NGUYỄN MẠNH CƢỜNG
NGHIÊN CỨU SỬ DỤNG VÉC-NI FLUOR
TRONG DỰ PHÒNG VÀ ĐIỀU TRỊ SÂU RĂNG
LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC
Chuyên ngành: Răng Hàm Mặt
Mã số: 62.72.06.01
Hà Nội – 2022
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ QUỐC PHÒNG
VIỆN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC Y DƢỢC LÂM SÀNG 108
2
NGUYỄN MẠNH CƢỜNG
NGHIÊN CỨU SỬ DỤNG VÉC-NI FLUOR
TRONG DỰ PHÒNG VÀ ĐIỀU TRỊ SÂU RĂNG
LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học:
1. PGS.TS Lê Thị Thu Hà
2. PGS.TS Đào Thị Dung
HàNội – 2022
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ QUỐC PHÒNG
VIỆN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC Y DƢỢC LÂM SÀNG 108
3
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết
quả nêu trong luận án là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công
trình nào khác.
Tác giả luận án
Nguyễn Mạnh Cƣờng
4
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban giám đốc Bệnh Viện Trung ương Quân đội
108, Ban lãnh đạo, Phòng Quản lý đào tạo sau đại học, Bộ môn Răng Hàm Mặt,
Viện nghiên cứu khoa học Y Dược lâm sàng 108. Lãnh đạo Ban Bảo vệ, chăm sóc
sức khỏe cán bộ Trung ương, Ban giám hiệu Trường Đại học Kỹ thuật Y – Dược
Đà Nẵng. Ban giám hiệu các trường tiểu học Thúy Lĩnh, Kim Liên, Lê Văn Tám,
Duyên Thái, Thụy Hương, Vân Hòa, thành phố Hà Nội đã giúp đỡ và tạo điều kiện
cho tôi trong suốt quá trình học tập và tiến hành nghiên cứu để tôi có thể hoàn
thành bản luận án này.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS. Lê Thị Thu Hà – Trưởng
khoa Răng hàm mặt, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, PGS.TS Đào Thị Dung,
Khoa Răng hàm mặt, Đại học Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội, những người
Thầy/Cô đã dìu dắt tôi trong suốt quá trình học tập, công tác và đã tận tình giúp đỡ
hướng dẫn tôi hoàn thành công trình nghiên cứu này.
Tôi xin trân trọng cảm ơn TTND.GS.TS. Hoàng Tử Hùng – nguyên Trưởng
khoa Răng Hàm Mặt, trường Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh; PGS.TS.
Vũ Mạnh Tuấn –Viện Đào tạo Răng Hàm Mặt, Trường Đại học Y Hà Nội đã cho
tôi những ý kiến quý báu ngay từ khi xây dựng đề cương, cho đến khi tôi có thể
hoàn thành bản luận án này.
Tôi xin chân thành cảm ơn các anh chị em đồng nghiệp và bạn bè đã quan
tâm động viên, giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và công tác.
Cuối cùng tôi xin được dành tình thương yêu và lòng biết ơn sâu sắc đến
những người thân trong gia đình, những người đã thông cảm, động viên và giúp đỡ
tôi trong suốt quá trình học tập và công tác.
Xin trân trọng cảm ơn!
Nghiên cứu sinh Nguyễn Mạnh Cƣờng
5
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ .................................................................................................. 1
Chƣơng 1: TỔNG QUAN ............................................................................... 3
1.1. Giải phẫu và mô học của men răng ........................................................ 3
1.2. Bệnh sâu răng ........................................................................................ 10
1.2.1. Định nghĩa bệnh sâu răng và sâu răng giai đoạn sớm .................... 10
1.2.2. Bệnh căn sâu răng........................................................................... 12
1.2.3. Sinh lý bệnh quá trình sâu răng ...................................................... 16
1.2.4. Dịch tễ học bệnh sâu răng và sâu răng giai đoạn sớm ................... 17
1.2.5. Điều trị và dự phòng sâu răng ........................................................ 20
1.3. Các phương pháp chẩn đoán sâu răng sớm ................................................. 24
1.3.1. Quan sát bằng mắt thường .............................................................. 26
1.3.2. Chụp X quang ................................................................................. 26
1.3.3. ECM (đo điện trở men) .................................................................. 27
1.3.4. Các kỹ thuật tăng cường hình ảnh .................................................. 27
1.3.5. Kỹ thuật QLF (Quantiative Light Fluorescence) ........................... 29
1.3.6. Laser huỳnh quang (Diagnodent) ................................................... 30
1.3.7. Phân loại sâu răng........................................................................... 31
1.4. Vai trò của véc-ni fluor trong phòng và điều trị sâu răng .................... 37
1.4.1. Các tác dụng của véc-ni fluor ......................................................... 37
1.4.2. Phân loại véc-ni fluor ..................................................................... 39
1.4.3. Một số ngiên cứu về sử dụng véc-ni fluor phòng sâu răng ............ 40
1.5. Nghiên cứu về sâu răng và sâu răng giai đoạn sớm trên thực nghiệm ............
.................................................................................................................. 41
1.5.1. Vai trò của chu trình pH trong thực nghiệm ........................... 41
1.5.2. Vai trò của kính hiển vi điện tử trong nghiên cứu trên thực
nghiệm ............................................................................................ 42
Chƣơng 2: ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............. 45
2.1. Nghiên cứu mô tả cắt ngang ....................................................................... 45
2.1.1. Đối tượng nghiên cứu ..................................................................... 45
2.1.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu .................................................. 45
2.1.3. Phương pháp nghiên cứu ................................................................ 45
2.1.4. Tiến hành nghiên cứu ..................................................................... 47