1
MỞ ĐẦU
Cá chẽm (Lates calcarifer Bloch, 1790) là đối tượng nuôi có giá
trị kinh tế ở khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới thuộc châu Á và Thái
Bình Dương. Từ năm 2005, nghề nuôi cá chẽm mới phát triển nhanh
chóng ở một số tỉnh ven biển nước ta như Quảng Ninh, Hải Phòng,
Khánh Hòa, Vũng Tàu. Hiện nay, cá chẽm được nuôi thương phẩm
trong ao hoặc nuôi lồng trên biển.
Tuy nhiên, trong những năm qua nghề nuôi cá chẽm thường
xuyên gặp khó khăn do dịch bệnh. Ký sinh trùng (KST) là một trong
những tác nhân gây bệnh nguy hiểm, gây tổn thất nhiều. Trong đó,
sán lá song chủ ( Digenea) gây ra các bệnh trên cá là c á c KST
có chu kỳ phát triển phức tạp, qua nhiều giai đoạn ấu trùng, đòi hỏi
có từ 1-2 ký chủ trung gian trong vòng đời, giai đoạn trưởng thành ký
sinh trùng này thường ký sinh trong các nội quan của cá như: máu,
gan, mật, ruột, dạ dày…. , làm chậm sự tăng trưởng, ảnh hưởng
đến chất lượng cũng như sản lượng cá nuôi.
Hiện nay trên thế giới đã có một số công trình nghiên cứu định
danh phân loại đến giống loài của tác nhân gây bệnh ở cá (gồm vi
khuẩn và KST) bằng phương pháp truyền thống kết hợp với kỹ thuật
sinh học phân tử, nhằm phân loại chính xác đến loài của các ký sinh
trùng này và xác định mối quan hệ di truyền giữa các loài. Tuy nhiên,
dùng kỹ thuật sinh học phân tử để phân loại đến giống loài của tác
nhân gây bệnh như KST ở cá là lĩnh vực còn mới ở Việt Nam.
Xuất phát từ thực tế như trên, tôi đã được cở sở đào tạo cho phép
thực hiện đề tài nghiên cứu luận án “Nghiên cứu thành phần loài
sán lá song chủ (Digenea) ký sinh ở cá chẽm (Lates calcarifer
Bloch, 1790) nuôi tại Khánh Hòa”.
