Luận văn Thạc sĩ Định hướng ứng dụng: Nâng cao hiệu quả giám sát và phản biện xã hội của báo chí đối với hoạt động của Chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng

BỘ NỘI VỤ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI

ĐỒNG THÙY GIANG

NÂNG CAO HIỆU QUẢ GIÁM SÁT

VÀ PHẢN BIỆN XÃ HỘI CỦA BÁO CHÍ

ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG CỦA CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG

TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH LÂM ĐỒNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

CHUYÊN NGÀNH QUẢN LÝ CÔNG

MÃ SỐ: 83.40.403

Người hướng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN NGHỊ THANH

TP. Hồ Chí Minh, tháng 12/2020

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi. Các số liệu trích dẫn trong luận văn dựa trên số liệu bảo đảm độ tin cậy, chính xác và trung thực. Những kết luận khoa học của luận văn chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác.

Tác giả luận văn Đồng Thùy Giang

LỜI CẢM ƠN

Trong suốt quá trình thực hiện và hoàn thành luận văn này, bên cạnh sự cố gắng, nỗ lực của bản thân, tôi đã nhận được sự quan tâm và tạo điều kiện rất lớn từ phía gia đình; Cơ quan công tác; Các thầy cô giáo trường Đại học Nội Vụ Hà Nội; Các đồng nghiệp và các cơ quan báo chí trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng; Đặc biệt là với phương pháp nghiên cứu khoa học, sự chỉ bảo tận tâm và đầy trách nhiệm của Giảng viên hướng dẫn khoa học TS. Nguyễn Nghị Thanh đã giúp tôi hoàn thành luận văn đúng tiến độ và đảm bảo nội dung theo yêu cầu.

Tuy nhiên, do thời gian và phương pháp nghiên cứu cũng như kinh nghiệm thực tế của bản thân còn hạn chế nên luận văn không tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong nhận được những ý kiến nhận xét, góp ý của các thầy cô giáo và các bạn đồng nghiệp để luận văn được hoàn thiện hơn.

Tôi xin trân trọng cảm ơn!

Tác giả luận văn Đồng Thùy Giang

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

Viết đầy đủ Cơ quan báo chí Chính quyền địa phương Chủ nghĩa xã hội Dư luận xã hội Giám sát xã hội Hội đồng nhân dân Mặt trận tổ quốc Phản biện xã hội Quản lý nhà nước Ủy ban nhân dân

Chữ viết tắt CQBC CQĐP CNXH DLXH GSXH HĐND MTTQ PBXH QLNN UBND

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU . .............................................................................................................. 1

1. Lý do chọn đề tài .......................................................................................1

2. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan tới đề tài ................................ 3

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................ 7

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu............................................................. 8

5. Phương nghiên cứu ................................................................................... 8

6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài ...................................................... 9

7. Kết cấu của luận văn ................................................................................. 9

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HIỆU QUẢ GIÁM SÁT VÀ PHẢN BIỆN

XÃ HỘI CỦA BÁO CHÍ ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG CỦA CHÍNH QUYỀN ĐỊA

1.1. Các khái niệm cơ bản ....................................................................................... 10

PHƯƠNG

1.1.1. Khái niệm giám sát ............................................................................. 10

1.1.2. Khái niệm phản biện xã hội ................................................................ 11

1.1.3. Khái niệm chính quyền địa phương và nội dung hoạt động của chính

quyền địa phương ................................................................................................ 12

1.1.4. Khái niệm báo chí, hiệu quả giám sát của báo chí và hiệu quả phản

biện xã hội của báo chí ........................................................................................ 17

1.2. Nội dung, đặc điểm giám sát và phản biện xã hội của báo chí đối với hoạt

động của chính quyền địa phương ...................................................................... 20

1.2.1. Nội dung .............................................................................................. 20

1.2.2. Đặc điểm ............................................................................................. 25

1.3. Các tiêu chí đánh giá hiệu quả giám sát và phản biện xã hội của báo chí đối

với hoạt động của chính quyền địa phương ........................................................ 28

1.3.1. Tính chính trị và pháp lý ..................................................................... 29

1.3.2. Tính khách quan và khoa học ............................................................. 29

1.3.3. Sự chuẩn mực về đạo đức và các giá trị văn hóa ................................ 30

1.3.4. Sự nhanh nhạy và chất lượng của thông tin ........................................ 31

1.3.5. Năng lực, trình độ giám sát và phản biện xã hội của đội ngũ báo chí 32

1.3.6. Hiệu ứng đến chất lượng hoạt động của chính quyền địa phương ..... 33

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ GIÁM SÁT VÀ PHẢN BIỆN XÃ

HỘI CỦA BÁO CHÍ ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG CỦA CHÍNH QUYỀN ĐỊA

PHƯƠNG TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH LÂM ĐỒNG

2.1. Thực trạng giám sát của báo chí đối với hoạt động của chính quyền địa

phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng ................................................................... 35

2.1.1. Những kết quả đạt được ...................................................................... 35

2.1.2. Những hạn chế cơ bản ......................................................................... 41

2.2. Thực trạng phản biện xã hội của báo chí đối với hoạt động của chính quyền

địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng ............................................................. 42

2.2.1. Những kết quả đạt được ...................................................................... 42

2.2.2. Những hạn chế cơ bản ......................................................................... 50

2.3. Nguyên nhân của những thành tựu và hạn chế trong giám sát và phản biện

xã hội của báo chí đối với hoạt động của chính quyền địa phương trên địa bàn

tỉnh Lâm Đồng .................................................................................................... 51

2.3.1. Nguyên nhân của những thành tựu ..................................................... 52

2.3.2. Nguyên nhân của những hạn chế ........................................................ 53

CHƯƠNG 3: QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ GIÁM SÁT VÀ PHẢN BIỆN XÃ HỘI CỦA BÁO CHÍ ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG CỦA CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH LÂM ĐỒNG

3.1. Quan điểm chung về nâng cao hiệu quả giám sát và phản biện xã hội của báo

chí đối với hoạt động của chính quyền địa phương ............................................ 57

3.1.1. Nâng cao hiệu quả giám sát và phản biện xã hội của báo chí đối với

hoạt động của chính quyền địa phương phải dựa trên cơ sở nhận thức đúng

đắn về tính đảng, tính chiến đấu và tính nhân dân ...................................... 57

3.1.2. Nâng cao hiệu quả giám sát và phản biện xã hội của báo chí đối với

hoạt động của chính quyền địa phương phải dựa trên cơ sở hoàn thiện cơ

chế, chính sách bảo đảm thực hiện chức năng giám sát và phản biện xã hội

của báo chí ................................................................................................... 59

3.1.3. Nâng cao hiệu quả giám sát và phản biện xã hội của báo chí đối với

hoạt động của chính quyền địa phương phải dựa trên cơ sở xác định rõ ràng

và chính xác nội dung, hình thức và phương pháp thực hiện chức năng giám

sát và phản biện xã hội của báo chí. ........................................................... 60

3.1.4. Nâng cao hiệu quả giám sát và phản biện xã hội của báo chí đối với

hoạt động của chính quyền địa phương phải dựa trên cơ sở phát triển các

nguồn lực đảm bảo thực hiện chức năng giám sát và phản biện xã hội của

báo chí ......................................................................................................... 61

3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả giám sát và phản biện xã hội của báo chí đối

với hoạt động của chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng ........... 62

3.2.1. Tuyên truyền nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò của báo chí trong

thực hiện chức năng giám sát và phản biện xã hội đối với hoạt động của

chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng ............................... 63

3.2.2. Hoàn thiện cơ chế, pháp lý đảm bảo cho hoạt động giám sát và

PBXH của báo chí đối với chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm

Đồng ............................................................................................................ 64

3.2.3. Đổi mới nội dung và hình thức, phương pháp và phương tiện đảm bảo

thực hiện chức năng giám sát và phản biện xã hội của báo chí đối với hoạt

động của chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng ............. .. 66

3.2.4. Đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, bản

lĩnh chính trị, đạo đức nghề nghiệp và trách nhiệm xã hội cho đội ngũ người

làm báo tham gia giám sát và phản biện xã hội đối với hoạt động của chính

KẾT LUẬN ................................................................................................................... 73

quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng .......................................... 68

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Trong bối cảnh nước ta đang xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp

quyền Xã hội chủ nghĩa của dân, do dân và vì dân, việc nâng cao hiệu lực, hiệu

quả trong hoạt động của Chính quyền địa phương là một yêu cầu cấp thiết. Để

hoạt động của Chính quyền địa phương ngày càng hoàn thiện và hiệu quả, ngoài

trách nhiệm của Cấp ủy và Chính quyền các cấp thì rất cần vai trò giám sát và

phản biện xã hội của các tổ chức chính trị, xã hội và nhân dân, mà trong đó báo

chí là một kênh thông tin quan trọng. Bởi báo chí không chỉ là cơ quan ngôn luận

của Đảng và Nhà nước, mà còn là diễn đàn, là tiếng nói của nhân dân; không chỉ

đưa đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước đến với nhân dân, mà còn phản

ánh tâm tư, nguyện vọng của quần chúng nhân dân đến với Đảng và Nhà nước.

Ở nước ta nhiều tổ chức có chức năng giám sát và phản biện xã hội, như

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội… Thông qua hoạt

động giám sát đã góp phần xây dựng và thực hiện đúng các chủ trương, đường

lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, các chương trình kinh tế văn

hóa xã hội, quốc phòng an ninh và đối ngoại; kịp thời phát hiện những sai sót,

khuyết điểm, yếu kém và kiến nghị sửa đổi, bổ sung các chính sách cho phù hợp;

phát hiện phổ biến những nhân tố mới, những mặt tích cực, phát huy quyền làm

chủ của nhân dân, góp phần xây dựng Đảng, Nhà nước trong sạch vững mạnh.

Thông qua hoạt động phản biện xã hội đã phát hiện những nội dung còn thiếu,

chưa sát, chưa đúng, chưa phù hợp trong các văn bản dự thảo của các cơ quan

Đảng, Nhà nước, kiến nghị những nội dung thiết thực, góp phần đảm bảo tính

đúng đắn, phù hợp với thực tiễn đời sống xã hội và tính hiệu quả trong việc

hoạch định chủ trương đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước,

đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân, phát huy dân chủ, tăng cường

đồng thuận xã hội.

Cũng với Mặt trận tổ quốc và các đoàn thể chính trị xã hội, báo chí với

chức năng giám sát và phản biện xã hội của mình cũng đã và đang có nhiều đóng

góp to lớn trong việc phản ánh góp ý và kiến nghị của nhân dân, các tổ chức

trong xã hội đến với Đảng và Nhà nước để khắc phục những hạn chế, bất cập

trong chủ trương, chính sách. Tuy nhiên, xét về cả số lượng và chất lượng thì

hiệu quả giám sát và phản biện xã hội của báo chí, đặc biệt là đối với hoạt động

của Chính quyền địa phương còn thấp so với yêu cầu thực tế đặt ra.

Tại tỉnh Lâm Đồng, báo chí đang có sự phát triển mạnh mẽ về đội ngũ với

3 CQBC địa phương, 7 văn phòng đại diện và cơ quan thường trú, với gần 300

nhà báo, phóng viên. Đây là điều kiện quan trọng để báo chí Lâm Đồng tham gia

thực hiện chức năng giám sát và phản biện xã hội của mình. Trong suốt quá trình

phát triển, báo chí trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng đã luôn song hành cùng hoạt động

của Chính quyền địa phương, phát huy được những ưu điểm của báo chí cách

mạng: Bám sát sự kiện, thông tin nhanh nhạy, nắm bắt đúng bản chất sự kiện,

phân tích trúng vấn đề trọng tâm và định hướng tư tưởng, hướng dẫn dư luận, từ

đó thực hiện tốt chức năng giám sát, phản biện xã hội đối với hoạt động của

chính quyền các cấp, khẳng định sức mạnh của báo chí trên mặt trận tư tưởng.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, cũng phải nhìn nhận một

thực tế rằng, chức năng giám sát và phản biện xã hội của báo chí tỉnh Lâm Đồng

vẫn chưa thực sự được phát huy được hiệu quả cao nhất. Chưa có nhiều nhà báo

dám dấn thân, mạnh dạn phản ánh các vấn đề tiêu cực, những mặt trái của hoạt

động Chính quyền địa phương. Hay cũng còn không ít vụ việc giám sát và phản

biện của báo chí chưa đúng sự thật, chưa khách quan, thiếu công tâm, kéo theo

nhiều hậu quả cho cá nhân, tập thể, Chính quyền địa phương bị phản ánh. Bên

cạnh đó, nhiều yếu tố chủ quan, khách quan về môi trường chính trị, văn hóa,

chất lượng đội ngũ… ít nhiều ảnh hưởng đến chất lượng giám sát và phản biện

xã hội đối với hoạt động của Chính quyền địa phương tại tỉnh Lâm Đồng.

Xuất phát từ tình hình trên, học viên chọn đề tài: “Nâng cao hiệu quả

giám sát và phản biện xã hội của báo chí đối với hoạt động của Chính quyền

địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng” làm đề tài luận văn thạc sĩ.

2. Tổng quan nghiên cứu của đề tài

Qua nghiên cứu của học viên, cho đến nay, đã có nhiều công trình khoa

học, đề tài, sách báo, bài viết ở trong và ngoài nước nghiên cứu, bàn về chức

năng, nhiệm vụ giám sát và phản biện của báo chí dưới nhiều góc độ khác nhau.

Đặc biệt ở trong nước, vấn đề giám sát và phản biện xã hội của Báo chí ngày

càng được bàn thảo trên khá nhiều diễn đàn, sách báo, công trình nghiên cứu

khoa học. Đó là những vấn đề lý luận và phương pháp cơ bản, có giá trị, làm cơ

sở và định hướng cho quá trình học viên nghiên cứu luận văn này.

Một số bài tạp chí và bài tại hội thảo khoa học liên quan đến chức năng

giám sát và PBXH của báo chí:

1) Bài viết: “Cải cách Chính quyền địa phương ở Việt Nam hiện nay”

của PGS, TS Vũ Thư trên tạp chí Tổ chức nhà nước. Tác giả đi sâu phân tích mô

hình Chính quyền địa phương ở Việt Nam, tác giả gọi đó là mô hình Chính

quyền địa phương tập trung dân chủ [28].

2) Bài viết: “Xây dựng Chính quyền địa phương theo tư tưởng Hồ Chí

Minh – Thực tiễn và những vấn đề đặt ra” của TS Trần Anh Tuấn trên tạp chí Tổ

chức nhà nước. Tác giả nghiên cứu sâu về các nội dung chính trong tư tưởng Hồ

Chí Minh về xây dựng Chính quyền địa phương, đồng thời nêu quan điểm vận

dụng trong giai đoạn thực hiện Luật tổ chức Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân

dân năm 2003 và Luật tổ chức Chính quyền địa phương năm 2015 [26].

3) Bài viết: “Nhiệm vụ của Báo chí trước yêu cầu mới của đất nước”

của PGS,TS. Hồng Vinh. Bài viết đã nêu lên vai trò lãnh đạo thường xuyên của

Đảng, sự quản lý của Nhà nước, của các cơ quan chủ quản; sự quan tâm theo dõi,

ủng hộ và phê bình của toàn xã hội cùng với cố gắng rất lớn của đội ngũ cán bộ,

phóng viên báo chí [7].

4) Tham luận: "Vai trò của báo chí trong việc lấy ý kiến của nhân dân

cho các chính sách lớn" của TS. Đỗ Thịnh tại Hội thảo về Vai trò của báo chí,

truyền thông trong việc lấy ý kiến nhân dân cho các dự thảo chính sách. Tác giả

cho rằng, Chính phủ phải luôn phải lắng nghe ý kiến của nhân dân, báo chí là

công luận “đệ tứ quyền”, một kênh quan trọng để thực hiện công việc vô cùng

quan trọng đó [3].

5) Bài viết: “Giám sát xã hội như một giải pháp phòng, chống tham

nhũng, lãng phí” của tác giả Tạ Ngọc Tấn trên Tạp chí Khoa học xã hội Việt

Nam (số 2/2007). Tác giả cho rằng Giám sát xã hội là sự vận hành cả một hệ

thống xã hội, các thiết chế văn hóa, các phương tiện truyền thông đại chúng… và

các công dân nhằm cảnh báo, điều chỉnh và thúc đẩy việc thực thi quyền lực nhà

nước [25].

6) Bài viết “Dân chủ và Giám sát xã hội đối với việc thực hiện Quản lý

Nhà nước ở nước ta hiện nay” của tác giả Nguyễn Mạnh Bình, Tạp chí Nhà nước

và Pháp luật số 4/2009 đã nêu bật về dân chủ và Quản lý Nhà nước; về giám sát

của nhân dân đối với việc thực thi Quản lý Nhà nước là một trong những biện

pháp thực thi nền dân chủ [15].

Một số sách liên quan đến chức năng giám sát và PBXH của báo chí:

1) Cuốn sách: “Báo chí giám sát, phản biện xã hội ở Việt Nam” (2017)

của Nguyễn Văn Dững (chủ biên), đã nêu rõ các khái niệm về giám sát và Giám

sát xã hội, phản biện và Quản lý Nhà nước, truyền thông và truyền thông đại

chúng, báo chí, báo chí giám sát và phản biện xã hội… Trong đó, tác giả đã khái

quát về bản chất của vấn đề giám sát, phản biện xã hội; của hoạt động báo chí –

truyền thông; báo chí Việt Nam với vấn đề giám sát, phản biện xã hội; mấy vấn

đề đặt ra và những khuyến nghị khoa học cho giám sát, phản biện xã hội của báo

chí; đồng thời, công trình khoa học đã nêu về vai trò của báo chí trong quá trình

báo chí giám sát và phản biện xã hội … Tuy nhiên, tác giả công trình nghiên cứu

chỉ tập trung ở chung tất cả các loại hình báo chí, nên vẫn còn có nhiều khoảng

trống về vai trò của báo in trong giám sát và phản biện xã hội [14].

2) Cuốn “Thực hiện chức năng giám sát và phản biện xã hội của MTTQ

Việt Nam hiện nay” Nguyễn Thọ Ánh cho rằng: Giám sát và phản biện xã hội là

yêu cầu khách quan, mang tính phổ biến trong việc vận hành quyền lực chính trị

nhà nước dân chủ. Hoạt động giám sát ở nước ta cho đến nay về thực chất chủ

yếu nằm trong hoạt động của các cơ quan quyền lực nhà nước mà cụ thể là Quốc

hội và Hội đồng nhân dân các cấp. Hoạt động này cùng với hoạt động kiểm tra

của Đảng, hoạt động thanh tra của chính quyền làm thành hệ thống kiểm soát

quyền lực từ bên trong hệ thống chính trị. Hoạt động giám sát và phản biện xã

hội tuy được Đảng và Nhà nước quy định nhưng nhìn chung chưa phát huy tác

dụng góp phần kiểm soát quyền lực. Hệ thống giám sát và phản biện xã hội ở

nước ta gồm nhiều chủ thể. Trong đó MTTQ có vai trò quan trọng đặc biệt. Từ

cách đặt vấn đề cho đến nội dung của tác giả cho thấy trong hệ thống giám sát và

phản biện xã hội ở nước ta còn có báo chí tham gia giám sát và phản biện xã hội

nằm trong hệ thống kiểm soát quyền lực từ bên trong hệ thống chính trị [11].

3) Cuốn sách "Cơ sở lý luận báo chí" của PGS,TS.Nguyễn Văn Dững,

cho biết trong cuốn sách Lý Luận báo chí Trung Quốc đương đại của Trình Bảo

Vệ viết rằng, báo chí Trung Quốc có 3 chức năng lớn: Thứ nhất, truyền bá thông

tin - thể hiện tính chất truyền thông tin tức. Thứ hai, định hướng dư luận - thể

hiện tính chất công cụ dư luận. Thứ ba, phục vụ xã hội - thể hiện tính chất truyền

thông công cộng. Trong ba chức năng trên cho thấy chức năng thứ hai có yếu tố

của sự tương tác gây ảnh hưởng đến công chúng và có sự kiểm soát những lợi

ích khác nhau, đây có thể được xem là cơ sở tiền đề để nghiên cứu phản biện xã

hội của báo chí [12].

4) Cuốn sách: "Phản biện xã hội của tác phẩm báo chí Việt Nam qua

một số sự kiện nổi bật" của ThS. Phan Văn Kiền chủ biên. Tác giả cuốn sách đã

trình bày một số vấn đề về phản biện xã hội của tác phẩm báo chí trong đó nêu

bật một số đặc trưng như tạo ra thảo luận xã hội, thảo luận và thỏa thuận thông

qua đối thoại, v.v.. Tác giả cũng nêu những yếu tố cản trở quá trình phản biện xã

hội trong tác phẩm báo chí hiện đại và đề ra một số giải pháp [18].

Một số luận văn, luận án liên quan đến chức năng PBXH của báo chí:

1) Luận văn Thạc sỹ báo chí học của tác giả Mai Thúy Hường: "Báo

chí với vấn đề kiểm soát quyền lực (khảo sát qua báo in)". Tác giả đã đề cập đến

vai trò, vị trí của báo chí đối với thực thi quyền lực giai cấp cầm quyền. Báo chí

là công cụ chịu sự lãnh đạo của giai cấp cầm quyền song báo chí cũng có tính

độc lập tương đối của nó, chính là phản ánh các hoạt động lãnh đạo của giai cấp

cầm quyền, chỉ ra những kết quả, thành tựu đồng thời những bất cập cần điều

chỉnh [9].

2) Luận văn thạc sĩ báo chí học, Đại học khoa học Xã hội và Nhân văn,

Đại học Quốc gia Hà Nội của Tác giả Hoàng Thủy Chung với đề tài: "Tính phản

biện xã hội của tác phẩm báo chí". Tác giả nhấn mạnh muốn phát huy dân chủ

tăng cường kiểm soát quyền lực thì mỗi tác phẩm báo chí cần phải tăng cường

tính PBXH xã hội, đây là tính khách quan [5].

3) Luận án Tiến sĩ Báo chí học, Học viện Báo chí tuyên truyền, Học

viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh của tác giả Nguyễn Quang Vinh với đề tài

“ Vai trò của Báo in trong thực hiện chức năng giám sát và phản biện xã hội ở

Việt Nam hiện nay” [17].

4) Luận án Tiến sĩ Khoa học chính trị, Học viện Chính trị quốc gia Hồ

Chí Minh , của tác giả Nguyễn Văn Minh với đề tài “ Chức năng phản biện xã

hội của báo chí nước ta hiện nay” [16].

Tóm lại, có thể thấy đã có rất nhiều tác giả nghiên cứu, bàn luận và đưa ra

quan điểm cá nhân về phản biện xã hội của báo chí. Tuy nhiên, các công trình

nghiên cứu mới tập trung bao quát trên phạm vi nghiên cứu lớn. Ở phạm vi

nghiên cứu hẹp hơn là một địa phương, cụ thể là trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng, đề

tài liên quan đến hiệu quả giám sát và phản biện của báo chí đối với hoạt động

của Chính quyền địa phương chưa được đề cập. Song những kết quả nghiên cứu

của các công trình đã được khảo sát là những tài liệu quý báu để học viên kế

thừa, tiếp thu có chọn lọc để đi sâu nghiên cứu đề tài “Nâng cao hiệu quả giám

sát và phản biện xã hội của báo chí đối với hoạt động của Chính quyền địa

phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng”.

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

Mục đích nghiên cứu: Trên cơ sở nghiên cứu các lý luận về Giám sát và

PBXH, về CQĐP và chức năng giám sát và phản biện xã hội của báo chí để

xã hội đối với hoạt động của Chính quyền địa phương tại tỉnh Lâm Đồng; Đánh

nêu lên thực trạng hiệu quả báo chí thực hiện chức năng giám sát và phản biện

giá những ưu điểm và hạn chế từ đó đưa ra một số giải pháp nâng cao hiệu quả

giám sát và phản biện xã hội của báo chí đối với hoạt động của Chính quyền địa

phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng.

Nhiệm vụ nghiên cứu:

Một là, làm rõ những vấn đề lý luận về khái niệm và chức năng giám sát

và phản biện xã hội của báo chí đối với hoạt động của Chính quyền địa phương.

Hai là, làm rõ thực trạng hiệu quả giám sát và phản biện xã hội của báo chí

đối với hoạt động của Chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng.

Ba là, nêu ra những quan điểm và giải pháp nhằm thực hiện có hiệu quả

chức năng giám sát và phản biện xã hội của báo chí đối với hoạt động của Chính

quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng.

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

- Đối tượng nghiên cứu: Hiệu quả giám sát và phản biện xã hội của báo

chí đối với hoạt động của Chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng

- Phạm vi nghiên cứu: Đề tài tập trung nghiên cứu, phân tích về hiệu quả

giám sát, hiệu quả phản biện xã hội của báo chí đối với hoạt động của Chính

quyền địa phương tỉnh Lâm Đồng theo các tiêu chí xác định.

5. Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu như: Phân tích và tổng

hợp, so sánh, tổng kết thực tiễn, phỏng vấn chuyên ngành, v.v… nhằm chỉ ra

hiệu quả, hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế trong giám sát và phản

biện xã hội của báo chí đối với hoạt động của Chính quyền địa phương trên địa

bàn tỉnh Lâm Đồng.

6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài

Ý nghĩa lý luận

Luận văn làm sáng tỏ các khái niệm và những cơ sở khoa học về các tiêu

chí đánh giá, yếu tố tác động đến hiệu quả giám sát và phản biện xã hội đối

với hoạt động của Chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng. Kết quả

của luận văn có thể sử dụng làm tài liệu phục vụ nghiên cứu những bộ môn khoa

học có liên quan.

Ý nghĩa thực tiễn

Luận văn góp phần vào việc xây dựng và thực hiện chủ trương, chính sách

của Đảng và Nhà nước về chức năng giám sát và PBXH của Báo chí, phát huy

quyền làm chủ của nhân dân. Luận văn góp phần cung cấp những cơ sở khoa học

phản biện xã hội của báo chí đối với hoạt động của Chính quyền địa phương

cho việc xây dựng và hoàn thiện các giải pháp nâng cao chất lượng giám sát và

tỉnh Lâm Đồng.

7. Kết cấu của Luận văn

Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục, danh mục biểu đồ, thang đo, danh

mục tài liệu tham khảo, luận văn gồm 3 chương:

Chương 1: Cơ sở lý luận về hiệu quả giám sát và phản biện xã hội của báo

chí đối với hoạt động của Chính quyền địa phương.

Chương 2: Thực trạng hiệu quả giám sát và phản biện xã hội của báo chí

đối với hoạt động của Chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng.

Chương 3: Quan điểm và giải pháp nâng cao hiệu quả giám sát và phản

biện xã hội của báo chí đối với hoạt động của Chính quyền địa phương trên địa

bàn tỉnh Lâm Đồng.

Chương 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HIỆU QUẢ GIÁM SÁT

VÀ PHẢN BIỆN XÃ HỘI CỦA BÁO CHÍ ĐỐI VỚI

HOẠT ĐỘNG CỦA CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG

1.1. Các khái niệm cơ bản

1.1.1. Khái niệm giám sát

Trong Từ điển tiếng Việt (1997), giám sát được giải thích là: “Theo dõi và

kiểm tra xem có thực hiện đúng những điều đã quy định không” [29, tr.374].

Trong cuốn “Tìm hiểu một số thuật ngữ trong Văn kiện Đại hội X của

Đảng”, đã nêu rõ: “Giám sát là theo dõi, kiểm tra, phát hiện, đánh giá của cá

nhân, tổ chức, cộng động người đối với cá nhân, tổ chức, cộng đồng người khác

trong các lĩnh vực hoạt động kinh tế - xã hội, trong việc thực hiện Hiến pháp,

phát luật, đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách của Nhà nước, các quyền

lợi, nghĩa vụ của công dân, của các tổ chức chính trị - xã hội và kiến nghị phát

huy, ưu điểm, thành tựu, xử lý đối với cá nhân, tổ chức có những hành vi sai

trái” [10].

Quyết định số 217-QĐ/TW, ngày 12/12/2013 của Ban Chấp hành Trung

ương Đảng về việc ban hành Quy chế giám sát và PBXH của MTTQ Việt Nam

và các đoàn thể chính trị - xã hội cũng giải thích rõ:

“Giám sát là việc theo dõi, phát hiện, xem xét; đánh giá kiến nghị nhằm

tác động đối với cơ quan, tổ chức và cán bộ, đảng viên, đại biểu dân cử, công

chức, viên chức nhà nước về việc thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng,

chính sách, pháp luật của Nhà nước”[24].

Từ những phân tích ở trên, có thể hiểu khái niệm giám sát và GSXH như

Giám sát là sự theo dõi, quan sát hoạt động mang tính chủ động, thường

xuyên, liên tục và sẵn sàng tác động bằng các biện pháp tích cực để bắt buộc và

hướng hoạt động của đối tượng chịu sự giám sát đi đúng quỹ đạo, đúng quy chế

nhằm giới hạn quyền lực, bảo đảm cho pháp luật được tuân thủ nghiêm minh.

GSXH là hình thức giám sát của các chủ thể ngoài nhà nước gồm các tổ

chức chính trị - xã hội, báo chí – truyền thông và công dân đối với tổ chức và

hoạt động của bộ máy nhà nước nhằm bảo đảm có được sự đối trọng, cân bằng

cần thiết để nó được tổ chức và vận hành theo hướng khoa học và hiệu quả hơn

trong thực thi quyền lực của nhân dân.

1.1.2. Khái niệm phản biện xã hội

Có nhiều quan niệm khác nhau về phản biện xã hội.

Theo tác giả Trần Đăng Tuấn thì: “PBXH là đưa ra các lập luận, phân tích

nhằm phát hiện, chứng minh, khẳng định, bổ sung hoặc bác bỏ một đề án

(phương án, dự án) xã hội đã được hình thành và công bố trước đó” [26, tr.42].

Tác giả Hồ Bá Thâm và Nguyễn Tôn Thị Tường Vân, cho rằng: “PBXH là

sự phản biện nói chung của nhân dân và các tổ chức chính trị - xã hội về nội

dung, phương hướng, chủ trương, chính sách, pháp luật, giải pháp phát triển kinh

tế - xã hội, khoa học - công nghệ, giáo dục - đào tạo, y tế, môi trường, trật tự an

ninh... ảnh hưởng đến toàn xã hội của Đảng, Nhà nước và các tổ chức liên quan

ban hành nhằm mục tiêu phát triển” [6, tr.21].

Tác giả Nguyễn Văn Dững, khái quát: “PBXH là hoạt động bày tỏ ý kiến,

chính kiến, đánh giá, nhận xét, bình luận, phê phán, tranh luận, thảo luận, thẩm

định… của xã hội, thông qua các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức nghề nghiệp,

các cộng đồng, các tầng lớp xã hội và các cá nhân… đối với quá trình ban hành

và thực thi các quyết sách chính trị của Đảng cầm quyền và của các cơ quan nhà

nước nhằm thực thi dân chủ, phát huy trí tuệ và cảm xúc của xã hội, làm cho các

quyết sách chính trị phản ánh đúng quy luật khách quan, đáp ứng lợi ích và

mong đợi của các nhóm đối tượng chịu sự tác động của quyết sách chính trị, bảo

đảm hài hòa lợi ích và phát triển bền vững” [14, tr 111-112].

Theo cách giải thích trong cuốn “Tìm hiểu một số thuật ngữ trong Văn

kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng”, PBXH cũng được xây

dựng trên nội hàm của khái niệm: “PBXH là sự phản biện nói chung, nhưng có

quy mô và lực lượng rộng rãi hơn của xã hội, của nhân dân và các nhà khoa học”

[10, tr.11].

Quyết định số 217-QĐ/TW, ngày 12/12/2013 của Ban Chấp hành Trung

ương Đảng về việc ban hành Quy chế giám sát và PBXH của MTTQ Việt Nam

và các đoàn thể chính trị - xã hội cũng giải thích rõ: “PBXH là việc nhận xét,

đánh giá, nêu chính kiến, kiến nghị đối với dự thảo các chủ trương, đường lối

của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước” [24].

Từ những phân tích trên, có thể hiểu khái niệm: PBXH là quá trình xem

xét, phân tích, lập luận để đi đến nhận thức chân lý, tức là nhằm phân định sự

đúng - sai một vấn đề nào đó; PBXH nhằm làm cho các quyết sách của cơ quan

công quyền đáp ứng được lợi ích chung của cộng đồng xã hội; mục đích của

PBXH là hướng đến đề xuất, tư vấn cho cơ quan có thẩm quyền lựa chọn, quyết

định chủ trương, chính sách, đề án có sự hợp pháp và hợp lý tối đa.

1.1.3. Khái niệm Chính quyền địa phương và nội dung hoạt động của

Chính quyền địa phương

1.1.3.1. Khái niệm Chính quyền địa phương

Điều 2 Luật Tổ chức Chính quyền địa phương 2015 quy định. Các đơn vị

hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam gồm có:

1. Tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là cấp tỉnh);

2. Huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố

trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là cấp huyện);

3. Xã, phường, thị trấn (sau đây gọi chung là cấp xã);

4. Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt.

Điều 4 Luật Tổ chức Chính quyền địa phương 2015 quy định.

1. Cấp chính quyền địa phương gồm có Hội đồng nhân dân và Ủy ban

nhân dân được tổ chức ở các đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ

nghĩa Việt Nam quy định tại Điều 2 của luật này.

2. Chính quyền địa phương ở nông thôn gồm chính quyền địa phương ở

tỉnh, huyện, xã.

3. Chính quyền địa phương ở đô thị gồm chính quyền địa phương ở thành

phố trực thuộc trung ương, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc

thành phố trực thuộc trung ương, phường, thị trấn.

Như vậy, có thể hiểu: Chính quyền địa phương là tổ chức hành chính có tư

cách pháp nhân được hiến pháp và pháp luật công nhận sự tồn tại vì mục đích

quản lý một khu vực nằm trong lãnh thổ quốc gia. Chính quyền địa phương ở

Việt Nam gồm hai phân hệ cơ quan: Thứ nhất là cơ quan quyền lực nhà nước ở

địa phương (gọi là Hội đồng nhân dân) và thứ hai là cơ quan hành chính nhà

nước ở địa phương (gọi là Uỷ ban nhân dân).

Mặc dù, theo luật chính quyền địa phương 2015, chính quyền địa phương

ở nước ta được phân ở 3 cấp là tỉnh, huyện và xã. Tuy nhiên, trên thực tế một số

chính quyền địa phương ở đô thị đang thực hiện thí điểm bỏ Hội đồng nhân dân

cấp quận, phường. Như vậy chính quyền địa phương cấp quận, phường ở các địa

phương thí điểm sẽ chỉ là UBND quận, phường mà không còn HĐND quận,

phường như trước đây. Điển hình cho mô hình thí điểm này là hai đô thị lớn Hà

Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Cụ thể, tại Hà Nội: Theo Nghị quyết

số 97/2019/QH14 của Quốc Hội về việc thí điểm tổ chức mô hình chính quyền

đô thị thì từ ngày 1/7/202, huyện, quận, thị xã, xã, thị trấn ở thành phố Hà Nội là

cấp chính quyền địa phương gồm có HĐND và UBND. Trong khi đó, chính

quyền địa phương ở các phường thuộc quận, thị xã là UBND phường. Tại Thành

phố Hồ Chí Minh, tháng 11/2020, Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết

về tổ chức chính quyền đô thị tại TPHCM, theo đó cấp quận và phường tại

TPHCM sẽ không có HĐND mà chỉ có UBND. Còn việc tổ chức chính quyền

địa phương ở các huyện, thành phố, xã, thị trấn của TPHCM vẫn được thực hiện

theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương (tức là vẫn có cả

HĐND và UBND). Như vậy, mới đây nhất, với việc Thành phố Hồ Chí Minh

sáp nhập 3 quận là quận 2, quận 9 và quận Thủ Đức để thành lập Thành phố Thủ

Đức (Thành phố trong thành phố) thì chính quyền địa phương ở Thành phố Thủ

Đức vẫn được xây dựng gồm cả HĐND và UBND.

Như vậy có thể thấy, về cơ bản chính quyền địa phương ở Việt Nam được

tổ chức ở 3 phân cấp là tỉnh (thành phố trực thuộc Trung ương), huyện (quận), xã

(phường, thị trấn) với 2 hệ cơ quan là HĐND và UBND. Tuy nhiên, ở một số đô

thị việc sắp xếp, tổ chức chính quyền địa phương cũng được Quốc hội xem xét

việc bỏ HĐND ở một số cấp nhằm tinh giản bộ máy nhưng vẫn đảm bảo chính

quyền địa phương hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

1.1.3.2. Nội dung hoạt động của Chính quyền địa phương

1.1.3.2.1. Hội đồng nhân dân

Theo Điều 6, Luật tổ chức chính quyền địa phương 2015 quy định:

1. Hội đồng nhân dân gồm các đại biểu Hội đồng nhân dân do cử tri ở địa

phương bầu ra, là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí,

nguyện vọng và quyền làm chủ của Nhân dân, chịu trách nhiệm trước Nhân dân

địa phương và cơ quan nhà nước cấp trên.

2. Đại biểu Hội đồng nhân dân là người đại diện cho ý chí, nguyện vọng

của Nhân dân địa phương, chịu trách nhiệm trước cử tri địa phương và trước Hội

đồng nhân dân về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn đại biểu của mình.

Đại biểu Hội đồng nhân dân bình đẳng trong thảo luận và quyết định các

vấn đề thuộc nhiệm vụ, quyền hạn của Hội đồng nhân dân.

3. Thường trực Hội đồng nhân dân là cơ quan thường trực của Hội đồng

nhân dân, thực hiện những nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của Luật này và

các quy định, khác của pháp luật có liên quan; chịu trách nhiệm và báo cáo công

tác trước Hội đồng nhân dân.

Thành viên của Thường trực Hội đồng nhân dân không thể đồng thời là

thành viên của Ủy ban nhân dân cùng cấp.

4. Ban của Hội đồng nhân dân là cơ quan của Hội đồng nhân dân, có

nhiệm vụ thẩm tra dự thảo nghị quyết, báo cáo, đề án trước khi trình Hội đồng

nhân dân, giám sát, kiến nghị về những vấn đề thuộc lĩnh vực Ban phụ trách;

chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước Hội đồng nhân dân.

1.1.3.2.2. Ủy ban nhân dân

Theo Điều 8, Luật tổ chức chính quyền địa phương 2015 quy định:

1. Ủy ban nhân dân do Hội đồng nhân dân cùng cấp bầu, là cơ quan chấp

hành của Hội đồng nhân dân, cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, chịu

trách nhiệm trước Nhân dân địa phương, Hội đồng nhân dân cùng cấp và cơ

quan hành chính nhà nước cấp trên.

2. Ủy ban nhân dân gồm Chủ tịch, Phó Chủ tịch và các Ủy viên, số lượng

cụ thể Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp do Chính phủ quy định.

1.1.3.2.3 Hoạt động của chính quyền địa phương

Theo Điều 17, Luật tổ chức chính quyền địa phương 2015 quy định nhiệm

vụ quyền hạn, nhiệm vụ của chính quyền địa phương cấp tỉnh:

1. Tổ chức và bảo đảm việc thi hành Hiến pháp và pháp luật trên địa bàn

tỉnh.

2. Quyết định những vấn đề của tỉnh trong phạm vi được phân quyền,

phân cấp theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên

quan.

3. Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn do cơ quan hành chính nhà nước ở

trung ương ủy quyền.

4. Kiểm tra, giám sát tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương ở

các đơn vị hành chính trên địa bàn.

5. Chịu trách nhiệm trước cơ quan nhà nước cấp trên về kết quả thực hiện

các nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương ở tỉnh.

6. Phối hợp với các cơ quan nhà nước ở trung ương, các địa phương thúc

đẩy liên kết kinh tế vùng, thực hiện quy hoạch vùng, bảo đảm tính thống nhất

của nền kinh tế quốc dân.

7. Quyết định và tổ chức thực hiện các biện pháp nhằm phát huy quyền

làm chủ của Nhân dân, huy động các nguồn lực xã hội để xây dựng và phát triển

kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh trên địa bàn tỉnh.

Theo Điều 24, Luật tổ chức chính quyền địa phương 2015 quy định nhiệm

vụ quyền hạn, nhiệm vụ của chính quyền địa phương cấp huyện:

1. Tổ chức và bảo đảm việc thi hành Hiến pháp và pháp luật trên địa bàn

huyện.

2. Quyết định những vấn đề của huyện trong phạm vi được phân quyền,

phân cấp theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên

quan.

3. Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn do cơ quan hành chính nhà nước cấp

trên ủy quyền.

4. Kiểm tra, giám sát tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương

cấp xã.

5. Chịu trách nhiệm trước chính quyền địa phương cấp tỉnh về kết quả

thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương ở huyện.

6. Quyết định và tổ chức thực hiện các biện pháp nhằm phát huy quyền

làm chủ của Nhân dân, huy động các nguồn lực xã hội để xây dựng và phát triển

kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh trên địa bàn huyện.

Theo Điều 31, Luật tổ chức chính quyền địa phương 2015 quy định nhiệm

vụ quyền hạn, nhiệm vụ của chính quyền địa phương cấp xã:

1. Tổ chức và bảo đảm việc thi hành Hiến pháp và pháp luật trên địa bàn

xã.

2. Quyết định những vấn đề của xã trong phạm vi được phân quyền, phân

cấp theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.

3. Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn do cơ quan hành chính nhà nước cấp

trên ủy quyền.

4. Chịu trách nhiệm trước chính quyền địa phương cấp huyện về kết quả

thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương ở xã.

5. Quyết định và tổ chức thực hiện các biện pháp nhằm phát huy quyền

làm chủ của Nhân dân, huy động các nguồn lực xã hội để xây dựng và phát triển

kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh trên địa bàn xã.

1.1.4. Khái niệm báo chí, hiệu quả giám sát của báo chí và hiệu quả

phản biện xã hội của báo chí

1.1.4.1. Khái niệm báo chí

Báo chí ra đời từ trước công nguyên, đến nay, báo chí trở thành loại hình

truyền thông rất phổ biến. Tuy nhiên, cho đến nay ở nước ta vẫn có những cách

nhìn, quan niệm khác nhau về báo chí.

Theo cuốn Cơ sở lý luận báo chí truyền thông “Báo chí là loại hình hoạt

động thông tin chính trị - xã hội. Nghĩa là thông tin báo chí bao giờ cũng chứa

đựng những giá trị xã hội hay chính trị” [12].

Cuốn Tác phẩm báo chí cho rằng, “Tiếp cận khái niệm báo chí bằng quan

điểm hệ thống là nhìn nhận mọi sự vật hiện tượng trong sự cấu thành bởi nhiều

yếu tố; các yếu tố này liên kết với nhau thông qua quan hệ chí phối giàng buộc

trong điều kiện cụ thể, thời gian và không gian xác định” [13].

Tác giả Đỗ Chí Nghĩa, khái niệm về báo chí: “Báo chí là loại hình các

phương tiện truyền thông đại chúng được cơ quan thẩm quyền cấp phép hoạt

động, có nhiệm vụ chuyển tải thông tin nhanh nhất, mới mẻ nhất đến cho đông

đảo công chúng, nhằm tích cực hóa đời sống thực tiễn” [4, tr.17].

Theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Báo chí (năm 1999),

“Báo chí Việt Nam hiện nay là phương tiện thông tin đại chúng thiết yếu đối với

đời sống xã hội; là cơ quan ngôn luận của các tổ chức Đảng và Nhà nước, tổ

chức xã hội; là diễn đàn của nhân dân” [22].

Theo Luật Báo chí năm 2016, “Báo chí là sản phẩm thông tin về các sự

kiện, vấn đề trong đời sống xã hội thể hiện bằng chữ viết, hình ảnh, âm thanh,

được sáng tạo, xuất bản định kỳ và phát hành, truyền dẫn tới đông đảo công

chúng thông qua các loại hình báo in, báo nói, báo hình, báo điện tử” [21, tr.5].

Có thể thấy, đã có rất nhiều quan niệm khác nhau về khái niệm báo chí.

Tuy nhiên, từ cách tiếp cận chính trị học có thể hiểu: Báo chí ở Việt Nam là

phương tiện thông tin đại chúng thiết yếu đối với đời sống xã hội; là cơ quan

ngôn luận của Đảng và Nhà nước, tổ chức xã hội; là diễn đàn của nhân dân;

tuyên truyền đường lối, quan điểm của Đảng, chủ trương, chính sách và luật

pháp của Nhà nước đến với quần chúng nhân dân; nơi nhân dân và các tổ chức

của mình trao đổi bày tỏ các nhu cầu, lợi ích và nguyện vọng chính đáng, thực

hiện quyền làm chủ (trong đó có quyền kiểm tra, kiểm soát, giám sát và phản

biện) của nhân dân.

1.1.4.2. Khái niệm hiệu quả giám sát của báo chí

Trong Nghị quyết Trung ương 6 (lần hai) khóa VIII (tháng 2-1999), Đảng

ta đã khẳng định báo chí và truyền thông đại chúng là một trong bốn hệ thống

GSXH. Theo tinh thần của Nghị quyết T.Ư 4 (khóa XII), một trong những biểu

hiện của dân chủ là việc phát huy vai trò giám sát của báo chí trong cuộc đấu

tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống,

những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ.

Về nguyên tắc, hoạt động giám sát của báo chí là theo dõi việc đảng viên,

cán bộ, công chức, viên chức… thực hiện quy định và việc hoàn thành nhiệm vụ

từ chức trách mà chính quyền, cơ quan, đơn vị, đoàn thể,... đã giao. Trên phạm

vi rộng hơn, hoạt động giám sát của báo chí được thể hiện qua việc theo dõi quá

trình thực hiện các chủ trương của Ðảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước để

phát hiện vấn đề, hiện tượng tích cực cần được khuyến khích, biểu dương, nhân

rộng,... đồng thời phát hiện vấn đề, hiện tượng có thể ảnh hưởng tiêu cực, làm

suy giảm hiệu quả xã hội của chủ trương, chính sách đó; thông qua những hoạt

động này, báo chí góp phần giúp chủ trương, chính sách ngày càng hoàn thiện

trong thực tiễn xã hội, đáp ứng nhu cầu chính đáng và tạo sự đồng thuận trong

nhân dân để ngày càng phục vụ tốt hơn những vấn đề quốc kế, dân sinh.

Như vậy, có thể hiểu Hiệu quả giám sát của báo chí là thông qua quá trình

theo dõi, quan sát, xem xét, phân tích vấn đề của nhà báo để kịp thời phát hiện

những nơi làm đúng, làm hay để biểu dương, khích lệ và tổng kết thực tiễn; đồng

thời cũng sớm phát hiện những “khiếm khuyết” của các kiến tạo chính sách - thể

chế, qua đó nâng cao chất lượng quản trị của bộ máy nhà nước.

1.1.4.3. Khái niệm hiệu quả phản biện xã hội của báo chí

Tại Đại hội lần thứ XI, Đảng Cộng sản Việt Nam đã chính thức ghi nhận,

yêu cầu báo chí cách mạng Việt Nam đảm nhận vai trò, nhiệm vụ PBXH. Nghị

quyết Đại hội nêu rõ: “Chú trọng nâng cao tính tư tưởng, phát huy mạnh mẽ

chức năng thông tin, giáo dục, tổ chức và PBXH của các phương tiện thông tin

đại chúng vì lợi ích của nhân dân và đất nước…[2]. Đây là bước phát triển quan

trọng về lý luận, nhận thức của Đảng về vai trò xã hội của báo chí và truyền

thông đại chúng.

Về nguyên tắc, PBXH của báo chí là thông qua các tác phẩm báo chí, xem

xét, đánh giá, bình luận, có thể đồng tình hay không đồng tình ở mức độ khác

nhau của phóng viên, nhà báo, CQBC về các giai đoạn của chính sách, từ dự

thảo đến khi ban hành và quá trình tổ chức thực hiện. Mục đích phản biện của

báo chí là xây dựng chính sách đúng đắn, có sức sống trong thực tiễn, góp phần

vào giữ vững ổn định chính trị và phát triển đất nước, mở rộng dân chủ, nâng cao

năng lực lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước đối với xã hội.

Như vậy, có thể hiểu: Hiệu quả PBXH của báo chí chính là dân chủ được

mở rộng và đề cao, quyền lực được kiểm soát, chống được lạm quyền, lộng

quyền, suy thoái quyền lực bảo đảm mọi quyền lực đều thuộc về nhân dân. Đồng

thời góp phần quan trọng xây dựng Đảng và Nhà nước vững mạnh, khắc phục

những hạn chế, thiếu sót của các chủ trương, chính sách làm cho nó có sức sống

trong thực tiễn.

1.2. Nội dung, đặc điểm giám sát và phản biện xã hội của báo chí đối

với hoạt động của Chính quyền địa phương

1.2.1. Nội dung

1.2.1.1. Báo chí giám sát và phản biện xã hội việc thi hành hiến pháp và

pháp luật

Luật tổ chức CQĐP quy định về nhiệm vụ của CQĐP gồm: Một là, nhiệm

vụ tổ chức và bảo đảm việc thi hành Hiến pháp, pháp luật tại địa phương. Hai là,

quyết định các vấn đề của địa phương do luật định.

Có thể thấy, trong một Nhà nước đơn nhất như nước ta, nhiệm vụ cơ bản,

hàng đầu của CQĐP là tổ chức và bảo đảm thực hiện Hiến pháp, pháp luật tại địa

phương. Đồng thời, CQĐP thực hiện các nhiệm vụ xuất phát từ tính đặc thù của

địa phương. Đây là quy định thể hiện nhiệm vụ có tính tự quản cao của CQĐP,

nhằm phát huy lợi thế của mỗi địa phương trên thực tế. Tuy nhiên để CQĐP thực

hiện các nhiệm vụ được quy định tuân thủ đúng theo Hiến pháp và pháp luật thì

vai trò giám sát của các tổ chức chính trị xã hội và người dân là đặc biệt cần

thiết. Mà trong đó báo chí với chức năng giám sát và phản biện của mình đóng

vai trò quan trọng trong giám sát và phản biện tính hợp pháp, hợp hiến trong

hoạt động và các quyết định của cơ quan công quyền. Báo chí với vai trò giám

sát và phản biện độc lập không chỉ theo dõi, phát hiện những nơi làm đúng, làm

hay để biểu dương mà còn kịp thời phát hiện những biểu hiện vi phạm Hiến pháp

và pháp luật trong hoạt động của CQĐP. Mặt khác, báo chí cũng trở thành công

cụ hữu hiệu và đắc lực của các tổ chức và nhân dân cùng tham gia giám sát và

phản biện việc thi hành hiến pháp và pháp luật của chính quyền sở tại. Thông

qua hoạt động của báo chí, tính dân chủ được mở rộng, hiến pháp và pháp luật

được đảm bảo trong quá trình thực thi công vụ. Đây cũng là điều kiện quan trọng

để hoạt động của CQĐP ngày càng hiệu lực, hiệu quả.

1.2.1.2. Báo chí giám sát và phản biện xã hội việc việc hoạch định và thực

thi chính sách

Đối với hoạch định chính sách, ngay từ khi một chính sách đang được

hình thành, lấy ý kiến để xây dựng và hoàn thiện, báo chí với chức năng giám sát

và phản biện của mình đã thể hiện chính kiến, quan điểm, nêu ra được những vấn

đề chưa đúng, chưa phù hợp của chính sách. Đồng thời với chức năng thông tin,

báo chí đưa dự thảo chính sách đến với thực tiễn để nhân dân và các tổ chức

trong xã hội cùng tham gia phản hồi, góp ý trên diễn đàn báo chí. Từ đây, các ý

tưởng trong hoạch định chính sách được điều chỉnh kịp thời theo hướng phù hợp

với thực tiễn trước khi ban hành.

Đối với việc thực thi chính sách, báo chí với chức năng của mình là kênh

thông tin quan trọng để đưa các chính sách được ban hành vào cuộc sống. Từ

đây, với chức năng giám sát và phản biện của mình, báo chí tiếp tục theo dõi,

phát hiện những sai lầm, khiếm khuyết của chính sách để có chính kiến phản

biện. Đồng thời, báo chí ghi nhận những phản hồi từ thực tiễn đối với các chính

sách ban hành, đưa những đòi hỏi, bức xúc từ thực tiễn đến các nhà lãnh đạo,

quản lý một cách nhanh nhất. Chính nhờ những ý kiến phản biện của báo chí mà

nhiều chính sách đã ban hành bị khiếm khuyết, không phù hợp được thu hồi để

hủy bỏ hoặc điều chỉnh.

Trong vấn đề hoạch định và thực thi chính sách, pháp luật báo chí với

chức năng của mình tham gia giám sát và PBXH dưới các góc độ:

(1)

Tham gia ngay từ đầu trong việc khởi phát vấn đề có thể cần chính

sách can thiệp;

(2)

Thực hiện phương thức cung cấp thông tin, kiến thức, tạo diễn đàn

chia sẻ kỹ năng và kinh nghiệm cho công chúng xã hội về những vấn đề chính

sách sẽ can thiệp, từ đó lấy ý kiến, tổ chức giám sát và PBXH và hình thành

dòng thông tin phản biện góp phần hoàn thiện chính sách;

(3)

Sau khi chính sách đã được quyết định, ban hành, báo chí vào cuộc

thực hiện các chiến dịch tuyên truyền, giáo dục, cung cấp thông tin, kiến thức để

công chúng xã hội biết, hiểu và thực hiện cũng như tham gia giám sát quá trình

thực thi chính sách;

(4)

Trong quá trình thực hiện chính sách, báo chí kịp thời nhìn nhận

những vấn đề đặt ra trong quá trình thực hiện, những mặt được và chưa được,

những tích cực và tiêu cực do tác động của chính sách để góp phần tổng kết thực

tiễn về chính sách, từ đó hình thành dữ liệu khoa học để có thể điều chính hoặc

làm cơ sở cho việc ban hành các chính sách khác do thực tiễn đặt ra.

1.2.1.3. Báo chí giám sát và phản biện xã hội việc thanh tra, kiểm tra,

khiếu nại, tố cáo.

Có thể nói quản lý công tác thanh tra, kiểm tra là một trong những nội

dung quan trọng trong hoạt động của CQĐP. Bản thân thanh tra là một trong

những nội dung QLNN nên QLNN về công tác thanh tra có thể coi là "quản lý

đối với quản lý". Nội dung và phạm vi QLNN về công tác thanh tra rất rộng,

không chỉ trong việc tổ chức các hoạt động thanh tra trực tiếp (như xây dựng

định hướng chương trình, kế hoạch thanh tra; lãnh đạo, chỉ đạo các cuộc thanh

tra; tổ chức thực hiện kết luận, quyết định xử lý về thanh tra…) mà còn bao gồm

cả việc tổ chức thực hiện pháp luật về thanh tra nói chung: ban hành văn bản

thực hiện pháp luật; tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật; thanh tra, kiểm

tra trách nhiệm thực hiện pháp luật về thanh tra; hợp tác quốc tế về thanh tra…

Từ thực tiễn thực hiện chức năng QLNN về công tác thanh tra trong thời gian

qua có thể thấy hầu hết các nội dung QLNN về công tác thanh tra đã được các cơ

quan có thẩm quyền thực hiện theo quy định, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt

động thanh tra nhưng vẫn còn một số bất cập. Các cơ quan thanh tra cấp tỉnh,

cấp huyện là cơ quan chuyên môn giúp việc cho CQĐP cùng cấp thực hiện chức

năng QLNN về công tác thanh tra nhưng địa vị pháp lý, nhiệm vụ, quyền hạn

của các cơ quan thanh tra nhà nước chưa được xác định rõ. Trước thực trạng khó

khăn trong công tác thanh tra, sự vào cuộc của báo chí với vai trò là chức năng

giám sát và PBXH trên lĩnh vực này là cần thiết.

Khiếu nại, tố cáo là quyền cơ bản của công dân được quy định trong Hiến

pháp, là công cụ pháp lý để công dân bảo vệ quyền và lợi ích của mình khi bị

xâm phạm. Đồng thời, khiếu nại, tố cáo là một kênh thông tin khách quan phản

ánh việc thực thi quyền lực của bộ máy nhà nước, phản ánh tình hình thực hiện

công vụ của cán bộ, công chức. Tuy nhiên cũng phải nhìn nhận một thực tế rằng,

bên cạnh phần lớn đơn thư tố cáo được giải quyết cơ bản đúng trình tự, thủ tục

theo quy định pháp luật, đảm bảo về thời gian, thời hạn, thời hiệu, đúng thẩm

quyền, công khai, khách quan trong thẩm tra, xác minh thì vẫn còn tồn đọng

nhiều đơn thư tố cáo khiếu nại chưa được giải quyết kịp thời, thuyết phục. Tại

một số nơi, tình trạng khiếu kiện kéo dài, phức tạp không được xử lý triệt để, ảnh

hưởng tiêu cực tới tình hình an ninh, trật tự an toàn xã hội và niềm tin của người

dân, gây bức xúc trong nhân dân. Hoạt động giám sát và PBXH của báo chí đối

với việc giải quyết khiếu nại, tố cáo đóng vai trò là một phương thức kiểm soát

việc thực hiện quyền hành pháp trong lĩnh vực giải quyết khiếu nại, tố cáo, góp

phần thúc đẩy việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Giám sát và phản biện công tác giải quyết khiếu nại giúp tăng cường tiếng nói,

sự tham gia của người dân trong việc bảo vệ các quyền, lợi ích hợp pháp của

mình, của tập thể và nhà nước. Bên cạnh đó, giám sát và phản biện công tác giải

quyết khiếu nại, tố cáo còn là một phương thức bảo đảm pháp chế xã hội chủ

nghĩa, góp phần hoàn thiện pháp luật và dân chủ trong đời sống xã hội.

1.2.1.4. Báo chí giám sát và phản biện các vấn đề xã hội

Báo chí với chức năng của mình đã thông tin, tuyên truyền có chất lượng,

hiệu quả công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; thể hiện rõ nét là cơ

quan ngôn luận của Đảng và Nhà nước, là diễn đàn của nhân dân; là phương tiện

thông tin đại chúng thiết yếu đối với xã hội. Trên cơ sở các tiêu chí đề ra, các

vấn đề về xã hội mà báo chí tổ chức thực hiện chức năng giám sát và PBXH tập

trung ở 4 nội dung là: (1) Văn hóa - xã hội; (2) Kinh tế; (3) Chính trị; (4) Phòng

chống tiêu cực, tham nhũng.

Với vai trò xung kích trên mặt trận tư tưởng, văn hóa, Báo chí đã tích cực

thông tin tuyên truyền toàn diện các Nghị quyết của Trung ương, Chỉ thị của Bộ

Chính trị, Ban Bí thư; các Nghị quyết của Quốc hội, của Chính phủ; phản ánh

đậm nét những diễn biến quan trọng trong đời sống chính trị của đất nước; có

nhiều tin, bài bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; thực hiện ngày càng hiệu quả

chức năng giám sát, PBXH; đẩy mạnh công tác tuyên truyền giáo dục về chính

trị, tư tưởng... nhằm ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng,chính trị, đạo

đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hoá" trong nội bộ, góp

phần tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong

sạch, vững mạnh.

Trong phòng, chống tham nhũng, báo chí đóng vai trò là một chủ thể khơi

nguồn PBXH một cách mạnh mẽ nhất. Phần lớn các sự kiện, hiện tượng tham

nhũng mà báo chí nêu ra đã tạo áp lực cũng như tạo cơ hội, điều kiện cho các cơ

quan chức năng vào cuộc chống tham nhũng. Hầu hết các bài báo, chương trình

phát thanh, truyền hình có nội dung giám sát và PBXH về các vấn đề tiêu cực,

tham nhũng được báo chí phản ánh đều đã khơi nguồn DLXH mạnh mẽ, đòi hỏi

chính quyền các địa phương, cơ quan chức năng trong bộ máy nhà nước vào

cuộc, có các giải pháp để phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý.

1.2.2. Đặc điểm

1.2.2.1. Tính chính trị trong giám sát và phản biện xã hội của báo chí

Tiếp cận từ lý luận đến thực tiễn cho thấy, hoạt động báo chí nói chung và

hoạt động giám sát, PBXH của báo chí đều là hoạt động chính trị, mang bản chất

giai cấp sâu sắc. Hơn nữa, nghiên cứu chức năng giám sát và PBXH của báo chí

với CQĐP thì tính chính trị được thể hiện rất rõ. Bởi CQĐP là cơ quan công

quyền, đại diện cho Nhà nước, nhân danh Nhà nước để thực thi quyền lực nhà

nước; triển khai, tổ chức thực hiện những chủ trương, chính sách và pháp luật

của Đảng, của Nhà nước ở địa phương. Bản chất hoạt động của CQĐP đã là một

hoạt động chính trị, hoạt động dưới sự lãnh đạo, đường lối của Đảng do vậy báo

chí giám sát và phản biện hoạt động của CQĐP cũng phải đảm bảo được yếu tố

chính trị.

Ở nước ta hiện nay, Đảng Cộng sản Việt Nam - Đội tiên phong của giai

cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc

Việt Nam, đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động

và của cả dân tộc, lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền

tảng tư tưởng, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội” (Điều 4, Hiến pháp

năm 2013). Báo chí nước ta dưới sự lãnh đạo của Đảng, mang bản chất giai cấp

công nhân của Đảng, là cơ quan ngôn luận của Đảng và Nhà nước, hoạt động

trong khuôn khổ của pháp luật Việt Nam; đồng thời là tiếng nói, là diễn đàn của

nhân dân. Các văn kiện của Đảng nhất là từ Đại hội IX, X, XI, đã đề cập đến tự

do báo chí trong đó có hoạt động giám sát và PBXH của báo chí. Đây là sự thể

hiện cơ sở chính trị, pháp lý quan trọng trong việc qui định chức năng giám sát

và PBXH của báo chí.

1.2.2.2. Tính khách quan khoa học trong giám sát và phản biện xã hội của

báo chí

Trong thực tiễn, mỗi một chủ trương, chính sách ra đời đều chứa đựng tồn

tại, hạn chế nhất định do nhiều nguyên nhân khác nhau, đây là vấn đề khách

quan, không ai mong muốn. Cho nên để đảm bảo tính khách quan, khoa học,

công khai, minh bạch và công bằng cần có chức năng giám sát và PBXH của báo

chí. Báo chí thực hiện chức năng giám sát và PBXH thực chất là đưa ra một cách

nhìn khách quan của chính nhà báo, nhân dân và xã hội - một cách nhìn mang

tính khách quan so với cách nhìn chủ quan của người trong cuộc. Điều này

không có mục đích phủ định sạch trơn hay tìm cách đánh đổ kiến tạo chính sách,

pháp luật của cơ quan công quyền. Ngược lại, nó giúp cơ quan xây dựng chính

sách, pháp luật nhận ra những, tồn tại khiếm khuyết hay lỗ hổng của bản thân

chính sách, kể cả việc đề xuất phương hướng hay giải pháp nhằm khắc phục

những hạn chế, thiếu sót ấy. Rõ ràng, việc bổ sung cách nhìn khách quan, khoa

học và có thể đưa đến một tác động kép, một mặt, nó trực tiếp nâng cao tính hiệu

quả của quá trình xây dựng chính sách, pháp luật; mặt khác, từng bước thay đổi

tư duy xây dựng chính sách, pháp luật kể cả tư duy quản lý của lãnh đạo theo

hướng bám sát thực tiễn hơn.

Tính khách quan, khoa học của chức năng PBXH của báo chí còn thể hiện:

Qua phản biện của báo chí tiếng nói của nhân dân và xã hội nếu được chủ thể

tiếp nhận phản biện lắng nghe, tiếp thu có sửa chữa sẽ tạo một vòng phản hồi rất

hiệu quả, đó là, chất lượng chính sách, pháp luật được nâng cao, nhân dân tích

cực tham gia vào công việc nhà nước, uy tín của nhà lãnh đạo, quản lý được

nâng cao và quá trình này làm cho các chính sách, pháp luật tiếp theo có chất

lượng và hiệu quả hơn. Còn ở chiều ngược lại, nếu tiếng nói phản biện của họ

không được lắng nghe tiếp thu, không được phản hồi, thì họ mất niềm tin vào vai

trò làm chủ, lòng tin vào nhà nước, chế độ bị xói mòn và ý kiến của họ có thể

không còn mang tính xây dựng. Và như vậy vòng phản hồi này chỉ làm yếu chứ

không làm mạnh thêm các chính sách, quyết định.

1.2.2.3. Tính hiệu quả trong giám sát và phản biện xã hội của báo chí

Mục đích hướng đến cuối cùng của hoạt động báo chí nói chung và hoạt

động giám sát, PBXH của báo chí đối với hoạt động của CQĐP nói riêng chính

là tính hiệu quả. Nghĩa là những phát hiện kịp thời trong giám sát, những phản

hồi, góp ý trong công tác phản biện của báo chí phải có sức ảnh hưởng và tác

động tích cực đến hoạt động của cơ quan công quyền, giúp hoạt động của bộ

máy tốt hơn, trơn tru hơn, được thực tiễn chấp nhận và phát huy được hiệu quả

trong thực tiễn.

Có thể thấy, những năm qua, báo chí đã chủ động tham gia giám sát và

PBXH rất tích cực đối với các hoạt động của CQĐP các cấp, đóng góp tích cực

vào việc hoạch định đường lối, chủ trương của Đảng; chính sách, pháp luật của

Nhà nước; đấu tranh phản bác các luận điệu thù địch, sai trái, phòng chống tham

nhũng, tiêu cực và các tệ nạn xã hội đang làm cản trở sự phát triển của đất nước.

Trong vai trò giám sát và phản biện của mình, báo chí không chỉ thông tin mà

còn thể hiện chính kiến, quan điểm đối với các vấn đề của thực tiễn đời sống xã

hội. Ngoài ra, báo chí cũng đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền giáo dục về chính

trị tư tưởng nhằm ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức

lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, góp phần

tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch,

vững mạnh. Báo chí đẩy mạnh các hoạt động thông tin đối ngoại, tổ chức tuyên

truyền, quảng bá, giới thiệu hình ảnh đất nước con người Việt Nam và thành tựu

đổi mới của đất nước với bạn bè quốc tế và đồng bào Việt Nam đang sinh sống ở

nước ngoài…

Hoạt động của CQĐP tốt lên, DLXH đồng tình ủng hộ và tích cực tham

gia cùng báo chí thực hiện chức năng giám sát và PBXH chính là thước đo thể

hiện rõ nhất tính hiệu quả của báo chí trong giám sát và PBXH của báo chí đối

với hoạt động của CQĐP.

1.3. Các tiêu chí đánh giá hiệu quả giám sát và phản biện xã hội của

báo chí đối với hoạt động của Chính quyền địa phương

1.3.1. Tính chính trị và pháp lý

Đối với thể chế chính trị Việt Nam, Quản lý chính trị tối cao thuộc về

Đảng Cộng sản Việt Nam - Đảng lãnh đạo toàn diện, trực tiếp và triệt để đối với

toàn bộ xã hội nói chung và báo chí nói riêng. Đảng ta luôn coi báo chí là vũ khí

sắc bén để tuyên truyền, tập hợp tổ chức và giáo dục nhân dân. Báo chí là công

cụ thực hiện quyền làm chủ của nhân dân; giám sát và kiểm soát hiện tượng suy

thoái quyền lực; dựa vào pháp luật và những chuẩn mực đạo đức xã hội để tạo ra

những áp lực xã hội đối với kiểm soát hoạt động của Đảng và Nhà nước.

Trong thời đại thông tin phát triển mạnh mẽ như hiện nay, Đảng và Nhà

nước ta luôn tôn trọng quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí của mọi thành phần

giai cấp, tầng lớp trong xã hội; đồng thời luôn lắng nghe, tiếp thu những ý kiến

đóng góp chân thành, những tiếng nói tâm huyết, những đề xuất, kiến nghị,

hiến kế nhằm xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh, văn minh. Vì vậy, với

tư cách là diễn đàn rộng rãi của toàn xã hội, chức năng giám sát và phản biện

của báo chí cần thực hiện tốt đường lối của Đảng các quy định của pháp luật,

tuân theo những quy định của Hiến pháp, pháp luật và vì lợi ích tối cao của Tổ

quốc. Trong tiêu chí này báo chí tham gia giám sát và PBXH phải đúng đường

lối của Đảng và đúng quy định của pháp luật, đúng định hướng chỉ đạo của cơ

quan quản lý báo chí. Giám sát và PBXH của báo chí góp phần làm cho Đảng

và Nhà nước mạnh lên, hoạt động của CQĐP ngày càng hiệu quả.

1.3.2. Tính khách quan và khoa học

Báo chí tham gia giám sát và PBXH đối với hoạt động của CQĐP phải

bảo đảm tính khách quan, khoa học, công khai, minh bạch trên mọi mặt. Giám

sát và PBXH về chính sách phải tôn trọng sự thật khách quan, không có ý chủ

quan, động cơ cá nhân để xem xét, đánh giá, tránh tình trạng chủ quan duy ý trí.

Khách quan và khoa học, công khai minh bạch là tiêu chí hàng đầu của chức

năng giám sát và PBXH.

Nhận thức đầy đủ về tính khách quan và khoa học trong PBXH của báo

chí là cần thiết, vì đây là cơ sở quan trọng để xem xét chức năng giám sát và

PBXH của báo chí đã làm đúng qui trình, nguyên tắc chưa. Trong quá trình giám

sát và PBXH, báo chí phải tập hợp được các cơ quan và nhà khoa học có liên quan;

các cơ quan tư vấn, tham vấn độc lập, v.v..

Giám sát và PBXH của báo chí phải bảo đảm tính công khai, minh bạch và

trách nhiệm giải trình của báo chí (nhà báo, CQBC và cơ quan quản lý báo chí),

của các cơ quan và cá nhân có thẩm quyền.

1.3.3. Sự chuẩn mực về đạo đức và giá trị văn hóa

Ở mỗi quốc gia khác nhau tổ chức CQĐP không giống nhau, do đó cũng

có những giá trị văn hóa, chuẩn mực đạo đức khác nhau. Cho nên phản biện của

báo chí vừa phải tôn trọng các qui định của pháp luật, vừa phải bảo đảm những

giá trị văn hóa, chuẩn mực đạo đức, lối sống lợi ích cộng đồng, giá trị truyền

thống văn hóa của dân tộc là khách quan cần phải được quán triệt. Ở Việt Nam,

CQĐP đại diện cho Nhà nước, nhân danh Nhà nước để thực thi quyền lực nhà

nước; triển khai, tổ chức thực hiện những chủ trương, chính sách và pháp luật

của Đảng, của Nhà nước ở địa phương. Báo chí ở Việt Nam hoạt động cũng theo

nguyên tắc phục vụ Đảng và Nhân dân. Do vậy, giám sát và PBXH của báo chí

đối với hoạt động của CQĐP phải đảm bảo giữ chuẩn mực về đạo đức xã hội và

giá trị văn hóa. Báo chí không thể vì sự chủ quan, hiếu thắng của cá nhân nhà

báo mà bất chấp đạo đức để phản biện một cách không trung thực, mang tính

một chiều, phiến diện… Bởi mỗi thông tin xuất hiện trên báo chí đều có thể ảnh

hưởng trực tiếp hay gián tiếp đến những giá trị đạo đức của một bộ phận dân cư,

vị thế diện mạo quốc gia dân tộc. Không thể có những phản biện đi trái với giá

trị văn hóa, chuẩn mực đạo đức xã hội bằng việc soi mói đời tư, khiêu dâm, bạo

lực, quảng cáo cho các hình ảnh phi văn hóa, chạy theo lợi nhuận. Mọi sự PBXH

của báo chí phải trở thành kênh thông tin hữu ích phát huy các giá trị truyền

thống của dân tộc, xây dựng các giá trị chuẩn mực đạo đức đồng thời qua đó

PBXH của báo chí xác định được tiêu chí phản biện của mình.

Trong quá trình hội nhập sâu rộng với thế giới chúng ta cần phải tôn trọng

và giữ vững bản sắc văn hóa dân tộc. Phản biện của báo chí là một nội dung

quan trọng để giữ gìn và phát huy những giá trị, chuẩn mực đạo đức cộng đồng,

truyền thống văn hóa của dân tộc. Đây là những giá trị cốt cách của người Việt,

trong xu thế hoà nhập nhưng không hoà tan.

1.3.4. Sự nhanh nhạy và chất lượng của thông tin

Nội dung giám sát và phản biện của báo chí phải đề cập đến những nội

dung liên quan của hoạt động CQĐP. Đó là việc hoạch định và thực thi chính

sách, là việc tuân thủ theo hiến pháp và pháp luật, là hoạt động giải quyết khiếu

nại, tố cáo, phòng chống tham nhũng… Những nội dung hoạt động của CQĐP

bao trùm mọi mặt của đời sống kinh tế xã hội, luôn tiềm ẩn nhiều vấn đề còn

khiếm khuyết, sai phạm, và chưa phù hợp với thực tiễn. Do vậy, báo chí với

chức năng giám sát và phản biện của mình cần phát huy sự nhanh nhạy trong

nắm bắt, phân tích thông tin, định hướng DLXH cùng tham gia phản biện để

hoạt động của CQĐP ngày càng có hiệu lực, hiệu quả.

Tính kịp thời, đúng lúc và nhạy bén đòi hỏi tác phẩm phản biện của báo

chí xuất hiện đúng lúc, đáp ứng được nhu cầu của công chúng và sự quan tâm

của họ trong thời điểm đó thì PBXH đó sẽ có giá trị hơn. Ngày nay, lượng thông

tin phụ thuộc một cách quyết định vào tính kịp thời, chính xác, đúng lúc, nhanh

nhạy. Do vậy, báo chí làm được những điều trên sẽ làm tăng giá trị của phản

biện, nếu phản biện chậm, hiệu quả sẽ ngược lại và lượng của nó sẽ bằng không.

Hình thức phản biện cần phải tổ chức chặt chẽ, cả về tổ chức và con người

đảm bảo tính chuyên nghiệp. CQBC cần tổ chức lực lượng chuyên nghiệp, xây

dựng đội ngũ này có trình độ, phẩm chất và năng lực chuyên môn cao để thực

hiện phản biện có hiệu quả. Bằng các thể loại báo chí khác nhau, điều tra, bình

luận, v.v. thông qua các loại hình báo chí khác nhau để chuyển tải đến đối tượng

được phản biện có hiệu quả nhất. Tác phẩm báo chí là nội dung trọng tâm trong

kết lối mối quan hệ giữa nhà báo, tác phẩm và chủ thể tiếp nhận phản biện.

1.3.5. Năng lực, trình độ giám sát, phản biện xã hội của đội ngũ báo chí

Trước hết đặt ra yêu cầu là chủ thể phản biện phải có năng lực, trình độ,

bản lĩnh phản biện, vì chính báo chí là đại diện cho quyền lực của nhân dân,

chuyển tải ý kiến nguyện vọng của nhân dân đến với Đảng và Nhà nước và

ngược lại. Kiểm soát QLCT, QLNN cần phải có nhà báo, nhà khoa học, các

chuyên gia làm đại diện, hạt nhân trung tâm, họ có trình độ kiến thức, nhận thức

sâu về những nội dung mà chính sách và pháp luật đề cập. Trình độ năng lực

phản biện thông qua đánh giá tác phẩm báo chí. Mỗi chủ đề, chuyên đề thực hiện

phản biện, báo chí cần phải xem xét cần bao nhiêu cơ quan, đơn vị, tổ chức tham

gia. Ở đây cần có sự lựa chọn cho đúng, phù hợp những thành phần có liên quan

với chủ đề. Có những vấn đề cần nhiều đơn vị cơ quan, cá nhân tham gia, nhưng

cũng có những vấn đề nhiều lực lượng tham gia quá sẽ làm cho quá trình thực

hiện chức năng phản biện không được tập trung và hiệu quả không cao gây khó

khăn, lãng phí. Một sự kiện cần báo nào tổ chức phản biện thì báo ấy chủ trì và

phối hợp phản biện.

Sự ra đời của chính sách, pháp luật là xuất phát từ cuộc sống và do đó

chính sách phải phục vụ cuộc sống. Đánh giá được chất lượng của thực hiện

chức năng giám sát và PBXH của báo chí, chính là hiệu quả của các chính sách

trong cuộc sống nếu các chủ trương, chính sách, pháp luật nhanh đi vào cuộc

sống thì cũng đồng nghĩa với việc báo chí phản biện có hiệu quả. Báo chí phải

tham gia tích cực vào quá trình ra đời và thực thi chính sách, pháp luật bằng việc

phản biện đầy đủ, kịp thời việc thực thi chính sách, có đánh giá so sánh tìm ra

những điểm tốt, đồng thời phát hiện những vấn đề bất cập, rút ra bài học và đề ra

những giải pháp. Chất lượng và hiệu quả của chính sách chính, pháp luật là sự ổn

định xã hội, đất nước phát triển, các giá trị được giữ gìn và tôn vinh, đời sống

nhân dân không ngừng được cải thiện, v.v..

1.3.6. Hiệu ứng đến chất lượng hoạt động của Chính quyền địa phương

Kết quả cuối cùng của giám sát và PBXH của báo chí đối với hoạt động

của CQĐP là nâng cao được hiệu lực, hiệu quả trong hoạt động của CQĐP, là

chất lượng và hiệu quả của đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước trong

thực tiễn cuộc sống. Quán triệt tinh thần, xây dựng chính sách, pháp luật là một

quá trình, không ai có thể đưa ra một ý kiến, một quyết sách đúng hết ngay từ

đầu, cần phải cần có sự hoàn thiện và bổ xung trong khi xây dựng chính sách,

ban đầu là dự thảo lúc này cần phải có phản biện nhất là phản biện của báo chí.

Muốn giám sát và phản biện của báo chí có hiệu quả trước hết các tác phẩm báo

chí cần tạo được hiệu ứng xã hội ban đầu, gây sự chú ý về vấn đề cần giám sát,

phản biện. Hiệu ứng về những vấn đề phản biện tạo ra phải đủ lớn, có sức lan

toả, lan truyền rộng rãi tạo DLXH mạnh về vấn đề đó, gây áp lực lớn đối với chủ

thể tiếp nhận phản biện. Đây là yếu tố rất quan trọng mà phản biện báo chí mang

lại, là làm cho dư luận nóng lên gây sự chú ý quan tâm của nhiều người. Trong

thực tế đã xuất hiện những bức xúc của người dân, làm cho chủ thể tiếp nhận

phản biện không quan tâm không được.

Hiệu ứng mà giám sát và PBXH của báo chí mang lại cũng chính là dân

chủ được mở rộng và đề cao, quyền lực được kiểm soát, chống được lạm quyền,

lộng quyền, suy thoái quyền lực bảo đảm mọi quyền lực đều thuộc về nhân dân.

Đồng thời góp phần quan trọng nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong hoạt động của

CQĐP, khắc phục những hạn chế, thiếu sót của các chủ trương, chính sách và

làm cho nó có sức sống trong thực tiễn.

Tiểu kết chương 1

Nghiên cứu những vấn đề lý luận về Giám sát, PBXH, PBXH của báo chí,

khái niệm và đặc điểm của báo chí, chức năng PBXH của báo chí có ý nghĩa cho

việc lý giải những vấn đề của báo chí, chức năng giám sát và PBXH của báo chí

đối với hoạt động của CQĐP hiện nay. Trong những quan niệm, khái niệm được

trình bày và phân tích trên đây vừa thể hiện những giá trị có tính phổ biến của

báo chí, vừa có sự vận dụng, liên hệ cụ thể với báo chí và PBXH của báo chí ở

tỉnh Lâm Đồng.

Những yếu tố quyết định đến hiệu quả hoạt động giám sát và PBXH của

báo chí đối với hoạt động của CQĐP đã được nêu ra. Những yếu tố này lần đầu

tiên được luận văn này nêu ra và còn phải được thực tiễn giám sát và PBXH của

báo chí ở nước ta kiểm nghiệm và bổ sung, nhưng coi đây cũng là một trong

những đóng góp của luận văn về đánh giá hiệu quả giám sát và PBXH của báo

chí đối với hoạt động của CQĐP.

Chương 2

THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ GIÁM SÁT VÀ PHẢN BIỆN XÃ HỘI

CỦA BÁO CHÍ ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG CỦA CHÍNH QUYỀN

ĐỊA PHƯƠNG TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH LÂM ĐỒNG

2.1. Thực trạng hiệu quả giám sát của báo chí đối với hoạt động của

Chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng

2.1.1. Những kết quả đạt được 2.1.1.1. Báo chí kịp thời phát hiện những nơi làm đúng, làm hay và tổng

kết thực tiễn hoạt động của chính quyền địa phương

Để đảm bảo nhu cầu thông tin, trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng có nhiều CQBC địa phương và Trung ương. Trong đó, báo chí địa phương có Báo Lâm Đồng, Đài Phát thanh – Truyền hình Lâm Đồng và Tạp chí Langbiang. Các CQBC Trung ương gồm Văn phòng đại diện: Báo Nhân dân; Quân đội Nhân dân; Báo Sài Gòn giải phóng; Báo Tiền phong; Báo Tuổi trẻ; Báo Thanh niên; Thông tấn xã Việt Nam; Báo Doanh nghiệp; Báo Đời sống và pháp luật. Với ưu điểm của báo chí địa phương là gần gũi, hiểu sâu và rộng về những vấn đề của địa phương nên thời gian qua, báo chí ở Lâm Đồng là kênh thông tin phản ánh trung thực, đầy đủ mọi vấn đề trong hoạt động của CQĐP đến với đời sống xã hội, và ngược lại phản ánh ý kiến của người dân địa phương đến với các cơ quan công quyền một cách nhanh nhất. Ở đâu có sự kiện, có thông tin thì ở đó có nhà báo. Có thể thấy, vai trò giám sát và PBXH của báo chí đối với hoạt động của CQĐP tỉnh Lâm Đồng đã và đang được phát huy một cách mạnh mẽ.

Trên các trang báo cũng như trên các chương trình phát thanh, truyền hình ở tỉnh Lâm Đồng hiện nay, ngày càng có nhiều thời lượng dành cho các mảng đề tài phản ánh những nơi làm hay, nhưng nơi làm đúng. Các mảng đề tài này đi sâu vào nhiều lĩnh vực của đời sống chính trị, kinh tế xã hội. Báo chí đã kịp thời phát hiện những nơi làm đúng, làm hay và tổng kết thực tiễn hoạt động của chính quyền địa phương. Báo chí tham gia ngay từ đầu trong việc khởi phát vấn đề có thể cần chính sách can thiệp; thực hiện phương thức cung cấp thông tin, kiến

thức, tạo diễn đàn chia sẻ kỹ năng và kinh nghiệm cho công chúng xã hội về những vấn đề chính sách sẽ can thiệp, từ đó lấy ý kiến, tổ chức giám sát và PBXH và hình thành dòng thông tin phản biện góp phần hoàn thiện chính sách.

Từ năm 2017 đến nay, có hơn 200 bài báo phản ánh kịp thời những nơi làm đúng, làm hay và tổng kết thực tiễn hoạt động của chính quyền địa phương tại tỉnh Lâm Đồng. Điển hình như bài viết “Bài học kinh nghiệm trong công tác phòng, chống tham nhũng” của nhà báo Hà Nguyệt đăng trên Báo Lâm đồng bản điện tử. Bài viết đã nhận được 1200 lượt quan tâm qua mạng xã hội.

Bài báo đã đề cập một cách trung thực, phân tích sâu sắc công tác kiểm tra, giám sát của Kiểm sát Nhân dân thành phố Đà Lạt về công tác kiểm tra, giám sát đối với công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí. Bài báo đã làm rõ luận cứ để qua đó các cơ quan chức năng có cơ sở thực hiện hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, từng bước xây dựng Đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh, củng cố niềm tin của Nhân dân với Đảng, Nhà nước trong giai đoạn hiện nay. Không những thế, bài báo đã phản ánh kịp thời những hoạt động tuyên truyền, phổ biến, quán triệt chủ trương, chính sách, pháp luật về phòng, chống tham nhũng, lãng phí là một nhiệm vụ hết sức quan trọng cần được quan tâm, nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, tích cực, thống nhất, có hiệu quả từ nhận thức đến hành động của cán bộ, công chức, viên chức trong việc phòng, chống tham nhũng, lãng phí.

Hay như bài viết “Những tấm gương điển hình trong phong trào sản xuất - kinh doanh” của nhà báo Võ Thanh, đăng trên báo Lâm Đồng online. Bài viết nhận được 2800 lươt người quan tâm. Nội dung bài viết là sự cần cù, chịu khó và năng động trong cách nghĩ, cách làm mà nhiều hội viên Hội nông dân trong tỉnh không chỉ đưa gia đình thoát nghèo mà còn vươn lên làm giàu chính đáng. Bài báo tôn vinh 2 gương tiêu biểu nhất được Trung ương Hội tôn vinh là nông dân sản xuất - kinh doanh giỏi toàn quốc.

Các bài viết về những nơi làm đúng, những nơi làm hay về chủ đề xây dựng nông thôn mới thu hút rất nhiều tờ báo quan tâm. Đáng chú ý là bài viết

“Lâm Đồng – Lá cờ đầu của Tây Nguyên trong xây dựng nông thôn mới”; “Đức Trọng - điển hình trong xây dựng nông thôn mới” của nhà báo Nhật Linh…Trong đó, đáng chú ý là bài báo “Xây dựng nông thôn mới nâng cao ở Đà Lạt” của nhà báo Khải Nhiên. Bài báo đã thu hút 1200 lượt xem sau 4 tháng xuất bản.

2.1.1.2. Báo chí kịp thời phát hiện những “khiếm khuyết” của các chính

sách qua đó nâng cao chất lượng quản trị của bộ máy nhà nước

Trên thực tế, nhiều vụ tiêu cực lớn, dù thủ đoạn, hành vi tham nhũng có tinh vi, phức tạp, nhưng cũng đã được nhân dân và báo chí lật tẩy. Cho dù còn có những hạn chế, khuyết điểm của việc báo chí tham gia chống tiêu cực, tham nhũng, song phải khẳng định một điều, báo chí luôn đi đầu trong cuộc đấu tranh chống tiêu cực, tham nhũng. Sức lan tỏa của báo chí rất nhanh và lớn, nhất là trong xu thế báo chí kết nối mạng internet toàn cầu. Đó là cơ sở thực tiễn của việc báo chí tích cực tham gia giám sát và phản biện xã hội.

Bài “Lâm Đồng đã khởi tố 15 vụ án tham nhũng với 23 bị can” của nhà báo Văn Lâm đã thu hút hơn 2000 lượt người xem và góp ý, bình luận. Năm 2018, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Lâm Đồng triển khai 04 lượt kiểm tra, giám sát có nội dung về công tác tiếp nhận, giải quyết tố giác tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố; luôn quan tâm đến phổ biến, quán triệt, tổ chức thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, duy trì sự lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát, đôn đốc việc thực hiện công tác này tại cơ quan, đơn vị mình.

Các bài báo đã chỉ ra nhiều hạn chế trong quản lý nhà nước của chính quyền địa phương các cấp như lĩnh vực tư pháp. Trong lĩnh vực này, các báo đã làm rõ việc các cơ quan tố tụng thực hiện chưa đầy đủ quy định có liên quan, thời gian xử lý, giải quyết còn kéo dài, việc xử lý, giải quyết chưa toàn diện; một số cấp ủy chưa kịp thời, chủ động báo cáo cấp ủy cấp trên cho đường lối xử lý, lúng túng trong xử lý, giải quyết vụ việc, vụ án cụ thể; một số cấp ủy, nhất là cấp huyện chưa thường xuyên, sâu sát trong lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát đối

với công tác tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố có liên quan đến dấu hiệu tội phạm về trật tự quản lý kinh tế, chức vụ.

Nhiều bài báo đã phản ánh kịp thời những hoạt đông của chính quyền địa phương trong phổ biến Luật Phòng, chống tham nhũng và các văn bản hướng dẫn thi hành, chúng tôi còn tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực thi công vụ của cán bộ, công chức cấp cơ sở, nhằm ngăn chặn, phòng ngừa có hiệu quả những hành vi tham nhũng.

Báo chí trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng cũng kịp thời phát hiện, chỉ ra nhiều khuyếm khuyết của các kiến tạo chính sách. Nhiều bài báo, phóng sự cũng chỉ ra những sai phạm, những khó khăn trong hoạt động quản lý của các cơ quan, ban ngành. Với tỉnh Lâm Đồng, địa bàn có tỷ lệ độ che phủ rừng lớn thứ hai ở Tây Nguyên thì vấn đề quản lý bảo vệ rừng luôn được quan tâm. Tuy nhiên, trong thời gian qua, tình trạng quản lý lỏng lẻo vẫn diễn ra, dẫn đến tình trạng phá rừng có xu hướng gia tăng và phức tạp ở nhiều địa bàn lâm nghiệp. Điều này được các phóng viên, nhà báo phát hiện, phản ánh trong nhiều phóng sự. Ví dụ như: Cần giải pháp mạnh để giữ rừng Đại Ninh (PV Đài Phát thanh – Truyền hình Lâm Đồng); Vì đâu rừng Lâm Đồng tang hoang? Dự án hơn 25.000 tỷ để mất rừng (PV văn phòng đại diện báo Thanh niên tại Lâm Đồng); Một năm nhận diện thủ đoạn phá rừng (báo Lâm đồng điện tử)… Hay như gần đây, loạt bài điều tra trên các báo Tuổi trẻ, Pháp luật và Báo Lâm Đồng về việc cấp phép san gạt, mở đường phân lô bán nền trên địa bàn Thành phố Bảo Lộc đã chỉ ra những sai phạm trong chính sách, buộc UBND tỉnh phải vào cuộc điều tra, xem xét và xử lý…

2.1.1.3. Báo chí khơi nguồn và định hướng dư luận xã hội theo hướng ủng hộ hay phản bác, tạo áp lực dư luận xã hội lên hoạt động của chính quyền địa phương

Báo chí đã cung cấp thông tin, giải thích, bình luận, hướng dẫn nhận thức của công chúng, thống nhất nhận thức nhằm đi đến thống nhất hành động chung của cộng đồng, vì mục tiêu chung. Đối với công chúng, mỗi khi có thông tin

không rõ ràng hoặc ý kiến trái chiều trong dư luận, công chúng càng cần được biết định hướng theo quan điểm của Đảng, để thống nhất nhận thức làm cơ sở cho thống nhất ý chí và hành động. Tính từ năm 2017 đến nay, có hơn 60 bài báo khơi nguồn và định hướng dư luận xã hội theo hướng ủng hộ hay phản bác, tạo áp lực dư luận xã hội lên hoạt động của chính quyền trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng. Đáng chú ý là bài báo “Xử lý tình trạng ô nhiễm môi trường “phá vỡ” cảnh quan rừng ở Đà Lạt” của nhà báo Hùng Võ. Bài báo làm rõ sự phản ánh của cử tri tỉnh Lâm Đồng, tình trạng ô nhiễm môi trường ảnh hưởng đến cảnh quan và đất rừng khu vực khai thác mỏ đá Cam Ly tại phường 5, thành phố Đà Lạt đang gây ảnh hưởng đến môi trường, phá vỡ cảnh quan thành phố.

Bài báo phản ánh kiến nghị của cử tri về việc cơ quan chức năng cấp phép cho hoạt động, khai thác của các Công ty khai thác khoáng sản (theo quy định khai thác mỏ được Bộ Tài nguyên và Môi trường phê duyệt trước đây) trái với quy định. Tính định hướng của bài báo thể hiện ở viêc phân tích các tiêu chuẩn, điều kiện của tính chất quy hoạch mỏ khai thác theo quy định của pháp luật. Đặc biệt, bài báo đã đề ra những giải pháp khắc phục, nhằm đảm bảo chất lượng cuộc sống cho nhân dân, bảo vệ tài nguyên rừng, rừng nội thị và cảnh quan của thành phố Đà Lạt.

Tính định hướng dư luận thể hiện ở việc bài dẫn và làm rõ quy định của Luật Khoáng sản năm 2010 nhằm định hướng dư luận nhận thức rõ quy định trách nhiệm quản lý nhà nước về khoáng sản của Ủy ban Nhân dân các cấp và thẩm quyền cấp giấy phép thăm dò khoáng sản, giấy phép khai thác khoáng sản; giấy phép khai thác tận thu khoáng sản.

Trong thời gian qua, đã có nhiều bài báo đánh giá thông tin từ nhiều góc độ, nhiều cách tiếp cận, tranh thủ ý kiến chuyên gia, nhất là những chuyên gia có uy tín xã hội nên thu hút được lượng người quan tâm lớn. Ví dụ, bài “Phường 9 ra mắt mô hình Tổ dân phố không tội phạm và tệ nạn xã hội” của nhà báo Cao Phong, đăng trên báo Lâm Đồng online. Bài báo đề cập đến 40 mô hình bảo đảm

phòng, chống tội phạm trên địa bàn thành phố. Bài báo đã thu hút 600 lượt người theo dõi trong vòng 4 tháng.

2.1.1.4. Báo chí yêu cầu các cơ quan thẩm quyền giải quyết, giải thích và

giải đáp trước công luận, trước nhân dân

Yêu cầu các cơ quan thẩm quyền giải quyết, giải thích và giải đáp trước công luận, trước nhân dân là chuyên mục được đánh giá cao khi nói về báo chí thực hiện chức năng giám sát hoạt động của chính quyền địa phương. Điển hình là chuyên mục hộp thư truyền hình của Đài phát thanh và truyền hình Lâm Đồng. Hộp thư một tuần phát sóng một lần, là nơi phản ánh cơ quan chức năng trả lời đơn thư của bạn xem đài, trả lời thắc mắc về những thay đổi mới về chính sách…Báo điên tử cũng rất quan tâm đến chủ đề này. Đáng chú ý là bài báo “Đà Lạt: Khách về, rác... ở lại” của nhà báo Thành Kiêm, đăng trên báo Văn hóa online. Bài báo làm rõ trách nhiệm của chính quyền địa phương không cung cấp đầy đủ hệ thống thu gom rác. Bài báo cũng làm rõ quy định hiện nay của thành phố, mức xử lý vi phạm đối với đối tượng có hành vi xả rác nơi công cộng từ 5 - 7 triệu đồng. Người dân nếu phát hiện tình trạng xả rác nơi công cộng có thể phản ánh theo đường dây nóng của chính quyền hoặc đơn vị quản lý khu vực đó. Bài báo nhắc đến trách nhiệm đơn vị quản lý chỉ bố trí rất ít các điểm thu gom rác tại các điểm tham quan, du lịch. Bài báo phản ánh giải pháp của cơ quan chức năng là trong thời gian sắp tới UBND thành phố Đà Lạt sẽ phối hợp với Công ty đô thị tiến hành lắp đặt thêm các thùng rác tại đây; tăng cường thu gom rác; đề nghị doanh nghiệp tiến hành hợp đồng thu gom rác với đô thị hoặc phải có phương án xử lý rác cụ thể và kịp thời. Bài báo này nhận được 732 lượt người theo dõi và hơn 100 bình luận.

Trường hợp Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Lâm Đồng ban hành kháng nghị phúc thẩm vụ tranh chấp quyền sử dụng đất giữa nguyên đơn Huỳnh Văn Phụng, bị đơn Đỗ Thị Xa do Tòa án Nhân dân huyện Đức Trọng xét xử sơ thẩm, yêu cầu Tòa án Nhân dân tỉnh Lâm Đồng đưa vụ án ra xét xử theo hướng huỷ bản án, giao cấp sơ thẩm giải quyết lại vụ án cũng xuất phát từ sự tác động của báo chí

qua bài viết “Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Lâm Đồng : Sửa án “chui” của nhà báo Nguyễn Tiến Dân.

2.1.2. Những hạn chế cơ bản Thực tế đã chỉ ra rằng, không phải lúc nào, cơ quan báo chí hay nhà báo nào cũng làm đúng, làm tốt chức năng giám sát xã hội. Các cơ quan báo chí trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng không nằm ngoài tình trạng này. Trong thời gian qua, đã có không ít vụ việc phản biện của báo chí chưa đúng sự thật, chưa khách quan, thiếu công tâm, sai lệch, kéo theo nhiều hậu quả khôn lường cho cá nhân, tập thể, địa phương bị phản ánh. Việc đưa thông tin thiếu chuẩn xác, thiếu trung thực, khách quan, thậm chí bịa đặt, bôi đen hoặc tô hồng vì những động cơ cá nhân, vụ lợi. Sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, vi phạm đạo đức nghề nghiệp, vi phạm pháp luật của một số cán bộ, biên tập viên, phóng viên các cơ quan báo chí có xu hướng gia tăng. Theo kết quả phỏng vấn ý kiến chuyên gia của tác giả, có nhiều nguyên nhân của những hạn chế tác động giám sát của báo chí đối với hoạt động của chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng, trong đó có nguyên nhân do vụ lợi cá nhân, vì tư thù viết bài, đưa tin thiếu trung thực, không khách quan, hoặc do trình độ hiểu biết có hạn, không am hiểu lĩnh vực giám sát, phản biện xã hội nên đã không có cái nhìn toàn cục, chỉ nắm bắt thông tin và phản ánh theo kiểu "cưỡi ngựa xem hoa”. Thực tế cho thấy, hầu hết các cơ quan báo chí trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng chú trọng xây dựng đội ngũ nhà báo chuyên nghiệp với phương pháp, kỹ năng, tác phong làm báo phù hợp, cách viết hiện đại, sáng tạo, hấp dẫn nhằm thu hút được sự quan tâm của người đọc. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất của các cơ quan báo chí hiện nay là khả năng làm chủ công nghệ của các nhà báo chưa thật sự đáp ứng thực tiễn phát triển của báo chí hiện đại. Vẫn có nhà báo chưa sử dụng thành thạo công nghệ mới, như sử dụng các ứng dụng của máy tính bảng, điện thoại thông minh… vào hoạt động tác nghiệp. Điều này dẫn đến sức lan tỏa các

2.2. Thực trạng phản biện xã hội của báo chí đối với hoạt động của

bài viết về giám sát hoạt động của chính quyền không có sức lan tỏa nhanh như mạng xã hội. chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng

2.2.1. Những kết quả đạt được 2.2.1.1. Báo chí kịp thời nêu kiến nghị của các cá nhân, tổ chức đối với

hoạt động của chính quyền địa phương

Trong thời gian qua, có nhiều bài viết phân tích, nhận xét, đánh giá, nêu chính kiến, kiến nghị của các cá nhân, tổ chức đối với dự thảo phương án chính sách, các chương trình dự án, chính sách trên cơ sở các tiêu chí và nguyên tắc nhất định nhằm hoàn thiện, nâng cao chất lượng chính sách, chương trình dự, án chính sách trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng. Mỗi CQBC với tôn chỉ mục đích riêng sẽ thể hiện thông tin giám sát một cách đa chiều với nội dung và hình thức thể hiện đa dạng, phong phú. Ví dụ như ở Đài Phát thanh – Truyền hình Lâm Đồng, một số chương trình có tính PBXH cao như mục Theo dòng thời sự trong chương trình thời sự tối thứ 7 và chủ nhật hàng tuần. Trong chuyên mục, các bài viết đã đi sâu phản ánh những vấn đề nóng, những mảng đề tài gây bức xúc trong DLXH địa phương như vấn đề: Sử dụng đất công; Khai thác tài nguyên rừng; … Hay chương trình đối thoại cải cách hành chính, nơi mà báo chí phát hiện những vấn đề nổi cộm ở mỗi địa phương để đưa ra đối thoại trực tiếp với lãnh đạo các sở, ban ngành, lãnh đạo các huyện, thành để từ đó tìm ra nguyên nhân và hướng khắc phục…

Đáng chú ý là những bài viết phân tích, nhận xét, đánh giá về chính sách bảo vệ môi trường. Bài báo “Xử lý tình trạng ô nhiễm môi trường ‘phá vỡ’ cảnh quan rừng ở Đà Lạt” của nhà báo Hùng Võ, đăng trên Vietnamnet là một trong những ví dụ điển hình. Trước thông tin phản ánh của cử tri về tình trạng ô nhiễm môi trường, phá vỡ cảnh quan rừng ở Đà Lạt, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết sẽ phối hợp với tỉnh Lâm Đồng xử lý nghiêm. Cho rằng tình trạng ô nhiễm môi trường tại các bãi rác, khu nhà máy xử lý rác đang gây ảnh hưởng nghiêm

trọng đến đời sống của nhân dân; có nơi ô nhiễm môi đã và đang “phá vỡ” cảnh quan rừng ở thành phố Đà Lạt, mới đây cử tri tỉnh Lâm Đồng đã đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường sớm có phương án, biện pháp căn cơ, đồng bộ để sớm có biện pháp khắc phục, đảm bảo chất lượng cuộc sống cho nhân dân.

Bài báo cũng phản ảnh những cam kết của chính quyền địa phương sẽ xử lý dứt điểm tình trạng này để sớm chấm dứt những ảnh hưởng đến cảnh quan và đất rừng khu vực khai thác mỏ đá Cam Ly tại phường 5, thành phố Đà Lạt đang gây ảnh hưởng đến môi trường, phá vỡ cảnh quan thành phố. Bài báo làm rõ sự thiếu trách nhiệm của cơ quan thẩm quyền không xử lý, trong khi cử tri đã nhiều lần kiến nghị. Bài viết cũng phân tích các tiêu chuẩn, điều kiện của tính chất quy hoạch mỏ khai thác tại khu vực này, từ đó đề xuất biện pháp khắc phục, đóng cửa nhằm đảm bảo chất lượng cuộc sống cho nhân dân, bảo vệ tài nguyên rừng, rừng nội thị và cảnh quan của thành phố Đà Lạt.

Từ những hoạt động thực tế của cơ quan báo chí trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng, có thể thấy trong thời gian qua, báo chí đã góp phần khắc phục khiếm khuyết, hạn chế, bất cập của chính sách, nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả của chính sách, phát huy tối đa tính hữu dụng của công cụ chính sách trong quản lý, quản trị đất nước. Thông qua các bài viết, báo chí trên địa bàn tỉnh đã góp phần nâng cao trách nhiệm xã hội của cộng đồng, phát triển ý thức về quyền và nghĩa vụ của công dân, qua đó từng bước hình thành môi trường xã hội dân chủ, tiến bộ.

Có thể thấy, các vấn đề được dư luận tỉnh Lâm Đồng quan tâm lớn hiện nay là vấn đề phản ánh mặt trái của xã hội, những vấn đề gây ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế, xã hội như: Công tác phòng chống tham nhũng; Các chính sách liên quan đến sử dụng đất công, khai thác tài nguyên môi trường, bảo vệ môi trường… Qua góc nhìn của báo chí, nhiều vấn đề đã được phản ánh, phân tích có trọng tâm trọng điểm để công chúng nắm bản chất của vấn đề, từ đó định hướng dư luận cùng tham gia vào phản biện, tạo áp lực lên cơ quan quản lý để có giải pháp khắc phục.

Ví dụ thời gian gần đây, các phóng sự về vi phạm luật quản lý bảo vệ rừng được báo chí trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng phản ánh đã cho thấy sự vào cuộc quyết liệt của các nhà báo với những phóng sự có chiều sâu đã tạo áp lực về DLXH đến các cơ quan QLNN trên lĩnh vực lâm nghiệp. Buộc các cơ quan này phải lên tiếng về những thiếu sót trong công tác quản lý, và đưa ra giải pháp khắc phục. Cụ thể, sau khi báo chí phản ánh, trước những bức xúc và áp lực của DLXH, chính quyền tỉnh Lâm Đồng vừa có động thái khá cương quyết về việc kỷ luật những người đứng đầu địa phương, đơn vị chủ rừng để xảy ra các vụ phá rừng tại các huyện Di Linh, Đam Rông và thành phố Đà Lạt, xảy ra nổi cộm từ 25/3-9/4/2020 vừa qua…. Qua sự việc trên, có thể thấy hiệu quả PBXH của báo chí đối với hoạt động của CQĐP là rõ nét, được chính quyền và nhân dân ghi nhận, qua đó góp phần nâng cao chất lượng hoạt động của CQĐP trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng.

Có thể thấy, các CQBC và nhà báo ở Lâm Đồng đã và đang rất tích cực thực hiện chức năng PBXH đối với hoạt động của CQĐP. Báo chí có sự phối hợp chặt chẽ với các tổ chức chính trị có cùng chức năng giám sát như UBMTTQ và các đoàn thể để nắm bắt tình hình hoạt động của HĐND và UBND; lắng nghe ghi nhận những phản hồi thông tin từ quần chúng nhân dân đối với việc thực hiện các nhiệm vụ của CQĐP các cấp. Sự phối hợp này giúp báo chí nhanh nhạy hơn, chính xác hơn trong phát hiện và xử lý thông tin, từ đó chức năng giám sát và PBXH cũng đạt hiệu quả cao hơn.

2.2.1.2. Báo chí góp phần khắc phục khiếm khuyết, hạn chế, bất cập trong

hoạt động của chính quyền địa phương

Thực tế cho thấy, trong thời gian quan đã có nhiều bài báo phản ảnh những khuyết điểm, những hạn chế, bất cập trong ban hành, thực hiện chính sách. Các bài viết đã đề xuất các giải pháp góp phần tiết kiệm, giảm chi phí các nguồn lực để hoạch định, xây dựng các chính sách của Nhà nước. Các bài viết về việc phát hiện những khuyết điểm, bất cập trong ban hành, thực hiện chính sách như bài “Chủ tịch tỉnh Lâm Đồng chịu trách nhiệm về hàng loạt sai phạm đất

đai” của nhà báo Bảo Ngọc, đăng trên báo Tuổi Trẻ, phản ánh việc Thanh tra Chính phủ vừa yêu cầu chủ tịch, các Phó Chủ tịch tỉnh Lâm Đồng có liên quan kiểm điểm về những thiếu sót trong buông lỏng quản lý đất đai, gây thất thoát ngân sách nhà nước. Bài báo phản ánh quan quan điểm của Thanh tra Chính phủ cho rằng việc UBND tỉnh không quyết định thu hồi đất chưa thực hiện đúng theo quy định Luật đất đai 2013, thể hiện sự tùy tiện, chạy theo chủ đầu tư trong quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng. Bài báo này đã thu hút 600 lượt người quan tâm sau 2 tháng xuất bản. Hay như bà báo “2 hecta rừng thông Lâm Đồng bị phá, kiểm lâm và thủ phạm đều... chưa rõ” của nhà báo M.Vinh phản ánh việc rừng thông tại Lâm Đồng lại tiếp tục bị tàn phá với diện tích lớn, trong thời gian dài nhưng kiểm lâm khu vực không biết và cũng không xác định được danh tính người phá rừng. Bài báo nhận được 450 lượt quan tâm, 20 lượt bình luận sau 2 tháng xuất bản.

Có nhiều bài viết đã đề xuất các giải pháp góp phần tiết kiệm, giảm chi phí các nguồn lực để hoạch định, xây dựng các chính sách của Nhà nước. Điển hình như bài: “Trung tâm Đà Lạt: Sẽ dỡ bỏ rạp Hòa Bình, di dời dinh tỉnh trưởng” của nhà báo Mai Vinh, đăng trên báo Tuổi Trẻ, phản ánh Rạp Hòa Bình sẽ bị dỡ bỏ, dinh tỉnh trưởng sẽ được di dời nguyên khối để thực hiện các công trình nằm trong đồ án "Quy hoạch chi tiết và thiết kế đô thị - tỉ lệ 1/500 khu vực trung tâm Hòa Bình, TP Đà Lạt". Bài báo nhận được 450 lượt quan tâm, 25 góp ý sau 2 tháng xuất bản. Bài báo đã góp phần làm rõ sự hợp lý , những bất hợp lý của chính quyền khi quyết định dự án này.

2.2.1.3. Báo chí kịp thời phân tích, nhận xét, đánh giá, nêu chính kiến của

mình về hoạt động của chính quyền địa phương

Một trong những nhiệm vụ đặc trưng của báo chí là phải phát hiện, phản ánh kịp thời các nhân tố mới, các điển hình tiên tiến, các mô hình tốt, đạt hiệu quả cao trong việc tổ chức thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước; kịp thời đưa ra ánh sáng những vụ việc tiêu cực, tham nhũng, lãng phí; đấu tranh không khoan nhượng với những hiện tượng tiêu cực trong xã hội,

những âm mưu, thủ đoạn và luận điệu sai trái của các thế lực thù địch. Như chúng ta biết, đặc trưng của báo chí là phát hiện cái mới. Cái mới nảy sinh thường hàm chứa hai mặt của một vấn đề: có thể là tích cực và có thể là tiêu cực, bên cạnh cái tích cực cũng bộ lộ những hạn chế mà cần được điều chỉnh trong thực tiễn cuộc sống. Chức năng của báo chí là người định hướng dư luận, “hướng đạo” xã hội. Chính vì vậy, vai trò phản biện xã hội của báo chí ngày càng được độc giả đòi hỏi và yêu cầu cao. Trong thời gian qua, báo chí ở Lâm Đồng đã góp phần phân tích, nhận xét, đánh giá, nêu chính kiến của mình về hoạt động của chính quyền.

Điển hình nhất trong số các bài viết phân tích, nhận xét, đánh giá, nêu chính kiến của mình về hoạt động của chính quyền là bài “Quy hoạch Đà Lạt to hơn thủ đô!” của nhóm phóng viên báo Tuổi Trẻ. Bài báo đã chỉ ra những hợp lý của quy hoạch thành phố Đà Lạt trên cơ sở phân tích những kiến thức về quy hoạch đô thị của ThS. KTS.Thierry Huau (chuyên gia quy hoạch đô thị người Pháp, một trong những tác giả của đồ án); KTS. Ngô Quang Hùng (giám đốc Phân viện Nghiên cứu quy hoạch đô thị và nông thôn miền Nam); Nhà điêu khắc Phạm Văn Hạng.

Bài báo đã giải quyết những thắc mắc của đọc giả về lý do sao mở rộng Đà Lạt lên hơn 8 lần. Bài báo dẫn quan điểm của các nhà chuyên môn, thật ra thì 8 hay 10 lần là cách mà mọi người tính toán, còn đối với những người làm quy hoạch thì đây là một sự lựa chọn phù hợp cho một Đà Lạt trong tương lai. Đầu tiên, chúng tôi chọn độ cao 1.000m cho Đà Lạt tương lai, sau đó tiếp tục đi và vẫn tiếp tục còn khí hậu lạnh tương đồng và đi mãi, đi mãi, sự lựa chọn cuối cùng là ở độ cao 850m so với mặt nước biển. Chính độ cao ấy đã quyết định một quy hoạch Đà Lạt và vùng phụ cận được công bố như bây giờ. Nó không liên quan đến địa giới hành chính hay khoanh vùng về hạn chế diện tích của một Đà Lạt trong tương lai.

Cũng về chủ đề này, bài báo “ Bổ sung tính quốc tế vào đồ án điều chỉnh cục bộ quy hoạch Đà Lạt” của nhà báo Hồ Khải Nhiên”, đăng trên báo Tuổi trẻ,

phản ánh UBND thành phố Đà Lạt đã công bố đồ án điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung xây dựng TP Đà Lạt và vùng phụ cận đến năm 2020. Bổ sung tính quốc tế vào tính chất đô thị để Đà Lạt là một trong những trung tâm du lịch, đặc biệt du lịch tham quan, nghỉ dưỡng, hội nghị, hội thảo và sinh thái của vùng, cả nước và quốc tế. bài báo nhận được 500 lượt quan tâm, 130 ý kiến đồng tình sau 3 tháng xuất bản.

Thực tế cho thấy, thời gian qua, báo chí trên đia bàn tỉnh Lâm Đồng đã nỗ lực nhận xét, đánh giá, nêu chính kiến của mình về hoạt động của chính quyền, góp phần tạp những định hướng tích cực đối với những hành động, phục vụ nhân dân, góp phần xứng đáng vào những thành tựu phát triển đất nước của chính quyền địa phương. Nhiều bài viết đã chuyển tải nhiều ý kiến đóng góp tiếng nói đa chiều, phong phú trên tinh thần xây dựng và cổ vũ, ủng hộ những hoạt động tích cực của chính quyền địa phương các cấp trên địa bàn tỉnh.

2.2.1.4. Báo chí đã phát huy vai trò của các hội, tổ chức chính trị – xã hội

trong phản biện hoạt động của chính quyền địa phương

Cũng như các địa phương khác, hiện trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng, vai trò năng động của các tổ chức và phong trào xã hội ngày càng rõ rệt. Các tổ chức này đã và đang đóng góp tích cực vào thực hiện “dân chủ cơ sở”, xóa đói giảm nghèo, an sinh xã hội...Thực tế trên địa bàn tỉnh cho thấy, trong thời gian quan, các tổ chức xã hội thực hiện chức năng đại diện cho quyền lợi của các nhóm công dân bị thiệt thòi khi đưa ra các khuyến nghị, tác động đến điều kiện chính trị và quá trình soạn thảo chính sách nói chung. Các hội, tổ chức chính trị – xã hội có một vai trò quan trọng trong việc đòi hỏi và thúc đẩy tinh thần trách nhiệm của Nhà nước đối với công dân của mình thông qua giám sát và phản biện chính sách và hoạt động của chính quyền. Đồng hành cũng với các hội, tổ chức chính trị – xã hội phải kể đến vai trò của báo chí. Trong thời gian qua, đã có không ít bài báo phản ánh và thu hút các hội, tổ chức chính trị – xã hội phát huy vai trò của họ trong phản biện hoạt động của chính quyền địa phương. Tiêu biểu như bài “Chuyện làm giàu của nông dân Lâm

Đồng” của nhà báo Mai An, đăng trên rang thông tin điện tử tổng hợp Đài Phát thanh và Truyền hình Lâm Đồng. Bài viết phản ánh quan điểm của Hội Nông dân tỉnh Lâm Đồng về xây dựng các mô hình nông dân làm giàu trên địa bàn tỉnh. Bài viết đã phản ánh vai trò của Hội Nông dân tỉnh Lâm đồng trong tham gia khơi dậy tiềm năng năng động, sáng tạo và mang khát vọng làm giàu của nông dân trên địa bản tỉnh. Bài viết phản ánh những tích cực, những mô hình cụ thể của Phong trào thi đua sản xuất- kinh doanh giỏi góp phần thúc đẩy hoàn thiện quan hệ sản xuất phù hợp trong nông nghiệp, nông thôn, đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, góp phần xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh. Bài báo “Mặt trận tổ quốc tỉnh Lâm Đồng: Tăng cường giám sát và phản biện xã hội, xây dựng chính quyền vững mạnh” của nhà báo Minh Anh, đăng trên báo Lâm Đồng, phản ánh hệ thống Mặt trân tổ quốc từ tỉnh đến cơ sở đã tích cực phát huy vai trò trọng trách của mình, trong đó có việc tăng cường giám sát và phản biện xã hội, góp phần xây dựng chính quyền vững mạnh. Bài báo làm rõ hoạt động Mặt trận tổ quốc tỉnh Lâm Đồng phối hợp với Ban Dân vận Tỉnh ủy tham mưu Thường trực Tỉnh ủy Lâm Đồng tổ chức hội nghị đối thoại giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền với đại biểu doanh nghiệp, hợp tác xã trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng theo Quyết định 218 của Bộ Chính trị. Bài báo làm rõ vai trò của Mặt trận thui nhận nhiều ý kiến kiến nghị tâm huyết, sát thực tế, nhiều vấn đề còn tồn tại, vướng mắc đã được các đại biểu tham dự đối thoại nêu lên và đã được lãnh đạo cấp ủy, chính quyền lắng nghe, chia sẻ. Nhiều nội dung liên quan trực tiếp đến các sở, ngành đã được giải trình và trả lời ngay tại buổi đối thoại trên tinh thần hết sức dân chủ, cởi mở, thẳng thắn. Qua đó, đã góp phần tạo niềm tin, môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp, hợp tác xã hoạt động, tích cực tham gia vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Ngoài ra, bài báo còn phân tích hiệu quả của giám sát “Việc huy động nguồn lực và quản lý, sử dụng vốn trong xây dựng nông thôn mới” của Mặt trận. Nhiều tổ chức chính trị - xã hội, thành viên của Mặt trận cũng đã tích cực phát

huy vai trò giám sát của mình, như Hội Nông dân giám sát “Việc thực hiện pháp luật về sản xuất, kinh doanh, sử dụng vật tư nông nghiệp và vệ sinh an toàn thực phẩm”. Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh giám sát “về trách nhiệm của UBND huyện, thành phố trong việc bố trí nguồn lực để Hội Phụ nữ thực hiện nội dung số 07, chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016 - 2020 theo Quyết định 1600 của Thủ tướng Chính phủ”. Đoàn Thanh niên thực hiện giám sát nội dung “Công tác đào tạo nghề và giải quyết việc làm trong thanh niên”. Liên đoàn Lao động tỉnh thực hiện giám sát “Việc thực hiện quy định pháp luật về đóng BHXH, BHYT và Bảo hiểm thất nghiệp trong doanh nghiệp”. Là một tổ chức thành viên của MTTQ, Hội Cựu chiến binh tỉnh cũng đã nêu cao vai trò, trách nhiệm và uy tín của mình thông qua những kết quả trong việc giám sát vay vốn Ngân hàng Chính sách xã hội đối với hội viên cựu chiến binh. Đồng thời, chỉ đạo, hướng dẫn các xã, phường, thị trấn làm điểm triển khai thực hiện các nội dung, quy trình giám sát của MTTQ cấp cơ sở, chọn 24 xã, phường, thị trấn và hỗ trợ kinh phí làm điểm về giám sát trên địa bàn toàn tỉnh. Thông qua việc giám sát rất nhiều nội dung thiết thực như trên đã kịp thời kiến nghị với các cơ quan có thẩm quyền khắc phục những thiếu sót, hạn chế, tồn tại và theo đó đề xuất cấp ủy, chính quyền có các giải pháp chỉ đạo, điều hành thực hiện tốt các chủ trương, chính sách theo quy định của Đảng và Nhà nước. Bài báo đã làm rõ vai trò của Mặt trận, các tổ chức chính trị - xã hội trên địa bàn tỉnh góp phần xây dựng chính quyền vững mạnh, củng cố niềm tin của nhân dân, nội dung giám sát và phản biện xã hội vẫn là một trong những nhiệm vụ trọng tâm mà hệ thống Mặt trận tiếp tục phát huy trong thời gian tới.

Cùng với sự tham gia tích cực của báo chí và các tổ chức chính trị - xã hội, thời gian qua công tác thanh tra trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng được đẩy mạnh. Nhiều sai phạm được phát hiện, đặc biệt là với một số dự án trong phát triển kinh tế tại địa phương, dù trước đó đã có quyết định chấp nhận chủ trương đầu tư nhưng do trong quá trình triển khai không đáp ứng được các yếu tố theo quy định, được báo chí phản ánh và kết luận điều tra của các cơ quan có thẩm quyền

nên UBND tỉnh đã ra quyết định chấm dứt hoạt động và thu hồi quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư trước đó. Ví dụ như Dự án trang trại sản xuất nông nghiệp công nghệ cao tại xã Phú hội, huyện Đức Trọng; Dự án trồng và sản xuất chè Atiso tại xã Đa Nhim, huyện lạc Dương; Dự án nuôi cá nước lạnh, trồng rừng kinh tế và quản lý bảo vệ rừng tại xã Lộc Bắc, huyện Bảo Lâm…

2.2.2. Những hạn chế cơ bản Không phủ nhận những kết quả tích cực mà PBXH của báo chí đối với hoạt động của CQĐP trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng thời gian qua đã mang lại. Nhưng cũng phải nhìn nhận một thực tế, chất lượng PBXH của báo chí ở tỉnh Lâm Đồng vẫn còn chưa đáp ứng được hết nhu cầu của công chúng. Có thể thấy ở Lâm Đồng, hai CQBC hoạt động mạnh nhất chính là hai CQBC địa phương là Báo Lâm Đồng và Đài Phát thanh – Truyền hình Lâm Đồng, đây là hai cơ quan đại diện cho tiếng nói của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong tỉnh. Do vậy, tính chính trị của hai CQBC này rất lớn. Đây vừa thuận lợi cũng là khó khăn trong việc báo chí tham gia PBXH một cách mạnh mẽ. Điều này dẫn đến thực trạng, một số tác phẩm báo chí trên địa bàn tính Lâm Đồng dù mang tính giám sát, phát hiện kịp thời, tuy nhiên để đảm bảo tính chính trị, các tác phẩm này chỉ dừng lại ở tính phát hiện chứ chưa thực sự đi sâu để khơi nguồn dư luận, định hướng dư luận nhằm tạo áp lực lên cơ quan công quyền… Các thông tin phản biện chưa thật sự sâu sắc, chưa dám nhìn thẳng, phân tích sâu vào vấn đề phản biện. Do vậy chất lượng phản biện chưa phản ánh được sâu sắc những tồn tại, hạn chế và khuyết điểm của hoạt động CQĐP. Đây chính là hạn chế làm ảnh hưởng đến hiệu quả PBXH của báo chí Lâm Đồng trong thời gian qua.

Mặc dù số lượng nhà báo, phóng viên hoạt động trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng hiện nay đang tăng khá nhiều so với giai đoạn trước đây, hiện nay khoảng gần 300 nhà báo, phóng viên. Tuy nhiên, theo khảo sát của học viên thì số lượng nhà báo, phóng viên tham gia thực hiện chức năng giám sát và PBXH còn ít, chủ yếu tập trung vào một số “cây bút chính” của các CQBC. Họ thường là những nhà báo hoạt động lâu năm, có tay nghề cứng, đặc biệt là có tiếng nói trong làng

báo. Trong khi đó, hiện nay số lượng các nhà báo, phóng viên trẻ dù có nhiều ưu điểm về sự nhanh nhạy, sáng tạo và nhiệt huyết, nhưng họ lại thiếu sự tự tin khi đứng trước những thông tin cần phản biện. Đó là sự e dè, không dám mạnh dạn lên tiếng, đấu tranh với những khiếm khuyết của chính địa phương – chủ thể nắm quyền lực trong tay.

Chất lượng nội dung, hình thức và phương thức báo chí thực hiện phản biện xã hội chưa thật sự hiệu quả. Về chất lượng thông tin, mặc dù trong thời gian qua, chất lượng bài veiets về giám sát và PBXH trên báo in, báo điện tử hay các chương trình phát thanh, truyền hình ở tỉnh Lâm Đồng đã được cải thiện, mang tính chuyên nghiệp hơn rất nhiều tuy nhiên vẫn chưa đáp ứng được với yêu cầu của thực tế.

Thứ nhất về thông điệp, vẫn còn nhiều tác phẩm báo chí mang tính giám sát và PBXH nhưng thông điệp chưa rõ ràng, dễ gây cách hiểu sai lệch đối với công chúng.

Thứ hai về kết cấu, nhiều tác phẩm báo chí trên các thể loại báo in, báo hình, báo điện tử, báo phát thanh còn mang kết cấu truyền thống, điều này dễ gây nhàm chán, không phát huy được hiệu quả để thu hút dư luận cùng tham gia giám sát và PBXH.

Thứ 3 về ngôn ngữ, một số nhà báo lạm dụng, sử dụng quá nhiều từ mượn, từ tối nghĩa, những từ theo ngôn ngữ tuổi ten… làm mất đi sự trong sáng của tiếng Việt, tác động tiêu cực đến hiệu quả giám sát và PBXH của báo chí.

Thứ tư về hình thức trình bày. Hiện nay một số trang báo cũng như chương trình chính luận trên sóng phát thanh, truyền hình chưa được chú trọng về hình thức thể hiện. Có những bài phản biện có nội dung tốt nhưng trình bày không lôi cuốn, hấp dẫn nên không được kích thích sự tò mò, tìm hiểu thông tin, dẫn đến việc chất lượng phản biện bị giảm mạnh, thông tin không có tác động tích cực đến đối tượng phản biện để tạo ra sự thay đổi.

2.3. Nguyên nhân của những thành tựu và hạn chế trong giám sát và phản biện xã hội của báo chí đối với hoạt động của chính quyền địa phương

trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng

3.3.1. Nguyên nhân của những thành tựu Trong vấn đề hoạch định và thực thi chính sách, pháp luật, báo chí tỉnh Lâm Đồng với chức năng của mình tham gia dưới các góc độ: Sau khi chính sách đã được quyết định, ban hành, báo chí vào cuộc thực hiện các chiến dịch tuyên truyền, giáo dục, cung cấp thông tin, kiến thức để công chúng xã hội biết, hiểu và thực hiện cũng như tham gia giám sát quá trình thực thi chính sách; Trong quá trình thực hiện chính sách, báo chí đã kịp thời nhìn nhận những vấn đề đặt ra trong quá trình thực hiện, những mặt được và chưa được, những tích cực và tiêu cực do tác động của chính sách để có thể góp phần tổng kết thực tiễn về chính sách, từ đó hình thành dữ liệu khoa học để có thể điều chính hoặc làm cơ sở cho việc ban hành các chính sách khác do thực tiễn đặt ra.

Thanh tra, kiểm tra là một trong những nội dung quan trọng trong hoạt động của CQĐP. Đây là hoạt động có ý nghĩa quan trọng nhằm kiểm soát quyền lực, đồng thời phát hiện sai phạm để kịp thời sửa chữa, khắc phục. Do vậy, để hoạt động thanh kiểm tra, giám sát của CQĐP các cấp công khai, minh bạch và hiệu quả, thời gian qua báo chí trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng đã tích cực thể hiện vai trò giám sát, phản biện của mình trong hoạt động thanh, kiểm tra của CQĐP các cấp. Thông qua hoạt động giám sát và PBXH của báo chí, việc thanh kiểm tra trong hoạt động của CQĐP được thực hiện chính xác, công tâm và hiệu quả hơn. Đã có không ít vụ việc công chức, viên chức, các cơ quan công quyền làm trái các quy định, có nhiều sai phạm trong quá trình thực thi công vụ. Tuy nhiên, trong quá trình thanh tra, kiểm tra không phát hiện được sai phạm mà chỉ đến khi báo chí vào cuộc thì CQĐP cấp trên mới nắm bắt được để xử lý.

Để có đánh giá khách quan về thực trạng GSXH của báo chí đối với hoạt động của CQĐP trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng, học viên đã thực hiện phỏng vấn sâu với 30 người là các nhà báo, phóng viên, công chức, viên chức, người dân trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng. Nội dung là đánh giá hiệu quả GSXH của báo chí đối với hoạt động của CQĐP trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng, qua 06 tiêu chí đánh

giá là: Tính chính trị và pháp lý; Tính khách quan và khoa học; Sự chuẩn mực về đạo đức và giá trị văn hóa; Sự nhanh nhạy và chất lượng của thông tin; Năng lực, trình độ giám sát của đội ngũ báo chí; Hiệu ứng đến chất lượng hoạt động của CQĐP. Kết quả: Tiêu chí được đánh giá cao nhất là tính chính trị và pháp lý và tiêu chí bị đánh giá thấp nhất là Năng lực trình độ giám sát của đội ngũ báo chí. Cũng nhằm đánh giá khách quan về thực trạng PBXH của báo chí đối với hoạt động của CQĐP trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng, học viên đã thực hiện phỏng vấn sâu với 30 người là các nhà báo, phóng viên, công chức, viên chức, người dân. Nội dung là đánh giá hiệu quả PBXH của báo chí đối với hoạt động của CQĐP trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng, qua 06 tiêu chí đánh giá là: Tính chính trị và pháp lý; Tính khách quan và khoa học; Sự chuẩn mực về đạo đức và giá trị văn hóa; Sự nhanh nhạy và chất lượng của thông tin; Năng lực, trình độ PBXH của đội ngũ báo chí; Hiệu ứng đến chất lượng hoạt động của CQĐP. Kết quả: Tiêu chí được đánh giá cao nhất là tính chính trị và pháp lý và tiêu chí bị đánh giá thấp nhất là sự nhanh nhạy và chất lượng của thông tin. 3.3.2. Nguyên nhân của những hạn chế Nhận thức về báo chí thực hiện chức năng giám sát và Phản biện xã hội đối với hoạt động của Chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng chưa đầy đủ. Có thể thấy, hiện nay ở nhiều địa phương, trong đó có tỉnh Lâm Đồng, nhận thức của các cơ quan chức năng về giám sát và PBXH của báo chí chưa đầy đủ, coi PBXH đối với hoạt động của CQĐP là vấn đề nghiêm trọng, dẫn đến ngại phản biện, không giám phản biện và thậm trí là né tránh phản biện, coi phản biện là “phản bác”, “bài bác” “bác bỏ nhau”. Trong hoạt động báo chí thiếu quan tâm đến phản biện của báo chí, trong chỉ đạo báo chí thường bằng mệnh lệnh “trên nói sao dưới viết vậy”, không được nói khác. Quan niệm báo chí chỉ là cơ quan truyền đạt đường lối, chủ chương, chính sách của Đảng và Nhà nước, một chiều từ trên xuống dưới, không thông tin trái chiều.

Chủ thể trực tiếp thực hiện chức năng giám sát và PBXH chính là các nhà báo, phóng viên cũng còn hạn chế về nhận thức đối với chức năng này. Nhiều

nhà báo, phóng viên còn hiểu mơ hồ về chức năng giám sát và PBXH từ đó giám sát không đúng, phản biện không sâu, hời hợt, thậm chí là phản biện sai gây ra những bức xúc trong DLXH. Bên cạnh đó, vẫn còn nhiều nhà báo xem chức năng giám sát và PBXH đối với hoạt động của CQĐP là hoạt động dễ “đụng chạm”, gây mất lòng và không có lợi cho bản thân, từ đó thiếu trách nhiệm thực hiện chức năng này.

Chủ thể tiếp nhận phản biện của báo chí, cụ thể là CQĐP các cấp cũng chưa nhận thức đầy đủ về chức năng giám sát PBXH của báo chí, chưa quan tâm coi trọng phản biện, ngại phản biện thậm chí không muốn phản biện. Tâm lý cho rằng giám sát và phản biện là tìm ra những cái sai, hạn chế, thiếu sót của người này hay người khác và coi đó là đụng chạm, “soi mói”, “vạch lá tìm sâu” cho nên né tránh. Không được phản biện những vấn đề gay cấn, mà cơ quan chức năng cho là “nhạy cảm” tất cả những hạn chế đó đã làm cho phản biện của báo chí mất đi sức sống.

Còn thiếu cơ sở pháp lý đảm bảo cho báo chí thực hiện năng giám sát và phản biện xã hội đối với hoạt động của Chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng. Tại Đại hội lần thứ XI, Đảng Cộng sản Việt Nam đã chính thức ghi nhận, yêu cầu báo chí cách mạng Việt Nam đảm nhận nhiệm vụ PBXH. Nghị quyết Đại hội nêu rõ: “Chú trọng nâng cao tính tư tưởng, phát huy mạnh mẽ chức năng thông tin, giáo dục, tổ chức và PBXH của các phương tiện thông tin đại chúng vì lợi ích của nhân dân và đất nước...”. Trước đó, trong Nghị quyết Trung ương 6 (lần hai) khóa VIII (tháng 2-1999), Đảng ta đã khẳng định báo chí là một trong bốn hệ thống GSXH. Đây là bước phát triển quan trọng về lý luận, nhận thức của Đảng về vai trò xã hội của báo chí trong sự nghiệp phát triển Đất nước.

Tuy nhiên, chức năng giám sát và PBXH của báo chí hiện nay ở nước ta chưa được quy định trong các văn bản pháp luật. Do vậy việc thực hiện chức năng giám sát và PBXH của báo chí chưa được xem trọng. Báo chí chưa được chủ động tích cực xem xét, xác minh, phân tích, đánh giá nhằm phản biện một

cách khách quan, khoa học về hoạt động của các cơ quan Nhà nước. Từ tình hình trên cho thấy, cần phải có một bộ Luật và một cơ chế phản biện ngày càng rõ ràng và chặt chẽ. Chỉ có như vậy, chức năng PBXH của báo chí mới được bảo đảm, được phát huy và chỉ như vậy báo chí mới góp phần giải quyết những vấn đề kinh tế, chính trị, văn hoá - xã hội bức xúc hiện nay, góp phần vào thúc đẩy đất nước phát triển.

Năng lực của cơ quan báo chí và nhà báo tham gia thực hiện giám sát và phản biện xã hội đối với hoạt động của Chính quyền địa phương còn hạn chế. Lãnh đạo của nhiều cơ quan quản lý và CQBC chưa nhận thức đầy đủ về PBXH của báo chí, đạo đức nghề nghiệp chưa được đề cao, có phóng viên vi phạm pháp luật. Một số CQBC đã không định hướng nhiệm vụ giám sát và PBXH cho báo chí, có hiện tượng người viết thiếu bản lĩnh chính trị, khi viết không xác định rõ viết cho ai, viết làm gì và viết để phục vụ ai. Trên một số tờ báo có nhiều tác phẩm chất lượng văn hóa thấp, không hướng con người đến những giá trị chân, thiện, mỹ.

Đối với không ít nhà báo, khi nói đến chức năng phản biện còn mơ hồ, lúng túng trong tác nhiệp; còn xuất hiện bệnh “ngôi sao”, tự thỏa mãn đã xuất hiện ở một số nhà báo, nhất là trong lớp nhà báo trẻ. Đã có không ít nhà báo vi phạm đạo đức nghề nghiệp, vi phạm Luật pháp. Một số nhà báo điều tra không kỹ, thậm chí do động cơ cá nhân nên viết sai lệch, thổi phồng nhiều mô hình "giả" làm cho xã hội bị nhiễu thông tin. Nhiều nhà báo vì lợi ích bản thân, viết theo đơn đặt hàng, nên viết ca ngợi thành tích không đúng với một số đơn vị, cá nhân. Sự “bao cấp” báo chí đã làm hạn chế sự phát triển của báo chí. Bạn đọc thờ ơ vì sự khô khan, không có tính chiến đấu, tính phản biện, những vấn đề đó làm cho báo chí trong giai đoạn này hoạt động không hiệu quả, vì thế đòi hỏi nhà báo phải có một sự đổi mới thật sự.

Trong giám sát và PBXH đối với hoạt động của các cơ quan công quyền ở một số nhà báo chưa cao, chưa hình thành được chủ đề và những tuyến bài phản biện, chưa bám sát được thực tiễn của cuộc sống xã hội. Chất lượng khoa học

trên báo chí chưa cao thể hiện ở một số bài viết phản biện chuyên ngành, đòi hỏi phải có vốn kiến thức sâu rộng về ngành đó, nhưng khi đề cập đến vấn đề này, một phần do nhà báo thiếu hiểu biết và có thể do không đi sâu vào nghiên cứu điều tra, thiếu khách quan, trung thực, nên đôi khi chất lượng phản biện hiệu quả không cao và có thể dẫn đến sai lầm.

Tiểu kết chương 2 Có thể thấy, báo chí Lâm Đồng đã thể hiện được vai trò quan trọng trong việc hình thành chính sách cũng như thực thi chính sách tại địa phương. Từ những vấn đề thực tiễn, báo chí chính là kênh thông tin quan trọng để đưa những đòi hỏi, bức xúc từ thực tiễn đến các nhà lãnh đạo, quản lý một cách nhanh nhất. Chính nhờ những ý kiến phản biện của báo chí trong thời gian các chính sách đang được hình thành, các ý tưởng đã được điều chỉnh kịp thời, theo hướng phù hợp. Mặt khác cũng thông qua báo chí, DLXH hiểu nhiều hơn việc thực thi một chính sách nhất định trên thực tế. Có thể thấy, với chức năng giám sát và PBXH của mình, báo chí tỉnh Lâm Đồng đang góp tiếng nói của mình vào hoạt động của CQĐP, giúp các cơ quan công quyền nhìn ra cái đúng, chỉ ra cái sai để khắc phục sửa đổi, giúp các chính sách được hoạch định phù hợp và được thực thi có hiệu quả trong đời sống.

Hiện nay, ở tỉnh Lâm Đồng, bên cạnh việc là tiếng nói của Đảng bộ, CQĐP, báo chí còn đồng thời tiếng nói của nhân dân trong tỉnh. Trên diễn đàn báo chí, nhân dân được thể hiện tiếng nói, quan điểm của mình đối với chính sách, thể chế được ban hành. Nhân dân cũng trở thành một kênh thông tin quan trọng, giúp báo chí phát hiện kịp thời những nơi làm đúng, làm hay, những nơi sai phạm, các chính sách chưa phù hợp… để phản biện lại, giúp CQĐP hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Chương 3

QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ GIÁM SÁT

VÀ PHẢN BIỆN XÃ HỘI CỦA BÁO CHÍ ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG

CỦA CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH LÂM ĐỒNG

3.1. Quan điểm chung về nâng cao hiệu quả giám sát và PBXH của

báo chí đối với hoạt động của CQĐP.

3.1.1. Nâng cao hiệu quả giám sát và phản biện xã hội của báo chí đối

với hoạt động của Chính quyền địa phương phải dựa trên cơ sở nhận thức

đúng đắn về tính đảng, tính chiến đấu và tính nhân dân

Trong cơ chế một Đảng lãnh đạo như ở nước ta hiện nay, báo chí cách

mạng luôn phải có định hướng chính trị thông qua tôn chỉ, mục đích của tờ báo

mà theo Hồ Chí Minh: báo chí phải “lấy chính trị làm chủ”. Do đó khi viết báo

cần phải xác định là viết về cái gì, viết cho ai, viết để làm gì? Tính đảng ở đây

thể hiện giám sát, PBXH của báo chí phải đúng quan điểm của Đảng, trên lập

trường của giai cấp công nhân và nhân dân lao động. Trong quá trình giám

sát, phản biện phải trả lời cho được câu hỏi là chủ trương, chính sách của

Đảng và pháp luật của Nhà nước có phục vụ lợi ích của nhân dân không? CQĐP

đã hoạt động hiệu lực, hiệu quả chưa?... Và để trả lời, báo chí tìm hiểu, nghiên

cứu, phân tích, thẩm định về tính khả thi, tính toán các mặt lợi, hại làm sao mang lại

hiệu quả thực sự có ích cho xã hội, giải quyết và đáp ứng được nhu cầu, nguyện

vọng của nhân dân. Chức năng PBXH của báo chí phải đứng trên lập trường giai

cấp công nhân của Đảng, đại diện cho quyền lợi, lợi ích của nhân dân, của đất

nước. Phản biện của báo chí phải đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng, không có sự lãnh

đạo của Đảng hiệu quả phản biện không cao thậm trí mất phương hướng. Chỉ có đặt

dưới sự lãnh đạo của Đảng thì chức năng PBXH của báo chí mới được phát huy,

mọi chủ trương, chính sách mới được kiểm soát trong thực tiễn, tạo tiền đề cho sự

thống nhất về tư tưởng, hành động.

Chức năng giám sát, PBXH của báo chí gắn liền với quá trình dân chủ hóa

xã hội và cũng là quá trình dần hoàn thiện cơ chế QLNN nói chung. Đối với báo

chí cách mạng, tính nhân dân, trước hết phải thể hiện được tiếng nói, diễn đàn

của người dân. Tiếng nói của người dân thông qua báo chí, nếu được cơ quan

công quyền lắng nghe sẽ tạo sự phản hồi tích cực; chất lượng chính sách, pháp

luật được nâng cao, người dân hăng hái tham gia vào công việc chung. Ngược

lại, nếu tiếng nói của họ không được lắng nghe, không được phản hồi, thì họ mất

niềm tin vào vai trò làm chủ của mình, lòng tin vào nhà nước bị xói mòn và ý kiến

của họ có thể sẽ không còn mang tính xây dựng. Bởi “Đối tượng của tờ báo là đại

đa số dân chúng. Một tờ báo không được đại đa số dân chúng ham chuộng, thì

không xứng đáng là một tờ báo, v.v.” [1]. Làm thế nào để tờ báo được đông đảo

quần chúng quan tâm, yêu chuộng vẫn còn là điều trăn trở của nhiều tờ báo hiện

nay. Thực chất quan điểm này chính là thông qua báo chí nhân dân kiểm soát được

QLCT và QLNN mà mình uỷ quyền.

Giám sát, PBXH của báo chí cần đặt lợi ích của người dân lên trên hết,

dũng cảm phản biện bảo vệ cái đúng vạch trần những cái sai bảo vệ lợi ích của

nhân dân. Không nói lên được tiếng nói của người dân, không bảo vệ lợi ích

chính đáng của người dân thì mọi phản biện không được nhân dân quan tâm. Do

đó, báo chí cũng không thể hiện tính nhân dân theo đúng nghĩa của nó và đương

nhiên hiệu quả công tác tuyên truyền sẽ kém. Chỉ có thể trả lời đúng những câu

hỏi đó bằng tri thức khoa học và bản lĩnh của người công dân cầm bút có lương

tâm, có trách nhiệm với cộng đồng, với đất nước thì PBXH báo chí mới thực sự

có sức thuyết phục.

Tính chiến đấu trong PBXH của báo chí là tiếng nói trung thực, khen chê

đúng mực, dũng cảm đấu tranh bảo vệ chân lý tìm đến cùng sự thật. Nếu không

có tiếng nói trung thực, khen chê tùy tiện, lẩn tránh sự thật, không dám đấu tranh

nghĩa là từ bỏ vũ khí chiến đấu và phản biện có thể sẽ trở trở thành ngụy biện.

Tuy nhiên, tính chiến đấu trong phản biện của báo chí nhìn chung vẫn còn khá dè

dặt, hạn chế và rất khó khăn. Việc phản biện đòi hỏi phải thâm nhập thực tế để

thu thập chứng cứ, tài liệu, văn bản liên quan, v.v.. Những khó khăn đó nhiều khi

đã làm cho nhà báo nản, ngại va chạm và chọn giải pháp an toàn là không phản

biện. Hiện nay, vẫn còn tình trạng nhà quản lý, lãnh đạo không muốn, ngại

PBXH của báo chí, hoặc phản ứng thiếu thiện chí với báo chí. Do đặc điểm chức

năng phản biện của báo chí là công khai, nên tạo ra sức mạnh DLXH, làm cho

mọi người phải quan tâm.

Để tạo nên sức chiến đấu trong PBXH của một tờ báo, có nhiều yếu tố

nhưng yếu tố mang tính quyết định chính là con người, trong đó tổng biên tập là

tổng tư lệnh. Tổng biên tập là người đề ra nội dung, tổ chức thực hiện, nên phải

quyết đoán, bản lĩnh dám làm, dám chịu trách nhiệm. Dưới tổng biên tập phải có

đội ngũ phóng viên dũng cảm, có năng lực trình độ, nghiệp vụ, dám phản biện để

bảo vệ sự thật, lẽ phải. Muốn tờ báo có tính phản biện cao phải có những tác phẩm

báo chí sâu sắc, nhiều chiều của xã hội, quá trình này đòi hỏi công phu và thậm trí

nguy hiểm. Để hoàn thành tốt chức năng PBXH, mỗi một tòa soạn báo cần xây

dựng được đội ngũ phóng viên đáp ứng tốt yêu cầu này.

3.1.2. Nâng cao hiệu quả giám sát và phản biện xã hội của báo chí đối

với hoạt động của Chính quyền địa phương phải dựa trên cơ sở hoàn thiện cơ

chế, chính sách bảo đảm thực hiện chức năng giám sát và phản biện xã hội

của báo chí

Quan điểm về xây dựng cơ chế, chính sách đảm bảo phải thông thoáng đầy

đủ rõ ràng trên cơ sở đó phát huy tốt mọi nguồn lực, giúp cho quá trình thực hiện

chức năng PBXH của báo chí có hiệu quả. Đây là quan điểm nhất quán và xuyên

suốt trong quá trình thực hiện chức năng giám sát và PBXH của báo chí. Cơ chế

chính sách chính là chỉ ra cho báo chí được làm gì, làm như thế nào, làm ra sao?

và phối hợp với ai? Đó chính là cơ sở quan trọng để quá trình thực hiện phản

biện được tiến hành một cách đồng bộ thống nhất và có hiệu. Khi xây dựng cơ

chế chính sách là phải phát huy tốt mọi nguồn lực tham gia PBXH; tạo mọi điều

kiện cả về vật chất và tinh thần cho CQBC thực hiện tốt chức năng phản biện.

Các văn bản pháp luật về giám sát và PBXH của báo chí cần quy định rõ

ràng và bắt buộc quy trình cần thiết cho việc thực hiện chức năng PBXH của báo

chí; quy trình cần thiết cho việc tiếp thu và phản hồi kết quả thực hiện giám sát

và PBXH của báo chí đối với các cơ quan chức năng, các cơ quan hoạch định

đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước.

3.1.3. Nâng cao hiệu quả giám sát và phản biện xã hội của báo chí đối

với hoạt động của Chính quyền địa phương phải dựa trên cơ sở xác định rõ

ràng và chính xác nội dung, hình thức và phương pháp thực hiện chức năng

giám sát và phản biện xã hội của báo chí.

Về nội dung: Xây dựng nội dung giám sát và phản biện chính là xây dựng

những tác phẩm báo chí có chứa những thông tin của các vấn đề cần giám sát và

phản biện. Đây là nội dung có ý nghĩa quan trọng trong việc xây dựng kế hoạch

tổ chức phản biện cho phù hợp. Cho nên khi thực hiện chức năng giám sát và

PBXH của báo chí cần phải xem chủ đề đó là gì? Tính thời sự chính trị của vấn

đề, nội dung của các chính sách, pháp luật có liên quan nhiều hay ít đến đời sống

nhân dân và xã hội. Nội dung phản biện rộng hay hẹp, tổng thể hay bộ

phận.v.v..; Các chủ đề có tính thời sự chính trị bức xúc trong xã hội và các giá trị

kinh tế lớn. Muốn báo chí phản biện tốt thì phải có nội dung tốt, đây được coi là

yếu tố quan trọng quyết định sự thành công trong giám sát và PBXH của báo chí.

Về hình thức: Cần đa dạng các hình thức giám sát và PBXH của báo chí

đối với hoạt động của CQĐP, thể hiện qua báo nói, báo hình, báo điện tử, báo in

với cách trình bầy khác nhau vừa hiện đại vừa thể hiện đậm nét tôn chỉ, mục

đích, đối tượng của tờ báo. Bằng các thể loại như bình luận, phóng sự điều tra,

v.v.. Ví dụ, buổi sáng ta thức dậy, xem các trang báo, nghe đài, xem truyền hình,

lên mạng, v.v. thì hình thức trình bày cũng tạo sự chú ý đối với bất cứ ai và sau

đó là tìm kiếm thông tin xảy ra trong ngày hoặc cập nhật theo giờ để biết các chủ

đề chuyên đề nổi bật hôm nay là gì và họ tỏ thái độ bình luận xã hội của các nhà

báo đối với những vấn đề mà xã hội quan tâm. Hiện nay các báo rất quan tâm

đến hình thức trình bày đổi mới giao diện để thu hút bạn đọc.

Về phương pháp, phương tiện: Có sự lựa chọn phương pháp cho phù hợp,

tùy theo nội dung, chuyên đề để lựa chọn các phương pháp khác nhau, có thể tổ

chức hội thảo, trao đổi chuyên mục, điều tra, bạn đọc cùng làm báo, sự phản hồi

của bạn đọc. Phương tiện của hoạt động báo chí nói chung, giám sát và PBXH

nói riêng cần được trang bị hiện đại đáp ứng tốt yêu cầu tác nghiệp thực hiện

chức năng giám sát và PBXH. Thực tiễn cho thấy độc giả thích những CQBC và

nhà báo có tinh thần phản biện. Như vậy không phải ngẫu nhiên mà người ta thích

tờ báo này và không thích tờ báo kia; thích kênh truyền hình này, tờ báo mạng kia

và không thích những kênh khác và báo mạng khác, v.v.. Có thể thấy rằng trong

phản biện đòi hỏi CQBC và nhà báo cần phải mềm dẻo, linh hoạt trong sử dụng

phương pháp cũng như phát huy và sử dụng tối đa phương tiện để tác nghiệp.

3.1.4. Nâng cao hiệu quả giám sát và phản biện xã hội của báo chí đối

với hoạt động của Chính quyền địa phương phải dựa trên cơ sở phát triển các

nguồn lực đảm bảo thực hiện chức năng giám sát và phản biện xã hội của báo

chí

Phát triển nguồn nhân lực - xây dựng đội ngũ nhà báo là quan điểm xuyên

suốt của quá trình thực hiện chức năng PBXH của báo chí, thể hiện như sau:

Một là, nâng cao trình độ nhận thức trình độ chính trị; văn hóa của người

làm báo từ Tổng biên tập, ban biên tập, các phòng ban, biên tập viên, phóng viên

và những cộng tác viên viết bài cho báo. Trong đó tập trung đầu tư cho bộ phận

thực hiện chuyên nghiệp về giám sát và PBXH của báo chí.

Hai là, nâng cao kỹ năng tác nghiệp của nhà báo về lĩnh vực PBXH của

báo chí đây là đòi hỏi khách quan của nhiêm vụ phản biện. Chỉ có thể quan tâm

đến trình độ nghiệp vụ PBXH của báo chí mới có thể thực hiện phản biện có

hiệu quả. Ở đây không chỉ có trình độ nghiệp vụ mà đòi hỏi phải có kỹ năng và

nghệ thuật phản biện có làm được như vậy thì nhiệm vụ PBXH của báo chí mới

đảm bảo tính chuyên nghiệp.

Ba là, sử dụng các cộng tác viên chuyên gia, các nhà khoa học có trình độ

và năng lực am hiểu sâu về từng lĩnh vực, có quan điểm, lập trường đúng đắn,

trung thực thẳng thắn có trách nhiệm và nhiệt tình với công việc. Tổ chức và huy

động các cá nhân, cơ quan, tổ chức liên quan đến vấn đề phản biện để tham gia

phản biện cùng báo chí. Đây là những lực lượng quan trọng để huy động sức

mạnh tổng hợp cùng với báo chí tạo nên sự sôi động, hấp dẫn trong thực hiện

chức năng giám sát và PBXH của báo chí.

Bốn là, về mô hình cần lựa chọn những mô hình phù hợp cho hoạt động

báo chí nói chung và PBXH của báo chí nói riêng làm cho hoạt động giám sát và

phản biện của báo chí linh hoạt và hiệu quả.

3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả giám sát và phản biện xã hội của báo

chí đối với hoạt động của Chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm

Đồng

3.2.1. Tuyên truyền nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò của báo chí

trong thực hiện chức năng giám sát và phản biện xã hội đối với hoạt động của

Chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng

Thực tế tại tỉnh Lâm Đồng cho thấy, để báo chí thực hiện hiệu quả chức

năng giám sát và PBXH thì đòi hỏi các cấp lãnh đạo, quản lý của CQBC và nhà

báo cần phải nhận thức đầy đủ, sâu sắc giám sát và PBXH là một chức năng của

báo chí nó tồn tại khách quan. Chức năng giám sát, PBXH của báo chí thể hiện

tính khách quan, khoa học, minh bạch, phản ánh đúng với qui luật vận động phát

triển của báo chí và xã hội, đòi hỏi mỗi chúng ta phải nhận thức đầy đủ và tạo

điều kiện tốt nhất cho hoạt động phản biện được thực hiện. Đổi mới nội dung

phương thức lãnh đạo, quản lý của Đảng và Nhà nước đối với báo chí, nhất là

khi nhu cầu và trách nhiệm phản biện của xã hội đang là một thách thức lớn.

Không né tránh giám sát, PBXH của báo chí mà cần phải tích cực, chủ động

thực hiện chức năng giám sát, PBXH của báo chí, thông qua hoạt động này là

cách tốt nhất để thực thi và kiểm soát quyền lực.

Thời gian qua các CQBC trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng đã và đang tích cực

thực hiện chức năng giám sát và phản biện đối với hoạt động của CQĐP, đặc

biệt là trong việc giám sát, phản biện việc thực thi chính sách và pháp luật. Sự

tích cực này của mỗi CQBC, nhà báo chính là một kênh thông tin tuyên truyền

quan trọng để các cấp lãnh đạo trong tỉnh, đặc biệt là CQĐP – chủ thể trực tiếp

chịu sự giám và PBXH của báo chí nhận thức được vai trò, ý nghĩa và tầm quan

trọng của báo chí trong giám sát và phản biện đối với các hoạt động của mình.

Có thể thấy, ở Lâm Đồng, so với trước đây thì vai trò giám sát và phản

biện của báo chí đối với hoạt động của CQĐP hiện nay đã được thể hiện cụ thể,

rõ ràng hơn rất nhiều. Không chỉ là các cơ quan thường trú báo trung ương đóng

chân trên địa bàn, mà bản thân các CQBC địa phương cũng đã không còn e ngại,

lo sợ đụng chạm đến hoạt động của CQĐP như một cơ quan quyền lực “không

thể đụng chạm”. Tính dân chủ trong báo chí được nâng lên. Các cấp CQĐP cũng

đã xem báo chí như một công cụ để “soi” lại mình, kịp thời phát hiện những nơi

làm đúng để phát huy, biểu dương; những nơi làm sai để sửa đổi, khắc phục. Từ

đây sự phối hợp trong giám sát và phản biện cũng chặt chẽ hơn, hiệu quả hơn.

Đảng cần phải lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan quản lý và CQBC, nghiên

cứu, tổng kết thực tiễn hoạt động của báo chí, nhằm chỉ ra những kết quả đạt

được và vấn đề còn tồn tại, hạn chế và những vấn đề mới của chức năng PBXH

của báo chí và từ đó hình thành các luận cứ khoa học và nâng tầm lý luận của

chức năng PBXH. Cần phải khẳng định rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về sự tồn tại

chức năng PBXH của báo chí và kết quả đạt được của chức năng này trong thời

gian qua. Từ những ý kiến của bạn đọc, góp ý về vấn đề này hay vấn đề khác đã

trở thành tập hợp các ý kiến có cơ sở khoa học cùng với báo chí tham gia tích

cực vào quá trình phản biện. Ở chiều ngược lại, các ý kiến phản biện của báo chí

phải được đối tượng nhận phản biện tiếp thu, sửa đổi, bổ xung một cách tích cực,

trên tinh thần xây dựng phù hợp với tiến trình mở rộng dân chủ hiện nay.

3.2.2 Hoàn thiện cơ chế, pháp lý đảm bảo cho hoạt động giám sát và

phản biện xã hội của báo chí đối với Chính quyền địa phương trên địa bàn

tỉnh Lâm Đồng

Sự thiếu hoàn thiện về cơ chế, pháp lý đảm bảo cho hoạt động giám sát và

PBXH của báo chí đối với CQĐP không chỉ là thực trạng riêng trên địa bản tỉnh

Lâm Đồng mà còn trên phạm vi cả nước. Chính điều này dẫn đến những hạn chế

để phát triển báo chí, không tạo được điều kiện thuận lợi nhất để báo chí thực

hiện chức năng giám sát và PBXH của mình. Như vậy, tỉnh Lâm Đồng cần hình

thành sớm một quy chế làm việc rõ ràng, cụ thể giữa cơ quan chỉ đạo, định

hướng (Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy) và cơ quan quản lý (Sở Thông tin-Truyền

thông) với ban ngành hữu quan liên quan đến QLNN về báo chí, giữa cơ quan

QLNN ở trung ương và địa phương, cơ quan quản lý và cơ quan chủ quản. Cơ

chế này phải đảm bảo sự điều hành thống nhất, có khả năng giải quyết nhanh và

dứt điểm các vụ việc, đồng thời kiểm soát được hoạt động giám sát, PBXH của

báo chí, tránh hiện tượng “đánh trống bỏ dùi”, “dễ làm khó bỏ”, đùn đẩy công

việc cho nhau, trách nhiệm không rõ ràng. Cơ chế này cần phải sớm được cụ thể

hóa thành văn bản pháp quy, làm chỗ dựa pháp lý cho việc vận hành hoạt động

PBXH của báo chí.

Đồng thời, cơ quan quản lý báo chí, CQBC tại tỉnh Lâm Đồng cần chủ

động có những cuộc hội thảo chuyên đề, tọa đàm, lấy ý kiến của các nhà khoa

học, góp ý ở các địa phương để xây dựng các luận cứ khoa học về xác định chức

năng giám sát, PBXH của báo chí. Trên cơ sở đó báo cáo với Đảng và Nhà nước

để được ghi nhận chức năng PBXH của báo chí vào các văn bản có giá trị pháp

lý nhằm hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật trong lĩnh vực hoạt động phản

biện của báo chí. Đây là nội dung rất quan trọng để báo chí phát triển, đáp ứng

với yêu cầu phát triển của địa phương Lâm Đồng, của công cuộc đổi mới đất

nước nhất là xây dựng một xã hội dân chủ tất cả quyền lực thuộc về nhân dân.

Bên cạnh đó, để chức năng giám sát và PBXH của báo chí tham gia tích

cực vào quá trình hoạt động của CQĐP, khắc phục tình trạng báo chí phản biện

sai làm cho dư luận hoang mang, gây bức xúc, thậm chí mất niềm tin, xuất hiện

những điểm nóng mà không được khắc phục kịp thời; hay tình trạng báo chí

phản biện không định hướng, không nắm vững pháp luật, thậm trí bất chấp pháp

luật… thì đòi hỏi phải xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN, nhà nước hoạt

động theo pháp luật và chỉ tuân thủ pháp luật, thì những tồn tại, hạn chế đó chắc

chắn sẽ được khắc phục. Trước khi ban hành Luật về giám sát và PBXH, cần bổ

sung nội dung về giám sát, PBXH của báo chí vào Luật báo chí hiện nay. Sự

tham khảo những quy định về giám sát, PBXH của Mặt trận tổ quốc Việt Nam là

cần thiết cho việc hoàn thiện cơ chế pháp lý về giám sát và PBXH của báo chí.

3.2.3. Đổi mới nội dung và hình thức, phương pháp và phương tiện đảm

bảo thực hiện chức năng giám sát và phản biện xã hội của báo chí đối với

hoạt động của Chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng

Về nội dung: Báo chí Lâm Đồng cần quan tâm đến việc nâng cao chất

lượng thông tin phản biện của báo chí đối với hoạt động của CQĐP. Trước hết

nội dung thông tin cần xuất phát từ cầu nhu cầu thông tin bức thiết liên quan đến

phản biện của báo chí đó chính là các dự thảo chính sách, pháp luật liên quan

đến đời sống của nhân dân; công tác thanh kiểm tra, tố cáo khiếu nại… Trước

yêu cầu mới của sự phát triển, tất cả các loại hình thông tin báo chí đều hướng

tới là nhanh, kịp thời, coi trọng chất lượng chính trị, chất lượng văn hoá, chất

lượng khoa học và chất lượng nghiệp vụ PBXH. Thông tin giám sát và phản biện

của báo chí phải đảm bảo tính chân thật, tính giáo dục, tính nhân dân, tính chiến

đấu, đáp ứng với yêu cầu phản biện của báo chí phù hợp với lợi ích của đất nước

và của nhân dân. Bởi giám sát và phản biện của báo chí góp phần quan trọng

trong việc cung cấp tri thức, nâng cao dân trí, hình thành và định hướng DLXH

lành mạnh, góp phần tăng cường sự đoàn kết, nhất trí về tư tưởng chính trị và

tinh thần trong xã hội. Ở đây cần phải đặc biệt quan tâm đến đối tượng được báo

chí phản biện (CQĐP) có đồng thuận và tiếp nhận nội dung mà báo chí phản biện

không. Nếu như có sự đồng thuận tiếp thu sửa chữa của đối tượng được phản biện,

nó sẽ là động lực quan trọng góp phần thúc đẩy sự phát triển xã hội.

Muốn có nội dung phản biện tốt ngoài việc tích cực, chủ động lựa chọn

vấn đề, báo chí cần quan tâm đến việc xây dựng kế hoạch tin bài, trước trong và

sau quá trình phản biện. CQBC cần chủ động và phối hợp với các cơ quan chủ

trì soạn thảo chính sách để thực hiện việc lấy ý kiến phản biện của nhân dân. Tùy

theo hoạt động của CQBC để bố chí thời lượng, diện tích hợp lý và coi quá trình

chính sách, pháp luật là các đề tài khai thác thường xuyên. Đặt ra yêu cầu cho

nhà báo và các bộ phận chuyên môn phải tập trung để có tin bài nhanh, kịp thời,

đúng và trúng vấn đề cần phản biện.

Tạo điều kiện cho báo chí đi vào phản biện những vấn đề nóng bỏng, bức

xúc mà Đảng và nhà nước cũng như người dân quan tâm nhất. Hiện nay, tình

trạng cán bộ, đảng viên quan liêu, xa dân,lạm quyền, suy thoái xâm hại lợi ích

của người dân đặt ra lựa chọn được những nội dung bức xúc điển hình để tổ chức

phản biện.

Về hình thức, phương tiện: Muốn nâng cao hiệu quả phản biện của báo chí

đối với hoạt động của CQĐP phải tăng cường phối hợp giữa các bộ phận, các

yếu tố nội dung và hình thức của tác phẩm báo chí. Hiệu quả phản biện của báo

chí còn phụ thuộc vào sức hấp dẫn và cách thể hiện phản biện. Cho nên, bên

cạnh việc nâng cao chất lượng nội dung, tăng cường hàm lượng thông tin, việc

lựa chọn những hình thức, phương thức chuyển tải phù hợp có ý nghĩa quan

trọng. Thì trong giám sát, phản biện phải thể hiện nghệ thuật phản biện, ngôn

ngữ hình ảnh và hình thức biểu hiện phản biện sinh động, gây được những xúc

cảm tốt, thuyết phục được đối tượng tiếp nhận phản biện là yêu cầu cần thiết đối

với báo chí. Như tạp chí thể hiện thế nào; báo in, báo điện tử thể hiện ra sao?

Báo hình đến đâu.v.v..tất cả các loại hình báo chí phát huy thế mạnh, thực hiện

có hiệu quả PBXH của báo chí.

Đổi mới mạnh mẽ hình thức thể hiện thông tin như màu sắc, hình ảnh tờ

báo, tạp chí giao diện đẹp phù hợp với thị hiếu độc giả; bố chí chuyên mục phản

biện sao cho kết cấu tiểu mục hợp lý, dễ thấy ưa nhìn hình ảnh đẹp gây cảm xúc

độc giả.

Phương thức và phương tiện cũng cần phải được đổi mới; Thông qua các

thể loại báo chí, bằng các phương tiện hiện đại để chuyển tải những ý kiến những

nội dung phản biện. Các CQBC và phóng viên phải thường xuyên tự tìm tòi học

hỏi để có những phương thức phù hợp với điều kiện hoàn cảnh khác nhau. Bằng

các thể loại báo chí khác nhau nhằm đưa các tin bài đến được với đối tượng tiếp

nhận phản biện một cách nhanh và hiệu quả nhất. Các cơ quan có trách nhiệm

cần tăng cường cho hoạt động phản biện của báo chí những trang bị hiện đại phù

hợp đáp ứng tốt yêu cầu của phản biện.

3.2.4. Đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ,

bản lĩnh chính trị, đạo đức nghề nghiệp và trách nhiệm xã hội cho đội ngũ

người làm báo tham gia giám sát và phản biện xã hội đối với hoạt động của

Chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng

Trước hết cần có tiêu chí cụ thể trong tuyển dụng cho các đối tượng trên,

bên cạnh tiêu chuẩn chung còn có tiêu chuẩn riêng đối với đối ngũ này cho thực

hiện chức năng phản biện của báo chí, bởi đây là một khâu quan trọng, nếu tuyển

dụng không đúng, không trúng sẽ rất khó khăn trong hoạt động phản biện của

báo chí. Quy trình tuyển dụng cán bộ cho báo phải được tiến hành chặt chẽ, có

tiêu chuẩn rõ ràng ngoài nhiệm vụ của báo còn có thể đảm nhiệm tốt yêu cầu

thực hiện chức năng PBXH của báo chí.

Về lý luận chính trị, để làm tốt chức năng PBXH của báo chí về chủ

trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, yêu cầu bắt

buộc đối với nhà báo phải có trình độ chính trị ở những mức độ nhất định theo

chức trách đảm nhận. Do đó, phải có quy hoạch, kế hoạch đào tạo về lý luận

chính trị cho từng loại đối tượng. Hằng năm có kế hoạch cử phóng viên, biên tập

viên đi học các lớp lý luận chính trị ở các mức khác nhau. Bên cạnh đó, thường

xuyên nâng cao trình độ lý luận chính trị cho nhà báo bằng nhiều hình thức như:

học tập chính trị, thảo luận chuyên đề hoặc sinh hoạt của chi bộ, đoàn thanh niên,

công đoàn. Thông qua các hình thức này nhà báo không chỉ nắm vững quan điểm

chỉ đạo của Đảng, những chủ trương, chính sách của Nhà nước, v.v. mà còn có

điều kiện thể hiện chính kiến của mình, trau dồi khả năng thể hiện tin, bài phản biện

về chủ trương, chính sách, pháp luật một cách khách, quan khoa học. Muốn thực

hiện PBXH của báo chí một cách có hiệu quả các phóng viên báo chí phải nắm

vững những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, nắm vững những quy

luật phát triển khách quan của sự vật, am hiểu tình hình thực tế trong nước và thế

giới, nắm vững nguyện vọng và lợi ích của quần chúng cũng như trình độ và năng

lực thực tế của họ.

Về đạo đức, lối sống, đạo đức, lối sống của người làm báo không có gì

khác đối với mọi cán bộ, đảng viên, đó là “cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô

tư”, mỗi cán bộ, phóng viên, biên tập viên mỗi ngày phải tự kiểm điểm, tự phê

bình, tự sửa chữa như mỗi ngày phải rửa mặt. Được như thế thì trong CQBC sẽ

không có người vi phạm đạo đức và vi phạm pháp luật; đồng thời môi trường

báo chí cũng trở nên trong sạch hơn. PBXH của báo chí cũng minh bạch và công

khai. Phải kiên quyết chống tiêu cực trong quá trình báo chí tham gia PBXH.

Trong Luật cán bộ, công chức ban hành 2008 có những quy định về đạo

đức nói chung của cán bộ, công chức; với giới báo chí còn có 9 quy định về đạo

đức nghề nghiệp của người làm báo; mỗi cơ quan, đơn vị lại có những quy định

riêng đối với cán bộ, công chức. Đặc biệt khi báo chí xác định chức năng PBXH

của báo chí thì qui định về đạo đức nghề nghiệp càng phải đòi hỏi cao hơn và có

tính cụ thể.

Tuy nhiên, đạo đức, lối sống tốt không phải tự nhiên mà có được, không

phải chỉ nhờ sự góp ý mà có thể trở nên tốt hơn được, mà tự bản thân mỗi người

phải không ngừng rèn luyện trong thực tiễn cuộc sống, trong sự đấu tranh giữa

cái thiện và cái ác, giữa trung thực và dối trá, giữa lòng tham và sự tốt bụng, giữa

sự đố kỵ và vị tha,... Sự trung thực trong công việc, trong lời nói với lối sống

lành mạnh, tích cực, quan tâm đến đồng nghiệp là những phẩm chất mà tất cả

chúng ta cần hướng tới. Trong hoạt động PBXH của báo chí phải xuất phát từ

yêu cầu thực tế khách quan, tránh chủ quan cá nhân chủ nghĩa. Để thực hiện

được điều đó, nhà báo phải có tư duy lý luận cao, quán triệt và vận dụng có hiệu

quả đường lối của Đảng và pháp luật của Nhà nước, chủ nghĩa Mác - Lênin về

khoa học chính trị làm căn cứ xây dựng nội dung PBXH thể hiện tính định

hướng.

Về chuyên môn, nghiệp vụ, thực tế có nhiều phóng viên, biên tập viên có kiến

thức chuyên ngành nhưng chưa học qua nghiệp vụ báo chí nên khả năng tác nghiệp

còn hạn chế; một số nhà báo học báo chí nhưng không am hiểu kiến thức phản biện

của báo chí, điều này ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng phản biện. Vì vậy, trong

quy hoạch, kế hoạch đào tạo, phải sắp xếp và đào tạo lại theo yêu cầu chuyên môn,

nghiệp vụ; những nội dung, kỹ năng thực hiện chức năng phản biện của báo chí.

Nghiệp vụ báo chí, là mảng cần được ưu tiên đào tạo. Do tính chất công việc của

nghề báo không thể cử người đi học các lớp dài hạn, vì vậy nên mở các lớp bồi

dưỡng ngắn hạn về kỹ năng phản biện của báo chí. Đa dạng hình thức đào tạo và

bồi dưỡng thường xuyên sẽ có hiệu quả nhất định. Tuy nhiên, để nâng cao chất

lượng phản biện của báo chí nên mời các chuyên gia không chỉ am hiểu lý luận, mà

còn là những người đã từng quản lý các cơ quan ban ngành thực hiện chức năng

phản biện; các chuyên gia lãnh đạo quản lý có trình độ và kinh nghiệm trong làng

báo tham gia giảng dạy.

Kiến thức chuyên ngành, cần được chú trọng hơn; thực tế cho thấy, có

những tin, bài viết về một lĩnh vực chuyên ngành nhưng người viết không biết sử

dụng thuật ngữ của chuyên ngành đó, bài viết trở nên không sâu tính thuyết phục

không cao, thậm trí là không thể thực hiện được phản biện. Nhà báo Hữu Thọ

cho biết:

Trong xã hội dân chủ hiện nay, dân trí ngày càng nâng cao, lợi ích của các

tầng lớp không giống nhau, chỗ đứng khác nhau, cách nhìn nhận khác nhau, cho

nên một chính sách nào ra đời đương nhiên sẽ có những ý kiến khác nhau, có ý

kiến đồng ý, có ý kiến phản đối. Nhà báo có nhiệm vụ đưa những ý kiến khác

nhau (gọi là phản biện), nhưng nếu đưa thông tin quá đậm đặc, thì thực chất lại

làm vô hiệu hóa chính sách. Bác Hồ đã khuyên người làm báo 3 điều: thật thà,

chân thành và chừng mực [8].

Nhà báo phải có động cơ trong sáng, không vụ lợi, không bênh vực một

phía được ngụy trang dưới vỏ bọc phản biện. Nhà báo cần có quan điểm phản

biện tích cực, đứng về lợi ích quốc gia, lợi ích cộng đồng, lợi ích chính đáng của

người nông dân trong kinh tế thị trường đầy cạm bẫy.

Bên cạnh đó, cần có kiến thức về công nghệ thông tin ở mức độ nhất định

để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ PBXH của tòa soạn. Đây là nội dung rất quan

trọng của báo chí hiện đại, vì sự tương tác của báo chí, nhà báo sẽ nhận được

nhiều phản hồi cần thiết cho hoạt động phản biện.

Tiểu kết chương 3

Những quan điểm và những giải pháp - từ nhận thức đến thể chế và nguồn

nhân lực nhằm nâng cao hiệu quả giám sát và PBXH của báo chí đối với hoạt

động của CQĐP trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng được đưa ra từ thực tế phân tích

những kết quả đạt được và tồn tại trong giám sát và PBXH của báo chí đối với

hoạt động của CQĐP trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng chính là những vấn đề cần

được quán triệt và và thực hiện nghiêm túc trong thời gian tới. Trên cơ sở các

quan điểm có tính định hướng, cần thực hiện các nhóm giải pháp một cách đồng

bộ có hiệu quả chức năng giám sát và PBXH của báo chí, làm cho chức năng này

có sức lan tỏa trở thành diễn đàn rộng rãi của người dân. Thông qua giám sát và

PBXH của báo chí, nhân dân được trình bày tâm tư, nguyện vọng, những góp ý

quan trọng cho đường lối, chủ trương chính sách; CQĐP được tiếp thu những ý

kiến phản biện đúng và sát với tình hình thực tiễn, từ đó có những phát huy

những điểm tích cực và khắc phục, sửa đổi, hoàn thiện những vấn đề còn khiếm

khuyết để từ đó nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong hoạt động của CQĐP giai đoạn

tới.

KẾT LUẬN

Trước những yêu cầu do sự nghiệp đổi mới đặt ra đối với việc thực hiện

chức năng giám sát và phản biện xã hội của báo chí, báo chí tỉnh Lâm Đồng đã

đạt được những thành tựu bước đầu, tạo cơ sở tiền đề giúp cho Chính quyền địa

phương hoạt động tốt hơn, những chính sách ban hành mới phù hợp với thực tiễn

hơn. Những đóng góp của giám sát và phản biện xã hội của báo chí Lâm Đồng

đã và đang đóng góp to lớn vào thành quả chung của địa phương trong sự nghiệp

đổi mới. Tuy nhiên, vẫn còn đó những hạn chế, yếu kém trong việc thực hiện

chức năng giám sát và phản biện xã hội của báo chí ở Lâm Đồng cần được khắc

phục. Do vậy, việc thực hiện những quan điểm đúng đắn và giải pháp phù hợp,

khả thi sẽ nâng cao chất lượng và hiệu quả chức năng phản biện xã hội của báo

chí ở Lâm Đồng trong thời gian tới.

Để việc thực hiện chức năng giám sát và phản biện xã hội của báo chí ở

Lâm Đồng thật sự hiệu quả, cần đánh giá giám sát và phản biện xã hội của báo

chí theo những tiêu chí đã được xác định. Trên cơ sở các quan điểm có tính định

hướng, cần thực hiện các giải pháp một cách đồng bộ làm cho chức năng giám

sát và phản biện xã hội của báo chí có sức lan tỏa, trở thành diễn đàn rộng rãi của

người dân. Thông qua chức năng giám sát và phản biện xã hội của báo chí, nhân

dân được trình bày tâm tư nguyện vọng, những góp ý quan trọng cho đường lối,

chủ trương chính sách của Đảng và pháp luật Nhà nước, được đưa ra những ý

kiến quan điểm về những tồn tại trong hoạt động của Chính quyền địa phương,

từ đó cùng với báo chí thực hiện chức năng phản biện một cách mạnh mẽ nhằm

tác động tích cực đến chất lượng hoạt động của Chính quyền địa phương trong

thời gian tới. Đó cũng chính là ý nghĩa cao nhất của việc thực hiện đề tài luận

văn “Nâng cao hiệu quả giám sát và phản biện xã hội của báo chí đối với hoạt

động của Chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng”.

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1] Chủ tịch Hồ Chí Minh (1949), Thư gửi Lớp học viết báo Huỳnh Thúc

Kháng, ngày 9/6/1949.

[2] Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần

thứ XI, NXB Chính trị quốc gia - Sự thật. (H. 2011, tr 225).

[3] Đỗ Thịnh (2013), Vai trò của báo chí trong việc lấy ý kiến của nhân

cho các chính sách lớn, Hội thảo “Vai trò của báo chí, truyền thông trong việc

lấy ý kiến nhân dân cho các dự thảo chính sách”, do RED thuộc Liên hiệp các

Hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam tổ chức ngày 27/2, tại Hà Nội.

[4] Đỗ Chí Nghĩa (2012), Vai trò của báo chí trong định hướng dư luận

xã hội, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội.

[5] Hoàng Thủy Chung (2010), Tính phản biện xã hội của tác phẩm báo

chí, Luận văn thạc sĩ ngành Báo chí Đại học Quốc gia Hà Nội.

[6] Hồ Bá Thâm, Nguyễn Tôn Thị Tường Vân (đồng chủ biên) (2010),

PBXH và phát huy dân chủ pháp quyền, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội.

[7] Hồng Vinh (2004), “Nhiệm vụ của Báo chí trước yêu cầu mới của đất

nước”, Tạp chí Cộng sản.

[8] Hữu Thọ (2012), "Ngòi bút trách nhiệm", Tạp chí Tuyên giáo, (6).

107

[9] Mai Thúy Hường (2009), Báo chí với vấn đề kiểm soát quyền lực

(khảo sát qua báo in), Luận văn Ths chuyên ngành báo chí.

[10] Ngô Văn Du – Hồng Hà – Trần Xuân Giá (đồng chủ biên) (2006),

Tìm hiểu một số thuật ngữ trong Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X

của Đảng, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội.

[11] Nguyễn Thọ Ánh (2012), Thực hiện chức năng giám sát và phản

biện xã hội của MTTQ Việt Nam hiện nay, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội.

[12] Nguyễn Văn Dững (2013), Cơ sở lý luận báo chí, NXB Lao động,

Hà Nội.

[13] Nguyễn Văn Dững (Chủ biên) (2007), Tác phẩm báo chí, Tập 2,

Nxb lý luận chính trị, Hà Nội.

[14] Nguyễn Văn Dững (chủ biên), (2017), Báo chí giám sát, phản biện

xã hội ở Việt Nam, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội.

[15] Nguyễn Mạnh Bình (2009), “Dân chủ và giám sát xã hội đối với

việc thực hiện quản lý nhà nước ở nước ta hiện nay”, Tạp chí Nhà nước và pháp

luật (số 4/2009).

[16] Nguyễn Văn Minh (2014), Chức năng phản biện xã hội của báo chí

nước ta hiện nay, Luận án Ts ngành Khoa học chính trị, Học viện Chính trị quốc

gia Hồ Chí Minh.

[17] Nguyễn Quang Vinh (2017), Vai trò của Báo in trong thực hiện chức

năng giám sát và phản biện xã hội ở Việt Nam hiện nay, Luận án Ts ngành Báo

chí học, Học viện Báo chí tuyên truyền.

[18] Phan Văn Kiền (2012), Phản biện xã của tác phẩm báo chí Việt Nam

qua một số sự kiện nổi bật, NXB Thông tin và Truyền thông, Hà Nội.

[19] Quốc hội (2003), Luật tổ chức Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân

dân, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.

[20] Quốc hội (2013), Hiến pháp Việt Nam, Nxb Chính trị quốc gia, Hà

Nội.

[21] Quốc hội (2016), Luật Báo chí 2016, NXB Thông tin và Truyền

thông, Hà Nội.

[22] Quốc hội (1999), Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Báo

chí, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.

[23] Quốc hội (2015), Luật tổ chức chính quyền địa phương, Nxb Chính

trị quốc gia, Hà Nội.

[24] Quyết định số 217-QĐ/TW, ngày 12/12/2013 của Ban Chấp hành

Trung ương Đảng về việc ban hành Quy chế giám sát và PBXH của Mặt Trận

Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội.

[25] Tạ Ngọc Tấn, “Giams sát xã hội như một giải pháp phòng, chống

tham nhũng, lãng phí”, Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam, (số 2/2007).

[26] Trần Đăng Tuấn (2006), “Phản biện xã hội – những câu hỏi đặt ra

từ cuộc sống”, Tạp chí Cộng sản, (số 18/2006). 99

[27] Trần Anh Tuấn, “Xây dựng chính quyền địa phương theo tư tưởng

Hồ Chí Minh – Thực tiễn và những vấn đề đặt ra”, Tạp chí Cộng sản (số

17/2006).

[28] Vũ Thư, “Cải cách chính quyền địa phương ở Việt Nam hiện nay”,

Tạp chí Tổ chức Nhà nước.

[29] Hoàng Phê (1997), Từ điển Tiếng Việt, NXB Hà Nội - Đà Nẵng.

PHỤ LỤC 1

PHỎNG VẤN VỀ HIỆU QUẢ GIÁM SÁT CỦA BÁO CHÍ

ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG CỦA CQĐP

Đối tượng phỏng vấn: Nhà báo, phóng viên, công chức, viên chức,

người dân

Họ và tên người được phỏng vấn:

Chức vụ:

Điện thoại:

Email:

Địa điểm đơn vị:

Thời gian phỏng vấn:

Câu hỏi 1: Anh (chị) đánh giá như thế nào về hiệu quả GSXH của báo

chí đối với hoạt động của CQĐP trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng?

Anh(chị) có thể đánh giá qua các tiêu chí sau:

TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH LÂM ĐỒNG

- Tính chính trị và pháp lý ?

- Tính khách quan và khoa học ?

- Sự chuẩn mực về đạo đức và giá trị văn hóa ?

- Sự nhanh nhạy và chất lượng của thông tin ?

- Năng lực, trình độ GSXH của đội ngũ báo chí ?

- Hiệu ứng đến chất lượng hoạt động của CQĐP ?

Xin cảm ơn anh (chị) đã dành thời gian cung cấp thông tin!

PHỤ LỤC 2

PHỎNG VẤN VỀ HIỆU QUẢ PBXH CỦA BÁO CHÍ

ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG CỦA CQĐP

Đối tượng phỏng vấn: Nhà báo, phóng viên, công chức, viên chức,

người dân

Họ và tên người được phỏng vấn:

Chức vụ:

Điện thoại:

Email:

Địa điểm đơn vị:

Thời gian phỏng vấn:

Câu hỏi 1: Anh (chị) đánh giá như thế nào về hiệu quả PBXH của báo

chí đối với hoạt động của CQĐP trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng?

Anh(chị) có thể đánh giá qua các tiêu chí sau:

TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH LÂM ĐỒNG

- Tính chính trị và pháp lý ?

- Tính khách quan và khoa học ?

- Sự chuẩn mực về đạo đức và giá trị văn hóa ?

- Sự nhanh nhạy và chất lượng của thông tin ?

- Năng lực, trình độ PBXH của đội ngũ báo chí ?

- Hiệu ứng đến chất lượng hoạt động của CQĐP ?

Xin cảm ơn anh (chị) đã dành thời gian cung cấp thông tin!

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

GIẢI TRÌNH CHỈNH SỬA LUẬN VĂN THẠC SĨ

Học viên: ĐỒNG THÙY GIANG Mã số HV: 1802QLCB008

Tên đề tài “Nâng cao hiệu quả giám sát và phản biện xã hội của báo chí đối với

hoạt động của chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng”

Chuyên ngành: Quản lý công Mã ngành đào tạo: 83.40.403

Ngày bảo vệ luận văn: 24/12/2020

Kết quả bảo vệ luận văn: 7,0 điểm

Nội dung chỉnh sửa, bổ sung:

TT

Phần, mục, số trang

Ghi chú

Yêu cầu chỉnh sửa

Nội dung đã chỉnh sửa

Đã viết lại

Viết lại lý do chọn đề tài

Phần Mở đầu, Mục 1. Lý do chọn đề tài, trang 1

Phần mở đầu, Mục 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu, trang 3

Phần tổng quan: Bổ sung một số công trình gần với đề tài

Đã bỏ 02 bài viết, công trình nghiên cứu không phù hợp. Bổ sung thêm 06 bài viết, công trình nghiên cứu gần với đề tài

Đã viết lại theo yêu cầu của hội đồng

lại Mục Viết đích, nhiệm vụ, đối tượng, phạm vi và phương

Phần mở đầu, Mục 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu, trang 7. Phần mở đầu, Mục 4. Đối

pháp nghiên cứu

tượng và phạm vi nghiên cứu, trang 8. Phần mở đầu, Mục 5. Phương pháp nghiên cứu, trang 5.

thêm Bổ sung khái niệm hiệu quả giám sát

Đã bổ sung theo yêu cầu của hội đồng

Chương 1, Mục 1.1.4.2. Khái niệm hiệu quả giám sát, trang 19

Đã bổ sung theo yêu cầu của hội đồng

Chương 1, Mục 1.1.4.3. Khái niệm hiệu quả phản biện xã hội, trang 20

thêm Bổ sung khái niệm hiệu quả phản biện xã hội

Đã bổ sung theo yêu cầu của hội đồng

Bổ sung thêm tiêu chí đánh giá hiệu quả giám sát, phản biện xã hội của báo chí

Chương 1, Mục 1.3. Các tiêu chí đánh giá hiệu quả giám sát và phản biện xã hội của báo chí đối với hoạt động của chính quyền địa phương, trang 28

Đã bổ sung theo yêu cầu của hội đồng

Chương 1, Mục 1.1.3.2. Nội dung hoạt động của chính quyền địa phương, trang 14

Bổ sung thêm nội dung của hoạt động chính quyền địa phương

Bố cục lại, chỉ để 3 chương

Chương 1: trang 10 Chương 2: trang 35 Chương 3: trang 57

Đã bố cục lại, từ 4 chương ban đầu 3 thành chương

Sắp xếp lại các mục trong chương 2

thực hiện Đã theo yêu cầu của hội đồng

Chương 2: Mục 2.1 Thực trạng giám sát của báo chí đối với hoạt động của chính quyền địa phương

Nội dung các mục cũng được học viên

sắp xếp và viết lại trên cơ sở tiếp thu các ý kiến góp ý của hội đồng Chương 2 (Từ trang 35 đến trang 56)

trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng, trang 35 Mục 2.2 Thực trạng phản biện của báo chí đối với hoạt động cảu chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng, trang 42 Mục 2.3 Nguyên nhân của những thành tựu và hạn chế trong giám sát và phản biện xã hội của báo chí đối với hoạt động của chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng, trang 51

Lâm Đồng, Ngày 20 tháng 1 năm 2021

Luận văn Thạc sĩ Định hướng ứng dụng: Nâng cao hiệu quả giám sát và phản biện xã hội của báo chí đối với hoạt động của Chính quyền địa phương trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng

BỘ NỘI VỤ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI

ĐỒNG THÙY GIANG

NÂNG CAO HIỆU QUẢ GIÁM SÁT

VÀ PHẢN BIỆN XÃ HỘI CỦA BÁO CHÍ

ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG CỦA CHÍNH QUYỀN ĐỊA PHƯƠNG

TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH LÂM ĐỒNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

CHUYÊN NGÀNH QUẢN LÝ CÔNG

MÃ SỐ: 83.40.403

Người hướng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN NGHỊ THANH

TP. Hồ Chí Minh, tháng 12/2020

MỤC LỤC

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

GIẢI TRÌNH CHỈNH SỬA LUẬN VĂN THẠC SĨ

TT

Phần, mục, số trang

Ghi chú

Yêu cầu chỉnh sửa

Nội dung đã chỉnh sửa

HỌC VIÊN (Ký, ghi rõ họ, tên) Đồng Thùy Giang

XÁC NHẬN CỦA NGƯỜI HƯỚNG DẪN XÁC NHẬN CỦA ỦY VIÊN THƯ KÝ

XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG

Có thể bạn quan tâm

Tài liêu mới

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Giới thiệu

Về chúng tôi

Việc làm

Quảng cáo

Liên hệ

Chính sách

Thoả thuận sử dụng

Chính sách bảo mật

Chính sách hoàn tiền

DMCA

Hỗ trợ

Hướng dẫn sử dụng

Đăng ký tài khoản VIP

093 303 0098

support@tailieu.vn

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi

Facebook

Youtube

TikTok