Những bài học mà các ông bố bà mẹ
nên nhớ
Kỷ luật hay bạo hành?
Một đứa trẻ đã được phổ biến quy định chỉ được xem tivi từ 6 - 8h nhưng
lại cố tình vi phạm xem tivi đến tận 10h mà không chịu học bài. Khi bị phát
hiện, bố của đứa trẻ đó đã đưa ra hình phạt không cho đứa trẻ đó xem tivi
trong vòng 5 ngày. Đó là kỷ luật. Kỷ luật giúp cho đứa trẻ đó hiểu được
rằng chúng cần phải tuân thủ những quy định mà bố đã đặt ra.
Cũng là tình huống đó, có ông bố đã lôi con ra đánh cho một trận cho
chừa thói không biết nghe lời và vì cái lý thuyết "yêu cho roi cho vọt". Có
những ông bố bà mẹ thì nhiếc mắng con cái rằng: "Không học thì lấy... mà
ăn", "học thì ngu mà lại còn lười như hủi", "sao tao lại có đứa con khó bảo
như mày"...Đó là những hình thức trừng phạt thân thể và trừng phạt về
tinh thần. Nói một cách nặng hơn là bạo hành thân thể và bạo hành tinh
thần.
Những hình thức trừng phạt đó thực tế không làm cho trẻ nhận ra những
sai trái của mình để sửa chữa. Ngược lại trừng phạt về thân thể và tinh
thần làm cho trẻ thấy đau đớn về thể xác, tủi nhục về tinh thần mà sinh ra
trầm cảm, oán giận bố mẹ, không muốn gần gũi bố mẹ. Đó có phải là sự
giáo dục hay chỉ là những hình thức trút giận của cha mẹ vào con cái?
Đứa con đi học chẳng may bị lấy cắp xe đạp, bản thân nó cũng không
muốn bị mất, nó cũng lo lắng bị mẹ mắng, bố đánh đòn, nó cũng xót xa
tiếc của. Cha mẹ đã không động viên an ủi thì thôi lại bị bố lôi ra đánh đòn,
mẹ "tổng xỉ vả" một trận, nó sẽ càng cảm thấy sợ hãi và cô đơn hơn.
Trẻ em nào đi học cũng mong được những điểm tốt để thi đua với chúng
bạn, để khoe với bố mẹ, nhưng nếu chẳng may con bị điểm kém thì cũng
đừng vì thế mà đánh, mà đem ra so sánh với chúng bạn rằng: "Người ta
cũng ăn cơm ăn gạo mà học hành giỏi giang, còn mày ăn uống có thiếu
thứ gì mà sao ngu thế", "học thì ấm vào thân sao không biết đường mà
sướng", "anh chị mày sao học hành thông minh sáng láng mà sao đào đâu
ra cái thứ ngu si như mày"....Cha mẹ xử sự vậy sẽ không làm cho con tiến
bộ hơn, ngược lại luôn có tâm lý tự ti, sợ học, khi bị điểm xấu thì giấu
diếm...
Cha mẹ hãy bớt giận và lắng nghe con.
Hãy cho con có cơ hội được nói, cha mẹ hãy bớt giận và lắng nghe con.
Lắng nghe con nói sẽ giúp cha mẹ không mắng nhấm, mắng oan con, xử
sự đúng mực. Con cái được giãi bày sẽ gần gũi bố mẹ mình hơn. Nhận lời
động viên, khuyên nhủ của cha mẹ, chúng chắc chắn sẽ tiến bộ.
Đừng dùng con để "giận cá, chém thớt"
Cha mẹ giận nhau, đó là chuyện của người lớn, con cái chẳng có tội gì.
Vậy mà có những đứa trẻ vẫn phải hứng chịu những cơn thịnh nộ của
cha, những câu "nói kháy" của mẹ, nói con nhưng để nhằm vào bố. Liệu
thế có công bằng?
Có ông bố giận vợ sao nhãng chuyện gia đình lại gộp luôn con vào để
mắ̀ng cùng: "Mẹ con mày chẳng làm nên tích sự gì cả. Chỉ có nấu cơm mà
ăn thôi cũng không xong". Có bà mẹ bực bội chuyện cơ quan, về nhà nhìn
thấy con xem Tivi đã gắt gỏng: "Mày không còn việc gì à mà ngồi đó.
Đứng dậy quét nhà, gập quần áo đi"...Lúc đó trẻ sẽ không hiểu vì sao
mình bị mắng, không hiểu mình làm sai chuyện gì. Trong lòng nó sẽ nghĩ
bố mẹ không yêu nó, nhìn thấy nó là thấy ghét nên mắng mỏ...
Nhiều bậc làm cha, làm mẹ khi mắng con xong rồi mới thấy mình sai, mình
vô lý. Có người ngại xin lỗi con nên bỏ qua, có người thì chủ động xin lỗi
con nhưng cũng không bù đắp được những tổn thương đã gây ra trong
lòng chúng.
Lấy công chuộc tội
Một kẻ phạm tội nếu thành khẩn khai báo sẽ được pháp luật khoan hồng.
Một tù nhân nếu cải tạo tốt sẽ được giảm án. Vậy cớ sao con em chúng ta
khi vô tình phạm lỗi lại bị đòn roi, sỉ nhục. Thay vì mắng và đánh trẻ hãy
cho trẻ chuộc lỗi bằng việc giao cho chúng làm một việc gì đó để "lấy công
chuộc tội". Chẳng hạn như giao cho trẻ lau nhà vào chủ nhật, dọn dẹp
phòng mình sạch sẽ vào thứ bảy...
Khi giao việc cho trẻ cũng cần có nhiều việc khác nhau để cho trẻ lựa
chọn. Đừng ép buộc trẻ làm những việc chúng không thích. Cha mẹ cũng
cần giải thích cặn kẽ cho con hiểu con đã làm sai ở đâu, tác hại của
những hành vi sai trái đó là gì để cho con hiểu.
