BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ
ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
* * * * * * * *
NGUYỄN THÀNH TUẤN
NGHIÊN CỨU ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ
TIÊM BOTULINUM TOXIN QUA NỘI SOI
TRONG ĐIỀU TRỊ RỐI LOẠN PHÁT ÂM CO THẮT
LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC
TP. HỒ CHÍ MINH - Năm 2021
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ
ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
* * * * * * * *
NGUYỄN THÀNH TUẤN
NGHIÊN CỨU ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ
TIÊM BOTULINUM TOXIN QUA NỘI SOI
TRONG ĐIỀU TRỊ RỐI LOẠN PHÁT ÂM CO THẮT
CHUYÊN NGÀNH: TAI MŨI HỌNG
MÃ SỐ: 62720155
LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
1. PGS.TS. TRẦN PHAN CHUNG THỦY
2. PGS.TS. NGUYỄN THỊ NGỌC DUNG
TP. HỒ CHÍ MINH – Năm 2021
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả
nghiên cứu được trình bày trong luận án là trung thực, khách quan và chưa từng
được công bố ở bất kỳ nơi nào khác.
Tác giả luận án
Nguyễn Thành Tuấn
ii
MỤC LỤC
Trang
Lời cam đoan ....................................................................................................................... i
Mục lục ................................................................................................................................ ii
Danh mục các chữ viết tắt và đối chiếu thuật ngữ Anh - Việt ................................. vi
Danh mục các bảng ........................................................................................................ vii
Danh mục các biểu đồ - sơ đồ ......................................................................................... ix
Danh mục các hình ........................................................................................................... ix
MỞ ĐẦU ............................................................................................................................. 1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU ...................................................................... 4
1.1. Tổng quan về rối loạn phát âm co thắt .................................................. 4
1.1.1. Khái niệm về rối loạn giọng ................................................................................ 4
1.1.2. Khái niệm về rối loạn phát âm co thắt ................................................................ 5
1.1.3. Lịch sử và các nghiên cứu ban đầu về RLPACT .............................................. 5
1.1.4. Nguyên nhân ......................................................................................................... 6
1.1.5. Sinh lý bệnh ........................................................................................................... 6
1.1.6. Phân loại .............................................................................................................. 11
1.2. Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng trong chẩn đoán bệnh lý rối loạn
phát âm co thắt .............................................................................................. 11
1.2.1. Đặc điểm lâm sàng bệnh lý rối loạn phát âm co thắt ...................................... 11
1.2.2. Đặc điểm cận lâm sàng bệnh lý rối loạn phát âm co thắt ............................... 12
1.2.3. Chẩn đoán ............................................................................................................ 17
1.3. Ứng dụng phương pháp tiêm botulinum toxin qua nội soi trong điều
trị rối loạn phát âm co thắt........................................................................... 19
1.3.1. Tổng quan về các phương pháp điều trị rối loạn phát âm co thắt .................. 19
1.3.2. Botulinum toxin và ứng dụng trong điều trị RLPACT ................................... 23
iii
1.3.3. Phương pháp tiêm botulinum toxin qua nội soi trong điều trị rối loạn phát âm
co thắt ............................................................................................................................. 26
1.4. Tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước về kết quả và tính an toàn
của botulinum toxin trong điều trị rối loạn phát âm co thắt .................... 33
1.4.1. Các nghiên cứu trong nước ................................................................................ 33
1.4.2. Các nghiên cứu nước ngoài ............................................................................... 34
1.5. Giới thiệu một số đặc điểm về cơ sở nghiên cứu – Bệnh viện Đại Học Y
Dược TP. Hồ Chí Minh và bệnh viện Tai Mũi Họng TP. Hồ Chí Minh ... 39
ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................. 41
2.1. Thiết kế nghiên cứu ................................................................................ 41
2.2. Đối tượng nghiên cứu ............................................................................. 41
2.2.1. Tiêu chuẩn chọn mẫu ......................................................................................... 41
2.2.2. Tiêu chuẩn loại trừ .............................................................................................. 42
2.3. Thời gian và địa điểm nghiên cứu ........................................................ 42
2.4. Cỡ mẫu .................................................................................................... 43
2.5. Biến số nghiên cứu ................................................................................. 44
2.5.1. Biến số mô tả đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng ở bệnh nhân RLPACT . 44
2.5.2. Biến số đánh giá hiệu quả của phương pháp tiêm botulinum toxin qua nội soi
trong điều trị RLPACT ................................................................................................. 47
2.5.3. Biến số đánh giá tính an toàn của BTX trong điều trị RLPACT ................... 49
2.6. Phương pháp, công cụ đo lường, thu thập số liệu ............................... 49
2.7. Quy trình nghiên cứu ............................................................................. 50
2.7.1. Trang thiết bị nghiên cứu ................................................................................... 50
2.7.2. Thuốc nghiên cứu ............................................................................................... 52
2.7.3. Phương pháp tiến hành nghiên cứu .................................................................. 53
2.7.4. Theo dõi đánh giá sau tiêm ................................................................................ 63
2.7.5. Phương pháp đánh giá mức độ rối loạn phát âm và hiệu quả điều trị ........... 64