LUẬN VĂN:
Vai trò của thông tin chính trị - xã hội đối
với hoạt động lãnh đạo, quản lý của cán bộ
chủ chốt cấp cơ sở ở tỉnh Bắc Giang
Mở đầu
1. Tính cấp thiết của đề tài
Lịch sử của thông tin đã có từ xưa, song mãi đến tận những năm 40 của thế kỷ
XX thông tin mới vươn lên để trở thành một mũi nhọn của thời đại. Đặc biệt sau khi
nhà bác học Mỹ C.Sannon vào năm 1948 tìm ra lý thuyết thông tin, khái niệm "thông
tin" và các phương pháp nghiên cứu có liên quan tới thông tin mới được sử dụng rộng
rãi trong hầu khắp các lĩnh vực của tự nhiên và xã hội.
Ngày nay, trong các nguồn lực phát triển xã hội, ngoài vật liệu và năng lượng,
thông tin được coi là nguồn lực thứ ba và còn được coi là nguồn tài nguyên quan trọng
nhất. Bởi vì thông tin là tri thức, là sức mạnh và là bí quyết góp phần định hướng đúng,
giúp lãnh đạo quản lý ra các quyết định chính xác hơn. Mọi hoạt động kinh tế - xã hội
đều liên quan tới thông tin. Bất cứ một quyết định nào, thuộc lĩnh vực nào cũng đều
chứa đựng một quá trình xử lý thông tin. Thông tin đầy đủ, chính xác, tin cậy về một sự
việc và đến đúng thời điểm sẽ giúp cho người lãnh đạo có được tầm bao quát, quyết
định thêm chính xác, tạo điều kiện quản lý tốt. Như vậy, có thể nói, thông tin thực sự
cần thiết cho mọi hoạt động quản lý trên các phương diện và phạm vi khác nhau.
ở nước ta hiện nay trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, cùng
với việc đẩy mạnh phát triển nền kinh tế tri thức, thì thông tin ngày càng trở thành nhu
cầu hết sức quan trọng và có ý nghĩa quyết định đối với chiến lược "đi tắt, đón đầu" của
Đảng và Nhà nước ta. Đây cũng là giải pháp cấp bách của một quốc gia ở trình độ phát
triển tương đối thấp như nước ta nếu muốn nhanh chóng bắt kịp với trình độ phát triển
chung của khu vực và thế giới.
Thông tin nói chung và thông tin chính trị - xã hội nói riêng có ý nghĩa vô cùng quan
trọng đối với hoạt động lãnh đạo quản lý trong xã hội. Thực tế cho thấy, năng lực và hiệu
quả lãnh đạo, quản lý của đội ngũ cán bộ ở mọi cấp phụ thuộc nhiều vào khả năng tiếp nhận,
xử lý nhằm biến thông tin thu nhận được thành trí thức để áp dụng vào công việc của mình.
Bởi vì, khi người cán bộ tiếp nhận nguồn thông tin càng phong phú và đa dạng, trình độ xử
lý thông tin càng cao thì hiệu quả công việc của họ càng tốt. Do vậy, việc tiếp cận các nguồn
thông tin chính trị - xã hội kịp thời và chính xác đối với đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý là
yêu cầu mang tính tất yếu và cấp thiết.
Qua thực tế cho thấy, thông tin chính trị - xã hội không chỉ cần thiết đối với đội ngũ
cán bộ lãnh đạo, quản lý ở cấp vĩ mô, mà nó còn có ý nghĩa quan trọng đối với đội ngũ cán
bộ ở cấp cơ sở (xã, phường, thị trấn). Là cấp hành chính thấp nhất trong bộ máy quản lý
hành chính nhà nước, là chủ thể tổ chức hoạt động nhằm đưa các chủ trương, chính sách của
Đảng, pháp luật của Nhà nước vào cuộc sống. Do vậy, việc tiếp nhận các nguồn thông tin
chính trị - xã hội chính xác và kịp thời sẽ giúp cho đội ngũ cán bộ ở cơ sở triển khai và thực
hiện các chủ trương, chính sách một cách kịp thời, hiệu quả. Song, trên thực tế, đây đang là
một thách thức không nhỏ đối với đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp cơ sở. Do những
nguyên nhân khách quan và chủ quan khác nhau, việc tiếp cận và xử lý các nguồn thông tin
chính trị - xã hội của đội ngũ cán bộ cơ sở ở nước ta hiện nay nhìn chung còn rất hạn chế,
chưa đáp ứng được yêu cầu thực thi lãnh đạo, quản lý hiện đại. Vấn đề đặt ra là làm thế nào
để phát huy được vai trò của thông tin chính trị xã hội trong hoạt động lãnh đạo, quản lý của
đội ngũ cán bộ cơ sở hiện nay đang là vấn đề bức xúc. Từ nhận thức này, tác giả lựa chọn
vấn đề "Vai trò của thông tin chính trị - xã hội đối với hoạt động lãnh đạo, quản lý của
cán bộ chủ chốt cấp cơ sở ở tỉnh Bắc Giang" làm đề tài luận văn tốt nghiệp.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Thông tin là một hiện tượng khách quan đã và đang có ảnh hưởng đến mọi lĩnh vực
của đời sống xã hội. Mỗi ngành, mỗi địa phương, mỗi người đều có cách tiếp cận nghiên
cứu, khai thác, xử lý thông tin dưới nhiều góc độ...
Nghiên cứu vấn đề này, tác giả luận văn đã có điều kiện tiếp cận với một số công
trình nghiên cứu sau:
- Tác phẩm Thông tin xã hội và quản lý của tác giả V.G.Afanaxep trong tác phẩm
này đã đa ra những cách hiểu khác nhau về thông tin, nguồn gốc, đặc điểm và vai trò của
thông tin trong quản lý xã hội.
- Công trình nghiên cứu khoa học của tác giả Lê Thị Duy Hoa, Thông tin và vấn đề
tiếp nhận xử lý thông tin của tư duy người Việt Nam, Luận án tiến sĩ triết học, Hà Nội,
2001. Tác giả đã tập trung phân tích làm rõ bản chất của thông tin dưới góc độ triết học,
vấn đề tiếp nhận và xử lý thông tin trong tư duy người Việt.
- Công trình nghiên cứu của tác giả Phan Thị Thanh Hải, Thông tin với hoạt động
giảng dạy lý luận Mác-Lênin ở các trường đại học, Luận văn thạc sĩ triết học, Hà Nội,
2003. Tác giả đã phân tích rõ bản chất thông tin, phân loại thông tin và phát huy vai trò
của thông tin trong hoạt động giảng dạy lý luận Mác-Lênin.
- Công trình nghiên cứu của tác giả Nguyễn Thị Huệ, Thông tin với hoạt động lãnh
đạo, quản lý của cán bộ chủ chốt cấp cơ sở ở tỉnh Thanh Hóa, Luận văn thạc sĩ triết học, Hà
Nội, 2007. Tác giả đã nêu lên vai trò của thông tin đối với hoạt động lãnh đạo, quản lý của
cán bộ chủ chốt cấp cơ sở và đề ra giải pháp phát huy vai trò của thông tin đối với hoạt động
lãnh đạo, quản lý.
- Công trình nghiên cứu của tác giả Nguyễn Hồng Vệ, Phát huy vai trò thông tin
chính trị - xã hội trong hoạt động tuyên truyền miệng của đội ngũ báo cáo viên cấp cơ sở
tỉnh Cà Mau hiện nay, Luận văn thạc sĩ triết học, Hà Nội, 2008. Tác giả đã phân tích sâu
vai trò của thông tin chính trị - xã hội đối với hoạt động tuyên truyền miệng của đội ngũ
báo cáo viên cấp cơ sở ở Cà Mau, đề xuất một số giải pháp cơ bản nhằm phát huy có hiệu
quả vai trò của thông tin chính trị - xã hội đối với hoạt động tuyên truyền của đội ngũ báo
cáo viên cơ sở Cà Mau hiện nay.
- Tác giả Mai Đức Ngọc, Nâng cao năng lực và phẩm chất của đội ngũ cán bộ lãnh
đạo chủ chốt cấp xã, Tạp chí Thông tin công tác tư tưởng, lý luận, 2006 đã nêu những vấn
đề đặt ra đối với cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp xã hiện nay và một số giải pháp chủ yếu
nâng cao năng lực và phẩm chất đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp xã hiện nay.
- Tác phẩm Thông tin từ lý luận đến thực tiễn của tác giả Nguyễn Hữu Hùng đã
trình bày bản chất của thông tin và sự vận động của quá trình thông tin trong các hệ thống
xã hội, qua đó tác giả trình bày một số giải pháp để phát triển và quản lý hệ thống khoa
học công nghệ.
Do tầm quan trọng của thông tin chính trị - xã hội đối với hoạt động lãnh đạo quản
lý nên đã có nhiều bài viết và công trình nghiên cứu của nhiều tác giả ở những góc độ khác
nhau. Nhưng tuy nhiên cho đến nay, vấn đề vai trò của thông tin chính trị xã hội đối với
hoạt động lãnh đạo, quản lý của cán bộ chủ chốt cấp cơ sở tỉnh Bắc Giang thì chưa ai bàn
đến. Vì vậy, việc nghiên cứu vấn đề này có ý nghĩa lý luận và thực tiễn cấp bách.
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
- Mục đích: Trên cơ sở làm rõ vai trò và thực trạng của việc phát huy vai trò của
thông tin chính trị - xã hội đối với hoạt động lãnh đạo, quản lý của cán bộ chủ chốt cấp cơ
sở ở tỉnh Bắc Giang từ đó đề xuất một số giải pháp cơ bản nhằm phát huy có hiệu quả vai
trò của thông tin chính trị - xã hội đối với hoạt động của đội ngũ cán bộ này.
- Nhiệm vụ:
+ Tìm hiểu khái niệm và đặc điểm của thông tin chính trị - xã hội, vai trò của nó đối
với hoạt động lãnh đạo, quản lý của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ sở.
+ Phân tích thực trạng môi trường thông tin chính trị - xã hội và vấn đề phát huy vai
trò của nó trong hoạt động lãnh đạo, quản lý của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ sở ở tỉnh
Bắc Giang.
+ Trình bày một số giải pháp nhằm phát huy có hiệu quả vai trò của thông tin chính
trị - xã hội trong hoạt động lãnh đạo quản lý của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ sở ở tỉnh
Bắc Giang giai đoạn hiện nay.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn
Dựa vào lý luận phản ánh, thông tin chính trị - xã hội được xem xét với tư cách là
thuộc tính khách quan của vật chất, là cái đa dạng được phản ánh, được thể hiện rõ hơn,
sinh động hơn theo tiến trình phát triển của thông tin trong thế giới khách quan sẽ tác động
đến hoạt động lãnh đạo, quản lý của đội ngũ cán bộ chủ chốt ở cơ sở. Do vậy, phạm vi
nghiên cứu của luận văn giới hạn chỉ tìm hiểu thực trạng môi trường thông tin chính trị -
xã hội và vai trò của nó đối với hoạt động lãnh đạo, quản lý của cán bộ chủ chốt cấp cơ sở
ở tỉnh Bắc Giang.
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn
- Cơ sở lý luận:
