Đề tài " NGHỆ THUẬT BIỂU DIỄN CÙNG VỚI CỦA ÂM THANH "

M C L C Ụ Ụ

Trang

S HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRI N C A NGH THU T PH N I:Ầ Ự Ủ Ậ Ể Ệ

BI U DI N CÙNG V I C A ÂM THANH TRANG5 Ớ Ủ Ể Ễ

ể ủ ể ễ ậ

ự ự ờ

1. S hình thành và phát tri n c a ngh thu t bi u di n ệ 2. S ra đ i và phát tri n c a âm thanh ể ủ

PH N II: T NG QUÁT V ÂM THANH TRANG8 Ổ Ầ Ề

TRANG28

PH N III. PHÂN TÍCH TÁC PH M VÀ Ý Đ THU THANH Ồ Ầ Ẩ

Tác ph m 1: ẩ

Tr i Hà N i xanh.

ờ

ộ

Tác ph m 2 : ẩ

L i bi n hát. ể

ờ

TRANG 53

PH N IV: K T LU N CHUNG Ầ Ậ Ế

PH L C Ụ Ụ

B n nh c ạ ả

Tr i Hà N i xanh & L i bi n hát..

ờ ể

ờ

ộ

Đĩa CD ca khúc Tr i Hà N i xanh & L i bi n hát ộ

ờ ể

ờ

TÀI LI U THAM KH O

Ả

Ệ

1 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

- Modern Recording Techniques.

- Audio pro home recording course

- The art of mixing - David Gibson

- K năng c b n âm thanh - Ph m Hoàng Dũng

ơ ả

ạ

ỹ

- Các bái gi ng c a th y giáo Ph m Hoàng Dũng, th y giáo

ủ

ả

ầ

ạ

ầ

Nguy n H ng Quân ồ

ễ

L I NÓI Đ U Ờ Ầ

Ngay t bu i bình minh cu c s ng loài ng i m i ừ ộ ố ổ ườ ớ ở ế ộ ộ ch đ xã h i

i ta đã t b y đàn nguyên thu , m i khi săn b n hay hái l m tr v ng ầ ở ề ượ ắ ỗ ỷ ườ ụ

c thành h p xung quanh đ ng l a, nh y múa hát hò đ bi u l ọ ể ể ộ ử ả ố tình c m tr ả ướ

qu lao đ ng c a mình. ủ ả ộ

Tr i qua th i gian cùng s phát tri n c a xã h i loài ng i, cũng ự ủ ể ả ờ ộ ườ

nh s phát tri n c a khoa h c k thu t thì nhu c u h ể ủ ư ự ậ ầ ọ ỹ ưở ụ ề ờ ố ng th v đ i s ng

tinh th n c a con ng i ( nh ca, múa, nh c, sân kh u, đi n nh. ..) cũng ủ ầ ườ ệ ả ư ạ ấ

ngày càng gia tăng

S r t t nh t, n u nh nh ng b phim , nh ng tác ph m sân ẽ ấ ẻ ư ữ ữ ế ẩ ạ ộ

kh u, hay nh ng l i ca, ti ng nh c mà thi u đi s h tr c a âm thanh và ánh ữ ấ ờ ự ỗ ợ ủ ế ế ạ

sáng. Chính vì l ẽ ể ệ đó nghành đ o di n âm thanh, ánh sáng ra đ i, nó th hi n ễ ạ ờ

ng nh ng tác ph m sân kh u và âm nh c, nh ng ca khúc, nó n i dung t ộ t ư ưở ữ ữ ẩ ấ ạ

có vai trò quan tr ng đ ph c v xã h i và nhu c u nhu c u đ i s ng tinh ờ ố ụ ụ ể ầ ầ ọ ộ

th n con ng i chúng ta. ầ ườ

Tr ng Đ i h c Văn hoá Ngh thu t Quân đ i tr ườ ạ ọ ộ ướ ệ ậ ệ c kia và hi n

nay luôn là con chim đ u đàn trong s ngh p tr ng ng i. Tr ự ệ ầ ồ ườ ườ ạ ng đã đào t o

và b i d c nhà ồ ưỡ ng nên nh ng con ng ữ ườ i đóng góp cho n n ngh thu t n ề ậ ướ ệ

ể nói chung và Quân đ i nói riêng, đóng góp có hi u qu vào s phát tri n ự ệ ả ộ

chung c a ngh thu t Ca , Múa , Nh c và sân kh u..... ủ ệ ậ ạ ấ

t gánh vác nhi m v ch y u trong sáng t o bi u di n và Đ c bi ặ ệ ủ ế ụ ệ ể ễ ạ

ố truy n bá các tác ph m Ca, Múa, Nh c và sân kh u v đ tài b o v T qu c ệ ổ ề ề ề ẩ ạ ấ ả

c. và xây d ng đ t n ự ấ ướ

Do yêu c u đòi h i c a Nhà n ỏ ủ ầ ướ ớ c và Quân đ i trong giai đo n m i ạ ộ

i làm âm thanh, ánh sáng t v đ i ngũ nh ng ng ề ộ ữ ườ ạ ậ ủ i các đoàn ngh thu t c a ệ

c trong và ngoài Quân đ i. Năm 2004, tr c n ả ướ ộ ườ ộ ng đã b t đ u đào t o đ i ắ ầ ạ

i làm âm thanh - ánh sáng mang tính chính quy, đ c ng c và ngũ nh ng ng ữ ườ ể ủ ố

hoàn thi n, đáp ng đ c nhu c u nhi m v cho ho t đ ng Văn Hoá Ngh ứ ệ ượ ạ ộ ụ ệ ầ ệ

3 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

c nhà. Phía tr c còn dài, chúng tôi tin t ng r ng, b ng s Thu t c a n ậ ủ ướ ướ ưở ằ ằ ự

phát tri n và không ng ng t hoàn thi n c a nghành đ o di n âm thanh, ánh ừ ể ự ệ ủ ễ ạ

, chi n s nh ng nét đ p v ngh thu t n sáng s đem đ n cho khán gi ế ẽ ả ế ỹ ậ ướ c ữ ẹ ề ệ

nhà.

Em xin chân thành c m n các th y cô giáo đã t n tình giúp đ em ầ ả ơ ậ ỡ

trong quá trình h c t p và vi t lu n án này . Đ c bi t, là s ch báo giúp đ ọ ậ ế ậ ặ ệ ự ỉ ỡ

t n tình sâu s c c a thày giáo chuyên môn Ph m Hoàng Dũng, thày giáo ậ ủ ắ ạ

ế Nguy n H ng Quân. Bài đ án c a em không tránh kh i nh ng khi m ủ ữ ễ ồ ồ ỏ

khuy t, r t mong đ c s thông c m, ch b o c a h i đ ng và các th y b ế ấ ượ ự ủ ộ ồ ỉ ả ả ầ ộ

môn, cùng s chia s c a các b n đ ng nghi p đã giúp đ đ đ án c a em ỡ ể ồ ẻ ủ ự ủ ệ ạ ồ

đ c hoàn thi n h n. ượ ệ ơ

S HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRI N C A NGH THU T PH N I : Ầ Ự Ủ Ậ Ể Ệ

BI U DI N CÙNG V I S RA Đ I C A ÂM THANH Ờ Ủ Ớ Ự Ể Ễ

ể ấ

ễ . I. S hình thành và phát tri n c a ngh thu t sân kh u bi u di n ệ ự ạ ờ i sáng t o ra ngh thu t qua công vi c lao đ ng và sinh ho t đ i Con ng ể ủ ậ ậ ệ ườ ệ ạ ộ

ng ph n chi u cu c đ i". Đ s ng h ng ngày. Ngh thu t gi ng nh "t m g ố ư ấ ệ ậ ằ ố ươ ế ả ộ ờ ể

qua đó t chiêm ng ng mình, xem xét l i b n thân và t đánh giá l i b n thân ự ưỡ ạ ả ự ạ ả

mình, còn là "cu n sách giáo khoa vĩ đ i" gi ng gi i, h ng d n cho con ng ạ ả ố ả ướ ẫ ườ i

ng và v cái đ p, cái thi n, ác, cái m i cũ, cái tiên ti n, l c h u tình yêu th ề ẹ ệ ế ạ ậ ớ ươ

lòng thù h n.ậ

Ngh thu t bi u di n là ngh thu t t ng h p, nó bao g m c : ca, múa, ậ ổ ệ ể ệ ễ ậ ả ợ ồ

t h c, m h c... đ ng hành cùng v i s th hi n khát nh c, h a, k ch, th , tri ị ạ ọ ơ ế ọ ớ ự ể ệ ỹ ọ ồ

i. V i nh ng đ tài khác nhau nh ca ng i quê h v ng c a con ng ủ ọ ườ ữ ư ề ớ ợ ươ ấ ng đ t

n c, ca ng i h nh phúc l a đôi, ca ng i lý t ng yêu n c th ướ ợ ạ ứ ợ ưở ướ ươ ọ ng dân, tr n

nghĩa tình, phê phán cái ác, cái x u. Ngh thu t bi u di n đ ệ ể ễ ấ ậ ượ ể ệ c th hi n

trong s gi ự ả ậ i thích tác ph m ngh thu t, d n d t c a tác ph m ngh thu t ẫ ắ ủ ệ ệ ẩ ậ ẩ

nh n i dung c a nó, bi u di n b ng các hình t ể ờ ộ ủ ễ ằ ượ ố ng ngh thu t. Là lôi cu n ậ ệ

ạ s chú ý đ ng viên kh năng sáng t o, th c t nh và thúc đ y th hi u âm nh c ự ị ế ứ ỉ ả ạ ẩ ộ

i ngh s đ tác đ ng t i công chúng. Nó và tài năng bi u di n c a ng ể ủ ễ ườ ệ ỹ ể ộ ớ

chính là s c m nh l n lao làm thay đ i nh n th c và hành đ ng c a con ứ ứ ủ ạ ậ ớ ổ ộ

ng i, mang m t chu i sáng t o liên t c t ng i vi ườ ụ ừ ạ ộ ỗ ườ ế ạ t tác ph m, đ n đ o ế ẩ

di n, di n viên, đ n nh ng ng i làm k thu t âm thanh, ánh sáng, m ữ ế ễ ễ ườ ậ ỹ ỹ

thu t... nh ng ng ữ ậ ườ ư ậ i chu n b đ o c ph c v cho bi u di n. Có nh v y ụ ị ạ ụ ụ ể ễ ẩ

c m t cách hi u qu v cái đ p, n i dung tác ph m mà h m i di n đ t đ ễ ạ ượ ớ ả ề ệ ẹ ẩ ộ ộ ọ

mu n trình bày mang l i cho khán thính gi nh ng ý t ng đúng đ n và có ố ạ ả ữ ưở ắ

đ y đ giá tr . ị ầ ủ

i châu Âu, đ c bi t là th i kỳ Văn minh Hy L p c đ i cách đây hàng t Ở ạ ặ ệ ạ ổ ạ ờ

ngàn năm, ng i ta xây d ng lên sân kh u kh ng l mà ng ườ ự ấ ổ ồ ườ ễ i ta g i là di n ọ

5 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

tr ng đ bi u di n. Th i kỳ đó lo i hình bi u di n chính là k ch. Các v hài ườ ể ể ễ ể ễ ạ ờ ở ị

th i b y gi k ch do các tác gi ị ả ờ ấ ờ ờ sáng tác nh : Ecxin, Xophoc, Arich... đ ng th i ư ồ

ch c các cu c l n i đây cũng là n i đ t ơ ơ ể ổ h i t ộ ễ ộ ế ầ ạ ộ th n, và các sinh ho t c ng ứ

đ ng khác. ồ

Th i La Mã cách nay 2000 năm đã xây d ng nên m t di n tr n mang tên ự ễ ờ ộ ườ

Colido vĩ đ i, có c u trúc ba m t g n gi ng nh sân v n đ ng ngày nay, có th ặ ầ ư ạ ấ ậ ố ộ ể

ch a đ c 87.000 ng i xem, b c t ng vây xung quanh cao t i 50m và đ ứ ượ ườ ứ ườ ớ ượ c

tr m tr h t s c công phu. Cho đ n ngày nay v n còn l u gi ổ ế ứ ư ế ạ ẫ đ ữ ượ ầ c m t ph n ộ

nh nguyên v n c a di n tr ng này. ẹ ủ ễ ỏ ườ

II. S ra đ i và phát tri n c a âm thanh và ánh sáng ể ủ

ự ờ

T x a khi ch a có đi n, t ừ ư ư ệ ấ ả ớ t c các lo i hình bi u di n đ u là di n v i ể ễ ề ễ ạ

ánh sáng t nhiên "ban ngày" và t t nhiên là không có âm thanh, ph i đ n th k ự ấ ả ế ế ỷ

ộ 18 - 19 cùng v i s phát minh ra đi n và ánh sáng đi n xu t hi n, đã t o ra m t ớ ự ệ ệ ệ ấ ạ

b c chuy n bi n vô cùng to l n cho ngh thu t sân kh u bi u di n. ướ ể ế ệ ể ễ ậ ấ ớ

Cho đ n nay, nh vào khoa h c k thu t, sân kh u bi u di n đ c trang ế ể ễ ậ ấ ờ ọ ỹ ượ

hoàng l ng l y h n nh ánh sáng đèn r c r c ng v i âm thanh đ ự ỡ ộ ẫ ộ ơ ờ ớ ượ ế c khuy ch

i nghe đ c rõ h n m i v trí, nên c m th và đ i l n lên ph c v cho ng ạ ớ ụ ụ ườ ượ ơ ở ọ ị ụ ả

c r t nhi u. c m xúc cho khán gi ả đ ả ượ c nâng lên m nh m h n tr ạ ẽ ơ ướ ấ ề

Âm thanh là m t lĩnh v c bao g m c khoa h c và công ngh . Công ngh ả ự ệ ộ ồ ọ ệ

âm thanh đòi h i m t nghi p v có s k t h p ch t ch nh ng y u t ngh ự ế ợ ế ố ụ ữ ẽ ệ ặ ỏ ộ ệ

thu t và k thu t, trong đó vi c l a ch n gi ệ ự ậ ậ ọ ỹ ả ả i pháp cho v n đ ngh thu t ph i ề ệ ấ ậ

d a trên nh ng ki n th c sâu r ng v k thu t, nó còn d a trên quy lu t tâm ề ỹ ự ự ữ ứ ế ậ ậ ộ

sinh h c nh ng đ c đi m mang tính ch quan c a con ng i trong quá trình ủ ủ ữ ể ặ ọ ườ

c m th âm thanh. ả ụ

Bec Ling, nhà hát "Thia Các nhà hát c n đ i nh "Grosses chau Spie" ư ậ ạ ở

trem yes hot" Matsc va, Nhà hát "phea trepi galle" pari đ ở ơ ở ượ ữ c trang b nh ng ị

trang thi t b âm thanh, ánh sáng và sân kh u đ c cho là t ế ị ấ ượ ố i tân nh t th i kỳ ấ ờ

. V i h th ng âm thanh và loa công su t l n ph c v cho r t đông khán b y gi ấ ờ ớ ệ ố ụ ụ ấ ớ ấ

gi , làm cho khán gi choáng ng p trong hi u qu mà âm thanh mang l i. ả ả ệ ả ợ ạ

H th ng ánh sáng thì đã có nhi u đèn đ có th chia đ ệ ố ề ể ể ượ c nhi u v trí ề ị

ả khác nhau đ có th c t c nh, c t t ng làm thay đ i v không gian và t o c m ể ắ ả ổ ề ắ ầ ể ạ

giác r t n t ấ ấ ượ ng v i ng ớ ườ ề i xem. Còn sân kh u thì có th di chuy n theo chi u ể ể ấ

ngang, d c ho c xoay tròn, làm cho vi c thay đ i c nh trí và không gian đ ổ ả ệ ặ ọ ượ c

d dàng h n. ễ ơ

B t đ u t th i kỳ này cùng v i s phát tri n các lo i máy móc đi n t ắ ầ ừ ờ ớ ự ệ ử ể ạ

ph c v cho sân kh u bi u di n là các k s , nh ng ng ụ ụ ỹ ư ữ ể ễ ấ ườ ệ i th chuyên nghi p ợ

ph c v cho âm thanh và ánh sáng bi u di n "Sound man" ng i làm âm thanh ụ ụ ể ễ ườ

và “lighting man" ng i làm ánh sáng, vai trò c a nh ng ng i này là r t quan ườ ữ ủ ườ ấ

tr ng, luôn g n bó ch t ch đ i v i ngh thu t bi u di n và là m t ph n không ệ ẽ ố ớ ễ ể ặ ắ ầ ậ ọ ộ

th thi u đ c c a m i lo i hình bi u di n ngh thu t. ế ượ ủ ệ ễ ể ể ạ ậ ọ

Cùng v i th i gian và kinh nghi m v i s l n m nh và phát tri n không ớ ự ớ ệ ể ạ ớ ờ

ng ng c a ngh thu t sân kh u bi u di n thì âm thanh ánh sáng cũng song song ễ ủ ừ ệ ể ậ ấ

và cùng đ ng hành phát tri n, đi t ể ồ ừ không đ n có, t ế ừ nghi p d đ n chuyên ư ế ệ

nghi p. Đ i ngũ nh ng ng i làm k thu t âm thanh, ánh sáng, v i bao khó ữ ệ ộ ườ ậ ớ ỹ

ọ khăn thi u th n đã đúc k t thành nh ng kinh nghi m thành nh ng bài h c ữ ữ ế ệ ế ố

x ng máu. Đ đ n hôm nay chúng ta có th t hào đó nói đó là m t "ngh " và ươ ể ế ể ự ề ộ

m t b ph n không th thi u đ c c a ngh thu t sân kh u bi u di n. ộ ộ ế ượ ủ ể ệ ể ễ ậ ậ ấ

Ta có th t m l y m c c a âm thanh, ánh sáng phát tri n t ố ủ ể ạ ể ừ ấ ế năm 1955 đ n

nay m t kho ng th i gian khá dài đ i v i m t đ i ng ố ớ ộ ờ ả ộ ờ ườ i, nh ng v i m t ngành ớ ư ộ

ộ ngh thì ch a là bao. V y mà ch m i h n 50 năm ho t đ ng và sáng t o đó, đ i ỉ ớ ơ ạ ộ ư ề ậ ạ

ngũ nh ng ng ữ ườ ậ i làm k thu t âm thanh, ánh sáng bi u di n c a ngh thu t ủ ể ễ ệ ậ ỹ

bi u di n nói chung. Đã đi t ễ ể ừ không đ n có đ t đ ế ạ ượ ớ c nh ng thành công l n ữ

ph c v cho ngh thu t bi u di n, v i m t đ i ngũ nh ng ng ụ ụ ộ ộ ữ ệ ể ễ ậ ớ ườ ậ i làm k thu t ỹ

đông đ o, giàu kinh nghi m, tâm huy t v i ngh , t o nên nhi u di n m o cho ế ớ ề ạ ệ ề ệ ạ ả

7 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

i đ p cho r ng hoa ngh thu t sân kh u bi u di n, góp thêm m t bông hoa t ễ ệ ể ậ ấ ộ ươ ẹ ừ

ngh thu t n c nhà thêm t i đ p h n, r c r h n. ậ ướ ệ ươ ẹ ự ỡ ơ ơ

Thiên niên k tr c đã khép l i, b ỷ ướ ạ ướ ể c sang th k m i, v i s phát tri n ế ỷ ớ ớ ự

, chính tr c a đ t n c. m nh m v kinh t ẽ ề ạ ế ị ủ ấ ướ

Cùng v i s l n m nh c a ngành ngh thu t bi u di n nói chung và s ớ ự ớ ủ ệ ể ễ ạ ậ ự

bùng n c a công ngh đi n t ệ ệ ử ổ ủ ữ , vi n thông, công ngh s ... Nh t đ nh nh ng ấ ị ệ ố ễ

ng i làm k âm thanh, ánh sáng c a Vi t Nam s có nhi u đi u ki n thu n l ườ ủ ỹ ệ ậ ợ i ề ệ ẽ ề

đ ho t đ ng và sáng t o h n n a, tìm ra nhi u hoa t ể ạ ộ ữ ề ạ ơ i c l ươ ỏ ạ ẹ ữ đ p đ h n n a ẽ ơ

cho v n hoa ngh thu t. ườ ệ ậ

PH N II/ T NG QUÁT V ÂM THANH Ổ Ầ Ề

I. GI I THI U CHUNG V ÂM THANH: Ớ Ệ Ề

1. Âm thanh đ c t o ra nh th nào? ượ ạ ư ế

- Âm thanh đ c t o ra b i các dao đ ng c h c và trong môi tr ượ ạ ơ ọ ở ộ ườ ng

đàn h i.ồ

- Âm thanh truy n đ ề ượ ề c trong ch t l ng, khí, r n nh ng không truy n ắ ấ ỏ ư

đ c trong chân không. ượ

F[ N ]

2. Các tính ch t c b n c a âm thanh. ấ ơ ả ủ

P = S[ m ]

* Áp su t âm thanh ấ ị ệ : Là l c mà âm thanh tác d ng lên m t đ n v di n ộ ơ ự ụ

tích.

P0 =2.10-5 N/m2 = 0 dB (g i là m c ng ứ ọ ưỡ ng th p nh t mà tai ng ấ ấ ườ i

nghe đ c) ượ

- Trong âm thanh k thu t ng i ta còn s d ng m t đ n v khác là dB ậ ỹ ườ ộ ơ ử ụ ị

P

dB=20log

P0

P0 đ c g i là thanh áp chu n, đây là m c thanh áp nh nh t mà tai ượ ứ ấ ẩ ọ ỏ

ng c. ườ i có th c m th đ ể ả ụ ượ

* T c đ truy n âm (V n t c âm thanh) ố ộ ề ậ ố

- Trong không khí là 340 m/s

* T n s c a âm thanh : Là s l n dao đ ng c h c th c hi n trong 1 ố ủ ầ ơ ọ ố ầ ự ệ ộ

giây

- Tai ta c m nh n t n s âm thanh nh là đ cao th p c a âm thanh. Ví ậ ầ ố ư ủ ả ấ ộ

d : âm thanh sinh ra do dao đ ng 100 l n trong 1s [100Hz] tai ta s nh n bi ụ ẽ ậ ầ ộ ế t

nh là âm tr m. Ng ư ầ c l ượ ạ i dao đ ng sinh ra 4000 l n trong 1s [4000Hz], tai ta ầ ộ

c m nh n nh là âm cao. ả ư ậ

- Tai ng i có th nghe th y t n s âm thanh t 16-20 KHz. ườ ấ ầ ố ể ừ

- D i t n s đó g i là d i âm t n. ọ ả ầ ố ầ ả

- Âm thanh có t n s f < 16Hz - g i là h âm. ầ ố ạ ọ

- Âm thanh có t n s f > 20KHz - g i là siêu âm. (Tai ng i không nghe ầ ố ọ ườ

th y nh ng âm này) ữ ấ

l Gi a Fat, Vat, ữ , T có m t m i quan h sau ố ệ ộ

V=l . f

1

V i : f = ớ

T

ng này ta có th đi t dao đ ng c a âm Đ có khái ni m v các đ i l ệ ạ ượ ể ề ể ừ ủ ộ

thanh.

* Phân tích m t âm thanh : ộ

- Âm đ n là âm có dao đ ng d ng hình Sin, trên ph t n s nó đ ạ ổ ầ ố ơ ộ ượ ể c bi u

hi n nh m t v ch. ư ộ ạ ệ

9 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

- Âm ph c là âm thanh có d ng dao đ ng không ph i là hình Sin (nh ứ ạ ả ộ ư

ti ng đàn), nó là t ng h p các d ng dao đ ng hình Sin có t n s và biên đ khác ầ ố ế ạ ổ ợ ộ ộ

nhau.

ầ - Trong âm ph c, âm có t n s th p nh t g i là âm c b n, các âm có t n ầ ố ấ ấ ọ ơ ả ứ

s dao đ ng l n g p 2,3,4.. . g i là các hài b c 2,b c 3,b c 4 ... ọ ố ấ ậ ậ ậ ộ ớ

D ng âm ph c có th nh hình v : ẽ ể ư ứ ạ

A

t

- T l ỷ ệ ữ ầ gi a các hài b c cao v i âm c b n, nói cách khác là thành ph n ơ ả ậ ớ

ph c a âm thanh có tác d ng quy t đ nh t i màu s c c a âm thanh. Chính vì ổ ủ ế ị ụ ớ ắ ủ

c ti ng đàn khác nhau, gi ng nói khác nhau. v y mà tai ng ậ ườ i nh n bi ậ t đ ế ượ ế ọ

3. S c m nh n c a tai ng i v i âm thanh. ậ ủ ự ả ườ ớ

- Con ng t và phân tích âm thanh là nh có c quan thính ườ i nh n bi ậ ế ờ ơ

giác(tai). Tai ng i là m t máy đo âm thanh mà không m t máy móc nào có th ườ ộ ộ ể

thay th đ c. ế ượ

- Các đ c tính c b n c a tai ng i là: ơ ả ủ ặ ườ

+ Ng ng nghe th y: Là m c âm thanh bé nh t mà tai ng ưỡ ứ ấ ấ ườ ả ậ i c m nh n

-10 N/m2 ( ng v i c ứ

đ t n s 1000Hz ng c; ng này là 2 ng đ âm thanh là ượ ở ầ ố ưỡ ớ ườ ộ

10 w/m3)

+ Ng ng đau tai: Là m c âm to nh t mà tai ng ưỡ ứ ấ ườ ậ i còn có th c m nh n ể ả

đ c; ượ ở ứ m c này tai b t đ u c m th y đau. ắ ầ ả ấ

Ng m i ng i và m i l a tu i có s khác ưỡ ng nghe th y và đau tai ấ ở ỗ ườ ỗ ứ ự ổ

bi t.ệ

- Đ ng đ ng âm: Đó là m t đ c đi m th hi n tai ng i đánh giá đ to, ể ệ ộ ặ ườ ể ẳ ườ ộ

nh c a âm thanh các t n s khác nhau, ví d :f = 1KHz tai ta đánh giá m t âm ỏ ủ ở ầ ố ụ ộ

thanh có m c (đ l n) là L1(dB) thì ộ ớ ứ ở ầ ố ả t n s 2KHz v n âm thanh y tai ta c m ẫ ấ

nh n nh là nh h n. Mu n có c m giác v đ l n gi ng nh tr c ( ề ộ ớ ỏ ơ ư ướ ư ậ ả ố ố ở

f=1KHz) ta ph i nâng m c âm thanh lên t i L2(dB). Nh v y đ ng đ ng âm là ứ ả ớ ư ậ ườ ẳ

đ ng n i t t c các đi m mà m c âm tai ta c m nh n gi ng nhau các t n s ườ ố ấ ả ứ ể ậ ả ố ở ầ ố

khác nhau

ứ

ng chói tai 130dB

ưỡ

L m c âm[dB]

Ng

0dB

10dB

L2

L1

1KHz 2KHz

ưỡ

ng nghe th y ấ

f (Hz)

(2‚ 4 dB)

Ng

- Hi u ng nghe b ng tai ( Hi u ng nh phân) ệ ứ ệ ứ ằ ị

+ Kh năng c m th âm thanh c a tai ng ụ ủ ả ả i ườ ở ố ớ hai tai khác nhau đ i v i

m t ngu n âm trong không gian;đi u đó có th th y đ ể ấ ượ ề ộ ồ c trên hình v : ẽ

M (ngu n âm) ồ

11 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

Tai F Tai T

* N u ngu n âm bên trái thì sóng âm đi t i tai trái tr c, tai ph i sau. ế ồ ở ớ ướ ả

Do đó hai tai có s c m nh n khác nhau v th i gian c a sóng âm. ề ờ ự ả ủ ậ

* Do quãng đ ng t i tai trái g n h n tai ph i nên s suy ườ ừ ngu n âm t ồ ớ ự ả ầ ơ

ng âm thanh ít h n,c ng v i s ch n c a đ u ng i mà gi m c a năng l ủ ả ượ ơ ộ ớ ự ủ ầ ắ ườ

ng đ âm thanh tác đ ng vào tai trái l n h n là tai ph i. c ườ ộ ộ ơ ớ ở ả

* Cũng do kho ng cách t i tai trái nh h n t i tai ph i và ả ừ ngu n âm t ồ ớ ỏ ơ ớ ả

nh h ng c a s ch n âm do đ u ng i gây ra nên khi âm thanh t c tai ả ưở ủ ự ắ ầ ườ i đ ớ ượ

ph i s b hao h t v t n s (m t t n s cao). Do v y c m giác v màu s c âm ụ ề ầ ố ấ ầ ố ả ẽ ị ậ ả ề ắ

thanh c a hai tai cũng khác nhau. ủ

* Cu i cùng sóng âm t i tai ng i còn có s chênh l ch v pha. T t c ố ớ ườ ấ ả ự ề ệ

các đ c đi m trên giúp cho con ng c ngu n âm trong ể ặ ườ i có th đ nh v đ ể ị ị ượ ồ

không gian; nh v y mà ta bi t đ c t đâu t i. ờ ậ ế ượ ừ ớ

* Hi u ng nh phân đ ệ ứ ị ượ ứ c ng d ng trong âm thanh l p th . ể ụ ậ

Âm thanh l p th là m t ph ng pháp ghi và phát l ể ậ ộ ươ ạ ạ i âm thanh nh m t o ằ

đi u ki n cho con ng i có c m giác v không gian khi nghe l ề ệ ườ ề ả ạ ẩ i các tác ph m

thu thanh (ví d : cách b trí dàn nh c ạ ở ụ ố nhà hát, chuy n đ ng c a di n viên, ca ộ ủ ễ ể

sĩ trên sân kh u, các ti ng đ ng khác nh tàu h a, ô tô, ti ng súng.. . trong phim ư ế ế ấ ộ ỏ

nh)ả

Ghi âm l p th th c ch t là ghi và truy n l i nhi u đi m trong không ể ự ề ạ ậ ấ ề ể

gian n i âm thanh đ c t o ra. ơ ượ ạ

II. SÓNG ÂM-NH NG KHÁI NI M C B N

Ơ Ả

Ữ

Ệ

1. S lan truy n c a sóng âm. ề ủ ự

Trong không khí, âm thanh truy n lan ề ở ạ ớ d ng sóng d c (hình 2.1). V i ọ

ph không khí s t o thành nh ng vùng ép ươ ng th c lan truy n này,các phân t ề ứ ử ẽ ạ ữ

(không khí đ c l i) và vùng dãn (không khí loãng ra) thay đ i nhau. Vùng ép s ặ ạ ổ ẽ

làm cho thanh áp tăng lên và vũng dãn s làm cho thanh áp gi m đi. Trong quá ẽ ả

trình lan truy n c a sóng âm, ề ủ

các phân t i ch ; ử không khí ch dao đ ng t ỉ ộ ạ ỗ

đi u đó có nghĩa là sóng âm không v n ề ậ

chuy n v t ch t mà ch chuy n năng l ng ể ể ấ ậ ỉ ượ

-năng l ng âm. ượ

Hình 2.1:D ng truy n lan c a

ủ

ề

ạ

Trong không khí cũng nh ch t khí nói ư ấ

chung và trong ch t l ng, âm thanh ch truy n ấ ỏ ề ỉ

lan d ng sóng d c (trong không khí) ọ ở ạ sóng d c.ọ

Trong ch t r n ấ ắ , ngoài d ng sóng d c, âm ạ ọ

thanh còn lan truy n d ng sóng ngang (hình ề ở ạ

2.2).

Hình 2.2:D ng truy n lan c a sóng ngang ề

ủ

ạ

Trong ch t r n còn t n t ấ ắ ồ ạ i các d ng sóng ạ

t nh đ c bi ặ ệ ư sóng u nố trong các d ng t m ạ ấ

và màng m ng, ỏ sóng xo n ắ trong các dây và

thanh.

Trong không khí, sóng âm lan truy n t ngu n âm ra t t c các h ề ừ ồ ấ ả ướ ế ng. N u

ngu n âm có kích th c nh so v i b ồ ướ ớ ướ ỏ ư ộ c sóng thì ta có th coi nó nh m t ể

13 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

ngu n âm đi m ể , và sóng âm s lan to t ả ừ ộ ư ữ m t đi m đó ra không gian nh nh ng ẽ ể ồ

hình c u l n d n. D ng sóng âm y ta g i là ầ ớ ầ ạ ấ ọ sóng c uầ . Càng ra xa ngu n âm các ồ

m t c u càng l n và các vòm c u càng ph ng d n, t i h n nào đó có ặ ầ ẳ ầ ầ ớ ớ i m t gi ộ ớ ạ

th coi m t sóng nh m t m t ph ng và ta g i đó là ư ộ ể ặ ặ ẳ ọ sóng ph ngẳ .

a) Sóng c u ( tr ầ ở ườ ng g n) ầ

b)Sóng ph ng( tr ng xa) ở ườ ẳ

D ng sóng ạ tr ở ườ ng g n và tr ầ ườ ng xa c a m t ngu n âm. ộ ủ ồ

V i sóng c u, càng ra xa ngu n âm thì c ng đ càng suy gi m. V i sóng ầ ớ ồ ườ ả ớ ộ

ph ng,v lý thuy t c ng đ có th coi nh không đ i trên đ ế ườ ề ẳ ư ể ổ ộ ườ ề ng lan truy n,

còn trong th c t nó ch suy gi m r t ít. Đi u đáng chú ý là trên đ ự ế ề ả ấ ỉ ườ ề ng truy n

lan, sóng âm còn b chi ph i b i nhi u y u t khác. ố ở ế ố ề ị

2. Các đ i l ng v t lý c a sóng âm và tr ng âm. ạ ượ ủ ậ ườ

M t môi tr ng v t ch t mà trong đó sóng âm truy n lan đ ộ ườ ề ậ ấ ượ c g i là ọ

tr ng âm. C u trúc c a tr ng âm có th đ c xác đ nh rõ ràng b i s phân ườ ủ ấ ườ ể ượ ở ự ị

ng v t lý c a tr b v th i gian và không gian c a m t trong hai đ i l ố ề ờ ạ ượ ủ ộ ủ ậ ườ ng

hay thanh áp, (bi u th b ng p) và t c đ dao đ ng âm âm là áp su t âm thanh ấ ị ằ ể ố ộ ộ

(bi u th b ng v) ị ằ ể

Trong cu c s ng hàng ngày, tr ng âm không ch có ý nghĩa đ c bi ố ộ ườ ặ ỉ ệ t

ế (nh t là đ i v i công ngh thu thanh), có c u trúc r t ph c t p, và cũng chi m ố ớ ứ ạ ệ ấ ấ ấ

đa s .ố

Tr ng âm không ch đ ườ ỉ ượ c xác đ nh b i: ị ở

- Đ c đi m c a ngu n âm ủ ể ặ ồ

- Tính ch t v t lý c a không khí ấ ậ ủ

- Hình d ng và c u t o các m t bao quanh c a phòng và đ v t trong ấ ạ ồ ậ ủ ạ ặ

phòng.

V khái ni m c n đ c hi u r ng đó là đ dao đ ng áp ệ áp su t âm thanh ấ ề ầ ượ ể ằ ộ ộ

su t c a khí quy n khi b sóng âm tác đ ng. Thanh áp là m t đ i l ấ ủ ể ộ ị ộ ạ ượ ự ng c c

nh , thí d kho ng cách 1m m t ng i nói bình th ụ ở ỏ ả ộ ườ ườ ầ ng ch t o ra m t ph n ỉ ạ ộ

tri u áp su t khí quy n. Thanh áp tác đ ng lên m i h ng không gian nh nhau. ọ ướ ệ ể ấ ộ ư

Đi u đó có nghĩa là m t micrôphôn thu thanh áp thì đ nh y c a nó t ủ ề ậ ộ ộ ừ ọ m i

h ng đ u b ng nhau (ta g i là micrôphôn toàn h ng, hay “búp h ng” hình ướ ề ằ ọ ướ ướ

c sóng. Đ l n c a thanh áp c u), n u kích th ế ầ ướ ủ c c a nó nh h n so v i b ỏ ơ ớ ướ ộ ớ ủ

đ ượ ụ c bi u th b ng nhi u đ n v khác nhau, tính theo giá tr hi u d ng ị ằ ề ệ ể ơ ị ị

(effectiv):

- Tr c kia đo b ng µbar ( 1 µbar = 0,1 N/m2); ướ ằ

2 (N/m2);

- B ng Niut n/m ằ ơ

2).

- Hi n nay th ng nh t theo ISO đo b ng Pascal (Pa) (1Pa = 1N/m ệ ấ ằ ố

Trong th c t ta th d ng m c - m c thanh áp - ự ế ườ ng bi u th thanh áp ị ể ở ạ ứ ứ

v i đ n v đo là đ xiben (dB). ớ ơ ề ị

L = 20lg P [dB],trong đó p là thanh áp, và p0 là thanh áp l y làm chu n. ấ ẩ

0 là tr s thanh áp c a ng

p0

-5 N/m2.

ng nghe và b ng 2.10 Thanh áp chu n pẩ ị ố ủ ưỡ ằ

Khi có tác đ ng c a sóng âm, các phân t ủ ộ ử không khí dao đ ng xung quanh v ộ ị

trí cân b ng c a nó. T c đ dao đ ng c a các phân t ộ ủ ủ ằ ố ộ ử ộ không khí do tác đ ng

. C n phân bi c a âm thanh g i là ủ ọ t c đ dao đ ng âm ố ộ ộ ầ ệ ố ớ t t c đ dao đ ng v i ộ ộ

t c đ truy n lan c a âm thanh. ố ộ ủ ề

15 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

oC và áp su t khi quy n bình th

t đ 20 nhi ng,âm thanh truy n lan trong Ở ệ ộ ể ấ ườ ề

ộ không khí v i t c đ 340 m/s,còn t c đ dao đ ng âm thì c c nh và ph thu c ớ ố ộ ố ộ ự ụ ộ ỏ

-3 átm tphe thì t c đ

-9 đ n 10 ế

vào c ng đ âm thanh.Trong d i thanh áp t 10 ườ ả ộ ừ ố ố ộ

-7 đ n 0,25 m/s.

ng ng t 2,5.10 dao đ ng âm t ộ ươ ứ ừ ế

Thanh áp và t c đ dao đ ng âm là hai đ i l ng có ý nghĩa đ c bi ố ộ ạ ượ ộ ặ ệ ố ớ t đ i v i

s c m th âm thanh(xem m c 2.1.2) cũng nh đ i v i k thu t thu thanh ự ả ư ố ớ ỹ ụ ụ ậ

micrôphôn.

Trong tr ng g n, thanh áp bi n đ i theo t ngh ch v i kho ng cách (p ườ ế ầ ổ l ỷ ệ ả ớ ị

~1/r) và không ph thu c vào t n s ,còn t c đ dao đ ng âm l i ph thu c vào ầ ố ụ ộ ố ộ ộ ạ ụ ộ

t n s , ầ ố ở ầ ố ấ t n s th p nó bi n đ i nhanh h n theo kho ng cách: bi n đ i theo t ơ ế ế ả ổ ổ ỷ

2).

l ng kho ng cách (v ~ 1/r ệ ngh ch v i bình ph ớ ị ươ ả

Theo nguyên lý ho t đ ng, micrôphôn chia làm 2 lo i : lo i thu thanh áp ạ ộ ạ ạ

(p) và lo i thu t c đ dao đ ng(v) ho c thu gradient thanh áp (∆p) -t c là đ ạ ặ ố ộ ộ ứ ộ

chênh l ch thanh áp (hi u thanh áp) gi a hai đi m không gian trong tr ng âm. ữ ể ệ ệ ườ

Các micrôphôn có búp h ng) là lo i thu thanh áp, còn ướ ng hình c u (toàn h ầ ướ ạ

micrôphôn đ nh h ng) là lo i thu gradient thanh ị ướ ng (đ c h ộ ướ ng ho c nh h ặ ị ướ ạ

áp. Ch có m t vài lo i (thí d micrôphôn d i băng) là lo i thu tr c ti p t c đ ế ố ụ ự ạ ả ạ ộ ỉ ộ

dao đ ng. Nh v y, n u ta dùng micrôphôn đ nh h ng (thí d cardioide) mà ư ậ ế ộ ị ướ ụ

thu g n ngu n âm thì ti ng tr m s b nâng lên m t cách b t h p lý, không ấ ợ ẽ ị ế ầ ầ ồ ộ

trung th c v i tín hi u âm thanh t nhiên c a ngu n âm. ự ớ ệ ự ủ ồ

Trong tr ng âm c a sóng ph ng (trong tr ng xa), ườ ủ ẳ ườ thanh áp cũng như

hi u thanh áp và t c đ dao đ ng âm đ ng pha và t thu n v i nhau, và càng ệ ố ộ ộ ồ l ỷ ệ ậ ớ

0, hai đ i l

i 90 ng này s t ớ ầ i g n ngu n âm thì đ l ch pha s ti n g n t ộ ệ ẽ ế ầ ớ ồ ạ ượ ẽ

không t thu n v i nhau n a. l ỷ ệ ữ ậ ớ

T s gi a thanh áp và t c đ dao đ ng là tr kháng âm thanh (hình ỷ ố ữ ố ộ ộ ở

2.5).Trong tr ng g n, tr kháng âm là m t đ i l ng xa nó ườ ộ ạ ượ ầ ở ng ph c, còn ứ tr ở ườ

ch là m t h ng s - âm kháng c a không khí. ộ ằ ủ ố ỉ

B c sóng là m t đ i l ng có nhi u ý nghĩa th c t đ i v i k thu t thu ướ ộ ạ ượ ự ế ố ớ ỹ ề ậ

thanh; nó chi m m t d i khá r ng, t kho ng 17m ( t n s th p nh t) t ộ ả ế ộ ừ ả ở ầ ố ấ ấ ớ i

1,7cm ( t n s cao nh t) trong d i t n âm thanh quan tr ng nh t đ i v i âm ấ ố ớ ở ầ ố ả ầ ấ ọ

nh c và thính giác. ạ

M i t ng c a sóng âm và tr ng âm đ ố ươ ng quan gi a các đ i l ữ ạ ượ ủ ườ ượ ể c bi u

di n trên các hình 2.4 và 2.5. ễ

3. Phân tích tín hi u âm thanh ệ

ậ Âm thanh c a các ngu n âm nh âm nh c, ti ng nói, ti ng đ ng là t p ư ủ ế ế ạ ồ ộ

h p c a r t nhi u dao đ ng thành ph n. Phân tích m t tín hi u âm thanh có ầ ợ ủ ấ ề ệ ộ ộ

nghĩa là xác đ nh t n s , biên đ và đôi khi c tr ng thái pha c a các dao ả ạ ủ ầ ố ộ ị

đ ng thành ph n đó. ộ ầ

Các quá trình dao đ ng âm tu n hoàn (periodic) ch bao g m các thành ầ ộ ồ ỉ

ph n hài b c cao là b i s nguyên l n c b n (t n s c b n). Các ầ ố ơ ả ầ ơ ả ộ ố ậ ầ dao đ ngộ

âm không tu n hoàn là m t t p h p c a vô s các t n s ng u nhiên, n m sát ầ ợ ủ ầ ố ộ ậ ẫ ằ ố

ư ế c nh nhau không theo quy lu t. Các âm thanh d ng này đi n hình nh ti ng ạ ể ậ ạ

đ ng và t ộ ấ ả ộ t c các quá trình xu t hi n m t l n (quá trình dao đ ng quá đ , ộ ầ ệ ấ ộ

dao đ ng chuy n ti p). Các ngu n âm t ế ể ộ ồ ự nhiên t o nên s pha tr n c dao ự ạ ả ộ

đ ng tu n hoàn và dao đ ng không tu n hoàn; ti ng nói và ti ng đ ng bao ầ ộ ế ế ầ ộ ộ

g m ch y u các dao đ ng không tu n hoàn, âm nh c l ồ ủ ế ạ ạ ầ ộ ủ ế i bao g m ch y u ồ

là các dao đ ng tu n hoàn. ộ ầ

ữ Tuỳ theo nhi m v đ t ra và lo i dao đ ng âm, ta có th áp d ng nh ng ụ ặ ụ ể ệ ạ ộ

ph ng pháp phân tích cho phù h p.Thí d : đ i v i các âm thanh n đ nh ta có ươ ụ ố ớ ợ ổ ị

th dùng ph ng pháp phân tích b ng ph k tr t và phân tích chu i Fuariê ể ươ ổ ế ượ ằ ỗ

ho c các b l c đ u song song (ph k 1/3 cta và 1 cta); các dao đ ng âm ổ ế ộ ọ ấ ặ ộ ố ố

17 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

không n đ nh có th dùng ph k d i h p,ph k 1/3 ho c 1 cta. ổ ế ả ẹ ổ ế ể ặ ổ ố ị ổ ế ờ Ph k th i

ng pháp phân tích. Nó ho t đ ng theo gian th cự có th áp d ng cho m i ph ụ ể ọ ươ ạ ộ

nguyên lý bi n đ i Fuariê nhanh (Fast Fourier Transformation-FFT), thí d c ụ ứ ế ổ

200 ms l c tích phân t m t tín hi u đã s ạ i ch th m t ph âm thanh m i đ ổ ị ộ ớ ượ ỉ ừ ộ ệ ố

ng pháp x lý th ng kê, ta có th thu đ c các k t qu đ đ tin hoá.B ng ph ằ ươ ử ể ố ượ ả ủ ộ ế

ng pháp đo FFT trên. c y t ậ ừ các giá tr đo t c th i theo ph ứ ờ ị ươ ở

III. TR NG ÂM ƯỜ

ạ Nh ng s ki n âm thanh hàng ngày nh ti ng đ ng, ti ng nói và âm nh c ự ệ ư ế ữ ế ộ

th ng đan xen, pha tr n v i nhau trong m t không gian sinh ho t quen thu c- ườ ạ ộ ớ ộ ộ

trong m t phòng. Và phòng đó có th nh , có th l n-th m chí r t l n, có th ấ ớ ể ớ ể ậ ộ ỏ ể

vang và cũng có th r t “khô”. M t không gian khép kín mà ta g i là ộ ể ấ ọ phòng yấ

(phòng ở , phòng h p,phòng hoà nh c...) có m t ý nghĩa đ c bi ạ ặ ọ ộ ệ ố ớ ự ả t đ i v i s c m

th âm thanh c a con ng ụ ủ ườ ệ i, gi ng nh ý nghĩa c a ánh sáng đ i v i vi c ủ ố ớ ư ố

th ng th c m t b c tranh hay m t pho t ưở ộ ứ ứ ộ ượ ả ng. Không có phòng, ta không c m

nh n đ c đ y đ nh ng hi n t ậ ượ ầ ệ ượ ủ ữ ng âm thanh; cũng nh không có ánh sáng, ta ư

không c m nh n đ ả ậ ượ ế c h t các thông tin c a hình nh.V y, phòng cũng nh ánh ả ủ ư ậ

sáng là các môi tr ng, là ch t xúc tác t o nên s c m th âm thanh và hình ườ ự ả ụ ấ ạ

ả ặ nh. Chúng không đ ng “trung l p”, mà tác đ ng tr c ti p, làm bi n đ i ho c ự ứ ế ế ậ ổ ộ

nh n m nh các s ki n âm thanh cũng nh hình nh ự ệ ư ạ ấ ả ở ộ m t góc đ nào đó. Nh ộ ư

ng âm v y, đ c đi m âm h c c a m i phòng khác nhau s t o nên m t ậ ọ ủ ẽ ạ ộ tr ể ặ ỗ ườ

ề ể ạ khác nhau, b sung cho âm nh c hay ti ng nói nh ng thông tin v th lo i ữ ế ạ ổ

phòng, v đ l n cũng nh v đ c tr ng v t lý c a các b m t ph n âm trong ư ề ặ ề ộ ớ ề ặ ư ủ ậ ả

phòng (t ườ ng, tr n, n n.. .). Nh ng đ c đi m âm h c c a m i tr ặ ọ ủ ỗ ườ ữ ề ể ầ ồ ng âm đ ng

th i cũng có th ch a đ ng nh ng thông tin mang tính văn hóa hay xã h i. Thí ể ứ ự ữ ờ ộ

ng, d : đ c đi m âm thanh c a nhà th bi u hi n m t quang c nh giáo đ ụ ặ ờ ể ủ ể ệ ả ộ ườ

mang phong cách và màu s c tôn giáo. ắ

Ho c gi , âm nh c thính phòng ph i có s c thái âm thanh c a m t phòng hoà ặ ả ủ ạ ắ ả ộ

ộ nh c nh đúng phong cách “thính phòng” ch không ph i âm thanh c a m t ủ ứ ạ ả ỏ

phòng hoà nh c l n cho hàng ngàn ng i nghe. Và cu i cùng c n ph i nói t ạ ớ ườ ả ầ ố ớ i

ả m t v n đ r t d b b qua: nh ng nh c c thu c th i đ i l ch s nào thì ph i ề ấ ễ ị ỏ ờ ạ ị ạ ụ ộ ấ ữ ử ộ

đ c thu trong m t phòng thu có không gian âm thanh phù h p v i không gian ượ ộ ợ ớ

bi u di n c a th i đ i l ch s y, phong cách âm nh c c a th i kì y. ờ ạ ị ễ ủ ạ ủ ử ấ ể ấ ờ

Khi phát l ạ ộ i nh ng s ki n âm thanh qua h th ng đI n thanh ta m t đi m t ự ệ ệ ố ữ ệ ấ

ễ kh năng thông tin quan tr ng b ng hình-t c là c m nh n không gian bi u di n ứ ể ả ằ ả ậ ọ

ng t b ng m t-do đó s t ằ ự ưở ắ ượ ơ ng ra không gian bi u di n qua các thông tin đ n ễ ể

thu n b ng âm thanh càng gi vai trò quan tr ng. ằ ầ ữ ọ

IV. ÂM THANH KI N TRÚC - NH NG KHÁI NI M C B N Ơ Ả Ữ Ế Ệ

1. nh h ng c a phòng t i tín hi u âm thanh. Ả ưở ủ ớ ệ

Nhìn chung, khi thu thanh, ngu n âm đ c đ t trong m t không gian khép ồ ượ ặ ộ

i, mà tr c h t còn do phòng kín-m t phòng, không ch vì nó có nhi u thu n l ỉ ậ ợ ề ộ ướ ế

có ch c năng làm bi n đ i và b sung cho s ki n âm thanh mà ng i nghe ự ệ ứ ế ổ ổ ườ

c m th y c n thi ấ ả ầ ế ể ạ ậ t đ t o cho âm thanh đ p h n. N u nh ngày nay k thu t ơ ư ẹ ế ỹ

thu thanh hi n đ i th ng dùng các thi t b t o vang đ thay th m t ph n hay ệ ạ ườ ế ị ạ ế ộ ể ầ

ng c a phòng thu vào tín hi u âm thanh do nh ng kh toàn b nh ng nh h ữ ả ộ ưở ữ ủ ệ ả

t c a thi c th i gian vang, ph năng u vi ư ệ ủ ế ị t b vang nhân t o, nh thay đ i đ ạ ổ ượ ư ờ ổ

h n,... thì nh ng nguyên t n s c a tín hi u vang,t o vang sau khi thu, kinh t ạ ầ ố ủ ệ ế ơ ữ

c đ t ra trên kia v n không có gì thay đ i, nghĩa là ph i làm cho âm t c đ ắ ượ ặ ẫ ả ổ

thanh đ p h n nh ng v n ph i gi c tính t nhiên c a tr ư ẹ ẫ ả ơ đ ữ ượ ự ủ ườ ự ng âm th c

(natural). Nh ng nh h ng c a phòng đ n s ki n âm thanh có th đ c mô ữ ả ưở ế ự ệ ể ượ ủ

t b ng hai cách sau đây: ả ằ

Th nh t ấ - m t cách khách quan do đo đ c phân tích các s ki n âm thanh ạ ự ệ ứ ộ

và đ bi n thiên theo th i gian c a nó (ÂM THANH KI N TRÚC) . ủ ộ ế Ế ờ

19 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

theo c m quan thông qua Th hai ứ – m t cách ch quan b ng mô t ủ ằ ộ ả ả

ph ng pháp nghe phân tích (ÂM NH C CH QUAN) . ươ Ủ Ạ

C hai ph ả ươ ng pháp đ u c n thi ề ầ ế ặ t và có hi u qu cao; tuỳ theo cách đ t ệ ả

ng pháp s cho nh ng k t lu n phù h p, u tiên h n. v n đ , m i ph ấ ề ỗ ươ ợ ư ữ ẽ ế ậ ơ

Nh ng khái ni m mang tính khách quan thu c lĩnh v c âm thanh ch quan ự ủ ữ ệ ộ

i ph n d i đây cũng đã mang tính ph c p và th ng nh t. s nh c t ẽ ắ ớ ở ầ ướ ổ ậ ấ ố

Song m c tiêu đ ụ ượ c đ t ra ặ ở ữ đây là tìm hi u m i quan h gi a nh ng ệ ữ ể ố

ọ ủ khái ni m v t lý c a âm thanh ki n trúc v i nh ng khái ni m tâm-sinh h c c a ữ ủ ế ệ ệ ậ ớ

lĩnh v c âm thanh ch quan đ b sung cho nhau, nh m mô t , đánh giá và khai ể ổ ự ủ ằ ả

ng âm cho công vi c thu thanh cũng nh đánh thác các đ c đi m c a m i tr ể ỗ ườ ủ ặ ư ệ

giá ch t l ấ ượ ng các s n ph m thu thanh. ẩ ả

2. Nh ng khái ni m c b n v âm thanh ki n trúc. ơ ả ề ữ ế ệ

Trong m t không gian khép kín- m t phòng,sóng âm t ộ ộ ừ ộ ngu n âm m t ồ

i ng m t lan truy n tr c ti p t ề ự ế ớ ặ ườ ặ i nghe ho c micrôphôn - đó là TR C ÂM, m t Ự ặ

khác nó đ p vào các b m t gi i h n c a phòng (t ề ặ ậ ớ ạ ủ ườ ng, tr n, n n) và các đ ề ầ ồ

i- đó là PH N ÂM. v t đ t trong phòng r i ph n x tr l ậ ặ ạ ở ạ ả ồ Ả

Hi n t ệ ượ ặ ng này c a sóng âm không ch x y ra m t l n mà c l p đi l p ỉ ả ộ ầ ứ ặ ủ

l i, m i l n g p ch ạ ỗ ầ ặ ướ ng ng i thì m t ph n năng l ộ ạ ầ ượ ậ ng âm b tiêu hao vào v t ị

li u c u t o c a v t đó - ta g i là hi n t ệ ấ ạ ủ ậ ọ ệ ượ ng h p th âm thanh ụ ấ ứ , m t ph n b c ầ ộ

i không khí - ta g i là hi n t x tr l ạ ở ạ ọ ệ ượ ng ph n x âm thanh ạ ả ả . Nh ng âm ph n ữ

ph n âm b c 1 , chúng th ng có năng l x l n th nh t g i là ạ ầ ấ ọ ứ ả ậ ườ ượ ng l n (ch ớ ỉ

nh h n tr c âm) và tách bi ỏ ơ ự ệ ả t thành nh ng ph n x r i r c, nghĩa là có kho ng ạ ờ ạ ữ ả

cách th i gian gi a ph n âm b c 1 c a tia này v i ph n âm b c 1 c a tia khác, ủ ủ ữ ả ậ ả ậ ờ ớ

tuỳ thu c hình d ng và kích th c c a phòng. Ph n âm b c 1 có ý nghĩa vô ạ ộ ướ ủ ả ậ

cùng quan tr ng đ i v i s c m nh n không gian c a phòng thu, cho dù trong ố ớ ự ả ủ ậ ọ

th c t ự ế ta khó có th nghe tách bi ể ệ t chúng ra kh i tín hi u chung. Các ph n âm ệ ả ỏ

b c 2 ,b c 3,...ngày càng d y và đan xen t ậ ậ ầ ừ nhi u h ề ướ ỗ ầ ng, nh ng sau m i l n ư

ng âm l ph n x , năng l ạ ả ượ ạ ọ i suy gi m và d n d n b tiêu hao cho đ n h t, ta g i ế ế ầ ả ầ ị

đó là hiên t ng S đo bi u th t c đ suy gi m năng l ng âm nh ượ k t vang. ế ị ố ể ả ộ ố ượ ư

th i gian vàng trên g i là ọ ờ ế (reverberation time), hay chính xác là th i gian k t ờ

vang.

Đ i v i m t tín hi u âm thanh kéo dài s x y ra m t hi n t ng cân ố ớ ẽ ả ệ ượ ệ ộ ộ

ng âm phát ra t ngu n và năng l ng đ b ng gi a năng l ữ ằ ượ ừ ồ ượ ượ ấ ạ c h p th . Tr ng ụ

thái cân b ng này không ph i xu t hi n ngay t đ u khi âm thanh m i phát ra t ệ ằ ả ấ ừ ầ ớ ừ

ặ ngu n mà ph i sau m t kho ng th i gian đ đ ph n âm phân b đ u đ n ủ ể ố ề ả ả ả ồ ộ ờ

, t c là dao đ ng kh i đ u kích trong phòng - ta g i đó là giai đo n ọ ạ kh i vang ở ở ầ ứ ộ

thích phòng t o nên ti ng vang. ế ạ

Vì sóng âm ph n x t t c các h ng t i micrôphôn (ho c ng t ạ ừ ấ ả ả ướ ớ ặ ườ i

ng âm tán x âm thanh không nghe) nên nó t o thành m t ạ ộ tr ườ ạ, t o c m giác ả ạ

gian, ho c ặ âm thanh quang c nhả . Tr c âm thì suy gi m d n khi càng ra xa ự ả ầ

ặ ngu n âm, còn ph n âm (hay âm thanh quang c nh) thì phân b khá đ u đ n ề ả ả ồ ố

trong toàn b không gian c a phòng. Đi u đó có nghĩa là t s năng l ủ ề ộ ỷ ố ượ ữ ng gi a

tr c âm (Directsound, D) và ph n âm ( ự ả ả Reflect sound, R) s bi n đ i theo kho ng ẽ ế ổ

cách t i ngu n âm. T l năng l ớ ỷ ệ ồ ượ ố ng này là m t tiêu chí c c kì quan tr ng đ i ự ộ ọ

v i vi c l a ch n kho ng cách đ t micrôphôn thu thanh. T i các đi m n m trên ớ ệ ự ể ả ặ ạ ằ ọ

bán kính vang (hay bán kính gi i h n ng tr c âm và ph n âm là ớ ạ ) thì năng l ượ ự ả

b ng nhau. ằ

3. Nh ng khái ni m c b n v âm thanh ch quan - thính âm. ơ ả ề ữ ủ ệ

Đ có th mô t ể ể ả ộ theo cách ch quan v đ c đi m âm thanh c a m t ề ặ ủ ủ ể

phòng ta th ng s d ng nh ng khái ni m sau đây: ườ ử ụ ữ ệ

Đ rõ l i ộ ờ (hay đ rõ ti ng ộ ộ ế ) là kh năng thích h p v âm thanh c a m t ợ ủ ề ả

ế phòng đ i v i bi u di n các lo i hình ti ng nói (thí d k ch nói, di n thuy t, ố ớ ụ ị ế ễ ể ễ ạ

h i h p,...). ộ ọ

21 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

Đ nét ộ là m c đ trong sáng, rõ nét c a âm nh c nh kh năng phân bi ủ ứ ộ ạ ả ờ ệ t

đ ượ ả c các s ki n âm thanh (thí d các tuy n giai đi u c a m t đo n nh c) x y ế ệ ủ ự ệ ụ ạ ạ ộ

ra đ ng th i ho c k ti p nhau. ặ ế ế ồ ờ

C m giác không gian là kh năng kình dung đ c đ l n và cách x lý âm ả ả ượ ộ ớ ử

thanh trong m t phòng. C m giác không gian đ ả ộ ượ ạ ệ c t o nên b i nh ng khái ni m ữ ở

i nghe vào khung c nh âm thanh, đ l n hay c b n nh m c đ cu n hút ng ư ứ ộ ơ ả ố ườ ộ ớ ả

kích th c c a phòng, đ vang và quang c nh âm thanh c a phòng. ướ ủ ủ ả ộ

S thích nghi v âm thanh c a m t phòng cho ti ng nói có nghĩa là: thí d ủ ự ề ế ộ ụ

c đ rõ cho ti ng nói không c n h trang âm đi n thanh mà v n đ m b o đ ệ ệ ầ ẫ ả ả ượ ế ộ

(thí d cho di n k ch) m i v trí trong phòng. Đánh giá v s thích nghi âm ụ ễ ị ở ọ ị ề ự

h c c a m t phòng cho m c đích s d ng nào đó (ti ng nói hay âm nh c) đ ử ụ ọ ủ ụ ế ạ ộ ượ c

ti n hành b ng ph ế ằ ươ ứ ng pháp nghe ki m thính. Thí d ta dùng các logatom (t c ụ ể

là các âm ti ế ễ t vô nghĩa) đ ki m tra đ rõ cho m t phòng dùng đ bi u di n ể ể ể ể ộ ộ

ti ng nói. ế

Đ nét hay đ trong sáng khi bi u di n âm nh c bi u th kh năng phân ể ễ ể ạ ả ộ ộ ị

bi c các nh c khí, các nhóm nh c khí ho c các quãng âm c a chúng, cho t đ ệ ượ ủ ạ ạ ặ

dù chúng b pha tr n v i ph n âm c a phòng; nó t o đi u ki n cho s c m th ự ả ủ ề ệ ả ạ ộ ớ ị ụ

ạ v m t c u trúc âm nh c t ng th . Đ nét th hi n s trong sáng c a âm nh c ề ộ ấ ể ệ ự ạ ổ ủ ể ộ

ng t khi bi u di n trong m t phòng hoà nh c cũng t ộ ễ ể ạ ươ ự nh đ rõ c a ti ng nói ủ ư ộ ế

(nh t là đ rõ c a t ) khi ti ng nói đ ủ ừ ế ấ ộ ượ ộ c trình di n (thí d k ch nói) trong m t ụ ị ễ

nhà hát. Trong bi u di n âm nh c, các ph n âm n m trong kho ng 80 ms tính t ể ễ ạ ả ằ ả ừ

th i đi m b t đ u c a s ki n âm thanh (thí d m t ti ng đàn pianô) có tác ủ ự ệ ụ ộ ế ắ ầ ể ờ

ế d ng nâng cao đ nét và kh năng c m nh n không gian; các ph n âm đ n ả ụ ả ậ ả ộ

mu n h n l i làm gi m đ nét c a âm nh c và làm tăng đ vang. V i ti ng nói, ơ ạ ộ ớ ế ủ ả ạ ộ ộ

gi i h n này n m trong kho ng th i gian là 50 ms. ớ ạ ằ ả ờ

C n phân bi t rõ ti ng vang (reverberation) và ti ng d i ầ ệ ế ộ (Echo), tuy cùng ế

là m t hi n t ệ ượ ộ ả ng v t lý do ph n x sóng âm t o nên. Ti ng vang cho ta c m ạ ế ậ ả ạ

giác nh m t s ki n âm kéo dài và suy gi m d n âm l ng. Ti ng d i cho ta ư ộ ự ệ ả ầ ượ ế ộ

c m giác nh m t cách nh c l ư ộ ả ắ ạ ự ệ ỏ i s ki n âm thanh, nghĩa là nghe tách r i kh i ờ

tín hi u g c ệ ố (TR C ÂM). Ự ữ V i ti ng nói (vì có hình th c c u t o nh nh ng ớ ế ấ ạ ư ứ

ế xung âm thanh), các ph n âm đ n sau 50ms và có m c đ l n s t o thành ti ng ứ ủ ớ ẽ ạ ế ả

ặ d i, làm gi m đ rõ. Âm nh c cho phép đ tr l n h n, có th đ n 80ms ho c ộ ộ ễ ớ ể ế ạ ả ộ ơ

h n n a. ơ ữ

V. CÁC Đ C TÍNH V T LÝ C A TR NG ÂM Ủ Ặ Ậ ƯỜ

* Tr ườ ng tr c âm ự

Tr ng tr c âm thu n khi t (nghĩa là không có ph n âm) ch t n t i trong ườ ự ầ ế ỉ ồ ạ ả

không gian không có v t c n trên đ ng truy n lan c a sóng âm, ho c trong ậ ả ườ ủ ề ặ

m t phòng câm mà năng l ng t ngu n âm b h p th h t b i các m t bao ộ ượ ừ ị ế ở ị ấ ặ ồ

[8.1]. Trong th c t , năng l ự ế ở kho ng cách r t g n ngu n âm và t ấ ầ ả ồ l ỷ ệ ượ ữ ng gi a

R

ph n âm và tr c âm r t nh : ỏ ự ấ ả

<< 1

D

Ta cũng có th coi nh tr ng tr c âm, vì năng l ư ườ ể ự ượ ế ư ng tr c âm chi m u ự

th . Trên đ i đi m thu (ng i nghe ế ườ ng lan truy n tr c ti p t ề ế ừ ự ngu n âm t ồ ớ ể ườ

ho c micrôphôn) các đ i l ng v t lý c a tr c âm b bi n đ i r t nhi u: ạ ượ ặ ổ ấ ị ế ự ủ ề ậ

- M c âm b suy gi m theo kho ng cách, ả ứ ả ị

- Năng l ng âm b h p th b i không khí, tuỳ thu c nhi t đ và đ m, ượ ụ ở ị ấ ộ ệ ộ ộ ẩ

- Năng l ng âm b h p th b i các v t hút âm (khán gi ượ ụ ở ị ấ ậ ả , gh ,...) ế

* S suy gi m năng l ng trên đ ự ả ượ ườ ng truy n lan ề

Trong th c t , khi các ngu n âm có kích th c nh h n b c sóng đ u có ự ế ồ ướ ỏ ơ ướ ề

th coi là ể nh ng ngu n âm đi m. ồ ầ ể Ngu n âm đi m phát ra sóng có d ng hình c u ữ ể ạ ồ

-sóng c u, nghĩa là sóng âm b c x đ u ra các h ng; nói cách khác năng l ứ ạ ề ầ ướ ượ ng

âm đ c phân b đ u đ n trên m t c u. Di n tích m t c u tăng theo t bình ượ ặ ầ ặ ầ ố ề ệ ặ l ỷ ệ

2, đi u đó có nghĩa là năng l

ph ng v i bán kính F ~ r ươ ớ ề ượ ng âm s gi m theo t ẽ ả ỷ

23 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

l v i bình ph i ngu n âm, t c là suy gi m r t nhanh: ệ ớ ươ ng c a kho ng cách t ả ủ ớ ứ ả ấ ồ

m i khi kho ng cách tăng g p đôi (thí d t 2m lên 4m) thì thanh áp gi m đi ụ ừ ả ấ ỗ ả

m t n a ho c m c thanh áp gi m đi 6dB (hình 2.11). Nh v y là ộ ử ư ậ ứ ặ ả tr ở ườ ầ ng g n

năng l ng (hay m c âm) suy gi m r t nhanh, ượ ứ ả ấ tr ở ườ ậ ng xa đ suy gi m ch m ả ộ

h n.ơ

ộ Khi có r t nhi u ngu n âm đi m n i ti p nhau thành m t tuy n (m t ố ế ế ể ề ấ ồ ộ

đ ng) s t o thành ngu n âm tuy n ng ô tô có ườ ẽ ạ ế kéo dài, thí d m t tuy n đ ụ ộ ế ồ ườ

xe ch y liên t c, m t tuy n đ ụ ế ạ ộ ườ ủ ng s t v i m t đoàn tàu ho , và sóng âm c a ắ ớ ả ộ

nh ng ngu n âm d ng ồ ữ ạ ụ tuy nế nh th s t o thành nh ng hình ng (“viên tr ”) ư ế ẽ ạ ữ ố

ng c a d ng ngu n âm này nh b c x vào không trung. S suy gi m năng l ứ ạ ự ả ượ ủ ạ ồ ỏ

ồ h n: khi kho ng cách tăng g p đôi thì nó ch gi m có 3dB. Chính vì th ti ng n ơ ế ế ỉ ả ả ấ

c a các dòng xe (ô tô hay t u ho ) th ủ ầ ả ườ ng lan truy n đi khá xa. ề

Các ngu n âm có d ng nh m t m t ph ng ta g i là ngu n âm di n ư ộ ạ ẳ ặ ồ ọ ệ . ồ

Trong tr ng g n c a các ngu n âm di n có m t b c x l n m c âm h u nh ườ ặ ứ ạ ớ ầ ủ ứ ệ ầ ồ ư

không suy gi m theo kho ng cách, vì ả ả ở đây sóng âm có d ng g n nh sóng ạ ư ầ

ph ng. R >> kích th d) ẳ Ở khá xa ngu n âm di n (v i kho ng cách ệ ả ồ ớ ướ c ngu n âm ồ

thì m c âm m i suy gi m d n. Hi n t ng này cũng t ng t nh d ng b c x ệ ượ ứ ả ầ ớ ươ ự ư ạ ứ ạ

âm thanh c a các nh c khí b kèn đ ng. Trong th c t đ suy gi m trong ự ế ộ ủ ạ ả ộ ồ

tr ng g n kho ng 4dB m i khi kho ng cách tăng g p đôi. Các ngu n âm trong ườ ầ ả ả ấ ỗ ồ

thiên nhiên th ng có kích th c nh t đ nh và do đó đ suy gi m năng l ườ ướ ấ ị ả ộ ượ ng

l i ph thu c t n s . Thí d : các nh c khí ạ ộ ầ ố ụ ụ ạ ở ả ầ d i t n cao có th coi là ngu n âm ể ồ

di n, trong khi d i t n th p l i đ c coi nh ngu n âm đi m. Đi u đó có ệ ở ả ầ ấ ạ ượ ư ể ề ồ

nghĩa là t n s th p suy gi m theo kho ng v i t c đ nhanh h n, t n s cao suy ả ầ ố ấ ớ ố ộ ầ ố ả ơ

gi m v i t c đ ch m h n. Hi n t ớ ố ệ ượ ậ ả ộ ơ ệ ố ớ ng này càng có hi u qu rõ r t đ i v i ệ ả

ng i nghe, vì đ thính (nh y) c a tai ng t n s th p kém h n d i trung i ườ ủ ạ ộ ườ ở ầ ố ấ ơ ở ả

(và cao).

Trong các phòng bình th ng, tr c âm và ph n âm c a m t ngu n âm ườ ự ủ ả ồ ộ

th i h n (bán kính vang) thì ườ ng pha tr n v i nhau. Ch trong vùng bán kính gi ỉ ớ ộ ớ ạ

tr c âm m i chi m u th . Bán kính vang không ch ph thu c vào th tích và ế ư ụ ự ế ể ớ ộ ỉ

cách x lý âm thanh các m t bao c a phòng, mà còn b chi ph i b i tính đ nh ố ở ủ ử ặ ị ị

h ng c a ngu n âm và búp h ng c a micrôphôn trong k thu t thu thanh. ướ ủ ồ ướ ủ ậ ỹ

25 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

VI. CÁC HI N T NG ÂM THANH C N CHÚ Ý KHI THU THANH Ệ ƯỢ Ầ

* Ph n x âm thanh: ạ ả

Âm thanh đang lan truy n g p v t c n, m t ph n sóng âm b ph n x tr ậ ả ạ ở ề ả ặ ầ ộ ị

l i. Hi n t ng này ta th ng g p trong các phòng thu khi ngu n âm phát ra ạ ệ ượ ườ ặ ồ

ng ch n b ph n x tr l i gây ra các hi n t ng x u cho thu g p ph i các t ả ặ ườ ạ ở ạ ắ ả ị ệ ượ ấ

thanh.

* Sóng đ ng:ứ

Khi sóng âm phát ra gi a hai m t t ng sóng ặ ườ ữ ng c ng d x y ra hi n t ễ ả ệ ượ ứ

ng.Vì v y, trong các phòng thu ng đ ng và c ng h ứ ộ ưở ậ ườ ặ i ta tránh làm các m t

ng gi ng nhau và song song v i nhau. N u t n t i các m t t t ườ ế ồ ạ ố ớ ặ ườ ư ậ ng nh v y

thì ph i ti n hành trang âm v i các v t li u khác nhau. ậ ệ ả ế ớ

* H i t âm thanh: (th b m t cong, lõm) ộ ụ ườ ng x y ra ả ở ề ặ

Khi sóng âm g p ph i các m t cong,lõm các tia ph n x d t o thành các ạ ễ ạ ả ặ ả ặ

đi m h i t âm thanh làm cho tr ể ườ ng âm không đ ng đ u ề ồ

ộ ụ • Thu thanh.

Có th nh n th y r ng, t khi k thu t phát thanh. truy n hình, đĩa và băng ấ ằ ể ậ ừ ề ậ ỹ

âm thanh ra đ i thì ng i ta th ng th c ngh thu t âm nh c ch y u qua các ờ ườ ưở ủ ế ứ ệ ạ ậ

m ng truy n thông đ i chúng đó. Và khi k thu t âm thanh l p th đ c áp ể ượ ề ạ ạ ậ ậ ỹ

i các ch ng trình âm nh c thì ng d ng đ chuy n t ụ ể ả ể ươ ạ ườ ệ i nghe đã có đi u ki n ề

t h n nhi u đ “ s ng th c”v i nh ng s ki n âm thanh trong cu c s ng, t ố ơ ộ ố ự ệ ự ữ ề ể ố ớ

nh t là v i “âm thanh l p th quang c nh” ngày nay. ể ậ ấ ả ớ

Ng i đ o di n âm thanh trong nhi m v thu thanh c a mình có trách ườ ạ ủ ụ ễ ệ

nhi m ph i nghiên c u: ứ ệ ả

- Đ c đi m âm thanh c a phòng thu ủ ể ặ

- Tính ch t c a tác ph m âm nh c(th lo i, phong cách, biên ch dàn ể ạ ấ ủ ế ạ ẩ

nh c)ạ

- B trí cách ng i thu thanh cho các nh c công đ l a ch n cho các Micro ể ự ạ ồ ố ọ

phôn và ph ng pháp thu thanh thích h p, t o đ c nh ng ph i c nh không ươ ạ ợ ượ ố ả ữ

gian t i u cho nh âm l p th v i nh ng th lo i âm nh cvà ti t t u rõ nét ố ư ể ạ ể ớ ữ ả ậ ạ ế ấ

( đ c bi ặ ệ ỏ ơ t nh c khiêu vũ), phòng thu c n có th i gian âm vang thu nh h n ạ ầ ờ

ả kho ng 1”, ngay c v i nh ng phòng có th tích l n, các tín hi u quang c nh ả ớ ữ ệ ể ả ớ

thông th ng đ c x lý b ng thi t b vang nhân t o. ườ ượ ử ằ ế ị ạ

V i th lo i giao h ể ạ ớ ưở ng thính phòng, c n c g ng d ng nh ng nh âm ố ắ ự ữ ả ầ

gi ng nh đ c đi m âm thanh phòng hoà nh c n i ti ng v n đã đ c ng ư ặ ể ố ở ổ ế ạ ố ượ ườ i

nghe c m nh nvà trân tr ng. ậ ọ

ả • Các ph ươ ng th c ghi âm s ngày nay cũng phát tri n m nh m : ẽ ứ ể ạ ố

ự Công ngh ghi âm analog s d ng nguyên lý ghi âm c tính trên đĩa nh a, ử ụ ệ ơ

quang tính trên phim nh a, t tính trên băng t và phim t . Trong khi các thi ự ừ ừ ừ ế ị t b

i thông tin khác đã đ t đ c ch t l ng âm thanh r t cao thì x lý và chuy n t ử ể ả ạ ượ ấ ượ ấ

công đo n ghi âm luôn luôn v n là cái nút c chai. Công ngh ghi âm Digital ệ ạ ẫ ổ

cũng s d ng đĩa, băng và phim làm ph ng ti n h n tr thông tin nh ng k ử ụ ươ ệ ơ ừ ư ỹ

thu t tinh x o và ph c t p h n nhi u, kích th ứ ạ ề ả ậ ơ ướ ư c băng và đĩa nh g n nh ng ỏ ọ

m t đ thông tin l n h n nhi u và ch t l ng âm thanh r t hoàn h o. Trong ghi ậ ộ ấ ượ ề ớ ơ ấ ả

âm s , bên c nh các thông tin chính là tín hi u âm thanh. Trên băng và đĩa còn ệ ạ ố

ch a đ ng thông tin khác nh mã th i gian, tiêu đ tác ph m...cho phép tìm ờ ư ứ ự ề ẩ

ki m, xâm nh p thông tin nhanh h n. ế ậ ơ

Th i kỳ đ i m i không ch đem l i nh ng thành t u to l n có ý nghĩa l ch ờ ổ ớ ỉ ạ ữ ự ớ ị

c trong các lĩnh v c kinh t , xã h i mà còn s làm thay đ i b m t c a đ t n ử ổ ộ ặ ủ ấ ướ ự ế ộ

ế tác đ ng m nh m đ n s phát tri n tích c c c a đ i s ng ngh thu t. N u ẽ ế ự ự ủ ờ ố ể ệ ạ ậ ộ

chúng ta có đ i làm công tác ph c v h t mình vì ngh thu t đ ượ c nh ng ng ữ ườ ụ ụ ế ậ ể ệ

có đ ượ c nh ng bu i bi u di n ph c v , nhu c u th ễ ụ ụ ữ ể ầ ổ ưở ng th c ngh thu t ngày ệ ứ ậ

càng cao c a qu n chúng thính gi ầ ủ . ả

27 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

PH N III : PHÂN TÍCH TÁC PH M VÀ Ý Đ THU THANH Ồ Ẩ Ầ

1.Phân tích văn h c ca khúc “Tr i Hà N i Xanh” : ọ ờ ộ

Ca khúc “Tr i Hà N i Xanh” ờ ộ

Sáng tác : N.S Văn Ký

Xanh xanh th m b u tr i xanh Hà N i ộ ầ ắ ờ

H G m xanh nh mái tóc em xanh ư ồ ươ

Thân th ng quá n c i ng i Hà N i. ươ ụ ườ ườ ộ

i! Đã g p r i mà b i h i nh mãi, Hà N i ồ ồ ặ ồ ộ ơ ớ

Ta ch a quên, ta ch a quên m t mùa thu ư ư ộ

Hà N i vùng lên, H ng Hà cu n sóng. ồ ộ ộ

Ta ch a quên nh ng ngày đêm m t mùng bão l a. ữ ử ư ị

Đêm pháo hoa anh l i g p em. ạ ặ

Tr i "Đi n Biên Hà N i" chi n th ng. ệ ế ắ ờ ộ

Cho mãi mãi b u tr i xanh Hà N i. ầ ờ ộ

C u Thăng Long soi bóng n c sông H ng. ầ ướ ồ

Ti ng ng i nói âm vang h n sông núi ế ườ ồ

Hà N i đi lên hôm nay trong n ng Ba Đình. ắ ộ

Cho mãi mãi m t tình yêu Hà N i ộ ộ

R i s quen phút b ng ban đ u. ồ ẽ ầ ỡ ỡ

Ti ng ng i nói xôn xao mùa xuân t i ế ườ ớ

Hà N i reo vui hôm nay ti ng hát xây đ i. ế ộ ờ

Trong kho tàng ca khúc cách m ng Vi ạ ệ ữ t Nam h n n a th k qua, nh ng ế ỷ ử ơ

bài hát vi t v th đô Hà N i đã chi m m t kh i l ế ề ủ ố ượ ế ộ ộ ng đáng k . Trên đ t n ể ấ ướ c

ta, có l không thành ph nào, mi n đ t nào l i có nhi u bài hát hay nh Hà ẽ ề ấ ố ạ ư ề

N i. Đi u đó cũng d hi u, b i g n m i th k qua,m nh đ t Thăng Long đó ườ ễ ể ở ầ ế ỷ ề ấ ả ộ

29 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

đã tr thành c đô và luôn là trung tâm c a đ t n c trên kh p các lĩnh v c kinh ủ ấ ướ ở ố ự ắ

t , văn hoá. ế

H n n a th k ho t đ ng âm nh c, nh c s Văn Ký, đã có m t ạ ỹ ạ ộ ế ỷ ộ gia tài ử ạ ơ

ữ âm nh c th t giàu có và phong phú: h n 400 nh c ph m g m ca khúc và nh ng ậ ạ ạ ẩ ồ ơ

ng, nh c không l i. th lo i âm nh c l n – ca k ch, nh c k ch, nh c giao h ị ể ạ ạ ớ ạ ị ạ ưở ạ ờ

ấ Âm nh c c a ông mang trên mình nh ng hy v ng trong sáng, đ m ch t ạ ủ ữ ậ ọ

tr tình, có giai đi u đ p, trau chu t, đ m tính dân t c và không kém ph n lãng ữ ẹ ệ ầ ậ ộ ố

m n, bay b ng, tràn đ y l c quan, đ c qu n chúng yêu thích. ầ ạ ạ ổ ượ ầ

Nh c sĩ Văn Ký tên th t là Vũ Văn Ký, sinh năm 1928, quê ạ ậ ở huy n V ệ ụ

ố B n, t nh Nam Đ nh. Sinh ra trong m t gia đình nho h c, không có truy n th ng ề ả ộ ọ ị ỉ

âm nh c nh ng quê h ư ạ ươ ng giàu văn hóa, nh t là nh ng làn đi u hát dân ca, âm ữ ệ ấ

đi u tr u văn trong l ệ ầ ễ hôi Ph Dày, đã s m hoà đ m vào trong tâm h n ông. ậ ủ ồ ớ

Tác gi nói : “ Vi t bài hát hay đã khó, vi t hay v Hà N i l i càng khó và ả ế ế ộ ạ ề

mu n chinh ph c đ c trái tim ng i nghe nh c, thì nh c sĩ ph i t o đ ụ ố ượ ườ ả ạ ạ ạ ượ c

nh ng ngôn ng âm nh c th hi n rõ tính ch t c a Hà N i nh đã nói. Còn ể ệ ấ ủ ư ữ ữ ạ ộ

nh ng hình t ng chung chung, m nh t, nh ng đ òng nét âm nh c dông dài, ữ ượ ư ữ ạ ạ ờ

d dãi không th phù h p v i dáng v hào hoa, tao nhã c a x s t o v t ngàn ễ ủ ứ ở ạ ẻ ể ậ ợ ớ

năm văn hi n ”.ế

t v Hà N i, ng i nghe ghi nh n s thành Trong s nh ng nh c sĩ vi ữ ạ ố ế ề ộ ườ ậ ự

công c a các tác gi đã có ít nh t hai bài hát hay vi t v th đô. Đó là Vũ Thanh ủ ả ấ ế ề ủ

v i “Bài Ca Hà N i” va “Hà N i Mùa Thu”, Tr n Hoàn v i “Ti ng hát ng ớ ế ầ ộ ộ ớ ườ i

ộ Hà N i” và “Đêm H G m”, Văn Ký v i “Hà N i mùa xuân” và “Tr i Hà N i ồ ươ ộ ộ ớ ờ

Xanh”, ….

c nh ng bài hát vi t v mùa Qua nh ng tác gi ữ ả trên, Tôi c m nh n đ ả ậ ượ ữ ế ề

xuân, v Hà N i thân yêu c a Nh c sĩ Văn Ký, các ca khúc mang đ m ch t Hà ủ ề ậ ạ ấ ộ

N i, v khung c nh, con ng i Hà N i. ề ả ộ ườ ộ

Đ c bi ặ ệ t là ca khúc “ Tr i Hà N i Xanh ” ờ ộ

Khát v ng tu i tr v i m t hoà bình mãi mãi n t ổ ẻ ươ ớ ộ ọ

Chúng ta đã tr i qua nh ng cu c chi n tranh quá dài, t ữ ế ả ộ ấ ả t c ch mong t ỉ ớ i

m t ngày b u tr i Hà N i xanh mãi mãi. Khát v ng này c a dân t c Vi t Nam ủ ầ ộ ờ ộ ọ ộ ệ

chúng ta đã ph i đ i b ng nh ng hy sinh l n lao nh t. ả ổ ằ ữ ấ ớ

Và ca khúc “ Tr i Hà N i Xanh ” là bài hát th hi n n i khát khao, khát ể ệ ờ ộ ỗ

t bài này vào v ng hoà bình “ Cho mãi mãi b u tr i xanh Hà N i ”. Tác gi ọ ầ ờ ộ vi ả ế

đ u nh ng năm 1980, trong đó hình nh “ H g m xanh nh mái tóc em xanh ầ ồ ươ ư ữ ả

ộ ”, H G m chính là khái quát c a khát v ng hoà bình đó, H G m là m t ồ ươ ồ ươ ủ ọ

th ng c nh, m t trong nh ng nét ki n trúc văn hoá c a Hà N i. ủ ữ ế ả ắ ộ ộ

Và hi n t ệ ạ i, đi u đó đã tr thành hi n th c, tr i Hà N i ngày càng xanh ự ề ệ ở ờ ộ

h n v i m t màu “ xanh xanh th m ”, trong h n, mang ơ ắ ớ ộ ơ ướ ủ c m , khát v ng c a ơ ọ

tu i tr . Hà N i đã đ c công nh n là thành ph vì hoà bình. ổ ẻ ộ ượ ậ ố

“ Xanh xanh th m b u tr i xanh Hà N i ộ ầ ắ ờ

H G m xanh nh mái tóc em xanh ” ư ồ ươ

Nh c đ n ng i Hà N i, m i ng i không th không nh đ n n c ế ắ ườ ộ ọ ườ ớ ế ụ ườ i ể

duyên dáng c a nh ng cô gái hà thành đang d o b ủ ữ ạ ướ ồ ươ c xung quanh H G m,

trên nh ng con ph thân quen. ữ ố

“ Thân th ng ” t o cho ta c m giác v m t đi u r t đ c bi ươ ề ấ ặ ề ộ ạ ả ệ ư t nh ng

i ng i hà n i ” đã ng m vào tâm h n nh ng v khách hay gi n d , b i “ n c ị ở ụ ườ ả ườ ữ ấ ộ ồ ị

chính nh ng ng ữ ườ ấ i dân đ t hà thành. Đ r i m t ngày, v n nh ng v khách y, ộ ể ồ ữ ấ ẫ ị

ng ườ i dân hà thành y b ng nh đ n, mà “ b i h i nh mãi ”. ớ ế ồ ồ ấ ỗ ớ

Tác gi i nghe có th ả dùng nh ng c m t ữ ụ ừ ấ r t gi n d , m c m c đ ng ộ ể ả ạ ị ườ ể

c m nh n m t cách nhanh nh t v Hà N i, v nh ng ni m khát v ng v n đang ả ề ữ ấ ề ề ậ ẫ ộ ộ ọ

bùng cháy trong ng i dân hà thành. ườ

“ Thân th ng quá n c i ng ươ ụ ườ ườ i Hà N i ộ

i! ” Đã g p r i mà b i h i nh mãi, Hà N i ồ ồ ặ ồ ộ ơ ớ

H i t ng nh ng kho nh kh c trong l ch s ồ ưở ữ ả ắ ị ử hào hùng linh thiêng

31 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

Nh ng ai đã t ng đ n Hà Nôi, t ng đi qua, l ừ ừ ữ ế ở ạ ể ả i đ c m nh n tr i thu Hà ậ ờ

N i, v i h ng th m to ra t ớ ươ ộ ả ơ ừ ả hoa s a, mùi c m xanh th m ngát, hình nh ữ ố ơ

nh ng cây bàng lá đ , cây c m ngu i vàng...Tác gi không nói rõ nh ng chi ti ữ ỏ ơ ộ ả ữ ế t

đó trong ca khúc c a mình. Ông ch l ủ ỉ ướ ọ t qua mùa thu Hà N i, đ nh c m i ể ắ ộ

ng i r ng “ Ta ch a quên ..” , đ th y đ c “ m t mùa thu ” đ p và t ng làn ườ ằ ể ấ ư ượ ừ ẹ ộ

sóng cu n c a sông H ng đang d n d p , cùng ng i dân đ t hà thành đã vùng ộ ủ ậ ồ ồ ườ ấ

lên chi n đ u ch ng gi c ngo i xâm, đ b o v đ t n c, Hà N i thân yêu và ệ ấ ướ ể ả ế ặ ấ ạ ố ộ

nh ng giá tr văn hoá lâu đ i. ữ ờ ị

“ Ta ch a quên, ta ch a quên m t mùa thu ư ư ộ

Hà N i vùng lên, H ng Hà cu n sóng ” ồ ộ ộ

Cùng v i đó là nh ng trang s hào hùng c a quân và dân ta trong nh ng “ ử ủ ữ ữ ớ

ngày đêm m t mùng bão l a ”. H đã chi n đ u và hy sinh cho m nh đ t linh ử ế ấ ả ấ ọ ị

thiêng này, đ m i ng òi nh đ n Hà N i, cũng nh ôn l i m t ph n l ch s ể ọ ớ ế ư ư ộ ạ ầ ị ộ ử

c… c a đ t n ủ ấ ướ

“ Ta ch a quên nh ng ngày đêm m t mùng bão l a” ử ữ ư ị

ệ Tr i qua hai cu c đ u tranh gian kh , đi n hình v i chi n th ng Đi n ế ể ả ấ ắ ộ ớ ổ

Biên Ph trên không, ta đánh th ng th c dân Pháp, cùng v i nh ng l n máy bay ữ ự ủ ắ ầ ớ

M đánh bom oanh t c th đô…Tác gi đã kh i l i nh ng chi n công vĩ đ i đ ủ ạ ỹ ả ơ ạ ạ ể ữ ế

nh ng con ng i mang bao khát v ng l i g p nhau trong “ Đêm pháo hoa ” d ữ ườ ọ ạ ặ ướ i

“ tr i Đi n Biên Hà N i ” đang b ng lên khí th mãnh li ừ ế ệ ộ ờ ệ ủ ể t c a hoà bình, đ “

chi n th ng ” gi c ngo i xâm. ế ắ ặ ạ

“ Đêm pháo hoa anh l i g p em ạ ặ

Tr i Đi n Biên Hà N i chi n th ng ” ế ệ ắ ờ ộ

Hoà bình tr l ở ạ i, đi lên xây d ng trong th i kỳ m i ớ ự ờ

i phóng, đang t ng b Hà N i đã gi ộ ả ừ ướ ổ ầ c đ i m i, hình nh, không gian b u ả ớ

tr i Hà N i v n đã xanh, nay còn xanh h n “ cho mãi mãi ”, cho ộ ố ờ ơ ướ c m , khát ơ

v ng mãi mãi bay lên. ọ

“ c u Thăng Long ”, m t cây c u đ c xây d ng d a trên tình h u nghĩ ầ ầ ộ ượ ự ự ữ

Vi t Xô, nó đ i di n cho hoà bình, ch p n i cho nh ng khát v ng v i th đô, ệ ữ ủ ệ ạ ắ ớ ọ ố

đang “soi bóng” n ướ c sông H ng, hình nh n d , miêu t ả ụ ẩ ồ ả ự ủ s trong tr o c a ẻ

n ướ c sông qua bao năm tháng đ u tranh mà không b v n đ c. ấ ị ẩ ụ

“ Cho mãi mãi b u tr i xanh Hà N i ộ ầ ờ

C u Thăng Long soi bóng n c sông H ng” ầ ướ ồ

Đâu đó v n âm vang trên kh p “sông núi” c a đ t hà thành, khi Ng ủ ẫ ắ ấ ườ i

i, đ Hà N i cùng đi lên hôm nay “ đ c B n Tuyên Ngôn Đ c L p, đ m i ng ọ ể ọ ả ậ ộ ườ ể ộ

trong n ng Ba Đình ” r c r d i tr i Hà N i xanh. ự ỡ ướ ờ ắ ộ

i nói âm vang h n sông núi “ Ti ng Ng ế ườ ồ

Hà N i đi lên hôm nay trong n g Ba Đình” ắ ộ

Ti ng Ng i nói còn hoà quy n vào mùa xuân, làm cho không khí mùa ế ườ ệ

ỗ xuân Hà N i cang “ xôn xao”, nh n nh p h n, khi n tr i non cũng đang d n tr i ị ế ầ ộ ồ ơ ộ

i cung hoà minh vào d y, th hi n s khát v ng hoà bình đã đ n....Đ m i ng ạ ể ệ ự ể ọ ế ọ ườ

Hà N i, cùng “ reo vui ” v i nh ng chi n th ng hào hùng đã qua, nh ng nét văn ế ữ ữ ắ ớ ộ

hoá riêng c a Hà N i trong ngày hôm nay…Đó là n n t ng đ m i ng i cùng ề ả ể ọ ủ ộ ườ

đi lên, dùng nh ng l i ca ti ng hát, đ “ xây đ i ” ữ ờ ể ế ờ

i nói xôn xao mùa xuân t i “ Ti ng Ng ế ườ ớ

Hà N i reo vui hôm nay ti ng hát xây đ i ” ế ộ ờ

Ca khúc “ Tr i Hà N i Xanh ” đã nêu lên nh ng khát v ng c a tu i tr v ổ ẻ ề ữ ủ ờ ộ ọ

m t n n hoà bình mãi mãi, d i nh ng hình nh quen thu c c a Hà N i, thông ộ ề ướ ộ ủ ữ ả ộ

qua các trang s r ng ng i c a đ t n c, c a Hà N i. Ca khúc đã lãm cho ờ ủ ử ạ ấ ướ ủ ộ

ng c hình nh, đ m i ng ườ i nghe c m nh n đ ả ậ ượ ể ọ ả ườ ẽ ộ i s nh v m t Hà N i ớ ề ộ

n u m i l n ghé thăm. ế ỗ ầ

Phân tích và thi t k ý đ thu thanh cho ca khúc ế ế ồ

33 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

Đ c s đ ng ý c a nhà tr ượ ự ồ ủ ườ ề ng và các th y cô trong khoa đã t o đi u ầ ạ

ki n và giúp đ , cho phép s d ng phòng thu t i tr ng v i các thi t b âm ử ụ ệ ỡ ạ ườ ớ ế ị

t nh t. thanh hi n đ i, các ph n m m thu thanh và x lý h u kỳ t ề ử ệ ầ ạ ậ ố ấ

Em đã b trí dàn nh c g m các nh c c nh sau: ạ ụ ư ạ ồ ố

+ B tr ng ộ ố

 Kick : mono

 Snare : mono

 Hi Hat : mono

 Tom Hi : mono

 Tom Lo : mono

 Cymbal : mono

+ Org 1 : ra 2 kênh mono

+ Org 2 : ra 2 kênh mono

+ Guitar Bass : mono

+ Guitar : ra 2 kênh mono

+ Saxophone : mono

+ Mic cho Ca sĩ : mono

Xây d ng th pháp nh âm cho t ng đo n ả ừ ủ ự ạ

Đo n 1ạ

M đ u là nh c d o v i ti ng c a toàn b dàn nh c cùng x ng lên cái ớ ế ở ầ ủ ạ ạ ạ ộ ướ

ờ khí th tinh th n, tràn đ y khát v ng trong m t không gia r ng, đó là b u tr i ế ầ ầ ầ ộ ọ ộ

ề xanh Hà N i. ộ Dàn nh c g m có : b tr ng gia, Guitar Bass, kèn sax, organ n n, ộ ố ạ ồ

organ solo, guitar solo.

Ngay đ u đo n nh c d o, ti ng c a b tr ng c n đ ủ ộ ố ế ạ ạ ầ ầ ạ ượ ạ c căn ch nh và t o ỉ

nh âm nh sau: ả ư

Chân kick, ta đ t d i âm thanh t o chi u sâu, c n tăng Low t n s f = ặ ả ề ạ ầ ở ầ ố

90Hz m c +9dB, gi m Mid Low f = 300Hz m c - 9dB, tăng Mid Hi f = ứ ả ở ứ ở

900Hz m c 0dB. Nó là ph n n n c a b n nh c, nó gi ầ ề ủ ả ứ ạ ữ ạ nh p cho dàn nh c, t o ạ ị

ti ng đ y đ n. ầ ế ặ

Guitar bass cũng k t h p v i chân Kick đ t o thành c t s ng c a dàn ế ợ ộ ố ể ạ ủ ớ

nh p cho dàn nh c, ti ng guitar bass này làm n n đ y đ n cho dàn nh c, gi ạ ữ ế ề ạ ầ ặ ị

nh c, c n f = 90Hz m c +6dB, Mid Low f = 250Hz m c -9dB, ầ tăng Low ạ ở ứ ở ứ

Mid Hi f = 800Hz m c +3dB. ở ứ

Snare, đ c kéo l ượ ạ ầ ặ i g n, t o không gian cho dàn nh c, ti ng s đ y đ n, ẽ ầ ế ạ ạ

ta c n tăng Mid Low f = 240Hz m c +10dB, ti ng kho Mid Hi ầ ở ứ ế ẻ ở ứ f = 3K m c

+5dB và Hi f = 5K m c +8dB ở ở ứ

Hi Hat : đ ượ ắ c đ t v trí nh âm xa và h i l ch (paning) trái t o màu s c, ơ ệ ặ ị ạ ả

ta c t Mid low f = 200Hz m c -16dB, tăng Mid hi f = 5K m c +12dB, Hi ắ ở ứ ở ứ ở f

= 10K m c +12dB. ứ

Cùng v i đó Tom Hi và Tom Low cũng đ c đ y g n l ớ ượ ầ ạ ẩ ế i, đ làm ti ng ể

đ ng (Volume) đ t o không ượ c b t lên và rõ ràng h n. Dùng th pháp âm l ơ ủ ậ ượ ể ạ

gian xa cho giàn nh c. C n ch nh âm s c nh sau : ầ ư ạ ắ ỉ

 Tom Hi : Low f = 90Hz m c +6dB, Mid Low f = 300Hz +6dB, Mid Hi ở ứ ở

f = 600 m c +6dB ở ứ

 Tom Low : Low f = 80Hz m c +9dB, Mid Low f = 250Hz m c +9dB, ở ứ ở ứ

Mid Hi f = 900Hz +9dB ở

Cymbal : c t Low f = 800Hz, ti ng sáng và long lanh Mid Hi f = 8K ắ ở ế ở

m c +20dB, Hi f = 12K m c +16dB, t o không gian cho dàn nh c. ứ ở ứ ạ ạ

Org 1 Ti : hoà thanh n n, c n t o âm thanh xa và r ng. Tăng Low f = ầ ạ ề ộ ở

120Hz m c +6dB, gi m Mid Low f = 800Hz m c -6dB, tăng Mid hi f = 4.5K ứ ả ở ứ ở

m c +3dB ứ

Org 2 : (đàn dây), hoà thanh n n, tăng Low ề ở ả f = 100Hz m c +6dB, gi m ứ

Mid Low f = 600Hz m c -3dB, tăng Mid Hi f = 3.5K m c +6dB. ở ứ ở ứ

35 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

Sax : t o không gian bay b ng xa g n, tăng Low Mid ổ ạ ầ ở ứ f = 700Hz m c

+3dB, gi m Mid hi ả ở ư f = 2K m c -3dB, tăng Hi f = 4.5K m c +3dB. Ta đ a ứ ứ

effect vào

Guitar : t o không gian xa r ng, tăng Low ạ ộ ở ả f = 80Hz m c +3dB, gi m ứ

Mid Low f = 500Hz m c -3dB, tăng Mid Hi ở ứ ở f = 5K m c +3dB ứ

ng d n d t ng i trong Đo n nh c d o đ u là con đ ạ ạ ầ ạ ườ ắ ẫ ườ i nghe đ n v i l ế ớ ờ

ca khúc, ta dùng th pháp âm l ng, đ đ y ti ng c a toàn b b tr ng gia to ủ ượ ộ ộ ố ể ẩ ủ ế

gi m âm l lên trong kho ng th i gian r t ng n, r i t ờ t ồ ừ ừ ả ả ấ ắ ượ ề ộ ng xu ng v m t ố

m c bình th ng v i toàn b dàn nh c. Th pháp này s giúp cho ti ng c a b ứ ườ ủ ộ ủ ẽ ế ạ ớ ộ

tr ng th c hi n nh m t câu báo ng n v i toàn dàn nh c. ư ộ ự ệ ắ ạ ố ớ

Sau đó s là ti ng Kèn solo lên, mang âm vang bay b ng, dùng th pháp ủ ế ẽ ổ

âm l ng đ đ a ti ng kèn t ượ ể ư ế ừ ồ nh lên to d n d n trong th i gian r t nhanh, r i ấ ầ ầ ờ ỏ

hoà vào dàn nh c m c âm l ng đã đ t, cùng hai đàn organ hoà thanh n n và ạ ở ứ ượ ề ặ

guitar solo đ t o kho ng không gian r ng, mang âm h ng m m m i, thong ể ạ ả ộ ưở ề ạ

th , h ng v ni m tin va khát v ng… ả ướ ề ề ọ

Đo n 2ạ

Gi ớ i thi u v Hà N i trong con m t c a nh c s Văn Ký v i thính gi ắ ủ ạ ỹ ệ ề ộ ớ ả

Xanh xanh th m b u tr i xanh Hà N i ộ ầ ắ ờ

H G m xanh nh mái tóc em xanh ư ồ ươ

Thân th ng quá n c i ng i Hà N i ươ ụ ườ ườ ộ

i! Đã g p r i mà b i h i nh mãi Hà N i ồ ồ ặ ồ ộ ơ ớ

c rõ l i, đ a không gian M đ u, câu hát này c n chú ý cho gi ng hát đ ầ ở ầ ọ ượ ờ ư

i v i ng i nghe h n. c a tác ph m nh g n l ẩ ủ ư ầ ạ ớ ườ ơ

Ca sĩ th hi n bài này là gi ng Soprano nên l ể ệ ọ ợ ề ầ ầ ậ i v f n cao, ta c n t n

i th y đ làm rõ và sáng ti ng, b t lên ch t gi ng c a ca sĩ. d ng l ụ ợ ế ấ ủ ể ế ậ ấ ọ

T n s c a gi ng hát ta c n nâng lên 1K +6dB và 3K +6dB ầ ố ủ ầ ọ ở

Đo n th hai này nh m t l i k chuy n v không gian, con ng i Hà ư ộ ờ ể ứ ệ ề ạ ườ

N i, nên ta dùng th pháp âm l ủ ộ ượ ớ ng đ đ a gi ng hát to lên m t chút so v i ể ư ọ ộ

nh c n n. ạ ề

Ti ng c a b tr ng và guitar bass ta dùng th pháp âm l ủ ộ ố ủ ế ượ ng, gi m nh ả ỏ

xu ng m t chút, nh ng v n gi nh p cho dàn nh c. ư ẫ ộ ố ữ ị ạ

Đ a effect vào ư

Insert : Compressor DeEsser, ch n Female Vocal v i các thông s sau ớ ọ ố

Attack : 1.5ms Release : 300ms Thresh : -25.8 Ratio : 2:1

Send : Ta s d ng Effect : FX – Reverb B, ch đ Snare room v i các ử ụ ế ộ ớ

thông s sau : ố

Room size : 16% Reverb Time : 0.48s

FreDelay : 25ms Damp : -5.7dB

Mix: -60% Volume : -4.7

Và đ a thêm FX 2 - Reverb A: ch n ch đ Large v i các thông s nh ọ ế ộ ư ố ớ ư

sau :

Fredelay : 25ms Room size : 95 Reverb Time : 1.50s

High cut : -3dB Low cut : 0dB

Mix : Wet 100 Dry 70

Sau đó g n vào các nh c c v i các m c khác nhau, đ t o hi u qu cho ạ ụ ớ ể ạ ứ ệ ắ ả

nh c c , góp ph n làm cho không gian trong ca khúc đ c m r ng h n, bay ạ ụ ầ ượ ở ộ ơ

b ng và m m m i h n. ề ổ ạ ơ

Cymbal m c 60% ứ

Hi Hat m c 75% ứ

Snare m c 40% ứ

Sax m c 70% ứ

Guitar solo m c70%ứ

37 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

ề ạ Bên c nh đó, ta đ y ti ng organ (sting) n n hoà thanh và org n n t o ế ề ẩ ạ

ti ng đàn dây, l n lên ế ớ ở ứ ừ m c v a ph i đ t o kho ng không gian xa g n, làm ả ả ể ạ ầ

n n cho gi ng hát đ ề ọ ượ ệ c n i b t lên, ti ng đàn dây s bay b ng theo nh p đi u, ổ ậ ẽ ế ổ ị

xen l n ti ng đàn guitar g y theo ế ả ẫ

Đo n 3ạ

H i t ng l ồ ưở ạ i quá kh hào hùng c a nhân dân Hà N i ộ ủ ứ

Ta ch a quên, ta ch a quên m t mùa thu ư ư ộ

Hà N i vùng lên, H ng Hà cu n sóng. ồ ộ ộ

Ta ch a quên nh ng ngày đêm m t mùng bão l a. ữ ử ư ị

Đêm pháo hoa anh l i g p em. ạ ặ

Tr i "Đi n Biên Hà N i" chi n th ng. ế ệ ắ ờ ộ

Gi ng hát đ a v g n, t o màu s c, ép phê cho ca s đ a ng i nghe v ư ề ầ ỹ ư ạ ắ ọ ườ ề

quá kh hào hùng c a th đô Hà N i v n t n t ộ ẫ ồ ạ ủ ủ ứ ủ i qua bao cu c chi n đ u c a ế ấ ộ

ng i Hà N i. ườ ộ

Ta tăng t n s 1K +6dB, 3K +6dB và 8K +6dB đ làm rõ ti ng hát trong ầ ố ể ế

đo n này. ạ

c m m m i h n, đ cho gi ng hát bay b ng h n, ta Đ cho gi ng hát đ ọ ể ượ ạ ơ ể ề ổ ơ ọ

s d ng Effect : ử ụ

C p vào Insert : Compressor Desser, ch n ch đ : Female Vocal . V i các ế ộ ấ ọ ớ

thông s sau : ố

Attack : 1.5 ms Release : 300 ms Thresh : -25.8 Ratio : 2.0:1

T i đ ng Send, ta l y FX – Reverb A, ch đ Large v i các thông s ạ ườ ế ộ ấ ớ ố

sau:

Fredelay : 25ms Room size : 95 Reverb Time : 1.50s

High cut : -3dB Low cut : 0dB Mix : Wet 100, Dry 70

ớ Và l y thêm m t Effect khác là FX4 – Double Delay, ch đ Default v i ế ộ ấ ộ

các thông s sau : ố

FeedBack : 50% Pan 1 : -100% Pan 2 : +100%

Delay Time 1 : 200ms Delay Time 2 : 200ms

Tempo Sync 1 : 1x Tempo Sync 2 : 1x Mix : 100%

Gi ng hát nh đ c ngân vang h n trong không gian c a ca khúc. ư ượ ọ ủ ơ

X lý ti ng võng c a ca sĩ cho câu ngân vang “ chi n th ng ”, b ng th ủ ử ế ế ằ ắ ủ

pháp âm l “ ượ ng, ta gi m và vu t ti ng nh và g n cu i, sau khi d t t ỏ ố ế ứ ừ ả ầ ố

th ng ”. ắ

Ti p đó là m t nh p tr ng báo hi u chuy n đo n ti p, ta tăng âm l ệ ế ể ế ạ ộ ố ị ượ ng

i hát ti p. c a b tr ng lên nhanh và h xu ng nhanh đ vào l ủ ộ ố ể ạ ố ờ ế

Ti ng Snare và Tom Hi, Tom Lo rõ ràng và sáng ti ng, đ y âm l ng lên ế ế ẩ ượ

r i h v v trí ban đ u. ồ ạ ề ị ầ

Đo n 4ạ

Cho mãi mãi b u tr i xanh Hà N i. ầ ờ ộ

C u Thăng Long soi bóng n c sông H ng. ầ ướ ồ

Ti ng ng i nói âm vang h n sông núi ế ườ ồ

Hà N i đi lên hôm nay trong n ng Ba Đình. ắ ộ

X lý nh âm cho dàn nh c ạ ử ả

t n s f = 90Hz Kick, ta đ t d i âm thanh t o chi u sâu, c n tăng Low ạ ặ ả ề ầ ở ầ ố

f = 300Hz m c - 9dB, tăng Mid Hi f = 900Hz m c +9dB, gi m Mid Low ả ứ ở ứ ở

m c 0dB. ứ

Guitar bass cũng k t h p v i chân Kick đ t o thành c t s ng c a dàn ế ợ ộ ố ể ạ ủ ớ

nh p cho dàn nh c, ti ng guitar bass này làm n n đ y đ n cho dàn nh c, gi ạ ữ ề ế ạ ặ ầ ị

nh c, c n f = 90Hz m c +6dB, Mid Low f = 250Hz m c -9dB, ầ tăng Low ạ ở ứ ở ứ

Mid Hi f = 800Hz m c +3dB. ở ứ

39 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

Snare, đ c kéo l ượ ạ ầ ặ i g n, t o không gian cho dàn nh c, ti ng s đ y đ n, ẽ ầ ế ạ ạ

ta c n tăng Mid Low f = 240Hz m c +10dB, ti ng kho Mid Hi ầ ở ứ ẻ ế ở ứ f = 3K m c

+5dB và Hi f = 5K m c +8dB ở ở ứ

Hi Hat : đ ượ ắ c đ t v trí nh âm xa và h i l ch (paning) trái t o màu s c, ơ ệ ặ ị ạ ả

ta c t Mid low f = 200Hz m c -16dB, tăng Mid hi f = 5K m c +12dB, Hi ắ ở ứ ở ứ ở f

= 10K m c +12dB. ứ

Cymbal : c t Low f = 800Hz, ti ng sáng và long lanh Mid Hi f = 8K ắ ở ế ở

m c +20dB, Hi f = 12K m c +16dB, t o không gian cho dàn nh c. ứ ở ứ ạ ạ

Org 1 Ti : hoà thanh n n, c n t o âm thanh xa và r ng. Tăng Low f = ầ ạ ề ộ ở

120Hz m c +6dB, gi m Mid Low f = 800Hz m c -6dB, tăng Mid hi f = 4.5K ứ ả ở ứ ở

m c +3dB ứ

Org 2 : (đàn dây), hoà thanh n n, tăng Low ề ở ả f = 100Hz m c +6dB, gi m ứ

Mid Low f = 600Hz m c -3dB, tăng Mid Hi f = 3.5K m c +6dB. ở ứ ở ứ

Gi ng hát v n đ ẫ ọ ượ c x lý nh các đo n tr ư ử ạ ướ ạ c v i s h tr c a 2lo i ớ ự ỗ ợ ủ

Effect là Reverb A và Double Delay.

Đo n 5ạ

Gi ng nh đo n 1, là nh c d o và b trí nh âm cũng g n nh v y ư ậ ư ạ ạ ạ ả ầ ố ố

B trí nh âm cho dàn nh c ạ ả ố

Chân kick, ta đ t d i âm thanh t o chi u sâu, c n tăng Low t n s f = ặ ả ề ạ ầ ở ầ ố

90Hz m c +9dB, gi m Mid Low f = 300Hz m c - 9dB, tăng Mid Hi f = ứ ả ở ứ ở

900Hz m c 0dB. ứ ộ ố Guitar bass cũng k t h p v i chân Kick đ t o thành c t s ng ế ợ ể ạ ớ

nh p cho dàn nh c, ti ng guitar bass này làm n n đ y đ n cho c a dàn nh c, gi ủ ạ ữ ị ề ế ạ ặ ầ

f = 90Hz m c +6dB, Mid Low dàn nh c, c n ạ ầ tăng Low ở ứ ở ứ f = 250Hz m c

-9dB, Mid Hi f = 800Hz m c +3dB. ở ứ

Org 1 Ti : hoà thanh n n, c n t o âm thanh xa và r ng. Tăng Low f = ầ ạ ề ộ ở

120Hz m c +6dB, gi m Mid Low f = 800Hz m c -6dB, tăng Mid hi f = 4.5K ứ ả ở ứ ở

m c +3dB. Org 2 : (đàn dây), hoà thanh n n, tăng Low f = 100Hz m c +6dB, ứ ề ở ứ

gi m Mid Low f = 600Hz m c -3dB, tăng Mid Hi f = 3.5K m c +6dB. ả ở ứ ở ứ

Sax : t o không gian bay b ng xa g n, tăng Low Mid ổ ạ ầ ở ứ f = 700Hz m c

f = 2K m c -3dB, tăng Hi f = 4.5K m c +3dB. +3dB, gi m Mid hi ả ở ứ ứ

Ta g n effect : FX 2 - Reverb A: ch n ch đ Large v i các thông s nh ọ ế ộ ắ ố ớ ư

sau :

Fredelay : 25ms Room size : 95 Reverb Time : 1.50s

High cut : -3dB Low cut : 0dB Mix : Wet 100, Dry 70

Ti ng kèn solo vang lên theo đi u nh c, v i m c âm l ng l n h n so ứ ệ ế ạ ớ ượ ơ ớ

v i dàn nh c. ớ ạ

Đo n 6ạ

Gi ng nh đo n 2 và đo n 3, các bi n pháp x lý nh âm cũng nh th ư ạ ư ế ử ệ ả ạ ố

X lý nh âm cho dàn nh c ạ ử ả

t n s f = 90Hz Kick, ta đ t d i âm thanh t o chi u sâu, c n tăng Low ạ ặ ả ề ầ ở ầ ố

f = 300Hz m c - 9dB, tăng Mid Hi f = 900Hz m c +9dB, gi m Mid Low ả ứ ở ứ ở

m c 0dB. ứ

Guitar bass cũng k t h p v i chân Kick đ t o thành c t s ng c a dàn ế ợ ộ ố ể ạ ủ ớ

nh p cho dàn nh c, ti ng guitar bass này làm n n đ y đ n cho dàn nh c, gi ạ ữ ề ế ạ ầ ặ ị

nh c, c n f = 90Hz m c +6dB, Mid Low f = 250Hz m c -9dB, ầ tăng Low ạ ở ứ ở ứ

Mid Hi f = 800Hz m c +3dB. ở ứ

Snare, đ c kéo l ượ ạ ầ ặ i g n, t o không gian cho dàn nh c, ti ng s đ y đ n, ẽ ầ ế ạ ạ

ta c n tăng Mid Low f = 240Hz m c +10dB, ti ng kho Mid Hi ầ ở ứ ế ẻ ở ứ f = 3K m c

+5dB và Hi f = 5K m c +8dB ở ở ứ

Hi Hat : đ ượ ắ c đ t v trí nh âm xa và h i l ch (paning) trái t o màu s c, ơ ệ ặ ị ả ạ

ta c t Mid low f = 200Hz m c -16dB, tăng Mid hi f = 5K m c +12dB, Hi ắ ở ứ ở ứ ở f

= 10K m c +12dB. ứ

41 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

Cymbal : c t Low f = 800Hz, ti ng sáng và long lanh Mid Hi f = 8K ắ ở ế ở

m c +20dB, Hi f = 12K m c +16dB, t o không gian cho dàn nh c. ứ ở ứ ạ ạ

Org 1 Ti : hoà thanh n n, c n t o âm thanh xa và r ng. Tăng Low f = ầ ạ ề ộ ở

120Hz m c +6dB, gi m Mid Low f = 800Hz m c -6dB, tăng Mid hi f = 4.5K ứ ả ở ứ ở

m c +3dB ứ

Org 2 : (đàn dây), hoà thanh n n, tăng Low ề ở ả f = 100Hz m c +6dB, gi m ứ

Mid Low f = 600Hz m c -3dB, tăng Mid Hi f = 3.5K m c +6dB. ở ứ ở ứ

Gi ng hát đ a v g n, t o màu s c cho gi ng hát c a ca s , đ a ng ắ ỹ ư ề ầ ủ ư ạ ọ ọ ườ i

nghe v quá kh hào hùng c a th đô Hà N i v n t n t ủ ộ ẫ ồ ạ ủ ứ ề ế i qua bao cu c chi n ộ

i Hà N i. đ u c a ng ấ ủ ườ ộ

Đo n 7ạ

Cho mãi mãi m t tình yêu Hà N i ộ ộ

R i s quen phút b ng ban đ u. ồ ẽ ầ ỡ ỡ

Ti ng ng i nói xôn xao mùa xuân t i ế ườ ớ

Hà N i reo vui hôm nay ti ng hát xây đ i. ế ộ ờ

X lý nh âm cho dàn nh c ạ ử ả

Chân kick, ta đ t d i âm thanh t o chi u sâu, c n tăng Low t n s f = ặ ả ề ạ ầ ở ầ ố

90Hz m c +9dB, gi m Mid Low f = 300Hz m c - 9dB, tăng Mid Hi f = ứ ả ở ứ ở

900Hz m c 0dB. ứ ộ ố Guitar bass cũng k t h p v i chân Kick đ t o thành c t s ng ế ợ ể ạ ớ

nh p cho dàn nh c, ti ng guitar bass này làm n n đ y đ n cho c a dàn nh c, gi ủ ạ ữ ị ề ế ầ ặ ạ

f = 90Hz m c +6dB, Mid Low dàn nh c, c n ạ ầ tăng Low ở ứ ở ứ f = 250Hz m c

-9dB, Mid Hi f = 800Hz m c +3dB. ở ứ

Org 1 Ti : hoà thanh n n, c n t o âm thanh xa và r ng. Tăng Low f = ầ ạ ề ộ ở

120Hz m c +6dB, gi m Mid Low f = 800Hz m c -6dB, tăng Mid hi f = 4.5K ứ ả ở ứ ở

m c +3dB. Org 2 : (đàn dây), hoà thanh n n, tăng Low f = 100Hz m c +6dB, ứ ề ở ứ

gi m Mid Low f = 600Hz m c -3dB, tăng Mid Hi f = 3.5K m c +6dB. ả ở ứ ở ứ

Snare, đ c kéo l ượ ạ ầ ặ i g n, t o không gian cho dàn nh c, ti ng s đ y đ n, ẽ ầ ế ạ ạ

ta c n tăng Mid Low f = 240Hz m c +10dB, ti ng kho Mid Hi ầ ở ứ ế ẻ ở ứ f = 3K m c

+5dB và Hi f = 5K m c +8dB ở ở ứ

Hi Hat : đ ượ ắ c đ t v trí nh âm xa và h i l ch (paning) trái t o màu s c, ơ ệ ặ ị ạ ả

ta c t Mid low f = 200Hz m c -16dB, tăng Mid hi f = 5K m c +12dB, Hi ắ ở ứ ở ứ ở f

= 10K m c +12dB. Cymbal : c t Low f = 800Hz, ti ng sáng và long lanh, tăng ứ ắ ở ế

Mid Hi f = 8K m c +20dB, Hi ở ứ ở f = 12K m c +16dB, t o không gian cho dàn ạ ứ

nh c.ạ

Org 1 Ti : hoà thanh n n, c n t o âm thanh xa và r ng. Tăng Low f = ầ ạ ề ộ ở

120Hz m c +6dB, gi m Mid Low f = 800Hz m c -6dB, tăng Mid hi f = 4.5K ứ ả ở ứ ở

m c +3dB ứ

Org 2 : (đàn dây), hoà thanh n n, tăng Low ề ở ả f = 100Hz m c +6dB, gi m ứ

Mid Low f = 600Hz m c -3dB, tăng Mid Hi f = 3.5K m c +6dB. ở ứ ở ứ

T o hi u ng cho gi ng hát, ta đ a effect vào Insert : Compressor ệ ứ ư ạ ọ

DeEsser, ch đ Female Vocal v i các thông s sau ế ộ ớ ố

Attack : 3.0ms Release : 300ms Thresh : -25.8 Ratio : 2:1

T i Send : g n effect là FX 2 - Reverb A – Large ạ ắ

Fredelay : 25ms Room size : 95 Reverb Time : 1.50s

High cut : -3dB Low cut : 0dB Mix : Wet 100, Dry 70

và FX4 - Double Delay – Default.cho thông s … ố

FeedBack : 50% Pan 1 : -100% Pan 2 : +100%

Delay Time 1 : 200ms Delay Time 2 : 200ms

Tempo Sync 1 : 1x Tempo Sync 2 : 1x Mix : 100%

Đo n K t ế ạ

Là s l p l i c a hai câu: ự ặ ạ ủ

“ Hà n i đi lên hôm nay trong n ng Ba Đình ắ ộ

43 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

Hà N i reo vui hôm nay ti ng hát xây đ i” ế ộ ờ

Gi ng ca đ c đ y lên cao, đ nh n manh n i dung c a c ca khúc. ọ ượ ẩ ủ ả ể ấ ộ

Đây là đo n k t c a ca khúc nên t ng âm l ng c a toàn dàn nh c lúc ế ủ ạ ổ ượ ủ ạ

này s đ h xu ng cho đ n khi ca sĩ hát đ n l n th ba. V i ý t t c t ẽ ượ ừ ừ ạ ế ầ ứ ế ố ớ ưở ng

đó, đo n nh c c n đ ạ ầ ượ ạ ả c t o ra m t không gian r ng, v i nhi u l p và v trí nh ề ớ ạ ộ ớ ộ ị

âm khác nhau, nh âm c a dàn nh c đ c đ a xa d n cho đ n h t, ta dùng th ạ ượ ư ủ ế ế ả ầ ủ

pháp âm l ng Fade Out. ượ

ư ộ ứ K t lu n, qua phân tích va thu thanh bài hát, ta th y ca khúc nh m t b c ế ậ ấ

tranh chân th c v Hà N i, tác gi ự ề ộ ả ượ ắ m n hình nh b u tr i Hà N i xanh th m ả ầ ờ ộ

ni m khát khao có đ do, đ đ t đ c nh ng khát v ng v hoà đ di n t ể ễ ả ề c t ượ ụ ể ạ ượ ữ ề ọ

bình cho t ng lai c a l p tr , bên c nh đó, tác gi đã nh c cho thính gi nh ươ ủ ớ ẻ ạ ả ắ ả ớ

v th đô qua nh ng hình nh thân quen c a con ng ề ủ ủ ữ ả ườ ữ i Hà N i, v nh ng ề ộ

chi n tích c a nhân dân Hà N i qua bao cu c chi n tranh gian kh , cùng nhìn ủ ế ế ổ ộ ộ

vào nh ng giá tr mà hoà bình đã mang l i đó là ti ng nói c a Ng i – Ch T ch ữ ị ạ ủ ế ườ ủ ị

ồ H Chí Minh vĩ đ i v n âm vang đâu đây trên kh p sông núi quanh th đô, r i ạ ẫ ủ ắ ồ

Hình t

hình nh c u Thăng Long… đ ầ ả ượ ng âm nh c c a tác gi ạ ủ ả ượ ắ ớ c g n li n v i ề

ng vào m t t ng lai t i sáng, cùng nhau đi nh ng giai đi u l c quan, tin t ệ ạ ữ ưở ộ ươ ươ

lên xây d ng cu c s ng m i. Nh ng giai đi u đ c hun đúc t nhi ộ ố ữ ự ệ ớ ựơ ừ ệ ế ủ t huy t c a

trái tim c a nh c s đã đi vào lòng ng i. ạ ỹ ủ ườ

2. Phân tích văn h c ca khúc “ L i Bi n Hát ” ọ ờ ể

Ca khúc “ L i Bi n Hát ” ờ ể

Sáng tác : An Thuyên

Trên bãi bi n đ i ta đi tìm nhau ờ ể

Con sóng lang thang, c n gió lang thang ơ

Cánh bu m xa v i ờ ồ

Trên bãi bi n đ i ta đi tìm nhau, tìm nhau ể ờ

L ng nghe bi n hát, em bé nh nh là h t cát ỏ ư ể ặ ạ

V n d u dàng tha thi t bên anh ẫ ị ế

Ngoài xa h i âu bay, con c bi n nguôi ngoai ể ả ố

Tình em bi n m n nên l p lánh ặ ể ấ

Tình em bi n r ng nên sóng v ể ộ ỗ

L ng nghe bi n hát, em bé nh nh là cát ỏ ư ể ặ

D u r ng bi n có lúc nguôi ngoai. ẫ ằ ể

Con sóng còn v b , tình em còn yêu anh ỗ ờ

L ng nghe l i bi n hát th ặ ờ ể ế

L ng nghe l i bi n a hát th ặ ờ ể ế

Anh i xa nhau xa nhau ơ

Anh có nghe l ờ i bi n hát th . ế ể

Bi n hát, bi n hát khúc tình ca mang đ y ni m th ề ể ể ầ ươ ng nh c a ng ớ ủ ườ i

thi u n g i đ n ng i mình yêu. L i bi n hát, nh ng l i ca tha thi ữ ử ế ế ườ ữ ể ờ ờ ế ầ t xa g n,

xen l n ti ng sóng v , nh ng l ữ ế ẫ ỗ ờ ấ i ca lan to kh p không gian bi n r ng, ng m ể ộ ả ắ

sâu b bi n cát tr ng, m n man xoa d u tâm h n cô gái đang bày t ờ ể ắ ơ ồ ị ỏ ủ tình yêu c a

mình, đang mong ngóng tình yêu c a mình. Ph i chăng nh ng l i hát đó đ ủ ữ ả ờ ượ c

chính tình yêu tha thi t và n i ni m mong nh c a “em”. Em đi tìm c t lên t ấ ừ ế ớ ủ ề ỗ

anh, ta đi tìm nhau, c lang thang, xa v i … nh cánh bu m, nh c n gió… ư ơ ư ứ ờ ồ

ỏ Ngoài bi n r ng mênh mông nh th , cô gái ví mình nh là h t cát, “em bé nh ” ể ộ ư ế ư ạ

nh ng tình yêu c a em thì vô cùng l n lao nh bao l n sóng v b , tình yêu đó ỗ ờ ư ư ủ ầ ớ

là b t t và b t t n. “D u r ng bi n có lúc nguôi ngoai”, nh ng bi n v n hát ấ ử ộ ằ ấ ậ ư ể ể ẫ

i yêu th ng, nhung nh . Vì tình yêu “em dành cho anh” luôn d u dàng tha l ờ ươ ớ ị

thi t dù bi n r ng mênh mông, bi n m n mà mà tình em v n l p lánh. ế ể ộ ẫ ấ ể ặ

“L i Bi n Hát” là m t ca khúc ch a chan nhi u n i nh th ng tha thi ớ ươ ứ ề ể ờ ộ ỗ ế t

ợ không nguôi c a m t tình yêu đ p, b n ch t mà em dành cho anh. L i ca g i ề ủ ẹ ặ ộ ờ

45 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

cho ng c đ m chìm trong h i th c a bi n c mênh ườ i nghe m t c m giác đ ộ ả ượ ở ủ ể ả ắ ơ

mông, nh ng không h cô đ n, b i nó ch a đ ng đ y p nh ng âm thanh hình ứ ự ầ ắ ữ ư ề ơ ở

ả ử nh tình yêu c a cô gái. Đó chính là đi m nh n c a toàn ca khúc v s vĩnh c u ấ ủ ề ự ủ ể

, thiêng liêng c a tình yêu đôi l a đ c c t lên t ứ ượ ấ ủ ừ ể ả trái tim n ng nàn c a bi n c , ủ ồ

i yêu. c a cô gái luôn ch mong và tìm ki m ng ủ ế ờ ườ

Phân tích và xây d ng ý đ âm thanh ự ồ

Đo n 1ạ

Đo n nh c d o đ u, d n d t ng ạ ầ ạ ạ ắ ẫ ườ ở ủ i nghe c m nh n th y h i th c a ậ ấ ả ơ

bi n, c m nh n cái âm h ể ậ ả ưở ể ng c a cu c s ng vùng bi n. Qua ti ng gió bi n ộ ố ủ ể ế

ng, bay th i d t dào lúc bình minh, t ng đ t sóng v , cùng v i ti ng sáo du d ợ ớ ế ổ ạ ừ ỗ ươ

b ng t o ra m t không gian r ng rãi, khi n ng ổ ế ạ ộ ộ ườ ả i nghe th y nh nhõm tho i ẹ ấ

mái.

X lý nh âm cho đo n nh c d o đ u nh sau : ạ ạ ư ử ả ạ ầ

Ti ng sóng bi n, ti ng gió bi n đ c t o ra t Keybroad, nên ta căn âm ể ể ế ế ượ ạ ừ

s c cho Keybroad m m m i, sáng ti ng và rõ ràng v i m c âm l ắ ứ ề ế ạ ớ ượ ủ ớ ng đ l n,

không nh quá, dùng th pháp âm l ng đ tăng âm l ng t ủ ỏ ượ ể ượ ừ ỏ ứ nh cho đ n m c ế

cân b ng đã đ nh, đ nghe ti ng sóng bi n. ế ể ể ằ ị

ế Ta dùng th pháp panning đ t o k x o cho ti ng sóng d t dào liên ti p ỹ ả ể ạ ủ ế ạ

thành t ng đ t, t o m t không gian bi n r ng h n. Sóng v kh p m i n o b ể ộ ợ ạ ọ ẻ ừ ắ ộ ơ ỗ ờ

bi n, nghe ti ng sóng nh tình yêu liên ti p đ c ti p thêm cho cô gái. ế ượ ư ể ế ế

Ta tăng ph n Low f = 80Hz m c +12dB, Lo Mid ầ ở ứ ở f = 1K m c -6dB và ứ

Hi Mid f = 8K m c +12dB, cho ti ng gió th i xen ở f = 4.5K m c +12dB, Hi ứ ở ứ ế ổ

l n ti ng sóng v b . ỗ ờ ẫ ế

Ta đ a effect vào ti ng sóng và gió bi n này đ t o hi u qu . ả ể ạ ư ể ế ệ

T i Send : S d ng Effect : FX1 – Reverb A , ch n ch đ m c đ nh ế ộ ặ ử ụ ạ ọ ị

Default, v i các thông s sau : ớ ố

PreDelay : 10.0 ms Room size : 80 Reverb Time : 1.84 s

High cut : -13.4dB Low cut : -15dB Mix : Wet : 100, Dry : 0

Ti p n i là ti ng guitar g y theo, t o không gian cho dàn nh c. Ta tăng Lo ế ế ả ạ ạ ố

Mid f = 2.5K m c +12dB đ làm ở ầ t n s f = 800Hz m c +6dB và Hi Mid ứ ố ở ứ ể

sáng ti ng đàn. ế

Cùng lúc này ti ng sáo vang lên, bay b ng hoà vào ti ng sóng v , t o ra ỗ ạ ế ế ổ

ắ ủ m t không gian th t r ng và đ p đ nh ch n hoang vu. Ta x lý âm s c c a ư ố ậ ộ ử ẽ ẹ ộ

sáo, tăng Low f = 120Hz +9dB, Low mid f = 900Hz +6dB và Hi Mid f = ở ở ở

1.5K +9dB, t o t ng sáng và m m. Đ ti ng sáo đ c đ p h n và t o không ạ ế ể ế ề ượ ẹ ạ ơ

gian th t r ng và c m giác am vang xa g n, ậ ộ ả ầ

Ta đ a Effect FX1 – Reverb A v i thông s nh sau ố ư ư ớ

PreDelay : 10.0 ms Room size : 80 Reverb Time : 1.84 s

High cut : -13.4dB Low cut : -15dB Mix : Wet : 100, Dry : 0

Đo n 2ạ

Đây là l s c a cô gái đang đi lang thang trên bãi bi n đ i, nh c sĩ i t ờ ự ự ủ ể ạ ờ

m n hình nh bi n đ nói lên cái tình yêu c a cô gái v i cu c s ng th t. Cho ộ ố ượ ủ ể ể ả ậ ớ

nên ta s x lý ti ng hát rõ ràng, sáng và đ a hi u qu effect vào đ đo n này ẽ ử ư ế ệ ể ạ ả

toát lên cái ch t t s c a ca khúc. ấ ự ự ủ

“ Trên bãi bi n đ i ta đi tìm nhau, c n sóng lang thang, c n gió lang thang, ơ ể ờ ơ

cánh bu m xa v i…Trên bãi bi n đ i ta di tìm nhau…tìm nhau..” ể ờ ồ ờ

X lý nh âm cho dàn nh c và ca sĩ ử ả ạ

Org 2 t o ti ng sóng v b v i âm l ỗ ờ ớ ế ạ ượ ng đ l n, k t h p t o ti ng đàn ế ợ ạ ủ ớ ế

dây làm n n cho dàn nh c, t o không gian. Ta tăng Low f = 80Hz m c +12dB, ạ ạ ề ở ứ

Lo Mid f = 1K m c -6dB và Hi Mid ở ứ ở f =4.5K m c +12dB, Hi ứ ở ứ f = 8K m c

+12dB. T i Insert, đ a Effect : FX1 – Reverb A ch n ch đ Default v i các ế ộ ư ạ ọ ớ

thông số

47 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

PreDelay : 10.0 ms Room size : 80 Reverb Time : 1.84 s

High cut : -13.4dB Low cut : -15dB Mix : Wet : 100, Dry : 0

m c âm l ng là -16dB( c a b effect). ứ ượ ủ ộ

Guitar : t o không gian cho dàn nh c. Ta tăng Lo Mid t n s f = 800Hz ạ ạ ở ầ ố

m c +6dB và Hi Mid f = 2.5K m c +12dB ứ ở ứ

Org 1 t o ti ng piano, t o không gian cho dàn nh c, làm giai đi u hoà ệ ế ạ ạ ạ

thanh cho ca khúc, ta căn âm s c cho ti ng piano đ y đ n và sáng lên. Tăng Low ế ầ ặ ắ

f = 200Hz m c +9dB, Lo Mid f = 800Hz m c +6dB, Hi Mid ở ứ ở ứ ở ứ f = 1.5K m c

+8dB.

X lý gi ng hát c a ca sĩ th t m m m i và tha thi ử ủ ề ậ ạ ọ ế ạ t theo đúng tâm tr ng

cô gái, theo không gian xa v ngắ

Tăng Low f = 125Hz m c +6dB, Lo mid f = 1K m c -6dB, Hi Mid ở ứ ở ứ ở f

= 3K m c =9dB. ứ

Đ a vào Insert : effect Compressor DeEsser, ch đ Female Vocal v i các ế ộ ư ớ

thông s : ố

Attack : 1.5ms Release : 300ms Thresh : -25.8 Ratio : 2:1

ấ Ta s d ng thêm hai effect cho đo n này vào gi ng c a ca sĩ, đ ch t ạ ử ụ ủ ể ọ

gi ng c a ca sĩ m m m i và vang m t cách ch m ch m, nh mu n giãi bày tâm ư ủ ề ạ ầ ậ ọ ố ộ

s lâu h n. ự ơ

T i Send ta đ a vào hai effect ư ạ

Dùng FX1 – Reverb A: Default, theo các thông s sau : ố

PreDelay : 10.0 ms Room size : 80 Reverb Time : 1.84 s

Filter : High cut : -13.4dB và Low cut : -15dB

Mix : Wet : 100 và Dry : 0

M c âm l ứ ượ ng là : -8dB, g n cho effect này ắ

Dùng ti p FX3 – Double Delay : Default, v i các thông s sau : ế ố ớ

FeedBack : 45% Tempo Sync 1 : 1x

Delay Time : 350ms Tempo Sync 2 : 1x

Delay Time : 350ms Mix : 100%

Pan 1 : -100% Pan 2 : +100%

M c âm l ng ra cho effect này là -13dB ứ ượ

Đo n 3ạ

t bên “ L ng nghe bi n hát, em bé nh nh là h t cát v n d u dàng tha thi ỏ ư ể ặ ẫ ạ ị ế

ấ anh. Ngoài xa h i âu bay con c nh nguôi ngoai. Tình em bi n m n nên l p ể ả ặ ố ỏ

lánh, tình em bi n r ng nên sóng v ..” ể ộ ỗ

i con gái đang h ng v bi n, đ nghe ti ng bi n hát, Tâm h n c a ng ồ ủ ườ ướ ề ể ế ể ể

ể ộ mong ngóng tình yêu c a mình, ví mình nh là h t cát nh xíu gi a bi n r ng ữ ư ủ ạ ỏ

mênh mông, dù cho đôi lúc chim h i âu hay nhũng con c bi n có lúc “ nguôi ể ả ố

ngoai” vì bi n r ng, vì bi n đ i l m chông gai, th thách nh ng tình yêu mà cô ể ộ ờ ắ ử ư ể

gái dành cho ng t và tha thi t …nh sóng v n v b … ườ i yêu thì th t mãnh li ậ ệ ế ỗ ờ ư ẫ

nh có bao khó khăn trên bi n ng i ư ể ườ

Gi ng hát lúc này chuy n sang m t ni m khát khao tình yêu mãnh li ộ ể ề ọ ệ t

t m lòng c a ng h n, mu n bày t ố ơ ỏ ấ ủ ườ ế ụ ử i con gái nhi u h n nên ta ti p t c x lý ề ơ

gi ng hát theo m t cách khác. ọ ộ

Tăng Low f = 125Hz m c +6dB, Lo mid f = 1K m c -6dB, Hi Mid ở ứ ở ứ ở f

= 3K m c =9dB và tăng Hi ứ ở ơ f = 10k m c +10dB đ làm sáng ti ng và rõ h n, ứ ế ể

i s c s ng c a tình yêu th t tha thi t. đ truy n t ể ề ả ứ ố ủ ậ ế

Ta đ a vào đ ng Send : effect FX1 – Reverb A: Default, theo các thông ư ườ

s sau : ố

PreDelay : 10.0 ms Room size : 80 Reverb Time : 1.84 s

Filter : High cut : -13.4dB và Low cut : -15dB

Mix : Wet : 100 và Dry : 0

M c âm l ng ra c a effect này là -8dB ứ ượ ủ

49 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

Đ ng th i đ a thêm effect FX4 : Double Delay, ch đ Default v i các ờ ư ế ộ ồ ớ

thông s sau: ố

FeedBack : 50% Tempo Sync 1 : 1x

Delay Time : 175ms Tempo Sync 2 : 1x

Delay Time : 175ms Mix : 100%

Pan 1 : -100% Pan 2 : +100%

M c âm l ng ra cho effect này là -14dB ứ ượ

L i hát không ngân vang nh đo n tr c n a, mà thay vào đó là l i hát ư ạ ờ ướ ữ ờ

t, nh ng ng n g n và rõ ràng khi bày t lòng mình. v n m m m i tha thi ẫ ề ạ ế ư ắ ọ ỏ

Đo n 4ạ

ể Ti p t c là nh c d o c a toàn dàn nh c, ti ng tr ng báo hi u cho ki u ế ụ ủ ệ ế ạ ạ ạ ố

hát t do, xen l n ti ng kèn sax vang lên, di n t n i tâm c a cô gái, đang cháy ự ễ ả ộ ủ ế ẫ

b ng, khát khao nh th nào khi đ ỏ ư ế ượ c hát lên m nh m nh th . ẽ ư ế ạ

X lý nh âm cho dàn nh c ạ ử ả

B tr ng và guitar bass là cái n n chính, nó làm nhi m v gi nh p cho ca ộ ố ụ ữ ề ệ ị

khúc trong đo n hát t do này, t o không gian sâu, r ng cho ca khúc. ạ ự ạ ộ

B ng th pháp âm l ng, ta đ y ti ng c a b tr ng to h n m c bình ủ ằ ượ ộ ố ủ ứ ế ẩ ơ

th ng trong kho ng th i gian r t ng n và h xu ng t cho b ng m c đã ườ ả ạ ắ ấ ờ ố t ừ ừ ứ ằ

do. đ t s n. Làm nhi m v nh m t câu báo ng n, b ụ ư ặ ẵ ệ ắ ộ ướ c vào ki u hát t ể ự

f = 80Hz m c +6dB, Hi Mid Căn âm s c cho b tr ng, tăng Lo Mid ộ ố ắ ở ứ ở f

= 3K m c +9dB, Hi ứ ở f = 8K m c +6dB. ứ

Guitar bass, tăng Low f = 80Hz m c +6dB, Lo Mid ở ứ ở ứ f = 400Hz m c

0.4dB, Hi Mid ở f = 1K m c +6dB ứ

Đàn Org 1 t o ti ng xoáy c a nh ng tr c tr c a bi n đ i, hoà vào dàn ở ủ ữ ủ ế ể ạ ắ ờ

nh c, t o nên không gian cho ca khúc. Tăng Low f = 200Hz m c +9dB, Lo ạ ạ ở ứ

Mid f = 800Hz m c +6dB, Hi Mid f = 1.5K m c +8dB. ở ứ ở ứ

Org 2 đánh ti ng đàn dây làm n n cho dàn nh c và ca sĩ hát. Ta tăng Low ề ế ạ

f = 80Hz m c +12dB, Lo Mid f = 1K m c -6dB và Hi Mid ở ứ ở ứ ở ứ f =4.5K m c

+12dB, Hi ở f = 8K m c +12dB. ứ

T i Send, đ a Effect : FX1 – Reverb A ch n ch đ Default m c âm ế ộ ứ ư ạ ọ

ng là -16dB( c a b effect). l ượ ủ ộ

Guitar : t o không gian cho dàn nh c. Ta tăng Lo Mid t n s f = 800Hz ạ ạ ở ầ ố

m c +6dB và Hi Mid f = 2.5K m c +12dB ứ ở ứ

Sax vang lên, mang theo âm h ưở ạ ng c a cu c s ng, c a bi n r ng, t o ộ ố ể ộ ủ ủ

không gian cho ca khúc đ c xa h n, r ng h n. ta căn ch nh âm s c cho kèn, ượ ắ ơ ộ ơ ỉ

tăng Lo Mid f = 1K m c +10dB, Hi Mid f = 2.5K m c +6dB. ở ứ ở ứ

51 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

ơ Ta đ a hai effect vào ti ng kèn, đ có ti ng m m m i và bay b ng h n, ư ể ề ế ế ạ ổ

sáng h n. ơ

T i đ ng Send : Dùng FX1 – Reverb A: Default, theo các thông s sau : ạ ườ ố

PreDelay : 10.0 ms Room size : 80 Reverb Time : 1.84 s

Filter : High cut : -13.4dB và Low cut : -15dB

Mix : Wet : 100 và Dry : 0

M c âm l ng ra c a effect này là -14dB ứ ượ ủ

Dùng thêm FX3 – Double Delay : Default, v i các thông s sau : ố ớ

FeedBack : 45% Tempo Sync 1 : 1x

Delay Time : 350ms Tempo Sync 2 : 1x

Delay Time : 350ms Mix : 100%

Pan 1 : -100% Pan 2 : +100%

M c âm l ng ra cho effect này là -18dB ứ ượ

Đo n 5ạ

Quay l i hát nh đo n hai nh ng v i ki u hát t i l ạ ờ ư ư ể ạ ớ ự ả do, nên ta x lý nh ử

âm cho ca sĩ cũng khác đi.

“Trên bãi bi n đ i ta đi tìm nhau, c n sóng lang thang, c n gió lang thang, ể ờ ơ ơ

cánh bu m xa v i…Trên bãi bi n đ i ta di tìm nhau…tìm nhau.” ể ờ ồ ờ

đo n này, t ng Inserrt : Thêm effect đ t o hi u qu cho gi ng hát ệ ể ạ ả ọ ở ạ i đ ạ ườ

Ta s d ng effect FX1 – Reverb A: Default, theo các thông s sau : ử ụ ố

PreDelay : 10.0 ms Room size : 80 Reverb Time : 1.84 s

Filter : High cut : -13.4dB và Low cut : -15dB

Mix : Wet : 100 và Dry : 0

M c âm l ng ra c a effect này là -8dB ứ ượ ủ

Đ ng th i đ a thêm effect FX4 : Double Delay, ch đ Default v i các ờ ư ế ộ ồ ớ

thông s sau: ố

FeedBack : 50% Tempo Sync 1 : 1x

Delay Time : 175ms Tempo Sync 2 : 1x

Delay Time : 175ms Mix : 100%

Pan 1 : -100% Pan 2 : +100%

M c âm l ng ra cho effect này là -14dB ứ ượ

f = 80Hz m c +6dB, Hi Mid Căn âm s c cho b tr ng, tăng Lo Mid ộ ố ắ ở ứ ở f

= 3K m c +9dB, Hi ứ ở f = 8K m c +6dB. ứ

Guitar bass, tăng Low f = 80Hz m c +6dB, Lo Mid ở ứ ở ứ f = 400Hz m c

0.4dB, Hi Mid ở f = 1K m c +6dB ứ

Đàn Org 1 t o ti ng k x o mang âm h ng huy n o c a bi n đ i, hoà ỹ ả ế ạ ưở ề ả ủ ể ờ

vào dàn nh c, t o không gian cho Tăng Low f = 200Hz m c +9dB, Lo Mid ạ ạ ở ứ ở f

= 800Hz m c +6dB, Hi Mid f = 1.5K m c +8dB. ứ ở ứ

Org 2 đánh ti ng đàn dây làm n n cho dàn nh c và ca sĩ hát. Ta tăng Low ề ế ạ

f = 80Hz m c +12dB, Lo Mid f = 1K m c -6dB và Hi Mid ở ứ ở ứ ở ứ f =4.5K m c

+12dB, Hi f = 8K m c +12dB. Đ a Effect : FX1 – Reverb A ch n ch đ ở ế ộ ư ứ ọ

Default m c âm l ng là -16dB( c a b effect). ứ ượ ủ ộ

Guitar : t o không gian cho dàn nh c. Ta tăng Lo Mid t n s f = 800Hz ạ ạ ở ầ ố

m c +6dB và Hi Mid f = 2.5K m c +12dB ứ ở ứ

Đo n 6ạ

“ L ng nghe bi n hát, em bé nh nh là h t cát v n d u dàng tha thi ư ể ặ ẫ ạ ỏ ị ế t

bên anh. Ngoài xa h i âu bay con c nh nguôi ngoai. Tình em bi n m n nên l ỏ ể ả ặ ố ấ

p lánh, tình em bi n r ng nên sóng v ” ể ộ ỗ

ặ “ L ng nghe bi n hát…d u r ng bi n…Con sóng còn v b ….L ng ỗ ờ ể ể ặ ẫ ằ

nghe l i bi n hát th …L ng nghe l i bi n a hát th ” ờ ế ể ặ ờ ế ể

53 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

Cách x lý âm v n nh đo n 5, cùng v i các effect nh th , và căn âm ư ế ư ử ẫ ạ ớ

s c cho dàn nh c nh th . ư ế ắ ạ

Nh ng ta tách câu “ L ng nghe l i bi n a hát th ” , thêm effect khác vào ư ặ ờ ế ể

cu i câu này qua c m t ụ ố ừ ộ “ a hát th ”, đ nh n m nh cái tôi c a cô gái đã b c ạ ủ ể ế ấ

c m xúc c a mình v i bi n r ng. l ộ ả ể ộ ủ ớ

Đ a vào Send : effect FX1 – Reverb A: Default, v i các thông s sau : ư ố ớ

PreDelay : 10.0 ms Room size : 80 Reverb Time : 1.84 s

Filter : High cut : -13.4dB và Low cut : -15dB

Mix : Wet : 100 và Dry : 0

M c âm l ng ra cho effect là -8dB ứ ượ

G n thêm FX5 – Double Delay : Default, v i các thông s sau: ắ ố ớ

FeedBack : 55% Tempo Sync 1 : 1x

Delay Time : 500ms Tempo Sync 2 : 1x

Delay Time : 500ms Mix : 100%

Pan 1 : -100% Pan 2 : +100%

M c âm l ng ra cho effect này là -12dB ứ ượ

cu i này s ngân vang lâu h n nh cô gái không mu n d t, đ C m t ụ ừ ư ứ ẽ ố ơ ố ể

ng i yêu n i xa xôi ngoài bi n kh i nghe đ i c a cô. ườ ở ơ ể ơ c l ượ ờ ủ

Đo n k t ế ạ

“ Anh i! xa nhau xa nhau…anh có nghe l i bi n..hát th ” ơ ờ ể ế

Đây cũng là m t l n t ộ ầ ự ự ố ể ố ọ s cu i cùng c a cô gái trong ca khúc, đ c g i ủ

tên ng i yêu, nên ta s d ng l cái tâm tr ng tha ườ ử ụ ạ i effect c a đo n 1 đ bi u l ạ ể ể ộ ủ ạ

thi t đó. ế

T i Send : Dùng FX1 – Reverb A: Default, theo các thông s sau : ạ ố

PreDelay : 10.0 ms Room size : 80 Reverb Time : 1.84 s

Filter : High cut : -13.4dB và Low cut : -15dB

Mix : Wet : 100 và Dry : 0

M c âm l ứ ượ ng là : -8dB, g n cho effect này ắ

Dùng ti p FX3 – Double Delay : Default, v i các thông s sau : ế ố ớ

FeedBack : 45% Tempo Sync 1 : 1x

Delay Time : 350ms Tempo Sync 2 : 1x

Delay Time : 350ms Mix : 100%

Pan 1 : -100% Pan 2 : +100%

M c âm l ng ra cho effect này là -13dB ứ ượ

Bên c nh đó ti ng guitar solo lên, làm n n cho câu cu i th t mãnh li t ta ế ề ạ ậ ố ệ

ng guitar lên theo sau câu cu i đó…r i dùng th pháp Fade Out đ đ y âm l ẩ ượ ủ ố ồ ể

gi m ti ng nh d n xu ng theo dàn nh c ạ ỏ ầ ế ả ố

ỏ ầ Ti ng Cymbal ta cũng s d ng th pháp Fade Out đ gi m ti ng nh d n ể ả ử ụ ủ ế ế

khi k t thúc ca khúc. ế

ả Qua phân tích và xây d ng ý đ âm thanh cho ca khúc trên, ta đã c m ự ồ

c tình yêu mà nh c sĩ đã vi nh n đ ậ ượ ạ ế ạ t lên cho nhân v t n trong ca khúc. Nh c ậ ữ

sĩ đã m n hình nh bi n đ hát, hát lên ni m yêu th ng tha thi t c a cô gái ượ ể ể ề ả ươ ế ủ

dành cho ng i mình yêu dù v ườ ượ t bao gian kh gi a bi n đ i. ổ ữ ể ờ

55 Tr n Anh Tà Đ án t ề ố t nghi p ệ ầ

PH N IV: K T LU N CHUNG Ầ Ậ Ế

ớ Qua th i gian h c t p và nghiên c u v chuyên ngành âm thanh, v i ứ ọ ậ ề ờ

c tích lu đ nh ng ki n th c đ ế ứ ượ ữ ỹ ượ ẩ c v n d ng và th hi n trong hai tác ph m ể ệ ụ ậ

ta th y đ ấ ượ ự c s phát tri n m nh m r t đa d ng phong phú c a ngh thu t nói ạ ẽ ấ ủ ệ ể ạ ậ

chung và ngh thu t x lý âm thanh nói riêng. ậ ử ệ Nó đã t o nên b ạ ướ ạ c ngo t m nh ặ

ệ m nh m tho mãn nh ng yêu c u ngày càng cao, t o s chuy n bi n và hi u ạ ự ữ ế ể ẽ ả ằ ầ

qu cho ngh thu t bi u di n. ễ ể ệ ậ ả

V i trình đ khoa h c k thu t trang thi ọ ậ ộ ớ ỹ ế ị ệ ậ t b hi n đ i, chúng ta đã v n ạ

d ng đ ụ ượ ậ c vào trong th c ti n, nh vi c x lý và l u tr âm thanh và k thu t ư ệ ử ữ ư ự ễ ỹ

t y u c a công ngh thông tin hi n đ i, nh m th a mãn s . Đó là m t xu th t ố ế ấ ế ủ ệ ệ ằ ạ ộ ỏ

i. Con ng i càng phát tri n thì s h ng th văn hóa nhu c u c a con ng ủ ầ ườ ườ ự ưở ể ụ

ủ càng cao, đ k p đáp ng nhu c u này; c n ph i có s tác đ ng quan tâm c a ể ị ự ứ ả ầ ầ ộ

Đ ng và Nhà n c, nâng cao nh n th c c a cán b , nhân viên ph i có trách ả ướ ứ ủ ả ậ ộ

nhi m lòng nhi t quy t t n t y v i ngh nghi p. Mang l ệ ệ ế ậ ụ ệ ề ớ ạ i cho xã h i món ăn ộ

tinh th n cũng nh ng i bi ư ườ ầ ế t trân tr ng nó. ọ

ộ ề Chúng ta đang s ng trong m t xã h i văn minh và hi n đ i, mang m t n n ệ ạ ố ộ ộ

văn hóa đ m đà b n s c văn hóa dân t c. Vì v y m i ng i chúng ta ph i bi ả ắ ậ ậ ọ ộ ườ ả ế t

v ươ ủ n lên theo k p th i đ i, theo k p n n khoa h c đang trên đà phát tri n c a ờ ạ ề ể ọ ị ị

th gi i. ế ớ

Em xin chân thành c m n! ả ơ