vietnam medical journal n02 - MAY - 2020
4
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Estimating the global cancer incidence and
mortality in 2018: GLOBOCAN sources and
methods J. Ferlay, M. Colombet, I.
Soerjomataram, C. Mathers, D.M. Parkin, M.
Piñeros, A. Znaor, F. Bray 23 October
2018 https://doi.org/10.1002/ijc.31937.
2. Al-Sarraf M., LeBlanc M., Giri P.G., et al.
(1998). Chemoradiotherapy versus radiotherapy
in patients with advanced nasopharyngeal cancer:
phase III randomized Intergroup study 0099. J
Clin Oncol, 16 (4), 1310-1317.
3. Therasse (2000). New guidelines to evaluate the
response to treatment in solid tumors J Natl Cancer
Inst, 92 (3), 205-216.
4. Institute N.C. (2010). Common Terminology
Criteria for Adverse Events (CTCAE) V.4.0.
5. Trần Hùng và CS (2010). Đánh giá kết quả bước
đầu hóa xạ trị cho bệnh nhân ung thư vòm mũi
họng giai đoạn IIB-IVB tại bệnh viện K năm 2007,
Luận văn thạc sĩ y học, Trường Đại học Y Hà Nội.
6. Bùi Quang Vinh (2012), “Nghiên cứu điều trị ung
thư vòm họng giai đoạn III-IV(M0) bằng phối hợp
hóa xạ trị gia tốc ba chiều theo hình dạng khối u”,
Luận văn tiến sĩ y học- Ung thư học. Trường đại
học y Hà Nội.
7. Ngô Thanh Tùng (2001), “Nghiên cứu đặc điểm
lâm sàng, mô bệnh học và kết quả xạ trị ung thư
biểu mô vòm họng tại Bệnh viện K giai đoạn 1993-
1995” , Luận văn thạc sỹ Y học, Trường Đại học Y
Hà Nội.
8. Đặng Huy Quốc Thịnh (2012). “Hóa-xạ trị đồng
thời carcinôm vòm hầu giai đoạn tiến xa tại chỗ-tại
vùng”, Luận án tiến sĩ y học, Trường Đại học Y
Dược TPMCM.
MỐI LIÊN QUAN GIỮA ĐẶC ĐIỂM CHĂM SÓC CỦA NGƯỜI MẸ
VỚI THỪA CÂN BÉO PHÌ Ở TRẺ MẦM NON HUYỆN ĐÔNG ANH - HÀ NỘI
Đỗ Nam Khánh1, Vũ Thị Tuyền1, Vũ Kim Duy1,
Nguyễn Thị Thu Liễu, Lê Thị Thùy Dung1,
Lê Thị Tuyết2, Trần Quang Bình3, Lê Thị Hương1
TÓM TẮT2
Mục tiêu: Nghiên cứu thực hiện trên 431 trẻ thừa
cân béo phì và 431 trẻ có tình trạng dinh dưỡng bình
thường nhằm mô tả mối liên quan giữa đặc điểm
chăm sóc của người mẹ với thừa cân béo phì ở trẻ
mầm non huyện Đông Anh Hà Nội. Phương pháp
nghiên cứu: Bệnh chứng. Kết quả: Trẻ >60 tháng
tuổi có nguy cơ béo phì gấp 3,83 lần so với trẻ dưới
60 tháng tuổi. Những yếu tố liên quan đến người mẹ
như cân nặng tăng khi sinh, độ tuổi của mẹ, BMI của
mẹ đều ảnh hưởng đến thừa cân, béo phì (TC, BP).
Bên cạnh đó, trẻ không được nuôi bằng sữa mẹ có
nguy cơ TC, BP gấp 3,59 lần; trẻ ăn nhanh (dưới 20
phút) có nguy cơ TC, BP gấp 3,63 lần so với trẻ ăn
bình thường (từ 20-40 phút). Kết luận: Một số yếu tố
liên quan đến bà mẹ ảnh hưởng rõ rệt đến nguy cơ
TC, BP của trẻ mầm non, do vậy các bà mẹ cần chú ý
đến chăm sóc dinh dưỡng của bản thân và của trẻ đặc
biệt là trong giai đoạn 1000 ngày đầu đời của trẻ.
Từ khóa:
Béo phì, thừa cân, chăm sóc dinh
dưỡng, mầm non, Đông Anh, Hà Nội
SUMMARY
RELATIONSHIP BETWEEN MATERNAL CARE AND
OVERWEIGHT OBESITY STATUS OF CHILDREN
AT DONG ANH DISTRICT, HANOI CITY
*Trường Đại học Y Hà Nội
Chịu trách nhiệm chính: Đỗ Nam Khánh
Email: donamkhanh@hmu.edu.vn
Ngày nhận bài: 17/3/2020
Ngày phản biện khoa học: 4/4/2020
Ngày duyệt bài: 18/4/2020
Objectives: The study was conducted on 431
overweigh t& obesity children and 431 children with
normal nutritional status in order to describe the
relationship between maternal care characteristics and
overweight & obesity among children in preschools at
Dong Anh district, Hanoi. Research method: Case-
control study. Results: Children> 60 months old were
3.83 times more likely to be obese than children < 60
months old. Maternal factors such as weight, age, BMI
which all affect to overweight & obesity. Non-
breastfed babies are 3.59 times more likely to have
overweight &obesity; children who ate fast (under 20
minutes) were at risk of overweight&obesity 3.63
times higher than children who ate normally (from 20-
40 minutes). Conclusion: Some maternal factors
significantly affect the risk of overweight &obesity of
preschool children, so mothers need to pay attention
to nutrition care for themselves and children,
especially in the first 1000 days of childhood.
Keyword:
Obesity, overweight, nutritional care,
preschool children, Dong Anh Hanoi.
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Thừa cân béo phì hiện đang được xem là một
“đại dịch” mới của thế kỷ 21 bởi sự gia tăng
nhanh chóng và những hệ quả nghiêm trọng về
sức khỏe và gánh nặng bệnh tật mà nó gây ra.
TC, BP đặc biệt ở lứa tuổi trẻ em đang gia tăng
nhanh chóng trên toàn thế giới, không chỉ ở các
nước phát triển mà cả ở các nước đang phát
triển [1]. Theo số liệu của Tổ chức Y tế thế giới
(WHO) năm 2016 thế giới 41 triệu trẻ em dưới 5
tuổi bị thừa cân hoặc béo phì [2]. Tại Việt Nam,
tỷ lệ TC, BP ở trẻ em không ngừng gia tăng, đặc
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 490 - THÁNG 5 - SỐ 2 - 2020
5
biệt là những thành phố lớn như Hà Nội. Nghiên
cứu của Đỗ Minh Loan (năm 2016) trên trẻ từ 3-
6 tuổi ở Hà Nội cho thấy tỷ lệ TC, BP ở trẻ nữ là
21,6% và trẻ nam là 29,9% [3]
TC, BP trẻ em gây ra nhiều hậu quả xấu ảnh
hưởng đến cả sức khỏe thể chất và tâm lý, có
thể là nguồn gốc thảm họa của sức khỏe trong
tương lai khi khoảng 70% trẻ béo phì khi lớn lên
có thể bị béo phì ở giai đoạn trưởng thành [1].
TC, BP là một bệnh đa nhân tố, không chỉ do chế
độ ăn uống thiếu khoa học mà còn do những
yếu tố có liên quan đến môi trường sống và đặc
điểm gen [1]. Hơn một nửa thời gian của trẻ với
các hoạt động như ăn, ngủ, vui chơi, giải trí diễn
ra ở gia đình. Trong mỗi gia đình, sự chăm sóc
của người mẹ có vai trò cực kì quan trọng đối với
sự phát triển cả về thể chất và tinh thần của trẻ
em từ khi mang thai tới khi trưởng thành.
Huyện Đông Anh là một huyện ngoại thành
của Hà Nội với tốc độ đô thị hóa rất cao của Hà
Nội với nhiều khu công nghiệp và nhiều các hộ
gia đình trẻ xen kẽ những mô hình gia đình
truyền thống. Do đó nghiên cứu này tiến hành
với mục tiêu phân tích mối liên quan giữa đặc
điểm chăm sóc của người mẹ với TC, BP ở trẻ
mầm non huyện Đông Anh, Hà Nội.
II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. Đối tượng và thời gian nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Trẻ mầm non (cả
trên và dưới 60 tháng tuổi); người mẹ của trẻ ở
09 trường mầm non huyện Đông Anh, Hà Nội.
- Thời gian nghiên cứu: từ tháng 6/2018 đến
tháng 3/2019
2.2. Phương pháp nghiên cứu
*Thiết kế nghiên cứu: Nghiên cứu bệnh chứng
*Cỡ mẫu, chọn mẫu: Nghiên cứu tiến hành
lựa chọn ghép cặp ngẫu nhiên theo tỷ lệ 1 trẻ
thừa cân béo phì: 1 trẻ bình thường dựa trên các
tiêu chí cùng giới tính, cùng tuổi, cùng lớp ở mỗi
trường mầm non. Sau cùng, nghiên cứu chọn
được 431 trẻ thừa cân béo phì (nhóm bệnh) và
431trẻ bình thường (nhóm chứng).
*Thu thập thông tin: Gửi thư xin ý kiến
đồng ý tham gia nghiên cứu đến tất cả phụ
huynh sau đó gửi bộ câu hỏi tự điển đến phụ
huynh của trẻ để thu thập thông tin về đặc điểm
chăm sóc dinh dưỡng của trẻ.
*Thu thập nhân trắc: Đo chiều cao đứng:
Chiều cao đo bằng thước đo chiều cao đứng
bằng gỗ (độ chính xác 0,1cm), kết quả tính bằng
cm và ghi với 1 số lẻ. Đo cân nặng: cân nặng
được đo bằng cân điện tử SECA 890 (UNICEF)
với độ chính xác 100g, kết quả tính bằng kg và
ghi với 1 số lẻ.
*Tiêu chuẩn đánh giá tình trạng dinh
dưỡng: dựa theo tiêu chuẩn WHO 2007:
- Đối với trẻ nhóm thừa cân béo phì (nhóm
bệnh): Nghiên cứu tính Zscore của trẻ dựa theo
4 tiêu chí cân nặng/tuổi; chiều cao/tuổi; cân
nặng/chiều cao và BMI theo tuổi.
- Đối với trẻ dưới 60 tháng tuổi: chỉ cần 1 loại
chỉ số Zscore >+2 SD được coi là thừa cân;
Zscore ≥+3 SD được coi là béo phì.
- Đối với trẻ trên 60 tháng tuổi: Zscore BMI
≥+1 được coi là thừa cân; Zscore BMI ≥+2SD
thì được coi là béo phì.
- Nhóm chứng (nhóm trẻ bình thường) bao
gồm những trẻ bình thường ở nhóm chứng có
chỉ số BMI Zscore trong khoảng -1SD đến +1SD.
*Thời gian địa điểm nghiên cứu: Từ
tháng 6/2018 đến tháng 3/2019 tại 09 trường
mầm non của huyện Đông Anh gồm: Liên Hà,
Đông Hội, Uy Nỗ, Tuổi Thơ, Sao Mai, Thành Loa,
Cổ Loa, Tiên Dương, Ánh Dương.
*Xử lý số liệu: Số liệu được nhập và quản lý
bằng phần mềm EpiData và được phân tích bằng
phần mềm SPSS trình bày theo bảng tần số, tỷ lệ,
trung bình, biểu diễn bằng các bảng và đồ thị.
2.3. Đạo đức nghiên cứu: Nghiên cứu này
sử dụng một phần số liệu trong đề tài nghiên
cứu cấp Bộ Giáo dục và Đào tạo “Xây dựng mô
hình dự báo nguy cơ béo phì ở trẻ mầm non dựa
trên một số gen di truyền, thói quen dinh dưỡng
và hoạt động thể lực” được tiến hành ở 3 quận
Hoàn Kiếm, Hoàng Mai, Đông Anh. Nghiên cứu
đã được chấp thuận bởi Hội đồng đạo đức trong
nghiên cứu y sinh học của Trường Đại học Y Hà
Nội theo số quyết định 03NCS17/HMU IRB ngày
08 tháng 02 năm 2018.
III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
Bảng 1. Thông tin chung của đối tượng nghiên cứu
Thông tin chung của
trẻ
Nhóm bình thường
(n, %)
Nhóm TC,BP
(n, %)
OR (95%CI)
P
Nhóm
tuổi
≤60 tháng
362 (83,99)
249 (57,77)
1
>60 tháng
69 (16,01)
182 (42,23)
3,83 (2,74-5,36)
0,000
Giới tính
Nam
270 (62,65)
270 (62,65)
1
Nữ
161 (37,35)
161 (37,35)
0,67 (0,55-0,83)
0,0002
vietnam medical journal n02 - MAY - 2020
6
Cân nặng
15,10 + 2,45
21,92 + 4,74
1,70 (1,59-1,83)
0,000
Chiều cao
100,52 + 8,33
105,34 + 10,30
1,07 (1,04-1,07)
0,000
Trẻ trên 60 tháng tuổi có nguy cơ TC, BP cao hơn gần 4 lần so với trẻ dưới 60 tháng tuổi
(p=0,000). Trẻ nữ có nguy cơ TC, BP bằng 0,67 lần so với trẻ nam (p=0,0002). Cả hai giá trị trung
bình chiều cao và cân nặng của trẻ TC,BP đều cao hơn rõ rệt so với nhóm trẻ bình thường (p=0,000).
Bảng 2. Đặc điểm liên quan đến mẹ của trẻ nhóm bình thường và nhóm TC, BP
Đặc điểm
Nhóm TC,BP
p
n
%
n
%
Hình thức đẻ
Đẻ thường
268
62,18
266
61,72
0,888
Đẻ mổ, đẻ khó
163
37,82
165
38,28
Stress khi mang
thai
Không
364
84,45
383
88,86
0,057
Có
67
15,55
48
11,14
Trung bình ± Độ lệch chuẩn
Cân nặng khi sinh (kg)
3,55 + 2,59
0,0006
Cân nặng mẹ tăng khi mang thai (kg)
17,92 + 14,49
0,0006
Độ tuổi của mẹ (năm)
32,37 + 5,02
0,0000
BMI của mẹ
21,60 + 2,20
0,0000
Số tuần mang thai (tuần)
37,80 + 3,35
0,8285
Không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê giữa đặc điểm của hình thức đẻ, stress khi mang thai
của người mẹ với TC, BP của con. Các giá trị trung bình liên quan đến cân nặng khi sinh của trẻ, cân
nặng của mẹ tăng khi mang thai, độ tuổi của mẹ, BMI của mẹ ở nhóm trẻ TC, BP đểu cao hơn (có ý
nghĩa thống kê) so với nhóm trẻ bình thường.
Bảng 3. Đặc điểm nuôi dưỡng trẻ của người mẹ
Đặc điểm
Nhóm bình thường
Nhóm TC,BP
OR
(95%CI)
p
N
%
n
%
Nuôi con bằng sữa mẹ
Có
410
95,13
364
84,45
1
0,0000
Không
21
4,87
67
15,55
3,59 (2,14-6,04)
Ăn sữa bột 6 tháng đầu
Không
133
30, 86
111
25, 75
1
0,096
Có
298
69,14
320
74,25
1,08 (0,58-1,05)
Thời điểm ăn dặm
Từ 6 tháng
243
56,38
286
66,36
1
0,0026
Dưới 6 tháng
188
43,62
145
33,64
0,67 (0,50-0,86)
Trẻ không được nuôi bằng sữa mẹ có nguy cơ TC, BP cao gấp 3,59 lần so với trẻ được nuôi con
bằng sữa mẹ (p=0,0000). Trẻ ăn dặm trước 6 tháng có có nguy cơ TC, BP chỉ bằng 0,67 lần so với
trẻ ăn dặm từ 6 tháng (p=0,0026).
Bảng 4. Tốc độ ăn của trẻ
Tốc độ ăn của trẻ
Nhóm bình thường
Nhóm TC,BP
OR (95%CI)
p
Không (n, %)
Có (n,%)
Bình thường (20-40 phút)
335 (77,73)
294 (68,85)
1
Nhanh (dưới 20 phút)
31 (7,19)
100 (23,42)
3,63 (2,33-5,65)
0,000
Chậm (trên 40 phút)
65 (15,08)
33 (7,73)
0,57 (0,36-0,890
0,0132
Những trẻ ăn nhanh (dưới 20 phút/bữa ăn chính) có nguy cơ béo phì cao gấp 3,63 lần so với
những trẻ ăn tốc độ bình thường (20-40 phút). Những trẻ ăn chậm chỉ có 0,57 lần nguy cơ béo phì
so với trẻ ăn tốc độ bình thường.
IV. BÀN LUẬN
Dựa trên tiêu chuẩn của WHO năm 2007,
nghiên cứu xác định được 431 trẻ TC, BP ghép
cặp tương ứng với 431 trẻ tình trạng dinh dưỡng
bình thường căn cứ trên cùng lứa tuổi, cùng giới,
cùng lớp học. Kết quả nghiên cứu cho thấy,
nhóm trẻ trên 60 tháng tuổi tuy chiếm số lượng
ít so với tổng số trẻ dưới 60 tháng tuổi nhưng tỷ
lệ béo phì lại rất cao (42,2%, p=0,000). Điều
này được lý giải bởi 2 nguyên nhân. Thứ nhất,
theo tiêu chuẩn WHO 2007, tiêu chí đánh giá
thừa cân dựa theo BMI với trẻ dưới 60 tháng tuổi
là Zscore BMI > +2SD nhưng với trẻ trên 60
tháng tuổi Zscore BMI chỉ cần > +1 SD đã được
TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 490 - THÁNG 5 - SỐ 2 - 2020
7
phân loại là thừa cân. Dó đó với các tính này của
WHO thì tỷ lệ trẻ TC, BP trên 60 tháng tuổi có
thể sẽ cao hơn ở nhóm dưới 60 tháng tuổi. Thứ
hai, khi trẻ càng lớn, mô hình ăn uống cũng phát
triển theo, trẻ ăn được nhiều loại thực phẩm
giàu năng lượng hơn, trẻ cũng có thể tiếp xúc
với nhiều yếu tố nguy cơ làm tăng TC, BP hơn
(như xem tivi, chơi điện tử, chơi điện thoại..)
hơn so với trẻ dưới 60 tháng tuổi.
Nghiên cứu cũng chỉ ra tỷ lệ béo phì ở nam
giới cao hơn rõ rệt so với nữ giới (62,6% so với
37,4%, p=0,0002), kết quả này cũng tương tự
như kết quả các nghiên cứu trên thế giới [4] và
Việt Nam [5]. Các nghiên cứu trước đó đã lý giải
nguyên nhân có thể do đặc điểm giới tính trẻ nam
khác trẻ nữ, trẻ nam thường hoạt động nhiều
hơn, ăn nhiều hơn, thích ăn đồ chiên rán, uống
nước ngọt, xem tivi, chơi điện tử nhiều hơn nữ và
có tổng lượng ăn vào nhiều hơn nữ [4], [5].
Nghiên cứu này không tìm thấy sự khác biệt
trong đẻ thường và đẻ mổ ảnh hưởng đến TC,
BP ở trẻ em. Tuy nhiên những đặc điểm như cân
nặng cao khi sinh, BMI của mẹ cao, cân nặng
của mẹ tăng khi mang thai đều ảnh hưởng có ý
nghĩa thống kê rõ rệt đến nguy cơ TC, BP ở trẻ
mầm non Đông Anh. Kết quả này cũng đã được
các nghiên cứu khác chứng minh khi yếu tố cân
nặng của mẹ khi mang thai và cân nặng sơ sinh
của trẻ nhỏ là yếu tố nguy cơ của TC, BP [4].
Kết quả phân tích bệnh chứng này làm củng
cố thêm bằng chứng về vai trò của sữa mẹ giúp
giảm nguy cơ TC, BP ở trẻ em khi trẻ không
được nuôi bằng sữa mẹ có nguy cơ TC, BP cao
gấp 3,59 lần so với trẻ được nuôi bằng sữa mẹ
(OR=3,59; 95% CI: p=0,000). Tổ chức y tế thế
giới khuyến cáo và nhiều nghiên cứu chứng minh
vai trò của sữa mẹ là yếu tố bảo vệ giúp giảm
nguy cơ TC, BP ở trẻ em [6]. Theo WHO, các bà
mẹ nên cho trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6
tháng đầu, sau 6 tháng mới cho trẻ bắt đầu ăn
bổ sung. Tuy nhiên, ảnh hưởng của ăn bổ sung
sớm đến TC, BP ở trẻ nhỏ vẫn còn là chủ đề
khoa học có nhiều tranh cãi. Có nhiều nghiên
cứu chứng minh mối liên quan chặt chẽ giữa ăn
bổ sung sớm với béo phì [7], nhưng cũng có
nhiều nghiên cứu không chứng minh được ảnh
hưởng của ăn bổ sung sớm với TC, BP ở trẻ nhỏ
[6]. Cũng có những nghiên cứu đã lý giải ở
những nước đang phát triển, điều kiện kinh tế
khó khăn thì cho ăn bổ sung sớm hoặc không
hợp lý có thể dẫn đến tình trạng dinh dưỡng
kém, suy dinh dưỡng ở trẻ em mà không phải
nguy cơ TC, BP cho trẻ em [6].
Trong nghiên cứu này cũng chỉ ra những trẻ
ăn nhanh dưới 20 phút làm tăng 3,63 lần nguy
cơ béo phì so với những trẻ ăn tốc độ bình
thường (20-40 phút), kết quả này cũng tương tự
như nhiều nghiên cứu khác trên thế giới chứng
minh sự tác động mạnh mẽ của tốc độ ăn nhanh
đến TC, BP [8]. Có thể lý giải nguyên nhân là do
2 cơ chế: (i) ăn nhanh sẽ giảm chủ động kích
hoạt tế bào thần kinh histamine trong não, dẫn
đến chậm cảm giác đầy bụng và dẫn đến ăn quá
nhiều; (ii) ăn nhanh dẫn đến sự gia tăng nhanh
mức đường huyết gây ra sự tiết insulin quá mức
và gây ra tình trạng kháng insulin của nhiều loại
tế bào. Giảm độ nhạy insulin dẫn đến ăn quá
nhiều, do đó thúc đẩy béo phì [8].
V. KẾT LUẬN
Những yếu tố liên quan đến người mẹ như
cân nặng tăng khi mang thai, độ tuổi của mẹ,
BMI của mẹ, nuôi con bằng sữa mẹ, thời điểm
cho trẻ ăn dặm đều có nguy cơ gây ra thừa cân,
béo phì ở trẻ mầm non.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.Williams E. P., Mesidor M., Winters K. et.al.
(2015). Overweight and Obesity: Prevalence,
Consequences, and Causes of a Growing Public
Health Problem. Curr Obes Rep, 4 (3), 363-370.
2. Organization World Health (2019). Obesity and
Overweight - Key facts.
3. Do Loan Minh, Tran Toan Khanh, Eriksson Bo
et.al. (2015). Preschool overweight and obesity
in urban and rural Vietnam: differences in
prevalence and associated factors. Global Health
Action, 8, 28615.
4. Zhang J., Zhai Y., Feng X. Q. et.al. (2018).
Gender Differences in the Prevalence of
Overweight and Obesity, Associated Behaviors, and
Weight-related Perceptions in a National Survey of
Primary School Children in China. Biomed Environ
Sci, 31 (1), 1-11.
5. Nguyễn Thị Trung Thu và Lê Thị Tuyết
(2018). Đặc điểm nhân trắc và tình trạng dinh
dưỡng của trẻ từ 24 đến 59 tháng tuổi ở Hà Nội,
Thanh Hóa, Phú Thọ năm 2018. Tạp chí Khoa học
- Đại học Sư phạm Hà Nội, 3, 150-157.
6. Pearce J., Taylor M. A. và Langley-Evans S. C.
(2013). Timing of the introduction of
complementary feeding and risk of childhood
obesity: a systematic review. Int J Obes (Lond), 37
(10), 1295-1306.
7. Weng S. F., Redsell S. A., Swift J. A. et.al.
(2012). Systematic review and meta-analyses of
risk factors for childhood overweight identifiable
during infancy. Archives of disease in childhood,
97 (12), 1019-1026.
8. Sonoda C., Fukuda H., Kitamura M. et.al.
(2018). Associations among Obesity, Eating Speed,
and Oral Health. Obes Facts, 11 (2), 165-175.