,

,

BO GIA.O DUC VA BAO TAO . '"

" .

.

TRUO'NG 9~I HQC TONG HQ'P TP. HO CHI MINH ~d'

CUU DI TRUyi)N

VA

LE NGQC Qvi

.

NGHIEN LAI CAC BOT BIEN CIIIN saM GI6NG LUA 8A (IR 2070-199-3-6-6) TAO GI6NG Mal

.

'"

'"

-

Chuyen nganh: DI TRUYEN HQC- MA so : 01- 05 - 06

~

,

"'-

A,

,

TOM TAT LUAN AN PHO liEN SI KHOA HOC

.

.

SINHHOC

'"

'"

,

,

THANH PHO HO CHI MINH 1990

.' t1,11:

7A

'A

,

h h ' , CA ong tnn h' h' oan t an

Tnro-ng B4I HQC TONG HQ'~ ~_. TP. HO CHI MINH

Nhii'ng ng11'o-ihmyng d&n khoa h9C :

~

7A

x

- Giao S11'Pho tieD sl NGUYEN VAN UYEN

- Pho tien SI TRAN MINH NAM

Ng11'o-inh~n xet 1 :

..,. '.

.

CO' quail nh~n xet

:

Lu~n an se ,hrl1c blo v~ t~i H9i dt>ng chai111ll~n-all

Dam

Ng11'~inh~n xtt 2 ~

Nha llmyCh9P t~i : ., v, glO' ao

h". 01:

, ngay thang

Co th~ tim hi~u lu~n an t~i TIm vi~n Khoa h<]c- Ky

thu~t Thhhpho H5 Chi Minh, . It

'

i'J,f~~,,', liiU 'i!;:/(\.;,.u,."J"

,,:

:. .,

, <

I

r:-:-:'::-":~:"'H""'~"~ l;i.G;;~nr.\i" ,..!il, !'-".t

DAN BAI

BE TAl:

NGHIENCifU DI TRUY~NVALAI cAc DQT m~N cHiN SG-M GJ6NG LUA 8A (Ill 2070 -199-3-6 -6) T~O GI6NG MG-I

-- Phlln me, dau :

: Ttng quail tai li~u : V~t li~u va phlrO"ngphIlp tM nghi~m

CHtrO'NGI

Phan I Phan II Phan III : Ket qua nghien cuu

A. Nhom I B. Nhom II C. Nhom III

CHlrO"NGII : LAI TONG HQ"P cAc B~C f:HEM DI TRUYJ!:N

l\IONG MUON

A. Ng~n ngay, bong to B. Ng~n ngay, hgt l&n C. Nhfrng d~c ai~m di truyen m6-i (, giong m6-i do lai 2 dgt bien

cmrO"NG III : YNGHIATHTlCTIfN cAc GIONGUJA Mal

- --- - : NGHIt:N CUU BAC BIEM SINH HOC VADI TRUYEN 10 DONG UJA BOT BIEN CHiN saM 8A

CHUO'NGVI : A. BItN LU~N VA KET LU~N

VAN BJ!: TIEP TT)C.

C. DANH MT)CcAe GONGTRINH CUA TAc GIA

A"

'"

",

A'

-

ItA GONGBO THEO BE TAI LU~N AN.

B. BJ!: XUAT PHllUNG HlfaNG GL~I QUYET

\.. ; \.. PHAN MIT BAU

? V

Th' h an

t1,t'u to

I ' o'n cua

u

'u

b

.

A

",

~

~

?

~

,"

,

b I

c' h ",

b 1, am 'Lang n an 1 san

nang suat

eao,

trono' hhlmg Ham cUiu Ia aa xiX dung cae c'on lun tan cae c.-ionet 1, h ua 1 ap cay co hem nang hrgng Ilia nhieu limy!: (BEACHELL ya JENNINGS - 1964),

.",

"

,

.",

A

,.

I ' 1.A (IRRI) . A ,.",., , lyn ng lIen CITU ua quoe te

1, ua ma

rat

It

""

,

?

, 31

., ON + lRRI eta xu. d\wg loai Ilia d~i ORYZA Tir nhiXng Ham 1970, NIVARA (O,N) trong lai t~lO nh~m tang tinh tr~ng khang moi tmo-ng va sau b~nh 0. cac giong Ilia m&i . Tuy nhien, chi co l 'A I "'" lll<}tval glOng an VO'I cae glOng ,~GITQ'C al hia trang.

k1 ' 'lac

Chinh VI the ma giong Ilia 8A va IR8423 co nhieu a~c

Tir quail di~m ch<,>ngiong do fa nhli'ng v!?-tli~u qui gia ; mQt trong nhiXng giong Ilia hi em hoi nlm v{iy1a giong Ilia 8A co tong thu-c Iai IR202 / ON CR94-13, Nhtr v~y 0. giong Ilia 8A " 1 , 1, h '" "" " J' ON h? eOn 0' n. leu glOng cae glOng ua an al val , Cleo Ilia O,N deli phai Lriii qua nhieu giong Ilia, Ian 1ai v&i nhieu Nhtr giong Ilia IR8423 (0. mien Bae co ten CR.203) co nhieu trong flam 1988 da dtrgc trang cUfn 1 tri~u trU di~m den n6i m&i h&&llll'&C ta (bao Nhandan ngay 11-9-89) va eta mang 11;1illlQt 19i nhu~n h~mg tram d dong (baDSGGP ngay;5-6-90) & giong Ilia nay O,N co den 7 Ian lai v&i cac giong Ilia khat,

A

~

A

.1i~m rat khac nhau :

1;1n,

" cao va n leu

ang ray nau c ling

" h - kh ' h "'" kh ' 2

8A dtro-ng nhtr n~ng Hnh d~i hem, khang phen, khang 1 ' h ? 01;11san ang , m~m, b~nh; nhtrng bong Ilia 8A nho, h~t nh~ kho a~t Dang gnat can va tho-i gian sinh tmo.ng 8A dai den gall 120 .ngay, hi~n nay giong Ilia 8A aa bi 101}.ikhoi slm xuat, '

-,- IR8423 bong 10, nhieu h91 co tiem nang.nang suat can, va sau b~nh I1}.iyeu d~c bi~t bi .11;10on n~ng, I1l8423 co tho-i gian sinh tm&ng ligan hcrn nhung dnh khang moitmo'ng nhi~lll 8A kholmg 10 ngay,

1

??

'N

X

A'

.- gIll' ngnyen~llJ}

a van

la

"'1, ngi

I , ua ..b.b

b

b',

t.'

caD l~U qua Cua pong klulno' nhITn g nihw caD dlfO'C trone' b tho-i gian sinh tm(mg.

h- l~ Xu dl).ngphtfO'ng phap di 8 A h ' A tlUyen chgn giong nao d~ wln~ I IITo'no' bono' hot va I'u""no:in

IRRI thITo-ngxU-d\lllg phlwng phap lai (vo-icae giong khac) va nhIT v~y genotip 8A de bi lolmg.

"

gen va lai cacdQt bien.

MQtphITO'ngphap co tri~n v<;mgrheo hmyng nay la uQt hieD

Tu- Dam 1980, BQ mOllDi truyen hgc--D:;ti

lua 8A, hgc Tang hcrp TP. Ho Chi Minh dil xU-ly bOa ch~Lsien tt~)"::bien NMTJden mam h:;tt dong dQt, bien chgn 19c M::. M3 O:m?'c nhien khac nhau.

Tlr nam 1983, chung toi nghien cuu san 10 "clong lua a9t bien chin so-m va chia thanh 3 nhom.

1. NHOM I : Gom 5 dQt bien chin rat so-m den ho'n 3 tHan so vo-i 8A va GIT(}'Cky hi~u H22, HI. Hs. RIO. E.) tho-i gian sinh tI'IT

rat lo-n den 27gr eo vo-i chI 20-21gr

A'

'

h 'A

A' 1 ,

fI H

h "

(P1000) Hai dQt bien HZ2va HI co tn;>ng ]wcrng 1000 h9t 0.giong Ilia 8A.

O'n

2. NHOM~~, : Gom 2 dQt hieD so'm ho'n giong goc 8A khoang , 2 "";} k h 4 trong n om nay c ling 'cO1rat c lU y tHan uU'(}'c 'Y l~U ,30, GQt bien H30 co tho-i gian sinh tmo'ng kholmg 100 ngay phli hcrp vo-i vi~c t:;to giong d~t Dang suat caD (YOSHIDA-1978) va co chien caD trullg Mnh. H30 co bong dai, hQt nhieu va lo-n hO'n sA.

h '

N

"

li~u di 3. NHOM III : GC3m3 uQt bien so-m hO'n giong goc 8A kholmg hO'n m{Jt tHan dtrcrc ky hi~u E6. C5 va H:,Wco bong dai, so hQt nttieu va c<\chieu caD cay caD. Day la nhom aQt bien co bon~ da.i hQt Iihieu IA v~t truyen qui gia lai t~o giong mo-i co Dang suat caD.

2

Ben Dam1985, 1.0-dori:{ct~t ,bje.n ntly Jiidi

,AI

,(.'

'"

8A

1 ""'"

b o'"

.

.

leu VITi glOng goc

lm)'en an .1jnh CJlia10 the h~ n,(M10),G1ulri'gtor .da.1ai;£.a~j:t~:t~i~'fI' vqi " h n au va al UQt

~' MT.JCDieM eiL<\.NGlIfEN C~LH~AY Nfi~M:

U!I)

h '" c at

l' at

'" tl'l1ycn

.. CU:!

(ong

,~A UI/t

oN } lIen

,.,

h

' lD sO'm glOng

e

"", h b ~ an 0 A 1' ua OJ\..

10 ]' 1 x , ac , ,

,

itA

h

no

ong!

.. tnrO'ag, ' nay,

trong

.I su'm

h gI':n SIn b '" 0'1 gen "

~'"

cllm quang chu ky Den tho-i Do giong Ilia 8A khong ' '

.. nO' D ~' 0 no b"" """ leu

cua mOl m!}t w;>t

, lac U(pg 1, c un i t 1 (fl C 11111 gen

chin

SO-ill.

b ' ' h tIn b ~' " h' oa va c In cua ' 1 tr,ll'gng I9'P I "' b " ;}o'" Uleu C ncro , kh " ' nay '" kh leu -

'A trl}.!lg mong muon to'"

gp ,

" cae ""'

h'

1 ilnl

.". thO'! gian .., 0' cat'

eaa

~

SO'ill, Clileu ,o!"

..

,'"

1 " 19t nmeu, ,AI

I n Itr h A 91 to ,.,

re, m!am

l p U lqp, .. '" t{l.o illQt

I , ua mO'I co nang .,

.,

?

!Em neng ,..,

' h sm =t.. b '" uQt '"

h

2 T.r'" h ,~~et .. tnrO'ng

1 ' giOng .ua

so glOng 1" 1 ia'lng san xuat, Ct1U yen langp,lfO'ng

suatvU'qtcac phap lai aO'D cac GQt bien (lai A x B).

ho!"

-

bien bong to, nhi~u hgt.

Lai ket hl}'p dgt bien th~p cay chin so-m y&i cac agt

- bien h9t to.

Lai ket hgp aQL bien chin s6om hQt nho v&i cae ugt

3

;tA

]

h."

hi

L

. k "'" h 81w et." qp!u~t.

b'.'" L len C ',.U'1Sv-m n"leu.Qt

~j,

' ' h ' n U'ng

, a

,to) vGi'gi()pg-gSc'8A~'(h~\nh~,'nhi~.u bong};.:

.~

ct'

,~. .<.>,

3. Lam Bang to 'v~ pll1.rO'ngphap' aQt bi~n gen va 1ai a(}t bien cungg~~n.( c6~\q.~ gi~ ~,U'Q'cg~notyp cb()ug chlu C1iagi5ng khlri a~u.

,

'

.'

i I

' i;, IS :

!)

'

,

..

-"

'~ " '-

,

J

1u'l

,$"" Ivl

UuH

Ii!

LIv

4

~' IJ

b " (

~

,A

" PHAN I:

TONGOUAN11\1 LUU

Xi'r d1J.ngph11'O"ngphilp dQt bi~n thvc nghi~m d~ t1;1.ov~t

: GODSTAFSON-1953; li~u kho'i Gan trong ch<;mgiong co ho'n 60 Lam tm&c (DELONE- 1928: SAPEGIN-1935 KAWAI- 1954).

A

Nam 1964 th~mh I~p ta chuc phoi hq'p FAO (cO"quan I11'O"ng

1..1' h tuan.

t1!u to

xu.

If phong X{lho~e boa

chat Gen t1;1.oG11'?,c cac Gi}t bi~n co y nghla va ung d1J.ng tr1!c ti~p v~iO Ran xuat nhu mQt giong m&i.

~

4-A'

".

nong lien hi~p quoc) va IAEA (cO"quan nguyen ti'r nang qnoc t~) tuc la G~n nam 1989 ta chuc phoi h

':'t'"

A

I ?

nam .,., pong

.'" h Tny nhien, xi'r 61J.ng

kl

7

h

cang clan Lien 13. 0. a1;1.im~ch, BOt bi~n MARl .,., , ' con glOng lac

oct t~o U11'Q'C

thanh ,'" glOng

+. U:;tl m~c

' , mO'I,

CJ-- ua

1 , 107 ,'" U11't)]en trong lOng so oa t lao. MICKE, DONINI-1985), t1;1.ogiong m&i Iai vo'i , 'CJ-A u<;>t cae ill' bi~n DIAMANT Iai v&i cae giong khac cling Ga t1;1.o

1985 CI-- Ua co lien .,., erA 1 , ? 0" cac cay oQtnen lai xtr d~lllg GOt bi~n trong

Lai GOt bi~n v&i cac giong Ilia khac t1;1.ogiong m&i cling d:~t k~t qua to l&n, Nh~t eta t~o d11'q'c 7 giong, My 7 giong (MALUSZYNSKI, MICKE, DONINI -- 1985) cae giong Ilia lai .1<}1bi~n (, cae nu&c GO eo hi~n qua eao trong slm xuat.

Tuy nhien, hall h~t eae giong lai GOtbi~n nh~n Gll'

5

"-

"

"-

A..."

"

PHAN II: VATLIEUVA PHIJ'O"NGPHAP181 NCHIEM

...'

.

.

.

.

I.- NGHIEN CUD CAC DOT BI:fN CHiN saM v A BAN

CHAT DI TRUYEN cA:c DOT BItN:

,

Nam 1980, Bi}mOll di truyen hQc B~i hQc T<3ngh

a) Theodoi chi tieDsinh hgc va nang sullt: ? (J 3 VlJ.he thu 1983-1984--1985(M6--M8-10),

: Ngan ngay, thap cay. : Ngan ngay, cay cao trung blnh.

'A

,..,

' h h

.0, va Dang suat

Qc 0-

.. 30 A II A cay

chia ra 3 nhom : Nhom I iNborn II Nhom III: Ngan ngay, cao cay. . - Ky thu~t lam m~ va cbam sac Ilia thee phU'o-ngphap cua (PHAN HD'U TRINH va CTY-1977).

(YOSHIDA va ngU'o-i (g) X 10 -5 - M~t (19cay (15cm X20cm). -- Nen ph~n : 80N-60P-40K. Chung toi gieo tr<3ng 4 Hin l~p ]~i ng§:u nhien va thee dOl , N 1 4 ' I 1 A h? c.ac e 1 beu sm .0. t1U

b) Su. dlJ.ng phU'O"ngphap thong ke trong sinh hQc s,! khac bi~t giii-a hai 80 trung bluJ:tco y,nghla khi QQtin c~y It cae myc ,xac xua1 ireD 0,95 (NGUYEN BINH KHOA-1975'; NGUYEN VAN OT -1984).

'

.

s6-m, cae cay, hQ1to,bong dai va nhieu h0t.

2. Elm chlltdi truyf1n: - Xac Q!nhblm chat di truyen chin

- Chung toi lai phan tlch mBi m<}t(1<}tbien v6'i, giong goc 8A thee doi Fl va phan Iy F2 xac i:1!nhdi truyen tinh trQi l~n Qo-n gen ho~c nhieu gen, .

6

ll.- LAI T~O VA CHQN LQC NHUNG DONG UU TV: 1. LAl T40 :

~?'"

r',

~

"

. chu~n, b! c&y d~ Iai va v plur

V~lhe thu 1985, chung toi lai cac uQt bien v&i nhau va Q{)t bien v&i giong lUa 8A. - Ve ky thu'~t Iai huu tinhJua:

1982) - Theo doi cac the h~ lai : & Fl gieo 30 cay va F2 gieo 500 cay (ch{;mng&u nhien 0-Fl ).

.- VI}.he thu 1988 theo doi cac chi lieu sinh h<;>ccac dong sii-dl}.ng

lai d{)t bien (F7) va cac d{)tbien cha m~ (M17)-(nhu la), phuc(uhu Ib). 2. CHON LOC NHU'NG DONG U'U TU :

'

..

~..

Ket hqp duqc nhii-ng a~c ai~m di truyen mong muon cua hai chIn s6om, thap diy, h{)t to, bong dai va nhieu h{)t; cha m~ nhu: Dang suat vuqt cha m~. ~

.

llI.- KHAONGHI:f,:MSO SANH VA KHAO NGHI:f,:MSAN

XUATGI6NG Mal.

1. KfL.\ONGHI~MSO SiNH GI6NG :

'"

'"

.

- T~i tqli

nha nhat

(LSDo.os) u-ng v&i mu-c dl?

- Hi~u s5 co y nghia

th1}."cnghi~m lUa Hi~p Hoa dnh Bong Nai, gieo trong theo bang (10X30m)1~p l~i 3 Ian, so sanh ca~ giong hia '" , quac gla va quoc te. -- Theo doi cac chI lieu sinh h<;>cva Dang suat (thu 20mz / bang) (nhu la).

,

tin c~y 95% ; (Tr~c nghi~m aa ao{!n cua DUNCAN). 2. KHAONGHI~M SAN XUAT GI6NG:

? h n"

I h " lh '

" al co n leu vung RIll1 t al <: ac n au:

.' N h '" h Ph - Chung toi aua cac gi5ng Iua m&i ra sllDxuat 0- cac huy~n ' en,

..

'" ? t1}."11 leu CUR san xuat.

7

trong dieu ki~n theo doi h .? t ! CURtm. Dong m~n, chua, h~n, qua 3 VI}.: Bong man, He tlm va Mua nh~m aanh giLl ch5ng ch!u, tlnh so v6-i cac giong lUa tlnh khang va Dang snat . '" '" , '" quoc gla va quoc te. - Tlnh khang sau b~nh duqc h '"

'"

,

A.-

'" PHANIII:

KEf O~A NGHUNClfU

~.

,

v

CHUaNG I JI

,'~

NGHIENCU'UBACDIEMSiNH HOCVA m TRUYEN

'"

A

ON.".

':,

,

,

?

,

K'"

h'"

1

10 DONGDQJDUN[HIN SO'MCUACIONGLUA 8A Chungtoi theo doi chI lieu sinh h9C va cac yeu to can thanh nang suat cua 10 dong dQt bien chin so'm cua giong ]ua 8A qua 3 '1\1: He thu 1983, 1984, 1985(M6, M8 va MI0) , h et qua ng leu cU'u c 10 t ay co sl!

' 1 ac n au t 1en nom,

cao cay, dai bong

h '" h

' n om :

h b "

::O:'b " h " ~rt m.:H . ong 0' 1. Nhom I ') Nh '

~,

om

. d' ., al YO'!

cay cao trung.

ong.

'"

'"

'"

, ' 1 "

h

3 Nh ,

kh ' y&i d~c di~m chu yeu: Thai gian sinh tmo'ng, "" ? 3h va so : Rat ng~n ngay, "Lhap diy, bong ngan vo-i so hQ1

' om

trung bInh, ", II N .£ gaB ngay, : " "" '" h h 9t n leU, so III H ' ,~ :

Nh6m I Bot bi~n I TGST IChien rao cay

So ho b:tj

I

Ch i~U dai b ong

ong

I

I

S6omGhat

90

.1

Bong ngitn 20crn 18

Th~p nhilt em 60--70

. H22.HI lis , HIO, Es

95

! I

I H30.H4

1

11 --.- l!l

100-1

15

Bong dai 23,5e~ B6-;; diJi 23 -24em

.--,..- Cao T. hiGh - 86- 88 em ----"-- Cao 100 -- 120em

95-97 DgllY 102-103 ngaY 1(,9-110 ngllJ

.

1

85em

b' 111, d " 0'1ngan ngay, cay cao,nong alVO'l 1<)1rat n leu. BANG I: TrInh bay so li~u ve 1 so d~cdi~1l1sinh h9Ccua3 nhOm.

118 ngay

~;;-

.

1

-B6n~nga: 18,5em

I

/ E6, Cs, I H2O, 8A, .--- Boi chu-ng

Iho, E5

, H5,

Gom 5 dQt bien: HZ2, HI a) B~e dil3m sinh hge : V&i 4 d~c di~m sinh h9c chinh, cae dQt bien dell 0-mITe thap

8

A. NGHI:EN CUU NH()M I ~

,

'-

'.c3v,'c,'",-"

' 1-'

nhat (so nhom II va III) : chin rat so'm, cay rat thap. hong ligan v&iso hQ11 bong trung blnh, . nay co

n"'" Ineu e co Sl! nrO'ng U'ng gura -- V6-~,tho-igian sinh tru'c,.ng95--97

7

'~'A

,

?,

h A'

1 , an'~ ap cua ea~ Wl~ ~ lC.:l n 10m

,7

-J--

7

'

"

A

,A'

.

J A

. A' b

,.! h A

"

'1"7

110 " 0 ' A

h A ,t- , d" b A I' d

' 1 A.

' II

car~ Q{lC(:lem no : ngay, sam han SA " ,,' .den han3tu1in,.do tIt boa sam lien ngung sinh tru'c,.ng sam va than phai-thap: 60 -70 em so 8A: 85 em thap h()'l1(ten 15-20 em, Th A II ' ""A 1 1 eua '~mn c9ng a aO tae ~ '\:'iTAI 19-~ , , l,/... W II - ,'/ K A' h A (r 1 ) i c un SO'lll. et qua tU'o'ng t\r oa co tac gia n {inxe'( ' , 1 1' b ~ 1 " h "A C on C leU aL ong va so vt -.:ren )ong, t 11 ang lO{lCco t laY 1 , 1 8 \ , 1 A 1 ? ,. 1 7 8A A' 1119tIt a 0 c un 1 . ft, ua co )ong n 10 V0'1 so ,<;rt\'11:ap 1al. a nhom I con co m(>ttbh tn;mg m

\J 11y" SO VO'l e 1

gr a

.,

.ct'A. uOl so. 1 .,., II 22 va ~ I co H,h:':" Igr; .tHen' 0:91bi(~nh9t 10'n han 8A mQt It.

h 7 2()

~ac phan t1ch di truyen chung to tn;mg lU'<;rnghQt di truyen GQcl~p:v6-i dnh chin so-m.

,

?,

'

7

X'

A

.t:.

h

} i c 1 n sifm cua mol m9t

l' d a

A,tA

b) Nghien CU'Udi truyen :

X.

~

;TA

'}A b "" (HIt' len 8A) V, ..

7 cua

., h '

BQT BIEN

K)' RIte GEN *

A'

.,

etA h

Phan t1ch Fl va F2 khi lai eae (1<}1bien v&i giong gac 8A, =1A 7 } C lU'ng to tm 0 tar W,illg cua mQt gen trQi (Fl so-m nhU' d{rt bien, F2 phan 1y 3 : 1 chin s&m b.,., , A b .A' cua Q9t ., leu va c 111mu9n 1 rang mol m9'~ (1<;1";,leD co mQtphenotip rat khac nhau, Hen chung toi kj hi~u gen rieng cho m6i mQt dQt bien:.

h '

I

I

J '

~

fI22 HI Hs IIIO Es ' : gen 80'111'~1'91,

SI~~ Sh Sb SIlo SIe5 -L , tat cae w;rt

' . A' : n om , cac so 1110: vIet

"" reD

S

? -

"

'

,t'A

- Phfm ticb di

SI 1"

tU'c a ca ~ gen tn;11nay va

1 a cac gen uong a en,

S1 5,

10,

9

I,' truyen cua 1 so tt h<;rplai cae d91 hieD H22 X Es ; HZ2X HI') , Hz.?X HI , HZ2 X Hs thay co sl! g1indong nhat ve theri gian sinh tmc,.ng 0. F2. Do GO5 gen nay S122,SIes, SI 1 I

. rat ~J~c bi~t so to nhat 27gr (1000 hQt). Lai 8A X H22

"'?

? ')

V 2 h'?

, '~lU'O'ng

t 1 0' ea

gen l~n 8A co cling trong 1 locus.nhi~u gen tr9i <19tbi~n QQng alen v~ chin so'w O' giong Ilia T.65 cling aii QU'

1 truyen

0'.1'

k

1 l

,

?

+""

glaD cua

c a lll~ (leu co :

Trong nhow I nay co 2 Q9t bien 'H22. HI vo'i ea 3, nhow do 1a 19t , 1 d ' , 8 A h ~ H ct"" 1 ne p an tIC 1 va -"- X "" , '" ? h c't c't'" u1il:t e'cqua glOng n au: lieu Cac cay co tn;mg IU'

8 A

" 1 "

I

k'?" leu tr9ng

U'

hQ'p riay th~t laphong plll.l: co chiCad ? ac n au so VO'l 19t n 10 eua

1"1.,

+

21, 22, 23, 24, 25. 26. 27 (gr) Ch9n 19C trong tnrang I ? kh ' h h'" 1, 91 o'n

DV'avao ket qua phan tich di 'i:ruy~nnay tier theo. chlingtoi c't" ",., h "? so ong ya glOng uQt 91 cua

1

1 '" d' c't-" ua Dang caD UU'Q'Ctr9ng m;rng bien w&i do SITdl,mg 2 dQtbien H2:3va HI d~ Iai.

B. NGHIEN f:UU NHOM II : H30. H4 , 2 d91 bien nay gall giong nhau. a) B~c di(\m sinh hQc :

- Thai gian sinh trm:rng 102 -103 ngay; so-m hO'n 8A hO'n 2 tuan.

88 cm b~ng 8A

95 h"

- Cay cao trung binh, 86- - Bong dai den 23,5 cm so 8A chi 18,5 cm b " ong n leu:'

." tIeD

9'~

-.- NhU' v~y, dQt bien H:;o va H4 chi co 2 a~c di~m ehu yeu khac 8A: S&m ho'n 8A hO'n 2 luau va bong dai (h(J'n 8A : 5 cm) v&i hQt nhieu, co Ie thai gian sinh trll'o-ng khoang 100 ngay nay du d~ rho chien caD cay phat tri~n binh thU'an~ nim 8A (klulC v&i dQt bien chin s&m nhom I kiem ham chien caD cay).

h "" S '" h " 9t 0

b) Nghien cu:u di truyen :

Phan dch di truyen ve dnh chin so'm 0. FL F2 (8AXH3c, 8A X H4) cho th3:y ban chat di truyen QO'n gen trQi cua 2 a9t bien so v&i 8A l~n, v&i ky hi~u gen: QQt bien H30: SIba va Q9t bien H4: SII4,

10

Trong 2 dQtbi~n nay chung toi rat ehu jdQt bi~n H3ov&i gen SII3oVIco than eu-ng,du-ngth~ngva cae d~edi~m Dongh9Cco ynghia khae, 1a v~t li~u kho-i (tau qui ghi trong lai t~o giong tier theo.

Phan tich di truyen ve bong dai eua ca 2 dQt,bien so v&i

?

"'?

8Ahh

b " ong ngan eua

"' d ' ay

'" ltruyen

d" b " ong al.

, cot in;>!cua

C. NGHIEN CUU NH6M III : dQt bien H2o, Cs va Eo

a) 9~c lii~m sinh h,?c

Nhom III gom 3 dQt bien v&i nhirng d~c ditm chung

giong nhau :

- Tho-i gian sinh tnro-ng khoang no ngay, 86-m hoon 8A

hern 1 tu~n.

- Caycao va rat cao: 1m - 1,2m -- Bongdai 23,5 em v6-iso hQ1tren bongrat nhieu: 100-115

hQt

A

?

,

1 ~

~,

Di truyen vc tinh chin sam va ~hieu dai bong O' 2 dQt bien nay la dQc l¥p.

'h '

n"" :I71em nOI D:;Ltcua n om ([(;rt

leu nay,

1, 01-" b ,'" a co e leu eaO cay cao Cs va H2o deli eao h

'"

~..

, h d o

b oA'

b) Nghien Cu'u di truyen : '" n~ h " De p an tIc

I truyen ve e lIeu cao cay

3 ;'I'" u9t

I ,'" goc 8A:

'

lell, chung toi dB: 1ai v&i giong 8A X H2o, 8A X Eo 8A X Cs va lai v&i (191bien~hap cay H30 : I-ho X H2o, H3o X Cs H3oX E6o

' h '"

Phan tich di truyen (y F1 va F2 cIa nh~11cItrq-c ket qua th~t d~c bi~t: tinh thap ciiy cua 8A va uQ'tbien H30 1a trQi so v&i tinh cao cay eua ca 3 GQtbien H2), Cs va E6 : di truyen G

J'r"n

-~f'~'f'

11

,

. i

Btrq-c biet tinh thap diy (ygiong Ilia 8A va nhieu giong Ilia IRRI khae, do tae GQngeua gen DEGEOWOOGEN (D-G-W-G) Gtrq-c

J r-,"-'-o_-"';::'~-"'-' "'o'r-I I '\1\ j Uf,\! d\JU i U:'~i) HH) 1 I " . , ~,,' '"/" IH \ fir" I d '\i (I C i\ '11'._j 1~"I' U ! n.J.I.' r\ \ I 1U r h. . j ~~ I : I I

?

ky hi0u 3dl , nhi~u gen d{ltbi~n a1en vo-i sdl cling da nh~n dIT

, h h A'

J. A

A 11' VrJ-Y,tm

oA

A'

A

vo-i sdl cling dii nh%n ttu,

cay cao

oA'

? J ' " 0 taG . ling cua gen t ap cay o'ua l~n. Trong nghiencu-u cua cluing toi vo-i 3 dOt bien cao cay deli , 0 h A' Ie, 1" h A.ct n ~n U11'Q'c et qua ngU'(}'G{lI: a 1,ln so VO'I t ap eay t1'Ql 8 A

? 0' glOng

L'-1..

0

,?

,

B

h ?A

h

I

k A'? l

'tA b ' A' (lQt

" (lm;)'c

I , ua "A ?' leU nay C 11 co t e Sial

oA'

A

0

0

0

I,?, a 0' eac

VO'I genotlp

I ' ua

' I leu gen t IIC 3dl mat ho~t JQng, vo-igen nhll' v~y chung toi ky hi~u ( 3dl ), v~y d d leD VO'I S' 1 S' l: glOng geno'Lip( sdl sdl ) : cay caD, con genotip : dI h<}'ptIT: sdl ( 3th) 1 A' tJap

A cay.

8A ' b oN, h A' t. ap cay, , cae d A - 91

'tA

,

Chung toi se nol 1'0hO'Il(lieu n?q ;y phan hi~n Iu~n.

3 ?A h

va r

trollS

to Q'P al cua cac (191 )leu

5 va

?A

'

'

d

h

? 3 'fA b oA' w;rt

] len co tIe

I o?

BQTBIEN

E6 Cs H2O Ve di truyen dnh chin s&m, th1 ;Yea, 3 GQtbien (leU c6 thai gian sinh tnrcmg khoang 110 ngay s&m hO'n 8A hO'n 1 tHan. Phan - , 1 1'1 '};' 2 } 0 A' H C ' E 6 20, tIC l' vai giang gac 8A dell nh€ln 1hay di truyen do'n gen tr{li cila tlnh ' , h' h oA' k ')' Hiu cae c III sO'm cua gen 0 n 11' sau: KY Hltu GENCHiNsaM SIll6 SIlls SIlho

con -clnhdai ngay ;Y giang lUa 8A Ia 1~n.

Cuoi cling, 1a cac {[Qtbien H3o, Cs va E6 den c6 bong dai va rat nhien hQt. Bongdai va nhi~u hQt 0. mai lUQtdQt bien den hi~u hi~n tlnh di truyen trQi.

Ba (l~c

I b'

2

trIn 1 ay )ang

.

12

B~ li~n so sanh chung 3 nh6m cila 10 dong dQt bien so 8A I ? h ' A" c ling tal

..?

,

'"

v

J/

tAl TONG"UP CAt OACDIEMm IRUVENMONtMUON

.

"

CHUaNG 11 .

A

I

'1"?"

",

A, NGAN NGAY, B()NG TO:

' suat caD.

' 1 - J' m9t so ong co n nl'TIg U'U Ulema Ir, iii'a chune: nh~m taG £:io11.£;1116i

", I, A kh ?',j-" V~L lVU 0'1 uau qUI gra ae naIlS')

,

U

c.

L'

,

e'

""

'

"'

'

l

} ?

4-

-

"

h " A III co so 9t tren 1 . "" etA } at VO'I ([91 )Ien

gen chin S&ill 511:10clm?,c SlY(hplF v(h hy vyng t~o dc Q{lt bien mo'i cotho'i ?' 3 ']'" 'Nh~ h - am mvc mc ,O'n, I ", C II (E n lIeu -5, <6,

I H30 X E6 ; Iho X C,j ; I-ho >< H2o va cta nh~n chr

?

,

A

:1""

Nghien cuu 10 dong d:Q':;hien eMn so-m, chung toi nh~n,hay '" d' ,'i?" I ' at

'" 1 A

30, 111ll'ng uen co so

19t tren

tnrO'ng

bien m&itlro'ng . h glan SIn nhtr E6 , Cs va H2o

I h '.... l1{1tbien I-bo co tho-i giancnccl'ilg khoang 100 ngay vo'i dong lai gian sinh lmo-ng nlm v~y va bong h{l'l:n~ng "+' h ' b A ong nay ca' u;ri; nen 1110m "'" IJ ) '1" 1 ~30: ueu Clu9'c SIT u\mg ce ,20 1ai d{l'l: ung A20, 26A, 28A den co chien caD cay va '.ho-i } A )ong 11 leU h H n ll'

?

"',

I 'A

I

h -

san xuat va t 1 ng lly111 n Ill' n u~ng glOng 1110'1.

1'"

?

Do do A20, 26A, 28A co tihn nang nang su3:t caDdang Qm?,c ,'" " h '

) h A

? 2 0' h A

.", 1 1ll' glOng na

C"" I I , 8 \ 1L

h '" l ' Ngdai ra dQt bien chin so-m co h9"[nhien E6 (gen SII16 ) trong t'3 h11.6 , mong muon 9" n leU 0' w;rt b "'" E ' , h ? 6 va t an cll'ng a non leu

?,j-A

13

Giong mo'i ihr

BANG 3 : Tomt~t Iai t'3ng h

-_.

,

B~e (ti~m cay con

Lai

M~

I

I So !thu- ! 11-.1"

.1

A20

Cha X Hi~u q~N&S cua glOng Ilia roM

H30

H~o

V

,'A

I

giong mai, hem Dang' nang suat than cao, eu.nG'lab' th~ng, h<)t nhieu.

,>

1

gen S11:3o100 ngay P 1000 h91:= 22-23g eao trnng Hnh, ';;hfmdrng, Ia " thang, h{tt ban gen SIII~o no ngay P 1000 h{ri:= 19-20gr eao cay, than yen, Iii l&n, h~'1:ban

gen SIl30 100 ng'ay ! P 1000 h{rt= 22-23 gr eao tmng hinh, thancu-ng, 1, ' h l1 a '[ ang, h~'~dai

than

2 Cs 26A H30

gen S1bo 100

I

H30gen Slho

h ' d ~l

than eli-ng, ]Ii " 1,:,.:2. tllang, aI, hong

dfti

, giong mo-i, I g{to ligon cmn, eu-ng, hi I':/- h " t lang, 'It dai gen SIlls Iii l&n, than to, ngay, than eu.ng, eao cay, h~t dai 1£ tilling, eao '~mngbinh, h~t dai gen S1ho, 100 I ngay.than eli-ng, Ia th~ng, eao tmng binh, h~1a'ai i 3 28A gen SIll6 E6 gen SIl16

".,

E6 gen SIns

v

, I

c;rt n

leU,

ItS-n,

109 ngay, h<)'1: nhien, hong dai P1000 h<)t: 22-23g.Ia than yenJ

than yen, Ia to, h<)1hall, honr.-dai 0 giong m&i, g~o ligon eerm, than eu-ng,la th~ng, h<)1 dai than eli-ng, Iii tMng, h<)1dai, bong dai 4 A8 gen SIll6 8A gen s, 120

ngay, h<)1ft, b A ong ligan, P 1000 h<)1= 20-21g, Iii nho, than eli-ng

, , glOng merl. ,"" Hem nang nang sna1eao ' b "" , h A bong dai, Ia nha, than eu-ng

109 ngay, h(rt nhien, hOng dai, P 1000 hClt:22-2.3g lli nho, than eli-ng

14

A

I

.t,

, B. NGAN NGAY, HQT LaN:

~

,

,

I 2 ;tA

T

10 d'

rong

ong

;t" b °'" uQ1

Jen ngan ngay,

UQt

co

b.,., Jell -~n,)llg-1U'Q'ng

nhat

thu9C nham I, Ga la 0:91 bien H22 va I-h vo'i

hru y la khi

?

".'A

h A 1 Q-~ o'n

A

. h glaD \. ac n au ve <1Q o'n A°;t_?

Ih ' d

~ng tIling h '

lai H22va HI 1000 h91 o:en 27gr. Bi~u o:ang v&i caca9t bien khac, co h9t nho hO'n, thl 0- F2 ca th~ nh~n O:U'C!Ccac ca th~ v&i h9t 16-n nha1 (PIOOO h9t 27gl) ho~c 1a , d h ~t cua . c a fit;. cac ' H 'I-?A D ;t'

tOl ua SU \lng

0 uO C ling

I He Dang

::~ va

cao

' ] 'l-A b ',., H uc.r~ leu trsmg hrQ"ngh9t 0' m91 s5 dong chQn lQc,

"

,.

';tA

,

2 h

I 22

I , H

0-.

Qt men c 1 co

Qt O'n

leu

dii chQn dU'Q"cdong Ilia m&i A30 vo'i P1000

h9t a~1 24-25gr,

cac a~c ai~m khac

nlm A20, Do da A30 ca tiem Dang

,

nhung ,., ~ Dang suat

cao.

b oA' 23 h A h ? 1. A20 ca nhi~u U'u ai~m VI theri gian -sinh tmo-ng (J 00 ngay) va h9t nhieu (nang sua-~ cao). nhung trQng lU'C;>'llg1000 ' h A I 0 g, Den al VO'IUQt 22 va

2. Lai H3o v&i HI da: t~o chrQ"c dong Ilia m6-i A32 v&i

PIOOO h9t den hO'n 26gr, co tiem Dang Dang suat cao.

BANG 4 : Tom tiit

lai

tang

hQ"p ti;lo cac gi5ng, dong ng~n

ngay, h9t lo'n. .

15

3. Lai H22 va E5 (eteu rung nham I)o:a::'.lo i:lU'C?,c2 gi5ng mo'i 22A va 24A co PIOOO hv-: n~ng liO'n E5 ]a 24gr so v&i 23gr 0- E5 .

-

Lai

Mtf

Hi~u qua SX cua giong. dong Ilia m&!

So thu- hot" -

Cha f)~e c1i~m cay con

1

A20

HZ2

A30

O"en ~ I.." .., "'. t1 PI000 h(>t: 27 g, than to, hi to, thap, cay, bong ng~n.

Tho-i gian sinh tn.ro-nO' 100 0 ngay h9t nhicu, ." I , h A 91 O'n, bem Dang naug iuat cao. gen 51ho PIOOO h9.~: 24-25g, drug cay, 1£ -;;hing, eao -;;runghinh, hong dai. gen 51130 P 1000 h9-::: 22-23g, cli-ng diy, Ia th~ng, cao trung hinh, hong dai

2

A32 H30 HI

gen 511 PIOOO h91 : 26g, eli-ngeay, la thing, eao trung biBb, bong dai.

22A

Tho-i gian sinh tmo-ng dU'o-i 100 ngay, bong nhieu h9t. h9t lo-n. nang '"'- sua. cao. gen 511 PI000 h9t : 27 g, than to, hi to, thap cay, hong "- ligan. gen 51130 P 1000 h9t : 22-23g, cli-ng diy, Ia thing, cao trung Mnh, hong dlli.

'"'

"

3 £5 H22

gen 5hz PIOOO: 24-25gh91bllu dai, la nho, than eli-ng.

Tho-i gian sinh tm o-ng

.""""

gen 51e5 PIOOO : 23-24g, h91 dai, la than nho, cli-ng. 24A

O"en 51..,.., 0 P 1000 : 23-24g, h9t dai, Iii nho, than eli-ng.

16

Tho-i gian sinh tnro-ng dU'o-i 100 ngay. h9t dai, ligon cO'm

C. NH(rNG BIEUHr~N DI TRlJYEN Mal

(; GIaNG Mar

'

DO LAl 2 BOT BIEN:

-

.3I">' h

h '"

.h

l ~

' ong ual O'n, 19t n. leuO'n

., Lai 2 dQ"t bien H22 va Es dil t~o chl'Q'e2 giong m&i : 22A va 24A v&i dae di~m sinh hoc mo'i khae eha me : Cay cao ho'n. (1? '--) b ~ Dang .J,

.

BANG 5 :. Tom t~t nhl'rng bi~u hi~n Vll'Q't0- giong m&i 22A, 24A khi lai 2 dQt bien H22 vaEs

I

B&tbien I Can city

I Do; bOng I H(\t

Ghi chli

.

H22

Gell Sl22

90,63 I

Es

Gell Sles

!

22A

I ! 90,92 I 94,75 i

(em) (em) bong I-'

I 64,55 I 68,6 I 75,60 I 75,0

I I

I 18,32 I 19,94 I 21,45 I 21,52 i i

i i

I

,.----.-----

~ tnro'ng

ng?ty,

"

24A

')4A ' h co

"., pong:"',

,. ~t cIal

ai, eon

"" G - lOng' d x , ,'" 1 I an t l! neu,

Nhll' v~y, co nhl'rng bi~u hi~n Vll'9't 0' con lai

(cae giong mM

d'" ca 2 dQt bien va 2 giong m&i deli eo tho'j gian sinh nlm nhau 96 -97 22A ' , h . co 1'A ~t>au 1 '" 1ap

22A va 24A) so v&i 2 <19t.hien cha m~ H22 va E5 '

Cuoi cling, d~ ti~n theo di5i chung ve cae (19t bien cha m~ ttng hQ'p cae ket qult -chi va con lai (giong t~o thanh), chung toi nghi~m (blmg 6) V\lhe thu 1987 (M17---F7 )

17

CHtrO'NG II1

Y NGHiATRUCliEN LOAcAe GIONCLOAHU BOTBIENMffl

.

.

San dteh ray nail 1978, nhieu giong Ilia m6i eo gen kluing ray nauchling 2 Gil Gll'cre Gll'a vao san xuat, thay cae giong cli khong eo gen khang.

IR64, IR74... IR66, Trong GOgiong IR 8423,

"

Cae giong lUa m6i do GilGucre slm xuat r(}ng trong hO'n 10 Dam qua: 3A, 6A, 7A, 9A, 4B, IR 8423 va cae giong eo tri~n vQng IR68, xuat khilu m6i trong Dam 1988 Gil all'crc san xuat tIeD di~n tieh 1,5 tri~u ha, giong 9A : 400 nglm ha, eon cae giong khae khoang 200 ligan ha nhu 3A, 6A... Cae giong lUa IR64, IR66, IR68 va IR74 cling Gang Qucrc san xuat nhieu cho xuat khiiu.

'" k '"

' 0 t e tom tat mQt so

n 1U san :

h 1 h?'"

Cae giong Ilia Iai G(}tbien m6i eo tinh khang ray nail eao, cling Gucrc Qua vao khao nghi~m va san xuat so sanh v6i cae giong lUa quoe gia va quoe te lieU tren. ? 1 , ~ C et qua c nn 1. Cae giong: A20, A8 va 22A eo Dang suat Vll'crt nhieu

I

giong Ilia khae. BANG8: Nang suat eae giong lUagom 36 thi nghi~m Ham 1987--- 1988 eae V\lGong xuan, he tlm va mua t~i tr~i Iua Hi~p Hoa va m~ng Iu6i (y eae huy~n dnh Bong Nai. Nang Buat (kg/ha)

Bong xuiin (8 hi nghim)

He thu (14 thi nghim)

Giong Mila (14 thi Dghim)

4152 5081 5623 5066 4502 5355 6390 6150 3901 -- 5002 4427 -- 5029 6070 5724 6A lR 64 IR 8423 IR13240-39-3 9A A20 A8 22A

18

4121 4350 5101 4996 4249 5288 5987 5975 LSDo,O5=40,48 LSDo,O5=4lS,33LSDo.O5=353;90

??

,

ot"

3

h

'

' ' e t u va mua,

rat cao er ca

.

, Tho-i gian sinh tl1io-ng cae giongIlia

uQt bien m&i bang ho~c so'm ho'n 8A nhieu (hang 7

s6om hern cae giong dang slm xuatva 0- ehuo'ng

II),

"

'"

,,0

*-

v

,"

"

'I ?"

l

'N' glOng

'

22A N h Qua b;mg 8 co th~ thtiy au,!c, Bang suat cae gioag A20, A8 ? h ' " c u'ng to , va Vl},uong xu~n, tfnh thich nghi cae mua V\l riLt I6on;

""

' cae 9

~ uuO'ng B 1' NG .f\.

xuat ClaU mO'l VO'! hem Bung Dang snat I ' ..:. 0 san Bang suat cae glOng ua .

"

I """' al w}t J,A

,N

,.,

,

' h v "., I ,

2. Cae giong Ilia 24A, 26A, 28A w)oih(>tdai va rat dai (tuo'ng eao. l A d" " b "" leu mo'! 1<)t a! FI' " 1 e t 1U-

ver! glOng na quoe Ie qua cae V\1~Dong xuan- Mua tr~i Ilia Hi~p Hoa 1987-1988.

Nang Built (kglhaJ

Kich

thmi'c

hgt g?O

I He thu I Mila

Bo,?g xuan

I

Chien dAi hgt g?O (m/m)

Tll~ C,dai D?ug IC, rgng I hgt gl}o -----

6,98::t0,14

) "., S

h9t dai

I h9t dai

1 h?~d~~

3,19 4530 I 4120 13210 IR1324,0- 4680 IR 64 14850 39-3 *

6,70::t0,18 I 3,13. 6,74+0,1~ : 3,14 I 3,26 ,h9L dm 7,05+0,1;:>

LSDo,O5 LSDo,O5LSDo,os =84,33 =91,27 =94,28

5250 5290 5800 5040 5230 5633 5160 5280 5740 24A 26A 28A

.

Bong Nai trno'c nam 1989.

{\>IR 13240-39-3 (L9) : Giong slm xuat chu I\!,c cua dnh

,

:

?

3. Cae giong Ilia lai aQtbiet ma-i, co tfnh thiGhnghi moi .' 'trnc>'llO' rono' b . b - Khang phen : 0' huy~n Long Thanh tinh Bong Nai A20,

IR74 rat kho thiGh nghi IR64" IR66, IR68, Trong aieu ki~n dnh Bong Nai, cac giong Ilia h~t dai cua , khong san ri}ng aU'9'c, con cae giong Ilia 24,A, 26A, 28A thl thiGh nghi qnoc te: xnat '" ,.", 3?A? rat n;mg, ue san xuat.

19

. A8. eh!u phen vU"!t IR 84,23 nen aU',!c san xuat ri?ng.

,

-

,., ' uat cnua

vung veil

t

I..., an:

...

A

v"

"

h l "~" Kh ' , ang c u.'1, C l~U uat b "'... len

"

IR 84 ') '>

~v

co tmang

"

?

"",,

'

I

A20

, ,

'

- Ch!l1h~n: Ph\lC hoi nhanh so cac giong khae san khi hl}.n. - Vi?n di truyen Dong nghi~p (B9 Dong nghi~p) eJiiaU"av~lO h oA 'itA"

h "" leu ngheo Ian cua tinh Thai Binh, A20 phat tl'i~u Mnh thU"o-ngGift h kh ' "" h Dang gnat cao so yell lien t1'o oa rat mu~m, Dangsuat thap (tai Ii~u tnmg tam ky thu~t Dongnghi~p T. Thai mnh). - Khang phen m~n: Huy~n CMu Thanh tinh Bong Nai A20, A8 phat tri~n tot trong dieu ki?n plIeD m~n cua huy~n.

, cae vung uat n

' kh v an; 0 0 PI ' 'H ? al

ct" kh ' B~ ae, a

d (H

h ' ,I-" uat t 1 ng l«;m san KHat gJOng ua b h }Ong. ~c man, uat cat p a va vung trung Ha Nam Ninh, Vlnh Phli, Ha S&n mnh) den d~t ket qua 'I;otso v6-i giong Ilia IR8423.

Giong Ilia

i Rliy nan I B~c Iii I Born nanl Bt}oon IKho vAn San C,uon1a

I

~

RK HK

4. Cae giong Ilia Iai Giltbien nuh co tlnh khang sau bfnh caD. Tir nam 1980 khi (111"

3 5-7

4 7-9

I

7~91

3 7 * Tai 1i~u Vi~n lUa Bong Bhg Song Girl! Long 1980 (cae so

8A IR8423

Ia cap b! h~i), Qua bang 10. ehu-ng 10giong 8A khang caD cae IOlfisau b~nh so lR 8423.

Trong 3 Dam 1987, 1988, 1989 theo doi cac chi

lieu sau b~nh 0. cae giong Ilia lai Q{)~bien m<)oiA20, A8, 22A, 24A, 26A va 28 A thl thay duh khang luon caD han lR 8423. B~c bi~t la tlnh khang; r:iy Dan rat cao va nhi~m alfo on nh~ han IR8423 nhi~u. Bien nay, chu-ng to cae giong Ilia lai Gi)1bien m6-i v~ din ban vlrgiir dmrc genotip khang cua 8A. Trong cae Dam 1987 -1989

20

cae giong Ilia lai dQt bien m6-i dii dmre thl nghi~m va slm xuat rQng 0. cae huy~n th! eua trnh Bong Nai vo'i Dang 5uai cao 5-6 tanfha va cao han ho~e ngang v6-i mITenang suat cua giong lUa IR 8423 (CR.203).

CHUO'NG IV

BIEN LUANvA KEYLUAN

BE XUAT.PHU'ffNt HU'ffNGGIAIOUYET VAN fiE liEf Jut.

A. BItN LU;).N VA KET I,u.~N :

Elm chat di

cuu

nhau:

va v&i ket qua rat khac

-1988)

?

,

' }

\, h "

h'

sO'm,

sO'm va

DA

b " N

I a Hong a en. 179t

, leu c In sO'm rat ua

N C!- d I :;tug n urng, l<:1i0. h~n the cay lai vo'i

A'NoN

"A

,

,

"C!-

04

""

1

' 1 "!'A

]

'"

'

"t""

~

1 '"'

h '

,ot,

,

h

d

h h h ' / c In so'm ]lay.

T "N

" '... ~ ve

/

'N

?

A

?

l~

h ' cae gen k "" " " 1 t1'uyen

1 0"

IRRI ' d

t ap cay O' nl1eu grong ua cua.J.

d

-

truyen cua cac dQt bien chIn so'm con It GU'qc do do'n gen l~n nghien : do mOt h~ thong KAWAI-1977) (DERYDASI-IING-1986, ; do gen trQi E ch!u tac dOng tang gen (NARAHARI cU'o-ng cua mOt gen l~n m khac (TSAI-KDO-HAI -1985). Ba b! earn quang nhom GQt bien ehIn so-m tIT giong Ilia 8A khong N, '" h k" ct" 0'1 so'm ueu co )an C U Y nay gom : C In rat chat di truyen Go'n gen trQi va 5 gen dOt bien chIn so'm Ctuhom " d d " I I';}" 0 1truyen tho'i GO'n gen trQi, nen d~ dang tluycn (tau, Cae gian sinh tl'U'o'ng khong h! bien c1&iso v&i dQt bien kho'i GOt bien chin so'm v6-i di truyen clO'n gen t1'Oiaa la C9i nguC3n cua ID9t so glOng ua 31 uQt nen ngan ngay eo UU'Q"Ctrong ng len CUDnay, ;},' h lec rang, VI OIeU '911 L10'1 glaD C ling tOl c U'a xa~ u!n ?, ,-, / " cua IDOl quail "",ac Gll'qc ket qua nghien cuu clingcom?t so ai~mkhac v&icac vie gia da lieU, 1, T' h h '" 0 gen "ztn S'l co In alen t1'Oi (diy cao) SDl. Ngdfti 1'a cac gen thap cay l~n khac sth, Sd4, aeu co alen trOi tU'O'ngung.

Lai 2 giong thap cay (80cm) y&i gen l~n khac nhau : sd1 Sdi X sdX2 SdX2 aa nh~n dU'qe mOt so cay thap nhlf cha ID~va mOt so hrqng lo'n cac cay rat cao (130-- 170cm) 0. F2 1988) ao 1a do co cac genotip trQi, aC3ngva (NARAHARI d! hqp tii- m&i : SD1 SD1 SDX2 SDX2 , SD1 sd1 SDXz sdX2.

Trong IDgitmung hQ"pcao cay la di truyen trQi so v6-i thap

21

A

A

.

' h

' ;l nglrq-c

' nay t

" B. 1 ' .. j cay.. a ~l no ell truyen aan gen l~n so vo-i tlnh thap diy la trQi. Bieu nay chi co th~ giai thich gen sd1 0-3 d:Qtbien cao cay eta mat ho1].taQng.

h 0.'" b'" 91 len caD cay trong cong tnn

~

'

Giong lUa 8A do co nhieu nhlrq-c a:i~m ve Dang suat va tho-i gian sinh trlf(yng, Den <1a:mat j nghla trong san xuat, trong 10 <1Qtbien chin so-m nh~n alrq-c cling co lllQt so aQt bien ki~u cay 'V"abong phu hq-p vo-i san xuat, nhlrng Dang;suat ding chlra nrqt dang k~ 80 vo-i cac giong quoc gia, quoc te.

'" h "" , t n xuat H;n n ung

" dx d' e

d h- :.tng uu tu va ang tra

tan/ha

bang v&i mITc Dang suat cua giong Ilia hang (t/iu Tuy nhien khi Iai giira 2 <1Qtbien ho~c aQt bien v&i giong ,.. 8A 1, h ' h goc t an giong mo-i. P'u di'~m nBi b~t cua cac giong lUa Iai d:Qtbien m&i la co tiem nang Dangsuat cao. Neu nhlr cae giongIlia SA, 3.1\va thl cac giong Ilia Iai aQt bien 6A co muc Dang suat 4-5 : 5 - 6 tan/ha ho~c aa thrqc Dang Ien mQt mITc ve Dang suat cao hun, IR 8423 (CR. 203).

Do do, vi~c Iai cac GQt bien co j nghla rat quail

tr9ng. Tiec rang chling toi chI mo-i Iai aem neu lai keF thl k~t qua con co th~ bat ngo- hall.

Chi co mQt trdrng hgp Iai 3 (A20 X H22) IDaaa Dang rat caD v~t Ii~u ch9n giong (t1;1odong Ilia m&i A30).

.

Lai giira 2 GQt bien, co Ie khong phiii chI co Sf! ket hgp cac G~Cai~m mong muon cua 2 eha lift ma con co sf! tac agng tlrang hB cua cae gen aQt bien trong genotip cay lai m&i-- (MICKE - 1976 ; MDSAEV, ALMATOV - 1987).

?

"'"

""

'

"

Bieu nay bi~u hi~n ro nhii't 0- 2 giong Ilia Iai GQtbien 22A va 24A vo'i nhirng d~c 8i~m hlnh thai mo'i augc DangcaD han so vo-i 2 dQl bien rieng re : H22 va E5 '

h '"

cua

h "" h.

Nghiell CUll ky hall ve tac GQng tlrang hi) gen GQt bien thuyet va thf!c ti~n. Tiec trong cay Iai se COIlnhien j nghla Ij , ~ ",.+,?", h } rang Vl~C llg leu cuu :.tn c e ve (Hem nay, C 1 c lUllg tO1 con co alr

22

. Lai cac ugt bien rung mgt giong'(giong 8A) cua chungtoi l'a rat If thli va nhanh chong: chi din den F3 Ia co (hrQ'cdong thulln a~ nhan lieF cac the h~ lieF theo.

* KET LU!N :

Ciong Ilia 8A (IR 2070 -199 - 3 - 6 - 6) v6oi cong th{rc Iai : IR202 / O.N/ / CR94-13 ail aU"Q'cBi?Nong nghi~p cong nh~nkhu V1!C boa flam 1980, co tinh khang moi tIU"o-ngcao va cO tinh khang ugang nhieu Io~i sau h~nh, nhU"ng co bOng nh~, hQt uhi) va tho-i gian sinh tIU"cmgdai oil aU"Q'cnghien cuudi truyen chi?n giong ~A uqt

b ," leu.

Ket qua nghien cuu rho pbep kel Iu~n sau :

'

,

;t""

h

h

'" luau

' 1 va

' III 80'm

so nOl c U"ng.

~A b u<;>t

d' ong

," leu

c

1. Xii-If boa chat sieu a(}tbien NMU den mam,h~t Ilia aa thu amrc 10 dong a(}t bien gom 3 nhom : S6omhem 3 luau, 2 d d " Mx' '" luau 1 0 01 truyen uO"n gen tr(}i. Cac gen chin s6om nhom I : Sh2, S11, Sh, SIlO va SIes la (tOng aIen, cae gen chin s6om nhom II va III uU"Q'c kf hi~uSIho, SII4, SIII6 , SIlls va SlIlzo.

T~o giong Ilia m&i do Iai cac dong ogt bien cua ll1i?I giong con rat it trong tai Ii~u tham khao cua the gi6oi vIa mr6oc ta.

3. Caedong agt bien chin s6omco h(}tnho khi Iai vo-icae a(}t bien co h(}t to nhat : H22, Hi oil nang cao aU"Q'ctr<;>ngIU"Q'ngh(}t va tang kha Rang nang suat.

2. Chieu cao cay, duh chin SO-ill,h(}'i:to, bong dai vo'i h(}1 nhieu Ia nhii-ng 1inh tr~ng dii:ruyen aQc I~p.

4. Cen a(}t bien chin s6omcua m&i nhom ctU"Q'cdi truyen a(}c I~p 0-h~u the, do 00 khi lai vo-i cae a(}t bien khac nhom co bong to, hgt nhieu, ail nh~n aU"Q'ethem cae Q~Cai~m m6oi 00 0- con lai, cae giong, dong m6oico Hang suat cao t~o QU"Q'cA20, 26A,

23

28A, A32 d:~u ngln ngay hO'n gi5ng lUa 8A do lac dQng gen d~t bien

chIn s6om cua mal nhom.

v

v

5. BQt bien chin s6omE6 v6oigen SIII6 co bong to, hQt nhiel1, di ket hq-p ihrq-c o~c di~m hi nho. than thap va cll-ng cay If giong lai oil t{lOnen gion~'lUa A8 mo-ing~n ~gay co tiem g~c' 8A, khi '" Dang Dang suat cao.

7. Tu tt hqp lai ban o~u IR202 / O.N1/ CR94,..13 co G~m tinh d{li vo-i tfnhkhang mOl trno-ng va san b~nh cao, cae giong Ilia lai oQt bien m6oi con gifr (1~you tinh khang 00.

8. Khtng Ginh ve mQtphuO'ng;phap t{logiong hia roo-ihi~u

qua~ BQt bien gen va lai cae oQt bien clIng giong.

6. Xii- dlfng 2 oQt bien cha m~ binh thlro-ng (H22 va Es ), khi lai oil nh~n Guqc giong m6o( 24A va 26A vo-i o~c .oi~m hinh thai vuqt trQi hO'n 2 GQtbien kho-i G~u.

B. PHUaNG 'HUaNG GIll QuytT VAN D~ TItp TVC:

.'" llep tlfc.

Trong tho-i glaD t{yi, neu oieu ki~n cho phep oelii se

1. Vi day la bu-o-co~u cua vi~c nghien cuu roQt phtr6"ng phap ro&i ve lai oQt bien trong mQt giong va chi lai oO'n, Den chung toi se lai kep,6 va -8 nMim lam' sang to hi~u qu:a lai t~ng hq-p nhieu oQt hieD thlch hqp nghien cuu them.

2. T{lo them cac giong lua mo'i.

3. Tiep t\Ic khao nghi~m cae giong lUa mo-i co tri~n V(,>ng ireD dia h~mtinh va cae no-i khac Yo-idi~n rQng ho-n. -

24

4

,

.

.

.-

.

4'

1. TRAN MINH NAM-. LE NGQC QUI. :

4

."

.

h

1 '4

Kh

k ?

b

'1,.?4 ( leu

oa

Cac giong Ilia GQt bien A20, A8, 22A bao cao khoa IH)c~~li hQi ot" ' I ,4, B4 ) an Hong .:I9l 11U~:': Q Hong ng ll~p 9cy \long Nha Trang ngay 22-11-1989. .'

C. DANH MVC CAC CONG TRINH CUA TAC CIA itA CONGno THEO aE TAl LU4.N AN : "

2. TRAN MINH NAM-- LE NGQCQUI - KIEV NGQC AN--

MAL THJ Tl1YET - L~ TH~CH TRINH:

?, '. "

Nghien cuu 10 dOng Ilia GQtbien boa h9c tlr giong Ilia 8A. HQi ugh! khoa h9C khoa Sinh - Tlu-o-ng B~i b?c ttng h<;rp TP. H~ Chi Minh thang 4-1985.

,'I

?

"',?

,?

h n"

;!-4 b ,'"

N

. 'f aI - ~p

3. L~ NGQC Qui -- NGUYEN THo! BlJP HU'O'NG - TRAN

leu om)'c san xua.: (f un Dong -dnh Bong Nai, quI IV 1989.

MINH NAM : .,., C' 1, ac glOng ua W?t chi KHKT-UBKHKT

4. L~ NGQC Qui - TRAN MIN1I NAM :

5. TRANMINHNAM- L~ NGQCQui:

Lai uQtbien cung giong t!;logiong Ilia mo'i. HQiTIghtkhoa h9C tnro-ng BHTH Ian thu 5. Thang 10-1990.

6. TRAN MINH NAM - L~ NGQC Qui:

Cac giong Ilia dQt bien h~t da.i cltr<;rGslm xuat 0. tinll Btng Nai T!;lpchi KHKT-UBKHKT ttnh Bong Nai, qui I 1990.

8. Cae giong Ilia: A20,

Crossing early maturing mutants of rice varieties 8A, Mutation Breeding Newsleti:er - 1991 (dang in),

.

'

'

25

..

Dr',: .

"

_:C; Hqr:< ! !i

.'.

7. WF d~ng khoa h9c ky thu~t - BQ Hong nghi~p dii cho phep khu V1!Choa giong Ilia A8, 22A va khllO nghi~m giong lUa A20(1989) -A8, 24A v'a 28A dii au-a V?lOh~ thong thi nghi~m quoc gia : Trung tam kh11Oki~m nghi~m giong cay tr~ng trung u-O'ng (nam 1990). -_. ~

~

irj

l

.1"'" ! .. ,'".'..,...",.". n

J j\ J

,',

'".."',,.'"

j ":--,

l

,

, ".-J