https://doi.org/10.59459/1859-1655/JMM.569
NỒNGĐỘHOMOCYSTEINHUYẾTTƯƠNGVÀ
MỐITƯƠNGQUANĐẾNĐẶCĐIỂMLÂMSÀNG,CẬN
LÂMSÀNGỞBỆNHNHÂNNHỒIMÁUNÃOCẤPTÍNH
TÓMTẮT
Mụctiêu:KhảosátnồngđộHomocysteinhuyếttươngvàtìmhiểumốiliênquanđếncácđặcđiểmlâm
sàng,cậnlâmsàngởcácbệnhnhânnhồimáunãocấptính.
Đốitượngvàphươngphp:Nghiêncứumôtảcắtngangtrên42bệnhnhânnhồimáunãocấptính,tại
BệnhviệnĐakhoatỉnhThanhHóa,năm2024.
Kếtquả:Nồng độ Homocystein huyết tươngcó tương quan chặtchẽ với độ nặng theo thang điểm
GlasgowvàNIHSS.NồngđộHomocysteincòncótươngquanđồngbiếnvớichỉsốBMIvàmộtsốchỉ
sốsinhhóamáu.KhôngthấysựkhácbiệtvềnồngđộHomocysteinhuyếttươnggiữacácnhómcóyếu
tốnguycơvàkhôngcóyếutốnguycơ;giữacácphânnhómtuổi,giớitính,vịtrítổnthươngnãovàkích
thướcổnhồimáu.
Kếtluận:NồngđộHomocysteinhuyếttươngtăngcóthểsửdụngkếthợpđểdựđoánvàtiênlượngđộ
nặngcủabệnhnhânnhồimáunãocấptính.CầnnghiêncứuthêmđểtìmramốiliênhệgiữaHomocystein
vàcácyếutốnguycơkhác.
Từkhóa:Homocystein,nhồimáunãocấptính,độtquỵnão.
ABSTRACT
Objectives:InvestigationofplasmaHomocysteinelevelsanditsassociationwithclinicalandparaclinical
characteristicsinpatientswithacuteischemicstroke.
Subjectsandmethods:Cross-sectionaldescriptivestudyon42patientswithacuteischemicstrokeat
ThanhHoaGeneralHospitalin2024.
Results:The concentration of Homocysteine was closely correlated with severity as assessed by the
GlasgowComaScale(GCS)andtheNIHStrokeScale(NIHSS),aswellasprognosisscales.Additionally,
HomocysteineconcentrationshowedapositivecorrelationwithBMIandseveralbloodbiochemicalmarkers.
Nosignicantdifferenceinhomocysteineconcentrationwasobservedbetweengroupswithandwithoutrisk
factors,noracrosssubgroupscategorizedbyage,gender,brainlesionlocation,andinfarctsize.
Conclusions:IncreasedHomocysteinconcentration(hyperhomocysteinemia)canbeusedincombination
to predict the severity of patients with acute ischemic stroke. Further research is needed to nd the
relationshipbetweenHomocysteinandotherriskfactors.
Keywords:Homocysteine,acuteischemicstroke,stroke.
Chịutráchnhiệmnộidung:VũLanAnh,Email:drvulananh@gmail.com
Ngàynhậnbài:21/11/2024;mờiphảnbiệnkhoahọc:12/2024;chấpnhậnđăng:11/2/2025.
BệnhviệnĐakhoatỉnhThanhHóa.
VũLanAnh
1
*,LêHồngNinh
1
TrịnhQuốcĐạt
1
1.ĐẶTVẤNĐỀ
Độtquỵnãolànguyênnhângâytửvongđứng
hàngthứhaisaubệnhtimmạchvàlànguyênnhân
bệnhlígâytàntậthàngđầutạicácnướcpháttriển.
Độtquỵnãogồmhaithể:nhồimáunão(NMN)và
chảymáunão(NMNchiếmkhoảng85%)[1].Đây
làbệnhlíthườnggặp,đangcóxuhướnggiatăng
trênthếgiớivàởcảViệtNam.
Homocystein (Hcy) là một acid amin có chứa
lưuhuỳnhtrongcấutrúcphântửvàlàsảnphẩm
trung gian của chuyển hóa methionine. Từ lâu,
Hcyđãđượcyhọccôngnhậnlàyếutốnguycơ
(YTNC)độclậpcủabệnhtimmạchvàđộtquỵnão
[2].Trongmáu,Hcytựoxyhóa,tạothànhcystein-
homocysteindisuldvà những sản phẩm có tính
oxy hóa mạnh như hydrogen peroxid, superoxid.
Cácsảnphẩmnàygâyrốiloạnchứcnăngnộimạc
42 TạpchíYHỌCQUÂNSỰ,SỐ374(01-02/2025)
NGHIÊNCỨU-TRAOĐỔI
mạchmáu,kíchthíchsựtăngsinhtếbàocơtrơn
mạchmáu,thúcđẩyperoxidhóalipidvàoxyhóa
LDL-cholesretol.TăngHcymáulàmộttrongnhững
yếutốkhởiđầuchosựhìnhthànhvàpháttriểnxơ
vữađộngmạch,hậuquảcuốicùnglàhẹpvàtắc
độngmạchnão,gâynênđộtquỵNMN[3].Nguy
cơbệnhlímạchmáucủabệnhnhân(BN)tăngHcy
đượcnhânlênnhiềulầnnếucótăngCholesterol,
tănghuyếtáphayhútthuốcláhoặccácbệnhthận
mạntính…XácđịnhsớmYTNCnàycóthểđiềutrị
bằngvitaminnhómBvàFolat,làmgiảmnguycơ
tổnthươngmạchmáuvàlàcơsởđểdựphòngđột
quỵnão,giảmgánhnặngbệnhtậtchoxãhội[4].
ỞViệtNam,kĩthuậtxétnghiệmHcytrongmáu
đãđượctriểnkhaitạimộtsốbệnhviệncóphòng
xétnghiệmhiệnđại.TrênđịabàntỉnhThanhHóa,
BệnhviệnĐakhoatỉnhlànơiđầutiênứngdụngkĩ
thuậtmớinày.Vớimongmuốnđánhgiábanđầu
vềgiátrị,ýnghĩathựctiễncủaxétnghiệmHcytrên
lâmsàng,tạonhữngcăncứkhoahọcxácthựcđể
đồngnghiệpcùng bạn đọcquan tâmthamkhảo,
chúngtôithựchiệnnghiêncứunàynhằmkhảosát
nồngđộHcyhuyếttươngởBNNMNcấptínhvà
tìmhiểumốitươngquangiữanồngđộHcyhuyết
tươngvớimộtsốđặcđiểmlâmsàng,cậnlâmsàng
trênnhómBNnày.
2.ĐỐITƯỢNG,PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU
2.1.Đốitượngnghiêncứu
42BNchẩnđoánxácđịnhNMNcấptính,điều
trịtạiBệnhviệnĐakhoatỉnhThanhHóa,từtháng
01/2024đếntháng11/2024.
- Tiêu chuẩn lựa chọn BN:BN có chẩn đoán
NMNcấptínhtheo“Hướngdẫnchẩnđoánvàxử
tríđộtquỵnão”(banhànhkèmtheoQuyếtđịnhsố
5331/QĐ-BYTngày28/12/2020củaBộYtế);BN
hoặcngườinhàBNđồngýthamgianghiêncứu.
-Tiêuchuẩnloạitrừ:BNmắckèmtheobệnhlí
ảnhhưởngđếntăngnồngđộHcymáu(ungthư,
vẩynếnnặng,suy giáp,suy gan, cấy/ghéptạng,
suythận mạn…);BN NMN do viêmnhiễm (luput
banđỏhệthống,viêmđộngmạch,viêmnútnhiều
độngmạch,giangmai,AIDS,viêmnão,viêmmàng
não…); BN đang dùng thuốc chống co giật/động
kinh (phenytoin, carbamazepin), L-dopa, thiazid,
cyclosporin, vitamin B6, B12, acid folic…; BN
khôngtựnguyệnthamgianghiêncứu.
2.2.Phươngphpnghiêncứu
-Thiếtkếnghiêncứu:môtảcắtngang.
-Cỡmẫu:lấymẫuthuậntiện.
-Chọnmẫu:chọntấtcảcácBNđủtiêuchuẩn
trongthờigianthựchiệnnghiêncứu.
-Phương tiện nghiên cứu: máy xét nghiệm
AU5800(hãngBeckmanCoulter)vàcáchóachất,
dụngcụkèmtheo.Cácchẩnđoánlâmsàng,chẩn
đoánhìnhảnh,xétnghiệmthựchiệntạiBệnhviện
ĐakhoatỉnhThanhHóa.
-Cácbướctiếnhànhnghiêncứu:
+Bước1:lựachọnBNvàonghiêncứu.
+Bước2:ghinhậncácdữliệulâmsàng,cận
lâmsàngtheomẫuphiếunghiêncứuthốngnhất.
+Bước3:phântích,xửlísốliệu,thôngtinthu
thập,đánhgiávàđưarakếtluận.
-Cácbiếnsố/chỉsốdùngtrongnghiêncứu:
+Đặcđiểmlâmsàng,cậnlâmsàng:tuổi;giớitính;
chỉsốkhốicơthể(BMI);yếutốnguycơđộtquỵnão;
triệuchứnglâmsàngđộtquỵnão(điểmGlassgow,
điểmNIHSS);đặcđiểmổNMNtrênphimchụpcắt
lớpvitínhhoặccộnghưởngtừ(kíchthướcổnhồi
máu,phânvùngđộngmạchtổnthương);xétnghiệm
huyếthọc(sốlượnghồngcầu,bạchcầu,tiểucầu,
nồng độ huyếtsắc tố); xét nghiệm sinh hóa (nồng
độ Cholesterol, LDL-Cholesterol; HDL-Cholesterol;
Triglycerid; Glucose; AST, ALT, Urea, Creatinine);
nồngđộHcyhuyếttương(lấymẫukhiBNđượcchẩn
đoánxácđịnh,trạngtháiđói,chưađiềutrị).
+MốiliênquangiữanồngđộHcyhuyếttương
vớimộtsốđặcđiểmlâmsàng,cậnlâmsàng.
- Đạo đức nghiên cứu: đề cương nghiên cứu
được Hội đồngđạo đức Bệnh viện Đakhoa tỉnh
ThanhHóachấpthuận.Mọithôngtincánhâncủa
BN được bảo mậtvà chỉ phụcvụ mục tiêu khoa
học,nângcaochấtlượngchẩnđoánvàđiềutrị.
- Xử lí số liệu:số liệu được xử lí bằng phần
mềmthốngkêSPSS20.0
3.KẾTQUẢNGHIÊNCỨU
3.1.PhânbốnồngđộHcyhuyếttươngtrênBN
độtquỵNMN
Bảng1.PhânbốnồngđộHcyhuyếttương
NồngđộHcy SốBN Tỉlệ%
Hcy≤15µmol/L 6 14,3
15<Hcy≤30µmol/L 26 61,9
30<Hcy≤100µmol/L 9 21,4
Hcy>100µmol/L 1 2,4
Hcytrungbình(µmol/L) 26,175±15,084
NồngđộHcyhuyếttươngtrungbìnhcủa42BN
nghiêncứulà26,175µmol/L(±15,084).Phầnlớn
BNcónồngđộHcytừ15-30µmol/L(61,9%),tiếp
theolàtỉlệBNcónồngđộHcytừ30-100µmol/L
(21,4%),nồngđộHcy≤15µmol/L(14,3%)vànồng
độHcy>100µmol/L(2,4%).
TạpchíYHỌCQUÂNSỰ,SỐ374(01-02/2025) 43
NGHIÊNCỨU-TRAOĐỔI
3.2.TươngquangiữanồngđộHcyhuyếttươngvớimộtsốđặcđiểmlâmsàng,cậnlâmsàng
-MốitươngquangiữanồngđộHcyhuyếttươngvớituổi,giớitínhvàcácyếutốnguycơđộtquỵnão:
Bảng2.MốitươngquangiữanồngđộHcyhuyếttươngvớituổi,giớitínhvàccyếutốnguycơ
Đặcđiểm SốBN Tỉlệ% NồngđộHcy(µmol/L) p
Giới
tính
Namgiới 30 71,4 26,20±17,03 0,963
Nữgiới 12 28,6 26,02±8,33
Tuổi
≤50tuổi 10 23,8 22,30±12,53
0,463Từ51-79tuổi 30 71,4 27,58±16,12
≥80tuổi 2 4,8 23,89±16,12
Tuổitrungbình 60,36
Yếu
tố
nguy
cơ
đột
quỵ
não
Khôngcóyếutốnguycơđộtquỵnão 11 26,2 20,313±9,176 0,089
Cóyếutốnguycơđộtquỵnão 31 73,8 28,254±16,304
Khôngcótănghuyếtáp 22 52,4 20,91±8,245 0,743
Cótănghuyếtáp 20 47,6 22,15±10,162
Khôngcóđáitháođường 36 85,7 26,407±16,112 0,678
Cóđáitháođường 6 14,3 24,778±6,776
Khôngcóbệnhtimmạch 39 92,9 26,250±15,634 0,774
Cóbệnhtimmạch 3 7,1 25,195±4,334
Khôngcótiềnsửđộtquỵnão 37 88,1 26,064±5,168 0,972
Cótiềnsửđộtquỵnão 5 11,9 26,189±16,005
NồngđộHcytrungbìnhcủacácnhómBNkhácnhauvềgiớitính,độtuổikhôngcósựkhácbiệtrõrệt
(p>0,05).CácYTNCđộtquỵnãonhưtănghuyếtáp,đáitháođường,bệnhtimmạchvàtiềnsửđộtquỵ
nãođềukhônglàmthayđổiđángkểnồngđộHcyhuyếttươngởcácnhómBN(vớip>0,05).Chúngtôi
cũngkhôngthấysựkhácbiệtvềnồngđộHcyhuyếttươnggiữacácBNcóhaykhôngcóYTNCđộtquỵ
nãonóichung(p=0,089).
-MốitươngquangiữanồngđộHcyhuyếttươngvớicácxétnghiệmkhác:
Bảng3. Mốitươngquangiữa nồngđộ Hcyhuyết tương với thang điểmNIHSS,Glasgow,kích
thướcổnhồimuvàphânvùngđộngmạchtổnthương
Thangđiểm SốBN Tỉlệ% NồngđộHcy(µmol/L) p
Điểm
NIHSS
≤4điểm
(1)
2 4,8 13,695±0,651 p=0,030;p
(1-3)
=0,024
p
(1-2)
=0,000;p
(2-3)
=0,197
5-15điểm
(2)
36 85,7 26,171±15,774
>15điểm
(3)
4 9,5 32,448±7,069
Điểm
Glasgow
15điểm
(1)
11 26,2 18,897±9,700 p=0,022
9-14điểm
(2)
31 73,8 28,757±15,915
Kíchthước
ổnhồimáu
<1,5cm
(1)
21 50 25,952±18,552 p=0,784;p
(1-2)
=1,000
p
(1-3)
=1,000;p
(2,3)
=1,000
1,5-3cm
(2)
18 42,9 26,393±11,497
3-5cm
(3)
3 7,1 26,422±9,907
Phânvùng
độngmạch
ĐMnãotrước
(1)
8 19,0 33,856±28,646 p=0,700;p
(1-2)
=0,397
p
(1-3)
=0,574;p
(2-3)
=1,000
ĐMnãogiữa
(2)
29 69,0 24,325±9,534
ĐMnãosau
(3)
6 14,3 23,109±10,241
Bảng3chothấycácBNcóđiểmNIHSScao(NIHSStừ5-15điểmvà>15điểm)thìcónồngđộHcyhuyết
tươngcaohơnsovớicácBNcóđiểmNIHSS≤4điểm,khácbiệtcóýnghĩathốngkê(p=0,000vàp=0,024).BN
cóđiểmGlasgowtừ9-14điểmthìcónồngđộHcyhuyếttươngcaohơnsovớiBNcóGlasgow=15điểm,khác
biệtcóýnghĩathốngkê(p=0,022).MẫunghiêncứukhôngghinhậnBNcóđiểmGlasgow<9điểmnênchúng
tôikhôngđềcậpđến.KhôngcósựkhácbiệtrõrệtvềnồngđộHcyhuyếttươnggiữacácBNcókíchthướcổnhồi
máukhácnhau(vớip=0,784)hoặccóphânvùngđộngmạchtổnthươngkhácnhau(vớip>0,05).
44 TạpchíYHỌCQUÂNSỰ,SỐ374(01-02/2025)
NGHIÊNCỨU-TRAOĐỔI
-Tương quan giữanồng độ Hcyhuyết tương
vớimộtsốyếutốđánhgiá,tiênlượngbệnhNMN:
Bảng4.TươngquangiữanồngđộHcyhuyết
tươngvớiccchỉsốsinhhóa,huyếthọc
Chỉsốsinhhóa,
huyếthọc pHệsố
tươngquan(r)
Cholesterol(mmol/L) 0,356 0,146
LDL-cholesterol
(mmol/L) 0,922 0,016
Triglycerid(mmol/L) 0,567 0,091
HDL-cholesterol
(mmol/L) 0,955 -0,009
Glucose(mmol/L) 0,767 -0,47
AST(UI/L) 0,000 0,643
ALT(UI/L) 0,056 0,297
Urea(mmol/L) 0,048 0,761
Creatine(µmol/L) 0,975 -0,008
Sốlượnghồngcầu(T/L) 0,473 -0,114
Bạchcầu(G/L) 0,736 0,054
Tiểucầu(G/L) 0,394 0,135
Huyếtsắctố(g/L) 0,891 0,022
NồngđộHcyhuyếttươngcómốitươngquan
vớiAST(r=0,643,p=0,000)vàUre(r=0,761,
p = 0,048); song các yếu tố Cholesterol, LDL-
cholesterol,Triglycerid,HDL-cholesterol,Glucose,
CreatininetươngquankhôngcóýnghĩavớiHcy
(p>0,05).Hcycũngkhôngcómốitươngquanvới
cácyếutốhuyếthọcnhưhồngcầu,bạchcầu,tiểu
cầu,huyếtsắctố(p>0,05).
Bảng5.TươngquangiữanồngđộHcyhuyết
tương(µmol/L)vớinồngđộlipidmu
Nồngđộ
lipidmu SốBN Tỉlệ
Nồng
độHcy p
Cholesterol
>5,2mmol/L 20 47,6 28,36
±18,50 0,378
Cholesterol
≤5,2mmol/L 22 52,4 24,19
±11,22
LDL-Cholesterol
>3,9mmol/L 18 42,9 29,13
±19,39 0,317
LDL-Cholesterol
≤3,9mmol/L 24 57,1 23,96
±10,76
Triglycerid
>2,3mmol/L 20 47,6 26,73
±19,28 0,827
Triglycerid
≤2,3mmol/L 22 52,4 25,67
±10,35
HDL-Cholesterol
<0,9mmol/L 0 0 - -
Cóítnhất1trong
4rốiloạntrên 42 100 - -
Bảng 5 cho thấy khác biệt không có ý nghĩa
thốngkêgiữanồngđộHcyởcácBNcóvàkhông
córốiloạnCholesterol,LDL-Cholesterol,Triglycerid
(vớip>0,05).KhôngghinhậnBNnàocórốiloạn
HDL-Cholesterol;tuynhiên,100%BNcóítnhất1
trong4rốiloạntrên.
-MốitươngquangiữanồngđộHomocysteinvớichỉsốBMItrênBNNMN:
KiểmđịnhsựtươngquangiữaBMIvànồngđộHcybằnghệsốtươngquanPearson,thấyp=0,024
(thểhiệnmốitươngquancóýnghĩathốngkê).HệsốtươngquanPearsonr=0,348(r>0)chứngtỏ2chỉ
sốnàycótươngquanthuậnvớimứcđộtươngquantrungbình(|r|>0,3và<0,7).
BiểuđồphảnánhmốitươngquangiữanồngđộHomocysteinvớichỉsốBMItrênBNNMN.
TạpchíYHỌCQUÂNSỰ,SỐ374(01-02/2025) 45
NGHIÊNCỨU-TRAOĐỔI
4.BÀNLUẬN
4.1.ĐặcđiểmchungcủaBNvàmốitươngquan
vớinồngđộHcyhuyếttương
BNnghiêncứutrungbình60,36tuổi(71,4%từ
51-79tuổi);tỉlệnamgiới(71,4%)caohơnnữgiới
(28,6%).Kếtquảnàyphùhợpvớinghiêncứucủa
DavidLTirschwell[8].CácYTNCchủyếulàtăng
huyếtáp(47,62%),thừacân,béophì(33,33%),đái
tháođường(14,29%);khôngghinhậnBNnghiện
thuốclá.KếtquảcũngchothấyđasốBNrốiloạn
trigiácnhẹ(73,8%BNtừ9-14điểmGlasgow),còn
lại(26,2%BN)khôngrốiloạntrigiác(Glasgow15
điểm). Điều này phản ánh mức độ nghiêm trọng
củađộtquỵNMNởnhómBNnàyvớiphầnlớnBN
khôngrơivàotrạngtháihônmêsâuhoặcrấtsâu.
ĐồngthờichothấynhómBNnghiêncứucókhả
năngphụchồitốtnếuđượcđiềutrịkịpthời.Việc
đánhgiámứcđộsuygiảmchứcnăngthầnkinhdo
độtquỵnãogâyrađượcphânloạitheothangđiểm
NIHSSvàchothấyphầnlớnBNđộtquỵNMNmức
độvừa(85,7%);chỉcó4,8%BNởmứcđộnhẹvà
9,5%BNởmứcđộnặng.Điềunàycóthểliênquan
đếnthờigianBNđượcđưađếncơsởytếsớm
(BNNMNcấptính,vớithờigiantừkhimắcbệnh
đếnkhivàoviệnđềudưới24giờ).Cáckếtquảnày
tươngtựvớinghiêncứutrên1281BNNMNcấp
tínhcủaH.PAdamJrvàcộngsự[9].
Chúngtôithấysựkhácbiệtkhôngcóýnghĩa
thốngkêvềnồngđộHcygiữacácnhómtuổiBN
(p=0,463),dùBNtừ51-79tuổicónồngđộHcy
trungbìnhcaonhất.Cácnghiêncứutrướcđâychỉ
ranồngđộHcycóxuhướngtăngtheotuổi,nhưng
trongnghiêncứunày,sựkhácbiệtgiữacácnhóm
tuổi không đủ lớn để đạt mức ý nghĩa thống kê.
Đồngthời, nghiên cứu nàycũng cho thấy không
cósựkhácbiệtnồngđộHcyởBNnamgiớivàBN
nữgiới(p=0,963).Điềunàycóthểdomẫunghiên
cứukhôngđồngđềuvềtỉlệgiữaBNnamvớiBN
nữvàcácyếutốnguycơảnhhưởngtươngtựở
BNcảhaigiới.
Nồng độ Hcy huyết tương trung bình ở BN
nghiêncứulà26,175µmol/L;phầnlớn(61,9%BN)
từ15-30µmol/L.BNtăngHcychủyếuởmứcđộ
nhẹvàtrunggian,chỉmộttỉlệnhỏBNcónồngđộ
Hcyvượtquá100µmol/L.Cácnghiêncứutrước
đãchỉraHcylàYTNCquantrọngcủađộtquỵnão
[10].Tuynhiên,trongnghiêncứunày,BNtăngHcy
chủ yếu ở mức trung bình và chưa đạt ngưỡng
nguyhiểm.
Khi phân tích các phân nhóm YTNC đột quỵ
não, thấy rằng nồng độ trung bình Hcy ở BN có
YTNCtănghuyếtáp,cótiềnsửđộtquỵcaohơn
sovớiởBNkhôngcóYTNC,songkhácbiệtkhông
cóý nghĩa thống kê (p> 0,05). YTNCthừa cân,
béophì(thểhiệnquaBMI)lạichothấymốitương
quanđồngbiến với nồngđộ Hcy, mức độtương
quantrungbình(r= 0,348,p =0,024). Điềunày
phảnánhtácđộngcủaviệctăngBMIđốivớimức
độviêmvàkhảnăngchuyểnhóaHcy,quađóliên
quanđếntiênlượngBNmắcNMNcấptính.
ChúngtôiquansátthấynồngđộHcycaohơn
ởnhómBNcóYTNCđộtquỵNMN,tuynhiênsự
khácbiệtkhôngcóýnghĩathốngkê(p=0,089).
Cầnnghiêncứusâuhơnvềmốitươngquangiữa
Hcy vàcác yếu tốnguy cơđột quỵ NMN với cỡ
mẫulớnhơnvàkiểmsoáttốthơncácyếutốtương
táclẫnnhau.
4.2. Mối tương quan giữa nồng độ Hcy với
thangđiểmNIHSSvàthangđiểmGlasgow
KếtquảnghiêncứuchothấynồngđộHcyhuyết
tương có sự thay đổi rõ rệt theo mức độ nặng
củađộtquỵNMN.NhómBNcóNIHSS≤4điểm
(mứcđộnhẹ)thìcónồngđộHcythấpnhất(13,695
µmol/L),trongkhiBNcóNIHSS>15điểm(mứcđộ
nặng)thìcónồngđộHcycaonhất(32,448µmol/L),
sựkhácbiệtcóýnghĩathốngkê(p=0,030).Nồng
độHcycóthểphảnánhmứcđộnghiêmtrọngcủa
độtquỵnão,vìHcycókhảnănggâytổnthương
mạchmáuvàtăngnguycơxơvữađộngmạch,làm
trầmtrọngthêmtìnhtrạng thiếumáu não. Ngoài
ra,nồngđộHcycũngkhácbiệtgiữacácnhómBN
theo mức độrối loạn trigiác(đánhgiáquađiểm
Glasgow).BNcóGlasgow=15điểm(trigiácbình
thường)thìcónồngđộHcythấphơnsovớiBNcó
Glasgowtừ9-14điểm(rốiloạntrigiáctừnhẹđến
vừa),sựkhácbiệtcóýnghĩathốngkê(p=0,022).
MốiliênhệnàycóthểdoHcylàmtổnthươngmạch
máunhỏ,ảnhhưởngđếntuầnhoànmáunãovà
dẫn đến giảm cung cấp oxy, gây suy giảm chức
năngnão. Kết quả tương tự vớinghiên cứu của
HimanshuChauhanvàcộngsự[11].
Nghiên cứu này cho thấy nồng độ Hcy tăng
thuận với mức điểm NIHSS và tăng nghịch với
mứcđiểmGlasgow,hayviệctheodõinồngđộHcy
cóthểgiúpđánhgiámứcđộtổnthươngthầnkinh
vànguycơtáiphátđộtquỵnão.
4.3.Mối tương quan giữa nồngđộ Hcy huyết
tươngvớikếtquảchẩnđonhìnhảnh
Kếtquảnghiêncứuchothấysựkhácbiệtkhông
cóýnghĩathốngkêgiữanồngđộHcyvớikíchthước
ổnhồimáu(p=0,784).CácBNcóổnhồimáukích
thướckhácnhauđềucónồngđộHcytrungbình
tươngđươngnhau(khoảng25,95-26,42µmol/L).
Tươngtự,khácbiệtkhôngcóýnghĩathốngkêvề
nồngđộHcygiữacácnhómBNtheophânvùng
độngmạchnãotổnthương(p=0,700).Điềunày
chothấykíchthướcvàvịtríổnhồimáukhôngphải
làyếutốquyếtđịnhnồngđộHcy.Nghiêncứunày
46 TạpchíYHỌCQUÂNSỰ,SỐ374(01-02/2025)
NGHIÊNCỨU-TRAOĐỔI