B  NÔNG NGHI P VÀ PTNT

B  GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Ọ

Ệ VI N KHOA H C LÂM NGHI P VI T NAM

KI U TU N Đ T

Ứ Ả ƯỞ Ữ Ơ Ể Ạ Ủ Ậ Ệ NGHIÊN C U  NH H NG C A V T LI U H U C  Đ  L I SAU

Ấ Ừ Ế Ộ Ủ Ấ KHAI THÁC Đ N Đ  PHÌ C A Đ T VÀ NĂNG SU T R NG

Ồ Ở Ỳ TR NG KEO LÁ TRÀM CÁC CHU K  SAU

Ạ Ỉ ƯƠ T I PHÚ BÌNH, T NH BÌNH D NG

Ậ Ế Ệ LU N ÁN TI N SĨ LÂM NGHI P

Ộ HÀ N I – 2015

B  GIÁO D C VÀ ĐÀO T O                                B  NÔNG NGHI P VÀ PTNT

========================

Ọ Ệ Ệ Ệ VI N KHOA H C LÂM NGHI P VI T NAM

KI U TU N Đ T

Ứ Ả ƯỞ Ữ Ơ Ể Ạ Ủ Ậ Ệ NGHIÊN C U  NH H NG C A V T LI U H U C  Đ  L I SAU

Ấ Ừ Ộ Ủ Ấ Ế KHAI THÁC Đ N Đ  PHÌ C A Đ T VÀ NĂNG SU T R NG

Ồ Ở Ỳ TR NG KEO LÁ TRÀM CÁC CHU K  SAU

Ạ Ỉ ƯƠ T I PHÚ BÌNH, T NH BÌNH D NG

Chuyên ngành: Lâm sinh

Mã s : 62.62.02.05

LU N ÁN TI N SĨ LÂM NGHI P

Ng

ườ ướ i h

ng d n khoa h c:

ế

TS. Ph m Th  Dũng

PGS TS. Ngô Đình Qu  ế

i

Ộ HÀ N I ­ 2015

L I CAM ĐOAN

ứ ủ Tôi cam đoan đây là công trình nghiên c u c a tôi.

ứ ậ ỳ Do lu n án nghiên c u qua 3 chu k  kinh doanh nên đã có s  k  th a s  li u ự ế ừ ố ệ ở

ứ ở ả ỳ ượ ộ ố ế chu k  1 & 2 và m t s  k t qu  nghiên c u ỳ  hai chu k  này đã đ ố   c công b .

ứ ủ ừ ế ậ ả ồ ở ỳ K t qu  nghiên c u c a lu n án cho r ng tr ng keo lá tràm ủ    chu k  3 là c a

ả ư ừ ố ệ ự ượ ấ ỳ ố tác gi , các s  li u trung th c và ch a t ng đ c ai công b  trong b t k  công

trình nào khác.

ườ ế Ng i vi t cam đoan

ii

ề ấ ạ         Ki u Tu n Đ t

Ờ Ả Ơ L I C M  N

ậ ả ự ệ ọ ủ ẫ Lu n án này, tác gi th c hi n d ướ ự ướ i s  h ạ   ng d n khoa h c c a TS. Ph m

ự ế ế ệ ậ ố ờ ừ Th  Dũng và PGS.TS Ngô Đình Qu , trong su t th i gian th c hi n lu n án t 2010

ị ả ả ơ ầ ậ ế đ n nay. Nhân d p này, tác gi xin chân thành c m  n hai th y giáo đã t n tình

ướ ẫ ộ ỡ ả ố h ng d n, đ ng viên và giúp đ  tác gi hoàn thành t ậ t lu n án.

ị ả ả ơ ậ ứ ể ộ Nhân d p này, tác gi ủ    xin trân thành c m  n t p th  cán b  viên ch c c a

ự ệ ệ ệ ệ ọ ộ ạ Vi n Khoa h c Lâm nghi p Nam B , Tr m Th c nghi m Lâm nghi p Tân Phú cùng

ệ ặ ạ ồ ệ ả ả ơ gia đình và các b n bè đ ng nghi p. Đ c bi t, tác gi xin c m  n các chuyên gia và

ự ộ ấ ừ ậ ả ồ ị “Qu n lý l p đ a và năng su t r ng tr ng ở ệ  Vi t Nam” các c ng tác viên d  án , do

ố ế ệ ợ ự ả “Qu n lý lâm sinh ứ Trung tâm Nghiên c u Lâm nghi p qu c t (CIFOR) tài tr , d  án

ấ ừ ỗ ẻ ấ ượ ấ ồ ố ư t i  u và năng su t r ng tr ng keo cung c p g  x  có ch t l ng cao” do Trung tâm

ố ế ứ ệ ự ệ ề Nghiên c u Nông nghi p qu c t ợ  Australia (ACIAR) tài tr  và nhóm th c hi n đ  tài

ậ ả ệ ứ ủ ệ ấ ằ ộ ỹ “Nghiên c u các bi n pháp k  thu t b o v  và nâng cao đ  phì c a đ t nh m nâng

ấ ừ ạ ồ ở ỳ ỡ ả cao năng su t r ng tr ng B ch đàn, keo các luân k  sau” đã giúp đ  tác gi trong

ự ệ ậ quá trình th c hi n lu n án.

ố ắ ự ề ề ậ ặ Trong quá trình th c đ  tài lu n án, m c dù đã có nhi u c  g ng song không

ấ ị ữ ể ỏ ả ấ ậ ượ ế th  tránh kh i nh ng thi u sót nh t đ nh. Tác gi r t mong nh n đ ế   c các ý ki n

ủ ả ầ ọ ơ đóng góp quý báu c a các th y giáo, cô giáo, các nhà khoa h c, các c  quan qu n lý

ị ủ ừ ể ậ ệ ệ ạ ơ ồ ượ lâm nghi p, các đ n v  ch  r ng và b n bè đ ng nghi p đ  lu n án đ ệ   c hoàn thi n

h n.ơ

iii

ả ơ Xin chân thành c m  n./.

M C L C

Trang   TRANG PH  BÌA .……………………………………………………………………………i

Ờ   ii       L I CAM ĐOAN .......................................................................................................................

Ờ Ả Ơ  iii        L I C M  N ...........................................................................................................................

iv        M C L C .................................................................................................................................

DANH M C CÁC B NG

v                                                                                                                  .........................................................................................................

vi        DANH M C CÁC HÌNH .........................................................................................................

Ừ Ế

vii      DANH M C CÁC KÝ HI U VÀ T  VI T T T ...............................................................

Ở Ầ

1       PH N M  Đ U ........................................................................................................................

1.Đ T V N Đ

Ề  1       .......................................................................................................................

2.M C TIÊU NGHIÊN C U

2                                                                                                           ..................................................................................................

3.Ý NGHĨA KHOA H C VÀ TH C TI N C A LU N ÁN  3       ..............................................                                                     Ớ Ủ

4.NH NG ĐÓNG GÓP M I C A LU N ÁN  4       .....................................................................                                                                            Ứ Ị

Ố ƯỢ

4                                                                            ...................................................................

NG VÀ Đ A ĐI M NGHIÊN C U

Ớ Ạ

5       I H N C A LU N ÁN ................................................................................

5.Đ I T Ữ 6.NH NG GI   Ủ Ố Ụ  6       7.B  C C C A LU N ÁN ....................................................................................................

ươ

Ch

8       ng 1    .................................................................................................................................

8       T NG QUAN V N Đ  NGHIÊN C U .................................................................................

Ộ Ố

Ệ  8       1.1M T S  KHÁI NI M CÓ LIÊN QUAN ..........................................................................

.......................................................................  10        1.2 Đ C ĐI M C A CÂY KEO LÁ TRÀM                                                                              Ế Ớ

1.3 T NG QUAN NGHIÊN C U TRÊN TH  GI

15        I .........................................................

Ứ Ở Ệ

1.4 T NG QUAN NGHIÊN C U

31                                                                         ...............................................................

VI T NAM Ứ

45        1.5 TH O LU N V  TÌNH HÌNH NGHIÊN C U  ............................................................

ươ

Ch

49        ng 2     ..............................................................................................................................

Ệ Ự

Ế  49        ĐI U KI N T  NHIÊN ­ KINH T  XàH I KHU V C NGHIÊN C U ......................

Ệ Ự

2.1ĐI U KI N T  NHIÊN  49        ...................................................................................................                                                                                                          Ệ

Ộ  55        2.2ĐI U KI N KINH T  ­ XàH I ....................................................................................

ươ

Ch

58        ng 3     ..............................................................................................................................

ƯƠ

N I DUNG VÀ PH

58        NG PHÁP NGHIÊN C U ..............................................................

3.1N I DUNG NGHIÊN C U

58                                                                                                       .............................................................................................

ƯƠ

3.2PH

NG PHÁP NGHIÊN C U

59                                                                                              ....................................................................................

ươ

Ch

68        ng 4 ..................................................................................................................................

68        K T QU  NGHIÊN C U VÀ TH O LU N ......................................................................

iv

ưở

ủ ể ạ

ế

ng c a đ  l

ấ  68        .............                  i VLHCSKT đ n đ  phì đ t qua các chu k  kinh doanh ố ừ

ủ ể ạ

ưở

ế

i VLHCSKT đ n sinh tr

Ả   4.1 nh h ưở Ả ng c a đ  l ng, năng su t và sinh kh i r ng qua  4.2 nh h ỳ  95        ............................................................................................................                                                                                                                   các chu k  kinh doanh

ủ ừ

ưỡ

ưỡ

ng và kh  năng cân b ng dinh d

ng c a r ng tr ng Keo

ằ ấ 4.3 Tích lũy các ch t dinh d    122       chu k  3 ................................................................................................................                                                                                                                       lá tràm

Ồ Ạ

Ị    143      ............................................................................                                                                                   K T LU N, T N T I VÀ KI N NGH

1.K T LU N

143                                                                                                                               .......................................................................................................................

Ạ 2.T N T I    145      ...........................................................................................................................                                                                                                                                  Ế

Ị    145      .......................................................................................................................

3.KI N NGH

TÀI LI U THAM KH O

147                                                                                                             .....................................................................................................

CÁC CÔNG TRÌNH ĐàCÔNG BỐ    160      ...................................................................................

Ụ Ụ    161      PH  L C ................................................................................................................................

DANH M C CÁC B NG

ầ ơ ớ ủ ấ

B ng 4.1. Ch  tiêu thành ph n c  gi

i c a đ t qua các chu k  kinh doanh

70                             ...................

ấ ở ầ

B ng 4.2. Ch  tiêu pHkcl đ t

ứ  71         t ng đ t 0 ­ 10cm c a các công th c ..............................

ấ ở ầ

B ng 4.3. Ch  tiêu pHkcl đ t

72         t ng đ t 10 ­ 20cm c a các công th c  ...........................

ượ

ở ầ

ấ ừ

B ng 4.4. T ng l

ng Cacbon tích lũy

t ng đ t t

0 ­ 20cm

76                                                  ........................................

ượ

ơ

ở ầ

ấ ừ

B ng 4.5. T ng l

ng Nit

tích lũy

t ng đ t t

78         0 ­ 20cm .............................................

ượ

ở ầ

ấ ừ

B ng 4.6. T ng l

ng Lân tích lũy

t ng đ t t

81         0 ­ 20cm ..............................................

ượ

ở ầ

ấ ừ

B ng 4.7. T ng l

ng Kali tích lũy

t ng đ t t

84         0 ­ 20cm ..............................................

ượ

ở ầ

ấ ừ

B ng 4.8. T ng l

ng Canxi tích lũy

t ng đ t t

86         0 ­ 20cm ...........................................

ượ

ở ầ

ấ ừ

B ng 4.9. T ng l

ng Magiê tích lũy

t ng đ t t

88         0 ­ 20cm ...........................................

ợ ự ế ổ

ọ ủ ấ

B ng 4.10. T ng h p s  bi n đ i tính ch t hóa h c c a đ t sau 5 năm

89         chu k  3 ....

ố ượ

ậ ấ ở ầ

B ng 4.11. S  l

ng loài đ ng v t đ t

ứ  90         t ng đ t 0 ­ 10 cm c a các công th c ...........

ố ượ

ậ ổ

ố ở

B ng 4.12. S  l

ng vi sinh v t t ng s

ứ  92         các công th c khác nhau ..............................

ố ượ

B ng 4.13. S  l

ng vi sinh v t phân gi

i lân

ứ  94         các công th c khác nhau .....................

ỷ ệ ố

ế ộ

B ng 4.14. T  l

95         s ng c a các công th c bi n đ ng theo th i gian ................................

ưở

ườ

ở ị

B ng 4.15. Sinh tr

ng đ

ng kính

97         v  trí 1,3m c a các công th c thí nghi m ..........

ọ ủ

ưở

ổ B ng 4.16. T ng h p sinh tr ng chi u cao vút ng n c a các công th c thí nghi m    100      ..................................................................................................................................................

ữ ượ

ổ   B ng 4.17. T ng h p tr  l

103      ng r ng c a các công th c thí nghi m ...........................

B ng 4.18. T ng h p ch  tiêu MAI c a các công th c theo th i gian

105                                    ............................

ữ ườ

ươ

ươ

ng trình t

B ng 4.19. Các ph ng kính (X)  và sinh kh i cây (Y) ng quan gi a đ    107      ..................................................................................................................................................

v

ứ ở

ế

B ng 4.20. T ng h p di n bi n sinh kh i khô c a các công th c

chu k  3

111                    ............

ổ ừ

ứ ở

B ng 4.21. T ng h p sinh kh i khô theo tu i r ng c a các công th c

114       chu k  3 .....

ố ậ ụ

B ng 4.22. T ng h p sinh kh i v t r ng sau 40 tháng (t

116       T9/2010 ­ T12/2013) ..........

ưở

B ng 4.23. So sánh các ch  tiêu sinh tr

ng r ng qua 3 chu k  kinh doanh

119                         .................

ưỡ

B ng 4.24. T ng sinh kh i khô và ch t dinh d ng c a các công th c theo th i gian    123      ..................................................................................................................................................

ưỡ

ừ ớ ậ ụ

B ng 4.25. T ng h p tích lũy các ch t dinh d

ng t

126       l p v t r ng sau 40 tháng ......

ợ ượ

ưỡ

ồ ở

B ng 4.26. T ng h p l

ng tích lũy các ch t dinh d

ng r ng tr ng

3 chu k

ỳ    126             .....

ưỡ

ấ ở ầ

ợ   B ng 4.27. T ng h p các ch t dinh d

ng trong đ t

130       đ u chu k  3 ..........................

ượ

ưỡ

ể ạ ở

B ng 4.28. Sinh kh i VLHSKT và l

ng dinh d

ng đ  l

i

131       chu k  2 .....................

ể ạ ở

ượ

ưỡ

ng dinh d

ng đ  l

i và l

i

ỳ ả ươ ố ầ B ng 4.29. Sinh kh i t ng cây b i, th m t  chu k  2    133                                                                                                                                                         ..................................................................................................................................................

ưỡ

ừ ậ ụ

ả ạ

ấ ở

ợ   B ng 4.30. T ng h p các ch t dinh d

ng t

v t r ng tr  l

i cho đ t

chu k  3

. .   134

ưỡ

ả ạ

B ng 4.31. T ng h p sinh kh i và ngu n dinh d

ng tr  l

134      i cho đ t  ........................

ượ

ưỡ

ụ ủ ừ

B ng 4.32. L

ấ ng các ch t dinh d

136      ng h p th  c a r ng sau 5 năm .........................

ưỡ

B ng 4.33. Cân đ i dinh d

ứ    137      ng c a công th c Fh sau 5 năm .........................................

ưỡ

B ng 4.34. Cân đ i dinh d

ứ    139      ng c a công th c Fm sau 5 năm ........................................

ưỡ

B ng 4.35. Cân đ i dinh d

ứ    140      ng c a công th c Fl sau 5 năm ..........................................

DANH M C CÁC HÌNH

vi

Ừ Ế

DANH M C CÁC KÝ HI U VÀ T  VI T T T

ệ Ký hi u vi ế ắ t t t Tên vi ế ầ ủ t đ y đ

ạ ế ứ ữ ự t gi a các công th c khi x p h ng Duncan

ệ ữ ơ

ơ gi a Cacbon và Nit

ổ ả

ơ

ph n trăm ỷ ệ  l

ệ ầ  v  trí 1,3m

ự ệ ệ ố ng th c và Nông nghi p Liên Hi p Qu c

ố ế ấ

a, b, c C (%) C/N CT cs Ca+2 (Cmol/kg) CEC CIFOR CFU/g đ tấ CK CSIRO cv% D1.3 (cm)      FAO Hvn (m) ISRIS K+ (Cmol/kg) LSD M (m3) MAI (m3/ha/năm) S  khác bi Cacbon h u c  (%) ỷ ệ ữ T  l Công th cứ ự ộ C ng s Canxi trao đ iổ Kh  năng trao đ i  cation ố ế ứ Trung tâm Nghiên c u Lâm nghi p Qu c t ấ ộ ẩ ạ ị Đ n v  hình thành khu n l c tính trên m t gram đ t ỳ Chu k  kinh doanh ứ ổ ứ T  ch c Nghiên c u Công nghi p và Khoa h c Úc ộ ộ ế Đ  bi n đ ng tính theo t ở ị ườ Đ ng kính thân cây  ươ ổ ứ T  ch c L ọ ề Chi u cao cây vút ng n Trung tâm thông tin và đ t Qu c t Kali trao đ iổ ớ ạ i h n sai tiêu chu n Gi ừ ữ ượ ng r ng Tr  l ấ ừ Năng su t r ng

ấ α=0,05

ệ t Nam

ỷ ệ ố

ầ ơ ớ i

vii

ấ Mg+2 (Cmol/kg) N (%) NN&PTNT     P­dt P­value s.e.d TCVN TLS (%) TPCG VLHC VLHCSKT VSV WRB Magiê trao đ iổ ố ổ Đ m t ng s  (%) ệ Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn ễ Lân d  tiêu ị Giá tr  xác xu t khi  ẩ Sai tiêu chu n trung bình ẩ Tiêu chu n Vi  s ng T  l Thành ph n c  gi ậ ệ ữ ơ V t li u h u c ậ ệ ữ ơ V t li u h u c  sau khai thác Vi sinh v tậ Tài nguyên đ t Th  gi ế ớ i

viii

Ở Ầ

PH N M  Đ U

1. Đ T V N Đ

ệ ủ ự ồ Hi n nay ở ướ  n c ta, keo ( ừ   Acacia) đang là loài cây ch  l c trong tr ng r ng

ế ế ệ ấ ỗ ướ ệ công nghi p cung c p nguyên li u cho ngành ch  bi n g  trong n ấ   c và xu t

ủ ả ướ ừ ệ ế ẩ ồ ệ ả kh u. Di n tích r ng tr ng keo đ n năm 2013 c a c  n c kho ng 1,1 tri u ha

ắ ừ ỳ ướ ớ v i chu k  kinh doanh ng n t 6 ­ 8 năm và có xu h ng ngày càng tăng (Nambiar

ể ừ ự ữ ệ ồ & Harwood, 2014) [66]. S  phát tri n r ng tr ng công nghi p đã có nh ng đóng

ể ể ế ầ ậ ẩ ỗ ộ góp đáng k  trong phát tri n kinh t ả  xã h i, góp ph n gi m nh p kh u g  đáp

ứ ế ế ấ ầ ng nhu c u ch  bi n hàng năm đang tăng r t cao.

ượ ề ệ ấ ợ ị Keo lá tràm là loài cây đ ớ c xác đ nh là thích h p v i đi u ki n đ t đai, khí

ệ ệ ồ ươ ố ớ ươ ậ ở h u Vi t Nam và có di n tích gây tr ng t ng đ i l n trong các ch ng trình

ừ ồ ưở ỳ tr ng r ng. Loài cây này sinh tr ắ   ng khá nhanh nên có chu k  kinh doanh ng n,

ấ ỗ ả ấ ẳ ợ cây có hình dáng thân tròn, th ng, r t phù h p cho s n xu t g  dán, ván dăm,

ụ ệ ấ ướ ẩ ấ ỗ ẻ ụ ụ ồ ộ nguyên li u gi y, g  x  ph c v  đ  m c gia d ng trong n c và xu t kh u. Keo

ố ộ ả lá tràm là loài cây có kh  năng n t c ng sinh v i ớ Rhizobium và  Brady rhiobium

ố ầ ả ợ ổ ố s ng trong n t s n, chúng có kh  năng t ng h p nit ơ ự  t ấ    do trong không khí r t

ừ ệ ộ ộ ồ ợ cao và có biên đ  sinh thái r ng, phù h p cho tr ng r ng công nghi p trên quy mô

ự ộ ớ l n (Dart và các c ng s , 1991) [45].

ừ ệ ệ ồ ướ ả Hi n nay trong tr ng r ng công nghi p, khuynh h ấ   ng suy gi m năng su t

ạ ủ ệ ố ỳ ừ r ng qua các chu k  kinh doanh đang là m i quan ng i c a các doanh nghi p và

ườ ừ ồ ỉ ướ ả ở ề ố ng i tr ng r ng không ch  trong n c mà c nhi u qu c gia trên th  gi ế ớ   i,

ữ ề ế ậ ả ấ ộ ọ ị ữ   m t trong nh ng nguyên nhân quan tr ng nh t là qu n lý l p đ a thi u b n v ng

ừ ứ ủ ế ạ ả ướ ự ồ trong tr ng r ng. K t qu  nghiên c u c a m ng l i d  án do Trung tâm Nghiên

ố ế ệ ự ệ ướ ệ ớ ứ c u Lâm nghi p Qu c t (CIFOR) th c hi n trên 16 n c vùng Nhi t đ i và Á

ệ ớ ữ ơ ậ ệ ệ ả ằ ợ ỉ nhi ể   t đ i đã ch  ra r ng; vi c qu n lý h p lý v t li u h u c  sau khai thác, ki m

ự ế ử ụ ụ ự ả ợ soát th m th c bì và s  d ng phân bón phù h p đã có tác d ng tích c c đ n đ ộ

1

ấ ừ ấ ồ phì đ t và năng su t r ng tr ng ỳ qua các chu k  kinh doanh (Nambiar, 1996) [63].

ấ ừ ừ ứ ệ ả Ở ệ  Vi ệ ấ   t Nam, vi c nghiên c u nâng cao năng su t r ng r ng và b o v  đ t

ượ ừ ớ ủ ế ở ư ứ cũng đã đ c quan tâm t s m, nh ng các nghiên c u ch  y u ọ    khâu ch n

ậ ử ư ỹ ề ỹ ứ ự ậ ố gi ng và các nghiên c u v  k  thu t lâm sinh nh : k  thu t x  lý th c bì, làm

ậ ộ ồ ư ỉ ưỡ ừ ồ ấ đ t, m t đ  tr ng, bón phân, chăm sóc, t a th a và nuôi d ng r ng tr ng. Tuy

ứ ơ ả ộ ị ượ ọ ể ơ ở ị nhiên, m t nghiên c u c  b n, đ nh l ng, có c  s  khoa h c đ  xác đ nh nguyên

ấ ừ ả ồ ừ ấ ả ạ ậ ị nhân suy gi m năng su t r ng tr ng t ạ    khía c nh l p đ a thì còn r t t n m n,

ậ ệ ữ ơ ề ử ụ ể ả ạ ứ ừ ấ nh t là nghiên c u v  s  d ng v t li u h u c  sau khai thác r ng đ  tr  l ấ   i ch t

ấ ở ơ ư ượ ẻ ớ ỳ ứ ữ h u c  cho đ t các chu k  sau còn khá m i m  và ch a đ c nghiên c u sâu

ự ệ ẫ ố ố ọ ề ộ r ng, trong khi bi n pháp canh tác truy n th ng v n là phát, đ t, d n th c bì và

ớ ể ồ ừ cày x i đ  tr ng r ng.

ậ ậ ả ớ ự ự ệ Do v y, lu n án này tác gi đã th c hi n v i t a đ ứ ả   ề “Nghiên c u  nh

ưở ủ ậ ệ ữ ơ ể ạ ế ộ ủ ấ h ng c a v t li u h u c  đ  l i sau khai thác đ n đ  phì c a đ t và năng

ấ ừ ồ ở ỳ ạ ỉ su t   r ng   tr ng   Keo   lá   tràm các   chu   k   sau   t i   Phú   Bình,   t nh   Bình

ứ ủ ế ế ả ậ ầ ả ộ ứ   . K t qu  nghiên c u c a lu n án cũng là m t ph n k t qu  nghiên c u ươ D ng”

ậ ả ứ ệ ề ệ ấ ỹ ộ Nghiên c u các bi n pháp k  thu t b o v  và nâng cao đ ộ ủ c a đ  tài c p B  “

ấ ừ ủ ạ ằ ấ ồ ở phì c a đ t nh m nâng cao năng su t r ng tr ng B ch đàn, keo các luân k ỳ

ệ ừ ủ ế ạ ự sau” th c hi n t năm 2008 ­ 2012 do TS. Ph m Th  Dũng làm ch  trì và tác gi ả

ự ệ ề ộ ả là c ng tác viên chính th c hi n đ  tài này . Ngoài ra, tác gi ế   ế ừ  cũng k  th a k t

ứ ả ướ ở ứ ủ ạ ỳ ướ ự qu  nghiên c u tr c đây chu k  1 và 2 trong nghiên c u c a m ng l i d  án

ấ ừ ả ậ ồ ở ệ  Vi t Nam”, ị CIFOR v  ề “Qu n lý l p đ a và năng su t r ng tr ng ự d  án đ ượ   c

ệ ừ ự ơ ở ể ệ ơ ộ th c hi n t năm 2002 ­ 2007, đ  làm c  s  đánh giá m t cách toàn di n h n v ề

ủ ấ ấ ừ ễ ế ộ ỳ di n bi n đ  phì c a đ t và năng su t r ng qua các chu k  kinh doanh.

Ứ Ụ 2. M C TIÊU NGHIÊN C U

ụ (cid:0) M c tiêu chung

ượ ể ạ ậ ệ ữ ệ ơ Đánh giá đ ủ c vai trò c a vi c đ  l i v t li u h u c  sau khai thác trong

ủ ệ ấ ả ậ ằ ả ộ ị ấ   qu n lý l p đ a nh m c i thi n đ  phì c a đ t, duy trì và nâng cao năng su t

2

ề ữ ở ồ ỳ ừ r ng tr ng Keo lá tràm b n v ng các chu k  sau.

(cid:0) M c tiêu c  th

ụ ể ụ

­ Đánh giá đ

ượ ộ ả ứ ưở ơ ể ạ ậ ệ ủ ữ c m c đ   nh h ng c a v t li u h u c  đ  l i sau khai thác

ủ ấ ộ ượ ượ ệ ữ ậ ệ ữ ố ế đ n đ  phì c a đ t và l ng hóa đ c m i quan h  gi v t li u h u c  đ ơ ể

ế ưở ấ ố ưỡ ạ l i sau khai thác đ n sinh tr ng, năng su t, sinh kh i và dinh d ừ   ng r ng

ồ ỳ tr ng Keo lá tràm qua các chu k  kinh doanh.

­ Xác đ nh đ

ị ượ ằ ấ ả ồ c các ngu n cung c p, kh  năng tích lũy và cân b ng dinh d ưỡ   ng

ể ạ ấ ỹ ơ ở ề ậ ả thông qua đ  l ậ   i VLHCSKT làm c  s  cho các đ  xu t k  thu t qu n lý l p

ồ ừ ị đ a trong tr ng r ng Keo lá tràm.

(cid:0) Ý nghĩa khoa h c ọ

Ễ Ủ Ọ Ự Ậ 3. Ý NGHĨA KHOA H C VÀ TH C TI N C A LU N ÁN

­ Lu n án đã góp ph n làm sáng t

ậ ầ ỏ ơ ở ừ ọ ồ    c  s  khoa h c trong kinh doanh r ng tr ng

ữ ở ệ ụ ể ủ ệ ọ ề b n   v ng Vi ơ ở t   Nam.   C   th   là:   (i)   c   s   khoa   h c   c a   vi c   gi ữ ạ     l i

ử ụ ư ỹ ề ậ ố ố ọ VLHCSKT mà không đ t, d n nh  k  thu t truy n th ng, (ii) s  d ng phân

ề ượ ớ ạ ừ ộ ồ Lân và li u l ng bón có gi i h n cho tr ng r ng Keo, m t loài cây có kh ả

ớ ề ượ ố ị ề ạ ạ năng c  đ nh đ m mà không dùng nhi u lo i phân v i li u l ộ   ng bón m t

ả cách c m tính.

­ Lu n án đã đ a ra đ

ư ậ ượ ệ ệ ứ ữ ố ưỡ c m i quan h  bi n ch ng gi a dinh d ấ ồ   ng đ t tr ng

ọ ủ ự ứ ậ ấ ớ v i năng su t sinh h c c a th c v t là loài Keo lá tràm. Nghiên c u đã góp

ầ ậ ưở ử ụ ụ ả ấ ấ ph n làm rõ qui lu t sinh tr ng, kh  năng h p th  và s  d ng các ch t dinh

ủ ừ ụ ụ ệ ấ ồ ưỡ d ng c a r ng tr ng Keo lá tràm ph c v  cho vi c đánh giá năng su t và

ạ ứ ả ượ s n l ừ ng r ng t i vùng nghiên c u.

ứ ẽ ơ ở ự ế ệ ệ ả ọ ­ K t qu  nghiên c u s  là c  s  khoa h c trong vi c xây d ng các bi n pháp

ố ớ ừ ề ậ ả ồ   ậ ệ ữ ơ ỹ k  thu t lâm sinh v  qu n lý v t li u h u c  sau khai thác đ i v i r ng tr ng

ừ ụ ụ ồ ưỡ ừ ạ Keo lá tràm, ph c v  cho công tác tr ng r ng và nuôi d ệ   ng r ng đ t hi u

ỉ ề ặ ả ế ộ ả ạ ề ặ qu  cao không ch  v  m t kinh t mà còn v  m t phòng h , c i t o môi sinh

ườ ệ ệ ữ ề ả ả và môi tr ề ng trong đi u ki n Vi ấ   ề t Nam, đ m b o b n v ng v  năng su t

3

ấ ủ ấ ứ ả ừ r ng và s c s n xu t c a đ t.

(cid:0) Ý nghĩa th c ti n ự ễ

­ Lu n án đang góp ph n làm thay đ i nh n th c c a ng

ứ ủ ậ ậ ầ ổ ườ ồ ầ   ừ i tr ng r ng, d n

ỏ ậ ữ ề ề ế ố ừ   xóa b  t p quán canh tác truy n th ng thi u b n v ng trong kinh doanh r ng

ơ ớ ụ ồ ấ ấ ố ọ ạ tr ng, đó là: l m d ng c  gi ậ ệ   i trong làm đ t, đ t, phát d n, l y đi v t li u

ơ ướ ừ ồ ữ h u c  sau khai thác tr ớ c khi tr ng r ng, cày x i khi chăm sóc và phòng

ừ ố ch ng cháy r ng.

­ K t qu  nghiên c u trong lu n án, giúp ng

ứ ế ậ ả ườ ơ ở ự ừ ồ i tr ng r ng có c  s  d  đoán

ả ượ ừ ồ ở ỳ ượ đ ấ c năng su t và s n l ng r ng tr ng ụ    các chu k  kinh doanh khi áp d ng

ậ ỹ ướ ầ ư ế ể ả ậ các k  thu t này tr c khi đ u t ứ ủ . K t qu  nghiên c u c a lu n án có th  áp

ừ ậ ạ ồ ị ụ d ng cho các loài cây khác và trên các d ng l p đ a tr ng r ng khác nhau ở

ệ Vi t Nam.

Ớ Ủ Ữ Ậ

4. NH NG ĐÓNG GÓP M I C A LU N ÁN

­ Đã xác đ nh đ

ị ượ ậ ệ ủ ữ ế ả ơ ả   c vai trò c a qu n lý v t li u h u c  sau khai thác đ n c i

ệ ưỡ ả ấ ồ ự thi n dinh d ấ ừ ng đ t, nâng cao năng su t r ng tr ng và kh  năng t cân

ưỡ ủ ừ ồ ỳ ằ b ng dinh d ng c a r ng tr ng Keo lá tràm qua các chu k  kinh doanh.

­ B c đ u nghiên c u m t s  m t xích quan tr ng trong chu trình dinh d

ộ ố ắ ướ ầ ứ ọ ưỡ   ng

ơ ở ệ ả ồ ừ   ủ ừ c a r ng tr ng Keo lá tràm, làm c  s  cho vi c qu n lý và kinh doanh r ng

ề ữ ở ồ ệ tr ng b n v ng Vi t Nam.

Ố ƯỢ Ứ Ể Ị 5. Đ I T NG VÀ Đ A ĐI M NGHIÊN C U

ố ượ ứ (cid:0) Đ i t ng nghiên c u

ố ượ ấ ướ ừ ừ Đ i t ứ ng nghiên c u: Là đ t d ầ   ồ i tán r ng và r ng tr ng Keo lá tràm thu n

ượ ụ ể ư ỳ loài đ c đánh giá qua 3 chu k  kinh doanh, c  th  nh  sau:

ừ ằ ồ ỳ ừ ạ +) Chu k  1: R ng tr ng Keo lá tràm b ng cây con t ậ ộ ồ  h t, m t đ  tr ng 833

ừ ồ cây/ha, r ng tr ng năm 1995 và  khai thác năm 2002 (7 năm).

ừ ủ ự ệ ồ ỳ +) Chu k  2: R ng tr ng thí nghi m c a d  án CIFOR loài cây Keo lá tràm

ằ ồ ừ ạ ớ ố ượ ể ọ tr ng b ng cây con t ồ  h t v i ngu n gi ng đã đ ậ ộ ồ   c tuy n ch n, m t đ  tr ng

4

ừ ồ 1.667 cây/ha, r ng tr ng  năm 2002 và  khai thác năm 2008 (6 năm).

ừ ệ ề ậ ồ ỳ ủ +) Chu k  3: R ng tr ng thí nghi m c a đ  tài lu n án, loài cây Keo lá tràm

ộ ỹ ế ậ ượ ậ ố dòng AA1 và AA9 là gi ng ti n b  k  thu t đã đ ậ ộ ồ   c công nh n, m t đ  tr ng

ừ ế ồ 1.667 cây/ha, r ng tr ng năm 2008 và theo dõi đ n năm 2013 (5 năm)

ậ ệ ữ ứ ơ ộ V t li u h u c  sau khai thác: Trong nghiên c u này là toàn b  cành, nhánh

ừ ồ ườ ấ ả ả ươ cây r ng tr ng có đ ng kính < 5 cm, cùng t ụ t c  cây b i, th m t ậ ơ   i và v t r i

ướ ặ ạ ượ ắ ừ ề ắ ừ ụ r ng d i tán r ng sau khi ch t h  đ c c t ng n có chi u dài t ả    0,5 ­ 1m, r i

ộ ệ ệ ố ớ ề đ u trên toàn b  di n tích trong các ô thí nghi m, không đ t, không cày x i và

ỏ ạ ằ ừ ệ ể ầ ố vi c chăm sóc r ng trong 3 năm đ u thông qua ki m soát c  d i b ng thu c di ệ   t

ớ ề ượ ệ ỏ c  Round­up phun toàn di n v i li u l ng 4 lít/ha.

ể ị (cid:0) Đ a đi m nghiên c u ứ

ứ ậ ượ ệ ạ ự ự ệ ạ ủ Nghiên c u c a lu n án đ c th c hi n t ệ   i tr m Th c nghi m Lâm nghi p

0

ộ ằ ệ ệ ộ ọ ị Phú Bình, thu c Vi n Khoa h c Lâm nghi p Nam B , n m trên đ a bàn xã Tam

0 52’ 12” đ n 11

ọ ộ ị ươ ệ ậ ị ỉ ế L p, huy n Phú Giáo, t nh Bình D ng có v  trí t a đ  đ a lý: 10

0 20’ đ n 107 ế

0 06’ kinh đ .ộ

ộ ắ 30’ vĩ đ  B c và 106

Ớ Ạ Ủ Ậ I H N C A LU N ÁN Ữ 6. NH NG GI

ề ộ ả ỉ ở ấ ừ ầ ứ ấ  Nghiên c u này, tác gi ch  đánh giá 2 t ng đ t t 0 ­ 10cm V  đ ng thái đ t:

ừ ấ ễ ị ổ ở ề ầ ộ ườ và t 10 ­ 20cm là t ng đ t d  b  thay đ i b i các tác đ ng v  môi tr ng và các

ứ ở ư ệ ề ệ ậ ộ ỹ bi n pháp k  thu t lâm sinh tác đ ng, mà ch a có đi u ki n nghiên c u các

ấ ơ ầ t ng đ t sâu h n.

ề ị ạ ấ ộ ồ ể ứ Vùng Đông Nam B  g m 3 lo i đ t chính khá phù V  đ a đi m nghiên c u:

ừ ấ ồ ấ ấ ợ h p cho tr ng r ng Keo là đ t phù sa (Fluvisols), đ t xám (Acrisols) và đ t nâu

ậ ớ ạ ứ ở ạ ấ ỏ đ  (Ferralsols) . Trong lu n án này, tác gi ả ỉ gi  ch i h n nghiên c u lo i đ t xám

ự ệ ệ ạ ỉ trên phù sa c  t ệ ổ ạ tr m Th c nghi m Lâm nghi p Phú Bình, huy n Phú Giáo, t nh i

ư ứ ề ệ Bình D ngươ  cho loài cây Keo lá tràm mà ch a có đi u ki n nghiên c u trên các

5

ở ề ấ nhóm đ t khác nhi u vùng sinh thái khác nhau.

ề ậ ả ị ậ ả ậ Trong lu n án này, tác gi ứ ả    t p trung vào nghiên c u  nh V  qu n lý l p đ a:

ệ ể ạ ậ ệ ữ ơ ủ ừ ưở h ng c a vi c đ  l i v t li u h u c  sau khai thác r ng và bón lót phân Lân cho

ế ố ư ề ệ ề ể ả ứ ấ đ t, mà ch a có đi u ki n nghiên c u v  qu n lý và ki m soát các y u t ạ    ngo i

ư ậ ấ ị ệ ộ ậ ượ ư ộ ộ ả c nh khác c u thành l p đ a nh : nhi t đ , khí h u, l ng m a, tác đ ng xã h i,

ưỡ ả ự ề Đ  tài này, tác gi không xây d ng chu trình dinh d ưỡ   ng Chu trình dinh d ng:

ể ạ ủ ệ ồ ộ ỉ ủ ừ c a r ng tr ng Keo lá tràm mà ch  đánh giá tác đ ng c a vi c đ  l i VLHCSKT

ả ấ ưỡ ộ ấ ụ ứ ấ ế đ n kh  năng cung c p dinh d ng và m c đ  h p th  các ch t dinh d ưỡ   ng

ủ ừ ừ ệ ư ằ ưỡ chính nh : N, P, K, Ca, Mg c a r ng. T  vi c đánh giá cân b ng dinh d ủ   ng c a

ơ ở ề ẽ ệ ấ ậ ả ồ ị ợ   ừ r ng tr ng Keo lá tràm s  làm c  s  đ  xu t bi n pháp qu n lý l p đ a phù h p

ấ ừ ằ ỳ nh m duy trì và nâng cao năng su t r ng qua các chu k  kinh doanh.

ỳ ị ượ ứ ị ự Do là nghiên c u đ nh v  đ ệ   c th c hi n Đánh giá qua các chu k  kinh doanh:

ự ế ừ ế ứ ở ả ầ ậ ỳ qua 03 chu k  nên lu n án c n có s  k  th a k t qu  nghiên c u ỳ  chu k  1 và 2.

ứ ở ấ ề ự ồ ỳ Trong nghiên c u này, ồ    các chu k  kinh doanh không có s  đ ng nh t v  ngu n

ư ổ ừ ậ ộ ồ ệ ố ậ ệ v t li u gi ng, m t đ  tr ng, cũng nh  tu i r ng khi so sánh, nên vi c nghiên

ỉ ượ ữ ứ ộ ỳ ứ c u VLHCSKT ch  đ c xem xét gi a các công th c trong cùng m t chu k . Tuy

ề ễ ấ ừ ứ ữ ể ế ỳ nhiên, đ  có “b c tranh” v  di n bi n năng su t r ng gi a các chu k  kinh doanh

ậ ề ộ ỹ ụ ế ệ ậ ờ ọ ố ỹ nh  áp d ng ti n b  k  thu t v  ch n gi ng, k  thu t lâm sinh, vi c so sánh

ấ ừ ữ ầ ỳ ế ứ ộ ả ằ năng su t r ng gi a các chu k  là c n thi ệ t nh m phát hi n m c đ   nh h ưở   ng

ở ữ ệ ề ậ ỹ ả khi gi ữ ạ  l i VLHCSKT nh ng đi u ki n k  thu t khác nhau, tác gi không có ý

ệ ữ ỳ ị đ nh so sánh thí nghi m gi ữ ạ  l i VLHCSKT gi a các chu k  kinh doanh.

Ố Ụ Ậ Ủ 7. B  C C C A LU N ÁN

ả ậ ồ ổ ộ Lu n án t ng c ng g m 129 trang, có 35 b ng và 43 hình

ế ấ ủ ầ ậ ồ K t c u c a lu n án g m các ph n chính sau:

ở ầ ầ ­ Ph n m  đ u.

­ Ch

ươ ứ ề ổ ấ ng 1: T ng quan v n đ  nghiên c u.

­ Ch

6

ươ ộ ươ ứ ng 2: N i dung và ph ng pháp nghiên c u.

­ Ch

ươ ệ ự ế ứ ộ ề ng 3: Đi u ki n t nhiên – kinh t ự  xã h i khu v c nghiên c u.

­ Ch

ươ ứ ế ả ậ ả ng 4: K t qu  nghiên c u và th o lu n.

­ K t lu n, t n t

ồ ạ ế ậ ị ế i và ki n ngh .

ệ ế ệ ệ ả ồ ạ Tài li u tham kh o: 89 tài li u các lo i. Trong đó, g m 40 tài li u ti ng vi ệ   t

ế ệ 49 tài li u ti ng anh.

7

ụ ụ ồ ố ệ ả ạ ầ ớ Ph n ph  l c g m 22 trang v i 35 b ng s  li u các lo i.

ươ

Ch

ng 1

T NG QUAN V N Đ  NGHIÊN C U

Ộ Ố Ệ

1.1M T S  KHÁI NI M CÓ LIÊN QUAN

ộ ố ử ụ ữ ệ ậ ặ ậ ầ   Trong lu n án đã s  d ng m t s  khái ni m ho c thu t ng  chuyên môn c n

ớ ạ ử ụ ư ứ ượ đ c làm rõ và gi i h n khi s  d ng trong quá trình nghiên c u nh  sau:

1.1.1 L p đ a và qu n lý l p đ a

ậ ậ ả ị ị

ậ ị ữ ệ ệ ậ ộ ượ Theo thu t ng  Lâm nghi p (B  Lâm nghi p, 1996) [40], đ ể c hi u là L p đ a:

ộ ậ ủ ộ ợ ướ ả ưở ủ ấ ả ơ ố n i s ng c a m t loài hay m t t p h p loài cây d i  nh h ng c a t t c  các

ạ ả ư ậ ỉ ể ậ ộ ị ế ố y u t ơ    ngo i c nh tác đ ng lên chúng. Nh  v y, l p đ a không ch  hi u đ n

ế ố ề ấ ề ề ệ ầ ớ thu n là y u t ạ   ắ  v  đ t đai (land) mà còn là g n li n v i các đi u ki n ngo i

ư ị ậ ị ệ ộ ẩ ạ ả c nh nh  đ a hình, đ a m o (landscape), khí h u (nhi t, ánh sáng, đ   m không

ượ ư ế ậ ạ ộ ị khí, l ng m a…). Theo Ngô Đình Qu , 2010 [23] thì “L p đ a” là m t ph m vi

ấ ị ớ ấ ả ế ố ổ ạ ả ả ưở ớ lãnh th  nh t  đ nh v i t ữ t c  nh ng y u t ngo i c nh  nh h ng t i sinh

ưở ủ ể ầ ậ ố ộ ồ ị tr ng c a cây c i. L p đ a hi u theo nghĩa r ng bao g m 4 thành ph n là: khí

ổ ưỡ ị ế ớ ộ ự ậ ậ h u, đ a hình, th  nh ng và th  gi i đ ng th c v t.

ả ậ ị ượ ộ ữ ạ ộ ủ ể ườ đ c hi u là toàn b  nh ng ho t đ ng c a con ng ằ i nh m có Qu n lý l p đ a:

ữ ệ ố ữ ấ ề ế ố ấ ậ ấ ị ượ đ c nh ng d  li u t t nh t v  các y u t ự ậ    c u thành l p đ a (đ t đai, th c v t,

ự ứ ể ử ụ ạ ộ ộ ạ ả ngo i c nh t nhiên và các ho t đ ng xã h i khác…) làm căn c  đ  s  d ng tài

ấ ộ ố ấ ả nguyên đ t m t cách t t nh t. Theo Nambiar và ậ   Brown, 1997 [64] thì qu n lý l p

ệ ấ ả ộ ổ ợ ồ ỹ ị đ a chính là qu n lý đ  phì đ t, bao g m t ng h p các bi n pháp k  thu t v  x ậ ề ử

ướ ậ ệ ả ầ ả ả ồ ự lý th c bì tr c khi tr ng, qu n lý v t li u sau khai thác, qu n lý t ng th m t ươ   i

ụ ả ồ ưỡ ấ ầ ưỡ cây b i và qu n lý ngu n dinh d ứ ng trong đ t đáp  ng nhu c u dinh d ủ   ng c a

ằ ổ ấ ừ ề ệ ả ồ ỳ ị ừ r ng, nh m  n đ nh và c i thi n năng su t r ng tr ng qua nhi u chu k  kinh

8

doanh.

ậ ệ ữ ơ 1.1.2 V t li u h u c  sau khai thác

ậ ệ ữ ơ ứ ượ ể trong nghiên c u này đ c hi u là khi khai thác V t li u h u c  sau khai thác:

ỗ ươ ỉ ấ ầ ấ ả ọ ừ r ng ch  l y đi ph n g  th ẩ ng ph m còn t t c  cành nhánh, ng n cây có đ ườ   ng

ừ ả ỏ ượ ể ạ kính < 5cm, lá cây, v  cây, hoa, qu , … sau khai thác r ng đ c đ  l ề   i trên n n

ể ả ừ ụ ể ẩ ồ ộ ỳ ị ả   ấ ừ đ t r ng đ  chu n b  cho tr ng r ng chu k  sau k  c  toàn b  cây b i, th m

ượ ể ồ ừ ọ ượ ọ ộ ươ ướ t i d ừ i tán r ng đ c phát d n đ  tr ng r ng cũng đ c g p chung g i là

VLHCSKT.

ỳ 1.1.3 Chu k  kinh doanh

ả ờ ỳ ừ ắ ầ ế Chu k  kinh doanh chính là kho ng th i gian t ồ  khi b t đ u tr ng cây đ n khi

ặ ấ ế ệ ủ ắ ặ ờ ườ khai thác tr ng ho c là th i gian đ  cho th  h  cây ho c c p đ ế ậ   ng kính k  c n

ừ ậ ẩ ỳ ạ ớ đ t t i tiêu chu n khai thác, đây cũng chính là chu k  kinh doanh r ng (Thu t ng ữ

ứ ủ ệ ệ ậ ộ Lâm nghi p ­ B  Lâm nghi p năm 1996) [40]. Theo đó, nghiên c u c a lu n án

ệ ở ự ỳ ừ ạ ư ượ đ c th c hi n ồ  3 chu k  r ng tr ng Keo lá tràm t ệ i khu thí nghi m nh  sau:

ừ ừ ấ ả ồ ồ ỳ + R ng tr ng chu k  1 (1995 ­ 2002) là r ng tr ng s n xu t.

ủ ự ừ ừ ệ ồ ỳ + R ng tr ng chu k  2 (2002 ­ 2008) là r ng thí nghi m c a d  án CIFOR

ừ ừ ứ ủ ề ồ ỳ + R ng tr ng chu k  3 (2008 ­ 2013) là r ng đang nghiên c u c a đ  tài

ậ lu n án.

ậ ả ậ ứ ở ệ ỳ Trong lu n án này tác gi t p trung nghiên c u chu k  3, thí nghi m v ề

ủ ừ ả ớ ồ qu n lý VLHCSKT c a r ng tr ng Keo lá tràm và đánh giá, so sánh v i 2 chu k ỳ

ướ kinh doanh tr c đó.

1.1.4 Chu trình dinh d

ưỡ ủ ừ ồ ng c a r ng tr ng

ự ể ế ề ưỡ ự ể ố ộ S  hi u bi t v  chu trình dinh d ấ   ng (t c đ  di chuy n, s  gia tăng và m t

ự ươ ự ậ ủ ố ố ướ mát; s  t ấ ự ng tác c a th c v t ­  đ t, s  phân b  sinh kh i trên, d ặ ấ i m t đ t và

ậ ễ ề ả ừ ặ ậ ả ộ ỹ ệ ị các b  ph n r  cây) là n n t ng cho k  thu t qu n lý r ng, đ c bi t là xác đ nh

ụ ệ ờ ỷ ệ t  l phân bón, th i gian và các bi n pháp áp d ng. Theo Remezov (1959), có hai

ưỡ ủ ế ừ ị chu trình dinh d ọ   ng sinh thái r ng ch  y u,  đó là: chu trình Đ a ­ Hóa h c

9

ứ ấ   ọ (geochemical cycle) và chu trình Sinh h c (biological cycle). Chu trình th  nh t

ế ự ổ ấ ưỡ ừ ệ liên quan đ n s  b  sung và làm m t đi dinh d ng t h  sinh thái thông qua quá

ư ư ử ể ơ ố trình nh  m a khí quy n, bón phân, xói mòn, r a trôi và b c h i. Chu trình th ứ

ế ể ưỡ ệ ố ấ hai liên quan đ n luân chuy n dinh d ng trong h  th ng cây ­ đ t và cũng có th ể

ỳ ị là trung gian trong chu k  Hóa ­ Sinh ­ Đ a (biogeochemical cycles). Chu trình hóa

ề ự ể ưỡ ế sinh (biochemical cycle) nghiêng v  s  di chuy n dinh d ng trong t bào và các

ủ ể ậ ườ ự ể ưỡ ừ ế ộ b  ph n c a cây cá th . Thông th ng, s  di chuy n dinh d ng t các t bào

ế ủ ế ủ ự ể ạ ớ ế già đ n các t bào đang l n, hình thành lên d ng ch  y u c a s  di chuy n dinh

ộ ạ ồ ị ưỡ d ng n i t i. Chu trình Hóa ­Sinh ­Đ a (biogeochemical cycle) g m vòng dinh

ữ ấ ủ ế ủ ự ố ưỡ d ng gi a đ t và sinh kh i (biomass), ch  y u thông qua s  phân h y, khoáng

ưỡ ự ậ ứ hóa và hút dinh d ng ch a trong th c v t.

ầ ủ ế ố Theo Armson (1967) [41] cho r ngằ  , trong thành ph n c a t ặ    bào s ng có m t

ế ố ể ọ ọ ượ ầ h u h t các nguyên t ủ  hoá h c quan tr ng c a sinh quy n. Hàm l ủ ng c a các

ố ọ ế ậ ự ừ ế ắ ố nguyên t ứ  hoá h c ch a trong các t bào s ng s p x p theo tr t t t ố    cao xu ng

ư ấ th p nh  sau: C ­ H ­ O ­ N ­ P ­ Ca ­ Cl­ Cu­ Fe­ Mg­ K­ Na­ S­ Al­ B­ Br­ Cr­

ộ ủ ồ ố Co­ F­ Ga­ I­ Mn­ Mo­ Se­ Si­ Sn­ Ti­ V­ Zn. N ng đ  c a các nguyên t trên

ừ ụ ể ặ ạ ậ ổ ộ trong các loài sinh v t thay đ i, ph  thu c vào t ng lo i và đ c đi m môi tr ườ   ng

ủ ứ ầ ưỡ ố s ng c a các cá th ể. Nghiên c u thành ph n dinh d ng trong cây là c  s  đ ơ ở ể

ứ ề ưỡ ừ ậ ồ nghiên c u v  dinh d ng và bón phân cho r ng tr ng. Trong lu n án tác gi ả

ụ ứ ể ưỡ ủ ừ ồ cũng áp d ng quan đi m này trong nghiên c u dinh d ng c a r ng tr ng Keo lá

ỳ tràm qua các chu k  kinh doanh.

Ủ Ặ Ể 1.2  Đ C ĐI M C A CÂY KEO LÁ TRÀM

1.2.1 Phân lo i th c v t loài Keo lá tràm

ạ ự ậ

ọ Keo lá tràm có tên khoa h c là Acacia auriculiformis A. Cunn. ex. Benth, thu cộ

ụ ọ ộ ượ ọ h  ph  Mimosoideae, h  Leguminosae, b  Leguminosales đã đ c Cunningham

ề ậ ưỡ ứ ủ ộ (1878) nghiên c u và đ  c p trong b  “Flora” c a Bentham (Hoàng Văn D ng,

Ở ề ệ ọ 2000) [9]. mi n Nam Vi t Nam quen g i là tràm bông vàng vì lá cây này có

10

ầ ố ớ ộ ọ hình  dáng  g n  gi ng   v i   lá   cây  tràm   ( Melaleuca  leucadendron)  thu c   h   sim

ể ệ ớ ỏ (Myrtaceae) và có hoa vàng đ  phân bi ọ Ứ   t v i cây tràm có hoa đ  (Cao Th   ng,

1985) [37].

ặ ể 1.2.2 Đ c đi m hình thái

ỏ ế ỗ ườ Cây Keo lá tràm là loài cây g  nh  đ n trung bình, lá th ng xanh. Cây có

ẹ ườ ổ ướ ẳ dáng đ p, thân cây th ng thay đ i, khúc thân d i cành th ng sau đó cong v ề

ườ ừ ở ề ậ ợ ư phía trên, th ng cây cao t 10 ­ 20m, ệ  đi u ki n thu n l i nh  vùng phân b  t ố ự

ế ườ nhiên cây cao có khi đ n 30m, đ ể ạ ng kính có th  đ t 60 ­ 80cm.

ẵ ặ ỏ ỏ ỏ ổ V  cây màu xám ho c nâu, khi còn non có v  nh n, khi tu i cao v  càng thô,

ứ ọ ễ ụ ả ả ỏ ỏ ị   ỏ v  dày kho ng 3 ­ 10mm, n t d c nh , khi già v  bong thành m ng d  r ng, th t

ắ ỏ v  dày 7 ­ 9mm màu xám tr ng.

ườ ề ậ ộ Tán cây th ng dày, r m, r ng và có nhi u cành nhánh. Loài cây này có lá kép

ờ ỳ ế ạ ơ ố ơ   lông chim trong th i k  cây m , sau đó là lá đ n do cu ng lá bi n thành. Lá đ n

ọ ưỡ ạ ộ m c cách hình l i giáo dài 20cm r ng 2 ­ 3cm, có 3 gân chính ch y song song

ụ ủ ế ề ẵ ứ theo chi u  dài  c a  lá,  phi n  lá  dày  c ng,   màu xanh  l c,   nh n,   bóng,   mép lá

ọ ầ nguyên, đ u lá nh n.

ự ọ ươ ả ậ Hoa t hình bông m c thành chùm dài, màu vàng t ẹ   i. Qu  đ u hình d t,

ộ ạ ẳ ỏ ắ ố ể m ng lúc còn non th ng, khi già hình cong, cu n l i theo ki u xo n  c không

ả ợ ủ ư ả ộ ạ   ề đ u, mép ngoài c a qu  g n sóng nh  vành tai. Qu  dài 5 ­ 6cm, r ng 1,5cm. H t

ỏ ẹ ừ ụ ả ằ ầ ỏ nh  d t hình b u d c n m ngang trong v  qu , dài ch ng 4 ­ 6mm, dày 1mm,

ỗ ạ ượ ọ ở ộ ợ ạ ộ r ng 3 ­ 4mm. M i h t đ c b c b i m t s i râu màu vàng da cam. H t khi chín

ố ở ứ ạ ỏ ạ ầ ỏ màu nâu đen, h t có v  dày, c ng, r n ả   ỗ  phía đ u nh . M i kg h t có kho ng

ạ 71.600 h t (Doran và Turnbull, 1997) [47] .

ể ặ ọ 1.2.3 Đ c đi m sinh thái h c

(cid:0) Vùng phân b : ố

ố ự ở Keo lá tràm có phân b  t nhiên Australia, Papua New Guinea và Indonesia,

ừ ả ố ồ ở ấ chúng có kh  năng thích nghi nh t trong s  các loài cây tr ng r ng vùng nhi ệ   t

11

ậ ệ ớ ẩ ớ đ i và c n nhi t đ i  m (Pinyopusarerk, 1990) [73].

ượ ồ ộ ở ướ ư Ngày   nay,   Keo   lá   tràm   đ c   tr ng   r ng   rãi ề   nhi u  n c   nh   Indonesia,

Malaysia, Srilanka, India, Thailan, Philipine, China. Ở ệ  Vi t Nam Keo lá tràm đ ượ   c

ừ ế ỷ ướ ủ ữ ọ Ứ ồ gây tr ng t nh ng năm 50 c a th  k  tr c (Cao Th   ng, 1985; Midgley và

ợ ở ả ướ ề cs., 1996) [37]. Keo lá tràm thích h p nhi u vùng sinh thái trên c  n ư   c nh ng

ở ư ề ệ ệ ấ ộ vùng Tây Nguyên và Đông Nam B  có di n tích đ t đai cũng nh  đi u ki n khí

ấ ừ ắ ớ ơ ộ ộ ừ ậ h u phù h n so v i vùng   B c Trung B  và năng su t r ng giao đ ng t 10 –

ế 25m3/ha/năm (Ngô Đình Qu , 2010) [23].

ề (cid:0) Đi u ki n khí h u ậ ệ

ư ạ ưở ở ữ Keo lá tràm là loài cây  a sáng m nh, sinh tr ng nhanh nh ng vùng có khí

ặ ậ ẩ ẩ ệ ộ ệ ộ ậ h u nóng  m ho c c n  m, nhi t đ  không khí nóng quanh năm, nhi t đ  trung

0C và tháng

ệ ộ ấ bình năm trên 240C, nhi t đ  trung bình tháng nóng nh t là 32 ­ 34

0C, l

ấ ượ ư ỉ ạ l nh nh t là 17 ­  22 ng m a hàng năm là 2.000 – 2.500mm và ch  có 1 ­ 2

ộ ộ tháng mùa khô. Tuy nhiên, Keo lá tràm là cây có biên đ  sinh thái r ng, có kh ả

ạ ố ị ạ ượ ư năng ch u h n cao. Chúng s ng đ ượ ở c vùng khô h n có l ng m a trung bình

ư ấ ơ ừ ặ m a hàng năm th p h n 700 mm, có mùa khô kéo dài t 4 ­ 6 tháng, ho c vùng có

0C. Nh ng

ố ớ ư ở ữ ơ ạ mùa đông l nh xu ng t i 10 nh ng n i đó Keo lá tràm sinh tr ưở   ng

ọ Ứ ề kém và cành nhánh nhi u (Cao Th   ng, 1985) [37].

ề ấ (cid:0) Đi u ki n đ t đai ệ

ễ ộ ố ượ ạ ấ ề Keo lá tràm thu c loài cây d  thích nghi, s ng đ c trên nhi u lo i đ t khác

ừ ấ ể ế ể ấ ấ ấ ấ nhau t ế    đ t cát ven bi n đ n đ t sét, đ t potzon, đ t feralit, đ t phát tri n phi n

ệ ế ả ấ ạ ạ th ch sét, phi n th ch mica, granit, đá vôi, bãi th i công nghi p, đ t chua phèn,…

ủ ả ộ ớ ừ ứ Biên đ  có kh  năng thích  ng c a Keo lá tràm v i pH t ư  3 ­ 9,5, nh ng chúng

ưở ố ấ ưỡ ấ ầ sinh tr ng t t trên đ t còn giàu dinh d ặ   ộ ng, t ng đ t sâu, đ  pH trung tính ho c

ơ h i chua (Turnbull, 1997) [85].

ể ặ ọ 1.2.4 Đ c đi m lâm sinh h c

12

(cid:0) Qu n th  t ể ự ầ nhiên

ườ ẹ ọ ượ ấ ở ữ Keo lá tràm th ng m c thành đai h p và đ c tìm th y ơ ấ    nh ng n i đ t

ấ ệ ớ ọ Ứ ễ th p vùng nhi t đ i (Cao Th   ng và Nguy n Xuân Quát, 1986) [38].

ầ (cid:0) Qu n th  nhân t o ạ ể

ể ồ ữ ừ ỗ ớ ạ   Keo lá tràm không nh ng có th  tr ng r ng h n giao v i các loài cây B ch

ừ ề ầ ầ ồ ưở ố đàn, phi lao, d u rái, sao đen, …mà còn tr ng r ng thu n loài đ u sinh tr ng t t.

(cid:0) V t h u ậ ậ

ườ ờ ụ ụ ộ ổ Cây Keo lá tràm th ng ra hoa sau 2 ­ 3 tu i, th i v  ra hoa ph  thu c vào

ệ ự ề ở ơ ạ ơ ả ố đi u ki n t nhiên n i nó sinh s ng. T i n i nguyên s n (Australia) cây ra hoa

ể ạ ạ ả ừ vào tháng 6 và tháng 7. Qu  chín và h t có th  thu ho ch t ế  tháng 8 đ n tháng 10.

ở ạ ễ ư Nh ng Thái Lan và Malaysia Keo lá tràm l i ra hoa quanh năm (Nguy n Hoàng

Nghĩa, 1992) [20].

ầ Ở ệ  Vi ộ   t Nam, Keo lá tràm ra hoa cũng khác nhau, chúng ra hoa 2 l n trong m t

ạ ự ụ ề ả năm t i khu v c mi n Trung, v  xuân ra hoa vào tháng 2 ­ 3, thu hái qu  tháng 4 ­

ụ ự ả ộ 5, v  xuân ra hoa tháng 8 ­ 9 thu hái qu  tháng 11 ­ 12; khu v c Đông Nam B  cây

ư ừ ố ế ả ừ ra hoa trong su t mùa m a t tháng 5 đ n tháng 10, qu  chín t ế    tháng 11 đ n

ọ Ứ ễ tháng 3 năm sau (Cao Th   ng và Nguy n Xuân Quát, 1986) [38].

ả (cid:0) Kh  năng tái sinh

ạ ấ ụ ằ ạ ạ ả ố   Keo lá tràm có kh  năng tái sinh b ng h t r t m nh. Khi h t chín r ng xu ng

ậ ợ ạ ủ ệ ề ặ ạ ấ đ t   trong tr ng thái ng  sinh lý, khi g p đi u ki n thu n l ể ả   i h t có th  n y

ấ ợ ạ ể ằ ệ ề ầ ướ ấ ặ m m ngay và khi g p đi u ki n b t l i h t có th  n m d i đ t hàng năm.

ả ề ừ ế ồ ừ ổ ổ ạ ườ K t qu  đi u tra tái sinh r ng tr ng t ế  tu i 6 đ n tu i 10 t i Lâm tr ng Tr ị

ố ạ ằ ồ ố ướ ừ ả ấ ổ An – Đ ng Nai cho th y t ng s  h t gi ng n m d i tán r ng kho ng 14.000 ­

ạ ượ ạ ạ ằ ấ ừ 16.000 h t/ha, trong khi đó l ng h t còn sót l i n m trong đ t t năm tr ướ   c

ả ạ ượ ế kho ng 4.000 ­ 12.500 h t/ha và l ạ ng cây con tái sinh đ t 11.500 đ n 24.000

ừ ế ẳ ằ ạ ồ cây/ha. R ng Keo lá tràm tr ng b ng cây con, gieo h t th ng hay xúc ti n tái sinh

13

ỷ ệ ố ưở ư ạ ầ ề đ u có t s ng cao, sinh tr l ng t ố ở t ổ   ổ  giai đo n đ u (2 tu i), nh ng  sau 4 tu i

ươ ế ẳ ạ ưở ph ng pháp gieo h t th ng và xúc ti n tái sinh cây sinh tr ậ ng ch m l ạ  (Tr nầ i

ệ ậ H u Hu , 1996) [14].

ư ế ằ ả ả ồ Keo lá tràm còn có kh  năng tái sinh b ng ch i nh ng k t qu  không cao.

ồ ạ ữ ừ ệ ế Nh ng thí nghi m kinh doanh r ng ch i t i Indonesia cho bi t Keo lá tràm cũng

ừ ố ồ ế ẹ ấ ặ ả ằ có kh  năng tái sinh b ng ch i n u thân cây m  ch t ch a g c cao ít nh t 50cm.

ụ ạ ệ ế ằ ả ồ ả ạ K t qu  thí nghi m tr ng Keo lá tràm b ng thân c t t i Đ i L i – Vĩnh Phúc

ỉ ạ ạ ồ ỉ năm 1980 cho th y t ấ ỷ ệ ố  l s ng ch  đ t 40 ­ 50 % và ch  sinh ch i m nh vào tháng

ọ Ứ ễ 3 và tháng 4 (Cao Th   ng và Nguy n Xuân Quát, 1986) [38].

ặ ưở (cid:0) Đ c đi m sinh tr ể ấ ng và năng su t

ưở ưở ề Keo lá tràm là loài cây sinh tr ng khá nhanh, tăng tr ữ   ng chi u cao nh ng

ể ạ ầ ỗ ậ ợ ị năm đ u có th  đ t 2 – 3 m m i năm. Ở ệ  Vi ạ   t Nam, trên các l p đ a thích h p đ t

ề ừ ườ ở ổ ạ chi u cao t 15 ­ 18m và đ ng kính 15 ­ 20 cm ộ    tu i 12. T i Ba vì, sau m t

ừ ớ ườ ể năm cây cao t 2,2 ­ 2,5m v i đ ng kính 2,7 ­ 3,3cm, sau hai năm có th  cao 5 ­

ớ ườ ố ồ ệ ạ 6 m v i đ ng kính 4,5 – 5,6cm. T i huy n Bình Chánh, Thành ph  H  Chí Minh

ấ ứ ủ ượ ấ ồ Keo lá tràm có xu t x  Coen River c a Úc đ c tr ng trên đ t phèn lên líp, sau

ớ ườ ề ạ Ở ả ỉ 20 năm chi u cao đ t 18 ­ 20 m v i đ ng kính 35 ­ 40cm. Tr ng Bom, t nh

ồ ồ Đ ng Nai cây Keo lá tràm tr ng phân tán sau 30 năm cao 20 ­ 22m, v i đ ớ ườ   ng

ệ ườ ạ ớ ễ ơ kính 40 ­ 60cm, cá bi t có cây đ ng kính đ t t i 80cm (Nguy n Huy S n, 2003)

ấ ừ ồ ở ạ ừ ắ ỉ [25].   Năng   su t   r ng   tr ng   Keo   lá   tràm các   t nh   phía   B c   đ t   t 12   ­   16

ở ấ ừ m3/ha/năm (Vũ Ti n Hinh, 1996) [12],  ế ộ  vùng Đông Nam B  năng su t r ng trung

3/ha/năm và khi v i ngu n v t li u gi ng đ

ạ ừ ậ ệ ớ ồ ố ượ ả bình đ t t 18,6 ­ 20 m ệ   c c i thi n

3/ha/năm (Ph m Th  Dũng, 2010) [5]. ế

ể ạ ấ ạ thì năng su t có th  đ t 25,2 m

ị ử ụ 1.2.5 Giá tr  s  d ng

ố ầ ố ị ễ ạ Keo lá tràm là cây xanh quanh năm, tán lá dày, r  có n t s n c  đ nh đ m, cây

ượ ấ ệ ồ ộ ể ố có th  s ng đ c trên đ t đai nghèo ki ộ t và vùng đ i, biên đ  sinh thái r ng, nên

ả ạ ấ ồ ượ đ ị ố c coi là cây tr ng c i t o đ t, ch ng xói mòn và làm cây xanh đô th .

ụ ụ ấ ả ụ ủ ẩ ỗ ề   Công d ng chính c a Keo lá tràm là cung c p s n ph m g , ph c v  cho nhi u

14

ụ ư ụ ấ ấ ộ ồ ộ m c đích khác nhau nh : dăm, gi y, đ  m c gia d ng và trang trí n i th t, … G ỗ

ỷ ọ ứ Keo lá tràm có t tr ng cao (0,6 ­ 0,7), ch a 59% cellulose, 24% lignin, 19%

ớ ợ pentosan, có nhi ệ ượ t l ng l n 4.800 ­ 4.900 kcal/kg cho nên thích h p làm nguyên

ấ ố ụ ứ ệ ấ ộ ồ ỏ li u b t gi y, làm đ  gia d ng và ch t đ t. V  cây ch a 13 % tanin, đ ượ ử  c s

ệ ệ ộ ượ ụ d ng trong công nghi p d t, thu c da. Ngoài ra lá cây còn đ c dùng làm phân

ứ ượ ủ ể ọ Ứ ế ả ỏ xanh.   Cây   đ ng   đ c   làm   cây   ch   đ   th   cánh   ki n   đ   (Cao   Th   ng   và

ễ ễ ơ Nguy n Xuân Quát, 1986; Nguy n Huy S n, 2003) [25+37].

Ổ Ứ Ế Ớ I

1.3 T NG QUAN NGHIÊN C U TRÊN TH  GI

1.3.1 Nh ng nghiên c u v  qu n lý l p đ a và năng su t r ng tr ng

ứ ề ấ ừ ữ ồ ậ ả ị

ả ậ ợ ổ ị ệ   Theo Nambiar và Brown (1997) [64], qu n lý l p đ a là t ng h p các bi n

ậ ồ ừ ấ ậ ậ ồ ỹ ỹ ỹ pháp k  thu t, bao g m: K  thu t khai thác r ng, làm đ t, k  thu t tr ng, chăm

ủ ấ ấ ừ ừ ề ằ ộ ồ sóc r ng nh m duy trì đ  phì c a đ t và năng su t r ng tr ng qua nhi u chu k ỳ

ể ồ ạ ữ ả ưở ự ộ ừ khai thác. Tr ng r ng có th  đem l i nh ng  nh h ng tích c c khi mà đ  phì

ệ ừ ể ấ ồ ộ ấ ượ ả đ t đ c c i thi n. Ng ượ ạ c l i, tr ng r ng có th  có tác đ ng x u khi chúng làm

ấ ằ ạ ệ ồ ưỡ ệ ấ m t cân b ng hay c n ki t ngu n dinh d ồ   ng trong đ t. Nhìn chung, vi c tr ng

ệ ử ụ ấ ậ ơ ớ ệ ấ ả ừ r ng c i thi n các tính ch t v t lý đ t. Tuy nhiên, vi c s  d ng c  gi i hoá trong

ế ự ự ừ ẫ ả ồ ứ ả   ử x  lý th c bì, khai thác, tr ng r ng là nguyên nhân d n đ n s  suy gi m s c s n

ấ ủ ệ ấ ấ ả ộ ổ ợ ỹ ậ ề ử   xu t c a đ t. Qu n lý đ  phì đ t là t ng h p các bi n pháp k  thu t v  x  lý

ự ướ ậ ệ ả ầ ả ả ồ th c bì tr c khi tr ng, qu n lý v t li u sau khai thác, qu n lý t ng th m t ươ   i

ụ ả ồ ưỡ ấ ầ ưỡ cây b i và qu n lý ngu n dinh d ứ ng trong đ t đáp  ng nhu c u dinh d ủ   ng c a

ằ ổ ấ ừ ệ ề ả ồ ỳ ị ừ r ng nh m  n đ nh và c i thi n năng su t r ng tr ng qua nhi u chu k  khai thác.

ố ớ ủ ữ ủ ừ ề ệ ộ ỳ ứ ộ ế ợ   ồ R i ro đ i v i tính b n v ng c a vi c tr ng r ng tu  thu c vào m c đ  k t h p

ủ ậ ộ ẫ ữ ụ ư ế ả ố ị ủ c a nh ng bi n s  ph  thu c l n nhau nh : kh  năng sinh thái c a l p đ a,

ề ặ ấ ộ ủ ả ộ ướ ữ ị ườ c ng đ  c a qu n lý, tác đ ng v  m t đ t đai, n c và nh ng giá tr  môi

ườ ợ ế ư ậ ữ ụ ề ộ tr ng khác, l i ích kinh t và nh ng m c tiêu xã h i. Nh  v y, ti m năng sinh

ớ ậ ự ế ắ ị ả ế ố ư ữ ạ ỉ thái g n tr c ti p v i l p đ a tác gi ủ    đã ch  rõ nh  là: Nh ng h n ch  v n có c a

ủ ấ ố ớ ệ ậ ả ứ ữ ủ ề ả ộ ị ề   đi u ki n l p đ a; ph n  ng c a đ t đ i v i nh ng tác đ ng c a qu n lý; ti m

15

ươ ủ ớ ườ ị ề ủ năng di truy n c a loài và t ng tác c a chúng v i môi tr ủ ậ ng c a l p đ a.

ề ừ ư ứ Week J. (1970) [87] khi nghiên c u v  r ng m a nhi ệ ớ ở t đ i Australia đã

ẳ ưở ế ố ự ủ ậ ộ ư ị kh ng đ nh sinh tr ụ ng c a th c v t ph  thu c vào các y u t nh : đá m , đ ẹ ộ

3, hàm l

ẩ ủ ấ ơ ớ ầ ượ ạ m c a đ t, thành ph n c  gi i, CaCO ng mùn và đ m. Cũng theo tác

3/ha/năm)   c a   r ng   T ch

ưở ừ ủ ế (Tectona gi ả ượ ,   l ng   tăng   tr ng   hàng   năm   (R   –   m

ị ả ưở ủ ộ ầ ấ ơ ộ grandis) ch u  nh h ng c a đ  sâu t ng đ t (P, cm) và đ  no Baz  (S, %) thông

ươ qua ph ng trình: R = 1/3 (P*S).

ừ ệ ồ ượ ủ ể Tr ng r ng công nghi p đã đ ữ c tri n khai trong nh ng năm 80 c a th  k ế ỷ

ướ ụ ư ề ể ệ ế ỹ tr ướ ở c các n c có n n Lâm nghi p tiên ti n nh : Th y Đi n, M , Úc, New

ọ ở ứ ờ ướ Zealand, Pháp, Đ c, Brazil…Nh  đó, các nhà khoa h c các n c này không

ừ ư ứ ự ề ệ ậ ố ỹ ề   ng ng nghiên c u v  các lĩnh v c nh : gi ng, bi n pháp k  thu t lâm sinh, đi u

ế ừ ặ ệ ả ậ ằ ị ch  r ng và đ c bi ấ ừ   t là công tác qu n lý l p đ a nh m duy trì năng su t r ng

ở ấ ượ ồ tr ng ỳ  các chu k  sau r t đ c quan tâm.

ế ừ ự ạ ằ ự ở Sands (1983) [75] cũng cho r ng s  thay th  r ng B ch đàn t nhiên Úc

3/ha)

ừ ồ ặ ớ ằ b ng r ng tr ng thông ỳ (Pinus radiata) v i chu k  ch t 15 ­ 20 năm (400 m

ụ ầ ả ặ ấ ả ộ ỗ cũng làm gi m đ  phì đ t do khai thác g . M t khác t ng th m m c dày và khó

ả ủ ự ậ ố phân gi i c a thông cũng làm ch m s  quay vòng các nguyên t khoáng và đ m ạ ở

ấ ượ ệ ấ ậ ị ủ ả ề các l p đ a này. Trong đi u ki n đ t cát, khi m t l ụ   ng th m m c che ph  thì

ướ ấ ừ ấ ồ ẫ ớ d n t ả i gi m n c trong đ t. Năng su t r ng tr ng thông ( Pinus radiata) đ cượ

ổ ị ượ ữ ạ ạ ườ n đ nh khi mà cành nhánh, lá cây sau khai thác đ c gi i t l ệ i hi n tr ng.

ứ ủ ự ậ ấ ị Nghiên c u c a Nambiar (1996) [62] cho th y s  thoái hóa l p đ a do khai

ừ ắ ở ỳ ả ớ thác r ng thông ớ Pinus radiata  v i chu k  ng n Úc. Theo tác gi , có t i 90%

ấ ưỡ ố ị ấ ỏ ừ ả ch t dinh d ng trong sinh kh i b  l y đi kh i r ng khi khai thác. Tác gi cho

ấ ừ ứ ầ ả ệ   ằ r ng năng su t r ng gi m d n là do khi canh tác không chú ý nghiên c u các bi n

ấ ủ ấ ừ ụ ồ ứ ả ậ ỹ ề pháp k  thu t ph c h i và nâng cao ti m năng s c s n su t c a đ t r ng.

ượ ứ ằ ố ọ Các loài cây m c nhanh luôn đ ả c cho r ng có kh  năng thích  ng t t trên

ệ ậ ủ ự ứ ề ọ ộ ị m i đi u ki n l p đ a. Nghiên c u c a Christian Rarivoson, và c ng s  (2008)

ậ ươ ư ế ự ế ề ưở [44] cũng đ a ra k t lu n t ng t ề  khi ti n hành đi u tra v  sinh tr ng và kh ả

16

ứ ủ ọ ồ A. mangium, A. crassicarpa, E. năng thích  ng c a 5 loài cây m c nhanh g m có

ấ ồ camaldulensis, E. robusta và Corymbia citriodata  khi đem tr ng trên đ t cát và

ưỡ ở ế ả nghèo dinh d ng ấ    vùng Mandromondromotra – Madargasca. K t qu  cho th y,

ủ ế ồ ộ ừ ỷ ệ ố t l s ng c a các loài cây trên sau 3 năm tr ng bi n đ ng t ề    60 – 90% và chi u

ạ ừ ể ồ ư ậ ượ ấ cao đ t t 2 ­ 4,9m. Nh  v y, các loài cây này có th  tr ng đ c trên đ t cát

ưỡ ở ự ặ nghèo   dinh   d ng ứ   khu   v c   nghiên   c u.   M c   dù,   loài A.   mangium  và  A.

ỷ ệ ố ấ ạ ưở ề crassicarpa có t ư  s ng th p nh ng 2 loài này l l i có sinh tr ớ   ng chi u cao l n

ầ ượ ấ ứ ộ ưở ề nh t (l n l t là 4,9m và 4,6m). M c đ  sinh tr ủ   ng chi u cao trung bình c a

ậ ẩ ề ệ ả ấ ớ các loài keo là 2m/năm cho th y kh  năng thích nghi v i đi u ki n khí h u  m và

ưỡ ấ ữ ơ ấ ạ ấ ừ ấ đ t nghèo dinh d ng, khoáng ch t, ch t h u c  và đ m có pH th p (pH t 4 –

ố ị ả ạ 5). Nguyên nhân là do các loài keo này có kh  năng c  đ nh đ m trong không khí

ầ ưỡ ừ ả ạ ễ ể thông qua quá trình tu n hoàn dinh d ng t tán lá và r  có th  giúp c i t o đ ộ

phì cho đ t.ấ

ứ ệ ậ ả ị Goncalves và cs. (1997) [51] đã nghiên c u các bi n pháp qu n lý l p đ a cho

ạ ồ ạ ế ả ưở ừ ừ r ng tr ng B ch đàn t i Sao Paulo, Brazil cho k t qu  là sinh tr ồ   ng r ng tr ng

ể ạ ỳ 15 tháng chu k  2 đã tăng lên khi đ  l i cành nhánh sau khai thác, trong khi đó

ấ ừ ạ ổ ạ năng su t r ng B ch đàn Eucalyptus grandis 6 tu i t ả i Brazil đã gi m đi 36,5%

ể ạ ứ ế ả do không đ  l ấ   i cành nhánh sau khai thác. K t qu  nghiên c u này cũng cho th y,

ố ậ ệ ị ấ ừ ữ ế ẩ ồ ơ trong công tác chu n b  đ t tr ng r ng, n u đ t v t li u h u c  sau khai thác

ỏ ủ ạ ầ ầ ọ Eucalyptus grandis (ph n ng n cây, cành nhánh, lá và ph n v  c a loài B ch đàn

ẽ ấ ộ ượ ổ ớ ưỡ ượ ổ 7 tu i) thì s  m t m t l ấ ng l n ch t dinh d ng đ c qui đ i theo 1 ha là: 345

ạ kg đ m, 11 kg lân, 79 kg kali và 129 kg canxi.

ị ố ớ ừ ứ ề ả ậ ồ ượ ạ Nghiên c u v  qu n lý l p đ a đ i v i r ng tr ng Keo tai t ng t i Indonesia,

ả ệ ấ tác gi ằ  Hardiyanto và cs. (2004) [54] cho r ng: vi c l y đi cành nhánh sau khai

ả ưở ớ ồ ưỡ ấ thác đã  nh h ng t i ngu n dinh d ng trong đ t là lân, kali và canxi và đã làm

ấ ừ ả ồ gi m năng su t r ng tr ng.

ự ự ầ ằ ộ ổ Theo Paul và các c ng s  (2002) [71] cho r ng s  thay đ i thành ph n Cacbon

ệ ớ ự ự ậ ổ ủ ả ổ ế ả ấ ố ợ   trong đ t có m i quan h  v i s  thay đ i c a th m th c v t. K t qu  t ng h p

17

ứ ừ ề ế ấ ổ ồ ừ t ậ    43 nghiên c u v  thay đ i Cacbon trong đ t sau khi tr ng r ng, đã có k t lu n

ấ ề ặ ồ ộ ườ ầ ả ằ r ng: n ng đ  Cacbon trên đ t b  m t th ng gi m trong 5 năm đ u tiên tr ướ   c

ồ ồ ề ồ ụ ừ ể ặ ầ ộ ơ ừ   khi ph c h i tr ng r ng ban đ u ho c có th  cao h n m t chút. V  tr ng r ng

ượ ở ấ ổ ị Keo tai t ng Thái Lan sau 42 tháng tu i trên vùng đ t cát b  thoái hóa cho

ấ ượ ấ ề ặ ả ớ ổ th y: t ng hàm l ể   ng Cacbon trong l p  đ t b  m t dày 3cm gi m đáng k ,

ị ấ ể ồ ớ ố ệ ẩ ạ ố ở nguyên nhân do các r i lo n gây ra b i vi c chu n b  đ t đ  tr ng m i, t c đ ộ

ậ ươ ủ ự ấ ữ ế ấ ủ ấ ậ ấ ố ơ phân h y th c v t t ng đ i ch m và k t c u đ t th p c a ch t h u c  trong

ượ ậ ả ự ả ả ớ ấ đ t làm l ng Cacbon gi m. Ngoài ra, do không có l p th m th c v t b o v ệ

ớ ấ ễ ị ả ộ ố ầ ồ ưở ư ở nên trong m t s  năm đ u sau khi tr ng m i đ t d  b   nh h ng b i m a, gió

làm xói mòn đ t.ấ

1.3.2 Nh ng nghiên c u v  qu n lý v t li u h u c  sau khai thác r ng

ậ ệ ữ ơ ứ ề ừ ữ ả

ừ ữ ươ ứ ả ượ ừ ồ T  nh ng năm 1995 ch ng trình nghiên c u s n l ề ữ   ng r ng tr ng b n v ng

ượ ố ế ệ ở ầ đã đ ứ c Trung tâm Nghiên c u Lâm nghi p Qu c t (CIFOR) kh i đ u v i s ớ ự

ủ ế ủ ụ ủ ề ố ươ ằ quan tâm c a nhi u qu c gia. M c tiêu ch  y u c a ch ng trình là nh m vào

ệ ả ử ưở ấ ừ ủ ế ả ậ ộ ồ ị th  nghi m  nh h ng c a qu n lý l p đ a đ n năng su t r ng tr ng và đ  phì

ự ứ ể ậ ị ừ ấ đ t. D  án đã tri n khai nghiên c u trên 16 l p đ a khác nhau t Ôxtrâylia, Brazil,

ố Ấ ệ ớ ộ Công Gô, Trung Qu c,  n Đ , Nam Phi, Indonesia và Vi ơ ồ   t Nam, v i 10 n i tr ng

ơ ồ ơ ồ ả ủ ự ế ề ạ ế   B ch đàn, 4 n i tr ng keo và 2 n i tr ng thông. K t qu  c a d  án đ u có k t

ậ ằ ồ ệ ớ ệ ớ ả ượ ừ lu n r ng: r ng tr ng Nhi t đ i và Á nhi ể t đ i có th  tăng s n l ừ ng r ng đ ượ   c

ụ ữ ề ả ậ ộ ị ế n u áp d ng qu n lý l p đ a m t cách b n v ng (Nambiar, 1997b) [65]. Tuy

ơ ả ậ ố ỹ ả ừ nhiên, tùy t ng n i mà gi i pháp k  thu t nào trong s  các gi ậ ủ   ỹ i pháp k  thu t c a

ị ẽ ả ượ ầ ả ậ ứ qu n lý l p đ a s  đóng vai trò chính c n ph i đ c nghiên c u.

ứ ả ộ ưở ự Jean de dieu Nizila và các c ng s  (2002) [57] đã nghiên c u  nh h ủ   ng c a

ậ ệ ữ ế ả ơ ưỡ qu n lý v t li u h u c  sau khai thác đ n chu trình dinh d ng và sinh tr ưở   ng

ạ ồ ạ ứ ượ ự ệ ủ ừ c a r ng tr ng B ch đàn t i Công Gô. Nghiên c u đ ấ   c th c hi n trên vùng đ t

ấ ưỡ ứ ệ ể ớ cát và đ t chua nghèo dinh d ng v i 6 công th c thí nghi m: (CT1) di chuy n là

ộ ậ ệ ơ ướ ữ ặ ấ ộ toàn b  v t li u h u c  d i m t đ t, (CT2) toàn b  cây có D > 11cm sau khai

ượ ấ ỏ ừ ỏ ừ ấ thác đ ộ ỗ ả ỏ c l y ra kh i r ng, (CT3) toàn b  g  c  v  có D > 2cm l y ra kh i r ng,

18

ỏ ừ ỉ ấ ứ ỗ ỏ ố (CT4) ch  l y g  đã bóc v  có D > 2cm ra kh i r ng, (CT5) công th c gi ng CT4

ư ố ế ể ạ ấ ượ ậ ệ nh ng v t li u đ  l ể ạ ượ i đ c đ t h t và (CT6) đ  l i g p đôi l ữ   ậ ệ ng v t li u h u

ứ ứ ư ố ấ ả   ơ c  sau khai thác gi ng nh  công th c 3. Sau 24 tháng nghiên c u cho th y  nh

ậ ệ ữ ơ ậ ơ ụ ủ ế ả ưở h ng c a qu n lý v t li u h u c  sau khai thác và v t r i r ng đ n sinh tr ưở   ng

ệ ỉ ạ ữ ứ ệ ệ ự ừ r ng có s  khác bi t rõ r t gi a 2 công th c thí nghi m CT1 có MAI ch  đ t 12,9

3/ha/năm. T c đố

ứ ạ ấ m3/ha/năm trong khi đó công th c CT6 đ t năng su t 22,2 m ộ

ữ ơ ậ ệ ủ ỉ ở phân h y v t li u h u c  sau khai thác 8 tháng ch  còn 36% ứ  công th c CT2 và

ở ố ệ ứ ơ ấ ở ầ ừ còn 56% công th c CT4. S  li u theo dõi Nit trong đ t t ng t 0 – 13cm ở

ể ờ ở ứ ầ ượ th i đi m 7 tháng và 24 tháng các công th c l n l t là là 71,6 kg/ha (CT1);

66,7 kg/ha (CT4) và 85,7 kg/ha (CT6).

ự ứ ạ ộ Goncalves J. L. M và c ng s  (2004) [52] nghiên c u cho cây B ch đàn t ạ   i

ấ ưở ứ ể ấ Brazil cho th y: sinh tr ế   ng kém nh t sau 6,4 năm là công th c di chuy n h t

ỏ ừ ả ỏ ỳ ầ ộ toàn b  VLHCSKT và c  v  cây ra kh i r ng khi khai thác chu k  đ u. Năng

3/ha/năm   t

ấ ả ỉ ươ ứ ứ ớ su t   gi m   ch   còn   40   m ng   ng   14,5%   so   v i   công   th c   đ   l ể ạ   i

3/ha/năm và  nh h

ấ ạ ả ưở ấ ấ VLHCSKT, năng su t đ t 58 m ng này còn th y r t rõ ràng

ệ ấ ấ ộ ơ n i thí nghi m có đ  phì đ t th p.

ự ậ ấ ộ ườ ộ Nambiar và c ng s  (2006) [61] đã ghi nh n th y, c ng đ  khai thác và s ự

ị ấ ừ ệ ế ẫ ả ả ấ ẩ ồ ỳ ấ   chu n b  đ t chu k  sau cho tr ng r ng d n đ n làm m t kh  năng b o v  ch t

ưỡ ử ự ấ ặ ưỡ ữ ơ h u c  và dinh d ể ng ho c gây lên s  di chuy n và r a trôi các ch t dinh d ng.

ươ ỗ ằ ử ế ẫ Ph ộ   ủ ng pháp khai thác và x  lý g  b ng th  công hay máy d n đ n làm xáo tr n

ơ ể ạ ậ ệ ụ ữ ả ứ ậ ầ t ng th m m c và các v t li u h u c  đ  l i. Nghiên c u đã t p trung vào s ự

ỏ ừ ứ ể ậ khai thác và v n chuy n VLHCSKT ra kh i r ng qua các công th c khác nhau và

ả ấ ủ ế ướ ề ể ả ậ đã cho k t qu  r t rõ c a h ị ng đi v  qu n lý l p đ a thông qua ki m soát

ươ ứ ổ ưỡ ự ả ườ c ộ ng đ  và ph ng th c khai thác; b  sung dinh d ậ   ng và qu n lí th c v t

ướ ơ ở ể ừ ượ ạ c nh tranh d i tán r ng. Đây là c  s  đ  duy trì đ ồ   ấ ừ c năng su t r ng tr ng

ệ ấ ả ộ thông qua duy trì và c i thi n đ  phì đ t.

ề ả ự ứ ộ ưở Delepote P và c ng s  (2008) [46] khi nghiên c u v   nh h ủ ng c a đ  l ể ạ   i

ấ ấ ế ưở ỳ ứ ừ ủ ạ VLHCSKT đ n tính ch t đ t và sinh tr ng r ng chu k  th  hai c a B ch đàn

19

ể ạ ấ ế ấ ớ ạ t i Công Gô cho th y: đ  l ủ   ấ i VLHCSKT đ n 23,2 t n/ha so v i 0 t n/ha c a

ứ ứ ố ượ ể ạ ấ công th c đ i ch ng. Hàm l ủ ng ch t khoáng c a VLHCSKT đ  l i cũng khác

ờ ưỡ ả nhau theo th i gian tùy theo dinh d ng: K và P gi i phóng nhanh trong qúa trình

ư ủ ậ ổ ượ ưỡ phân h y, nh ng Ca ch m và N, Mg là trung bình. T ng l ng dinh d ng phóng

ủ ả ụ thích trong qúa trình phân h y th m m c và VLHCSKT là: 329 kg N/ha; 41 kg

ừ P /ha; 99 kg K /ha, 73 kg Ca/ha và 52 kg Mg/ha sau 20 tháng khai thác r ng. Theo

ưở ấ ạ ơ ể ạ ừ ề ấ đó, sinh tr ng r ng cũng là cao nh t t i n i có VLHCSKT đ  l i nhi u nh t và

ứ ứ ế ể ấ ấ ố ơ th p nh t là đ i ch ng (chuy n h t VLHCSKT đi n i khác). Nghiên c u cũng

ế ấ ưỡ ụ ả ượ ầ cho th y h u h t dinh d ng trong VLHCSKT và th m m c đã đ c khoáng hóa

ầ trong hai năm đ u sau khai thác.

ứ ự ạ ộ E. DuToit B và c ng s  (2008) [48] đã nghiên c u trên loài cây B ch đàn

ở ế ủ ươ ự ự grandis Nam Phi cho k t q a t ng t ộ . D.S.Mendham và c ng s  (2008) [59],

ở ấ ả ượ ứ nghiên c u cho E. globulus Tây Nam Ôxtrâylia cũng cho th y s n l ừ   ng r ng

ị ấ ỏ ề ấ ậ ả ơ ể ạ ấ n i đ  l ơ   i g p đôi VLHCSKT trên c  hai l p đ a đ t đ  và đ t xám đ u cao h n

ứ ố ứ ấ ớ ộ so v i công th c đ i ch ng khi l y đi toàn b  VLHCSKT.

ự ứ ộ ưở ừ Fan Shaohui và c ng s  (2008) [49] khi nghiên c u sinh tr ỳ   ng r ng  chu k  2

ấ ủ c a loài Chinese Fir (Cunninghamia lanceolata) cho th y: 50% VLHCSKT đ  l ể ạ   i

ủ ỉ ỉ ượ ưỡ đã phân h y ch  trong 22 tháng, sau 97 tháng ch  còn 5%. L ng dinh d ng C, N

ở ầ ứ ấ ờ ề  t ng đ t 0 ­ 10 và 10 ­ 20 cm  đ u tăng theo th i gian và m c đ  gi ộ ữ ạ   i l

ở ứ ớ ứ ộ VLHCSKT các công th c v i các m c đ  khác nhau.

ự ứ ộ Siregar S. T. H và c ng s  (2008) [80] nghiên c u cho loài keo A. mangium ở

ưở ạ ể ạ ứ ỏ Indonesia cho sinh tr ng cây t i công th c  đ  l i VLHCSKT và v  cây g ỗ

ươ ỉ ể ạ ứ ể ế ẩ ớ ơ ươ th ng ph m so v i công th c di chuy n h t đi n i khác ch  đ  l ả i th m t i và

ầ ượ ụ ế ả ả ưở ớ l p th m m c. K t qu  sau 5 năm l n l t có sinh tr ng Hvn là 26,1 và 24,4m,

1.3 là 18,8 và 17,4 cm và gi a chúng có s  khác bi

ữ ự ệ ỉ ớ v i ch  tiêu D ệ ề ặ   t rõ r t v  m t

ố ượ ưỡ ể ạ ừ ủ ứ th ng kê. L ấ ng ch t dinh d ng đ  l i t VLHCSKT c a hai công th c là: N

là 949 và 515 kg/ha; P là 21 và 9 kg/ha; K là 327 và 87 kg/ha; Ca là 382 và 207

20

kg/ha; Mg là 78 và 50 kg/ha.

ứ ự ề ả ộ Smith T. E và c ng s  (2008) [81] nghiên c u v  qu n lý VLHCSKT cho loài

ấ ở ậ ệ ớ ấ Thông lai trên đ t cát c n nhi t đ i Ôxtrâylia cho th y: duy trì VLHCSKT đã

3/ha sau 10,3 năm so v i công th c đ i ứ ố

ữ ượ ừ ớ làm tăng tr  l ng r ng Thông lai lên 9 m

ứ ứ ằ ỉ ch ng khi không gi ữ ạ  l i VLHCSKT. Nghiên c u cũng ch  ra r ng: VLHCSKT và

ủ ấ ụ ả ơ ượ ấ ữ ơ th m m c phân h y r t nhanh trong vòng h n 1 năm, l ng ch t h u c  đóng vai

ủ ấ ấ ọ ổ trò quan tr ng trong cung c p và duy trì trao đ i Cation c a đ t, K và Zn trong lá

ứ ố ố ặ   tăng khi duy trì VLHCSKT so đ i ch ng sau 6,2 năm và có m i liên quan ch t

+ và Mg+2, N t ng s  và CEC.  ổ

ấ ữ ơ ẽ ữ ớ ổ ố ch  gi a ch t h u c  C v i cation trao đ i K

ố ớ ứ ự ạ ố ộ ạ   T i Trung Qu c, Xu D. P và c ng s  (2008) [88] đã nghiên c u đ i v i B ch

ở ơ ể ạ ấ ấ ả ố đàn  E. urophylla Qu ng Đông ­ Trung Qu c cho th y: n i  đ  l i g p đôi

ưở ề VLHCSKT có sinh tr ớ ố   ủ ng chi u cao sau 90 tháng c a cây là 11,4m so v i đ i

ỉ ố ươ ứ ế ấ ch ng (l y h t VLHCSKT) là 10,6 m. Ch  s  t ng t ự ớ ườ  v i đ ng kính là 9,2 cm

ỉ ố ề ớ ưỡ ượ ấ ủ ổ so v i 8,6 cm. Các ch  s  v  dinh d ng đ c tích lũy và b  sung cho đ t c a các

ứ ể ạ ứ ơ ố công th c đ  l i VLHCSKT cũng cao h n so đ i ch ng.

1.3.3 Nh ng   nghiên   c u   v   dinh   d

ứ ữ ề ưỡ ưỡ ng   và   chu   trình   dinh   d ừ   ng   r ng

tr ngồ

ứ ủ Nghiên c u c a Goncalves et al. (1997) [51] t ỷ ệ  l ủ   ủ  hàng năm c a phân h y

ơ ở ổ ạ ấ ừ ượ l ng r i ủ ừ  tu i 7 ­ 8 c a r ng B ch đàn E.grandis là 7,8 t n/ha (60% t lá và

ừ ủ ớ ấ ượ ự ấ 40% t cành cây). S  phân h y l n nh t đ c tìm th y vào mùa Xuân và Đông và

ấ ự ủ ấ ấ th p nh t vào mùa Thu đã cho th y s  phân h y là theo mùa. Hàng năm có 42

ượ ủ ố kgN/ha; 2,3 kgP/ha; 20 kgK/ha và 47 kg Ca/ha đã đ c phân h y. Con s  này

ươ ủ ứ ớ ươ t ng đ ng v i 10% c a N, 6% P, 10% K và 17% Ca ch a trong cây. Nghiên

ủ ả ằ ả ấ ổ ị ừ ứ c u khác c a tác gi ụ  xác đ nh r ng, t ng th m m c tích lũy trên đ t phân rã t 16

ắ ấ ỉ – 24 t n/ha ch  trong sáu tháng sau khi khai thác tr ng và t ỷ ệ  l ủ  phân h y là 55%

ứ ế ấ ả ổ ớ ổ ố /năm. K t qu  nghiên c u cho th y: E. grandis 7 tu i , có t i 30% t ng s  N, 18%

ủ ừ ặ ấ ễ ượ ố P, 14% K, 43% Ca và 31% Mg  c a r ng  (sinh kh i trên m t đ t và r ) đ c tìm

21

ụ ấ ả th y trong th m m c.

ự ứ ạ ộ ở Nzila J. D và c ng s  (2002) [57] nghiên c u cho B ch đàn Công Gô cho

ấ ồ ở ứ ấ ế ơ th y: sau 1 năm tr ng, ố    công th c l y h t VLHCSKT đi n i khác cho sinh kh i

ặ ấ ủ ấ ấ ấ ấ ố ớ cây trên m t đ t là th p nh t 5,6 t n/ha so v i 7,2 t n/ha là s  trung bình c a các

ạ ượ ưỡ ấ ấ ứ công th c còn l i. Theo đó, hàm l ng dinh d ng trong cây cũng th p nh t, N

ấ ơ ỗ ươ ấ ẩ ố cao nh t n i khai thác l y g  th ng ph m và đ t VLHCSKT, còn P, K, Ca cao

ấ ơ ể ạ ấ ượ ấ ượ nh t n i đ  l i g p đôi l ng VLHCSKT. Ngoài ra, còn cho th y l ậ ụ   ng v t r ng

ộ ể ạ ứ ề ậ ớ cũng tăng theo chi u thu n v i m c đ  đ  l ứ   ủ i VLHCSKT c a các công th c.

ấ ả ở ơ ế ả ấ Năng su t (MAI) gi m 35% ụ    n i sau khai thác l y h t VLHCSKT và th m m c

ỉ ấ ớ so v i khai thác ch  l y thân cây.

ộ ấ   Tiarks A, Nambiar, Ranger J và Toma T (2004) [84] trong báo cáo “Đ  phì đ t

ồ ệ ớ ủ ủ ệ ả ậ ị ủ ừ c a r ng tr ng nhi t đ i: Đánh giá và hi u q a c a qu n lý l p đ a” sau khi đã

ế ủ ệ ở ự ứ ề ế ế ớ ề ơ ổ t ng k t nhi u k t q a nghiên c u th c hi n nhi u n i trên th  gi i trong

ướ ứ ủ ư ế ổ ạ m ng l i nghiên c u c a CIFOR, đã t ng k t nh  sau:

ể ạ ư ấ ậ ậ ị ị i) Trên 16 l p đ a khác nhau, có 6 l p đ a ch a cho th y đ  l i VLHCSKT làm

ấ ữ ả ậ ơ ị ạ ậ ấ tăng   ch t   h u   c ,   1   l p   đ a   cho   gi m   đi   còn   l i   9   l p   cho   th y   đ   l ể ạ   i

ể ấ ữ ơ ấ VLHCSKT đã làm tăng đáng k  ch t h u c  trong đ t.

ấ ữ ả ơ ưở ấ ớ ừ ế ả ợ ii) Ch t h u c  có  nh h ả   ng r t l n đ n tăng s n lu ng r ng thông qua  nh

ấ ậ ư ế ả ữ ướ ưở h ng đ n tính ch t v t lý nh  kh  năng gi ữ ướ  n c, tr  n ữ   ứ c và ch a nh ng

ưỡ ủ ự ấ ọ ơ ồ ưỡ dinh d ng quan tr ng. S  phân h y ch t hũy c  là ngu n dinh d ng yêu

ườ ợ ưỡ ấ ữ ơ ị ử ủ ế ủ ầ c u ch  y u c a cây. Tr ng h p dinh d ng b  r a trôi thì ch t h u c  phân

ả ậ ồ ưỡ ủ ế gi i ch m là ngu n dinh d ng ch  y u cho cây.

ưỡ ứ ầ ậ ấ ữ ấ ữ ơ ơ N là dinh d ng đ ng đ u tiên nh n đ ượ ừ c t ch t h u c . Ch t h u c  (C)

ẽ ể ệ ỉ ệ ặ ạ ố ụ ệ và Đ m (N) có m i quan h  ch t ch  th  hi n qua t  l ộ    C/N và C/N ph  thu c

ấ ứ ự ặ ả ướ ạ ộ ủ ộ ổ ủ vào b t c  s  thay đ i c a C, N ho c c  hai d ả   i tác đ ng c a ho t đ ng qu n

ị ậ lý l p đ a.

ằ ưỡ ủ ệ ừ ượ Theo IPEF (2004) [56] cho r ng, dinh d ng c a h  sinh thái r ng đ c phân

ầ ữ ơ ạ ầ ơ ả ở ơ ố   ổ ở b  b i 4 thành ph n c  b n: i) thành ph n h u c  t o thành b i các c  quan s ng

22

ế ầ ưỡ ễ ấ ặ và ch t; ii) thành ph n dinh d ị ng d  tiêu (trong dung d ch đ t ho c hút bám vào

ầ ấ ầ ưỡ ễ ề ặ b  m t keo đ t; iii) ph n khoáng ban đ u (dinh d ầ   ng không d  tiêu); iv) ph n

ể ạ ầ ử ữ ở ụ khí quy n t o lên b i khí ga và nh ng ph n t khác qua tích t . Có th  s  b ể ơ ộ

ế ố ả ợ ưở ư ế ổ t ng h p các y u t nh h ng đ n chu trình này nh  sau:

ấ ỳ ự ấ ạ ọ ậ ị + Khí  h u và đ a ch t ấ : là khía c nh quan tr ng nh t trong b t k  s  xem xét

ưỡ ự ộ ủ ứ ố ề v  chu trình dinh d ủ ừ ng c a r ng t nhiên. Hình th c và t c đ  c a chu trình

ưỡ ậ ậ ẽ ớ ề ậ ặ ọ dinh d ệ ng liên quan ch t ch  v i đi u ki n khí h u và v t h u h c. Do đó,

ủ ủ ừ ữ ơ ậ ệ ế ề ệ ổ t ng v t li u h u c  phân h y c a r ng trong 1 năm liên quan đ n đi u ki n khí

ụ ừ ủ ẩ ạ ạ ậ h u, phân h y ít vào mùa l nh và m nh vào mùa nóng  m. Ví d : r ng ở ơ    n i

ậ ụ ừ ấ ả ặ ơ băng giá ho c núi cao có kho ng 1 t n v t r ng/ha hàng năm, thì r ng n i nhi ệ   t

ấ ạ ấ ấ ộ ạ đ  l nh 3,5 t n/ha, vùng nóng là 5,5 t n/ha và vùng xích đ o là 11 t n/ha. Ngoài

ữ ượ ố ự ớ ơ ổ ra, còn có m i liên quan gi a l ủ ng r i hàng năm phân h y v i tu i cây, s  gia

ượ ừ ủ ứ ơ ớ ổ tăng l ng r i phân h y khi r ng l n tu i và khép tán. Khi nghiên c u trên các

ạ ừ ế ớ ề ả ượ ậ ụ ế lo i r ng khác nhau trên th  gi i v  s n l ậ ằ   ng v t r ng đã có k t lu n r ng

ủ ượ ầ ơ ồ ừ ừ thành ph n trung bình c a l ng r i g m: 60 ­ 80% t lá, 12 ­ 15% t cành, 1 ­

ừ ừ ỏ 1,5% t trái và 1 ­ 15% t v  cây.

ế ố ườ ế ộ ng ộ + Tác đ ng môi tr ườ : Y u t môi tr ng cũng kích thích tác đ ng đ n chu

ưỡ ổ ể ừ ế ậ trình dinh d ạ ng. Thoái hóa r ng làm hàng lo t các bi n đ i ti u khí h u, tác

ế ự ố ị ử ế ẫ ấ ố ơ ủ ộ   đ ng đ n s  c  đ nh, r a trôi, b c h i c a N, nhìn chung d n đ n đ t và thoái

ự ậ hóa th c v t.

ạ ộ ề ố ở +Thâm canh nông nghi pệ , các ho t đ ng truy n th ng Brazil cũng có th ể

ạ ự ệ ế ẳ ự ạ Ở ệ kích ho t s  căng th ng đ n di n tích t nhiên còn l Vi i. t Nam và các n ướ   c

ệ ớ ự ệ ề ố ố ọ nhi ấ ể ồ   t đ i Đông Nam Á, vi c đ t th c bì truy n th ng trong d n đ t đ  tr ng

ố ướ ồ ố ặ ừ r ng ho c “đ t tr c” trong phòng ch ng cháy vào mùa khô hay tr ng xen khoai

ỏ ấ ể ấ ộ ượ ạ ộ ố ủ ữ ề ớ mì đ  l y ra kh i đ t m t l ả   ng l n sinh kh i c …đ u là nh ng ho t đ ng  nh

ấ ớ ế ưỡ ấ ủ ự ưở h ng r t l n đ n chu trình dinh d ng Đ t ­ Cây. Ngoài ra, san i th c bì và

ơ ấ ể ồ ữ ừ ệ ả ấ ưở ộ ố cày đ t toàn di n n i đ t có đ  d c đ  tr ng r ng là nh ng  nh h ự   ng tiêu c c

23

ả ưỡ ấ ế đ n kh  năng duy trì dinh d ng trong đ t.

ưở ố ị ướ ng c a Ả +   nh h ủ   cây c  đ nh N : Theo Nambiar (1997) [65], ự c tính d a trên

ố ị ừ ự ệ ấ ộ ệ ớ ấ m t th c nghi m cho th y c  đ nh N trong r ng nhi t đ i r t khá: 80 kg/ha/năm

ọ ậ ừ ữ ữ cho r ng Phi lao và 100 ­ 150 kg/ha/năm cho nh ng cây h  đ u. Nh ng cây c ố

ấ ượ ưỡ ừ ấ ố ị ề ớ ơ ị đ nh N l y l ng dinh d ng t ạ    đ t nhi u h n so v i cây không c  đ nh đ m.

ụ ủ ố ị ủ ữ ạ ả ộ ố ơ ủ   T c đ  phân h y th m m c c a nh ng cây c  đ nh đ m cũng cao h n phân h y

ố ị ủ ủ ụ ụ ạ ả ả th m m c c a cây không c  đ nh đ m. Phân h y th m m c nhanh là vì hàm

ưỡ ấ ủ ợ ấ ố ạ ự ượ l ng dinh d ng cao và th p c a h p ch t Cacbon ch ng l i s  phân rã.

ủ ủ ự ủ ụ ụ ả ả + S  phân phân h y c a th m m c: ụ Qúa trình m c nát c a th m m c cũng

ạ ừ ườ ư ừ khác nhau tùy theo loài cây, lo i r ng. Ng ệ ố i ta đã đ a ra h  s  phân rã (K) t 0,3

ố ớ ừ ở ừ ệ ớ ­ 5,3 đ i v i các r ng nhi ệ ớ ự t đ i t nhiên và 0,11 ­ 2,0 ồ  r ng tr ng nhi t đ i và

ơ ừ ậ ớ ả ừ ừ r ng ôn đ i thì ch m h n r ng nhi ệ ớ Ở t đ i. ệ ố  Ôxtrâylia h  s  K kho ng t 0,19 ­

ở ừ ỗ ứ ắ ướ ề ỹ ệ ố 0,68, r ng g  c ng mi n B c n c M  h  s  này là 0,47.

ấ ặ ư ự ủ ự ủ ụ ấ ả ấ + S  hô h p c a th m m c ­ đ t: ấ S  hô h p c a đ t đ c tr ng b i t ở ấ ả t c

2 đ

ấ ủ ấ ạ ộ ổ ượ ho t đ ng trao đ i ch t c a đ t mà trong đó CO c hình thành, và nó đ ượ ề  c đ

ả ứ ỉ ố ư ủ ể ệ ộ ớ ị ngh  nh  là m t ch  s  đánh giá ph n  ng c a h  sinh thái v i khí quy n. Ba

2 t o ra t

ạ ừ ấ ấ ủ ễ ệ ộ ự ậ ẩ ồ ngu n CO ộ    đ t là vi khu n, h  đ ng v t và s  hô h p c a r  cây. M t

ệ ộ ẩ ủ ấ ộ ộ ể ầ ấ ố ế ố ồ s  y u t g m nhi t đ ,  m đ , đ  sâu c a đ t, oxy đ t và qu n th  vi khu n s ẩ ẽ

ừ ề ặ ấ ủ ự ấ ế ị quy t đ nh t ỷ ệ  l khí CO ả 2  th i ra t ừ  b  m t đ t. Trong r ng, s  hô h p c a vi

ượ ố ở ấ ụ ủ ế ả ầ ấ ấ ẩ khu n đ c chi ph i b i đ t và n m c a th m m c, n m góp ph n đ n 44% và

ủ ự ấ ẩ vi khu n là 5,5 % c a s  hô h p này.

ộ ưỡ ấ + Đ ng thái dinh d ng trong quá trình phân h y: ệ   ủ Ba pha n i ti p xu t hi n ố ế

ố ưỡ ừ ự ậ ệ ữ ủ trong su t qúa trình khoáng hóa dinh d ng t s  phân h y các v t li u h u c ơ

ử ầ ưỡ ượ ế ư ế ể ạ đ  l i: i) pha đ u khi r a trôi và dinh d ng đ c phóng thích chi m  u th ; ii)

ộ ưỡ ượ ữ ơ ể ạ ở pha huy đ ng khi dinh d ng đ ậ ệ c tích vào v t li u h u c  đ  l ẩ   i b i vi khu n;

ượ ưỡ ả ỗ iii) pha phóng thích khi mà l ng dinh d ng gi m đi. Trong m i pha, các y u t ế ố

ả ưở ế ẽ ế ưỡ ấ nh h ộ ng đ n quá trình s  tác đ ng đ n Chu trình dinh d ng Đ t ­ Cây.

ưở ụ ế ố ệ ủ ạ ả ổ Ả      +  nh  h ng c a th m m c đ n đ t: ấ Nhìn t ng quát các s  li u trên ph m vi

24

ầ ổ ượ ấ ừ ừ ừ toàn c u thì t ng l ng Cacbon trung bình trong đ t r ng tăng t r ng nhi ệ ớ   t đ i,

ớ ế ự ủ ệ ẫ ả ắ ấ   ôn đ i đ n b c c c. Trung bình kho ng 1% c a Cacbon trong ph u di n  đ t

ụ ở ề ặ ấ ủ ừ ả ệ ớ ớ ượ đ c tích trong th m m c b  m t đ t c a r ng nhi t đ i so v i 13% ở ừ    r ng

ắ ự Ở ạ ị ươ ế ấ ộ B c c c. ph m vi đ a ph ủ   ng thì cây tác đ ng đ n tính ch t lý, hóa tính c a

ế ố ủ ư ủ ự ấ ố ộ ấ đ t và s  phân b  không gian c a chúng. Các y u t c a đ  phì đ t nh  pH,

ượ ấ ữ ơ ạ ả ổ ổ ọ dung tr ng, hàm l ố ng ch t h u c , đ m t ng s , Cation trao đ i và kh  năng

ưở ủ ở ố ổ ề ả trao đ i đ u  nh h ng b i phân b  Cacbon c a cây.

ưở ố ậ ệ ủ ữ ể ưỡ ớ Ả       +  nh h ng c a đ t v t li u h u c  đ  l i: ơ ể ạ Do b  dinh d ằ   ng l n n m

ơ ể ạ ậ ệ ữ ậ ố ệ ỹ ể trong v t li u h u c  đ  l i, vi c dùng k  thu t t ố ậ ệ   i thi u (không đ t v t li u

ể ậ ố ớ ưỡ ệ ở ơ ữ ơ h u c ) có m i liên quan thu n v i duy trì b  dinh d ặ ng, đ c bi n i có đ t ộ

ệ ố ụ ớ ấ ả ấ ấ ữ   phì đ t th p, có tích lũy th m m c l n (Goncalves, 1997) [51]. Vi c đ t ch t h u

ớ ự ấ ấ ắ ộ ượ ủ ề ớ ưỡ ơ c  phân h y trên đ t g n li n v i s  m t m t l ng l n dinh d ố ơ   ng qua b c h i

ở ự ể ạ ấ ả ố và dòng ch y gây lên b i s  di chuy n kh i không khí nóng ­ l nh. M t dinh

ệ ố ủ ệ ồ ưỡ d ng thông qua vi c đ t còn đ ng nghĩa vi c tăng khí Mêtan và tiêu hóa c a các

ưỡ vi d ấ ng đ t.

ố ươ ủ ự ế + M i t ủ ng tác c a s  tích lũy, phân h y và quá trình khoáng hóa: Đ n nay,

ậ ủ ư ự ể ả ả ậ ọ ụ   ộ ậ th o lu n đ  minh h a các quá trình đ c l p nh  là s  gia nh p c a th m m c,

ấ ữ ơ ự ủ ấ phân h y và tích lũy, s  hình thành ch t h u c  và quá trình khoáng hóa ch t dinh

ừ ậ ệ ữ ơ ể ạ ị ả ưở ế ố ề ở ưỡ d ng t v t li u h u c  đ  l i đang ch u  nh h ng b i nhi u y u t ư  nh  khí

ưở ạ ộ ừ ả ậ ộ ị ứ ậ h u, m c sinh tr ng, loài cây, đ  phì l p đ a và ho t đ ng qu n lý r ng. S ự

ấ ủ ự ả ố ộ ạ ủ th ng nh t c a các quá trình này và s  gi i thích tác đ ng qua l ớ   i c a chúng v i

ế ố ữ ấ ả ư ằ nh ng y u t trên là r t khó khăn. Các tác gi ế  cho r ng: tìm ki m mô hình đ a ra

ươ ữ ể ệ ấ ố ế ả ủ ộ m t ph ng pháp cho vi c th ng nh t nh ng hi u bi t căn b n c a quá trình và

ệ ự ả ưở ủ ủ ế ố ế ả ọ cho vi c d  đoán  nh h ng c a c a các y u t ẩ    quan tr ng này đ n s n ph m

ủ ừ ữ ề ọ ố ồ ề b n v ng lâu dài c a r ng tr ng là đi u các nhà khoa h c đang mong mu n, và

ộ ố ướ ụ ủ đã có m t s  mô hình theo h ng này (ví d , mô hình hóa phân h y và tích lũy

t = X0 e­kt , trong đó X0 và Xt là th  hi n l

ụ ủ ả ể ệ ượ th m m c c a Olson, 1963: X ậ   ng v t

25

ể ạ ệ ệ ố ủ ủ ầ ờ li u đ  l i phân h y lúc đ u và sau th i gian t và k là h  s  phân h y).

ứ ề ẩ ạ Simpson J. A (2004) [79] khi nghiên c u v  chu n đoán tình tr ng dinh d ưỡ   ng

ụ ữ ụ ể ằ r ng  ừ A. mangium  cho r ng: phân tích lá là công c  h u d ng đ  đánh gía tình

ạ ưỡ ủ ừ ứ ề ồ tr ng dinh d ng c a r ng tr ng keo; nghiên c u trong nhà kính v  hàm l ượ   ng

ưỡ ế ụ ứ ự ể ệ ế ệ dinh d ng trong lá cho bi ủ t bi u hi n tri u ch ng c a N, P, K; s  thi u h t lân

ọ ở ố là nghiêm tr ng ồ   ư  Kalimantan và Trung Qu c, nh ng bón 50 kg lân/ha khi tr ng

ớ ự ế ả ẳ ở ướ ạ ộ đã giúp gi m b t s  căng th ng thi u lân các n c này. Đây là ho t đ ng ph ổ

ễ ở ự ế ụ ừ ế ồ ớ bi n có tính th c ti n ấ    các nu c bón lân trong tr ng r ng; thi u h t kali là v n

ọ ở ừ ồ ượ ấ ẫ ở ệ ề đ  nghiêm tr ng các r ng tr ng đ c l y m u Vi t Nam, Kalimantan và

ố ớ ố ả ằ Trung Qu c; đ i v i Mg và B và Ca, Mg, Zn, Mn, Cu, tác gi cho r ng không

ế ụ ấ ồ ự ự ừ th c s  thi u h t trong đ t tr ng r ng nói chung.

ằ ấ Theo Xuifang et al., 2006 [89] cho r ng Lân (P) và Kali (K) là các ch t dinh

ầ ế ự ể ưở ọ ưỡ d ng chính c n thi t cho s  phát tri n và tăng tr ồ   ng sinh h c. Tuy nhiên, n ng

ấ ườ ấ ấ ỷ ệ ớ ấ ủ ộ đ  P và K hòa tan trong đ t th ng r t th p, t ấ    l n nh t c a P và K trong đ t l

ữ ặ ạ ầ ấ ạ là nh ng lo i đá không hòa tan khoáng ch t và lo i đá tr m tích khác. M c dù

ồ ữ ớ ấ ủ ề ệ ấ ậ v y, các ngu n tích tr l n nh t c a P và K là trong đ t, trong đi u ki n thích

ể ở ễ ử ụ ạ ồ ợ h p chúng có th  hòa tan và tr thành d ng d  s  d ng cho cây tr ng. Nghiên

ậ ấ ữ ự ể ọ ứ c u cho th y, vi sinh v t gi vai trò quan tr ng trong s  chuy n hóa lân và kali

ấ ớ ậ ộ ễ ể ẩ ạ khó tan thành d ng d  tan trong đ t v i m t đ  đáng k  vi khu n hòa tan lân và

ư ữ ề ễ ạ ấ ồ kali trong đ t và trong vùng r  cây tr ng. Có nhi u lo i khác nhau nh  nh ng loài

ộ thu c chi Pseudomonas, Agrobacterium, Bacillus, Rhizobium và Flavobacterium đã

ử ứ ệ ấ ả ơ ượ đ ợ c th  nghi m kh  năng hòa tan h p ch t lân vô c  và đá ch a lân.

ứ ưỡ ạ Goncaves et al. (2008) [50] nghiên c u chu trình dinh d ng cho B ch đàn

ấ ằ ể ế ậ ơ (E.grandis) cho th y r ng: trung bình lá cây v n chuy n đ n các c  quan khác

ướ ả trong cây tr ủ c khi khai thác là kho ng 61% c a N, 79% P, 50% K và 8% Mg;

ươ ố ớ ớ ớ ớ ỉ ươ t ng đ ng v i 50kg/ha/năm đ i v i N; 6 kg v i P; 15 kg v i K; và ch  có 1 kg

ủ ậ ụ ố ớ ử ụ ằ ấ ớ v i Mg và s  d ng 4,6 t n/ha/năm b ng phân h y v t r ng. Còn đ i v i cành cây

ộ ượ ưỡ ượ ể khai thác, m t l ỏ ng nh   dinh d ng đã đ c chuy n: 23% N, 67% P và 8% K ,

26

ươ ấ ớ ớ ớ ươ t ng đ ng 4 kg/ha/ năm v i N; 2 kg v i P và 1kg v i K và dùng 3,2 t n/ha/năm

ủ ổ ưỡ ủ ả ị qua phân h y. T ng dinh d ng c  hai chu trình Hóa ­ Sinh ­ Đ a (phân h y lá và

ể ưỡ ướ ủ cành) và chu trình Hóa ­ Sinh (luân chuy n dinh d ng tr c khi phân h y) có

ố ổ ổ t ng là: 96 kgN/ha/năm; 10 kgP; 36 kgK; 47kgCa và 15 kgMg. T ng s  này là cao

ữ ớ ưỡ ạ ở ư ậ ở ừ E.grandis ơ h n so v i nh ng dinh d ng cùng lo i trong cây. Nh  v y, r ng

ưở ầ ớ ầ ưỡ ế ừ tr ng thành, ph n l n nhu c u dinh d ng hàng năm đ n t chu trình dinh

ỏ ự ụ ạ ừ ấ ộ ố ộ ưỡ d ứ ng, ch ng t s  ph  thu c ít vào đ  phì đ t trong su t giai đo n t 7 ­ 8 năm.

ề ượ ứ ự ộ Hardiyanto E. B và c ng s  (2008) [53] khi nghiên c u v  l ơ ủ ừ   ng r i c a r ng

ạ ằ ượ ơ A. mangium  t i Sumatra Indonesia đã cho r ng, l ủ   ng r i trung bình/2 năm c a

ổ ừ ấ ượ ưỡ ừ r ng có tu i t 2 ­ 5 năm là 10,6 t n/ha và l ng dinh d ng đ  l ể ạ ừ ượ i t l ơ   ng r i

là: 143 kg N/ha, P 2,3 kg/ha, K 22,6 kg/ha, Ca 83,2 kg/ha và Mg là 17,4 kg/ha.

ượ ưỡ ấ ớ ưỡ L ng   dinh   d ổ ng   này   r t   có   ý   nghĩa   b   sung   cùng   v i   dinh   d ng   t ừ

ấ ừ VLHCSKT cho đ t r ng.

ề ả ụ ướ ứ ừ ứ ấ Khi nghiên c u v  th m m c d i tán r ng, các nhà  nghiên c u cho th y có

ề ượ ừ ụ ữ ả ồ ệ ớ ả ự s  khác nhau v  l ng th m m c gi a các r ng tr ng nhi ế   t đ i, nó ph n chi u

ả ưở ệ ủ ặ ổ ừ ứ ưở ề ệ nh h ng rõ r t c a đ c tính loài cây, tu i r ng, m c sinh tr ng, đi u ki n khí

ạ ấ ộ ả   ậ h u và đ  phì đ t. Nhìn chung, các loài B ch đàn, Thông và Phi lao tích lũy th m

Ấ ộ ụ ừ ề ơ ồ m c nhi u h n các loài r ng tr ng khác: Phi lao ( n đ , Senegan) trung bình 40,8

ừ ổ ấ ỹ ừ ổ ấ t n/ha (t tu i 6 ­ 34); Thông (Nigeria, Indonesia, M ) 14,5 t n/ha  t tu i 7 ­ 31;

Ấ Ấ ấ ạ ộ ổ ộ B ch đàn ( n đ , Côngô, Úc) 8,2 t n/ha tu i 2 ­ 27; và Keo ( n đ , Malaisia,

ứ ủ ấ ổ Công   gô)   7,7   t n/ha,   tu i   4   ­   11.   Theo   nghiên   c u   c a   A.M.O   Connell   và

ưỡ ừ ầ ụ ừ ả K.V.Sankaran (1997) [69], dinh d ng tích lũy t ồ    t ng th m m c r ng tr ng

ệ ớ ủ ừ ổ ạ Ấ ượ nhi t đ i c a các loài keo t 4 ­ 8 tu i t ộ i  n Đ  có l ng tích lũy dinh d ưỡ   ng

trung bình là 96,8 kgN/ha; 5,7 kgP/ha; 14,1 kgK/ha; 31,6 kgCa/ha và 5,9 kgMg/ha

ấ ơ ở ộ ổ ớ th p h n so v i các loài Tràm cùng đ  tu i.

1.3.4 Nh ng nghiên c u v  sinh tr

ứ ề ữ ưở ố ừ ng và sinh kh i r ng

ưở ượ ề ậ ừ ế ỷ ề ứ Nghiên c u sinh tr ừ ng cây r ng đã đ c đ  c p t th  k  XVIII. V  lĩnh

ể ớ ả ự v c   này   ph i   k   t ữ   i   Danckelmann,   Draudt,   Hartig,   Weise.   Nhìn   chung   nh ng

27

ứ ề ưở ư ượ ừ ủ ầ ầ nghiên c u v  sinh tr ng c a cây r ng và lâm ph n, h u nh  đ ự   c xây d ng

ẽ ặ ọ ượ ố thành các mô hình toán h c ch t ch  và đ ủ   c công b  trong các công trình c a

ưở Meyer và Stevenson (1943), Schumacher và Coile (1960). Hàm sinh tr ng là mô

ưở ấ ượ ử ụ ể ơ ả ưở hình sinh tr ả ng đ n gi n nh t đ c s  d ng đ  mô t quá trình sinh tr ủ   ng c a

ố ượ ư ế ưở ượ ầ cây cũng nh  lâm ph n. Cho đ n nay, s  l ng hàm sinh tr ng đ c các tác gi ả

ộ ố ấ ưở ượ ử ụ ư đ a ra r t phong phú và m t s  hàm sinh tr ng đ ư ộ c s  d ng r ng rãi nh :

ố ộ + Hàm Gompertz: y = a * EXP (­1/b * EXP (­c*x)). Đây là m t trong s  các hàm

ưở ấ ượ ử ụ ể ả ưở sinh tr ờ ng lâu đ i nh t đ c s  d ng đ  mô t ậ  quy lu t sinh tr ủ   ng c a loài

ậ ớ ượ ử ụ ể ừ sinh v t nói chung v i cây r ng nói riêng. Hàm Gompertz đ c s  d ng đ  quy

ủ ừ ể ặ ậ ề ể lu t hóa quá trình phát tri n v  th  tích (V) c a cây r ng đ c bi ệ ừ t t ạ    giai đo n

ưở ở ạ ừ ườ tr ng thành, giai đo n r ng non, hàm Gompertz th ng cho các tr  s  v  th ị ố ề ể

ơ ấ tích (V) th p h n th c t ự ế

+ Hàm Schumacher: y = a0*da1*ha2

+ Hàm Koff : y = a*e(­b*t­c)

ưở ể ưở ủ Trong các hàm sinh tr ng trên, có th  coi hàm sinh tr ng c a Gompertz là

ơ ở ệ ể ế ầ ưở hàm c  s  ban đ u cho vi c phát tri n ti p theo các hàm sinh tr ng khác. Qua

ứ ư ề ế ấ ạ ả ọ ươ các k t qu  nghiên c u, các nhà khoa h c đã đ a ra r t nhi u d ng ph ng trình

ể ọ ả ộ ậ ưở toán h c khác nhau đ  mô t m t cách chính xác các qui lu t sinh tr ỗ   ủ ng c a m i

ừ ở ừ ậ ị loài cây r ng khác nhau ạ  t ng vùng sinh thái, các d ng l p đ a khác nhau trên

ầ ưở ứ ạ ủ ề ạ toàn c u. Nhìn chung các hàm sinh tr ừ   ng đ u có d ng ph c t p c a cây r ng

ầ ướ ự ợ ủ ố ổ ạ ả hay lâm ph n, d i s  chi ph i t ng h p c a các nhân t ố ộ ạ  n i t i và ngo i c nh.

ụ ụ ề ả ơ ả ứ ế Tuy nhiên, đây là n n t ng c  b n cho các nghiên c u ti p theo ph c v  công tác

ề ưỡ ừ ắ ẫ đi u tra nuôi d ng r ng (d n theo Giang Văn Th ng, 2003) [28].

ệ ổ ứ ứ ệ ủ Trong báo cáo c a Liên hi p các t ch c Nghiên c u Lâm nghi p (IUFRO,

ạ ộ ữ ể ả ộ 1984) t i h i th o tri n khai cho châu Á, cây Keo lá tràm là m t trong nh ng loài

ủ ế ượ ớ ể ệ ở ủ ấ cây ch  y u đ c gi i thi u đ  thâm canh ự   ấ  các vùng đ t th p c a khu v c

ệ ớ ẩ ả ữ ằ nhi t đ i  m. Theo đó, tác gi Pinyopusarerk (1990) [73] cho r ng, nh ng nghiên

ệ ở ớ ố ớ ứ c u hi n nay đ i v i Keo lá tràm các n ướ ướ c h ng t i là:

28

ứ ưở ệ ả + Nghiên c u sinh tr ng và kh o nghi m loài;

ươ ủ ệ ạ ạ ả + Ch ng trình c i thi n tính tr ng d ng thân cong c a cây;

+ Đi u tra bi n đ ng di truy n c a qu n th  t

ề ủ ể ự ề ế ầ ộ nhiên;

+ Nghiên c u nhân gi ng cây lai gi a Keo lá tràm và Keo tai t

ứ ữ ố ượ ng;

+ Ti m năng s  d ng c a Keo lá tràm trong các h  th ng nông lâm;

ệ ố ử ụ ủ ề

ấ ỗ ể ứ ề ử ụ ả ẩ + Nghiên c u v  ph m ch t g  đ  tăng kh  năng s  d ng.

ứ ủ ộ ố ề Nghiên c u c a Prasad (1987) [71] v  các loài keo và m t s  loài cây khác trên

ở ề ơ ạ Ấ ấ ộ ưở ủ ấ đ t laterit hóa nhi u n i khác nhau t i  n Đ  cho th y ,sinh tr ng c a Keo lá

ỉ ạ ề ườ tràm sau 10 năm ch  đ t chi u cao 8,3m và có đ ng kính 7,1cm. Sankaran và cs

ứ ề ượ ự ậ ủ ự ủ ơ (1993) [73] nghiên c u v  l ng r i và s  phân h y th c v t c a loài Keo lá tràm

ổ ượ ấ ậ ụ ạ ấ cho th y sau 4 năm tu i l ng v t r ng đ t 10,1 t n/ha/năm.

đã đ a ra k t qu  nghiên ế

Ở ư ả Thái Lan, Bunyavechwin và Visetsiri (1990) [43]

ưở ặ ấ ở ầ ố ả ồ ề ứ c u v  sinh tr ng và sinh kh i ph n trên m t đ t các kho ng cách tr ng khác

ề ưở ố ớ ơ Peltophorum nhau   đ u   cho   sinh   tr ng   nhanh   và   cho   sinh   kh i   l n   h n   loài

ấ ở ự ồ ề ớ pterocarpum. Loài Keo lá tràm có chi u cao l n nh t ạ    c  li tr ng 1 x 2m và đ t

ở ự ấ ở ự ấ ồ ố ườ đ ng kính c  ly tr ng 1 x 1m. Sinh kh i cao nh t ầ    c  li 1 x 1m g p 2 ­ 3 l n

ở ự ồ c  li tr ng 2 x 2m và 1 x 2m.

ế ổ ưở ủ Theo Brewbaker (1986) [42] khi t ng k t tình hình sinh tr ng c a Keo lá tràm

ở ậ ợ ề ữ ệ ề ậ ấ ượ Indonesia cho th y trong nh ng đi u ki n thu n l i v  khí h u (l ư   ng m a

ấ ố ưở ở ổ bình quân > 2.000 mm) đ t đai t t thì Keo lá tràm sinh tr ạ ng m nh tu i 10

ừ ườ ể ạ ượ ấ ế đ n 12 cao t 15 ­ 18m, đ ng kính 15 ­ 20cm và năng su t có th  đ t đ c 20 ­

ấ ạ ữ ạ ậ ị 25 m3/ha/năm. Tuy v y trên nh ng vùng đ t b c màu b  xói mòn m nh thì năng

3/ha/năm và

ỉ ạ ấ ở ữ ơ ượ ư ấ su t ch  đ t 8 ­ 10 m nh ng n i có l ng m a th p, mùa khô kéo

3/ha/năm. Đi u này gi ng ố   ề

ấ ồ ỉ dài tr ng không bón phân thì năng su t ch  còn 2 ­ 4 m

ấ ừ ả ồ ớ v i năng su t r ng Keo lá tràm tr ng qu ng canh ở ướ  n ệ c ta hi n nay.

ề ặ ứ ể ưở ầ Sastroamidjojo (1990) [78] đã nghiên c u v  đ c đi m sinh tr ng, t m quan

ề ặ ọ ế ủ ạ tr ng v  m t lâm sinh và kinh t c a loài cây Keo lá tràm t ấ   i Indonesia cho th y,

ổ ừ ưở ề ữ ượ ạ sau 10 năm tu i r ng tăng tr ng bình quân v  tr  l ả   ng trung bình đ t kho ng

29

ề ấ ớ ưở ủ ừ ồ ượ 16,8 m3/ha/năm th p h n nhi u so v i sinh tr ơ ng c a r ng tr ng Keo tai t ng.

ố ớ ữ ứ Theo Turnbull (1992) [85]  thì nh ng nghiên c u chuyên sâu đ i v i các loài

ượ ọ ồ keo đ ậ ọ c phân thành 3 nhóm chính: sinh v t h c và sinh thái h c; ngu n gen và

ử ụ ệ ố ỹ ậ ả c i thi n gi ng; k  thu t lâm sinh và s  d ng.

so sánh kh  năng sinh tr ả

ứ ủ ưở ủ Nghiên c u c a Liang (1992) [58] ng c a 5 loài keo

ở ể ị ạ ấ ưở ủ ỉ 4 đ a đi m t i Sabah, Malaysia cho th y sinh tr ng c a Keo lá tràm ch  sau

ưỡ ề ượ ư ắ ớ ơ Keo l i li m và Keo tai t ng nh ng l n nhanh h n loài Keo tr ng và Keo đen.

ổ ườ ề Sau 4 năm tu i, Keo lá tràm có đ ng kính là 11,6 cm và chi u cao là 10,2 m.

ủ ứ ấ ố ộ Nghiên c u c a Peng et al, 2005 [72] cho th y Keo lá tràm có t c đ  tăng

ưở ấ ớ ơ ượ ượ ộ ồ tr ng th p h n so v i Keo tai t ng. Tuy nhiên, nó cũng đã đ c tr ng r ng rãi

ồ ừ ấ ị ụ ự ớ ụ trên các khu v c đ t b  suy thoái v i m c đích ph c h i r ng. Keo lá tràm cung

ủ ố ơ ấ ả ộ ớ ị ấ c p đ  che ph  t ị t h n so v i các loài b n đ a trên đ t cát b  suy thoái. Ở ề    mi n

ố ưở ố ưở ụ ể Nam Trung Qu c, Keo lá tràm tăng tr ng t t và là cây lý t ồ   ng đ  ph c h i

ự ả ậ ậ ệ ớ ệ ả ấ ị th m th c v t trong vùng c n nhi ề   t đ i th p đã b  suy thoái, nó c i thi n đi u

ủ ấ ự ị ữ ể ệ ả ộ ki n ti u sinh c nh và đ  phì c a đ t trong nh ng khu v c b  suy thoái. Ngoài ra,

ề ả ạ ồ ợ ệ ừ r ng tr ng Keo lá tràm còn t o đi u ki n sinh c nh thích h p cho các loài cây

ị ả b n đ a tái sinh.

ứ ề ữ ậ ấ 1.3.5 Nh ng nghiên c u v  sinh v t đ t

ứ ự ủ ộ Trong nghiên c u c a Norisada và các c ng s  năm 2005 cho th y: ấ Nguyên

ưỡ ượ ậ ụ li u ệ dinh d ng h u cữ ầ ơ  đ u vào trong đ t ấ thông qua  l ủ ừ   ng v t r ng c a r ng

ồ ượ ậ ị ở ở tr ng Keo tai t ấ ng trên l p đ a đ t cát thoái hóa vùng Malay Peninsula có

ể ườ ề ộ th  làm tăng c ng ho t đ ng ạ ộ  c aủ  đ ng v t đ t ậ ấ và vi sinh v tậ  c a đ t ủ ấ , đi u này

ạ ồ ưỡ ẩ ồ ưở có thể t o ra ngu n dinh d ng thúc đ y cho cây tr ng sinh tr ể   ng và phát tri n

ế ạ ố ở t t giai đo n ti p theo (Norisada et al., 2005) [68].

ề ệ ế ậ ả K t qu  nghiên c u c a ứ ủ Schiavo et al., 2009 [77] v  h  vi sinh v t trong đ t ấ ở

ồ ượ ạ ỏ ừ r ng tr ng Keo tai t ồ ng, B ch đàn và đ ng c  đã cho th y: ấ S  l ố ượ  vi sinh v tậ ng

ấ ở ừ ẩ (vi khu n, n m và  solubilizers  phosphate)  trong  mùa  hè r ng tr ngồ   Keo tai

ơ ấ ề ừ ổ ổ ngượ  3 tu iổ  cao h n r t nhi u so  t v iớ  r ng tr ng ạ ồ B ch đàn 3 tu i, 5 tu i và trên

30

ề ượ ố ầ ễ ả ấ đ t tr ng c . ỏ Đi u này có th ể là do Keo tai t ng r  có n t s n là cây có kh ả

ố ị ở ệ ấ ạ ấ ạ năng c  đ nh đ m nên ngay khi giai đo n cây con đã xu t hi n các n m và vi

ẩ ộ ừ ồ ượ ộ khu n c ng sinh ố . Trong su t mùa hè , r ng tr ng Keo tai t ủ ớ   ng có đ  che ph  l n

ố ủ ớ ậ ụ ả ữ ẩ ố ơ ệ ộ ừ t sinh kh i c a l p v t r ng, kh  năng gi m t t h n, nhi t đ  không quá cao

ấ ượ ự ủ ề ủ và đ t đ c che ph  nên là đi u ki n t ệ ố ể thúc đ yẩ   s  tăng tr t đ ưở   c a vi ng

ổ ố khu nẩ  và n m.ấ  M tộ  s  ự khác bi t ệ đáng k  gi a ẩ   ể ữ  các vi sinh v tậ  (t ng s  vi khu n,

ữ ơ ấ n m và t ngổ  solubilizers phosphate) và hàm l ngượ  h u c  trong đ t ấ  qua quan sát

ằ ỉ ề ổ ế ộ đã ch  ra r ng bi n đ ng v  t ng s ố vi sinh v tậ  là do hàm l ngượ  và thành ph nầ

ch t h u c ấ ữ ơ.

Ứ Ở Ệ Ổ VI T NAM

1.4 T NG QUAN NGHIÊN C U

1.4.1 Nh ng nghiên c u v  qu n lý l p đ a và năng su t r ng tr ng

ứ ề ấ ừ ữ ồ ậ ả ị

ứ ượ ậ ừ ệ ệ ồ ớ ọ Nh n th c đ c vi c tr ng r ng công nghi p v i các loài cây m c nhanh s ẽ

ư ế ề ệ ấ ỳ ị ả b  gi m năng su t sau nhi u chu k  khai thác n u nh  không có các bi n pháp

ị ợ ả ậ ộ ố ứ ệ qu n lý l p đ a h p lý. Ở ệ  Vi ả   t Nam, đã có m t s  nghiên c u các bi n pháp qu n

ấ ừ ậ ằ ồ ị ở ệ lý l p đ a nh m tăng năng su t r ng tr ng Vi t Nam, tuy nhiên s  l ố ượ   ng

ấ ạ ứ ế nghiên c u còn r t h n ch .

ọ ậ ứ ồ Hoàng Xuân Tý và cs. (1985) [34] đã nghiên c u tr ng xen cây h  đ u vào

ồ ề ạ ằ ấ ồ ừ r ng tr ng B  đ , B ch đàn và Keo lá tràm nh m tăng năng su t và ch t l ấ ượ   ng

ế ố ổ ưỡ ả ượ ừ ầ ừ r ng. C ác y u t th  nh ế ị ng quy t đ nh s n l ng r ng là: thành ph n c  gi ơ ớ   i,

ấ ầ ượ ủ ầ ấ ặ ấ ạ ộ đ  sâu t ng đ t, hàm l ng mùn và và đ m, c u trúc c a t ng đ t m t và tính

ủ ứ ế ả ấ ấ ả ề ch t lý tính c a đ t. So sánh nhi u k t qu  nghiên c u khác, tác gi cũng cho

ủ ế ồ ề ự ế ấ ộ ằ r ng B  đ  không tr c ti p làm tiêu hao đ  phì nhiêu đ t mà ch  y u b i k ở ỹ

ậ ồ ư ệ ệ ả ả ố ớ ữ thu t tr ng nh  vi c đ t trên di n tích l n đã làm gi m kh  năng tr và duy trì

ấ ữ ề ậ ấ ấ ơ ướ ủ n ủ c c a đ t, tăng xói mòn đ t và tiêu h y nhi u vi sinh v t, ch t h u c  tích

ấ ị ủ ặ ệ ư ủ ệ ề ắ ệ ớ lũy trong đ t b  tiêu h y, đ c bi t trong đi u ki n n ng, m a c a vùng nhi t đ i.

ề ề ừ ệ ồ Trong nghiên c u c a ứ ủ Hoàng Xuân Tý (1988) [35] v  đi u ki n tr ng r ng B ồ

ệ ề ả ấ ợ ưở ồ ề ồ ủ ừ ồ Đ  làm nguyên li u gi y s i và  nh h ầ   ng c a r ng tr ng B  đ  tr ng thu n

ấ ạ ế ấ ơ ộ loài đ n đ  phì đ t t ừ   i Hoàng Liên S n, Vĩnh Phú và Hà Tuyên cho th y: R ng

31

ồ ề ế ố ơ ả ồ ộ ấ tr ng B  Đ  có làm thoái hóa đ t hay không tùy thu c vào 3 y u t c  b n là (i)

ấ ấ ự ầ ạ ồ ỗ ầ tính ch t đ t và tr ng thái th c bì ban đ u; (ii) tr ng thu n loài hay h n loài và

ươ ứ ắ ộ ỳ ỉ ph ng pháp tác đ ng;  (iii) chu k  kinh doanh ng n hay dài. Nghiên c u đã ch  ra

ồ ề ủ ế ụ ự ả ấ ộ ằ r ng, s  thoái hóa đ  phì đ t ch  y u không ph i do cây B  Đ  đã tiêu th  quá

ề ưỡ ố ấ ị ấ nhi u ch t dinh d ơ   ng. Nguyên nhân chính là do quá trình phát đ t đ t đã b  ph i

ư ủ ừ ồ ề ệ ượ ầ ả ấ ố tr ng và c u trúc th a c a r ng B  Đ  thu n loài đã không b o v  đ ồ   c ngu n

ưỡ ế ố ủ ấ ộ ủ ạ ư dinh d ậ ng và các thu c tính v t lý c a đ t. Các y u t ch  đ o nh : mùn, N,

ế ộ ẩ ề ấ ặ ả ị ệ ầ ộ ố đ  x p, ch  đ   m, … b  suy gi m nhi u nh t, đ c bi ữ t là trong nh ng năm đ u.

ề ả ứ ế ưở ủ ừ Ngô Đình Qu  (1985) [21] đã nghiên c u v   nh h ng c a r ng Thông ba lá

ấ ấ ở ừ ấ ồ ồ ế đ n tính ch t đ t Lâm Đ ng cho th y, sau 8 ­ 10 năm tr ng r ng Thông ba lá,

ọ ủ ấ ướ ấ ự ề ầ ả ổ tính ch t hóa h c c a đ t b c đ u có s  thay đ i không nhi u, kh  năng tích

ủ ủ ấ ấ ộ ượ lũy mùn c a đ t th p, đ  chua th y phân tăng, hàm l ng mùn tăng. Tuy nhiên

ọ ủ ấ ượ ả ụ ể ộ ố ầ ệ ệ ặ ấ ấ tính ch t lý h c c a đ t đ c c i thi n rõ r t, c  th  đ  x p t ng đ t m t 0 ­

ừ ừ ớ ấ ố 20cm tăng t ộ ẩ  2 ­ 4%, đ   m tăng t 1 ­ 3% so v i đ t tr ng.

ừ ứ ệ ệ ọ ộ T  năm 2002 ­ 2007, Phân vi n Nghiên c u Khoa h c Lâm nghi p Nam B  đã

ố ế ứ ệ ớ ự ệ ợ h p tác v i Trung tâm Nghiên c u Lâm nghi p Qu c t (CIFOR) th c hi n d ự

ấ ừ ả ậ ồ ị ạ án: “Qu n lý l p đ a và năng su t r ng tr ng cây Keo lá tràm t ỉ i các t nh phía

ệ ả ủ ự ữ ơ ậ ệ ế ệ ả Nam, Vi ấ t Nam”. K t qu  c a d  án cho th y: vi c qu n lý v t li u h u c  sau

ấ ừ ầ ồ ừ khai   thác   đã   góp   ph n   nâng   cao   năng   su t   r ng   tr ng   Keo   lá   tràm   t 18,6

3/ha/năm

ở ỳ ở ệ ầ ả ỳ m3/ha/năm chu k  1 lên 25,2 m chu k  2 và góp ph n c i thi n tính

ủ ủ ấ ế ấ ạ ch t lý hóa tính c a c a đ t (Ph m Th  Dũng và cs., 2010) [5].

ử ự ả ậ ộ ị ố ớ ồ   ệ X  lý th c bì cũng là m t trong các bi n pháp qu n lý l p đ a. Đ i v i tr ng

ở ệ ự ệ ướ ồ ươ ừ r ng Vi ử t Nam vi c x  lý th c bì tr c khi tr ng theo ph ề   ng pháp truy n

ố ườ ừ ắ ố ồ ượ ằ th ng th ng là phát tr ng và đ t. Sau khi tr ng, r ng đ c chăm sóc b ng cách

ệ ử ụ ự ầ ọ ấ   ặ ử ụ phát d n th c bì trong 3 năm đ u ho c s  d ng cày chăm sóc. Vi c s  d ng ch t

ệ ỏ ể ế ả ố ươ ớ ượ ụ ụ di t c  đ  kh ng ch  th m t i cây b i cũng m i đ ữ   c áp d ng trong nh ng

ầ ở ộ ố ị ươ ụ ệ năm g n đây. Tuy nhiên, m t s  đ a ph ng vi c áp d ng cũng ch a đ ư ượ ự c s

ề ề ấ ậ ạ ở ườ ứ ồ đ ng thu n cao b i lo ng i các v n đ  v  môi tr ủ   ng. Trong nghiên c u c a

32

ề ỹ ừ ế ậ ạ ộ ồ Ph m Th  Dũng và c ng tác (2005) [4] v  k  thu t thâm canh r ng tr ng Keo lai

ướ ấ ố ệ ỏ ấ ỏ ố ợ ớ ạ ỉ t i t nh Bình Ph c cho th y: dùng thu c di t c  ph i h p v i cày l p c  cho gia

ữ ượ ế ấ ớ ố tăng 9,7 % tr  l ng so v i không phun thu c không cày đ t và  n u chăm sóc 3

ầ ẽ ữ ượ ầ ớ ỉ ầ l n/năm trong 2 năm đ u s  tăng 3,5% tr  l ng so v i ch  chăm sóc 2 l n/năm.

ề ấ ưở ứ ề ằ ử ụ   Cũng nghiên c u v  v n đ  này, Vũ Đình H ng (2007) [15] cho r ng s  d ng

ệ ỏ ể ể ỏ ạ ả ưở ệ ớ ưở ố thu c di t c  đ  ki m soát c  d i có  nh h ng rõ r t t i sinh tr ủ ng c a Keo

ạ ướ ự ệ ữ ệ lá tràm t i Bình Ph c. Tuy nhiên, không có s  khác bi ố   t rõ r t gi a phun thu c

ệ ộ ố ệ ỏ theo băng trên hàng r ng 1,5m và phun toàn di n. Do đó, phun thu c di t c  theo

ẽ ả ạ ơ ố ơ băng s  gi m chi phí h n và duy trì đa d ng sinh h c ọ ở ướ  d ừ i tán r ng t t h n so

ệ ố ớ v i phun thu c toàn di n.

ự ế ạ ấ ộ ồ   Theo Ngô Đình Qu  và các c ng s  (2010) [23] trong phân h ng đ t tr ng

ủ ế ở ả ấ ọ ộ ố ừ r ng s n xu t m t s  loài cây ch  y u ệ   ể  các vùng tr ng đi m đã giúp cho vi c

ử ụ ữ ề ệ ả ả ấ ơ ả qu n lý, s  d ng đ t có hi u qu  và b n v ng h n. Tác gi ằ  cho r ng, tăng

ưở ủ ừ ệ ậ ụ ề ồ ộ ị tr ấ ấ   ng c a r ng tr ng Keo lá tràm ph  thu c vào đi u ki n l p đ a và ch t đ t.

ộ ưở ố ạ ấ ồ Keo lá tràm vùng Đông Nam B  sinh tr ng t t khi tr ng trên các lo i đ t xám và

ấ ầ ẳ ộ ị ấ   nâu vàng trên đá Bazan có đ a hình ph ng, đ  dày t ng đ t  > 100cm có năng su t

3/ha/năm. R ng sinh tr ừ

ưở ạ ấ ủ ế ể ạ đ t trên 20 m ng khá ch  y u trên lo i đ t phát tri n trên

0, đ  dày t ng đ t trung bình t

ổ ộ ố ế ạ ầ ấ ộ ừ đá phi n th ch sét và phù sa c , đ  d c <10 60 ­

3/ha/năm. R ng Keo lá tràm sinh tr

ạ ừ ấ ừ 100cm cho năng su t t ng đ t 15 ­ 20 m ưở   ng

ố ủ ế ấ ấ ổ trung bình có phân b  ch  y u trên đ t vàng nâu trên phù xa c  và đ t feralit đ ỏ

0 và đ  dày t ng đ t m ng t ầ

ộ ố ế ấ ỏ ộ ừ ạ vàng trên phi n th ch sét, đ  d c > 15 30 ­ 50cm

3/ha/năm.

ấ ừ ạ ừ cho năng su t  r ng đ t t 10 ­ 15 m

1.4.2 Nh ng nghiên c u v  qu n lý v t li u h u c  sau khai thác r ng

ậ ệ ữ ơ ứ ề ữ ừ ả

ẫ ằ ứ ệ ệ ề ả ưở ể ạ D u r ng, vi c nghiên c u riêng bi t v   nh h ủ ng c a đ  l i VLHCSKT

ở ệ ư ượ ư ề ậ ự ự ệ ừ r ng Vi t Nam ch a đ c th c hi n ngoài d  án CIFOR nh  đ  c p trên,

ư ừ ứ ế ượ nh ng các nghiên c u có liên quan đ n VLHCSKT r ng cũng đã đ c quan tâm

ứ ủ ộ ố ộ ố ả trong m t s  nghiên c u c a m t s  tác gi sau:

ứ ế ạ ồ ở Ph m Th  Dũng (2005) [4] nghiên c u tr ng Keo lai (Acacia hybrid) Bình

33

ướ ơ ớ ự ụ ố ấ ồ ừ Ph c, khi đ t th c bì và áp d ng c  gi ấ   i trong làm đ t tr ng r ng cũng cho th y

ưở ố ằ ủ ể ấ sinh tr ng không t ấ   t b ng làm đ t th  công, mà nguyên nhân có th  là cày đ t

ế ự ứ ả ử ệ ả ẫ ấ ủ ấ ơ   toàn di n đã d n đ n s  xói mòn, r a trôi làm suy gi m s c s n xu t c a đ t n i

ộ ố   có đ  d c.

ưở ứ ừ ộ Vũ Đình H ng và c ng tác viên (2007) [86] nghiên c u cho r ng Keo lá tràm

ở ươ ạ ướ ự ậ ả ấ ị Bình D ng trong m ng l i d  án qu n lý l p đ a (CIFOR) cho th y: sau 4

ữ ượ ừ ừ ứ ộ ể ạ ậ ớ năm, tr  l ng r ng tăng t 7 ­ 10%  t ỷ ệ  l thu n v i m c đ  đ  l i VLHCSKT.

ượ ấ ữ ơ ầ ặ ấ ặ Ngoài ra, đã làm tăng hàm l ng N và ch t h u c  trên t ng đ t m t. Đ c bi ệ   t,

ự ậ ạ ử ụ ể ằ ố ệ ỏ ệ ả khi ki m soát th c v t c nh tranh b ng s  d ng thu c di t c  đã c i thi n sinh

ưở ớ ệ ầ ớ ỏ tr ng t ổ i 52% so v i không làm c . Vi c b  sung phân lân cũng góp ph n làm

ề ỏ ưở ườ tăng kh ang 8% v  sinh tr ng đ ứ ầ   ng kính thân cây. Đây cũng là nghiên c u đ u

ở ệ ề ệ ể ạ ỳ ượ tiên Vi t Nam v  vi c đ  l i VLHCSKT cho chu k  sau, đã có đ ữ c nh ng s ố

ệ ơ ả ề ưở ự ế ừ ế ễ ấ ộ li u c  b n v  sinh tr ng r ng và di n bi n đ  phì đ t. Trên th c t ơ   ề , nhi u n i

ể ạ ừ ượ ế không dùng VLHCSKT đ  l ư i r ng nh ng không đ c đo đ m, tính toán ngay c ả

ự ư ừ ệ ấ ồ ố vi c đ t th c bì khi tr ng r ng cũng ch a có công trình nào tính toán m t bao

ưỡ ừ ệ ố ả ưở ủ ấ ế ế nhiêu dinh d ng t vi c đ t và  nh h ộ ng th  nào đ n đ ng thái c a đ t.

ế ụ ố ớ ứ ệ ậ ỳ Do v y, vi c nghiên c u ti p t c cho chu k  3 đ i v i loài cây Keo lá tràm t ạ   i

ươ ủ ẽ ậ ẳ ầ ỉ ị Phú Bình, t nh Bình D ng c a lu n án này s  góp ph n kh ng đ nh và làm sáng

ươ ệ ằ ấ ả ậ ả ộ ị ỏ ơ t h n ph ng pháp qu n lý l p đ a nh m c i thi n đ  phì đ t và nâng cao năng

ề ữ ở ấ ừ ệ ồ su t r ng tr ng b n v ng Vi t Nam.

1.4.3 Nh ng   nghiên   c u   v   dinh   d

ứ ữ ề ưỡ ưỡ ng   và   chu   trình   dinh   d ừ   ng   r ng

tr ngồ

ự ữ ấ ồ ưỡ ể ấ Đ t là kho d  tr ngu n dinh d ệ ử ụ   ng đ  cung c p cho cây. Vi c s  d ng

ồ ưỡ ữ ệ ộ ngu n dinh d ừ ử ụ   ả ề ng này m t cách có hi u qu , b n v ng, nghĩa là v a s  d ng

ệ ả ổ ồ ưỡ ệ ấ ừ v a duy trì, b  sung và c i thi n ngu n dinh d ụ ấ   ng trong đ t là nhi m v  r t

ủ ọ ườ ồ ấ ưỡ ừ quan tr ng c a ng i tr ng cây. Trong đ t, dinh d ng có t ồ  các ngu n: d  tr ự ữ

ơ ừ ự ữ ữ ơ ẹ ọ ồ ấ vô c  (ch t khoáng t đá m , phân hóa h c); d  tr  h u c  (mùn, phân chu ng)

ự ữ ự ậ ậ ậ ẩ ọ ộ và d  tr sinh h c (th c v t, đ ng v t, giun, vi sinh v t, vi khu n…). Ng ườ   i

34

ừ ể ồ ế ề ồ ưỡ ả ấ ầ tr ng r ng c n có hi u bi t v  các ngu n dinh d ng có kh  năng cung c p này

ơ ở ả ổ ưỡ làm c  s  cho các gi ằ i pháp lâm sinh nh m b  sung dinh d ề   ng tùy theo đi u

ụ ể ệ ki n canh tác c  th .

ố ớ ạ ệ ữ ẩ ữ ệ ề + Đ i v i đ m: vi c gi m và gi ế ể ạ    mùn là đi u ki n tiên quy t đ  đ m

ể ượ ộ ễ ủ ạ ả ổ ữ ơ h u c  có kh  năng th y phân và đ m khoáng có th  đ ấ   c b  r  trao đ i và h p

4

+ cao h n vào mùa nóng là

ả ữ ơ ả ơ ố ộ thu. T c đ  phân gi i h u c  nhanh và gi i phóng NH

ư ế ạ ạ ồ ị ơ ở ủ c  s  c a các khuy n ngh  bón đ m vào mùa l nh và  u tiên dùng phân chu ng,

ủ phân rác , phân xanh vào mùa nóng.

ố ớ ệ ể ấ ừ ạ ễ + Đ i v i Lân: vi c bón lân vào đ t luôn luôn chuy n hóa t d ng d  tan

ụ ề ặ ị ấ ộ ạ ạ ế ạ ố ị sang d ng b  h p ph  (b  m t và n i t i), và cu i cùng b  cô k t l i, không còn

ổ ượ ớ ườ ướ ễ ặ ấ ị trao đ i đ c v i môi tr ng n c ho c d ch r  cây. Quá trình này r t nhanh và

ớ ố ề ể ộ ố ơ ộ ố t c đ  chuy n hóa các nhóm ph t phát nhanh chóng h n nhi u so v i t c đ  cây

ượ ể ả ễ ả ầ ả ồ ộ hút đ c. Do đó, đ  b o đ m nhu c u lân cho cây thì n ng đ  lân d  tiêu ph i có

ể ị ượ ụ ằ ổ ấ ủ đ  trong dung d ch đ t. Đ  luôn luôn có đ c cân b ng trao đ i liên t c lân d ễ

ố ớ ấ ố ợ ề ả ầ ớ ử ụ   ạ tiêu đ i v i đ t chua, c n ph i bón các d ng lân ki m tính, ph i h p v i s  d ng

ữ ơ ư ậ ể ễ ằ ồ vôi, phân chu ng và phân h u c  khác. Nh  v y, đ  duy trì cân b ng Lân d  tiêu

ầ ạ ỉ ơ ả ườ ể ễ thì không ch  đ n gi n là bón Lân mà c n t o ra môi tr ợ ng thích h p đ  r  cây

ụ ễ ấ d  h p ph .

ố ớ ụ ấ ả ố ễ ổ + Đ i v i kali, kh  năng cây h p ph  kali t t và cũng d  dàng trao đ i qua

ắ ự ệ ấ ồ ọ ớ ị ế ụ   dung d ch đ t. Ngu n Kali sinh h c có ý nghĩa l n trong vi c bù đ p s  thi u h t

ậ ệ ữ ơ ể ủ ấ ử ụ ấ Kali trong đ t qua s  d ng v t li u h u c  đ  ph  đ t.

ể ự ủ ấ ồ ừ ặ Tùy theo đ c đi m t nhiên c a đ t và loài cây tr ng, t lâu con ng ườ   i

ổ ồ ưỡ ấ ể ấ luôn tìm cách b  sung thêm ngu n dinh d ồ   ng cho đ t đ  cung c p cho cây tr ng

ư ế ệ ả ộ   thông qua bón phân. Tuy nhiên, bón phân nh  th  nào cho hi u qu , còn tùy thu c

ề ượ ạ ỏ ư hàng lo t câu h i nh : bón phân gì, li u l ng bao nhiêu, khi nào bón và cách bón

ố ớ ừ ư ề ả ầ ấ ờ   ra sao…đây là v n đ  khó đ i v i cây dài ngày nh  cây r ng và c n ph i có th i

gian nghiên c u.ứ

ắ ầ ừ ữ ượ ử ụ ươ T  nh ng năm 1990, phân bón b t đ u đ c s  d ng trong các ch ng trình

35

ừ ồ ạ ệ ể ề ệ ấ ậ tr ng r ng t i Vi ữ   ặ t Nam. Do đi u ki n khí h u, đ c đi m đ t đai khác nhau gi a

ồ ỳ ượ ạ ấ các vùng và tu  vào loài cây tr ng mà phân bón đ ớ ề   c dùng r t đa d ng v i li u

ạ ượ ử ụ ổ ế ượ l ng và lo i phân khác nhau. Tuy nhiên, đ ạ   c s  d ng khá ph  bi n là các lo i

ữ ơ ạ ộ ồ phân NPK, đ m, lân, vôi b t, phân chu ng và phân lân h u c  vi sinh.

ứ ở ộ ộ ự Hoàng Xuân Tý và c ng s  (1996) [36], nghiên c u vùng Đông Nam B  cho

ớ ượ ấ ạ ỉ th y, ch  nên bón lót cho B ch đàn và Keo v i l ng phân: 100g NPK (25:50:25)

ạ ớ ố ộ ổ tr n v i 160g than bùn /h . Sau 2,5 tu i, bón thúc 74g đ m Ure + 125g supe

ố ấ ả ậ ằ ợ ồ ỗ Lân/cây là t t nh t và tác gi cũng ghi nh n r ng bón lót h n h p 100g g m 25g

ữ ơ ạ đ m Ure (N), 50g lân (P), 25g phân Kali (K) và 100g phân lân h u c  vi sinh cho

ưở ố ấ ố ớ ạ ỉ ướ sinh tr ng t t nh t đ i v i Keo lai t i t nh Bình Ph c.

ậ ằ ạ ấ ư ế ễ ơ Nguy n Huy S n (2003) [25] đã k t lu n r ng, tùy theo lo i đ t nh ng bón

ừ ữ ặ ố ơ lót t 100 ­ 150g NPK/h  ho c 200 ­ 300g phân h u c  vi sinh sông Gianh/h ố

ữ ơ ặ ỗ ợ ợ ố ừ   ho c h n h p 50g NPK + 100 ­150g phân h u c  vi sinh/h  là phù h p cho r ng

ơ ấ ặ ồ ộ ể tr ng Keo. N i đ t chua pH < 4,5 có th  bón thêm vôi b t ho c phân lân nung

ch y. ả

ứ ứ ễ ớ ạ Nguy n Đ c Minh (2004) [19] khi nghiên c u bón thúc v i Keo lai t i Vĩnh

ứ ệ ồ Phúc g m 5 công th c thí nghi m là: (i) bón thúc 23g N, 6,98g P và 24,98g K; (ii)

bón thúc 6,98g P; (iii) bón thúc 13,97g P; (iv) bón thúc 10g N, 8,73g P, và 4,98g K;

ề ườ ấ và (v) không bón phân, cho th y sau 3 năm, chi u cao và đ ủ ừ   ng kính c a r ng

ệ ố ơ ứ ệ ớ trong các thí nghi m bón phân t t h n rõ r t so v i công th c không bón phân.

ế ế ạ ưở ủ Ph m Th  Dũng và cs. (2005) [4] ti n hành so sánh sinh tr ng c a Keo lai

ổ ạ ồ ạ ấ tr ng trên đ t phù sa c  t i Bình Ph ướ ượ c đ c bón lót các lo i phân khác nhau cho

ề ấ các dòng Keo lai TB03, TB05, TB06 và TB12 cho th y: chi u cao và tr ữ ượ   ng l

ề ả ủ ầ ưở ố ớ ở lâm ph n c a các dòng Keo lai đ u  nh h ng b i phân bón lót. Đ i v i thí

ệ ả ưở nghi m bón thúc cho các dòng Keo lai TB05 và TB12 không gây  nh h ệ   ng rõ r t

ưở ườ ề ỷ ệ ố ế đ n sinh tr ng đ ng kính và chi u cao. Tuy nhiên, t s ng và t l ỷ ệ  l cây đa

ở ế ủ ố ơ ứ thân các công th c bón phân cho k t q a t ớ t h n. Ngoài ra, v i Keo lá tràm sinh

ưở ố ấ ượ ị ạ ứ ỗ tr ng t t nh t đ c xác đ nh t ợ i công th c bón h n h p 150g NPK (24g N,

36

ữ ơ 10,48g P và 9,96g K) và 300g phân h u c  vi sinh.

ề ệ ự ủ ừ ồ V  vi c bón lót phân trong tr ng r ng, trong báo cáo c a d  án CARD VIE:

ữ ệ ề ể ề ả ế ừ ồ ạ 032/05 v  phát tri n b n v ng và hi u qu  kinh t cho r ng tr ng keo t i Vi ệ   t

ả ặ ử ế ề ầ ằ ị Nam. Tác gi ệ    Đ ng Th nh Tri u (2007) [31] cho r ng, h u h t các th  nghi m

ừ ồ ở ệ ề ử ụ ầ bón lót phân trong tr ng r ng Vi t Nam đ u s  d ng NPK đã góp ph n làm

ỷ ệ ố ủ ưở ủ ừ ụ ể ồ ộ tăng t s ng c a cây và tăng sinh tr l ng c a r ng tr ng. M t ví d  đi n hình

ủ ứ ễ ơ trong nghiên c u c a Nguy n Huy S n (2006) [26], bón 200g NPK/cây t ươ   ng

ữ ượ ế ả ừ ớ ươ đ ng 28gN, 8gP và 10gK đã cho k t qu  tăng 27% tr  l ng r ng so v i không

3/ha/năm so v i 28,8 m

3/ha/năm

ớ ớ ở ứ bón (v i MAI = 36,7 m công th c không bón)

ổ ủ ừ ồ sau 6 năm tu i c a tr ng r ng Keo lai

ế ạ ừ ứ Ph m Th  Dũng, và cs. (2012) ồ   [6]  đã nghiên c u bón phân cho r ng tr ng

ở ướ ỗ ầ ầ ấ Keo lai Bình Ph c cho th y: bón phân 3 l n, m i l n 100g NPK cho tr  l ữ ựơ   ng

ữ ơ ỗ ầ ầ ặ ừ r ng tăng 7,5 % so không bón ho c bón 3 l n m i l n 0,5 kg phân h u c  vi sinh

ữ ượ ượ Sông Gianh + NPK  100g/cây cho tr  l ng v ứ   t so không bón 3,6%. Nghiên c u

ỗ ẻ ủ ừ ấ ồ ạ ướ ấ tr ng r ng cung c p g  x  c a loài Keo lai t i Bình Ph ư   c (2012) cho th y ch a

ệ ả ưở ủ ượ phát hi n  nh h ng c a bón lót 50kg P/ha và 50kg P + phân vi l ế ng đ n sinh

ưở ố ớ ồ ưở ố tr ng cây sau 18 tháng tr ng. Đ i v i Keo lá tràm, sinh tr ng t t nh t đ ấ ượ   c

ạ ứ ợ ỗ ươ ứ ị xác đ nh t i công th c bón lót h n h p 150g phân NPK (t ng  ng 24g N, 10,48g

ữ ơ P và 9,96g K) và 300g phân lân h u c  vi sinh.

ứ ừ ễ ơ ồ   Nguy n Huy S n, Hoàng Minh Tâm (2012) [27] khi nghiên c u r ng tr ng

ở ố ợ ữ ấ ả ơ ớ ị Keo lá tràm Qu ng Tr  cho th y: bón NPK ph i h p v i phân h u c  vi sinh

ở ề ượ ặ ạ Sông Gianh các li u l ồ ng khác nhau khi tr ng và bón thúc l p l i vào năm th ứ

ệ ự ả ư ấ ưở ủ ế ưở hai cho th y: ch a phát hi n s   nh h ng c a phân bón đ n sinh tr ng 9,5

ạ ừ ề ườ ự ổ ệ ứ tu i, ngo i tr  năm th  hai có s  sai khác v  đ ự ng kính. S  khác bi ữ t gi a các

ậ ộ ủ ế ứ ạ ề ướ công th c ch  y u là do m t đ  cây còn l i sau 9,5 năm theo chi u h ậ   ng m t

ưở ặ ệ ườ ơ ư ộ đ  càng th a, sinh tr ng cây đ c bi t là đ ế ng kính có xu th  cao h n m t đ ậ ộ

dày.

ừ ứ ể ế ặ ồ Đ ng Văn Thuy t (2012) [29] trong nghiên c u chuy n hóa r ng tr ng Keo

37

ỗ ớ ữ ấ ơ kinh doanh g  l n cho th y: khi bón NPK 150g + 150g phân h u c  vi sinh/cây

3/ha/năm so v i không bón ch  9,7 m

3/ha/năm

ấ ớ ỉ ở ậ ộ cho năng su t 10,7 m m t đ  400

3/ha/năm so v i 9,0 m

3/ha/năm

ươ ự ớ ở ậ ộ cây/ha; t ng t ỉ ố  là các ch  s  12,9 m m t đ  500

3/ha/năm

ớ ở ậ ộ cây/ha;   15,1   m3/ha/năm   so   v i   12,4   m m t   đ   600   cây/ha   và   16,1

3/ha/năm

ớ ở ậ ộ ự ế ỹ ậ m3/ha/năm so v i 13,3 m m t đ  800 cây/ha. Trên th c t , k  thu t bón

ộ ố ồ ạ ư ệ ạ ườ phân còn có m t s  t n t ị i nh : i) Vi c xác đ nh lo i phân bón th ả   ng là “c m

ư ụ ự ế ưỡ ố tính” mà ch a làm rõ s  thi u h t dinh d ấ ng trong đ t là nguyên t ớ    nào so v i

ủ ầ ượ ưỡ ử ụ nhu c u c a cây qua phân tích hàm l ng dinh d ng. Do  đó, s  d ng phân

ườ ệ ả ạ ụ ượ ườ ử ụ th ng ít hi u qu , đôi khi l i có tác d ng ng c; ii) th ng s  d ng phân NPK

ệ ẽ ọ ổ ấ ả ạ ộ ợ ố ớ là m t lo i phân hóa h c t ng h p, s n xu t công nghi p s  không t t v i môi

ườ ứ ữ ấ ạ ớ ơ tr ng so v i các lo i phân h u c ; iii) còn có r t ít các nghiên c u v  c  s ề ơ ở

ề ượ ể ạ ọ ị ủ ừ ồ khoa h c đ  xác đ nh lo i phân và li u l ng bón phân cho tr ng r ng c a hai

ạ loài Keo và B ch đàn.

ữ ể ế ơ ả ề ầ ưỡ Nh ng hi u bi t c  b n v  thành ph n tham gia trong chu trình dinh d ng:

ấ ộ ọ ệ ả Theo H i Khoa h c đ t Vi t Nam, (2000 [13] thì trong cây có kho ng 93 nguyên

ọ ố ọ ồ ượ ố t hóa h c, trong đó 13 nguyên t quan tr ng g m đa l ng NPK và trung l ượ   ng

ế ấ ố ượ ư Ca, Mg, S chi m 2 ­ 30g/kg ch t khô; 7 nguyên t vi l ng nh  Fe, Mn, Zn, Cu,

ế ấ ố ố ưỡ Mo, B, Cl chi m 0,3 ­ 50 mg/kg ch t khô. Trong s  các nguyên t dinh d ầ   ng c n

4

+,

ượ ể ấ ụ ượ ở ạ cho cây thì: nhóm đa, trung l ng mà cây có th  h p th  đ c là: N d ng NH

­, P

­2, d ng Kạ 4

+ đ

ở ạ ượ ụ ở ạ NO3 d ng ion HPO ấ c cây h p th ễ  d ng d  tiêu, Ca ở ạ    d ng

ượ ụ ạ ấ ở ấ ề ion Ca+2 cũng là ion đ c cây h p th  m nh đ t trung tính ki m; Mg ở ạ    d ng

4

4

­2  và SO3

­2, nh ng SO ư

­2  h p th  đ

ở ạ ụ ượ ấ ion Mg+2, S d ng ion SO ơ   ề c nhi u h n.

+2, Fe+3, Mn+2, Mn+4, Zn+2, Cu+ và Cu+2 cây h pấ

ượ Nhóm vi l ạ ng trong d ng ion Fe

ụ ượ ướ ạ ặ ấ ạ ợ ị ượ th  đ c d i d ng cation hóa tr  ho c h p ch t, d ng ion Mo đ ấ c h p th ụ

4

­2, các phi kim B, Cl cây h p th  d

2BO­2 và Cl­ đ  tăng

ụ ướ ạ ấ ể ướ ạ d i d ng MO i d ng H

ủ ế ọ ậ ệ ể ầ ả ấ ố kh  năng ch ng n m b nh, Mo và Co ch  y u c n cho cây h  đ u đ  tăng kh ả

ố ị ạ năng c  đ nh đ m.

ấ ữ ủ ấ ơ ộ ỉ ớ   ọ + Ch t h u c  (C): là ch  tiêu quan tr ng c a đ  phì đ t, nó có liên quan v i

2 và CH3,

38

ọ ấ ứ ấ ấ ầ ợ thành ph n hóa h c đ t. H p ch t mùn đ t giàu các nhóm ch c năng CH

+3, Fe+3) đ  vôể

ế ớ ề ễ ạ ấ ộ đ  bão hòa ki m th p và d  dàng tham gia liên k t v i kim lo i (Al

ừ ự ố ị ệ ươ ố ổ hi u hóa chúng và giúp ngăn ng a s  c  đ nh lân. T ng quan C/N t ng s  trong

ấ ữ ơ ư ộ ử ụ ỉ ố ố ể ả ấ đ t cho phép s  d ng ch t h u c  nh  m t ch  s  t t đ  đánh giá kh  năng cung

ủ ấ ẽ ữ ứ ấ ặ ớ ộ ẩ   ấ c p N c a đ t. Nghiên c u còn cho th y có liên quan ch t ch  gi a C v i đ   m

ễ ớ ớ ổ ớ ớ   (r = 0,77), v i N (r = 0,85), v i P d  tiêu (r = 0,57), v i K trao đ i (f = 0,52), v i

ớ ỉ ệ ấ ủ ề ạ dung tích h p thu (r = 0,62) và v i t  l kim lo i ki m c a CEC (r = 0,68). Do

ấ ữ ơ ự ế ế ứ ử ụ ụ ế ậ v y, s  d ng tr c ti p ch t h u c  làm phân bón là h t s c thuy t ph c.

ấ ượ ổ ượ + Dung tích h p thu (CEC): là dung l ng cation trao đ i, là dung l ấ ng h p thu

ủ ệ ấ ượ ấ ủ ộ ỉ ứ cation c a ph c h  keo đ t. L ọ   ng và ch t c a CEC là m t ch  tiêu quan tr ng

ứ ự ề ả ả ưỡ ủ ấ c a đ t ph n ánh kh  năng ch a đ ng và đi u hòa dinh d ế   ng có liên quan đ n

ươ ấ ữ ấ ấ ơ ph ng pháp bón phân. Đ t giàu ch t h u c  thì có CEC cao và cũng là đ t có

ả ả ấ ưỡ ồ ả kh  năng b o qu n cao ch t dinh d ng cây tr ng.

ạ ố ế ị ụ ấ ấ + Đ m (N):  là nguyên t ộ   ồ  quy t đ nh năng su t cây tr ng. N trong đ t ph  thu c

ượ ấ ữ ơ ấ vào hàm l ng ch t h u c  trong đ t.

ử ấ ấ ồ + Lân (P2O5): P là nguyên t ứ  đánh d u trong nghiên c u đ t, phân và cây tr ng. P

ỉ ố ề ộ ủ ấ là ch  s  v  đ  phì nhiêu c a đ t.

ố ố ớ ứ ọ ồ + Kali  (K2O): là nguyên t quan tr ng th  ba đ i v i cây tr ng sau N và P.

ổ ộ ề ự ứ ấ ỗ Đ  Đình Sâm (1985) [24] nghiên c u v  s  thay đ i đ  phì đ t khi khai thác

ắ ọ ừ ệ ằ ỉ ch n, khai thác tr ng có gi ớ ạ ạ i h n t i Kon Hà N ng và Ngh  An đã ch  ra r ng:

ừ ạ ừ ặ ố ằ trong su t qúa trình làm giàu r ng b ng khai thác theo băng ch t và ch a l i, che

ủ ấ ấ ắ ạ ầ ọ ph  đ t giai đo n ban đ u là r t quan tr ng, do đó không c t và di chuy n t ể ấ ả t c

ươ ả ơ ưở ế ưở ả th m t i và cây tái sinh đi n i khác vì nó không  nh h ng đ n sinh tr ng cây

chính.

ừ ế ằ ộ Ngô Đình Qu , 2004) [22] cho r ng, bón phân cho cây r ng là m t trong

ữ ệ ằ ậ ọ ổ ỹ ị nh ng bi n pháp k  thu t thâm canh quan tr ng nh m làm  n đ nh, tăng năng

ấ ừ ự ế ằ ấ ổ ưỡ ồ su t r ng tr ng. Th c t cho th y, bón phân nh m b  sung dinh d ấ   ng cho đ t

ỗ ợ ồ ưở ầ ạ và h  tr  cho cây tr ng sinh tr ng nhanh chóng trong giai đo n đ u, làm tăng

39

ố ớ ấ ợ ủ ủ ệ ề ứ ề s c đ  kháng c a cây đ i v i các đi u ki n b t l i c a môi tr ườ Ở ng. các n ướ   c

ừ ụ ề ệ ề ể ồ ạ   có n n Lâm nghi p phát tri n cao đ u áp d ng bón phân cho r ng tr ng và đ t

ỉ ố ử ụ ừ ố ớ ạ ả ượ đ c ch  s  s  d ng phân bón cao, t 40 ­ 50% đ i v i phân đ m và kho ng 30%

ố ớ đ i v i phân lân

ề ừ ứ ự ế ộ Ngô Đình Qu  và c ng s  (2010) [23] khi nghiên c u v  r ng thông tác gi ả

ấ ượ ủ ừ ơ ụ ừ ừ ấ ổ cho th y: l ng r i r ng c a r ng t 6 ­ 26 tu i là 3 ­ 14,2 t n/ha. R ng Thông 6

ự ế ổ ở ề ộ ườ tu i tr  lên đã có nhi u tác đ ng tích c c đ n môi tr ạ   ố ng. Trong cu n phân h ng

ủ ế ở ộ ố ừ ả ấ ể ọ ấ ồ đ t tr ng r ng s n xu t m t s  loài cây ch  y u các vùng tr ng đi m, nhóm

ả ứ ộ ả ự ưở ủ tác gi đã xây d ng các tiêu chí phân chia và m c đ   nh h ng c a các y u t ế ố

ế ố ừ ị ề ộ ế ự đ n s  xác đ nh r ng phòng h  thoái hóa. Theo đó, các y u t này đ u liên quan

ưỡ ủ ừ ư ộ ổ ầ ế đ n các chu trình dinh d ng c a r ng nh : đ  tàn che, t ả    thành, t ng tán, th m

ụ ề ả ả ự ầ ấ ộ ị ươ t i, th m m c; v  hoàn c nh t ầ    nhiên là đ a hình, đ  dày t ng đ t, thành ph n

ư ủ ườ ươ ứ ả ơ ớ ượ c  gi i, l ộ ng m a; tác đ ng c a con ng i và ph ng th c qu n lý,…

ụ ấ ả ả ạ ủ ừ   ứ ề Võ Đ i H i (2011) [10], đã nghiên c u v  kh  năng h p th  Cacbon c a r ng

ỷ ệ ấ ấ ượ ủ ấ Keo cho th y: T  l Cacbon (C) trung bình c a 4 c p đ t đ c tích lũy hàng năm

ư ủ ầ ầ ạ ổ ỗ ừ t giai đo n tu i 1 ­ 7 (Keo lai) c a các thành ph n nh  sau: T ng cây g  21,73

ụ ả ươ ậ ơ ụ ấ ấ ấ t n /ha (27,51%); cây b i th m t i 1 t n/ha (1,54%); V t r i r ng 2,17 t n /ha

ấ ừ ấ ươ ự ớ ổ (3,18%); đ t r ng 44,02 t n/ha (67,74%). T ng t v i Keo lá tràm tu i 1 ­ 12 thì

ụ ả ấ ỗ ươ ấ ầ t ng cây g  là 21,44 t n/ha (35,16%); cây b i th m t i 3,19 t n/ha   (6,41%);

ấ ừ ấ ấ ậ ơ ụ v t r i r ng 1,17 t n/ha (2,44%); đ t r ng 26,11 t n/ha (55,99%).

ứ ề ưỡ ủ ừ ồ ạ ệ Nhìn chung, nghiên c u v  chu trình dinh d ng c a r ng tr ng t i Vi t Nam

ư ư ầ ớ ứ ộ ố ỉ ữ   ầ g n nh  ch a có m t nghiên c u chính th ng, hoàn ch nh mà ph n l n là nh ng

ứ ả ề ấ ừ ậ ạ ồ ỹ ế   nghiên c u t n m n v  đ t, cây r ng, k  thu t tr ng, bón phân, lâm nông k t

ứ ề ộ ố ố ừ ầ ướ ị ợ h p và g n đây có m t s  nghiên c u v  sinh kh i r ng theo h ng xác đ nh kh ả

ướ ứ ế ề ậ ổ năng tích lũy Cacbon tr c bi n đ i khí h u mà không đi vào nghiên c u v  chu

ưỡ ứ ề ưỡ ủ ừ ấ ỉ ỉ trình dinh d ng. Nghiên c u v  chu trình dinh d ồ ng c a r ng tr ng r t t  m  và

ỉ ừ ậ ở ứ ề ả ố t n kém, nên trong lu n án này cũng ch  d ng ứ  m c nghiên c u v  kh  năng

ầ ử ụ ấ ố ưỡ ừ cung c p, nhu c u s  d ng và cân đ i dinh d ồ ng cho r ng tr ng Keo lá tràm ở

40

ươ ớ ạ ủ ứ ề ỉ t nh Bình D ng. Theo đó, gi ọ   i h n c a nghiên c u là v  chu trình sinh h c

ứ ả ư ề ệ ị (biological cycle), mà ch a có đi u ki n đi sâu nghiên c u c  chu trình  Hóa­ Đ a­

ề ậ ở ư ứ ể Sinh (biogeochemical cycle) nh  đã đ  c p các nghiên c u k  trên.

1.4.4 Nh ng nghiên c u v  sinh tr

ứ ề ữ ưở ố ừ ng và sinh kh i r ng

ứ ề ưở ủ ừ ở ệ ượ Nghiên c u v  sinh tr ng c a cây r ng Vi t Nam cũng đ ề c nhi u nhà

ữ ự ậ ọ ớ ễ   ự khoa h c quan tâm và có nh ng thành t u to l n mang tính lý lu n và th c ti n

cao.

ứ ế ưở ạ Vũ Ti n Hinh (1996) [12] đã nghiên c u sinh tr ng Keo lá tràm trên ph m vi

ươ ở ừ ề ả ầ ắ ồ ị 7 đ a ph ng mi n B c. Sau khi kh o sát 84 ô r ng tr ng thu n loài Keo lá

ừ ế ổ ộ ị ươ ệ ạ tràm t 4 đ n 10 tu i thu c 7 đ a ph ng đ i di n cho các vùng sinh thái khác

ả ạ ừ ế ậ ượ nhau và gi ệ i tích 117 cây đ i di n cho các ô quan sát t đó thi t l p đ c các

ể ấ ấ ừ ứ ể ể ể ồ bi u: (i) Bi u th  tích cây đ ng Keo lá tràm; (ii) Bi u c p đ t r ng tr ng Keo lá

ả ượ ự ự ủ ộ ố tràm; (iii) Xây d ng m t s  mô hình d  đoán s n l ng c a Keo lá tràm; và (iv)

ể ưở ủ ế ể ả Bi u quá trình sinh tr ng c a Keo lá tràm.  Theo k t qu  trong bi u sinh tr ưở   ng

ở ộ ố ượ ứ ượ ưở m t s  vùng đ c nghiên c u, l ng tăng tr ủ ng bình quân c a Keo lá tràm ở

3/ha (c p đ t I) và 44 m ấ

3/ha (c pấ

ể ạ ả ượ ổ ấ ấ c p tu i 8 có th  đ t s n l ng bình quân 129 m

ả ư ụ ế ậ ổ ấ đ t IV). Tác gi ệ ủ ừ    cũng đ a ra k t lu n là tu i thành th c công ngh  c a r ng

ư ừ ầ ả ồ ổ tr ng Keo lá tràm ph i sau tu i 12 (vì lúc đó ch a có r ng Keo lá tràm thu n loài

ổ ơ ừ ả ề ệ ứ ụ ấ ả ả ấ cao tu i h n). T  đó, tác gi ế  đ  xu t vi c  ng d ng k t qu  này cho s n xu t và

ị ồ ữ ứ ứ ơ ọ nghiên c u vì đây là nh ng căn c  quan tr ng giúp cho các đ n v  tr ng Keo lá

ứ ả ấ ả tràm tham kh o, tra c u tính toán trong s n xu t.

ủ ệ ề ả ậ ưở ứ Trong nghiên c u c a Bùi Vi t H i (1998) [11] v  qui lu t sinh tr ủ   ng c a

ạ ự ề ộ ả ượ loài cây Keo lá tràm t i khu v c mi n Đông Nam B , tác gi ư  đã đ a ra đ c các

1,3, Hvn  và Dtán  theo tu i r ng (A) cho toàn

ề ươ ọ ữ ổ ừ hàm toán h c v  t ng quan gi a D

ư ứ ạ vùng nghiên c u có d ng hàm Shumacher nh  sau:

1,3 theo tu i r ng có d ng hàm: lnD

1,3  =  ln3,973 ­ 3,195/A0,35

0,64

ưở ổ ừ ạ + Sinh tr ng D

theo tu iổ  r ng có d ng hàm: lnHvn  =  ln3,355 ­ 2,588/A

0,3

ưở ừ ạ + Sinh tr ng Hvn

theo tu iổ  r ng có d ng hàm: lnDt  =  ln2,324 ­ 2,337/A

41

ưở ừ ạ + Sinh tr ng Dtán

ả ượ ứ ấ Năm 2000 Hoàng Văn D ngưỡ  [9] đã nghiên c u c u trúc và s n l ừ   ng r ng

ở ự ế ề ấ ọ Keo lá tràm khu v c mi n Trung. K t cho th y các hàm toán h c Koft, hàm

ị ố ề ể Shumacher, hàm Gomperts và hàm Sless đ u bi u th  t ậ t quy lu t sinh tr ưở   ng

ừ ấ ớ ợ h0/A r ng Keo lá tràm, trong đó hàm Shumacher v i k = 1 là thích h p nh t. Tr ữ

ầ ượ ị ươ ượ l ng lâm ph n đ c xác đ nh thông qua ph ng trình: Ln(M) = ­ 6,26021 +

2,64127x Ln(h0) + 0,5319 x ln(N)

0 là chi u cao t ng tr i và N là m t đ . Bên c nh đó,

ữ ượ ậ ộ ề ầ ạ ộ Trong đó M là tr  l ng, h

ả ự ứ ề ố ỉ tác gi đã nghiên c u sinh kh i 183 cây Keo lá tràm khu v c các t nh mi n Trung,

ệ ữ ổ ố ươ ớ ườ ả ấ ố ế k t qu  cho th y m i quan h  gi a t ng sinh kh i t i v i đ ề   ng kính và chi u

1.3

(1.971069)  x H (0.539092).

ượ ế ậ ươ cao đ c thi ằ t l p b ng ph ng trình: Ptclt = 0,191077 x D

1.3  là đ

ố ươ ổ ườ ề Trong đó: Ptclk: t ng sinh kh i t i, D ng kính và H là chi u cao vút

ọ ng n cây.

ề ế ấ ạ ồ ươ Ph m Th  Dũng và H  Văn Phúc (2004) [3], khi đ  xu t ph ạ   ng pháp t m

ờ ể ả ượ ừ ế ậ ộ th i đ  đánh giá s n l ng r ng Keo lai vùng Đông Nam B  đã có k t lu n v ề

ữ ỉ ệ ố ươ t ng quan gi a các ch  tiêu CV ạ   1.3 (chu vi 1.3 cm), f là h  s  thon cây có d ng

ươ ph ng trình:

1.3 ; và t

1.3 và chi u cao vút ng n (H ) có

ươ ữ ề ọ f = b0+b1/CV1.3+b2/CV2 ng quan gi a CV

0+b1eb2CV1.3.

ươ ạ d ng ph ng trình H = b

ế ằ ố ổ ượ ơ Hà Văn Tu  (1994) [33] cho r ng, sinh kh i là t ng l ấ ữ ng ch t h u c  có

ộ ơ ị ệ ạ ể ấ ờ ơ ộ ị ượ đ c trên m t đ n v  di n tích t i m t th i đi m và có đ n v  là t n/ha theo

ượ ố ổ ồ ọ ượ ả ọ tr ng l ng khô. Sinh kh i bao g m t ng tr ng l ng thân, cành, lá, hoa, qu  và

ặ ấ ướ ặ ấ ừ ứ ệ ố ễ r  trên m t đ t và d i m t đ t. Vi c nghiên c u sinh kh i cây r ng có ý nghĩa

ử ụ ừ ệ ả ọ ồ quan tr ng trong vi c đánh giá, qu n lý và s  d ng ngu n tài nguyên r ng. Trên

ế ớ ượ ấ ề ươ ứ ố th  gi i đã đ c r t nhi u ph ấ ừ   ng pháp nghiên c u sinh kh i và năng su t r ng

ươ ứ ủ ể ẫ nh ng ư ph ấ   ng pháp “cây m u” c a Newbould (1967) đ  nghiên c u năng su t,

ầ ố ừ ẩ ượ ợ ả ộ ố sinh kh i m t s  qu n xã t các ô tiêu chu n đ c cho là phù h p và tác gi đã

42

ứ ừ ồ ở ỉ ụ áp d ng p ươ h ng pháp này trong nghiên c u r ng tr ng t nh Vĩnh Phú. Trong

ậ ả ụ ươ ứ ề ể ố lu n án tác gi cũng áp d ng ph ng pháp này đ  nghiên c u v  sinh kh i và

ấ ừ năng su t r ng.

ứ ễ ạ ậ ỹ ố   Trong lu n văn th c sĩ, Nguy n Thùy M  Linh (2010) [17] đã nghiên c u m i

ệ ươ ỗ ữ ưở ượ ầ ớ ồ quan h  t ng h  gi a sinh tr ng Keo tai t ng tr ng thu n loài v i m t s ộ ố

ấ ấ ạ ấ ằ ừ ế ế ả tính ch t đ t t i Tuyên Quang và Th a Thiên Hu . K t qu  cho th y r ng, sinh

ố ừ ượ ở ấ ồ kh i r ng tr ng Keo tai t ng trung bình Tuyên Quang là 100,87 ±  2,84 t n/ha,

ưở ạ ấ ượ tăng tr ng bình quân hàng năm đ t 8,48 t n/ha. Trong khi đó, Keo tai t ng ở

ừ ế ấ ượ ưở Th a Thiên Hu  là 56,11 ± 2,65 t n/ha và l ng tăng tr ng bình quân hàng năm

2O5  bi nế

ấ ở ự ứ ễ ấ ạ đ t 8,24 t n/năm. Đ t ề  khu v c nghiên c u đ u nghèo lân d  tiêu (P

ừ ề ấ ế ế ấ thiên t 8,39 ± 1,43 đ n 26,31 ± 7,75mg/kg đ t và đ u r t chua đ n chua (pH t ừ

ượ ồ ượ ế 3,73 ­ 4,79). Hàm l ấ ừ ng Cacbon trong đ t r ng tr ng tích lũy đ c bi n đ i t ổ ừ

ượ ơ ổ ố ướ ấ ừ ồ ừ 1,55 ­ 2,69%, hàm l ng Nit t ng s  d i đ t r ng tr ng t ổ    0,18 ­ 0,24%, t ng

ế ộ ừ ấ ổ cation trao đ i bi n đ ng t 0,33 ­ 1,16 cmol/kg đ t.

ị ươ ụ ứ ấ ả ả ạ Võ Đ i H i (2013) [10] đã nghiên c u kh  năng h p th  và giá tr  th ạ   ng m i

ộ ố ạ ủ ế ở ủ ừ ồ ệ ả Cacbon c a m t s  d ng r ng tr ng ch  y u Vi t Nam. Tác gi ế  đã ti n hành

ứ ượ nghiên c u cho 8 loài cây g m ồ Keo lai, Keo tai t ng, Keo lá tràm, Thông mã vĩ,

́ ự ư ữ ể ạ ớ ỡ Thông nh a, Thông ba la, M  và B ch đàn Urophylla v i nh ng  u đi m v ượ   t

ộ ưở ấ ở ư tr i nh  sinh tr ng nhanh, năng su t cao,… đã nhanh chóng tr  thành loài cây

ừ ệ ắ ồ ướ tr ng r ng chính trên kh p các vùng sinh thái Lâm nghi p n c ta . K t quế ả

ố ừ ứ ậ ỗ nghiên c u cho th y: ấ sinh kh i r ng Keo lá tràm ế   ầ  t p trung vào t ng cây g  chi m

ậ ơ ụ ụ ấ ấ ả ươ trung bình 76,35%, v t r i r ng 16,92% và th p nh t là cây b i th m t i 6,74%.

ổ ổ ầ ộ ố ướ ả ầ Trong cùng m t tu i, t ng sinh kh i toàn lâm ph n có xu h ng gi m d n theo

ấ ừ ấ ấ ố ế ấ ấ ấ ấ ấ c p đ t, t c p đ t t t đ n c p đ t x u (I > II > III > IV). C u trúc l ượ   ng

́ ủ ế ậ ấ ừ ừ ồ ̣ Cacbon hâp thu trong r ng tr ng Keo lá tràm ch  y u t p trung trong đ t r ng:

ụ ế ả ầ ươ ấ ỗ chi m 55,99%; t ng cây g  là 35,16 %; cây b i th m t ấ i 6,41%; th p nh t là

́ ế ượ ầ ỗ ̣ ỉ ậ ơ ụ v t r i r ng ch  chi m 2,44%. L ộ   ng Cacbon hâp thu trong t ng cây g  dao đ ng

ậ ộ ạ ấ ấ ổ ừ khá m nh theo các c p đ t, tu i và m t đ  khác nhau, t 1,03 ấ ­ 59,36 t n/ha; cây

43

ả ươ ộ ừ ậ ơ ụ ấ ừ ụ b i th m t i dao đ ng t 1,58 ­  5,96 t n/ha; v t r i r ng ộ dao đ ng t 0,46 ­

ấ ừ ấ ộ ừ ấ ổ ượ 2,55 t n/ha; trong đ t r ng dao đ ng t 23,17 ­ 30,77 t n/ha. T ng l ng Cacbon

́ ừ ả ồ ộ ừ ̣ hâp thu trong 1ha r ng tr ng Keo lá tràm dao đ ng trong kho ng t 27,05 ­ 87,68

ấ ấ t n/ha (trung bình là 51,91 t n/ha).

ề ậ ữ ả ươ Nhìn chung, nh ng công trình đ  c p trên đã gi i quy t ế v  ề ph ậ   ng pháp lu n

ứ ưở ưở ấ ả ố trong nghiên c u sinh tr ng, tăng tr ng, sinh kh i cây và kh  năng h p th ụ

ủ ừ ồ ỏ ưở ằ ị ượ Cacbon c a r ng tr ng. Mô ph ng quá trình sinh tr ng b ng đ nh l ủ ng c a cá

ế ớ ự ừ ể ầ ọ ố ư ể th  hay qu n th  cây r ng, ti n t i l a ch n mô hình t ề ả i  u là n n t ng trong

ệ ố ừ ự ề ệ ậ ằ ọ ỹ ộ   khoa h c đi u tra r ng nh m xây d ng h  th ng các bi n pháp k  thu t tác đ ng

ệ ả ả ưỡ ừ có hi u qu   trong qu n lý, nuôi d ng và kinh doanh r ng.

ứ ề ữ ậ ấ 1.4.5 Nh ng nghiên c u v  sinh v t đ t

ấ ườ ồ ạ ậ ố ề ầ Trong đ t th ng t n t i nhi u nhóm sinh v t s ng có ích đã góp ph n đáng

ệ ả ạ ủ ấ ậ ố ấ ộ ể k  trong vi c c i t o và nâng cao đ  phì c a đ t. Các sinh v t s ng trong đ t có

ẽ ớ ự ủ ệ ể ấ ặ ượ quan h  ch t ch  v i s  hình thành và phát tri n c a đ t và đ c chia thành 2

ậ ộ ậ nhóm là: Các đ ng v t và các vi sinh v t.

ấ ở ộ ể ế ỉ ố ậ ộ ậ Nhóm đ ng v t trong đ t: đây không k  đ n các đ ng v t ch  s ng trong

ỉ ồ ạ ờ ỳ ứ ấ ể ấ hang, các loài ch  t n t i trong đ t vào th i k  tr ng, các loài vào đ t đ  ng ủ

ặ ể ộ ể ệ ệ ấ ộ đông, đ  tránh khô ho c đ  l ẫ   t xác và các loài hi n di n trong đ t m t cách ng u

ậ ể ậ ố ấ ượ ừ ộ ộ nhiên. Tr  các đ ng v t k  trên, đ ng v t s ng trong đ t đ c chia thành 3 nhóm

ộ ướ ủ ề ế ộ tùy thu c theo kích th ậ ự c c a chúng. Nhóm đ ng v t c c to có chi u dài đ n trên

ề ỏ ộ ừ ộ ậ 1cm, nhóm đ ng v t nh  có chi u dài t ậ ự    0,2mm – 1cm và nhóm đ ng v t c c

ỏ nh  <  0,2mm.

ậ ố ề ấ ấ ậ ấ Nhóm vi sinh v t trong đ t: Trong đ t có r t nhi u vi sinh v t s ng chung,

ế ấ ẩ ạ ẩ ả chúng ta x p vào 5 nhóm chính là: Nhóm n m, X  khu n, Vi khu n, T o và

ộ nguyên sinh đ ng v t ậ (protozoa).

ấ ườ ặ ở Penicillium,  Aspergillus,  Trichoderma, +   Nhóm   n m:   Th ng   g p các   chi

Chaetomium, Alternaria, Rhizoctonia, Verticillium, vv...

ẩ ườ ặ ả ạ + Nhóm x  khu n: Th ng g p là các Streptomyces, có nhi u ề loài có kh  năng

44

ế ố ạ ự ủ ể ậ ạ ti t ra kháng sinh ch ng l i s  phát tri n  c a các lo i vi sinh v t khác nh ư

ở Frankia s ng ố c ng ộ sinh các loài cây Phi lao.

ấ ạ ẩ ữ ọ + Nhóm vi khu n: Nhóm này r t đa d ng và gi vai trò quan tr ng trong quá trình

ủ ể ể ấ ấ ậ chuy n hóa v t ch t trong đ t. Tùy theo vai trò c a chúng có th  phân ra làm các

ế ể ế ấ ti u   nhóm   nh : ấ ư Vi   khu n   hi u   khí (acrobic  bacteria);  Vi   khu n   y m   khí

ủ ẩ (anaerobic   bacteria);  Vi   khu n   phân   h y   celluloz (cellulose   decomposer);  Vi

ẩ ữ ơ ủ ẩ khu n hóa Amom (ammonifer) phân h y N h u c  và vi khu n hóa Nitrat.

ủ ế ậ ậ ấ ự ứ ề Ở ướ  n c ta các nghiên c u v  sinh v t đ t ch  y u t p trung vào lĩnh v c cây

ư ư ệ ả ấ ậ ắ nông nghi p nh  Lúa, B p, Đ u, Mía, …và s n xu t phân bón mà ch a có nghiên

ự ệ ề ậ ấ ứ c u nào chuyên sâu v  sinh v t đ t trong lĩnh v c Lâm nghi p.

ả ế ế ộ Năm 1985 tác gi Ngô Đình Qu  [21] khi đánh giá tác đ ng đ n môi tr ườ   ng

ớ ơ ấ ấ ố ổ ượ ướ ấ ừ d i đ t r ng Thông 21 tu i so sánh v i n i đ t tr ng cho th y: l ng vi sinh

5) so v i n i đ t tr ng (tr ng c , cây b i ) ụ

ể ố ớ ơ ấ ố ả ỏ ậ ổ v t t ng s  đã tăng đáng k  (7,94 x 10

3, trong khi n i đ t ơ ấ

ố ượ ố ị ả ạ ẩ (0,76 x 105). S  l ng vi khu n c  đ nh đ m kho ng 1,3 x 10

ậ ấ ố tr ng thì không tìm th y vi sinh v t này.

ứ ủ ề ả ạ ậ ọ ưở Trong nghiên c u c a Ph m Ng c M u, (2006) [18] v   nh h ủ ừ   ng c a r ng

ệ ồ ượ ộ ố ế ố ế ườ ạ tr ng công nghi p B ch đàn và Keo tai t ng đ n m t s  y u t môi tr ng t ạ   i

ậ ấ ề ệ ả ạ ấ ắ ộ ớ ấ   vùng trung tâm B c B  đã cho th y: vi sinh v t r t nh y c m v i đi u ki n đ t

ủ ự ậ ề ệ ớ ướ ừ ạ đai và l p ph  th c v t. Trong cùng đi u ki n thì d i r ng B ch đàn Urophylla

ượ ớ ừ ố ị ấ ẩ ạ ố ổ ồ ơ có l ng VSV t ng s  và vi khu n c  đ nh đ m th p h n so v i r ng tr ng Keo

ượ ụ ể ở ạ ả ượ ố ướ ừ tai t ng. C  th , Đ i L i, Vĩnh Phúc có l ổ ng VSV t ng s  d i r ng Keo

5  CFU/g đ t và

5, còn

ượ ấ ở ừ ạ ở tai t ng là 8,11x10 r ng B ch  đàn là 7,1x10 Đoan

5 và

ố ướ ừ ổ ọ ượ Hùng, Phú Th  thì VSV t ng s  d i r ng Keo tai t ng là 45,3x10 ở ừ    r ng

5. Tu i r ng càng cao thì l

ạ ổ ừ ượ ẩ ổ B ch đàn là 36,7x10 ố ng VSV t ng s  và vi khu n c ố

ạ ự ị đ nh đ m t do cũng tăng lên.

Ứ Ả Ậ Ề

1.5 TH O LU N V  TÌNH HÌNH NGHIÊN C U

ứ ệ ả ậ ị ượ ệ ở ự ướ Nghiên c u các bi n pháp qu n lý l p đ a đã đ c th c hi n các n c có

ế ừ ề ướ ế ụ ứ ớ ệ n n ề lâm nghi p tiên ti n t 30 năm v  tr c và ti p t c nghiên c u cho t i ngày

45

ư ứ ả ậ ộ nay. Các nghiên đã t p trung vào các n i dung chính nh : (i) Nghiên c u qu n lý

ữ ơ ứ ừ ả ưỡ ậ ệ v t li u h u c  sau khai thác r ng; (ii) Nghiên c u qu n lý dinh d ấ ng đ t qua

ừ ự ứ ể ề ậ ả ồ bón phân cho r ng tr ng và (iii) Nghiên c u v  qu n lý th c v t qua ki m soát

ự ậ ạ ướ ộ ố ọ th c v t c nh tranh d i tán r ng ừ , ... cho m t s  loài cây m c nhanh nh ư: Thông,

ạ ượ B ch đàn và Keo tai t ng.

ệ ề ấ Ở Vi t Nam nghiên c u ứ v  cây Keo lá tràm ở ướ  n c ta đã r t thành công v ề

ấ ừ ằ ố ọ ồ ư công tác ch n gi ng nh m nâng cao năng su t r ng tr ng. ệ Nh ng vi c nghiên

ủ ấ ả ậ ằ ộ ứ c u v ề qu n lý l p đ a ấ ừ   ị  nh m duy trì, nâng cao đ  phì c a đ t và năng su t r ng

ở ư ỳ ượ ủ ứ ầ ạ ộ ồ tr ng các chu k  sau thì ch a đ c nghiên c u m t cách đ y đ  ngo i tr ừ

ủ ứ ạ ự ự nghiên c u c a m ng l ướ d  án CIFOR th c hi n t ệ ừ năm 2002 – 2007 ở Bình i

ậ ả ế ụ ứ ở ể ỳ D ngươ . Do v y, tác gi đã ti p t c phát tri n nghiên c u chu k  3 và có s ự kế

ề ầ ộ ươ ỳ ướ ế th aừ  m t ph n v  ph ng pháp cũng nh ư k t qu  c a ả ủ 2 chu k  tr ậ   c đó. Lu n

ớ ề ứ ủ ổ ỉ án đã b  sung các nghiên c u m i v  phân h y VLHCSKT, đánh giá các ch  tiêu

ọ ủ ấ ư ả ằ ưỡ ủ ừ ồ sinh h c c a đ t cũng nh  kh  năng cân b ng dinh d ng c a r ng tr ng.

ơ ở ừ ứ ồ ượ Nghiên c u c  s  bón phân cho r ng tr ng đã đ ứ   c Trung tâm Nghiên c u

ố ế ự ệ ậ ạ ị ở ệ Lâm nghi p Qu c t (CIFOR) th c hi n trên 16 d ng l p đ a khác nhau vùng

ệ ớ ệ ớ ế ấ ừ ầ ấ ồ ở ướ Nhi t đ i và Á Nhi t đ i cho th y h u h t đ t r ng tr ng các n c Nhi ệ ớ   t đ i

ừ ế ễ ạ ồ ề đ u thi u Lân d  tiêu. Bên c nh đó, các nghiên c u ứ bón phân cho r ng tr ng cũng

ượ ề ả ướ ứ đã đ c nhi u tác gi trong và ngoài n c nghiên c u và cho r ng ằ ; các loài Keo

ố ị ừ ạ ầ ả ồ   là cây có kh  năng c  đ nh đ m (N) nên nhu c u bón phân Lân (P) cho r ng tr ng

ệ ả ưở ệ ậ ấ ừ ừ ề ồ ẽ s  làm c i thi n sinh tr ị   ng và năng su t r ng tr ng. Tùy t ng đi u ki n l p đ a

ề ượ ầ khác nhau mà nhu c u phân bón và li u l ứ   ng bón cũng khác nhau các nghiên c u

ở ớ ề ượ ế ộ ừ bón phân cho  Keo tai t ngượ Indonesia v i li u l ng bi n đ ng t 10 ­  150

ưở ừ ự ề ệ ớ ố kgP/ha thì sinh tr ng r ng đ u có s  khác bi ế   ứ t so v i đ i ch ng và đã khuy n

ề ượ ố ỉ ế cáo li u l ng bón lót t i đa ch  50 kgP/ha. Do v y, ề ậ đ  tài đã ti n hành bón lót

ượ 300g super lân Lâm thao  có hàm l ng 16,5% P205/cây ậ ộ ồ  ở m t đ  tr ng 1 .667

ẽ ươ ươ ở cây/ha s  t ng đ ả ng kho ng 3 6 kgP/ha cho công th c  ứ mà ỳ  chu k  2 đ  l ể ạ   i

ụ ự ừ ễ ệ ồ ấ g p đôi ượ l ng VLHCSKT ẽ s  khó áp d ng trong th c ti n tr ng r ng hi n nay ở

46

ướ n c ta .

ừ ộ ồ ứ Các nghiên c u v ề đ  phì đ t đ i v i ấ ố ớ r ng tr ng ọ các cây m c nhanh Thông,

ỉ ở ầ ư ở ầ ấ ừ ạ Keo và B ch đàn ứ   ch  nghiên c u t ng đ t t ấ ừ ­ 50cm, nh ng t ng đ t t 0 30 ­

ị ế ộ ư ậ ộ ỹ 50cm thì ít b  bi n đ ng ộ   ở b i các k  thu t lâm sinh tác đ ng cũng nh  tác đ ng

ế ố ườ ự ậ ỉ ứ ở ủ c a các y u t môi tr ng t nhiên. ề Vì v y, đ  tài ch  đ i sâu nghiên c u hai

ặ ừ ở ầ ơ ấ ầ t ng đ t m t t 0 ­ 10cm và 10 ­ 20cm mà không xem xét ấ  các t ng đ t sâu h n.

ứ ề ưở ưở ượ ấ Nghiên c u v  sinh tr ng, tăng tr ừ ng cây r ng đã đ ề c r t nhi u tác gi ả

ướ ộ ố ạ ế trong và ngoài n c quan tâm ứ   nghiên c u và đã tìm ki m m t s  d ng hàm s ố

ề ả toán h cọ   nh :ư   Gompertz, Korsun, Meyer, Schumacher, ..  là n n t ng cho nghiên

ưở ừ ả ứ c u sinh tr ng cây r ng ừ . Trong nghiên c uứ  sinh kh i ố r ng tác gi đã ử ụ    s  d ng

ươ ừ ố ệ ủ ẫ ố ph ẫ   ng pháp “cây m u” c a Newbould (1967). T  s  li u sinh kh i các cây m u

ế ơ ở ể ướ ự ọ ti n hành xây d ng mô hình toán h c làm c  s  đ c tính sinh kh i ố  ph n ầ trên

ứ ầ m t đ t ặ ấ  mà không nghiên c u ph n sinh kh i d ố ướ ấ . i đ t

ậ ấ ế ớ ứ ề ộ ố Nghiên c u v  sinh v t đ t trên th  gi ứ   i đã có m t s  công trình nghiên c u

ỏ Ở ả ạ ồ ướ ứ ề ố ừ đ i r ng tr ng Keo, B ch đàn và tr ng c . trong n c các nghiên c u v  sinh

ỉ ậ ở ự ệ ả ấ ậ ấ v t đ t ch  t p trung lĩnh v c cây nông nghi p và trong s n xu t phân bón, còn

ư ự ứ ệ ệ ậ ộ trong lĩnh v c Lâm nghi p ch a có m t nghiên c u toàn di n nào. Do v y, tính

ớ ủ ậ ướ ề ứ ộ ả ệ ầ ộ m i c a lu n án là đánh giá b ọ ủ   c đ u v  m c đ  c i thi n đ  phì sinh h c c a

ụ ể ậ ấ ậ ấ ề ệ ứ ệ ấ ằ đ t b ng vi c nghiên c u v  h  sinh v t đ t và vi sinh v t đ t, c  th  là: đánh

ủ ề ể ệ ậ ấ ộ ỏ ự s  xu t hi n c a các loài và cá th  là các đ ng v t nh  có chi u dài > 0,2mm;

ậ ổ ậ ố ả ứ đánh giá vi sinh v t t ng s  và vi sinh v t phân gi i lân cho các công th c khác

ể ạ ụ nhau khi áp d ng đ  l i VLHCSKT.

ề ưỡ ừ ồ ượ ệ ở ự Nghiên c u  ứ v  chu trình dinh d ng r ng tr ng  đã đ c th c hi n các

ứ ư ề ế ệ ướ n ỏ ấ   c có n n lâm nghi p tiên ti n nh  Úc, Brazin. Các nghiên c u đòi h i r t

ầ ỉ ỉ ế ị ệ ậ ạ chuyên sâu, t  m  và c n các trang thi t b  hi n đ i. Trong lu n án này, tác gi ả

ự ọ ưỡ ủ ừ không có tham v ng xây d ng chu trình dinh d ồ ng c a r ng tr ng Keo lá tràm

ộ ố ắ ứ ọ ỉ mà ch  nghiên c u m t s  m t xích quan tr ng làm c  s ơ ở tính toán  và  cân đ iố

ưỡ ủ ừ ự ồ ượ ưỡ ủ ừ ồ dinh d ng c a r ng tr ng d a trên l ng tích lũy dinh d ng c a r ng tr ng ở

47

ấ ả ổ ưỡ ư ấ các tu i khác nhau và kh  năng cung c p dinh d ng trong đ t cũng nh  dinh

ả ạ ấ ượ ơ ể ạ ậ ệ ữ ưỡ d ng tr  l i cho đ t thông qua l ng v t li u h u c  đ  l i sau khai thác và

48

ậ ụ ượ l ng v t r ng hàng năm.

ươ

Ch

ng 2

Ệ Ự

ĐI U KI N T  NHIÊN ­ KINH T  XàH I KHU V C NGHIÊN

C UỨ

Ệ Ự Ề

2.1 ĐI U KI N T  NHIÊN

ị ị 2.1.1 V  trí đ a lý

ộ ỉ ươ ệ ề ộ ự Bình   D ng   là   m t   t nh   mi n   Đông   Nam   B   có   di n   tích   t nhiên

ệ ế ổ ự ủ 2.694,43km2 chi m kho ng 12% t ng di n tích t ả nhiên c a vùng Đông Nam B ộ

ạ ế ứ ậ ợ ị ị ộ ằ ố ư nh ng l i có v  trí đ a lý h t s c thu n l ủ ầ i. Thành ph  Th  D u M t n m cách

ố ồ ố ộ ụ ắ ỉ Thành ph  H  Chí Minh 30km theo tr c Qu c l 13, phía B c giáp t nh Bình

ướ ồ ố ỉ ồ Ph c, phía Nam giáp Thành ph   H  Chí Minh, phía Đông giáp t nh Đ ng Nai và

ố ồ ồ ị ỉ ơ phía Tây giáp Tây Ninh và Thành ph    H  Chí Minh. T nh g m 7 đ n v  hành

ệ ế ậ chính, trong đó có 6 huy n là Thu n An, Dĩ An, Tân Uyên, B n Cát, Phú Giáo,

ậ ợ ế ầ ố ộ ị ị ủ ầ D u Ti ng và Thành ph  Th  D u M t. Do v  trí đ a lý thu n l ư   i trong giao l u

ấ ộ ộ ỉ ớ v i các t nh thành Đông Nam B , Tây Nguyên và Tây Nam B  nên r t thu n l ậ ợ   i

ệ ỉ ể cho t nh phát tri n công nghi p.

ứ ạ ự ị ự ệ ệ ạ ệ V  trí th c hi n nghiên c u t i Tr m Th c nghi m Lâm nghi p Phú Bình,

ệ ệ ấ ầ ọ ộ ộ thu c Vi n Khoa h c Lâm nghi p Nam B , trên ph n đ t do công ty TNHH

ươ ệ ệ ả ộ ỉ ươ   MTV Lâm nghi p Bình D ng qu n lý thu c huy n Phú Giáo, t nh Bình D ng

0 52’ 12” đ n 11

0 30’ vĩ đ  B c và 106 ộ ắ

0 20’ đ n 107 ế

0 06’

ị ế ọ ộ ị có v  trí t a đ  đ a lý: 10

49

kinh đ .ộ

Khu v c nghiên  c uứ

ơ ồ ị ứ ủ ậ ự Hình 2.1. S  đ  v  trí khu v c nghiên c u c a lu n án

ạ ị ị 2.1.2 Đ a hình, đ a m o

ị (cid:0) Đ a hình

0,

ộ ố ươ ấ ạ ồ ừ Bình D ng là d ng đ i trung bình và th p, đ  d c trung bình t 2 ­ 5

ươ ố ằ ẳ ộ ớ nhìn chung t ng đ i b ng ph ng, đ  cao trung bình 20 ­ 25m so v i m c n ự ướ   c

ể ượ ể ồ ị ị ị bi n và đ ậ   c chia theo 3 ki u đ a hình chính là: đ a hình vùng đ i; đ a hình b c

ề ằ ổ ồ ị ụ ầ ồ th m phù sa c  (Phistocene) và đ a hình đ ng b ng tích t ố  có ngu n g c tr m tích

ố ụ ề ặ ủ ệ ể ằ ẳ ạ phù sa hi n đ i (Halocene) c a sông bi n và d c t , b  m t khá b ng ph ng, đ ộ

ể ệ ấ ỉ chênh cao th p bi u hi n các ch  tiêu sau:

0 chi m 82,2% t ng di n tích t ổ

ế ệ ự ộ ố + Đ  d c < 3 nhiên.

0 chi m 10,6% t ng di n tích t ổ

ế ệ ự ừ + T  3 ­ 8 nhiên

0 chi m 4,9% t ng di n tích t ổ

ế ệ ự ừ + T  8 ­ 15 nhiên.

0 chi m 2,3% t ng di n tích t ổ

ệ ế ự ộ ố + Đ  d c > 15 nhiên.

ệ ố ệ ố ấ ấ ấ ộ ộ Đ  cao tuy t đ i cao nh t là 284m và đ  cao tuy t đ i th p nh t 15m.

ổ ạ ứ ự ề ộ ồ ị ấ   ậ Khu v c nghiên c u thu c đ a hình b c th m phù sa c  d ng đ i núi th p

0, h

ộ ố ừ ướ ề ướ ố ừ ắ ố có đ  d c t 1 ­ 3 ng d c theo chi u h ng t phía B c xu ng phía Nam và

50

ặ ướ ớ ể ỉ ộ đ  cao trung bình so v i m t n ấ c bi n x p x  80m.

ạ ị (cid:0) Đ a m o

ạ ỉ ươ ử ữ ể ị ị ể   L ch s  hình thành và phát tri n đ a m o t nh Bình D ng mang nh ng đi m

ề ặ ấ ồ ự ủ ả ạ ồ ộ ị chung c a đ a m o khu v c Đông Nam B . B  m t đ t g m các đ i tho i, có

ố ế ằ ạ ả ặ ẳ ồ ằ ỉ đ nh b ng, s ườ ồ n l ồ   i ho c th ng n i ti p nhau t o nên c nh quan đ ng b ng đ i.

ệ ố ủ ồ ộ ộ ừ ở ắ Đ  cao tuy t đ i c a các đ i dao đ ng t 60 ­ 75m ế   ơ  phía b c Ch n Thành đ n

ự ữ ế ộ ồ ộ ầ   80 ­ 90m thu c khu v c gi a Bình Long và L c Ninh, Đ ng Xoài cho đ n g n

ở ầ ớ ệ ầ ớ 100m ph n giáp biên gi i Vi t Nam và Campuchia. ệ Ph n l n di n tích c a b ủ ề

ặ ượ ặ ộ ế ủ ở ớ ộ ế ứ ầ m t này đ ủ ệ ầ   c ph  b i l p tr m tích: B t k t ho c b t k t ch a vôi c a h  t ng

ệ ạ ắ ồ ổ Dray Linh tu i Jura h  (J ế ở   ạ 1dl), vùng ven rìa đ i bát úp phát hi n s n g n k t b i

ộ ế ủ ế ẩ ạ ả ắ ộ   ximent s t (laterite) là s n ph m phong hoá c a các đá s n k t, cát, b t k t thu c

2

2 bm). Đ ng th i, các tr m tích b  r i này còn là s n ph m r a ử

ệ ở ờ ầ ẩ ả ồ ờ đi p Bà Miêu (N

ặ ử ề ặ ự ơ ừ ỉ ọ ố trôi, xâm th c các b  m t cao h n ho c r a trôi t đ nh xu ng tích đ ng ở ườ   n s

ấ ồ ụ ị hay chân đ i (C c đ a ch t VN, 1996).

ướ ắ ề ặ ả ạ ả ờ ạ M ng l ủ ế i dòng ch y chia c t b  m t ch  y u là dòng ch y t m th i, ít sông

2. M t đ  chia c t sâu trung bình t ắ

ậ ộ ố ớ ắ ừ ậ ộ su i l n. M t đ  chia c t ngang t 0,5 ­ 1km ừ

ế ấ ị 10m đ n 30m (Liên đoàn đ a ch t 6, 1990).

ứ ạ ồ ằ ẳ Vùng nghiên c u có d ng đ i bát úp, ớ ộ ố   ề ặ ấ b  m t đ t khá b ng ph ng v i đ  d c

0 có xu h

ướ ầ ừ ắ ạ ở ố ị 1­3ừ t ng chung nghiêng d n t B c xu ng Nam. Đ a m o ự    khu v c

ằ ở ầ ỉ ươ ố ằ ư ẳ ở ầ ườ ệ thí nghi m n m ph n đ nh t ng đ i b ng ph ng, nh ng ph n s ố   n d c

ắ ở ệ ố ạ ố ị ị ị m nh và đ a đ a hình b  phân c t b i h  th ng sông su i và các rãnh xói hình ch ữ

ể ệ ộ ố ớ V th  hi n đ  d c lòng khá l n.

2.1.3 Khí h uậ

ươ ư ậ ệ ớ ạ ặ Bình D ng mang đ c tr ng khí h u nhi ớ   ậ t đ i gió mùa c n xích đ o v i

ượ ứ ạ ổ ượ ệ ổ ộ ị ổ t ng l ng b c x  năm và t ng l ng nhi t năm cao và  n đ nh. Biên đ  nhi ệ   t

ể ố ậ ợ năm không đáng k . Đây chính là nhân t sinh thái thu n l ố ớ   i có ý nghĩa đ i v i

ệ ưở ề ế ộ ộ ố ỉ ự ậ ủ ế ệ ẩ ư vi c tăng tr ng th c v t. M t s  ch  tiêu ch  y u v  ch  đ  nhi t  m nh  sau:

2.   T ng   tích   ôn   t

ệ ạ ừ ổ ế ộ ­Ch   đ   nhi ứ t:   cán   cân   b c   x   năm   t 75   ­   80   Kcal/cm ừ

0C/năm. Nhi

0C. S  gi

51

ế ệ ộ 9.4680C/năm đ n 9.684 t đ  bình quân năm 26,6 ố ờ ắ    n ng

ờ ươ ố ừ ả c  năm 2.330,7 gi ộ ẩ . Đ   m t ng đ i trung bình các tháng trong năm t 80 ­

87%.

ế ộ ư ổ ượ ư ạ ­Ch  đ  m a: T ng l ng m a trung bình năm đo đ ượ ở c ắ    các tr m quan tr c

ụ ậ ấ ượ ỉ ư trong t nh và vùng ph  c n cho th y l ề   ng m a trung bình năm trong nhi u

ế ầ ộ ừ năm g n đây bi n đ ng t 1.671,3 ­ 2.319,7 mm.

ố ư ể ệ ự ướ ầ ừ ả S  phân b  m a theo vùng th  hi n xu h ng gi m d n t Tây sang Đông và

ầ ừ ữ ư ể ệ ặ ắ ố tăng d n t Nam lên B c. Phân b  theo mùa cũng bi u hi n nh ng đ c tr ng khá

ự ự ừ ư ổ ố ư ạ ậ ớ rõ nét T ng s  ngày m a th c s  t 158 – 174 ngày nh ng l i t p trung t i 82,4 ­

ổ ượ ừ ế 92,8% t ng l ư ả ng m a c  năm (t 10 ­ 20 tháng 5, k t thúc 26 ­ 30 tháng 10.

ầ ớ ệ ạ ố ớ ả ệ ở ệ Ph n l n di n tích canh tác hi n t ấ i đ i v i s n xu t nông nghi p ươ    Bình D ng

ướ ủ ế ư ỗ ỉ ượ ộ ụ ự ẫ v n d a vào n c m a là ch  y u, m i năm ch  làm đ c m t v  lúa, h  s ệ ố

ậ ở ấ ủ ợ ữ ề ệ ơ ấ quay vòng đ t th p, chính vì v y nh ng n i không có đi u ki n th y l i thì

ệ ự ọ ồ ượ ư ộ ả ợ vi c l a ch n cây tr ng lâu năm đ c xem nh  m t gi ố ớ   i pháp h p lý. Đ i v i

ụ ồ ư ừ ệ ấ ả s n xu t Lâm nghi p mùa m a hàng năm cũng chính là mùa v  tr ng r ng.

ủ 2.1.4 Th y văn

(cid:0) N c m t ặ ướ

ướ ặ ở ả ưở ệ ố ở ồ Ngu n n c m t ươ  Bình D ng  nh h ng b i 3 h  th ng sông chính là

ộ ố ồ ố sông Đ ng Nai, Sông Bé và sông Sài Gòn. Ngoài ra, còn có m t s  sông su i nh ỏ

ả ấ ồ ướ ư ặ ố ố ị có kh  năng cung c p ngu n n c m t nh  sông Th  Tính, su i Giai, su i Cái,

ư ượ ố ả ạ ặ ệ ề su i Sia. Tuy nhiên, do l u l ng dòng ch y có h n đ c bi t v  mùa khô nên

ồ ướ ấ ạ ặ ủ ẫ ố ệ ế c m t c a các sông su i này v n còn r t h n ch .

ầ vi c khai thác ngu n n (cid:0) N c ng m ướ

ứ ế ả ộ ươ ủ ị Theo k t qu  nghiên c u thu c ch ấ   ng trình 60G c a Liên đoàn đ a ch t 6

ồ ị ủ ấ ả ấ ị ự   ỉ và báo cáo b n đ  đ a ch t ­ th y văn t nh Sông Bé cũ do đoàn đ a ch t 801 th c

ệ ồ ướ ươ ầ ỉ ượ hi n năm 1994 thì ngu n n c ng m t nh Bình D ng đ ự   c chia làm 3 khu v c

ứ ộ ự ướ ố ở ớ v i các m c đ  khác nhau g m ồ  : (i) khu v c giàu n c phân b ệ    phía Tây huy n

52

ứ ế ế ề ầ ờ ướ ả B n Cát đ n b  sông Sài Gòn, b  dày t ng ch a n c 15 ­ 20 m, có kh  năng

ữ ậ ộ ự ướ ệ tàng tr  và v n đ ng t ố  ; (ii) khu v c giàu n t ậ   ộ c trung bình thu c huy n Thu n

ậ ướ ằ ở ắ An, Tân L p và (iii) khu nghèo n c: n m ủ ầ    phía Đông và Đông B c Th  D u

ệ ứ ế ầ ộ ộ ầ ị M t và Nam B n Cát thu c tr m tích đ  t ủ ế   , có thành ph n cát m n là ch  y u.

ớ ướ ướ ầ ầ ọ ồ Cùng v i ngu n tài nguyên n ặ c m t, n c ng m góp ph n quan tr ng vào tr ữ

ồ ướ ụ ụ ả ấ ọ ượ l ng ngu n n ờ ố   ể c ng t trong vùng, khai thác đ  ph c v  s n xu t và đ i s ng

nhân dân.

ề ạ ấ ể ặ ấ ấ 2.1.5 Đ c đi m chung v  lo i đ t và tính ch t đ t

ể ặ (cid:0) Đ c đi m v  lo i đ t ề ạ ấ

ừ ấ ộ ồ ợ Vùng Đông Nam B  có 3 nhóm đ t chính khá phù h p cho tr ng r ng Keo là:

ấ ấ ấ ỏ Đ t phù sa c ổ (Fluvisol),  đ t xám (Acrisol) và đ t nâu đ  (Ferrossol). ị   L ch s ử

ấ ở ể ự ư ứ ố hình thành và phát tri n đ t khu v c nghiên c u cũng gi ng nh  toàn vùng

ắ ơ ả ấ ấ ứ ự Đông Nam B . ộ Căn c  vào hai nguyên t c c  b n d a trên tính ch t đ t và quá

ổ ưỡ ự ự ệ ạ ồ trình th  nh ệ ng thì khu v c Tr m Th c nghi m Lâm nghi p Phú Bình g m 2

ấ ơ ả ấ nhóm đ t c  b n là nhóm đ t phù sa c ổ (Fluvisols) và nhóm đ t xámấ (Acrisols)

ấ ơ ệ ộ ạ ấ Đ t n i thí nghi m thu c lo i đ t xám vàng trên phù sa c  ( ổ Acrisol chromic),

ơ ị ế ẳ ằ ẫ ấ ồ ỉ m u ch t đá phi n, n i đ a hình cao, đ nh đ i khá b ng ph ng có đ  d c t ộ ố ừ 1 ­

ứ ủ ế ậ ấ ả ế ấ ậ 3o. Trong k t qu  nghiên c u c a lu n án đã đánh giá r t chi ti t tính ch t v t lý,

ọ ủ ấ ở ể ấ ọ ặ tính ch t hóa h c và các đ c đi m sinh h c c a đ t ệ   ứ  các công th c thí nghi m.

ặ ầ ậ ả ỉ ớ ệ ả ệ ẫ ể Do v y, ph n đ c đi m chung này tác gi ch  gi i thi u và mô t ấ    ph u di n đ t

ư ứ ể ự đi n hình trong khu v c nghiên c u nh  sau:

ấ Ph u di n đ t đi n hình

Mô tả

53

ẳ ,  đ  d c

ỉ ồ

ế ạ ẫ ả . Mô t

T ng Aầ (0­19cm)

Khu  v c  ự thí   nghi m  ệ ố   ươ ng   đ i t ộ ố 1 ­ 3o, n i đ a ơ ị   ằ b ng ph ng ộ   ằ hình   cao,   đ nh   đ i   b ng,   thu c ổ  nhóm đ t xám vàng trên phù sa c ấ   (Acrisol   chromic),   m u   ch t     đá ệ   ẫ  ph u di n phi n th ch sét ư  ấ đ t   theo   b ng   màu   Musell   nh sau:

T ng BA (19­45cm)

­ T ng A (0 ­ 19cm) (Hue 10 YR   6/2)     màu   vàng   sang   màu   nâu  xám, sét pha cát.

T ng Bầ (45­120cm)

ầ ­ T ng

BA  (19  ­  45cm)   (Hue  10  YR 6/2) màu vàng sang màu nâu  ị xám, th t pha cát.

ầ ­ T ng

ế

T ng Cầ (> 120 cm)

B   (45  ­  120cm)   (Hue  10  YR  5/4)  màu nâu vàng  đ n nâu   đ mậ ,cát  pha sét,

­ T ng C: (> 120cm)

ượ ế ế

(Hue  10 YR  ố   ậ 5/4), màu nâu đ m, càng xu ng sâu   l   ng   k t   von   chi m   càng ề nhi u (60 ­ 70%)

ồ (Ngu n: Lê Thanh Quang 2008)

ả ự ể ệ ẫ ấ Hình 2.2. Mô t ứ    ph u di n đ t đi n hình khu v c nghiên c u

(cid:0) ấ ủ ấ Tính ch t c a đ t

ấ ậ ề ấ ấ ị ở ầ ặ ả Đ t có c u trúc th t sét pha cát t ng m t và trong kho ng 0 V  tính ch t v t lí:

ề ấ ế ề ầ ấ ổ ị ươ ­ 20cm, không có bi n đ i nhi u v  c u trúc, t ng đ t dày, đ a hình t ố   ng đ i

ề ặ ấ ị ằ b ng, b  m t đ t b  xói mòn.

ề ườ ấ ộ ả ứ ọ  Ph n  ng môi tr ng đ t trung bình giao đ ng pH = 4,0 ấ V  tính ch t hóa h c:

ữ ế ề ầ ổ ổ ộ ộ và không thay đ i nhi u gi a các t ng. Đ  chua trao đ i bi n đ ng 3,98 ­ 4,0 cho

+2

ấ ơ ấ ượ ổ ở ứ th y đ t h i chua. Hàm l ng cation trao đ i Ca m c trung bình (0,38 ­ 0,40

+  và  Mg+2.  Hàm l

ế ế ượ ưỡ ấ ữ cmol/kg),  k  đ n là K ng dinh d ng nghèo, ch t h u c ơ

54

ễ ế ộ ừ ả Cacbon bi n đ ng trong kho ng 2%, N < 0,2%, lân d  tiêu t 3 ­ 8 mg/kg.

Ệ Ế Ề Ộ 2.2 ĐI U KI N KINH T  ­ XàH I

2.2.1 Dân s , dân t c, lao đ ng và thu nh p

(cid:0) Dân số :

ố ộ ộ ậ

ố ỉ ươ ố Theo niên giám th ng kê năm 2013 thì dân s  t nh Bình D ng là 1.748.001

2. Đ c đi m c  c u dân s  và phân

ườ ậ ộ ả ườ ơ ấ ể ặ ố ng ố i, m t đ  dân s  kho ng 649 ng i/km

ư ủ ế ậ ư ề ị ỉ ở ồ ố b  dân c  trên đ a bàn t nh không đ ng đ u, dân c  ch  y u t p trung TP.Th ủ

ế ệ ệ ậ ầ ộ ị ị D u M t, Th  xã Dĩ An, Th  xã Thu n An, Huy n Tân Uyên, Huy n B n Cát.

ươ ề ệ ấ ộ ỉ Bình D ng là t nh có khu công nghi p phát  thu hút r t nhi u lao đ ng nh p c ậ ư

ả ướ ỉ ươ ổ ộ ừ t các t nh, thành trong c  n c. Bình D ng có t ng c ng ơ h n 1.000 công ty,

ơ ở ế ế ệ ạ ầ ỗ ế ế   nhà máy, c  s  ch  bi n g  các lo i nên nhu c u nguyên li u cho ngành ch  bi n

ấ ồ ủ ế ệ ấ ệ   ừ ỗ ấ ớ g  r t l n trong khi di n tích đ t tr ng r ng r t ít mà ch  y u là cây công nghi p

ấ ự ệ ệ ổ ố Huy n Phú Giáo có t ng di n tích đ t t nhiên 543,78 km2  v i dân s  năm ớ

2. Khu v c nghiên ự

ườ ậ ộ ư ườ 2010 là 81.840 ng i, m t đ  dân c  trung bình 151 ng i/km

ự ệ ệ ệ ằ ị ứ ạ ạ c u t i tr m th c nghi m lâm nghi p Phú Bình n m trên đ a bàn huy n Phú Giáo

ư ư ậ ộ ờ ố ủ ế ủ ẫ ồ ộ ớ v i m t đ  dân c  th a và đ i s ng c a các h  gia đình ch  y u v n là tr ng cây

ề ể ầ công nghi p ệ (cao su, đi u) và phát tri n chăn nuôi gia súc, gia c m. Tuy nhiên, thu

ậ ầ ườ ở ứ ế ớ ỉ nh p bình quân đ u ng i cũng m c trung bình đ n khá so v i toàn t nh nên áp

ệ ừ ậ ợ ừ ả ả ớ ự l c vào tài nguyên r ng không l n, công tác qu n lý b o v  r ng thu n l i ngay

ể ạ ậ ệ ữ ơ ừ ả c  khi đ  l i v t li u h u c  sau khai thác r ng.

(cid:0) Dân t cộ

ủ ế ươ ế ố ộ ỉ T nh Bình D ng có 14 dân t c sinh s ng. Trong đó chi m ch  y u là ng ườ   i

ườ ườ ế ơ ộ ỷ ệ ấ Kinh, ng i Hoa và ng i Kh me còn các dân t c khác chi m t ậ    r t ít t p l

ố ở ệ ệ trung sinh s ng ầ    2 xã An Bình – huy n Phú Giáo và Minh Hoà ­ huy n D u

ủ ế ứ ế ị ườ ế Ti ng. Trên đ a bàn nghiên c u ch  y u là ng i Kinh, chi m t ỷ ệ  l 98,9% dân

ứ ổ ứ ả ữ ứ ụ ấ ả ậ ố s . Do đó, nh n th c, cách t ế    ch c s n xu t và kh  năng  ng d ng nh ng ti n

ệ ấ ố ả ậ ạ ệ ả ấ ộ ỹ b  k  thu t trong s n xu t Nông lâm nghi p r t t t và mang l i hi u qu  kinh t ế

55

cao.

(cid:0) Lao đ ngộ

ố ỉ ườ ộ ổ ế ả ộ Trong toàn t nh s  ng i trong đ  tu i lao đ ng chi m kho ng 67,7%. Trong

ườ ủ ả ự ệ ế ỉ ố đó, s  ng ả   i đang làm vi c trong lĩnh v c Nông lâm th y s n ch  chi m kho ng

ự ệ ế ế ả   12,8%; công nghi p ­ xây d ng: chi m 36,7% và các ngành khác chi m kho ng

50,5%.

(cid:0) Kinh t

ế ậ và thu nh p

ữ ố ộ ưở ế ủ ỉ ầ Trong nh ng năm g n đây, t c đ  tăng tr ng kinh t ươ    c a t nh Bình D ng

ở ứ ả ỉ luôn m c cao, GDP tăng bình quân kho ng 12,5%, năm 2013 ạ   GDP toàn t nh đ t

ế ự ế ị ỉ ướ ơ ấ 12,8%. C  c u kinh t ể  trên đ a bàn t nh chuy n bi n tích c c theo h ng công

ụ ệ ị ưở ế ỷ ọ ụ ể ỷ ệ nghi p, d ch v  tăng tr ng nhanh và chi m t tr ng cao, c  th  t l công

ự ụ ệ ế ế ệ ị ế   nghi p ­ xây d ng chi m 63%, d ch v  chi m 34,2% và nông lâm nghi p chi m

ạ ổ ỷ ồ ầ ư ổ ố 3,8%; t ng thu ngân sách năm 2012 đ t 24.000 t đ ng; t ng v n đ u t phát

ươ ể ệ ộ ệ ậ   tri n toàn xã h i tăng 24,8%. Hi n nay, Bình D ng có 28 khu công nghi p t p

ệ ổ ụ ệ ệ ớ ơ   trung  v i di n tích 9.073 ha và 8 c m công nghi p t ng di n tích 600 ha, h n

ệ ướ ầ ư ướ ự ả 13.386 doanh nghi p trong n c và kho ng 2.117 d  án đ u t n c ngoài. K im

ạ ấ ướ ạ ỷ ầ ư ướ ẩ ng ch xu t kh u năm 2013 c đ t 14,44 t USD, thu hút đ u t n ạ   c ngoài đ t

ỷ ầ ậ ườ ủ ạ ỉ 1,23 t USD. Thu nh p bình quân đ u ng i năm 2013 c a toàn t nh đ t 52,7

ơ ấ ệ ồ ế ệ ế ụ ị tri u đ ng. C  c u kinh t Công nghi p chi m 61,3% ; d ch v  35,3% và Nông

ệ ế nghi p chi m 3,4%.

ố ớ ạ ưở ệ Đ i v i huy n Phú Giáo Trong giai đo n 2005­2010, GDP tăng tr ng bình

ủ ả ự ệ quân hàng năm 12,1%, trong đó khu v c Nông­Lâm nghi p và Th y s n tăng bình

ự ệ ươ quân 6,16 %/năm; Công nghi p­Xây d ng tăng khá 14,92 %, th ạ ị ng m i d ch v ụ

ườ ừ ạ tăng nhanh và đ t 23,9 %/ năm. ỉ   Ch  tiêu GDP/ng ụ i liên t c tăng, t ệ    6,6 tri u

ườ ệ ồ ườ ồ đ ng/ng i/năm (năm 2005) lên 15 tri u đ ng/ng i/năm (năm 2010), tăng 2,2

ệ ệ ồ ầ l n so năm 2005. Năm 2010, bình quân GDP ngành công nghi p 60 tri u đ ng/lao

ụ ươ ị ệ ạ ồ ộ đ ngộ , ngành d ch v  th ng m i (22 tri u đ ng/lao đ ng) và  ngành nông nghi pệ

2.2.2 Tài nguyên r ng ừ

56

ệ ồ ộ ạ ầ đ t g n 14 tri u đ ng/lao đ ng.

ươ ệ ộ ỉ ỹ ấ   Trên toàn t nh Bình D ng, Phú Giáo là m t trong hai huy n có qu  đ t

ủ ệ ấ ấ ớ ộ ỉ ừ r ng l n nh t trong toàn t nh. Đ t lâm nghi p ch  y u ả ủ ế  thu c qu n lý c a công ty

ươ ớ ổ ự ượ ệ TNHH MTV Lâm nghi p Bình D ng, v i t ệ ng di n tích t nhiên đ c giao

ả ừ ấ ừ ự qu n lý là 5.683,6 ha, trong đó đ t có r ng  là 4.978,5 ha (R ng t nhiên 385,9 ha

ừ ồ ủ ế ừ ớ và r ng tr ng là ầ   4.592,6 ha v i loài cây ch  y u là các loài Keo, Xà c , Sao, D u,

ề ừ ấ Đi u và Cao su; đ t chấ ưa có r ng: 75,3 ha và các lo i đạ ố   t khác là 629,8 ha. Đ i

ệ ấ ươ ấ ộ ọ ệ ớ ỉ v i t nh Bình D ng thì đây là m t di n tích đ t lâm nghi p r t quan tr ng đ ể

ị ả ừ ệ ể ẩ ấ ồ ỗ ừ   phát tri n tr ng r ng cung c p g  nguyên li u gia tăng giá tr  s n ph m r ng

ạ ả ồ ườ ỗ ợ ệ ể tr ng và t o c nh quan môi tr ng sinh thái h  tr  cho phát tri n công nghi p.

ứ ủ ự ậ ạ ạ ự ệ ệ Khu v c nghiên c u c a lu n án t i tr m th c nghi m lâm nghi p Phú Bình

ộ ợ ế ề ị ị ạ ệ thu c huy n Phú Giáo có l i th  v  v  trí đ a lý có giao thông đi l i thu n l ậ ợ   i,

ự ữ ể ế ệ ị ớ   ằ n m trong khu v c ti p giáp gi a khu đô th  và khu công nghi p phát tri n v i

ự ệ ệ ồ ộ ồ khu v c nông nghi p nông thôn. Ngu n lao đ ng d i dào, có kinh nghi m trong

ứ ả ệ ậ ấ ổ t ế    ch c s n xu t và kinh doanh nông nghi p. Có khí h u ôn hoà không có bi n

ề ờ ế ớ ư ụ ạ ị ươ ộ đ ng l n v  th i ti t nh : bão l t, h n hán... đ a hình trung du t ố ằ   ng đ i b ng

ừ ệ ể ệ ậ ồ ph ng.ẳ ủ  Do đó vi c tri n khai thí nghi m c a lu n án cho r ng tr ng Keo lá tràm

57

ấ ợ ỳ ị qua các chu k  kinh doanh trên đ a bàn r t phù h p.

ươ

Ch

ng 3

ƯƠ

N I DUNG VÀ PH

NG PHÁP NGHIÊN C U

Ộ Ứ 3.1 N I DUNG NGHIÊN C U

3.1.1 Nghiên c u  nh

ứ ả ưở ể ạ ủ ộ ế h ủ ng c a đ  l ấ   i VLHCSKT đ n đ  phì c a đ t

ỳ qua các chu k  kinh doanh

­ Đánh giá các tính ch t v t lý c a đ t thông qua các ch  tiêu: Dung tr ng và

ủ ấ ấ ậ ọ ỉ

Thành ph n c  gi ầ ơ ớ ủ ấ i c a đ t

kcl, hàm

ấ ấ ỉ ọ ủ ­ Đánh giá các tính ch t hóa h c c a đ t thông qua các ch  tiêu: pH

ữ ơ ễ ạ ổ ố ượ l ng Cacbon h u c  (C%), Đ m t ng s  (N%), Lân d  tiêu (Pdt%) và các

+, Ca2+, Mg2+.

Catiton trao đ i Kổ

ể ặ ộ ỉ ậ   ọ ủ ấ ­ Đánh giá các đ c đi m sinh h c c a đ t thông qua các ch  tiêu: Đ ng v t

ậ ổ ậ ả ố ấ đ t, vi sinh v t t ng s  và vi sinh v t phân gi i lân.

3.1.2 Nghiên c u  nh h

ứ ả ưở ủ ể ạ ế ưở ng c a đ  l i VLHCSKT đ n sinh tr ng, tr ữ

ố ừ ấ ỳ ượ l ng, năng su t và sinh kh i r ng qua các chu k  kinh doanh

­ Đánh giá  nh h

ả ưở ủ ế ả ưở ng c a qu n lý VLHCSKT đ n sinh tr ấ   ng, năng su t

ừ ồ ở ớ ỳ và tr ữ ượ  l ng r ng tr ng Keo lá tràm chu k  3 và so sánh v i 2 chu k ỳ

ướ kinh doanh tr c đó.

­ Xác đ nh sinh kh i r ng theo tu i và t ng b  ph n thân cây

ố ừ ừ ậ ổ ộ ị ở ỳ  chu k  3 và

ớ ỳ ướ so sánh v i 2 chu k  kinh doanh tr c đó.

3.1.3 Nghiên c u tích lũy các ch t dinh d

ứ ấ ưỡ ả ằ ng và kh  năng cân b ng dinh

ưỡ ủ ừ ở ỳ d ồ ng c a r ng tr ng Keo lá tràm chu k  3.

­ L

ượ ấ ấ ồ ưỡ ừ ấ ng hóa ngu n cung c p các ch t dinh d ng t ầ   : Đ t; VLHCSKT; t ng

ụ ả ươ ụ ể ạ ở ả ượ ậ ụ cây b i, th m t i, th m m c đ  l i ỳ  chu k  2; và l ng v t r ng hàng

ả ạ ấ ở ỳ năm tr  l i cho đ t chu k  3.

­ Đánh giá kh  năng s  d ng thông qua l

ử ụ ả ượ ấ ng tích lũy các ch t dinh d ưỡ   ng

58

ồ ở ỳ ủ ừ c a r ng tr ng Keo lá tràm chu k  3

­ Cân đ i ngu n cung c p và kh  năng s  d ng dinh d

ử ụ ấ ả ồ ố ưỡ ừ ồ ng r ng tr ng ở

ơ ở ề ằ ấ ỳ ưỡ ừ ồ chu k  3 làm c  s  đ  xu t cân b ng dinh d ng cho r ng tr ng Keo lá

tràm.

ƯƠ Ứ 3.2 PH NG PHÁP NGHIÊN C U

ế ậ ể 3.2.1 Quan đi m và cách ti p c n

ự ệ ả ươ ậ Th c hi n lu n án này, tác gi ụ  đã áp d ng hai ph ứ ổ   ng pháp nghiên c u t ng

ươ ả ệ ậ quát là: (i) Ph ng pháp sinh thái mô t ề  thông qua vi c đi u tra, thu th p thông

ứ ấ ơ ở ệ ệ ế ươ tin, tài li u th  c p làm c  s  cho vi c thi ệ t các thí nghi m và (ii) Ph ng pháp

ự ế ệ ệ ằ ế ế ự sinh thái th c nghi m b ng vi c ti n hành thi ệ   t k  và xây d ng các “thí nghi m

ộ ị ạ ườ ứ ồ ị đ nh v  trên đ ng ru ng” t ệ i hi n tr ng nghiên c u.

ủ ế ậ ậ ỳ ị ị ứ Cách ti p c n c a lu n án là nghiên c u đ nh v  lâu dài qua các chu k  kinh

ừ ư ệ ệ ậ ồ ố doanh r ng tr ng Keo lá tràm nên vi c b  trí thí nghi m cũng nh  thu th p s ố

ự ế ừ ở ệ ố ệ ề ấ ỳ ưở ấ li u có s  k  th a chu k  1 & 2. Các s  li u v  đ t, sinh tr ng, năng su t và

ố ừ ượ ế ừ ừ ế ứ ủ ự ả ả ậ ị “Qu n lý l p đ a sinh kh i r ng đ c k  th a t k t qu  nghiên c u c a d  án

ấ ừ ồ ệ ừ ự và năng su t r ng tr ng Keo ở ệ  Vi t Nam” th c hi n t 2002 – 2007 do t ổ ứ    ch c

ừ ệ ợ ượ ọ ỳ ượ ế ậ CIFOR tài tr . R ng thí nghi m này đ c g i là chu k  2 đ c thi t l p năm

ầ ặ ạ ớ ứ ệ ồ 2002 và khai thác năm 2008 g m 3 công th c thí nghi m và 5 l n l p l i v i các

ể ạ ứ ấ ộ công th c Fl (l y đi toàn b  VLHCSKT); Fm (đ  l i VLHCSKT) và Fh đ  l ể ạ   i

ượ ộ ừ ấ g p đôi l ể ng VLHCSKT (di chuy n toàn b  VLHCSKT t Fl sang).

ế ụ ứ ừ ự ệ ậ ỳ Lu n án đã ti p t c th c hi n nghiên c u t ố  năm 2008 (cu i chu k  2) tr ướ   c

ừ ể ế ậ ệ ở ế ỳ khi khai thác r ng đ  thi t l p thí nghi m chu k  3 và theo dõi đ n năm 2013.

ự ứ ạ ổ ổ ộ Bên c nh đó, có s  thay đ i và b  sung thêm các n i dung nghiên c u cho phù

ụ ể ể ạ ấ ứ ượ ẽ ợ h p, c  th  là: (i) Công th c Fh khi đ  l i g p đôi l ng VLHCSKT s  không

ự ế ả ề ệ ợ ớ ượ ổ ở còn phù h p v i đi u ki n th c t ấ  s n xu t và đ c thay đ i ằ   ỳ  chu k  3 b ng

ể ạ ệ ổ ổ vi c đ  l i VLHCSKT và có bón b  sung thêm 300g Lân/cây; (ii) B  sung thêm

ớ ề ứ ủ ứ ệ ộ   ộ n i dung nghiên c u m i v  quá trình phân h y VLHCSKT, nghiên c u h  đ ng

59

ằ ấ ưỡ ủ ừ ồ ậ ấ v t đ t, VSV trong đ t, đánh giá cân b ng dinh d ng c a r ng tr ng, …

3.2.2 Ph

ươ ố ệ ng pháp b  trí thí nghi m

ệ ậ ượ ừ ọ ỳ ượ ủ ề Thí nghi m c a đ  tài lu n án đ ồ c g i là r ng tr ng chu k  3, đ c b ố

ủ ừ ố ầ ủ ể ề ẫ ồ ỳ The trí trên n n c a r ng tr ng chu k  2 theo ki u kh i  đ y đ  ng u nhiên (

ứ ồ Randomized Complete Block Design ­ RCBD), g m 3 công th c và 5 l n l p l ầ ặ ạ   i.

ươ ự ệ ố ươ ứ Ph ng pháp b  trí thí nghi m này d a theo ph ả   ng pháp nghiên c u trong qu n

ị ừ ậ ồ ệ ớ ủ ứ ệ lý l p đ a r ng tr ng Nhi t đ i c a Trung tâm Nghiên c u Lâm nghi p Qu c t ố ế

ứ ệ ồ (CIFOR), (Tiarks và cs., 1998). Thí nghi m g m các công th c sau:

ộ ậ ệ ữ ơ ấ ở Fl:  L y đi toàn b  v t li u h u c  sau khai thác ỳ  chu k  1 và 2.

ể ạ ậ ệ ữ ơ ở ả ỳ ỳ Fm: Đ  l i v t li u h u c  sau khai thác c  chu k  1 và chu k  2.

ữ ệ ậ ở Fh:  Đ   l ấ ể ạ g p   đôi i ỳ   chu   k   1;   đ   l ể ạ   i ơ   v t   li u   h u   c   sau   khai   thác

ừ ồ ỳ ờ VLHCSKT r ng chu k  2 và đ ng th i   bón lót 300g super phosphate 16,5%

ượ

ể ừ

Ghi chú: G p đôi VLHCSKT

ỳ  chu k  2 đ

c di chuy n t

công th c Fl sang. Lo i   phân bón   super

ượ

ươ

ư

phosphate hàm l

ng 16,5% P

205, thì trong 100g Lân th

ng ph m ch  có

7,2gP. Cách tính nh  sau:

ậ ộ ồ

ượ

ớ P = 16,5% x (31 x 2)/[(31x2) +(16x5)]. V i m t đ  tr ng 1.667 cây/ha và bón 300 gP

205   thì l

ng phân

lân nguyên t

là: 300g P

205/cây x 7,2 gP x 1.667 cây/ha = 36 kgP/ha)

P205/cây.

ộ ố ễ ượ ể ạ ể ồ Toàn b  g c và r  cây cũng đ c đ  l ừ i sau khai thác r ng đ  tr ng m i ớ ở

ồ ỳ ở ượ ố ồ ở ữ ủ chu k  2 & 3. Cây tr ng ỳ  chu k  sau đ c b  trí tr ng gi a hàng c a chu k ỳ

ướ ể ộ ố ưỡ ụ ổ ệ ấ tr c đ  huy đ ng t ồ i đa ngu n dinh d ng cho cây h p th . T ng di n tích

ệ ồ ượ ầ ụ ể ư ừ r ng tr ng thí nghi m là 4 ha, đ c chia làm 2 ph n c  th  nh  sau:

ứ ệ ồ ượ ầ ặ ạ ố ệ ổ + Ô chính g m 3 công  th c thí nghi m đ c b  trí 5 l n l p l i. T ng di n tích

2, di n tích m i ô là 1.152 m ỗ

2  (12 hàng x 16

ệ ệ ủ c a 15 ô thí nghi m là 17.280 m

2 (8 hàng x 12 cây/hàng = 96 cây),

ệ ế cây/hàng), trong đó di n tích ô đo đ m là 576 m

2 g m 2 hàng cây bao xung quanh ô đo đ m (96 cây).

ệ ệ ế ồ di n tích vùng đ m là 576 m

ớ ướ ư ậ ẽ ạ ậ ố ệ ế ượ ự V i kích th c ô và cách thu th p s  li u nh  v y s  h n ch  đ ộ   c s  tác đ ng

ế ố ả ưở ớ ế ứ ủ ả ậ ủ c a các y u t bên ngoài làm  nh h ng t i k t qu  nghiên c u c a lu n án.

2  (108

ụ ượ ế ế ể ấ ệ ẫ ố + Ô ph  đ c thi t k  đ  l y m u sinh kh i hàng năm di n tích 720 m

ế

R ng T ch

R ng Cao su

60

cây/ô)

ơ ồ ố ệ Hình 3.1. S  đ  b  trí thí nghi m

3.2.3 Ph

ươ ố ệ ứ ộ ậ ng pháp thu th p và phân tích s  li u theo n i dung nghiên c u

(cid:0) ươ ứ ộ ủ ấ ỳ Ph ng pháp nghiên c u đ  phì c a đ t qua các chu k  kinh doanh

­ L y m u đ t

ấ ấ ẫ

ấ ậ ẫ ấ ọ   + M u đ t phân tích tính ch t v t lý và hóa h c:

ứ ẫ M u đ ượ ấ ở c l y ằ    các công th c khác nhau b ng

ạ ộ ố khoan tay lo i có đ  khoan sâu t i đa 50cm, đ ườ   ng

ệ ỗ kính mũi khoan 3,0cm. M i ô thí nghi m đ ượ ấ   c l y

ả ề ể ớ ộ ừ t 10 đi m (10 mũi khoan) d i đ u trên ô v i 2 đ

ầ ấ ừ sâu t ng đ t là t ữ    0 ­ 10cm và 10 ­ 20cm. Nh ng

ấ ấ ẫ Hình 3.2. L y m u đ t hàng năm ẫ ủ ấ ượ ầ ộ ạ ộ m u c a cùng đ  sâu t ng đ t đ c tr n l i thành

ừ ỗ ụ ẫ ẫ ấ ẫ ẫ ợ ỗ ộ ỗ ơ   ợ  m t m u h n h p. T  m i m u h n h p, l y hai m u ph  ng u nhiên và ph i

ụ ẽ ượ ẫ ử ộ ử ủ khô không khí. M t n a c a m u ph  s  đ c dùng cho phân tích và n a còn l ạ   i

ỡ ạ ấ ỏ ơ ữ ề ẫ ấ ượ ư đ c l u tr . M u đ t sau khi nghi n, có kích c  h t đ t nh  h n 2mm s  đ ẽ ượ   c

ấ ị ể ẫ ấ ọ ờ ỳ dùng đ  phân tích hóa h c. Th i gian l y m u đ t đ nh k  vào tháng 7 hàng năm.

ử ụ ụ ườ ể ạ ấ ẫ ọ ố ị ấ L y m u đ  xác đ nh dung tr ng đ t: S  d ng  ng kim lo i hình tr  đ ng kính

3 l y m u

ẫ ở ấ ầ ấ ộ ị ừ ỗ ể ể 10cm, th  tích 1dm ph n đ t chính không b  tác đ ng t m i đi m t ạ   i

ệ ở ỗ ầ ừ m i ô thí nghi m 2 t ng phát sinh 0 – 10cm và t 10 ­ 20cm.

ệ ẫ ẫ ộ ỗ + M u đánh giá đ ng v t đ t: ậ ấ Trên m i ô thí nghi m, m u đ t đ ấ ượ ấ ừ    3 c l y t

ầ ặ ứ ệ ẫ ẫ ầ công th c x 3 l n l p x 2 l n/năm = 18 m u/năm, di n tích ô m u 1 x 1m sâu

ấ ượ ấ ộ 0,1m. Đ t đ ỏ ể ế   c l y toàn b  và làm nh  đ  đ m

ậ ấ ộ ộ ướ toàn b  đ ng v t đ t có kích th ư   c  > 0,2cm nh :

ế ế ố ọ ki n, giun, d , m i, sâu, b , …

ậ ổ ẫ ố ậ   + M u phân tích vi sinh v t t ng s  và vi sinh v t

ả ẫ ố phân gi i lân: ậ   ổ   M u đánh giá t ng s  vi sinh v t

ậ ấ ả trong đ t và vi sinh v t phân gi ỗ   i lân: Trên m i ô

ấ ấ ượ ấ ừ ệ ẫ thí nghi m, m u đ t đ t đ c l y t ứ    3 công th c

61

ấ ấ ẫ Hình 3.3. L y m u phân tích VSV đ t

ầ ặ ệ ẫ ấ ị ẫ   ầ x 3 l n l p x 3 v  trí l y khác nhau x 2 l n/năm = 54 m u/năm, di n tích ô m u

10 x 10 x 10cm.

ấ ẫ ố ị ươ ứ V  trí l y m u cách g c cây 0 ­ 30cm, 30 ­ 80cm và 80 ­ 150cm t ớ ị   ng  ng v i đ a

ấ ượ ữ ể ẫ ầ ố đi m g n g c cây, gi a tán cây và ngoài tán cây. M u sau khi l y đ c

ả ươ ề ạ ả b o qu n t i trong thùng đá và đem v  phân tích ngay t ệ   i phòng thí nghi m.

ư ầ ẫ ấ ờ ỳ ị Th i gian l y m u đ nh  k  2 l n/năm vào mùa khô (tháng 3) và mùa m a (tháng

8 hàng năm).

ươ ẫ ấ ng pháp phân tích m u đ t ­ Ph

ươ ẫ ượ ự ệ Ph ng pháp phân tích m u trong phòng, đ c th c hi n theo các qui trình

ệ ươ ấ ấ ổ phòng thí nghi m. Ph ng pháp phân tích đ t theo s  tay phân tích đ t, n ướ   c,

ữ ủ ệ ả ồ ổ phân bón cây tr ng c a Vi n Nông hóa th  nh ng, 1998 [39] và có tham kh o tài

ừ ấ ố ế ệ li u   t trung   tâm   thông   tin   và   đ t   Qu c   t (International   soil   reference   and

ủ ụ ể ư information centre, ISRIS/FAO c a tác gi ả van Reeuwijk,1995), c  th  nh  sau:

ố ươ ổ C­t ng s ng pháp Walkley­Black

ở ỗ ẫ ợ Ph Công phá m u b i h n h p sulphuric acid –selenium và

ố ấ ằ ư ươ ổ N­ t ng s hydrogen peroxide 30% và ch ng c t b ng ph ng pháp

4F và 0.025M HCl).

ẩ ằ Kieldahl. ươ Ph ng pháp so màu theo dãy màu tiêu chu n, trích b ng ễ P­ d  tiêu

ị ằ ằ ị ươ dung d ch Bray­I (0.03M NH Trích b ng dung d ch NH4Cl (1M) và đo b ng ph ng K trao đ iổ

4Cl (1M) và ph

ọ ử ị ằ ươ ấ ế pháp quang k  ng n l a. Trích b ng dung d ch NH ng pháp h p Ca và Mg trao đ iổ ụ ử (AAS).

ấ ộ ồ ớ ỷ ệ ph  nguyên t ị Hòa tan đ t trong dung d ch KCl n ng đ  1M v i t l 1: pH

ượ ằ ươ ị ọ ị c xác đ nh b ng ph ể ng pháp xác đ nh th 2,5  Dung tr ng đ

0 C đ  xác đ nh tr ng

ẫ ượ ấ ở ể ọ ị Dung tr ngọ tích, các m u đ c s y khô 105

62

ầ ấ ử ụ ạ ng khô . ươ ng pháp phân tích thành ph n c p h t. S  d ng ượ l Dùng ph Thành ph n c  gi ầ ơ ớ i ụ ố ể ị ạ công c  là  ng hút Robinson đ  xác đ nh t ỷ ệ  l ấ  3 c p h t.

ươ ậ ổ ụ ẩ Ph ng pháp phân tích vi sinh v t t ng s ố (CFU/g) áp d ng tiêu chu n TCVN

ậ ọ ề ướ ề ị ẫ 4881­1989 và TCVN 4884:2001 v  “Vi sinh v t h c – h ng d n chung v  đ nh

0C”

ẩ ạ ở ậ ế ậ ỹ ượ l ng vi sinh v t – k  thu t đ m khu n l c 30

ươ ậ ả ụ Ph ng pháp phân tích vi sinh v t phân gi i lân (CFU/g)  áp d ng TCVN

ề ậ ả ấ ợ 6167:1996   v   “Phân   bón   vi   sinh   v t   phân   gi ố i   h p   ch t   ph t   pho   khó   tan

Phosphat­solubling microbial fertilizer”.

ầ ưỡ ấ ng trong đ t: ­ Cách tính thành ph n dinh d

ụ ứ ướ ể ầ ấ Áp d ng công th c (3.1) d i đây đ  tính toán thành ph n các ch t dinh d ưỡ   ng

C, N, P, K, Ca, Mg trong đ t: ấ

X (kg) = BD (kg/m3) x 10.000 (m2) x SD (m) x TPDD (mg/kg)     (3.1)

ầ ưỡ ấ ầ Trong đó:  X: thành ph n dinh d ng trong đ t c n tìm;

ầ ấ ọ BD: dung tr ng theo t ng đ t;

10.000m2  là di n tích cho 1ha; ệ

ấ ầ ộ SD: đ  sâu t ng đ t;

ầ ưỡ ở ấ TPDD: Thành ph n dinh d ấ ng ch t X trong đ t.

(cid:0) ươ ứ ưở ữ ượ ấ Ph ng pháp nghiên c u sinh tr ng, tr  l ố   ng, năng su t và sinh kh i

ặ ấ ủ ừ ồ ỳ trên m t đ t c a r ng tr ng qua các chu k  kinh doanh

­ Đánh giá  sinh tr

ưở ừ ng r ng:

+ S  li u v  sinh tr

ố ệ ề ưở ữ ượ ố ừ ấ ở ng, tr  l ng, năng su t, sinh kh i r ng ỳ  chu k  1, 2 đ ề

ậ tài lu n án k  th a s  li u c a d ế ừ ố ệ ủ ự

án CIFOR (2002 ­ 2007) làm c  sơ ở

ỳ ể đ   đánh   giá   qua   các   chu  k   kinh

doanh.

ệ ở ừ ồ + Đo r ng tr ng thí nghi m ố    cu i

ướ ỳ chu   k   2   tr c   khi   khai   thác,   đo

ưở ở ị sinh tr ừ ng r ng ỳ  chu k  3 đ nh

63

ị ị ỳ ầ k  1l n/năm, đo đ nh v  toàn b  s ộ ố

ấ ẫ ố Hình 3.4. L y m u sinh kh i hàng năm

ầ ặ ứ ệ ồ ỉ cây trong các công th c thí nghi m theo các l n l p, các ch  tiêu g m: T  l ỷ ệ

vn (m), D1.3 (cm).

ố s ng (%), H

ữ ượ ấ ị ừ ng r ng: ­ Xác đ nh năng su t và tr  l

ữ ượ ở ướ ệ ế ị + Xác đ nh tr  l ừ ng r ng ỳ  chu k  2 tr c khi ti n hành thí nghi m: Đo toàn

1.3), chi u cao cây (Hvn) và gi

ề ả ẩ ộ ườ b  đ ng kính (D ạ   i tích 15 cây tiêu chu n đ i

ơ ở ữ ượ ệ ấ ị ủ di n cho các c p kính khác nhau làm c  s  xác đ nh tr  l ầ   ng c a lâm ph n

ổ ượ ấ ượ ể ạ ị ể đ  xác đ nh t ng l ng l y ra và l ng VLHC đ  l i sau khai thác.

ữ ượ ừ ừ ệ ồ ồ ỳ ị + Xác đ nh tr  l ng r ng tr ng chu k  3: Hàng năm, r ng tr ng thí nghi m chu

1.3  và Hvn làm c  s  xác đ nh

ượ ế ưở ơ ở ị ỳ k  3 cũng đ c đo đ m các tiêu sinh tr ng D

ữ ượ ủ ầ tr  l ng c a lâm ph n.

­ L y m u sinh kh i hàng năm:

ấ ẫ ố

ố ớ ừ ồ ở ỳ + Đ i v i r ng tr ng chu k  2:

1.3; Hvn t

ướ ừ ế ưở ấ ả Tr c khi khai thác r ng ti n hành đo sinh tr ỉ ng các ch  tiêu: D t c  các

ệ ẫ ạ ẩ ầ ọ ấ   cây trong lâm ph n, sau đó ch n ra 15 cây m u tiêu chu n đ i di n cho các c p

ượ ặ ấ ạ ể ầ ặ ố ượ ấ kính đ c ch t  h  đ  tính sinh kh i ph n trên m t đ t, tính toán l ng l y ra và

ể ầ ẫ ọ ưỡ ể ạ đ  l i. Trong 15 cây m u ch n ra 6 cây đ  phân tích thành ph n dinh d ỗ   ng. M i

ượ ắ ằ cây đ ạ c c t làm 5 đo n b ng nhau,

ả ượ ư ậ ộ ỏ ọ ị các b  ph n cây nh  thân, v , cành, lá và hoa qu  đ c xác đ nh tr ng l ượ   ng

ạ ườ ượ ấ ệ ẫ ạ ọ ượ ươ t i ngay t ệ i hi n tr ng và đ c l y m u đ i di n có tr ng l ng 0,5kg cho

ố ệ ộ ả ừ ế ừ ế ậ ừ t ng b  ph n. S  li u gi i tích cây t ậ  năm 2002 ­ 2007 lu n án k  th a k t qu ả

ứ ủ ự nghiên c u c a d  án CIFOR.

ố ớ ừ ế ồ ỳ ưở + Đ i v i r ng tr ng chu k  3: Hàng năm ti n hành đo sinh tr ọ   ng và cũng ch n

ể ả ấ ạ ẩ ấ ẫ ệ ra 15 cây tiêu chu n đ i di n cho các c p kính đ  gi ố   i tích và l y m u sinh kh i

ượ ể ầ ọ ọ ỏ và 6 cây đ c ch n đ  phân tích thành ph n hóa h c trong thân, v , cành, lá và

hoa qu .ả

­ Áp d ng công th c (3.2) d

n

ứ ụ ướ ữ ượ ể i đây đ  tính toán tr  l ừ ng r ng:

i=1

64

M = ∑ [3.14 x (Di/2)2x Hi x 0.5] x 10000/S (3.2)

3/ha)

ở ị v  trí 1,3m

ệ ố

ệ ố ộ ệ Trong đó: M Di Hi n           0,5 S

ừ ữ ượ ng r ng (m Tr  l ườ ủ Đ ng kính c a cây i  ề Chi u cao vút ng n cây i (m) S  cây trong ô thí nghi m Hình s  f (h  s  đ  thon thân cây) 2) Di n tích ô thí nghi m (m ẩ ệ ố ả ấ ẫ ừ Tính toán sinh kh i: T  15 cây tiêu chu n gi ố ẽ ậ   i tích l y m u sinh kh i s  l p

ươ ươ ữ ườ ọ ượ ủ ể ph ng trình t ng quan gi a đ ng kính và tr ng l ng khô c a cây cá th  có

b . Trong đó Y tr ng l

ọ ượ ườ ạ d ng hàm Mũ: Y= aX ng khô và X là đ ng kính ngang

ệ ố ể ướ ự ủ ừ ố ừ ng c, a và b  là các h  s  đ c tính sinh kh i khô c a cây r ng t ể  đó đ  xác

ừ ệ ả ầ ố ứ ị đ nh sinh kh i theo t ng công th c thí nghi m và cho c  lâm ph n.

(cid:0) ươ ứ ấ ưỡ Ph ng pháp n ghiên c u tích lũy các ch t dinh d ả ng và kh  năng cân

ằ ưỡ ủ ừ ồ ở ỳ b ng dinh d ng c a r ng tr ng chu k  3

­ Xác đ nh t c đ  phân hu  v t li u h u c  sau khai thác

ỷ ậ ệ ữ ơ ố ộ ị

ở ồ ỳ ậ ệ V t li u đ ượ ấ ừ ừ c l y t r ng khai thác chu k  2 bao g m: Lá; Cành < 1 cm;

ừ ượ ắ ố ượ ỗ Cành t 1 ­ 5cm đ ạ c c t thành các đo n dài 1cm. Kh i l ẫ ng m i m u khô là

ố ượ ượ ướ ướ 25g, kh i l ng này đ c cho vào túi l i nylon kích th ắ   c 20 x 20cm có m t

ầ ặ ạ ẫ ạ ổ ộ ồ ướ ộ l i r ng 2mm. T ng c ng g m 210 m u các lo i (5 l n l p l ả   ầ i x 14 l n kh o

ạ ậ ệ ẫ ượ ặ ả ề ệ ướ sát x 3 lo i v t li u). Các m u đ c đ t r i đ u trên ô thí nghi m d ặ ấ   i m t đ t

ể ả ầ ồ ờ ờ ỳ ứ   ủ ừ c a r ng tr ng chu k  3. Th i gian kh o sát 14 l n vào các th i đi m tháng th :

ạ ậ ệ ỗ ầ ẫ 0, ½, 1, 2, 3, 4, 5, 7, 9, 12, 15, 18, 21, 24. M i l n thu 5 m u x 3 lo i v t li u = 15

ử ạ ậ ệ ề ấ ể ấ ư ủ ẫ ầ ở m u, r a s ch đ  l y ph n v t li u ch a phân h y mang v  s y khô nhi ệ ộ  t đ

ọ ượ ố ượ ể ổ ị 760C cho đ n khi tr ng l ế ng không đ i và cân đ  xác đ nh kh i l ng khô và

ượ ủ ấ đánh giá l ng m t đi do quá trình phân h y.

­ Xác đ nh ngu n dinh d

ồ ị ưỡ ả ổ ấ ng có kh  năng b  sung cho đ t

ưỡ ấ ừ ả ồ ồ Các ngu n dinh d ổ ng có kh  năng b  sung cho đ t t 3 ngu n chính là:

ấ ưỡ ưỡ ủ ầ ượ l ng ch t dinh d ng tích lũy trong VLHCSKT; dinh d ả   ng c a t ng th m

ụ ụ ả ượ ủ ừ ậ ụ ở m c, cây b i th m t ươ ể ạ i đ  l i và l ng v t r ng hàng năm c a r ng ỳ    chu k  3.

65

ươ ụ ể ư ệ ậ ẫ ố Ph ng pháp b  trí thí nghi m, thu th p m u và phân tích c  th  nh  sau:

ị ượ ể ạ ệ ằ ọ ượ + Xác đ nh l ng VLHC đ  l i sau khai thác b ng vi c tính tr ng l ng sinh

ố ủ ọ ườ ả ở ộ kh i c a toàn b  cành, ng n có đ ng kính < 5cm lá cây, hoa, qu ,… ỳ    chu k  2.

ươ ố ươ ấ ầ ẫ Ph ị ng pháp xác đ nh sinh kh i t i, khô và l y m u phân tích thành ph n dinh

ể ạ ạ ấ ở ưỡ d ừ ng các ch t trong t ng lo i VLHC đ  l i sau khai thác đã trình bày trên.

ụ ả ị ươ ụ ả ướ ừ ằ ố + Xác đ nh sinh kh i cây b i, th m t i và th m m c d ệ   i tán r ng b ng vi c

2  (1 x 1m), t ng s  g m 25 l

ướ ướ ố ồ ổ ặ ố b  trí đ t các l i ô vuông kích th c 1m ướ   i ô

ả ề ạ ạ ấ ả ệ vuông r i đ u trên các ô thí nghi m. T i đây phân lo i và thu gom t t c  các

ầ ả ươ ụ ỏ ẫ thành ph n nh ư : cây b i, c , cành, lá, qu  (t i và khô). M u sau khi thu đ ượ   c

0C trong 48 gi

ở ệ ộ ờ ế ọ ượ ề ấ đem v  s y khô nhi t đ  76 đ n khi tr ng l ng không đ i đ ổ ể

ố ượ ưỡ tính sinh kh i khô và phân tích hàm l ấ ng các ch t dinh d ng.

ị ượ ở ậ ụ ệ ằ ậ ẫ ỳ ậ ụ ng v t r ng chu k  3 b ng vi c thu th p m u v t r ng hàng + Xác đ nh l

2 (1x1m) đ t cách m t đ t 50cm t

ở ẫ ượ ơ ướ ặ ấ ặ năm các b y l ng r i có kích th c 1m ạ   i 5

ủ ứ ệ ặ ẫ ẫ ổ ố ẫ   ỗ ô c a công th c thí nghi m Fm, trong m i ô đ t ng u nhiên 5 b y. T ng s  b y

ẫ ừ ơ ờ ượ ậ ụ ượ l ng r i là 25 cái. Th i gian thu m u t ừ  khi r ng có l ng v t r ng đáng k ể

ắ ầ ở ổ ế ẫ ổ ượ ầ (b t đ u thu tu i 2 đ n tu i 5); m u đ c thu 2 l n/tháng vào ngày 15 và 30

0C

ể ọ ị ượ ẫ ở ằ ấ ệ ộ hàng tháng. Đ  xác đ nh tr ng l ng khô b ng cách s y m u nhi t đ  76

ờ ượ ẫ ượ ổ trong 48 gi ọ  khi tr ng l ng khô không còn thay đ i. Hàng năm, m u l ơ   ng r i

ề ể ấ ấ ẫ ộ ưỡ ồ ượ đ c tr n đ u và l y m u đ  phân tích thành các ch t dinh d ng g m: N, P, K,

Ca và Mg.

­ Xác đ nh ngu n dinh d

ồ ị ưỡ ng tích lũy trong cây

ấ ẫ ồ ị ưỡ ể + L y m u phân tích: Đ  xác đ nh ngu n dinh d ủ ừ   ng tích lũy trong cây c a r ng

ệ ả ả ề ẩ ỳ thí nghi m chu k  3 thông qua gi ấ   i tích 15 cây tiêu chu n/năm r i đ u theo c p

ố ươ ể ượ ị kính đ  xác đ nh sinh kh i t i, khô và phân tích hàm l ấ ng các ch t dinh d ưỡ   ng

tích lũy trong cây.

ươ ự ẫ ầ ấ + Ph ng pháp phân tích các m u th c v t: ậ Phân tích thành ph n các ch t dinh

ự ấ ậ ồ ưỡ ủ ế ưỡ d ng   trong  th c   v t  g m   5  ch t  dinh  d ng   ch   y u  là   N,  P,   K,  Ca,   Mg.

ươ ố ế ủ ụ ấ ả Ph ng pháp áp d ng theo phân tích đ t Qu c t c a tác gi L.P. van Reeuwijk,

66

́ ̃   Interntional Soil referance and Information Centre, 1995 (ISRIC).  Công pha mâu

2O2) cho đêń

̀ ự ́ ơ ợ ̣ ̣ ̣ th c vât băng acid sulphuric ́  (H2SO4) đâm đăc kêt h p v i perocide (H

̀ ́ ̃ ̀ ́ ́ ́ ̣ ượ ượ ̣ ̉ ̀ khi mâu trăng hoan toan va lây  môt l ng đ c xac đinh đê phân tich N, P, K, Ca

ư ̉ va Mg̀ tông số nh  sau:

ằ ươ N: phân tích b ng ph ng pháp Kjeldahl;

ươ ử ụ P: s  d ng ph ng pháp so màu;

ọ ử ế ằ ị K: Xác đ nh b ng máy quang k  ng n l a;

ụ ằ ấ ị ử Ca và Mg: Xác đ nh b ng máy h p th  nguyên t .

ố ệ ừ ổ ừ ủ ậ ố ộ + Tính toán s  li u: T  t ng sinh kh i theo t ng b  ph n thân cây c a các công

ứ ệ ượ ừ ầ ấ ưỡ th c thí nghi m đ c tính toán cho t ng thành ph n các ch t dinh d ng và qui

ứ ướ ể ầ ụ ổ đ i ra 01 ha. Áp d ng công th c (3.3) d i đây đ  tính toàn thành ph n các dinh

ưỡ d ng C, N, P, K, Ca, Mg trong cây:

ấ X (kg/ha) = ∑[SKBPi (t n/ha) x NC (kg/ha)] (3.3)

ầ ưỡ ầ Trong đó:  X: thành ph n dinh d ng trong cây c n tìm;

ậ ủ ố ộ ổ SKBPi: T ng sinh kh i b  ph n c a cây;

ỏ ỏ ặ ậ ộ ớ BPi: B  ph n là thân, cành l n, cành nh , v  ho c lá cây;

ượ ưỡ ậ ủ ủ ừ ộ NC: Hàm l ng dinh d ng c a X theo t ng b  ph n c a cây.

3.2.4 Ph

ươ ố ệ ử ng pháp x  lý s  li u

ọ ủ ấ ữ ơ ậ ệ ấ ậ ẫ ­ Phân tích tính ch t v t lý, hóa h c c a đ t và phân tích m u v t li u h u c  sau

ậ ụ ự ủ ấ ầ ậ ố khai thác, v t r ng, phân h y th c v t, sinh kh i và thành ph n các ch t dinh

ậ ượ ự ệ ạ ự ộ ưỡ d ng trong th c v t đ c th c hi n t ủ i phòng phân tích c a b  môn sinh thái

ườ ừ ệ ệ ộ ọ môi tr ộ ng r ng thu c Vi n Khoa h c Lâm nghi p Nam B .

ố ổ ả ượ ệ ạ ự ­ Phân tích VSV t ng s  và VSV phân gi i lâm đ c th c hi n t i phòng thí

ủ ề ệ ệ ệ ọ nghi m vi sinh c a Vi n Khoa h c Nông nghi p Mi n Nam

­ S  li u đánh giá

ố ệ ở ứ ượ ừ ủ ị các công th c đ c tính t ầ    giá tr  trung bình c a các l n

ứ ệ ỗ ặ ủ l p c a m i công th c thí nghi m.

ố ệ ậ ượ ử ươ ọ ớ ố ­ S  li u thu th p đ c x  lý theo ph ầ   ng pháp th ng kê sinh h c v i ph n

ử ụ ề ể ắ ệ   m m Genstat version 12.0 và Excel 7.0 đ  tính toán. S  d ng tr c nghi m

67

ể ế ứ ạ ộ ỉ ệ Duncan đ  x p h ng các ch  tiêu đánh giá theo m c đ  khác bi t có ý nghĩa

ươ ồ ươ ố ề ặ v  m t th ng kê. Ph ng pháp tính và phân tích h i qui t ng quan theo

ể ễ ọ Nguy n Ng c Ki ng (1996).

ươ

Ch

ng 4

K T QU  NGHIÊN C U VÀ TH O LU N

ưở ủ ể ạ ế ộ ấ ỳ ng c a đ  l i VLHCSKT đ n đ  phì đ t qua các chu k  kinh Ả 4.1 nh h

doanh

ủ ấ ấ ậ 4.1.1 Tính ch t v t lý c a đ t

ọ ỉ ấ a) Ch  tiêu dung tr ng đ t

ể ấ ấ ộ ọ ọ ỉ Dung tr ng đ t là m t ch  tiêu r t quan tr ng đ  đánh giá đ  t ộ ơ ố ủ ấ   i x p c a đ t.

ấ ở ầ ấ ừ ế ễ ả ọ ỉ ế K t qu  đánh giá di n bi n ch  tiêu dung tr ng đ t t ng đ t t 0 – 10cm và t ừ

ừ ủ ủ ứ ồ ỳ 10 – 20cm c a tr ng r ng Keo lá tràm qua các chu k  sau c a các công th c thí

ể ạ ậ ệ ữ ơ ư ệ nghi m khi đ  l i v t li u h u c  sau khai thác nh  sau :

Ở ầ ấ ừ + t ng đ t t 0 ­ 10cm

ế ấ ọ ộ ỳ ờ Dung tr ng đ t bi n đ ng theo th i gian qua hai chu k  kinh doanh, ở ầ    t ng

ượ ể ệ ở ướ ấ ừ đ t t 0 ­ 10cm đ c th  hi n hình 4.1 d i đây:

68

ấ ở ầ ế ấ ọ ở ỳ ộ Hình 4.1. Bi n đ ng dung tr ng đ t t ng đ t 0 ­ 10cm 2 chu k  sau

ả ở ế ủ ấ ấ ọ ượ ả ệ K t qu hình 4.1 cho th y: Dung tr ng c a đ t đã đ c c i thi n qua 2 chu

ừ ồ Ở ầ ấ ừ ự ỳ k  kinh doanh r ng tr ng Keo lá tràm. t ng đ t t 0 ­ 10cm đã có s  khác bi ệ   t

ụ ể ở ầ ứ ữ ệ ấ ọ ỳ khá rõ r t gi a các công th c. C  th , đ u chu k  2 dung tr ng đ t là 1,41

ổ ủ ừ ư ế ạ ồ ỳ g/cm3 nh ng đ n giai đo n 5 tu i c a r ng tr ng chu k  3 (sau 11 năm) thì công

3), k  đ n là công th c Fm (1,28

ứ ấ ọ ỏ ế ế ứ th c Fh có dung tr ng nh  nh t (1,23 g/cm

3). Đi u này ch ng t

ứ ấ ấ ứ ề g/cm3) và th p nh t là công th c Fl (1,32 g/cm ỏ ộ ố ủ    đ  x p c a

ượ ả ể ạ ậ ệ ữ ơ ỳ ấ đ t đã đ ệ c c i thi n khi đ  l i v t li u h u c  sau khai thác qua 2 chu k  kinh

ừ ồ ở ủ ấ ỳ ượ ả doanh r ng tr ng Keo lá tràm và ọ  chu k  3 dung tr ng c a đ t đã đ ệ   c c i thi n

ệ ồ ở ỳ ướ ớ ừ rõ r t so v i r ng  tr ng 2 chu k  tr c đó.

Ở ầ ấ ừ + t ng đ t t 10 ­ 20cm

ấ ở ầ ấ ừ ễ ế ế ả ọ K t qu  đánh giá di n bi n dung tr ng đ t t ng đ t t ờ    10 ­ 20cm theo th i

ượ ể ệ ở ướ gian, đ c th  hi n hình 4.2 d i đây :

ấ ở ầ ế ấ ọ ở ỳ ộ Hình 4.2. Bi n đ ng dung tr ng đ t t ng đ t 10 ­ 20cm 2 chu k  sau

ấ ở ầ ừ ự ệ ữ ọ Dung tr ng đ t t ng t 10 ­ 20cm cũng có s  khác bi ệ t khá rõ r t gi a các

ụ ể ư ậ ể ạ ứ công th c, c  th  Fh < Fm < Fl. Nh  v y, khi đ  l ọ   i VLHCSKT thì dung tr ng

ượ ả ộ ố ủ ấ ệ ầ ỳ ấ đ t cũng đ c c i thi n góp ph n làm tăng đ  x p c a đ t qua các chu k  kinh

ừ ồ doanh r ng tr ng Keo lá tràm.

69

ỉ b) Ch  tiêu thành ph n c  gi ầ ơ ớ ấ i đ t

ơ ớ ủ ấ ượ ủ ấ ạ ầ ầ Thành ph n c  gi i c a đ t là hàm l ng ph n trăm c a các c p h t có kích

ướ ủ ấ ạ ị th ạ c khác nhau khi đoàn l p đ t trong tr ng thái b  phá h y. Thành ph n c  gi ầ ơ ớ   i

ế ấ ư ế ấ ắ ạ ấ ờ ổ ặ đ c tr ng cho k t c u đ t và r t ít bi n đ i trong th i gian ng n. Trong ph m vi

ủ ứ ậ ả ỉ ở ườ nghiên c u c a lu n án, tác gi ch  đánh giá ứ  công th c Fh có c ộ ng đ  tác

ệ ể ạ ạ ấ ở ế ả ỳ ộ đ ng m nh nh t thông qua vi c đ  l i VLHCSKT 2 chu k  sau. K t qu  đánh

ở ạ ố ố ỳ ỳ giá 3 giai đo n là cu i chu k  1 (năm 2002), cu i chu k  2 (năm 2008) và chu

ượ ổ ợ ở ả ướ ỳ k  3 (năm 2013) đ c t ng h p b ng 4.1 d i đây:

ầ ơ ớ ủ ấ ả ỳ ỉ B ng 4.1. Ch  tiêu thành ph n c  gi i c a đ t qua các chu k  kinh doanh

Sét  (<0,002mm)

Sét  (<0,002mm)

Cát  (0,05­2mm)

Cát  (0,05­2mm)

Limon (0,002­ 0,05mm)

Limon (0,002­ 0,05mm)

T ng đ t t ỉ ệ ầ (t  l ấ ừ  0 ­ 10cm ạ ấ  % c p h t) T ng đ t t ỉ ệ (t  l ấ ừ  10 ­ 20cm ạ ấ  % c p h t) TPCG

17,96 24,24 57,58 13,75 19,85 66,40 Chu k  1ỳ   (2002)

17,70 25,80 56,50 12,70 21,20 66,00 Chu k  2ỳ   (2008)

17,04 27,29 55,67 13,58 22,67 63,75 Chu k  3ỳ   (2013)

ừ ế ả ở ả ơ ớ ủ ấ ầ T  k t qu b ng 4.1 cho th y: Sau 11 năm thành ph n c  gi ấ   i c a đ t

ớ ở ả ồ ề ộ ộ ị không b  xáo tr n nhi u do không có tác đ ng cày x i ỳ ừ  c  3 chu k  r ng tr ng.

ướ ượ ả ượ ấ ị Tuy nhiên, xu h ng hàm l ng cát gi m và hàm l ạ ng đ t th t (h t limon) tăng

ở ả ấ ừ ừ ứ ỏ ằ lên ầ  c  2 t ng đ t t 0 ­ 10cm và t ề  10 ­ 20cm. Đi u này ch ng t r ng, khi đ ể

ể ệ ề ả ầ ỳ ạ l ế ấ   i VLHCSKT qua nhi u chu k  kinh doanh có th  góp ph n c i thi n k t c u

ủ ấ c a đ t.

ấ ọ ủ ấ 4.1.2 Tính ch t hóa h c c a đ t

ỉ ủ ấ a) Ch  tiêu pH c a đ t

ứ ộ ủ ấ ả ồ ưở ự M c đ  pH (hay n ng đ  H ộ +) c a đ t ít khi có  nh h ế ng tr c ti p trên sinh

ưở ư ấ ồ ọ ị ủ ụ tr ng cây tr ng, nh ng r t quan tr ng vì nó xác đ nh ự ữ s  h u d ng c a các dinh

70

ấ ả ưở ế ự ữ ủ ụ ấ ưỡ d ng khoáng cho cây. Khi pH th p có  nh h ng x u đ n s  h u d ng c a N,

ủ ấ ả ứ ự ề ộ K, Ca, Mg. Tuy nhiên, ph n  ng đ  chua c a đ t còn d a vào nhi u nguyên nhân

ư ậ ệ ộ ượ ư khác nh : (i) Khí h u, khi nhi t đ  càng cao, l ớ ng m a càng l n thì quá trình

ủ ử ễ ạ ậ ượ ấ phá h y đá và r a trôi v t ch t di n ra càng m nh, làm cho l ề   ấ ng ch t ki m

ả ấ ự ậ ạ ộ ủ ậ ậ ộ gi m nên đ t chua ; (ii) Quá trình ho t đ ng c a sinh v t, th c v t, đ ng v t và

ả ưở ủ vi sinh v t đ t ậ ấ  ; (iii) hay  nh h ng c a phân bón, …

ậ ả ả ứ ủ ễ ấ ộ Trong lu n án này, tác gi đánh giá ph n  ng đ  chua c a đ t di n bi n ế ở

ủ ừ ồ ỳ ở ứ chu k  2 và 3 c a r ng tr ng Keo lá tràm các công th c khác nhau khi đ  l ể ạ   i

ữ ơ ượ ế ở ầ ậ ệ v t li u h u c  sau khai thác đ c thông qua pH ả kcl. K t qu  đánh giá ấ    t ng đ t

ượ ổ ợ ở ả ướ ừ t 0 ­ 10cm đ c t ng h p b ng 4.2 d i đây:

kcl đ t

ả ỉ ấ ở ầ ủ ấ B ng 4.2. Ch  tiêu pH ứ  t ng đ t 0 ­ 10cm c a các công th c

Fl Fm Fh

Công th cứ ỳ Chu k  2 (2002 – 2008)

4,05±012 4,01±0,09 2002 4,00±0,14

3,88±0,12 3,89±0,08 2003 3,84±0,11

3,68±0,20 3,79±0,11 2004 3,69±0,12

3,96±0,15 3,95±0,15 2005 3,96±0,14

3,99±0,12 3,96±0,19 2006 3,94±0,20

4,00±0,12 3,97±0,10 2007 3,95±0,20

ỳ Chu k  3 (2008­2013)

3,98±0,18 3,99±0,22 2008 3,98±0,14

4,06±0,18 4,01±0,14 2009 4,05±0,17

4,01±0,16 3,90±0,21 2010 3,93±0,15

3,81±0,16 3,82±0,19 2011 3,81±0,14

3,83±0,15 3,84±0,14 2012 3,84±0,19

3,84±0,03 3,81±0,03 2013 3,84±0,02

kcl đ t

ỉ ấ ở ầ ủ ả ứ ệ ấ Ch  tiêu pH t ng đ t 0 ­ 10cm c a c  3 công th c thí nghi m đ u ề ở

ứ ộ ổ ỳ m c chua. Qua 2 chu k  kinh doanh thì đ  chua trao đ i (pH ộ .  ự ế kcl) ít có s  bi n đ ng

ừ ế ả ả ứ ự ữ ệ ấ T  k t qu  b ng 4.2 cho th y: Gi a các công th c thí nghi m không có s  khác

ệ ề ỉ ề ỳ ồ ừ bi t nhi u v  ch  tiêu ấ  pHkcl đ t và s ụ   au 2 chu k  tr ng r ng Keo lá tràm có áp d ng

71

ấ ị ả ậ ỹ các k  thu t qu n lý VLHCSKT không làm đ t b  chua.

Ở ầ ấ ừ + t ng đ t t 10 ­ 20cm

kcl

ỉ ở ầ ấ ừ ứ ở ủ ỳ Ch  tiêu pH t ng đ t t 10 ­ 20cm c a các công th c chu k  2 và 3 đ ượ   c

ợ ở ả ướ ổ t ng h p b ng 4.3 d i đây:

kcl đ t

ả ỉ ấ ở ầ ứ ủ ấ B ng 4.3. Ch  tiêu pH t ng đ t 10 ­ 20cm c a các công th c

Công th cứ Fl Fm Fh

ỳ Chu k  2 (2002 ­ 2008)

4,00±0,08 4,07±0,08 4,01±0,14 2002

3,88±0,16 3,89±0,09 3,90±0,12 2003

3,71±0,13 3,72±0,18 3,72±0,20 2004

4,00±0,11 4,00±0,20 3,97±0,14 2005

3,94±0,14 3,97±0,16 3,96±0,21 2006

3,95±0,14 3,98±0,11 3,97±0,12 2007

ỳ Chu k  3 (2008­2013)

4,00±0,17 3,91±0,13 3,99±0,18 2008

4,00±0,19 4,09±0,13 4,00±0,11 2009

3,95±0,17 4,17±0,18 3,89±0,19 2010

3,85±0,17 3,82±0,15 3,86±0,22 2011

3,87±0,15 3,85±0,12 3,88±0,17 2012

3,87±0,02 3,88±0,02 3,87±0,02 2013

ư ậ ở ầ ấ ừ ộ ủ ấ Nh  v y, t ng đ t t 10 ­ 20cm thì đ  chua (pH ổ   kcl) c a đ t cũng khá  n

ự ư ự ệ ứ ữ ổ ớ ị đ nh, không có s  thay đ i l n và ch a có s  khác bi t gi a các công th c thí

nghi m.ệ

ụ ừ ả ỳ ỹ ậ   ồ Trong c  2 chu k  kinh doanh r ng tr ng Keo lá tràm khi áp d ng k  thu t

ả ở ầ ấ ừ ứ ề ả qu n lý VLHCSKT t ng đ t t ả ứ    0 ­ 10cm thì c  3 công th c đ u có ph n  ng

ườ ự ế ữ ề ấ ớ ộ ủ c a môi tr ỉ ng đ t chua. S  bi n đ ng v  ch  tiêu pH không l n gi a các công

ứ ừ ệ ầ ồ ở ả ỳ ữ th c thí nghi m. Trong nh ng năm đ u tr ng r ng c  2 chu k  kinh doanh thì

72

ề ướ ầ ả pHkcl đ u có xu h ng gi m và tăng d n tr  l ở ạ ở ữ i nh ng năm sau.

ấ ấ ự ứ ổ ỳ ị Khu v c nghiên c u có tính ch t đ t chua và khá  n đ nh qua các chu k  kinh

ấ ở ả ầ ừ ư ộ doanh. Đ  chua pH ủ kcl c a đ t c  2 t ng 0 ­ 10cm và t 10 ­ 20cm ch a có s ự

kcl có ph nầ

ệ ữ ứ ỳ ướ khác bi ả t gi a các công th c qua c  2 chu k  kinh doanh. Xu h ng pH

ữ ừ ẹ ể ầ ả ớ ồ gi m nh  trong nh ng năm đ u m i tr ng r ng có th  do nguyên nhân là sau khi

ớ ạ ừ ặ ừ ự ủ ả ấ ồ khai thác và tr ng m i l ư   ậ i r ng do m t th m th c v t che ph  ho c r ng ch a

73

ư ở ứ ộ ấ ự ử ấ ặ ầ ị k p khép tán nên đã có s  xói mòn, r a trôi t ng đ t m t nh ng m c đ  th p.

b) Ch  tiêu Cacbon h u c

ữ ơ ỉ

(cid:0) ỷ ệ ữ ơ T  l ấ  % Cacbon h u c  trong đ t

ấ ừ ầ + T ng đ t t 0 ­ 10cm

ế ả ượ ữ ơ ở ầ ấ ừ K t qu  đánh giá l ng Cacbon h u c t ng đ t t 0 ­ 10cm qua 2 chu k ỳ

ượ ể ệ ở ướ kinh doanh đ c th  hi n hình 4.3 d i đây:

ữ ơ ầ ế ấ ộ ở ỳ Hình 4.3. Bi n đ ng Cacbon h u c  t ng đ t 0 ­ 10cm 2 chu k  sau

ư ậ ở ầ ấ ừ ỉ ầ ể ạ ậ ệ Nh  v y, t ng đ t t 0 ­ 10cm ch  c n đ  l ữ ơ i v t li u h u c  sau khai thác

ệ ượ ứ ữ ứ ấ ớ ơ ố ả đã làm c i thi n l ng Cacbon h u c  trong đ t so v i công th c đ i ch ng Fl

ề ấ ộ ượ ể ệ ở ả khi l y đi toàn b  VLHCSKT. Đi u này đ c th  hi n ỳ  c  2 chu k  kinh doanh

ứ ố ưỡ ộ ả ứ 2 và 3. Khi công th c Fh t ề i đa v  dinh d ng luôn có m c đ  c i thi n l ệ ượ   ng

ữ ơ ấ ố ấ ệ ữ ứ Cacbon h u c  trong đ t là t ự t nh t.  S  khác bi ệ   t gi a các công th c thí nghi m

ề ặ ố ề đ u có có ý nghĩa v  m t th ng kê.

ấ ừ ầ + T ng đ t t 10 ­ 20cm

ượ ữ ơ ở ầ ấ ừ ượ ể ệ ở L ng Cacbon h u c t ng đ t t 10 ­ 20cm đ c th  hi n hình 3.4 d ướ   i

74

đây:

ữ ơ ầ ế ấ ộ ở ỳ Hình 4.4. Bi n đ ng Cacbon h u c  t ng đ t 10 ­ 20cm 2 chu k  sau

ứ ề ể ạ ậ ệ ữ ơ ở Khi so sánh 3 công th c v  đ  l i v t li u h u c  sau khai thác các m c đ ứ ộ

ấ ượ ữ ơ ủ ứ ở ầ ấ ừ khác nhau cho th y: L ng Cacbon h u c  c a công th c Fh t ng đ t t 10 ­

ị ố ế ế ứ ấ ấ ấ 20cm luôn cho giá tr  t ứ   t nh t, k  ti p là công th c Fm và th p nh t là công th c

ự ệ ứ ữ ớ Fl, nh ng ư s  khác bi t gi a các công th c không l n.

Ở ả ấ ừ ả ỳ ầ  c  2 t ng đ t t ủ ừ    0 ­ 10cm và 10 ­ 20cm, trong c  2 chu k  sau c a r ng

ứ ả ầ ồ ượ ấ ữ tr ng Keo lá tràm thì 1 ­ 3 năm đ u tiên c  3 công th c có l ng ch t h u c ơ

ắ ầ ừ ả ầ ố ứ ướ Cacbon (C%) có ph n gi m xu ng và b t đ u t năm th  4 có xu h ng tăng

ể ượ ề ổ ả ằ ỏ ầ d n theo tu i cây. Đi u này có th  đ c gi i thích r ng, khi cây còn nh  thì

ầ ấ ố ưỡ ư ề ượ l ng sinh kh i th p nên nhu c u dinh d ừ   ng ch a nhi u. Sau 3 năm khi r ng

ượ ố ủ ớ ờ ữ ẩ ề ệ ệ ấ ả khép tán hay l ng sinh kh i đ  l n, đi u ki n c i thi n đ t nh  gi ạ     m, ho t

ấ ữ ệ ễ ố ị ủ ủ ạ ả ậ ộ đ ng c a vi sinh v t và kh  năng c  đ nh đ m c a h  r  cây, nên ch t h u c ơ

ượ ả ượ ướ ở ạ ầ ấ trong đ t đã đ ệ c c i thi n và hàm l ng Cacbon có xu h ng tăng d n tr  l i.

(cid:0) ượ ỳ ổ T ng l ấ ng tích lũy Cacbon trong đ t qua các chu k  kinh doanh

ề ượ ế ế ả ộ ấ ủ K t qu  đánh giá bi n đ ng v  l ng tích lũy Cacbon trong đ t c a các công

ệ ở ầ ấ ừ ứ ệ ấ th c thí nghi m t ng đ t t 0 ­ 10cm và 10 – 20cm cho th y vi c đ  l ể ạ ậ   i v t

ữ ơ ự ệ ệ ề ổ ượ ữ ơ li u h u c  sau khai thác đã có s  khác bi t v  t ng l ng cacbon h u c  trong

75

ữ ệ ế ượ ổ ợ ở ả ướ ứ ấ đ t gi a các công th c thí nghi m, chi ti c t ng h p b ng 4.4 d t đ i đây:

ả ổ ượ ở ầ ấ ừ B ng 4.4. T ng l ng Cacbon tích lũy t ng đ t t 0 ­ 20cm

ầ 10 ­ 20cm ấ ừ ầ ấ T ng đ t t 0 ­ 10cm (t n/ha) ấ ừ T ng đ t t ấ (t n/ha) Công th cứ

Fh Fm Fl Fh Fm Fl

Chu k  1ỳ 2,77 2,77 2,77 2,06 2,06 2,06

Chu k  2ỳ 3,05 2,70 2,43 2,53 2,47 2,21

Chu k  3ỳ 2,70 2,48 2,14 2,06 1,91 1,83

ả ở ả ấ ở ầ ấ ừ ế ượ K t qu b ng 4.4 cho th y: t ng đ t t 0 ­ 10 cm có l ng Cacbon trung

ấ ướ ệ ấ ả bình trong đ t tr c khi thí nghi m (năm 2002) kho ng 2,77 t n/ha. Qua 2 chu k ỳ

ứ ẹ ế ấ ả ạ ồ ố   ả ừ r ng tr ng ti p theo thì công th c Fl gi m m nh nh t và Fm có gi m nh . Đ i

ứ ở ỳ ướ ư ế ỳ ạ ụ ớ v i công th c Fh chu k  2 có xu h ng tăng nh ng đ n chu k  3 l ả   i s t gi m.

ể ạ ứ ỳ ượ Các công th c Fm, Fh khi đ  l i VLHCSKT qua 2 chu k  sau có l ơ   ng cao h n

ứ ớ Ở ớ ỳ ượ so v i công th c Fl. chu k  3 sau 5 năm thì Fh v i có l ấ   ng Cacbon cao nh t

ứ ấ ấ ấ ấ ấ (2,7 t n/ha), công th c Fm (2,48 t n/ha) và th p nh t là Fl (2,14 t n/ha).

Ở ầ ấ ừ ổ ượ ấ ướ t ng   đ t   t 10   ­   20cm   thì   t ng   l ng   Cacbon   trong   đ t   tr c   khi   thí

ừ ệ ồ ở ỳ ấ nghi m (năm 2002) là 2,06 t n/ha. Sau 6 năm r ng tr ng ổ    chu k  2 thì t ng

ở ầ ượ ứ ượ l ng Cacbon tích lũy t ng 10 ­ 20cm đ c tăng lên và công th c Fh, Fm t ố   t

ụ ế ả ớ ơ ổ ớ ỳ ơ h n so v i Fl. Đ n chu k  3 sau 5 năm tu i thì có s t gi m h n so v i chu k ỳ

ướ ủ ừ ệ ả ồ ỳ tr c. Qua c  2 chu k  kinh doanh 2 & 3 c a r ng tr ng thí nghi m khi đ  l ể ạ   i

ở ự ứ ộ ệ ề ổ ượ VLHCSKT các m c đ  khác nhau đã có s  khác bi t v  t ng l ng tích lũy

ấ ở ầ ừ ứ ệ ớ ố Cacbon trong đ t t ng t 10 ­ 20cm, v i công th c thí nghi m Fh t ấ t nh t sau

ế ấ ấ đó đ n Fm và th p nh t là Fl.

ạ ỉ c) Ch  tiêu Đ m

ố ạ

(cid:0) Đ m t ng s  (N%)  ổ

ạ ấ ộ ọ ồ ỉ ưở Đ m là m t ch  tiêu r t quan tr ng giúp cho cây tr ng sinh tr ng và phát

ự ế ố ở ầ ấ ừ ể ạ ộ ổ ỉ tri n. S  bi n đ ng ch  tiêu Đ m t ng s t ng đ t t 0 ­ 10cm qua các chu k ỳ

76

ượ ể ệ ở ướ kinh doanh đ c th  hi n hình 4.5 d i đây:

ố ở ầ ấ ế ạ ộ ổ ỉ ỳ Hình 4.5. Bi n đ ng ch  tiêu Đ m t ng s t ng đ t 0 ­ 10cm qua các chu k

ượ ấ ở ầ ấ ừ ạ ổ ố Hàm l ng Đ m t ng s  trong đ t t ng đ t t 10 ­ 20cm qua các chu k ỳ

ượ ể ệ ở ướ kinh doanh đ c th  hi n hình 4.6 d i đây:

ố ở ầ ấ ế ạ ộ ổ ỉ ỳ Hình 4.6. Bi n đ ng ch  tiêu Đ m t ng s t ng đ t 10 ­ 20cm qua các chu k

ừ ế ả ở ấ Ở ỳ ượ ạ T  k t qu hình 4.5 và 4.6 cho th y: chu k  2 thì hàm l ng đ m (N%)

ả ở ề ể ầ ấ ầ ộ ả ằ ề đ u gi m hai năm đ u theo đ  sâu t ng đ t. Đi u này có th  lý gi i r ng, sau

ừ ự ử ừ ấ ồ khai thác r ng và tái tr ng r ng đã có s  xói mòn, r a trôi là m t đi m t l ộ ượ   ng

ắ ầ ớ ở ổ ở ượ ạ ừ ạ đ m khá l n. Khi r ng b t đ u khép tán tu i 3 tr  đi thì hàm l ng đ m có xu

ệ Ở ỳ ươ ướ h ng tăng lên rõ r t. chu k  3 cũng t ng t ự ư ượ  nh  l ng Cacbon h u c , ữ ơ ở ả c

77

ứ ầ ấ ượ ả ấ ạ ố ổ 3 công th c và hai t ng đ t, hàm l ữ   ng đ m t ng s  trong đ t gi m trong nh ng

ổ ừ ề ầ ầ năm đ u và sau đó tăng d n theo tu i r ng. Đi u khác bi ệ ở t đây là, trong 1­ 2

ầ ượ ể ặ ạ ả ơ năm đ u l ng đ m gi m nhanh h n Cacbon, đây cũng là đ c đi m c a d ủ ưỡ   ng

ấ ồ ư ề ệ ấ ấ ừ ch t này trong đi u ki n đ t tr ng r ng ch a khép tán nên các ch t dinh d ưỡ   ng

ơ ự ấ ố ặ ấ ễ ị ử r t d  b  r a trôi, xói mòn ho c m t do quá trình b c h i t nhiên. Khi so sánh

ữ ế ế ạ ổ ố ứ gi a 3 công th c thì Fh có t ỷ ệ  l ứ   ấ  % đ m t ng s  cao nh t, k  đ n là công th c

ứ ự ấ ấ ệ ệ ở ả Fm, th p nh t là công th c Fl và s  khác bi ấ t này xu t hi n ầ  c  2 t ng đ t t ấ ừ    0

– 10cm và 10 – 20cm.

(cid:0) ượ ơ ổ ố ấ ỳ ổ T ng l ng tích lũy Nit t ng s  trong đ t qua các chu k  kinh

doanh

ế ả ượ ơ ổ ứ ở ố K t qu  đánh giá l ng tích lũy Nit ấ ủ  t ng s  trong đ t c a các công th c

ấ ừ ượ ổ ợ ở ả ướ ầ t ng đ t t 0 ­ 10cm và 10 – 20cm đ c t ng h p b ng 4.5 d i đây:

ả ổ ượ ơ ở ầ ấ ừ B ng 4.5. T ng l ng Nit tích lũy t ng đ t t 0 ­ 20cm

ầ T ng đ t t 10 ­ 20cm ấ ừ ầ T ng đ t t 0 ­ 10cm (kg/ha) ấ ừ (kg/ha) Công th cứ

Fh Fm Fl Fh Fm Fl

Chu k  1ỳ 170,40 170,40 170,40 160,60 160,60 160,60

Chu k  2ỳ 219,45 203,05 184,15 163,30 156,51 142,48

Chu k  3ỳ 191,93 172,54 160,39 164,93 150,54 138,74

ố ươ ế ấ ả ậ ế ữ ứ K t qu  nghiên c u cho th y, m i t ng quan m t thi ấ   ạ t gi a đ m và ch t

ậ ơ ổ ố ở ữ ơ h u c  luôn luôn song song và t ỷ ệ  l thu n. Quá trình tích lũy Nit t ng s chu

ứ ổ ị ướ ẹ ả ỳ k  2 và 3 thì công th c Fh khá  n đ nh và có xu h ng tăng, Fm gi m nh  và

ứ ả ạ ỳ Ở ỳ công th c Fl gi m m nh qua các chu k  kinh doanh. chu k  2 và 3 các công

ứ ể ạ ề ượ ơ ượ ộ th c đ  l i VLHCSKT (Fh, Fm) đ u có l ng tích lũy Nit cao v ớ   t tr i so v i

ụ ể ữ ứ ứ ệ ố đ i ch ng (Fl). C  th  khi so sánh gi a 3 công th c thí nghi m trong chu k  3 ỳ ở

ấ ừ ầ t ng đ t 0 ­ 10cm và 10 ­ 20cm thì Fh có Nts tăng t ớ ố    18,9 ­ 19,7% so v i đ i

ứ ừ ứ ố ứ ớ ch ng và Fm tăng t 7,6 ­ 8,5% so v i công th c đ i ch ng Fl.

78

ỉ d) Ch  tiêu C/N

ỷ ệ ả ậ ệ ơ ạ ữ T  l ể ệ ự  C/N th  hi n s  phân gi i và khoáng hóa các v t li u h u c  t o ra

ấ ưỡ ể ử ụ ồ ượ mùn và các ch t dinh d ng giúp cho cây tr ng có th  s  d ng đ ủ   c. Vai trò c a

ấ ữ ơ ủ ấ ấ ậ ệ ấ ả ch t h u c  và mùn trong đ t giúp c i thi n tính ch t v t lý c a đ t. Hàm l ượ   ng

ầ ơ ớ ủ ấ ệ ấ ả ế ấ mùn cao giúp c i thi n k t c u đ t và thành ph n c  gi i c a đ t làm cho đ t t ấ ơ   i

ả ấ ướ ủ ế ấ ố x p giúp tăng kh  năng gi ữ ướ  n c, tăng tính th m n ạ c c a đ t, h n ch  dòng

ử ề ấ ạ ả ặ ả ch y b n m t, làm gi m quá trình xói mòn, r a trôi đ t. Bên c nh đó, mùn cũng

ủ ấ ế ị ố ượ ữ ấ ọ ọ quy t đ nh nh ng tính ch t hóa h c quan tr ng c a đ t. S  l ầ   ng và thành ph n

ưở ế ố ượ ấ ả ứ ủ ấ ị ả mùn  nh h ng đ n s  l ng keo đ t và ấ   ph n  ng pH c a dung d ch đ t. Đ t

ả ứ ụ ấ ả ả ả ọ càng giàu mùn thì kh  năng h p ph  càng cao đ m b o các ph n  ng hóa h c và

ườ ồ ử ả oxy hóa kh  x y ra bình th ạ ng, không gây h i cho cây tr ng.

ế ả ứ ở ầ ấ ừ ủ ờ K t qu  đánh giá t ỷ ệ  l C/N theo th i gian c a các công th c t ng đ t t 0 –

ố ớ ừ ồ ỳ ượ ể ệ ở ướ 10cm đ i v i r ng tr ng chu k  3 đ c th  hi n hình 4.7 d i đây:

ế ỉ ở ầ ấ ừ ủ ừ ồ ỳ ộ Hình 4.7. Bi n đ ng ch  tiêu C/N t ng đ t t 0 – 10cm c a r ng tr ng chu k  3

ứ ề ủ ả ấ ở ầ ớ ư ậ Nh  v y, t ỷ ệ  l C/N c a c  3 công th c đ u khá th p năm đ u khi m i khai

ừ ủ ề ớ   ấ thác r ng (13,1 ­ 13,9). Đi u này cho th y, quá trình phân h y VLHCSKT và l p

ở ỳ ướ ệ ể ệ ượ ừ ậ ụ v t r ng chu k  tr c khá tri t đ  và sau khai thác r ng đã có hi n t ng xói

ử ưỡ ớ ườ ậ ệ ộ ấ ữ mòn r a trôi dinh d ng v i c ng đ  th p. Sau 1 năm khi v t li u h u c  đ ơ ể

79

ủ ể ạ ắ ầ l i b t đ u phân h y chuy n hóa thành mùn thì t ỷ ệ  l ạ  C/N tăng m nh và v n ẫ ở

ổ ừ ớ ả ạ d ng mùn thô. Khi tu i r ng ngày càng l n quá trình phân gi i VLHCSKT càng

ệ ể ể ạ ạ tri ễ t đ  và chuy n sang d ng mùn nhuy n (C/N < 15) đây là giai đo n khoáng

ạ ồ ưỡ ể ử ụ ể ượ ở ữ hóa t o ngu n dinh d ng đ  cây có th  s  d ng đ c, t ỷ ệ  l C/N nh ng năm

ướ ả ầ ờ Ở ỳ ự sau có xu h ng gi m d n theo th i gian. chu k  3 t ỷ ệ  l C/N không có s  khác

ệ ớ ể ạ ữ ứ ấ ộ bi t l n gi a các công th c khi đ  l i hay l y đi toàn b  VLHCSKT.

ỉ e) Ch  tiêu Lân

(cid:0) ễ ấ Lân d  tiêu (Pdt ­ mg/kg đ t)

ấ ừ ầ + T ng đ t t 0 ­ 10cm

ế ả ượ ấ ủ ứ ở ễ K t qu  đánh giá l ng tích lũy Lân d  tiêu trong đ t c a các công th c

ấ ừ ượ ể ệ ở ướ ầ t ng đ t t 0 ­ 10cm đ c th  hi n hình 4.8 d i đây:

ễ ế ấ ầ ộ ở ỳ Hình 4.8. Bi n đ ng Lân d  tiêu t ng đ t 0 ­ 10cm 2 chu k  sau

Ở ả ỳ ượ ấ ề ở ứ ễ c  chu k  2 và 3 thì hàm l ng lân d  tiêu trong đ t đ u m c nghèo. Chu

ượ ễ ở ầ ấ ừ ả ấ ỳ k  2 l ng Lân d  tiêu t ng đ t t ầ   ạ  0 ­ 10cm gi m r t m nh trong 3 năm đ u

ổ ừ ừ ồ ượ ầ ổ ễ ị ế sau khi tr ng r ng và đ n tu i r ng càng cao thì l ng Lân d  tiêu d n  n đ nh.

ế ỳ ượ ế ả ộ ơ ỳ Đ n chu k  3 thì l ớ ng Lân bi n đ ng ít h n so v i chu k  2, tuy có gi m trong

ạ ừ ữ ứ ế ệ ả ầ ổ nh ng năm đ u trên c  3 công th c thí nghi m và đ n giai đo n r ng 5 tu i thì

ướ ở ạ ở ứ ỳ có xu h ng tăng tr  l i. Khi so sánh 2 chu k  sau thì công th c Fh và Fm có

ứ ấ ơ ớ ượ l ng tích lũy lân trong đ t cao h n so v i công th c Fl.

80

ấ ừ ầ + T ng đ t t 10 – 20cm

ế ễ ấ ầ ộ ở ỳ Hình 4.9. Bi n đ ng Lân d  tiêu t ng đ t 10­20cm 2 chu k  sau

ượ ấ ở ầ ở ứ ấ L ng tích lũy lân trong đ t t ng 10 – 20 cm m c r t nghèo. Xu h ướ   ng

ấ ở ầ ấ ừ ư ầ ượ l ng tích lũy Lân trong đ t t ng đ t t ấ   ố  10 ­ 20cm cùng gi ng nh  t ng đ t

ặ ừ ở ả ự ả ỳ ượ ễ m t t 0 ­ 10cm c  2 chu k  sau. S  gi m l ng Lân d  tiêu trong đ t đ ấ ượ   c

ấ ấ ớ ạ ừ ừ ế ồ th y r t rõ sau khi khai thác và tr ng m i l ổ   i r ng Keo lá tràm. Khi r ng đ n tu i

ượ ấ ạ ầ ả 4 ­ 5 thì hàm l ng Lân trong đ t l i tăng d n do quá trình tích phân gi i các

ượ ậ ụ ả ạ ễ ấ ỉ VLHCSKT và l ng v t r ng hàng năm tr  l i cho đ t. Ch  tiêu Lân d  tiêu này

ượ ữ ạ ấ ố ơ ổ ạ l i ng ượ ạ c l ớ i so v i hàm l ứ   ng Cacbon h u c  và đ m t ng s  trong đ t. M c

ượ ế ế ứ ủ ễ ậ ấ ộ ả đ  gi m l ng Lân d  tiêu c a công th c Fh là ch m nh t, k  đ n là Fm và Fl.

ừ ữ ề ầ ấ ồ ượ Đi u này cho th y, r ng tr ng Keo lá tràm trong nh ng năm đ u thì l ế   ng thi u

ấ ớ ố ị ủ ạ ặ ả ụ h t lân r t l n. Do đ c tính là cây có kh  năng c  đ nh đ m nên vai trò c a lân

ệ ầ ơ ở ọ ế ả ấ r t quan tr ng và đây cũng là c  s  cho vi c c n thi ồ   t ph i bón lân trong tr ng

ở ệ ừ r ng keo Vi t Nam.

(cid:0) ượ ấ ỳ ổ T ng l ng Lân tích lũy trong đ t qua các chu k  kinh doanh

ế ả ượ ấ ủ ứ ở ầ K t qu  đánh giá l ng tích lũy Lân trong đ t c a các công th c ấ    t ng đ t

ượ ổ ợ ở ả ướ ừ t 0 ­ 10cm và 10 – 20cm đ c t ng h p b ng 4.6 d i đây:

ả ổ ượ ở ầ ấ ừ B ng 4.6. T ng l ng Lân tích lũy t ng đ t t 0 ­ 20cm

ấ ừ ầ ấ ừ ầ T ng đ t t 0 ­ 10cm (kg/ha) T ng đ t t 10 ­ 20cm (kg/ha) Công th cứ Fh Fm Fh Fm Fl Fl

81

Chu k  1ỳ 12,1 12,1 11,7 11,7 11,7 12,1

Chu k  2ỳ 7,73 6,96 6,59 6,06 5,44 5,15

Chu k  3ỳ 8,62 7,81 7,06 5,82 5,48 5,08

ố ớ ấ ừ ồ ế ế ễ ầ ấ Đ i v i đ t r ng tr ng nhi ệ ớ  h u h t là thi u Lân d  tiêu trong đ t và qua t đ i

ỳ ừ ồ ướ ế ụ ể ệ ệ các chu k  r ng tr ng thì xu h ng thi u h t lân ngày càng th  hi n rõ r t. Trong

ể ạ ứ ấ ả ở ế k t qu  nghiên c u này cho th y, khi đ  l i VLHCSKT (Fh, Fm) các chu k ỳ

ổ ượ ở ầ ấ ừ ổ ị sau thì t ng l ng Lân tích lũy t ng đ t t 0 ­ 10cm khá  n đ nh và đ ượ ả   c c i

ơ ố ơ ứ ố ứ ệ ớ Ở ỳ thi n h n t t h n so v i công th c đ i ch ng (Fl). ừ    chu k  1 khi khai phá r ng

ệ ể ồ ừ ượ ấ ở ố ự t nhiên nghèo ki t đ  tr ng r ng có l ng tích lũy Lân trong đ t cu i chu k ỳ

ạ ế ả ỳ ượ ạ còn l i kho ng 12,1 kg/ha, đ n chu k  2 thì l ư   ả ng Lân tích lũy gi m m nh nh ng

ầ ổ ự ụ ề ượ ầ ả ỳ ị ế đ n chu k  3 đã d n  n đ nh và có ph n tăng tr  l ở ạ S  s t gi m v  l i. ng Lân

ớ ượ ấ ạ ơ ạ ổ ố ả ễ d  tiêu trong đ t gi m m nh h n so v i l ữ ơ   ng Đ m t ng s  và Cacbon h u c .

ệ ể ạ ượ ấ ở ầ Vi c đ  l i VLHCSKT đã làm cho l ễ ng tích lũy lân d  tiêu trong đ t ấ    t ng đ t

ự ệ ứ ở ữ ỳ ừ t 10 ­ 20cm có s  khác bi t gi a các công th c chu k  kinh doanh 2 và 3

ư ệ ớ ầ ặ ừ ệ ấ Ở ầ ự nh ng s  khác bi t này không rõ r t so v i t ng đ t m t t 0 ­ 10cm. ấ    t ng đ t

ổ ượ ớ ầ ặ ừ ấ ấ 10 ­ 20cm thì t ng l ơ ng lân tích lũy th p h n so v i t ng đ t m t t 0 ­ 10cm.

(cid:0) Cation Kali trao đ i (Kổ

+­CEC­Cmol/kg)

ỉ f) Ch  tiêu Kali

ụ ụ ấ ế ạ ấ ạ ắ ổ Các cation trao đ i có tác d ng keo t ấ    đ t làm g n k t h t đ t t o nên c u

ạ ủ ấ ế ị ề ổ ả   ữ trúc đoàn l p c a đ t. Chúng cũng là nh ng cation ki m trao đ i quy t đ nh ph n

+

ứ ụ ủ ấ ủ ấ ặ ậ ả ấ ọ ng c a đ t và kh  năng h p th  c a đ t, các đ c tính v t lý, hóa h c liên quan

ư ế ứ ề ấ ả ộ ổ ế cũng nh  đ n đ  no ki m trong đ t. K t qu  nghiên c u các cation trao đ i K

ấ ở ấ ừ ầ ỳ trong đ t 2 t ng đ t t ừ    0 ­ 10cm và 10 ­ 20cm qua các chu k  kinh doanh r ng

ồ ượ ư tr ng đ c đánh giá nh  sau:

ấ ừ ầ + T ng đ t t 0 ­ 10cm

ế ộ ượ ượ ấ ủ ổ Bi n đ ng l ng tích lũy l ng Kali trao đ i trong đ t c a các công th c ứ ở

82

ấ ừ ượ ể ệ ở ướ ầ t ng đ t t 0 ­ 10cm  đ c th  hi n hình 4.10  d i đây:

+ t ng đ t 0 ­ 10cm

ế ổ ầ ấ ở ỳ ộ Hình 4.10. Bi n đ ng cation trao đ i K 2 chu k  sau

ấ ừ ầ + T ng đ t t 10 ­ 20cm

+

ự ế ế ả ổ ộ ở ầ ấ ừ K t qu  đánh giá s  bi n đ ng cation trao đ i K t ng đ t t ủ    10 ­ 20cm c a

ứ ượ ể ệ ở ướ các công th c đ c th  hi n hình 4.11 d i đây:

+ t ng đ t 10 ­ 20cm

ế ổ ấ ầ ở ỳ ộ Hình 4.11. Bi n đ ng cation trao đ i K 2 chu k  sau

+

ừ ế ả ở ấ ả ổ T  k t qu hình 4.10 và 4.11 cho th y: Kh  năng trao đ i cation K ở ầ    h u

ề ươ ẫ ị ố ề ấ ố ế h t các m u phân tích đ u t ng đ i khá, các tr  s  đ u > 0,21 cmol/kg đ t, đây

ưỡ ượ ủ ế ấ là ng ng đ ộ   c đánh giá là trung bình đ n khá cao c a nhóm đ t phù sa (H i

ấ ệ ề ả ấ ọ Khoa h c đ t Vi ỳ t Nam, 2000). Qua c  2 chu k  kinh doanh cho th y đ u có s ự

83

ệ ể ạ ữ ứ ệ ệ ả khác bi t rõ r t gi a 3 công th c. Khi đ  l i VLHCSKT làm c i thi n hàm l ượ   ng

ấ ở ả ứ ế ấ ấ ầ Kali trong đ t ấ    c  2 t ng đ t, cao nh t là công th c Fh sau đó đ n Fm và th p

+ gi a các chu

ứ ố ự ế ứ ủ ấ ổ ộ ữ nh t là công th c đ i ch ng Fl. S  bi n đ ng c a cation trao đ i K

ư ở ớ ỳ ượ ả ệ ớ ỳ k  kinh doanh là không l n nh ng chu k  3 cũng đ ơ c c i thi n h n so v i chu

ừ ướ ở ả ầ ừ ỳ ồ k  tr ng r ng tr c đó ấ  c  2 t ng đ t 0 ­ 10cm và t 10 ­ 20cm.

(cid:0) ượ ấ ỳ ổ T ng l ng tích lũy Kali trong đ t qua các chu k  kinh doanh

Ở ầ ấ ừ + t ng đ t t 0 ­ 10cm

ế ả ượ ấ ủ ứ ở ầ K t qu  đánh giá l ng tích lũy Kali trong đ t c a các công th c ấ    t ng đ t

ượ ổ ợ ở ả ướ ừ t 0 ­ 10cm và 10 – 20cm đ c t ng h p b ng 4.7 d i đây:

ả ổ ượ ở ầ ấ ừ B ng 4.7. T ng l ng Kali tích lũy t ng đ t t 0 ­ 20cm

ấ ừ ầ ấ ừ ầ T ng đ t t 0 ­ 10cm (kg/ha) T ng đ t t 10 ­ 20cm (kg/ha) Công th cứ Fh Fm Fl Fh Fm Fl

Chu k  1ỳ 4,00 4,00 4,00 3,60 3,60 3,60

Chu k  2ỳ 3,59 3,41 3,18 3,41 3,10 2,88

Chu k  3ỳ 4,77 4,43 4,00 4,38 4,15 3,83

+    có

ừ ế ả ở ả ấ Ở ỳ ượ ổ T  k t qu b ng 4.7 cho th y: chu k  2 l ng cation trao  đ i K

ụ ả ả ớ ỳ ở gi m so v i chu k  1. Sau 6 năm áp d ng qu n lý VLHCSKT ỳ  chu k  2 và 5

+  đã tăng m nh. Gi a 3 ạ

ủ ừ ỳ ượ ổ ữ ồ năm c a r ng tr ng chu k  3 thì l ng cation trao đ i K

ự ứ ệ ệ ề ượ ấ ở ỳ công th c đã có s  khác bi t rõ r t v  l ng Kali trong đ t chu k  kinh doanh

ể ạ ổ ượ ứ 2 và 3, các công th c Fh, Fm khi đ  l i VLHCSKT có t ng l ng Kali tích lũy

ứ ố ứ ớ ơ Ở ượ cao h n so v i công th c đ i ch ng (Fl). ỳ  chu k  3 thì l ng Cation Kali trong

ướ ớ ỳ ướ ở ả ấ ừ ấ đ t có xu h ng tăng so v i 2 chu k  kinh doanh tr c đó ầ  c  2 t ng đ t t 0 ­

ừ 10cm và t 10 ­ 20cm.

g) Ch  tiêu Cation Canxi

(cid:0) Cation Canxi trao đ i (Ca

2+ ­ CEC­Cmol/kg)

ổ ủ ứ ở ầ ấ ừ ế ộ ỉ Bi n đ ng ch  tiêu cation Canxi trao đ i c a 3 công th c t ng đ t t 0 –

84

ượ ể ệ ở ướ 10cm đ c th  hi n hình 4.12 d i đây:

2+ t ng đ t 0 ­ 10cm  ấ

ế ộ ổ ầ ở ỳ Hình 4.12. Bi n đ ng cation trao đ i Ca 2 chu k  sau

+2  gi a 3 công

Ở ầ ấ ừ ự ế ộ ổ ữ t ng đ t t 10 ­ 20cm thì s  bi n đ ng cation trao đ i Ca

ứ ở ả ự ỳ ệ ớ ả ượ th c c  2 chu k  kinh doanh không có s  khác bi ế t l n. K t qu  đ ể ệ   c th  hi n

ở ướ hình 4.13 d i đây:

2+ t ng đ t 10 ­ 20cm

ế ộ ổ ấ ầ ở ỳ Hình 4.13. Bi n đ ng cation trao đ i Ca 2 chu k  sau

ừ ế ả ở ấ ượ ư ậ Nh  v y, t k t qu hình 4.12 và 4.13 cho th y: Hàm l ổ   ng cation trao đ i

ở ả ổ ấ ỳ ồ ừ ướ ả Ca2+ c  2 chu k  tr ng r ng thay đ i r t ít và có xu h ng gi m qua các chu k ỳ

Ở ầ ỳ ướ ế ả ạ kinh doanh. chu k  3 trong 3 năm đ u có xu h ạ   ng gi m m nh, đ n giai đo n

2+ có xu h

85

ạ ổ ượ ướ ở ạ ừ r ng đ t 4 ­ 5 tu i thì l ng cation Ca ng tăng tr  l ố ớ ầ i. Đ i v i t ng 0 ­

2+

ượ ổ ở ứ ề ơ 10cm hàm l ng cation trao đ i Ca ớ    công th c Fh và Fm đ u cao h n so v i

Ở ầ ấ ừ ự ệ ấ Fl. t ng đ t t 10 ­ 20cm s  khác bi ề ặ   t này r t ít và không có ý nghĩa v  m t

ố th ng kê.

(cid:0) ượ ấ ỳ ổ T ng l ng tích lũy Canxi trong đ t qua các chu k  kinh doanh

ế ả ượ ấ ủ K t qu  đánh giá l ng tích lũy Cation Caxi trong đ t c a các công th c ứ ở

ấ ừ ượ ổ ợ ở ả ướ ầ t ng đ t t 0 ­ 10cm và 10 – 20cm đ c t ng h p b ng 4.8 d i đây:

ả ổ ượ ở ầ ấ ừ B ng 4.8. T ng l ng Canxi tích lũy t ng đ t t 0 ­ 20cm

ấ ừ ầ ấ ừ ầ T ng đ t t 0 ­ 10cm (kg/ha) T ng đ t t 10 ­ 20cm (kg/ha) Công th cứ Fh Fm Fl Fh Fm Fl

Chu k  1ỳ 7,80 7,80 7,80 6,80 6,80 6,80

Chu k  2ỳ 5,85 5,37 5,08 5,25 5,22 4,93

Chu k  3ỳ 6,41 5,90 5,32 5,75 5,37 5,10

ừ ế ả ở ả ấ Ở ổ ỳ ượ T  k t qu b ng 4.8 cho th y: chu k  2 thì t ng l ng tích lũy cation

+2 đ u có xu h

ề ướ ụ ế ả ỳ ổ trao đ i Ca ng gi m. Đ n chu k  3 sau 11 năm áp d ng iể ạ   đ  l

+2 khá  n đ nh  ổ

ượ ổ ị ở ả ầ ấ VLHCSKT thì l ng tích lũy cation trao đ i Ca c  2 t ng đ t và

ướ ứ ữ ệ có xu h ng tăng. Khi so sánh gi a các công th c thí nghi m thì Fh và Fm (đ  l iể ạ

ở ả ỳ ượ VLHCSKT) c  2 chu k  kinh doanh có l ng cation trao đ i ổ Ca+2 cao h n soơ

ứ ố ứ ấ ộ ớ v i công th c đ i ch ng Fl (l y đi toàn b  VLHCSKT).

h) Ch  tiêu Cation Magiê

(cid:0) Cation Magiê trao đ i (Mg

2+­CEC­Cmol/kg)

ế ả ượ ấ ủ ứ ở K t qu  đánh giá l ng Cation Magiê trao đ iổ  trong đ t c a các công th c

86

ấ ừ ượ ổ ợ ở ướ ầ t ng đ t t 0 ­ 10cm đ c t ng h p hình 4.14 d i đây :

2+ t ng đ t 0 ­ 10cm  ấ

ế ộ ổ ầ ở ỳ Hình 4.14. Bi n đ ng cation trao đ i Mg 2 chu k  sau

Ở ầ ấ ừ ượ ấ ủ t ng đ t t 10 ­ 20cm l ng Cation Magiê trao đ iổ   trong đ t c a các

ứ ượ ợ ở ổ ướ công th c đ c đánh giá và t ng h p hình 4.15 d i đây :

2+ t ng đ t 10 ­ 20cm

ế ộ ổ ầ ấ ở ỳ Hình 4.15. Bi n đ ng cation trao đ i Mg 2 chu k  sau

2+ cũng gi ng nh

ư ậ ừ ấ ổ ố Nh  v y t hình 4.14 và 4.15 cho th y: Cation trao đ i Mg ư

ề ướ ả ở ạ ừ ế ổ K+, và Ca+2  đ u có xu h ng gi m giai đo n r ng < 3 năm tu i và đ n giai

ạ ừ ổ ạ ắ ầ ướ đo n r ng trên 4 năm tu i l ụ ồ i b t đ u ph c h i và có xu h ng tăng lên. L ượ   ng

2+

ổ ở ầ ấ ừ ề ơ Cation trao đ i Mg t ng đ t t ủ ả  0 ­ 10cm c a c  3 công th c ấ ứ đ u th p h n so

87

ặ ừ ấ ứ ấ ỳ ớ ầ v i t ng đ t m t t 0 ­ 10cm. Qua 2 chu k  kinh doanh cho th y, công th c Fh có

2+ cao nh t, sau đó đ n công th c Fm, th p nh t là công th c ứ   ứ

ổ ế ấ ấ ấ Cation trao đ i Mg

ứ ự ệ ể ệ ở ầ ấ ừ ố đ i ch ng Fl và s  khác bi t này càng th  hi n rõ t ng đ t t 0 ­ 10cm.

(cid:0) ượ ấ ỳ ổ T ng l ng tích lũy Magiê trong đ t qua các chu k  kinh doanh

ế ả ượ ấ ủ K t qu  đánh giá l ng tích lũy Cation Magiê trong đ t c a các công th c ứ ở

ấ ừ ượ ổ ợ ở ả ướ ầ t ng đ t t 0 ­ 10cm và 10 – 20cm đ c t ng h p b ng 4.9 d i đây:

ả ổ ượ ở ầ ấ ừ B ng 4.9. T ng l ng Magiê tích lũy t ng đ t t 0 ­ 20cm

4,30

4,30

4,30

4,30

4,30

4,30

ấ ừ ầ ấ ừ ầ T ng đ t t 0 ­ 10cm (kg/ha) T ng đ t t 10 ­ 20cm (kg/ha) Công th cứ Fh Fm Fl Fh Fm Fl

3,46

3,14

2,79

2,70

2,54

2,47

Chu k  1ỳ

4,80

4,10

3,77

3,77

3,42

3,11

Chu k  2ỳ

Chu k  3ỳ

2+ gi m so v i chu k  1. ỳ   ớ

ư ậ ở ỳ ượ ổ ả Nh  v y, chu k  2 l ng tích lũy cation trao đ i Mg

ế ướ ở ả ể ạ ỳ Đ n chu k  3 có xu h ng tăng ầ  c  2 t ng đ t. ấ Khi đ  l i VLHCSKT (Fh, Fm)

ở ả ỳ ượ ượ ả c  2 chu k  kinh doanh sau thì hàm l ng cation trao đ i ổ Mg2+ đ ệ   c c i thi n

ứ ố ứ ự ớ ộ ệ ấ ơ h n so v i công th c đ i ch ng Fl (l y đi toàn b  VLHCSKT). S  khác bi t này

ệ ơ ở ầ ể ệ ặ ừ th  hi n rõ r t h n ấ  t ng đ t m t t 0 ­ 10cm.

i) Đánh giá t ng h p s  bi n đ i tính ch t hóa h c c a đ t

ợ ự ế ổ ọ ủ ấ ở ổ ấ ỳ chu k  3

ấ ở ầ ế ế ấ ả ộ ừ ễ K t qu  so sánh di n bi n đ  phì đ t t ng đ t 0 ­ 10cm và t 10 ­ 20cm đ ể

ượ ự ệ ệ ở ữ ứ ấ th y đ ệ c s  chênh l ch và khác bi t gi a các công th c thí nghi m ỳ    chu k  3

88

ợ ở ả ướ ượ ổ đ c t ng h p b ng 4.10 d i đây:

ọ ủ ấ ợ ự ế ấ ả ổ ổ ở B ng 4.10. T ng h p s  bi n đ i tính ch t hóa h c c a đ t sau 5 năm chu k ỳ

ấ T ng đ t

Cation trao đ i (kg/ha)

Pdt (kg/ha)

N  (kg/ha)

3

(cm)

K+

Ca2+

Mg2+

Fh

Fm

Fl

4,77 4,38 4,43 4,15 4,00 3,83

6,41 5,75 5,90 5,37 5,32 5,10

4,80 3,77 4,10 3,42 3,77 3,11

ộ ượ

0­10 10­20 0­10 10­20 0­10 10­20 ữ

191,93 164,93 172,54 150,54 160,39 138,74 ứ

Đ  v

%

Fm/Fl

Fh/Fl

C  (t n/ha ) 2,70 2,06 2,48 1,91 2,14 1,83 t gi a Fm và Fh so đ i ch ng Fl theo t 13,64 4,22 20,59 11,09

0­10 10­20 0­10 10­20

7,04 7,84 16,43 15,88

8,62 5,82 7,81 5,48 7,06 5,08 ỷ ệ  l 9,58 7,24 18,09 12,68

9,80 7,76 16,19 12,53

9,85 5,00 17,07 11,17

8,06 9,09 21,48 17,42

Công  th cứ

ư ậ ề ầ ưỡ ấ ở ầ Nh  v y, khi so sánh v  thành ph n dinh d ng trong 1ha đ t t ng 0 ­

ế ượ ưỡ 10cm n u gi ữ ạ  l i VLHCSKT (Fm) thì hàm l ấ ng các ch t dinh d ấ   ng trong đ t

ở ả ấ ớ ỷ ệ ầ ừ ở ầ ấ cũng tăng c  2 t ng đ t v i t l tăng t 7,04% – 13,64% t ng đ t 0 – 10cm

ừ ở ầ ấ ừ ớ ố ứ và tăng t 4,22% ­ 9,09% t ng đ t t 10 – 20cm so v i đ i ch ng, tùy theo các

ấ ưỡ ể ạ ế ợ ch t dinh d ng. Khi đ  l ớ i VLHCSKT có k t h p v i bón lót 300g lân/cây (Fh)

ượ ữ ơ ạ ổ ố đã làm tăng 20,59 % l ng Cacbon h u c , 16,43% đ m t ng s , 18,09% lân d ễ

tiêu, 16,19% cation kali, 17,07% cation canxi và 21,48% cation magiê trong đ t ấ ở

ấ ừ ở ầ ấ ừ ấ ưỡ ầ t ng đ t t 0 ­ 10cm và t ng đ t t 10 – 20cm các ch t dinh d ấ   ng trong đ t

ừ ứ ố ứ ế ấ ớ cũng tăng t 11,09% đ n 17,42% so v i công th c đ i ch ng (Fl) khi l y đi toàn

ộ b  VLHCSKT.

ề ố ử ự ấ ấ Ở ướ  n c ta, v n đ  đ t x  lý th c bì sau khai thác trong công tác làm đ t cũng

ổ ế ừ ử ừ ế ể ả ệ ừ ư ấ ả ễ nh  phòng ng a l a đ  b o v  r ng di n ra r t ph  bi n. T  k t qu  trên cho

ấ ấ ấ ấ ố ưỡ ậ ệ ữ ơ ẽ th y, khi đ t hay l y đi v t li u h u c  s  làm m t các ch t dinh d ng mà l ẽ    ra

ẽ ồ ừ ấ ấ ỳ ế   các ch t này s  b i hoàn cho đ t sau chu k  khai thác. Sau khai thác r ng, n u

89

ữ ơ ặ ấ ẽ ơ ượ ạ ố ậ ệ đ t v t li u h u c  ho c l y đi n i khác s  làm hàm l ấ ớ   ấ ng đ m m t đi r t l n,

ổ ẽ ế ấ thi u lân hay các cation khó trao đ i s  làm cho đ t ngày càng kém t ơ ơ ố   i x p, i t

ưỡ ứ ế ả ướ ầ ấ ả nghèo dinh d ng. K t qu  nghiên c u b ế c đ u cho th y n u công tác qu n lý

ệ ị ữ ạ ậ ệ ữ ơ ượ ố ẽ ằ ậ l p đ a b ng vi c gi i v t li u h u c  sau khai thác đ l ự c th c thi t t s  duy

ượ ộ ừ ấ ồ ỳ trì đ c đ  phì cho đ t qua các chu k  kinh doanh r ng tr ng.

ể ạ ậ ệ ữ ơ ế ả ấ K t qu  trên cho th y, đ  l i v t li u h u c  sau khai thác đã làm tăng l ượ   ng

ượ ứ ả ừ ấ ấ ấ ạ Cacbon và hàm l ng Đ m trong đ t. T  đó làm tăng s c s n xu t cho đ t. S ự

ượ ừ ồ ở ữ tích tr  hàm l ng Cacbon sau 5 năm tr ng r ng Keo lá tràm chu k  3 ỳ ở ầ    t ng

ấ ươ ươ ượ ưỡ ấ ừ đ t t 0 ­ 10cm là 2,7 t n/ha t ng đ ớ ổ ng v i t ng l ấ ng ch t dinh d ồ   ng g m:

ạ Đ m 191,93 kg/ha; Lân 8,62 kg/ha; Kali 4,77 kg/ha; Canxi 6,41 kg/ha và Magiê là

4,80 kg/ha.

ừ ệ ề ố ộ Trong Lâm nghi p truy n th ng, sau khi khai thác r ng thì toàn b  VLHCSKT

ớ ướ ệ ặ ố ồ ượ ấ đ c l y ra, ho c phát đ t toàn di n và cày x i tr ấ   ừ c khi tr ng r ng đã làm m t

ự ủ ế ẫ ả ớ ấ   đi l p th m th c bì bao ph  sau khai thác d n đ n quá trình khoáng hóa trong đ t

ậ ợ ấ ẽ ễ ề ệ ị ặ di n ra nhanh chóng, khi g p đi u ki n không thu n l i đ t s  nhanh b  thoái

ậ ự ụ ả ị ớ ỹ hóa. V i k  thu t đ ể ạ  l i cành nhánh và th m m c ngoài th c đ a sau khai thác,

ủ ạ ộ ượ ộ ờ ưỡ ấ ấ ạ qua m t th i gian chúng phân h y t o ra m t l ng d ng ch t cho đ t, h n ch ế

ấ ượ ứ ể ạ ầ quá  trình m t hàm l ng Cacbon  và  Đ m nên  có  th   đáp  ng  nhu  c u dinh

ế ừ ỳ ưỡ d ầ ng c n thi ớ ồ t cho r ng m i tr ng chu k  sau.

ỉ ọ ủ ấ 4.1.3 Ch  tiêu sinh h c c a đ t

ộ ậ ấ a) Đ ng v t đ t

ứ ả ề ệ Trong nghiên c u này, tác gi không có đi u ki n đi sâu vào đánh giá nhóm

ậ ấ ậ ự ề ộ ứ ỏ ỉ ướ ỏ ừ ộ đ ng v t c c nh  mà ch  nghiên c u v  đ ng v t đ t có kích th c nh  t 0,2 ­

ộ ướ ả ề ố ượ ế ậ 1cm và đ ng v t to có kích th c trên 1cm. K t qu  đi u tra s  l ộ   ng loài đ ng

ệ ở ầ ấ ừ ấ ừ ủ ậ ấ v t đ t xu t hi n t ng đ t t 0 ­ 10cm qua theo dõi t năm 2011 ­ 2013 c a các

ứ ệ ượ ổ ợ ở ả ướ công th c thí nghi m đ c t ng h p b ng 4.11 d i đây:

ố ượ ả ậ ấ ở ầ ủ ấ ộ B ng 4.11. S  l ng loài đ ng v t đ t ứ  t ng đ t 0 ­ 10 cm c a các công th c

ư ể ố Mùa m a (s  loài/cá th ) ể ố Mùa khô (s  loài/cá th ) ờ

90

Th i gian/ Công th cứ Fh Fm Fl Fh Fm Fl

2011 ­ 2012 7,0 (65,0) 6,0 (56,7) 2,3 (14,7) 6,0 (34,3) 5,3 (43,7) 3,7 (31,0)

2012 ­ 2013 7,3 (68,7) 6,0 (52,3) 3,0 (19,3) 5,3 (42,0) 5,7 (33,3) 4,0 (24,7)

Trung bình 7 (67) 6 (55) 3 (17) 6 (38) 5 (39) 4 (28)

ậ ấ ở ể ộ ố ứ Hình 4.16. S  loài/cá th  đ ng v t đ t ư  các công th c trong mùa khô và m a

ả ở ả ế ố ượ ứ ấ K t qu b ng 4.11 và hình 4.16 cho th y: Công th c Fh có s  l ng loài

ậ ấ ế ế ứ ệ ề ấ ả ấ ộ đ ng v t đ t xu t hi n nhi u nh t kho ng 7 loài, k  đ n là công th c Fm (6

ố ượ ả ấ ấ ỉ ứ loài) và th p nh t là công th c Fl ch  có kho ng 3 loài. S  l ậ   ể ộ ng cá th  đ ng v t

ụ ể ứ ề ơ ự ấ đ t có s  khác bi ệ ấ ớ ở t r t l n ứ  công th c, c  th  công th c Fh và Fm nhi u h n so

ư ộ ậ ấ ứ ấ ộ ấ   ớ v i công th c Fl khi l y đi toàn b  VLHCSKT. Vào mùa m a đ ng v t đ t xu t

ả ề ố ượ ề ệ ơ ố ượ ể ầ hi n nhi u h n mùa khô c  v  s  l ng loài và s  l ng cá th . Thành ph n loài

ủ ế ứ ế ệ ế ấ ấ ố ố ọ ch  y u là ki n, m i, gián đ t, nh n, b  cánh c ng, sâu đ t, cu n chi u và giun

ố ượ ế ề ệ ế ấ ấ ố ấ đ t. S  l ể ng cá th  chi m t ỷ ệ  l nhi u nh t là Ki n và M i xu t hi n các t ổ

ỏ ớ ố ượ ừ ể ặ ệ ứ nh  v i s  l ng t 10 ­ 52 cá th , đ c bi t là 2 công th c Fh và Fm khi đ  l ể ạ   i

ể ạ ậ ệ ố ượ ữ ơ ộ VLHCSKT. Khi đ  l i v t li u h u c  sau khai thác thì s  l ậ ấ   ng đ ng v t đ t

ộ ậ ệ ữ ơ ứ ấ ề ớ ơ nhi u h n so v i công th c l y đi toàn b  v t li u h u c  sau khai thác.

ầ ả ậ ấ ự ệ ề ầ ộ ộ ủ   S  phong phú v  thành ph n loài đ ng v t đ t góp ph n c i thi n đ  phì c a

91

ệ ậ ấ ư ế ấ ộ ố ặ ấ đ t, đ c bi ố   t là các đ ng v t đ t có ích nh  giun đ t, cu n chi u. Tuy nhiên, đ i

ữ ề ậ ố ố ọ ị ở ớ v i nh ng l p đ a có m i nhi u thì cũng là m i đe d a cho cây ớ   ạ  giai đo n m i

ứ ả ồ ố ưở ế ớ ồ tr ng. Trong nghiên c u này thì m i không  nh h ng l n đ n cây tr ng đ ượ   c

ể ệ ỷ ệ ố ủ ừ ở ấ ỳ th  hi n thông qua t s ng c a r ng l chu k  2 &3 là r t cao.

ậ ổ ố b) Vi sinh v t t ng s

ạ ộ ậ ấ ấ ớ ủ ệ ủ   Ho t đ ng c a h  vi sinh v t đ t đóng góp r t l n cho quá trình phân  h y,

ấ ưỡ ậ ổ ấ ể khoáng hóa và chuy n hóa các ch t dinh d ng trong đ t. Vi sinh v t t ng s ố

ạ ủ ậ ừ ự ố ổ ộ theo phân lo i c a Zviaghinxep và c ng s  (1978) thì  t ng s  vi sinh v t t 1 ­

6 là nghèo, t

6 là trung bình, từ

ấ ừ ừ 2x106 CFU/g đ t là r t nghèo, t ấ 3 ­ 4 x10 4 – 5 x10

6 là gi u và > 9 x10

6  là r t giàu. K t qu  thu th p ậ   ế

ừ ầ ả ấ 6 ­ 7 x106 là khá, t 8 ­ 9 x10

ư ể ẫ ị trong  mùa khô và mùa m a năm 2011 ­ 2013 và phân tích m u đ  xác đ nh l ượ   ng

ậ ổ ấ ở ầ ấ ừ ố ượ ổ vi sinh v t t ng s  (CFU/g đ t) t ng đ t t 0 ­ 10cm đ c t ng h p ợ ở ả    b ng

ướ 4.12 d i đây:

ố ượ ả ậ ổ ố ở B ng 4.12. S  l ng vi sinh v t t ng s ứ  các công th c khác nhau

ố ổ VSV t ng s  (CFU/g)

ị V  trí cách  ố g c cây ứ ệ Công th c thì nghi m

Mùa m aư

0 ­ 30cm

30 ­ 80cm

80 ­ 150cm

Trung bình Fh 3,8 x 106 12,0 x 106 1,4 x 106 5,7 x 106 Fm 6,7 x 106 4,4 x 106 4,2 x 106 5,1 x 106 Fl 4,9 x 106 4,3 x 106 2,8 x 106 4,0 x 106

Mùa khô

0 ­ 30cm

30 ­ 80cm

80 ­ 150cm

Trung bình 12,6 x 105 12,3 x 105 11,7 x 105 12,2 x 105 10,6 x 105 24,3 x 105 4,4 x 105 13,1 x 105 11,8 x 105 12,0 x 105 2,9 x 105 8,9 x 105

ừ ế ả ổ ợ ở ả ư ượ T  k t qu  t ng h p b ng 4.12 cho th y: ấ  Vào mùa m a l ậ   ng vi sinh v t

ố ủ ả ứ ề ở ế ấ ổ t ng s  c a c  3 công th c đ u ậ ổ    trung bình đ n r t giàu.  Các vi sinh v t t ng

ở ị ố ừ ủ ơ ố ậ s  t p trung v  trí cách g c cây t ệ ễ  0 ­ 80cm n i mà h  r  cám c a Keo lá tràm

92

ể ấ ạ ưỡ ở ị ố ượ ể phát tri n m nh đ  hút các ch t dinh d ng và ơ  v  trí xa h n thì s  l ng vi sinh

ứ ể ạ ể ả ậ v t gi m đáng k . Các công th c đ  l ậ ổ   i VLHCSKT (Fh, Fm) có vi sinh v t t ng

ứ ấ ơ ớ ộ Ở ố s  cao h n so v i công th c Fl (l y đi toàn b  VLHCSKT). ổ    mùa khô thì t ng

ậ ấ ủ ả ề ở ứ ấ ứ ố s  vi sinh v t đ t c a c  3 công th c  đ u ậ    m c r t nghèo và chúng cũng t p

ở ả ừ ớ ố ứ trung kho ng cách t 0 ­ 80cm so v i g c cây. Công th c Fh và Fm có vi sinh

ứ ứ ề ề ớ ố ơ ậ ổ v t t ng s  nhi u h n so v i công th c Fl, đi u này ch ng t ỏ ể ạ  đ  l i VLHCSKT

ữ ệ ả ầ ộ ấ   ọ ủ ấ đã góp ph n c i thi n đ  phì sinh h c c a đ t. Khi so sánh gi a 2 mùa cho th y,

ạ ộ ộ ẩ ư ạ ậ ớ ượ trong mùa m a do đ   m l n, vi sinh v t ho t đ ng m nh nên l ậ   ng vi sinh v t

93

ơ ấ ề ố ớ ổ t ng s  cao h n r t nhi u so v i mùa khô.

ậ ả c) Vi sinh v t phân gi i lân

ạ ả ầ ấ ầ   ố ị Keo lá tràm là loài cây có kh  năng c  đ nh đ m nên nhu c u lân là r t c n

ế ậ ậ ổ ố ả ỉ ố ấ ọ thi t. Do v y, t ng s  vi sinh v t phân gi i lân ch  s  r t quan tr ng giúp cho

ệ ả ừ ể ấ ễ ể ạ ồ vi c phân gi i lân t khó tiêu sang d ng d  tiêu đ  cây tr ng có th  h p th ụ

ế ậ ả ả ủ ượ đ ỉ c. K t qu  phân tích ch  tiêu vi sinh v t phân gi i lân c a các công th c đ ứ ượ   c

ợ ở ả ướ ổ t ng h p b ng 4.13 d i đây:

ố ượ ả ậ ả ở B ng 4.13. S  l ng vi sinh v t phân gi i lân ứ  các công th c khác nhau

ả VSV phân gi i Lân (CFU/g) ị ố V  trí cách g c ứ ệ Công th c thí nghi m

Mùa m aư

0 ­ 30cm

30 ­ 80cm

80 ­ 150cm

Trung bình Fh 4,9 x 105 4,3 x 105 2,8 x 105 4,0 x 105 Fm 6,6 x 105 5,0 x 105 5,5 x 105 5,7 x 105 Fl 4,4 x 105 3,5 x 105 3,1 x 105 3,7 x 105

Mùa khô

0 ­ 30cm

30 ­ 80cm

80 ­ 150cm

Trung bình 3,1 x 104 1,4 x 104 0,3 x 104 1,6 x 104 2,6 x 104 1,9 x 104 0,9 x 104 1,8 x 104 2,4 x 104 1,9 x 104 1,1 x 104 1,8 x 104

ậ ổ ố ỉ ả Ch   tiêu t ng s  vi sinh v t phân gi i lân theo TCVN 6167: 1996 thì m c đ ứ ộ

5 CFU/g đ tấ  là giàu; 104 CFU/g đ tấ  là khá; 103 CFU/g đ t là trung bình và <

ấ đ t 10ạ

ở ứ ư ậ ế ả ổ 103 CFU/g đ tấ  là m c nghèo. Nh  v y,  k t qu  phân tích và t ng h p ợ ở ả    b ng

ấ ở ấ ự ứ ượ ậ ả 4.19 cho th y, đ t khu v c nghiên c u có l ng vi sinh v t phân gi i lân t ừ

ứ ứ ế ữ m c khá đ n giàu.  Khi so sánh gi a 3 công th c thì Fh và Fm (đ  l ể ạ ậ ệ   i v t li u

ậ ố ả ầ ơ ổ ữ ơ h u c  sau khai thác) có t ng s  vi sinh v t phân gi ớ   i lân có ph n cao h n so v i

ộ ậ ệ ứ ư ấ ơ ữ công th c Fl (l y đi toàn b  v t li u h u c  sau khai thác) vào mùa m a. Trong

ự ệ ứ ữ ế ấ ả mùa khô thì ít có s  khác bi t gi a 3 công th c. K t qu  so sánh cho th y vào

94

ư ố ượ ậ ả ở ả ứ ề ơ mùa m a s  l ng vi sinh v t phân gi i lân ấ    c  3 công th c đ u cao h n so r t

ứ ề ề ớ ỏ ậ ấ ư nhi u so v i mùa khô, đi u này ch ng t ạ ộ    mùa m a các vi sinh v t đ t ho t đ ng

ư ẽ ậ ạ ả ả ấ r t m nh m . Trong c  2 mùa m a và mùa khô thì vi sinh v t phân gi i lân cũng

ơ ở ề ầ ả ố ở ề ậ đ u t p trung nhi u h n ph n kho ng cách xung quanh g c cây 80cm tr  vào

ơ ệ ễ ủ ể ể ạ ấ   vì đây cũng là n i h  r  cám c a Keo lá tràm phát tri n m nh đ  hút các ch t

ưỡ dinh d ng.

ưở ể ạ ế ưở ấ ủ ng c a đ  l i VLHCSKT đ n sinh tr ng, năng su t và sinh Ả 4.2 nh h

ố ừ ỳ kh i r ng qua các chu k  kinh doanh

ề ưở 4.2.1 Đánh giá v  sinh tr ừ ng r ng

a) T  l

ỷ ệ ố ủ ừ ồ s ng c a r ng tr ng Keo lá tràm

(cid:0) Đánh giá t  l

ỷ ệ ố ệ ở ủ ứ ỳ s ng c a các công th c thí nghi m chu k  3

ế ế ả ộ ỷ ệ ố ứ ủ ừ ủ ồ K t qu  theo dõi bi n đ ng t s ng c a các công th c c a r ng tr ng Keo l

ở ỳ ượ ổ ợ ở ả ướ lá tràm chu k  3 sau 5 năm, đ c t ng h p b ng 4.14 d i đây.

ỷ ệ ố

T  l

ứ  s ng c a các công th c theo th i gian (%)

Công th cứ

12 tháng

24 tháng

36 tháng

48 tháng

60 tháng

Fl

92,7b

91,7b

89,6b

86,3c

86,3c

Fm

95,2ab

94,2ab

92,9ab

90,8b

90,8b

Fh

96,5a

96,0a

95,8a

94,8a

94,8a

Trung bình

94,78

94,0

92,8

90,6

90,6

1,2

1,0

1,0

1,4

1,4

cv (%)

1,144

1,183

1,190

0,964

0,964

s.e.d

P­value

0,040

0,030

<0,001

< 0,001

< 0,001

LSD (p=0,05)

3,50

3,00

2,40

2,20

2,20

ỷ ệ ố ủ ứ ế ộ ờ B ng ả 4.14. T  l s ng c a các công th c bi n đ ng theo th i gian

ố ệ ỷ ệ ố ệ ở ả ủ ứ S  li u đánh giá t s ng c a 3 công th c thí nghi m ấ    b ng 4.14 cho th y: l

ỷ ệ ố ủ ừ ở ề ầ T  l ồ  s ng c a r ng tr ng Keo lá tràm ứ  năm đ u và năm th  2 đ u khá cao (trên

ắ ặ ử ụ ệ ể ế ạ ắ ữ   90%). Khi s  d ng tr c nghi m Duncan đ  so sánh b t c p và x p h ng thì gi a

ứ ữ ư ự ệ ươ công th c Fh/Fm và gi a Fm/Fl ch a có s  khác bi ệ ề t rõ r t v  ph ệ   ng di n

95

ữ ư ự ố ệ ươ ệ ố th ng kê, nh ng gi a Fh/Fl đã có s  khác bi ệ ề t rõ r t v  ph ng di n th ng kê

ể ả ề ằ ở ứ v i pớ value < 0,05. Đi u này có th  gi i thích r ng, các công th c Fh và Fm khi đ ể

ủ ấ ấ ượ ộ ẩ ữ ạ l ầ ẽ i VLHCSKT trong nh ng năm đ u s  giúp che ph  đ t, đ   m đ t đ c duy trì

ỷ ệ ố ứ ưở ạ ậ ả ơ nên cây có t s ng cao và cây có s c sinh tr l ng m nh h n, do v y kh  năng

ạ ả ệ ớ ố ị ố ơ ứ ố ứ ớ ề ch ng ch u v i đi u ki n ngo i c nh t t h n so v i công th c đ i ch ng Fl khi

ừ ộ ổ ỷ ệ ố ủ ừ ồ ấ l y đi toàn b  VLHCSKT. Khi r ng 3 tu i thì t s ng c a r ng tr ng Keo lá l

ớ ừ ầ ở ổ ạ ừ ế ạ ả tràm có ph n gi m so v i r ng tu i 1 và 2. Đ n giai đo n r ng đ t 4 ­ 5 năm

ứ ề ổ ị ỏ ừ ồ tu i t ổ ỷ ệ ố  l s ng này duy trì khá  n đ nh, đi u này ch ng t r ng tr ng Keo lá tràm

ở ị ố ớ ề ệ ạ ố ộ ả  giai đo n này có kh  năng ch ng ch u t ạ   ủ t v i các tác đ ng c a đi u ki n ngo i

ứ ế ạ ổ ỷ ệ ố ả c nh.   Đ n   giai   đo n   5   năm   tu i   thì   công   th c   Fh   có   t ấ     s ng   cao   nh t l

ữ ế ế ấ ấ (94,79%), ti p đ n là Fm (90,83%); th p nh t là Fl (86,25%) và gi a các công

ứ ự ệ ệ ề ặ ố th c đã có s  khác bi t rõ r t v  m t th ng kê, v i p ớ value < 0,001.

(cid:0) Đánh giá t  l

ỷ ệ ố ỳ s ng qua các chu k  kinh doanh

ủ ứ ỳ Khi so sánh v  t ề ỷ ệ ố  l ừ    s ng c a các công th c qua các chu k  kinh doanh r ng

ụ ệ ả ồ ở tr ng Keo lá tràm khi áp d ng bi n pháp qu n lý VLHCSKT ứ ộ  các m c đ  khác

ả ượ ể ệ ở ướ ế nhau, k t qu  đ c th  hi n hình 4.17 d i đây:

ồ ỷ ệ ố ỳ ể Hình 4.17. Bi u đ  so sánh t s ng qua các chu k  kinh doanh l

ừ ể ồ ở ấ Ở ừ ả ấ ỳ T  bi u đ hình 4.17 cho th y: ồ  chu k  1 r ng tr ng s n xu t có t ỷ ệ   l

ỉ ạ ấ Ở ỳ ỷ ệ ố ừ ố s ng th p ch  đ t 78,1%. chu k  2 t ủ ừ  s ng c a r ng lên t l ố    91,3 ­ 91,7% đ i

96

ể ạ ứ ứ ứ ố ơ ớ ớ v i các công th c đ  l i VLHCSKT và cao h n so v i công th c đ i ch ng khi

ộ ứ ế ạ ỳ ấ l y đi toàn b  VLHCSKT ch  t ỉ ỷ ệ ố  l s ng đ t 87,9%. Đ n chu k  3, công th c Fh

ẫ ỷ ệ ố ư ậ ứ ơ ớ và Fm v n có t ả   ứ ố  s ng cao h n so v i công th c đ i ch ng (Fl). Nh  v y, c  2 l

ể ạ ỳ ạ ả ớ chu k  kinh doanh 2 và 3 khi đ  l i VLHCSKT đã t o thành l p th m che ph  b ủ ề

ặ ữ ẩ ấ ưỡ ấ ạ ỏ m t và gi m cho đ t, làm tăng dinh d ng cho đ t giúp cây kh e m nh và

ị ố ơ ạ ả ề ệ ớ ố ộ ch ng ch u t t h n v i đi u ki n ngo i c nh tác đ ng và đã làm nâng cao t ỷ ệ   l

ủ ừ ồ ố s ng c a r ng tr ng Keo lá tràm.

b) Đánh giá sinh tr

ưở ườ ở ị ng đ ng kính thân cây v  trí 1,3m

(cid:0) ưở ườ ứ ở ủ ỳ Sinh tr ng đ ng kính c a các công th c chu k  3

ế ả ỉ ưở ườ ứ ủ K t qu  đánh giá ch  tiêu sinh tr ng đ ng kính (D 1.3) c a 3 công th c thí

ệ ở ượ ổ ợ ở ả ướ nghi m ỳ  chu k  3 đ c t ng h p b ng 4.15 d i đây:

ườ

Đ ng kính D

1,3 (cm) c a các công th c theo th i gian

Công th cứ

Fl

Fm

Fh

12 tháng 2,9c 3,2b 4,5a

24 tháng 5,5c 5,8b 7,1a

36 tháng 9,6c 10,0b 10,6a

48 tháng 11,5b 11,8ab 12,1a

60 tháng 12,5bc 12,7b 13,2a

Trung bình

3,5

6,1

10,1

11,8

12,8

cv (%)

9,0

5,9

3,2

2,4

3,6

s.e.d

0,202

0,301

0,272

0,160

0,020

P­value

< 0,001

< 0,001

< 0,001

0,033

0,007

LSD (p=0,05)

0,11

0,13

0,17

0,37

0,47

ưở ườ ở ị ủ B ng ả 4.15. Sinh tr ng đ ng kính v  trí 1,3m c a các công th c ứ  thí nghi mệ

ư ậ ở ạ ổ ưở ề ườ ự Nh  v y, giai đo n 1 ­ 3   tu i thì sinh tr ng v  đ ng kính có s  khác

ệ ấ ớ ứ ữ ứ ưở bi t r t l n gi a các công th c khác nhau. Công th c Fh cho sinh tr ng đ ườ   ng

ạ ừ ứ ừ ế ế ấ ấ ấ ớ kính l n nh t, ti p đ n là công th c Fm và th p nh t là Fl. Khi r ng đ t t 4 ­ 5

1.3  v n có s  khác bi

ưở ự ẫ ệ ố ổ năm tu i sinh tr ng D ữ   ề ặ t có ý nghĩa v  m t th ng kê gi a

ổ ừ ộ ầ ư ứ ớ ơ ề   ẹ các công th c, nh ng biên đ  d n thu h p h n so v i tu i r ng còn non. Đi u

ừ ấ ồ ở ậ ộ ớ này cho th y khi tr ng r ng ừ  m t đ  1.667 cây/ha r ng s m khép tán và t ừ ổ    tu i

ắ ầ ự ạ ề ở ưỡ 3 tr  đi đã b t đ u có s  c nh tranh v  không gian dinh d ng nên sinh tr ưở   ng

97

ậ ạ ưở ề ề ườ v  đ ả ng kính có kho ng cách ch m l i và sinh tr ng chi u cao tăng lên.

ưở ề ườ ở ị ữ ứ Khi so sánh sinh tr ng v  đ ng kính v  trí 1,3m gi a các công th c thí

ừ ự ệ ạ ổ ệ ươ ệ nghi m khi r ng đ t 5 năm tu i thì có s  khác bi ệ ề t rõ r t v  ph ố   ng di n th ng

ứ ưở ườ ấ kê, v i pớ value = 0,007. Công th c Fh có sinh tr ng đ ng kính cao nh t (13,2 cm)

ứ ứ ấ ấ ạ ỉ ế ế k  đ n là công th c Fm đ t 12,7 cm và th p nh t là công th c Fl ch  có 12,5 cm

ấ ộ ậ ệ ữ ơ khi l y đi toàn b  v t li u h u c  sau khai thác.

(cid:0) ự ế ộ ề ườ ỳ S  bi n đ ng v  đ ng kính qua các chu k  kinh doanh

ế ề ộ ưở ườ ứ ủ Đánh giá bi n đ ng v  sinh tr ng đ ệ   ng kính c a các công th c thí nghi m

ượ ể ệ ở ướ ỳ qua các chu k  kinh doanh đ c th  hi n hình 4.18 d i đây:

ồ ộ ể ưở ườ ỳ Hình 4.18. Bi u đ  đ ng thái sinh tr ng đ ng kính qua các chu k  kinh doanh

ộ ưở ừ ấ ỳ Đ ng thái sinh tr ng D ồ   1,3  qua các chu k  kinh doanh cho th y: R ng tr ng

ậ ộ ạ ớ ồ ỳ ườ chu k  1 do tr ng v i m t đ  833 cây/ha, nên sau 7 năm thu ho ch đ ng kính

ổ Ở ạ ơ ổ ỳ ỳ trung bình đ t 14cm cao h n chu k  2 (6 tu i) và chu k  3 (5 tu i). ỳ    chu k  2

ưở ườ ự ề ổ ồ ộ đ ng thái sinh tr ng đ ng kính thân cây theo tu i khá đ ng đ u. S  khác bi ệ   t

ứ ể ạ ữ ứ ể ạ ấ gi a công th c đ  l i VLHCSKT và công th c đ  l i g p đôi VLHCSKT không

ự ệ ớ ư ự ệ ấ ệ ớ có s  khác bi ả t l n, nh ng có kho ng cách s  khác bi t r t rõ r t so v i công

ứ ấ ộ Ở ổ ườ ỳ ứ th c l y đi toàn b  VLHCSKT. chu k  3 sau 5 tu i đ ng kính công th c Fh =

ạ ươ ươ ứ ố ớ ấ ủ ừ ồ ỳ 13,2cm đ t t ng  đ ng v i công th c t t nh t c a r ng tr ng chu k  2 =

98

ư ậ ệ ậ ả ằ ổ ỹ 13,5cm (6 tu i). Nh  v y, b ng bi n pháp k  thu t qu n lý VLHCSKT đã góp

ầ ắ ưở ườ ướ ư ậ ph n làm rút ng n sinh tr ng đ ng kính thân cây tr c 1 năm. Nh  v y, các

ể ạ ứ ở ề ỳ ưở công th c Fm, Fh khi đ  l i VLHSKT chu k  2 và 3 đ u cho sinh tr ng v ề

ượ ộ ứ ấ ớ ộ ườ đ ng kính v t tr i so v i công th c Fl khi l y đi toàn b  VLHCSKT.

(cid:0) ố ố ấ ườ ở Phân b  s  cây theo c p đ ng kính ỳ  các chu k  kinh doanh

ủ ừ ố ố ấ ồ ỉ Ch  tiêu phân b  s  cây theo c p kính c a r ng tr ng Keo lá tràm giúp cho

ủ ừ ế ừ ề ả ợ ướ ớ ằ ố ch  r ng qu n lý và đi u ch  r ng h p lý h ng t ẩ i phân b  chu n nh m đáp

ứ ượ ụ ừ ế ng đ ố ệ ổ   ả c m c tiêu kinh doanh r ng. K t qu  theo dõi và đánh giá s  li u t ng

ứ ừ ủ ệ ộ ỳ ồ   ợ h p c a toàn b  3 công th c thí nghi m qua các chu k  kinh doanh r ng tr ng

ượ ể ệ ở ướ Keo lá tràm đ c th  hi n hình 4.19 d i đây:

ố ố ấ ườ ể ồ ở ỳ Hình 4.19. Bi u đ   phân b  s  cây theo c p đ ng kính 3 chu k  kinh doanh

ả ở ế ố ố ề ấ ỏ ở K t qu hình 4.19 v  mô ph ng phân b  s  cây theo c p kính các chu k ỳ

ấ Ở ư ớ ậ ộ ừ ế ồ ỳ kinh doanh cho th y: ờ    chu k  1 r ng tr ng th a v i m t đ  833 cây/ha đ n th i

ừ ể ở ổ ừ ở ạ ẩ ố đi m khai thác r ng tu i 7 thì r ng ệ    tr ng thái phân b  chu n có đuôi l ch

ố ượ ả ườ ừ ế ỷ ệ ớ ố ph i. S  l ng cây có đ ng kính t 10 – 16cm chi m t l n (72,3% s  cây) l

ề ệ ấ ườ ế ả ớ và đã xu t hi n nhi u cây có đ ng kính l n trên 20cm (chi m kho ng 3,9% s ố

ấ ừ ề ườ ề ề ế ộ ồ cây). Đi u này cho th y r ng không đ ng đ u và bi n đ ng v  đ ữ   ng kính gi a

ậ ộ ừ ể ầ ớ ớ ồ ỳ ế các cá th  trong lâm ph n khá l n. Đ n chu k  2 r ng tr ng v i m t đ  dày

99

ượ ở ổ ườ ừ ế 1.667 cây/ha và đ c khai thác ố  tu i 6, s  cây có đ ng kính t 12­16 chi m t ỷ

ầ ả ố ườ ệ ớ l l n (kho ng 70% s  cây trong lâm ph n) và cây có đ ng kính trên 20cm

ỷ ệ ấ ố ề ườ ố ẫ ậ ớ ế chi m t r t ít (4,6% s  cây). Phân b  v  đ l ệ ng kính v n ti m c n v i phân

ổ ườ ừ ẩ ồ ỳ ậ ố b  chu n. Khi r ng tr ng chu k  3 sau 5 năm tu i đ ủ ế   ng kính t p trung ch  y u

ở ấ ườ ế ố ươ ố ồ ề c p đ ng kính 14cm (chi m 56,6% s  cây) và cây t ng đ i đ ng đ u. Phân

ể ấ ố ố ượ ọ ừ ộ ỉ ạ ố ườ b  đ ng kính có d ng m t đ nh nh n r ng đang phát tri n r t t t, s  l ng cây

ườ ư ậ ở ấ ố ạ có đ ng kính trên 18cm r t ít (0,6% s  cây). Nh  v y, giai đo n này đã có s ự

ạ ưỡ ế ậ ố ẽ ề ạ c nh tranh m nh m  v  không gian dinh d ng, do v y n u mu n kinh doanh

ỗ ớ ụ ầ ế ả ư ộ ỉ ừ r ng cho m c tiêu g  l n thì c n thi t có gi i pháp t a th a tác đ ng đ  lo i b ể ạ ỏ

ữ ườ ể ề ỏ ơ ế ậ ộ ạ nh ng cây có đ ng kính nh  h n 8cm đ  đi u ti t m t đ  t o không gian dinh

ạ ề ườ ưỡ d ng cho cây còn l i tăng nhanh v  đ ng kính.

c) Đánh giá sinh tr

ưở ọ ề ng chi u cao vút ng n

(cid:0) ưở ứ ở ủ ỳ Sinh tr ng Hvn c a các công th c chu k  3

ế ả ưở ừ ồ ở K t qu  theo dõi sinh tr ng r ng tr ng Keo lá tràm sau 5 năm ỳ    chu k  3

ợ ở ả ướ ượ ổ đ c t ng h p b ng 4.16 d i đây:

ổ ợ ưở ứ ề B ng ả 4.16. T ng h p sinh tr ng ọ ủ   chi u cao vút ng n c a các công th c thí

ưở

Sinh tr

ng Hvn (m) theo th i gian

Công th cứ

12 tháng

24 tháng

36 tháng

48 tháng

60 tháng

Fl

3,7bc

6,5c

11,7c

15,6b

18,4bc

Fm

3,8b

6,7b

12,1b

16,2ab

18,8b

Fh

4,8a

7,2a

12,4a

16,6a

19,2a

Trung bình

4,1

6,8

12,1

16,1

18,8

cv (%)

6,3

3,0

4,9

2,8

1,8

s.e.d

0,284

0,222

0,152

0,280

0,161

P­value

< 0,001

< 0,001

< 0,001

0,017

0,004

LSD (p=0,05)

0,08

0,07

0,15

0,62

0,37

nghi mệ

ả ở ả ự ế ệ ưở K t qu ấ  b ng 4.16 cho th y: Có s  khác bi ệ ề t rõ r t v  sinh tr ề   ng chi u

ữ ứ ừ ổ ế ổ cao cây gi a các công th c khác nhau t ề ặ    tu i 1 đ n tu i 5 và có ý nghĩa v  m t

value < 0,05. Khi r ng 5 tu i,

100

ố ị ổ ở ừ ứ ớ th ng kê v i giá tr  p công th c Fm và Fh khi đ  l ể ạ   i

ưở ầ ượ ề ơ VLHCSKT cho sinh tr ng chi u cao l n l ớ   t là 18,8m và 19,2m cao h n so v i

ộ ậ ệ ữ ơ ỉ ạ ứ ấ công th c Fl khi l y đi toàn b  v t li u h u c  sau khai thác ch  đ t 18,4m. Qua

ế ề ấ ấ ả ố ỏ ị ố ả b ng k t qu  phân tích th ng kê thì tr  s  LSD r t nh , đi u này cho th y sinh

ưở ủ ừ ộ ế ề ấ ồ ồ tr ộ   ng chi u cao c a r ng tr ng Keo lá tràm khá đ ng nh t và đ  bi n đ ng

ữ ứ ừ ể ớ gi a các cá th  trong t ng công th c không l n.

(cid:0) ưở ỳ So sánh sinh tr ng Hvn qua các chu k  kinh doanh

ộ ưở ừ ề ỳ Đ ng thái sinh tr ự ế   ng chi u cao r ng qua các chu k  kinh doanh có s  bi n

ạ ấ ượ ả ệ Ở ệ ẽ ộ đ ng r t m nh m  và ngày càng đ ộ c c i thi n m t cách rõ r t. ỳ  chu k  1 có

ầ ấ ỉ ạ ủ ề ế ấ ỳ ề   chi u cao c a lâm ph n r t th p ch  đ t 11,7m (sau 7 năm). Đ n chu k  2 chi u

ứ ố ấ ạ ế ỳ cao công th c t t nh t đ t 16,7m (sau 6 năm) và đ n chu k  3 (sau 5 năm) có sinh

ưở ề ở ứ ượ ộ ấ ề ớ tr ng chi u cao 19,2m công th c Fh và đã v t tr i r t nhi u so v i 2 chu k ỳ

ướ ứ ủ ế ả ỉ kinh doanh tr c đó. K t qu  đánh giá ch  tiêu Hvn c a các công th c qua 3  chu

ượ ể ệ ở ướ ỳ k  kinh doanh đ c th  hi n hình 4.20 d i đây:

ồ ộ ể ưở ủ ứ ề Hình 4.20. Bi u đ  đ ng thái sinh tr ng chi u cao c a các công th c qua 3 chu

kỳ

ư ậ ở ỳ ưở ủ ề ọ Nh  v y, chu k  2 và 3 thì sinh tr ng chi u cao vút ng n c a các công

ể ạ ứ ự ệ ề ặ ố ệ th c thí nghi m khi đ  l i VLHCSKT (Fh, Fm) có s  khác bi t v  m t th ng kê

101

ệ ả ề ố ứ ấ ệ ằ ớ ộ so v i công th c l y đi toàn b  VLHCSKT (Fl). B ng vi c c i thi n v  gi ng và

ệ ả ưở ề ề bi n pháp qu n lý VLHCSKT đã làm tăng sinh tr ủ ừ   ng v  chi u cao c a r ng

ệ ề ấ ồ ệ   ỳ tr ng Keo lá tràm r t rõ r t qua các chu k  kinh doanh. Đi u này đã giúp cho vi c

ố ừ ấ ướ ề ữ ổ ị tăng năng su t và sinh kh i r ng theo h ng  n đ nh và b n v ng.

4.2.2 Đánh giá tr  l

ữ ượ ấ ừ ng và năng su t r ng

ữ ượ a) Tr  l ừ ng r ng

(cid:0) ữ ượ ứ ở ủ ừ ỳ Tr  l ng r ng c a các công th c chu k  3

ế ả ừ ồ ở K t qu  theo dõi và đánh giá tr ữ ượ  l ng r ng tr ng Keo lá tràm ỳ    chu k  3

102

ế ễ ờ ượ ổ ợ ở ả ướ di n bi n theo th i gian đ c t ng h p b ng 4.17 d i đây:

ữ ượ

Tr  l

ng (m

3/ha) theo th i gian

Công th cứ

12 tháng

24 tháng

36 tháng

48 tháng

60 tháng

Fl

2,3bc

12,1bc

63,8bc

124,3c

155,4c

Fm

2,9b

14,4b

72,9b

136,2b

169,3b

Fh

6,4a

22,7a

88,4a

152,2a

185,6a

Trung bình

3,8

16,4

75,0

137,6

170,1

P­value

< 0,001

< 0,001

0,004

0,002

<0,001

1,52

4,15

11,5

11,97

11,32

LSD  (p=0,05)

ữ ượ ứ ừ ủ ệ B ng ả ổ 4.17. T ng h p ợ tr  l ng r ng c a các công th c thí nghi m

ộ ượ ữ

ớ ố

So sánh đ  v

t gi a Fh và Fm so v i đ i ch ng (%)

39%

22%

19%

Fh/Fl

182%

87%

14%

10%

9%

Fm/Fl

29%

18%

ả ở ả ữ ượ ế ấ ự ừ ồ K t qu b ng 4.17 cho th y: Tr  l ng r ng tr ng Keo lá tràm có s  khác

ệ ệ ề ặ ố ở ể ạ ứ bi t rõ r t v  m t th ng kê 3 công th c khác nhau khi đ  l ứ   i VLHCSKT. M c

ệ ổ ừ ữ ứ ả ộ đ  khác bi ầ t gi a các công th c cũng gi m d n theo tu i r ng. Sau 5 năm công

3/ha và th p nh t là Fl ch

ể ạ ứ ữ ượ ạ ấ ấ th c Fm khi đ  l i VLHCSKT có tr  l ng đ t 169,3 m ỉ

ố ưỡ ệ ể ạ ằ có 155,4 m3/ha. Khi t ề i đa v  dinh d ng b ng vi c đ  l i VLHCSKT và bón b ổ

3/ha. Nh  v y, hi u ệ   ư ậ

ấ ạ ừ sung 300g lân/cây cho tr ữ ượ  l ng r ng cao nh t đ t 185,6 m

ả ủ ể ạ ậ ệ ữ ệ ơ qu  c a vi c đ  l i v t li u h u c  sau khai thác đã làm tăng tr ữ ượ  l ừ   ng r ng

ữ ự ứ ồ ệ ừ tr ng Keo lá tràm và gi a các công th c đã có s  khác bi t ngay t ừ  khi r ng 1

ổ ệ ệ ở ữ ế ụ năm tu i và ti p t c có khác bi t rõ r t ế  nh ng năm ti p theo. Khi gi ữ ạ    l i

ừ VLHCSKT sau 5 năm đã làm tăng 9% tr ữ ượ  l ng r ng và khi  gi ữ ạ  l i VLHCSKT

ế ợ ữ ượ ẽ ổ có k t h p bón b  sung thêm 300g lân/cây (Fh) s  làm tăng 19% tr  l ớ   ng so v i

ứ ấ ộ công th c Fl khi l y đi toàn b  VLHCSKT.

(cid:0) ữ ượ ừ ỳ So sánh tr  l ng r ng qua các chu k  kinh doanh

ế ả ừ ỳ K t qu  so sánh tr ữ ượ  l ng r ng qua 3 chu k  kinh doanh Keo lá tràm khi áp

103

ệ ượ ể ệ ở ướ ả ụ d ng bi n pháp qu n lý VLHCSKT đ c th  hi n hình 4.21 d i đây:

ữ ượ ộ ừ ủ ứ ỳ ế Hình 4.21. Bi n đ ng tr  l ng r ng c a 3 công th c qua các chu k  kinh doanh

ồ ở ể ữ ượ ấ ủ ừ ồ ỳ Bi u đ hình 4.21 cho th y: Tr  l ng c a r ng tr ng qua các chu k  kinh

ượ ả ệ ệ ệ ả ộ doanh đ ậ ệ ữ   ụ c c i thi n m t cách rõ r t khi áp d ng bi n pháp qu n lý v t li u h u

ỏ ạ ằ ể ố ệ ỏ ở ừ ồ ỳ ơ c  sau khai thác và ki m soát c  d i b ng thu c di t c r ng tr ng chu k  2 và

ự ệ ệ ề ữ ượ ấ ở ừ ứ 3. Các công th c có s  khác bi t rõ r t v  tr  l ng r ng, cao nh t ứ    công th c

ể ạ ứ ế ấ ấ ở Fh sau đó đ n Fm và th p nh t là công th c Fl. Khi đ  l i VLHCSKT ỳ    chu k  2

3/ha lên 165,2 m3/ha (r ng tr ng 6 tu i) và

ừ ừ ồ ổ đã làm tăng tr ữ ượ  l ừ ng r ng t 130 m

ệ ể ạ ế ụ ở ữ ượ ỳ ti p t c duy trì vi c đ  l i VLHCSKT chu k  3 đã làm tăng tr  l ừ ng r ng lên

ừ ở ổ ể ạ ấ ệ ượ ở 180,43 m3/ha khi r ng ớ  tu i 5. V i vi c đ  l i g p đôi l ng VLHCSKT chu

3/ha lên 169,3 m3/ha và khi ti p t c đ  l

ữ ượ ừ ỳ k  2 làm tăng tr  l ừ ng r ng t 130 m ế ụ ể ạ   i

ở ổ ỳ VLHC sau khái thác chu k  3 có bón b  sung thêm 300g Lân/cây cho tr  l ữ ượ   ng

3/ha.

ở ổ Ở ữ ượ ỳ ừ r ng ạ  tu i 5 đ t 185,6 m chu k  3 sau 5 năm đã có tr  l ừ ng r ng v ượ   t

ớ ộ ỳ ướ ổ ừ ề ặ ơ tr i so v i 2 chu k  kinh doanh tr c  đó m c dù tu i r ng ít h n. Đi u này

ỏ ằ ệ ể ạ ữ ượ ầ ừ ứ ch ng t r ng, vi c đ  l i VLHCSKT đã góp ph n nâng cao tr  l ng r ng qua

ỳ các chu k  kinh doanh.

ấ ừ b) Năng su t r ng

104

(cid:0) ượ ưở ứ ở ỳ L ng tăng tr ủ ng hàng năm c a các công th c chu k  3

ế ả ượ ưở ủ ừ ồ K t qu  đánh giá l ng tăng tr ng hàng năm c a r ng tr ng Keo lá tràm ở

ụ ả ỳ ở ứ ộ ệ chu k  3 khi áp d ng các bi n pháp qu n lý VLHCSKT các m c đ  khác nhau

3/ha/năm) đ

ượ ưở ượ ổ đã cho l ng tăng tr ng hàng năm MAI (m c t ng h p ợ ở ả    b ng

ướ 4.18 d i đây:

ổ ừ

MAI (m3/ha/năm) theo tu i r ng

Công th c ứ thí nghi mệ

12 tháng

24 tháng

36 tháng

48 tháng

60 tháng

Fl

2,25

6,07

21,27

31,08

31,07

Fm

2,90

7,19

24,30

34,05

33,85

Fh

6,35

11,35

29,47

38,05

37,12

ủ ứ ờ ỉ B ng ả ổ 4.18. T ng h p ợ ch  tiêu MAI c a các công th c theo th i gian

ộ ượ

ớ ố

So sánh đ  v

t (%) gi a Fh và Fm so v i đ i ch ng Fl

Fh/Fl

182,2

87,0

38,6

22,4

19,5

Fm/Fl

28,9

18,5

14,3

9,6

8,9

ư ậ ưở ừ ự ứ ố Nh  v y, trong su t quá trình sinh tr ng r ng các công th c đã có s  khác

ệ ấ ệ ề ượ ưở ế bi t r t rõ r t v  l ng tăng tr ng hàng năm. Theo đó, n u gi ữ ạ  l i VLHCSKT

3/ha/năm. Khi so sánh gi a 3ữ

ượ ưở ừ đã làm l ng tăng tr ng hàng năm tăng t 2 ­ 3 m

ứ ở ổ ể ạ ấ ượ công th c tu i 5 cho th y: khi đ  l i VLHCSKT (Fm) thì l ng tăng tr ưở   ng

ể ạ ổ hàng năm tăng 8,9% và khi đ  l i VLHCSKT có bón b  sung 300g Lân/cây (Fh)

ượ ưở ứ ặ có l ng tăng tr ớ ố ng hàng năm tăng 19,5% so v i đ i ch ng (Fl). M c dù, trong

ầ ưở ủ ừ ườ ơ ớ 4 ­ 5 năm đ u, sinh tr ng c a r ng Keo lá tràm th ữ   ng nhanh h n so v i nh ng

ỳ ở ữ ư ạ ổ ớ ỳ năm sau, nh ng so sánh gi a chu k  3 ổ    giai đo n 5 tu i so v i chu k  2 (6 tu i)

3/ha/năm thì

ứ ạ ấ ở ủ ả có năng su t bình quân c a c  3 công th c đ t 27,65 m ỳ  chu k  này,

3/ha/năm và Fm là 33,85 m3/ha/năm, còn đ i ch ng ứ

ứ ạ ố ạ t i công th c Fh đã đ t 37,1 m

3/ha/năm. Do đó, vi c gi

ỉ ạ ệ ượ ch  đ t 31,07 m ữ ạ  l i VLHCSKT làm tăng l ng sinh

3/ha.

ưở ả tr ủ ừ ng hàng năm c a r ng kho ng 3 m

105

(cid:0) ấ ừ ỳ So sánh năng su t r ng qua các chu k  kinh doanh

ấ ừ ồ ườ ổ ừ ế ộ ỳ Năng su t r ng tr ng th ng bi n đ ng theo tu i r ng và chu k  kinh doanh

ổ ừ ấ ừ ủ ồ ừ r ng. Khi so sánh năng su t r ng tr ng Keo lá tràm theo tu i r ng c a các công

ứ ệ ỳ ượ ể ệ ở ướ th c thí nghi m qua 3 chu k  kinh doanh đ c th  hi n hình 4.22 d i đây:

ủ ứ ế ộ ỳ Hình 4.22. Bi n đ ng MAI c a 3 công th c qua các chu k  kinh doanh

ừ ế ả ở ể ấ ồ ưở ừ T  k t qu bi u đ  hình 4.22 cho th y: Sinh tr ạ ng r ng m nh nh t ấ ở ổ    tu i

ừ ế ướ ậ ỳ ổ 3 và 4 khi đ n tu i 5 r ng có xu h ng tăng ch m l ạ Ở i. ỉ  chu k  3 ch  sau 5 năm

ưở ượ ộ ớ ổ ỳ ượ l ng tăng tr ng hàng năm đã v ả   t tr i so v i chu k  2 (6 năm tu i) kho ng

ủ ấ ả ứ ấ ầ ớ ỳ 20% c a t ừ   ầ t c  các công th c và MAI tăng g n g p 2 l n so v i chu k  1 (r ng

ể ạ ư ụ ả ấ ồ ứ tr ng s n xu t khi ch a áp d ng đ  l i VLHCSKT). Các công th c Fh và Fm khi

ượ ưở ượ ộ ơ ề ể ạ đ  l i VLHCSKT có l ng tăng tr ng hàng năm v ớ   t tr i h n nhi u so v i

ụ ể ở ứ ứ ấ ố ộ công th c đ i ch ng (l y đi toàn b  VLHCSKT). C  th , ồ   ỳ ầ  chu k  đ u tr ng

3/ha/năm, đ n chu k  2 khi đ  l

ỉ ạ ả ấ ấ ế ỳ ừ r ng s n xu t thì năng su t ch  đ t 18,6 m ể ạ ấ   i g p

3/ha/năm và đ n chu k  3 khi đ

ấ ừ ế ỳ đôi VLHCSKT đã năng năng su t r ng lên 30,1 m ể

ấ ừ ổ ở ổ ạ l i VLHCSKT và bón b  sung 300g Lân/cây đã cho năng su t r ng ạ    tu i 5 đ t

ươ ươ ớ ừ ậ ồ 37,1 m3/ha/năm, t ng đ ng v i r ng tr ng Keo lai thâm canh trên l p đ a t ị ố   t

ấ ở ệ ố ệ ề ể ấ nh t Vi t Nam. Qua s  li u này cho th y, ti m năng phát tri n Keo lá tràm ở

ộ ằ ừ ậ ả ỹ ố ư ẽ ạ vùng Đông Nam B  b ng cáck  thu t qu n lý r ng t i  u s  đem l ệ i hi u qu ả

106

ế ấ ườ ồ ừ kinh t r t cao cho ng i tr ng r ng.

ố ừ ề 4.2.3 Đánh giá v  sinh kh i r ng

a) T

ươ ữ ườ ố ừ ở ỳ ng quan gi a đ ng kính thân cây và sinh kh i r ng chu k  3

ừ ế ả ả ừ ấ ẩ ẫ ộ ỗ T  k t qu  gi ậ   i tích 15 cây tiêu chu n m i năm, l y m u theo t ng b  ph n

ừ ể ấ ố ị ệ thân cây, cân, s y trong phòng thí nghi m đ  xác đ nh sinh kh i khô theo t ng b ộ

ậ ủ ừ ơ ở ế ậ ươ ươ ph n c a thân cây, t đó làm c  s  thi t l p các ph ng trình t ữ   ng quan gi a

ố ủ ổ ừ ố ừ ổ ườ đ ng kính thân cây và sinh kh i r ng theo tu i r ng. T ng sinh kh i c a loài

ặ ấ ồ ứ ố ố   ầ Keo lá tràm trong nghiên c u này là ph n sinh kh i trên m t đ t g m: sinh kh i

ế ố ủ c a thân cây, cành, lá cây, không tính đ n sinh kh i hoa, qu , h t c a đ i t ả ạ ủ ố ượ   ng

ủ ế ứ ả ậ ộ ưở ủ nghiên c u. Đây là b  ph n ch  y u, ph n ánh quá trình sinh tr ng c a cây Keo

ố ươ ệ ậ ữ ổ ố lá tràm. Vi c xác l p m i t ố ủ   ng quan gi a t ng sinh kh i khô và sinh kh i c a

1.3) cho phép

ậ ộ ớ ỉ ườ các b  ph n thân cây v i ch  tiêu đ ng kính thân cây (D ướ ượ   ng c l

ặ ạ ừ ế ứ ứ ả ầ ả ố sinh kh i cây đ ng mà không c n ph i ch t h  cây. T  k t qu  nghiên c u tr ướ   c

ệ ấ ữ ự ủ ấ ặ ố ườ đây c a d  án CIFOR cho th y, có m i quan h  r t ch t gi a đ ng kính thân

ậ ủ ủ ừ ạ ậ ậ ố ộ cây và sinh kh i khô c a t ng b  ph n c a cây có d ng hàm mũ. Do v y, lu n án

ế ừ ứ ể ế ậ ươ ươ ổ đã k  th a nghiên c u này đ  thi t l p các ph ng trình t ng quan theo tu i và

ừ ộ ượ ổ ợ ở ả ướ theo t ng b  phân thân cây đ c t ng h p b ng 4.19 d i đây:

ươ ươ ữ ườ ố B ng ả 4.19. Các ph ng trình t ng quan gi a đ ng kính (X)  và sinh kh i cây

(Y)

ổ ươ ươ Tu i (năm) Ph ng trình t ng quan ệ ố 2 H  s  R

1 Y = 0,177*X2,1090 0,974

2 Y = 0,1617*X1,036 0,970

3 Y = 0,098*X2,053 0,982

4 Y = 0,111*X2,504 0,970

5 Y = 0,081*X2,643 0,970

ươ ữ ườ ố ậ ở ổ T ng quan sinh kh i gi a đ ộ ng kính và các b  ph n thân cây tu i 5

ỗ ỏ G  có v  (>5cm) Y = 0,053*X2,750 0,951

ỗ ỏ G  không v Y = 0,044*X2,784 0,948

107

Cành < 1cm Y = 0,013*X2,056 0,705

Cành 1­5cm Y = 0,019*X2,111 0,630

Lá Y = 0,008*X2,300 0,910

ừ ế ả ở ả ấ ươ ữ ườ T  k t qu b ng 4.19 cho th y: T ng quan gi a đ ng kính thân cây ở ị   v

ủ ầ ố ỗ ỏ ỏ ố ổ trí 1,3m và sinh kh i khô c a ph n g  có v , không v  và t ng sinh kh i lá có

ệ ữ ườ ệ ấ ố ố m i quan h  r t ch t v i h  s  R ặ ớ ệ ố 2 > 0,9. M i quan h  gi a đ ng kính và sinh

ố ừ ệ ố ươ ớ ệ ố 2 ấ kh i cành < 1cm và cành t 1 ­ 5cm có h  s  t ơ ng quan th p h n, v i h  s  R

ừ t 0,63 ­ 0,705.

ươ ữ ườ ủ ổ ố Hình 4.23. T ng quan gi a đ ng kính và t ng sinh kh i khô c a cây ở ổ    tu i 1

và 2

ươ ữ ườ ủ ố ổ Hình 4.24. T ng quan gi a đ ng kính và t ng sinh kh i khô c a cây ở ổ    tu i 3

và 4

108

(cid:0) ươ ộ ậ ố ủ ở ổ T ng quan sinh kh i c a các b  ph n thân cây tu i 5

ươ ữ ườ ủ ố ở ổ Hình 4.25. T ng quan gi a đ ng kính và sinh kh i khô c a cây tu i 5

ươ ỏ ớ ừ ở ổ Hình 4.26. T ng quan D ố ỗ 1.3 v i sinh kh i g  có v  và cành t 1­5cm tu i 5

1.3 v i sinh kh i cành <1cm và sinh kh i lá

ươ ố ớ ố ở ổ Hình 4.27. T ng quan D tu i 5

b)

Ả ưở ố ừ ở ủ ế ả ỳ nh h ng c a qu n lý VLHCSKT đ n sinh kh i r ng chu k  3

ả ừ ấ ố ộ ừ ệ T  vi c gi ậ   ẫ i tích cây hàng năm, cân, l y m u sinh kh i theo t ng b  ph n

109

ồ ươ ể ậ ấ ơ ở thân cây và đem s y khô làm c  s  tính toán và l p các bi u đ  t ng quan. T ừ

ươ ươ ượ ế ậ ẩ các ph ng trình t ng quan đ c thi t l p thông qua 15 cây tiêu chu n/năm đã

ơ ở ướ ố ừ ở ừ ấ ộ ổ làm c  s c tính sinh kh i r ng ậ    các c p tu i khác nhau theo t ng b  ph n

thân cây.

ừ ế ễ ế ậ ả ộ ố K t qu  đánh giá di n bi n sinh kh i khô theo t ng b  ph n thân cây t ừ ổ    tu i

110

ứ ủ ế ổ ượ ể ệ ở ả ướ 1 đ n tu i 5 c a các công th c, đ c th  hi n b ng 4.20 d i đây:

Sinh kh i khô c a các b  ph n thân cây theo th i gian (t n/ha)

B  ph n

Công  th cứ

(%)

%

%

%

%

12  tháng

24  tháng

36  tháng

48  tháng

60  tháng

1. Gỗ

(> 5cm)

1,41

6,31

31,71

56,44

94,40

70,2 3

74,4 3

77,7 2

45,4 8

54,1 2

2. Vỏ

0,23

0,86

3,52

7,80

5,45

7,19

9,16

7,54

7,42

7,38

3. Cành

Fl

< 1cm

0,58

1,17

3,62

8,02

3,68

4,85

4,41

3,63

18,6 5

10,0 3

(1 ­ 5cm)

­

1,38

2,71

6,00

6,22

8,20

8,47

6,97

11,8 4

4. Lá

0,88

1,94

3,59

7,95

4,04

5,33

5,03

4,14

28,4 5

16,6 4

T ng:ổ

3,10

100

11,66

100

45,15

100

75,83

100

121,46

100

1. Gỗ

(> 5cm)

1,83

7,23

34,85

60,71

100,60

54,4 4

70,3 2

74,4 3

77,6 6

45,6 4

2. Vỏ

0,30

0,98

7,38

3,85

7,77

5,87

7,20

9,76

7,53

7,43

3. Cành

Fm

< 1cm

0,76

1,28

9,64

3,96

7,99

3,96

4,85

4,71

3,64

18,8 8

(1 ­ 5cm)

­

1,61

2,98

6,01

6,69

8,20

9,10

7,03

12,1 2

4. Lá

1,12

2,19

3,93

7,93

4,35

5,33

5,37

4,14

28,0 3

16,4 9

4,01

100

13,28

100

49,56

100

81,57

100

129,55

100

T ng:ổ

Fh

1. Gỗ

(> 5cm)

3,64

11,26

41,76

67,28

111,26

55,3 0

70,8 2

74,5 7

77,9 1

46,5 5

2. Vỏ

0,58

1,51

7,42

4,47

7,58

6,47

7,17

10,79

7,56

7,46

3. Cành

< 1cm

1,53

1,57

7,71

4,60

7,80

4,26

4,72

5,12

3,58

19,6 0

111

ứ ở ủ ễ ế ợ ổ ố ỳ B ng ả 4.20. T ng h p di n bi n sinh kh i khô c a các công th c chu k  3

(1 ­ 5cm)

­

2,87

3,58

6,07

7,41

8,21

9,76

6,83

14,1 0

4. Lá

2,06

3,15

4,57

7,75

4,80

5,32

5,87

4,11

15,4 7

26,3 4

T ng:ổ

7,82

100

20,36

100

58,97

100

90,22

100

142,79

100

ư ậ ở ổ ừ ố ỗ ế ớ Nh  v y, tu i r ng càng l n thì sinh kh i g  chi m t ỷ ệ  l ớ   ơ  cao h n so v i

ừ ừ ế ổ ố ừ r ng còn non. Khi r ng t 1 ­ 2 tu i thì sinh kh i cành và lá cũng chi m t ỷ ệ  l khá

ả ừ ậ ọ ộ cao kho ng t ợ    45 ­ 53% và đây là b  ph n quan tr ng trong quá trình quang h p

ừ ẩ ưở ể ủ ừ ầ ủ c a cây r ng, góp ph n vào thúc đ y sinh tr ố   ng, phát tri n c a r ng. Sinh kh i

ế ỏ ỷ ệ ớ ấ ừ ổ ủ ỗ g  không có v  chi m t l n nh t t l ổ    45 ­ 78% tùy theo tu i c a cây, khi tu i

ố ỏ ố ỗ ế ớ càng cao thì t ỷ ệ  l sinh kh i g  càng l n và sinh kh i v , cành, lá chi m t ỷ ệ ấ    th p l

ố ủ ớ ổ ừ so v i t ng sinh kh i c a cây r ng.

ừ ậ ổ ố ộ ở ổ Khi đánh giá t ng sinh kh i khô theo t ng b  ph n thân cây ủ  tu i 5 c a công

ứ ố ấ ượ ể ệ ở ướ th c t t nh t (Fh) đ c th  hi n hình 4.28 d i đây:

ậ ủ ứ ừ ủ ế ộ ộ ố Hình 4.28. Bi n đ ng sinh kh i khô c a công th c Fh theo t ng b  ph n c a cây

ủ ừ ư ậ ừ ổ ố ộ ồ Nh  v y, t ng sinh kh i khô theo t ng b  phân thân cây c a r ng tr ng Keo lá

ở ố ỗ ổ ừ ề ườ tràm các tu i r ng khác nhau đ u có sinh kh i g  có đ ế   ng kính > 5cm chi m

112

ấ Ở ổ ượ ể ạ ế ế ế ố ỷ ệ t  l cao nh t. tu i 5 l ng sinh kh i thân có th  đ t đ n 77,91%, k  đ n là

ố ỏ ế ố ừ ế ố sinh kh i v  (chi m 7,56%), sinh kh i cành t 1­5cm (chi m 6,83%), sinh kh i lá

ố ủ ế ấ ấ ỏ ườ (chi m 4,11%) và th p nh t là sinh kh i c a cành nh  có đ ng kính   < 1cm

ế (chi m 3,58%).

ố ừ ủ ứ ệ ế ả ượ ổ K t qu  đánh giá sinh kh i r ng c a các công th c thí nghi m đ ợ   c t ng h p

113

ở ả ướ b ng 4.21 d i đây:

ổ ừ

Sinh kh i khô theo tu i r ng (t n/ha)

Công th cứ

1

2

3

4

5

Fh

3,1c

11,7c

45,2c

75,8c

121,5c

Fm

4,0b

13,3b

49,6b

81,6b

129,5b

Fl

7,8a

20,4a

59,0a

90,2a

142,8a

Trung bình

5,0

15,1

51,2

82,5

131,3

P­value

<0,01

<0,01

<0,01

<0,01

<0,01

0,97

1,44

3,26

5,28

6,74

LSD (p=0,05)

ổ ừ ố ở ỳ B ng ả ổ 4.21. T ng h p ợ sinh kh i khô theo tu i r ng c a ủ các công th cứ chu k  3

ả ở ả ủ ừ ế ấ ố ồ K t qu b ng 4.21 cho th y: Sinh kh i khô c a r ng tr ng Keo lá tràm ở

ụ ậ ả ỹ ỳ ở ứ ộ chu k  3 khi áp d ng k  thu t qu n lý VLHCSKT các m c đ  khác nhau đã

ố ủ ừ ừ ứ ế ổ ổ làm tăng sinh kh i c a r ng. Ngay t khi tu i 1 đ n tu i 5 thì công th c Fh cho

ế ế ứ ự ấ ấ ấ ố ệ sinh kh i cao nh t, k  đ n là Fm và th p nh t là công th c Fl. S  khác bi t này

ố ề ặ ấ r t có ý nghĩa v  m t th ng kê v i p ớ value < 0,01.

ự ế ủ ổ ủ ứ ộ ố ồ    Khi so sánh s  bi n đ ng c a t ng sinh kh i khô c a 3 công th c theo tu i

ả ể ệ ở ế ướ ừ r ng khác nhau, cho k t qu  th  hi n hình 4.29 d i đây:

114

ậ ủ ổ ừ ế ộ ộ ố ủ Hình 4.29. Bi n đ ng sinh kh i khô c a các b  ph n c a cây theo tu i r ng

ố ừ ư ậ ở ổ ấ ấ ổ Nh  v y, sinh kh i r ng ố ừ   ế  tu i 1 và 2 r t th p và đ n tu i 3 sinh kh i r ng

ấ ừ ủ ừ ấ ạ ố tăng r t nhanh trung bình t 20 ­ 30 t n/ha. Sinh kh i khô c a r ng tăng m nh ở

ố ủ ừ ứ ế ạ ấ ổ ổ tu i 3 và 4. Đ n tu i 5 sinh kh i c a r ng tăng m nh nh t, công th c Fm khi đ ể

ố ạ ấ ả ấ ơ ớ ạ l i VLHCSKT có sinh kh i đ t 129,5 t n/ha cao h n kho ng 8 t n/ha so v i công

ể ạ ứ ấ ấ ộ ỉ th c Fl khi l y đi toàn b  VLHCSKT ch  có 121,5 t n/ha. Khi đ  l i VLHCSKT

ớ ề ượ ổ ấ ừ và có bón b  sung phân lân v i li u l ạ   ng 300 g/cây (Fh) cho năng su t r ng đ t

ự ứ ệ ấ ố ổ ệ ấ ủ 142,8 t n/ha. T ng sinh kh i khô c a công th c thí nghi m có s  khác bi t r t rõ

ệ ố ở ấ ả ổ ừ ệ ề ươ r t v  ph ng di n th ng kê t c  các tu i r ng. t

c)

Ả ưở ủ ố ế ỳ nh h ng c a VLHCSKT đ n sinh kh i qua các chu k  kinh doanh

ế ả ả ưở ậ ệ ủ ữ ả ơ K t qu  đánh giá  nh h ế   ng c a qu n lý v t li u h u c  sau khai thác đ n

ủ ứ ố ổ ỳ ừ   ổ t ng sinh kh i khô c a các công th c theo tu i cây qua 3 chu k  kinh doanh r ng

ồ ượ ể ệ ở ướ tr ng Keo lá tràm đ c th  hi n hình 4.30 d i đây:

ủ ứ ế ộ ố ỳ Hình 4.30. Bi n đ ng sinh kh i khô c a các công th c qua 3 chu k

ư ậ ở ủ ừ ụ ồ ỹ ỳ Nh  v y, ậ    chu k  2 và 3 c a r ng tr ng Keo lá tràm khi áp d ng k  thu t

ố ừ ả ồ ượ ộ ớ ỳ qu n lý VLHCSKT đã làm tăng sinh kh i r ng tr ng v t tr i so v i chu k  kinh

ầ Ở ể ạ ỳ ố ừ doanh đ u. chu k  2 khi đ  l i VLHCSKT (Fm) đã làm tăng sinh kh i r ng 9%

ượ ớ ố ứ ấ và khi g p đôi l ấ   ng VLHCSKT (Fh) đã làm tăng 18,5% so v i đ i ch ng Fl (l y

115

Ở ể ạ ỳ đi VLHCSKT). chu k  3 khi đ  l i VLHCSKT sau 5 năm đã làm tăng 6,7%

ế ụ ể ạ ố ẽ ổ ế sinh kh i và n u ti p t c đ  l i VLHCSKT có bón b  sung 300g lân/cây s  làm

ứ ố ứ ấ ố ớ ộ tăng 16,7% sinh kh i so v i công th c đ i ch ng khi l y đi toàn b  VLHCSKT.

ổ ố ở ố ủ ỳ Khi so sánh t ng sinh kh i khô cu i c a 3 chu k  kinh doanh cho th y: ấ Ở

ủ ừ ổ ố ỳ ượ ớ ỳ chu k  2 t ng sinh kh i khô c a r ng v ứ   t so v i chu k  1 là 153% (công th c

ứ ể ạ ấ ượ ể ạ đ  l i VLHCSKT) và 175% (công th c đ  l i g p đôi l ng VLHCSKT). Ở    chu

ứ ạ ấ ổ ố ươ ươ ỳ k  3 sau 5 năm tu i sinh kh i công th c Fh đ t 142,8 t n/ha t ng đ ớ   ng v i

ố ừ ố ượ ủ ứ ỳ ổ sinh kh i r ng c a chu k  2 (6 tu i) và công th c Fh có sinh kh i v t 17,6% so

ớ v i Fl.

ố ừ ậ ụ ướ ừ ở ỳ d) Sinh kh i t v t r ng d i tán r ng các chu k  kinh doanh

(cid:0) ố ượ ậ ụ ở ỳ Phân b  l ng v t r ng chu k  3

ế ả ượ ậ ụ ủ ấ ồ ỏ K t qu  theo dõi l ng v t r ng s y khô bao g m: cành, lá, hoa, q a, v  cây,

ơ ự ủ ừ ượ ấ ầ …khô r i t nhiên c a r ng đ c thu th p ớ ầ ậ sau 40 tháng, v i t n xu t 2 l n/tháng

ờ ừ ổ ượ ừ ể ệ ở ả ể và th i gian theo dõi t ạ  khi r ng đ t 2 tu i đ c th  hi n b ng 4.22 và bi u đ ồ

ướ 4.32 d i đây:

ượ

ậ ụ

L

ố ng v t r ng khô phân b  theo tháng trong năm

các tu i khác nhau

(kg/ha)

Tháng

2 tu iổ

3 tu iổ

4 tu iổ

5 tu iổ

Trung  bình 1.256 527 272 268 253 288 333 495 467 700 912 1.204

356 558 791 1.163

1.241 675 285 442 369 233 285 415 420 659 933 1.373

1.485 637 385 238 150 365 219 388 663 819 1.130 1.501

1.042 269 145 124 240 267 494 683 429 765 793 781

24.210

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 T ngổ

2.867

7.329

7.980

6.033

116

ậ ụ ừ B ng ả ổ 4.22. T ng h p ợ sinh kh i ố v t r ng sau 40 tháng (t T9/2010 ­ T12/2013)

ổ ượ T ng l ố ậ ụ   ng sinh kh i v t r ng

ấ ế   sau 40 tháng là 24,2 t n khô/ha, n u

ị ấ ố ượ l ặ   ng sinh kh i này b  l y ra ho c

ể ố ị ố ướ b  “đ t tr c” đ  phòng ch ng cháy

ư ộ ố ơ ẽ ẫ   ừ r ng nh  m t s  n i đã làm s  d n

ả   ử ế đ n   xói   mòn,   r a   trôi,   làm   gi m

ưỡ ủ ấ ượ dinh   d ng   c a   đ t.   L ậ   ng   v t

ừ ủ ồ ụ r ng   c a   r ng   tr ng   Keo   lá   tràm

ậ ụ ề ơ ượ ơ ụ Ả ồ ổ ớ l cao h n nhi u so v i ẫ Hình 4.31.  nh thu m u v t r ng hàng năm ủ ừ ừ ng r i r ng c a r ng tr ng Thông t 6 – 26 tu i là 3 ­

ự ấ ộ ừ ồ ế 14,2 t n/ha (Ngô Đình Qu  và c ng s  (2010) [23]. Khi r ng tr ng Keo lá tràm ở

ạ ổ ưở ả ấ ạ ỉ ự tu i 3 và 4 là giai đo n sinh tr ng m nh nh t, kh  năng t a cành t ớ    nhiên l n

ượ ậ ổ ậ ụ ề ượ ậ ụ nên l ng v t r ng là cành khô nhi u, do v y t ng l ng v t r ng trong năm cao

ố ượ ữ ớ ổ ơ ở ơ h n so v i tu i 5. H n n a, phân b  l ậ ụ ng v t r ng ấ    các tháng trong năm r t

ờ ế ụ ệ ề ố ượ ộ ấ ớ khác nhau và ph  thu c r t l n vào đi u ki n th i ti t. Phân b  l ậ ụ   ng v t r ng

ượ ể ệ ở ướ qua 40 tháng theo dõi đ c th  hi n hình 4.32 d i đây:

ố ượ ậ ụ ấ ở ỳ Hình 4.32. Phân b  l ng v t r ng s y khô chu k  3 sau 40 tháng theo dõi

ượ ậ ụ ụ ưở ừ L ộ ng v t r ng ph  thu c vào theo mùa sinh tr ể ủ ng, phát tri n c a cây r ng.

117

ượ ậ ụ ậ L ấ ng v t r ng t p trung cao nh t vào các tháng mùa khô ki ệ ừ t t ế    tháng 11 đ n

ể ờ ưở ắ ầ ậ ấ tháng 1 năm sau, lúc này là th i đi m cây sinh tr ng ch m nh t. B t đ u vào

ưở ừ ượ ậ ụ ề ấ ầ đ u mùa sinh tr ng t tháng 3 –7 thì l ng v t r ng là ít nh t. Đi u này có th ể

ụ ướ ấ ớ ế ế ẫ ị ị là vào mùa khô cây b  thi u h t n ụ   c r t l n d n đ n cành, lá b  khô héo và r ng

ể ề ạ ờ ưở ấ ủ ừ ấ nhi u và chính th i đi m này là giai đo n sinh tr ng th p nh t c a r ng trong

ế ủ ờ ế ễ ề ệ ư năm. Trong năm 2013 di n bi n c a đi u ki n th i ti ấ   ắ t mùa khô ng n, m a xu t

ệ ớ ượ ế ụ ướ ủ ừ ư ả ự hi n s m và l ng m a r i rác nên s  thi u h t n ớ   ồ c c a r ng tr ng không l n,

ượ ậ ụ ớ ướ ể nên l ơ ng v t r ng ít h n so v i 2 năm tr c đó. Ngoài ra, cũng có th  do nguyên

ừ ồ ở ổ ạ ưở ạ nhân r ng tr ng Keo lá tràm tu i 3 và 4 là giai đo n sinh tr ấ   ng m nh nh t,

ả ỉ ự ượ ậ ụ ề kh  năng t a cành t ớ  nhiên l n nên l ậ   ng v t r ng là cành khô nhi u, do v y

ượ ớ ừ ở ổ ậ ụ ơ ổ t ng l ng v t r ng trong năm cao h n so v i r ng tu i 5.

(cid:0) ượ ậ ụ ỳ So sánh l ng v t r ng qua các chu k  kinh doanh

ượ ấ ự ậ ụ ỳ Khi so sánh l ng v t r ng qua 3 chu k  kinh doanh ta th y s  khác bi ệ ấ   t r t

ế ượ ổ ợ ở ướ ả ớ l n. K t qu  so sánh đ c t ng h p hình 4.33 d i đây:

ượ ậ ụ ả ạ ấ ở ỳ Hình 4.33. So sánh l ng v t r ng tr  l i cho đ t 3 chu k  kinh doanh

ư ậ ở ỳ ượ ậ ụ ả ạ ấ ấ ầ Nh  v y, chu k  2 (sau 6 năm) l ng v t r ng tr  l i cho đ t g p 2 l n so

ỳ ở ỳ ượ ậ ụ ấ ầ ớ ớ v i chu k  1 và chu k  3 (sau 5 năm) l ng v t r ng g p 1,5 l n so v i chu k ỳ

ề ể ấ ầ ầ ớ ỳ ả ằ ở 2 và g p g n 3 l n so v i chu k  1. Đi u này có th  lý gi i r ng, ỳ    chu k  1

ậ ộ ồ ậ ụ ừ ấ ấ ớ ỉ ượ l ng v t r ng th p do m t đ  tr ng r ng th p ch  có 833 cây/ha so v i 1.667

118

ở ữ ứ ơ ỳ ượ ế ừ ả ủ ự ế cây/ha chu k  2 và 3. H n n a, nghiên c u đ c k  th a k t qu  c a d  án

ắ ầ ệ ừ ự ượ ở ỉ ượ CIFOR b t đ u th c hi n t 2002 nên l ậ ụ ng v t r ng ỳ  chu k  1 ch  đ c thu

ậ ướ ừ ở ầ ớ ượ ạ ổ ộ ậ ụ th p d i sàn r ng giai đo n tu i 7 do đó m t ph n l n l ng v t r ng này đã

ủ ướ ứ ở ờ ượ ị b  phân h y tr c đó theo th i gian. Khi nghiên c u ỳ  chu k  3 thì l ậ   ng v t

ỳ ướ ạ ớ ừ ể ưở ụ r ng tăng m nh so v i 2 chu k  tr c có th  do r ng sinh tr ng nhanh, kh ả

ự ố ố ừ ớ ượ ậ ơ ụ ỉ năng t a cành t nhiên t t, sinh kh i r ng l n nên l ng v t r i r ng hàng năm

ề ố ượ ậ ụ ả ạ ấ ỗ ỳ ừ xu ng sàn r ng nhi u. L ng v t r ng tr  l i cho đ t sau m i chu k  kinh doanh

ệ ầ ả ớ ưỡ ế ượ ị ấ là khá l n đã góp ph n c i thi n dinh d ấ ng cho đ t, n u l ng này b  l y ra

ặ ị ử ẽ ả ưỡ ho c b  xói mòn, r a trôi s  làm gi m dinh d ủ ấ ng c a đ t.

ợ ề ưở ố ừ ấ ổ 4.2.4 Đánh giá t ng h p v  sinh tr ng, năng su t và sinh kh i r ng

ế ả ổ ợ ỉ ưở ấ K t qu  đánh giá t ng h p và so sánh các ch  tiêu sinh tr ng, năng su t và

ố ừ ở ứ ồ sinh kh i r ng tr ng Keo lá tràm ệ  các công th c thí nghi m khác nhau qua 3 chu

ượ ổ ợ ở ả ướ ỳ k  kinh doanh đ c t ng h p b ng 4.23 d i đây:

Chu k  1 ỳ

ỉ ưở ỳ B ng ả 4.23. So sánh các ch  tiêu sinh tr ng ừ r ng qua 3 chu k  kinh doanh

ỉ Ch  tiêu

Chu k  2 (2002­2008)

Chu k  3 (2008­2013)

(1995­2002)

ổ ừ

7

Tu i r ng (năm)

6

5

833

1.667

1.667

ậ ộ ồ M t đ  tr ng  (cây/ha)

Ngu n gi ng

Cây con t ể

ừ ạ ượ    h t đ c ọ tuy n ch n

Cây con  dòng AA1, AA9

ừ ạ    h t Cây con t ư ượ   c ch a đ ọ ể tuy n ch n

­

Công th c ứ

Fl

Fm

Fl

Fm

Fh

Fh

ỷ ệ ố

78,1

T  l

s ng (%)

87,9

91,3

86,3

90,8

94,8

91,7

14,0

DBH (cm)

12,5

13,3

12,5

12,7

13,2

13,5

11,7

Hvn (m)

15,8

16,5

18,4

18,8

19,2

16,7

ữ ượ

Tr  l

ng (m

3/ha)

130,0

151,9

165,2

155,4

169,3

185,6

180, 4

18,6

MAI (m3/ha/năm)

25,3

27,5

31,1

33,9

37,1

30,1

ố ấ

51,2

Sinh kh i (t n/ha)

119,0

129,4

121,5

129,5

142,8

141, 0

ỷ ệ

ộ ượ ộ ữ

So sánh t  l

(%) đ  v

t tr i gi a các công th c qua các chu k  kinh doanh

Ch  tiêu so sánh

DBH (cm)

Hvn (m)

Tr  l

ữ ượ   ng

Sinh kh iố

119

(m3/ha)

(t n/ha)

CK2 (Fm/Fl)

6,4

4,4

8,8

8,7

CK2 (Fh/Fl)

8,0

5,7

18,8

18,5

CK3 (Fm/Fl)

1,6

2,1

8,9

6,5

CK3 (Fh/Fl)

5,6

4,3

19,4

17,5

ừ ế ả ả ả ư T  k t qu  b ng 4.23, tác gi có đánh giá chung nh  sau:

ưở ủ ể ạ ở ể ạ ế ỳ ề ả + V   nh h ng c a đ  l i VLHCSKT chu k  2: N u đ  l i VLHCSKT (Fm)

ừ thì D1.3  tăng 6,4%, Hvn tăng 4,4%, tr ữ ượ  l ố ừ   ng r ng tăng 8,8% và sinh kh i r ng

1.3

ứ ế ữ ạ ấ ượ ớ ố tăng 8,7% so v i đ i ch ng. N u gi i g p đôi l l ng VLHCSKT (Fh) thì D

ấ ừ ừ ạ tăng 8,0%, Hvn tăng 5,7%, tr ữ ượ  l ng r ng tăng 18,8%, năng su t r ng đ t 30,1

ứ ố ố ừ ứ ớ m3/ha/năm và sinh kh i r ng tăng 18,5% so v i công th c đ i ch ng (Fl) khi l y ấ

ộ đi toàn b  VLHCSKT.

ưở ở ữ ỳ ề ả + V   nh h ủ ng c a gi ữ ạ  l i VLHCSKT ứ    chu k  3: Khi so sánh gi a công th c

ứ ố Fm (gi ữ ạ  l i VLHCSKT) và Fl (đ i ch ng – không gi ữ ạ  l i VLHCSKT) thì t ỷ ệ   l

1.3  tăng 1,6%, Hvn tăng 2,1%, tr

ủ ừ ừ ố s ng c a r ng tăng 5,2%, D ữ ượ  l ng r ng tăng

ặ ấ ấ ừ ố ừ ế   8,9%, năng su t r ng tăng 9,0 % và sinh kh i r ng trên m t đ t tăng 6,5%. N u

ấ ừ ổ cũng gi ữ ạ  l i VLHCSKT  bón b  sung 300 g Lân/cây (Fh) thì năng su t r ng tăng

3/ha/năm), tr  l

ớ ữ ượ ừ 19,2% (MAI = 37,1 m3/ha/năm  so v i 31,1m ng r ng tăng 19,4%

ặ ấ ố ừ ứ ấ ớ và sinh kh i r ng trên m t đ t tăng 17,5% so v i công th c (Fl) khi l y đi toàn b ộ

VLHCSKT.

ữ ấ ỳ + Khi so sánh gi a các chu k  kinh doanh cho th y:

ưở ề ườ ở ầ ỳ Sinh tr ng v  đ ng kính ạ  chu k  1 trung bình đ t 14cm và có ph n cao

ậ ộ ư ừ ớ ồ ổ ỳ ớ ơ h n so v i chu k  2 & 3 do r ng tr ng v i m t đ  th a (833 cây/ha) và tu i khai

ở ả ả ỳ thác dài (7 năm). Tuy nhiên, chu k  3 do qu n lý VLHCSKT đã tr i qua 11 năm

ấ ượ ả ệ ộ ưở ề ườ ổ nên đ  phì đ t đ c c i thi n và sinh tr ng v  đ ng kính sau 5 tu i đã t ươ   ng

ớ ừ ổ ở ồ ỳ ươ đ ng so v i r ng tr ng 6 tu i chu k  2.

ưở ề ề Ở ứ ỳ Sinh tr ng v  chi u cao: ề    chu k  2 sau 6 năm công th c Fh có chi u

120

ọ ố ậ ạ ượ ứ ế ố ỳ cao vút ng n t t nh t đ t là 16,7m và v t 5,7% so đ i ch ng. Đ n chu k  3 sau

ứ ấ ượ ố 5 năm công th c Fh có Hvn = 19,2m là cao nh t và v ứ   ớ t 4,4% so v i  đ i ch ng.

ư ậ ừ ồ ỳ ưở Nh  v y, sau 3 chu k  kinh doanh r ng tr ng Keo lá tràm sinh tr ề   ề ng v  chi u

ọ ượ ệ ệ ầ ả ộ cao vút ng n đã đ ấ   c c i thi n m t cách rõ r t góp ph n nâng cao năng su t

r ng.ừ

ừ Ở ứ ỳ Tr ữ ượ  l ng r ng: chu k  2 công th c Fh sau 6 năm có tr ữ ượ  l ừ   ng r ng

3, t

3/ha/năm tăng 18,8% so v i công th c ứ

ươ ươ ớ ạ đ t 180,4m ng đ ng MAI là 30,1 m

ứ ở ữ ượ ứ ỳ ố đ i ch ng Fl. Còn chu k  3 công th c Fh sau 5 năm có tr  l ấ ạ   ng cao nh t đ t

3/ha/năm tăng 19,4% so v i công th c đ i ố

ươ ươ ứ ớ 185,6m3, t ng đ ng MAI là 37,1 m

ứ ch ng Fl.

ặ ấ ề ổ ừ ố ồ ỳ V  t ng sinh kh i khô trên m t đ t: R ng tr ng chu k  2 sau 6 năm công

ấ ạ ứ ấ ố ượ th c Fh có sinh kh i khô cao nh t đ t 141 t n/ha và v ứ   ớ t 18,5% so v i công th c

ế ừ ứ ứ ồ ố ỳ ố đ i ch ng. Đ n r ng tr ng chu k  3 sau 5 năm thì công th c Fh có sinh kh i cao

ấ ấ ượ ứ ố ứ ớ nh t là 142,8 t n/ha và v t 17,6% so v i công th c đ i ch ng Fl.

ư ậ ỉ ầ ể ạ Nh  v y, ch  c n đ  l ớ   ỳ i VLHCSKT qua các chu k  kinh doanh (Fm) cùng v i

ấ ượ ậ ố ỹ ệ ả c i thi n ch t l ng gi ng và k  thu t lâm sinh đã làm tăng tr ữ ượ  l ừ ng r ng ở

ượ ớ ượ ỳ chu k  3 v ỳ t 30,2% so v i chu k  1 (sau 7 năm) và v ỳ   ớ t 2,5% so v i chu k  2

ố ừ ở ỳ ươ ươ ớ (sau 6 năm). Sinh kh i r ng chu k  3 (sau 5 năm) t ng đ ỳ   ng v i chu k  2

ượ ớ ồ ỳ ướ (sau 6 năm) và v ừ t 152,9% so v i chu k  1 r ng tr ng 7 năm. Đây là b ộ   c đ t

ề ả ệ ấ ỳ ố ừ phá v  c i thi n năng su t và sinh kh i r ng qua các chu k  kinh doanh giúp kinh

121

ề ữ ừ ơ doanh r ng b n v ng h n.

Ả ừ ồ ỳ Hình 4.34.  nh r ng tr ng Keo lá tràm qua 3 chu k  kinh doanh

ấ ưỡ ằ ả ưỡ ng và kh  năng cân b ng dinh d ủ   ng c a

4.3  Tích lũy các ch t dinh d

ồ ở ỳ ừ r ng tr ng Keo lá tràm chu k  3

4.3.1 Tích lũy dinh d

ưỡ ủ ừ ở ỳ ồ ng c a r ng tr ng Keo lá tràm chu k  3

a) Tích lũy các ch t dinh d

ấ ổ ừ ỳ ưỡ ở ng chu k  3 theo tu i r ng

ự ấ ấ ưỡ ấ ố ụ S  h p th  ch t dinh d ể ng và chu trình luân chuy n các ch t có m i quan

ẽ ớ ừ ạ ặ ưở ầ ưỡ ệ h  ch t ch  v i t ng giai  đo n sinh tr ng và nhu c u dinh d ủ ng c a cây

ồ ồ ưở ề ấ ưỡ tr ng. Khi cây tr ng sinh tr ỏ ng nhanh thì đòi h i nhi u ch t dinh d ng. Kh ả

ụ ấ ấ ưỡ ủ ừ ồ năng h p th  các ch t dinh d ng c a r ng tr ng Keo lá tràm tăng nhanh theo

122

ụ ừ ộ ổ ổ ượ ế ả ố tu i cây r ng và ph  thu c vào t ng l ng sinh kh i hàng năm. K t qu  nghiên

ụ ề ấ ả ưỡ ủ ừ ở ấ ứ c u v  kh  năng h p th  các ch t dinh d ồ ng c a r ng tr ng Keo lá tràm chu

ượ ổ ợ ở ả ướ ỳ k  3 đ c t ng h p b ng 4.24 d i đây:

ấ ổ ưỡ ủ ứ B ng ả ố 4.24. T ng sinh kh i khô và ch t dinh d ờ   ng c a các công th c theo th i

ưỡ

ầ Thành ph n dinh d

ng (kg/ha)

Công th cứ

ổ ừ   Tu i r ng (năm)

P

K

Ca

Mg

N

ổ T ng sinh ố kh i khô   ấ (t n/ha) 3,1 4,0 7,8

Fl Fm Fh

4,7 5 5,7

29,9 32,6 36,9

5 5,3 6,2

1,7 1,8 1,9

62,4 66,5 77,8

1

Trung bình

5,0

5,1

33,1

5,5

1,8

68,9

Fl Fm Fh

11,7 13,3 20,4

29,2 33,3 34,3

93,3 104,6 108,5

30,5 34,2 35,8

10,5 11,8 14,2

233,8 260,0 268,6

2

Trung bình

15,1

32,3

102,1

33.5

12,2

254,1

Fl Fm Fh

45,2 49,6 59,0

41,1 46,3 55,5

161,1 181,5 218

47,95      52,20      57,15

15,2 15,9 16,4

346,1      387,5      414,9

3

Trung bình

51,2

47,6

186,9

52,43

15,8

382,8

Fl Fm Fh

75,8 81,6 90,2

49,9 53,7 59,4

198,8 213,9 236,6

57,8 62,5 69,1

23,5 25,3 28,0

373,7 402,0 444,6

4

Trung bình

82,5

54,4

216,4

63,2

25,6

406,8

5

Fl Fm Fh

121,5 129,5 142,8

555,7 593,1 651,4

61,5 65,6 72,2

232,5 248,2 272,7

78,2 83,6 91,2

24,7 26,4 29,0

Trung bình

131,3

600,1

66,4

251,2

84,3

26,7

123

gian

ả ở ả ế ấ ấ ưỡ ụ ộ K t qu ự  b ng 4.24 cho th y, s  tích lũy các ch t dinh d ng ph  thu c ch ủ

ổ ượ ạ ượ Ở ổ ừ ế y u vào tu i r ng và t ng l ố ủ ừ ng sinh kh i c a r ng đ t đ c. ổ  các tu i khác

ứ ộ ấ ưỡ nhau có m c đ  tích lũy các ch t dinh d ng cũng khác nhau. Sau 5 năm theo dõi

ứ ượ ấ ưỡ và phân tích thì công th c Fh và Fm có l ng tích lũy các ch t dinh d ng cao

ớ ố ứ ề ề ấ ả ả   ơ h n nhi u so v i  đ i ch ng. Đi u này cho th y, qu n lý VLHCSKT  đã  nh

ự ế ấ ả ưỡ ủ ừ ồ ưở h ng tích c c đ n kh  năng tích lũy các ch t dinh d ng c a r ng tr ng Keo lá

ượ ưỡ ổ ừ ế ầ tràm và l ng tích lũy dinh d ạ   ng này tăng d n theo tu i r ng. Đ n giai đo n

ổ ượ ưỡ ứ ủ ừ r ng 5 tu i thì l ng tích lũy dinh d ạ   ng trung bình c a 3 công th c là: Đ m

(600,1kg/ha); Lân (66,4 kg/ha); Kali (251,2kg/ha); Caxi (84,3 kg/ha) và Magiê là

(26,7 kg/ha).

Ở ỳ ứ ừ ổ ượ ấ chu k  th  3 khi r ng 5 tu i thì l ng tích lũy các ch t dinh d ưỡ   ng

ủ ự ứ ệ ượ ể ệ ở trong cây c a các công th c cũng có s  khác bi t và đ c th  hi n hình 4.35

ướ d i đây:

ố ừ ổ ưỡ ở ổ Hình 4.35. T ng sinh kh i r ng và tích lũy dinh d ng trong cây tu i 5

ư ậ ể ạ ố ủ ừ Nh  v y, khi đ  l i VLHCSKT đã làm tăng sinh kh i c a r ng và làm tăng

ấ ưỡ ứ ệ ượ l ng   tích   lũy   các   ch t   dinh   d ng   trong   cây.   Công   th c   thì   nghi m   đ   l ể ạ   i

ượ ấ ưỡ ừ VLHCSKT (Fm) có l ng tích lũy các ch t dinh d ng tăng t ớ    6,7 ­ 6,9% so v i

124

ứ ứ ứ ố ổ ượ công th c đ i ch ng (Fl). Khi công th c Fh có bón b  sung phân lân l ng tích

ấ ưỡ ừ ứ ấ ớ lũy các ch t dinh d ng tăng t 14,3 – 14,8% so v i công th c l y đi toàn b ộ

VLHCSKT (Fl).

ấ ưỡ ủ ậ ụ ở ỳ b) Tích lũy các ch t dinh d ng c a v t r ng chu k  3

ủ ừ ậ ụ ả ồ ồ V t r ng c a r ng tr ng Keo lá tràm bao g m cành khô, lá, hoa, qu  và v ỏ

ơ ụ ừ ế ả ố cây r i r ng xu ng tán t ng. K t qu  theo dõi sau 40 tháng và phân tích thành

125

ầ ưỡ ủ ớ ậ ụ ượ ổ ợ ở ả ướ ph n dinh d ng c a l p v t r ng đ c t ng h p b ng 4.25 d i đây:

ưỡ

Ch t dinh d

ng

Năm 2010 Năm 2011 Năm 2012 Năm 2013 (12 tháng) (4 tháng)

(12 tháng)

(12 tháng)

Sau 40 tháng (9/2010­12/2013)

ậ ụ

V t r ng (kg/ha)

2.867

7.329

7.980

6.033

24.210

N (%) Tích lũy N (kg/ha)

1,30 37,25

1,35 99,17

1,44 114,91

1,46 88,09

339,41

P (%) Tích lũy P (kg/ha)

0,21 6,05

0,17 12,31

0,17 13,81

0,20 11,95

44,11

K (%) Tích lũy K (kg/ha)

0,92 26,27

0,79 57,83

0,62 49,32

0,66 39,82

173,23

Ca (%) Tích lũy Ca (kg/ha)

0,09      2,64

0,07     5,06

0,07     5,83

0,07     4,22

17,74

Mg (%) Tích lũy Mg (kg/ha)

0,05      1,41

0,05     3,30

0,05     3,75

0,06     3,62

12,07

ấ ợ ổ ưỡ ừ ớ ậ ụ B ng ả 4.25. T ng h p tích lũy các ch t dinh d ng t l p v t r ng sau 40 tháng

ư ậ ừ ồ ổ ượ ậ ụ Nh  v y, sau 5 năm r ng tr ng Keo lá tràm có t ng l ng v t r ng tr  l ả ạ   i

ấ ấ ươ ươ ớ ượ ưỡ ấ cho đ t là 24,21 t n khô/ha t ng đ ng v i l ng dinh d ng các ch t là:

339,41 kg N/ha; 44,11 kg P/ha; 173,23 kg K/ha; 17,74 kg Ca/ha và 12,07 kg Mg/ha.

ẽ ả ạ ủ ớ ậ ụ ờ Qua quá trình phân h y l p v t r ng theo th i gian s  tr  l ấ i cho đ t m t l ộ ượ   ng

ưỡ ự ụ ể ế ầ ả ưỡ dinh d ng đáng k , góp ph n gi m s  thi u h t dinh d ấ ng trong đ t, làm tăng

ủ ấ ẩ ưở ủ ừ ồ ộ đ  phì c a đ t và đ y nhanh quá trình sinh tr ng c a r ng tr ng.

ả ưỡ ỳ c) So sánh kh  năng tích lũy dinh d ng qua các chu k  kinh doanh

ề ế ả ả ợ ổ ưỡ ủ ừ T ng h p k t qu  so sánh v  kh  năng tích lũy dinh d ồ   ng c a r ng tr ng

ở ố ủ ỳ ượ ể ệ ở ả Keo lá tràm năm cu i c a 3 chu k  kinh doanh đ c th  hi n b ng 4.26 d ướ   i

đây:

ấ ưỡ ừ ồ ở B ng ả 4.26. T ng ổ ợ ượ h p l ng tích lũy các ch t dinh d ng r ng tr ng 3 chu

kỳ

ưỡ

ầ Thành ph n dinh d

ng tích lũy trong cây (kg/ha)

Chu k  1 (7 năm)

Chu k  2 (6 năm)

Chu k  3 (5 năm)

ỉ Ch  tiêu

ấ ả R ng s n xu t

Fl

Fm

Fh

Fl

Fm

Fh

126

51,2

119,0

129,4

141,0

121,5

129,5

142,8

ổ T ng sinh  ố ấ kh i (t n/ha)

N

198,5

533,0

579,4

631,5

555,7

593,1

651,4

P

7,1

60,5

65,8

71,7

61,5

65,6

72,2

K

144,2

253,8

275,9

300,7

232,5

248,2

272,7

Ca

70,3

82,0

89,1

97,2

78,2

83,6

91,2

Mg

12,5

31,1

33,8

36,8

24,7

26,4

29,0

ế ở ấ ỳ ượ ấ ưỡ ả K t qu  so sánh 3 chu k  cho th y: L ng tích lũy các ch t dinh d ủ   ng c a

ồ ở ề ố ớ ỳ ỳ ượ ừ r ng tr ng ơ ấ  cu i chu k  2 và 3 cao h n r t nhi u so v i chu k  1. L ng tích

ễ ở ể ạ ỳ ượ ả lũy lân d  tiêu chu k  2 và 3 khi đ  l i VLHCSKT đã đ ệ   ệ c c i thi n rõ r t,

ừ ỳ Ở ầ ớ ổ ỳ ượ tăng t 8 – 10 l n so v i chu k  1. ừ  chu k  3 khi r ng 5 tu i đã có l ng tích

ấ ưỡ ươ ươ ớ ồ lũy các ch t dinh d ng trong cây t ng đ ủ ừ ng v i 6 năm c a r ng tr ng chu k ỳ

ượ ấ ưỡ ở ữ ỳ 2. Khi so sánh l ng tích lũy các ch t dinh d ng chu k  2 và 3 gi a các công

ứ ứ ệ ế ấ ố ấ   th c thí nghi m thì công th c Fh cho sinh kh i cao nh t, sau đó đ n Fm và th p

ứ ấ ượ ấ ưỡ ở nh t là công th c Fl. L ng tích lũy các ch t dinh d ng trong cây ứ    công th c

ơ ừ ứ ớ ừ Fm tăng h n t 6,6 ­ 8,8% so v i Fl và công th c Fh tăng t ớ    17,2 ­ 18,5% so v i

ứ ố ứ công th c đ i ch ng (Fl).

ế ề ấ ả ưỡ ổ ừ Đánh giá chi ti t v  kh  năng tích lũy các ch t dinh d ng theo tu i r ng ở

ồ ỳ ượ ể ệ ở ướ ừ các chu k  kinh doanh r ng tr ng Keo lá tràm đ c th  hi n các hình d i đây:

127

ổ ố ạ + Tích lũy Đ m t ng s  (Nts)

ố ủ ừ ỹ ạ ế ổ ổ ỳ Hình 4.36. Bi n đ i tích lu  Đ m t ng s  c a r ng qua 3 chu k  kinh doanh

+ Tích lũy Lân t ng s  (Pts)

ố ổ

ế ổ ố ổ ỹ ỳ Hình 4.37. Bi n đ i tích lu  Lân t ng s  qua 3 chu k  kinh doanh

ừ ế ả ở ấ ạ T  k t qu hình 4.36 và 4.37 cho th y: Quá trình tích lũy Đ m và Lân trong

ở ừ ệ ở ồ ỳ ượ ả ệ ấ ệ cây r ng tr ng thí nghi m chu k  2 và 3 đ c c i thi n r t rõ r t do vi c đ ệ ể

Ở ổ ừ ả ưỡ ạ l i VLHCSKT. tu i r ng càng cao thì kh  năng tích lũy dinh d ng trong cây

ự ớ ệ ứ ữ ứ càng l n và s  khác bi t gi a các công th c ngày càng xa. Công th c Fh và Fm có

ề ấ ấ ạ ớ ơ tích  lũy   Đ m  và   Lân  trong   cây  cao  h n   r t   nhi u   so   v i   Fl   (l y  đi   toàn   b ộ

VLHCSKT).

128

+ Tích lũy Kali (Kts)

+ Tích lũy Cation Canxi (Ca+2)

ố ủ ừ ế ổ ổ ỳ ỹ Hình 4.38. Bi n đ i tích lu  Kali t ng s  c a r ng qua 3 chu k  kinh doanh

+ Tích lũy Cation Magiê (Mg+2)

ủ ừ ế ổ ỳ ỹ Hình 4.39. Bi n đ i tích lu  Cation Canxi c a r ng qua 3 chu k  kinh doanh

ủ ừ ế ổ ỹ ỳ Hình 4.40. Bi n đ i tích lu  Cation Magiê c a r ng qua 3 chu k  kinh doanh

ừ ế ả ở ấ ượ T  k t qu hình 4.38; 4.39 và 4.40 cho th y: L ng tích lũy Kali, Canxi và

ủ ừ ồ ở ỳ ượ ả ự ệ ệ Magiê c a r ng tr ng Keo lá tràm chu k  2 và 3 đ c c i thi n rõ r t. S  khác

ưỡ ự ủ ệ bi ệ ề ượ t v  l ng tích lũy dinh d ứ ng c a các công th c cũng có s  khác bi ệ   t rõ r t,

129

ấ ở ế ế ấ ở ứ ấ ứ cao nh t công th c Fh, k  đ n là Fm và th p nh t công th c Fl. Nh  v y, ư ậ ở

ể ạ ứ ượ các công th c Fh, Fm khi đ  l i VLHCSKT đã làm tăng l ng tích lũy các cation

ứ ố ứ ổ ớ trao đ i Kali, Canxi và Magiê trong cây so v i công th c đ i ch ng Fl.

ằ ưỡ ể ạ ở ỳ 4.3.2 Đánh giá cân b ng dinh d ng khi đ  l i VLHCSKT chu k  3

ưỡ ủ ừ ở ơ ở ỳ ứ Nghiên c u dinh d ồ ng c a r ng tr ng Keo lá tràm chu k  3 làm c  s  xem

ưỡ ủ ừ ấ ớ ồ xét chu trình dinh d ự   ng c a r ng tr ng Keo lá tràm có ý nghĩa r t l n trong th c

ễ ả ứ ế ấ ả ị ủ ằ ộ ti n s n xu t. Trong nghiên c u này n u gi ử    đ nh r ng, tác đ ng c a xói mòn r a

ủ ượ ư ằ ướ ộ trôi, tác đ ng c a l ng m a và chu trình cân b ng n ư c cũng nh  các y u t ế ố

ạ ả ữ ứ ấ ộ ồ ố ngo i c nh tác đ ng khác là đ ng nh t gi a các công th c và các nhân t này

ưở ế ầ ưỡ ệ ả ả không  nh h ng đ n chu trình tu n hoàn dinh d ng thì vi c đánh giá kh  năng

ấ ầ ưỡ ủ ừ ế ồ ỳ cung c p và nhu c u dinh d ng c a r ng tr ng Keo lá tràm chu k  3 đ n giai

ổ ượ ự ế ố ầ ư ầ ạ đo n 5 tu i đ c d a trên các y u t đ u ra và đ u vào nh  sau:

+ Ngu n cung c p g m: Các ch t dinh d

ấ ấ ồ ồ ưỡ ấ ở ầ ỳ ng trong đ t đ u chu k  3; l ượ   ng

ể ạ ậ ướ ự ớ ừ ở VLHC đ  l ừ i sau khai thác r ng v i th c v t d i tán r ng ỳ  chu k  2; và

ủ ừ ậ ụ ứ ở ả ạ ấ ượ l ng v t r ng hàng năm c a r ng nghiên c u ỳ  chu k  3 tr  l i cho đ t.

+ Tích lũy dinh d

ưỡ ầ ượ ưỡ ng trong cây (đ u ra): Là l ấ ng các ch t dinh d ủ   ng c a

ệ ở ừ ụ ấ ồ ứ ủ ỳ cây h p th  sau 5 năm r ng tr ng thí nghi m chu k  3 c a các công th c.

ồ ấ ưỡ a) Ngu n cung c p dinh d ng

(cid:0) Dinh d

ưỡ ấ ở ầ ng trong đ t ỳ  đ u chu k  3 (2008)

ế ầ ấ ả ưỡ ủ ấ ở ầ ấ K t qu  phân tích thành ph n các ch t dinh d ng c a đ t 2 t ng đ t 0 –

ở ầ ỳ ượ ổ ợ ở ả 10cm và 10 – 20cm đ u chu k  3 (năm 2008) đ c t ng h p b ng 4.27 d ướ   i

đây:

Công th cứ

N (kg/ha)

Pdt (kg/ha)

ấ ầ T ng đ t (cm)

ổ Cation trao đ i (kg/ha) Ca2+

K+

Mg2+

0 ­ 20

8,24

10,59

6,25

327,52

10,7

Fh

0 ­ 20

7,75

9,66

5,61

298,24

9,82

Fm

0 ­ 20

6,92

8,93

5,14

270,48

8,75

Fl

130

ấ ổ ợ ưỡ ấ ở ầ ỳ B ng ả 4.27. T ng h p các ch t dinh d ng trong đ t đ u chu k  3

ấ ừ ầ ễ ị ế ố ầ ộ ở ườ T ng đ t t 0 ­ 20cm là t ng d  b  tác đ ng b i các y u t môi tr ng và các

ệ ễ ủ ừ ệ ậ ộ ỹ ườ bi n pháp k  thu t lâm sinh tác đ ng. H  r  c a r ng keo th ỉ ấ ng ch  h p th ụ

ấ ở ầ ế ả ầ ấ ưỡ các khoáng ch t t ng đ t này. K t qu  phân tích thành ph n dinh d ủ   ng c a

ấ ỳ ượ ưỡ ấ ở ầ ấ ở ầ đ t đ u chu k  3 cho th y, l ấ ng các ch t dinh d ng trong đ t t ng 0 ­

ự ệ ữ ứ ấ 20cm không cao và cũng có s  khác bi ế ế   t gi a 3 công th c cao nh t là Fh, k  đ n

ủ ệ ả ấ ấ ở ỳ ộ là Fm và th p nh t là Fl do tác đ ng c a vi c qu n lý VLHCSKT chu k  2.

(cid:0) ượ ưỡ ể ạ ở ỳ L ng dinh d ng đ  l i chu k  2 (2002 – 2008)

ố ưỡ ể ạ ở ủ ­ Sinh kh i, dinh d ng và  quá trình phân h y VLHCSKT đ  l i chu

k  2 ỳ

ứ ượ ự ứ ệ ế ỳ Nghiên c u đ ủ ừ   c th c hi n khi k t thúc chu k  kinh doanh th  2 c a r ng

ệ ế ả ồ ổ ượ tr ng thí nghi m Keo lá tràm. K t qu  tính toán t ng l ủ   ố ng sinh kh i khô c a

ể ạ ầ ưỡ ươ ượ ổ VLHCSKT đ  l i và thành ph n dinh d ng t ứ ng  ng đ c t ng h p ợ ở ả    b ng

ướ 4.28 d i đây:

ượ ưỡ ở ỳ B ng ả 4.28. Sinh kh i ố VLHSKT và l ng dinh d ng đ  l ể ạ  chu k  2 i

ượ

ưỡ

Sinh kh i khô

L

ng dinh d

ng (kg/ha)

Thành ph nầ   VLHCSKT

ể ạ ở

đ  l

i

chu k  2

(t n /ha)

%

N

P

K

Ca

Mg

T ng c ng

20,97

100

194,34

12,16

107,3

27,88

6,05

Cành 1 ­ 5 cm

13,53

64,52

99,26

59,13

16,21

7,17

3,27

Cành < 1 cm

5,58

26,61

53,12

34,99

9,09

2,94

1,75

Lá cây, hoa, quả

1,86

8,87

41,96

13,18

2,58

2,05

1,03

ố ệ ở ả ố ủ ể ạ ấ ổ S  li u b ng 4.28 cho th y, t ng sinh kh i c a VLHCSKT đ  l i là 20,97

ố ườ ừ ế ấ t n khô/ha. Trong đó sinh kh i cành có đ ng kính t 1­5cm chi m 64,52% và

ướ ế ế ố ỉ ố sinh kh i cành d i 1cm chi m 26,61% và sinh kh i lá ch  chi m 8,87%. L ượ   ng

ưỡ ả ấ ấ dinh d ng các ch t tích lũy trong VLHCSKT có kh  năng tr ả ạ  l i cho đ t là

194,34 kgN/ha, 12,16 kgP/ha, 107,3 kgK/ha, 27,88 kgCa/ha và 6,06 kgMg/ha. Khi

ứ ủ ự ộ so sánh v i ớ nghiên c u c a Siregar và c ng s  (2008) [80] trên loài cây Keo tai

131

ở ể ạ ế ượ t ng ( Acacia magium) Indonesia, n u đ  l ọ i VLHCSKT (ng n, cành nhành có

ỗ ươ ỏ ẽ ẩ ượ ườ đ ng kính < 7cm, lá và v  cây g  th ng ph m) s  có l ấ ng ch t dinh d ưỡ   ng

ể ạ đ  l ơ   i là 949 kgN/ha; 21 kgP/ha; 327 kgK/ha; 382 kgCa/ha và 78 kgMg/ha cao h n

ố ớ ừ ớ ừ ề ạ ồ ồ ở nhi u so v i r ng tr ng Keo lá tràm. Còn đ i v i r ng tr ng B ch đàn chu k ỳ

ứ ạ ố ủ ớ ổ ấ ấ th  hai t i Công Gô cho th y sinh kh i c a là 23,2 t n khô/ha v i t ng l ượ   ng

ưỡ ượ ạ dinh d ng đ ủ c t o ra trong qúa trình phân h y VLHCSKT là: 329 kgN/ha; 41

kgP/ha;   99   kgK/ha,   73   kgCa/ha   và   52   kgMg/ha   sau   20   tháng   khai   thác   r ngừ

ự ộ (Delepote và c ng s , 2008) [46].

ể ạ ủ ỳ ướ ủ ậ ệ ữ ơ + Quá trình phân h y v t li u h u c  sau khai thác đ  l i c a chu k  tr c

ữ ơ ậ ệ ả ạ ủ ầ ưỡ Phân h y v t li u h u c  sau khai thác góp ph n tr  l i dinh d ấ   ng cho đ t

ủ ấ ứ ủ ế ệ ả ả ộ ủ ừ   và c i thi n đ  phì c a đ t. K t qu  nghiên c u phân h y VLHCSKT c a r ng

ồ ượ ể ệ ế ở ả tr ng Keo lá tràm trong 24 tháng đ c th  hi n chi ti ụ ụ   ầ  b ng 30 ph n ph  l c. t

ủ ủ ạ ợ ổ ượ T ng h p quá trình phân h y c a các lo i VLHCSKT khác nhau đ c th  hi n ể ệ ở

ướ hình 4.41 d i đây:

ứ ộ ờ ủ ậ ệ ữ ơ Hình 4.41. M c đ  phân h y v t li u h u c  sau khai thác theo th i gian

ư ậ ủ ễ ấ ầ Nh  v y, quá trình phân h y VLHCSKT di n ra r t nhanh góp ph n hoàn tr ả

ưỡ ấ ưỡ ủ ừ ồ ạ l i dinh d ẩ ng cho đ t thúc đ y chu trình dinh d ố ớ   ng c a r ng tr ng. Đ i v i

ạ ậ ệ ữ ơ ủ lo i v t li u h u c  là lá cây, sau 7 tháng đã phân h y hoàn toàn, các cành nhành

ườ ướ ủ ể có đ ng kính d ố ớ   i 1cm thì sau 21 tháng có th  phân h y hoàn toàn và đ i v i

132

ườ ừ ủ ả cành nhánh có đ ng kính t ế    1 – 5cm sau 24 tháng có kh  năng phân h y đ n

ế ề ả ạ ấ ợ ớ 95% (Ki u Tu n Đ t và cs, 2014) [2]. K t qu  này cũng phù h p so v i nghiên

ố ớ ừ ự ạ ộ ồ ở ỳ ứ ủ Delepote và c ng s  (2008) đ i v i r ng tr ng B ch đàn  c u c a chu k  2 t ạ   i

ế ầ ưỡ ụ ả ấ Công Gô cho th y h u h t dinh d ng trong VLHCSKT và th m m c đã đ ượ   c

ủ ừ ầ phân h y trong hai năm đ u sau khai thác r ng.

ưỡ ả ươ ụ ủ ụ ướ ả ố ­ Sinh kh i và dinh d ng c a cây b i, th m t i, th m m c d i tán

r ngừ

ộ ầ ụ ả ạ ồ ươ Bên c nh ngu n VLHCSKT thì toàn b  t ng cây b i, th m t ả   ớ i và l p th m

ụ ư ủ ướ ừ ẫ ượ ể ạ ể ồ ừ m c ch a phân h y d i tán r ng v n đ ọ c phát d n đ  l i đ  tr ng r ng chu

ế ầ ậ ẫ ả ố ỳ k  sau. K t qu  thu th p m u, tính toán sinh kh i và phân tích thành ph n dinh

ượ ổ ợ ở ả ướ ưỡ d ng đ c t ng h p b ng 4.29 d i đây:

ụ ả ượ ưỡ B ng ả ầ 4.29. Sinh kh i ố t ng cây b i, th m t ươ và l i ng dinh d ng đ  l ể ạ  chuở i

k  2ỳ

ượ

ưỡ

Thành ph nầ

Sinh kh i khô

L

ng dinh d

ng (kg/ha)

ậ ệ v t li u đ  l

ể ạ i

%

N

P

K

Ca

Mg

(t n/ha )

Thân cây các lo iạ

0,81

8,21

1,06

0,47

1,25

0,14

0,10

0,41

4,15

10,08

0,50

3,11

0,5

0,22

1,29

13,07

33,40

1,49

11,53

1,53

0,66

1,70

17,22

24,65

1,78

10,61

5,37

0,51

ạ C  các lo i Cây b iụ V  câyỏ Quả

0,06

0,61

0,41

0,01

0,18

0,01

0,01

Lá khô

5,60

56,74

55,66

0,83

20,15

5,26

4,49

T ng c ng

9,87

100

125,26

5,08

46,83

12,81

5,99

ể ạ ộ ượ ả ấ ố ồ ỳ Sau chu k  2 đã đ  l i m t l ng sinh kh i khô kho ng 9,87 t n bao g m cây

ả ươ ụ ớ ướ ừ ư ủ ầ ụ b i, th m t ả i và l p th m m c d ậ ệ   i tán r ng ch a phân h y. Ph n v t li u

ỷ ệ ớ ụ ấ ỏ ế chi m t l l n nh t là lá khô (56,74%), v  cây (17,22%) và cây b i (13,07%).

ượ ưỡ ả ạ ấ ừ ồ ươ L ng dinh d ả ng có kh  năng tr  l i cho đ t t ậ ệ  ngu n v t li u này t ứ   ng  ng

ớ v i 125,26 kgN/ha, 5,08 kgP/ha, 46,83 kgK/ha, 12,81 kgCa/ha và 5,99 kgMg/ha.

133

(cid:0) ượ ưỡ ừ ậ ụ ỳ L ng dinh d ng t ủ  v t r ng c a chu k  3

ậ ụ ế ầ ả ậ ẫ ưỡ K t qu  thu th p m u v t r ng và phân tích thành ph n dinh d ủ ậ   ng c a v t

ở ả ạ ừ ấ ồ ỳ ụ r ng chu k  3 cho th y, sau 5 năm r ng tr ng Keo lá tràm đã tr  l i m t l ộ ượ   ng

ưỡ ấ ượ ể ệ ở ả ướ dinh d ể ng đáng k  cho đ t, đ c th  hi n b ng 4.30 d i đây:

ấ ổ ợ ưỡ ừ ậ ụ ả ạ ấ ở B ng ả 4.30. T ng h p các ch t dinh d ng t v t r ng tr  l i cho đ t chu k ỳ

ượ

ưỡ

Hàm l

ấ ng các ch t dinh d

ng (kg/ha)

ổ ừ Tu i r ng

(năm)

N

P

K

Ca

Mg

2

37,25

6,05

26,27

2,64

1,41

3

99,17

12,31

57,83

5,06

3,30

4

114,91

13,81

49,32

5,83

3,75

5

88,09

11,95

39,82

4,22

3,62

3

339,41

44,11

T ng c ng

173,23

17,74

12,07

ư ậ ừ ồ ổ ượ ậ ụ Nh  v y, sau 5 năm r ng tr ng Keo lá tràm có t ng l ng v t r ng tr  l ả ạ   i

ấ ả ấ ươ ươ ớ ượ ưỡ cho đ t kho ng 24,21 t n khô/ha t ng đ ng v i l ấ ng các ch t dinh d ng là:

339,41 kg N/ha; 44,11 kg P/ha; 173,23 kg K/ha; 17,74 kg Ca/ha và 12,07 kg Mg/ha.

ẽ ả ạ ủ ớ ậ ụ ờ Qua quá trình phân h y l p v t r ng theo th i gian s  tr  l ấ i cho đ t m t l ộ ượ   ng

ưỡ ể ồ ưỡ ẽ dinh  d ng   đáng  k .   Ngu n   dinh  d ng   này  s   tham  gia   vào  chu  trình  dinh

ủ ừ ự ụ ế ả ồ ưỡ ấ ưỡ d ầ ng c a r ng tr ng và góp ph n gi m s  thi u h t dinh d ng trong đ t, làm

ủ ấ ộ ưở ủ ừ ồ ẩ tăng đ  phì c a đ t và đ y nhanh quá trình sinh tr ề   ng c a r ng tr ng (Ki u

ấ ạ Tu n Đ t, 2014) [2].

(cid:0) ổ ợ ồ ưỡ ề T ng h p các ngu n dinh d ng ti m năng

ượ ưỡ ừ ồ ố Sinh kh i và l ng dinh d ng tích lũy t ụ    các ngu n (VLHCSKT; cây b i,

ươ ậ ụ ả ạ ụ ả ấ ở ừ ồ ả th m t i, th m m c; và v t r ng) tr  l i cho đ t r ng tr ng Keo lá tràm ở

ổ ượ ổ ợ ở ả ế ạ ỳ ướ chu k  sau đ n giai đo n 5 năm tu i đ c t ng h p b ng 4.31 d i đây:

ượ

ưỡ

Hàm l

ấ ng các ch t dinh d

ng (kg/ha)

ưỡ

Ngu n dinh d

ng

Sinh kh iố   ấ khô (t n/ha)

N

P

K

Ca

Mg

ể ạ ở

VLHCSKT đ  l

i

CK2

20,97

194,3

12,16

107,3

27,88

6,05

134

ả ổ ợ ố ồ ưỡ ả ạ ấ B ng 4.31. T ng h p sinh kh i và ngu n dinh d ng tr  l i cho đ t

4

ươ

ả i, th m

9,87

5,08

46,83

12,81

5,99

Cây b i, th m t m cụ

125,2 6

24,21

44,11

17,74

12,07

ừ ừ

ậ ụ V t r ng t

ế  r ng đ n tu i 5

339,4 1

173,2 3

659,0 1

327,3 6

T ng c ng

55,05

61,35

58,43

24,11

ố ả ạ ồ ượ ậ ụ Trong 3 ngu n sinh kh i tr  l ấ i cho đ t thì l ế   ng v t r ng hàng năm chi m

ể ạ ế ế ấ ấ ỷ ệ t  l cao nh t (44%), ti p đ n là VLHCSKT đ  l ấ i (38,1%) và th p nh t là sinh

ố ả ạ ấ ừ ầ ụ ả ươ ụ ướ ấ ừ ả kh i tr  l i đ t t t ng cây b i, th m t i và th m m c d i đ t r ng (17,9%).

ố ượ ưỡ ể ả ạ ủ ấ Kh i l ấ ng các ch t dinh d ng c a VLHCSKT có th  tr  l i cho đ t cũng cao

ấ ấ ồ ưỡ ừ ụ ả ươ ụ ả ấ nh t và th p nh t là ngu n dinh d ng t cây b i, th m t i, th m m c.

ưỡ b) Tích lũy dinh d ủ ừ ng c a r ng

ử ụ ấ ưỡ ủ ừ ỳ ượ S  d ng các ch t dinh d ồ ng c a r ng tr ng chu k  3 đ c tính toán t ừ ệ    vi c

ầ ưỡ ử ụ ả phân tích thành ph n dinh d ấ   ng trong cây hàng năm. Kh  năng s  d ng các ch t

ưỡ ượ ụ ấ ấ ưỡ dinh d ng chính là l ng h p th  các ch t dinh d ng tích lũy hàng năm đ ượ   c

ứ ủ ế ế ể ả ậ ờ ổ ố theo dõi đ n tu i 5 là th i đi m cu i cùng nghiên c u c a lu n án. K t qu  phân

135

ứ ượ ổ ợ ở ả ủ ướ tích tính toán c a các công th c đ c t ng h p b ng 4.32 d i đây:

ượ

ưỡ

Công th cứ

Hàm l

ấ ng các ch t dinh d

ng (kg/ha)

thí nghi mệ

Sinh kh iố   (t n/ha)

N

P

K

Ca

Mg

121,5

555,7

61,5

232,5

78,2

24,7

Fl

129,5

593,1

65,6

248,2

83,6

26,4

Fm

142,8

651,4

72,2

272,7

91,2

29,0

Fh

ượ ưỡ ấ B ng ả 4.32. L ng ấ các ch t dinh d ng h p th  c a r ng ụ ủ ừ sau 5 năm

ố ủ ừ ừ ả ấ ở ứ T  b ng 4.32 cho th y, sinh kh i c a r ng sau 5 năm công th c Fh là cao

ế ế ứ ấ ấ ấ ấ ấ nh t (142,8 t n/ha), k  đ n là Fm (129,5 t n/ha) và th p nh t là công th c Fl

ấ ượ ấ ưỡ (121,5 t n/ha). Theo đó, thì l ng tích lũy các ch t dinh d ng trong cây ở ổ    tu i 5

ế ế ứ ứ ấ ấ ấ ứ   ủ c a công th c Fh là cao nh t, k  đ n là công th c Fm và th p nh t là công th c

Fl.

c) Cân đ i kh  năng cung c p và s  d ng dinh d

ử ụ ố ấ ả ưỡ ừ ỳ ồ ng r ng tr ng chu k  3

ấ ả ưỡ So sánh kh  năng cung c p dinh d ự ng cho cây và s  tích lũy dinh d ưỡ   ng

ứ ể ế ự ưỡ ữ ồ trong cây có th  làm căn c  cho bi ằ t s  cân b ng dinh d ng gi a ngu n cung

ưỡ ắ ằ ứ ả ắ ậ ị ử ụ ấ c p và s  d ng dinh d ng trong nghiên c u qu n lý l p đ a. Ch c ch n r ng,

ế ố ả ề ấ ưở ư ự ấ ế còn có r t nhi u y u t nh h ng đ n qúa trình này nh  s  th t thoát do xói

ử ủ ấ ố ơ ưỡ ấ ộ mòn, r a trôi, b c h i…c a các ch t dinh d ủ   ứ ng trong đ t, m c đ  phân h y

ự ậ ố ị ủ ự ặ ạ ả ờ th c v t theo th i gian, kh  năng c  đ nh đ m c a cây keo, s  tiêu hao ho c làm

ồ ưỡ ạ ộ ấ ở ủ ậ gia tăng các ngu n dinh d ng trong đ t b i ho t đ ng c a các vi sinh v t, …mà

ủ ứ ư ệ ề ạ ậ ữ   trong ph m vi c a lu n án này ch a có đi u ki n nghiên c u. Tuy nhiên, nh ng

ồ ưỡ ượ ư ượ ưỡ ả ngu n dinh d ủ ế ng ch  y u đã đ c xem xét nh : l ng dinh d ng có kh  năng

ấ ưỡ ữ ạ ớ ả ồ b i hoàn cho đ t qua gi ữ ạ  l i VLHCSKT; dinh d ở ng b i gi i l p th m t l ươ   i

ừ ưỡ ọ ấ ơ ở ủ ậ ụ v t r ng trên sàn r ng; dinh d ng tích lũy c a cây đã là c  s  khoa h c r t quan

ề ỹ ế ị ừ ọ ồ ộ   ậ ử ụ tr ng cho các quy t đ nh v  k  thu t s  d ng bón phân trong tr ng r ng m t

ủ ệ ưỡ ấ ướ ễ ồ ệ cách hi u q a. Vi c xem xét dinh d ng trong đ t tr ế   c khi tr ng, di n bi n

136

ư ễ ế ệ ế ế ố   hàng năm và đ n khi k t thúc thí nghi m, cũng nh  di n bi n tích lũy sinh kh i

ứ ừ ề ể ằ ấ ổ hàng năm nh m cung c p b c tranh t ng quát v  “giá th ” nuôi r ng mà tác gi ả

ố ệ ư ọ đã không có tham v ng đ a các s  li u này vào phân tích trong chu trình dinh

ứ ạ ủ ế ố ả ủ ừ ở ưở ư ưỡ d ng c a Cây ­ R ng b i tính ph c t p c a các y u t nh h ng nh  đã trình

ở ớ ả ế ằ ế ố ự bày ậ  trên. Do v y, v i gi thuy t r ng các y u t nêu trên trong khu v c nghiên

ấ ồ ưỡ ư ứ c u là đ ng nh t và chúng không đ a vào xem xét trong chu trình dinh d ủ   ng c a

ồ ở ệ ề ằ ỳ ưỡ ừ r ng tr ng Keo lá tràm chu k  3, thì vi c tính toán v  cân b ng dinh d ủ   ng c a

ứ ệ ượ ư các công th c thí nghi m đ c tính toán nh  sau:

(cid:0) Cân đ i v  ngu n cung c p và s  d ng c a công th c Fh

ố ề ử ụ ủ ứ ồ ấ

ứ ở ể ạ ấ ượ ở Công th c Fh ỳ  chu k  2 đ  l i g p đôi l ng VLHCSKT và ế   ỳ  chu k  3 ti p

ế ả ổ ụ t c gi ữ ạ  l i VLHCSKT và có bón b  sung thêm 36 kgP/ha. K t qu  phân tích cân

ưỡ ụ ủ ừ ấ ả ấ ồ ố ượ đ i l ng dinh d ng cung c p và kh  năng h p th  c a r ng tr ng đ ượ ổ   c t ng

ướ ợ ở ả h p b ng 4.33 d i đây:

ấ ng các ch t dinh d ấ

ưỡ ử ụ

ượ L ng có kh năng cung c p và s  d ng (kg/ha)

ưỡ

TT

Phân tích ngu n dinh d

ng

N

P

K

Ca

Mg

Sinh  kh iố   ấ (t n/ha )

A Cung c pấ

327,5

10,7

8,2

10,6

6,3

ưỡ

1 Dinh d

ấ ng trong đ t (0­ 20cm)

ng phân bón b  sung 300g

­

36,0

­

­

­

2

ươ

ượ L Lân th

ẩ ng ph m/cây

i VLHCSKT, v t

319,6

17,2

40,7

12,0

3

30,8

154, 1

ể ạ Ph n đ  l ả ụ r ng, th m m c chu k  2

339,4

44,1

17,7

12,1

ậ ụ

4 V t r ng chu k  3 (40 tháng)

24,2

173, 2

ố ưỡ ứ B ng ả 4.33. Cân đ i dinh d ng ủ c a công th c Fh sau 5 năm

986,5

69,0

30,4

55,0

T ng (1+2+3+4):

108, 1

335, 6

ử ụ

B S  d ng

651,4

72,2

91,2

29,0

ở ổ

1

Tích lũy trong cây

tu i 5

142,8

272, 7

335,1

35,8

62,9

­ 22,2

1,4

ố C Cân đ i:     C = A­B

137

ử ụ ư ậ ữ ả ấ ố ồ Nh  v y, sau khi cân đ i gi a ngu n cung c p và kh  năng s  d ng thông

ấ ưỡ ở ổ ư ạ qua tích lũy các ch t dinh d ng trong cây tu i 5 còn d  335,1 kg Đ m/ha.

ượ ử ụ ư ữ ấ ả ố L ng lân sau khi cân đ i gi a kh  năng cung c p và s  d ng còn d  35,8

ươ ượ ớ ượ ừ ồ kgP/ha t ng đ ng v i l ổ ng phân Lân bón lót b  sung khi tr ng r ng. L ượ   ng

+2 có m c cân đ i v a đ

ư ổ ớ ứ Kali còn d  62,9 kg/ha, còn v i các cation trao đ i Mg ố ừ ủ

+2 b t đ u có hi n t

138

ượ ổ ắ ầ ệ ượ ế ụ ả và l ng cation trao đ i Ca ng thi u h t kho ng 22,2 kg/ha.

(cid:0) Cân đ i v  ngu n cung c p và s  d ng c a công th c Fm

ố ề ử ụ ủ ứ ồ ấ

ượ ể ạ ỳ ứ Công th c Fm đ c đ  l i VLHCSKT qua 11 năm (6 năm chu k  2 và 5 năm

ố ố ả ỳ ấ ủ ấ ữ ả chu k  3) đã có kh  năng cân đ i t t gi a kh  năng cung c p c a đ t và l ượ   ng

ấ ưỡ ế ả ả ấ ố tích lũy các ch t dinh d ng sau 5 năm. K t qu  cân đ i kh  năng cung c p và

ượ ổ ợ ở ả ướ ứ ộ ử ụ m c đ  s  d ng đ c t ng h p b ng 4.34 d i đây:

ượ

ưỡ

L

ng dinh d

ả ng có kh  năng

ử ụ

cung c p và s  d ng (kg/ha)

ưỡ

Phân tích ngu n dinh d

ng

TT

N

P

K

Ca Mg

Sinh  kh iố   khô ấ (t n/ha)

A

Cung c pấ

ưỡ

Dinh d

ấ ầ ng trong đ t t ng 0­20cm

298,2

9,8

7,8

9,7

5,6

1

i VLHCSKT, v t

30,8

319,6

12,0

2

ể ạ Ph n đ  l ả ụ r ng, th m m c chu k  2

17, 2

154, 1

40, 7

ậ ụ

V t r ng chu k  3 (40 tháng)

24,2

339,4

12,1

3

44, 1

173, 2

17, 7

ố ưỡ ứ B ng ả 4.34. Cân đ i dinh d ng ủ c a công th c Fm sau 5 năm

55,0

957,3

29,7

T ng (1+2+3):

71, 2

335, 1

68, 1

ử ụ S  d ng

B

ở ổ

Tích lũy trong cây

tu i 5

129,5

593,1

26,4

1

65, 6

248, 2

52, 2

3,4

Cân đ iố :   (C = A­B)

364,1

5,6

86,9

C

15, 9

ư ậ ữ Nh v y,   khi   gi l ạ   i

ộ ồ   VLHCSKT   đã   có   m t   ngu n

ưỡ dinh   d ả ng   có   kh   năng   bù

ượ ự ụ ế ắ đ p   đ ằ   c   s   thi u   h t   b ng

ự ậ ồ chính   ngu n   th c   v t   đ   l ể ạ   i

ừ ượ khi khai thác r ng và l ậ   ng v t

139

ủ ừ ụ r ng hàng năm c a r ng đ  t ể ự

ơ ồ ưỡ ứ ủ Hình 4.42. S  đ  chu trình dinh d ng c a công th c Fm

ưỡ ụ ể ượ ố ở ạ ổ ấ cung c p dinh d ng cho cây. C  th  là: L ng Đ m t ng s ổ   ạ  giai đo n 5 tu i

ồ ủ ừ c a r ng tr ng

ố ỳ ươ ụ ự ế ố chu k  3 sau khi cân đ i còn t ng đ i khá còn 364,1 kg/ha. S  thi u h t lân

ấ ủ ừ ủ ỳ ượ ả ệ ự ả ồ trong đ t c a r ng tr ng c a chu k  3 đã đ c c i thi n, t ố    có kh  năng cân đ i,

ụ ư ế ầ ả ớ ỳ ị không b  thi u h t so v i chu k  2 và đã có ph n d  tích lũy kho ng 5,6 kg/ha.

ượ ố ở ổ ổ ủ ừ ạ ỳ L ng Kali t ng s ố   ồ  giai đo n 5 tu i c a r ng tr ng chu k  3 sau khi cân đ i

+2

ạ ả ổ ở ạ ổ còn l ớ i kho ng 86,9 kg/ha. V i các Cation trao đ i Ca giai đo n 5 tu i đã d ư

ủ ả ả ượ ế 15,9 kg/ha và Mg+2  thì đã đ m b o đ  bù cho l ờ   ủ ng tích lũy c a cây đ n th i

ư ứ ể đi m nghiên c u và d  3,4 kg/ha.

ố ề ử ụ ủ ứ ồ

(cid:0) Cân đ i v  ngu n cung c p và s  d ng c a công th c Fl  ấ

ứ ấ ồ ưỡ ứ ấ ấ ớ Công th c Fl có ngu n cung c p dinh d ng th p nh t so v i công th c Fm

ồ ưỡ ủ ế ừ ấ ề ượ ậ ụ và Fh. Ngu n dinh d ng ti m năng ch  y u t đ t và l ng v t r ng hàng năm

ả ổ ế ợ ố ồ ưỡ ượ ủ ừ c a r ng. K t qu  t ng h p cân đ i ngu n dinh d ng đ c th  hi n ể ệ ở ả    b ng

ướ 4.35 d i đây:

ượ

ưỡ

L

ng có kh  năng

ng dinh d ấ

ử ụ

cung c p và s  d ng (kg/ha)

ưỡ

TT

Phân tích ngu n dinh d

ng

Sinh  ố kh i khô ấ (t n/ha)

N

P

K

Ca

Mg

Cung c pấ

A

ưỡ

Dinh d

ấ ng t ng đ t 0­20cm

270,5

8,75

8,9

5,1

6,9

1

ậ ụ

V t r ng chu k  3 (40 tháng)

24,2

339,4

44,1

17,7

12,1

2

173, 2

ố ưỡ ứ B ng ả 4.35. Cân đ i dinh d ng ủ c a công th c Fl sau 5 năm

24,2

609,9

52,9

26,7

17,2

T ng (1+2):

180, 2

ử ụ S  d ng

B

121,5

555,7

61,5

232,5

78,2

24,7

ở ổ

Tích lũy trong cây

tu i 5

1

54,2

­ 8,6

­ 52,4

­ 51,5

­ 7,5

Cân đ i:     C = A­B

C

ừ ấ ậ ồ ộ Nh n xét: Sau 5 năm r ng tr ng Keo lá tràm khi l y đi toàn b  VLHCSKT ở ả    c  2

140

ự ụ ế ỳ ưỡ ượ chu k  kinh doanh thì s  thi u h t dinh d ng khá cao. Ngoài l ổ   ạ ng Đ m t ng

ượ ụ ể ượ ụ ế ề ố ư s  d  54,2 kg/ha, thì l ị ng P, K, Ca, Mg đ u b  thi u h t. C  th , l ế   ng thi u

ả ụ h t kho ng 8,6 kgP/ha; 52,4 kgK/ha; 51,5 kgCa/ha và 7,5 kgMg/ha.

(cid:0) ố ả ưỡ ứ ở ủ ỳ So sánh kh  năng cân đ i dinh d ng c a các công th c chu k  3

ế ả ố ưỡ ủ ừ ồ ả K t qu  so sánh kh  năng cân đ i dinh d ng c a r ng tr ng Keo lá tràm trên

ổ ạ ươ ụ ệ ả ấ đ t xám phù sa c  t i Phú Bình ­ Bình D ng khi áp d ng bi n pháp qu n lý

ở ứ ộ ượ ể ệ ở ướ VLHCSKT các m c đ  khác nhau đ c th  hi n hình 4.43 d i đây:

ả ố ưỡ ệ ở ủ ứ Hình 4.43. Kh  năng cân đ i dinh d ng c a các công th c thí nghi m chu k ỳ

3

ư ậ ả ự ổ ồ Nh  v y, công th c ứ  Fm và Fh đã có kh  năng t b  sung ngu n dinh d ưỡ   ng

ể ạ ố ớ ứ ỳ ừ ệ t vi c đ  l i VLHCSKT qua các chu k  kinh doanh. Đ i v i công th c Fl khi

ể ề ượ ụ ự ế ộ ấ l y đi toàn b  VLHCSKT đã có s  thi u h t đáng k  v  l ng K, Ca và Mg. Do

ầ ấ ổ ưỡ ậ v y, khi l y đi VLHCSKT thì c n bón b  sung thêm dinh d ồ   ừ ng cho r ng tr ng

ặ ệ ả ầ Keo lá tràm, đ c bi t là nhu c u phân lân và kali vì đây là loài cây có kh  năng c ố

ứ ấ ạ ạ ầ ộ ớ ị đ nh đ m nên nhu c u đ m không l n. Công th c Fl (l y đi toàn b  VLHCSKT)

ự ụ ế ấ ưỡ ấ ớ ả ưở ế ưở thì s  thi u h t các ch t dinh d ng là r t l n làm  nh h ng đ n sinh tr ng,

141

ề ữ ủ ấ ấ ừ ả ỳ năng su t  r ng và kh  năng b n v ng c a đ t qua các chu k  kinh doanh.

ệ ở ủ ừ ồ ỳ Do đó, vi c gi ữ ạ  l i VLHCSKT chu k  2 và 3 c a r ng tr ng Keo lá tràm đã

ả ạ ộ ưỡ ể ể ắ ấ tr  l ồ i m t ngu n dinh d ng đáng k  cho đ t, chúng có th  bù đ p đ ượ ự  c s

ế ưỡ ỳ ồ ệ ạ ừ ừ ấ ụ thi u h t dinh d ng cung c p cho cây r ng trong chu k  tr ng r ng hi n t i và

142

ỳ các chu k  sau.

Ồ Ạ

Ị K T LU N, T N T I VÀ KI N NGH

Ậ Ế

1. K T LU N

ề ộ (cid:0) V  đ  phì c a đ t ủ ấ

ể ạ ậ ệ ữ ơ ỳ ừ ồ Đ  l i v t li u h u c  sau khai thác qua các chu k  r ng tr ng Keo lá tràm t ạ   i

ủ ấ ụ ể ư ươ ộ ỉ Phú Bình, t nh Bình D ng đã làm tăng đ  phì c a đ t c  th  nh  sau:

­ Tính ch t v t lý:

ấ ậ ấ ượ ả ể ạ ệ ệ ọ Dung tr ng đ t đ c c i thi n rõ r t khi đ  l i VLHCSKT

ầ ơ ớ ủ ấ ỳ ị qua 2 chu k  kinh doanh. Thành ph n c  gi ộ   i c a đ t sau 11 năm ít b  xáo tr n

ể ề ầ và khi đ  l ả   ể ạ   VLHCSKT qua nhi u chu k  kinh doanh có th  góp ph n c i ỳ i

ệ ấ ế ấ thi n k t c u đ t.

ủ ự ấ ổ ỉ ệ ấ ­ Tính ch t   hóa h c: ọ   Ch  tiêu pH c a đ t ít thay đ i,   s  khác bi ữ t gi a các

ứ ừ ệ ẽ ấ ồ ớ công th c thí nghi m không l n, cho th y tr ng r ng Keo lá tràm s  không

ấ ể ả ể ạ ệ ấ ộ làm chua đ t k  c  khi l y đi toàn b  VLHCSKT. Vi c đ  l i VLHCSKT đã

ượ ấ ưỡ làm tăng l ng tích lũy các bon và các ch t dinh d ng N, P, K, Ca, Mg trong

ặ ừ ừ ế ớ ấ ở ầ đ t ấ  t ng đ t m t t 0 – 10cm tăng t ứ    7,04% đ n 13,64% so v i công th c

ộ ộ ượ ấ ấ l y đi toàn b  VLHCSKT. Khi l y đi toàn b  VLHCSKT thì hàm l ng lân d ễ

ụ ấ ớ ế ổ ỳ tiêu, các Cation trao đ i Caxi và Magiê thi u h t r t l n qua các chu k  kinh

ừ ệ ầ ồ ế ể doanh nên vi c bón phân lân cho r ng tr ng keo là c n thi t đ  bù đ p l ắ ạ   i

ấ ở ế ữ ầ ồ ượ l ụ ng   lân  thi u   h t  lân  trong   đ t nh ng   năm  đ u,   giúp   cây  tr ng   sinh

ưở ể ố ơ tr ng và phát tri n t t h n.

­ Đ c đi m sinh h c c a đ t:

ể ặ ữ ạ ậ ệ ữ ơ ọ ủ ấ Gi i v t li u h u c  sau khai thác đã làm tăng l

ọ ủ ấ ế ấ ư ệ ả ấ ả ộ đ  phì sinh h c c a đ t, c i thi n k t c u đ t cũng nh  kh  năng gi ữ ướ   c n

ưỡ ể ạ ệ ộ ấ và các ch t dinh d ng trong đ t. ấ  Khi đ  l ậ ấ   i VLHCSKT thì h  đ ng v t đ t

ậ ượ ư ệ ệ ấ ả và vi sinh v t đ ậ ấ   c c i thi n rõ r t nh t là trong mùa m a. Vi sinh v t đ t

ậ ở ị ừ ớ ố đ u  ề t p   trung v   trí   t 0   ­   80cm   so   v i   g c   cây. Quá   trình   phân   h yủ

ố ớ ủ ễ ấ ỉ VLHCSKT di n ra r t nhanh, đ i v i lá cây ch  sau 7 tháng đã phân h y hoàn

143

ừ ủ ừ toàn; cành t <1cm sau 21 tháng phân h y hoàn toàn và cành t 1­5cm sau 24

ủ ế ệ ả ưỡ tháng phân h y đ n 95% giúp cho vi c hoàn tr  dinh d ấ ng cho đ t và thúc

ưỡ ủ ừ ồ ẩ đ y nhanh chu trình dinh d ng c a r ng tr ng.

ưở ố ừ ấ

(cid:0) V  sinh tr ề

ng, năng su t và sinh kh i r ng

­ Tác đ ng c a đ  l

ủ ể ạ ộ ỷ ệ ố ủ ừ ồ i VLHCSKT đã làm tăng t s ng c a r ng tr ng Keo lá l

ừ ở ỳ ở ừ ỳ tràm t 0,4 ­ 3,4% chu k  2 và tăng 4,0 ­ 4,5% chu k  3, tùy t ng công

th c ứ

­ Đ  l

ể ạ ế ợ ớ ọ ố ố ưở i VLHCSKT k t h p v i ch n gi ng t t đã làm tăng sinh tr ề   ng chi u

ườ ừ ỳ Ở ỳ cao và đ ng kính cây r ng qua các chu k  kinh doanh. chu k  2&3 khi đ ể

ọ ừ ề ườ ạ l i VLHCSKT làm tăng chi u cao vút ng n t 2,1 ­ 4,4% và đ ng kính tăng

ớ ấ ộ ưở ề ườ ừ t 1,6 ­ 6,4% so v i l y đi toàn b  VLHCSKT. Sinh tr ng v  đ ng kính ở

ể ắ ỳ ượ ớ ỳ ưở chu k  3 có th  rút ng n đ c 1 năm so v i chu k  1&2 và sinh tr ề   ng chi u

ọ ở ượ ộ ớ ớ cao vút ng n ỳ  chu k  3 v t tr i 13,9% so v i CK2 và 60,74% so v i CK1

ặ ơ ổ ừ m c dù tu i r ng ít h n.

­ Tr

ừ ệ ở ỉ ầ ỳ ữ ượ   l ng   r ng   thí   nghi m chu   k   3   sau   5   năm   khi   ch   c n   đ   l ể ạ   i

3/ha và khi bón b  sung 300g lân P ổ

205/cây

ạ ữ ượ VLHCSKT đã đ t tr  l ng 169,3 m

3/ha cao h n r t nhi u so v i đ i ch ng ch  có 155,4

ơ ấ ớ ố ứ ề ỉ cho tr ữ ượ  l ng 185,6 m

ư ậ ả ủ ệ ệ m3/ha sau 5 năm. Nh  v y, hi u qu  c a vi c gi ữ ạ  l i VLHCSKT qua sau 11

ầ ừ ớ ớ năm đã góp ph n tăng tr ữ ượ  l ng r ng 11% so v i CK2 và 41% so v i CK1

ổ ừ ặ ở ừ ứ ấ ơ m c dù tu i r ng ạ    CK3 th p h n. R ng CK3 sau 5 năm công th c Fh đ t

3/ha/năm

3/ha/năm

ớ ở ở 37,1m3/ha/năm so v i 30,1m CK2 và 18,6 m CK1. Ở chu

ứ ừ ỳ k  3, công th c Fh và Fm khi gi ữ ạ  l i VLHCSKT đã làm MAI tăng t 3 – 6

ớ ố ộ ướ ả ứ ệ ề ộ m3/ha/năm so v i đ i ch ng. Đây là m t b ấ   c c i thi n đ t phá v  năng su t

ố ợ ệ ậ ờ ọ ố ớ ỹ ừ r ng nh  ch n gi ng ph i h p v i k  thu t lâm sinh thông qua vi c đ  l ể ạ   i

VLHCSKT r ng.ừ

­ Sinh kh i khô c a r ng Keo lá tràm 5 tu i

ủ ừ ổ ở ố ứ ạ ỳ chu k  3, công th c Fh đ t 142,8

ượ ớ ố ứ ớ ố ấ t n/ha v t 10,2% so v i Fm và 17,6% so v i đ i ch ng (Fl). Sinh kh i khô ở

ặ ớ ớ ỳ ỳ ỳ ổ ừ   chu k  3 tăng 10% so v i chu k  2 và 179% so v i chu k  1 m c dù tu i r ng

144

ấ ơ th p h n.

ưỡ ồ ở ừ ỳ

(cid:0) V  dinh d ề

ng r ng tr ng chu k  3

­ L

ượ ưỡ ả ạ ấ ằ ể ạ ệ ượ ng dinh d ng tr  l i cho đ t b ng vi c đ  l i VLHCSKT và l ậ   ng v t

ế ỷ ệ ấ ớ ả ờ ụ r ng hàng năm chi m t ấ  r t l n kho ng 55,05 t n khô trong th i gian 5 l

ấ ừ ầ ớ ượ ưỡ năm, g p t 3 ­ 6 l n so v i hàm l ấ ng các ch t dinh d ng có trong đ t ấ ở

ừ ầ ỳ ầ t ng t 0 ­ 20cm vào đ u chu k  3.

­ Sau 11 năm t

ừ ấ ỳ ỳ 2002 ­ 2013 (6 năm chu k  2 và 5 năm chu k  3) cho th y: trên

ổ ạ ể ươ ỉ ấ đ t xám vàng phát tri n trên phù sa c  t i Phú Bình, t nh Bình D ng, đã có

ộ ưỡ ừ ệ ể ạ ậ ệ ữ ơ ừ ồ m t ngu n dinh d ng t i v t li u h u c  sau khai thác r ng và t vi c đ  l ừ

ậ ụ ả ạ ấ ắ ượ l ng v t r ng hàng năm tr  l ả i cho đ t có kh  năng bù đ p đ ượ ượ c l ng s ử

ưỡ ủ ừ ầ ồ ế ả ụ d ng dinh d ng c a r ng tr ng Keo lá tràm và không c n thi t ph i bón b ổ

ưỡ ế ượ ậ ụ ị ấ sung dinh d ng cho cây. N u l ng VLHCSKT và v t r ng b  l y đi thì

ưỡ ế ụ ấ ớ ấ ượ l ng dinh d ng cung c p cho cây thi u h t r t l n.

Ồ Ạ 2. T N T I

­ Th i gian nghiên c u c a lu n án

ủ ứ ậ ờ ở ự ệ ớ ỳ chu k  3 m i th c hi n trong 5 năm so

ư ế ả ỳ ỳ ớ v i chu k  1 (7 năm) và chu k  2 (6 năm) nên k t qu  đánh giá ch a hoàn

ậ ệ ữ ệ ả ơ ố ồ ỳ ữ thi n cho c  chu k  kinh doanh. H n n a, ngu n v t li u gi ng gi a các chu

ự ồ ư ả ấ ưở ữ ệ ế ỳ k  ch a có s  đ ng nh t nên  nh h ng đ n vi c so sánh gi a các chu k ỳ

kinh doanh.

­ Lu n án ch a đánh giá c  th  đ

ụ ể ượ ả ư ệ ậ ố c c i thi n gi ng đóng góp bao nhiêu % và

ấ ừ ở ề ể ạ đ  l i VLHCSKT đóng góp bao nhiêu % v  tăng năng su t r ng ỳ  các chu k .

ậ ỉ ượ ắ ớ ­ Lu n án m i ch  xem xét đ ọ c các m t xích quan tr ng trong chu trình dinh

ủ ừ ư ồ ượ ế ưỡ d ng c a r ng tr ng Keo lá tràm mà ch a đánh giá đ c h t các y u t ế ố ả     nh

ế ưỡ ủ ừ ồ ưở h ng đ n chu trình dinh d ng c a r ng tr ng.

Ị Ế 3. KI N NGH

­ Qu n lý VLHCSKT

ả ở ủ ề ầ ặ ơ ở ủ    nhi u n i còn g p khó khăn b i nhu c u c i đun c a

ấ ớ ừ ừ ầ ố ố ặ   dân s ng quanh r ng là r t l n nên phòng ch ng cháy r ng c n nghiêm ng t

145

h n.ơ

­

ứ ừ ề ằ ả ưỡ ừ Nghiên c u v  qu n lý VLHCSKT r ng và cân b ng dinh d ồ   ng r ng tr ng

ứ ế ế ầ ậ ỏ ờ ỳ ế ụ   đòi h i th i gian dài. Do v y, c n nghiên c u đ n h t chu k  3 và ti p t c

ồ ở ế ế ệ ộ ỳ ườ ứ ừ nghiên c u r ng tr ng chu k  4 k  ti p vì đây là m t hi n tr ng nghiên

ị ơ ả ấ ấ ừ ị ề ứ ồ ọ ị ủ   ứ c u đ nh v , c  b n r t có giá tr  v  khoa h c nghiên c u đ t r ng tr ng c a

ệ Vi t Nam.

­ C n m  r ng mô hình nghiên c u t

ở ộ ứ ừ ậ ị ở ậ ạ ầ lu n án này trên các d ng l p đ a các

ữ ừ ể ề ồ ở ầ vùng sinh thái khác nhau góp ph n phát tri n b n v ng r ng tr ng Vi ệ   t

146

Nam.

TÀI LI U THAM KH O

ế ệ ệ A. Tài li u ti ng vi t

1. B  Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn,1999.

ệ ể ộ ể Phát tri n Lâm nghi p ệ ở ệ   t  Vi

ộ ộ Nam. B  NN và PTNT, Hà N i.

ề ạ ấ ạ ị ồ   Xác đ nh các ngu n ế 2. Ki u Tu n Đ t, Ph m Th  Dũng, Lê Thanh Quang, 2014.

ưỡ ừ ấ ả ồ dinh d ấ ng có kh  năng cung c p cho  đ t trong tr ng r ng Keo lá tràm

ở ạ ọ (A.auriculiformis) Phú Bình, Bình D ng ệ   ươ . T p chí Khoa h c Lâm nghi p.

ố S  3 năm 2014, trang 3469 ­3475.

3. Ph m Th  Dũng và H  Văn Phúc, 2004. Đ  xu t ph

ế ề ấ ạ ồ ươ ạ ng pháp t m th i đ ờ ể

ả ượ ừ ở ộ Thông tin Khoa đánh giá s n l ồ ng r ng tr ng Keo lai vùng Đông Nam B .

ệ ệ ệ ậ ọ ệ ọ h c K ỹ thu t Lâm nghi p, Vi n Khoa h c Lâm nghi p Vi ố t Nam, s  1/2004.

4. Ph m Th  Dũng, Ngô Văn Ng c, Nguy n Thanh Bình, 2005.

ế ễ ạ ọ ứ ộ   Nghiên c u m t

ừ ậ ỹ ượ ố ệ s  bi n pháp k  thu t thâm canh r ng cho các dòng Keo lai đ ọ   ể c tuy n ch n

ổ ạ ỉ ấ ướ ệ ổ trên đ t phù sa c  t i t nh Bình Ph c làm nguyên li u gi y. ế   ấ  Báo cáo t ng k t

ệ ệ ấ ộ ọ ệ ề đ  tài c p B  ­ Vi n Khoa h c Lâm nghi p Vi t Nam, 2005.

5. Ph m Th  Dũng, Vũ Đình H ng, Lê Thanh Quang, Nguy n Thanh Bình,

ưở ế ễ ạ

ề ạ ấ ậ ệ ừ ằ ả Qu n lý v t li u sau khai thác r ng nh m nâng cao đ ộ Ki u Tu n Đ t, 2010.

ấ ừ ấ ỳ ộ ồ phì đ t và năng su t r ng tr ng Keo lá tràm luân k  sau ọ   ị . H i ngh  khoa h c

ề ữ ệ ể ế ệ ậ ổ ớ ấ   công ngh  Lâm nghi p v i phát tri n b n v ng và bi n đ i khí h u. Nhà xu t

ệ ả b n Nông nghi p, 2010.

ưở ề ế ấ ạ ạ ạ   6. Ph m Th  Dũng, Ki u Tu n Đ t, Vũ Đình H ng, Lê Thanh Quang, Ph m

ố ứ ệ ệ ấ ằ ộ ả Nghiên c u các bi n pháp c i thi n đ  phì đ t nh m nâng Văn B n, 2013.

ấ ừ ạ ồ ở ỳ ổ cao năng su t r ng tr ng Keo, B ch đàn các luân k  sau. ế    Báo cáo t ng k t

147

ể ộ ọ ấ ề đ  tài tr ng đi m c p B  (2008 – 2012)

7. Ph m Th  Dũng, Ki u Tu n Đ t, Vũ Đình H ng, Lê Thanh Quang, Chris

ưở ế ề ấ ạ ạ

ứ ả ưở ộ ố ệ ủ ậ ỹ ng c a m t s  bi n pháp k  thu t lâm sinh Beadle, 2012. Nghiên c u  nh h

ưở ủ ừ ỗ ẻ ở ấ ồ ế đ n sinh tr ng c a r ng tr ng Keo lai cung c p g  x vùng Đông Nam

ạ ọ ệ ố Bộ. T p chí Khoa h c Lâm nghi p s  2 năm 2012, trang 2207­2215.

8. Ph m Th  Dũng, Ki u Tu n Đ t, 2014.

ế ề ạ ấ ạ ứ ả ậ ị ằ   Nghiên c u qu n lý l p đ a nh m

ấ ừ ồ ạ ỉ nâng cao năng su t r ng tr ng Keo lá tràm (A. auriculiformis)  t i t nh Bình

ệ ạ ộ ố D ngươ . T p chí Nông nghi p và Phát tri n ể nông thôn, Hà N i. S  7/2014 ,

trang 97 ­ 102.

9. Hoàng Văn D ng, 2000.

ưỡ ả ượ ứ ấ Nghiên c u c u trúc và s n l ơ ở ứ   ng làm c  s   ng

ưỡ ừ ạ ộ ố ỉ ề ụ d ng trong đi u tra và nuôi d ng r ng Keo lá tràm t ề   i m t s  t nh mi n

ệ ế ệ ậ ọ ườ Trung Vi t Nam . Lu n án Ti n sĩ Khoa h c Nông nghi p. Tr ạ ọ   ng Đ i h c

ệ Lâm nghi p, Hà Tây, 143 trang.

ị ươ ứ ụ ả ấ ạ ả Nghiên c u kh  năng h p th  và giá tr  th ủ   ng m i Cacbon c a ạ 10. Võ Đ i H i.

ộ ố ạ ủ ế ở ệ ừ ồ ả ề ế ấ m t s  d ng r ng tr ng ch  y u Vi t Nam ộ   . Báo cáo k t qu  đ  tài c p B ,

ệ ệ ọ ệ Vi n Khoa h c Lâm nghi p Vi t Nam, 2013.

11. Bùi Vi

ệ ả ơ ở ư ở ừ ứ ọ ỉ Nghiên c u c  s  khoa h c cho t a th a r ng Keo lá t H i, 1998.

ự ế ậ ọ ề tràm khu v c mi n Đông Nam B ệ   ộ. Lu n án Ti n sĩ Khoa h c Nông nghi p.

ườ ạ ọ ồ Tr ng Đ i h c Nông Lâm TP. H  Chí Minh, 148 trang.

12. Vũ Ti n Hinh và các c ng s , 1996.

ự ế ộ ể ậ ưở L p bi u quá trình sinh tr ng loài Keo

ọ ấ ế ề ứ ổ ộ lá tràm. Báo cáo t ng k t đ  tài nghiên c u khoa h c c p B .

13. H i Khoa h c đ t, 2000.

ọ ấ ộ ệ ệ ấ Đ t Vi t Nam ộ . NXB Nông nghi p Hà N i

14. Tr n H u Hu , 1996.

ệ ầ ậ ộ ố ứ ề ứ ấ ệ   ọ Nghiên c u m t s  khoa h c làm căn c  đ  xu t bi n

ấ ở ừ ệ ậ ồ ỹ pháp k  thu t gây tr ng r ng Keo lá tràm làm nguyên li u gi y Lâm tr ườ   ng

ồ ị ế ệ ệ ậ ọ Tr  An, Đ ng Nai ọ   . Lu n án Phó ti n sĩ Khoa h c Nông nghi p. Vi n Khoa h c

ệ ệ Lâm nghi p Vi t Nam, 140 trang.

15. Vũ Đình H ng, 2007.

ưở ứ ả ưở ủ ệ ả ậ ị Nghiên c u  nh h ng c a bi n pháp qu n lý l p đ a

148

ấ ấ ấ ừ ế đ n tính ch t đ t và năng su t r ng Keo lá tràm (Acacia auriculiformis Cunn.

ồ ạ ươ ậ ố ệ ex Benth) tr ng t i Phú Bình, Bình D ng. Lu n văn t ọ   t nghi p cao h c.

ườ ạ ọ ủ ứ ồ Tr ng Đ i h c Nông Lâm Th  Đ c, TP. H  Chí Minh năm 2007.

16. Lê Đình Kh , Hà Huy Th nh, Hoàng Qu c Vinh, Mai Trung Kiên, 2005.

ả ố ị K tế

ộ ố ệ ả ả qu  Kh o nghi m m t s  dòng vô tính Keo lá tràm (Acacia auriculiformis) t ạ   i

ả ệ ệ ệ Hà Tây và Qu ng Tr . ọ ị  Vi n Khoa h c Lâm nghi p Vi t Nam.

17. Nguy n Thùy M  Linh, 2010.

ễ ỹ ệ ươ ứ ố Nghiên c u m i quan h  t ỗ ữ ng h  gi a sinh

ưở ượ ộ ố ậ ầ ồ tr ng Keo tai t ớ ng tr ng thu n loài v i m t s  tính ch t đ t ấ ấ . Lu n văn

ạ ỹ ệ ọ th c s  khoa h c Lâm nghi p năm 2010.

ạ ậ ứ ả ưở ủ ừ Nghiên c u  nh h ệ   ồ ng c a r ng tr ng công nghi p ọ 18. Ph m Ng c M u, 2006.

ạ ượ ế B ch đàn (Eucalyptus urophylla) và Keo tai t ộ   ng (Acacia mangium) đ n m t

ườ ạ ắ ậ ố ế ố s  y u t môi tr ng t i vùng Trung tâm B c B ọ   ộ. Lu n án Ti n sĩ Khoa h c ế

ệ ệ ệ ọ ệ Nông nghi p. Vi n Khoa h c Lâm nghi p Vi t Nam.

19. Nguy n   Đ c   Minh,   Nguy n   Th   Thu   H ng,   và   Đoàn   Đình   Tam,   2004.

ươ ứ ễ ễ ị

ứ ầ ưỡ ế ộ ướ ủ Nghiên c u nhu c u dinh d ng khoáng (N,P,K) và ch  đ  n c c a m t s ộ ố

ạ ạ   dòng Keo lai (A. hybid) và B ch đàn (Eucalyptus urophylla) trong giai đo n

ườ ươ ừ ế ề ệ ổ ọ v n  m và r ng non ệ   . Báo cáo t ng k t đ  tài. Vi n Khoa h c Lâm nghi p

ệ Vi t Nam

20. Nguy n Hoàng Nghĩa, 1992.

ễ ậ ả   ổ Các loài Keo Acacia. T ng lu n và chuyên kh o

ọ ỹ ệ ệ ậ ộ Khoa h c k  thu t Lâm nghi p, B  Lâm nghi p, 1992, 47 trang.

21. Ngô Đình Qu , 1985.

ế ừ ự ể ặ ấ ả ồ Đ c đi m đ t tr ng r ng Thông nh a và  nh h ưở   ng

ự ế ừ ệ ồ ộ ọ ủ c a tr ng r ng Thông nh a đ n đ  phì c a đ t ủ ấ . Báo cáo khoa h c, Vi n khoa

ệ ệ ọ h c Lâm nghi p Vi t Nam.

22. Ngô  Đình   Qu ,   Lê   Qu c   Huy,   Nguy n   Th   Thu   H ng,   Đoàn   Đình  Tam,

ươ ế ễ ố ị

ự ừ ậ ả ấ ạ ồ ỹ 2004.  Xây d ng qui ph m k  thu t bón phân cho tr ng r ng s n xu t 4 loài

ủ ế ụ ụ ươ ừ ệ ạ cây ch  y u ph c v  ch ng trình 5 tri u ha r ng là: Keo lai, B ch đàn

149

ự ệ ộ Urophylla, Thông nh a và D u n c ệ ầ ướ , Vi n KHLN Vi t Nam, Hà N i­2004.

23. Ngô Đình Qu , Đinh Thanh Giang và Nguy n Văn Th ng, 2010.

ế ễ ắ Phân h ngạ

ủ ế ở ộ ố ừ ấ ả ồ ọ ấ đ t tr ng r ng s n xu t m t s  loài cây ch  y u các vùng tr ng đi m. ể  Nhà

ấ ả ệ ộ xu t b n Nông nghi p Hà N i – 2010.

24. Đ  Đình Sâm, 1985.

ỗ ứ ả ưở ủ ọ Nghiên c u  nh h ng c a   khai thác ch n, khai thác

ắ ớ ạ ế ự ổ ộ ấ ạ ừ ệ tr ng có gi i h n đ n s  thay đ i đ  phì đ t  t i Kon Hà N ng và Ngh  An.

ế ề ứ ệ ổ ệ Báo cáo t ng k t đ  tài. Vi n nghiên c u Lâm nghi p.

25. Nguy n Huy S n, 2003.

ễ ơ ậ ỹ ộ ố ệ Cây Keo lá tràm và m t s  bi n pháp k  thu t lâm

ấ ả ệ sinh c  b n ơ ả . Nhà xu t b n Ngh  An, 91 trang.

ễ ễ ơ ỹ ậ   26. Nguy n Huy S n, Nguy n Xuân Quát và Doãn Hoài Nam, 2006. K  thu t

ế ế ộ ố ệ ấ ồ ỗ ấ   tr ng m t s  loài cây cung c p nguyên li u thô cho ch  bi n g . Nhà xu t

ố ộ ả b n Th ng kê, Hà N i, trang 128.

27. Nguy n Huy S n, Hoàng Minh Tâm, 2012.

ễ ơ Ả ưở ủ nh h ậ ộ ng c a m t đ  và phân

ổ ở ế ấ ồ ả ừ bón đ n năng su t và r ng tr ng Keo lai 9,5 tu i Qu ng Tr . ộ   ị  K  y u h i ỷ ế

ấ ả ề ệ ệ ọ ị ngh  khoa h c công ngh  mi n Trung. Nhà xu t b n Nông nghi p 2012.

28. Giang Văn Th ng, 2003.

ắ ả ượ ấ ừ Giáo trình năng su t và s n l ng r ng dành cho

ườ ạ ọ ồ cao h cọ . Tr ng Đ i h c Nông Lâm TP. H  Chí Minh, 160 trang.

ự ặ ộ ừ ứ ể ồ Nghiên c u chuy n hóa r ng tr ng Keo ế 29. Đ ng Văn Thuy t và c ng s , 2012.

ượ ừ ấ ạ lai, Keo tai t ỗ ớ   ng, Keo lá tràm và B ch đàn urô thành r ng cung c p g  l n.

ỷ ế ệ ề ộ ọ ị ệ K  y u H i ngh  Khoa h c công ngh  Lâm nghi p mi n Trung. NXB Nông

ệ nghi p, 2012.

30. T ng c c Lâm nghi p, 2010. Báo cáo t ng k t d  án tr ng m i 5 tri u ha

ế ự ụ ệ ệ ổ ổ ồ ớ

ừ r ng  năm 2010.

31. Đ ng Th nh Tri u, 2007.

ề ặ ị Ả ưở ủ ậ ả ậ ỹ nh h ị ng c a qu n lý l p đ a và k  thu t lâm sinh

ấ ừ ắ ở ồ ớ ỳ ệ ế đ n năng su t r ng tr ng Keo lai v i chu k  kinh doanh ng n Vi t Nam.

ự ệ ọ ệ ệ Báo cáo d  án CARD, Vi n Khoa h c Lâm nghi p Vi t Nam, 2007, trang 19.

32. Tr

ườ ạ ọ ệ ạ ầ ơ Vi sinh v t đ t. ng Đ i h c C n Th . ả ậ ấ   Tài li u gi ng d y Khoa Nông

150

ườ ạ ọ ầ ệ nghi p ­ Tr ơ ng Đ i h c C n Th .

33. Hà Văn Tu , 1994.

ế ấ ủ ộ ố ứ ấ ầ Nghiên c u c u trúc và năng su t c a m t s  qu n xã

ấ ạ ệ ồ ắ ậ ừ r ng tr ng nguyên li u gi y t i vùng Trung du Vĩnh Phú . Tóm t t lu n án Phó

ọ ự ế ọ ệ ố ti n sĩ Khoa h c. Trung tâm khoa h c t ệ    nhiên và công ngh  qu c gia, Vi n

ậ ộ Sinh thái và Tài nguyên Sinh v t, Hà N i.

34. Hoàng Xuân Tý, Ph m Th  Dũng, Nguy n Đ c Minh, Nguy n Đ c Th ng và

ứ ứ ế ễ ễ ắ ạ

ễ ừ ệ ồ ồ ề   Nâng cao công ngh  thâm canh r ng tr ng (B  đ , Nguy n Văn Thành, 1985.

ể ả ạ ử ụ ọ ậ ấ ạ B ch đàn, keo) s  d ng cây h  đ u đ  c i t o đ t và nâng cao ch t l ấ ượ   ng

ơ ấ ệ ằ ắ ồ ộ ồ ừ r ng. Trong sách: C  c u cây tr ng vùng đ ng b ng B c B . Vi n Nghiên

ệ ả ộ ọ ộ ứ c u Lâm nghi p, H i th o khoa h c, Hà N i.

35. Hoàng   Xuân   Tý,   1988.  Đi u   ki n   tr ng   r ng   B   Đ   (Styrax   tonkinensis

ừ ề ề ệ ồ ồ

ấ ợ ả ưở ủ ừ ồ ề ồ   ồ ng c a r ng tr ng B  đ  tr ng ệ Pierre) làm nguyên li u gi y s i và  nh h

ệ ế ậ ầ ộ ọ ế thu n loài đ n đ  phì đ t. ệ   ấ  Lu n án phó ti n sĩ khoa h c Nông nghi p. Vi n

ệ Lâm nghi p, 1988.

36. Hoàng Xuân Tý, 1996. Nâng cao công ngh  thâm canh r ng tr ng B ch đàn,

ừ ệ ạ ồ

ở ứ ệ ế ả ọ keo Đông Nam B . ộ  K t qu  nghiên c u khoa h c công ngh  1991 ­ 1995.

ấ ả ệ Nhà xu t b n Nông nghi p, 1996.

ơ ấ ồ ọ Ứ 37. Cao Th   ng, 1985. Cây Keo lá tràm.  Trong sách: C  c u cây tr ng vùng

ứ ệ ệ ả ắ ằ ộ ộ ọ ồ đ ng b ng B c B . Vi n Nghiên c u Lâm nghi p, H i th o Khoa h c Lâm

ệ ộ nghi p, Hà N i, trang 41­ 44.

38. Cao Th   ng và Nguy n Xuân Quát, 1986.

ọ Ứ ễ ấ ả   Cây Keo lá tràm. Nhà xu t b n

ệ Nông nghi p, 65 trang.

39. Vi n Nông hóa th  nh

ệ ổ ưỡ ấ ướ ổ S  tay phân tích đ t, n c, phân bón cây tr ng ng. ồ .

ấ ả ệ Nhà xu t b n Nông nghi p, 1998

40. V  Khoa h c k  thu t – B  Lâm nghi p, 1993.

ụ ệ ậ ọ ộ ỹ ữ ậ Thu t ng  Lâm nghi p ệ . Nhà

ấ ả ệ xu t b n Nông nghi p, 1993

151

ế ướ ệ B. Tài li u ti ng n c ngoài

41. Armson, K. A., 1967. Soil and plant analysis techniques as diagnostic criteria

for evaluating fertilizer needs and treatment response.  In Forest Fertiliseration

Symposium at Gainsville, Florida. Tennessee Valley Authority, Muscle Shoals,

42. Brewbaker, J.L, 1986. Performance of Australian Acacia in Hawaiian nitrogen­

Alabama: 156 ­ 157.

fixing   tree   trials:   p.180­1840,   In   Australian   Acacia   in   developing   countries.

Proceedings of an international workshop help at the Forestry training Centre,

43. Bunyavejchewin, S., and Visetsiri, K., 1990. Studies in to growth, above­ground

Gympie, Queensland, Australia, 4­7 August.

dry matter of a 3 years old sample plot of Acacia auriculiformis at Khon Kaen.

In:   Acacia   auriculiformis,   an   annotated   bibliography.  ACIAR   ­   Silviculture

44. Christian Rarivoson, Manon Vincelette, Tsitady and Roger Mara, 2008. Growth

Research Report, Royal Forest Department, Thailand, pp. 41 – 42.

result of five non­native fast growing species used to reforest sandy and nutrient

45. Dart. P., Umali­Garcia, M., Almendras, A, 1991. Role of symbiotic association

poor soil. Madagasca Revision Chapter 6.4, page 331 – 336.

in nutrition of tropical acacia, Advances in tropical Acacia Research. ACIAR

46. Delepote. P, J.P. Laclau, J.D. Nzila, J.G. Kazotti, J.N. Marien, J.P. Bouillet, M.

proseedings, No.35, Ed.J.W. Turnbull, p. 13­19.

Szwarc,   R.   D’Annunzio   and   J.   Ranger,   2008.  Effects   of   Slash   and   Litter

Management   Practices   on   Soil   Chemical   Properties   and   Growth   of   Second

Rotation Eucalypts in the Congo. Site Management and Productivity in Tropical

Plantation   Forests.   Proceedings   of   Workshops   in   Piracicaba   (Brazil)   22­26

47. Doran,  J.C., Turnbull,  J.W., 1997.  Australian Trees and Shrubs: Species for

November 2004 and Bogor (Indonesia) 6­9 November 2006

Land Rehabilitation and Farm Planting in the Tropics.  Australian Centre for

152

International Agricultural Research, Canberra, Australia.

48.   Du   Toi,   B.,   Dovey,   S.B.,   Fuller,   G.M.,   and   Job,   R.A,   2004.  Effects   of

harvesting and site management on nutrient pools and stand growth in a South

African Eucalypt plantation. In: Site management and productivity in tropical

plantation forests. (Eds: E.K.S. Nambiar, J. Ranger, A. Tiarks, and T. Toma).

Proceedings of workshops in Congo July 2001 and China February 2003. Center

49. Fan   Shaohui,   Liao   Zuhui,   Peng   Longfu,   Yang   Xujing,   He   Zongming,   He

for International Forestry Research , Bogor, Indonesia, pp. 31 ­ 43.

Zhiying   and   Lin   Sizu   ,   2008.  Effects   of   Site   Management   on   Growth   of   a

Second­rotation   Chinese   Fir   (Cunninghamia   lanceolata)   Plantation. Site

Management  and   Productivity   in   Tropical   Plantation   Forests.   Proceedings   of

Workshops in Piracicaba (Brazil) 22­26 November 2004 and Bogor (Indonesia)

50. Gonçalves J.L.M., Wichert M.C.P,   Gava J.L and Serrano M.I.P,  2008.  Soil

6­9 November 2006.

Fertility and Growth of Eucalyptus grandis in Brazil under Different Residue

51. Goncalves, J.L.M., Barros, N.F., Nambiar, E.K.S., and Novais, R.F., 1997. Soil

Management Practices.

and stand managements. In: Management of soil, nutrients and water in tropical

plantation forests, (Eds: E.K.S. Nambiar and A.G. Brown). ACIAR Monograph

52. Goncalves, J.L.M., Gava, J.L., Wichert, M.C.P., 2004.  Sustainability of wood

No. 43. ACIAR, Canberra. 571 p.

production   in   Eucalypt   plantations   of   Brazil.   In:   Site   management   and

productivity in tropical plantation forests. (Eds: E.K.S. Nambiar, J. Ranger, A.

Tiarks, and T. Toma). Proceedings of workshops in Congo July 2001 and China

February 2003. Center for International Forestry Research , Bogor, Indonesia,

53. Hardiyanto E.B and Wicaksono A, 2008. Inter­rotation Site Management, Stand

pp. 3 ­ 14.

153

Growth and Soil Properties in Acacia mangium Plantations in South Sumatra,

Indonesia. Site Management and Productivity in Tropical Plantation Forests.

Proceedings   of   Workshops   in  Piracicaba   (Brazil)   22­26  November  2004  and

54. Hardiyanto, E.B., Anshori, S., and Sulistyono, D., 2004.  Early results of site

Bogor (Indonesia) 6­9 November 2006.

management in Acacia mangium plantations at PT Musi Hutan Persada, South

Sumatra, Indonesia. In: Site management and productivity in tropical plantation

forests. (Eds: E.K.S. Nambiar, J. Ranger, A. Tiarks, and T. Toma). Proceedings

of   workshops   in   Congo   July   2001   and   China   February   2003.   Center   for

55. International   Union   of   Forestry   Research   Organization,   1984.  Increasing

International Forestry Research , Bogor, Indonesia, pp.  93 ­107.

productivity   of   multi­purpose   tree   species:   a   blueprint   for   action.   IURFO

Planning Workshop for Asia, Srilanka, In: Acacia auriculiformis: an annotated

56. IPEF, 2004.  Forest nutrition and fertilization. Institute of Forest Research and

bibliography, ACIAR, pp. 66 – 67.

57. Jean de dieu Nizila,  Jean Pierre Bouillet, Jean Paul Laclao, Jacques Ranger. The

Study Piracicaba.

affect of Slash management on nutrient cycling and tree grow in Eucalyptus

plantation in the Cong go. Forest Ecology and Management 171 (2002) pp 209

58. Liang S. E., 1992. Performance of Acacia species on four sites of Sabah Forest

– 221.

Industries. ACIAR Proceedings, No. 25, Royal Forest Department, Thailand, pp.

59. Mendham D.S, Grove T.S, O’Connell A.M and Rance S.J, 2008 .  Impacts of

159 – 165.

Inter­rotation Site Management on Soil Nutrients and Plantation Productivity in

Eucalyptus globulus Plantations in South­Western Australia.  Site Management

154

and Productivity in Tropical Plantation Forests. Proceedings of Workshops in

Piracicaba (Brazil) 22­26 November 2004 and Bogor (Indonesia) 6­9 November

60. Meyer, H.A. and Stevenson, D.D., 1943.  The structure and growth of virgin

2006.

beech Birch maple – hemlock forests in Northern pennsylvania. Agric. Res., pp.

61. Nambiar   E.K.S   and   Kallio   M.H.  Increasing   and   Sustaining   Productivity   in

465 – 484.

Tropical Forest Plantations: Making a difference through cooperative research

partnership. Site Management and Productivity in Tropical Plantation Forests.

Proceedings   of   Workshops   in  Piracicaba   (Brazil)   22­26  November  2004  and

62. Nambiar, E.K.S, 1996. Pursuit of sustainable plantation forestry. S. Afr. J. 189:

Bogor (Indonesia) 6­9 November 2006.

63. Nambiar,   E.   K.   S.   1996b.  Sustained   productivity   of   plantation   forests   is   a

45 – 62.

continuing challenge to tree improvement. In:  Dieters, M.J., Matheson, D.G.,

Harwood,   C.E.   and   Walker,   S.M.   (eds).   Tree   improvement   for   sustainable

tropical   forestry. Proceedings   QFRI­IUFRO   Conference, Caloundra,

64. Nambiar, E. K. S. and Brown, A. G. 1997a.   Towards sustained productivity of

Queensland, Australia 27 October – 1 November 1996, 6 – 18.

tropical plantations: Science and practice. In:   Nambiar, E. K. S. and Brown,

A.G.   (eds.).   Management   of   soil,   water   and   nutrient   in   tropical   plantation

forests,   527   ­   557.   Australian   Center   for   Agriculture   Forestry   Research

65. Nambiar, E.K.S., and Brown, A.G. (eds). 1997. Management of soil, water and

(ACIAR), Monograph.

nutrient in tropical planatation forests. ACIAR Monograph No. 43. ACIAR,

155

Canberra. 571 p.

66. Nambiar E. K. S. and C. E Harwood, 2014. Productivity of acacia and eucalypt

plantations in South ­ East Asia. 1. Bio ­ physical determinants of production:

67. Ngo   Dinh   Que,   1997.  Preliminary   evaluation   of   suitability   levels   of   Acacia

opportunities and challenges. International Forestry Review Vol.16(1), 2014

auriculiformis and Acacia mangium in the North of Central Vietnam. Program

68. Norisada, M., Hitsuma, G., Kuroda, K., Yamanoshita, T., Masuniri, M., Tange,

for the third International Acacia Workshop, Ha Noi, Vietnam, 10/1997, 10p.

T., Yagi, H., Nuyim, T., Sasaki, S. & Kojima, K. 2005.  Acacia mangium, a

Nurse Tree Candidate for Reforestation on Degraded Sandy Soils in the Malay

69. Ó Connell, A.M., Grove, T.S., Mendham, D. and Rance, S.J., 2000.  Effects of

Peninsula. Forest Science, 51, 498­510.

site management in eucalypt plantations in South Western   Australia. In:  Site

management   and   productivity   in   tropical   plantation   forests.  (Eds:   E.K.S.

Nambiar, C. Cossalter, A. Tiarks and J. Ranger): workshop proceedings, 7­11

December   1999,   Kerala,   India,   61   –   71.   Center   for   International   Forestry

70. O’Connell,   A.M.   and   Sankaran,   K.V.   1997.

Research , Bogor, Indonesia, pp. 61 ­ 72.

Organic   matter   accretion,

decomposition and mineralisation. In: Nambiar, E.K.S. and Brown, A.G. (eds.)

Management of soil, water and nutrients in tropical plantation forest.Australian

Centre   for   International   Agricultural   Research   (ACIAR),   Monograph   43,

71. Paul, K. I., Polglase, P. J., Nyakuegama J. G. & Khanna P. K. 2002. Change in

Canberra.  p443­480.

soil Cacbon following afforestation. Forest Ecology and Management, 168, 241­

72. Peng   S.L.,Liu,   J.&Lu,   H.F.   2005.

257.

Characteristics   and   role   of   Acacia

auriculiformis on vegetation restoration in lower subtropics of China. Journal of

156

Tropical Forest Science, 17, 508­525.

73. Pinyopusarerk,   K.,   1990.  Acacia   auriculiformis:   an   annotated   bibliography.

74. Prasad, R. and Chadhar, S.K, 1987. Afforestation of dolomite mine overbirdens

Australia Center for International Agriculture Research (ACIAR), 141 p.

75. Sands, R., 1983.  Physical changes to sandy soils planted to radiata pine. In:

in Madhya Pradesh. Journal of Tropical Forestry. No. 3: 124 – 131.

Site   and   Continuous   Productivity  (Eds:   R.   Ballard   and   S.P.   Gessel),   IUFRO

Symposium on Forest. Gen. Tech. Rep. PNW­163, USDA Forest Service, pp.

146 – 237.

76. Sankaran, K.V., Balasundaran, M., Thomas, P.T., Sujatha, M.P., 1993. Litter

dynamics,   microbial   associations   and   soil   studies   in   Acacia   auriculiformis

77. Schiavo, J. A., Bussato, J. G, Martins, M. A. & Canellas, L. P. 2009. Recovery

plantation in Kerala. Kerala Forest Research Institute, Kerala, India, 56 p.

of egraded areas revegeted with Acacia mangium and Eucalyptus with special

reference to organic matter humification. Scientia Agrícola, 66, 353­360.

78. Sastroamidjojo, J.S., 1990. Acacia auriculiformis A Cunn. Rimba Indonesia 9

79. Simpson, J.A., Xu, Z.H., Smith, T., Keay, P.,  Osborne, D.O., and Podberscek,

(3), 1964. In: Acacia auriculiformis: an annotated bibliography, ACIAR, 113 p.

M.,   2000.  Effects   of   site   management   in   pine   plantations   on   the   coastal

lowlands   of   subtropical   Queensland,   Australia.   In:   Site   management   and

productivity in tropical plantation forests.  (Eds: E.K.S. Nambiar, C. Cossalter,

A. Tiarks and J. Ranger: workshop proceedings, 7­11 December 1999, Kerala,

India, 61 – 71. Center for International Forestry Research , Bogor, Indonesia, pp.

80. Siregar   S.T.H,   Nurwahyudi   and   Mulawarma,   2008.  Effects   of   Inter­rotation

73–82.

Management   on   Site   Productivity   of   Acacia   mangium   in   Riau   Province,

157

Sumatra, Indonesia. Site Management and Productivity in Tropical Plantation

Forests. Proceedings of Workshops in Piracicaba (Brazil) 22­26 November 2004

81. Smith T.E, Osborne D.O and Simpson J.A, 2008.  Inter­rotation Management

and Bogor (Indonesia) 6­9 November 2006.

Impacts on Growth and Soil Properties in Hybrid Pine Plantations on Sandy

Soils in Subtropical Australia.  Site Management and Productivity in Tropical

Plantation   Forests.   Proceedings   of   Workshops   in   Piracicaba   (Brazil)   22­26

82. Squire, R.O., Farrell, P.W., Flinn, D.W., and Aeberli, B.C., 1985. Productivity

November 2004 and Bogor (Indonesia) 6­9 November 2006.

of first and second rotation stands of radiata pine on sandy soils. In: Height and

83. Tiarks,   A.,   Nambiar,   E.K.S.,   and   Cossalter,   C.   1998.  Site   Management   and

volume growth at five years. Australia Forestry No. 48: pp. 127 – 137.

Productivity in Tropical Forest Plantations.  Center for International Forestry

84. Tiarks.   A,   Nambiar   E.KS   ,   Ranger   J   and   Toma   T.  Site   management   and

Research (CIFOR) Occational paper No. 16. CIFOR, Bogor, Indonesia.

productivity in tropical plantation forest. Proceeding of workshop in Congo July

85. Turnbull, J.W., Midgley, S.J., Cossalter, C., 1997.  Tropical acacias planted in

2001 and China February 2003. CIFOR 2004.

Asia:   an   overview.   In:  Turnbull,   J.W.,   Crompton,   H.R.,   Pinyopuserak,   K..

86. Vu Dinh Huong, Le Thanh Quang, Nguyen Thanh Binh, Pham The Dung, 2008.

(Eds.), Recent Developments in acacia Planting. ACIAR Publishing, pp. 14–18.

Site management and productivity of Acacia auriculiformis Plantations in South

Vietnam. In: Nambiar, E.K.S (ed.) Site management and productivity in tropical

plantation   forest:   workshop   proceedings,   22­26   November   2004   Piracicaba   ,

Brazil, and 6­9 November, Borgor, Indonesia, 123­138. Center for International

158

Forest Research, Bogor, Indonesia

87. Week   J.   (1970)  The   pedological   aspects   of   the   re­elimation   of   tropical   and

particularly   volcanic   soil   in   humid   region,   Tropical   soil   and   vegetation.

88. Xu D.P, Yang  Z.J and Zhang N.N, 2008. Effects of Site Management on Tree

Proceeding of the Abijian symposium.

Growth,   Aboveground   Biomass   Production   and   Nutrient   Accumulation   of   a

Second­rotation   Plantation   of  Eucalyptus   urophylla  in   Guangdong  Province,

China.  Site   Management   and   Productivity   in   Tropical   Plantation   Forests.

Proceedings   of   Workshops   in  Piracicaba   (Brazil)   22­26  November  2004  and

89. Xuifang H, C. Jishuang, G. Jiangfeng, 2006.  Two phosphate and postassium

Bogor (Indonesia) 6­9 November 2006.

solubbilizing bacteria isolated from Tianmu Moutain, Zhejiang, China. World

159

Journal of Microbiology and Biotechnology, 22: 983 – 990.

CÁC CÔNG TRÌNH ĐàCÔNG BỐ

1. Ph m Th  Dũng, Ki u Tu n Đ t, 2014.

ế ề ạ ấ ạ ứ ả ậ ị ằ   Nghiên c u qu n lý l p đ a nh m

ấ ừ ồ ạ ỉ nâng cao năng su t r ng tr ng Keo lá tràm (A. auriculiformis) t i t nh Bình

ể ệ ạ ố D ngươ . T p chí Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn s  7 năm 2013,

trang 97 ­ 102.

̃ ề ạ ấ ̣ ị Xác đ nh các ́ 2. Ki u Tu n Đ t,   Pham Thê Dung, Lê Thanh   Quang, 2014.

ồ ưỡ ừ ấ ả ấ ồ ngu n dinh d ng có kh  năng cung c p cho đ t trong tr ng r ng Keo lá

ở ươ ạ tràm           (A auriculiformis) Phú Bình, Bình D ng. ọ    T p chí Khoa h c

ệ ố Lâm nghi p s  3 năm  2014, trang 3469 – 3475.

3. Ki u Tu n Đ t, Pham Thê Dung, 2015.

́ ̃ ề ấ ạ Ả ưở ̣ nh h ng c a v t li u h u c  đ ủ ậ ệ ữ ơ ể

ừ ế ấ ồ ạ l i sau khai thác đ n năng su t tr ng r ng Keo lá tràm (A auriculiformis)

ạ ươ ạ ỳ qua   các   chu   k   kinh   doanh   t i   Phú   Bình,   Bình   D ng. T p   chí   Nông

160

ể ệ ố nghi p và Phát tri n Nông thôn s  1 năm 2015, trang 129 ­ 134.

Ụ Ụ PH  L C

161

162

Ở Ầ

Ụ Ụ

DANH M C CÁC B NG

PH N PH  L C

Trang

TT

ấ ở ầ

Tên b ngả ấ ừ

10 ­ 20cm

t ng đ t t

B ng 1.

d

Ch  tiêu dung tr ng đ t  ữ ơ

0 ­ 10cm và t ấ ừ

ở ầ

Ch  tiêu Cacbon h u c  (C%)

0 ­ 10 cm

t ng đ t t

B ng 2.

d

ữ ơ

ấ ừ

ở ầ

10 ­ 20 cm

B ng 3.

e

t ng đ t t ấ ừ

ở ầ

t ng đ t t

0 ­ 10 cm

B ng 4.

e

ở ầ

ấ ừ

10 ­ 20 cm

B ng 5.

f

Ch  tiêu Cacbon h u c  (C%)  ổ Ch  tiêu Đ m t ng s  (N% )  ổ Ch  tiêu Đ m t ng s  (N% )  ở ầ ễ

t ng đ t t ấ ừ

Ch  tiêu Lân d  tiêu (%)

t ng đ t t

0 ­ 10 cm

B ng 6.

f

ở ầ

ấ ừ

B ng 7.

Ch  tiêu Lân d  tiêu (%)

t ng đ t t

g

ở ầ

10 ­ 20 cm ấ ừ

Thành ph n cation trao đ i K

t ng đ t t

0 ­ 10 cm

B ng 8.

g

ấ ừ

Thành ph n cation trao đ i K

10 ­ 20 cm

h

t ng đ t t ở ầ

ấ ừ

+  +  ở ầ 2+  Thành ph n cation trao đ i Ca

t ng đ t t

0 ­ 10 cm

h

ở ầ

ấ ừ

Thành ph n cation trao đ i Ca

2+

t ng đ t t

10 ­ 20 cm

i

ở ầ

ấ ừ

Thành ph n cation trao đ i Mg

2+

t ng đ t t

0 ­ 10 cm

i

ở ầ

ấ ừ

Thành ph n cation trao đ i Mg

2+

t ng đ t t

10 ­ 20 cm

j

ưở

ổ ủ

Sinh tr

ng Hvn theo tu i c a các công th c qua 3 chu k  kinh doanh

j

ưở

ổ ủ

Sinh tr

ng D

ứ 1.3 theo tu i c a các công th c qua 3 chu k  kinh doanh

k

ữ ượ

Tr  l

ứ ng r ng c a các công th c qua 3 chu k  kinh doanh

k

ưở

Sinh tr

ứ ng MAI c a các công th c qua 3 chu k  kinh doanh

l

ổ ừ ở

Sinh kh i khô c a các công th c theo tu i r ng

chu k  3

l

Sinh kh i khô c a các công th c qua 3 chu k  kinh doanh

m

ố ủ

Tích lũy Đ m t ng s  c a các công th c qua 3 chu k  kinh doanh

m

Tích lũy Lân d  tiêu c a các công th c qua 3 chu k  kinh doanh

n

Tích lũy Kali c a các công th c qua 3 chu k  kinh doanh

n

Tích lũy Cation Canxi c a các công th c qua 3 chu k  kinh doanh

o

B ng 9. B ng ả 10. B ng ả 11. B ng ả 12. B ng ả 13. B ng ả 14. B ng ả 15. B ng ả 16. B ng ả 17. B ng ả 18. B ng ả 19. B ng ả 20. B ng ả 21. B ng ả 22. B ng ả 23.

a

Tích lũy Cation Magiê c a các công th c qua 3 chu k  kinh doanh

o

ế

ưỡ

ự ậ ở ổ

K t qu  phân tích thành ph n dinh d

ẫ ng trong m u th c v t

tu i 1

p

ế

ưỡ

ự ậ ở ổ

K t qu  phân tích thành ph n dinh d

ẫ ng trong m u th c v t

tu i 2

q

ế

ưỡ

ự ậ ở ổ

K t qu  phân tích thành ph n dinh d

ẫ ng trong m u th c v t

tu i 3

r

ế

ưỡ

ự ậ ở ổ

K t qu  phân tích thành ph n dinh d

ẫ ng trong m u th c v t

tu i 4

s

ế

ưỡ

ự ậ ở ổ

K t qu  phân tích thành ph n dinh d

ẫ ng trong m u th c v t

tu i 5

t

ế

ưỡ

ể ạ

ng c a VLHC đ  l

i sau khai

u

ả ổ T ng h p k t qu  phân tích dinh d thác ổ

ủ ậ ệ ữ ơ

T ng h p m u phân h y v t li u h u c  sau khai thác theo th i gian

v

ố ượ

ấ ở ộ

S  l

ng loài/m

2 đ t

đ  sâu t

0 ­ 10cm

w

ố ượ

ấ ở ộ

S  l

ng cá th  /m

2 đ t

đ  sâu t

0 ­ 10cm

w

Ch  tiêu VSV t ng s  và VSV phân gi

i lân

mùa khô

w

Ch  tiêu VSV t ng s  và VSV phân gi

i lân

ư  mùa m a

x

B ng ả 24. B ng ả 25. B ng ả 26. B ng ả 27. B ng ả 28. B ng ả 29. B ng ả 30. B ng ả 31. B ng ả 32. B ng ả 33. B ng ả 34. B ng ả 35.

b

ộ ậ

C NG HÒA XàH I CH  NGHĨA VI T NAM Đ c l p – T  do – H nh phúc ­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­

GI Y XÁC NH N

ơ ở ử ế ệ ệ ạ ọ ệ Kính g i: C  s  đào t o Ti n sĩ ­ Vi n Khoa h c Lâm nghi p Vi t Nam

ế ạ Tôi tên là: Ph m Th  Dũng

ứ ụ ệ ưở ệ ệ ọ ộ Ch c v : Q. Vi n tr ng ­ Vi n Khoa h c Lâm nghi p Nam B

ộ ố ệ ậ ả ứ ủ ệ ệ ỹ Là Ch  nhi m đ ề tài “Nghiên c u m t s  bi n pháp k  thu t b o v  và nâng

ấ ừ ạ ấ ằ ộ ồ ở cao  đ  phì đ t nh m nâng cao năng su t r ng tr ng B ch đàn, keo các luân

ệ ừ ự ề ế ấ ợ ộ ồ ỳ k   sau” th c   hi n   t 2008   đ n   2012.   Đ   tài   c p   B   theo   H p   đ ng   s ố

ữ ệ ể ộ 466/KHCN ngày 22/8/2008 gi a B  Nông nghi p & Phát tri n nông thôn và

ệ ệ ọ ệ Vi n Khoa h c Lâm nghi p Vi t Nam.

ủ ứ ệ ề ạ ấ ậ ọ   Xác nh n: Ông Ki u Tu n Đ t, nghiên c u sinh khóa  22 c a Vi n Khoa h c

ệ ệ ủ ề ự ứ ộ Lâm nghi p Vi ế   t Nam là c ng tác viên chính c a đ  tài nghiên c u đã tr c ti p

ứ ủ ề ự ệ ộ th c hi n các n i dung nghiên c u c a đ  tài trên.

ụ ề ấ ầ ồ ộ Tôi đ ng ý cho ông Ki u Tu n Đ t đ ồ ố ệ ủ   ạ ượ ử d ng m t ph n ngu n s  li u c a c s

ấ ỳ ứ ế ậ ế   ề đ  tài trong công trình nghiên c u lu n án ti n sĩ này và không có b t k  khi u

ạ n i gì sau này.

ồ TP. H  Chí Minh, ngày 09 tháng 02 năm 2015

ườ ậ Ng i xác nh n

c

ế ạ TS. Ph m Th  Dũng

ổ ợ ấ ỉ A. T ng h p các ch  tiêu phân tích đ t

ấ ở ầ ấ ừ ả ọ ỉ ừ B ng 1. Ch  tiêu dung tr ng đ t t ng đ t t 0 – 10cm và t 10 – 20cm

10 – 20cm

T ng đ t t

0 – 10cm

Công th cứ

ấ ừ Fm

Fl

Fh

T ng đ t t Fl

ấ ừ Fm

Fh

Chu k  2 (2002 ­ 2008)

2002

1.41±0.06

1.41±0.07

1.41±0.05

2003

1.39±0.06

1.40±0.05

1.38±0.07

2004

1.39±0.08

1.39±0.06

1.38±0.05

2005

1.36±0.05

1.35±0.06

1.33±0.06

2006

1.34±0.05

1.31±0.05

1.30±0.07

2007

1.33±0.07

1.31±0.05

1.27±0.04

1.56±0.0 6 1.53±0.0 6 1.52±0.0 5 1.48±0.0 5 1.44±0.0 7 1.41±0.6 0

1.56±0.0 7 1.52±0.0 8 1.50±0.0 6 1.45±0.0 5 1.41±0.0 6 1.37±0.0 6

1.56±0.0 7 1.52±0.0 7 1.51±0.0 7 1.48±0.0 5 1.45±0.0 6 1.42±0.0 5

Chu k  3 (2008­2013)

2008

1.32±0.06

1.30±0.06

1.24±0.04

2009

1.32±0.04

1.30±0.03

1.24±0.04

2010

1.32±0.02

1.30±0.03

1.24±0.02

2011

1.32±0.03

1.29±0.02

1.23±0.02

2012

1.32±0.03

1.28±0.02

1.23±0.02

2013

1.32±0.01

1.28±0.02

1.23±0.01

1.36±0.0 5 1.35±0.0 3 1.34±0.0 2 1.33±0.0 2 1.33±0.0 3 1.33±0.0 1

1.33±0.0 5 1.33±0.0 3 1.32±0.0 2 1.32±0.0 2 1.32±0.0 2 1.31±0.0 1

1.38±0.0 5 1.37±0.0 5 1.37±0.0 2 1.36±0.0 2 1.36±0.0 2 1.36±0.0 1

ữ ơ ả ỉ ở ầ ấ ừ B ng 2. Ch  tiêu Cacbon h u c  (C%) t ng đ t t 0 ­ 10 cm

Fm Fl Fh

Công th cứ ỳ Chu k  2 (2002 ­ 2008)

2002 1,76±0,025 2,09±0,025 2,01±0,026

2003 1,14±0,022 1,23±0,026 1,22±0,017

2004 1,84±0,021 2,13±0,026 2,27±0,028

2005 1,88±0,025 2,00±0,021 2,11±0,027

2006 1,87±0,023 2,05±0,019 2,25±0,024

d

2007 1,91±0,031 2,06±0,023 2,29±0,021

ỳ Chu k  3 (2008­2013)

2008 1,94±0,028 2,08±0,032 2,34±0,021

2009 2,03±0,012 2,13±0,011 2,41±0,008

2010 1,70±0,006 1,91±0,005 1,98±0,005

2011 1,50±0,006 1,67±0,007 1,75±0,005

2012 1,69±0,011 1,88±0,005 1,97±0,008

2013 1,74±0,02 1,94±0,08 2,04±0,013

ữ ơ ả ỉ ở ầ ấ ừ B ng 3. Ch  tiêu Cacbon h u c  (C%) t ng đ t t 10 ­ 20 cm

Công th cứ ỳ Chu k  2 (2002 ­ 2008) 2002 Fl   1,44±0,034 Fm   1,57±0,035 Fh   1,21±0,034

2003 0,89±0,019 1,06±0,028 0,95±0,013

2004 1,00±0,015 1,47±0,031 1,72±0,023

2005 1,32±0,032 1,69±0,029 1,90±0,022

2006 1,58±0,027 1,74±0,022 1,77±0,023

2007 1,61±0,029 1,75±0,022 1,78±0,018

Chu k  3 (2008­2013) 2008 1,63±0,020 1,78±0,022 1,81±0,017

2009 1,70±0,011 1,81±0,006 1,89±0,010

2010 1,32±0,005 1,48±0,006 1,65±0,007

2011 1,21±0,005 1,25±0,006 1,31±0,005

2012 2013 1,36±0,006 1,40±0,05 1,40±0,007 1,44±0,06 1,47±0,005 1,51±0,09

ả ổ ố ỉ ở ầ ấ ừ ạ B ng 4. Ch  tiêu Đ m t ng s  (N% ) t ng đ t t 0 ­ 10 cm

Fl   0,13±0,005 Fm   0,12±0,003 Fh   0,13±0,002 Công th cứ ỳ Chu k  2 (2002 ­ 2008) 2002

2003 0,10±0,003 0,10±0,002 0,11±0,002

2004 0,12±0,001 0,13±0,003 0,14±0,003

2005 0,12±0,001 0,13±0,005 0,15±0,004

2006 0,14±0,005 0,15±0,006 0,16±0,004

e

2007 0,15±0,004 0,16±0,006 0,17±0,006

Chu k  3 (2008­2013) 2008 0,15±0,003 0,16±0,005 0,17±0,006

2009 0,11±0,003 0,12±0,003 0,13±0,003

2010 0,11±0,003 0,12±0,003 0,12±0,002

2011 0,010±0,003 0,11±0,004 0,11±0,003

2012 0,12 ±0,003 0,13±0,003 0,14±0,004

f

2013 0,13 ±0,004 0,14±0,003 0,15±0,001

ạ ả ố ở ầ ấ ừ ổ B ng 5. Đ m t ng s  (N% ) t ng đ t t 10 ­ 20 cm

Công th cứ Fl Fm Fh

Chu k  2 (2002 ­ 2008) 2002 0,11±0,002 0,11±0,002 0,11±0,003

2003 0,07±0,002 0,08±0,003 0,08±0,001

2004 0,09±0,002 0,11±0,004 0,11±0,002

2005 0,08±0,002 0,08±0,003 0,08±0,003

2006 0,10±0,005 0,10±0,004 0,11±0,005

2007 0,10±0,004 0,11±0,002 0,12±0,005

Chu k  3 (2008­2013) 2008 2009 2010 0,11±0,005 0,09±0,002 0,08±0,002 0,12±0,004 0,09±0,002 0,09±0,002 0,12±0,003 0,10±0,003 0,10±0,002

2011 0,08±0,003 0,08±0,003 0,09±0,002

2012 2013 0,11±0,004 0,11 ±0,007 0,11±0,004 0,12±0,005 0,12±0,003 0,13±0,004

ễ ả ỉ ở ầ ấ ừ B ng 6. Ch  tiêu Lân d  tiêu (%) t ng đ t t 0 ­ 10 cm

Công th cứ Fl Fm Fh

ỳ Chu k  2 (2002 ­ 2008)

2002 8,21±0,38 7,85±0,42 8,77±0,28

2003 8,20±0,37 8,91±0,36 10,73±0,39

2004 5,59±0,34 6,61±0,36 6,80±0,33

2005 4,74±0,22 4,81±0,39 5,29±0,41

2006 5,04±0,35 5,27±0,41 5,71±0,37

2007 5,19±0,32 5,31±0,44 5,81±0,29

ỳ Chu k  3 (2008­2013)

2008 5,22±0,25 5,38±0,37 5,88±0,39

2009 6,14±0,30 6,60±0,31 6,75±0,36

2010 5,31±0,21 6,12±0,27 6,54±0,22

2011 4,40±0,22 4,72±0,16 4,78±0,22

g

2012 3,85±0,17 3,98±0,14 4,36±0,12

2013 5,74±0,43 6,10±0,26 6,63±0,26

ễ ả ỉ ở ầ ấ ừ B ng 7. Ch  tiêu Lân d  tiêu (%) t ng đ t t 10 ­ 20 cm

Công th cứ Fm Fh Fl

ỳ Chu k  2 (2002 ­ 2008)

2002 3,33±0,34 4,04±0,38 4,06±0,41

2003 4,76±0,32 5,00±0,37 4,75±0,44

2004 3,77±0,35 3,90±0,39 3,43±0,32

2005 2,89±0,42 2,76±0,37 2,70±0,34

2006 3,32±0,32 3,53±0,32 3,27±0,26

2007 3,86±0,27 4,27±0,24 3,76±0,36

ỳ Chu k  3 (2008­2013) 3,67±0,27 3,88±0,23 3,58±0,27

2008 3,67±0,27 3,88±0,23 3,58±0,27

2009 4,56±0,32 5,13±0,28 4,06±0,25

2010 4,15±0,24 4,53±0,21 3,56±0,23

2011 3,54±0,18 3,72±0,21 3,21±0,21

2012 2,05±0,15 2,34±0,10 1,92±0,13

2013 4,12±0,26 4,28±0,22 3,88±0,07

+

ả ổ ở ầ ấ ừ ầ B ng 8. Thành ph n cation trao đ i K t ng đ t t 0 ­ 10 cm

Fm Fh Fl

Công th cứ ỳ Chu k  2 (2002 ­ 2008)

2002 0,27±0,02 0,28±0,02 0,28±0,02

2003 0,29±0,02 0,29±0,02 0,29±0,02

2004 0,23±0,01 0,26±0,02 0,23±0,01

2005 0,22±0,01 0,25±0,02 0,22±0,02

2006 0,24±0,02 0,26±0,03 0,24±0,02

2007 0,26±0,02 0,27±0,02 0,25±0,02

ỳ Chu k  3 (2008­2013)

2008 0,29±0,02 0,30±0,03 0,26±0,02

2009 0,31±0,01 0,31±0,01 0,27±0,01

h

2010 0,28±0,02 0,29±0,03 0,25±0,02

2011 0,30±0,02 0,31±0,02 0,34±0,01

2012 0,29±0,02 0,33±0,01 0,34±0,02

i

2013 0,32±0,01 0,35±0,01 0,36±0,01

+

ả ổ ở ầ ấ ừ ầ B ng 9. Thành ph n cation trao đ i K t ng đ t t 10 ­ 20 cm

Công th cứ ỳ Chu k  2 (2002 ­ 2008) 2002 Fm   0,24±0,01 Fh   0,25±0,03 Fl   0,25±0,01

2003 0,26±0,03 0,26±0,01 0,26±0,01

2004 0,21±0,01 0,22±0,01 0,20±0,02

2005 0,20±0,01 0,21±0,01 0,19±0,01

2006 0,21±0,01 0,22±0,02 0,20±0,01

2007 0,22±0,01 0,24±0,02 0,21±0,02

Chu k  3 (2008­2013) 2008 0,26±0,02 0,28±0,02 0,24±0,02

2009 2010 0,28±0,01  0,25±0,02 0,29±0,01  0,27±0,02 0,25±0,02  0,23±0,01

2011 0,27±0,01 0,28±0,02 0,27±0,01

2012 2013 0,30±0,01  0,31±0,01 0,31±0,01  0,32±0,01 0,27±0,01  0,29±0,01

2+

ả ổ ở ầ ấ ừ ầ B ng 10. Thành ph n cation trao đ i Ca t ng đ t t 0 ­ 10 cm

Fm Fh Fl

Công th cứ ỳ Chu k  2 (2002 ­ 2008)

2002 0,54±0,03 0,55±0,03 0,54±0,03

2003 0,55±0,02 0,60±0,02 0,55 ±0,03

2004 0,51±0,02 0,57±0,02 0,51±0,04

2005 0,46±0,02 0,50±0,03 0,44±0,02

2006 0,40±0,02 0,43±0,02 0,39±0,01

2007 0,41±0,02 0,44±0,01 0,40±0,02

ỳ Chu k  3 (2008­2013)

2008 0,44±0,01 0,46±0,01 0,41±0,02

2009 0,45±0,01 0,48±0,02 0,42±0,02

2010 0,42±0,02 0,45±0,02 0,40±0,01

2011 0,21±0,01 0,27±0,02 0,19±0,01

2012 0,39±0,01 0,42±0,02 0,37±0,02

j

2013 0,46±0,02 0,49±0,02 0,43±0,001

2+

ả ổ ở ầ ấ ừ ầ B ng 11. Thành ph n cation trao đ i Ca t ng đ t t 10 ­ 20 cm

Công th cứ Fl Fm Fh

ỳ Chu k  2 (2002 ­ 2008)

2002 0,48±0,02 0,48±0,03 0,49±0,04

2003 0,50±0,01 0,50±0,01 0,51±0,03

2004 0,47±0,01 0,50±0,02

2005 0,41±0,03 0,42±0,01 0,44±0,03

2006 0,36±0,01 0,37±0,01 0,37±0,02

2007 0,36±0,02 0,37±0,02 0,37±0,02

ỳ Chu k  3 (2008­2013)

2008 0,37±0,02 0,38±0,02 0,40±0,02

2009 0,39±0,01 0,39±0,01 0,41±0,02

2010 0,36±0,01 0,37±0,01 0,39±0,01

2011 0,11±0,01 0,14±0,01 0,17±0,02

2012 0,34±0,02 0,35±0,02 0,36±0,01

2013 0,39±0,02 0,40±0,02 0,42±0,01

2+

ả ổ ở ầ ấ ừ ầ B ng 12. Thành ph n cation trao đ i Mg t ng đ t t 0 ­ 10 cm

Fl Fm Fh Công th cứ

ỳ Chu k  2 (2002 ­ 2008)

2002 0,31±0,01 0,30±0,02 0,30±0,02

2003 0,27±0,02 0,30±0,02 0,33±0,02

2004 0,26±0,02 0,27±0,01 0,29±0,02

2005 0,21±0,01 0,22±0,02 0,23±0,02

2006 0,21±0,02 0,23±0,02 0,26±0,01

2007 0,22±0,02 0,24±0,02 0,26±0,01

ỳ Chu k  3 (2008­2013)

2008 0,24±0,01 0,25±0,02 0,27±0,02

2009 0,26±0,02 0,28±0,02 0,30±0,02

2010 0,24±0,02 0,24±0,01 0,24±0,02

k

2011 0,14±0,01 0,16±0,02 0,18±0,02

0,22±0,01 0,24±0,01 0,26±0,02 2012

0,31±0,02 0,32±0,02 0,36±0,01 2013

2+

ả ổ ở ầ ấ ừ ầ B ng 13. Thành ph n cation trao đ i Mg t ng đ t t 10 ­ 20 cm

Công th cứ ỳ Chu k  2 (2002 ­ 2008) 2002 Fl   0,22±0,01 Fm   0,22±0,02 Fh   0,21±0,01

2003 0,25±0,01 0,27±0,01 0,24±0,01

2004 0,24±0,01 0,25±0,01 0,23±0,01

2005 0,18±0,01 0,20±0,01 0,21±0,01

2006 0,18±0,01 0,18±0,01 0,19±0,01

2007 0,18±0,01 0,18±0,01 0,19±0,01

Chu k  3 (2008­2013) 2008 0,19±0,02 0,19±0,01 0,20±0,01

2009 0,20±0,01 0,21±0,01 0,22±0,01

2010 0,18±0,01 0,19±0,01 0,19±0,02

2011 0,05±0,01 0,08±0,01 0,11±0,01

2012 2013 0,17±0,01 0,24±0,01 0,17±0,01 0,26±0,01 0,18±0,01 0,28±0,01

ưở ố ừ ấ ỉ B. Các ch  tiêu sinh tr ng, năng su t và sinh kh i r ng

ả ưở ổ ủ ứ ỳ B ng 14. Sinh tr ng Hvn (m) theo tu i c a các công th c qua 3 chu k  kinh doanh

ổ ừ Tu i r ng Fh Công th cứ Fm Fl

Chu k  1ỳ

7 11,7 11,7 11,7

Chu k  2ỳ

1 2 3 4 5 6 3,9 8,3 12,3 13,4 15,1 16,7 3,6 8,3 12,1 13,3 14,8 16,5 3,5 8 11,5 12,9 14,2 15,8

Chu k  3ỳ

l

1 2 3 4 4,8 7,2 12,4 16,6 3,8 6,7 12,1 16,2 3,7 6,5 11,7 15,6

m

5 19,2 18,8 18,4

1.3(cm) theo tu i c a các công th c qua 3 chu k  kinh doanh

ả ưở ổ ủ ứ ỳ B ng 15. Sinh tr ng D

Công th cứ ổ ừ Tu i r ng Fh Fm Fl

Chu k  1ỳ

7 14 14 14

Chu k  2ỳ

1 3,9 3,6 3,5

2 7,9 7,8 7,3

3 10,1 9,9 9,2

4 11,6 11,4 10,8

5 12,7 12,3 11,6

6 13,5 13,3 12,5

Chu k  3ỳ

1 4,5 3,2 2,9

2 7,1 5,8 5,5

3 10,6 10 9,6

4 12,1 11,8 11,5

5 13,2 12,7 12,5

3) c a các công th c qua 3 chu k  kinh doanh

ữ ượ ả ừ ủ ứ ỳ B ng 16. Tr  l ng r ng M (m

ổ ừ Tu i r ng Fh Công th cứ Fm Fl

Chu k  1ỳ

7 130 130 130

Chu k  2ỳ

1 2 3 4 5 6 14,4 45,4 86,1 103,0 144,7 180,4 13,3 43,8 83,0 100,6 133,1 165,2 12,9 39,0 67,5 92,9 123,5 151,9

Chu k  3ỳ

n

1 2 3 6,35 22,7 88,4 2,9 14,38 72,9 2,25 12,14 63,8

o

4 5 152,2 185,6 136,2 169,3 124,3 155,4

3/ha/năm) c a các công th c qua 3 chu k  kinh doanh ứ

ả ưở ủ ỳ B ng 17. Sinh tr ng MAI (m

ổ ừ Tu i r ng Công th cứ Fm Fl Fh

Chu k  1ỳ

18,6 18,6 7 18,6

Chu k  2ỳ

13,3 21,9 27,7 25,2 26,6 27,5 12,9 19,5 22,5 23,2 24,7 25,3 1 2 3 4 5 6 14,4 22,7 28,7 25,8 28,9 30,1

Chu k  3ỳ

2,90 7,19 24,30 34,05 33,85 2,25 6,07 21,27 31,08 31,07 1 2 3 4 5 6,35 11,35 29,47 38,05 37,12

ổ ừ ở ủ ứ ả ấ ố ỳ B ng 18. Sinh kh i khô (t n/ha) c a các công th c theo tu i r ng chu k  3

ấ ậ ố ộ Sinh kh i khô theo b  ph n thân cây (t n/ha)

Công  th cứ Tu iổ   r ngừ Gỗ Vỏ Lá T ngổ   c ngộ ấ (t n/ha) Cành  <1cm Cành  1­5cm

1 0,23 1,41 0,58 ­ 0,88 3,10

2 0,86 6,31 1,17 1,38 1,94 11,66

3 3,52 Fl 31,71 3,62 2,71 3,59 45,15

4 5,45 56,44 3,68 6,22 4,04 75,83

5 9,16 94,40 4,41 8,47 5,03 121,46

1 0,30 1,83 0,76 ­ 1,12 4,01

2 0,98 7,23 1,28 1,61 2,19 13,29

3 3,85 Fm 34,85 3,96 2,98 3,93 49,57

4 5,87 60,71 3,96 6,69 4,35 81,58

5 9,76 100,60 4,71 9,10 5,37 129,55

1 0,58 3,64 1,53 ­ 2,06 7,82

2 1,51 11,26 1,57 2,87 3,15 20,36 Fh 3 4,47 41,76 4,60 3,58 4,57 58,98

p

4 6,47 67,28 4,26 7,41 4,80 90,22

10,79 5,12 9,76 142,79 5

ủ ứ ấ ả 111,26 ố 5,87 ỳ B ng 19. Sinh kh i khô (t n/ha) c a các công th c qua 3 chu k  kinh doanh

ổ ừ Tu i r ng Fl Công th cứ Fm Fh

Chu k  1ỳ

7 51,2 51,2 51,2

Chu k  2ỳ

1 2 3 4 5 6 4,6 26,1 44,8 65,3 100,9 119,0 4,9 29,7 53,0 75,2 107,3 129,4 5,8 30,9 54,8 76,9 115,9 141,0

Chu k  3ỳ

1 2 3 4 5 3,1 11,7 45,2 75,8 121,5 4,0 13,3 49,6 81,6 129,5 7,8 20,4 59,0 90,2 142,8

C. Tích lũy dinh d

ưỡ ổ ừ ỳ ng trong cây theo tu i r ng qua các chu k  kinh doanh

ứ ả ạ ổ ố ỳ ủ B ng 20. Tích lũy Đ m t ng s  (kg/ha) c a các công th c qua 3 chu k  kinh doanh

ổ ừ Tu i r ng Fh Công th cứ Fm Fl

Chu k  1ỳ

7 198,5 198,5 198,5

Chu k  2ỳ

1 2 3 4 5 6 75,9 265,6 364,4 365,9 526,2 631,5 61,5 230,9 323,3 350,8 458,0 533,0

Chu k  3ỳ

q

1 2 3 77,8 268,6 414,9 64,6 257,0 355,1 354,1 487,2 579,4 ­ 66,5 260,0 387,5 62,4 233,8 346,1

444,6 651,4 402,0 593,1 373,7 555,7 4 5

ứ ễ ả ỳ ủ B ng 21. Tích lũy Lân d  tiêu (kg/ha) c a các công th c qua 3 chu k  kinh doanh

ổ ừ Tu i r ng Fh Công th cứ Fm Fl

Chu k  1ỳ

7 7,1 7,1 7,1

Chu k  2ỳ

1 2 3 4 5 6 4,8         33,3         44,4         56,1         67,1         71,7 4,0         32,1         43,1         54,6         62,1         65,8 3,8         28,4         37,6         49,5         58,4         60,5

Chu k  3ỳ

1 2 3 4 5 5,7         34,3         55,5         59,4         72,2 5,0         33,3         46,3         53,7         65,6 4,7         29,2         41,1         49,9         61,5

ứ ủ ả ỳ B ng 22. Tích lũy Kali (kg/ha) c a các công th c qua 3 chu k  kinh doanh

ổ ừ Tu i r ng Công th cứ Fm Fl Fh

Chu k  1ỳ

7 144,2 144,2 144,2

Chu k  2ỳ

1 2 3 4 5 6 36,0 107,6 170,0 192,5 248,2 300,7 30,4 103,7 165,1 187,2 229,8 275,9 28,9 92,1 145,5 174,7 216,0 253,8

Chu k  3ỳ

r

1 2 3 36,9 108,5 218,0 32,6 104,6 181,5 29,9 93,3 161,1

s

4 5 236,6 272,7 213,9 248,2 198,8 232,5

ứ ả ỳ ủ B ng 23. Tích lũy Cation Canxi (kg/ha) c a các công th c qua 3 chu k  kinh doanh

ổ ừ Tu i r ng Fh Công th cứ Fm Fl

Chu k  1ỳ

70,3 70,3 70,3 7

Chu k  2ỳ

1 2 3 4 5 6 6,0         34,6         39,5         56,8         68,7         97,2 5,0         33,3         38,4         55,3         63,6         89,1 4,8         29,5         34,0         51,2         59,8         82,0

Chu k  3ỳ

1 2 3 4 5 6,2         35,8         57,1         69,1         91,2 5,3         34,2         52,2         62,5         83,6 5,0         30,5         47,9         57,8         78,2

ứ ả ỳ ủ B ng 24. Tích lũy Cation Magiê (kg/ha) c a các công th c qua 3 chu k  kinh doanh

ổ ừ Tu i r ng Fh Công th cứ Fm Fl

Chu k  1ỳ

7 12,5 12,5 12,5

Chu k  2ỳ

1 2 3 4 5 6 1,9         15,4         16,6         19,2         29,1         36,8 1,6         14,9         16,2         18,7         26,9         33,8 1,5         13,2         14,2         17,2         25,3         31,1

Chu k  3ỳ

t

1 2 3 4 5 1,9         14,2         16,4         28,0         29,0 1,8         11,8         15,9         25,3         26,4 1,7         10,5         15,2         23,5         24,7

u

ự ậ ố ệ ủ D. S  li u phân tích th c v t và phân h y VLHCSKT

ưỡ

ầ Thành ph n dinh d

ng (%)

TT

Lo iạ m uẫ

Cây  phân tích

K

Ca

Mg

P

N

1

C1

0,166

0,026

0,021

0,057

0,346

2

C2

0,216

0,020

0,025

0,077

0,315

3

C6

0,202

0,021

0,030

0,069

0,327

4

C11

0,202

0,030

0,026

0,066

0,346

G  ỗ không v  ỏ (> 3cm)

5

C13

0,218

0,033

0,030

0,069

0,420

6

C15

0,302

0,026

0,026

0,075

0,320

7

C1

0,445

0,406

0,051

0,101

1,316

8

C2

0,501

0,460

0,058

0,114

1,586

9

C6

0,501

0,406

0,058

0,131

1,599

Vỏ

10

C11

0,510

0,506

0,058

0,114

1,586

11

C13

0,501

0,515

0,066

0,101

1,659

12

C15

0,600

0,451

0,058

0,121

1,771

13

C1

0,605

0,202

0,051

0,089

0,892

14

C2

0,407

0,154

0,046

0,091

0,853

15

C6

0,347

0,177

0,066

0,121

0,832

Cành các lo iạ

16

C11

0,465

0,165

0,058

0,121

0,892

17

C13

0,505

0,127

0,055

0,105

0,989

18

C15

0,465

0,165

0,055

0,105

0,892

19

C1

0,987

0,216

0,109

0,165

2,565

20

C2

0,874

0,155

0,094

0,218

2,957

21

C6

0,807

0,126

0,094

0,128

2,422

22

C11

0,827

0,126

0,079

0,188

2,527

23

C13

0,874

0,155

0,094

0,175

2,357

24

C15

0,874

0,155

0,094

0,175

2,565

v

ế ầ ả ả ưỡ ự ậ ở ổ B ng 25. K t qu  phân tích thành ph n dinh d ẫ ng trong m u th c v t tu i 1

ưỡ

ầ Thành ph n dinh d

ng (%)

TT

Lo iạ m uẫ

Cây  phân tích

P

K

Ca

Mg

N

1

C2

0,046

0,197

0,021

0,025

0,331

2

C3

0,056

0,202

0,025

0,022

0,315

3

C6

0,069

0,278

0,021

0,025

0,233

4

C10

0,062

0,299

0,027

0,025

0,318

G  ỗ không v  ỏ (> 3cm)

5

C14

0,062

0,199

0,033

0,030

0,403

6

C15

0,077

0,197

0,024

0,025

0,320

7

C2

0,104

0,476

0,441

0,054

1,360

8

C3

0,083

0,451

0,411

0,056

1,471

9

C6

0,106

0,501

0,442

0,056

1,407

Vỏ

10

C10

0,110

0,507

0,442

0,056

1,427

11

C14

0,110

0,507

0,412

0,056

1,460

12

C15

0,112

0,600

0,506

0,058

1,711

13

C2

0,080

0,425

0,176

0,050

0,802

14

C3

0,090

0,425

0,136

0,045

0,842

15

C6

0,090

0,405

0,162

0,051

0,877

Cành <1cm

16

C10

0,110

0,465

0,187

0,058

0,892

17

C14

0,101

0,505

0,151

0,051

0,699

18

C15

0,101

0,447

0,157

0,052

0,820

19

C2

0,079

0,344

0,202

0,056

0,785

20

C3

0,089

0,437

0,154

0,053

0,679

21

C6

0,097

0,474

0,185

0,045

0,785

Cành <1­5cm

22

C10

0,097

0,437

0,125

0,050

0,799

23

C14

0,091

0,490

0,105

0,044

0,879

24

C15

0,095

0,440

0,154

0,050

0,785

25

C2

0,161

0,825

0,185

0,089

2,651

26

C3

0,146

0,981

0,151

0,097

2,351

27

C6

0,163

0,863

0,151

0,092

2,515

28

C10

0,188

0,827

0,126

0,088

2,705

29

C14

0,175

0,822

0,141

0,092

2,351

30

C15

0,165

0,860

0,151

0,093

2,518

w

ế ầ ả ả ưỡ ự ậ ở ổ B ng 26. K t qu  phân tích thành ph n dinh d ẫ ng trong m u th c v t tu i 2

ưỡ

ầ Thành ph n dinh d

ng (%)

TT

Lo i m u

Cây  phân tích

P

N

K

Ca

Mg

1

C1

0,047

0,230

0,210

0,021

0,018

2

C2

0,059

0,284

0,172

0,025

0,026

3

C7

0,064

0,245

0,180

0,022

0,024

G  không v (> 3cm)

4

C9

0,059

0,328

0,205

0,027

0,019

5

C12

0,059

0,284

0,250

0,033

0,024

6

C15

0,068

0,331

0,203

0,022

0,025

7

C1

0,098

1,439

0,414

0,406

0,055

8

C2

0,080

1,244

0,475

0,427

0,051

9

C7

0,101

1,313

0,476

0,421

0,054

Vỏ

10

C9

0,101

1,507

0,456

0,423

0,051

11

C12

0,098

1,424

0,525

0,413

0,065

12

C15

0,110

1,711

0,506

0,470

0,050

13

C1

0,063

0,765

0,402

0,162

0,055

14

C2

0,067

0,726

0,366

0,146

0,045

15

C7

0,081

0,765

0,416

0,162

0,054

Cành <1cm

16

C9

0,101

0,892

0,447

0,187

0,058

17

C12

0,084

0,676

0,450

0,151

0,051

18

C15

0,101

0,763

0,416

0,164

0,051

19

C1

0,068

0,697

0,415

0,154

0,050

20

C2

0,081

0,597

0,415

0,165

0,055

21

C7

0,078

0,711

0,415

0,154

0,050

Cành (1 ­ 5cm)

22

C9

0,091

0,680

0,404

0,125

0,050

23

C12

0,089

0,880

0,429

0,174

0,044

24

C15

0,081

0,699

0,415

0,150

0,052

25

C1

0,124

2,143

0,817

0,151

0,093

26

C2

0,141

2,426

0,821

0,171

0,091

27

C7

0,114

2,621

0,821

0,151

0,091

28

C9

0,162

2,567

0,827

0,121

0,088

29

C12

0,165

2,375

0,820

0,164

0,089

x

ế ầ ả ả ưỡ ự ậ ở ổ B ng 27. K t qu  phân tích thành ph n dinh d ẫ ng trong m u th c v t tu i 3

30

C15

2,426

0,140

0,821

0,151

0,091

ưỡ

ầ Thành ph n dinh d

ng (%)

TT

Lo i m u

Cây  phân tích

N

P

K

Ca

Mg

1

C1

0,214

0,047

0,191

0,021

0,016

2

C2

0,219

0,060

0,175

0,018

0,022

3

C7

0,195

0,054

0,180

0,025

0,022

4

C9

0,242

0,056

0,190

0,027

0,024

Gỗ  không vỏ (> 3cm)

5

C12

0,265

0,056

0,219

0,026

0,024

6

C15

0,193

0,066

0,191

0,027

0,024

7

C1

1,243

0,080

0,423

0,406

0,053

8

C2

1,445

0,097

0,402

0,414

0,051

9

C7

1,414

0,101

0,413

0,414

0,054

Vỏ

10

C9

1,435

0,097

0,423

0,347

0,053

11

C12

1,435

0,097

0,423

0,465

0,058

12

C15

1,627

0,112

0,453

0,441

0,050

13

C1

0,745

0,079

0,397

0,156

0,041

14

C2

0,786

0,088

0,397

0,156

0,042

15

C7

0,744

0,079

0,397

0,162

0,046

Cành <1cm

16

C9

0,769

0,081

0,447

0,187

0,054

17

C12

0,676

0,069

0,345

0,151

0,051

18

C15

0,744

0,079

0,397

0,162

0,046

19

C1

0,587

0,079

0,326

0,185

0,040

20

C2

0,698

0,074

0,311

0,154

0,044

21

C7

0,598

0,076

0,363

0,130

0,044

Cành  (1 ­ 5cm)

22

C9

0,799

0,074

0,404

0,128

0,045

23

C12

0,807

0,069

0,411

0,171

0,044

24

C15

0,698

0,074

0,361

0,154

0,044

25

C1

2,503

0,124

0,706

0,185

0,069

26

C2

2,459

0,114

0,661

0,150

0,087

27

C7

2,501

0,135

0,761

0,157

0,099

28

C9

2,431

0,146

0,813

0,164

0,090

y

ế ầ ả ả ưỡ ự ậ ở ổ B ng 28. K t qu  phân tích thành ph n dinh d ẫ ng trong m u th c v t tu i 4

29

C12

2,382

0,155

0,862

0,140

0,089

30

C15

2,454

0,135

0,761

0,110

0,090

ưỡ

ầ Thành ph n dinh d

ng (%)

TT

Lo i m u

Cây  phân tích

P

K

Ca

Mg

N

1

C1

0,045

0,161

0,014

0,009

0,214

2

C2

0,058

0,145

0,011

0,015

0,219

3

C7

0,052

0,150

0,018

0,015

0,195

ỏ G   không v   (> 5cm)

4

C9

0,054

0,160

0,020

0,017

0,242

5

C12

0,054

0,189

0,019

0,017

0,265

6

C15

0,064

0,161

0,020

0,017

0,193

7

C1

0,078

0,393

0,376

0,043

1,243

8

C2

0,095

0,372

0,355

0,041

1,445

9

C7

0,099

0,383

0,366

0,044

1,414

Vỏ

10

C9

0,095

0,393

0,376

0,043

1,435

11

C12

0,095

0,393

0,376

0,048

1,435

12

C15

0,110

0,423

0,406

0,040

1,627

13

C1

0,077

0,367

0,337

0,031

0,745

14

C2

0,086

0,367

0,337

0,032

0,786

15

C7

0,077

0,367

0,337

0,036

0,744

Cành <1cm

16

C9

0,079

0,417

0,387

0,044

0,769

17

C12

0,067

0,315

0,285

0,041

0,676

18

C15

0,077

0,367

0,337

0,036

0,744

19

C1

0,077

0,296

0,266

0,030

0,587

20

C2

0,072

0,281

0,251

0,034

0,698

21

C7

0,074

0,333

0,303

0,034

0,598

Cành  (1 ­ 5cm)

22

C9

0,072

0,374

0,344

0,035

0,799

23

C12

0,067

0,381

0,351

0,034

0,807

24

C15

0,072

0,331

0,301

0,034

0,698

25

C1

0,122

0,676

0,646

0,059

2,503

26

C2

0,112

0,631

0,601

0,077

2,459

27

C7

0,133

0,731

0,701

0,089

2,501

28

C9

0,144

0,783

0,753

0,080

2,431

29

C12

0,153

0,832

0,802

0,079

2,382

30

C15

0,133

0,731

0,701

0,080

2,454

z

ế ầ ả ả ưỡ ự ậ ở ổ B ng 29. K t qu  phân tích thành ph n dinh d ẫ ng trong m u th c v t tu i 5

aa

ả ả ổ ợ ưỡ ể ạ ủ ế B ng 30. T ng h p k t qu  phân tích dinh d ng c a VLHC đ  l i sau khai thác

ưỡ ầ Thành ph n dinh d ng (kg/ha) ạ ậ ệ Lo i v t li u TT ấ Sinh kh iố   (t n/ha) h u cữ ơ N P K Ca Mg

ượ ể ạ ở ỳ I. L ng VLHCSKT đ  l i chu k  2

13,53 99,26 7,17 59,13 16,21 3,27 1.1 ọ Cành, ng n          (1­ 5cm)

5,58 53,12 2,94 34,99 9,09 1,75 1.2 Cành, nhánh         (< 1cm)

1.3 Lá cây, hoa quả 1,86 41,96 2,05 13,18 2,58 1,03

ượ ả ươ II. L ng VLHC đ  l ể ạ ở ầ i ụ  t ng cây b i và th m t i

Cây b iụ 33,40 1,49 11,53 1,53 0,66 2.1 1,29

ỏ ạ C  các lo i 10,08 0,50 3,11 0,5 0,22 2.2 0,41

ượ ạ ở ầ ụ III. L ng VLHC còn l ả  t ng th m m c i

1,06 0,47 1,25 0,14 0,10 3.1 0,81 Thân, cành cây các  lo iạ

V  câyỏ 24,65 1,78 10,61 5,37 0,51 3.2 1,70

Quả 0,41 0,01 0,18 0,01 0,01 3.3 0,06

bb

Lá khô 55,66 0,83 20,15 5,26 4,49 3.4 5,60

cc

ẫ ổ ợ ờ B ng ả ủ ậ ệ ữ ơ 31. T ng h p m u phân h y v t li u h u c  sau khai thác theo th i gian

ượ

L pặ

ạ ậ ệ Lo i v t li u

ng phân h y còn l

i (g/tháng)  15T 12T 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

ượ ọ Tr ng l ờ Th i gian và l 3T 5,80 4,82 0 5,12 3,88 3,92

ẫ ng m u (g) ượ 5T 0 0 1,84 0 1,52 0,67

9T 0 0 0 0 0 0

21T 0 0 0 0 0 0

18T 0 0 0 0 0 0

4T 6,33 2,85 0 0 0 1,84

2T  4,17 6,08 7,85 4,93 4,11 5,43

1T 10,84 17,42 10,46 13,62 12,78 13,02

22,40 20,08 15,27 23,55 21,97 15,25 19,40 20,02 15,96 24,04 21,09 17,47 23,80 22,74 17,49 22,64 21,18 16,29

24,07 22,96 23,25 24,49 22,93 23,54

20,21 22,98 23,43 23,29 23,80 22,74

10,00 11,20 14,20 12,65 10,53 11,72

13,27 12,98 16,01 13,25 11,28 13,36

8,92 0 8,16 7,21 10,37 6,93

1,36 2,13 4,21 0,00 3,65 2,27

0 0 0 0 0 0

24,22 23,06 21,65 23,07 24,30 19,85 24,25 22,23 20,24 24,40 22,16 17,05 24,21 24,32 21,13 24,03 23,21 19,98

6,22 7,88 7,33 13,88 9,07 8,88

10,87 15,46 15,62 18,35 14,08 14,88

23,95 24,59 24,34 24,41 24,57 24,37

24,79 24,64 23,78 24,82 24,60 24,53

5,07 5,51 4,34 2,87 7,25 5,01

4,60 6,03 3,37 2,19 1,08 3,45

5,12 0 4,53 0 2,55 2,44

I II III IV V     I II III IV V     I II III IV V

Lá             Cành <1cm             Cành 1­5cm

ọ Tr ng l ng ầ ban đ u (g) 25 25 25 25 25 TB T  lỷ ệ 25 25 25 25 25 TB T  lỷ ệ 25 25 25 25 25 TB T  lỷ ệ

24T 7T 1/2T 0 0 23,10 0 0 18,20 0 0 17,33 0 0 14,32 0 0 13,21 0 0 17,23 68,9% 52,1% 21,7% 15,7% 7,3% 2,7% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0 15,30 24,66 0 13,36 24,66 0 17,58 24,12 0 14,00 23,18 0 13,30 23,75 24,07 0 14,71 96,3% 94,2% 91,0% 90,6% 84,7% 65,2% 58,8% 53,4% 46,9% 27,7% 9,1% 0% 0% 0 11,85 24,86 0 16,76 24,67 4,10 16,88 24,56 0 19,78 24,12 2,16 15,90 24,73 24,59 1,25 16,23 98,4% 98,1% 97,5% 96,1% 92,9% 79,9% 64,9% 59,5% 35,5% 20,0% 13,8% 9,8% 5,0%

dd

ee

ộ ỉ ậ ấ E. Ch  tiêu đ ng v t đ t

2 đ t

ố ượ ả ấ ở ộ ừ B ng 32. S  l ng loài/m đ  sâu t 0 ­ 10cm

ờ Mùa m aư Mùa khô Th i gian

Fm Fl Fh Fm Fl Fh Công th cứ

6,0 2,3 6,0 5,3 3,7 7,0 2011 ­ 2012

6,0 3,0 5,3 5,7 4,0 7,3 2012 ­ 2013

Trung bình 7,17 6,00 2,67 5,67 5,50 3,83

2 đ t

ố ượ ả ể ấ ở ộ ừ B ng 33 S  l ng cá th  /m đ  sâu t 0 ­ 10cm

ờ Mùa m aư Mùa khô Th i gian

Fm Fl Fh Fm Fl Fh Công th cứ

56,7 14,7 34,3 43,7 31,0 65,0 2011 ­ 2012

52,3 19,3 42,0 33,3 24,7 68,7 2012 ­ 2013

54,5 17,0 38,2 38,5 27,8 66,8 Trung bình

iả

ố   V  trí cách g c cây

ổ VSV T ng s (CFU/g)

Mùa khô  năm 2011­2012                 2012­2013

Công th cứ thí nghi mệ Fh Fh Fh Fm Fm Fm Fl Fl Fl Fh Fh Fh Fm Fm Fm Fl Fl Fl

0­30cm 30­80cm 80­150cm 0­30cm 30­80cm 80­150cm 0­30cm 30­80cm 80­150cm 0­30cm 30­80cm 80­150cm 0­30cm 30­80cm 80­150cm 0­30cm 30­80cm 80­150cm

VSV Phân gi lân (CFU/g)  1,5 x104 1,1 x104 0,28 x104 3,1 x104 0,11 x104 0,26 x104 4,6 x104 3,6 x104 2,2 x104 4,7 x104 1,7 x104 0,29 x104 2,1 x104 3,6 x104 1,5 x104 0,11 x104 0,12 x104 0,06 x104

3,1 x105 3,6 x105 3,4 x105 5,1 x105 3,5 x105 4,9 x105 20 x105 21 x105 2,5 x105 22 x105 21 x105 20 x105 16 x105 45 x105 3,8 x105 3,6 x105 3,0 x105 3,2 x105

ff

ả ố ổ ỉ ả ở B ng 34. Ch  tiêu VSV t ng s  và VSV phân gi i lân mùa khô

iả

ố   V  trí cách g c cây

ổ VSV T ng s (CFU/g)

VSV Phân gi lân (CFU/g)

Mùa m aư   năm

Công th cứ thí nghi mệ

2011­2012

Fh

0­30cm

5,7 x106

5,7 x105

Fh

30­80cm

11 x106

5 x105

Fh

80­150cm

1,6 x106

2,6 x105

Fm

0­30cm

7,9 x106

8,6 x105

Fm

30­80cm

5,5 x106

5,7 x105

Fm

80­150cm

5,9 x106

6,8 x105

Fl

0­30cm

1,9 x106

4,6 x105

Fl

30­80cm

6,3 x106

4,2 x105

Fl

80­150cm

3,2 x106

1,7 x105

2012­2013

Fh

0­30cm

1,9 x106

4,1 x105

Fh

30­80cm

13 x106

3,6 x105

Fh

80­150cm

1,1 x106

3 x105

Fm

0­30cm

5,5 x106

4,6 x105

Fm

30­80cm

3,2 x106

4,2 x105

Fm

80­150cm

2,5 x106

4,1 x105

Fl

0­30cm

9 x106

4,1 x105

Fl

30­80cm

8 x106

2,8 x105

Fl

80­150cm

5,8 x106

4,5 x105

gg

ả ố ổ ỉ ả ở B ng 35. Ch  tiêu VSV t ng s  và VSV phân gi i lân ư  mùa m a