ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT
NGUYỄN VĨNH TÁ
VAI TRÒ CỦA VKSND
TRONG PHIÊN TÒA SƠ THẨM DÂN SỰ
Chuyên ngành: Luật dân sự
Mã số: 60 38 30
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
Cán bộ hướng dẫn khoa học: TS LÊ THU HÀ
HÀ NỘI - 2012
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận văn là công trình nghiên cứu của riêng tôi.
Các kết quả nêu trong Luận văn chưa được công bố trong bất kỳ công trình
nào khác. Các số liệu, ví dụ và trích dẫn trong Luận văn đảm bảo tính
chính xác, tin cậy và trung thực. Tôi đã hoàn thành tất cả các môn học và
đã thanh toán tất cả các nghĩa vụ tài chính theo quy định của Khoa Luật
Đại học Quốc gia Hà Nội.
Vậy tôi viết Lời cam đoan này đề nghị Khoa Luật xem xét để tôi có thể
bảo vệ Luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
NGƢỜI CAM ĐOAN
Nguyễn Vĩnh Tá
MỤC LỤC
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Mục lục
Danh mục các chữ viết tắt
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu .................................................... 1
2. Tình hình nghiên cứu của đề tài ........................................................... 3
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của đề tài ....................................... 5
4. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài ...................................... 6
5. Phƣơng pháp nghiên cứu của đề tài ..................................................... 7
6. Tính mới của đề tài ............................................................................... 7
7. Kết cấu của luận văn ............................................................................ 8
Chƣơng 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ VAI TRÒ CỦA VIỆN
KIỂM SÁT TRONG PHIÊN TÒA SƠ THẨM DÂN SỰ ............... 9
1.1. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM, ĐIỀU KIỆN, Ý NGHĨA VỀ VAI
TRÒ CỦA VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN TRONG PHIÊN
TÒA SƠ THẨM DÂN SỰ ................................................................... 9
1.1.1. Khái niệm ............................................................................................. 9
1.1.2. Đặc điểm............................................................................................. 14
1.1.3. Điều kiện bảo đảm vai trò của Viện kiểm sát nhân dân trong
phiên tòa sơ thẩm dân sự có hiệu quả ................................................ 16
1.1.4. Ý nghĩa về vai trò của Viện kiểm sát nhân dân trong phiên tòa sơ
thẩm dân sự ........................................................................................ 21
1.2. KHÁI QUÁT VAI TRÒ CỦA VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN
TRONG PHIÊN TÒA SƠ THẨM DÂN SỰ TỪ NĂM 1945 ĐẾN NAY .. 25
1.2.1 Giai đoạn từ năm 1945 đến năm 1959 ............................................... 25
1.2.2. Giai đoạn từ năm 1959 đến năm 1980 ............................................... 30
1.2.3. Giai đoạn từ năm 1981 đến năm 1988 ............................................... 32
1.2.4. Giai đoạn 1988 đến 2002 ................................................................... 33
1.2.5. Vai trò của Viện kiểm sát nhân dân từ năm 2002 đến nay ................ 35
Kết luận Chƣơng 1 ........................................................................................ 37
Chƣơng 2: VAI TRÒ CỦA VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN TRONG
PHIÊN TÒA SƠ THẨM DÂN SỰ THEO PHÁP LUẬT VIỆT
NAM HIỆN HÀNH .......................................................................... 38
2.1. NHỮNG QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT HIỆN HÀNH VỀ VAI
TRÒ CỦA VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN TRONG PHIÊN
TÒA SƠ THẨM DÂN SỰ ................................................................. 38
2.1.1. Phạm vi những vụ án dân sự mà Viện kiểm sát nhân dân tham gia
phiên tòa ............................................................................................. 38
2.1.2. Những quy định của pháp luật tố tụng về chức năng, nhiệm vụ của
Viện kiểm sát nhân dân trong phiên tòa sơ thẩm dân sự ........................ 47
2.2. THỰC TRẠNG VÀ NHỮNG BẤT CẬP VỀ VAI TRÒ CỦA
VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN TRONG PHIÊN TÒA SƠ THẨM
DÂN SỰ ............................................................................................. 55
2.2.1. Thực trạng về Viện kiểm sát nhân dân tham gia phiên toà sơ thẩm
dân sự theo BLTTDS năm 2004 ........................................................ 55
2.2.2. Những hạn chế, bất cập của pháp luật tố tụng dân sự quy định về
Viện kiểm sát nhân dân trong phiên tòa sơ thẩm dân sự ...................... 58
Kết luận Chƣơng 2 ........................................................................................ 69
Chương 3: HOÀN THIỆN VAI TRÒ CỦA VIỆN KIỂM SÁT NHÂN
DÂN TRONG PHIÊN TÒA SƠ THẨM DÂN SỰ THEO YÊU
CẦU CẢI CÁCH TƢ PHÁP VÀ PHÙ HỢP VỚI THỰC TIỄN ...... 70
3.1. MỘT SỐ YÊU CẦU VIỆC HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VAI
TRÒ CỦA VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN TRONG PHIÊN
TÒA SƠ THẨM DÂN SỰ ................................................................. 70
3.1.1. Khắc phục những điểm hạn chế, bất cập của pháp luật hiện hành về
vai trò của Viện kiểm sát nhân dân trong phiên tòa sơ thẩm dân sự ..... 71
3.1.2 Tiếp tục hoàn thiện chính sách pháp luật về vai trò của Viện kiểm
sát nhân dân trong phiên tòa sơ thẩm dân sự ..................................... 76
3.1.3. Yêu cầu phát huy giá trị lịch sử vai trò của Viện kiểm sát nhân
dân trong phiên tòa sơ thẩm dân sự.................................................... 79
3.2. NỘI DUNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÁP
LUẬT VỀ VAI TRÒ CỦA VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN
TRONG PHIÊN TÒA SƠ THẨM DÂN SỰ ..................................... 82
3.2.1. Nội dung đổi mới vai trò của Viện kiểm sát nhân dân trong phiên
tòa sơ thẩm dân sự theo yêu cầu cải cách tƣ pháp và phù hợp với
thực tiễn .............................................................................................. 82
3.2.2. Giải pháp sửa đổi, bổ sung một số quy định của Bộ luật tố tụng
dân sự trong phiên tòa sơ thẩm dân sự ............................................... 86
KẾT LUẬN .................................................................................................... 96
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 99
