BÓ GIÀO DMC VA OÀO TAO DAI HQC QUÓC GIÀ HA NÓI TRUÒNG DAI HQC KHCA HOC TU NHIÈN

-^ Ld «P»

HA NHU DAI

•

NGHIÈN cCfU PHAN IJNG OXI HOA SUNFONAPHTOLAZOREZOCXIN BANG H2O2 DUÒI TAO DUNG XÙC TAO CÙA lON MANGAN (II) VA KHÀ NÀNG LfNG DUNG VÀO PHAN T!CH

Chuyén ngành: HÓA PHAN TfCH Ma s6: 01.04.03

LUÀN VÀN THAC SÌ KHOA HOC HÓA HOC

Nguòi huóng dòn khoa hoc GS. T$ LÀM NGOC THU

¥l/\U£j>i •

.r.f?.ir

HA Nói - 1998

MUC LUC

Muc lue

1

Mòóàu

2

1. Tong quan

6

1. Man gan va nhùtig phuOng phàp xàc c^nh mangan

6

1.1. Mot so hóa ti'nh cùa mangan

6

1.1.2. Mot so phUtJng phàp xàc dinh mangan

7

1.1.2.1. Càc phiiOng phàp do quang thóng thUÒng

8

1.1.2.2. Càc phOOng phàp phàn tfch dién hóa

12

1.1.2.3. PhuWng phàp phàn tfch quang phd

13

1.1.2.4. PhUOng phàp phàn ti'ch huynh quang tia X

14

1.1.2.5. PhUOng phàp ki'ch hoat ndtron

14

1.1.2.6. Càc phLtóng phàp do quang dpng hoc

14

1.1.2.7. Càc phutJng phàp do quang dóng hoc gàn day nhàt

15

1.2. Thuóc thù* sunfonaphtolazorezocsinol (SNAR)

17

1.3. Cd sa Ifthuyét phi/dng phàp dóng hoc do quang

18

2. Phin thirc nghiém

24

2.1. Hoà chat va dung dich thuóc thù, thiét bi

24

2.1.1 Hoà chat va dung dich thuòc thù"

24

2.1.2. Thiét bi

23

2.2. Két qua nghién ci/u va thào luàn

25

2.2.1. Tinh chat quang cùa thuòc thCrSNAR

25

2.2.2. Ti'nh chat quang cùa he phàn ùng góm dung dich

thuòc thCr 3.10"^ M va H2O2 ò pH ;« 10

26

C-i 2 so

. 'j

."» _

15

_ 1_ 2 _

2.2.3. Tfnh chat quang cua he phan ung du ba thành phan:

thuòc thù SNAR + H2O2 + Mn(ll)

27

2.2.4. Anh hu'òng cùa càc ion la tói phép do quang dóng hoc

xàc dinh mangan vói thuòc thù'SNAR

32

2.2.5. Ành hiiòng cùa chat tao phùt EDTA

34

2.2.6. Anh hi/òng cùa nhiét do tói toc do phàn L/ng

35

2.2.7. Bàc phàn ùtig riéng cùa ion Mn(ll)

37

3. Xàc dinh hàm lUtJng mangan trong màu toc bang phutJng phàp dóng

hoc do quang theo phàn L/ng cùa SNAR vói H2O2

38

Càc két qua xu ly theo chi/ong trình STAT GRAPHICS

41

Tàj liéu tham khào

Oi 3 5rJ

MdDÀU

Hièn nay, khoa hoc ky thuàt ngày càng phàt tiién manh, khoa hoc ve phàn

tich ihành phàn cùa càc chat cung nàm trong trào lini dò nen yen càu ngày

càng dòi hòi cao hcm nhu moi ngành khoa hoc khàc. De giài quyét yéu càu

dò càc nhà hòa hoc phàn tich dirgc sii giup dò cùa càc ngành khoa hoc khàc

da giài quyét dugc hai vàn de co bàn sau:

* Dà phàt trién nhiing còng cu mòi de do dac va xùr ìf s6 lièu két qua ngày

càng thèm hoàn thién .

* Dà tìm ra va tòng hop dirgc nhiéu thu<5c thu mòi de nàng cao dò nhay va

dò chon loc vói càu tu càn xàc dinh.

Trong bàn luàn àn này chùng tòi di vào huòng nghièn cmi: Sur dung càc

phàn img oxi hòa khù giùa thuòc thù hihi co va H^O^ khi co màt chat xùc

tàc theo phuong phàp dòng hoc do quang de xàc dinh vi lugng va sièu vi

lugng càc nguyén tó. Vi diéu kièn co han ve thòi gian nèn chùng tòi chi co

thè xàc dinh dugc mot sÓ yéu tò lièn quan dén vàn de này. Chùng tòi hy

vong ràng vói phucmg phàp này co thè su dung mot càch thuàn Igi cho

nhiing neri co vòn dàu tu khòng cao, diéu kièn ky thuàt con han che ma vàn

co thè xàc dinh hàm lugng chài dùng vói yéu càu de ra.

Chùng tói quyét dinh chon nguyèn tÒ mangan vi day là mot nguyèn tò co

nhiéu ung dung trong thuc té khoa hoc ky thuàt. Chàng han nhu trong thành

phàn cùa thép dac bièt chiù va dàp manh nhu mày nghién dà, duòng ray xe

lùa... Trong càc 15 luyén thép nguòi ta dùng feromangan de khù oxi. Nguòi

ta con su dung càc hgp chat cùa mangan nhu KMn04, \InOo làm càc chat

oxi hoà trong nliièu Gnh vuc.

}rJ

c^ à

Mangan cùng nhu nhiéu nguyèn tÒ nhu coban, kem... hàm lugng rat nhò co

ành huòng rat nhiéu dèn dòi song sinh vàt nhu càc cày tróng va vàt nuói,

dac bièt là mangan lièn quan dén vàn de bénh If cùa con nguòi.

Mangan dóng mot vai trò quan trgng trong co thè con nguòi, néu hàm lugng

mangan trong co thè lón hcm tièu chuàn cho phép, co thè gay ra mot so

bènh nhu, phàt sinh hòi chùng Parkinson kiéu sau vièm nào dóng thòi co

tòn thuong day thàn kinh (duòng bó thàp), màt khàc con co tó bàm vièm

phòi hay con goi là vièm phòi mangan. Hgp chat cùa mangan nhu

kalipemanganat it dòc han, tuy nhièn khi uóng phài sé gay ra bènh vièm da

day hoac vièm mot [49]. Vi thè chùng tòi muón tìm ra mot phucmg phàp de

xàc dinh nhanh mangan mot càch chon loc va chinh xàc góp phàn vào vièc

nghièn cuu ành huóng cùa nguyèn tÓ vi lugng mangan dòi vói dòi song con

nguòi.

03 5 so

1. TONG QUAN

1. Man gan va niiirng phiHmg phàp xàc dinh mangaiL

1.1. Mot so hóa tinh cua man gan.

Mangan là nguyèn tó co só thu tu 25 thuòc phàn nhóm phu cùa nhóm VII

trong bang tuàn hoàn càc nguyèn tó hóa hoc. Nguyèn tu lugng cùa mangan

là 54,94.

5

'^

Nguyèn tu mangan co càu trùc lóp vò dièn tu ngoài cùng là 3d 4s''. Do càu

trùc dièn tu nhu vày nèn mangan de bi bùt hai dièn tu a lóp ngoài cùng de

tòn tai a trang thài hóa tri +2, day là trang thài ben vung va phò bién nhàt

cùa mangan.

Càc ion Mn(II) mang tinh khù yéu, trong dung dich nuóc (nhàt là trong mOi

truòng kiém) chùng de bi oxi hóa thòng thuòng.

Ngoài hóa tri +2 Mangan co thè co càc hóa tri khàc do bi bùt làn lugt càc

dièn tu a qui dao 3d. Tuy vày trong dung dich nuóc mangan chi co thè tòn

tai ò ba muc oxi hóa +2, +3, +7 [1]. Càc trang thài hóa tri trung gian khàc

thuòng chi thày trong càc hgp chat ràn, chat khòng tan hoac khi co càc diéu

kièn dac bièt. Trong nhiing trang thài hóa tri cao han 2 chi co truòng hgp

Mn(VII) (pemanganat Mn04') là tucmg dòi ben con càc hóa tri trung gian

khàc khòng ben trong dung dich nuóc (kè cà Mn(in)), do vày vièc nghièn

cuu càc trang thài hóa tri này thuòng rat khó khan.

Càc he mudi cùa Vin(II) cùng co tinh nàng oxi hóa tòt nhu pemanganat:

(E Mn(IID/Mnai) = 1,5 I V, E ^MnO/.'MniTI) = 1 - 5 I V ).

[ 4 0]

Càc ion Mn(II) va Mn(III) co khà nàng tao phùc voi nhiéu phòi tu khàc

nhau. Rièng vói Mn(III) khuynh huóng tao phùc rat manh.

e? 6 so

Dà co rat nhiéu còng trình nghièn cùn ve su tao phùrc cùa mangan, trong dò

co càc phùc màu vói phòi tu huu ccf là càc hgp chat azo nhu PAN, PAR

[3,4].

Trong hàu hét càc còng trình nghién cùu thuòng trang thài ban dàu cùa

mangan dugc lày vào là Mn(II), nhung sau dò trong mot sò truòng hgp co su

bién dói mùc oxi hóa cùa mangan trong niOi truòng kiém.

Càc ion mangan(III) vàn chua dugc ngliièn ci'ru nhiéu bòi tinh kém ben cùn

trang thài hóa tri này khi no con tu do trong dung dich nuóc. De làm bcMi

trang thài này nguòi ta phài thèm vào càc chat tao phùc. Mangan(III) de tao

phùc vói florua [5J, phot phàt hoac pirophotphat [6], oxalat [6]. Mangan(in)

cQng de tao phùc vói càc phÒi tu hi5u co nhu là formaldoxim [7],

dietyldithiocacbamat. [8]

Irang thfii Mn(IV) ph6 bién nhàt là b dang MnO^, thuc té nò khòng fan

trong nuóc.

Càc trang thài Mn(V), Mn(VI) rat khó co thè tao dugc chùng .

Càc phan ùng oxi hóa cùa nhOiìg ion va hgp chat cùa mangan b càc mùc hóa

tri khàc nhau thuòng khà phufc tap do tinh da hóa tri cùa mangan nhàt là khi

c6 mat cùa tàc nhàn tao phùc.

Trong mot sò còng trình nghièn cùu [9] nguòi ta da chi ra ràng ion Mn(n)

co khà nang fu xùc tàc va làm xùc tàc cho nhffng phàn ùng khàc dàc bièt là

pliàn l'mg oxi hóa khù càc thuÒc thù hOii co bòi H2O2 [1] . Trong dò tàc

nhfln oxi hòa truc tiép khòng phài là chfnh càc phàn tu H^O^ '"^^ là nh&ng

san phclm trung gian do nò tao nèn cùng vói chat xùc tàc.

M . 2. Mot so phiroìig phàp xàc djnh mangan.

Vièc xàc dinh mangan hàm lugng lón trong càc linh vuc nhu dia chat, luyèn

kim... dCu rat quan trong va càn thiét.

03 7 so

Dà co rat nhiéu phuong phàp xàc dinh mangan hàm lugng lón mot càch

nhanh chóng, chfnh xàc va de dàng bang càch chuàn dò thòng thuòng theo

phuong phàp thè tfch, hay phucmg phàp dièn hóa, phuang phàp do quang

thòng thuòng. [10]

Nhung khi hàm lugng mangan trong màu phàn tfch rat nhò hoac lugng nic^u

co de phàn tfch lai rat fi thì vàn de trò nèn rat khó khan. Day là mot nliiCm

vu dàng dugc quan tàm va dàu tu giài quyét.

1.1.2.1. Càc phufìtng phàp do quang thóng thuòng

Iruóc hét phài kè dén phucmg phàp do dò hàp thu theo màu tfm cùa dang

ion pemanganat Mn04" [1,9]. Nguyèn tàc cùa phép xàc dinh này dira trèn

phàn ùng oxi hóa mangan thành pecmanganat bang càc tàc nhàn oxi hóa

rnanh thuòng là pesunphal trong mòi truòng axft sunfuric hay nitric co ion

Ag làm chat xùc tàc. Phàn ùmg này xày ra rat dinh lugng va co dò chon loc

cao dòi vói mangan vi màu tfm cùa ion MnC^ rat dac trimg, co dò hàp thu

quang b vùng 525 4^545 nm. Tuy nhièn do he sÒ hàp thu pliAn tu gam cùa

ion pcmaganat (e = 2200 ^2400) nèn dò nhay khòng dugc cao làm. Ciói han

xàc dinh co 0,2 ).ig /mi Mn. Vùng nòng dò làm vièc Ihfch hgp co 10'^M.

Ngoài càc pesunfat nguòi ta co thè su dung càc tàc nhàn oxi hóa khàc nhu

là: PbO^, Na2Bi03, KIO^.

De do quang xàc dinh mangan co thè su dung càc thuòc thù nhu sau:

03 8 ìr3

I. Diantipirylvinyl henzolmetan:

CH3 - C = C - CH - C = C - CH3

Il

II

CH3 - N^^/C = 0 0= C^^^N - CH,

Dal dirgc do nhay 5.10'^ ^ig/ml ò mòi truòng n3P04lN. [1IJ

2.2,2 dipyndin:

"^

^

^ N

N

Dircrc sìr dung de xdc dinh Mn(II) ò ?. = 495 trong mOi truòng nuóc vói do

nhay3,5.10-%ig/ml. [12]

3. Diphenyl cachazon:

N ^

N

^

//

/

•^

O = C I MI — NH

Xàc dinh mangan (li) trong mòi truòng toluen cho dò nhay 2,3.10* |^ig/ml a

buócsóng X = 4(X). [13,14,15]

is^ 9 &^

4. Dietyldithiocacbamatnatri

(C,H,) N—C .3 HO

SNa

Tao phurc Mn(II) trong mòi truòng nuóc duoc chiéft vào tetracloruacaclxm,

C a4 cho do nhay 1,5.10^ ^g/ml. [16]

5. Complecxon II, III:

Xàc djnh mangan (III) trong mOi truòng nuóc dat dO nhay 1 f^ig/ml à buóc

song ?. = 5()0nm. [15]

6. R-Meckap1oquinolin (thiocxin):

3H2O

N

SNa

trong mOi truòng cloroforrn (CIIQj) cho dò nhay 3,5. 10' ^g/nil ò buóc

song >. = 418 nm. [17,18]

7. 7-Nilroquinolin-5-.sylphoaxit:

NO

-3

trong mOi truòng nuóc cho dO nhay 6,1. 10" jig/ml ÒX- 420 nm. [19]

03 10 irj

8. 8-Oxyquinolin:

"^

N

OH

Xàc dinh mangan trong mOi truòng cloroforrn cho dò nhay 6,5.10 ^ig/ml ò

buóc song X = 395nm. [13,20]

9. 8-Oxy quinaldin:

OH

N'

-1

H C 3

Trong mOi tnròng clorofonn cho dò nhay 5,1.10 ^g/ml ò A, = 395nm. [21 |

10. J'(2-pyridinazo)- 2- naphtol:

J'rong mOi tnròng cloroform cho dò nhay 9.10 |ig/ml bX- 560 nm. [ 16]

N(CH3)^

11. 4,4- Tetrametyl diaminotriphenyl metan:

^ ^ ^ ^^

^ _/

^

HC

r^^^^^

NCCH^)^

03 11 IO

lYong mOi tnròng nuóc elio dO nhay 1. 10"^ ^g/nìl ò ?. = 475 nm. [22

H2O

12. 7, 10-phenantrolin:

Irong mòi truòng nuóc cho dò nhay 1,5. 10' ^ig/ml a buóc song X = 226 nm

lioàc?t = 268 nm. [12]

13. rormaldoxun

a i2 = N - OH

Trong mòi truòng nuóc cho dò nhay 4,9.10"^ Mg/mi ò X ~ 455 nm. [231

1.1.2.2. (^àc phmmg phàp phàn tich dìen hóa.

Càc phirong phàp cuc phÓ dà dugc su dung de xàc dinh mangan. Do ban

chat cùa vàn de là mangan co thè tòn tai trong dung dich nuóc ò ba muc oxi

hóa II, n i, VII nèn cQng dà hình thành nhtrng nhành phudng phàp cuc phÓ

khàc nhau dua Irèn càc qua trình dièn hóa cùa càc trang thài hóa tri cùa

mangan dà nèu b trèn. Dò là nhung phàn ung:

* Phàn ihig khù ion Mn(II) ve mangan kim loai. [24]

* Phàn ung khù ion Mn(VII) dèn Mn(II) hoac Mn. [25]

* Phàn img khuion Mn(III) dèn Mn(II) hoac Mn. [26]

* Phàn ung oxi hoà Mn(II) dèn Mn(III). [27]

* F^hàn img diCn pluin L^m giàu so bò mangan b moi dang tan trong dung

dich sau dò tiè'n hành hòa tan anòt (tfch góp - hòa tan). [28]

e»? 12 i^3

De xàc dinh mangan nguòi ta con su dung phép do von-ampe, chuàn dò

ampe hai dièn cuc chi thi bang thuòc thtr lumogalion hay phirc ziconi-

lumogalion cho dò nhay khà cao. [29,30]

1.1.2.3. PhUdtng phàp phàn tich quang phd.

Pliuong phàp quang phò phàt xa nguyèn tir là mot trong nhOiig phuong phàp

co dò nhay cao.

Pile phàt xa cùa mangan co nhiéu vach nhung khi xàc dinh hàm lugng nhò

thuòng nguòi la quan sàt theo càc vach 2794,82 A^ 279,98 A^ 2801,06 A"".

Phuong phàp phÓ phàt xa nguyèn tu co im dièm là khòng càn phàn hùy màu

Iruóc khi phàn tfch. Dò nhay cùa phuong phàp dat tòi co 10"'*% dÒi vói

mangan . l uy vày nhìn chung phuong phàp này thuòng chi dCing de phfln

tfch dinh !fnh va bàn dinh lugng vi nò bi han che ve dò chinh xàc do nhièu

nguyèn nliAn gfly Ihnng giàng dac bièt là khó co he màu chuàn dù chfnh xàc

a vùng nòng dò niangan thàp. [31,32]

Phuong phàp quang phò hàp thu nguyèn t u ia mot trong nlifiìig phuctng phàp

phnn tfch hòa ìf hièn dai va hoàn thièn de xàc dinh mangan (cOng nlur

nhièu nguyèn tÒ khàc) [33,34]. Day là phuong phàp co dò nhay, dò chon

loc va dò chfnh xàc cao ngoài ra con co nang suàl phàn tfch lón. De xàc

dinh mangan bang phUitng phàp hàp thu nguyèn tu co thè dùng càc loai dèn

nguyèn tu hòa khàc nhau nhu:

Khòng khf - C^U^

Q I I . - O,

C^ 13 ÌTJ

b vach còng huòng chfnh là 279,5 nm.

Vida: dòi vói mangan

Vach do (nm) Loai dèn nguyèn tu hóa

279,5 (nm) Khòng khf - C2H2

Dò nhay Giói han phàt hièn.

0,03 ^ig/ml 0,01 |ig/ml

Ngoài ra mangan con co thè dugc do ò càc vach: 279,8; 280,1; 403,1 nm.

Phuong phàp quang ph6 hàp thu hièn nay là mot phuong phàp phàn U^^h vàt

If hièn dai nhàt nhung lai dòi hòi vòn dàu tu ban dàu rat lón, nhu vay kfiòng

mày thuàn Igi ò nhung nai co vÒn dàu tu thàp.

1.1.2.4. Phuung phép phàn tfch huynh quang tia X.

Phuong phàp này co khà nàng phàn tfch nhanh va truc tièp dÒi tugng màu

ma khòng càn phàn hùy truóc va dat dugc dò chfnh xàc cao. Nhung nhugc

dièm co bàn cùa phuong phàp là dò nhay khòng cao mac dù lugng màu

phfln tfch co thè chi càn rat ft. Do dò phuong phàp này clii co uu thè khi

philn tfch càc màu co chùa hàm lugng mangan dù lón.

1.1.2.5. Phuong phàp kich hoqt noiron.

Phuong phàp này co dò nhay cao dÒi vói mangan. Thuòng co thè xàc dinh

dugc co 1 0' % mangan (trong mot sò truòng hgp giói han phài hiCn co thè

dén 10" %). Phuong phàp này co mot uu dièm co bàn là chi càn lugng màu

de phAn tjch rat ft va dac bièt là khòng càn phà hùy thành dung dich. Do dò

phuttng phàp kfch hoat notron rat tièn Igi khi càn phàn tfch vàt lièu tinh

khièt cao, nhàt là khi càn phàn tfch càc màu thièn thach hay dàt dà mat

Iriìug ma ngành khoa hoc vu tru co dugc lugng màu rat ft va rat dal [35,36J.

Tuy nhièn, phucnig phàp phàn tich này dòi hòi nhrnig thiét bi dac bièt rat

hièn dai va hoàn chinh, do dò già thành phftn tfch rat cao va khó co thè phò

bién ròng rài.

c-»j 14 ho

1.1.2.6. Càc phuang phàp do quang dóng hoc.

Mangan là mot trong nhOtig nguyèn tò khó phàn tfch bang phuc^ng phàp

dòng hoc. Màc dù vay dà co khà nhiéu còng trình còng bÒ phuong phàp do

quang dòng hoc xàc dinh hàm lugng rat nhò cùa mangan. Nguyèn tàc

chung cùa phuong phàp là dira trèn tàc dung xùc tàc cùa càc ion mangan

(H) dòi vói phàn urng oxi hóa - khir cùa mot chat màu nào dò vói mot tàc

nhan khàc. Phàn lìmg màu ma theo dò ta quan sàt dugc va do dac dòng hoc

dugc goi là phàn ung chi thi va tàt nhièn chat màu thè hièn dugc qua trình

phàn ung de la quan sàt dugc goi là chat chi thi. Tluròng trong phàn tfch

dòng hoc càc phàn ung dugc tièn hành trong dung dich nuóc vói tàt cà càc

tàc nhAn phàn ung dèu là càc chat tan (kè cà càc tàc nhàn xuc tàc là nhfnig

ion ki?n loai) nèn nhtrng phàn ùrng này déu là phàn ù'ng xùc tàc dòng thè.

('àn cu vào chat oxi hóa trong phàn ung chi thi ma ion Mn(n) làm chat xùc

tàc, theo [11 càc tàc già da chia càc phuong phàp dòng hoc de xàc dinh hàm

lugng mangan thành càc nhóm nhu sau:

1, Phàti ùtig oxi hóa ion oxalat bòi ion pemanganat.

Phàn mig này dugc ion Mn(II) xùc tàc toc dò màt màu cùa ion pccinanganal

MnO^ phu thuòc vào nÒng dò ion Mn(II). Dò nhay cùa phuong phàp này là

0,2 ^ig Mn/ml. Càc ion ành huòng là Fe(III), Cr(III), Ce(in)... [36].

2. Phàn ùng oxi hóa càc chat màu hOu co do oxi khóng khi vói sif co

tnàt cùa ion tnangan làm chat xùc tàc.

Thuóc thù Dò nhay [ig/ml

OT -f xucxinimid dioxim 2. io"'

()2 -f l,5-bis-2-hydroxy 5-clophenyl-3-xyano phocmazan 5 . 1 0'

()2 + o-hydroxy phenyl thio ure 5 . 10^

c^ 15 J^J

Co khà nhiéu phàn ung loai này dugc xùc tàc bòi ion mangan(ll). iruóc hét

phài kè dén phàn ung cùa eriocrom T den (diéu kièn mòi tnròng phàn ung là

pH = 10-10,5; thòi gian phàn ùrng là 15 phùt) dà cho dò nhay vói nòng dò

mangan xùc tàc 10

|ig/ml. Phuong phàp do quang dòng hoc này dà dugc

dùng de xàc dinh mangan trong: Nuóc càt, muòi amoni, axit tactric... [37]

Nói chung càc phàn urng do quang dòng hoc thuòng dugc thuc hièn trong

mòi truòng trung tfnh tói kiém. Trong dò co nhung phàn ung nhu luminon

hay lumomanhezon co nhCfng dò nhay khà cao co 10" ^lg/ml.

Phuong phàp dòng hoc co thè tién hành theo huóng do quang thòng thuòng

hoac do huynh quang.

Ve co che va vai trò xùc tàc cùa mangan trong càc he phàn Ung dà dugc càc

làc già chi ra ràng, trong càc he phàn ùrng chi co ba càu tu:

R + 11202 + mangan

thì trong dò mangan thè hièn vai trò xùc tàc khi nò ò dang ion tu do, con

trong he bòn càu tir thì vai trò chat xùc tàc cho qua trình phàn ùng lai là

phuc cùa n)angan(II) vói càc thuÒc thù phu chùr khòng phài là ion mangan tu

do (38],

Tàc già Phgni Vàn Tinh trong còng trình luàn àn cùa mình da dua ra phu(tng

phàp dòng hoc do quang sii dung càc thuÒc thù trioxyazo benzen (TOAH) va

càc dàn xuàt thè halogen mot làn cùa nò bi oxi hóa hóa bòi H2O2 duòi tàc

dung cùa ion mangan(II) làm chat xùc tàc da xàc dinh dugc hàm lugng

mangan dat dò nhay 1 0 "V hay 2,2.10"^ ^ig/ml .

3. Phàn ùng oxi hóa càc chat màu hùu co bài H2O2 .

c^ 16 ^:)

4. Phàn ùng oxi hóa càc chat màu hùu co bàtig muóìpeìodat.

[I ]

Càc thuòc thù dugc dùng:

Thuóc thù

DQ nhay |ig/ml

n-anizidin

10"^

o-dianizidin

10"^

\ V

axit sunphanilic

5 . 10"^

dimetyl anilin

•"

IO-'*

dietyl anilin

10"^

Nhu vày phuong phàp dua trèn phàn ung oxi hóa khù cùa càc thuòc thù hfru

co co ion mangan(Il) làm xùc tàc cho két qua rat nhay ma khòng dòi hòi

nhrrng thiét bi qua phùc tap nhmig diéu càn chù f là phuong phàp càng nhay

thì nhfrng hòa chat, dung cu va nuóc càt càn phài co dò tinh khièì rat cao.

1.1.2.7. Càc phuong phàp do quang dóng hoc gàn day nhàt.

Mot phuong phàp xùc tàc do quang mòi dugc dùng de xàc dinh vi lugng

Mn(II). Phuong phàp dira trèn ành huòng xùc tàc cùa Mn(II) dèn phàn ùng

oxi hóa (crroin trong mòi truòng axft. Phàn ùng dugc khào sàt bang phu(mg

phàp trac quang tai buórc song 510 nm. Hàm lugng Mn(II) co thè xàc dinh

dugc tir 1 dén 1000 ng/inl [42]. Vi lugng Mn trong phàn ùng dugc xàc dinh

bang phuong phàp này.

Vi lugng Mn(II) trong dung dich KHC8ll404-NaOH (pH - 4,8) xùc tàc cho

phàn irng làm màt màu cùa eriocrom T den (ET-OO) bang KIO4. Gióri han

phàt hièn là 1,45 .10' g/ml. Phuong phàp dugc su dung de xàc dinh Mn vi

lugng trong duòng va btlp cài [43].

o^ 17 ^J

1 . . Z ^ ' V - L A / C -I

1.2. Thuoc thi/sunfonaphtolazorczocsinol.

JliuÒc thù sunfonaphtolazorczocsinol, viét tàt là SNAR co còng thùc càu tao

là:

lìiuòc thù ò dang tinh thè co màu nàu sàm khi tan trong nuóc vói nòng dò

là 3 .10 M, chùng cho pll = 6,64 co cuc dai hàp thu quang ò 480 nu). Khi

thay dòi pll cùa uìòi truòng cuc dai hàp thu quang tién dùn ve phfa song dai.

lìiurtc thù SNAR khòng co bàn tai thi truòng, do dò chùng tòi phài tu (òng

hgp va tinh che [ 44 ].

I*oluektov là nguòi dàu tièn nghièn ciru phàn ung màu giTra sunfonaphtol

azorczocsinol va (ja "^, In "*" trong mòi truòng nuóc [451. Sau dò SNAR duoc

su dung de do màu [46] va do huynh quang xàc dinh Ga [47j. Co che pliàn

ùng gifra Ga ^ va SNAR dà dugc làm sàng tò trong còng trình [48].

Qua l^ng quan tài lièu chùng tòi nhàn thày ràng phuong phàp do quang

dòng hoc duòi tàc dung xùc tàc cùa Mn(II) là mot phuong pliàp rat nhay,

Ihfclì hgp de xàc dinh vi lugng Mn va thich hgp vófi hàu lièi càc phòng thf

nghièn» ò nuóc ta. FMiàn ùng oxi hóa sunfonaphtolazorczocsinol bang 112^^2

trong mòi truòng kièin duó^i tàc dung xùc tàc cùa Mn(II) chua dugc tàc già

nào nghièn cùu. Vi vày chùng tòi chon de lai này de nghièn cùu co bàn va

vàn dung de xàc dinh Mn trcMig toc nguòi Vièt Nani

o? 18 irJ

1.3. Ca sò lì thuyet phumig phàp dòng hoc do quang

Dòng hoc do quang là mot phuong phàp hóa If, nò vùa là phuong phàp phàn

tfch dòng thòi là phuong phàp nghièn cùu.

Bàn chat cùa phuong phàp hóa If là dua trèn phép do mot thòng sò hóa li

dac trung nào dò cùa dung dich. Vói da sÒ càc phuong phàp hóa If, thòng sò

do dugc truc tièp phu thuòc tuyè'n tfnh vào nòng dò càu tu càn xàc dinh

trong dung dich dugc bièu dièn duòi dang hàm bàc nhàt.

f = K .Q

Trong dò:

f : là thòng sÒ hóa If truc tiép dugc do bang thuc nghièm.

Cjj : nòng dò càu tu càn xàc dinh.

K : he sò ti le.

Tuy nhièn khòng phài lue nào ta cùng co quan he phu thuòc mot càch truc

tiép va dan gian nhu vày. MÒi quan he giùa thòng sò hóa If truc tiép do dugc

vói nòng dò càu tu càn xàc dinh co thè se phùc tap hon nhièu theo càch giàu

tièp qua mot sÒ thòng sÒ tning gian nào dò. Trong nhfrng tnròng hgp nlur

vay nguòi ta phài dùng nhftng bièn phàp bién dòi toàn hoc kèl hgp vói

nhùng diéu kièn thuc nghièm lliich hgp de làm giàm di hàm quan he dò.

Vf du: Trong phAn tfch do quang, nguòi la dira vào phuong trình lièn he cùa

dinh hiat hàp thu ành sàng:

A = B. 1 . C

IVong dò:

A : mat dò quang cùa dung dich.

e : he sò hàp thu pliAn tu gain cùa chat

1 : dò day cùa lóp dung dich màu.

C : nòng dò chat màu trong dung djcli.

o^ 19 l'-J

Thuòng nguòi ta dùng cuvel do co 1 = const va dÒi vói mòi chat màu nhàt

djnh co thè suy ra ràng ci == K va do dò: A = K . C

Khi nghièn cùru theo phuong phàp dòng hoc do quang cfing nhu moi phuong

phàp dòng hoc khàc, la phài xàc dinh tòc dò phàn ùng va duong nhièn phài

xem xél no phu Ihuòc vào nhffng yè'u tÒ thành phàn nào.

Dinh luàt co bàn cùa dòng hóa hoc là dinh luàt tàc dung khòi lugng. Toc dO

phàn ung hóa hoc dugc dièn là bang phuong trình tòng quàt nhu sau:

n^3

m*.

dC ^ ^~

Hìi 1

ti^o 2 ^3

^"

Trong dò:

V : là toc dò phàn ùng gifra càc chat phàn ung: 1,2,.. n.

C^,, (^2^ • Qi • '*^ nòng dò tuitng ùng cùa càc chat.

m,, m2,.. nij, : là sÒ mu chi bàc phàn ùng rièng theo tìTng thành phàn

tham già phàn ùng.

Nè'u trong he phàn ùng co ba càu tu:

R + H2O2 + M n ( I I ) -^ sànphc^m

trong dò R là chat màu thi lÒc dò phàn ùrng dugc xàc dinh theo su bièn dòi

nòng dò cùa chat màu (vi nò chfnh là chat chi thi) trèn mot don vi thòi gian

va dugc bièu dièn bang phuong trình:

lYong qua trình thirc nghièm do giói han chfnh xàc cùa càc phép do nghièn

ci'ru IhO/i gian vh nÒng dò ch

dCp mù phai Ll'y nhiing bièn dói dù lón ve tliói gian va nòng dò do vày trong

thuc te'ta co:

AC

R

V =

Al

03 20 1*0

Trong qua trình do quang de xàc dinh nòng dò chat nguòi ta khòng xàc dinh

truc tièp nòng dò chat hay siJ bién dòi nòng dò chat ma thuòng thòng qua

do dò hàp thu quang tue là do mài dò quang A ròi tfnh ra su bièn dòi AA.

Vói càc chat màu mÒi quan he giùa A va C dugc bièu dièn bang phuong

trình A = e .l.C, khi cà day thf nghièm do bang mot cuvet nhàt dinh, tai mot

buófc song nhàt dinh ta sé co:

At B.r At At

Trong dò : K'= — = const.

ci

Nhu vày, toc dò phàn ùng ti le thuàn vói tòc dò giàm màu cùa dung dich.

Do dò ta hoàn toàn co thè su dung tÒc dò giàm màu de do tÒc dò phàn ùng

chi co diéu là thù nguyèn ò day co su khàc bièt.

( lÒc dò phàn Ung co thù nguyèn nòng dò trèn don vi thòi gian, con toc dò

giàm màu co thu nguyèn chi là nghich dào cùa dctn vi thòi gian vi mat dò

quang khòng co thù nguyèn nào cà).

Trong phàn ùng dòng hoc do quang, diéu quan trong nhàt khòng phài là xàc

dinh nòng dò cùa chat màu ma chat xùc tàc mòi là càu tu càn xàc dinh, do

dò càn phài nghièn cihi tÒc dò phàn ùng phu thuòc nhu thè nào vào hàm

lugng chat xùc tàc; dò chfnh là vàn de trung làm.

Jrong phuong pliàp dòng hoc do quang thòng sÒ do dugc truc tièp) là mat dò

quang. Nhimg ò day su bièn dÓi mat dò quang theo thòi gian mòi là diéu

càn chù f dèn, do dò tàt yè'u phài tfnh toàn tu nhirng già tri mài dò quang do

dugc (tè tìm ra nhfrng già tri AA theo At, ròi sau dò qua xù If mòi tini ra

nhfrng nòng dò càn xàc djnh. Trong phuong phàp này, chat màu khòng clii

là chat chi thi vófi nòng dò rièng cùa nò ma phài là chat chi thi cho cà he

phàn l'mg dac bièt phài là chat chi thi cho càu tu xùc làc cùa pliàn ùng.

c^ 21 Jr:>

Chfnh vi thè càn phài co nhung thòng tin xàc dàng ve tfnh chat hàp phu

quang cùa càc IhuÒc thù va càc yèu tÒ co thè ành huòng dè'n tfnh chat quang

cùa càc thuòc thù dò. Nghla là phài biè't ve phò hàp thu cùa càc thuòc thù

Irong càc he phàn ùng ma ta càn nghièn cùu. De giài quyè't vàn dò này ta

phài xàc làp dugc quan he phu thuòc cùa toc dò phàn Ung vào càc thành

phàn co trong he phàn ùng. Nguòi ta dà chi ra mot sò phuong phàp de

nghièn cùu bang tfnh toàn va bang thuc nghièm, nhung trong bàn luan àn

này chùng tòi dà dùng mot phuong phàp goi là do toc dò phàn ung trung

bình vói tlìòi gian qui dinh nhir sau.

Tién hành do mài dò quang cùa dung dich nghièn cfru mot càch lièn tue

theo thòi gian. Tòc dò cùa càc phàn itng nghièn cfni dugc thè hièn qua qua

trình niàl màu dÀn cùa thuÒc thù. Trong mot day thf nghièm, nòng dò thuòc

thù lày vào ban dàu giòng hèt nhau va càc diéu kièn khàc (nlur nliièt dò...)

cflng òli dinh, chi co nòng dò cùa clifft xùc tàc Mn(II) dugc dua vào khàc

nhau thì tÒc dò cùa phàn ùng (tòc dò giàm màu) se chi con phu thuòc vào

V_dA_kr^"Vn ^- dT"''^Mn

nòng dò xùc tàc, theo dang:

Day là mot hàm phu thuòc theo thòi gian. De phàn ành dùng tòc dò phàn

ùng chùng ta càn phài do nhfrng bièn dòi ve thòi gian rat nhò nhung dièu dò

rat khó thuc hièn, vi thè phài do theo su bién dòi thòi gian dù lón, nèn toc

dò chùng ta tfnh dugc se là tÒc dò trung bình trong klioàng thòi gian At nào

dò. vSau khi do ta se lap dugc duòng chuàn su phu thuòc cùa nòng dò

Mn(II) vào toc dò rnàt màu cùa phàn ùng tu dò ta co thè tfnh dugc tgcx (hay

dò dòc) cùa qua trình. Lap lai nhiéu làn vói càc nòng dò Mn(Il) khàc nhau

la sé co dugc duòng chuàn ve su phu thuòc cùa nòng dò Mn(Il) vào su giàm

màu cùa dung dich (ò càc diéu kièn xàc dinh dòng nhàt dà chon) .

C'^ 22 W

C6 thè nói, phuong phàp dòng hoc do quang co dò nhay cao de xàc dinh

mangan . Nhung vièc thiét làp mot ca che chfnh xàc là mot bài toàn khó vi

day là mot tàp hgp cùa nhiéu tuong tàc cùa càc càu lù co trong dung dich

bòi vi trong dung dich kiém luòn luòn co ion hydroxyl OIT, càc anion muòi

cùa càc chat dua vào làm dung dich dèm càc phàn lù nuófc H2O cung co thè

co mùc dò tuofng tàc nào dò dén càc càu lù chfnh. [39]

Vi thòi gian dành cho luàn vàn thac si co han nèn chùng tòi chua tliè di sftu

khào sàt co che cùa phàn ùng.

ìrJ

(s^ 23

2. PHAN THUC NGHIÈM

2.1- Hoà chat, dung dich thuòc thù va thiet bi.

2.1.1. Hoà chat va dung dich thuóc thù.

làt cà càc hóa chat dugc su diing déu thuòc loai tinh khiét phan tich. Nuóc

cài dùng trong qua trình làm vièc déu là nuóc cài hai làn.

Nòng dò dung dich thuÒc thù dugc pha de dung dich dàu là 10 M, bào

quàn trong bóng tÒi.

Dung dich Mn(II) dugc pha lù muÒi KMnO^ tinh khièt hóa hoc, khù bang

Il2C)2 15% trong mòi truòng axit sunfuric [50]. Dung dich mangan làm vièc

chi pha dùng trong 1 ngày.

Dung dici) II2O2 dugc pha lù dung dich II2O2 co nòng dò - 30 % theo ti le

1: 10. Dung dich làm vièc dùng trong 2 ngày. Rièng nlifrng thf nghièm dinh

lugng dòi vó^i II2O2 chi dùng dung dich mófi pha. Nòng dò II2O2 a dung dich

dàu va mot sò dung dich dugc kièm tra lai bang phuong phàp chuàn dò oxi

hóa khù \(i\ dung dich KMn04 tièu chudn.

Dung dich dèiìi KOB - Na2B407 dugc pha che theo [40J.

2.1.2. ThicI bj.

Mat dò quang cùa càc dung dich dugc do trèn mày do màu UV752A cùa

Trung Quòc dùng dèn vonfram .

Nuòc cai dugc cài trèn mày cài nuótc hai làn SZ-93 cùa IVung QuÒc.

pll cùa càc dung dich dugc do trèn mày do pll: HI 817 cùa hàng HANNA

(Italia).

c^ 24 ^J

De pha càc dung dich chuàn dugc tiè'n hành càn chfnh xàc trèn can phan

tfch AB 204 (Italia) co dò chfnh xàc 10 "* gam.

2.2. Ket qua nghién cùru va thào luàn.

2.2.1. Tinh chat quang cùa thuóc thù SNAR.

Tmng dung dich nuòre thuÒc thù co màu nàu dò. Màu cùa thuÒc thù thay dòi

theo pM cùa mòi truòng. Tu phò hàp thu cùa dung dich ò pH khàc nhau

dugc trình bay trèn hình 1. Chùng la thày ràng ò mòi truòng axfl cuc dai

hàp thu lui ve phfa song ngàn con ò pII trong khoàng 9,50-1 1,30 cuc dai

hàp thu khòng thay dòi va trùng nhau: X^^ - 530 nm (hình 1). Tu nhfrng dù

kièn do dugc la co thè tfnh ra he sÒ hàp thu phan tu trung bình cùa thuòc

pH = 9.94

i pH = 6.64

thù là 1 3 0 0 0 ò p I I= 10.

pH = 11.93

Buóc song (nm)

pH = 8

0.28

0.224

360

0.18

1 0.171

i I

0.175

0.158

0.14

400

0.176

0.183

0.18

440

0.22

0.271

0.335

0.291

0.26

0.335

480

0.353

0.36

0.31

500

0.373

0.4

0.39

520

0.34

1 0.24

0.402

0.406

0.3

0.19

530

0.35

0.375

0.24

0.17

560

0.23

0.3

0.18

0.14

600

C'^ 25 irJ

0.5

0.4 -

e co

0.3

•a

0.2

0.1

360 400 440 480 5C0 520 530 560 -500

Dò dal song mm)

Hìnhi : Phd hàp thu cùa dung djch SNAR 3.1 O^M ò cac pH khàc nhau

1 - Vói pH = 6.64; 2 - Vói pH = 8; 3 - Vói pH = 9.94; 4 - Vói pH = 11.93.

2.2.2. lình dia» quang cùa he pluìn urng góm dung dich (hiioc Ihimóng

dò 3.10 ' M va II2O2 cypH = 10.

Khi IfiOtn n / ), vào duiig dicli IhuÓc Unì, bang mài Ihiròng klió co lliC lliA'y

sir bie'n clói inììu cùa ciung dicli nlimig khi do quang iiiOt c^ich cSii IhAii la

Ihny co sir giàm mùii dàn theo thòi gian nhflì là khi nòng do 112(^3 l^'"- ^^

giatn iihe mài dO quang co Ihé là do ành hròng cùa lap chàl kim loai vrtn co

Irong dò luy làl ft nhàì là khi pll cùa dung dich Ì6n dòng thcti c6 le co sir

tmyng tàc tao liCn http nào dò gi&a càc thuf^c thir vói II2O2 theo kidu càu liCn

ket hydro. l'uy nhiCn vói nÀng dO 11202 < 0,03 M màt dò quang cùa dung

dich giàm khOng dàng ké.

e»? 26

ìo

2.2.3. 1 inh chat quang cùa he phan ijfng dù ba (hành phan:

Thuóc thù SNAR + H2O2 + Mn(II)

Khi them Mn(II) vào dung dich thui5c thir da co HoO^ thì dung dich bi iruft

màu ro rèi va quan sàt rà't rò bang màt thiròng day chfnh là ca sa cho

phirang phàp phàn tfch dòng hoc do quang ma chung tOi nghièn cihi. Dù

lirang murti mangan(II) dirac tlièm vào vói nóng dò rat nhò cà 10 M nhinig

phàn irng nià'f màu dà xày ra nhanh mOt càch rat dàng ké so vói duòng nCn

(chi co H2O2) . l àt nhién lirong mangan(ll) co màt khàc nhau thì ttìc dO màt

màu cùa thurtc thù cung khàc nhau.

0.45

025

2 3 4 0

Thòi gian (phùt)

Hình 2 : Toc do giàm màu phu thuòc vào hàm ìitdng Mrì(ll) theo thòi

gian phùt) .

1 - Oiròng non; 2 - [Mn(ll)] = 4.10^M; 3 - [Mn(ll)] = 8.10^M;

4 - [Mn(ll)] ^-^ 2.10"^M; 5 - [Mn(ll)] ^ 4.10^M.

c^ 27 1^3

Càc (hròng ghi t6c dO giàm màu phu thuOc vào hàm hrang Mn(ll) direte dàn

ra trCn hình 2. Clìfnli vi vày co thO ké\ luàn rang mangan(II) là tàc nliàn xuc

tàc cho phàn urng cùa thu6c thù" SNAR veri H2O2

Nfiir vày co thè nói ràng, do n2^2 *^^' ^^^^^ SNAR khi co màt mangan(II) I5m

xùc làc, nhóm diazo (- N = N -) cùa phàn lir thu^c thù dà bi phà va nlióm

mang màu chuyén thành nhtrng san phàm khòng hàp thu ành sàng a vùng

khà kie'n.

Két qua thu duoc dàn ra tren hình 3 (phò hàp thu cùa SNAR + II2O2 khi co

mal va khòng co mat Mn(II)).

0.45

o T

•

0 0 IO

0 CN LO

0 CO LO

0 CD in

0 0 ^

0 CO T

0 co co

0 o co

Dò dai song (nm)

Hình 3 : Phò hap phu quang cùa dung djch SNAR 3.10"^M +H2O2 khi

khòng co Mn(ll) va co Mn(ll)

1 - khòng co Mn(ll);

2 - c ó M n ( l l ).

ìrJ

C'H 28

Qua nhung két qua thu dirdc da dirac xir h" theo clurong trình STAT

GRAPUIC chùng tòi nhàn thày ràng, qua trình giàm màu cùa thuòc thù

hoàn toàn tuyén tfnh theo thòi gian a vùng nòng dò mangan(IT) trong

khoàng nòng dò tir 2.10"^ M dén 2 . 1 0^ M a ngoài vùng nòng dò này: Néu

nòng do mangan(Il) cho vào he nhò han 10"^ M tliì qua trình trùng vói

diròng nén cùa he con néu nòng dò mangan lòn han 2.10" M thì tÒc dò mà^t

màu xày ra khà nhanh gay khó khan elio qua trình do do tliao tàc gap nhiéu

khó khan. De co két qua 6n djnh tét khoàng thòi gian do de ghi lai sò liCu

de tfnh toàn tòt nhàt co 3 - 8 phùt, néu thòi gian qua ngàn thì khòng thè thao

tàc kip con néu kéo dai thòi gian qua 10 phùt thì càc diròng dòng hoc A - t

co siJ cong khòng con tuyén tfnh nù<\.

Dira theo chirang trình SIAT GRAPHICS trong mày vi Ifnli ta co thè Ifnli

dirac Iga cùa càc diròng dòng hoc.

1'hco sò lièu co dirac làp diròng chudn su phu thuòc cùa thòi tg(x vào nòng

Regression Analysìs - Linear modeh Y = a + b*X

Dcpenclcnt variablc

: Col_2

Indcpciulent variable

: Col_l

T

Standard

r'aranieter

lùsfimate

Statistic

Error

P-V alile

liiterccpt

15.36.57

0.1791769

2.76039

0.0000

0.0163314

0.01657

0.0000

Slope 0.334072 Analysis of Vatiance Som ce

Siiiii of Sqiiaies

Df

Meaii Squarc F-Ralio

P-Valiie

Modfl

21.0248004

418.416

21.248004

0.00238

1

Residuai

0.0564036

0.1420108

2

3

Total (Coir,) 21.860792

(\)ncla(ion (\>cfficiciit = -0.999782

R-squarc(l = 99.32 pciccTit

Staiulaid FJTOI ot Est. = 0.228056.

c^ 29 }r:>

dò cùa Mn (H) tai nhiCt dò 2 0 \ : t r en hình 4.

12

8

0

8

12

16

20

N ó n g d o M n ( l l) C.ICT^ M

10

-9i Hình 4. Duròng chuàn sif phu thuòc cua t ga vào nòng dò Mn(ll) X.10 M

Ca che xùc tàc cùa ion mangan(II) trong phàn ung phàn hùy thuòc thù

SNAR. Vièc làm sàng tò va chi ra ca che thirc cùa phàn img làm mài màu

càc thuòc lliir hfru ca trong dung dich kiém bòi H2O2 va nuiòi mangan(Il) là

mot vàn de vò cùng khó khan dòi hòi khÒi lirang nghiCn cuu rat lón vi day

là he da cà'u tir, ma mòi cà'u tir cùa he lai co thè bie'n dòi tòn tai b nhfrng

trang thài khàc nhau vf du mangan co thè tòn tai ò dang trung gian dòng

Ihòi co thè tiio phirc vói thuòc thu con H2O2 cung co thè b dcing phàn ly

khàc nhau.

Chfnh vi thè chi co thè du doàn ca che'cùa qua trình nià't màu cùa Ihuòc Ihù

03 30 ho

khi bi 11202 oxi hóa do ion mangan(ll) làm xùc tàc nhu sau:

Ban dàu trong dung dich kiém thuÒc thù SNAR khòng bi oxi hóa bòi 11202.

Nhung khi co mat ion mangan(II) boi vi càc ion mangan cùng là mot chat

Mn(ll)

^-^-^Mn(III)

khù nen dàu tien H2O2 sé oxi hóa mangan(II) thành mangan(in).

a trang thài mói sinh ra trong mòi truòng dà co càc phòi tu IhuÒc thù càc ion

mangan(ni) se de dàng tuang tàc vói nhóm azo - N = N - là trung tàm phòi

trf cùa phàn lù thuòc thù. ò trang thài mói sinh ra, ion mangan(in) là mot

tàc nhàn oxi hóa manh [1], do dò két qua là thuÒc thù bi màt màu. Duang

nhien sau qua trình oxi hóa khù ion mangan(III) là chuyén thànli ion

mangan(II).

Sau dò càc ion mangan(II) lai di vào chu trình pliàn itng mòi va cu thè cho

dén khi dal dén trang thài càn bang. Tàt nhien là luang 11202 cÀn phài c(') i\i\

cho de'n khi toàn bò luang thuòc thù hi phàn hùy hét, ò day chùng la c^n

phài xél rò ràng lai sao 11202 co thè oxi hóa duac ion maiigan(ll) lòn

mangan (III) ma khó co thè oxi hóa duac thuòc Ihù, co le II2O2 khò co thè

làn còng llìfiiìg vào nhóm mang n)àu là nhóm a/o - N = N - do nluìng hiCu

ùng khòng Ihuàn lai ve mat khòng gian. Con ion mangan(III) lai Ihuàn lai

han nhiéu vi khà nàng tao phùc cùa nhóm azo vói mangan cho nCn chùng

de dàng di vào gàn nhóm azo. Nhung sau khi tao phùc do mangan (III) là

tàc nhàn oxi hóa manh nen nò tuang tàc luòn vói chat khù tue là nhófn a/,o

mang màu. Qua trình này là qua trình oxi hóa khù nói pliàn lù.

Qua nliùng suy luàn ò trCn chùng ta nhàn thày ràng chi co nhung ion kim

loai nào co dù huì diéu kiCn vùa co khà nàng tao phùc vói thuòc thù vira co

tfnh oxi hóa dù manh iriói co khà nang làm xùc tàc cho qua trình làm màt

màu Ihuòc Ihù. Dòng Ihòi dÒi vói ion kim loai nào co khà nàng tao pliùc rat

ben vói thuòc Ihù hoac càc chat tao phùc rat ben vófi ion manganfll) cfing se

ành huòng dén qua Irình phàn ùng

c^ 31 IO

2.2.4. ành hircVng cùa càc ion la tói phép do quang dòng hoc xàc dinh

mangan vói thuoc thù SNAR

Trong thuc té phàn tfch, khòng bao giò chùng ta co duac mot chat hoàn loàii

tinh khiét chi co mot cà'u tu dòc làp vi thè viee nghièn cùu ành huòng cùa

càc ion khàc tói chà't càn xàc dinh là hoàn toàn càn thiét.

Trong he phàn ùng cùa chùng ta a mòi truòng kièm cùng vói thuòc thù là

chat co khà nàng tao phùc non ành huòng cùa càc ion la tóyi khà nàng phàn

tfch lai càng tra nep phùc tap. Trong giào trình phùc chat trong hóa hoc

phàn tfch cùa GS, TS Lxìni Nggc Thu 1997 co cho biel nhóm:

OH

HO

N

là nhóm chùc phàn tfch cùa Co, Mg, Zn, Ca, Cd, Cìi, vìi mòi sò ion hóa tri

-f-2 khàc nCn chùng tòi se chù yéu xél càc ành huòng cùa càc nguyCn lo nììy

2+

Triróc lie't xét v6 mat niAi trmìng kiCni vi ràng khi xàc dinh Mn ^ la luOn giù

pH = 10 (dììng dung dich dCni) nghìa là trong dung dich nòng do ion

hydroxyl OH luOn lufìn là lO^M.

Do vay nhrrng ion cV^, Cd^^, cV^, Mg'"", Zn^^ se lien ket vói ion OH theo

diing nhirtich sò tan (theo lO.IO.JIypbe). Già su nhu khong xét tói khà nàng

tao phirc cùa càc chat này ta co thè tfnh toàn diroc nòng dO cùa càc chat dò

khi xày ra kQ\ tua.

tói viCc xTic dinh Mn .

AI(()H), co tich sòtan 1.10 "'^V pll = 10 =^ nòng dO (Oli \ = 1 0 " M.

la co I Al'^1 |OIl l' = [Al'1 ( l O ' l' => [Al'-'l = IO '".

c-^ 32 Jr3

Vói càc chat ta co the tinh nhu sau:

Cd(OII)2 1 = 5,9.10 "

[Cd^^]=:5,9.10~''

Co(OI 1)2 T = 2 . 1 0 " "'

[Co^^] = 2.9.10 '^

Co(on)3 T = 4 . 1 0 ''

[Co^^] =4.10'^-'

cu(on)2

T = 2 , 2 . 10 '"

[Cu^^J = 2 , 2 . 10 '^

l'e(OII)2 T = 8 . 10 "

[Fe^^J =8 .10"^

I'c(OH)3 T = 6,3 .10 ''^

[Fe'^j = 6 ,3 .10^^"^

Mg(OH)2 T = 7 ,l .10"'^

|Mg'"j = 7,l . 1 0'

T = 6,3 .10 '^ Ni(0[I)2

[Ni'^j = 6 ,3 .10 '"

1 = 5.10"'^ Pb(OII)2

[Pb^^] =5 .10"^

Zn(OIl)2 T= 1,2.10''^

[Zn'^^J = 1,2.10 '

T = 6,3 . 1 0 "" Sn(OH)2

[Sn''^] = 6,3 .10 '^

Sn(OIl)4 T = 1 0 '"

4.10^^^ Sb(OIl)3

Zr(OII), 10^^^

T= 1 , 9 . 1 0" Mn(OII)2

[Mn'^1 = 1,9.10 •'

Cn? 33

IO

Ta thà'y ràng ò pH = 10 hàu hét càc chat déu két tua chi co càc ion (.\i'^ ,

Pb , Mn '', Mg "*", F'e "*", Co "*" là con lai vói hàm luang rat nhò. liong ho

phàn l'mg ta dùng hàm luang Mn^^ rat nhò 10"^M, Qua qua trình khàc^ sdì

néu dùng càc chat trèn vói hàm luang gap 10 làn Mn^^ la tluVy toc dò cùa

phàn ung mài màu khòng bj ành huòng.

Vói càc chat néu tàng hàm luang lón se làm giàm cuòng dò màu cùa lliuòc

thu nhung tÒc dò u^^\ màu cùa IhuÒc thu cung khòng ành hiròng rò rei (co

tàng nhe).

DO thuc lìien càc qua trình này chùng ta phài tién hành llieo Ihù tu sau: cho

dung dich nghiOn cuu vào bình dinh muc sau dò diéu chinh pll bang dung

dich (lem dén pH = 10, tiép Iheo cho thuòc thu vào cuòi cùng elio lUOo va

diéu clnnh dén vach muc. Néu làm nguac lai se gay ành huòng rài nliiòu vf

du cho Ihuòc thu vào trirófc sau dò elio dung djch càn nghiCn cuu. tiép dO'n

cho dung dich dOm nhfnig két tua cùa càc chat khó lan nhu I'e(()ll)^,

AI(()II)^ ... se hàp thu IhuÒc thù làm giàm cuòng dò màu cùa Ihuòc thu mot

càch rò rCt.

Cac chat oxi hóa n h u C r 04 dCu khòng gay ành huòng dén toc dò mài màu

cùa thuòc thu.

2.2,5. Anh huaiig riìa chàì tao phùfc EDTA.

liDÌA là mot chat tao phuc hàu hét vói càc kim loai trong dò co ion Mn

2+ ,

3+

Mn . Khi dugc them vào dung dich (SNAR + Mn(ll) 4 H2O2) ^Hròi dang

Y nò co tàc dung làm dìTng hàu qua trình ma'! màu cùa thuòc thù giòiig

nhu khòng co ion Mn(Il) làm xùc tàc.

f)iOu này co thè giài Ihfch ràng do phùc cùa f'.DTA vói MnClì) hoac Mn(IIIj

do phàn ung cùa H^CX vói Mn(ll) sinh ra rat bOn n^n ion Mn(IIl) khòng co

khà nàng tao phùc vói thuòc thù SNAR de oxi hòa thuoc Ihù này.

Cri 34 IO

n à ng sò ben cùa

[40] EDTA vói Mn'^ bang l o " ' "' E D IA vói Mn'^ bang 10 ,24,9

Càc ion tao phùc khàc nhu oxalat, xitrat va latrai hàu nhu khòng gay anh

huòng gì rò rCM co le do hàng sò ben cùa phùc nhò.

Ilfuìg sò ben cùa : latrai vói Mn^"" l^àng lO^'"^^

xitrat vói Mn^^ bang 3,72

oxalat vói Mn^^ bang 3,82 [40]

2.2.6. Anh hiròng ciìa nhiet do lòi tòc do phàn ùng giùa Ihnòc Ihù SNAR

vói 11202 khi co mal mangan (II) làm chat xiic tàc.

Dòi vóti dòng hoc hóa hoc nhiCt dò là mot yéu tÒ rà^t quan trong vi vày nò là

mot yéu toc khòng thè bò qua trcMig nhung ngliien ci'ru ve dòng hoc. lÒc dò

cùa phàn ùng bién dòi khi nliiCt dò thay d6i.

Vi diéu kiCn co han nOn chùng tòi khòng nghiCn cùu duac càc chi lièi mot

cadi day dù; nhung theo càc giào trình dòng hoc dòu nói ràng: nliiCi dò anh

huòng lòfi vàn toc phàn ùng luàn theo qui IJÌC kinh nghiCm cùa Vnnllop

trong khoàng nhiCI dò khòng lórn nhu sau:

LI

T . -l 0 . v -1 '^2^^

Irong dò : y là he sò nhiet dò khi nhiet dò tàng leu \{f mot

I ù dò ta co

IO

hav

C'^i 33 IO

Iny = -—;-; In ^

Do \6c do à càc nhiét dO khàc nhau ta co thè tfnh todn diroc y. Hicd nlimig

s6 lieti chiing tOi do dirgc à cdc nhiet dO 2(fC, 2 2 V. 2 6 V, 30'Y^ chiing lOi

dà tfnh toàn diroc ràng y « 3 .

Màt dò quang cùa dung dich

SNAR 3.10 ^M + M n ( l l ) 8 . 1 0 ^M + H2O2 l O ^M

Thòi gian

Nhièt dò (phùt)

3G°C 20°C 26°C 22°C

0,356 0,373 0,386 0,383 3

0,342 0,363 0,377 0,382 4

0,327 0,354 0,371 0,377 5

0,312 0,345 0,365 0,372 6

0,298 0,335 0,359 0,367 7

0,283 0,326 0,353 0,362 8

Vhco Arrnii^t ành huòng cùa nhiet dò leu vfln tÒc cua pliàn i1fng co IhC òiCu

llii bang càc phuofng Irình dà duac lini ra 1889 bang thuc nghièm.

d l n K_ A x2

dT

d ia Ilo là:

Irong dò: A là mòt hàng sÒ dac trung dÒi vói mòi phàn ung, f nghìa vài )y

Trong dò :

R : hi luing sÒ khi ]^ luòng = 8,3 l44J/K.mol.

Hg : là nàng luòng hoat hóa cùa (]uà Irình phàn ung.

e»? 36 &!^

Bang càch xàc dinh t^c dO phàn irng or hai nhiet dò khàc nhau ta co the tfnh

din./c nàng Iirong hoat hóa E,, .

ITch phàn phircrng trình à tren va phàn ly bién ta co:

I 1

,n -^-| - A

yh T]

Ne'u chiìng la giù càc dièu kien phàn ung khòng dai (àp suàt, nòng i\a eùe

cliàl tham già phàn ung, pII cùa dung dich) thì toc dò cùa phàn ung se ly le

vói hàng sò tòc dò va chi phu thuòc vào nliiei dò cùa cpià Irình.

Iir nliùng kòt qua cùa thuc ngliiCm do duac dà linli toàn duac ràng :

H, =.^,28S kJ/mcìI (k)

Nhu vày chùng la co llié thà'y : Nàng luang hoal hóa khi co mai mangaii(ll)

làm xùc làc khà lliàp chfnh vi vày phan ùng oxi hóa kliu giùa SNAR vìi

IM)^ xay ra ràì de dàng.

2.2.7. I ^c phnn iVriR rienj; cua ion Mn(II).

Trong (pia Irình phàn ùng giùa SNAR va 1120^ xày ra rài de dàng khi co mal

mangan(M) ò mòi Iruòng kiém dièu cjuan làm dàu ticn phài liì bàc [)li;\n ùng

rieng cùa mangan(II) bòi vi lòc dò cùa phan ùng phu thuòc vào dièu này.

Ilico càc* giào Irình dòng hoc de x.ic dinh bflc phàn ùng cùa cpià Irình va bàc

phan ùng rieng dèu co Ihè xàc dinh duac:

Vf du:

a A + b\ì + cC = di)

Irong d(>:

v-k.[A]"l.(13]^'2[C]"3

n,. n,, 11^ là bàc rieng cùa tùng chat tham già phàn ùng, con n - n, 4 n^ -f- n^

h(\c phàn inig cùa ciua Irình (da sò Irong càc truòng hap chùng klìòng Irung

vói càc he sò ty luang cùa phàn ùng).

f)è xàc dinh b(ic cùa cùe phàn ihig rìeng cluing In co) Ihc Mure incn nhir san:

cri 37 JO

Cj'nr nguyèn càc diéu kien phàn urng (nhiet dò , àp suàì, pll cùa ni(^i \r\umg

xày ra phàn irng, nÓng dO cùa càc ch^lt tham già pliàn irng ina dura xct lói

khOng dói va dù lón) ; con chà't rnà chùng fa quan tàin den thay dÒi nòng dO

(trong diéu kien elio phép). Dòi vói nhùng phàn irng nlur vày trong Itiirc le

l6c do cùa phàn l'rng chi phu thuòc vào nÒng dò cùa chat càn nghièn cihi.

Irong he phàn ung SNAR, 11202 va Mn(II). à nòng dò SNAR 3,2.10 'M ,

11202 2.Kr^M con nòng dò cùa Mn(II) thay dòi tir 2.10 ' 'M dCn l.ó.lO^M

thì ta co thè nói ràng vàn tÒc cùa phàn irng chi phu Ihuòc vào nòng dò

mangan(FI) va co dang sau:

v - k C '"

Tir dò la co thè tfnh dirac:

Ig -^ "1 -,'

n i-

«e,

(v,, v^: vàn lòc cùa phàn ùng ò nòng dò C,, C'^) va Ifnh toàn Ihco Ihuc

nghièm la ifnli duac bàc phàn ùng rieng cùa mangan = O,.'^.

(Luu f rfuìg vàn toc cùa phàn ùng mài màu thuÒc thù SNAR khi co mal

mangan(ll) xày ra ràì nhanh nhung l)ac phàn ùng cùa mangan chi bang iì,5\

nhu vfly hàng sÒ vàn tÒc là ràì lófn, diéu này cung co thè xàc dinh duac.

3. Xàc djnh hàm lirgìig Mangan Irong màu tòc bìing phmyng phàp riong

hoc do quang Ihco phàn lifngcùa SNAR vói HzOi.

Qua nhùng còng viec nghièn cmi ò tren chùng lòi thày ràng co thè àp dung

phuofng |)liàp này de pliAn tfch nhùng màu co hàm luang mangan thàp mot

càch truc liep ma khòng càn phài àp dung nhùng phuang phàp che nhùng

ion can Irò, vi vày chùng tòi Ihù xàc dinh hàm luang mangan Irong lòc Ihco

phuang phàpIhem

i^ 38 h:>

I^hirang phap thcm tiéii chuan

Vi thành phàn va hàni luang cùa càc chat Irong toc chira diròc bieì niòl càch

chfnh xàc nen de chuàn bi duac mot màu dàu ticu chuàn phù liop viVi iliàiih

phàn vói màu phàn tfch là rat khó khan. Nen de xàc dinh mangan (I!) trong

toc chiing tòi chon phuang phàp them.

Nguyèn tàc cùa phuang phàp này là dùng ngay màu phàn Ifch: lày 4 mi màu

(là dirac chuàn hi them vào mòi màu làn lirai 4.10''' M ; 8. 1 0 ' \l ; 2. l o \ l;

4.10' M. 7'ién hành do quang lùng màu theo Ihòi gian, xàc dinh lg(x tùng

màu, làp dò thi su phu thuòc t ga vào nÓng dò mangan (II) them vào va Ifnh

Dang duòng chuàn cùa phUdng phàp

ACV ACo; A(%; ^C^ : là luang them vào.

Cjj : là nòng dò càn xàc dinh .

3.1. Chuàn bj màu toc cho phàn tich. [41]

Toc dugc cài ngàn, ngàm Irong dung dich xù phòng sach mòi giò, sau dò

gan bò \ù phòng rùa lai nhièu làn bang nuòc cài, tiòp lue ngàm rùa b;ing

dung dich ciano! cuòi cùng bhng axcton, ròi sà^y khò tnMig lù sày ò nhiet dò

nhò h(yn 5{fC.

Ci\u chfnh xàc 1.3416 g màu vùa chuàn bi cho vào chcn nung. Tàng nhiei dò

l ù l ù c ho den 55ifC va giù ò nhiel dò nay ba giò. Lày màu ra, de nguòi lAm

e»? 39 ^c3

irót bang nuóc cài hai làn them 2-3m] HO (1:1) , dun nóng nhe cho màu

tan, them 2 -3 giot 1128045% dun cho tói khò. De nguòi hòa tan bang nuóc

cà"! hai làn, chuyén dinh luc^ng vào bình djnh muc 50 mi. Giù à nhiei dò

phòng 20"C.

3.2. Tien hành do quang.

Làp duòng chuàn su phu thuòc Iga vào nòng dò Mn(II) sau khi do quang

hai màu toc. Mòi màu lién hành do ba làn. Dua vào chue^ng trình STAT

GRAPHICS de xù 15^ ket qua dà tfnh toàn duac ràng hàm luang cùa mangan

co trong càc màu nhu sau:

Màu1 : (4,46 ±0,02) ^ig/g.

Mau 2 : (4,03 ±0,02) /.ig/g.

De lie'n hành nghièn ciiì] va su dung thuòc thù de do quang xàc dinh iiàm

lirong chà^l vi lugng càn phài tuàn Ihù mot sÓ dièu kien dirói day:

1 - Hóa ch^t va thuóc thù phài tinh khie't.

2 - Phài dùng nuóc càt hai làn de pha che'.

3 - Phiù tién hành dinh lugng (càn , do quang, dinh mùc,..) tren

cùng mot dung cu de trành sai só he thóng.

4 - Càn phài do a diéu kien nhiet dò co dinh (làp duòng chuàn

\fJ

CTi 40

va tién hành xàc dinh màu ó cùng mot dièu kién).

->

1

CAC KET QUA XU LY THEO C H U O NG TRINH

STAT GRAPHICS

c-6 41

irJ

Màt dò q u a ng cùa d u ng djch SNAR + H j Oj khi co m ài Mn(ll) 1.5*10^M

theo t h òi gian

: Col 2

Iiulcpendcnl vaiiahlc

: Col 1

Standard

I>-VaUic

Paranicter

Estimate

Error

0.021769

Irilcrccpt

0.40361

0.0000 0.0000

T Statistic 18-5993 -12.057

0.004314

P-Valuc

Mean Sqiiare F-Rntio

-0.0542 Slopc Analysis of Variance Sourcc

Sum of Squares

Df

0.0010

0.02916

167.2018

Model

0.02916

1

0.0001744

Residuai

0.00052

3

I otal ( C o n .)

0.0296832

4

CoriclaluHi CocflirienI = -0.991148

R-squared - 98.24 percent

Standard E n or of Est. = 0.0132061.

0.35

< 0.25

e co a

Regression Analysis - Linear model: Y = a + b*X DcpendcMit variablc

0.05

4

5

6

<6 0.15

c^ 42

^

Thòi gian (phùt)

,-B,

Màt dò quang cùa dung dich SNAR + H2O2 khi co màt Mn(ll) 4*10 M

Regression Analysis - Linear model: Y = a + b*X

Depeiidcnl variable

: Col 2

Ijidepcndent variable

: Col_l

P-Vahie

Standard Enor

T Statistic

Parametcr Intercept

F.stiniale 0.40121

0.0000

0.001469

227.271

0.0000

0.000025

-65.1585

P-Vahie

-0.0163 Slope Analysis of Variance Source

.Suni of .Squares

Df

Mcan Squaie F-Ratio

0.0010

0.0047

4245.634

Model

0.0047

1

Residuai

0.00052

0.0000011

4

Total (CoiT.) 0.0046948

5

(\)nelatioii Coefficicnt = -0.999529

l?-squaied = 99.91 percent

Stajidaid E n or of l-sl. = 0.00105.

0.4

< 0.35

theo thòi gian

O) e co :D cr o-

-•—'

0.3

0.25

4

5

Thòi gian (phùt)

c->i 43 IO

Màt dò quang cùa dung djch SNAR + H2O2 khi co màt Mn(ll) 2*10 "M

theo thòi gian

Regression Analysis - Linear model: Y = a + b*X Depcndent vai iable

: Col_2

Independcnt variable

: Col_l

Standard Error

Parametcr

F-stirnatc

P Vaine

T Statistic

0.000006

Inlercepl

0,4061

0.0000

676.667

0.0001154

0.0000

-81.4064

-0.00094 Slope Analysis of Variance vSource

Sum of Squares

Df

P-Value

Mean Square F-Ratio

Model

0.0009

1

0.0000

0.0009

6627.00

Residuai

0.000004

3

0.0000011

Total (Corr.)

0.00088

4

C orrelation Cwfficient = -0.999774

R-squared = 99.95 percent

Sland.'ud E n or of lùst. = 0.000365.

0.4

O) e co g- 0.35

<0-

0.3

4

5

6

Thòi gian (phùt)

c^ 44 irJ

Màt dò quang cùa dung dich SNAR 3*10^M + HjO? khi co màt

Mn(ll) 2*10 ^M theo thòi gian

Regression Analysis - Linear model: Y = a + b*X i:)ependent vai iable

. C ol 2

Independcnt variable

: C o Ll

P-Value

Standard Error

Parametcr

Estimate

0.0000

0,00021

lnterc:ept

0.402171

0.00012

0.000365

T Statistic 190.856 -14.9927

P Vaine

Ratio

-0.00054 Sìope Analysis of Variance Source

Sum of Squares

Df

Mean Squarc F

0.00012

Z4.7805

Model

0-00053

1

0.00053

2:

Residuai

0.0000094

4

0.0000023

rotai ( C o n .)

0.0005360

5

(\)irelation Coeflicient = -0.991219

R-scpiared — 98.25 percent

Standaid Euoi of lùst. = 0.00015.

0.35

7

Thòi gian (phùt)

C--5 45

IO

Màt dò quang cùa dung dich SNAR + HjO? khi co màt

Mn(ll) 4*10 'M theo thòi gian

Regression Analysis - Linear model: Y = a + b*X I>ependent vai iable

: Col 2

Independcnt variable

: Col_l

P-Vahic

Parametcr

Estimate

Standard Eiror

T Statistic

Intercept

0,40008

0.0000 0.00000

554.108 -34.3418

-0.000431

0.000723 0.0000125

P-Value

vSquare F-Ra(to

Slope Analysis of Variance Source

Df

Sum of Squares s

Mean

0.0000

0.0003

1179.362

Model

0.0003

1

0.000003

Residuai

0.0000011

4

5

lotal {Covw)

0.0003268

Correlation C :oefficient = -0.9983

R squaied - 99.96 percent

Standard E n or of Est. = 0.0000525.

4

5

6

Thòi gian (phùt)

c^ 46 }rJ

Màt dò quang cùa d u ng djch SNAR 3*1 O^M ^ H^O^ khi co màt

Mn(ll) 2*1 O 'M theo t h òi gian

Regression Analysis - Linear modGl:'Y = a r b 'X Dependent variable

: Col 2

Independcnt variable

: C o Ll

Parametcr

F.stimate

Standard Eiror

P-Valiic

hitercept

0.402267

0.100538

0.0000

0.000017

T vStadstic 400.113 -18.3303

0.00005

Df

-0.00032 Slope Analysis of Variance Souice

Sum of Squares

Mcan .Sc|uaie F-Ratio

I^-Valuc

]

Model

0.00018

0.00018

336.00

0.00005

4

Residuai

0.0000021

0,0000005

Folal (Corr.)

0,0001813

Correlation Coefficicnt = -0.9941

R squaied = 98.82 peicent

vSlandard E n or of lùst. = 0.000073.

0.394

0.382

4

5

Thòi gian (phùt)

c^j 47 ^J

3. KET LUÀN

LÀii (lÀii tien chiing tOi dà ngliiOn cihi plian irng oxi lióa kliir SNAR bang

11202 dirói V{\c dung xuc idc cùa ion mangan(Il) trong niOi tnròng kiCni. Qua

nlifrng két qua thirc nghieni thu dirac co thd nit ra niOt sò két lunn sau:

1. Dà xàc dinh dirgc tfnh ch.tt quang cùa thuO'c thir SNAR. cùa liC SNAR-

II2O2 va cùa he SNAR-H202-Mn(II) dÀng tliòi chon ckrac nlifrng diCu kiCii

tO'i u'u cho cac he này.

2. Dà khiu) sài dirac ành hiròng cùa càc ioti \a chù ycu, cùa niOt sO chAl tao

phirc thOng dung va cùa nliiet dò dCn tÒc dò phàn irng cùa lie SNAR-M.O^-

Mndl).

3. Dà Ifnh dirdc bOc phàn urng rieng cùa ion Mn(n) trong vai trò xùc tàc cùa

Ilo.

4. Tren cct scV càc nghièn ciru co bàn neu tren, chùng tOi dà de nghi mot

plimmg phàp xdc dinli vi krang Mn(II) dat dò nhay 1.10 ^ig Mn/inl v;ì klicì

chon loc.

5. Phuang plidp de nghi dà duoc vàn ciung de xac dinh Mn trong IIÌAU toc

theo phirong phóp them va dùng chuang trình STAT GRAPHICS de sir ly

Mau 1

: (4,46 ±0,02) ^g/g,

Mau 2

: (4,03 ±0,02) ^ig/g.

ke^t qua. ITòni lirong Mn trong hai màu nhir sau:

e^ 48 jrj

TAI LIÉU THAM KHÀO

1. Jlanpyxnna A.KJOKuna A.B. Ana.nTHMccKaa XUMMM Maprauria. AH

C r C F. H-?;». MocKna 1974.

2. I>cpKa A, nyjiTcpHM q.: "^^r-iKa q.Honr.ie pcioKcnrc.in.nne Mcrojti.i it

anan.xiiM. "MocKna" I9ÒH

3. Ilonyanain TaKao... R ; K. X. 25 190 (1970)

4. raiacH (). A; AnncuMona .1.1. >K.A.X,26,1 84 (1971).

5. PyKOBOACTBo no npcnapainnuoM neopianuMccKoii xnMMii. "MocKua"

1956.

6. 1 pHnCìcpr A. A. IÌHc;iennc ii XUMHIO KOMnjicKciir>ix coc;nnicnnii.

".flcnnnrpa;i" 1971.

T.MapMciiRo B. >K.A.XJ7, 23 (1962).

8. ycaqcnKo IO.II, cpe^ain II. II. Tpy;u>i KOMUcnn no aiiaw. XIIMIMÌ. AH

C C C R 1 4 J 83 (1963).

9. A.ncKceeR B.II. KojniqecTBcnnr,ni anajin3. "MocRna" 1972.

10. I().(^. CainiKon, II, C. TKaMCKo A.B. /l()6poAancKnii, B.II. (^nKyiioH,

Anamii >KCJic;^ni>ix Mapranneni>ix py;t n auioMcparoiì. \\\]\. "Mera.iuiyi)iMH",

MocKna 1966.

1 1 .B.[I.IIo;iMannona,A.B.Jlojirapeu,B.5I. Jlcpiapen. 3aH. Jlor).,3 1,790

(1965).

CTJ 49

\rj

! z. lables of specfro photomctric Absoption data of conipouds uscd for tlic

clorinietric dctermiation of elcmcnls, London 1963.

1 3.A.K.I>a()Ko, A. r.IIniii.ieKo.Ka'iopnMCTpn'iecKnn arianu ?. TOCXIIMU vinr,

1951.

14.Il.C/rpapF,i. ^KCTpaKUHfl xejiaxon. llcpen. e anui. IO. A. 3o.'ioTona. lltji.

"Mnp" 1966.

\5. IMIpnjiHr)HJi, KoMn.iieconi>i n xuMMMecKOM auiuni ÌC. Il.n. 1960

16. A.I). I)JiaiiK,A. M. Ky.nraKona, II. ì. Cn?onenKo >K.A.XJ()J 15

(1961).

il. n.M.Kyuicnon. IO. A. BanKoncKUH, A.fP.HeiìnnMii, >I<.A.X, 13,267

(1958).

l8.10.A.I>anKoncKnii.A..Mcnniii.Mi.M.IM>yKa, '9.A..flyMiia. >K.A.X.S.I 10

(1963).

19. M. II. liy.iiaKni, II II. KamiiiKun IlpaKni'iccKoc pyKoiio/Kiiio no

(I>oTOKojiopnMcrpn MCCKUM MerojtaM anami^a. IIJJI. "XUMIIH" 1972

20. lì. I>. Ccujie.ii. KojiopuMcipn'iecKuc Mcroju.i oupciiciiciinsi ciicvioii

MCiaiLiion, iicpcn. e anui. r.B.Kopiiycona, no;i pc;i. 15. IliìycaKoiui. Il',ji.

"Mnp" 1964

21.M.Kenji, li. lliroshi, J.lsuyosiii, Analyt. chcni, 34, 571 (1962)

22.r'. (ìatcs, C. r.llis, J. niol chem 168,537 (1947)

23.A. Okac, M. nnHusck. Z.anl. clicni, 178, 198 (1960)

24.1.A. Kpiokona, C U. rniiaKoita lIo.i«poipaf}in'iccKiiii aiia iii'.. MocKiìa

1959.

2 6. B.C. iixTCHi

'.aii. .laH.. 2 1.

\i)^()

(195.->;

c-'5 50 h-J

25. O. A. C\)n'iniia. •^.B.Pox/tecTnencKa^ >K.A.X. 111.717 M9.^6).

27. n. M. CKoHenu, H. II. homncKosi ^K. cpnuiw.x. 31, 1474 (1957). ,

28. X. !.. I>paHMHna >K.A.X,22,536 (1967).

29.Nguyèn llìing. Nghifin cihi sir dung Ihurtc Ihir Inniogalitìn chuiìn dò

ampe hai diCn circ chi thi xàc dinh MnO'4 va Cu'^'^ . Luan àn \ò\ n^hiCp dai

hoc tòng hap, 1977.

30. HA NlurDììi. Nghièn citu sirdiing phuc Zirconi-Iumogiilion de chuAn dA

bianipe xàc dinh Ce , Mn04 .

lAian àn t6l ngliiep DH'MI, 1978.

31.('. K. KiuinnKnn, 3M. ^Paiin

r^MHCCHoimhiH cneKipiuihnr.uì aucumi Mniicpain>Horo cMpF>q. Ilyi. MocKiia

(1969).

32. A.K.I^canon. Ocuouhi KojniMccincnnoro /lyioiuMx^ ciicKipaiMUMo

anajinia. Iliji. " MOCKIUÌ" 1971.

33. ILA. Crojwpona, M. II. AroMuoGcopf). cncKip iipii auiuinic Muiicp.

H3;i. .lcnninpa;i. 1981

ATOMIIO - O^copiinoHUMii aucunii. IIvi .Ilcniiinpa;i 1983.

34. II. Xanc'.on, jl. Uanco.

35. A.K. .flaiipyxnna, T. M. Kojiccon. 5I;iepno - cIinuriccKnc MCTOJH.I

aiiannia neujecTBa. Ilia. MocKBa 1971.

36. ILI). MiuiMiipcKUM. KnneTnMecKuc Mero/iM ananiiia. II vi MocKna

1967.37. I^'KOBO/icTBO no npenapaTiiBHoii ne opian. XIINUUI. IIii MocKna

1956.

38. A. >I. CMpcB, A. JX, Tiunnany, >K.A.X,24J 842 (]9o9).

39. B.A.Bcpinnnnn B.r.ManKo, >K.A.XJVJ09-714(1973).

40. 10. IO. Jlyphc CnpaBOMiniK no anan.

C'^ 51 ^o

4 1. Bharn Van l ì n h. NghiCn cihi nlifriig dàc trimg quang dOng hoc cùa ph:uì

ung oxi hóa --khù Irioxiazoben/cn vù càc dùu xiiAt the halo/cn cùa n(') bang

M-,()-> (ludi \{\e dung xùc tàc cùa ion Mangan(II) va khà nang ùng dung xàc

dinh vi \U(ing Mangan.

42.Ajklianii, Abbas; Batiranii.

( a l a l y t ic spectTophotoinetric niclliod for deterniination of trace amounis ol

tnanganesedl) by catalysis of Ihe oxidalion ol lenoin \NÌ(h pciiotiMic.

I l i e o d i c r n i c al abstracis V. 125, N"4, 4 7 8 l 3 c. 1990

4L Vliao, lianying, / h n ng Weihua

Kin(Mie spectropholorueirie nielhod for deterrninalioiì (W Ii'^icc manganese.

liiroClicmical abstracis V. 125, N''4, I4078()d. 1996

44.BiuiK(>FKM!Ka5i

('. A. ,Ilojiy3K TOM

I I . CB

c6. MenviM

irtxrryMcnnq

MiNUiMecKMX |KiCKiniu)H u II pc iia|)a U)ii. BM li. 7,M* )c K Ha, I 9(i3,c.25.

45.IIciiiy'jKi()MlI.('.,KHce.'icMaII.K.

>Kypfi.ana'ini.\iiMmiJ958,'Ll 3(5),c.555-561.

4(). ( hang I L ., WK

.1. II. Analyl. chem. A da l 9 o 3, V..>0, N\ p. LJ4 349.

47 fl;r.;ipcnKo I?.A., BmiKonenKaM ( \ A. >K.aiiaini.xnMmi,l 958,

r i V M , c . . ^ 2 7 - 3 3 1.

48. ll;iìnpLMiKi> B.A.,.lsiM HioK r\y,Il[V'ìxmiKaM P.\L

>K. .'ina;in i.xnNum,1967, r.22(3),c.346-352

49. V.|-;ìll(Mn^S(). D.RJiter. S6 tay hlm sAng. Nxb.y hoc. Uà N 0 Ì J 9 7 7,

l . ^ l r.

2(>l /.

A ; I^

II.II.Kopocu-ieii. MpiiroioB;ieniie

PacTnopon

XUMIUO

-

5n An.minii'iorKiix pnHoT

IlavK.i. \locKi(:i-L.>fì4. c ip 2^'^' - 259.

^•^5 52 yj