Nội soi khớp vai:
Một tiến bộ trong điều trị các
bệnh lý khớp vai
Điều trị trật khớp vai qua nội soi.
Trước đây, khi nói đến nội soi nói chung và nội soi khớp nói riêng
nhiều người vẫn cho rằng đó chỉ là một phong trào, một kiểu quảng cáo.
Nhưng đến nay thì nội soi đã thật sự trở thành một phương pháp điều trị đem
lại nhiều lợi ích cho bệnh nhân.
Mổ nội soi khớp vai tại Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM.
Những năm 1990, ngành chỉnh hình chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của
phẫu thuật nội soi khớp vai, mở đầu cho hàng loạt những nghiên cứu sâu về các
bệnh lý của khớp vai. Cũng như nội soi khớp gối, nội soi khớp vai cũng dùng 1
ống soi có gắn camera và nguồn sáng lạnh, để chuyển hình ảnh lên màn hình ti-vi
và cho phép phẫu thuật viên quan sát các ngóc ngách của khớp vai vốn dĩ khá
phức tạp về cấu trúc. Cho phép các bác sĩ phát hiện nhiều bệnh lý đi kèm với nhau
hơn. Cho đến hiện tại, nội soi khớp vai đã được áp dụng cho các bệnh lý sau của
khớp vai:
Trật khớp vai tái hồi
Đây là tình trạng trật khớp vai nhiều
lần sau lần trật đầu tiên. Bệnh nhân có thể chỉ
có cảm giác đau vùng vai khi làm việc dạng
tay và xoay tay ra ngoài, hay nặng hơn là có thể tự làm trật khớp vai của mình và
tự nắn lại. Ban đầu loại tổn thương này được mổ mở để gắn 1 cục xương làm nút
chặn không cho chỏm xương cánh tay trật ra, hoặc khâu bao khớp sụn viền. Dần
dần các tác giả đã áp dụng kỹ thuật khâu qua nội soi và đã đạt được kết quả hết
sức khả quan, mặc dù phải trải qua 1 thời gian khá dài để hoàn thiện dụng cụ và kỹ
thuật khâu. Tuy vậy, các phương pháp mổ mở vẫn còn tác dụng, nhất là phương
pháp lấy cục xương làm nút chặn, vì chi phí cuộc mổ rẻ hơn và là cứu cánh khi nội
soi thất bại.
Rách chóp xoay
Chóp xoay bị rách thấy qua nội soi vai.
Khâu chóp xoay qua nội soi.
Tạo hình mõm cùng vai qua nội soi trong
bệnh lý chèn ép dưới mõm cùng vai.
Đây là loại bệnh mà nội
soi đem lại lợi ích nhiều nhất
do bệnh hay xảy ra trên người
lớn tuổi, phẫu thuật nội soi nhẹ
nhàng giúp hồi phục nhanh hơn
so với mổ mở. Nội soi cho
phép quan sát phẫu trường tốt
Khâu sụn viền trên qua nội soi. hơn, kiểm soát thương tổn
chính xác hơn. Qua nội soi
khớp, các bác sĩ sẽ dùng chỉ khâu lại nơi rách của các sợi gân trong vai. Hoặc các
bác sĩ nhờ quan sát bằng nội soi sẽ khâu gân bằng một đường mổ nhỏ khoảng 3-
4cm.
Nhiễm trùng khớp vai
Với ưu điểm sử dụng trong khi để mổ nên khả năng bơm rửa khớp với số
lượng nước lớn, giúp giảm thiểu nguy cơ tái phát nhiễm trùng do vi trùng bị pha
loãng trong khối lượng nước lớn.
Hội chứng chèn ép dưới mõm cùng vai
Bệnh lý này gây ra do tình trạng thoái hóa của mõm cùng và khớp cùng
đòn, tạo nên các “gai” xương chẹn vào các gân trong khớp vai gây đau và hạn chế
vận động vai. Nội soi cho phép mài các “gai” xương này, làm rộng khoang dưới
mõm cùng, lấy đi nguyên nhân chèn ép làm giảm đau khi mà các biện pháp điều
trị khác không còn tác dụng.
Khâu lại sụn viền trên
Trong khớp vai có 1 sụn viền bám quanh ổ chảo cánh tay. Đây là tổn
thương hay gặp ở những vận động viên chơi các môn phải sử dụng tay tư thế dạng
xoay ngoài nhiều như: ném lao, ném đĩa, tennis… khiến cho sụn viền bị bong ra.
Việc khâu qua nội soi cũng khá dễ dàng, đem lại hiệu quả điều trị cao.
Các ứng dụng khác
Hiện nay, nhiều tác giả đang đẩy ứng dụng của nội soi khớp vai đi xa hơn
như trong điều trị trật khớp cùng đòn, giải phóng thần kinh trên vai bị kẹt, gãy ổ
chảo xương bả vai, gãy mấu động ở chỏm xương cánh tay...
Tại Việt Nam, nội soi khớp vai tuy mới phát triển khoảng 3-4 năm lại đây
nhưng đã có những bước tiến dài và gần như đã làm được hết các phẫu thuật kể
trên. Một phần do các phẫu thuật viên được đào tạo tốt từ nước ngoài, lại được cập
nhật kiến thức và tay nghề từ các buổi hội thảo với các chuyên gia nước ngoài.
Tuy nhiên, số lượng bác sĩ thực hiện được phẫu thuật này và số cơ sở y tế thực
hiện phẫu thuật này còn quá ít so với nhu cầu cần được điều trị của người dân.
Hiện tại, các cơ sở đào tạo y khoa đang gấp rút lên kế hoạch đào tạo phẫu thuật
viên để đáp ứng nhu cầu này, hy vọng sẽ có thêm nhiều bác sĩ phẫu thuật nội soi
khớp vai.
