giả ở địa phương hiện nay.
Câu hỏi 2: Những mặt đƣợc và hạn chế trong chƣơng trình TS-CĐ
hiện nay? Xin ông cho biết thêm về giải pháp khắc phục những hạn chế.
Trả lời: Kết quả khảo sát nhiều đối tượng khán, thính giả khác nhau
vào tháng 5 năm 2018 do Cục Thống kê tỉnh Cà Mau thực hiện, cho thấy các
chương trình tin tức thời sự, các chuyên đề, chuyên mục phản ánh tình hình
kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng - an ninh của địa phương; các chương
trình từ thiện - nhân đạo - xã hội; các chương trình cải lương, ca nhạc, phim
truyện, gameshow… vẫn được khán, thính giả địa phương quan tâm theo dõi
nhiều nhất.
99
Tuy nhiên, có một bộ phận khá lớn khán, thính giả cho rằng: Phải
thường xuyên cải tiến, đổi mới nội dung và hình thức thể hiện chương trình để
hấp dẫn người xem, người nghe. Tin tức thời sự phải cập nhật kịp thời những
vấn đề bức xúc gắn với thực tế đời sống của người dân. Quan tâm các bản tin
chuyên biệt. Các chuyên mục, chuyên đề cần đi sâu phản ánh, giới thiệu
những đặc trưng văn hóa, phong tục tập quán của vùng miền và địa phương,
những mô hình làm ăn điển hình tiên tiến, xây dựng văn hóa đô thị, nông thôn
mới... và bố trí phát sóng hợp lý vào các thời điểm thích hợp trong ngày.
Quan tâm hơn nữa việc quảng bá chương trình trên Internet và các ứng
dụng kết nối với thiết bị di động thông minh. Cần thường xuyên thực hiện
điều tra xã hội học để định vị khung giờ phát sóng cho từng chương trình để
tập trung sản xuất các chương trình theo chủ đề đã xác định, tạo ra nhiều sản
phẩm riêng làm cho khán giả có ấn tượng tốt và luôn nhớ đến chương trình và
nhớ đến Đài. Nâng cao chất lượng chương trình tự sản xuất phải gắn với việc
thường xuyên đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ phóng viên, biên tập viên, đạo diễn,
kỹ thuật viên theo hướng chuyên nghiệp; xây dựng đội ngũ có phẩm chất đạo
đức, năng lực và nhiệt huyết với nghề.
Cảm ơn ông đã trả lời phỏng vấn cho chúng tôi!!!
100
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHXH&NV HÀ NỘI
VIỆN ĐÀO TẠO BÁO CHÍ VÀ TRUYỀN THÔNG
Tháng 6 năm 2020
PHIẾU PHỎNG VẤN SÂU
(Phiếu số 2)
Nhằm không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng tin tức trong chương
trình thời sự, chuyên đề của đài truyền hình địa phương khu vực ĐBSCL, để
đáp ứng tốt nhu cầu của khán giả xem truyền hình về thông tin thời sự ở địa
phương, Tác giả đã lựa chọn đề tài “Quản trị nội dung tin tức truyền hình
của Đài PTTH Cà Mau” làm đề tài nghiên cứu khoa học của mình. Để hoàn
thành đề tài, tác giả thực hiện một số cuộc phỏng vấn để tập hợp thêm tư liệu
và các ý kiến khách quan về nội dung được đề cập trong đề tài. Rất mong
nhận được ý kiến của ông để giúp kết quả nghiên cứu được tốt hơn.
Người phỏng vấn: Võ Thị My
Học viên cao học, ngành Báo chí định hướng ứng
dụng, Trường Đại học KHXH&NV, ĐHQG Hà Nội
Người được phỏng vấn: Ông Huỳnh Hoài Hãn, Trƣởng phòng Thời sự-
Chuyên đề Đài PTTH Cà Mau.
Thời gian phỏng vấn: Tháng 6/2020, phỏng vấn trực tiếp tại Đài PTTH Cà
Mau.
Nội dung phỏng vấn: Những vấn đề liên quan tới việc quản trị nội dung tin
tức truyền hình của Đài PTTH Cà Mau.
Mục đích sử dụng: Sử dụng cho luận văn thạc sĩ báo chí của tôi.
101
Tôi cam đoan nội dung phỏng vấn này chỉ được sử dụng trong phạm vi
nghiên cứu của luận văn và không sử dụng vào bất cứ mục đích nào khác.
Câu hỏi 1: Xin ông cho biết những đổi mới hiện nay trong chƣơng
trình TS-CĐ của đơn vị? Việc quản trị nội dung tin tức đƣợc thực hiện
nhƣ thế nào?
Trả lời: Chương trình TS-CĐ do Phòng thực hiện đang ngày càng đổi
mới cách thức thể hiện, đan xen các hình thức thể loại tạo sự đa dạng, phong
phú hấp dẫn. Đa dạng hóa thể loại là thủ pháp quan trọng để làm đa dạng hóa
nội dung thông tin.
Việc quản trị nội dung tin tức truyền hình được thực hiện theo đúng tôn
chỉ, mục đích tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật
của Nhà nước, là diễn đàn của Nhân dân, góp phần thực hiện mục tiêu, nhiệm
vụ phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh Cà Mau. Trong đó, đặc biệt chú trọng
đến việc phát huy lợi thế cạnh tranh là nóng, liên tục, súc tích, hấp dẫn.
Câu hỏi 2: Với việc thực hiện nhiều bản tin, chƣơng trình trong
một ngày, đội ngũ BTV của phòng có đáp ứng đƣợc yêu cầu không thƣa
ông? Xin ông cho biết cả những thuận lợi và hạn chế!
Trả lời: Như một guồng máy, các bộ phận tùy theo chức năng, nhiệm
vụ của mình luôn tuân thủ kế hoạch sản xuất, lịch phát sóng chương trình đã
được duyệt. Ở đây không chỉ chú trọng số lượng mà chúng tôi còn chú trọng
cả chất lượng.
Ngoài Trưởng Phòng và 02 Phó Phòng đều công tác hơn 20 năm trong
nghề, chúng tôi có đội ngũ biên tập gồm 7 thành viên- đây là đội ngũ ưu tú
được đào tạo bày bản, trước đó, từng có nhiều năm là phóng viên giỏi trong
nghề. Mỗi ngày Phòng TS-CĐ có 3 BTV làm nhiệm vụ biên tập 5 bản tin,
102
chương trình thời sự và từ 2-3 chuyên đề. Số lượng công việc là quá nhiều
nhưng nguồn lực lại mỏng dẫn đến việc khó có thời gian để đầu tư biên tập
cho chương trình.
Câu 3: Xin Ông cho biết những hạn chế trong tin tức của đơn vị
hiện nay? Giải pháp khắc phục những hạn chế này.
Thực tế hiện nay, dù đã đạt được nhiều kết quả, chất lượng các bản tin,
chương trình không ngừng cải tiến, nâng cao tuy nhiên chúng tôi vẫn còn
không ít những hạn chế như: Một số tin, phóng sự có khơi gợi vấn đề nhưng
vẫn chưa đi sâu khai thác triệt để và xử lý tận gốc rễ những khía cạnh tồn tại
của đời sống mà người dân đang đối mặt để giúp họ có giải pháp nâng cao
sinh kế, cải thiện đời sống vật chất tinh thần hay cung cấp những thông tin bổ
ích và gần gũi nhất với công chúng địa phương cũng như khu vực ĐBSCL.
Để nâng cao chất lượng một chương trình bất kỳ, trước hết phải nâng
cao chất lượng nhân lực. Muốn có chương trình hay, trước hết phóng viên
phải giỏi nghề, phải được trang bị kỹ năng, kiến thức chuyên môn. Chúng tôi
đã và sẽ tiếp tục thực hiện việc đào tạo, bồi dưỡng như: Mời những chuyên
gia, nhà báo có kinh nghiệm trao đổi, tập huấn cho phóng viên nâng cao kiến
thức về phương pháp làm tin, phóng sự, tăng cường định hướng để phóng
viên tiếp cận vấn đề, tiếp cận sự kiện một cách hiệu quả.
Song song đó, là đào tạo lực lượng BTV, KTV để cùng nâng cao nhận
thức, nâng cao tay nghề hướng đến mục tiêu chung đưa chương trình TS-CĐ
đến gần hơn và trở thành món ăn tinh thần của khán giả trong và ngoài tỉnh.
Xin cảm ơn ông đã tham gia cuộc phỏng vấn của chúng tôi !
103
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHXH&NV HÀ NỘI
VIỆN ĐÀO TẠO BÁO CHÍ VÀ TRUYỀN THÔNG
Tháng 6 Năm 2020
PHIẾU PHỎNG VẤN SÂU
(Phiếu số 3)
Nhằm không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng tin tức trong chương
trình thời sự, chuyên đề của đài truyền hình địa phương khu vực ĐBSCL, để
đáp ứng tốt nhu cầu của khán giả xem truyền hình về thông tin thời sự ở địa
phương, Tác giả đã lựa chọn đề tài “Quản trị nội dung tin tức truyền hình
của Đài PTTH Cà Mau” làm đề tài nghiên cứu khoa học của mình. Để hoàn
thành đề tài, tác giả thực hiện một số cuộc phỏng vấn để tập hợp thêm tư liệu
và các ý kiến khách quan về nội dung được đề cập trong đề tài. Rất mong
nhận được ý kiến của ông để giúp kết quả nghiên cứu được tốt hơn.
Người phỏng vấn: Võ Thị My
Học viên cao học, ngành Báo chí định hướng ứng
dụng, Trường Đại học KHXH&NV, ĐHQG Hà Nội
Người được phỏng vấn: Ông Trần Quốc Tuấn, Phó Trƣởng Phòng TS-
CĐ Đài PTTH Cà Mau.
Thời gian phỏng vấn: Tháng 6/2020, phỏng vấn trực tiếp tại Đài PTTH Cà
Mau.
Nội dung phỏng vấn: Những vấn đề liên quan tới việc quản trị nội dung tin
tức truyền hình của Đài PTTH Cà Mau .
Mục đích sử dụng: Sử dụng cho luận văn thạc sĩ báo chí của tôi.
104
Tôi cam đoan nội dung phỏng vấn này chỉ được sử dụng trong phạm vi
nghiên cứu của luận văn và không sử dụng vào bất cứ mục đích nào khác.
Câu hỏi 1: Xin ông cho biết những kết quả nỗi bật mà chƣơng
trình TS-CĐ của Đài PTTH Cà Mau đạt đƣợc trong thời gian qua?
Trả lời: Các chương trình truyền hình mang tính thời sự, cập nhật,
nóng hỏi, hấp dẫn người xem thấy được thực tế của vấn đề vừa tác nhận vào
nhận thức của công chúng. Vì vậy, truyền hình có khả năng tác động vào dư
luận mạnh mẽ.
Chương trình TS-CĐ của CTV không chỉ tác động dư luận mà còn định
hướng dư luận phù hợp với các đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách,
pháp luật cuả Nhà nước. Các đề tài của CTV ngày càng đa dạng hơn về hình
thức thể hiện, đưa phóng viên vào tình huống sự kiện phỏng vấn trực tiếp,
phát sóng trực tiếp sự kiện đang diễn ra.
Câu hỏi 2: Theo ông, chƣơng trình của TS-CĐ trên sóng CTV còn
những hạn chế nào?
Trả lời: Phải nhìn vào thực tế các nội dung hội họp, triển khai, tổng
kết hay hoạt động lãnh chỉ đạo của cấp ủy chính quyền đang chiếm khoảng
40% các bản tin. Nhiều tin tức có thời lượng 120 giây, trong đó “giải quyết
chính sách” về hình ảnh lãnh đạo, hội nghị chiếm phần lớn nội dung...
Công tác kết hợp trong xây dựng kế hoạch và thực hiện chuyên đề vẫn
còn có ngành chưa thể hiện hết trách nhiệm như đã hợp đồng. Một số đơn vị
còn khoán trắng cho phóng viên tự liên hệ thu thập thông tin mà chưa có sự
hỗ trợ cần thiết.
Cảm ơn ông đã dành thời gian để trả lời phỏng vấn của chúng tôi!!!
105
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHXH&NV HÀ NỘI
VIỆN ĐÀO TẠO BÁO CHÍ VÀ TRUYỀN THÔNG
Tháng 6 Năm 2020
PHIẾU PHỎNG VẤN SÂU
(Phiếu số 4)
Nhằm không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng tin tức trong chương
trình thời sự, chuyên đề của đài truyền hình địa phương khu vực ĐBSCL, để
đáp ứng tốt nhu cầu của khán giả xem truyền hình về thông tin thời sự ở địa
phương, Tác giả đã lựa chọn đề tài “Quản trị nội dung tin tức truyền hình
của Đài PTTH Cà Mau” làm đề tài nghiên cứu khoa học của mình. Để hoàn
thành đề tài, tác giả thực hiện một số cuộc phỏng vấn để tập hợp thêm tư liệu
và các ý kiến khách quan về nội dung được đề cập trong đề tài. Rất mong
nhận được ý kiến của ông để giúp kết quả nghiên cứu được tốt hơn.
Người phỏng vấn: Võ Thị My
Học viên cao học, ngành Báo chí định hướng ứng
dụng, Trường Đại học KHXH&NV, ĐHQG Hà Nội
Người được phỏng vấn: Ông Lê Kiên Giang, Biên tập viên Phòng TS-CĐ
Đài PTTH Cà Mau
Thời gian phỏng vấn: Tháng 6/2020, phỏng vấn trực tiếp tại Đài PTTH Cà
Mau.
Nội dung phỏng vấn: Những vấn đề liên quan tới việc quản trị nội dung
tin tức truyền hình của Đài PTTH Cà Mau.
Mục đích sử dụng: Sử dụng cho luận văn thạc sĩ báo chí của tôi.
106
Tôi cam đoan nội dung phỏng vấn này chỉ được sử dụng trong phạm vi
nghiên cứu của luận văn và không sử dụng vào bất cứ mục đích nào khác.
Câu hỏi 1: Là một biên tập viên ông có nhận xét gì về nội dung tin
tức của chƣơng trình TS-CĐ của đơn vị hiện nay?
Trả lời: Theo một khảo sát do CTV thực hiện, chương trình Thời sự
nhận được sự quan tâm cao nhất của khán giả với 40%, 20% là chuyên đề.
Trước hết, vì đây là kênh thông tin về địa phương với những thông tin về địa
phương với những thông tin gần gũi thiết thực với công chúng địa phương.
Kể từ năm 2015, để theo kịp xu thế phát triển chung của các Đài truyền
hình cả nước, đồng thời chuẩn bị một bước về nội dung cho mục tiêu số hóa,
CTV đã sản xuất thêm nhiều bản tin thời sự, nhiều chuyên đề. Ngoài ra, còn
thực hiện bản tin quốc tế, tin thể thao. Những tin tức trên chương trình thời sự
và chuyên đề không chỉ tăng về dung lượng, tần suất mà còn có sự thay đổi
mạnh mẽ về nội dung, hình thức thể hiện.
Thời gian qua, ngày càng nhiều đề tài phản biện xã hội được PV thực
hiện xuất hiện đều đặn trên sóng CTV. Lãnh đạo Phòng TS-CĐ rất quan tâm,
hỗ trợ ekip thực hiện những đề tài trên.
Câu hỏi 2: Bên cạnh những kết quả mà ông vừa nêu, xin ông cho
biết những hạn chế hiện nay của chƣơng trình TS-CĐ?
Trả lời: Nhìn nhận khách quan, nội dung tin tức trên cả 02 nhóm
chương trình TS-CĐ trên sóng CTV chưa tận dụng được lợi thế cạnh tranh.
Có thể chỉ ra những hạn chế như: Chương trình chưa phong phú, hấp dẫn về
đề tài, tính thời sự chưa cao, thông tin còn vụn vặt. Các chương trình đang có
dấu hiệu già cỗi, ít sáng tạo trong cách thể hiện, cách vận dụng các thể loại
trong truyền thông khô khan, khuôn mẫu. Không ít chương trình hình ảnh đơn
điệu, tình trạng lễ tân hóa ở chương trình thời sự. Thêm nữa, đội ngũ làm báo
107
của đơn vị chưa tiệm cận được xu hướng phát triển của truyền thông hiện đại,
thiếu tư duy làm báo chuyên nghiệp, thiếu phương tiện tác nghiệp cũng như
sản xuất chương trình hiện đại…
Câu 3: Những hạn chế trên theo ông nguyên nhân do đâu?
Trả lời: Theo tôi, trước tiên việc sản xuất 5 bản tin, chương trình/ngày
là một nhiệm vụ không hề dễ dàng cho chúng tôi. Làm sao để tin tức đủ đã là
vấn đề khó chứ đừng nói đến việc tin tức nóng, hay, thu hút khán giả. Và
những bất cập trên đã được giải quyết khi CTV ký kết việc mua các gói tin
tức của Thông tân xã Việt Nam và ĐTH kỹ thuật số VTC.
Thêm nữa một bộ phận phóng viên trẻ tâm huyết, yêu nghề song độ
“chín” với nghề vẫn chưa tới. Vì vậy, khi khai thác tin tức, không tránh cái
nhìn thiếu khách quan, một chiều. Bộ phận biên tập nội dung vì thế cũng gặp
nhiều khó khăn khi xây dựng kết cấu chương trình sao cho hợp lí, mới mẻ
nhưng cũng phải đảm bảo tính chính xác .
Có nhiều nguyên nhân trong đó có một nguyên nhân quan trọng phải kể
đến chính là công tác quản trị tin tức của CTV hiện nay còn nhiều hạn chế.
Theo đó, quản trị có thể được hiểu là hoạt động cần thiết phải được thực hiện
khi con người kết hợp với nhau trong các tổ chức nhằm thành đạt những mục
tiêu chung. Còn quản trị nội dung tin tức truyền hình là công việc của những
người làm công tác quản lý, tổ chức sản xuất các chương trình truyền hình.
Quản trị nội dung tin tức truyền hình là thông qua lực lượng phóng viên, biên
tập viên, quay phim, đạo diễn, kỹ thuật dựng, phát thanh viên để làm ra thành
phẩm các chương trình thời sự, chuyên đề phát trên sóng truyền hình thu hút
khán giả.
Xin cảm ơn ông đả trả lời phỏng vấn của chúng tôi!!!
108
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHXH&NV HÀ NỘI
VIỆN ĐÀO TẠO BÁO CHÍ VÀ TRUYỀN THÔNG
Tháng 6 Năm 2020
PHIẾU PHỎNG VẤN SÂU
(Phiếu số 5)
Nhằm không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng tin tức trong chương
trình thời sự, chuyên đề của đài truyền hình địa phương khu vực ĐBSCL, để
đáp ứng tốt nhu cầu của khán giả xem truyền hình về thông tin thời sự ở địa
phương, Tác giả đã lựa chọn đề tài “Quản trị nội dung tin tức truyền hình
của Đài PTTH Cà Mau” làm đề tài nghiên cứu khoa học của mình. Để hoàn
thành đề tài, tác giả thực hiện một số cuộc phỏng vấn để tập hợp thêm tư liệu
và các ý kiến khách quan về nội dung được đề cập trong đề tài. Rất mong
nhận được ý kiến của ông để giúp kết quả nghiên cứu được tốt hơn.
Người phỏng vấn: Võ Thị My
Học viên cao học, ngành Báo chí định hướng ứng
dụng, Trường Đại học KHXH&NV, ĐHQG Hà Nội
Người được phỏng vấn: Ông Lê Quang Đẳng- Cán bộ hƣu trí Phƣờng 5,
Tp.Cà Mau
Thời gian phỏng vấn: Tháng 6/2020, phỏng vấn trực tiếp tại phường 5, Tp.Cà
Mau.
Nội dung phỏng vấn: Những vấn đề liên quan tới việc quản trị nội dung tin
tức truyền hình của Đài PTTH Cà Mau.
Mục đích sử dụng: Sử dụng cho luận văn thạc sĩ báo chí của tôi.
109
Tôi cam đoan nội dung phỏng vấn này chỉ được sử dụng trong phạm vi
nghiên cứu của luận văn và không sử dụng vào bất cứ mục đích nào khác.
Câu hỏi 1: Ông có thƣờng xuyên theo dõi chƣơng trình TS-CĐ của
Đài PTTH Cà Mau không? Xin ông cho một số đánh giá về nội dung tin
tức của chƣơng trình.
Trả lời: Hàng ngày, tôi luôn có thói quen xem các chương trình thời sự
của Đài PTTH Cà Mau. Vì đây là kênh có những thông tin về địa phương với
những thông tin gần gũi, thiết thực. Tôi thấy, những tin tức trên chương trình
thời sự và chuyên đề không chỉ tăng về dung lượng, tần suất mà còn có sự
thay đổi mạnh mẽ về nội dung, hình thức thể hiện.
Câu hỏi: Bên cạnh đó, xin ông cho biết những hạn chế của chƣơng
trình TS-CĐ của Đài PTTH Cà Mau hiện nay?
Trả lời: Nội dung tin tức chương trình TS-CĐ chưa phong phú, hấp
dẫn về đề tài, tính thời sự chưa cao, thông tin còn vụn vặt. Các chương trình
đang có dấu hiệu già cỗi, ít sáng tạo trong cách thể hiện, cách vận dụng các
thể loại trong truyền thông khô khan, khuôn mẫu. Không ít chương trình hình
ảnh đơn điệu, tình trạng lễ tân hóa ở chương trình thời sự…
Theo tôi, Đài PTTH Cà Mau nên có sự thay đổi để khắc phục những
hạn chế trên. Đài cần thiết kế mới các bản tin ngắn, bản tin chuyên đề như:
Bản tin y tế, Bản tin an ninh trật tự- an toàn giao thông...nhằm phù hợp với xu
thế xem truyền hình hiện nay của công chúng.
Xin Cảm ơn ông!!!
110