Ạ Ọ

Ộ Ố Đ I H C QU C GIA HÀ N I

ƯỜ

Ạ Ọ

Ọ

Ộ

TR

NG Đ I H C KHOA H C XàH I VÀ NHÂN VĂN

Ị ƯỢ

Ầ

TR N TH  PH

NG

Ữ Ộ

Ớ

Ứ

Ạ

NGHIÊN C U NGÔN NG  H I THO I TRÊN L P

Ữ

GI A GIÁO VIÊN VÀ GIÁO SINH

Ả ƯƠ

Ỉ

(T NH H I D

NG)

Ậ

Ữ

CHUYÊN NGÀNH LÝ LU N NGÔN NG

Ố

MàS : 62.22.01.01

Ữ Ọ

Ắ

Ậ

Ế TÓM T T LU N ÁN TI N SĨ NGÔN NG  H C

ộ

Hà N i – 2015

ượ

ạ

Công trình đ

c hoàn thành t

ữ ọ i Khoa Ngôn ng  h c

ườ

ạ ọ

ộ

Tr

ọ ng Đ i h c Khoa h c Xã h i và Nhân văn

ạ ọ

ố

ộ                     Đ i h c Qu c gia Hà N i

ọ

ễ

ẫ

Ng

ườ ướ i h

ng d n khoa h c: PGS. TS Nguy n Chí Hòa

ệ

ả

Ph n bi n 1:

ệ

ả

Ph n bi n 2:

ệ

ả

Ph n bi n 3:

ẽ ượ ả

ệ ướ

ậ

ộ ồ

ậ

Lu n án s  đ

c b o v  tr

ấ c H i đ ng ch m lu n án c p c

ấ ơ

ữ ọ

ườ

ạ ọ

ọ

ộ

ở ọ ạ s  h p t

i Khoa Ngôn ng  h c, Tr

ng Đ i h c Khoa h c Xã h i và

ạ

ộ

ồ

ọ

ố

ờ

Nhân văn, Đ i  h c Qu c  gia Hà  N i  vào h i          gi

ngày

tháng       năm 2015.

ể

ể

ậ

ạ

Có th  tìm hi u lu n án t

i:

ư ệ

ố

ệ

­ Th  vi n Qu c gia Vi

t Nam

ạ ọ

ố

ộ ư ệ ­ Trung tâm Thông tin ­ Th  vi n, Đ i h c Qu c gia Hà N i

ườ

ạ ọ

ọ

ộ

ư ệ ­ Th  vi n Tr

ng Đ i h c Khoa h c Xã h i và Nhân văn

Ở Ầ M  Đ U

Ọ Ề 1. LÍ DO CH N Đ  TÀI

ế ủ ứ 1.1. Ở ệ  Vi t Nam, các công trình nghiên c u giao ti p c a giáo viên

ọ ớ ọ ướ ớ ướ và h c sinh trên l p h c tr ỉ ậ c đây m i ch  t p trung vào b ạ   c tho i và

ộ ừ ủ ư ư ế ướ ạ hành đ ng ngôn t c a giáo viên mà ch a l u ý đ n b c tho i và hành

ừ ủ ọ ộ đ ng ngôn t c a h c sinh.

ự ư ệ ạ ộ ừ 1.2. Sinh viên s  ph m th c hi n các hành đ ng ngôn t và các

ướ ư ế ạ ớ ạ ộ ờ ọ b c tho i trong h i tho i v i giáo viên nh  th  nào trong gi h c, và qua

ướ ạ ộ ừ ự ề ấ các b c tho i và hành đ ng ngôn t đó chúng ta th y gì v  năng l c giao

ế ủ ứ ướ ạ ộ ừ ủ ti p c a sinh viên. Nghiên c u b c tho i và hành đ ng ngôn t c a sinh

ư ạ ự ự ể ậ ạ ố ế   viên s  ph m, lu n án mu n qua đó tìm hi u th c tr ng năng l c giao ti p

ể ừ ư ạ ộ ố ả ề ủ c a sinh viên s  ph m đ  t đó đ  ra m t s  gi ằ i pháp nh m nâng cao

ự ế ọ năng l c giao ti p cho h .

Ố ƯỢ Ạ Ả 2. Đ I T NG VÀ PH M VI KH O SÁT

ố ượ 2.1. Đ i t ả ng kh o sát

ố ượ ủ ả ậ ướ ạ Đ i t ng kh o sát, phân tích c a lu n án là b c tho i và hành

ừ ủ ư ạ ướ ọ ắ ộ đ ng ngôn t c a sinh viên s  ph m (d i đây chúng tôi g i t t là giáo

ạ ạ ậ ộ ọ ướ ạ sinh) trong h i tho i d y h c. Trong lu n  án này, b c tho i và hành

ừ ủ ư ẽ ể ộ đ ng ngôn t c a giáo viên chúng tôi s  không đ a ra đ  phân tích, bình

ỉ ử ụ ệ ươ ế ậ ố ể ố lu n mà ch  s  d ng nó đ  đ i chi u trong m i quan h  t ớ   ng tác v i

ướ ạ ộ ừ ủ b c tho i và hành đ ng ngôn t c a giáo sinh.

ả ạ 2.2. Ph m vi kh o sát

ướ ạ ộ ừ ạ ụ ể ị ộ ơ B c tho i và hành đ ng ngôn t ư    là đ n v  h i tho i c  th  nh ng

ạ ạ ứ ọ ị ạ ạ ộ ơ ộ h i tho i d y h c – đ n v  bao ch a nó – l i có ph m vi r ng. Do đó,

ẽ ượ ậ ớ ạ ữ ạ ả lu n án s  đ c gi i h n trong nh ng ph m vi kh o sát sau:

ả ị ể 2.2.1 Đ a đi m kh o sát

ứ ủ ữ ệ ệ ạ ả ậ Trong ph m vi nghiên c u c a lu n án, vi c kh o sát ng  li u trong

ạ ậ ố ph m vi toàn qu c là vô cùng khó khăn. Vì v y, chúng tôi đã dùng ph ươ   ng

ể ẫ ọ ạ ộ ố ế ọ ủ ư ẳ ớ pháp ch n m u đ  ghi l i m t s  ti ạ   t h c c a các l p Cao đ ng s  ph m

ả ươ ẳ t ạ ườ i tr ng Cao đ ng H i D ng.

ớ ạ ả 2.2.2. Gi ữ ệ i h n ng  li u kh o sát

ụ ụ ữ ệ ự ệ ệ ậ ồ Ngu n ng  li u ph c v  cho vi c th c hi n lu n án là 85 ti ế ọ   t h c

ươ ư ệ ạ ạ ọ (35 bài h c) trong ch ẳ   ng trình đào t o sinh viên s  ph m h  Cao đ ng

ư ươ ế ạ ọ ệ ệ nh : Toán,  Ph ng  pháp  d y h c  Toán,  Ti ng  Vi ế t,  Ti ng  Vi ự   t  th c

ữ ụ ủ ụ ự ậ ọ ọ   ộ hành, Ng  d ng h c, T  nhiên xã h i, Th  công kĩ thu t, Giáo d c h c,

ọ ứ ẽ ẫ ọ ổ ế ọ Văn h c, Tâm lí h c l a tu i, V  theo m u, Tri t h c Mac­ Lênin,…

ữ ệ ậ 2.2.3. Cách thu th p ng  li u

ể ế ệ ế ẫ ả ả ờ Đ  ti t ki m th i gian và v n đ m b o tính thuy t ph c c a c  s ụ ủ ơ ở

ữ ệ ậ ư ệ ươ ự ọ d  li u, chúng tôi đã thu th p t li u theo ph ẫ   ng pháp l a ch n ng u

ị ướ ữ ứ ạ ế ọ ượ nhiên có đ nh h ng. T c là, bên c nh nh ng ti t h c đ ẫ   c thu ng u

ề ế ờ ủ ị nhiên, giáo viên và giáo sinh không h  bi t l i nói c a mình b  ghi âm thì

ạ ủ ả l ữ i có nh ng ti ế ọ ượ t h c đ ề   c ghi âm có ch  ý, c  giáo viên và giáo sinh đ u

ứ ề ệ ộ ý th c v  vi c ghi l ạ ờ i l ử ỉ ủ i nói, hành đ ng, c  ch  c a mình. Đó là các ti ế   t

ả ợ ọ h c trong các đ t thao gi ng t ạ ườ i tr ng.

ấ ả ế ọ ề ượ Sau khi ghi âm, ghi hình, t t c  các ti t h c đ u đ ể c chuy n thành

ả ươ ủ ừ ậ văn b n Word. Trong các ch ng c a lu n án này, tùy theo t ng tr ườ   ng

ụ ể ữ ệ ữ ự ấ ọ ợ ợ h p c  th  mà chúng tôi l a ch n ng  li u phù h p cho nh ng v n đ ề

liên quan.

Ứ Ụ Ụ Ệ 3. M C ĐÍCH VÀ NHI M V  NGHIÊN C U

ứ ụ 3.1. M c đích nghiên c u

ạ ạ ứ ệ ả ộ ộ ọ   Thông qua vi c nghiên c u, kh o sát các cu c h i tho i d y h c,

ơ ả ủ ệ ướ ứ ụ ậ ộ m c đích c  b n c a lu n án là nghiên c u m t cách toàn di n b ạ   c tho i

ừ ủ ế ớ ộ và hành đ ng ngôn t c a giáo sinh trong giao ti p v i giáo viên; qua đó

ố ượ ủ ự ự ế ạ ẽ tìm ra th c tr ng năng l c giao ti p c a đ i t ng mà sau này s  là các

ươ ể ừ ẽ ư ị ề ữ ế giáo viên t ng lai; đ  t ấ    đó chúng tôi s  đ a ra nh ng ki n ngh , đ  xu t

ư ữ ả ự ế ằ và đ a ra nh ng gi i pháp nh m nâng cao năng l c giao ti p cho sinh viên

ư ạ s  ph m.

ứ ệ ụ 3.2. Nhi m v  nghiên c u

ừ ụ ề ệ ậ ụ T  m c đích trên, lu n án đ  ra các nhi m v :

ệ ố ề ế ề ấ ữ   ế ­ H  th ng hóa các v n đ  lí thuy t có liên quan đ n đ  tài, nh ng

ậ ượ ề ơ ở ề ọ ị ướ ấ v n đ  lí lu n đ c ch n làm c  s  cho đ  tài, đ nh h ng nghiên c u đ ứ ề

ừ ế tài t lí thuy t đó.

ả ướ ạ ộ ừ ủ ­ Phân tích, miêu t các b c tho i, các hành đ ng ngôn t c a giáo

ế ả ớ ớ ọ sinh trong giao ti p v i gi ng viên trên l p h c.

ả ự ế ủ ự ạ ­ Phân tích, miêu t th c tr ng năng l c giao ti p c a giáo sinh.

ả ự ế ằ ề ­ Đ  ra gi i pháp nh m nâng cao năng l c giao ti p cho giáo sinh.

ƯƠ Ứ 4. PH NG PHÁP NGHIÊN C U

ử ụ ự ệ ậ ươ ủ Th c hi n lu n án, chúng tôi s  d ng các ph ng pháp và th  pháp

sau:

ươ ứ ế ọ ­ Ph ự ị ng pháp nghiên c u th c đ a: là cách thu âm các ti t h c đ ể

ữ ệ ữ ệ ứ ế ả ẫ ồ ấ l y ng  li u nghiên c u và k t qu  là các ngu n ng  li u đã d n.

ươ ể ạ ặ ố ­ Ph ng pháp th ng kê, phân lo i: Các đ c đi m c  b n c a b ơ ả ủ ướ   c

ạ ủ ộ ồ ị tho i, c a hành đ ng ngôn t ừ ề ượ  đ u đ c xác đ nh chính xác qua ngu n ng ữ

ữ ệ ệ ạ ố ươ ế ứ li u. Do đó, th ng kê phân lo i ng  li u là ph ng pháp h t s c quan

ủ ậ ọ tr ng c a lu n án.

ươ ả ­ Ph ng pháp phân tích – miêu t ạ   ố : Sau khi đã th ng kê, phân lo i,

ơ ở ỉ ả ị ượ ừ ch  trên c  s  phân tích, miêu t ớ , chúng ta m i xác đ nh đ ạ   c t ng lo i

ộ ừ ừ ạ ướ ử ụ ạ hành đ ng ngôn t , t ng lo i b c tho i mà giáo sinh s  d ng trong giao

ứ ủ ể ế ặ ị ti p, xác đ nh đ c đi m, vai trò, ch c năng c a chúng ra sao trong t ổ ứ    ch c

ạ ộ cu c tho i.

ộ ố ủ ụ ư ẽ Ngoài ra, chúng tôi s  áp d ng m t s  th  pháp nh  so sánh, h ệ

ầ ố ế th ng hóa… khi c n thi t.

Ữ Ủ Ậ 5. NH NG ĐÓNG GÓP C A LU N ÁN

ề ặ ậ 5.1. V  m t lí lu n

ứ ứ ủ ậ ộ ­ Lu n án là m t minh ch ng, ch ng minh cho vai trò c a các lí

ơ ở ế ế ế ậ ậ ọ ế   thuy t mà lu n án ch n làm c  s  lí lu n – lí thuy t giao ti p, lí thuy t

ạ ộ ừ ả ủ ế ậ ế ộ h i tho i, lí thuy t hành đ ng ngôn t . K t qu  c a lu n án cũng góp

ầ ế ụ ể ộ ơ ị ộ ủ ể ặ ạ ph n chi ti t hóa, c  th  hóa các đ c đi m c a m t đ n v  h i tho i là

ướ ế ụ ể ế ạ ạ ạ ộ ọ b c tho i trong m t lo t giao ti p c  th  ­ giao ti p d y h c.

ề ướ ấ ộ ề ạ ộ ­ Cung c p m t cái nhìn bao quát v  b c tho i, v  hành đ ng ngôn

ừ ề ế t ự , v  năng l c giao ti p…

ự ễ ề ặ 5.2. V  m t th c ti n

ộ ướ ế ậ ẳ ị ­ Lu n án góp thêm ti ng nói kh ng đ nh cho m t h ớ ủ   ng đi m i c a

ứ ứ ữ ạ ộ ộ m t chuyên ngành ngôn ng , đó là nghiên c u h i tho i, nghiên c u năng

ế ụ ể ừ ế ạ ộ ự l c giao ti p trong t ng ph m vi giao ti p c  th  trong xã h i.

ẩ ự ệ ầ ổ ươ ạ ­ Góp ph n vào vi c thúc đ y s  thay đ i ph ng pháp d y h c ọ ở

ẳ ả ươ ẳ ậ b c cao đ ng nói chung và t ạ ườ i tr ng Cao đ ng H i D ng nói riêng.

Ố Ụ Ậ Ủ 6. B  C C C A LU N ÁN

ở ầ ụ ệ ế ầ ả ậ Ngoài các ph n m  đ u, k t lu n, danh m c tài li u tham kh o và

ồ ữ ệ ụ ụ ẫ ậ ồ ươ ngu n d  li u trích d n, ph  l c, lu n án g m có 3 ch ng:

ươ Ch ổ ng 1. T ng quan

ươ ủ ể ặ ướ ạ ộ Ch ng 2. Đ c đi m c a b c tho i và hành đ ng ngôn t ừ ủ    c a

giáo sinh

ươ ế ủ ự Ch ng 3. Năng l c giao ti p c a giáo sinh

ươ Ch ổ ng 1: T ng quan

ế ế 1.1. Lí thuy t giao ti p

ậ ề ế ẫ 1.1.1. D n nh p v  giao ti p

ể ể ế ộ ấ Có th  hi u m t cách chung nh t, giao ti p là “quá trình thông tin

ữ ễ ấ ườ ổ ớ ế ắ ớ di n ra gi a ít nh t hai ng ộ   i giao ti p trao đ i v i nhau, g n v i m t

ữ ả ấ ị ệ ố ng  c nh và tình hu ng nh t đ nh” [Di p Quang Ban 2009, tr.18]

ạ ọ ế 1.1.2. Giao ti p d y h c

ế ạ ườ ữ ế ồ Giao ti p trong ph m vi nhà tr ng bao g m: giao ti p gi a giáo

ớ ớ ớ viên v i giáo viên, giáo viên v i giáo sinh, giáo sinh v i giáo sinh…Các

ể ồ ạ ứ ế ặ ớ ọ hình th c giao ti p nói trên có th  t n t ớ   i trong l p h c ho c ngoài l p

ế ượ ở ẹ ầ ằ ạ ơ ọ h c. Giao ti p đ c bàn ph n này n m trong ph m vi h p h n, giao

ố ượ ế ọ ứ ủ ữ ớ ti p trong l p h c. Đ i t ổ   ậ ng nghiên c u c a lu n án là nh ng trao đ i

ữ ờ ọ ố gi a giáo viên và giáo sinh trong gi ấ ọ    h c. Và chúng tôi th ng nh t g i

ữ ế ể ờ ọ ế ki u giao ti p gi a giáo viên và giáo sinh trong gi ạ    h c là giao ti p d y

h c.ọ

ự ề ấ ế   1.1.3.V n đ  năng l c giao ti p

ự ứ ệ ề ế ề ậ ầ V  lí lu n, nghiên c u lí thuy t và th c nghi m g n đây v  năng

ữ ủ ế ủ ế ự l c giao ti p ngôn ng  ch  y u có ba mô hình: (1) mô hình c a Canale và

ủ ả Swain, (2) mô hình c a Bachman và Palmer, (3) mô hình mô t các thành

ữ ự ế ầ ph n năng l c ngôn ng  giao ti p trong Khung chung Châu Âu (CEF –

Common European Framework)

ẽ ế ừ ậ ậ ủ   Trong lu n án, chúng tôi s  k  th a khung lí lu n trong mô hình c a

ử ể ợ ỉ ả ế ủ ự CEF có ch nh s a cho phù h p đ  mô t năng l c giao ti p c a sinh viên

ạ ư ạ s  ph m t ả ươ i H i D ng.

ế ộ ạ 1.2. Lí thuy t h i tho i

ề ơ ị ộ ộ ố ạ   ể 1.2.1. M t s  quan đi m v  đ n v  h i tho i

ệ ố ậ ấ ộ ạ   ế ừ Trong lu n án này, chúng tôi k  th a h  th ng c u trúc h i tho i

ườ ộ ươ ễ ạ ộ ủ c a tr ng phái phân tích di n ngôn Anh: cu c tho i/ cu c t ng tác

ạ ạ ặ ị ạ   (interaction), phiên giao d ch/đo n tho i (transaction), trao đáp/ c p tho i

ướ ạ ộ ừ (exchange), b c tho i (move), hành đ ng ngôn t (speech act).

ộ ố ấ ề ề ấ ộ ộ ạ ạ ạ ọ 1.2.2. M t s  v n đ  v  c u trúc cu c tho i và cu c tho i d y h c

ộ ấ ạ 1.2.2.1. C u trúc cu c tho i

ộ ấ ạ ạ ọ 1.2.2.2. C u trúc cu c tho i d y h c

ướ ướ ạ ạ ọ ạ 1.2.3. B ạ c tho i và b ộ c tho i trong h i tho i d y h c

ử ụ ậ ậ ướ ữ b c tho i Trong lu n án, chúng tôi s  d ng thu t ng ạ theo quan

ủ ể ườ ữ ướ ễ ậ đi m c a tr ng phái phân tích di n ngôn Anh, và thu t ng  b ạ   c tho i

ượ ướ ư ễ ể ạ ơ ộ ị đ c hi u nh  sau: “B c tho i là đ n v  liên hành đ ng trong di n ngôn.

ườ ườ ổ ủ ồ ườ Th ng th ớ ng nó đ ng nghĩa v i cái thay đ i c a ng ấ   i nói. Nó là c p

ẩ ự ễ ủ ệ ế ấ ộ ể   ộ ầ đ  đ u thúc đ y s  di n ti n c a cu c trò chuy n và nó đánh d u đi m

ế Ở ị ả ồ ứ ệ ể ố chuy n ti p. v  trí đó, đ i tác th  hai có trách nhi m ph i h i đáp” [dt

ơ ả ự ể ế ế ạ ặ ộ NTHN, tr.34]. H i tho i có đ c đi m c  b n là giao ti p tr c ti p nên s ự

ở ể ượ ự ằ ờ ặ ộ ồ h i đáp đây có th  đ ệ c th c hi n b ng l i (hành đ ng nói) ho c các

ươ ờ ạ ộ ự ư ậ ặ ph ệ ng ti n phi l i nh  các ho t đ ng v t lí  sinh lí… hay s  im l ng.

ạ ướ ự ứ ướ D a   trên   ch c   năng,  ta   có   ba   lo i   b ạ c   tho i:   b ở   ạ c   tho i   kh i

ướ ướ ướ ạ ả x ng ( initiatives – I), b c tho i tr  l ạ ả ờ (Reply – R), b i ồ   c tho i ph n h i

(Feedback – F).

ắ ộ ạ 1.2.4. Nguyên t c h i tho i.

ộ ộ ạ ậ ố ộ ộ   Mu n cho m t cu c h i tho i thành công, các nhân v t tham gia h i

ấ ị ủ ữ ả ạ ắ ạ ộ tho i ph i tuân th  theo nh ng nguyên t c nh t đ nh trong h i tho i. Đó

ắ ế ộ ắ ạ là nguyên t c luân phiên l ượ ờ t l i, nguyên t c liên k t h i tho i, nguyên

ể ệ ữ ạ ộ ộ ọ ắ ắ t c c ng tác h i tho i và nguyên t c tôn tr ng th  di n. Nh ng nguyên

ẽ ớ ạ ạ ộ ạ ộ ố ắ ộ t c h i tho i này chi ph i và tác đ ng m nh m  t i quá trình h i tho i.

ộ ế ừ 1.3. Lí thuy t hành đ ng ngôn t

ậ ề ộ ẫ ừ 1.3.1. D n nh p v  hành đ ng ngôn t

ộ ừ ạ 1.3.2. Hành đ ng ngôn t ộ  trong h i tho i

ộ ừ ộ 1.3.3. Hành đ ng ngôn t ạ ạ ọ  trong h i tho i d y h c

ặ ư ộ ừ ạ ạ ọ ộ ủ 1.3.3.1. Đ c tr ng c a hành đ ng ngôn t trong h i tho i d y h c.

ộ ộ ạ ạ ạ ộ ọ ườ ư H i tho i d y h c cũng nh  các cu c h i tho i thông th ng, hành

ằ ờ ạ ộ ượ ử ụ ề ấ ậ ộ đ ng b ng l i là lo i hành đ ng đ c s  d ng nhi u nh t. Tuy v y, trong

ạ ạ ỉ ươ ộ ọ h i tho i d y h c, giáo viên và giáo sinh không ch  t ớ ng tác v i nhau qua

ươ ề ấ ậ ớ ộ ữ ngôn ng  mà còn t ng tác v i nhau qua r t nhi u các hành đ ng v t lí,

ư ơ ắ ầ ậ ầ ự ặ ặ sinh lí nh  gi tay, g t đ u, l c đ u, nhăn m t và s  im l ng…

ứ ủ ộ ừ ộ 1.3.3.2. Ch c năng c a các hành đ ng ngôn t ạ ạ ọ  trong h i tho i d y h c

ộ ừ ư Sinclaire và Courthard đã đ a ra 22 hành đ ng ngôn t khi nghiên

ạ ạ ề ộ ự ứ ủ ọ ộ ạ   ứ c u v  h i tho i d y h c d a vào ch c năng c a chúng trong h i tho i,

ộ ề ể ấ ấ ở đánh d u, phát v n, kh i phát, đi u khi n, thông tin, đó là các hành đ ng:

ả ờ ụ ắ ậ ợ ợ ỉ ị ả ứ gi c, g i nh c, g i ý, xin phép, ch  đ nh, tri nh n, tr  l i, ph n  ng, chú

ấ ặ ậ ấ ạ ầ ậ ấ ế   thích, ch p nh n, đánh giá, d u l ng nh n m nh, siêu tr n thu t, k t

ậ ạ lu n, móc l i, ngoài l … ề  [ĐHC 2001, tr209]

ứ ủ ề ứ ế ừ ủ   K  th a các nghiên c u c a Sinclaire và Couthard v  ch c năng c a

ừ ố ượ ẽ ậ ị ộ các hành đ ng ngôn t , trong lu n án, chúng tôi s  xác đ nh s  l ng các

ộ ừ ủ ạ ạ ộ ọ ả hành đ ng ngôn t c a giáo sinh trong h i tho i d y h c và mô t các

ộ ừ hành đ ng ngôn t đó.

ươ ể ặ ướ ộ ạ ừ Ch ng 2: Đ c đi m các b c tho i và hành đ ng ngôn t

ủ ạ ớ ọ ộ  c a giáo sinh trong h i tho i trên l p h c

ướ ạ ạ ọ ạ ủ ộ 2.1. B c tho i c a giáo sinh trong h i tho i d y h c.

ứ ủ ạ ủ ướ ờ B c tho i c a giáo sinh trong nghiên c u c a chúng tôi là l i nói

ớ ớ ọ ủ c a giáo sinh trong các trao đáp v i giáoviên trên l p h c.

ự ướ ự ệ ệ ạ ứ D a vào ch c năng mà b c tho i th c hi n trong quan h  trao đáp,

ể ướ ạ ạ ướ ạ ta có th  phân chia b c tho i thành ba lo i: b c tho i kh i x ở ướ   ng

ướ ướ ạ ả (initiatives – I), b ạ c tho i tr ả ờ  l i (Reply ­ R) và b ồ   c tho i ph n h i

(Feedback – F).

ướ ở ướ ạ ủ 2.1.1. B c tho i kh i x ng (I – initiatives) c a sinh viên.

ự ờ ướ ở ướ ạ S  trao l ơ ở ể ạ i chính là c  s  đ  t o thành b c tho i kh i x ng. Và

ồ ạ ướ ở ướ ạ ị ướ ồ ở s  dĩ t n t i b c tho i kh i x ng là vì nó quy đ nh h ng h i đáp và

ộ ồ n i dung h i đáp ở ướ  b ạ ế c tho i ti p theo.

ở ướ ướ ụ ắ ầ ộ ặ ệ ạ ạ B c tho i kh i x ng có nhi m v  b t đ u m t c p tho i thông

ở ướ ứ ố ớ ườ ạ ộ qua ch c năng kh i x ầ ng các yêu c u đ i v i ng i tham gia h i tho i.

ủ ể ủ ạ ộ ề ạ ọ Giáo viên và giáo sinh đ u là ch  th  c a ho t đ ng d y h c nên

ề ờ ậ ượ ờ ư quy n trao l i và nh n l t l i là nh  nhau; khi giáo viên trao thì giáo sinh

ự ế ữ ệ ầ đáp và ng ượ ạ c l i. Tuy nhiên, th c t ấ  ng  li u cho th y đa ph n các tình

ạ ố ọ ườ ở ướ ầ hu ng d y h c, giáo viên là ng i kh i x ng các yêu c u và giáo sinh là

ườ ự ế ự ệ ữ ệ ả ượ ng i th c hi n. Qua th c t ng  li u kh o sát, chúng tôi thu đ c 1368

ướ ở ướ ạ ự ế b c tho i kh i x ệ ng do giáo sinh th c hi n, chi m 8,73% và 14538

ướ ở ướ ạ ự ệ ề ế b c tho i kh i x ng do giáo viên th c hi n, chi m 92,79%. Đi u đó

ọ ậ ủ ộ ế ấ ớ   cho th y giáo sinh còn thi u ch  đ ng trong quá trình h c t p trên l p

h c.ọ

ở ướ ộ ế 2.1.1.1. Kh i x ọ ng n i dung thông tin liên quan đ n bài h c

ở ướ ả ờ ộ ố ấ 2.1.1.2 Kh i x ng n i dung phát v n mong mu n giáo viên tr  l i.

ở ướ ầ ề ộ 2.1.1.3. Kh i x ng yêu c u v  hành đ ng.

ướ ở ướ ạ ể ả ế ủ ệ ạ 2.1.1.4. B c tho i kh i x ng đ  ph n bi n ý ki n c a các b n.

70.00%

61.54%

60.00%

50.00%

40.00%

30.00%

21.05%

20.00%

14.40%

10.00%

3.01%

0.00%

ở ướ

ở ướ

ở ướ

Kh i x

ở ướ Kh i x ệ

ộ ng n i dung thông tin

ộ Kh i x ng n i dung phát v nấ

ầ Kh i x ng yêu c u hành đ ngộ

ể ả ng đ  ph n ế bi n ý ki n

ồ ỷ ệ ể ướ ở ướ ạ ướ Hãy quan sát bi u đ  t l các b c tho i kh i x ng d i đây:

ể ồ ể ồ ỷ ệ ạ ướ ở ướ ạ Bi u đ  2.1: Bi u đ  t l các lo i b c tho i kh i x ng.

ế ạ ế ượ ổ ứ Trong   85  ti t   d y  thu   ghi,   có   45  ti t   đ c   t ch c   theo   h ướ   ng

ế ỏ ữ thuy t trình (có h i – đáp gi a giáo viên và giáo sinh); 30 ti ế ượ ổ t đ c t

ứ ướ ế ự ch c theo h ng xemina; và 10 ti ể   t th c hành. Chúng ta hãy quan sát bi u

70.00%

58.26%

60.00%

52.94%

50.00%

ố ượ

S  l

ng gi

ờ ạ  d y

35.29%

40.00%

ướ

ng b

ở ạ c tho i kh i

30.00%

22.15%

19.59%

ố ượ S  l ngướ x

20.00%

11.77%

10.00%

0.00%

ờ

ờ

ờ ự

Gi

ế  thuy t trình

Gi

xemina

Gi

th c hành

ồ ố đ  th ng kê sau:

ể ướ ở ướ ạ ồ Bi u đ  2.2: Bi u đ  t ể ồ ỷ ệ ờ ạ  l d y và b gi c tho i kh i x ng.

ướ ạ ả ờ 2.1.2. B c tho i tr  l i (R ­ Reply)

ạ ả ờ ướ ướ ạ ượ ự ứ ệ B c tho i tr  l i là b c tho i đ ằ c th c hi n nh m đáp  ng các

ướ ở ướ ạ ư ể ướ ầ yêu c u mà b c tho i kh i x ng đ a ra. Đó có th  là b c tho i đ ạ ượ   c

ể ể ệ ự ả ờ ự ệ ệ ặ ồ th c hi n đ  th  hi n s  vâng l nh, đ ng tình, ho c tr  l ầ   i cho yêu c u

ấ cung c p thông tin…

ướ ạ ướ ể ấ ạ B c tho i tr ả ờ  l i là b c tho i đi n hình nh t và cũng là b ướ   c

ự ệ ề ạ ấ ươ tho i mà giáo sinh th c hi n nhi u nh t trong quá trình t ớ ng tác v i giáo

ướ ạ ướ ự ệ ạ viên (89,75%). B c tho i tr ả ờ  l i là b c tho i giáo sinh th c hi n đ ể

ạ ủ ể ầ ộ đáp l i các yêu c u c a giáo viên trong quá trình tri n khai n i dung bài

h c.ọ

ướ ả ồ ạ 2.1.3. B c tho i ph n h i (F – Feedback)

ườ ỉ ầ ộ ướ ể ạ Thông th ng, m t trao đáp ch  c n hai b c tho i có th  coi là

ư ỏ ả ờ ỉ ự ệ ầ ầ hoàn ch nh nh  h i – tr  l i, yêu c u – th c hi n yêu c u… Tuy nhiên, v ề

ộ ướ ạ ả ờ ẽ ề ẩ ở ướ ắ nguyên t c, m t b c tho i tr  l ứ i s  ti m  n ch c năng kh i x ố   ng đ i

ạ ế ư ậ ướ ở ướ ạ ớ ướ v i b c tho i ti p theo. Nh  v y, ngoài hai b c tho i kh i x ng và

ả ờ ệ ướ ứ ự ạ ỉ tr  l ấ i, còn xu t hi n b c tho i th  ba có vai trò hoàn ch nh cho s  trao

ướ ạ ả ồ đáp, đó là b c tho i ph n h i.

ướ ả ạ ồ ướ ạ ượ ể ậ B c tho i ph n h i là b c tho i đ c dùng đ  xác nh n hay ph ủ

ậ ạ ạ ớ ữ ượ nh n, cãi l ả ứ i – ph n  ng l i v i nh ng thông tin đ ư c đ a ra ở ướ   c b

ạ ướ ướ ể ệ ự ồ ạ ả ồ tho i đi tr c. Ngoài ra b c tho i ph n h i còn th  hi n s  đ ng tình

ế ủ ả ớ ủ c a giáo sinh v i ý ki n c a gi ng viên.

ồ ố ể Chúng ta hãy quan sát bi u đ  th ng kê sau:

100.00%

89.75%

90.00%

80.00%

70.00%

60.00%

50.00%

40.00%

30.00%

20.00%

8.73%

10.00%

1.52%

0.00%

ở ướ

Kh i x

ng

Tr  l iả ờ

ả ồ Ph n h i

ể ể ồ ỷ ệ ướ ạ ồ Bi u đ  2.3: Bi u đ  t l các b c tho i.

ừ ủ ạ ạ ọ ộ ộ 2.2. Hành đ ng ngôn t c a giáo sinh trong h i tho i d y h c.

ạ ạ ộ ộ ọ ể Trong h i tho i d y h c, hành đ ng ngôn t ừ ượ  đ c hi u theo nghĩa

ể ượ ự ằ ờ ế ố ặ ờ ộ r ng. Nó có th  đ ệ c th c hi n b ng l i ho c các y u t phi l i.

ộ ờ 2.2.1. Hành đ ng phi l i.

ờ ữ ậ ộ ộ Hành đ ng phi l i là nh ng hành đ ng v t lí, sinh lí… mà giáo sinh

ươ ứ ớ ộ ử ụ s  d ng khi t ng tác v i giáo viên trong quá trình lĩnh h i tri th c. Trong

ữ ệ ả ộ ờ ượ ử ụ ng  li u mà chúng tôi kh o sát, hành đ ng phi l c s  d ng t i đ ươ   ng

ề ậ ả ờ ủ ế ố đ i nhi u và t p trung ở ướ  b ạ c tho i tr i c a giáo sinh (chi m 32%). l

ướ ở ướ ạ ướ ạ ồ ườ Các b c tho i kh i x ng và b ả c tho i ph n h i th ng không đ ượ   c

ự ệ ằ ộ ờ ữ ệ ả th c hi n b ng các hành đ ng phi l i. Qua ng  li u kh o sát, chúng tôi

ở ướ ể ấ ấ ộ ượ ự ệ ằ ộ th y duy nh t m t ki u kh i x ng đ c th c hi n b ng hành đ ng phi

ờ ở ướ ầ ượ l ể i, đó là ki u kh i x ng yêu c u đ ễ c tham gia vào di n ngôn qua hành

ơ ộ đ ng xin phép: gi tay.

ạ ộ ử ụ Các lo i hành đ ng phi l ờ ượ i đ c giáo sinh s  d ng trong quá trình

ươ ặ ậ ồ ớ ộ ộ t ng tác v i giáo viên g m có: hành đ ng im l ng, hành đ ng v t lí, c ử

ỉ ệ ộ ch  đi u b .

ộ ằ 2.2.2. Hành đ ng  b ng l ờ   i.

ứ ủ ề ứ ế ừ ủ   K  th a các nghiên c u c a Sinclaire và Couthard v  ch c năng c a

ừ ữ ệ ả ị ượ ộ các hành đ ng ngôn t , qua ng  li u kh o sát, chúng tôi xác đ nh đ c các

ộ ừ ủ ươ ớ hành đ ng ngôn t c a giáo sinh trong quá trình t ng tác v i giáo viên

ươ ạ ậ ố ở ư tr  l ả ờ   i, t ng đ i đa d ng và phong phú, t p trung ộ  hành đ ng nh :

ả ứ ấ ấ ậ ầ ậ   thông tin, phát v n, xin phép, ph n  ng, đánh giá, ch p nh n, tr n thu t…

ổ ộ ư ử th a g i, rào đón, Và chúng tôi có b  sung thêm các hành đ ng, đó là

ỏ ph ng đoán và yêu c u.ầ

ợ ướ ả ổ Chúng ta hãy quan sát b ng t ng h p d i đây:

ứ

STT

Ch c năng

ộ

ả ờ

ấ

ợ

ớ

ộ

ả ờ (Reply)

i phù h p v i hành đ ng phát v n

i

ấ ấ

Cung c p m t câu tr  l Cung c p thông tin.

1 2

ỏ ự ả ờ ằ

Đòi h i s  tr  l

ữ i b ng ngôn ng .

3

Th  hi n ý mu n tham gia vào di n ngôn.

ạ

ạ

ố ộ ự ố

ộ

ễ i, cãi l

i mà hành đ ng nói

ở ướ  b

c

ộ Hành đ ng ngôn từ Tr  l Thông tin  (Informative) Phát v n ấ (elicitation) Xin phép (Bid) ả ứ Ph n  ng

4 5

ặ

ằ

ờ

ậ

i đáp

ở ướ  b

c

6

ư

ả ờ

ữ i, nh ng

7

ị ủ ữ ướ ư c đ a ra.

ạ c tho i đi tr

ế

ể ệ ộ ư (react) Đ a ra m t m t s  ch ng l ạ ướ ư c đ a ra. tho i tr ứ ằ ỏ Ch c năng t  ra r ng đã nghe ho c đã cho r ng l ướ ợ ạ c là thích h p. tho i đi tr ề ữ Đ a ra nh ng đánh giá v  giá tr  c a nh ng câu tr  l thông tin mà b ố ạ ấ Ch t l

ướ ề i v n đ .

8

ạ

ạ

ướ

ễ Làm cho di n ngôn quay l

i cái giai đo n tr

c đó đã nói.

9

ộ

ề ộ

ư

ư

ắ

ắ

10

ư ẩ

ệ

ậ ượ ự

ạ

ằ

ờ

ư Đ a ra n i dung thông tin nh ng ch a ch c ch n v  đ  chính  xác. ứ Ch c năng đ a đ y, t o m i quan h  liên nhân. ố Mong mu n nh n đ i không b ng l

ạ ố c s  đáp l

i

11 12

ữ

ề

ề

ấ

ả

ấ Ch p nh n  (Accept) Đánh giá  (Evalute) ậ K t lu n  (Conclusion) ậ ẫ Tái d n nh p  (Loop) ỏ Ph ng đoán  (Conjecture) ư ử Th a g i Yêu c u ầ (Require) Rào đón Ngoài l

13 14

ề (Aside)

ả

ư ẩ Đ a đ y Nói ngoài v n đ  bài gi ng hay nói nh ng đi u không liên quan  ế đ n bài gi ng. :  Các hành đ ng ngôn t

ả ừ ủ ộ ộ B ng 2.4 ạ ạ    c a sinh viên trong h i tho i d y

h c ọ

ừ ủ ướ ở ướ ạ ộ * Hành đ ng ngôn t c a  giáo sinh trong b c tho i kh i x ng.

ừ ủ ướ ạ ả ờ ộ * Hành đ ng ngôn t c a  giáo sinh  trong b c tho i tr  l i.

ừ ủ ướ ạ ả ồ ộ * Hành đ ng ngôn t c a giáo sinh trong b c tho i ph n h i.

ấ ặ ướ ạ ủ ự ể 2.3. Đ c đi m c u trúc b c tho i c a sinh viên và s ế  liên k t các

ộ ừ ướ ạ hành đ ng ngôn t trong b c tho i.

ạ ộ ớ ọ ườ ọ ườ Trong h i tho i trên l p h c, ng i h c là ng ộ   ị ế i có v  th  xã h i

ấ ườ ạ ấ ướ ườ ọ ơ th p h n ng i d y, do  đó c u trúc các b ạ ủ c tho i c a ng i h c  ít

ị ấ ề ề ề ắ ấ ố ướ nhi u cũng b  v n đ  này chi ph i. V  nguyên t c, c u trúc b ạ   c tho i

ườ ọ ả ộ ừ ụ ợ ủ c a ng i h c luôn luôn ph i có các hành đ ng ngôn t ph  tr  đi kèm

ộ ừ ể ể ệ ế ớ v i các hành đ ng ngôn t ể ệ    trung tâm đ  th  hi n vai giao ti p và th  hi n

ủ ườ ọ ạ đ o lí c a ng i h c trò.

ự ế ộ ộ ạ ạ ả ọ Tuy nhiên, trong th c t kh o sát các cu c h i tho i d y h c, chúng

ấ ướ ạ ủ ể ượ ạ ừ ấ ta th y c u trúc b c tho i c a giáo sinh có th  đ c t o thành t ề    nhi u

ộ ừ ỉ ượ ạ ư ể ừ ộ hành đ ng ngôn t nh ng cũng có th  ch  đ c t o thành t m t hành

ừ ướ ạ ượ ự ằ ờ ủ ộ đ ng ngôn t . Trong 10655 b c tho i đ ệ c th c hi n b ng l i c a giáo

ớ ầ ướ ạ ượ ự ệ ộ sinh thì có t i g n 40% các b c tho i đ ằ c th c hi n b ng m t hành

ừ ướ ệ ử ụ ạ ộ ộ đ ng ngôn t (3962 b ộ   c tho i = 37,18%). Vi c s  d ng m t hành đ ng

ừ ướ ự ạ ầ ả ngôn t ấ  trong c u trúc b c tho i ph n nào đó ph n ánh năng l c giao

ế ủ ụ ể ự ữ ộ ẽ ả   ti p c a giáo sinh, c  th  là năng l c ngôn ng  xã h i. (Chúng tôi s  th o

ấ ậ ươ ề lu n v n đ  này trong ch ng 3)

ươ ế ủ ự Ch ng 3: Năng l c giao ti p c a giáo sinh

ự ế ậ ượ ư ộ ự ổ ể Trong lu n án, năng l c giao ti p đ ợ   c hi u nh  m t s  t ng h p

ộ ệ ố ơ ả ứ ế ầ ế ể ủ c a m t h  th ng ki n th c và kĩ năng c  b n, c n thi ế   t đ  giao ti p.

ạ ộ ự ế ả ả ộ Năng l c giao ti p là “kh  năng ho t đ ng trong m t khung c nh giao

ự ự ế ộ ộ ổ ộ ự   ti p th c s , nghĩa là trong m t cu c trao đ i năng đ ng trong đó năng l c

ữ ữ ứ ể ả ầ ớ ổ ngôn ng  ph i thích  ng v i nh ng thông tin t ng th , thông tin đ u vào,

ữ ủ ữ ề ặ ộ ườ ố ạ ả c  ngôn ng  và siêu ngôn ng  c a m t ho c nhi u ng i đ i tho i”.

ự ự ụ ậ ộ ế ủ   ể B  công c  mà lu n án d a vào đ  đánh giá năng l c giao ti p c a

ặ ệ ự ữ ệ ộ giáo sinh, đ c bi t là trong vi c đánh giá năng l c ngôn ng  xã h i và

ữ ụ ự ể ạ ạ ộ ộ ỉ năng l c ng  d ng là các nguyên lý h i tho i. H i tho i ch  có th  thành

ủ ậ ạ ắ ộ công khi các nhân v t tham gia h i tho i tuân th  theo các nguyên t c giao

ữ ụ ế ậ ạ ắ ố ti p và v n d ng linh ho t nh ng nguyên t c đó trong các tình hu ng giao

ế ụ ể ti p c  th .

ữ ủ ự 3.1. Năng l c ngôn ng  c a giáo sinh.

ữ ự 3.1.1. Năng l c ng  âm.

ủ ữ ự ệ Đánh giá năng l c ng  âm c a giáo sinh chính là vi c đánh giá các

ứ ề ế ế ề ọ ụ ệ ề ki n th c v  âm ti t, v  nguyên âm, ph  âm, thanh đi u, v  tr ng âm­

ữ ệ ế ệ ề ệ ủ ứ ế ng  đi u trong ti ng Vi t và ki n th c v  vi c phát âm c a giáo sinh

ủ ọ ử ụ ữ ả ớ ơ ị cùng v i kh  năng s  d ng các đ n v  ng  âm đó c a h  trong quá trình

giao ti p.ế

ứ ề ụ ế ế ệ 3.1.1.1. Ki n th c v  ph  âm, nguyên âm ti ng Vi ự t và năng l c phát âm.

ụ ả * Kh  năng phát âm các ph  âm

ả * Kh  năng phát âm các nguyên âm

ứ ề ọ ữ ệ ế 3.1.1.2. Ki n th c v  tr ng âm – ng  đi u

ự ừ ự 3.1.2. Năng l c t v ng.

ự ừ ự ề ừ ự ứ ữ ế ả Năng l c t v ng là nh ng ki n th c v  t v ng và kh  năng s ử

ừ ự ữ ộ ợ ố ụ d ng t v ng m t cách h p lí và chính xác trong nh ng tình hu ng giao

ế ụ ể ti p c  th .

ự ự ọ ừ ữ ợ ề ữ 3.1.2.1. Năng l c l a ch n t ng  phù h p v  ng  nghĩa.

ớ ướ ự ệ V i 10655 b ạ ằ c tho i b ng l ờ ượ i đ c giáo sinh th c hi n, chúng tôi

ướ ử ụ ạ ừ ư ề ữ ợ ấ tìm th y 151 b c tho i có s  d ng t ế    ch a phù h p v  ng  nghĩa, chi m

ố ượ ặ ỏ ớ ổ ể 1,42%. M c dù 1,42% là s  l ng ít ớ ố   i so v i t ng th , tuy nhiên v i đ i

ượ ữ ạ ườ ử ụ ế ệ t ư ng là sinh viên s  ph m, nh ng ng i s  d ng ti ng Vi ả   t bài b n và

ượ ể ở ữ ầ ươ đ ạ c đào t o đ  tr thành nh ng th y cô giáo t ng lai, thì s  l ố ượ   ng

ể ệ ế ắ ố ở 1,42% cũng là con s  đáng nh c nh . Nó th  hi n ki n th c v  t ứ ề ừ ự    v ng

ử ụ ư ả ừ ự ế ủ cũng nh  kh  năng s  d ng t ạ    v ng vào giao ti p c a giáo sinh còn h n

ch . ế

ự ử ụ ủ ừ ứ ế 3.1.2.2. Năng l c s  d ng hình th c nói c a t trong giao ti p.

ữ ự 3.1.3. Năng l c ng  nghĩa

ủ ữ ữ ự ể ả ướ Năng l c ng  nghĩa là kh  năng hi u ý nghĩa c a nh ng b ạ   c tho i

ườ ố ự ệ ạ ả ạ ờ ồ mà ng ữ   i đ i tho i th c hi n, đ ng th i nó còn là kh  năng t o ra nh ng

ễ ể ớ ườ ố ự ạ ề phát ngôn chính xác v  nghĩa, d  hi u v i ng i đ i tho i. Năng l c này

ụ ứ ể ế ầ ộ ế ủ ố ớ ph  thu c vào ki n th c, vào t m hi u bi ự   t c a giáo sinh đ i v i lĩnh v c

ề ậ ế ộ ộ ạ mà n i dung cu c tho i đang đ  c p đ n.

ễ ể ữ ề ả ạ 3.1.3.1. Kh  năng t o ra nh ng phát ngôn d  hi u và chính xác v  nghĩa.

ủ ể ả ộ ướ ạ 3.1.3.2. Kh  năng hi u chính xác n i dung c a các b c tho i mà ng ườ   i

ự ệ ạ ố đ i tho i th c hi n.

ữ ự 3.1.4. Năng l c ng  pháp

Ở ỉ ề ậ ữ ủ ự ế đây, chúng tôi ch  đ  c p đ n năng l c ng  pháp c a giáo sinh

ạ ậ ạ ậ ủ ư ả ầ ạ   nh  là kh  năng t o l p các phát ngôn đúng, đ y đ  và t o l p các đo n

ọ ự ệ ắ ọ ướ ạ ủ văn ng n g n, súc tích khi h  th c hi n các b c tho i c a mình trong

ớ quá trình trao đáp v i giáo viên.

ữ ự ộ   3.2. Năng l c ngôn ng  xã h i

ử ụ ữ ữ ự ộ ữ   Năng l c ngôn ng  xã h i là kĩ năng s  d ng ngôn ng  trong nh ng

ế ụ ể ự ữ ả ả ộ ộ   hoàn c nh xã h i, hoàn c nh giao ti p c  th . Năng l c ngôn ng  xã h i

ữ ữ ự ố ỉ ườ không ch  do năng l c ngôn ng  chi ph i. Có nh ng ng ự   i có năng l c

ữ ấ ố ạ ườ ự ế ặ ngôn ng  r t t ư t nh ng l i th ng xuyên g p khó khăn trong th c t giao

ế ả ắ ọ ượ ủ ệ ố ư ặ ti p. Không ph i là h  không n m đ c các đ c tr ng c a h  th ng ngôn

ứ ề ặ ọ ư ự ự ư ủ ữ ế ộ   ng  mà là h  ch a th c s  có đ  các tri th c v  đ c tr ng giao ti p c ng

ế ị ự ể ộ ố ớ   ữ ồ đ ng. Có th  nói, năng l c ngôn ng  xã h i có ý nghĩa quy t đ nh đ i v i

ạ ộ ữ ự ế ế ặ ộ ho t đ ng giao ti p. N u đ t năng l c ngôn ng  xã h i trong m i t ố ươ   ng

ữ ượ ự ự ớ ề ữ quan v i năng l c ngôn ng  thì năng l c ngôn ng  đ ệ   c coi là đi u ki n

ể ự ể ả ạ ầ c n đ  có th  d a vào đó mà t o ra các câu văn, các văn b n đúng ng ữ

ộ ủ ữ ề ắ ắ ớ ộ ợ pháp, đúng v i quy t c b t bu c c a m t ngôn ng  và phù h p v  ng ữ

ữ ự ể ề ệ ậ ộ nghĩa, còn năng l c ngôn ng  xã h i có th  nhìn nh n là đi u ki n đ  đ ủ ể

ộ ượ ả ữ ể ộ m t câu văn/ m t phát ngôn đã đ c s n sinh đúng ng  pháp có th  có

ự ễ ệ ế ả ớ ườ ườ ọ hi u qu  trong th c ti n ti p xúc v i ng i nghe, ng ư ậ   i đ c. Nh  v y,

ộ ố ẽ ự ữ ườ ế năng l c ngôn ng  xã h i t t s  giúp ng i nói thành công trong giao ti p.

ự ữ ẽ ề ậ ậ Trong lu n án này, chúng tôi s  bàn lu n v  năng l c ngôn ng  xã

ụ ể ử ụ ữ ợ ớ ộ ủ h i c a giáo sinh c  th  là kĩ năng s  d ng ngôn ng  phù h p v i hoàn

ẽ ử ụ ế ớ ọ ộ ả c nh giao ti p l p h c. Chúng tôi s  s  d ng các nguyên lý h i tho i đ ạ ể

ộ ủ ự ữ đánh giá năng l c ngôn ng  xã h i c a giáo sinh.

ữ ụ ự 3.3. Năng l c ng  d ng

ả ự 3.3.1.Năng l c văn b n.

ự ả ượ ệ ắ ư ữ ể ắ Năng l c văn b n đ c hi u nh  là vi c n m v ng các quy t c xác

ứ ứ ượ ế ợ ạ ớ ị đ nh cách th c mà các hình th c và ý nghĩa đ c k t h p l i v i nhau đ ể

ộ ự ố ấ ả ặ ả ạ ượ đ t đ c m t s  th ng nh t ý nghĩa trong văn b n nói ho c văn b n vi ế   t.

ự ố ấ ủ ả ộ ượ ạ ở ự ắ ữ ế S  th ng nh t c a m t văn b n đ ứ   c t o b i s  g n k t gi a hình th c

ự ắ ạ ượ ằ ử ụ ế ừ và ý nghĩa. S  g n k t này đ t đ c b ng cách s  d ng các t ế  liên k t (ví

ư ạ ừ ừ ấ ế ụ d  nh  đ i t , liên t , c u trúc song song…) giúp liên k t các câu riêng

ệ ể ổ ộ ườ ộ ộ bi ấ t và phát ngôn thành c u trúc t ng th . M t ng i có m t trình đ  phát

ẽ ế ử ụ ự ề ể ả ố ươ tri n năng l c v  văn b n cao s  bi t s  d ng t t các ph ệ ng ti n liên

ấ ề ư ưở ụ ế ể ạ ượ ự ố k t đ  đ t đ c s  th ng nh t v  t t ề   ng và tính liên t c (tính li n

ả ạ ộ m ch) trong m t văn b n.

ự 3.3.2. Năng l c chi n l ế ượ c

ế ớ ữ ặ ọ ố ớ ộ   Giao ti p l p h c có nh ng đ c thù riêng không gi ng v i các cu c

ế ườ ế ượ ế ớ ế giao ti p thông th ng. Các chi n l ọ   c giao ti p trong giao ti p l p h c

ế ớ ụ ữ ả ọ cũng mang nh ng nét riêng. Ví d , trong giao ti p l p h c, c  giáo viên và

ể ử ụ ế ượ ả ề ọ giáo sinh đ u không th  s  d ng chi n l ỏ   ở c l ng tránh b i m i câu h i,

ọ ấ ề ượ ư ờ ọ ả ượ ả m i v n đ  đ c đ a ra trong gi ề  h c đ u ph i đ c gi ế i quy t. Giáo

ể ậ ế ượ ụ ư ễ ế ệ ả sinh có th  v n d ng các chi n l c giao ti p hi u qu  nh  di n gi ả   i

ị ươ ặ ơ ươ ử ặ thông qua nói vòng ho c dùng đ n v  t ng đ ỉ   ằ ng, ho c b ng c  ch ,

ầ ặ ườ ố ạ ặ ạ ậ ặ ơ ho c yêu c u ng i đ i tho i l p l i ho c nói ch m h n…

ố ớ ự ự ế ọ ỗ Năng l c giao ti p là năng l c quan tr ng đ i v i m i con ng ườ   i

ồ ạ ố ộ ườ khi s ng và t n t i trong xã h i loài ng ự i. Có năng l c giao ti p t ế ố ẽ t s

ườ ể ế ộ giúp con ng i thành công trong các cu c giao ti p và nó có th  là b ướ   c

ườ ự ư ạ ớ ể ệ đ m đ  con ng ệ i thành công trong s  nghi p. V i sinh viên s  ph m –

ữ ươ ự ế ể ộ ầ nh ng th y cô giáo t ng lai, năng l c giao ti p có th  nói là m t trong

ữ ướ ự ề ệ ể ẩ nh ng th c đo đ  đánh giá năng l c ngh  nghi p, đánh giá chu n kĩ

ệ ủ ọ ự ự ề ạ ớ ế ủ   năng ngh  nghi p c a h . Tuy nhiên v i th c tr ng năng l c giao ti p c a

ề ẽ ệ ườ ấ giáo sinh hi n nay, s  có r t nhi u giáo sinh khi ra tr ứ   ng không đáp  ng

ượ ề ặ ề ệ ẩ ấ đ ả   c chu n kĩ năng ngh  nghi p. Do đó, v n đ  đ t ra là chúng ta ph i

ự ể ế ừ ồ phát tri n năng l c giao ti p cho giáo sinh ngay t khi còn ng i trên gh ế

ườ ả gi ng đ ng.

ự ế ể 3.4. Phát tri n năng l c giao ti p cho sinh viên

ự ể ả ố ể   ế Mu n phát tri n năng l c giao ti p cho giáo sinh thì ph i phát tri n

ự ấ ặ ọ ờ ệ ự ồ đ ng th i cho h  các năng l c c u thành, đ c bi ữ   t là năng l c ngôn ng  và

ự ữ ộ năng l c ngôn ng  xã h i.

ự ể ữ 3.4.1. Phát tri n năng l c ngôn ng

ấ ừ ự ữ ủ ự ư ạ Xu t phát t ạ    th c tr ng năng l c ngôn ng  c a sinh viên s  ph m

ạ ươ ụ ệ ề ả ắ ộ t ấ i H i D ng, chúng tôi xin đ  xu t m t vài bi n pháp kh c ph c và

ữ ự ể ọ phát tri n năng l c ngôn ng  cho h .

ữ ự ể ệ 3.4.1.1. Rèn luy n và phát tri n năng l c ng  âm.

ự ừ ự ữ ệ ể 3.4.1.2. Rèn luy n và phát tri n năng l c t v ng, ng  nghĩa.

ữ ự ể ộ 3.4.2. Phát tri n năng l c ngôn ng  xã h i

Ậ Ế K T LU N

ủ ề ậ ọ ứ ữ ộ   Nghiên c u ngôn ng  h i (1) Lu n án c a chúng tôi ch n đ  tài

ữ ạ ớ ớ ố ượ ứ tho i trên l p gi a giáo viên và giáo sinh v i đ i t ng nghiên c u là

ướ ạ ộ ừ ủ ươ b c tho i và  hành đ ng ngôn t c a giáo sinh trong t ớ ng tác v i giáo

ọ ừ ự ủ ề ế ậ ả ớ viên trên l p h c, t đó lu n án kh o sát v  năng l c giao ti p c a giáo

sinh.

ướ ự ủ ể ế ạ ạ ộ ớ Tr ạ   c s  đa d ng c a các ph m vi giao ti p, v i các ki u h i tho i

ạ ạ ự ể ậ ộ ọ ộ ộ ọ ạ   khác nhau, lu n án đã l a ch n h i tho i d y h c – m t ki u h i tho i

ứ ể ườ ứ ể ấ quy th c đi n hình làm môi tr ng đ  nghiên c u các v n đ  v  b ề ề ướ   c

ạ ạ ữ ủ ọ ộ tho i d y h c và hành đ ng ngôn ng  c a giáo sinh.

ộ ơ ạ ạ ị ộ ướ ể ạ ạ ộ ọ   B c tho i là m t đ n v  h i tho i trong ki u h i tho i d y h c.

ị ằ ở ị ạ ạ ị ộ ọ ơ Đó là đ n v  n m ơ  v  trí trung gian trong các đ n v  h i tho i d y h c, là

ế ạ ộ ộ ị ự ặ ấ ạ ơ ị ơ đ n v  tr c ti p t o nên c p tho i và là đ n v  có c u trúc n i b  riêng, là

ệ ữ ể ệ ộ ừ ơ n i th  hi n quan h  gi a các hành đ ng ngôn t .

ướ ế ộ ể ề ạ ứ (2) Đ ng tr ớ   c nhi u quan đi m lí thuy t h i tho i khác nhau v i

ế ậ ủ ế ậ ấ ườ các cách ti p c n khác nhau, chúng tôi th y cách ti p c n c a tr ng phái

ỏ ớ ố ượ ứ ễ phân tích di n ngôn Anh t ợ  ra phù h p v i đ i t ộ   ng nghiên c u là h i

ụ ể ị ộ ạ ạ ơ ướ tho i nói chung và các đ n v  h i tho i nói riêng mà c  th  là b ạ   c tho i

ừ ế ậ ằ ườ ự ộ và hành đ ng ngôn t . Đó là cách ti p c n b ng con đ ệ   ng th c nghi m

ừ ự ế ể ữ ể ệ ạ ặ ộ ứ t c là t nh ng cu c tho i th c t ứ    đ  phát hi n ra các đ c đi m, ch c

ủ ấ ướ ạ ộ năng và c u trúc c a các b c tho i và các hành đ ng ngôn t ừ .

ị ộ ứ ệ ạ ơ ươ (3) Vi c nghiên c u đ n v  h i tho i trên các ph ấ   ệ ng di n c u

ả ượ ứ ầ ữ ệ ự ế ằ trúc, ch c năng c n ph i đ c xem xét b ng các ng  li u th c t và các

ả ủ ả ượ ầ ố ố ỉ ế k t qu  c a nó c n ph i đ c ch  ra qua các con s  th ng kê. V i h ớ ướ   ng

ế ậ ươ ự ệ ậ ượ ti p c n và ph ư ậ ng pháp th c hi n nh  v y, lu n án đã làm đ c m t s ộ ố

ệ vi c sau:

ứ ừ ể ạ ộ ủ ế ế ạ Th  nh t ấ , t đi m nhìn c a lí thuy t giao ti p, ho t đ ng d y và

ế ể ể ộ ọ ớ ọ ủ h c c a giáo viên và giáo sinh trên l p h c là m t ki u giao ti p đi n hình

ừ ứ ứ ế ể ậ ỉ cho ki u giao ti p ch c năng tuân theo quy th c. T  đó, lu n án ch  ra

ữ ế ể ặ ạ ọ ươ ề nh ng đ c đi m khái quát v  giao ti p d y h c trên các ph ệ ng di n nh ư

ự ế ế ậ ả ộ ế hoàn c nh giao ti p, nhân v t giao ti p, n i dung giao ti p, năng l c giao

ti p…ế

ọ ủ ừ ể ế ộ ạ ộ ủ ạ ạ T  đi m nhìn c a lí thuy t h i tho i, ho t đ ng d y h c c a giáo

ể ạ ớ ộ ọ ộ   ộ viên và giáo sinh trên l p h c là m t cu c tho i đi n hình. Đó là cu c

ở ậ ộ ủ ặ ạ ạ tho i mà ả  đó các nhân v t h i tho i ph i tuân th  nghiêm ng t theo các

ạ ắ ộ nguyên t c h i tho i.

ừ ể ủ ế ộ ừ ậ ị T  đi m nhìn c a lí thuy t hành đ ng ngôn t ặ   , lu n án xác đ nh đ c

ủ ể ộ ừ ạ ộ ộ đi m c a hành đ ng ngôn t ạ    trong h i tho i nói chung, trong h i tho i

ộ ọ ừ ạ ạ ọ ượ ộ ạ d y h c nói riêng. Hành đ ng ngôn t trong h i tho i d y h c đ ế   c ti p

ả ộ ồ ộ ượ ự ằ ờ ậ c n theo nghĩa r ng, bao g m c  hành đ ng đ ệ c th c hi n b ng l i và

ờ ươ ệ ề ấ ọ ộ hành đ ng phi l i. Dù dùng ph ng ti n nào thì đi u quan tr ng nh t là

ệ ự ấ ị ừ ế ả ộ ộ ộ “hành đ ng ngôn t ” ph i có m t hi u l c nh t đ nh, tác đ ng đ n ng ườ   i

ể ườ ự ự ệ ặ ộ ộ nghe đ  ng ệ   i nghe th c hi n n i dung hành đ ng đó, ho c th c hi n

ộ ộ ạ ừ ể ế ậ ả m t hành đ ng đáp l i. T  cách hi u này, lu n án đã ti n hành kh o sát và

ể ể ặ ộ ừ ạ ạ ộ ọ ủ tìm hi u đ c đi m c a các hành đ ng ngôn t trong h i tho i d y h c, vai

ữ ứ ủ ế ươ trò và ch c năng c a chúng trong nh ng giao ti p, t ụ ể ng tác c  th .

ệ ố ự ế ậ ị D a vào h  th ng lí thuy t nêu trên, lu n án đã xác đ nh gi ớ ạ   i h n

ệ ướ ủ ạ ướ ạ ướ ạ khái ni m b ị c tho i, v  trí c a b c tho i, phân lo i b ạ ự   c tho i d a

ị ấ ạ ứ ơ ỉ ướ ạ trên ch c năng và ch  ra đ n v  c u t o nên b ộ   c tho i là các hành đ ng

ừ ồ ự ế ờ ộ ỉ ừ ngôn t đ ng th i ch  ra s  liên k t các hành đ ng ngôn t trong b ướ   c

ữ ể ạ ướ ề ặ ầ ậ tho i. Có th  coi đây là nh ng đóng góp b ủ   c đ u v  m t lí lu n c a

ế ộ ố ớ ớ ấ ậ ạ ộ ạ   lu n án đ i v i lí thuy t h i tho i nói chung và v i c u trúc cu c tho i

nói riêng.

ậ ằ ỉ ự ạ ứ Th  hai , lu n án ch  ra r ng, trong t ổ ứ ướ  ch c b c tho i, đó là s  liên

ộ ừ ỗ ướ ủ ạ ế k t các hành đ ng ngôn t hay nói cách khác h t nhân c a m i b ạ   c tho i

ộ ừ ữ ướ ạ ượ ạ chính là các hành đ ng ngôn t . Có nh ng b c tho i đ c t o thành t ừ

ộ ừ ữ ướ ạ ượ ạ ộ m t hành đ ng ngôn t cũng có nh ng b c tho i  đ c t o thành t ừ

ề ộ ừ ướ ạ ẽ ộ nhi u hành đ ng ngôn t . Khi đó, trong b c tho i s  có hành đ ng ngôn

ừ ộ ừ ụ ợ t trung tâm (HĐNTT) và các hành đ ng ngôn t ph  tr  (HĐNPT).

ổ ứ ướ ể ắ ạ ộ Trong t ch c các b c tho i, có th  v ng các hành đ ng ngôn t ừ

ụ ợ ể ắ ư ộ ừ ở ph  tr nh ng không th  v ng hành đ ng ngôn t trung tâm. B i hành

ừ ứ ộ ị ướ ộ đ ng ngôn t trung tâm là hành đ ng có ch c năng đ nh h ế   ng và quy t

ừ ạ ế ế ủ ộ ị đ nh hành đ ng ngôn t thích h p ợ ở ướ  b c tho i k  ti p c a ng ườ ố   i đ i

ạ ướ ở ướ ạ ủ ự ế tho i (n u là b c tho i kh i x ứ   ng) và làm trung tâm c a s  đáp  ng

ủ ầ ườ ướ ạ ả ờ ự yêu c u nào đó c a ng ế i nói (n u là b c tho i tr  l i). D a vào hành

ừ ể ị ượ ướ ộ đ ng ngôn t trung tâm, chúng ta có th  xác đ nh đ c b ạ c tho i đó

ể ướ ộ thu c ki u b ạ c tho i nào.

ậ ố ộ ừ Lu n án đã th ng kê và phân tích 14 hành đ ng ngôn t mà giáo sinh

ớ ọ ớ ử ụ s  d ng trong quá trình trao đáp v i giáo viên trên l p h c.

ạ ộ ớ ọ ườ ọ ườ Trong h i tho i trên l p h c, ng i h c là ng ộ   ị ế i có v  th  xã h i

ấ ườ ạ ấ ướ ườ ọ ơ th p h n ng i d y, do  đó c u trúc các b ạ ủ c tho i c a ng i h c  ít

ị ấ ề ề ề ắ ấ ố ướ nhi u cũng b  v n đ  này chi ph i. V  nguyên t c, c u trúc b ạ   c tho i

ườ ọ ả ộ ừ ụ ợ ủ c a ng i h c luôn luôn ph i có các hành đ ng ngôn t ph  tr  đi kèm

ộ ừ ể ể ệ ế ớ v i các hành đ ng ngôn t ể ệ    trung tâm đ  th  hi n vai giao ti p và th  hi n

ủ ườ ọ ự ế ả ộ ạ đ o lí c a ng i h c trò. Tuy nhiên, qua th c t ộ    kh o sát các cu c h i

ạ ạ ậ ằ ấ ọ ỉ ướ ạ ủ tho i d y h c, lu n án ch  ra r ng c u trúc b c tho i c a giáo sinh có

ể ượ ạ ừ ề ộ ừ ư ể th  đ c t o thành t nhi u hành đ ng ngôn t nh ng cũng có th  ch ỉ

ượ ạ ừ ộ ộ ừ ệ ử ụ ộ đ c t o thành t m t hành đ ng ngôn t ộ   . Vi c s  d ng m t hành đ ng

ừ ướ ự ạ ầ ả ngôn t ấ  trong c u trúc b c tho i ph n nào đó ph n ánh năng l c giao

ế ủ ụ ể ự ữ ộ ti p c a giáo sinh, c  th  là năng l c ngôn ng  xã h i.

ơ ở ứ ủ ộ ừ Th  baứ , trên c  s  ch c năng c a các hành đ ng ngôn t trong b ướ   c

ậ ạ ướ ạ ướ ở ướ ạ tho i, lu n án đã phân b c tho i thành 3 nhóm: b c tho i kh i x ng,

ướ ướ ặ ạ ả ồ b ạ c tho i tr ả ờ  l i, b ể   c tho i ph n h i và cũng đã phân tích đ c đi m

ể ướ ủ ấ c u trúc c a các ki u b ạ c tho i đó.

ướ ạ ả ự ậ ấ ứ Tùy vào ch c năng mà b ệ ủ   c tho i đ m nh n mà s  xu t hi n c a

ủ ế ươ ớ nó trong giao ti p c a giáo sinh khi t ế   ng tác v i giáo viên cũng chi m

ả ậ ố ữ nh ng t ỷ ệ  l khác nhau. Lu n án đã kh o sát và th ng kê t ỷ ệ  l ể    các ki u

ướ ử ụ ạ ớ b c tho i mà giáo sinh s  d ng trong trao đáp v i giáo viên. Các b ướ   c

ả ờ ử ụ ở ướ ề ạ ả ồ ề tho i tr  l i s  d ng nhi u, ph n h i, kh i x ấ   ng ít. Đi u đó cho th y

ụ ộ ị ộ ụ ộ ọ giáo sinh còn b  đ ng và th  đ ng. H  còn ph  thu c và ch  đ i ờ ợ ở ự s

ắ ợ ự ẫ ở ủ ữ ấ ơ ọ cung c p thông tin, s  d n d t g i m  c a giáo viên. H n n a h  cũng

ư ạ ạ ự ứ ủ ể ệ ế ề ch a m nh d n và t tin khi th  hi n ki n th c c a mình. Đi u này kéo

ử ụ ả ờ ề ệ ộ theo vi c giáo sinh s  d ng nhi u các hành đ ng tr  l ử ụ i và ít s  d ng các

ấ ầ ộ ộ ộ ả ứ hành đ ng phát v n, hành đ ng ph n  ng, hành đ ng yêu c u… Đây là

ữ ộ ừ ườ ử ụ ự ả nh ng hành đ ng ngôn t ỏ  đòi h i ng ủ ộ   i s  d ng ph i tích c c, ch  đ ng

ế ạ ạ và m nh d n trong giao ti p.

ệ ữ ủ ể ậ ặ ố ỉ ướ Lu n án đã ch  ra m i liên h  gi a đ c đi m c a b ạ c tho i và

ộ ừ ớ ủ ộ ự ủ hành đ ng ngôn t ế    v i tính tích c c ch  đ ng c a giáo sinh trong giao ti p

ọ ớ l p h c.

ệ ự ệ ậ ố ỉ ọ ử ụ   Th  tứ ư, lu n án đã ch  ra m i liên h  trong vi c l a ch n s  d ng

ướ ạ ộ ừ ớ ủ ộ các b c tho i và các hành đ ng ngôn t ủ   ự  v i tính tích c c ch  đ ng c a

ế ớ ủ ự ế ọ ớ giáo sinh trong giao ti p l p h c và v i năng l c giao ti p c a giáo sinh.

ụ ể ừ ặ ề ướ ạ ộ ừ ủ C  th  t ể  đ c đi m v  b c tho i và hành đ ng ngôn t c a giáo sinh

ự ậ ớ trong quá trình trao đáp v i giáo viên, lu n án đã phân tích năng l c ngôn

ữ ụ ự ự ữ ữ ự ộ ng , năng l c ngôn ng  xã h i, năng l c ng  d ng và năng l c chi n l ế ượ   c

ủ c a giáo sinh.

ố ớ ự ự ế ọ ỗ Năng l c giao ti p là năng l c quan tr ng đ i v i m i con ng ườ   i

ồ ạ ố ộ ườ khi s ng và t n t i trong xã h i loài ng ự i. Có năng l c giao ti p t ế ố ẽ t s

ườ ể ế ộ giúp con ng i thành công trong các cu c giao ti p và nó có th  là b ướ   c

ườ ự ư ạ ớ ể ệ đ m đ  con ng ệ i thành công trong s  nghi p. V i sinh viên s  ph m –

ữ ươ ự ế ể ộ ầ nh ng th y cô giáo t ng lai, năng l c giao ti p có th  nói là m t trong

ữ ướ ự ệ ề ể ẩ nh ng th c đo đ  đánh giá năng l c ngh  nghi p, đánh giá chu n kĩ

ệ ủ ọ ự ự ề ạ ớ ế ủ   năng ngh  nghi p c a h . Tuy nhiên v i th c tr ng năng l c giao ti p c a

ề ẽ ệ ườ ấ giáo sinh hi n nay, s  có r t nhi u giáo sinh khi ra tr ứ   ng không đáp  ng

ượ ệ ề ể ẩ ả đ ự   c chu n kĩ năng ngh  nghi p. Do đó, chúng ta ph i phát tri n năng l c

ế ừ ế ả ồ ườ giao ti p cho giáo sinh ngay t khi còn ng i trên gh  gi ng đ ừ ng. T  đó,

ữ ậ ả ự ể ế ằ ề lu n án đã đ  ra nh ng gi i pháp nh m phát tri n năng l c giao ti p cho

giáo sinh.

Ọ Ủ Ụ Ả DANH M C CÔNG TRÌNH KHOA H C C A TÁC GI

Ậ Ế LIÊN QUAN Đ N LU N ÁN

ị ượ ộ ố ễ ế ễ 1. Nguy n Th  Ph ng, Nguy n Thành Trang (2011), “M t s  ý ki n v ề

ế ể ể ạ ọ ỷ ế   K  y u phát tri n văn hóa giao ti p trong đào t o giáo sinh ti u h c”,

ấ ượ ả ộ ườ ọ H i th o khoa h c Văn hóa ch t l ng trong tr ng đ i h c ạ ọ , NXB Đ iạ

ộ ố ộ ọ h c Qu c gia Hà N i, Hà N i, tr. 234­249.

ị ượ ề ướ ậ ộ ạ ễ 2. Nguy n Th  Ph ng (2013), “M t vài nh n xét v  b c tho i và hành

ủ ớ ọ ỷ ế ố ế ả ộ K  y u H i th o qu c t Nghiên ộ đ ng nói c a giáo sinh trên l p h c”,

ữ ạ ả ệ ố ầ ứ c u và gi ng d y ngôn ng , văn hóa Vi t Nam – Trung Qu c l n th  4 ứ ,

ạ ọ ố ộ ộ NXB Đ i h c Qu c gia Hà N i, Hà N i, tr. 384­396.

ị ượ ộ ủ ự ữ ề ễ 3. Nguy n Th  Ph ng (2015), “V  năng l c ngôn ng  xã h i c a sinh

ư ể ạ ọ ạ ừ ể ọ T p chí viên s  ph m ti u h c”, T  đi n h c và Bách khoa th ư (3), tr.

113­116.

ị ượ ộ ỗ ệ ễ 4. Nguy n Th  Ph ng (2015), “M t vài l i phát âm và cách rèn luy n cho

ọ ạ ư ể ạ ươ ả ữ ạ ờ   T p chí Ngôn ng  & Đ i sinh viên s  ph m ti u h c t i H i D ng”,

s ng ố (7), tr. 33­37.