Luyện thi ĐH KIT 1 (Đặng Việt Hùng) - Mạch điện xoay chiều chỉ có hai phần tử (Tài liệu bài giảng)
lượt xem 25
download
Đây là tài liệu tóm lược các kiến thức cơ bản nhất về mạch điện xoay chiều có hai phần tử giúp các bạn dễ dàng ôn lại các kiến thức, nắm vững những công thức về phần này. Mời các bạn cùng tham khảo!
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Luyện thi ĐH KIT 1 (Đặng Việt Hùng) - Mạch điện xoay chiều chỉ có hai phần tử (Tài liệu bài giảng)
- Luyện thi đại học KIT-1: Môn Vật Lí ( Thầy Đặng Việt Hùng) Mạch điện xoay chiều có hai phần tử MẠCH ĐIỆN XOAY CHIỀU CHỈ CÓ HAI PHẦN TỬ (TÀI LIỆU BÀI GIẢNG) GIÁO VIÊN: ĐẶNG VIỆT HÙNG Đây là tài liệu tóm lược các kiến thức đi kèm theo bài giảng “Mạch điện xoay chiều chỉ có hai phần tử“ thuộc khóa học LTĐH KIT-1 : Môn Vật lí(Thầy Đặng Việt Hùng) tại website Hocmai.vn. Để có thể nắm vững kiến thức phần “Mạch điện xoay chiều có hai phần tử”, Bạn cần kết hợp theo dõi bài giảng với tài liệu này. I. MẠCH ĐIỆN XOAY CHIỀU GỒM R, L Đặc điểm: U U2 U2 RL R L Điện áp và tổng trở của mạch: ZRL R ZL 2 2 U U 2R U L2 U R U L I I RL o ZRL R ZL R ZL 2 2 2 Định luật Ohm cho đoạn mạch U oRL U oR2 U oL 2 U U o I oR oL I 2 ZRL R 2 Z2L R ZL Điện áp nhanh pha hơn dòng điện góc φ, xác định từ U L ZL tan φ U R biểu thức R UR R R cosφ U Z RL RL R ZL2 2 Khi đó, φu = φi + φ. Giản đồ véc tơ: Chú ý: Để viết biểu thức của u, uL, uR trong mạch RL thì ta cần phải xác định được pha của i, rồi tính toán π φ u L φ i các pha theo quy tắc 2 φ u φ i R Ví dụ 1. Tính độ lệch pha của u và i, tổng trở trong đoạn mạch điện xoay chiều RL biết tần số dòng điện là 50 Hz và 3 a) R 50Ω, L (H). 2π 2 b) R 100 2 Ω, L (H). π Hướng dẫn giải: ZL ωL 2πf .L Áp dụng các công thức ZRL R 2 Z L2 ta được tan φ Z L R Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 1 -
- Luyện thi đại học KIT-1: Môn Vật Lí ( Thầy Đặng Việt Hùng) Mạch điện xoay chiều có hai phần tử 2 Z R 2 Z2L 502 50 3 100Ω Z 100Ω RL a) ZL 50 3 Ω π tan φ ZL 50 3 3 φ 3 R 50 100 2 2 2 ZRL R ZL 100 2 200Ω 2 2 Z 200Ω b) ZL 100 2 Ω 2 100 2 π Z tan φ L 1 φ 4 2 R 100 2 1 Ví dụ 2. Cho mạch điện xoay chiều gồm hai phần tử R, L với R 50 3 Ω, L (H). Đặt vào hai đầu đoạn 2π mạch một điện áp xoay chiều có biểu thức u = 120cos(100πt + π/4) V. a) Tính tổng trở của mạch. b) Viết biểu thức cường độ dòng điện chạy qua đoạn mạch. c) Viết biểu thức điện áp hai đầu cuộn cảm thuần, hai đầu điện trở. Hướng dẫn giải: 50 3 50 2 a) Từ giả thiết ta tính được Z 50 Ω ZRL R 2 ZL2 2 100Ω. Uo 120 b) Ta có Io 1,2A. Z 100 ZL 50 1 π Độ lệch pha của điện áp và dòng điện là φ thỏa mãn tan φ φ rad. R 50 3 3 6 π π π Mà điện áp hai đầu mạch nhanh pha hơn dòng điện nên φu φi φ φi φu φ 4 6 12 π Vậy biểu thức cường độ dòng điện qua mạch là i 1, 2cos 100πt A. 12 c) Viết biểu thức uL và uR. UoL I0 .ZL 1,2.50 60V. Ta có UoR I0 .R 1,2.50 3 60 3 V. π π π 7π 7π Do uL nhanh pha hơn i góc π/2 nên φu L φi u L 60cos 100πt V. 2 12 2 12 12 π π Do uR cùng pha với i nên φu R φi u R 60 3 cos 100πt V. 12 12 Ví dụ 3. Cho một đoạn mạch điện xoay chiều chỉ có cuộn cảm thuần L và điện trở R. Nếu đặt vào hai đầu đoạn mạch điện áp u = 100cos(100πt + π/4) V thì cường độ dòng điện trong mạch là i 2 cos 100πt A. Tính giá trị của R và L. Hướng dẫn giải: U oRL 100 V U oRL ZRL I 50 2 Ω R ZL R 50Ω 2 2 Từ giả thiết ta có Io 2A o 1 π tan π ZL 1 ZL 50Ω L 2π (H) φ 4 R 4 Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 2 -
- Luyện thi đại học KIT-1: Môn Vật Lí ( Thầy Đặng Việt Hùng) Mạch điện xoay chiều có hai phần tử Ví dụ 4. Cho một đoạn mạch điện xoay chiều gồm điện trở R = 50 Ω và cuộn cảm thuần có hệ số tự cảm 3 π L (H). Cường độ dòng điện chạy qua đoạn mạch có biểu thức i 2 2 cos 100πt A. Viết biểu thức 2π 6 điện áp hai đầu mạch, hai đầu điện trở, hai đầu cuộn cảm. Hướng dẫn giải: 3 2 Cảm kháng của mạch ZL ωL 100π. 50 3 Ω ZRL R 2 Z2L 502 50 3 100 Ω. 2π Viết biểu thức của u: - Điện áp cực đại hai đầu đoạn mạch UoL Io .ZL 2 2.100 200 2 V. ZL 50 3 π π π - Độ lệch pha của u và i: tan φ 3 φ φ u φi φ u φi . R 30 3 3 6 π Từ đó ta được u 200 2 cos 100 πt V. 6 Viết biểu thức của uR: - Điện áp cực đại hai đầu điện trở UoR Io .R 2 2.50 100 2 V. π π - uR và i cùng pha nên : φu R φi u R 100 2 cos 100πt V. 6 6 Viết biểu thức của uL: - Điện áp cực đại hai đầu cuộn cảm thuần UoL Io .ZL 2 2.50 3 100 6 V. π π π - uL nhanh pha hơn i góc π/6 nên : φu L φi u L 100 6 cos 100πt V. 0 6 6 6 II. MẠCH ĐIỆN XOAY CHIỀU GỒM R, C Đặc điểm: U U2 U2 RC R C Điện áp và tổng trở của mạch: ZRC R ZC 2 2 U U 2R U C2 U R U C Io I RC ZRC R 2 ZC2 R ZC 2 Định luật Ohm cho đoạn mạch U oRL U oR2 U oC 2 U U Io oR oC I 2 ZRC R ZC 2 2 R ZC Điện áp chậm pha hơn dòng điện góc φ, xác định từ U C ZC biểu thức tan φ , φ φ u φi UR R Giản đồ véc tơ: Chú ý: Để viết biểu thức của u, uR, uC trong mạch RC thì ta cần phải xác định được pha của i, rồi tính toán π φ u C φ i các pha theo quy tắc 2 φ u φ i R Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 3 -
- Luyện thi đại học KIT-1: Môn Vật Lí ( Thầy Đặng Việt Hùng) Mạch điện xoay chiều có hai phần tử 104 Ví dụ 1. Cho mạch điện xoay chiều gồm hai phần tử R, C với R 100Ω, C (H). Đặt vào hai đầu đoạn π mạch một điện áp xoay chiều có biểu thức u = 200cos(100πt + π/3) V. a) Tính tổng trở của mạch. b) Viết biểu thức cường độ dòng điện chạy qua đoạn mạch. c) Viết biểu thức điện áp hai đầu tụ điện, hai đầu điện trở thuần. Hướng dẫn giải: a) Ta có ZL = 100 Ω tổng trở của mạch là ZRL R 2 ZC2 1002 1002 100 2 Ω. Uo 200 b) Ta có Io 2 A. Z 100 2 ZC 100 π Độ lệch pha của điện áp và dòng điện là φ thỏa mãn tan φ 1 φ rad. R 100 4 π π 7π Mà φu φi φ φi φ u φ rad. 3 4 12 7π Vậy biểu thức cường độ dòng điện qua mạch là i 2 cos 100πt A. 12 c) Viết biểu thức uC và uR. U oC Io .ZC 100 2 V. Ta có U oR Io .R 100 2 V. π 7π π π π Do uC chậm pha hơn i góc π/2 nên φu L φi u C 100 2 cos 100πt V. 2 12 2 12 12 7π 7π Do uR cùng pha với i nên φu R φi u R 100 2 cos 100πt V. 12 12 Ví dụ 2. Cho một đoạn mạch điện xoay chiều chỉ có tụ điện C và điện trở R. Nếu đặt vào hai đầu đoạn mạch π điện áp u 100 2 cos 100t V thì cường độ dòng điện trong mạch là i 2 cos 100πt A. Tính giá trị của 4 R và C. Hướng dẫn giải: U oRC U oRC 100 V ZRC I 50 2 Ω R ZC 2 2 R 50Ω Từ giả thiết ta có Io 2A o 103 tan π Z Z 50Ω C (F) π C 1 C φ 4 R 5 2π 4 200 Ví dụ 3. Đoạn mạch điện xoay chiều nối tiếp gồm điện trở R = 50 Ω và tụ điện C μF. Viết biểu thức điện π 3 áp tức thời giữa hai bản của tụ điện và ở hai đầu đoạn mạch. Cho biết biểu thức cường độ dòng điện π i 2 sin 100πt A. 3 Hướng dẫn giải: 1 1 Ta có ω 100π ZC 50 3 Ω. ωC 100π. 200 .106 π 3 2 Tổng trở của mạch ZRC R 2 ZC2 502 50 3 100Ω. Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 4 -
- Luyện thi đại học KIT-1: Môn Vật Lí ( Thầy Đặng Việt Hùng) Mạch điện xoay chiều có hai phần tử Uo Io .ZRC 100 2 V Từ giả thiết ta có Io 2 U oR Io .R 50 2 V UoC Io .ZC 50 6 V Viết biểu thức điện áp giữa hai đầu tụ C: π π π π π Do uc chậm pha hơn i góc π/2 nên φuC φi φuC φi rad. 2 2 3 2 6 π Biểu thức hai đầu C là u C 50 6cos 100πt V. 6 Viết biểu thức điện áp giữa hai đầu đoạn mạch RC: ZC 50 3 π Độ lệch pha của u và i là tan φ 3 φ rad. R 50 3 π π Mà φ φuRC φi φuRC φ φi 0 u RC 100 2cos 100πt V. 3 3 III. MẠCH ĐIỆN XOAY CHIỀU GỒM L, C Đặc điểm: U LC U L U C U L U C I I o U LC U L U C ZLC Z L ZC Z L ZC 2 Điện áp và tổng trở của mạch: ZLC ZL ZC I U oLC U oL U oC U oL U oC I 2 o Z Z L ZC ZL ZC LC Giản đồ véc tơ: - Khi UL > UC hay ZL > ZC thì uLC nhanh pha hơn i góc π/2. (Hình 1). Khi đó ta nói mạch có tính cảm kháng. - Khi UL < UC hay ZL < ZC thì uLC chậm pha hơn i góc π/2. (Hình 2). Khi đó ta nói mạch có tính dung kháng. (Hình 1) (Hình 2) Ví du 1. Một đoạn mạch gồm một tụ điện C có dung kháng 100 Ω và một cảm thuần có cảm kháng 200 Ω mắc nối tiếp nhau. Điện áp hai đầu cuộn cảm có biểu thức uL = 100cos(100πt + π/6) V. Viết biểu thức điện áp ở hai đầu tụ điện. Hướng dẫn giải: U 100 UoC Z Ta có Io oL UoC C 50 V. ZL 200 ZC 2 π φ u φi C 2 π 5π Mặt khác φu φu π φu π rad. φ φ π 6 6 L C C uL i 2 5π Vậy biểu thức hai đầu điện áp qua tụ C là u C 50cos 100πt V 6 Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 5 -
- Luyện thi đại học KIT-1: Môn Vật Lí ( Thầy Đặng Việt Hùng) Mạch điện xoay chiều có hai phần tử 104 Ví du 2. Đoạn mạch gồm cuộn dây thuần cảm có độ tự cảm L = 2/π (H) mắc nối tiếp với tụ điện C1 (F) π rồi mắc vào một điện áp xoay chiều tần số 50 Hz. Khi thay tụ C1 bằng một tụ C2 khác thì thấy cường độ dòng điện qua mạch không thay đổi. Điện dung của tụ C2 có giá trị bằng 104 2.104 104 3.104 A. C2 (F). B. C2 (F). C. C2 (F). D. C2 (F). 2π π 3π π Hướng dẫn giải: U oLC U oLC Ta có I . ZLC Z L ZC ZL ZC1 ZL ZC2 ZC ZC vn o Do I không đổi nên ZL ZC1 ZL ZC2 1 2 ZL ZC1 ZC2 ZL ZL ZC ZC ZL 1 2 ZC2 2ZL ZC1 ZL 200Ω 104 Từ giả thiết ta tính được ZC2 300Ω C (F). ZC1 100Ω 3π Giáo viên: Đặng Việt Hùng Nguồn : Hocmai.vn Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Tổng đài tư vấn: 1900 58-58-12 - Trang | 6 -
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Luyện thi ĐH KIT 1 (Đặng Việt Hùng) - Bài tập tự luyện Vật lý: Tổng hợp dao động điều hòa (P1)
5 p | 1014 | 356
-
Luyện thi ĐH KIT 1 (Đặng Việt Hùng) - Các dạng toán về sóng âm (Bài tập tự luyện)
3 p | 553 | 174
-
Luyện thi ĐH KIT 1 (Đặng Việt Hùng) - Mạch điện xoay chiều có C thay đổi (Bài tập tự luyện)
8 p | 573 | 165
-
Luyện thi ĐH KIT 1 (Đặng Việt Hùng) - Các dạng toán về sóng dừng P2 (Bài tập tự luyện)
4 p | 526 | 134
-
Luyện thi ĐH KIT 1 (Đặng Việt Hùng) - Lý thuyết về giao thoa sóng cơ (Bài tập tự luyện)
5 p | 530 | 134
-
Luyện thi ĐH KIT 1 (Đặng Việt Hùng) - Mạch điện xoay chiều RLC - P1 (Bài tập tự luyện)
5 p | 378 | 121
-
Luyện thi ĐH KIT 1 (Đặng Việt Hùng) - Máy phát điện xoay chiều ba pha (Bài tập tự luyện)
2 p | 587 | 112
-
Luyện thi ĐH KIT 1 (Đặng Việt Hùng) - Mạch điện xoay chiều có L thay đổi - P1 (Bài tập tự luyện)
6 p | 283 | 83
-
Luyện thi ĐH KIT 1 (Đặng Việt Hùng) - Công suất mạch điện xoay chiều P1 (Bài tập tự luyện)
7 p | 301 | 70
-
Luyện thi ĐH KIT 1 (Đặng Việt Hùng) - Nạp năng lượng của mạch dao động điện từ (Bài tập tự luyện)
3 p | 249 | 64
-
Luyện thi ĐH KIT 1 (Đặng Việt Hùng) - Bài tập tự luyện Vật lý: Luyện tập về va chạm
3 p | 334 | 58
-
Luyện thi ĐH KIT 1 (Đặng Việt Hùng) - Một số bài toán về sự truyền sóng (Bài tập tự luyện)
7 p | 299 | 56
-
Luyện thi ĐH KIT 1 (Đặng Việt Hùng) - Mạch điện xoay chiều chỉ có một phần tử (Bài tập tự luyện)
10 p | 191 | 49
-
Luyện thi ĐH KIT 1 (Đặng Việt Hùng) - BT về các điểm cùng pha và ngược pha (Bài tập tự luyện)
5 p | 241 | 46
-
Luyện thi ĐH KIT 1 (Đặng Việt Hùng) - Luyện tập về cực trị trong mạch RLC - P1 (Bài tập tự luyện)
7 p | 216 | 41
-
Luyện thi ĐH KIT 1 (Đặng Việt Hùng) - Luyện tập mạch điện RLC (Bài tập tự luyện)
9 p | 181 | 36
-
Luyện thi ĐH KIT 1 (Đặng Việt Hùng) - Tài liệu bài giảng: Đề luyện tập tổng hợp số 1
5 p | 171 | 31
-
Luyện thi ĐH KIT 1 (Đặng Việt Hùng) - Bài tập về mạch thu sóng P1 (Bài tập tự luyện)
5 p | 170 | 26
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn