Lưu ý dùng thuốc trầm cảm ở người già

Trầm cảm là một bệnh lý thường gặp và là một bệnh lý về tâm thần phổ

biến hay gặp nhất ở người già.

Tuy nhiên, đặc điểm trầm cảm ở người già có những khác biệt so với với

người trẻ, chính vì vậy mà để chẩn đoán trầm cảm ở người già thường khó

khăn hơn so với người trẻ. Tỷ lệ tự sát ở người già mắc trầm cảm tương đối

cao, vì vậy việc phát hiện, điều trị trầm cảm ở người già có vai trò rất quan

trọng.

Trong điều trị, việc sử dụng thuốc chống trầm cảm là cần thiết nhưng cần

phải lưu ý một số đặc điểm sinh lý của người già. Việc đáp ứng với thuốc

điều trị ở người già thường lâu hơn so với người trẻ. Người già thường nhạy

cảm với thuốc hơn so với người trẻ, sự chuyển hoá thuốc và đào thải thuốc

cũng chậm hơn, do vậy liều dùng thuốc với người già cần phải thấp hơn so

với người trẻ khi mới bắt đầu điều trị. Một số tác dụng phụ của thuốc có thể

nguy hiểm hơn so với người trẻ. Ví dụ như đối với loại thuốc amitriptylin có

thể gây tụt huyết áp tư thế khi người bệnh thay đổi tư thế đột ngột. Thông

thường đối với người cao tuổi, việc sử dụng thuốc chống trầm cảm thường

ưu tiên loại thuốc thế hệ mới SSRI ít tác dụng phụ.

Liệu pháp tâm lý là một cách điều trị quan trọng đối với trầm cảm ở người

có tuổi, vì người già rất cần có sự trợ giúp của bạn bè, gia đình và sự nâng

đỡ về mặt xã hội. Liệu pháp tâm lý thường kết hợp với việc dùng thuốc

nhưng tâm lý liệu pháp rất có giá trị trong những trường hợp người bệnh

không muốn dùng thuốc hoặc phải ngừng thuốc vì tác dụng phụ của thuốc.

Việc điều trị và theo dõi như thế nào cần phải có sự chỉ định của bác sĩ

chuyên khoa tâm thần.

Chi dưới: gãy cổ xương đùi (do ngã đập hông, đập mông), xương bánh chè

(do ngã đập gối), ngón chân (do đi vấp ngã, va quệt bậc thang, chân bàn,

chân ghế). Đặc biệt là gãy nền xương bàn 5 do lật nhẹ bàn chân hay cổ chân,

sau đó thấy đau hoặc sưng mu bàn chân, cảm giác khó chịu dọc theo bờ

ngón út. Nhiều người ban đầu tưởng bong gân nên xức dầu nóng, bó thuốc,

nắn trật. Sau nhiều ngày không hết mới đến đi phim X-quang và phát hiện

gãy xương.

- Cột sống và khung chậu: gãy đốt sống thắt lưng thứ 3, 4, 5 hoặc xương tọa

khi bị ngã ngồi đập mông xuống đất. Cũng có khi ngã ngả lưng ra sau cấn

trúng vật cứng như cạnh bàn, cạnh tủ, bậc thang, lan can... gây chấn thương

trực tiếp vào cột sống thắt lưng.

Rất đau và không thể cử động bình thường phần chi bị gãy, nhức xương về

khuya.

- Dấu hiệu bầm máu thường không xuất hiện ngay mà nửa ngày sau mới

phát hiện.

- Gãy xương nhiều nơi nhưng chỉ đau ở một nơi nặng nhất, những nơi còn

lại sẽ đau khi nơi kia được điều trị ổn. Cần kiểm tra X-quang toàn diện và

kiểm tra lại sau đó vài ngày để chắc chắn không bị bỏ sót tổn thương.

- Một số trường hợp gãy xương nhưng không di lệch nhiều, nên có thể cử

động được phần chi bị đau. Người nhà và bác sĩ có thể không phát hiện ra.

Nếu bệnh nhân tiếp tục cử động, ổ gãy sẽ bị vỡ ra và di lệch, bắt buộc phải

phẫu thuật thay khớp nhân tạo vì chỏm xương đùi bị hư.