Ụ Ụ M C L C

ƯƠ Ở Ầ CH NG 1: M  Đ U…………………………………………….................................2

Ặ Ấ Ề

1.1. Đ T V N Đ ……………………………………………………………………..2

Ủ Ấ Ề Ế

1.2. TÍNH C P THI T C A Đ  TÀI

…………………………………………….....3

1.3. M C TIÊU NGHIÊN C U

Ứ ……………………………………………...............4

Ố ƯỢ Ứ Ạ

1.4. Đ I T

NG VÀ PH M VI NGHIÊN C U…………………………………..4

Ọ Ễ Ự 1.5. Ý NGHĨA KHOA H C VÀ TH C TI N…………………………………… ...4

ƯƠ Ổ CH NG 2: T NG QUAN…………………………………………….........................5

2.1.      Đ TẤ  NG PẬ  N CƯỚ  (WETLAND) ………………………………………..........5

2.1.1.    Khái ni mệ ………...................................................................................................5

2.1.2.    Ch cứ  năng ĐNN…………………………............................................................6

2. 2.      Đ TẤ  NG PẬ  N CƯỚ  NHÂN T OẠ  (CONSTRUCTED WETLAND)................7

2.3.       CÂY B N B N Ồ Ồ ……………………………….……….......................................7

2.3.1.    Khái ni mệ ………….……………………………….............................................7

2.3.2.    Phân bố………………………….……………….................................................9

ố ớ ấ ụ 2.3.3.    Công d ng đ i v i đ t ng p n ậ ướ …………………………………….……......9 c

ƯƠ Ậ Ệ ƯƠ CH NG 3: V T LI U VÀ PH NG PHÁP NGHIÊN C U Ứ ……………………10

Ậ 3.1. V T LI U Ệ …………………………………………….........................................10

ƯƠ 3.2.  PH NG PHÁP NGHIÊN C U Ứ ……………………………………………....10

ươ ậ

3.2.1. Ph

ng pháp lu n……………………………………………... ..........................11

ươ ọ ứ

3.2.2. Ph

ng pháp nghiên c u khoa h c…………………………………………… .11

ươ ệ ứ

3.2.3. Ph

ng pháp nghiên c u trên mô hình thí nghi m…………………………...13

ươ 3.2.4  Ph ng pháp phân tích ……………………………………………....................13

Ế Ậ Ế Ị K T LU N VÀ KI N NGH  ……………………………………………... .................15

Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O……………………………………………... ........................18

ƯƠ Ở Ầ CH NG 1: M  Đ U

Ấ Ề Ặ 1.1. Đ T V N Đ

ắ ế ậ ướ ấ ườ ữ ế ấ Khi nh c đ n “Đ t ng p n c” là ng i ta nghĩ ngay đ n nh ng vùng đ t không có năng

ứ ầ ệ ấ ậ ẩ ỉ ậ ủ ự ể ộ su t và th m chí b n th u ch a đ y b nh t t, côn trùng. S  phát tri n ngày m t cao c a

ế ệ ẹ ấ ớ ị ề n n kinh t đi đôi v i quá trình đô th  hóa đã làm cho di n tích đ t ngày càng thu h p,

ậ ướ ể ấ ệ ả ấ trong đó có quá trình chuy n hóa Đ t ng p n c sang s n xu t nông nghi p thâm canh

ỷ ả ể ạ ể ệ ấ ấ ặ ồ ho c nuôi tr ng thu  s n hay san l p đ  t o ra các vùng đ t cho phát tri n công nghi p,

đô th .ị

ậ ướ ạ ấ ộ ố ố ớ ế ứ ộ ọ Trong khi đó, Đ t ng p n c l i có m t vai trò h t s c quan tr ng đ i v i cu c s ng con

ườ ữ ấ ườ ậ ướ ữ ầ ấ ố ng ố ớ i, nh t là đ i v i nh ng ng i dân s ng trong và g n nh ng vùng Đ t ng p n c

ươ ậ ệ ự ự ẩ ồ ờ ố ị ư nh  là: l ử ng th c, th c ph m, v t li u làm nhà c a, đ ng th i cũng là đ a bàn sinh s ng

ả ườ ậ ướ ả ệ ự ạ ấ ọ ấ ủ và s n xu t c a con ng i. Đ t ng p n c b o v  s  đa d ng sinh h c, duy trì các quá

ọ ạ ướ ử ề ệ ậ ả ả ị ị trình sinh thái, l c s ch n c th i, đi u hòa khí h u, b o v  các giá tr  văn hóa l ch s ,

ơ ờ ả ộ ố ứ ằ ọ ị ồ đ ng th i cũng là n i tham quan, gi i trí, du l ch và nghiên c u khoa h c. Cu c s ng h ng

ủ ữ ườ ậ ướ ầ ư ự ủ ấ ngày c a nh ng ng i dân trong vùng Đ t ng p n c h u nh  d a vào tài nguyên c a

ậ ướ ấ Đ t ng p n c.

ế ứ ậ ướ ủ ấ ọ ộ ễ ả ặ M t vai trò h t s c quan tr ng c a Đ t ng p n ử c đó là kh  năng x  lý ô nhi m mà đ c

ệ ữ ơ ớ ư ệ ễ ả ỗ ộ ị bi t là ô nhi m h u c . V i tình hình nh  hi n nay, m i ngày các đô th  đã th i ra m t

ướ ả ổ ồ ướ ộ ượ ế ả ượ l ng n c th i kh ng l , trong đó n c th i cũng chi m m t l ử ớ ng khá l n. Và th

ớ ượ ướ ả ớ ư ậ ử ế ạ ỗ hình dung, m i ngày v i l ng n c th i l n nh  v y n u không x  lý, tình tr ng môi

ườ ư ế ẽ ễ ả ưở ế ứ ẻ ườ tr ọ ng s  ô nhi m nghiêm tr ng nh  th  nào,  nh h ng đ n s c kho  ng i dân khu

ự v c xung quanh ra sao.

ồ ướ ầ ả ề ệ ố ệ ố ố ườ Đa ph n, ngu n n c th i đ u qua các h  th ng c ng rãnh song các h  th ng này th ng

ớ ệ ố ướ ư ườ ự ồ dùng chung v i h  th ng thoát n ả ự ế c m a th i tr c ti p ra môi tr ng t nhiên, ao h ,

ệ ố ư ử ể ạ ặ ả ầ ố ướ sông su i ho c th i ra bi n. H u nh  không có h  th ng thu gom và tr m x  lý n ả c th i

ệ ạ sinh ho t riêng bi t nào.

ướ ứ ệ ả ệ ử ướ Tr c tình hình đó, vi c ệ vi c nghiên c u tìm gi i pháp cho vi c x  lý n ả ừ ơ c th i v a đ n

ừ ả ộ ườ ự ệ ấ ả ả ậ ộ ướ gi n, có chi phí xây d ng, v n hành th p, v a đ m b o v  sinh m i tr ng là m t h ng

ứ ả ế ợ ả nghiên c u gi i quy t h p lý và kh  thi.

Ủ Ấ Ề Ế 1.2. TÍNH C P THI T C A Đ  TÀI

ươ ử ướ ả ằ ậ ướ ấ ạ ộ ươ Ph ng pháp x  lý n ệ ố c th i b ng h  th ng đ t ng p n c nhân t o là m t ph ng pháp

ượ ụ ở ề ướ ế ớ ụ ế đã đ c áp d ng nhi u n c trên th  gi i cách đây kho ng ả  vài ch c năm. Cho đ n nay,

ở ướ ệ ố ư ứ ậ ướ ể ể ậ ạ các n ụ c phát tri n nh  Đ c, Nh t, Th y Đi n..., các h  th ng ng p n c nhân t o

ượ ử ụ ể ử ướ ạ Ở ệ ả ẫ v n đang đ c s  d ng đ  x  lý n c th i sinh ho t. Vi ệ ệ ử ụ t Nam, vi c s  d ng các h

ự ệ ố ậ ướ ấ ắ ầ ượ ạ ố th ng t nhiên nói chung và h  th ng đ t ng p n c nhân t o nói riêng đã b t đ u đ c

ử ụ s  d ng.

ướ ể ế ầ ấ ế ủ ỗ ị ươ ằ Tr c tình hình trên, Phát tri n kinh t là nhu c u c p thi t c a m i đ a ph ng, nh m

ờ ố ủ ệ ệ ệ ạ ỉ ề ả c i thi n đ i s ng c a nhân dân và t o ra nhi u công ăn vi c làm nên các t nh, các huy n,

ề ố ả ầ ư ư ệ các thành ph  đã tìm nhi u gi ể ờ ọ i pháp  u đãi đ  m i g i các nhà đ u t , các doanh nghi p.

ươ ọ ầ ư ệ ọ ỉ ỏ ỏ ả ị Các đ a ph ng ch  chú tr ng vi c kêu g i đ u t ệ  nên đã b  l ng vi c qu n lý các doanh

ệ ườ ẽ ề ầ ả ượ ạ ề ặ nghi p v  m t môi tr ặ ng nên các yêu c u ch t ch  v  phát th i đã đ c các đ i ph ươ   ng

ạ ự ễ ệ ằ ỏ b  qua nh m t o s  d  dãi cho các doanh nghi p.

ề ệ ệ ầ ớ ự ử ướ ỉ ậ Trong đi u ki n hi n nay ở ướ  n c ta, khi ph n l n các d  án x  lý n c th  t p trung cho

ệ ự ụ ỉ ừ ở ặ ế ừ ư ả ỏ ộ các c m c ng nghi p t phát quy mô v a và nh  là ch a kh  thi, ho c n u có ch  d ng

ứ ử ơ ộ ứ ế ề ệ ố ả m c x  lý s  b  do thi u th n v  tài chính, thì vi c nghiên c u tìm gi ệ ử i pháp cho vi c x

ướ ả ừ ơ ừ ả ự ệ ậ ấ ả ả ộ lý n c th i v a đ n gi n, có chi phí xây d ng, v n hành th p, v a đ m b o v  sinh m i

ườ ộ ướ ứ ả ế ợ ả tr ng là m t h ng nghiên c u gi i quy t h p lý và kh  thi.

ệ ố ậ ướ ượ ấ ể ử ự ướ ả H  th ng đ t ng p n c đ c xây d ng đ  x  lý n ả c th i trong đó x y ra các quá trình

ậ ướ ấ ọ ể ạ ỏ ấ ễ ặ ọ sinh h c, hóa và lý h c.Các vùng đ t ng p n ể   c có th  lo i b  ch t ô nhi m ho c chuy n

ả ạ ậ ấ ưở ớ ứ ườ ườ chúng thành các d ng v t ch t ít gây  nh h ng t ỏ i s c kh e con ng i và môi tr ng.

ậ ợ ủ ệ ử ụ ậ ướ ể ử ấ ướ ử ả ượ Thu n l i c a vi c s  d ng đ t ng p n c đ  x  lý n c th i là quá trình x  lý đ c

ệ ự ụ ự ệ ề ẻ ấ ạ ớ th c hi n liên t c trong đi u ki n t nhiên v i giá thành r , các chi phí th p, cho phép đ t

ệ ấ ớ ườ ầ ạ ồ ờ ị hi u su t cap, thân thiên v i môi tr ng, đ ng th i góp ph n làm gia tăng giá tr  đa d ng

ả ạ ả ọ ườ ủ ự sinh h c, c i t o c nh quan môi tr ng sinh thái c a khu v c xung quanh.

ữ ộ ươ ệ ố ậ ướ ử ả ấ ơ M t trong nh ng ph ấ ng pháp x  lí N, P đ n gi n nh t là dùng h  th ng đ t ng p n c,

ươ ặ ạ ấ ị ữ ế ẫ tuy nhiên ph ng pháp này v n còn nh ng m t h n ch  nh t đ nh, do đó nhóm đã nghiên

ả ế ệ ố ậ ướ ự ấ ư ộ ạ ộ ố ứ c u và c i ti n h  th ng đ t ng p n c t nhiên ho t đ ng theo nguyên lí gi ng nh  m t

ụ ấ ể ấ ệ ằ ầ ả ồ ồ ả ử   ể ọ b  l c và dùng cây B n B n đ  h p th  ch t th i nh m góp ph n nâng cao hi u qu  x  lí

ậ ụ ả ẩ ừ ồ ạ ệ ả ồ N,P và t n d ng s n ph m t cây B n B n t o hi u qu  kinh t ế .

ề ọ ệ ố ứ ệ Vì các lý do nêu  trên nên chúng em đã ch n đ  tài ả “ Nghiên c u và c i thi n h  th ng

ậ ướ ệ ử ồ ồ ằ ấ đ t ng p n c trong vi c x  lý Nito và Photpho b ng cây B n B n”.

Ứ Ụ

1.3. M C TIÊU NGHIÊN C U

ể ạ ượ ữ ụ ữ ặ ộ ướ ự ệ ầ Đ  đ t đ c nh ng m c tiêu đ t ra, nh ng n i dung d i đây c n th c hi n

ệ ẵ ự ế ể ử ể ề ộ ướ 1. D a vào tài li u s n có, thông tin đã bi t đ  tìm hi u v  thu c tính x  lý n ả ủ c th i c a

ậ ướ ấ mô hình đ t ng p n c.

ề ề ấ ậ ướ ệ ế ấ ậ 2. Thu th p tài li u liên quan đ n v n đ  v  đ t ng p n c

ệ ề ồ ồ 3. Tìm tài li u liên quan v  cây b n b n

ế ố ả ưở ưở ệ ố ậ ướ ế ấ ể 4. Tìm hi u các y u t nh h ế ả ng đ n  nh h ng đ n h  th ng đ t ng p n c này,

ệ ư ướ ờ ặ đ c bi t là th i gian l u n ậ ệ ọ c, v t li u l c..

ệ ả ố ướ ướ 5. Tham kh o 1 s  tài li u trong n c và n c ngoài liên quan

ố ấ ế ể ả ả ượ 6. Tham kh o ý ki n chuyên gia và gi ng viên c  v n đ  bài đ c chính xác và hoàn

ệ ơ thi n h n

ự ị ề ả 7. Kh o sát th c đ a v  liên quan

ề ươ ứ ế ậ 8. L p đ  c ng nghiên c u và vi t báo cáo

ề ề ệ ố ậ ướ ấ ấ ế ố ả ể ớ 9. Trình bày các v n đ  v  h  th ng đ t ng p n c ki u m i này và các y u t nh

ưở ả ớ ệ ố ậ ướ ự ệ ấ h ng, so sánh hi u qu  v i h  th ng đ t ng p n c t nhiên

ề ấ ả ụ ế ắ 10. Đ  xu t các gi i pháp kh c ph c n u có

Ố ƯỢ Ứ Ạ 1.4.     Đ I T NG VÀ PH M VI NGHIÊN C U

ứ ề ệ ố ậ ướ ề ấ ậ ạ ộ Đ  tài t p trung nghiên c u v  h  th ng đ t ng p n ể ử   c ho t đ ng theo nguyên lí b , x  lí

ằ ồ ồ N, P b ng cây B n B n:

ồ ướ ả ừ ấ ộ ạ ặ ơ ộ ạ ỏ ử ­ Ngu n n c th i t các nhà máy đã qua x  lý s  b  lo i b  các ch t đ c h i đ c

ề ả ư ừ ấ tr ng cho t ng ngành ngh  s n su t.

ồ ướ ể ễ ả ừ ầ ướ ả ­ Ki m soát các ngu n n c th i ô nhi m t đ u vào tr ệ ố c khi qua h  th ng, đ m

ả ượ ử ồ ả b o các ngu n th i đã đ ơ ộ c x  lý s  b .

ế ế ệ ố ả ầ ử ả ạ ầ ả ồ ­ Thi t k  h  th ng x  lý đ m b o ngu n th i đ u ra đ t yêu c u.

Ọ Ự Ễ

1.5. Ý NGHĨA KHOA H C VÀ TH C TI N

ề ầ ọ ị ướ ươ ả ế ử ớ Khoa h c: Đ  tài góp ph n đ nh h ng tìm ra ph ệ ng pháp x  lí N,P m i và c i ti n h

ậ ướ ự ố ả ử ậ ướ ệ ằ ấ ấ th ng đ t ng p n c t nhiên, nâng cao hi u qu  x  lí b ng đ t ng p n c, đóng góp 1

ướ ớ ọ h ng đi m i cho khoa h c.

ườ ầ ả ả ả ệ ạ ẩ ạ Môi tr ng: Đ t chu n x  th i QCVN 40:2011/BTNMT, góp ph n c i thi n tình tr ng ô

ễ ườ ậ ướ ử ấ nhi m môi tr ng, x  lý đ t ng p n ệ c hi n nay.

ấ ượ ả ẻ ơ ử ậ ả ớ Kinh t ề : ế Đ  xu t đ ự c mô hình x  lý v i chi phí xây d ng v n hành và b o qu n r  h n

ử ậ ớ ả ạ so v i các mô hình c i t o và x  lý t p trung.

ƯƠ Ổ CH NG 2: T NG QUAN

2.1. Đ TẤ  NG PẬ  N CƯỚ  (WETLAND)

2.1.1 Khái ni mệ

Thu tậ  ngữ “ĐNN” đ cượ  hi uể  theo nhi uề  cách khác nhau, hi nệ  nay có đ nế

50 đ nhị nghĩa về ĐNN đang đ cượ  sử d ng.ụ

Theo công cướ  Ramsar (1971 ), ĐNN đ cượ  đ nhị nghĩa như sau: ĐNN đ cượ

coi là các vùng đ mầ  l y,ầ  than bùn ho cặ  là vùng n cướ  dù là tự nhiên hay nhân t o,ạ

ng pậ  n cướ  th ngườ  xuyên ho cặ  t ngừ  th iờ  k ,ỳ  là n cướ  tĩnh, n cướ  ch y,ả  n cướ  ng t,ọ

n cướ   lợ  hay  n cướ   m n,ặ   bao  g mồ   cả  nh ngữ   vùng  bi nể   mà  độ  sâu  m cự   n cướ   khi

thuỷ tri uề  ở m cứ  th pấ  nh tấ  không v tượ  quá 6m.

Ngoài ra, còn có đ nhị nghĩa c aủ  các tổ ch c,ứ  các nhà nghiên c uứ  khác trên

thế  gi iớ   như  là:  Ch ngươ   trình  qu cố   gia  về  đi uề   tra  ĐNN  c aủ   M ,ỹ   Canada,  New

Zealand và Ôxtrâylia.

2.1.2. Ch cứ  năng ĐNN

Ch cứ  năng sinh thái c aủ  ĐNN

­ N pạ  n cướ  ng mầ

­ H nạ  chế  nhả  h ngưở  lũ l tụ

­  nỔ  đ nhị vi khí h uậ

­ Ch ngố  sóng bi n,ể   nổ  đ nhị bờ bi nể  và ch ngố  xói mòn

­ Xử lý n c,ướ  giữ l iạ  ch tấ  c n,ặ  ch tấ  đ c…ộ

­ Giữ l iạ  ch tấ  dinh d ngưỡ

­ S nả  xu tấ  sinh kh iố

­ Giao thông thuỷ

­ Gi iả  trí, du l chị

Ch cứ  năng kinh tế c aủ  ĐNN

­  Tài  nguyên  r ng:ừ cung  c pấ   m tộ   lo tạ   các  s nả   ph mẩ   quan  tr ngọ   như  g ,ỗ

than, c iủ  và các s nả  ph mẩ  khác như nh a,ự  tinh d u,ầ  tanin, d cượ  li uệ  …Nhi uề  vùng

ĐNN  giàu  đ ngộ   v tậ   hoang  dã  đ cặ   bi tệ   là  các  loài  chim  n c,ướ   cung  c pấ   các  s nả

ph mẩ  có giá trị th ngươ  m iạ  cao.

­ Thuỷ s n:ả  Môi tr ngườ  s ngố  và n iơ  cung c pấ  th cứ  ăn cho cá, loài thuỷ s n.ả

­ Tài nguyên cỏ và t oả  bi n:ể  Th cứ  ăn c aủ  nhi uề  lo iạ  thuỷ sinh v t,ậ  ng iườ  và

gia súc, ngoài ra còn làm phân bón và d cượ  li u…ệ

­ S nả  ph mẩ  nông nghi p:ệ  các ru ngộ  lúa n cướ  chuy nể  canh ho cặ  xen canh

v iớ  các cây hoa màu khác t oạ  nên nhi uề  s nả  ph mẩ  quan tr ngọ  c aủ  vùng ĐNN.

­  Cung  c pấ   n cướ   ng t:ọ   Là  ngu nồ   cung  c pấ   n cướ   ng tọ   cho  sinh  ho t,ạ   t iướ

tiêu, cho chăn nuôi gia súc và s nả  xu tấ  công nghi p.ệ

ượ ­ Ti mề  năng năng l ng: Than bùn, các đ p,ậ  thác n c…ướ là nh ngữ  ngu nồ

năng l ngượ  quan tr ng.ọ

Ch cứ  năng xã h iộ

­ T oạ  c nhả  quan, vui ch i,ơ  gi iả  trí

Giá trị văn hoá: lễ h i,ộ  giáo d c,ụ  nghiên c u…ứ

­ Giá trị đa d ngạ  sinh h cọ

Nh nậ   th cứ   đ cượ   giá  trị  l iợ   ích  c aủ   wetland,  k tế   h pợ   v iớ   ch tấ   l ngượ   và  minh

ch ngứ  môi tr ngườ  sẽ d nẫ  đ nế  vi cệ  t oạ  wetland nhân t oạ  cho nhi uề  m cụ  đích.[24]

2. 2. Đ TẤ  NG PẬ  N CƯỚ  NHÂN T OẠ  (CONSTRUCTED WETLAND)

ướ ậ ướ ấ ữ ầ ầ ầ ầ ồ Đ t ng p n c bao g m: nh ng vùng đ m l y, đ m l y Theo Công c RAMSAR thì "

ự ướ ấ ể ữ ự ậ ướ ạ ữ ạ than bùn, nh ng v c n c b t k  là t nhiên hay nhân t o, nh ng vùng ng p n c t m

ờ ườ ự ướ ứ ữ ả ướ ướ th i hay th ng xuyên, nh ng v c n c đ ng hay ch y, là n ọ c ng t, n ướ ợ c l hay n c

ự ướ ặ ể ề ộ ể ả ữ m n, k  c  nh ng v c n c bi n có đ  sâu không quá 6m khi tri u th p ấ ".

ĐNN nhân t oạ  cũng đóng vai trị r tấ  quan tr ngọ  đ iố  v iớ  cu cộ  s ngố  c aủ  con

ng i.ườ  Chúng cung c pấ  m tộ  l ngượ  kh ngổ  lồ ngu nồ  l iợ  th yủ  s nả  n cướ  ng tọ  và n cướ

m nặ   bao g mồ  cả  các  loài  trai  h nế  và giáp  xác.  Bên c nhạ  đó, đ tấ  ng pậ  n cướ   còn

giúp b oả  vệ đ tấ  li n,ề  nhà c aử  và đ tấ  canh tác tr cướ  gió bão, h nạ  chế  nhả  h ngưở  c aủ

lũ l t,ụ  n p,ạ  ti tế  n cướ  ng mầ  và cung c pấ  ngu nồ  n cướ  cho sinh ho t.ạ  Tuy nhiên, các

vùng  đ tấ   ng pậ   n cướ   ở  Vi tệ   Nam  đang  d nầ   bi nế   m t.ấ   Vi cệ   chuy nể   đ iổ   đ tấ   ng pậ

n cướ   thành  đ tấ   canh  tác,  ch tặ   phá  r ngừ   ng pậ   m nặ   ven  bi nể   để  nuôi  tôm,  sự  ô

nhi mễ  và phát tri nể  chỉ là m tộ  số trong r tấ  nhi uề  tác đ ngộ  có nguy cơ gây suy thoái

vĩnh vi nễ  các hệ sinh thái đ tấ  ng pậ  n cướ  và cu iố  cùng là  nhả  h ngưở  t iớ  chính l iợ

ích mà đ tấ  ng pậ  n cướ  mang l iạ  cho con ng i.ườ

ĐNN nhân t oạ  không có m tộ  khái ni mệ  rõ ràng, chỉ là nh ngữ  b ngả  hệ th ngố

phân lo i.ạ  Tuỳ theo tổ ch c,ứ  m cụ  đích nghiên c uứ  mà phân lo iạ  khác nhau. Hi nệ

nay có r tấ  nhi uề  b ngả  phân lo iạ  đ cượ  sử d ngụ  như b ngả  phân lo iạ  c aủ  công cướ

Ramsar, tổ ch cứ  b oả  t nồ  thiên nhiên qu cố  t …ế

ậ ướ ấ ệ ở ệ ư ấ ồ Trong thiên nhiên, đ t ng p n c hi n di n các vùng trũng th p nh  các cánh đ ng lũ,

ầ ạ ồ ộ ướ ườ ậ ướ ừ ặ ướ ặ ầ đ m l y, ao h , kênh r ch, ru ng n c, v n cây, r ng ng p n c m n ho c n ọ c ng t,

ử ế ể ượ ậ ướ ộ ấ ớ các c a sông ti p giáp bi n… Vùng ĐBSCL đ c xem là vùng đ t ng p n c r ng l n

ế ố ủ ị ậ ướ ượ ấ ủ ướ c a n ủ c ta vì có đ  các y u t c a đ nh nghĩa này. Đ t ng p n c đ ấ   c xem là vùng đ t

ạ ả ư ư ề ề ệ ấ ạ ọ giàu tính đa d ng sinh h c, có nhi u ti m năng nông lâm ng  nghi p nh ng r t nh y c m

ườ ậ ướ ấ ự ủ ề ặ v  m t môi tr ng sinh thái. Đ t ng p n c tham gia tích c c vào chu trình th y văn và

ử ả ả ự ạ ằ ộ ấ có kh  năng x  lý ch t th i qua quá trình t ọ    làm s ch b ng các tác đ ng lý hóa và sinh h c

ứ ạ ph c t p.

ệ ử ướ ậ ướ ự ấ ả ườ ề ậ Tuy nhiên, vi c x  lý n c th i qua đ t ng p n c t nhiên th ả ng ch m, ph i có nhi u

ử ệ ể ề ấ ọ ả di n tích và khó ki m soát quá trình x  lý nên các nhà khoa h c đã đ  xu t ra gi i pháp

ự ử ướ ậ ướ ấ ấ ả ọ xây d ng các khu x  lý n c th i qua đ t. Khu này g i là khu đ t ng p n ế ạ c ki n t o,

ế ạ ữ ượ ệ ố ể ượ ế ế ư ộ ự ấ ậ ch  “ki n t o” đ c hi u là h  th ng đ c thi t k  và xây d ng nh  m t vùng đ t ng p

ướ ệ ử ư ướ ả ơ ệ ệ ặ ả ệ ả n c nh ng vi c x  lý n ả c th i hi u qu  h n, gi m di n tích và đ c bi ể t có th  qu n lý

ượ ậ ở ứ ơ ử ướ ả ằ ậ ướ ấ đ c quá trình v n hành ả  m c đ n gi n. X  lý n c th i b ng đ t ng p n ế ạ c ki n t o

ượ ụ ở ỹ ấ ướ đã đ ả c áp d ng kho ng 100 năm nay ầ  M , châu Âu và g n đây nh t là các n c châu Á,

ứ ấ ậ ướ ệ ế ạ ề ả ơ châu Úc. Vi c nghiên c u đ t ng p n c ki n t o khá nhi u trong kho ng h n 20 năm

ệ ủ ặ nay, đ c bi t là các công trình c a Kadlec và Knight (1996), Moshiri (1993), US­EPA

ả ử ư ệ ễ ấ ấ (1988),… cho th y hi u qu  x  lý các ch t ô nhi m nh  BOD

5, COD, DO, TSS, Photpho,

ể ướ ử ả ớ ả Coliform,…có gi m đáng k  trong n c th i ( ả Lê Anh Tu nấ . X  lý nu c th i ao nuôi cá

ọ ằ ệ ậ ấ ớ ớ ườ ầ nu c ng t b ng ð t ng p nu c ki n t o ế ạ , 2007. Khoa Công ngh , Tr ạ ọ ng Ð i h c C n

Th ).ơ

Ồ Ồ 2.3. CÂY B N B N

2.3.1. Khái ni mệ

ọ ươ ồ ồ ồ ồ Cây b n b n ồ  có tên khoa h c làọ Typha orientalis G.A, H  h ng b  (Typhaceae).B n b n

ủ ươ ư ề ồ ươ ồ ả ỏ ế ướ ế còn có nhi u tên khác nh : Th y h ng b , h ng b  th o, c  n n…Các n c nói ti ng

ủ ố Anh g i C  n n ọ ỏ ế   là cây Đuôi mèo (cattails) cũng do hoa c a nó gi ng đuôi con mèo.

ậ ướ ữ ả ấ ồ ồ ọ Cây b n b n còn nh ng vai trò quan tr ng khác trong sinh c nh đ t ng p n c

2.3.2. Phân bố

ự ậ ố ở ậ ướ ủ ể ạ ồ Cây b n b n ồ  là loài th c v t s ng ấ  vùng đ t ng p n c phát tri n trên các c nh c a ao,

ậ ả ố ồ h  và sông, su i có dòng ch y ch m.

ầ ướ ặ ợ ọ ủ ế ậ Ở ệ  Vi t Nam C  n n ọ ỏ ế  m c hoang ầ  ven rìa đ m l y n c ng t ho c l , ít phèn, ch  y u t p

ở ộ ự ặ ả ạ ộ ỉ trung 3 t nh Sóc Trăng, B c Liêu và Cà Mau (thu c c c nam Nam B ), tuy cũng g p r i

ở ậ ướ ấ ộ ư ồ ủ ề rác các vùng đ t ng p n c khác c a mi n tây Nam B  nh  Đ ng Tháp, An Giang,… vì

ướ ề ể n ỏ ế c nhi u phèn nên C  n n không phát tri n.

ố ớ ấ ậ ướ ụ 2.3.3. Công d ng đ i v i đ t ng p n c

ệ ễ ườ ệ ế ộ ả Theo Nguy n Đình Hòe­H i B o v  Thiên nhiên và môi tr ng Vi t nam cho bi t:

ậ ướ ữ ả ấ ồ ồ ọ “Cây b n b n còn nh ng vai trò quan tr ng khác trong sinh c nh đ t ng p n ỏ ế c. C  n n

ườ ặ ở ầ ọ ờ ồ ụ ồ ơ ồ ổ th ng m c thành qu n xã dày đ c ven b  h  hay đ m. ầ  Các b i b n b n là n i làm t

ề ưỡ ộ ạ ộ ố ư ư ậ ộ ủ c a nhi u loài côn trùng, l ng c  và chim. M t s  loài đ ng v t nh  chu t x  chuyên ăn

ồ ạ ề ặ ồ ồ ổ ậ ề ồ b n b n. Nhi u loài chim l i có thói quen thu nh t lá b n b n khô v  làm t . T p đoàn C ỏ

ọ ướ ụ ấ ữ ơ ổ ồ ầ ấ ấ ả ả ừ ế n n có tác d ng l c n c, làm gi m các ch t th i nh t là ch t h u c  đ  vào h , đ m, t

ồ ầ ả ả ị ưỡ ỏ ế ể ả ấ đó làm gi m kh  năng h , đ m b  phú d ể ng. C  n n còn có th  dùng đ  s n xu t

ễ ỏ ế ấ ố ố ỏ ế ờ ả ethanol. R  C  n n có kh  năng ch ng xói mòn r t t t. Th i gian dài qua đi, c  n n có vai

ầ Ở ự ầ ậ ộ ệ trò tích c c trong vi c làm khô đ m l y. Cà Mau, vùng ru ng trũng ng p sâu đang canh

ể ồ ỏ ế ệ ề ặ ồ ơ ế tác lúa – tôm ho c tr ng lúa có di n tích lên đ n h n 230.000 ha, đ u có th  tr ng C  n n

ệ ả ớ ồ ế ộ ơ ế ợ k t h p v i nuôi tôm hay nuôi cá đ ng, cho hi u qu  kinh t cao h n đ c canh tôm hay

ệ ự ậ ấ ả ỏ ế ủ ế ề lúa. Vai trò đi u hòa sinh thái c a cây C  n n khi n cho hóa ch t b o v  th c v t hay

ầ ử ụ ữ ệ ư ầ ố thu c ch a b nh cho tôm, cá h u nh  không c n s  d ng.

ề ề ươ ỏ ế ậ ướ ủ ệ ấ V  nhi u ph ự ậ ng di n, C  n n là loài th c v t quý c a vùng đ t ng p n ạ ề c Mi n H

Nam B ”.ộ

ƯƠ Ậ Ệ ƯƠ Ứ CH NG 3: V T LI U VÀ PH NG PHÁP NGHIÊN C U

Ệ Ậ 3.1. V T LI U

ự ể ấ ẫ ­ Thùng, can nh a đ  l y m u

ế ị ấ ượ ạ ỉ ướ ­ Các thi t b  đo đ c ch  tiêu ch t l ng n c (pH, SS, DO…)

ấ ử

­ Các hóa ch t x  lý N, P

ặ ấ ư ệ ẫ ạ ớ ớ ­ Mái che ho c t m b c (ngăn không cho nu c m a hòa l n vào nu c thí nghi m,

ự ề ạ ệ ề ồ ả ả ế ấ ộ ớ ở đi u đó t o ra s  khác bi t v  n ng d  các ch t trong nu c th i,  nh hu ng d n

ệ ả ế k t qu  thí nghi m).

ế ị ự ự ể ạ ậ ệ ­ Các lo i v t li u và thi t b  xây d ng đ  xây d ng mô hình

ồ ồ ­ Cây b n b n

ƯƠ Ứ 3.2.  PH NG PHÁP NGHIÊN C U

ươ ậ 3.2.1. Ph ng pháp lu n

ế ậ ồ ướ ừ ự ồ ướ ả ừ D a trên cách ti p c n ngu n n c t các con kênh do ngu n n c th i t các doanh

ặ ệ ố ụ ử ư ệ ệ ậ ắ ả nghi p và c m doanh nghi p th i ra, l p đ t h  th ng x  lý nh ng do v n hành không

ườ ẫ ớ ầ ả ạ ả ạ ồ ưở th ng xuyên, d n t ử i tình tr ng ngu n th i ra sau x  lý không đ t yêu c u,  nh h ng

ạ ộ ủ ự ườ ớ ớ l n t i khu v c và ho t đ ng c a ng i dân.

ươ ứ 3.2.2. Ph ọ ng pháp nghiên c u khoa h c

ươ ậ Ph ng pháp thu th p thông tin

ướ ổ ứ ự ị ệ ẩ ả ị ế ế ử ậ ­ Tr c khi t ch c kh o sát th c đ a chu n b  cho vi c thi t k , thu th p, x  lý

ố ệ ế ề ệ ệ ấ ọ ở các s  li u, tài li u liên quan đ n đ  tài là r t quan tr ng, b i qua đó vi c phát

ẽ ề ệ ế ề ầ ơ ị ượ ế ố hi n các v n đ  liên quan đ n đ  tài s  sáng rõ h n, xác đ nh đ c các y u t

ế ừ ế ệ ứ ậ ạ ả ấ ầ c n k  th a, h n ch  vi c nghiên c u tràn lan, t p trung gi ề i thích các v n đ

ủ ề ờ ạ ồ ượ ộ ế ố c t lõi c a đ  tài. Đ ng th i v ch ra đ c m t các khà chi ti ế t các tuy n, vùng

ả ơ kh o sát chính xác h n.

ậ ­ ư ầ Các thông tin c n thu th p nh :

(cid:0) ổ ưỡ ề ệ ậ ị ủ ỏ ủ Đi u ki n khí h u, th y văn, đ a hình, th  nh ự ng c a khu v c kh a sát

thi ế ế t k .

(cid:0) ử ụ ệ ấ ạ Hi n tr ng s  d ng đ t.

(cid:0) ễ ồ ạ ư ự ự ả ướ Các ngu n gây ô nhi m chính t i khu v c kh o sát và l u v c thoát n c.

(cid:0) ế ươ ệ ướ Các chính sách kinh t ộ ủ ị  xã h i c a đ a ph ặ ng đ c bi ị t là đ nh h ng quy

ể ạ ươ ho ch phát tri n trong t ng lai.

ươ ự ị ả Ph ng pháp kh o sát th c đ a

ổ ứ ự ị ế ả ượ ạ ị ướ ằ ả T  ch c kh o sát th c đ a theo tuy n đã đ c ho ch đ nh tr ồ c theo b n đ  nh m xác

ạ ộ ậ ượ ủ ự ị ầ ệ ả ả ị đ nh l i đ  chính xác c a các thông tin đã thu th p đ c. Vi c kh o sát th c đ a c n ph i

ậ ữ thu th p thêm nh ng thông tin th c t ự ế ư  nh :

ứ ử ụ ử ụ ư ượ ệ ấ ấ ạ ­ Hi n tr ng s  d ng đ t và các hình th c s  d ng đ t khác ch a đ ố c th ng

ườ ự ử ụ ụ ể kê do ng i dân t chuy n m c đích s  d ng.

ệ ễ ệ ả ả ưở ủ ­ Vi c phát th i ô nhi m c a các doanh nghi p gây  nh h ư ế ng nh  th  nào

ườ ậ ề ờ ủ ệ ễ ả ố ớ đ i v i ng i dân. Quy lu t v  th i gian phát th i ô nhi m c a doanh nghi p.

ứ ề ả ả ị ­ Kh o sát đ a hình vùng nghiên c u, xem xét tính kh  thi v  kinh t ế .

ề ế ộ ủ ậ ướ ­ Thu th p thêm thông tin v  ch  đ  th y văn, các h ủ   ả ng dòng ch y chính c a

khu v c.ự

ự ậ ả ề ặ ậ ị ệ ả ­ Thu th p thông tin v  các loài th c v t b n đ a, đ c bi t là các loài có kh  năng

ụ ễ ấ h p th  ô nhi m.

ẫ ướ ạ ấ ứ ộ ả ể ễ ồ ­ L y m u n c t i ngu n th i đ  phân tích m c đ  ô nhi m.

ả ượ ế ướ ữ ạ ọ ậ ố ệ Thu th p s  li u ph i đ c ti n hành tr ả c m i giai đo n kh o sát. Nh ng tài

ơ ở ự ế ể ệ ế ả ạ ạ ậ ị li u thu th p k  trên làm c  s  ho ch đ nh k  ho ch kh o sát ti p theo, l a

ố ượ ọ ộ ư ươ ợ ả ợ ch n n i dung và kh i l ng h p lý cũng nh  ph ng pháp kh o sát thích h p.

ươ ố ệ ố Ph ng pháp th ng kê s  li u

ươ ố ệ ố ệ ử ề ố ằ ­ B ng ph ng pháp th ng kê x  lý các s  li u phân tích và các s  li u đi u

ế ả ọ ươ ứ ộ ữ ễ tra liên quan. Trong đó chú tr ng đ n kh  năng t ng quan gi a m c đ  nhi m

ả ự ườ ả ố ế ấ ượ ẩ b n và kh  năng t ạ  làm s ch c aủ  môi tr ng đ t. K t qu  th ng kê đ c xác

ụ ụ ệ ả ằ ậ l p thành các b ng nh m ph c v  cho vi c thi ế ế ư t k  nh :

(cid:0) ề ượ ố ế ộ ủ ộ ẩ ư Th ng kê v  l ng m a, đ   m, ch  đ  th y văn.

(cid:0) ự ả ồ B n đ  cao trình khu v c.

(cid:0) ị ầ ự ủ ấ ị Đ a ch t, đ a t ng c a khu  v c.

(cid:0) ồ ơ ấ ử ụ ể ạ ấ ả ố Bi u đ  c  c u s  d ng đ t, b ng th ng kê các lo i hình canh tác.

(cid:0) ẫ ướ ả B ng phân tích m u n c.

ươ Ph ng pháp chuyên gia

ụ ủ ươ ử ụ ủ ệ M c đích c a ph ố ng pháp này là s  d ng các thông s  kinh nghi m c a các chuyên gia

ủ ứ ự ẩ ằ ộ ế ế ằ trong lĩnh v c nghiên c u nh m chu n hóa đ  chính xác c a các công trình thi t k  b ng

ệ ươ ế ả ả ỏ ủ kinh nghi m c a chuyên gia.Ph ự ế ủ   ng pháp này đòi h i ph i tham kh o ý ki n tr c ti p c a

ờ ự ư ầ ề ắ ứ ề ề ầ ấ ắ các chuyên gia v  các v n đ  th c m c trong v n đ  nghiên c u, nh  s  t v n và giúp

ỡ ủ đ  c a chuyên gia.

ươ Ph ắ ng pháp quan tr c

ượ ử ụ ế ế ậ ờ ỉ ­ Đ c s  d ng sau khi thi t k  đã hoàn ch nh và trong th i gian v n hành là tính

ắ ầ ướ ệ ậ ụ ả ả ằ ấ toán t n su t quan tr c tr c nh m m c đích b o đ m cho công vi c v n hành

ố ư t i  u.

ố ớ ấ ậ ướ ộ ườ ệ ắ ấ ọ ­ Đ i v i đ t ng p n c thì vi c quan tr c là r t quan tr ng vì đây là m i tr ng

ỏ ộ ụ ủ ế ố ướ ự ậ ế ầ ả sinh thái thu nh , h i t c a 3 y u t ấ  là đ t, n c và th c v t. Vì th  c n ph i

ậ ỹ ế ố ả ế ẽ ầ ắ ố ồ ứ t ch c quan tr c th t k  vì n u 1 trong 3 y u t ề  x y ra v n đ  thì s  gây r i

ệ ố ả ạ ưở ế ấ lo n cho toàn h  th ng,  nh h ệ ng đ n hi u du t thi ế ế t k .

ươ ứ ệ 3.2.3 Ph ng pháp nghiên c u trên mô hình thí nghi m

ự ậ ể ể ự ủ ử ệ ả ạ ­ Xây d ng mô hình thí nghi m đ  ki m tra kh  năng x  lý c a các lo i th c v t,

ư ướ ố ờ tính toán th i gian l u n c t ể i thi u.

ệ ừ ư ệ ộ ố ề ứ ế ậ ợ ổ ­ Thu th p và t ng h p tài li u t th  vi n, m t s  đ  tài nghiên c u , lý thuy t liên

quan.

ươ 3.2.4  Ph ng pháp phân tích

ẫ ướ ỉ  Phân tích m u n c theo các ch  tiêu:

­ Đ  pHộ

­ DO

­ COD

­ T ng Nổ

ổ ­ T ng P

ấ ắ ơ ử ổ ­ T ng ch t r n l l ng

ộ ố

 Phân tích theo m t s  các tiêu chu n

ẩ  sau:

ấ ượ ướ ướ ầ ẫ ­ TCVN 6663­1:2011 (ISO 5667­1:2006) – Ch t l ng n c – Ph n 1: H ng d n

ươ ậ ấ ẫ ấ ẫ ỹ ậ l p ch ng trình l y m u và k  thu t l y m u;

ấ ượ ướ ướ ấ ẫ ­ TCVN 6663­3:2008 (ISO 5667­3: 2003) ­ Ch t l ng n ẫ   c ­ L y m u. H ng d n

ử ả ẫ ả b o qu n và x  lý m u;

ấ ượ ướ ướ ẫ ẫ ấ ­ TCVN 5999:1995 (ISO 5667 ­10: 1992) ­ Ch t l ng n c ­ L y m u. H ng d n

ẫ ướ ấ l y m u n ả c th i.

ấ ượ ướ ươ ị ­ TCVN 4557:1988 Ch t l ng n c ­ Ph ng pháp xác đ nh nhi ệ ộ t đ .

ấ ượ ướ ­ TCVN 6492:2011 (ISO 10523:2008) Ch t l ng n ị c ­ Xác đ nh pH.

ấ ượ ướ ể ắ ị ­ TCVN 6185:2008 ­ Ch t l ng n c ­ Ki m tra và xác đ nh màu s c.

ấ ượ ướ ầ ị ­ TCVN 6001­1:2008 (ISO 5815­1:2003), Ch t l ng n c – Xác đ nh nhu c u oxy

ầ ươ ấ ổ sinh hóa sau n ngày (BODn) – Ph n 1: Ph ng pháp pha loãng và c y có b  sung

allylthiourea.

ấ ượ ướ ầ ị ­ TCVN 6001­2:2008 (ISO 5815­2:2003), Ch t l ng n c – Xác đ nh nhu c u oxy

ầ ươ ẫ sinh hóa sau n ngày (BODn) – Ph n 2: Ph ng pháp dùng cho m  u không pha

loãng.

ấ ượ ướ ầ ị ­ TCVN 6491:1999 (ISO 6060:1989), Ch t l ng n c ­ Xác đ nh nhu c u oxy hoá

ọ h c (COD).

ấ ượ ướ ấ ắ ơ ử ị ­ TCVN 6625:2000 (ISO 11923:1997), Ch t l ng n c ­ Xác đ nh ch t r n l l ng

ọ ợ ọ ỷ ằ b ng cách l c qua cái l c s i thu  tinh.

ươ ọ ấ ướ Ph ng pháp phân tích hóa, lý, sinh h c đ t, n c

ố ớ ấ ­ Đ i v i đ t

ề ậ ầ ọ (cid:0) V  thành ph n v t lý:ch  y u phân tích thành ph n c  gi ầ ơ ớ ủ ế i, dung tr ng,

ế ạ ộ ề ộ ố ỷ ọ t tr ng, đ  x p và đ  b n k t h t.

ủ ế ề ầ ượ (cid:0) V  thành ph n hóa h c: ch  y u phân tích hàm l ọ ng các cation và anion

ọ ượ chính, trong đó chú tr ng hàm l ng các cation trong các pha khác nhau

ổ ố ổ ượ ( pha hòa tan, pha trao đ i và t ng s ), pH, EC và hàm l ữ ơ ng h u c ; các

ấ ưỡ ề ộ ố ạ ặ ố ổ ỉ ch t dinh d ng t ng s  và ch  tiêu v  m t s  kim lo i n ng.

ủ ế ế ề ế ấ ấ ọ (cid:0) V  sinh h c: ch  y u phân tích hô h p đ t, VSV hi u khí, y m khí và

ố ấ n m m c.

­ Đ i v i n ố ớ ướ c

ự ề ặ ầ ọ ướ ả ủ (cid:0) V  thành ph n hóa h c: d a vào đ c tính n ề c th i c a các ngành ngh

ủ ế ụ ệ ề ỉ trong c m công nghi p nên ch  y u phân tích các ch  tiêu v  BOD, COD,

ạ ặ ổ ổ ướ ế ợ ớ TS, t ng N, t ng P và các kim lo i n ng trong n ộ ố c k t h p v i m t s

ỉ ạ ự ị ch  tiêu đo t ư i th c đ a nh : DO, pH, EC

Ậ Ế Ế Ị K T LU N VÀ KI N NGH

ế ậ K t lu n

Caùc öùng duïng veà ñaát ngaäp nöôùc ñaõ ñöôïc nghieân cöùu vaø

öùng duïng töø laâu ôû

nhieàu nôi treân theá giôùi vaø ñaõ ñaït ñöôïc nhieàu keát quaû raát

khaû quan vaø ñieàu ñoù

chöùng minh raèng vieäc aùp duïng ñaát ngaäp nöôùc nhaân taïo

ñeå xöû lyù nöôùc thaûi sinh

hoaït hay coâng nghieäp laø hoaøn toaøn khaû thi .

Qua nghieân cöùu veà thöïc traïng xöû lyù nöôùc thaûi cuûa cuïm

coâng nghieäp vaø caùc ñieàu kieän töï nhieân ñòa hình nôi ñaây thì

cho thaáy raèng vieäc aùp duïng ñaát ngaäp nöôùc nhaân taïo ñeå

xöû lyù nöôùc thaûi laø hoaøn toaøn khaû thi, ñieàu naøy mang laïi

nhöõng lôïi ích sau:

+ Giuùp ñòa phöông vaø cuïm coâng nghieäp giaûi quyeát ñöôïc

vaán ñeà nöôùc thaûi

vöôït ngöôõng cho pheùp vì lyù do chuû quan hay khaùch quan.

+ Taïo theâm ñöôïc nhieàu maûng xanh cho cuïm coâng nghieäp

vaø caùc khu vöïc

xung quanh.

+ Moät phaàn giuùp ñieàu tieát vi khí haäu cuûa khu vöïc xung

quanh.

+ Cho pheùp phaùt thaûi moät soá chaát thaûi ñaëc bieät laø caùc

kim loaïi naëng trong

ngöôõng giôùi haïn xöû lyù cuûa heä thoáng xöû lyù, caùc kim loaïi

naøy seõ bò loaïi boû nhôø

khaû naêng haáp thuï cuûa caùc loaøi thöïc vaät xöû lyù.

+ Laø nôi tröõ vaø tieáp nhaän nöôùc möa chaûy traøn neáu löôïng

möa taêng ñoät bieán.

Ñieàu naøy ñaûm baûo cho vieäc haïn cheá söï ngaäp uùng cho

nhöõng khu vöïc xung

quanh.

+ Vaän haønh vôùi chi phí baûo döôõng thaáp, chi phí chuû yeáu

phaùt sinh töø vieäc

quan traéc. Vaø noù thaáp hôn nhieàu so vôùi vieäc vaän haønh

moät coâng ngheä xöû lyù

hoaù hoïc

Beân caïnh ñoù cuõng coù nhöõng khoù khaên nhö:

+ Dieän tích ñaát caàn thieát cho thieát keá laø töông ñoái lôùn

gaây khoù khaên cho

nhöõng vuøng eo heïp veà dieän tích ñaát döï tröõ

+ Do heä thoáng tröõ nöôùc neân nguy cô phaùt sinh muoãi gaây

beänh soát xuaát huyeát

laø coù theå, yeáu toá naøy daãn tôùi söï e ngaïi cuûa caùc caáp

quaûn lyù. Tuy nhieân trong

heä thoáng xöû lyù nöôùc vaãn löu thoâng vôùi vaän toác phuø hôïp

ñaûm baûo cho vieäc

khoâng trôû thaønh moâi tröôøng soáng cuûa muoãi.

Qua vieäc phaân tích caùc yeáu toá treân cho thaáy vieäc aùp

duïng ñaát ngaäp nöôùc coù

nhieàu maët baát lôïi veà maët kinh teá. Neáu ñöùng ôû khía caïnh

cuûa moät nhaø kinh teá thì

chaéc chaén raèng döï aùn naøy laø khoâng khaû thi nhöng ôû goùc

ñoä cuûa moät nhaø moâi

tröôøng thì döï aùn naøy laø hoaøn toaøn khaû thi vì caùc giaù trò

veà moâi tröôøng cuûa döï aùn

mang laïi thì khoù coù theå chæ coù theå ñònh löôïng baèng tieàn.

Cuï theå caùc giaù trò veà moâi tröôøng cuûa döï aùn mang laïi nhö:

+ Vôùi dieän tích gaàn 11ha, trong ñoù coù 7.7ha laø vuøng coù

troàng thöïc vaät. Ñaây

laø seõ laø nôi soáng lyù töôûng cho caùc heä sinh thaùi ñoäng thöïc

vaät thuûy sinh. Töø

moät soá taøi lieäu tham khaûo cho thaáy raèng caùc ñaàm laày

ñaát ngaäp nöôùc coù söï ña

daïng veà caùc loaøi laø raát cao, ñaëc bieät laø caùc loaøi chim

nöôùc.

+ Ñaûm baûo nguoàn nöôùc töôùi cho caùc vuøng canh taùc ôû haï

löu vì nöôùc thaûi sau

xöû lyù ñaõ ñaït chuaån neân khoâng aûnh höôûng tôùi caùc loaøi

caây troàng. Caùi giaûm ôû

ñaây chính laø söï tích luõy caùc ñoäc chaát trong caùc loaïi caây

troàng, töø ñoù seõ ñaûm

baûo cho söùc khoeû cuûa ngöôøi söû duïng.

+ Hôn nöõa ñaây cuõng seõ laø nôi tham quan vaø giaùo duïc veà

yù thöùc moâi tröôøng

cho coäng ñoàng xung quanh, ñaëc bieät laø hoïc sinh, sinh vieân

veà baûo veä moâi

tröôøng, veà moái quan heä giöõa caùc yeáu toá, caùc caù theå

soáng trong moâi tröôøng

maø moät minh chöùng cuï theå laø taùi taïo ñöôïc caùc vuøng ñaát

ngaäp nöôùc laø taùi taïo

laïi ñöôïc söï ña daïng sinh hoïc.

Töø ñoù coù theå keát luaän raèng döï aùn laø caàn thieát, noù

giaûi quyeát ñöôïc vaán ñeà böùc

xuùc cuûa caùc doanh nghieäp veà nguoàn thaûi, taïo ñieàu kieän

phuïc hoài caùc heä sinh thaùi thuûy sinh, taïo ñieàu kieän naâng

cao nhaän thöùc veà moâi tröôøng cho coäng ñoàng ñòa phöông.

Kie á n  ng h ò

Trong quaù trình quy hoaïch caùc khu coâng nghieäp thì ñòa phöông

neân giaønh ra moät quyõ ñaát ñeå thieát keá caùc heä thoáng ñaát

ngaäp nöôùc nhaèm phuïc vuï 3 muïc ñích :

+ Xöû lyù nöôùc thaûi

+ Taïo theâm maûng xanh cho khu coâng nghieäp

+ Taïo theâm nguoàn thu thueá moâi tröôøng töø vieäc cho pheùp

doanh nghieäp phaùt

thaûi vaøo heä thoáng trong giôùi haïn cho pheùp.

Beân caïnh ñoù, vieäc aùp duïng ñaát ngaäp nöôùc cho xöû lyù

nöôùc thaûi sinh hoaït vaø chaên

nuoâi ôû ñòa phöông cuõng coù nhieàu ñieàu kieän khaû thi ñeå

thöïc hieän. Qua tham khaûo taøi lieäu thì thaáy raèng heä thoáng

thoaùt nöôùc cuûa ñòa phöông coøn raát thieáu, nhieàu vuøng haàu

nhö khoâng coù coáng thoaùt nöôùc. Nöôùc thaûi sinh hoaït chæ

chuû yeáu thaûi vaøo caùc keânh, möông, ao hoà xung quanh khu

vöïc soáng. Töø thöïc teá ñeà xuaát vôùi ñòa phöông neân aùp

duïng, phoå bieán kieán thöùc tôùi ngöôøi daân veà hieäu quaû xöû

lyù nöôùc thaûi cuûa caùc loaøi thöïc vaät nöôùc cuõng nhö giôùi

thieäu cho ngöôøi daân veà nhöõng moâ hình xöû lyù nöôùc thaûi

sinh hoaït baèng ñaát ngaäp nöôùc, ñieån hình laø khuyeán caùo

ngöôøi daân neân troàng caùc loaøi thöïc vaät coù khaû naêng haáp

thuï nöôùc thaûi trong caùc ao ôû xung quanh khu vöïc soáng.

Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O

ế ệ Ti ng Vi t

ả ố ươ ọ ườ ấ . Bài gi ng Ph ứ ng pháp nghiên c u khoa h c môi tr ng

1. TS. Lê Qu c Tu n

ủ ọ ầ ậ ậ ướ ấ Đ t ng p n c ven

2. Mai Tr ng Nhu n (ch  biên), Tr n Đăng Quy và nnk.

ệ ạ ọ ấ ả ộ ố ể bi n Vi t Nam. Nhà xu t b n Đ i h c Qu c gia Hà N i, 2007.

3.

ủ ọ ầ ậ ế ạ ộ K  ho ch hành đ ng Mai Tr ng Nhu n (ch  biên), Tr n Đăng Quy và nnk.

ề ữ ậ ướ ể ấ ể ệ ả ồ b o t n và phát tri n b n v ng đ t ng p n c ven bi n Vi ế t Nam đ n năm

ạ ọ ấ ả ố ộ 2015. Nhà xu t b n Đ i h c Qu c gia Hà N i, 2007.

4.

ủ ọ ầ ậ ề Đi u tra, đánh giá, Mai Tr ng Nhu n (ch  biên), Tr n Đăng Quy và nnk.

ả ồ ậ ướ ấ ạ ố ố ế th ng kê, quy ho ch các khu b o t n đ t ng p n c có ý nghĩa qu c t ố , qu c

ườ ạ ọ ạ ọ ự ọ ộ ố gia. Tr ng Đ i h c Khoa h c T  nhiên ­ Đ i h c Qu c gia Hà N i, 2007

ọ ộ ệ ườ ề ấ ổ Báo cáo t ng quan v  Đ t

5. B  Khoa h c Công ngh  và Môi tr

ng, 1998.

ậ ướ ệ ộ ng p n c Vi t Nam. Hà N i.

ườ ệ ạ ổ ệ Báo cáo t ng quan hi n tr ng ĐNN Vi t Nam ụ ả ệ 6. C c B o v  Môi tr ng, 2005.

ệ ướ ộ ự sau 15 năm th c hi n công c Ramsar. Hà N i.

ế Ti ng Anh

7. BirdLife International Vietnam, 2001. Sourcebook of existing and proposed

protected areas in Vietnam.

8. Ramsar Convention on Wetland, 2004. Managing wetlands.

9. Simba Chan. Wetland Management Handbook for South East Asia.

10.  Dugan, P.J. (ed.), 1993. Wetland in Danger. New York City: Oxford

University Press.